Giao An 9hki

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

TUAÀN 1

Chöông I:

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 1

ÑIEÄN HOÏC

.

SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA CÖÔØNG ÑOÄ DOØNG ÑIEÄN VAØO HIEÄU ÑIEÄN THEÁ GIÖÕA HAI ÑAÀU DAÂY DAÃN.

Baøi 1:

I/ MUÏC TIEÂU: Neâu ñöôïc caùch boá trí vaø tieán haønh TN khaûo saùt söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây daãn. Veõ vaø söû duïng ñöôïc ñoà thò bieåu dieãn moái quan heä I, U töø soá lieäu thöïc nghieäm. Neâu ñöôïc keát luaän veà söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây daãn. II/ CHUAÅN BÒ : Moãi nhoùm: 1 daây ñieän trôû baèng nikeâlin, 1 ampe keá , 1 voân keá , khoaù, nguoàn ñieän, daây daãn . III/ HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : 1.Giôùi thieäu chöông trình hoïc: 2. Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi Hoaït ñoäng 1: OÂn laïi -Duïng cuï ñeå ño cöôøng nhöõng kieán thöùc lieân ñoä doøng ñieän ? ño quan ñeán baøi hoïc: hieäu ñieän theá ? -caùch söû duïng caùc Laéng nghe vaø traû lôøi duïng cuï treân ? caâu hoûi cuûa GV -cho hoïc sinh nhaän dieän Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu voân keá vaø ampe keá . veà söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá -Yeâu caàu HS tìm hieåu sô giöõa hai ñaàu daây ñoà maïch ñieän hình 1.1 daãn: trong sgk. -HS neâu teân caùc duïng -Theo doõi, kieåm tra , cuï trong hình veõ vaø giuùp ñôõ HS khi caàn caùch maéc caùc duïng cuï thieát. ñoù. -Yeâu caàu HS chæ ñoùng GV : 1

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

-HS traû lôøi choát naøo cuûa duïng cuï maéc veà phía ñieåm A? -HS maéc maïch ñieän nhö hình 1.1 -tieán haønh ño vaø ghi keát quaû vaøo baûng 1, ñoàng thôøi thaûo luaän nhoùm ñeå traû lôøi C1 -vaøi HS ñoïc phaàn thoâng baùo veà daïng ñoà thò vaø traû lôøi veà ñaëc ñieåm ñoà thò naøy. Hoaït ñoäng 3: Veõ vaø söû duïng ñoà thò ñeå ruùt ra keát luaän : -töøng HS traû lôøi C2. -thaûo luaän nhoùm, nhaän xeùt daïng ñoà thò vaø ruùt ra keát luaän . -HS traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

khoùa khi GV cho pheùp. -Yeâu caàu ñaïi dieän nhoùm traû lôøi C1 vaø caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt Ghi nhôù:

-Cho HS quan saùt ñoà thò hình töø ñoù GV giôùi thieäu caùc ñieåm töông öùng vôùi caëp giaù trò U, I ñeå traû lôøi veà ñaëc ñieåm cuûa ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá ? -Yeâu caàu HS traû lôøi C2, höôùng daãn HS caùch veõ vaø ñieàu chænh sai soùt. -Yeâu caàu ñaïi dieän nhoùm neâu keát luaän veà moái quan heä I,U

Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua moãi daây daãn tæ leä thuaän vôùi hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai ñaàu daây daãn ñoù. Ñoà thò bieåu dieãn cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây daãn laø moät ñöôøng thaúng ñi qua goác toaï ñoä (U=0; I=0)

-HS traû lôøi C5 vaø nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn -Yeâu caàu HS khaùc nhaän -HS laøm C3, C4 Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá xeùt -GV choát laïi caâu ñuùng baøi boïc vaø vaän duïng : -HS neâu keát luaän veà

moái quan heä I,U vaø cho bieát veà ñaëc ñieåm ñoà thò naøy? -HS traû lôøi C5 vaø laøm C3, C4

Daën doø: • hoïc baøi, ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” **Laøm laïi C3 , C4 vaøo vôû bt vaø laøm baøi 1.1 ñeán 1.4 trong sbt. **Chuaån bò baøi : “Ñieän trôû cuûa daây daãn – Ñònh luaät OÂm” Höôùng daãn & ñaùp soá bt : GV : 2

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

1.1 I = 1,5A 1.2 U = 16V 1.3 laäp luaän khi U = 2V thì tìm I, sau ñoù so saùnh vôùi 0,15A ñeå coù keát luaän 1.4 löu yù ban ñaàu I = 6mA sau ñoù cöôøng ñoä doøng ñieän giaûm ñi 4 mA chöù khoâng phaûi laø coøn 4mA cöôøng ñoä doøng ñieän luùc sau 0,2mA  choïn D IV/ RUÙT KINH NGHIEÄM:

GV : 3

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

TUAÀN 1

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 2

ÑIEÄN TRÔÛ CUÛA DAÂY DAÃN – ÑÒNH LUAÄT OÂM. Baøi2 : .

I/ MUÏC TIEÂU: Nhaän bieát ñöôïc ñôn vò ñieän trôû vaø vaän duïng ñöôïc coâng thöùc tính ñieän trôû ñeå giaûi baøi taäp. Phaùt bieåu vaø vieát ñöôïc heä thöùc cuûa ñònh luaät OÂm. Vaän duïng ñöôïc ñònh luaät OÂm ñeå giaûi moät soá baøi taäp ñôn giaûn. II/ CHUAÅN BÒ : GV chuaån bò baûng ghi saün giaù trò ghi saün thöông soá

U döïa vaøo soá lieäu I

baûng 1 vaø 2 ôû baøi 1.

III/ HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa Hoïc Trôï giuùp cuûa Giaùo sinh vieân Hoaït ñoäng 1:Kieåm Yeâu caàu HS traû lôøi : tra baøi cuõ +neâu keát luaän veà moái quan heä I,U vaø +HS traû lôøi caâu hoûi laøm baøi taäp 1.1 vaø 1.3 cuûa GV +cho bieát veà ñaëc ñieåm ñoà thò treân vaø laøm baøi 1.2 vaø 1.4 Hoaït ñoäng 2:Xaùc ñònh thöông soá

U I

ñoái vôùi moãi daây daãn : -HS döïa vaøo baûng 1 vaø baûng 2 ñeå tính tæ soá

U ñoái I

vôùi

GV : 4

-Theo doõi, giuùp ñôõ HS tính toaùn cho chính xaùc -Yeâu caàu HS traû lôøi C2 vaø caû lôùp thaûo luaän . I/ Ñieän trôû cuûa daây daãn :

moãi

daây daãn -HS traû lôøi C2 vaø thaûo luaän thoáng nhaát yù kieán. Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu khaùi nieäm ñieän trôû : - HS ñoïc phaàn thoâng

Baøi ghi

-Yeâu caàu HS ñoïc phaàn thoâng baùo khaùi nieäm ñieän trôû trong sgk trang 7. -coâng thöùc tính ñieän trôû ? -vôùi cuøng moät daây

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trò soá

R=

U khoâng I

ñoåi ñoái vôùi moãi daây daãn goïi laø ñieän trôû cuûa daây daãn ñoù.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

baùo khaùi nieäm ñieän daãn khi hieäu ñieän theá trôû trong sgk trang7. taêng 3 laàn thì cöôøng ñoä doøng ñieän taêng -HS vieát coâng thöùc hay giaûm bao nhieâu tính ñieän trôû laàn? Neáu hieäu ñieän -HS traû lôøi caâu hoûi theá giaûm 2 laàn thì cuûa GV, HS khaùc cöôøng ñoä doøng ñieän nhaän xeùt. taêng hay giaûm bao nhieâu laàn? -hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây laø 6V, doøng ñieän chaïy qua noù -HS toùm taét vaø giaûi? coù cöôøng ñoä 300 mA. Tính ñieän trôû cuûa -caù nhaân HS ñoåi ñôn daây? vò -haõy ñoåi caùc ñôn vò 5M Ω = ?Ω -Vaøi HS neâu yù nghóa =? k Ω ; 200 Ω =?k Ω =?M Ω ñieän trôû -Yeâu caàu HS neâu yù nghóa caùc ñieän trôû ? Hoaït ñoäng 4: Phaùt -Yeâu caàu HS vieát heä bieåu vaø vieát coâng thöùc cuûa ñònh luaät thöùc ñònh luaät OÂâm vaø phaùt bieåu OÂm: ñònh luaät ñoàng thôøi ghi -HS vieát heä thöùc cuûa chuù ñôn vò töøng ñaïi ñònh luaät OÂâm vaø löôïng. phaùt bieåu ñònh luaät . Hoaït ñoäng 5: cuûng coá vaø vaän duïng : -Yeâu caàu HS traû lôøi

1Ω =

1V 1A

1k Ω = 1000 Ω 1M Ω = 1000000 Ω

II/Ñònh luaät OÂm: Phaùt bieåu :Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn tæ leä thuaän vôùi hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai ñaàu daây daãn vaø tæ leä nghòch vôùi ñieän trôû cuûa daây.

U R

Coâng thöùc I =:

I:cöôøng ñoä doøng ñieän (A) U U: hieäu ñieän theá coâng thöùc R = ñeå (V) I -caù nhaân HS traû lôøi laøm gì? Töø ñoù suy ra U R: ñieän trôû ( Ω ) taêng hay giaûm bao caâu hoûi nhieâu laàn thì I taêng hay giaûm baáy nhieâu laàn ñöôïc khoâng? Taïi sao -Yeâu caàu HS giaûi C3 vaø - HS giaûi C3 vaø C4 C4 -kieåm tra vaø nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS . Daën doø: • hoïc baøi, ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” GV : 5

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

•

*Laøm laïi C3 , C4 vaøo vôû bt vaø laøm baøi 2.1 ñeán 2.4 trong sbt. • Chuaån bò maãu baùo caùo thöïc haønh baøi 3  tieát sau thöïc haønh. Höôùng daãn 2.1 a/ chieáu töø 3V ñeán ñoà thò R1 , R2 , R3 vaø haï ñöôøng vuoâng goùc töø R1 , R2 R3 ñeán truïc cöôøng ñoä doøng ñieän ñeå xaùc ñònh caùc giaù trò cöôøng ñoä doøng ñieän töông öùng. b/ caùch 1: xaùc ñònh ñieän trôû lôùn nhaát döïa vaøo keát quaû caâu a caùch 2: nhìn ñoà thò, cuøng hieäu ñieän theá daây daãn naøo coù ñieän trôû nhoû nhaát thì ñieän trôû lôùn nhaát & ngöôïc laïi neáu cöôøng ñoä doøng ñieän lôùn nhaát thì ñieän trôû nhoû nhaát. Caùch 3: töø ñoà thò, xeùt cuøng cöôøng ñoä doøng ñieän, hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây naøo lôùn nhaát thì cöôøng ñoä doøng ñieän lôùn nhaát

GV : 6

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

TUAÀN 2

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 3 Baøi 3:

Thöïc haønh:

XAÙC ÑÒNH ÑIEÄN TRÔÛ CUÛA MOÄT DAÂY DAÃN BAÈNG AMPE KEÁ VAØ VOÂN KE.Á I/ MUÏC TIEÂU: Neâu ñöôïc caùch xaùc ñònh ñieän trôû töø coâng thöùc tính ñieän trôû . Moâ taû ñöôïc caùch boá trí vaø tieán haønh ñöôïc TN xaùc ñònh ñieän trôû cuûa moät daây daãn baèng voân keá vaø ampe keá . Coù yù thöùc chaáp haønh nghieâm tuùc quy taéc söû duïng caùc thieát bò ñieän trong TN II/ CHUAÅN BÒ : Moãi nhoùm HS : • Moät daây daãn coù ñieän trôû chöa bieát giaù trò • 1 nguoàn ñieän coù theå ñieàu chænh giaù trò töø 0V ñeán 6V • 1 ampe keá vaø 1 voân keá ; 1 coâng taéc ñieän ; 7 ñoaïn daây daãn GV : moät ñoàng hoà ñieän ña naêng.

III/ HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Giaùo vieân

Hoïc sinh Hoaït ñoäng 1: Trình baøy phaàn -Kieåm tra vieäc chuaån bò baùo caùo traû lôøi caâu hoûi trong baùo caùo thöïc haønh cuûa HS thöïc haønh : -Yeâu caàu HS neâu coâng thöùc tính -Töøng HS traû lôøi caâu hoûitheo yeâu ñieän trôû ? caàu cuûa GV -ñeå ño ñieän trôû ta caàn nhöõng duïng cuï naøo? Caùch maéc nhöõng duïng cuï ñoù? -HS veõ sô ñoà maïch ñieän -yeâu caàu HS veõ sô ñoà maïch ñieän Hoaït ñoäng 2: Maéc maïch ñieän ño ñieän trôû theo sô ñoà vaø tieán haønh ño: -nhoùm HS maéc maïch ñieän theo sô ñoà ñaõ veõ. -Theo doõi, giuù ñôõ, kieåm tra maïch ñieän cuûa caùc nhoùm; yeâu caàu HS ñoùng khoaù sau khi GV ñaõ kieåm tra -tieán haønh ño vaø ghi keát quaû vaøo maïch ñieän. baûng -Theo doõi, nhaéc nhôû taát caû HS tham gia hoaït ñoäng tích cöïc. -hoaøn thaønh baûn baùo caùo ñeå -Nhaän xeùt keát quaû, tinh thaán vaø noäp. thaùi ñoä thöïc haønh cuûa caùc nhoùm. -Doïn veä sinh

GV : 7

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Daën doø: chuaån bò baøi 4 “ Ñoaïn maïch noái tieáp”

GV : 8

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 4

ÑOAÏN MAÏCH NOÁI TIEÁP.

Baøi4 : I/ MUÏC TIEÂU: Suy luaän ñeå xaây döïng coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc noái tieáp töø caùc kieán thöùc ñaõ hoïc. Moâ taû ñöôïc caùch boá trí vaø tieán haønh TN kieåm tra laïi caùc heä thöùc suy ra töø lyù thuyeát. Vaän duïng ñöôïc nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi moät soá hieän töôïng vaø giaûi baøi taäp veà ñoaïn maïch noái tieáp . II/ CHUAÅN BÒ:Moãi nhoùm: 1 ampe keá , 1 voân keá 3 ñieän trôû maãu 6 Ω , 10 Ω , 16 Ω ; 1 nguoàn ñieän, 1 coâng taéc, 7 ñoaïn daây daãn . III/ HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa Trôï giuùp cuûa Giaùo vieân Baøi ghi HS Hoaït ñoäng 1: oân nhöõng kieán thöùc baøi cuõ lieân quan baøi môùi: + HS traû lôøi +Veõ sô ñoà maïch ñieän 2 nhöõng caâu hoûi ñeøn maéc noái tieáp ca GV +Cöôøng ñoä doøng ñieän I = I 1 = I 2 chaïy qua moãi ñeøn coù moái quan heä nhö theá naøo vôùi cöôøng ñoä doøng ñieän maïch chính? +Hieäu ñieän theá giöõa hai I/ Cöôøng ñoä U = U1 + U 2 ñaàu ñoaïn maïch coù lieân doøng ñieän & +HS ñoïc phaàn quan nhö theá naøo vôùi hieäu hieäu ñieän theá ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi trong ñoaïn maïch môû baøi ñeøn? noái tieáp : + Yeâu caàu HS ñoïc phaàn - Cöôøng ñoä doøng môû baøi trong sgk trong ñoaïn Hoaït ñoäng 2: Nhaän bieát ñieän +HS traû lôøi C1 maéc noái ñöôïc ñoaïn maïch goàm 2 maïch vaø caùc ñieåm ñieän trôû maéc noái tieáp : tieáp coù giaù trò nhö chung +Yeâu caàu HS traû lôøi C1 vaø nhau taïi moïi ñieåm . +HS nhaéc laïi caùc cho bieát chuùng coù maáy keát luaän veà I= I1 = I2 =...=In ñieåm chung? cöôøng ñoä doøng +thoâng baùo caùc keát luaän ñieän vaø hieäu veà cöôøng ñoä doøng ñieän - Hieäu ñieän theá ñieän theá cuûa vaø hieäu ñieän theá cuûa giuõa hai ñaàu ñoaïn GV : 9

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

maïch noái tieáp hai ñeøn ñaõ bieát ôû lôùp 7 + HS traû lôøi C2

- Khi giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch AB, ta ñaët 1 hieäu ñieän theá thì trong maïch coù ñieàu gì xaûy ra? +HS chuù yù nghe thoâng baùo cuûa GV. +HS hoaït ñoäng caù nhaân phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc ñònh luaät OÂâm, töø ñoù suy ra coâng thöùc tính hieäu ñieän theá U, U1, U2 +HS hoaït ñoäng nhoùm theo yeâu caàu cuûa GV.

+2 HS ñoïc caùc caâu hoûi C1 vaø C2 roài yeâu caàu caùc em hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi 2 GV : 10

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

maïch noái tieáp hai ñeøn ñaõ bieát ôû lôùp 7 cuõng ñuùng cho maïch noái tieáp goàm 2 ñieän trôû + Höôùng daãn HS chöùng minh C2 +Neáu coù thôøi gian, Yeâu caàu HS khaù gioûi laøm TN kieåm tra heä thöùc 1 vaø 2. + GV thoâng baùo: Neáu ñoaïn maïch goàm caùc ñieän trôû maéc noái tieáp nhau thì bieåu thöùc treân vaãn ñuùng. *Ñaëc ñieåm cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp:GV löu yù HS cöôøng ñoä doøng ñieän qua voân keá laø khoâng ñaùng keå, neân trong hình 4.2 a,b,c,d cöôøng ñoä doøng ñieän qua ampe keá, R1 vaø R2 laø nhö nhau. Vì vaäy, trong caùc hình treân ampe keá, R1 vaø R2 maéc noái tieáp nhau Hoaït ñoäng 3: Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp: 1. Khaùi nieäm:

maïch goàm caùc ñieän trôû maéc noái tieáp baèng toång caùc hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu caùc ñieän trôû thaønh phaàn. U = U1+ U2 +...+Un

I. Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch noái tieáp: 1. Khaùi nieäm:sgk 2. Coâng thöùc: Töø coâng thöùc ñònh luaät OÂm:

I=

U Rtd

Suy ra:

U=I.Rtñ U1=I1.R1 U2=I2.R2 Maø : U = U1 + U2 Hay :I.Rtñ =I1.R1+I2.R2 Vì : I =I1 =I2 Neân: Rtñ =R1+R2 . *Chuù yù: +Neáu ñoaïn maïch coù n ñieän trôû maéc noái tieáp thì : Rtñ =R1+R2+....+Rn + Ñoái vôùi ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc noái tieáp, hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi ñieän trôû tæ leä thuaän vôùi ñieän trôû

GV thoâng baùo khaùi nieän 2. Coâng thöùc: - Nhaéc laïi coâng thöùc ñònh luaät Oâm? Töø coâng thöùc ñoù, haõy suy ra bieåu thöùc tính hieäu ñieän theá U giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch? Giöõa hai ñaàu moãi ñieän trôû thaønh phaàn? - Trong maïch maéc noái tieáp, cöôøng ñoä doøng ñieän taïi moïi ñieåm coù giaù trò nhö theá naøo?Hieäu ñieän theá U R giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch ñoù: 1 = 1 . U 2 R2 ñöôïc tính ra sao? 3. Thí nghieäm kieåm tra:

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

caâu hoûi treân.

GV yeâu caàu HS maéc laïi maïch ñieän theo sô ñoà H 4.1 + Khi naøo caùc trong ñoù, R1;R2 vaø U ñaõ duïng cuï maéc noái bieát: tieáp nhau? + Ño U1, U2 roài so saùnh vôùi U. + Giöõ U khoâng ñoåi: ño I. Thay R1,R2 +Caùc thieát bò ñieän thöôøng ñöôïc maéc noái tieáp vôùi nhau khi chuùng coù cuøng cöôøng ñoä doøng ñieän ñònh möùc. Hoaït ñoäng 4: Vaän duïng –Cuûng coá & Höôùng daãn veà nhaø:  Caùc thieát bò ñieän thöôøng ñöôïc maéc noái tieáp vôùi nhau khi chuùng coù cuøng cöôøng ñoä doøng ñieän ñònh möùc. - Yeâu caàu HS laøm caâu C3, C4. - Hoïc baøi + laøm baøi taäp trong SBT.

GV : 11

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

TUAÀN 3

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 5

ÑOAÏN MAÏCH SONG SONG

Baøi 5: I/ MUÏC TIEÂU:

Suy luaän ñeå xaây döïng coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc song song töø caùc kieán thöùc ñaõ hoïc. Moâ taû ñöôïc caùch boá trí vaø tieán haønh TN kieåm tra laïi caùc heä thöùc suy ra töø lyù thuyeát. Vaän duïng ñöôïc nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi moät soá hieän töôïng vaø giaûi baøi taäp veà ñoaïn maïch song song . II/ CHUAÅN BÒ : Moãi nhoùm: 3 ñieän trôû , 1 voân keá , 1 ampe keá ,1 khoaù, nguoàn, daây daãn . III.TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Hoaït ñoäng 1: Kieåm +Vieát caùc bieåu thöùc tính tra baøi cuõ: cöôøng ñoä doøng ñieän, hieäu ñieän theá vaø ñieän HS laøm theo yeâu caàu trôû töông ñöông cuûa ñoaïn cuûa GV maïch maéc noái tieáp + BT 4.1 Hoaït ñoäng 2: Xaây +BT 4.5 +4.6 /SBT döïng tình huoáng hoïc Baøi 4 chuùng ta ñaõ tìm taäp: hieåu veà caùc bieåu thöùc HS hoaït ñoäng caù nhaân tính cöôøng ñoä doøng ñieän, traû lôøi caùc caâu hoûi hieäu ñieän theá vaø ñieän cuûa GV. trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp. Neáu caùc ñieän trôû maéc song song thì caùc bieåu thöùc aáy Hoaït ñoäng 3: Cöôøng ñöôïc xaùc ñònh nhö theá ñoä doøng ñieän vaø naøo? hieäu ñieän theá trong * Nhaéc laïi kieán thöùc ñoaïn maïch maéc song lôùp 7: song: - GV yeâu caàu HS quan saùt Hai HS nhaéc laïi caùc H5.1 vaø cho bieát hai ñieän caâu keát luaän veà moái trôû ñöôïc maéc vôùi nhau quan heä cuûa caùc nhö theá naøo? Neâu vai troø cöôøng ñoä doøng ñieän , cuûa voânkeá vaø ampekeá caùc hieäu ñieän theá vôùi trong sô ñoà ñoù? nhau trong maïch maéc - Cöôøng ñoä doøng ñieän song song. ñöôïc kyù hieäu baèng chöõ -HS traû lôøi caùc caâu gì? hoûi cuûa GV veà kí hieäu - Trong maïch maéc song GV : 12

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Phaàn ghi baøi

I. Cöôøng ñoä doøng ñieän vaø hieäu ñieän theá trong maïch maéc song song: -Ñoái vôùùi ñoaïn maïch song song, cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua maïch chính baèng toång cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua caùc maïch reõ: I= I1 + I2 +...+In - Hieäu ñieän theá giuõa hai ñaàu ñoaïn Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi cöôøng ñoä doøng ñieän, moái quan heä cöôøng ñoä doøng ñieän trong maïch chính vaø caùc nhaùnh; kí hieäu hieäu ñieän theá , moái quan heä hieäu ñieän theá trong maïch chính vaø caùc nhaùnh? -laéng nghe thoâng baùo -traû lôøi Vì sao hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu ampe keá laø khoâng ñaùng keå?

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

song, cöôøng ñoä doøng ñieän coù giaù trò nhö theá naøo? Bieåu thöùc? - Hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch coù lieân quan vôùi caùc hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu caùc ñeøn nhö theá naøo? Kyù hieäu cuûa hieäu ñieän theá? Bieåu thöùc? + GV thoâng baùo: Neáu ñoaïn maïch khoâng phaûi laø ñeøn maø laø goàm caùc ñieän trôû maéc song song nhau thì bieåu thöùc treân Hoaït ñoäng 4: Ñieän vaãn ñuùng. trôû töông ñöông cuûa *Ñaëc ñieåm cuûa ñoaïn ñoaïn maïch maéc song maïch maéc song song: song: GV yeâu caàu 2 HS ñoïc caâu HS hoaït ñoäng caù nhaân C1 vaø suy nghó traû lôøi. traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV. GV yeâu caàu HS maéc laïi maïch ñieän theo sô ñoà H5.1 +HS chuù yù nghe thoâng trong ñoù, R1;R2 vaø U ñaõ baùo cuûa GV. bieát: +Nhaéc laïi coâng thöùc + Ño I1, I2 roài so saùnh vôùi I ñònh luaät OÂâm qua . maïch chính. Töø ñoù suy + Giöõ U khoâng ñoåi: ño I. ra coâng thöùc tính Thay R1,R2 baèng ñieän trôû cöôøng ñoä doøng ñieän töông ñöông cuûa noù: Ño I’ . qua töøng ñieän trôû? So saùnh I vaø I’ - Trong maïch maéc song - GV yeâu caàu 2 HS ñoïc caùc song, cöôøng ñoä doøng caâu hoûi C2 vaø C3 roài yeâu ñieän taïi moïi ñieåm coù caàu caùc em hoaït ñoäng giaù trò nhö theá naøo? nhoùm traû lôøi 2 caâu hoûi Hieäu ñieän theá giöõa hai treân ñaàu ñoaïn maïch ñöôïc C2: tính ra sao? Töø coâng thöùc ñònh luaät +HS hoaït ñoäng caù U OÂâm: I= nhaân phaùt bieåu vaø Rtd vieát coâng thöùc ñònh U luaät Oâm, töø ñoù suy ra Suy ra: I1= 1 ; I2= R1 coâng thöùc tính cöôøng ñoä doøng ñieän I, I1, I2 U2 -HS hoaït ñoäng nhoùm R 2 traû lôøi caâu C1 vaø C2. Maø :I = I1 + I2 GV : 13

Traàn Thò Huyeàn Yeân

maïch song song baèng hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi ñoaïn maïch reõ U = U1 = U2 =...=Un

II. Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch song song: 1 1 1 = + Rtd R1 R2

*Chuù yù: +Neáu ñoaïn maïch coù n ñieän trôû maéc song song thì : 1 1 1 1 = + + .... + Rtd R1 R2 Rn + Ñoái vôùi ñoaïn maïch goàm hai ñieän trôû maéc song song,cöôøng ñoä doøng ñieän qua moãi ñieän trôû tæ leä nghòch vôùi ñieän trôû ñoù: I Í R2 = I 2 R1

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

U U1 U 2 = + Rtd R1 R2 +HS hoaït ñoäng nhoùm Vì : U =U1 =U2 theo yeâu caàu cuûa GV. 1 1 1 +HS traû lôøi khi naøo Neân: = + . Rtd R1 R2 maéc song song caùc + Caùc thieát bò ñieän duïng cuï ? thöôøng ñöôïc maéc song song vôùi nhau khi chuùng coù cuøng hieäu ñieän theá ñònh möùc. Khi ñoù, caùc thieát bò ñieän naøy hoaït ñoäng bình thöôøng vaø ñoäc laäp ñoái vôùi nhau. Vaän duïng- Höôùng daãn veà nhaø: Höôùng daãn HS laøm caâu C4,C5,C6. Hoïc baøi+ laøm baøi taäp trong SBT. -chuaån bò baøi 6 “baøi taäp vaän duïng ñònh luaät OÂm” Hay

Tieát 6

BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG ÑÒNH LUAÄT OÂM Baøi 6:

I. MUÏC TIEÂU: -

Cuûng coá caùc kieán thöùc veà ñònh luaät OÂâm. Reøn luyeän caùc coâng thöùc tính cöôøng ñoä doøng ñieän, ñieän trôû, hieäu ñieän theá cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp, maéc song song goàm nhieàu nhaát laø 3 ñieän trôû . Reøn luyeän kyõ naêng tính toaùn, tính chính xaùc trong tính toaùn vaø suy coâng thöùc.

II. CHUAÅN BÒ: Hình veõ 6.1; 6.2; 6.3

III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ:

GV : 14

Trôï giuùp cuûa GV + Phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc ñònh luaät OÂâm? + Nhaéc laïi caùc coâng thöùc tính cöôøng ñoä doøng ñieän, hieäu ñieän theá vaø ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Phaàn ghi baøi

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi Hoaït ñoäng 2:Baøi taäp 1 - HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV?

maéc Baøi taäp 1Toùm taét: R1=5(Ω);U=6V;I=-0,5A Rtñ ?;R2 ? GV yeâu caàu 2 HS ñoïc Giaûi to ñeà baøi taäp 1 . Ñieän trôû töông ñöông - Goïi 1 HS leân baûng veõ cuûa ñoaïn maïch laø: laïi sô ñoà maïch ñieän. U 6 = 12 (Ω) Rtñ = = - Cho bieát 2 ñieän trôû I 0,5 HS hoaït ñoäng caù nhaân trong maïch ñöôïc maéc Ñieän trôû R2 laø: Rtñ =R1 traû lôøi caùc caâu hoûi theo kieåu naøo? Noái +R2 cuûa GV. tieáp hay song song? Suy ra: R2 =Rtñ –R1=12-5= - Ampe keá vaø voân keá 7(Ω) trong maïch cho ta bieát giaù trò cuûa ñaïi löôïng Baøi taäp 2:Toùm taét: R1=10Ω;I1=1,2A; I=1,8A naøo? -Cho bieát coâng thöùc U=?;R2=? HS hoaït ñoäng nhoùm tính ñieän trôû töông Hieäu ñieän theá giöõa hai vieát sô ñoà trình töï giaûi ñöông cuûa ñoaïn maïch ñaàu ñieän trôû R1 laø: U1 baøi toaùn. maéc noái tieáp khi bieát = I1 . R1=1,2.10 =12V hieäu ñieän theá vaø Vì R //R 1 2 cöôøng ñoä doøng ñieän Suy ra: U= U1 =U2=12V chaïy qua ñoaïn maïch? - Coâng thöùc lieân quan Cöôøng ñoä doøng ñieän giöõa ñieän trôû töông qua R2: I = I1 + I2 ñöông vaø ñieän trôû thaønh phaàn trong maïch => I2= I- I1= 1,8-1,2 = Hoaït ñoäng 3:Baøi maéc noái tieáp? Töø ñoù 0,6A taäp 2: haõy suy ra coâng thöùc Ñieän trôû R2 laø: U 2 12 - HS hoaït ñoäng caù tính ñieän trôû R2? = = 20Ω R2 = nhaân theo yeâu caàu +Yeâu caàu HS tìm caùch I2 0,6 cuûa GV? giaûi khaùc Baøi taäp 3: GV yeâu caàu 2 HS ñoïc to a/* Ñieän trôû töông ñeà baøi taäp 2 . ñöông cuûa ñoaïn MB: - Goïi 1 HS leân baûng veõ 1 1 1 1 1 = + = + HS hoaït ñoäng caù nhaân laïi sô ñoà maïch ñieän. RMB R2 R3 30 30 traû lôøi caùc caâu hoûi - Cho bieát 2 ñieän trôû cuûa GV. trong maïch ñöôïc maéc = 1 => R = 15Ω MB 15 theo kieåu naøo? Noái * Ñieän trôû töông ñöông tieáp hay song song? cuûa ñoaïn AB : - Caùc Ampe keá trong maïch cho ta bieát giaù trò RAB = R1+RMB +HS hoaït ñoäng nhoùm cuûa ñaïi löôïng naøo? =15 +15=30Ω vieát sô ñoà trình töï giaûi - Trong maïch maéc song b/* Cöôøng ñoä doøng baøi toaùn. song, caùc hieäu ñieän ñieän qua ñoaïn AB : +HS hoaït ñoäng caù theá coù lieân quan vôùi U 12 = = 0,4 A I = nhaân thöïc hieän yeâu nhau nhö theá naøo? R AB 30 GV : 15

maéc noái song song?

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Traàn Thò Huyeàn Yeân

tieáp,

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

caàu cuûa GV

- Muoán tính hieäu ñieän R1 noái tieáp vôùi RMB theá giöõa hai ñaàu ñoaïn neân: maïch, ta phaûi tìm ñaïi I1 = IMB =I = 0,4A Hoaït ñoäng 4:Baøi löôïng naøo tröôùc? Coâng Hieäu ñieän theá giöõa 2 taäp 3: thöùc? ñaàu ñoaïn MB : - HS hoaït ñoäng caù +Ta coù theå tính ñieän UMB = IMB . RMB=0,4.15=6V nhaân theo yeâu caàu trôû R2 baèng coâng thöùc Ñoaïn MB goàm R2// R3 cuûa GV? naøo? Phaûi tìm ñaïi luôïng neân: naøo tröôùc? U2 = U3 =UMB = 6V HS hoaït ñoäng caù nhaân +GV yeâu caàu HS tìm * Cöôøng ñoä doøng ñieän traû lôøi caùc caâu hoûi caùch giaûi khaùc qua R2 vaø R3 : cuûa GV. +GV yeâu caàu 2 HS ñoïc U 6 I2 = 2 = = 0,2 A HS hoaït ñoäng nhoùm to ñeà baøi taäp 3 . R2 30 vieát sô ñoà trình töï giaûi +Goïi 1 HS leân baûng veõ baøi toaùn laïi sô ñoà maïch ñieän. +Ampe keá trong maïch +HS hoaït ñoäng caù cho ta bieát giaù trò cuûa nhaân thöïc hieän yeâu ñaïi löôïng naøo? caàu cuûa GV - Cho bieát 3 ñieän trôû trong maïch ñöôïc maéc theo kieåu naøo? Noái tieáp hay song song? - Trong maïch maéc song song, noái tieáp caùc hieäu ñieän theá , cöôøng ñoä doøng ñieän vaø ñieän trôû töông ñöông coù lieân quan vôùi nhau nhö theá naøo? Cuûng coá: caùc böôùc giaûi baøi taäp? Höôùng daãn veà nhaø: Laøm baøi taäp trong saùch baøi taäp töø 6.1 ñeán 6.5 Chuaån bò baøi 7: “Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây daãn”

TUAÀN 4 Baøi 7:

Tieát 7

SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ

VAØO CHIEÀU DAØI DAÂY

DAÃN GV : 16

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

I. MUÏC TIEÂU: Neâu ñöôïc ñieän trôû cuûa daây daãn pthuï thuoäc chieàu daøi, tieát dieän vaø vaät lieäu laøm daây. Bieát caùch xaùc ñònh ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo moät trong caùc yeáu toá (chieàu daøi, tieát dieän, vaät lieäu laøm daây daãn ) Suy luaän vaø tieán haønh ñöôïc TN kieåm tra söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo chieàu daøi Neâu ñöôïc ñieän trôû cuøa daây daãn coù cuøng tieát dieän vaø ñöôïc laøm cuøng moät vaät lieäu thì tæ leä thuaän vôùi chieàu daøi cuûa daây.

II.

CHUAÅN BÒ:

Moãi nhoùm: 1 nguoàn ñieän, 1 khoaù, 1 ampe keá vaø1 voân keá, 3 daây ñieän trôû vaø 8 daây noái Caû lôùp: 1 ñoaïn daây khaùc nhau III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS

Hoaït ñoäng 1:Kieåm tra baøi cuõ: +Söûa baøi taäp 6.1 vaø 6.2 trong +Vieát coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa maïch noái tieáp? Hoaït ñoäng 2: Xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû daây daãn vaøo 1 trong nhöõng yeáu toá khaùc nhau: GV quan saùt hình veõ vaø hoaït ñoäng caù nhaân traû lôùi caùc caâu hoûi cuûa GV. Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây daãn: - caù nhaân traû lôøi veà nhöõng yeáu toá cuûa daây daãn - HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu GV : 17

Trôï giuùp cuûa GV

- GV yeâu caàu HS qöan saùt hai daây daãn trong hình veõ 7.1 xem chuùng coù nhöõng yeáu toá naøo khaùc nhau? - GV ñaët caâu hoûi: Muoán xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû nhö theá naøo vaøo caùc yeáu toá cuûa daây daãn ta phaûi laøm nhö theá naøo? 1. Döï kieán caùch laøm: -1 daây daãn goàm nhöõng yeáu toá naøo? -Ñeå tìm hieåu söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây daãn thì caùc daây daãn phaûi coù tieát

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Phaàn ghi baøi

- Nhaän xeùt: Khi chieàu daøi cuûa 1 daây daãn taêng ( hay giaûm) bao nhieâu laàn thì ñieän trôû cuûa daây cuõng taêng ( hoaëc giaûm) baáy nhieâu laàn.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

hoûi cuûa GV

-HS nhaän xeùt caâu traû lôøi cuûa baïn - Moãi nhoùm cöû ñaïi dieän leân nhaän vaø kieåm tra duïng cuï thí nghieäm. - HS hoaït ñoäng nhoùm laøm thí nghieäm theo söï höôùng daãn cuûa GV vaø ghi keát quaû vaøo baûng 1 - HS neâu nhaän xeùt veà döï ñoaùn ñaõ neâu trong caâu C1 -HS hoaït ñoäng caù nhaân ruùt ra keát luaän

-HS laàn löôït ñoïc traû lôøi caùc caâu C3 ,C4 -Ñöa ra nhaän xeùt phaàn laøm ñuùng laøm vaøo vôû

vaø C2 , veà vaø

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

dieän vaø chaát lieäu nhö theá naøo? - Ta choïn caùc daây daãn coù chieàu daøi nhö theá naøo? - GV yeâu caàu HS traû lôøi caâu C1 2. Thí nghieäm kieåm chöùng: - GV goïi moãi nhoùm leân nhaän duïng cuï thí nghieäm. - GV höôùng daãn moãi nhoùm caùch tieán haønh thí nghieäm vaø caùc giaù trò caàn xaùc ñònh trong thí nghieäm. - GV yeâu caàu HS ghi caùc giaù trò thu ñöôïc vaøo baûng 1. - Töø keát quaû thu ñöôïc, yeâu caàu HS neâu nhaän xeùt veà döï ñoaùn ñaõ neâu trong caâu C1 3. Keát luaän: Töø thí nghieäm treân, chuùng ta coù nhaän xeùt gì veà moái quan heä giöõa ñieän trôû vaø chieàu daøi daây daãn? Hoaït ñoäng 4:Vaän duïng-cuûng coá: -GV cho HS laàn löôït ñoïc caùc caâu C2 , C3 ,C4 vaø höôøng daãn cho HS giaûi taïi lôùp.

-Keát luaän: Ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng tieát dieän vaø ñöôïc laøm töø cuøng 1 loaïi vaät lieäu thì tæ leä thuaän vôùi chieàu daøi cuûa moãi daây.

Höôùng daãn veà nhaø: GV : 18

Hoaøn taát C2, C3, C4 Veà nhaø laøm baøi taäp töø 7.1 ñeán 7.4

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

-

GV : 19

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” Chuaån bò baøi 8

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 8

Baøi 8:

SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ

VAØO TIEÁT DIEÄN CUÛA

DAÂY DAÃN I.

MUÏC TIEÂU:

Suy luaän ñöôïc raèng caùc daây daãn coù cuøng chieàu daøi vaø laøm töø moät vaät lieäu thì ñieän trôû cuûa chuùng tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây. Boá trí vaø tieán haønh ñöôïc TN kieán thöùc moái quan heä giöõa ñieän trôû vaø tieát dieän cuøa daây daãn. Neâu ñöôïc ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng chieàu daøi vaø laøm töø cuøng moät vaät lieäu thì tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây. II/ CHUAÅN BÒ : Moãi nhoùm: 2 ñoaïn daây daãn baèng hôïp kim, nguoàn ñieän, coâng taéc, 1 ampe keá, 1 voân keá, daây noái, choát keïp , 7 ñoaïn daây daãn III/ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV

Phaàn ghi baøi

Hoaït ñoäng 1: + Ñieän trôû cuûa daây Kieåm tra baøi cuõ: daãn phuï thuoäc nhö theá naøo vaøo chieàu daøi cuûa daây daãn? Söûa baøi taäp 7.1 trong SBT. + Söûa baøi taäp 7.2 Hoaït ñoäng 2: Döï +vieát coâng thöùc tính ñoaùn söï phuï ñieän trôû töông ñöông thuoäc cuûa ñieän cuûa maïch song song? trôû vaøo tieát dieän - 1 daây daãn goàm daây: nhöõng yeáu toá naøo? HS hoaït ñoäng caù - GV yeâu caàu HS quan nhaân traû lôøi caùc saùt H8.1 vaø cho bieát caâu hoûi cuûa GV. chuùng coù yeáu toá naøo +döï ñoaùn veà söï gioáng nhau? Khaùc phuï thuoäc ñieän trôû nhau? vaøo tieát dieän - GV yeâu caàu HS ñoïc +cho bieát hình 8.1 caâu C1 : Caùc ñieän trôû GV : 20

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

maïch ñieän maéc theo kieåu naøo? -nhaân tính ñieän trôû töông ñöông cuûa R2 vaø R3 trong hình 8.1b vaø 8.1c -HS hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi caâu C1 Hoaït ñoäng 3: Tieán haønh thí nghieäm kieåm tra: - Moãi nhoùm cöû ñaïi dieän leân nhaän vaø kieåm tra duïng cuï thí nghieäm. HS hoaït ñoäng nhoùm theo yeâu caàu cuûa GV.

- HS hoaït ñoäng caù nhaân ruùt ra nhaän xeùt.

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

ñöôïc maéc vôùi nhau nhö theá naøo? Coâng thöùc? -GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu C1. -Coù nhaän xeùt gì veà tieát dieän caùc daây R2 vaø R3 so vôùi R1. - GV cho HS ñoïc thoâng baùo veà söï töông öùng cuûa caùc daây daãn hình 8.1b, 8.1c vôùi hình 8.2b vaø 8.2c laø tieát dieän 2S vaø 3S -ñeà nghò HS ñoïc thoâng tin vaø quan saùt hình 8.2, döï ñoaùn moái quan heä giöõa R vaø S -GV yeâu caàu HS ñoïc vaø suy nghó traû lôøi caâu C2 -yeâu caàu HS moâ taû TN hình 8.3 -GV yeâu caàu ñaïi ñieän caùc nhoùm leân nhaän duïng cuï thí nghieäm. - GV höôùng daãn HS maéc maïch ñieän theo sô ñoà hình 8.3. - Yeâu caàu caùc nhoùm ñoïc kyõ caùc yeâu caàu caàn thí nghieäm vaø caùc böôùc tieán haønh cho chính xaùc. - Yeâu caàu HS ñieàn caùc giaù trò thu ñöôïc vaøo baûng 1. * GV yeâu caàu HS tính tæ

Hoaït ñoäng 4:Vaän duïng +muoán so saùnh ñieän trôû 2 daây daãn cuøng chieàu daøi, cuøng vaät lieäu ta so saùnh gì? traû lôøi C3 +HS toùm taét vaø S2 giaûi C4 soá vaø so saùnh +traû lôøi tæ leä thöùc S1 ñieän trôû vaø tieát R1 vôùi tæ soá thu ñöôïc dieän R2 GV : 21

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Vôùi cuøng 1 daây daãn, khi tieát dieän daây taêng (hay giaûm) bao nhieâu laàn thì ñieän trôû cuûa daây giaûm (hoaëc taêng) baáy nhieâu laàn.

Ñieän trôû cuûa daây daãn tæ leä nghòch vôùi tieát dieän cuûa daây.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

töø baûng 1. Töø ñoù yeâu caàu HS ñoái chieáu vôùi döï ñoaùn ôû treân. * Töø caùc ñieàu thu ñöôïc ôû treân, GV yeâu caàu HS ruùt ra nhaän xeùt moái quan heä giöõa ñieän trôû cuûa daây daãn vôùi tieát dieän daây. Cuûng coá vaø daën doø:

-

GV : 22

Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp töø 8.1 ñeán 8.5 Ñoïc phaàn coù theå em chöa bieát Chuaån bò baøi 9 “Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo chieàu daøi daây”

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

TUAÀN 5 Baøi 9:

Tieát 9

SÖÏ PHUÏ THUOÄC CUÛA ÑIEÄN TRÔÛ

VAØO VAÄT LIEÄU LAØM DAÂY DAÃN.

I/ MUÏC TIEÂU: Boá trí vaø tieán haønh TN ñeå chöùng toû raèng ñieän trôû cuûa caùc daây daãn coù cuøng chieàu daøi vaø tieát dieän nhöng laøm baèng caùc vaät lieäu khaùc mnhau thì khaùc nhau. So saùnh ñöôïc möùc ñoä daãn ñieän cuûa caùc chaát hay caùc vaät lieäu caên cöù vaøo baûng giaù trò ñieän trôû suaát. Vaän duïng coâng thöùc R = ρ

l ñeå tính ñöôïc moät ñaïi löôïng khi bieát S

caùc ñaïi löôïng coøn laïi. II/ CHUAÅN BÒ : Moãi nhoùm: 3 cuoän daây khaùc nhau, nguoàn ñieän, khoùa, ampe keá vaø voân keá, vaøi ñoaïn daây vaø choát keïp, daây daãn . III/ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS

+Traû lôøi caâu hoûi kieåm tra baøi cuõ vaø ñoïc phaàn ñaët vaán ñeà

- HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV - HS neâu caùc böôùc thí nghieäm ñeå xaùc ñònh söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo GV : 23

Trôï giuùp cuûa GV

Phaàn ghi baøi

Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: + Ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc nhö theá naøo vaøo tieát dieän cuûa daây daãn? Söûa baøi taäp8.1 trong SBT. + Söûa baøi taäp 8.2 Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo vaät lieäu laøm daây daãn: - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C1 trong SGK . - Höôùng daãn HS laøm thí nghieäm vaø ruùt ra keát luaän.

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

vaät lieäu daây daãn -HS hoaït ñoäng nhoùm laøm thí nghieäm vaø ruùt ra keát luaän. - HS chuù yù theo doõi thoâng baùo cuûa GV. - HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV. - HS hoaït ñoäng nhoùm thöïc hieän yeâu caàu cuûa GV. -nho1m HS traû lôøi C3 -HS ruùt ra coâng thöùc tính ñieän trôû -HS nhaéc laïi nhieàu laàn coâng thöùc tính ñieän trôû -theo doõi höôùng daãn cuûa GV -HS toùm taét vaø laøm C4

-HS caên cöù vaøo baûng ñieän trôû suaát cuûa chaát traû lôøi veà tính daãn ñieän toát hôn hay keùm hôn cuûa chaát -nhaéc laïi coâng thöùc GV : 24

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

-yeâu caàu HS ñoïc phaàn II.1 sgk Hoaït ñoäng 3: Xaùc ñònh coâng thöùc tính ñieän trôû cuûa daây daãn: 1. Ñieän trôû suaát: - GV thoâng baùo cho HS: Söï phuï thuoäc cuûa ñieän trôû vaøo vaät lieäu ñöôïc ñaëc tröng baèng 1 ñaïi löôïng laø ñieän trôû suaát cuûa vaät lieäu. - GV goïi 2 HS ñoïc ñònh nghóa ñieän trôû suaát cuûa 1 chaát. - GV thoâng baùo cho HS kí hieäu vaø ñôn vò cuûa ñieän trôû suaát. - GV cho 2 HS ñoïc caâu C2 vaø höôùng daãn cho HS laøm taïi lôùp. 2. Coâng thöùc ñieän trôû: - Goïi 2 HS ñoïc caâu C3 vaø yeâu caàu HS giaûi theo nhoùm caâu hoûi treân. 3. Keát luaän: Töø keát quaû tính caâu C3 GV yeâu caàu HS ruùt ra coâng thöùc tính ñieän trôû cuûa 1 daây daãn khi bieát chieàu daøi, ñieän trôû suaát vaø tieát dieän cuûa daây daãn. . Hoaït ñoäng 4:Vaän duïng : yeâu caàu HS laøm C4 *höôùng daãn S = .r2 = . d2/4 1 mm2 = 10 –6 m2 1 mm2 = 10 –4 m2 1 mm2 = 10 –2 m2 Cuûng coá:

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc vaøo vaät lieäu laøm daây daãn.

- Ñieän trôû suaát cuûa vaät lieäu caøng nhoû thì vaät lieäu ñoù daãn ñieän caøng toát.

- Ñieän trôû cuûa daây daãn tæ leä thuaän vôùi chieàu daøi l cuûa daây daãn, tæ leä nghòch vôùi tieát dieän S cuûa daây daãn vaø phuï thuoäc vaøo vaät lieäu laøm daây daãn: R =ρ

l S

R: Ñieän trôû cuûa daây daãn(Ω) l : Chieàu daøi cuûa daây daãn(m) S:Tieát dieän cuûa daây daãn(m2) +ρ: Ñieän trôû suaát (Ω.m)

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

tính ñieän trôû

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

-caên cöù vaøo ñaâu ñeå bieát chaát naøo daãn ñieän toát hay keùm hôn? -vieát coâng thöùc tính ñieän trôû ?

Höôùng daãn veà nhaø: - GV cho HS ñoïc caùc caâu C4, C5, C6 vaø höôùng daãn HS giaûi - Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp töø 9.1 ñeán 9.5 - Xem tröôùc baøi 10 “Bieán trôû – Ñieän trôû duøng trong kó thuaät”

GV : 25

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 10

Baøi 10:

BIEÁN TRÔÛ – ÑIEÄN TRÔÛ DUØNG TRONG KÓ THUAÄT

I/ MUÏC TIEÂU: Neâu ñöôïc bieán trôû laø gì vaø neâu ñöôïc nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa bieán trôû. Maéc ñöôïc bieán trôû maïch ñieän ñeå ñieàu chænh cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua maïch. Nhaän ra ñöôïc caùc ñieän trôû trong kó thuaät( khoâng yeâu caàu xaùc ñònh trò soá cuûa ñieän trôû theo voøng maãu) II/ CHUAÅN BÒ : Moãi nhoùm : 1 bieán trôû than, 1 bieán trôû con chaïy, 1 boùng ñeøn, khoaù, daây daãn , moät soá ñieän trôû kó thuaät, nguoàn ñieän, daây daãn. III/ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS -traû lôøi baøi cuõ vaø ñoïc phaàn ñaët vaán ñeà

- HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV. - HS hoaït ñoäng nhoùm ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi -ñoái chieáu hình 10.1a vaø bieán trôû thaät ñeå neâu caáu taïo cuûa bieán trôû. -HS hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi caâu hoûi cuûa GV : 26

Trôï giuùp cuûa GV Hoaït ñoäng 1: -Ñieän trôû cuûa daât daãn phuï thuoäc nhö theá naøo vaøo caùc yeáu toá cuûa baûn thaân daây daãn? Söûa baøi taäp 9.1 vaø 9.2 -Söûa baøi taäp 9.5 Hoaït ñoäng 2:Tìm hieåu caáu taïo vaø caùch söû duïng bieán trôû: 1. Tìm hieåu caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa bieán trôû: - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C1 : Trong hình veõ coù caùc loaïi bieán trôû naøo? - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C2, C3, C4 vaø hoaït ñoäng nhoùm ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi treân 2. Söû duïng bieán trôû

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Phaàn ghi baøi .

1.Caáu taïo vaø hoaït ñoäng: -Boä phaän chính cuûa bieán trôû con chaïy vaø bieán trôû tay quay laø goàm con chaïy ( hoaëc tay quay) vaø cuoän daây laøm baèng hôïp kim coù ñieän trôû suaát lôùn. - Khi di chuyeån con chaïy (hay tay quay) cuûa bieán trôû thì ñieän trôû cuûa bieán trôû seõ thay ñoåi.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

GV veà nguoàn, khoùa, ñeøn, bieán trôû vaø neâu caáu taïo cuûa bieán trôû , kieåu ñoaïn maïch - 1 HS leân baûng veõ sô ñoà maïch ñieän. - HS hoaït ñoäng nhoùm theo söï höôùng daãn cuûa GV. -HS traû lôøi caù nhaân caâu hoûi treân. -nhaän xeùt veà coâng duïng cuûa bieán trôô3

- HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV. -HS hoaït ñoäng nhoùm theo söï höôùng daãn cuûa GV -caù nhaân traû lôøi caâu hoûi cuûa GV HS quan saùt aûnh maøu soá 2 xem caùch tính ñieän trôû theo caùc voøng maøu -HS traû lôøi caâu hoûi phaàn cuûng coá

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

ñeå ñeàu chænh cöôøng doä doøng ñieän: - GV yeâu caàu HS quan saùt hình 10.3 : maïch ñieän trong hình veõ treân goàm caùc boä phaän naøo ?Neâu caáu taïo cuûa bieán trôû? Caùc boä phaän ñöôïc maéc vôùi nhau nhö theá naøo? - GV yeâu caàu HS ñoïc vaø thöïc hieän caâu C5. - GV goïi 2 HS ñoïc caâu C6 vaø höôùng daãn HS tieán haønh thí nghieäm ñeå xaùc ñònh giaù trò lôùn nhaát cuûa ñieän trôû cuûa bieán trôû vaø cöôøng ñoä doøng ñieän lôùn nhaát ñöôïc pheùp qua bieán trôû. -Töø thí nghieäm treân, coù theå ruùt ra ñöôïc ñieàu gì veà coâng duïng cuûa bieán trôû? Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu öùng duïng cuûa ñieän trôû trong kó thuaät: - GV goïi 2 HS ñoïc caâu C7 vaø hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi caâu hoûi naøy. -Goïi 2 HS ñoïc caâu C8, GV höôùng daãn caùc em caùch nhaän daïng hai caùch ghi trò soá caùc ñieän trôû kó thuaät trong hình 10.4 vaø traû lôøi C9

2. Coâng duïng: Bieán trôû laø ñieän trôû coù theå thay ñoåi trò soá vaø coù theå ñöôïc söû duïng ñeå ñieàu chænh cöôøng ñoä doøng ñieän trong maïch.

3.Bieán trôû trong kó thuaät: sgk

cuûng coá: GV : 27

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

-bieán trôû laø gì? Kí hieäu? -khi di chuyeån con chaïy veà phía beân naøy hay beân kia coù gì khaùc nhau? Vaän duïng – Höôùng daãn veà nhaø: - GV goïi 2 HS laàn löôït ñoïc caâu C 10 vaø höôùng daãn caùc em traû lôøi taïi lôùp - Veà nhaø laøm baøi taäp 10.1 ñeán 10.3 trong SBT. - Ñoïc phaàn “coù theå em chöa bieát“ - Chuaån bò baøi 11

GV : 28

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

TUAÀN 6

Tieát 11

VAÄN DUÏNG ÑÒNH LUAÄT

Baøi 11. BAØI TAÄP

OÂM & COÂNG THÖÙC TÍNH ÑIEÄN TRÔÛ CUÛA DAÂY DAÃN

I. MUÏC TIEÂU: -

OÂn laïi caùc coâng thöùc ñònh luaät OÂm vaø coâng thöùc tính ñieän trôû cuûa daây daãn. Reøn luyeän kó naêng tính toaùn, bieán ñoåi coâng thöùc.

II. CHUAÅN BÒ: Nguoàn ñieän, daây daãn, khoaù K, bieán trôû, boùng ñeøn. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: 1. Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: + Phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc ñònh luaät Oâm? + Ñieän trôû cuûa daây daãn phuï thuoäc nhö theá naøo vaøo caùc yeáu toá cuûa baûn thaân daây daãn? Coâng thöùc? 2. Hoaït ñoäng 2: Giaûi baøi taäp : Hoaït ñoäng cuûa GV - GV goïi 2 HS ñoïc to ñeà baøi taäp 1. - Goïi 1 HS leân baûng toùm taét ñeà baøi. - Caùc yeáu toá ñeà baøi cho giuùp ta coù theå tính ñöôïc ñaïi löôïng naøo? Coâng thöùc? - Muoán tính cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn ta phaûi söû duïng coâng thöùc naøo?

Hoaït ñoäng cuûa HS HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV? HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV. HS hoaït ñoäng nhoùm vieát sô ñoà trình töï giaûi baøi toaùn. - HS hoaït ñoäng caù nhaân thöïc hieän yeâu caàu cuûa GV

- Ñieàu kieän ñeå ñeøn saùng bình GV : 29

1

HS

Traàn Thò Huyeàn Yeân

leân

Phaàn ghi baøi 1. Baøi taäp 1: Toùm taét: l= 30m ;S= 0,3 mm2=0,3.10-6m2; ρ= 1,1.10-6Ωm ;U= 220V ---------------------------I= ? *Ñieän trôû cuûa daây daãn: 30 l R =ρ =1,1.10-6. =110Ω 0,3.10 −6 S *Cöôøng ñoä doøng ñieän qua daây daãn: U 220 I= = = 2A R 110 2.Baøi taäp 2: Toùm taét: R1=7,5Ω; I= 0,6A; U= 12V. a/ Ñeå ñeøn saùng bình thöôøng thì R2= ? b/ Rb=30Ω; S= 1mm2=10-6m2 ; ρ= 0,4.10-6 Ωm ; l= ?

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi thöôøng laø gì?

baûng ñeå toùm taét ñeà baøi.

- Trong maïch maéc noái tieáp, cöôøng ñoä doøng ñieän coù quan heä vôùi nhau nhö theá naøo? - Ta coù theå tính ñöôïc ñaïi löôïng naøo khi bieát hieäu ñieän theá vaø cöôøng ñoä doøng ñieän qua daây daãn? - Cho bieát coâng thöùc tính R2? - Chieàu daøi cuûa daây laøm bieán trôû coù theå tính döïa vaøo coâng thöùc naøo?

- Hai boùng ñeøn ñöôïc maéc vôùi nhau nhö theá naøo? Coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông cuûa maïch maéc song song? - Ñieän trôû cuûa daây daãn ñöôïc xaùc ñònh nhö theá naøo? - R12 maéc nhö theá naøo vôùi daây daãn? Coâng thöùc tính ñieän trôû töông ñöông? - Nhaéc laïi thöùc ñònh OÂâm?

GV : 30

coâng luaät

HS hoaït ñoäng caù nhaân theo söï höôùng daãn cuûa GV.

- GV vieát trình töï ñeå giaûi baøi taäp.

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Giaûi a/ *Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch maéc noái tieáp: U 12 R= = = 20Ω I 0,6 Do ñeøn vaø bieán trôû maéc noái tieáp neân bieán trôû coù trò soá ñieän trôû R2 : R= R1+R2 ⇒ R2 = R - R1 =20 –7,5=12,5Ω b/ Chieàu daøi cuûa daây daãn: l töø Rb =ρ ⇒ l = S Rb .S 30.10 −6 = = 75m ρ 0,4.10 −6

3. Baøi taäp 3: Toùm taét: R1= 600Ω; R2 = 900Ω; UMN =220V; l= 200m; S= 0,2mm2=0,2,10-6m2 ; ρ= 1,7.10-8 Ωm; - HS hoaït ñoâng a/ RMN= ? nhoùm vieát b/ U1=? ; U2= ? trình töï giaûi baøi toaùn. a/ Ñieän trôû töông ñöông cuûa hai boùng ñeøn: 1 1 1 1 1 5 = + = + = R12 R1 R2 600 900 1800 - HS hoaït ñoäng ⇒ R12 = 360Ω caù nhaân ñeå Ñieän trôû cuûa daây noái: giaûi baøi taäp l 1,7.10 −8.200 theo söï höôùng = 17Ω Rd =ρ = S 0,2.10 −6 daãn cuûa GV. Ñieän trôû RMN cuûa ñoaïn maïch laø ñieän trôû töông ñöông cuûa R12 noái tieáp vôùi Rd . Töø ñoù suy ra : RMN = R12 + Rd= 360 + 17 =377Ω . b/ Cöôøng ñoä doøng ñieän trong maïch chính: U 220 I = MN = = 0,5835 A RMN 377 Hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Giaûi

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi - Hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu caùc ñeøn coù lieân quan nhö theá naøo vôùi hieäu ñieän theá cuûa nguoàn? - GV yeâu caàu HS tìm caùch giaûi khaùc.

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 ñaàu moãi ñeøn: U12 =R12.I12 = 360. 0,5835≈ 210V Vì hai ñeøn maéc // neân: U1= U2 = U12 =210V.

3. Hoaït ñoäng 3:Daën doø: - Veà nhaø giaûi baøi taäp trong SBT. - Chuaån bò baøi “Coâng suaát ñieän”

GV : 31

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 12

COÂNG SUAÁT ÑIEÄN

Baøi 12: I. MUÏC TIEÂU: - Naém ñöôïc coâng suaát ñònh möùc cuûa caùc duïng cuï ñieän vaø yù nghóa cuûa caùc soá ghi treân caùc duïng cuï ñieän. -Naém ñöôïc coâng thöùc tính coâng suaát ñieän vaø vaän duïng ñeå tính caùc ñòa löôïng coøn laïi. II/ CHUAÅN BÒ : Moãi nhoùm: 3 boùng ñeøn khaùc nhau veà coâng suaát vaø cuøng hieäu ñieän theá 6V 1 nguoàn ñieän, khoùa, bieán trôû, ampe keá, voân keá , moät soá daây noái Caû lôùp: 1 ñeøn 6V – 3W 1 ñeøn 12V – 10W 1 ñeøn 220V – 100W 1 ñeøn 220V – 25W

III/ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV -caù nhaân HS traû lôøi caâu hoûi cuûa GV

- HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu hoûi cuûa GV.

- HS hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi caùc caâu C1, C2

- HS chuù yù laéng nghe thoâng baùo cuûa GV. - HS nhaéc laïi khaùi nieäm hieäu ñieän theá ñònh möùc vaø coâng suaát ñònh möùc. -HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu C3 - HS hoaït ñoäng caù GV : 32

Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: + Phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc ñònh luaät Oâm? + Söûa baøi taäp 11.1 vaø 11.2 Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu coâng suaát ñònh möùc cuûa caùc duïng cuï ñieän: . Soá voân vaø soá oat treân caùc duïng cuï ñieän: - GV giôùi thieäu 1 soá duïng cuï ñieän vaø yeâu caàu HS ñoïc caùc soá ghi naøy. - Nguoàn ñieän trong maïch söû duïng coù hieäu ñieän theá bao nhieâu? - Yeâu caàu HS quan saùt ñoä saùng cuûa boùng ñeøn khi ta ñoùng khoaù K ? - GV yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi caâu C1 vaø C2 ? 2. YÙ nghóa cuûa soá oaùt ghi treân moãi duïng cuï ñieän: -GV giôùi thieäu khaùi nieäm hieäu ñieän theá ñònh möùc

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Phaàn ghi baøi

Coâng suaát ñònh möùc cuûa caùc duïng cuï ñieän: Soá oat ghi treân 1 duïng cuï ñieän cho bieát coâng suaát ñònh möùc cuûa duïng cuï ñoù, nghóa laø coâng suaát ñieän cuûa duïng cuï naøy khi noù hoaït ñoäng bình thöôøng.

*YÙ nghóa soá ghi treân duïng cuï ñieän: Ñ( 6V-3,6W) coù nghóa: Hieäu ñieän theá ñònh möùc cuûa ñeøn laø 6V. Khi ñeøn söû duïng ôû hieäu ñieän theá 6V thì coâng suaát Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

nhaân traû lôøi caâu hoûi vaø coâng suaát ñònh cuûa GV. möùc? - GV thoâng baùo: Coâng suaát ñònh möùc cuûa moãi - HS hoaït ñoäng caù duïng cuï ñieän cho bieát nhaân traû lôøi caâu hoûi coâng suaát maø duïng cuï cuûa GV. ñoù tieâu thuï khi hoaït ñoäng bình thöôøng. - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu vaø hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu C3. Hoaït ñoäng 3: Xaùc ñònh -traû lôøi veà duïng cuï coâng thöùc tính coâng TN suaát ñieän: - GV ñaët caâu hoûi: Taïi sao -traû lôøi veà coâng caùc boùng ñeøn trong nhaø duïng caùc boä phaän coù luùc saùng, coù luùc trong maïch ñieän toái? Khi ñoù, coâng suaát - Moãi nhoùm cöû ñaïi cuûa ñeøn coù thay ñoåi dieän leân nhaän vaø khoâng? kieåm tra duïng cuï . - Góöõa hieäu ñieän theá - HS tieán haønh thí vaø coâng suaát tieâu thuï nghieäm theo nhoùm cuûa ñeøn coù lieân quan döôùi söï höôùng daãn vôùi nhau nhö theá cuûa GV vaø ghi keát naøo?Ñeå traû lôøi caâu quaû vaøo baûng 2 hoûi naøy chuùng ta tieán - HS ñoïc vaø hoaøn haønh laøm thí nghieäm: thaønh caâu C4. * GV höôùng daãn HS laøm thí nghieäm hình 12.2: - Thí nghieäm goàm coù caùc duïng cuï gì? - HS chuù yù theo doõi - Cho bieát coâng duïng söï thoâng baùo cuûa GV cuûa töøng boä phaän trong maïch ñieän? HS hoaït ñoäng caù - Goïi ñaïi dieän moãi nhaân hoaøn thaønh nhoùm leân nhaän duïng cuï thí nghieäm. caâu C5. - Höôùng daãn caùc em hoaït ñoäng theo nhoùm ñeå laøm thí nghieäm roài ñieàn - HS laàn löôït ñoïc vaø keát quaû thu ñöôïc vaøo laøm caùc caâu C6, C7. C8 baûng 2. - Töø keát quaû thu ñöôïc, yeâu caàu HS ñoïc vaø hoaøn thaønh caâu C4. * Hoaøn thaønh coâng thöùc

GV : 33

Traàn Thò Huyeàn Yeân

tieâu thuï cuûa ñeøn laø 3,6W.

II. Coâng thöùc tính coâng suaát ñieän: Coâng suaát ñieän cuûa 1 ñoaïn maïch baèng tích cuûa hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch vaø cöôøng ñoä doøng ñieän qua noù. P=U.I + P laø coâng suaát cuûa doøng ñieän (ño baèng W) + U laø hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu ñoaïn maïch (ño baèngV). + I laø cöôøng ñoä doøng ñieän qua ñoaïn maïch( ño baèng A)

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

tính coâng suaát ñieän: - GV thoâng baùo caùch tính coâng suaát ñieän vaø coâng thöùc tính ñaïi löôïng naøy( caàn chuù thích ñaày ñuû töøng ñaïi löôïng trong coâng thöùc) -Yeâu caàu HS ñoïc caâu C5 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng caù nhaân ñeå hoaøn thaønh caâu hoûi naøy. Hoaït ñoäng 4:Vaän duïngGV cho HS laàn löôït ñoïc caùc caâu C6, C7. C8 vaø höôùng daãn caùc em giaûi taïi lôùp . Höôùng daãn veà nhaø: - Giaûi baøi taäp töøù 12.1 ñeán 12.7 - Ñoïc phaàn “ coù theå em chöa bieát” - Chuaån bò baøi 13 “ Ñieän naêng – Coâng suaát cuûa doøng ñieän”

GV : 34

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 7

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 13

ÑIEÄN NAÊNG – COÂNG CUÛA DOØNG ÑIEÄN Baøi 13:

I. MUÏC TIEÂU: - Naém ñöôïc khaùi nieäm ñieän naêng. - Chæ ra ñöôïc söï chuyeån hoùa caùc daïng naêng löôïng cuûa caùc duïng cuï ñieän thöôøng duøng. - Bieát caùch tính coâng cuûa doøng ñieän. - Bieát caùch xaùc ñònh löôïng ñieän naêng ñöôïc xaùc ñònh baèng coâng tô ñieän. II. CHUAÅN BÒ: - 1 soá duïng cuï trong hình 13.1 - 1 coâng tô ñieän. II. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Phaàn ghi baøi

Laøm theo yeâu caàu cuûa GV

- GV hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV -HS chuù yù laéng nghe vaø nhaéc laïi khaùi nieäm naêng löôïng - HS ñoïc caâu C1 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi

GV : 35

Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: -Coâng suaát cuûa doøng ñieän trong 1 ñoaïn maïch ñöôïc xaùc ñònh nhö theá naøo? Coâng thöùc? Cho bieát yù nghóa cuûa soá ghi treân ñeøn: Ñ(12V-6W)? -Söûa baøi taäp 12.5 trong SBT. Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veà ñieän naêng: 1. Doøng ñieän coù mang naêng löôïng: - Khi naøo ta coù theå keát luaän 1 vaät coù mang naêng löôïng? - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C1 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu hoûi treân. - Töø caùc caâu traû

Traàn Thò Huyeàn Yeân

I. Ñieän naêng: 1. Doøng ñieän coù mang naêng löôïng: Doøng ñieän coù naêng löôïng vì noù coù khaû naêng thöïc hieän coâng, cuõng nhö coù theå laøm thay ñoåi nhieät naêng cuûa caùc vaät. Naêng löôïng cuûa doøng ñieän ñöôïc goïi laø ñieän naêng. 2. Söï chuyeån hoaù ñieän naêng thaønh caùc daïng naêng löôïng khaùc:Ñieän naêng coù theå chuyeån hoaù thaønh cô naêng, nhieät naêng .v.v.. 3. Keát luaän: Tæ soá giöõa phaàn Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

-HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu C2 vaø C3 -Nhaéc laïi keát luaän veà hieäu suaát. cho HS nhaéc laïi nhieàu laàn.

-HS laéng nghe GV thoâng baùo vaø nhaéc laïi theo yeâu caàu cuûa GV -HS neâu moái lieân heä giöõa coâng vaø coâng suaát - HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu C5 -HS quan saùt hình 13.2 vaø tìm hieåu hoaït ñoäng cuûa coâng tô ñieän. - HS ñoïc vaø hoaøn thaønh caâu C6

GV : 36

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

lôøi cuûa HS, GV ruùt ra keát luaän ñieän naêng 2. Söï chuyeån hoaù ñieän naêng thaønh caùc daïng naêng löôïng khaùc: - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C2, C3 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi. 3. Keát luaän: GV thoâng baùo phaàn keát luaän veà hieäu suaát. Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu veà coâng cuûa doøng ñieän: 1. Khaùi nieäm coâng cuûa doøng ñieän: GV thoâng baùo khaùi nieäm coâng cuûa doøng ñieän vaø yeâu caàu HS nhaéc laïi nhieàu laàn. 2. Xaùc ñònh coâng thöùc tính coâng cuûa doøng ñieän: - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C4 vaø C5 vaø yeâu caàu HS nhaéc laïi nhieàu laàn coâng thöùc tính coâng cuûa doøng ñieän. - GV thoâng baùo ñôn vò môùi cuûa coâng suaát. 3. Ño coâng cuûa doøng ñieän: GV giôùi thieäu duïng cuï ño coâng cuûa doøng ñieän laø coâng tô ñieän. - GV yeâu caàu HS ñoïc

Traàn Thò Huyeàn Yeân

naêng löôïng coù ích ñöôïc chuyeån hoaù töø ñieän naêng vaø toaøn boä ñieän naêng tieâu thuï ñöôïc goïi laø hieäu suaát söû duïng ñieän naêng: H=

A1 A

II. Coâng cuûa doøng ñieän: 1. Khaùi nieäm: Coâng cuûa doøng ñieän saûn ra trong 1 ñoaïn maïch laø soá ño löôïng ñieän naêng maø ñoaïn maïch ñoù tieâu thuï ñeå chuyeån hoaù thaønh caùc daïng naêng löôïng khaùc 2. Coâng thöùc: A=P.t=U.I.t Trong ñoù: + U: Hieäu ñieän theá (V) + I: Cöôøng ñoä doøng ñieän(A) +t:Tgian dñieän qua maïch(s) + A: Coâng cuûa doøng ñieän(J) + P: Coâng suaát cuûa dñieän(W) 3. Ño coâng cuûa doøng ñieän: Löôïng ñieän naêng söû duïng ñöôïc ño baèng coâng tô ñieän. Moãi soá ñeám cuûa coâng tô ñieän cho bieát löôïng ñieän naêng ñaõ ñöôïc söû duïng laø 1 kiloâoat giôø: 1 kW.h =3 600 000 J = 3 600 kJ Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

vaø hoaøn thaønh caâu C6 Hoaït ñoâïng 4: Vaän duïng – Höôùng daãn veà nhaø:  GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C7 vaø C8 roài höôùng daãn HS toùm taét vaø giaûi caùc baøi taäp naøy taïi lôùp.  Ñoïc phaàn “ coù theå em chöa bieát”  Giaûi baøi taäp 13.1 ñeán 13.6 trong SBT.  Chuaån bò baøi 14 “ Baøi taäp veà coâng suaát ñieän vaø ñieän naêng söû duïng”

GV : 37

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 14

Baøi 14:

BAØI TAÄP VEÀ COÂNG SUAÁT ÑIEÄN VAØ ÑEÄN

NAÊNG SÖÛ DUÏNG

I. MUÏC TIEÂU: - Reøn luyeän caùc coâng thöùc tính coâng suaát cuûa doøng ñieän vaø ñieän naêng söû duïng. - Reøn luyeän kyõ naêng tính toaùn chính xaùc, bieán ñoåi coâng thöùc. II. CHUAÅN BÒ: Hình 14.1 HS phaûi naém ñònh luaät Oâm vaøo caùc loaïi ñoaïn maïch vaø caùc kieán thöùc veà coâng suaát tieâu thuï. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Laøm theo yeâu caàu cuûa GV

-HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV? -HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV. -HS hoaït ñoäng nhoùm vieát sô ñoà trình töï giaûi baøi toaùn. -HS hoaït ñoäng caù nhaân thöïc hieän yeâu caàu cuûa GV - HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV?

GV : 38

Trôï giuùp cuûa GV Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: -Coâng suaát cuûa doøng ñieän laø gì? Coâng thöùc? -Ñieän naêng söû duïng ñöôïc tính baèng coâng thöùc naøo? Coâng thöùc? Góöõa ñieän naêng söû duïng vaø coâng suaát cuûa doøng ñieän coù coâng thöùc naøo lieân heä vôùi nhau? Hoaït ñoäng 2: Baøi taäp 1: - GV goïi 2 HS ñoïc to ñeà baøi taäp 1. - Goïi 1 HS leân baûng toùm taét ñeà baøi. - Caùc yeáu toá ñeà baøi cho giuùp ta coù theå tính ñöôïc ñaïi löôïng naøo? Coâng thöùc? - Ñieän trôû vaø coâng suaát tieâu thuï cuûa boùng ñeøn ñöôïc xaùc ñònh baèng coâng thöùc naøo? Coâng thöùc? -Ñieän naêng söû duïng ñöôïc xaùc ñònh baèng coâng thöùc naøo? Moãi soá ñeám cuûa coâng tô ñieän töông öùng vôùi bao nhieâu Jun Hoaït ñoäng 3: Baøi taäp 2:

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Phaàn ghi baøi Baøi taäp 1: Toùm taét: U=220V I=341mA=0,341A t=4.30.3600s=432000s Rñ ? Pñ ? A? N? Giaûi: Ñieän trôû cuûa boùng ñeøn laø: U 220 R= = =645 I 0,341 (Ω) Coâng suaát cuûa boùng ñeøn laø: P=U.I=220.0,341= 75(W) Ñieän naêng boùng ñeøn ñaõ tieâu thuï laø: A=U.I.t = 220. 0,341.432000 =32 400 000 (J) N = 9 soá Baøi taäp 2: Toùm taét: Ñ( 6V-4,5W) U=9V

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

HS hoaït ñoäng caù - GV goïi 2 HS ñoïc to ñeà baøi nhaân traû lôøi caùc taäp 1. caâu hoûi cuûa GV. - Goïi 1 HS leân baûng toùm taét ñeà baøi. - Ñeøn saùng bình thöôøng, HS hoaït ñoäng nhoùm giuùp ta coù theå keát luaän vieát sô ñoà trình töï ñöôïc ñieàu gì veà cöôøng ñoä giaûi baøi toaùn. doøng ñieän vaø hieäu ñieän theá cuûa ñeøn so vôùi caùc giaù trò ñònh möùc? - HS hoaït ñoäng caù nhaân thöïc hieän yeâu caàu cuûa GV. - Ampe keá laø duïng cuï ñeå ño ñaïi löôïng naøo? - Ñeøn vaø bieán trôû ñöôïc maéc vôùi nhau nhö theá naøo? Caùc coâng thöùc lieân heä? - HS tieán haønh giaûi baøi taäp vaøo vôû.

-HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV? HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV. HS hoaït ñoäng nhoùm vieát sô ñoà trình töï giaûi baøi toaùn. -HS hoaït ñoäng caù nhaân giaûi baøi taäp naøy vaøo taäp. -Caùc HS khaùc nhaän xeùt vaø laøm vaøo vôû

GV : 39

t=10 phuùt=600s Ñeøn saùng bình thöôøng. a/ I=? b/ Rb ? Pb ? c/ A= ? Giaûi: a/ Boùng ñeøn saùng bình thöôøng neân soá chæ cuûa Ampe keá ñuùng baèng cöôøng ñoä doøng ñieän ñònh möùc qua ñeøn : P 4,5 = 0,75 A P=UI⇒Iñ = = U 6 b/ Vì bieán trôû vaø ñeøn maéc noái tieáp neân : Ib=Iñ=I= 0,75A Ñieän trôû töông cuûa caû ñoaïn maïch: U 9 = 12Ω R= = I 0,75 A Ñieän trôû cuûa ñeøn laø: V - Coâng cuûa doøng ñieän U2 saûn ra ôû bieán trôû vaø ôû Töø P=UI = R d toaøn maïch ñöôïc xaùc ñònh 2 U 62 nhö theá naøo? Coâng thöùc? = = 8Ω ⇒ Rñ= P 4 , 5 Hoaït ñoäng 4: Baøi taäp 3: - GV goïi 2 HS ñoïc to ñeà baøi Vaäy ñieän trôû cuûa phaàn bieán trôû tham taäp 1. gia:R= Rñ + Rb - Goïi 1 HS leân baûng toùm ⇒ Rb = R – Rñ =12 –8= 4 taét ñeà baøi vaø veõ sô ñoà maïch ñieän. Ω - Muoán ñeøn hoaït ñoäng Coâng suaát tieâu thuï bình thöôøng thì hieäu ñieän cuûa bieán theá ôû hai ñaàu boùng ñeøn trôû:Pb=Ub.Ib=Ib2.Rb=0,75 2 vaø hieäu ñieän theá ñònh .4 möùc phaûi nhö theá naøo? = Muoán vaäy thì ñeøn vaø baøn 2,25W laø phaûi maéc theo kieåu c/ Coâng cuûa cuûa naøo? Vì sao? doøng ñieän saûn ra ôû bieán trôû trong 10 -Coâng thöùc tính ñieän trôû phuùt töông ñöông cuûa ñoaïn maïch

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

maéc song songô3 - Neâu coâng thöùc tinh ñieän naêng tieâu thuï cuûa ñoaïn maïch? -GV nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS vaø chæ ra keát quaû ñuùng.

Ab=Ub.Ib.t =Ib2.Rb.t =0,752.4.600=1350J Coâng cuûa cuûa doøng ñieän saûn ra ôû toaøn ñoaïn maïch bieán trôû trong 10 phuùt : A =U.I.t = 9.0,75.600 =4050J

Hoaït ñoäng 5: Daën doø: Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 14.1 ñeán 14.6 trong SBT. Chuaån bò tieát sau thöïc haønh.

GV : 40

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 8

I.

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 15 Baøi 15: THÖÏC HAØNH

XAÙC ÑÒNH COÂNG SUAÁT CUÛA CAÙC DUÏNG CUÏ ÑIEÄN MUÏC TIEÂU:

Reøn luyeän kyõ naêng söû duïng caùc thieát bò ñieän, caùc duïng cuï nhö ampe keá vaø voân keá. - Kieåm tra laïi caùc keát quaû tính toaùn baèng thöïc haønh. II. CHUAÅN BÒ: -

Ñoái vôùi moãi nhoùm HS: - Moät nguoàn ñieän 6V. - Moät coâng taéc. - Chín ñoaïn daây daãn, moãi ñoaïn 30cm. - Moät ampe keá coù giôùi haïn ño 500mA vaø ñoä chia nhoû nhaát 10mA. - Moät voân keá coù giôùi haïn ño 5V vaø ñoä chia nhoû nhaát 0,1V. - Moät boùng ñeøn pin 2,5V. - Moät quaït ñieän nhoû( coù hieäu ñieän theá ñònh möùc 2,5V). - Moät bieán trôû coù ñieän trôû lôùn nhaát 20(Ω) vaø chòu ñöôïc doøng ñieän coù cöôøng ñoä lôùn nhaát 2A. - Chuaån bò maãu baùo caùo thöïc haønh. III. NOÄI DUNG THÖÏC HAØNH: Hoaït ñoäng cuûa HS

Hoaït ñoäng cuûa GV

-HS trình baøy vieäc chuaån bò baùo Kieåm tra maãu baùo caùo thöïc

caùo thöïc haønh, traû lôøi caùc caâu haønh cuûa HS hoûi. 1. Xaùc ñònh coâng suaát cuûa - HS hoaït ñoäng caù nhaân theo boùng ñeøn vôùi caùc hieäu ñieän yeâu caàu cuûa GV. theá khaùc nhau: - GV yeâu caàu HS veõ sô ñoà maïch ñieän leân baûng. - Yeâu caàu HS nhaän xeùt veà caùch maéc caùc duïng cuï ñieän trong hình A veõ 15.1? - Coâng duïng cuûa ampe keá, voân V A keá vaø cuûa bieán trôû? - Moãi nhoùm cöû ñaïi dieän leân - Yeâu caàu 2 HS ñoïc to caùc böôùc nhaän duïng cuï thí nghieäm. thí nghieäm a,b,c,d. - Goïi moãi nhoùm cöû ñaïi dieän leân GV : 41

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

nhaän duïng cuï thí nghieäm. - Caùc nhoùm tieán haønh thí - Höôùng daãn HS tieán haønh thí nghieäm theo söï höôùng daãn cuûa nghieäm theo caùc böôùc treân. GV. - Kieåm tra caùc nhoùm laøm thí nghieäm vaø giuùp ñôõ caùc nhoùm - Cöû moãi nhoùm 1 baïn ghi keát yeáu. quaû thí nghieäm vaøo baûng 1 vaø tính caùc giaù trò theo yeâu caàu cuûa baøi. 2. Xaùc ñònh coâng suaát cuûa quaït ñieän: - Yeâu caàu 2 HS ñoïc to caùc böôùc thí nghieäm a,b,c,d. - HS hoaït ñoäng caù nhaân theo söï - Goïi moãi nhoùm cöû ñaïi dieän leân höôùng daãn cuûa GV. nhaän duïng cuï thí nghieäm. - Höôùng daãn HS tieán haønh thí - Caû nhoùm tieán haønh thí nghieäm theo caùc böôùc treân. nghieäm theo töøng böôùc yeâu - Kieåm tra caùc nhoùm laøm thí caàu. nghieäm vaø giuùp ñôõ caùc nhoùm yeáu. - Caùc nhoùm hoaøn thaønh maãu - Yeâu caàu HS hoaøn thaønh maãu baùo caùo thí nghieäm. baùo caùo thí nghieäm. - caùc nhoùm doïn veä sinh vaø traû -yeâu caàu HS doïn veä sinh duïng cuï -GV nhaän xeùt vieäc tieán haønh cuûa caùc nhoùm

Daën doø: Tieát sau chuaån bò baøi 16

GV : 42

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 8 Baøi 16:

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 16

ÑÒNH LUAÄT JUN – LEN – XÔ

I. MUÏC TIEÂU: - Tìm hieåu söï bieán ñoåi töø ñieän naêng thaønh nhieät naêng. - Hieåu vaø bieát vaän duïng ñòng luaät Jun- Len – xô giaûi caùc baøi taäp veà taùc duïng nhieät . II. CHUAÅN BÒ: - Nguoàn ñieän, daây daãn, khoaù K, bieán trôû, ampe keá, voân keá, nhieät keá, bình nhoâm ñöïng nöôùc, ñieän trôû vaø nhieät keá. III/ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoâïng cuûa HS Laøm theo yeâu caàu cuûa GV

HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV

HS hoaït ñoäng caù nhaân keå caùc duïng cuï theo yeâu caàu cuûa GV -HS chuù yù laéng nghe thoâng baùo vaø traû lôøi caâu hoûi cuûa GV.

GV : 43

Hoaït ñoäng cuûa GV

Phaàn ghi baøi

Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: - Coâng suaát cuûa doøng ñieän laø gì? Coâng thöùc? -Keå caùc taùc duïng cuûa doøng ñieän? Keå 1 soá duïng cuï ñieän maø doøng ñieän qua noù chæ coù 1 taùc duïng duy nhaát laø taùc duïng nhieät? Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu söï bieán ñoåi ñieän naêng thaønh nhieât naêng: 1. Moät phaàn ñieän naêng ñöôïc bieán ñoåi thaønh nhieät naêng: GV yeâu caàu HS: - Haõy keå teân ba duïng cuï bieán ñoåi 1 phaàn ñieän naêng thaønh nhieät naêng vaø 1 phaàn thaønh naêng löôïng aùnh saùng? - Haõy keå teân ba duïng cuï ñieän bieán ñoåi 1 phaàn ñieän naêng thaønh nhieät naêng vaø 1 phaàn thaønh cô naêng? 2. Toaøn boä ñieän naêng ñöôïc bieán ñoåi thaønh nhieät naêng: - Haõy keå teân ba duïng cuï coù theå bieán ñoåi toaøn boä ñieän naêng thaønh nhieät naêng? -GV thoâng baùo: Caùc duïng cuï coù theå bieán ñoåi toaøn boä ñieän naêng thaønh nhieät naêng Ñònh

Traàn Thò Huyeàn Yeân

luaät

JunTrang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

- HS chuù yù laéng nghe thoâng baùo cuûa GV .

- HS quan saùt hình 16.1 vaø moâ taû caùc duïng cuï caàn thieát coù trong thí nghieäm ; neâu coâng duïng cuûa caùc duïng cuï naøy? - HS traû lôøi veà coâng thöùc tính ñieän naêng? Vaø duïng cuï xaùc ñònh noù -HS hoaït ñoäng caù nhaân quan saùt hình veõ vaø traû lôøi caùc caâu hoûi do GV ñöa ra. -HS ñoïc caùc caâu hoûi trong SGK vaø hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi caùc caâu hoûi naøy. -HS laëp laïi nhieàu laàn noäi dung ñònh luaät -HS nhaéc laïi moái quan heä giöõa hai ñôn vò Jun vaø calo.

GV : 44

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

coù boä phaänh chính laø 1 ñoaïn daây daãn baèng hôïp kim nikeâlin hoaëc constantan. Haõy so saùnh ñieän trôû suaát cuûa caùc daây daãn hôïp kim naøy vôùi caùc daây daãn baèng ñoàng? Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu ñònh luaät Jun- Len –Xô: 1. Heä thöùc cuûa ñònh luaät: GV thoâng baùo heä thöùc tính nhieät löôïng toaû ra ôû daây daãn ñieän trôû R khi coù doøng ñieän cöôøng ñoä I chaïy qua trong thôøi gian t trong tröôøng hôïp toaøn boä ñieän naêng chuyeån hoaù thaønh nhieät naêng laø : Q=I2Rt 2. Thí nghieäm: - GV yeâu caàu HS quan saùt hình 16.1 vaø yeâu caàu HS moâ taû caùc duïng cuï caàn thieát coù trong thí nghieäm vaø haõy neâu coâng duïng cuûa caùc duïng cuï naøy? - Cho bieát coâng thöùc tính ñieän naêng ñaõ söû duïng? Muoán tính ñieän naêng ta phaûi coù caùc ñaïi löôïng naøo? Dunïg cuï naøo giuùp ta coù theå xaùc ñònh caùc ñaïi löôïng ñoù? - Nhaéc laïi coâng thöùc tính nhieät löôïng do daây daãn toaû ra? - GV yeâu caàu HS ñoïc caùc caâu C1.C2, vaø C3 vaø hoaøn thaønh caùc caâu naøy. 3. Phaùt bieåu ñònh luaät: GV thoâng baùo cho HS bieát vì sao maø ñònh luaät naøy laïi mang cuøng luùc teân cuûa hai nhaø baùc hoïc Jun vaø Lenxô vaø yeâu caàu nhieàu HS nhaéc ñi nhaéc laïi ñònh luaät naøy. - GV löu yù cho HS: Neáu nhieät löôïng tính theo ñôn vò calo thì

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Lenxô: * Phaùt bieåu: Nhieät löôïng toaû ra ôû daây daãn khi coù doøng ñieän chaïy qau tæ leä thuaän vôùi bình phöông cöôøng ñoä doøng ñieän, vôùi ñieän trôû cuûa daây daãn vaø thôøi gian doøng ñieän chaïy qua. * Coâng thöùc: Q=I2Rt . + Q laø nhieät löôïng do daây daãn toaû ra(J) + I laø cöôøng ñoä doøng ñieän qua daây daãn(A) +R laø ñieän trôû cuûa daây daãn(Ω) + t laø thôøi gian doøng ñieän qua daây daãn(s) . Neáu nhieät löôïng ñöôïc tính theo ñôn vò calo : Q=0,24 I2Rt

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

heä thöùc cuûa ñònh luaät JunLen- Xô laø : Q= 0,24 I2Rt

Hoaït ñoäng 4: Vaän duïng – Höôùng daãn veà nhaø: -

GV : 45

Yeâu caàu HS ñoïc caâu C4 vaø C5 vaø GV höôùng daãn HS hoaøn thaønh caùc caâu hoûi naøy. Laøm heát baøi taäp trong SBT. Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” Chuaån bò baøi 17 “Baøi taäp vaän duïng ñònh luaät Jun – Lenxô”

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 9

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 tieát 17

BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG ÑÒNH LUAÄT JUN - LENXÔ. Baøi 17:

I. MUÏC TIEÂU: Reøn luyeän caùc coâng thöùc tính nhieät löôïng do beáp toaû ra theo coâng thöùc cuûa ñònh luaät Jun – Lenxô vaø nhieät löôïng do beáp thu vaøo theo coâng thöùc tính nhieät löôïng. Reøn luyeän coâng thöùc tính hieäu suaát cuûa beáp, tính ñieän trôû cuûa daây daãn vaø caùch tính tieàn ñieän. Reøn luyeän kyõ naêng tính toaùn, bieán ñoåi coâng thöùc.

II. CHUAÅN BÒ: Baûng caùc coâng thöùc caàn thieát ñeå giaûi caùc baøi taäp trong SGK.

III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: 1.Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: - Cho bieát caùc coâng thöùc tính ñieän trôû cuûa daây daãn khi bieát caùc yeáu toá cuûa baûn thaân daây daãn? Coâng thöùc ñònh luaät OÂm? Coâng thöùc tính ñieän naêng söû duïng? - Phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc cuûa ñònh luaâït Jun- Lenxô?

2. Hoaït ñoäng 2: Baøi taäp 1: Hoaït ñoäng Trôï giuùp cuûa cuûa HS GV +HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV? +HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV. +HS hoaït ñoäng nhoùm vieát sô ñoà trình töï giaûi baøi toaùn. - 1 HS giaûi baøi taäp treân leân baûng. - HS hoaït ñoäng caù nhaân giaûi baøi taäp vaøo GV : 46

GV goïi 2 HS ñoïc to ñeà baøi taäp 1. - Goïi 1 HS leân baûng toùm taét ñeà baøi. - Caùc yeáu toá ñeà baøi cho giuùp ta coù theå tính ñöôïc ñaïi löôïng naøo? Coâng thöùc? + Cho bieát coâng thöùc tính nhieät löông do beáp toaû ra? + Coâng thöùc tính nhieät löôïng do aám nöôùc thu vaøo? + Coâng thöùc tính hieäu suaát cuûa beáp? + Tính ñieän naêng söû duïng döïa vaøo

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Baøi ghi Toùm taét: R= 8Ω ; I= 2,5A ; a/ t= 1s ; Q= ? b/ V= 1,5l ;t10 =200C ; t20=1000C ;c=4200J/kg.K t=20ph=1200s ; H=? c/ t=3.30h ; 700ñ/1kW.h : A =? a/ Nhieät löôïng cuûa beáp toaû ra trong 1giaây: Q = I2Rt = 2,52.80.1 = 500J b/ Nhieät löôïng caàn cung caáp ñeå nöôùc soâi : Qi=cm(t20 t10) =1,5.4200.(100-25) =472500J Nhieät löôïng maø beáp toaû ra: Q= I2Rt= 2,52.80.1200 =600000J Hieäu suaát cuûa beáp: Qi 472500 H= .100% = .100% =78,75%. Q 600000 c/ Ñieän naêng maø beáp tieâu thuï trong 30 ngaøy: A= UIt =I2Rt =2,52.80.3.3600.30J =45kW.h Tieàn ñieän phaûi Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi vôû.

coâng thöùc naøo?

3. Hoaït ñoäng 3: Baøi taäp 2: Hoaït ñoäng Trôï giuùp cuûa cuûa HS GV HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV?

GV goïi 2 HS ñoïc to ñeà baøi taäp 1vaø 1 HS toùm taét +Coù nhaän xeùt gì veà hieäu ñieän HS hoaït ñoäng theá cuûa aám caù nhaân traû ñieän vaø hieäu lôøi caùc caâu ñieän theá söû hoûi cuûa GV. duïng? Ta coù theå keát HS hoaït ñoäng luaän gì veà coâng nhoùm vieát sô suaát cuûa aám? ñoà trình töï - Caùc yeáu toá ñeà giaûi baøi toaùn. baøi cho giuùp ta coù theå tính ñöôïc ñaïi löôïng naøo? -1 HS giaûi baøi Coâng thöùc? taäp treân leân + Coâng thöùc tính baûng. nhieät löôïng do aám nöôùc thu - HS hoaït ñoäng vaøo? Nöôùc soâi ôû caù nhaân giaûi nhieät ñoä bao baøi taäp vaøo nhieâu? vôû. + Coâng thöùc tính hieäu suaát cuûa beáp? + coâng thöùc tính ñieän naêng? 4. Hoaït ñoäng 4: Baøi taäp 3:

GV : 47

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 traû:700.45=31500(ñ).

Baøi ghi Toùm taét: AÁm ñieän(220V-1000W);U=220V; V=2l; t1=200C; t2=1000C; H=90%. a/ c=4200J/kg.K; Qi=? b/ Qt=? c/ t=? a/ Nhieät löôïng caàn cung caáp ñeå nöôùc soâi: Qi=cm(t2-t1) = 4200.2.(100-20) = 672000J. Nhieät löôïng maø aán ñieän toaû ra: Qi Töø : H= .100% Qt= Qt Qi 672000 .100% = .100% H 90% ≈746700J U2 c/ Ñieän trôû cuûa beáp:töø: P=UI= R suy ra: U 2 220 2 R= = = 48,4Ω P 1000 Thôøi gian ñun nöôùc soâi:Töø: A=UIt= U2 t suy ra: R A.R 746700.48,4 = 746,7 s t= 2 = U 220 2

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Hoaït ñoäng Trôï giuùp cuûa Baøi ghi cuûa HS GV HS ñoïc to ñeà - Caùc yeáu toá ñeà Toùm taét: baøi taäp 1 & baøi cho giuùp ta l=40m; U=220V; 2 -6 2 toùm taét ñeà. coù theå tính ñöôïc P=165W;s=0,5mm =0,5.10 m ; HS hoaït ñoäng ñaïi löôïng naøo? ρ=1,7.10-8 Ωm; caù nhaân theo Coâng thöùc? a/ R=? b/ I=? c/ t= 3.30h; Q=? yeâu caàu cuûa + Cho bieát coâng a/ Ñieän trôû cuûa toaøn boä daây GV? thöùc tính ñieän daãn töø maïng ñieän chung tôùi nhaø: HS hoaït ñoäng trôû cuûa daây l 40 −8 caù nhaân traû daãn theo caùc R = ρ S = 1,7.10 0,5.10 −6 = 1,36Ω lôøi caùc caâu yeáu toá cuûa baûn b/ Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy trong hoûi cuûa GV. thaân daây daãn? daây daãn: HS hoaït ñoäng + Cöôøng ñoä P 165 nhoùm vieát sô doøng ñieän qua P=UI suy ra: I = = = 0,75 A U 220 ñoà trình töï daây daãn ñöôïc giaûi baøi toaùn. xaùc ñònh baèng c/ Nhieät löôïng toaû ra treân daây daãn: -1 HS giaûi baøi coâng thöùc naøo? Q=I2Rt= 0,752.1,36.3.30 taäp treân leân + Coâng thöùc tính baûng. nhieät löôïng do = 68,85J = 0,06885kW.h - caù nhaân giaûi beáp toaû ra theo ≈ 0,07kWh baøi taäp vaøo ñôn vò kW.h? vôû. Cuûng coá & daën doø: Vieát caùc coâng thöùc tính ñieän trôû cuûa daây daãn khi bieát caùc yeáu toá cuûa baûn thaân daây daãn? Coâng thöùc ñònh luaät OÂm? Coâng thöùc tính ñieän naêng söû duïng?coâng thöùc cuûa ñònh luaâït Jun- Lenxô vaø suy ra caùc coâng thöùc lieân quan. Laøm laïi caùc baøi taäp trong sbt trang 23 Chuaån bò oân taäp kieåm tra 1 tieát noäi dung töø baøi 1 ñeán baøi 17.

GV : 48

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 18

OÂN TAÄP

I/MUÏC TIEÂU: Töï oân taäp vaø töï kieåm tra nhöõng yeâu caàu veà kieán thöùc vaø kó naêng ñaõ hoïc. Vaän duïng ñöôïc nhöõng kieán thöùc vaø kó naêng ñeå giaûi caùc baøi taäp . II/ CHUAÅN BÒ : caùc caâu hoûi & baøi taäp oân taäp III/ OÂN TAÄP: Hoïc sinh laøm theo yeâu caàu cuûa GV traû lôøi vaø laøm caùc baøi taäp sau: 1/ Ñieàn vaøo choã troáng: - cöôøng ñoä doøng ñieän trong daây daãn …………………………vôùi hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai ñaàu daây ñoù. - Ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá laø ñöôøng ……………. - Ñònh luaät OÂm: cöôøng ñoä doøng ñieän qua daây daãn …………… vôùi hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai ñaàu daây vaø tæ leä nghòch vôùi …………… ……………………. Coâng thöùc ……………………Coâng thöùc ñieän trôû ………… ……………….. - Trong maïch noái tieáp cöôøng ñoä doøng ñieän ……………………………….. hieäu ñieän theá maïch baèng …………… hieäu ñieän theá thaønh phaàn, ñieän trôû maïch baèng ……….. ñieän trôû thaønh phaàn; hieäu ñieän theá cuûa moãi ñieän trôû tæ leä thuaän vôùi ……………………………….. - Trong maïch maéc song song cöôøng ñoä doøng ñieän …………………………… ….. , hieäu ñieän theá maïch ………… hieäu ñieän theá thaønh phaàn, ñieän trôû töông ñöông cuûa maïch tính baèng ……….. ; cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua moãi ñieän trôû tæ leä………………………. vôùi moãi ñieän trôû ñoù. - Ñieän trôû cuûa daây daãn tæ leä thuaän vôùi …… tæ leä nghòch vôùi ……. vaø phuï thuoäc ……..Coâng thöùc …………. - Bieán trôû laø ……………………………. Bieán trôû coù coâng duïng ……………… …………………………………………………………………….. - Soá oat ghi treân moãi duïng cuï ñieän cho bieát …………………………………… ……………………………………………………………… - Coâng suaát ñieän cuûa ñoaïn maïch baèng tích ………. vaø …………. Coâng thöùc : ……………………………………………. - Doøng ñieän coù naêng löôïng vì ……………………………… naêng löôïng ñoù goïi laø …………………………………………………. - Coâng cuûa doøng ñieän laø soá ño ……….. thaønh caùc ……….. khaùc .Coâng thöùc …………………………………………………. - Löông ñieän naêng ño baèng …………………… moãi soá ñeám cho bieát ……… ………………………………………………………………. - Nhieät löôïng toaû ra trong daây daãn tæ leä thuaän vôùi ….., vôùi …. ……… ………… Coâng thöùc : ……………………. 2/ laøm caùc baøi taäp sau:

GV : 49

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

baøi 1: beáp ñieän hoaït ñoäng lieân tuïc 4 giôø ôû hieäu ñieän theá 220V khi ñoù soá chæ cuûa coâng tô ñieän theâm 3 soá. Coâng suaát cuûa beáp ñieän vaø cöôøng ñoä doøng ñieän qua beáp laø bao nhieâu? Baøi 2: R1 = 10 Ω R2 = 30 Ω Haõy so saùnh ñieän trôû töông ñöông khi maéc noái tieáp vaø khi maéc song song Tính hieäu ñieän theá vaø cöôøng ñoä doøng ñieän moãi ñieän trôû vaø coâng suaát cuûa R2 Daây R2 vaø R1 laøm cuøng chaát, daây R2 daøi 6m thì daây R1 daøi bao nhieâu? Baøi 3: hai ñeøn 220V – 100W maéc song song vaøo hieäu ñieän theá 220V. a)Tính cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua moãi ñeøn vaø cöôøng ñoä doøng ñieän maïch b)Tính tieàn ñieän phaûi traû cho 2 ñeøn trong 1 thaùng . Bieát moãi ngaøy duøng ñeøn 3 giôø vaø giaù ñieän laø 700 ñoàng / kWh Daën doø: hoïc vaø xem laïi töø baøi 1 ñeán 17 ñeå tieát sau kieåm tra 1 tieát

GV : 50

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 10

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 19

KIEÅM TRA Phaàn I: Khoanh troøn chöõ caùi tröôùc caâu traû lôøi ñuùng: 1. Khi hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây daãn taêng thì: A. cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn taêng tæ leä thuaän vôùi hieäu ñieän theá B. cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn giaûm. C. Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn coù luùc taêng coù luùc giaûm. D. Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn khoâng thay ñoåi. 2. Ñieàu naøo sau ñaây ñuùng khi noùi veà bieán trôû? A. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh trong maïch. B. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh cöôøng ñoä doøng ñieän trong maïch. C. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh hieäu ñieän theá trong maïch. D. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh nhieät ñoä cuûa ñieän trôû trong maïch. 3. Ñôn vò ño ñieän trôû laø: A. ampe (A) C. oâm ( Ω ) B. voân (V) D. Oaùt (W) 4. Ñoaïn maïch maéc noái tieáp goàm 2 ñieän trôû R 1 vaø R2 coù ñieän trôû töông ñöông laø: R1 + R2 A. R1 + R2 C. R1 .R2 1 1 R1 .R2 + B. D. R1 R2 R1 + R2 5. hai ñieän trôû R1 vaø R2 = 3.R1 ñöôïc maéc song song thì: A. I2 = 3.I1 B. I1 = 1/3.I2 C. I1 = I2 D. I1 = 3.I2 6. Con soá 220 V ghi treân boùng ñeøn cho bieát ñieàu gì? A. hieäu ñieän theá ñònh möùc cuûa boùng ñeøn. B. hieäu ñieän theá toái ña maø boùng ñeøn coù theå chòu ñöôïc ( khoâng bò chaùy ) C. hieäu ñieän theá toái thieåu cuûa boùng ñeøn, neáu döôùi giaù trò naøy thì ñeøn khoâng saùng. D. Hieäu ñieän theá thöïc teá khi ñeøn ñang söû duïng. 7. phaùt bieåu naøo sau sai khi noùi veà söï chuyeån hoaù naêng löôïng töø ñieän naêng sang caùc daïng khaùc: A. Ñieän naêng coù theå chuyeån hoùa tröïc tieáp thaønh naêng löôïng cuûa gioù. B. Ñieän naêng coù theå chuyeån hoùa thaønh naêng löôïng aùnh saùng. C. Ñieän naêng coù theå chuyeån hoùa thaønh cô naêng. D. Ñieän naêng coù theå chuyeån hoùa thaønh hoaù naêng vaø nhieät naêng. GV : 51

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

8. treân voû boùng ñeøn pin ghi 6 V – 3W thì cöôøng ñoä doøng ñieän ñònh möùc laø : A. 0,5 A C. 5 A B. 2 A D. moät giaù trò khaùc.

GV : 52

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Phaàn II: Ñieàn töø hay cuïm töø thích hôïp vaøo choã troáng trong caùc caâu sau: 9. Bieán trôû laø _________________________________________________________ 10.Coâng cuûa doøng ñieän coù soá ño___________________________________ 11.ñoái vôùi ñoaïn maïch song song goàm 2 ñieän trôû , thì cöôøng ñoä doøng ñieän qua moãi maïch reõ ____________________________________vôùi ñieän trôû caùc maïch reõ ñoù

Phaàn III: Gheùp moãi noäi dung beân traùi vôùi moãi noäi dung beân phaûi ñeå thaønh caâu ñuùng: 12.hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi ñieän trôû tæ leä thuaän vôùi ñoä lôùn ñieän trôû 13.ñoái vôùi caùc daây daãn coù cuøng tieát dieän, laøm cuøng chaát, daây naøo caøng daøi 14.ñeå thay ñoåi trò soá cöôøng ñoä doøng ñieän ta duøng

a)bieán trôû b) trong maïch maéc song song c) ampe keá d) trong maïch maéc noái tieáp e)thì ñieän trôû caøng lôùn

Phaàn IV: Trình baøy lôøi giaûi hoaëc traû lôøi caùc caâu döôùi ñaây: 13.Boùng ñeøn coù ghi 6V-2,4W; ñöôïc maéc giöõa hai ñieåm coù hieäu ñieän theá 6V a) Tính ñieän trôû cuûa ñeøn b)tính dieän naêng ñeøn tieâu thuï trong 30 phuùt 14.Hai ñieän trôû R1 = 10 Ω , R2 = 30 Ω maéc noái tieáp giöõa hai ñieåm A, B coù hieäu ñieän theá 12V, ampe keá ño maïch, voân keá ño nguoàn a) Veõ sô ñoà maïch ñieän b)ñeå cöôøng ñoä doøng ñieän maïch coù 200mA phaûi maéc noái tieáp theâm R3 baèng bao nhieâu? 15.daây baèng nikeâlin ñieän trôû 12 Ω , daøi 3m , ñieän trôû suaát 0,4.10-6 Ω m a)Tính tieát dieän cuûa daây b)neáu chaäp ñoâi daây laïi vaø maéc vaøo hieäu ñieän theá nhö treân thì trong cuøng thôøi gian nhieät löôïng taêng hay giaûm bao nhieâu laàn.

GV : 53

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 20 Baøi 18:

THÖÏC HAØNH: KIEÅM NGHIEÄM MOÁI QUAN HEÄ Q – I2

TRONG ÑÒNH LUAÄT JUN – LENXÔ I. MUÏC TIEÂU: - Reøn luyeän kyõ naêng söû duïng caùc thieát bò ñieän, caùc duïng cuï nhö ampe keá , bieán trôû, nhieät keá.v.v... - Kieåm tra laïi caùc keát quaû tính toaùn baèng thöïc haønh. - Veõ ñöôïc sô ñoà maïch ñieän cuûa TN kieåm nghieäm ñònh luaät Jun – Lenxô - Coù taùc phong caån thaän, kieân trì, chính xaùc vaø trung thöïc trong quaù trình thöïc hieän pheùp ño vaø ghi keát quaû ño. II. CHUAÅN BÒ: Ñoái vôùi moãi nhoùm HS: - Nguoàn ñieän khoâng ñoåi 12V-2A - Ampe keá coù giôùi haïn ño 2A vaø ñoä chia nhoû nhaát 0,1A - Bieán trôû loaïi 20(Ω)-2A. - Nhieät löôïng keá 250ml, daây ñoát coù ñieän trôû 6(Ω) baèng nicrom, que khuaáy, nhieät keá coù phaïm vi ño töø 150C ñeán 1000C vaø ñoä chia nhoû nhaát 10C. - 170ml nöôùc saïch. - Ñoàng hoà baám giaây ñeå ño thôøi gian coù giôùi haïn ño 20 phuùt vaø ñoä chia nhoû nhaát 1 giaây. - Naêm ñoaïn daây noái, moãi ñoaïn daøi 40cm - Chuaån bò maãu baùo caùo thöïc haønh. III. NOÄI DUNG THÖÏC HAØNH: Hoaït ñoäng cuûa HS

GV : 54

HS nhaéc laïi muïc ñích cuûa buoåi thöïc haønh. HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu hoûi cuûa GV. Ñaïi dieän moãi nhoùm leân nhaän vaø kieåm tra duïng cuï thí nghieäm. 2 HS ñoïc to caùc böôùc tieán haønh thí nghieäm. HS hoaït ñoäng nhoùm tieán haønh thí nghieäm döôùi söï höôùng daãn cuûa GV. Caùc nhoùm hoaøn thaønh

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Hoaït ñoäng cuûa GV

-

GV neâu muïc ñích cuûa buoåi thöïc haønh. Yeâu caàu HS cho bieát caùc duïng cuï caàn thieát ñeå coù theå tieán haønh thí nghieäm. Goïi ñaïi dieän moãi nhoùm leân nhaän duïng cuï thí nghieäm. Goïi 2 HS ñoïc to caùc böôùc thí nghieäm. Höôùng daãn caùc nhoùm tieán haønh thí nghieäm theo caùc böôùc trong SGK. GV kieåm tra caùc nhoùm laøm Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

maãu baùo caùo thí nghieäm vaø noäp cho GV. -

TUAÀN 11 Baøi 19:

thí nghieäm vaø giuùp ñôõ caùc nhoùm coøn yeáu. Yeâu caàu caùc nhoùm hoaøn thaønh maãu baùo caùo thí nghieäm.

Tieát 21

SÖÛ DUÏNG AN TOAØN VAØ TIEÁT KIEÄM ÑIEÄN

I. MUÏC TIEÂU: - Naém ñöôïc caùc quy taéc an toaøn khi söû duïng ñieän. - Giaûi thích ñöôïc cô sôû vaät lyù cuûa quy taéc an toaøn khi söû duïng ñieän. - Naém ñöôïc caùc bieän phaùp söû duïng tieát kieäm ñieän naêng. II. CHUAÅN BÒ: Chuaån bò caùc thieát bò trong hình 19.1 III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS

Laøm theo caàu cuûa GV

yeâu

-HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi TN vôùi hieäu ñieän theá bao nhieâu? Daây daãn coù voû boïc nhö theá naøo? Duïng cuï naøo ñeå ñoùng ngaét cho moãi thieát bò khi ñoaûn maïch? -khi tieáp xuùc maïng ñieän gia ñình caàn löu yù gì? Vì sao? -HS ñoïc caùc caâu hoûi vaø chuù yù nghe söï phaân tích GV : 55

Trôï giuùp cuûa GV

Hoaït ñoäng 1:Kieåm tra baøi cuõ: -Phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc cuûa ñònh luaät Jun- Lenxô. -Söûa caùc baøi taäp trong SBT. Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caùc quy taéc an toaøn khi söû duïng ñieän naêng: 1. Nhôù laïi caùc quy taéc an toaøn khi söû duïng ñieän: -GV yeâu caàu HS laàn löôït ñoïc caùc caâu C1,C2, C3, C4 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu hoûi treân. -GV nhaän xeùt 2. Moät soá quy taéc an toaøn khaùc khi söû duïng

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Phaàn ghi baøi

1. An toaøn khi söû duïng ñieän: Caàn phaûi thöïc hieän caùc bieän phaùp ñaûm baûo an toaøn khi söû duïng ñieän, nhaát laø vôùi maïng ñieän daân duïng, vì maïng ñieän naøy coù hieäu ñieän theá 220V neân coù theå gaây nguy hieåm tôùi tính maïng.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

cuûa GV.

-HS hoaït ñoäng caù nhaân hoaøn thaønh caùc yeâu caàu cuûa GV - HS töï tìm theâm caùc lôïi ích cuûa vieäc tieát kieäm ñieän naêng.

-HS hoaït ñoäng nhoùm theo yeâu caàu cuûa GV. -HS vieát coâng thöùc tính ñieän naêng -HS traû lôøi veà caùc duïng cuï thieát bò coù coâng suaát nhö theá naøo ñeå tieát kieäm ñieän? Taïi sao khoâng neân ñeå caùc duïng cuï ñieän khi khoâng caàn thieát? - Goïi 2 HS ñoïc to caâu C11 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu hoûi naøy -toùm taét vaø laøm baøi C12 sau ñoù traû lôøi loaïi ñeøn naøo coù lôïi hôn?

GV : 56

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

ñieän: - GV yeâu caàu HS ñoïc laàn löôït caùc caâu C5, C6 vaø phaân tích trong töøng tröôøng hôïp cho HS hieåu vì sao khi ta laøm nhö theá thì ñöôïc an toaøn khi söû duïng ñieän. Hoaït ñoäng 3: Söû duïng tieát kieäm ñieän naêng: 1. Caàn phaûi söû duïng tieát kieäm ñeän naêng: GV cho HS ñoïc to caùc lôïi ích cuûa vieäc tieát kieäm ñieän naêng; Ñoái vôùi moãi lôïi ích maø HS neâu leân, GV ñaët caâu hoûi vì sao laïi coù caùc lôï ích ñoù? - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C7 vaø yeâu caâu HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu hoûi naøy. 2. Caùc bieän phaùp söû duïng tieát kieäm ñieän naêng: - GV yeâu caàu HS ñoïc caâu C8: Nhö vaäy muoán tieát kieäm ñieän naêng ta phaûi laøm nhö theá naøo? -Goïi 2 HS ñoïc to caâu C9 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi caâu hoûi treân.

2. Söû duïng tieát kieäm ñieän naêng:

Caàn löïa choïn söû duïng caùc duïng cuï vaø thieát bò ñieäncoù coâng suaát phuø hôïp vaø chæ söû duïng chuùng trong thôøi gian caàn thieát.

Hoaït ñoäng 4: Vaän duïng

- GV yeâu caàu Hs ñoïc caâu C10 vaø yeâu caàu HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu hoûi naøy. - GV höôùng daãn HS hoaøn thaønh baøi taäp trog caâu C12 vaø chuù yù

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

phaân tích cho HS hieåu khi naøo söû duïng boùng ñeøn naøo coù lôïi hôn boùng ñeøn naøo? 4.– Höôùng daãn veà nhaø: -

GV : 57

Daën doø: Veà nhaø hoïc baøi vaø laøm heát baøi taäp trong SBT. Ñoïc phaàn “ Coù theå em chöa bieát”

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 22

Baøi 20:

TOÅNG KEÁT CHÖÔNG I: ÑIEÄN HOÏC

I. MUÏC TIEÂU: - Cuûng coá caùc kieán thöùc ñaõ hoïc trong chöông I. - Chuaån bò kieåm tra 1 tieát. II. CHUAÅN BÒ: GV yeâu caàu HS traû lôøi tröôùc phaàn töï kieåm tra, coù nghóa laø phaûi oân laïi caùc kieán thöùc trong phaàn lí thuyeát ñaõ ñöôïc hoïc trong chöông. IV/ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi cuûa HS 1. Töï kieåm tra: 17:Toùm taét:Unt=12V; Int=0,3A; HS hoaït ñoäng - GV laàn löôït cho HS ss=12v;Iss=1,6A; caù nhaân traû ñoïc caùc caâu hoûi R1 =?;R2=? lôøi caùc caâu trong phaàn töï kieåm Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn hoûi trong phaàn tra vaø yeâu caàu maïch noái tieáp töï kieåm tra vaø caùc em hoaït ñoäng U nt 12 = = 40Ω Rnt= chuù yù laéng caù nhaân traû lôøi I nt 0,3 nghe phaàn söûa caùc caâu hoûi naøy. Ñieän trôû töông ñöông cuûa R1 maéc // chöûa nhöõng sai - GV caàn söûa chöûa vôùi R2 soùt cuûa GV. nhöõng sai soùt khi HS U ss 12 traû lôøi caùc caâu = = 7,5Ω Rss= I ss 1,6 hoûi baøy vaø chuù yù phaân tích vì sao laïi Maø ñieän trôû töông ñöông cuûa R1 coù nhöõng sai soùt maéc noái tieáp vôùi R2: Rnt= R1+R2=40 ñoù. Ω 2. Vaän duïng: vaø ñieän trôû töông ñöông cuûa R1 HS hoaït ñoäng - Goïi HS ñoïc laàn maéc song song vôùi R2: caù nhaân traû löôït caùc caâu hoûi 1 1 1 1 R1 .R2 lôøi caùc caâu traéc nghieäm töø R = R + R = 7,5 Suy ra : 7,5Ω = R + R ss 1 2 1 2 hoûi traéc caâu 12 ñeán caâu 16 R1.R2=300Ω nghieäm vaø vaø cho caùc em traû Vaäy: R1+R2=40Ω cuøng nhau giaûi lôøi taïi lôùp caùc caâu Ta giaûi ñöôïc:R1=30Ω vaøR2=10Ω caùc baøi taäp hoûi naøy. Hay R1=10Ω vaøR2=30Ω 17, 18 theo söï - Höôùng daãn HS 18 /b/ Ñieän trôû cuûa aám ñieän khi höôùng daãn laøm caùc baøi taäp hoaït ñoäng bình thöôøng: P=UI= cuûa GV. 17 vaø 18 taïi lôùp. U2 U 2 220 2 ⇒R= = = 48,4Ω R P 1000 c/ Tieát di eän cuûa daây daãn: l ρl 1,1.10 −6.2 Daën doø: R=ρ ⇒S= = = 0,05.10 −6 m 2 S R 48,4 -Veà nhaø laøm baøi =0,0 taäp 19, 20 GV : 58

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

-chuaån bò baøi 22 5mm2 “Nam chaâm vónh Ñöôøng kính tieát dieän cuûa daây cöûu “ daãn: πd 2 4S 4.0,05 ⇒d = = ≈ 0,25mm Töø: S= 4 π 3,14

GV : 59

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 11 Baøi 21:

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 23

NAM CHAÂM VÓNH CÖÛU

I. MUÏC TIEÂU: - Bieát ñöôïc caùch nhaän bieát 1 vaät laø nam chaâm thì coù ñaëc ñieåm gì vaø bieát xaùc ñònh caùc cöïc cuûa noù. - Naém ñöôïc ñaëc ñieåm töông taùc cuûa 2 nam chaâm khi ñeå chuùng gaàn nhau. - Moâ taû ñöôïc caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa la baøn II. CHUAÅN BÒ: Moãi nhoùm: - 2 nam chaâm thaúng, trong ñoù 1 nam chaâm ñöôïc boïc kín che phaàn sôn maøu vaø caùc cöïc. - La baøn, 1 nam chaâm chöõ U, 1 kim nam chaâm ñaët treân moät thanh nhoïn thaúng ñöùng - Giaù TN, daây treo nam chaâm, boät saét coù laãn vuïn goã, nhoâm, ñoàng nhöïa xoáp. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Nhôù laïi kieán thöùc cuõ ñeå traû lôøi HS hoaït ñoäng caù nhaân theo yeâu caàu cuûa GV. HS quan saùt vaø nhaän xeùt veà höôùng chæ cuûa hai ñaàu kim nam chaâm. Nhaän xeùt: Hai ñaàu kim luoân chæ veà hai höôùng Baéc-Nam ñòa lí. HS töï ruùt ra keát luaän GV : 60

Trôï giuùp cuûa GV Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu veà töø tính cuûa nam chaâm: -Nam chaâm laø nhöõng vaät coù ñaëc tính gì? 1. Thí nghieäm: - Yeâu caàu 1 HS ñoïc caâu C1 vaø cho HS traû lôøi caù nhaân caâu hoûi treân. - Yeâu caàu HS quan saùt hình 21.1 vaø moâ taû baèng lôøi thí nghieäm trong hình veõ baèng caùch ñoïc caâu C2 : + Coù nhaän xeùt gì veà höôùng chæ ban ñaàu cuûa kim nam chaâm? + Khi xoay kim leäch khoûi vò trí ban ñaàu roài buoâng tay, coù nhaän xeùt gì veà höôùng chæ cuûa kim nam chaâm sau

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Baøi ghi

I. Töø tính cuûa nam chaâm: Nam chaâm naøo cuõng coù hai cöïc: + Cöïc Baéc:ghi chöõ N. + Cöïc Nam:ghi chöõ S Khi ñeå töï do: Cöïc Baéc luoân chæ veà höôùng Baéc; Cöïc Nam luoân chæ veà höôùng Nam.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

HS neâu keát luaän veà söï ñònh höôùng cuûa hai ñaàu kim nam chaâm HS nhaän xeùt teân caùc cöïc cuûa nam chaâm

- Quan saùt vaø moâ taû caùc duïng cuï thí nghieäm caàn thieát. -HS neâu hieän töôïng khi ñöa thanh nam chaâm laïi gaàn kim nam chaâm ? nhaän xeùt hieän töôïng khi ñöa caùc cöïc cuøng teân hoaëc khaùc teân laïi gaàn HS neâu keát luaän veà söï töông taùc giöõa hai nam chaâm

giaûi thích hieän töôïng hình nhaân treân xe toå Xung Chi luoân ñònh theo höôùng Nam -moâ taû caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa la baøn -xaùc ñònh cöïc töø cuûa moät soá nam chaâm trong phoøng TN vaø teân cuûa nam GV : 61

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

ñoù? - GV coù theå goïi 1 HS leân baûng vaø töï laøm laïi thí nghieäm treân. 2. Keát luaän: Qua thí nghieäm treân, coù theå ruùt ra keát luaän gì veà söï ñònh höôùng cuûa hai ñaàu kim nam chaâm? Chuù yù: Caùc em coù nhaän xeùt gì veà maøu saéc cuûa hai ñaàu nam chaâm? Hoaëc hai ñaàu nam chaâm coù chöõ gì? Hoaït ñoäng 2: Töông taùc giöõa hai nam chaâm: 1. Thí nghieäm: - GV yeâu caàu HS moâ taû caùc duïng cuï caàn thieát ñeå laøm thí nghieäm trong hình 21.3 - Goïi 2 HS laàn löôït ñoïc caùc caâu C3, C4 vaø chuù yù quan saùt nhaän xeùt veà caùc hieän töôïng xaûy ra khi tieán haønh thí nghieäm theo caùc caâu naøy. 2. Keát luaän: -Töø caùc thí nghieäm treân, caùc em coù theå ruùt ra keát luaän gì veà töông taùc giöõa hai cöïc cuûa nam chaâm khi ñeå chuùng ôû gaàn nhau. Vaän duïng – Cuûng coá: -Yeâu caàu HS ñoïc caùc caâu C5 vaø C6 ; GV höôùng daãn HS traû lôøi caùc caâu hoûi treân.

Traàn Thò Huyeàn Yeân

II. Töông taùc giöõa hai nam chaâm: Khi hai cöïc cuûa hai nam chaâm ñeå gaàn thì chuùng töông taùc vôùi nhau: + Caùc töø cöïc cuøng teân ñaåy nhau. + Caùc töø cöïc khaùc teân huùt nhau

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

chaâm ôû hình 21.5

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

-cho HS quan saùt moät soá nam chaâm trong PTN vaø traû lôøi C7 -yeâu caàu HS quan saùt hình 21.5 vaø traû lôøi C8

Daën doø: - Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát “ - Veà laøm heát baøi taäp trong SBT. - Chuaån bò baøi 22 “ Taùc duïng töø cuùa doøng ñieän – Töø tröôøng” Tieát 24 BAØI 22:

TAÙC DUÏNG TÖØ CUÛA DOØNG ÑIEÄN – TÖØ TRÖÔØNG

I. MUÏC TIEÂU: - Hieåu ñöôïc vì sao noùi raèng doøng ñieän coù taùc duïng töø vaø moâ taû TN veà taùc duïng töø cuûa doøng ñieän. - Bieát ñöôïc moâi tröôøng naøo coù toàn taïi töø tröôøng, caùch nhaän bieát töø tröôøng. II. CHUAÅN BÒ: Caùc duïng cuï thí nghieäm hình 22.1: Nguoàn ñieän, daây daãn, kim nam chaâm, khoaù K... III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS

Trôï giuùp cuûa GV

Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra Laøm theo yeâu caàu baøi cuõ: cuûa GV -Nam chaâm laø gì? Laøm caùch naøo nhaän bieát nam chaâm? Nam chaâm coù maáy cöïc? Caùch nhaän bieát? Töông taùc giöõa caùc cöïc töø cuûa nam chaâm -HS quan saùt hình Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu veõ vaø lieät keâ caùc veà löïc töø: thieát bò ñieän caàn 1. Thí nghieäm: thieát. - GV yeâu caàu HS lieät keâ caùc duïng cuï caàn thieát ñeå tieán haønh thí nghieäm. GV : 62

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Baøi ghi

I. Löïc töø: Doøng ñieän chaïy qua daây daãn coù hình daïng baát kyø ñeàu gaây ra taùc duïng löïc ( goïi laø löïc töø) leân Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

-Quan saùt vaø nhaän Coù nhaän xeùt gì vò trí ñaët xeùt vò trí cuûa kim caùc duïng cuï thí nghieäm: nam chaâm. Daây daãn vaø kim nam chaâm. - Yeâu caàu HS ñoïc to caâu HS ñoïc phaàn keát C1 vaø quan saùt thí nghieäm luaän ñeå coù heå ruùt ra keát luaän veà löïc töø. 2. Keát luaän: - HS hoaït ñoäng caù Goïi 2 HS ñoïc to phaàn keát nhaân traû lôøi caùc luaän caâu hoûi cuûa GV? Hñ 3: Tìm hieåu veà töø tröôøng: 1. Thí nghieäm: - HS quan saùt thí - GV goïi 2 HS ñoïc to phaàn nghieäm vaø traû lôøi moâ taû thí nghieäm trong caùc caâu C2 vaø C3 SGK. - Bình thöôøng kim nam chaâm chæ theo höôùng - 3 HS ñoïc to phaàn naøo? keát luaän trong saùch - GV tieán haønh laøm thí giaùo khoa. nghieäm vaø yeâu caàu HS chuù yù quan saùt ñeå traû lôøi caùc caâu C2 vaø C3. 2. Keát luaän: Töø caùc thí nghieäm treân, -HS hoaït ñoäng caù GV yeâu caàu HS ruùt ra nhaân traû lôøi caùc keát luaän veà töø tröôøng: caâu hoûi cuûa GV vaø Caàn neâu roõ ñieàu kieän töø ñoù ruùt ra ñöôïc naøo thì moät moâi tröôøng caùch nhaän bieát söï ñöôïc goïi laø töø tröôøng. toàn taïi cuûa töø 3. Caùch nhaän bieát töø tröôøng tröôøng: - Töø tröôøng coù theå nhaän bieát baèng caùc giaùc quan ñöôïc khoâng? - Töø tröôøng coù tính chaát gì? -caù nhaân HS traû - Ta coù theå duøng duïng cuï lôøi laøm caùch naøo gì ñeå nhaän bieát töø ñeå phaùt hieän ra tröôøng? daây daãn coù doøng -Töø caùc thí nghieäm ñaõ ñieän hay khoâng laøm ôû treân, coù theå söû GV : 63

Traàn Thò Huyeàn Yeân

kim nam chaâm ñaët gaàn noù. Ta noùi raèng doøng ñieän coù taùc duïng töø.

II. Töø tröôøng: Khoâng gian xung quanh nam chaâm, xung quanh doøng ñieän toàn taïi moät töø tröôøng. Nam chaâm hoaëc doøng ñieän ñeàu coù khaû naêng taùc duïng löïc töø leân kim nam chaâm ñaët gaàn noù.

* Caùch nhaän bieát töø tröôøng: Ngöôøi ta duøng kim nam chaâm (goïi laø nam chaâm thöû) ñeå nhaän bieát töø tröôøng: Ñöa kim nam chaâm vaøo vuøng caàn thöû: Neáu coù löïc töø taùc duïng leân kim nam chaâm thì nôi aáy coù töø tröôøng.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

duïng kim nam chaâm ñeå nhaän bieát töø tröôøng ñöôïc khoâng? -Cho bieát caùch thöïc hieän?

- HS ñoïc, traû lôøi Vaän duïng – cuûng coá: - Yeâu caàu HS ñoïc caâu C4: caâu C5 . Bình thöôøng kim nam chaâm chæ theo höôùng naøo? . Kim nam chaâm ñeå gaàn -HS ñoïc vaø traû lôøi daây daãn khoâng coù doøng ñieän thì coù hieän töôïng gì caâu C6 xaûy ra? Neáu daây daãn coù doøng ñieän thì kim nam chaâm coù coøn ôû vò trí ban ñaàu nöõa hay khoâng? - Yeâu caàu HS ñoïc, traû lôøi caâu C5 - Neáu ôû 1 vò trí maø nôi ñoù kim nam chaâm bò leäch khoûi höôùng Baéc – Nam ñòa lí thì ta coù theå keát luaän gì veà moâi tröôøng ôû nôi ñoù? - yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi caâu C6 Daën doø:

- Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát “ -Hoïc baøi vaø laøm caùc baøi taäp trong SBT.

TUAÀN 12 Baøi 23:

Tieát 25

TÖØ PHOÅ – ÑÖÔØNG SÖÙC TÖØ

I. MUÏC TIEÂU: - Bieát caùch duøng maït saét taïo ra töø phoå cuûa thanh nam chaâm .

GV : 64

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Bieát veõ caùc ñöôøng söùc töø vaø xaùc ñònh chieàu cuûa ñöôøng söùc töø cuûa thanh nam chaâm. II. CHUAÅN BÒ: Moãi nhoùm: - Taám nhöïa trong ( taám bìa) phaúng. - Maït saét, moät soá kim nam chaâm nhoû coù truïc quay thaúng ñöùng. - Thanh nam chaâm thaúng, thanh nam chaâm chöõ U. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi Laøm theo yeâu caàu Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra cuûa GV baøi cuõ: - Löïc töø xuaát hieän khi naøo? Vì sao noùi doøng ñieän coù taùc duïng töø? - Töø tröôøng laø gì? Laøm caùch naøo nhaän bieát söï toàn taïi cuûa töø tröôøng? Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu I. Töø phoå: veà töø phoå: - Trong töø tröôøng cuûa -HS ñoïc to phaàn moâ 1. Thí nghieäm: thanh nam chaâm, maït taû thí nghieäm theo GV yeâu caàu HS ñoïc phaàn saét ñöôïc saép xeáp söï höôùng daãn cuûa moâ taû thí nghieäm trong thaønh nhöõng ñöôøng GV saùch giaùo khoa nhieàu laàn: cong noái töø cöïc naøy -HS raéc maït saét + Thí nghieäm caàn nhöõng sang cöïc kia cuûa nam treân taám nhöïa vaø thieát bò gì? chaâm. Caøng ra xa quan saùt hình aûnh + Vì sao khoâng duøng caùc nam chaâm, nhöõng maït saét ñöôïc taïo kim loaïi khaùc maø phaûi ñöôøng naøy caøng thöa thaønh duøng saét? daàn. - hoaït ñoäng caù + Nam chaâm coù taùc duïng - Nôi naøo maït saét nhaân traû lôøi caùc nhö theá naøo leân saét? daøy thì töø tröôøng caâu hoûi cuûa GV - GV giao duïng cuï thí nghieäm maïnh, nôi naøo maït -Quan saùt thí nghieäm cho HS quan saùt: Yeâu caàu saét thöa thì töø tröôøng vaø traû lôøi caùc caâu HS ñoïc vaø traû lôøi caâu C1: yeáu. hoûi cuûa GV. + Hình aûnh cuûa caùc maït -Töø phoå laø hình aûnh saét? cuï theå veà caùc + Ñoä daøy, moûng cuûa caùc ñöôøng söùc töø. Coù maït saét coù gioáng nhau theå thu ñöôïc töø phoå -HS ñoïc to phaàn keát khoâng? baèng caùch raéc maït luaän vaø ñöa ra ñònh 2. Keát luaän: saét leân taám nhöïa nghóa töø phoå. -Töø nhöõng ñieàu quan saùt ñaët trong töø tröôøng ñöôïc trong thí nghieäm, ta coù vaø goõ nheï. theå keát luaän ñöôïc ñieàu gì? -GV thoâng baùo veà töø phoå Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu veà ñöôøng söùc töø: -HS hoaït ñoäng caù 1. Veõ vaø xaùc ñònh chieàu -

GV : 65

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi nhaân theo yeâu caàu cuûa GV, döïa vaøo hình aûnh caùc ñöôøng maït saét, veõ caùc ñöôøng söùc töø cuûa nam chaâm thaúng. - HS hoaït ñoäng nhoùm döôùi söï höôùng daãn cuûa GV ñeå xaùc ñònh chieàu cuûa ñöôøng söùc töø. -vaän duïng quy öôùc veà chieàu ñöôøng söùc töø, duøng muõi teân ñaùnh daáu chieàu caùc ñöôøng söùc töø vöøa veõ vaø traû lôøi C3 -neâu keát luaän veà caùc ñöôøng söùc töø cuûa thanh nam chaâm -HS quan saùt vaø nhaän xeùt hình aûnh caùc ñöôøng söùc töø cuûa nam chaâm chöõ U ôû hænh 23.4 - HS hoaøn thaønh caâu C4. -HS hoaøn thaønh caâu C5 vaø caâu C6.

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

ñöôøng söùc töø: - Nhaéc laïi hình aûnh caùc ñöôøng maït saét ñöôïc taïo ra xung quanh thanh nam chaâm? - Höôùng daãn HS duøng buùt chì veõ doïc theo caùc ñöôøng maït saét: Caùc ñöôøng vöøa veõ ñoù bieåu dieãn ñöôøng söùc cuûa töø tröôøng, goïi laø ñöôøng söùc töø. - Höôùng daãn HS duøng caùc kim nam chaâm nhoû ñaët noái tieáp nhau treân 1 ñöôøng söùc töø vöøa veõ ñöôïc. - Yeâu caàu HS ñoïc vaø thöïc hieän caùc caâu C2 vaø C3 . - Cho bieát töông taùc giöõa caùc cöïc khi hai nam chaâm ñaët gaàn nhau? 2 Keát luaän: -Coù nhaän xeùt gì veà vò trí cuûa caùc kim nam chaâmâ: Caùc kim naèm nhö theá naøo ñoái vôùi caùc ñöôøng söùc töø ? Caùc cöïc cuûa caùc kim nam chaâm coù vò trí nhö theá naøo ñoái vôùi nhau? Hoaït ñoäng 4:Vaän duïng cuûng coá: -Yeâu caàu HS quan saùt vaø nhaän xeùt hình aûnh caùc ñöôøng söùc töø cuûa nam chaâm chöõ U ôû hænh 23.4 ; Töø ñoù yeâu caàu HS hoaøn thaønh caâu C4. -Nhaéc laïi chieàu cuûa caùc ñöôøng söùc töø? Yeâu caàu HS hoaøn thaønh caâu C5 vaø caâu C6 .

II. Ñöôøng söùc töø: Caùc ñöôøng söùc töø coù chieàu nhaát ñònh. ÔÛ beân ngoaøi thanh nam chaâm, chuùng laø nhöõng ñöôøng cong ñi ra töø cöïc Baéc, ñi vaøo cöïc nam cuûa nam chaâm.

Daën doø:  Veà nhaø hoïc baøi vaø laøm caùc baøi taäp trong SBT.

Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát “  Chuaån bò baøi “ Töø tröôøng cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua”

GV : 66

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

TUAÀN 13

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 26

TÖØ TRÖÔØNG CUÛA OÁNG DAÂY COÙ DOØNG ÑIEÄN CHAÏY QUA. Baøi 24:

I. MUÏC TIEÂU: - So saùnh ñöôïc töø phoå cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua vôùi töø phoå cuûa thanh nam chaâm thaúng. - Veõ ñöôïc ñöôøng söùc töø cuûa doøng ñieän trong oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua. - Hieåu vaø vaän duïng ñöôïc qui taéc naém tay phaûi. II. CHUAÅN BÒ: Moãi nhoùm: - Taám nhöïa. Nguoàn ñieän Maït saét. Coâng taéc Buùt daï - OÁng daây daãn coù doøng ñieän chaïy qua. Kim nam chaâm. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi Laøm theo yeâu caàu cuõ: cuûa GV -Töø phoå laø gì? Laøm caùch naøo thu ñöôïc töø phoå? Laøm baøi taäp 23.1 trong SBT? -Cho bieát chieàu qui öôùc cuûa caùc ñöôøng söùc töø? Giaûi baøi taäp 23.2 trong SBT? Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu töø phoå, ñöôøng söùc töø cuûa - 2 HS ñoïc to phaàn oáng daây coù doøng ñieän I. Töø phoå, ñöôøng moâ taû thí nghieäm. chaïy qua: söùc töø cuûa oáng - HS hoaït ñoäng theo 1. Thí nghieäm: daây coù doøng nhoùm laøm thí - GV yeâu caàu HS ñoïc phaàn ñieän chaïy qua: nghieäm theo söï moâ taû thí nghieäm. höôùng daãn cuûa GV. - Goïi ñaïi dieän caùc nhoùm leân - Phaàn töø phoå ôû -HS hoaït ñoäng caù nhaän duïng cuï thí nghieäm. beân ngoaøi cuûa nhaân hoaøn thaønh - Höôùng daãn HS tieán haønh thí oáng daây coù doøng caùc caâu C1, C2 vaø C3 nghieäm nhö ñaõ moâ taû . ñieän chaïy qua vaø - HS hoaït ñoäng caù - Yeâu caàu HS quan saùt hình beân ngoaøi cuûa nhaân quan saùt hình aûnh töø phoå vöøa thu ñöôïc. thanh nam chaâm veõ vaø döï ñoaùn keát - Nhaéc laïi hình aûnh töø phoå gioáng nhau. Trong quaû thí nghieäm. cuûa thanh nam chaâm? loøng oáng daây - Yeâu caàu HS ñoïc traû lôøi caâu cuõng coù caùc C1 . ñöôøng söùc töø,

GV : 67

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

-HS ruùt ra keát luaän veà töø phoå, ñöôøng söùc töø vaø chieàu ñöôøng söùc töø cuûa doøng ñieän ôû hai ñaàu oáng daây HS traû lôøi veà caùc cöïc töø cuûa oáng daây

HS hoaït ñoäng nhoùm tieán haønh thí nghieäm ñeå tìm moái quan heä giöõa chieàu doøng ñieän vôùi chieàu cuûa ñöôøng söùc töø. -traû lôøi duïng cuï xaùc ñònh chieàu ñöôøng söùc töø cuûa doøng ñieän trong oáng daây - Chuù yù theo doõi söï höôùng daãn cuûa GV. -neâu keát luaän moái lieân heä giöõ chieàu doøng ñieän, chieàu ñöôøng söùc töø

-HS vaän duïng caù nhaân aùp duïng quy taéc naém tay phaûi ﾍ HS chuù yù laéng nghe vaø laëp laïi quy taéc GV : 68

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

- Laøm caùch naøo nhaän bieát ñöôïc hình daïng caùc ñöôøng söùc töø cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua? 2. Keát luaän : -Neâu keát luaän veà töø phoå, ñöôøng söùc töø vaø chieàu ñöôøng söùc töø cuûa doøng ñieän ôû hai ñaàu oáng daây? -toå chöùc trao ñoåi lôùp ruùt ra keát luaän -ta coù theå coi hai ñaàu oáng daây laø hai töø cöïc ñöôïc khoâng? Ñaàu naøo laø cöïc Baéc? Ñaàu naøo laø cöïc Nam? Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu veà qui taéc naém tay phaûi: 1. Chieàu ñöôøng söùc töø cuûa oáng daây coù doøng ñieän chaïy qua phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo: - Yeâu caàu HS quan saùt hình 24.1 : Chieàu doøng ñieän coù chieàu nhö theá naøo? - Neáu ñoåi chieàu doøng ñieän qua daây daãn: Haõy döï ñoaùn xem chieàu ñöôøng söùc töø cuûa oáng daây coù thay ñoåi khoâng? - Coù theå xaùc ñònh chieàu ñöôøng söùc töø qua oáng daây döïa vaøo duïng cuï naøo? - GV yeâu caàu HS tieán haønh thí nghieäm ñoåi chieàu doøng ñieän vaø duøng nam chaâm thöû kieåm tra laïi döï ñoaùn cuûa em. - Töø thí nghieäm treân ta coù theå keát luaän gì veà moái lieân heä giöõa chieàu doøng ñieän vaø chieàu cuûa ñöôøng söùc töø? Coù caùch naøo xaùc ñònh chieàu ñöôøng söùc töø khi ñaõ bieát chieàu doøng ñieän khoâng? 2. Quy taéc naém tay phaûi:

Traàn Thò Huyeàn Yeân

ñöôïc saép xeáp gaàn nhö song song vôùi nhau. - Ñöôøng söùc töø cuûa oáng daây laø nhöõng ñöôøng cong kheùp kín. -Gioáng nhö thanh nam chaâm, taïi hai ñaàu oáng daây, caùc ñöôøng söùc töø coù chieàu cuøng ñi vaøo 1 ñaàu vaø cuøng ñi ra ôû ñaàu kia. Ñaàu ñi vaøo goïi laø cöïc nam, ñaàu ñi ra goïi laø cöïc Baéc

II. Quy taéc naém tay phaûi: Naém baøn tay phaûi, roài ñaët sao cho boán ngoùn tay höôùng theo chieàu doøng ñieän chaïy qua

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

naém tay phaûi nhieàu - GV giôùi thieäu quy taéc naém laàn. tay phaûi. - Yeâu caàu HS ñoïc to quy taéc -HS thöïc hieän caâu C4 naøy nhieàu laàn. ,C5 vaø C6 - Höôùng daãn HS caùch vaän -HS traû lôøi theo yeâu duïng quy taéc naøy ñeå tìm caàu cuûa GV chieàu ñöôøng söùc töø khi bieát chieàu doøng ñieän vaø tìm chieàu doøng ñieän khi bieát chieàu cuûa ñöôøng söùc töø. Vaän duïng – Cuûng coá: Yeâu caàu HS thöïc hieän caâu C4 ,C5 vaø C6 Neáu bieát chieàu ñöôøng söùc töø trong oáng daây coù theå suy ra chieàu ñöôøng söùc töø ôû ngoaøi oáng daây ñöôïc khoâng?

caùc voøng daây thì ngoùn caùi choaõi ra chæ chieàu cuûa ñöôøng söùc töø trong loøng oáng daây.

Daën doøø:

Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát “ - Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 24.1 ñeán 24.5 trong SBT. TUAÀN 14 Tieát 27 Baøi 25:

SÖÏ NHIEÃM TÖØ CUÛA SAÉT, THEÙP – NAM CHAÂM ÑIEÄN

I. MUÏC TIEÂU: - Moâ taû ñöôïc TN veà söï nhieãm töø cuûa saét vaø theùp. - Bieát caùch cheá taïo nam chaâm ñieän, caùch laøm taêng löïc töø cuûa nam chaâm ñieän. II. CHUAÅN BÒ: Moãi nhoùm: - 1 oáng daây coù 500 hoaëc 700 voøng 1 la baøn hoaëc kim nam chaâm ñaët treân giaù thaúng - Nguoàn ñieän. - Daây daãn. Khoaù K. - Loõi saét non. Loõi theùp. Ñieän keá. Ñinh saét. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra -Laøm theo yeâu caàu baøi cuõ: cuûa GV -Phaùt bieåu quy taéc naém tay phaûi? Söûa baøi taäp 24.1 Söûa baøi taäp 24.3 vaø 24.4 Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu söï nhieãm töø cuûa saét, I. Söï nhieãm töø theùp: cuûa saét, theùp: - HS quan saùt hình 1. Thí nghieäm: GV : 69

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

veõ vaø moâ taû caùc - Yeâu caàu HS quan saùt hình duïng cuï thí nghieäm 25.1 vaø moâ taû caùc duïng caàn thieát. cuï thí nghieäm caàn thieát. - Ñieän keá laø duïng cuï duøng -HS hoaït ñoäng caù ñeå laøm gì? Hoaït ñoäng cuûa nhaân chuù yù theo ñieän keá nhö theá naøo? doõi thí nghieäm vaø - GV yeâu caàu HS quan saùt ruùt ra caùc keát luaän goùc leäch cuûa kim ñieän keá caàn thieát veà tính khi ñoùng khoaù K cho doøng chaát nhieãm töø cuûa ñieän chaïy qua cuoän daây. saét vaø cuûa theùp. - GV ñaët loõi saét non vaøo trong loøng cuoän daây, roài ñoùng khoaù K: Coù nhaän xeùt gì veà ñoä leäch cuûa kim ñieän keá? Hieän töôïng ñoù chöùng toû ñieàu gì? - GV boá trí thí nghieäm nhö hình 25.2: Hieän töôïng gì xaûy - HS ñoïc vaø traû lôøi ra vôùi ñinh saét khi: caâu C1? + OÁng daây coù loõi saét non ñang huùt ñinh saét?& OÁng daây coù loõi theùp ñang huùt ñinh saét? -caù nhaân HS traû lôøi Töø caùc thí nghieäm treân, taùc duïng cuûa loõi yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi saét; nhaän xeùt töø caâu C1? tính cuûa loõi saét non 2. Keát luaän: vaø theùp - Loõi theùp hoaëc saét coù -HS keå teân moät soá taùc duïng gì? vaät lieäu coù theå bò - Khi ngaét doøng ñieän, coù nhieãm töø nhaän xeùt gì veà töø tính cuûa loõi saét non vaø cuûa loõi theùp? - HS hoaït ñoäng caù - Coøn nhöõng chaát lieäu gì nhaân thöïc hieän caùc coù theå bò nhieãm töø ? yeâu caàu cuûa GV so Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu tính chaát töø cuûa nam chaâm ñieän: saét vaø cuûa theùp - So saùnh tính chaát töø cuûa töø ñoù giaûi thích vì saét vaø cuûa theùp? sao ngöôøi ta duøng - GV giaûi thích vì sao ngöôøi ta saét ñeå laøm nam duøng saét ñeå laøm nam chaâm ñieän. chaâm ñieän. - Nhaéc laïi khaû naêng bò -neâu öùng duïng cuûa nhieãm töø cuûa saét khi coù nam chaâm ñieän trong doøng ñieän chaïy qua vaø khi thöïc teá ngaét doøng ñieän?

GV : 70

Traàn Thò Huyeàn Yeân

- Saét, theùp, niken, coâban vaø caùc vaät lieäu töø khaùc ñaët trong töø tröôøng ñeàu bò nhieãm töø.

- OÁng daây coù saét non coù töø tính maïnh hôn oáng daây coù loõi theùp. - Sau khi bò nhieãm töø, saét non khoâng giöõ ñöôïc töø tính laâu daøi, coøn theùp thì giöõ ñöôïc töø tính laâu daøi.

II. Nam chaâm ñieän: Coù theå laøm taêng löïc töø cuûa nam chaâm ñieän taùc duïng leân moät vaät baèng caùch taêng cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua caùc voøng daây hoaëc taêng soá voøng cuûa oáng daây

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

-HS ñoïc phaàn thoâng baùo veà caùch taêng löïc töø. -HS nhìn hình 25.4 traû lôøi nam chaâm naøo maïnh hôn -HS traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV

- Yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi caâu C2. - Goïi 2 HS ñoïc phaàn thoâng baùo veà caùch taêng löïc töø. -Yeâu caàu HS ñoïc , hoaøn thaønh caâu C3 Vaän duïng – Cuûng coá: -Keùo ñöôïc laøm baèng gì? -Khi 1 vaät coù khaû naêng -HS hoaøn thaønh caùc huùt saét, ta coù theå keát caâu C4, C5, C6 luaän gì veà töø tính cuûa vaät? -Nam chaâm ñieän ñöôïc caáu tao nhö theá naøo? -GV yeâu caàu HS ñoïc caùc caâu C4, C5 vaø C6 vaø höôùng daãn HS hoaøn thaønh caùc caâu hoûi naøy.

Höôùng daãn veà nhaø:

Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát “ -

Veà nhaø hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 25.1 ñeán 25.4 trong SBT. Chuaån bò baøi “ ÖÙng duïng cuûa nam chaâm”

Tieát 28

ÖÙNG DUÏNG CUÛA NAM CHAÂM Baøi 26:

I. MUÏC TIEÂU: - Naém ñöôïc caáu taïo vaø nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa loa ñieän vaø rôle ñieän töø, taùc duïng cuûa nam chaâm ñieän trong rôle ñieän töø, chuoâng baùo ñoäng. - Keå teân ñöôïc moät soá öùng duïng cuûa nam chaâm trong ñôøi soáng vaø trong kó thuaät. II. CHUAÅN BÒ: Moãi nhoùm : - Caùc duïng cuï thí nghieäm trong hình 26.1 GV : 71

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

- Loa ñieän. Rôle ñieän töø. Chuoâng ñieän. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS

-laøm cuûa moät cuûa hoïc

theo yeâu caàu GV nhaéc laïi soá öùng duïng nam chaâm ñaõ

-HS chuù yù laéng nghe

- HS quan saùt hình veõ vaø traû lôøi duïng cuï TN hình 26.1 -traû lôøi veà bieán trôû Ñaïi dieän moãi nhoùm leân nhaän duïng cuï thí nghieäm. - HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa GV.

-HS ruùt ra keát luaän -HS tìm hieåu veà loa ñieän thoâng qua hình veõ trong SGK vaø caùc kieán thöùc do GV cung caáp.

GV : 72

Trôï giuùp cuûa GV

Hoaït ñoäng 1: Nhaän thöùc vaán ñeà cuûa baøi hoïc: -yeâu caàu HS keå teân moät soá öùng duïng cuûa nam chaâm trong ñôøi soáng vaø trong kó thuaät. -taïo tình huoáng: nhôø duïng cuï naøo maø ngöôøi xem ca nhaïc coù theå nghe roõ tieáng hat cuûa ca só vaø tieáng ñaøn cuûa nhaïc só? H ñoäng 2: Tìm hieåu veà loa ñieän: 1. Nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa loa ñieän: * Thí nghieäm: - Yeâu caàu HS quan saùt vaø moâ taû caùc duïng cuï thí nghieäm trong hình 26.1 - Bieán trôû laø gì? Coâng duïng cuûa noù? - GV yeâu caàu ñaïi dieän moãi nhoùm leân nhaän duïng cuï thí nghieäm vaø tieán haønh TN nhö trong SGK. - Muoán taêng hay giaûm cöôøng ñoä doøng ñieän qua cuoän daây thì ñieän trôû cuûa bieán trôû phaûi nhö theá naøo? Vì sao? - Khi oáng daây chuyeån ñoäng chöùng toû ñieàu gì? * Keát luaän: Töø thí nghieäm treân, ta coù theå ruùt ra keát luaän gì? 2. Caáu taïo cuûa loa ñieän:

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Baøi ghi

I. Loa ñieän: 1. Nguyeân hoaït ñoäng: Loa ñieän ñoäng döïa taùc duïng töø nam chaâm oáng daây doøng ñieän qua.

taéc hoaït vaøo cuûa leân coù chaïy

2. Caáu taïo: Boä phaän chính cuûa loa ñieän goàm 1 oáng daây ñaët trong töø tröôøng cuûa nam chaâm. Moät ñaàu cuûa oáng daây ñöôïc gaén chaët vôùi maøn loa. OÁng daây coù theå di chuyeån doïc theo Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

- HS hoaït ñoäng caù nhaân ñeå tìm hieåu caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa rôle ñieän töø vaø cuûa chuoâng ñieän. - HS ñoïc vaø traû lôøi caâu C1

-

HS

hoaït

ñoäng

nhoùm ñeå traû lôøi caâu C2

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

- GV yeâu caàu HS ñoïc phaàn moâ taû caáu taïo cuûa loa ñieän trong saùch giaùo khoa. - GV yeâu caàu HS quan saùt hình 26.2 vaø neâu caùc boä phaän chính cuûa loa ñieän. - GV thoâng baùo theâm cho HS veà hoaït ñoäng cuûa loa ñieän khi coù doøng ñieän chaïy qua. Hñoäng 3: Tìm hieåu rôle ñieän töø: 1. Caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa rôle ñieän töø: - GV cho HS ñoïc phaàn moâ taû coâng duïng vaø nguyeân taéc caáu taïo cuûa rôle ñieän töø. - Yeâu caàu HS ñoïc vaø traû lôøi caâu C1. 2. Ví duï veà öùng duïng cuûa rôle ñieän töø: Chuoâng baùo ñoäng. - GV coù theå veõ to hình 26.4 ñeå HS deã quan saùt caáu taïo cuûa heä thoáng chuoâng ñieän - Yeâu caàu HS ñoïc caâu C2 vaø höôùng daãn HS traû lôøi caâu hoûi treân Vaän duïng –Cuûng coá: -Yeâu caàu HS ñoïc vaø hoaøn thaønh caùc caâu C3 vaø C4.

khe hôû giöõa hai töø cöïc cuûa nam chaâm.

II. Rôle ñieän töø: Rôle ñieän töø laø 1 thieát bò töï ñoäng ñoùng, ngaét maïch ñieän, baûo veä vaø ñieàu khieån söï laøm vieäc cuûa maïch ñieän. * ÖÙng duïng: Rô le ñieän töø ñöôïc öùng duïng ñeå cheá taïo chuoâng ñieän vaø nhieàu thieát bò töï ñoäng khaùc.

Daën doø:

-

GV : 73

Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát “ Daën doø: Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 26.1 ñeán 26.4 Chuaån bò baøi “Löïc ñieän töø”

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

TUAÀN 15

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Tieát 29 Baøi 27:

LÖÏC ÑIEÄN TÖØ

I. MUÏC TIEÂU: - Moâ taû ñöôïc TN chöùng toû taùc duïng cuûa löïc ñieän töø leâ ñoaïn daây daãn coù doøng ñieän chaïy qua ñaët trong töø tröôøng. - Naém ñöôïc ñieàu kieän coù löïc töø taùc duïng leân daây daãn coù doøng ñieän. - Hieåu vaø vaän duïng ñöôïc quy taéc baøn tay traùi ñeå xaùc ñònh chieàu cuûa löïc töø. II. CHUAÅN BÒ: - Nguoàn ñieän. - Daây daãn. - Khoaù K. - Nam chaâm hình chöõ U. - Khung daây daãn. - Gía ñôõ. - Ampe keá. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS

Laøm theo yeâu caàu cuûa GV

- HS moâ taû caùc duïng cuï caàn thieát ñeå laøm thí nghieäm. - HS chuù yù quan saùt vaø moâ taû caùc duïng cuï thí nghieäm caàn thieát trong hình 27.1 -HS chuù yù quan saùt thí nghieäm ñeå coù theå ruùt ra keát luaän veà taùc duïng cuûa töø tröôøng leân daây GV : 74

Trôï giuùp cuûa GV

Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: -Neâu caáu taïo vaø nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa loa ñieän? Cuûa rôle ñieän? -Söûa baøi taäp 26.3 trong SBT. Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu taùc duïng cuûa töø tröôøng leân daây daãn coù doøng ñieän: 1. Thí nghieäm: - Yeâu caàu HS moâ taû caùc duïng cuï caàn thieát ñeå laøm thí nghieäm. - Yeâu caàu HS quan saùt thí nghieäm: + Khung daây daãn ñöôïc ñaët ôû ñaâu? + Khi ñoùng khoaù K, coù ñieàu gì xaûy ra ñoái vôùi

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Baøi ghi

I/ Taùc duïng cuûa töø tröôøng leân daây daãn coù doøng ñieän: Daây daãn coù doøng ñieän chaïy qua ñaët trong töø tröôøng vaø khoâng song song vôùi ñöôøng söùc töø thì chòu taùc duïng cuûa löïc ñieän töø

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

daãn coù doøng ñieän daây daãn? chaïy qua - Töø thí nghieäm treân, -HS traû lôøi caâu C1. yeâu caàu HS traû lôøi caâu C1. 2. Keát luaän: - HS chuù yù quan Khung daây daãn di saùt vaø nhaän xeùt chuyeån, giuùp ta coù theå chieàu chuyeån ñoäng keát luaän ñieàu gì? cuûa daây daãn. Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu vaø vaän duïng quy taéc baøn tay traùi: Chieàu chuyeån 1. Chieàu cuûa löïc töø phuï ñoäng cuûa daây daãn thuoäc vaøo nhöõng yeáu cho ta bieát chieàu toá naøo? cuûa ñaïi löôïng naøo? - GV tieán haønh laïi thí -HS laàn löôït ñoïc laïi nghieäm : quy taéc naøy nhieàu + Nhaän xeùt chieàu laàn vaø duøng baøn chuyeån ñoäng cuûa daây tay traùi kieåm tra laïi daãn AB? keát quaû thí + Ñoåi chieàu doøng ñieän, nghieäm. chieàu chuyeån ñoäng cuûa daây daãn coù thay ñoåi khoâng? + Ñoåi chieàu ñöôøng söùc töø: Nhaän xeùt chieàu - HS duøng baøn tay chuyeån ñoäng cuûa daây traùi ñeå xaùc ñònh AB? chieàu cuûa löïc töø. - Töø thí nghieäm treân, coù theå ruùt ra keát luaän gì -HS duøng baøn tay veà moái lieân quan giöõa traùi ñeå kieåm tra laïi chieàu cuûa löïc töø vaø quy taéc treân chieàu doøng ñieän? 2. Quy taéc baøn tay traùi: - GV höôùng daãn HS duøng baøn tay traùi ñeå xaùc -traû lôøi caùc yeâu ñònh chieàu cuûa löïc töø. caàu cuûa GV -Yeâu caàu HS duøng baøn tay traùi ñeå kieåm tra laïi quy taéc treân coù phuø - HS laàn löôït ñoïc hôïp vôùi keát quaû thí caùc caâu C2 , C3 vaø nghieäm khoâng? C4 roài duøng baøn tay Vaän duïng – Cuûng coá: GV : 75

Traàn Thò Huyeàn Yeân

II. Quy taéc baøn tay traùi:

Ñaët baøn tay traùi sao cho caùc ñöôøng söùc töø höôùng vaøo loøng baøn tay, chieàu töø coå tay ñeán ngoùn tay giöõa höôùng theo chieàu doøng ñieän thì ngoùn tay caùi choaõi ra 900 chæ chieàu cuûa löïc ñieän töø.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

traùi ñeå xaùc ñònh -Nhaéc laïi quy taéc baøn caùc yeâu caàu cuûa tay traùi? caâu hoûi. -Chieàu cuûa löïc töø phuï thuoäc vaøo nhöõng yeáu toá naøo? -Yeâu caàu HS laàn löôït ñoïc caùc caâu C2 , C3 vaø C4 roài duøng baøn tay traùi ñeå xaùc ñònh caùc yeâu caàu cuûa caâu hoûi. Daën doø:

-

GV : 76

Ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát “ Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp töø 27.1 ñeán 27.5 Chuaån bò baøi “ Ñoäng cô ñieän moät chieàu”

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 15 Baøi 28:

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 30

ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU

I. MUÏC TIEÂU: - Naém ñöôïc nguyeân taéc caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu. - Tìm hieåu söï bieán ñoåi naêng löôïng trong ñoäng cô ñieän. II. CHUAÅN BÒ: Tranh veõ hình 28.1 vaø 28.2 Moãi nhoùm: moâ hình ñoäng cô ñieän moät chieàu 1 nguoàn ñieän 6V III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS -laøm theo yeâu caàu uûa GV

-HS quan saùt hình veõ trong SGK roài moâ taû ñöôïc boä phaän chính cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu. - Neâu ñöôïc coâng duïng cuûa boä goùp ñieän. HS neâu ñöôïc: Ñoäng cô ñieän 1 chieàu hoaït ñoäng döïa treân taùc duïng cuûa töø tröôøng leân khung daây daãn GV : 77

Trôï giuùp cuûa GV Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi cuõ: -Phaùt bieåu quy taéc baøn tay traùi? Söûa baøi taäp 27.1 -Söûa baøi taäp 27.5 trong SBT Hoaït ñoäng 2: Tìm hieåu caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu: 1. Caùc boä phaän chính cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu: - Quan saùt hình veõ 28.1 : Ñoäng cô ñieän goàm coù caùc boä phaän chính naøo? - Thanh nam chaâm coù taùc duïng tao ra ñieàu gì? - Cho bieát coâng duïng cuûa boä goùp ñieän? 2. Hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu:

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Baøi ghi

I. Nguyeân taéc caáu taïo vaø hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu: * Ñoäng cô ñieän moät chieàu hoaït ñoäng döïa treân taùc duïng cuaû töø tröôøng leân khung daây daãn coù doøng ñieän chaïy qua ñaët trong töø tröôøng. * Ñoäng cô ñieän 1 chieàu coù hai boä phaän chính laø nam chaâm taïo ra töø tröôøng ( boä phaän ñöùng yeân) vaø khung daây daãn cho doøng ñieän chaïy qua( boä phaän quay). Boä Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

coù doøng ñieän chaïy - Ñoäng cô ñieän hoaït qua ñaët trong töø ñoäng döïa vaøo taùc tröôøng. duïng naøo ? - Löïc töø taùc duïng leân caùc ñoaïn daây daãn naøo trong khung daây? -HS hoaït ñoäng caù - Ñeå xaùc ñònh chieàu nhaân traû lôøi caùc cuûa löïc töø, ta phaûi söû caâu C1, C2 vaø C3 roài duïng quy taéc naøo? ruùt ra keát luaän Phaùt bieåu? - Caùc löïc töø taùc duïng leân caùc daây daãn coù taùc duïng nhö theá naøo ñoái vôùi khung daây? - HS hoaït ñoäng caù -Yeâu caàu HS ñoïc caùc nhaânchæ ra caùc boä caâu C1, C2 vaø C3 roài töø phaän chính cuûa ñoù ruùt ra keát luaän. ñoäng cô ñieän 1 Hoaït ñoäng 3: Tìm chieàu trong kó thuaät. hieåu ñoäng cô ñieän moät chieàu trong kó thuaät: 1. Caáu taïo: - Yeâu caàu HS quan saùt -HS nhaéc laïi nhieàu hình veõ 28.2 vaø chæ ra laàn phaàn keát luaän caùc boä phaän chính trong SGK cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu trong kó thuaät - Yeâu caàu HS ñoïc,traû lôøi caâu C4. -laøm vieäc caù nhaân -Sau khi hoïc sinh traû lôøi traû lôøi caâu C5 ,C6 , caâu C4 , GV cho aùc em vaø C7 nhaéc laïi nhieàu laàn - Ñoïc phaàn “Coù theå phaàn keát luaän trong em chöa bieát “ SGK vaø chuù yù giaûi thích cho caùc em hieåu vì sao phaûi duøng nam chaâm ñieän thay cho nam chaâm vónh cöõu,; Taïi sao khoâng duøng 1 khung daây maø phaûi duøng nhieàu cuoän daây ñaët leäch nhau? Hoaït ñoäng 4: Vaän GV : 78

Traàn Thò Huyeàn Yeân

phaän ñöùng yeân goïi laø stato, boä phaän quay ñöôïc goïi laø roâto. * Khi ñaët khung daây daãn ABCD trong töø tröôøng vaø cho doøng ñieän chaïy qua khung thì döôùi taùc duïng cuûa löïc ñieän töø, khung daây seõ quay.

II. Ñoäng cô ñieän moät chieàu trong kó thuaät: Xem SGK

* Chuù yù: Khi ñoäng cô ñieän moät chieàu hoaït ñoäng, ñieän naêng ñöôïc chuyeån hoaù thaønh cô naêng

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

duïng-Cuûng coá: -Yeâu caàu HS ñoïc vaø hoaøn thaønh caâu C5 ,C6 , vaø C7 Daën doø:  Veà nhaø hoïc baøi vaø laøm baøi töø 28.1 ñeán 28.4  Chuaån bò baøi thöïc haønh

GV : 79

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 15

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 31

CHEÁ TAÏO NAM CHAÂM VÓNH CÖÛU, NGHIEÄM LAÏI TÖØ TÍNH CUÛA OÁNG DAÂY COÙ DOØNG ÑIEÄN Baøi 29: THÖÏC HAØNH:

I. MUÏC TIEÂU: - Bieát caùch cheá taïo nam chaâm vónh cöûu. - Nghieäm laïi töø tính cuûa oáng daây coù doøng ñieän. II. CHUAÅN BÒ: Ñoái vôùi moãi nhoùm HS - Hai nguoàn ñieän 3V vaø 6V . - Moät coâng taéc. - OÁng daây A khoaûng 200 voøng, ( daây daãn coù ñöôøng kính baèng 0,2mm) quaán treân oáng nhöïa hoaëc bìa cöùng. Ñöôøng kính cuûa oáng côõ 1cm. - OÁng daây B khoaûng 300 voøng, ( daây daãn coù ñöôøng kính baèng 0,2mm) quaán treân 1 oáng nhöïa ñöôøng kính khoaûng 5cm, treân maët oáng coù khoeùt 1 loã troøn, ñöôøng kính khoaûng 2mm. - Hai ñoaïn daây daãn, 1 baèng theùp, 1 baèng ñoàng daøi côõ 3,5cm ( ñöôøng kính 0,4mm) - Moät la baøn. - Hai ñoaïn chæ nilon maûnh, moãi ñoaïn daøi 15cm. - Moät buùt daï ñeå ñaùnh daáu. - Gía thí nghieäm. - Maãu baùo caùo. III. NOÄI DUNG THÖÏC HAØNH: Hoaït ñoäng cuûa GV - GV neâu muïc ñích cuûa buoåi thöïc haønh. - Yeâu caàu HS cho bieát caùc duïng cuï caàn thieát ñeå coù theå tieán haønh thí nghieäm. - Goïi ñaïi dieän moãi nhoùm leân nhaän duïng cuï thí nghieäm. - Goïi 2 HS ñoïc to caùc böôùc thí nghieäm. - Höôùng daãn caùc nhoùm tieán haønh thí nghieäm theo caùc böôùc trong SGK. - GV kieåm tra caùc nhoùm laøm thí nghieäm vaø giuùp ñôõ caùc nhoùm coøn yeáu. - Yeâu caàu caùc nhoùm hoaøn GV : 80

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Hoaït ñoäng cuûa HS - HS nhaéc laïi muïc ñích cuûa buoåi thöïc haønh. - HS hoaït ñoäng caù nhaân traû lôøi caâu hoûi cuûa GV. - Ñaïi dieän moãi nhoùm leân nhaän vaø kieåm tra duïng cuï thí nghieäm. - 2 HS ñoïc to caùc böôùc tieán haønh thí nghieäm. - HS hoaït ñoäng nhoùm tieán haønh thí nghieäm döôùi söï höôùng daãn cuûa GV. - Caùc nhoùm hoaøn thaønh maãu baùo caùo thí nghieäm vaø noäp cho GV. Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

thaønh maãu baùo caùo thí nghieäm.

GV : 81

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 16

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 32

: BAØI TAÄP VAÄN DUÏNG QUY TAÉC NAÉM TAY PHAÛI & QUY TAÉC BAØN TAY TRAÙI

Baøi 30

I. MUÏC TIEÂU: - OÂn laïi caùc quy taéc naém tay phaûi vaän duïng ñeå xaùc ñònh chieàu doøng ñieän , chieàu ñöôøng söùc töø cuûa oáng daây. - Vaän duïng quy taéc baøn tay traùi xaùc ñònh chieàu doøng ñieän, chieàu löïc ñieän töø. - Duøng thí nghieäm kieåm tra laïi caùc kieán thöùc ñaõ hoïc. - Bieát caùch suy luaän logic, vaän duïng kieán thöùc vaøo thöïc teá. II. CHUAÅN BÒ: - Nguoàn ñieän. Daây daãn. Khoaù K. Thanh nam chaâm. - OÁng daây. Khung daây daãn. Nam chaâm chöõ U III/ TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi Hoaït ñoäng 1: kieåm tra baøi cuõ: -chæ ñònh 2 HS phaùt bieåu -2 HS phaùt bieåu veà quy veà quy taéc naém tay phaûi taéc naém tay phaûi vaø vaø quy taéc baøn tay traùi; quy taéc baøn tay traùi. cho bieát quy taéc ñoù duøng -neâu nhaän xeùt ñeå laøm gì? -GV Yeâu caàu HS khaùc nhaän xeùt sau ñoù GV chaám ñieåm. Baøi 1: - HS hoaït ñoäng caù Hoaït ñoäng 2: Baøi 1: a) Nam chaâm bò huùt nhaân ñoïc , nghieân cöùu GV yeâu caàu HS ñoïc to ñeà vaøo oáng daây. ñeà baøi vaø tieán haønh baøi 3 laàn cho caû lôùp chuù giaûi baøi taäp. yù theo doõi. - Moãi nhoùm cöû ñaïi - Khi ñoùng maïch ñieän, b) Luùc ñaàu nam ñieän leân nhaän duïng trong oáng daây coù hieän chaâm bò ñaåy ra xa, cuï thí nghieäm. töôïng gì xaûy ra? OÁng daây sau ñoù noù xoay ñi - HS hoaït ñoäng caù coù theå ñöôïc xem nhö vaät vaø khi cöïc Baéc cuûa nhaân traû lôøi caùc caâu gì? Laøm caùch naøo bieát nam chaâm höôùng hoûi cuûa GV cöïc naøo laø cöïc Baéc? Cöïc veà phía ñaàu B cuû naøo laø cöïc nam? Quy taéc? oáng daây thì nam - Nhaéc laïi töông taùc giöõa chaâm bò huùt vaøo caùc cöïc töø khi hai nam oáng daây) -HS hoaït ñoäng nhoùm chaâm ñaët gaàn nhau? tieán haønh thí nghieäm - GV höôùng daãn HS hoaït theo söï höôùng daãn ñoäng nhoùm tieán haønh thí a) Löïc ñieän töø coù cuûa GV nghieäm kieåm tra laïi ñieàu chieàu töø traùi sang vöøa keát luaän GV : 82

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi -ñoïc kó ñaàu baøi trong sgk -laéng nghe GV giaûng veà kí hieäu ⊕ vaø☉ vaø caùch ñaët tay. -caù nhaân töï giaûi quyeát baøi taäp

-caùc HS cuøng xem vaø nhaän xeùt baøi laøm treân baûng cuûa baïn. -veõ laïi hình treân vôû baøi taäp, suy luaän ñeå nhaän thöùc vaán ñeà cuûa baøi toaùn,vaän duïng quy taéc baøn tay traùi ñeå giaûi baøi taäp, bieåu dieãn keát quaû treân hình veõ. -Laøm vieäc caù nhaân ñeå thöïc hieän laàn löôït caùc yeâu caàu cuûa baøi . -neâu nhaän xeùt vaø thaûo luaän yù kieán cuûa baïn -ñeà xuaát caùch laøm khung quay ngöôïc laïi -suy nghó vaán ñeà cheá taïo thieát bò khung quay lieân tuïc -neâu laïi höôùng giaûi töøng baøi -ruùt ra caùc böôùc giaûi baøi taäp aùp duïng quy taéc naém tay phaûi, quy taéc baøn tay traùi. -ghi chuù caùc daën doø, GV : 83

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Hoaït ñoäng 2: Baøi 2: - Yeâu caàu HS veõ laïi hình vaøo vôû baøi taäp, nhaéc laïi caùc kyù hieäu ⊕ vaø☉cho bieát ñieàu gì, luyeän caùch ñaët vaø xoay baøn tay traùi theo quy taéc phuø hôïp vôùi moãi hình veõ ñeå tìm lôøi giaûi, bieåu dieãn treân hình veõ. Chæ ñònh 1 HS leân giaûi baøi taäp treân baûng. Nhaéc HS neáu thöïc söï khoù khaên môùi ñoïc gôïi yù caùch giaûi cuûa SGK. -Höôùng daãn HS trao ñoåi keát quaû treân lôùp, chöõa baøi giaûi treân baûng. -Sô boä nhaän xeùt vieäc thöïc hieän caùc böôùc giaûi baøi taäp vaän duïng quy taéc baøn tay traùi. Hoaït ñoäng 4: Baøi 3: Chæ ñònh 1 HS leân giaûi baøi taäp treân baûng. Nhaéc HS, neáu thöïc söï khoù khaên môùi ñoïc gôïi yù caùch giaûi cuûa SGK. -Toå chöùc cho HS thaûo luaän, söûa baøi giaûi cuûa baïn treân baûng. -gôïi yù theâm caùch ñoåi cöïc töø laøm khung quay theo chieàu ngöôïc laïi neáu HS khoâng nghó ra. -ñaët vaán ñeà cheá taïo thieát bò laøm khung quay lieân tuïc coù lôïi ích gì trong thöïc teá? Hoaït ñoäng 5: Vaän duïng –Cuûng coá: -cho HS choát laïi höôùng giaûi töøng daïng baøi vaø neâu caùc böôùc giaûi caùc baøi toaùn daïng naøy. -Nhaéc nhôû nhöõng sai soùt HS hay maéc phaûi

Traàn Thò Huyeàn Yeân

phaûi b) Chieàu doøng ñieän coù töø trong ra ngoaøi ( daáu chaám). c) Beân traùi laø cöïc Baéc, beân phaûi laø cöïc nam.

a))F1 höôùng xuoáng, F2 höôùng leân b)Quay ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà. c) Khi löïc F1 ,F2 coù chieàu ngöôïc laïi. Muoán vaäy, phaûi ñoåi chieàu doøng ñieän trong khung hoaëc ñoåi chieàu töø tröôøng.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

löu yù cuûa GV Daën doø: - Laøm baøi taäp 30.1 ñeán 30.5 - Xem tröôùc baøi 31, tìm hieåu caáu taïo cuûa Diamo xe ñaïp

GV : 84

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 17 Baøi 31

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 33

: HIEÄN TÖÔÏNG CAÛM ÖÙNG ÑIEÄN TÖØ

I. MUÏC TIEÂU: 1. Laøm ñöôïc thí nghieäm duøng nam chaâm vónh cöûu hoaëc nam chaâm ñieän ñeå taïo ra doøng ñieän caûm öùng. 2. Moâ taû ñöôïc caùch laøm xuaát hieän doøng ñieän cam3 öùng trong cuoän daây daãn kín baèng nam chaâm vónh cöûu hoaëc nam chaâm ñieän. 3. Söû duïng ñöôïc ñuùng 2 thuaät ngöõ môùi, ñoù laø doøng ñieän caûm öùng vaø hieän töôïng caûm öùng ñieän töø. II. CHUAÅN BÒ: GV : 1 dinamoâ xe ñaïp coù laép boùng ñeøn. 1 dinamoâ xe ñaïp ñaõ boác 1 phaàn voû ngoaøi ñuû nhìn thaáy nam chaâm vaø cuoän daây ôû trong. Moãi nhoùm HS 1 cuoän daây coù gaén boùng ñeøn LED. 1 thanh nam chaâm coù truïc quay vuoâng goùc vôùi thanh. 1 nam chaâm ñieän vaø 2 cuïc pin 1,5V. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi -Suy nghó traû lôøi caâu Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra haûi cuûa GV baøi cuõ: -GV söûa baøi taäp 30.2 ñeán I/ Caáu taïo vaø 30.5 hoaït ñoäng cuûa - HS ñoïc phaàn môû baøi Hoaït ñoäng2: Tìm hieåu Ñinamoâ xe ñaïp: caáu taïo vaø hoaït ñoäng -caù nhaân neâu yù kieán cuûa ñinamoâ ôû xe ñaïp: Caáu taïo: hình 31.1 -yeâu caàu HS ñoïc phaàn môû baøi Nguyeân taéc hoaït Coù 1 soá yù kieán khaùc -ñaët vaán ñeà : trong thöïc teá ñoäng : nhau veà hoaït ñoäng coù caùch naøo laøm ñeøn Khi quay nuùm cuûa cuûa dinamoâ xe ñaïp. saùng maø khoâng caàn pin Ñinamoâ thì nam Khoâng thaûo luaän. hoaëc acquy khoâng? chaâm quay theo vaø -boä phaän naøo laøm cho ñeøn saùng => coù ñeøn saùng? doøng ñieän xuaát Phaùt bieåu chung ôû -trong bình ñieän (Dinamo) hieän. lôùp, traû lôøi caâu hoûi cuûa xe ñaïp coù nhöõng boä cuûa GV, khoâng thaûo phaän naøo vaø hoaït ñoäng ra luaän saoñeå taïo ra doøng ñieän ? -Yeâu caàu HS xem hình 31.1 SGK vaø quan saùt 1 dinamoâ ñaõ thaùo voû ñaët treân baøn GV ñeå chæ ra caùc boä phaän II/ Duøng nam chính cuûa dinamoâ. chaâm ñeå taïo ra Laøm vieäc theo nhoùm. -Haõy döï ñoaùn xem hoaït doøng ñieän : GV : 85

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi a/ Laøm TN 1 SGK. Traû lôøi C1 vaø C2. b/ Nhoùm cöû ñaïi dieän phaùt bieåu, thaûo luaän chung ôû lôùp ñeå ruùt ra nhaän xeùt, chæ ra trong tröôøng hôïp naøo nam chaâm vónh cöûu coù theå taïo doøng ñieän.

Laøm vieäc theo nhoùm. a/ Laøm TN 2, traû lôøi C3. b/ Laøm roõ khi ñoùng hay ngaét maïch ñieän ñöôïc maéc vôùi nam chaâm ñieän thì töø tröôøng nam chaâm thay ñoåi nhö theá naøo? c/ Thaûo luaän chung ôû lôùp, ñi ñeán nhaän xeùt veà nhöõng tröôøng hôïp xuaát hieän doøng ñieän. Laøm vieäc caù nhaân. Traû lôøi caâu hoûi C4. a/ caù nhaân phaùt bieåu chung ôû lôùp. Neâu döï ñoaùn. b/ Xem GV TN kieåm tra.

- Caù nhaân töï ñoïc phaàn ghi nhôù ôû cuoái baøi. - Traû lôøi caùc caâu hoûi cuûng coá cuûa GV.

GV : 86

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

ñoäng cuûa boä phaän chính naøo cuûa dinamoâ gaây ra? Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu caùch duøng nam chaâm vónh cöûu ñeå taïo ra doøng ñieän: -Höôùng daãn HS laøm töøng ñoäng taùc döùt khoaùt vaø nhanh: *Ñöa nam chaâm vaøo trong loøng cuoän daây. *Ñeå nam chaâm naèm yeân 1 luùc trong loøng cuoän daây. *Keùo nam chaâm ra khoûi cuoän daây. - Yeâu caàu HS moâ taû roõ, doøng ñieän xuaát hieän khi di chuyeån nam chaâm laïi gaàn hay ra xa cuoän daây. Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu caùch duøng nam chaâm ñieän ñeå taïo ra doøng ñieän: - Höôùng daãn HS laép raùp TN, caùch ñaët nam chaâm ñieän (loõi saét cuûa nam chaâm ñöa saâu vaøo trong loøng cuoän daây). - Gôïi yù thaûo luaän: Yeâu caàu HS laøm roõ khi ñoùng hay ngaét maïch ñieän thì töø tröôøng cuûa nam chaâm ñieän thay ñoåi nhö theá naøo? (Doøng ñieän coù cöôøng ñoä taêng leân hay giaûm ñi khieán cho töø tröôøng maïnh leân hay yeáu ñi). Hoaït ñoäng 5: Tìm hieåu veà hieän töôïng caûm öùng ñieän töø: Neâu caâu hoûi: Qua nhöõng TN treân, haõy cho bieát khi naøo xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng. Hoaït ñoäng 6: Vaän duïng -Cuûng coá

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Coù nhieàu caùch duøng nam chaâm ñeå taïo ra doøng ñieän trong moät cuoän daây daãn kín. Doøng ñieän ñöôïc taïo ra theo caùch ñoù goïi laø doøng ñieän caûm öùng.

III/ Hieän töôïng caûm öùng ñieän töø: Hieän töôïng xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng goïi laø hieän töôïng caûm öùng ñieän töø.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Yeâu caàu 1 soá HS ñöa ra döï ñoaùn. Neâu caâu hoûi: Döïa vaøo ñaâu maø döï ñoaùn nhö theá? (Coù theå döïa treân vieäcquan saùt trong nhieàu TN coù chuyeån ñoäng cuûa nam chaâm so vôùi cuoän daây). - Laøm TN bieåu dieãn ñeå kieåm tra döï ñoaùn. -Coù nhöõng caùch naøo coù theå duøng nam chaâm ñeå taïo ra doøng ñieän? - Doøng ñieän ñoù ñöôïc goïi laø doøng ñieän gì? Daën doø: - Ñoïc phaàn “coù theå em chöa bieát” - Ñoïc tröôùc baøi ñieàu kieän xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng. - Laøm caùc baøi taäp 31.1 ñeán 31.4

GV : 87

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi TUAÀN 17 Baøi 32:

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9 Tieát 34

ÑIEÀU KIEÄN XUAÁT HIEÄN DOØNG ÑIEÄN CAÛM ÖÙNG

I. MUÏC TIEÂU: 1. Xaùc ñònh ñöôïc coù söï bieán ñoåi (taêng hay giaûm) cuûa soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän daây daãn kín khi laøm TN vôùi nam chaâm vónh cöûu hoaëc nam chaâm ñieän. 2. Döïa treân söï quan saùt TN, xaùc laäp ñöôïc moái quan heä giöõa söï xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng vaø söï bieán ñoåi cuûa soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän daây daãn kín. 3. Phaùt bieåu ñöôïc ñieàu kieän xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng. 4. Vaän duïng ñöôïc ñieàu kieän xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng ñeå giaûi thích vaø döï ñoaùn nhöõng tröôøng hôïp cuï theå, trong ñoù xuaát hieän hay khoâng xuaát doøng ñieän caûm öùng. II. CHUAÅN BÒ: Moãi nhoùm : Moâ hình cuoän daây daãn vaø ñöôøng söùc töø cuûa 1 nam chaâm. III. TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC: Hoaït ñoäng cuûa HS Trôï giuùp cuûa GV Baøi ghi Hoaït ñoäng 1: Kieåm tra baøi -laøm theo yeâu caàu cuõ: cuûa GV -Coù theå duøng caùch naøo ñeå taïo ra doøng ñieän caûm öùng? Theá naøo laø hieän töôïng caûm öùng ñieän töø? -Söûa baøi taäp 31.1 vaø 31.3 Hoaït ñoäng 2:Nhaän bieát ñöôïc vai troø cuûa töø tröôøng trong hieän töôïng caûm öùng a/ Traû lôøi caùc caâu ñieän töø: hoûi cuûa GV, neâu leân -Neâu caâu hoûi ñeå HS nhôù laïi nhieàu caùch khaùc vai troø cuûa nam chaâm trong nhau duøng nam chaâm vieäc taïo ra doøng ñieän caûm ñeå taïo ra doøng ñieän. öùng nhö sau: Coù nhöõng caùch naøo duøng nam chaâm ñeå taïo ra b/ Phaùt hieän: Caùc doøng ñieän caûm öùng? ( Chuù yù nam chaâm khaùc nhau gôïi yù cho HS duøng caùc loaïi ñeàu coù theå gaây ra nam chaâm khaùc nhau hoaït doøng ñieän caûm öùng. ñoäng khaùc nhau). Vaäy khoâng phaûi -Vaäy vieäc taïo ra doøng ñieän chính nam chaâm maø caûm öùng coù phuï thuoäc vaøo laø 1 caùi gì chung cuûa nam chaâm hay traïng thaùi caùc nam chaâm ñaõ chuyeån ñoäng cuûa nam chaâm gaây ra doøng ñieän khoâng? caûm öùng. Caàn phaûi *Coù yeáu toá naøo chung trong GV : 88

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi tìm yeáu toá chung ñoù. -Khaûo saùt söï bieán ñoåi soá caùc ñöôøng söùc töø (cuûa nam chaâm) xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän daây.

Laøm vieäc theo nhoùm. - Ñoïc muïc Quan saùt trong SGK, keát hôïp vôùi vieäc thao taùc treân moâ hình cuoän daây vaø ñöôøng söùc töø ñeå traû lôøi C1. - Thaûo luaän chung ôû lôùp, ruùt ra nhaän xeùt veà söï bieán ñoåi cuûa soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän daây khi ñöa nam chaâm vaøo, keùo nam chaâm ra khoûi cuoän daây. Suy nghó caù nhaân;Laäp baûng ñoái chieáu, tìm töø thích hôïp ñieàn vaøo choã troáng trong baûng 1 SGK. - Traû lôøi C2,C3. -Thaûo luaän chung ôû lôùp, ruùt ra nhaän xeùt veà ñieàu kieän xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng (nhaän xeùt 2 SGK). -Traû lôøi C4 vaø caâu gôïi yù - Thaûo luaän chung ôû lôùp. -Hoûi theâm: Keát luaän naøy coù gì khaùc vôùi

GV : 89

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

caùc tröôøng hôïp ñaõ gaây ra doøng ñieän caûm öùng? -GV thoâng baùo: Caùc nhaø khoa hoïc cho raèng chính töø tröôøng cuûa nam chaâm ñaõ taùc duïng 1 caùch naøo ñoù leân cuoän daây daãn vaø gaây ra doøng ñieän caûm öùng. Neâu caâu hoûi: Ta ñaõ bieát, coù theå duøng ñöôøng söùc töø ñeå bieåu dieãn töø tröôøng. Vaäy ta phaûi laøm nhö theá naøo ñeå nhaän bieát söï bieán ñoåi cuûa töø tröôøng trong loøng cuoän daây, khi ñöa nam chaâm laïi gaàn ( ra xa )cuoän daây? Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu söï bieán ñoåi soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän cuûa cuoän daây: Höôùng daãn HS söû duïng moâ hình vaø ñeám soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän daây khi nam chaâm ôû xa vaø laïi gaàn cuoän daây. -Döïa vaøo TN duøng nam chaâm vónh cöûu ñeå taïo ra doøng ñieän caûm öùng vaø keát quaû khaûo saùt söï bieán ñoåi cuûa soá ñöôøng söùc töø qua tieát dieän S khi di chuyeån nam chaâm, haõy neâu ra moái quan heä giöõa söï bieán ñoåi cuûa soá ñöôøng söùc töø qua tieát dieän S vaø söï xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng? -Höôùng daãn HS laäp baûng ñoái chieáu (baûng 1SGK) => moái quan heä. -Toå chöùc cho HS thaûo luaän chung Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu ñieàu kieän xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng: - Gôïi yù :Töø tröôøng cuûa nam chaâm ñieän bieán ñoåi nhö theá naøo khi cöôøng ñoä doøng ñieän

Traàn Thò Huyeàn Yeân

* Ñieàu kieän xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng: Ñieàu kieän ñeå xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng trong cuoän daây daãn kín laø soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän daây ñoù bieán thieân.

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi nhaän xeùt 2? -Toång quaùt hôn, ñuùng trong moïi tröôøng hôïp. -HS chæ roõ, khi nam chaâm chuyeån töø vò trí naøo sang vò trí naøo thì soá ñöôøng söùc töø qua cuoän daây taêng, giaûm. Töï ñoïc keát luaän trong SGK. Traû lôøi caâu hoûi theâm cuûa GV

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

qua nam chaâm ñieän taêng, giaûm? Suy ra söï bieán ñoåi cuûa soá ñöôøng söùc töø bieåu dieãn töø tröôøng xuyeân qua tieát dieän S cuûa cuoän daây. -Keát luaän naøy khaùc gì vôùi nhaän xeùt 2? -Toång quaùt :ñuùng trong moïi tröôøng hôïp. Yeâu caàu HS chæ roõ, khi nam chaâm chuyeån töø vò trí naøo sang vò trí naøo thì soá ñöôøng söùc töø qua cuoän daây taêng, giaûm? Hoaït ñoäng 5: Cuûng coá – Daën doø: *Ta khoâng nhìn thaáy töø tröôøng, vaäy laøm theá naøo ñeå khaûo saùt ñöôïc söï bieán ñoåi cuûa töø tröôøng ôû choå coù cuoän daây? *Caùch ñeå nhaän bieát ñöôïc moái quan heä giöõa soá ñöôøng söùc töø vaø doøng ñieän caûm öùng? *Vôùi ñieàu kieän naøo thì trong cuoän daây daãn kín xuaát hieän doøng ñieän caûm öùng? Daën doø: Hoïc baøi, laøm baøi taäp töø 32.1->32.4 Chuaån bò :

TUAÀN 17

oân thi HKI

Tieát 35

OÂN THI HKI

I/ MUÏC TIEÂU : Heä thoáng laïi caùc kieán thöùc ñaõ hoïc Reøn luyeän khaû naêng vaän duïng caùc coâng thöùc vaø bieán ñoåi coâng thöùc vaø aùp duïng vaøo caùc loaïi ñoaïn maïch Reøn tính caån thaän, tính chính xaùc. II/ CHUAÅN BÒ : Ñoái vôùi GV : Heä thoáng caâu hoûi vaø baøi taäp. III/ OÂN TAÄP:

1/ Ñieàn vaøo choã troáng: -

GV : 90

cöôøng ñoä doøng ñieän trong daây daãn ………………vôùi hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai ñaàu daây ñoù.

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi -

-

-

GV : 91

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Ñoà thò bieåu dieãn söï phuï thuoäc cuûa cöôøng ñoä doøng ñieän vaøo hieäu ñieän theá laø ñöôøng ……… Ñònh luaät OÂm: cöôøng ñoä doøng ñieän qua daây daãn …………… vôùi hieäu ñieän theá ñaët vaøo hai ñaàu daây vaø tæ leä nghòch vôùi …………… …………………….Coâng thöùc ñieän trôû …………………… Trong maïch noái tieáp cöôøng ñoä doøng ñieän ……………………………….. hieäu ñieän theá maïch baèng …………… hieäu ñieän theá thaønh phaàn, ñieän trôû maïch baèng ……….. ñieän trôû thaønh phaàn; hieäu ñieän theá cuûa moãi ñieän trôû tæ leä thuaän vôùi ……………………………….. Trong maïch maéc song song cöôøng ñoä doøng ñieän …………………………… ….. , hieäu ñieän theá maïch ………… hieäu ñieän theá thaønh phaàn, ñieän trôû töông ñöông cuûa maïch tính baèng ……….. ; cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua moãi ñieän trôû tæ leä………………………. vôùi moãi ñieän trôû ñoù. Ñieän trôû cuûa daây daãn tæ leä thuaän vôùi …… tæ leä nghòch vôùi .... vaø phuï thuoäc….. Coâng thöùc …… Bieán trôû laø ……………………………. Bieán trôû coù coâng duïng ……………… ………………… Soá oat ghi treân moãi duïng cuï ñieän cho bieát …………………………………… …………………… Coâng suaát ñieän cuûa ñoaïn maïch baèng tích ………. vaø …………. Coâng thöùc : ……............... Doøng ñieän coù naêng löôïng vì ……………………………… naêng löôïng ñoù goïi laø ……………… Coâng cuûa doøng ñieän laø soá ño ……….. thaønh caùc ……….. khaùc .Coâng thöùc …………………… Löôïng ñieän naêng ño baèng …………………… moãi soá ñeám cho bieát ……… ………………… Nhieät löôïng toaû ra trong daây daãn tæ leä thuaän vôùi ….., vôùi …. ……… Coâng thöùc : …………… Nam chaâm coù … töø cöïc, ñoù laø …… khi ñaët gaàn nhau caùc cöïc cuøng teân thì .. nhau, khaùc teân thì Xung quanh nam chaâm hoaëc doøng ñieän coù…………, duøng ……. .ñeå nhaän ra töø tröôøng. Ñöôøng söùc töø ñi ra ôû cöïc ….ñi vaøo ôû cöïc………….. Quy taéc naém tay phaûi: naém baøn tay phaûi sao cho 4 ngoùn tay caùi höôùng theo chieàu …… thì ngoùn tay caùi choaõi ra chæ chieàu ……………… …….. Caùc vaät lieäu coù theå bò nhieãm töø :………………. Coù theå laøm taêng löïc töø baèng caùch ……. Daây daãn chòu taùc duïng cuûa löïc töø khi :………………. Quy taéc baøn tay traùi :……………… Doøng ñieän caûm öùng xuaát hieän khi ……………………………………………… ………………

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

2/baøi taäp: 1/ Boùng ñeøn coù ghi 6V-2,4W; ñöôïc maéc giöõa hai ñieåm coù hieäu ñieän theá 6V a) Tính ñieän trôû cuûa ñeøn b)tính dieän naêng ñeøn tieâu thuï trong 30 phuùt. 2/ Hai ñieän trôû R1 = 10 Ω , R2 = 30 Ω maéc noái tieáp giöõa hai ñieåm A, B coù hieäu ñieän theá 12V, ampe keá ño maïch, voân keá ño nguoàn a) Veõ sô ñoà maïch ñieän b)ñeå cöôøng ñoä doøng ñieän maïch coù 200mA phaûi maéc noái tieáp theâm R3 baèng bao nhieâu? 3/ daây baèng nikeâlin ñieän trôû 12 Ω , daøi 3m , ñieän trôû suaát 0,4.10-6 Ω m a)Tính tieát dieän cuûa daây b)neáu chaäp ñoâi daây laïi vaø maéc vaøo hieäu ñieän theá nhö treân thì trong cuøng thôøi gian nhieät löôïng taêng hay giaûm bao nhieâu laàn. 4/ cho ñoaïn maïch maéc noái tieáp goàm 1 bieán trôû vaø 1 ñieän trôû R ;ampe keá (coù ñieän trôû raát nhoû) ño maïch voân keáû (coù ñieän trôû raát lôùn ) ño ñieän trôû. Hieäu ñieän theá maïch khoâng ñoåi U = 9V. a) Veõ sô ñoà maïch ñieän . b) Ñieàu chænh bieán trôû ñeå voân keá chæ 4V thì ampe keá chæ 0,5A. tính ñieän trôû cuûa bieán trôû khi ñoù? c) ñeå voân keá chæ 6V thì ñieän trôû cuûa bieán trôû laø bao nhieâu? 5/ AÁm ñieän coù dung tích 1,5l söû duïng ôû hieäu ñieän theá 220V ñeå ñun nöôùc ôû nhieät ñoä 200C. a) Tính cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây ñun noùng cuûa aám? b) Tính thôøi gian ñun aám nöôùc cho ñeán khi soâi. Bieát nhieät dung rieâng cuûa aám laø 4200 J/kg.K. Boû qua söï maát nhieät ra moäi tröôøng ? c) Moãi ngaøy ñun 2 aám nöôùc .Tính soá tieàn thöïc teá phaûi traû trong moät thaùng, bieát giaù ñieän 700ñoàng/kWh. Taïi sao soá tieàn tính ñöôïc nhoû hôn soá tieàn thöïc teá phaûi traû? 6/ Hai ñieän trôû R1 = 10 Ω , R2 = 30 Ω maéc song song cöôøng ñoä doøng ñieän maïch laø 400mA. a) tính coâng suaát maïch vaø cöôøng ñoä doøng ñieän qua töøng ñieän trôû ? b) tính nhieät löôïng R2 toûa ra trong 15 phuùt? 7/ Hai daây daãn laøm töø hôïp kim cuøng loaïi, daây thöù nhaát coù chieàu daøi  , coù tieát dieän S vaø ñieän trôû R1=3 Ω . Daây daãn thu71 hai coù chieàu daøi 4  , coù tieát dieän 2S. a) Tính ñieän trôû R2 cuûa daây daãn thöù hai. b) Maéc noái tieáp hai daây daãn naøy vôùi nhau vaøo hieäu ñieän theá U = 4,5 V. Tính hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi daây daãn ñoù?

GV : 92

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Daën doø: Hoïc baøi vaø xem laïi caùc baøi taäp

Chuaån bò THI HKI

GV : 93

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

BAØI SOAÏN

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

ÑEÀ THI HKI

Phaàn I: Khoanh troøn chöõ caùi tröôùc caâu traû lôøi ñuùng: 1. Khi hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu daây daãn taêng thì: A. cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn taêng tæ leä thuaän vôùi hieäu ñieän theá B. cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn giaûm. C. Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn coù luùc taêng coù luùc giaûm. D. Cöôøng ñoä doøng ñieän chaïy qua daây daãn khoâng thay ñoåi. 2. Ñieàu naøo sau ñaây ñuùng khi noùi veà bieán trôû? E. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh trong maïch. F. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh cöôøng ñoä doøng ñieän trong maïch. G. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh hieäu ñieän theá trong maïch. H. bieán trôû laø duïng cuï duøng ñeå ñieàu chænh nhieät ñoä cuûa ñieän trôû trong maïch. 3. Ñôn vò ño ñieän trôû laø: A. ampe (A) C. oâm ( Ω ) B. voân (V) D. Oaùt (W) 4. Ñoaïn maïch maéc noái tieáp goàm 2 ñieän trôû R 1 vaø R2 coù ñieän trôû töông ñöông laø: R1 + R2 A. R1 + R2 C. R1 .R2 1 1 R1 .R2 + B. D. R1 R2 R1 + R2 5. Treân boùng ñeøn coù ghi ( 220V – 100 W), neáu maéc ñeøn vaøo giöõa hai ñieåm coù hieäu ñieän theá 110V thì coâng suaát cuûa ñeøn laø: A. 50W C. 25W B. 100W D. taát caû sai 6. Nam chaâm ñieän ñöôïc söû duïng trong thieát bò naøo sau ñaây? Choïn caâu ñuùng nhaát. A. loa ñieän C. rôle ñieän B. chuoâng baùo ñoäng D. caû 3 loaïi treân. 7. Khung daây cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu quay ñöôïc laø vì: I. hai caïnh cuûa khung daây bò hai löïc ñieän töø cuøng chieàu nhau taùc duïng. J. hai caïnh cuûa khung daây bò hai löïc ñieän töø ngöôïc chieàu nhau taùc duïng. K. khung daây bò nam chaâm ñieän huùt. L. khung daây bò nam chaâm ñieän ñaåy. 8. hai ñieän trôû R1 vaø R2 = 3.R1 ñöôïc maéc song song thì: A. I2 = 3.I1 B. I1 = 1/3.I2 C. I1 = I2 D. I1 = 3.I2

GV : 94

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

Phaàn II: Ñieàn töø hay cuïm töø thích hôïp vaøo choã troáng trong caùc caâu sau: 9. Doøng ñieän caûm öùng xuaát hieän khi coù söï bieán thieân ……………………… …………………………cuûa cuoän daây. 12. Caùc duïng cuï ñieän coù ghi soá oat khi hoaït ñoäng ñeàu bieán ñoåi …… thaønh caùc daïng naêng löôïng khaùc 13.Ñieän trôû töông ñöông cuûa ñoaïn maïch noái tieáp baèng ………………………… …………………………………. Phaàn III: Gheùp moãi noäi dung beân traùi vôùi moãi noäi dung beân phaûi ñeå thaønh caâu ñuùng: 12.hieäu ñieän theá giöõa hai ñaàu moãi a)quy taéc baøn tay traùi ñieän trôû tæ leä thuaän vôùi ñoä lôùn b) trong maïch maéc song ñieän trôû song 16.ñoái vôùi caùc daây daãn coù cuøng c) quy taéc baøn tay phaûi tieát dieän, laøm cuøng chaát, daây d) trong maïch maéc noái naøo caøng daøi tieáp 17.ñeå xaùc ñònh chieàu löïc töø ta duøng e)thì ñieän trôû caøng lôùn Phaàn IV: Trình baøy lôøi giaûi hoaëc traû lôøi caùc caâu döôùi ñaây: 18.Boùng ñeøn coù ghi 6V-2,4W; ñöôïc maéc giöõa hai ñieåm coù hieäu ñieän theá 6V a) Tính ñieän trôû cuûa ñeøn b)tính dieän naêng ñeøn tieâu thuï trong 30 phuùt 19.Hai ñieän trôû R1 = 10 Ω , R2 = 30 Ω maéc noái tieáp giöõa hai ñieåm A, B coù hieäu ñieän theá 12V, ampe keá ño maïch, voân keá ño nguoàn a) Veõ sô ñoà maïch ñieän b)ñeå cöôøng ñoä doøng ñieän maïch coù 200mA phaûi maéc noái tieáp theâm R3 baèng bao nhieâu? 20.daây baèng nikeâlin ñieän trôû 12 Ω , daøi 3m , ñieän trôû suaát 0,4.10-6 Ω m a)Tính tieát dieän cuûa daây b)neáu chaäp ñoâi daây laïi vaø maéc vaøo hieäu ñieän theá nhö treân thì trong cuøng thôøi gian nhieät löôïng taêng hay giaûm bao nhieâu laàn. ÑAÙP AÙN PHAÀN I:(moãi caâu 0,5 ñieåm) 1 2 3 4 5 6 7 8 B C A C D B D A PHAÀN II: :(moãi caâu 0,5 ñieåm) 9. soá ñöôøng söùc töø xuyeân qua cuoän tieát dieän S 10. ñieän naêng 11. toång caùc ñieän trôû thaønh phaàn PHAÀN III: 12d ; 13e ; 14 a PHAÀN IV: :(moãi caâu a hoaëc b 0,5 ñieåm) U 2 62 = = 15Ω b)Ñieän naêng: A = P.t= 6.1800 = 15. a) Ñieän trôû cuûa ñeøn R = P 2,4 10800J 16a) veõ sô ñoà maïch ñieän

GV : 95

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang

Tröôøng THCS Thaïnh Myõ Lôïi

Giaùo aùn VAÄT LYÙ 9

U 12 = = 60Ω ; I 0,2 R3 = R − ( R1 + R2 ) = 60 − (10 + 30) = 20Ω

b)Ñieän trôû maïch khi ñoù R = Ñieän trôû R3 :

l ρ .l 0,4.10 −6.3 => S = = = 0,1.10 −6 mm 2 = 0.1m 2 S R 12 b) laäp luaän: daây chaäp ñoâi=>tieát dieän taêng gaáp ñoâi ñieän trôû giaûm 2 laàn(R ~1/S) U 2t Q= I 2 .R.t = Maø cuøng hieäu ñieän theá vaø cuøng thôøi gian Q~1/R R Vaäy ñieän trôû giaûm 2 laàn thì nhieät löôïng taêng 4 laàn. 17.a) Ñieän trôû cuûa daây: R = ρ .

GV : 96

Traàn Thò Huyeàn Yeân

Trang