Ngaøy soaïn: 09 Ngaøy daïy: Tieát: 17
Tuaàn:
SOÁ VOÂ TÆ. KHAÙI NIEÄM VEÀ CAÊN BAÄC HAI
I – MUÏC TIEÂU: HS coù khaùi nieäm veà soá höõu tæ vaø hieåu theá naøo laø caên baäc haicuûa moät soá khoâng aâm. Bieát söû duïng ñuùng kyù hieäu Caån thaän, chính xaùc. II – CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: GV: Giaùo aùn, SGK, baûng phuï veõ hình 5, keát luaän veà caên baäc hai vaø ghi baøi taäp, thöôùc thaúng, maùy tính boû tuùi. HS: OÂn taäp ñònh nghóa soá höõu tæ, quan heä giöõa soá höõu tæ vaø soá thaäp phaân , maùy tính boû tuùi, baûng nhoùm. III – PHÖÔNG PHAÙP CHÍNH: Vaán ñaùp. Phaùt hieän vaø giaûi quyeát vaán ñeà. IV – CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC TREÂN LÔÙP: HOAÏT ÑOÄNG 1: KIEÅM TRA (6 phuùt) HS: Caâu 1: (3ñ) Ñieàn vaøo choã troáng (. . .) trong caùc caâu sau: a) Soá höõu tæ laø soá vieát ñöôïc döôùi daïng . . . . . . . . . . . . . . . . (1ñ) b) Moãi soá höõu tæ ñöôïc bieåu dieãn bôûi moät soá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vaø ngöôïc laïi moãi soá thaäp phaân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bieåu dieãn moät soá höõu tæ. (2ñ) Caâu 2: (7ñ) Vieát caùc soá höõu tæ sau döôùi daïng soá thaäp phaân: 3 17 ; 4 11
ÑAÙP AÙN: Caâu 1: a) phaân soá b) thaäp phaân höõu haïn hoaëc voâ haïn tuaàn hoaøn; höõu haïn hoaëc voâ haïn tuaàn hoaøn Caâu 2:
3 17 = 0,75 ; = 1,(54) 4 11
GV: Nhaän xeùt pheâ ñieåm. 2
3 Ñaët vaán ñeà: Haõy tính: 12 ; − 2 2 9 3 HS: 12 = 1; − = 4 2 Vaäy coù soá höõu tæ naøo maø bình phöông baèng 2 khoâng ? Baøi hoïc hoâm nay seõ cho ta caâu traû lôøi. TG
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ
GHI BAÛNG
HOAÏT ÑOÄNG 2: Soá 1. Soá voâ tæ. voâ tæ. Ví duï: (Baøi toaùn 2.1.GV cho HS xeùt baøi SGK 40) toaùn (GV ñöa baøi 1HS ñoïc ñeà baøi toaùn trang 40SGK treân toaùn: HS tính S hình giaáy) vuoâng AEBF -Em haõy ñoïc vaø neâu yeâu caàu cuûa ñeà. Gôïi yù: -Tính dieän tích hình vuoâng AEBF a) Tính SABCD b) Tính ñoä daøi ñöôøng -Töø hình veõ, ta thaáy cheùo AB. dieän tích hình vuoâng Giaûi: SGK 40 AEBF baèng 2 laàn dieän Ta coù: x2 = 2 (x > 0) tích tam giaùc ABF. Coøn dieän tích hình vuoâng HS tính dieän tích Soá voâ tæ laø soá vieát ñöôïc döôùi ABCD baèng ? laàn dieän hình vuoâng ABCD daïng soá thaäp tích tam giaùc ABF. Vaäy voâ haïn D.tích hình vuoâng ABCD HS bieåu thò S hình phaân baèng bao nhieâu? vuoâng ABCD theo khoâng tuaàn hoaøn. Taäp hôïp caùc soá voâ - Goïi ñoä daøi caïnh AB x. 2 tæ ñöôïc kyù hieäu laø I. laø x (m)(vôùi x>0). SABCD = 2 = x 2. Khaùi nieäm veà Haõy bieåu thò S hình caên baäc hai. vuoâng ABCD theo x. 2.2.-GV: Ngöôøi ta ñaõ 2 2 chöùng minh ñöôïc raèng -HS: Ñaâu laø soá Ta coù: 3 = 9; (-3) = 9 khoâng coù soá höõu tæ thaäp phaân voâ Ta noùi: 3 vaø –3 laø naøo maø bình phöông haïn maø phaàn caùc caên baäc hai cuûa baèng 2 vaø ñaõ tính thaäp phaân khoâng 9. ñöôïc: coù chu kyø. Ñoù laø x moät soá thaäp Vaäy: Caên baäc hai moät soá a =1,414213562373095 . . phaân voâ haïn cuûa laø soá x . khoâng tuaàn hoaøn. khoâng aâm 2 (ghi treân giaáy) -Soá voâ tæ laø soá sao cho x = a -GV(hoûi): Em coù nhaän vieát ñöôïc döôùi xeùt gì veà soá naøy? daïng soá thaäp phaân voâ haïn GV: Ta goïi soá ñoù laø khoâng tuaàn hoaøn. soá voâ tæ. Vaäy soá voâ tæ laø gì ? GV( nhaán maïnh): - Soá höõu tæ (soá thaäp Aùp duïng: ?1 Tìm caùc phaân höõu haïn, soá caên baäc hai cuûa 16; thaäp phaân VHTH). 9 - Soá voâ tæ (soá thaäp vaø -16. 2 2 25 phaân VH khoâng tuaàn 3 = 9; (-3) = 9
hoaøn) HOAÏT ÑOÄNG 3: Khaùi nieäm veà caên baäc hai. 3.1-Yeâu caàu HS tính: 32 = . . . . . . . ; (-3)2 = .......
2
2
4 2 4 2 = 9 ; − = 9 3 3
16 = 4 9 3 = 25 5
lôøi -Khoâng coù caên baäc hai cuûa -16 (vì khoâng coù soá naøo bình phöông baèng -16) 2 2 2 2 - Soá 0 chæ coù moät = . . . . . .; − 3 3 Khoâng coù x, caên baäc hai laø 0. =...... khoâng coù soá K/h: 0 = 0 -Ta noùi 3 vaø (-3) laø naøo bình phöông -Moãi soá döông coù caùc caên baäc hai cuûa leân baèng -1 ñuùng hai caên baäc hai: 9. a vaø - a -Töông töï
2 2 ; − laø caùc 3 3
-HS (traû mieäng):
- Soá aâm khoâng coù caên baäc hai. *Chuù yù: khoâng vieát HS laøm baøi; 3HS taéc 4 = ±2 . Coù theå leân baûng trình chöùng minh raèng caùc baøy: soá 2, 3, 5, 6, . . laø -4 muõ 2 baèng 16 nhöõng soá voâ tæ. vaø -4 muõ 2 baèng 16. -Khoâng coù soá naøo bình phöông baèng –16.
caên baäc hai cuûa soá naøo? -GV (ñvñ): Tìm x bieát x2 = -1 Vaäy (-1) khoâng coù caên baäc hai Vaäy ñeå a coù caên baäc hai thì a coù ñieàu kieän gì? -Töø ñoù caên baäc hai cuûa moät soá a laø soá naøo? (a > 0) -GV giôùi thieäu khaùi - Soá 0 laø caên nieäm caên baäc hai: Cho HS laøm ?1 Tìm baäc hai cuûa soá 0. caùc caên baäc hai cuûa -Coù ñuùng hai caên 9 16; vaø -16 baäc hai. 25 -GV(hoûi): Soá naøo muõ 2 baèng 16 ? Soá naøo - Soá aâm khoâng muõ 2 baèng -16 ? Baøi 82 SGK 41 coù caên baäc hai. 9 a)vì 52 = 25 neân 5 = 5 Töông töï cho soá 25 b)vì 72 = 47 neân 49 = 7 c)vì 11 =1 neân 1 = 1 -GV: Soá 0 laø caên baäc 2 hai cuûa soá naøo? 4 4 2 2 d)vì = neân = -Moãi soá döông coù bao nhieâu caên baäc hai?
3
9
9
3
Baøi 85 SGK 42 Ñieàn soá thích hôïp vaøo oâ troáng: HS laàn löôït traû x 4 1 0,2 0,06 (-3)2 5 25 lôøi mieäng.
-Moãi soá aâm coù bao nhieâu caên baäc hai ? -GV (löu yù hs): Khoâng ñöôïc vieát 4 = ± 2 vì veá traùi 4 laø kí hieäu chæ caên döông cuûa 4. GV: Toùm laïi cho coù soá döông vaø soá 0 coù caên baäc hai; coøn soá aâm khoâng coù caên baäc hai. GV:Cho HS kieåm tra xem caùc caùch vieát sau ñuùng, sai? a) 36 = 6 b) Caên baäc hai cuûa 49 laø 7 c)
(−3)
d)-
0,01
2
x
(−3)
c)Sai.
2
=
=3 d)Ñuùng. 9
e)Sai. f) Sai. 81
3 9 = 5 25 x
= - 0,1
=9 ⇒ x=3
HOAÏT ÑOÄNG 4: Luyeän taäp. Yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm laøm baøi 82/41 (4ph) -GV choïn 2 keát quaû cuûa hai nhoùm ñeå kieåm tra. -Yeâu caàu HS laøm bt85 (tr42-SGK)
-GV(choát): + Moãi soá döông coù ñuùng 2 caên baäc hai: a vaø - a + Soá aâm khoâng coù caên baäc hai. + Soá 0 coù caên baäc hai laø chính noù.
6 x
81
2 4 4
(-3)2
=9 ⇒ x=
HS hoaït nhoùm.
ñoäng
Caû lôùp laøm vaøo vôû. Sau ñoù laàn löôït ñoïc keát quaû.
0,5
10 10 8
10 10 2
=-3
9 3 e) = ± 25 5
f)
a) Ñuùng b) Thieáu: caên baäc hai cuûa 49 laø 7 vaø –7
4
3
0,25
9 4 3 2
81 16 9 4
Hoaït ñoäng 5: HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ (3/) - Hoïc thuoäc khaùi nieäm veà soá voâ tæ, caên baäc hai. Xem vaø töï giaûi laïi caùc BT ñaõ giaûi. - BTVN: 83, 84 SGK 41 HD: 83 nhö SGK; 84 neáu x = 2 tìm x tröôùc sao ñoù x2 . . . . - OÂn laïi KN soá höõu tæ, soá voâ tæ, quan heä cuûa soá höõu tæ, soá voâ tæ, soá thaäp phaân. Chuaån bò baøi Soá thöïc. NHAÄN XEÙT TIEÁT DAÏY: ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………