Consititution Sample For New Non Governmental Organization
This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA
Overview
Download & View Consititution Sample For New Non Governmental Organization as PDF for free.
More details
- Words: 4,377
- Pages: 28
नयाँ गैर सरकारी सं ःथाको लािग ु ा िवधान नमन
सुिच तािलका
१.
संःथाको नाम .........................................................................................................7
२.
पिरभाषा ................................................................................................................7
३.
संःथाको छाप र िचन्ह ..............................................................................................7
४.
संःथाको उद्दे ँय .......................................................................................................9
५.
संःथाको उद्दे ँय ूाप्त गनर् गिरने कामहरु .......................................................................9
६.
सदःयहरुको वगीर्करण ..............................................................................................11
७.
सदःयता ूािप्तको लािग आवँयक योग्यता....................................................................11
८.
संःथाको सदःय ूाप्त गनर् वा बहाल रहन नसक्ने अवःथा ................................................ 11
९.
सदःयताको समािप्त ................................................................................................ 12
१०.
सदःयता शुल्क र सदःयता ूदान गनेर् िविध ............................................................ 12
११.
साधारण सभाको गठन ......................................................................................... 14
१२.
साधारण सभाको काम कतर्व्य र अिधकार ................................................................ 14
१३.
कायर् सिमितको गठन .......................................................................................... 15
१४.
कायर् सिमितको काम कतर्व्य र अिधकार .................................................................. 15
१५.
पदत्याग गनर् सक्ने ............................................................................................. 16
१६.
अन्य सिमितहरु ................................................................................................. 16
१७.
पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार ................................................................. 18
१८.
गणपूरक संख्या .................................................................................................. 19
१९.
संःथाको कोष .................................................................................................... 21
२०.
खाता संचालन .................................................................................................... 21
२१.
कोषको रकम खचर् गनेर् तिरका ............................................................................... 21
२२.
संःथाको लेखा र लेखा पिरक्षण .............................................................................. 21
२३.
िनवार्चन सम्वन्धी व्यवःथा ...................................................................................23
२४.
उम्मेदवार हुने योग्यता .........................................................................................23 2
२५.
अिवश्वासको ूःताव .............................................................................................23
२६.
िवधान संशोधन ..................................................................................................24
२७.
िनयम वनाउन सक्ने ...........................................................................................24
२८.
कमर्चारीको व्यवःथा ............................................................................................24
२९.
संःथा खारे जी.....................................................................................................25
३०.
व्याख्या ............................................................................................................25
३१.
गोप्यता भंग गनर् नहुने ........................................................................................25
३२.
ऐन अनुसार हुने .................................................................................................25
३३.
िनदेर् शनको पालना ...............................................................................................25
३४.
तदथर् सिमित .....................................................................................................26
३५.
संःथापक सदःयहरु .............................................................................................26
३६.
संःथाको छाप र िचन्हको िववरण ...........................................................................27
3
----- को िवधान -२०६३
4
----- को ूःतावना मािमण क्षेऽको िवकाश हुनु नै समम दे शको िवकाश हुनु हो। ःवाःथ, िशक्षा र अन्य क्षेऽको गुणात्मक िवकासका लागी ूिविधक ज्ञान ःथानीय ःथर हुनु अत्यन्त आवँयक हुन्छ।
नेपालको वतर्मान पिरपेक्क्षमा ूिविधको माध्यमबाट सबैका लािग सहज अवसर ूदान गनर् तथा समम आिथर्क
र सामािजक पिरवतर्नका लािग पहल गनर् आवँयक भएकोले
“---------”
नामक संःथाको िवधान, संःथा दतार्
ऐन २०३४ को अिधनमा रही तजुम र् ा गिरएको छ । ःवाःथ क्षेऽ र अन्य क्षेऽको गुणात्मक िवकासका लािग ूिविधको उपयोग संपुणर् तह र तप्कामा पुरय ् ाउन आधुिनकतम ूिविधको अध्ययन, अनुसन्धान, ूयोग र
िवतरण गनर् अपिरहायर् दे िखन्छ । सामािजक रुपान्तरणका लािग सूचना ूिविधको उपयोग गदैर् राष्टर्को समम
िवकासमा टे वा पुरय ् ाउनु यसको मूल ध्येय हुनेछ ।
5
पिरच्छे द -१ ूारिम्भक
6
१.
संःथाको नाम
यस संःथाको नाम ---- को रहनेछ । अंमेजीमा ---- (Full Name of Org. ) रहनेछ ।
(क)
(ख)
संःथाको कायार्लय रहने ठे गाना:
यस संःथाको केिन्िय कायार्लय ---- िजल्ला ---- न.पा. वडा नं. मा रहनेछ ।
संःथाको कायर् क्षेऽ:
यस संःथाको कायर् क्षेऽ नेपाल अिधराज्यभर हुनेछ । आवँयकता अनुसार सम्बिन्धत िनकायको ःवीकृ ित िलई अन्य क्षेऽमा िवःतार गनर् सिकनेछ ।
(ग)
ूारम्भ:
(घ)
संःथाको अिःतत्व:
यो िवधान संःथा दतार् भएको िमित दे िख ूारम्भ हुनेछ ।
यो संःथा एक अिविच्छन्न, उत्तरािधकारवाला, संगिठत, ःवशािसत, तथा गैर(सरकारी सामािजक संःथा हुनेछ । संःथाबाट आफ्नो उद्दे ँय बाहे क आय आजर्न गनेर् तथा कुनै ूकारको शुल्क िलई वा निलई
पराभशर् ूदान गनेर् कायर् गिरने छै न ।
२.
पिरभाषा
िवषय वा ूसंगले अन्य अथर् नलागेमा यस िवधानमा :
(क)
'िवधान' भन्नाले ---- कोको िवधानलाई सम्झनु पदर् छ ।
(ख)
'संःथा' भन्नाले ---- कोलाई जनाउँ दछ ।
(घ)
'सभा' भन्नाले यस िवधान बमोिजम बसेको साधारण सभा र िवशेष साधारण सभालाई समेत जनाउँ दछ
(ग)
(ङ)
(च)
(छ)
'सिमित' भन्नाले यस िवधानको दफा १३ बमोिजम गिठत कायर् सिमितलाई जनाउँ दछ । ।
'पदािधकारी' भन्नाले सँःथाका पदािधकारीहरुलाई सम्झनु पदर् छ ।
'िनयम, िविनयम' भन्नाले यस िवधान अन्तर्गत र् बन्ने िनयम िविनयम लाई जनाउँ दछ ।
'ःथािनय अिधकारी' भन्नाले ूमुख िजल्ला अिधकारीलाई जनाउँ दछ ।
(ज)
'तोिकएको वा तोिकए बमोिजम' भन्नाले यो िवधान र यस िवधान अन्तर्गत र् बनेको िनयम िविनयममा
(झ)
'ःथानीय िनकाय' भन्नाले गा.िव.स. महानगर, उपमहानगर, नगरपािलका र िज.िव.स.लाई जनाउने छ ।
३.
संःथाको छाप र िचन्ह
तोिकए वा तोिकए बमोिजम सम्झनु पदर् छ ।
ूचिलत व्यवःथाको ूितकुल नहुनेगिर संःथाको एउटा छुट्टै छाप र िचन्ह हुनेछ । संःथाको छाप र िचन्ह
अनुसच ु ी - १ बमोिजमको ढाँचामा हुनेछ । तर संःथाको नाम छाप र िचन्ह पुवर् दतार् भएको कुनै संःथा संग
मेल खाएमा संशोधनको ूिबयाद्वारा तुरुन्त संशोधन गिरने छ ।
7
पिरच्छे द - २ उद्दे ँय
8
४.
संःथाको उद्दे ँय
संःथाको उद्दे ँय दे हाय बमोिजम रहनेछ । (क)
यो संःथा जनिहतकारी सामािजक संःथा हुनेछ ।
(ख)
समान उद्दे ँय भएका ःवदे शी तथा िवदे शी संःथाहरुसंग सहकायर् गनेर्छ ।
५.
संःथाको उद्दे ँय ूाप्त गनर् गिरने कामहरु
संःथाको उपरोक्त उद्दे ँय ूाप्त गनर् दे हायका कायर्हरु गनेर्छ ।
(क)
संःथाले ूचिलत नेपाल कानून बमोिजम सम्बिन्धत िनकायबाट अनुमित वा इजाजत ूाप्त गरे र माऽ
(ख)
संःथालाई आवँयक पनेर् भवन िनमार्ण गनेर्, भाडामा वा िलजमा िलनेछ र कम्प्यूटर, टे िलफोन,
आफ्ना उद्दे ँयहरु कायार्न्वयन गनेर्छ ।
टाइपराइटर, फ्याक्स जःता कायार्लय सामान तथा सवारी साधन खिरद गनेर्छ वा भाडामा िलई ूयोग
गनेर्छ ।
(ग)
संःथालाई आवँयक पनेर् कमर्चारी िनयुक्त गनेर् तथा ितनको सेवा शतर्हरु िनधार्रण गनेर्छ ।
(ङ)
सामािजक तथा शैिक्षक िवकास गनर् सूचना ूिविधको सहज पहुँचको लािग कायर् गनेर् छ ।
(घ)
(च)
संःथाको उद्दे ँयहरु पिरपुितर् गनेर् गरी आवँयकता अनुसार अरु कामहरु गनेर्छ ।
उद्दे ँय ूािप्तको लािग िविभन्न अध्ययन तथा अनुसन्धानहरु गनेर् छ ।
9
पिरच्छे द-३ सदःयता
10
६.
सदःयहरुको वगीर्करण
यस संःथाका दे हाय बमोिजम ५ ूकारका सदःयहरुको वगीर्करण गिरएको छ ।
(क)
साधारण सदःय: यस िवधानको दफा ७ बमोिजम योग्यता पुगेको कुनै पिन नेपाली नागिरकले तोिकएको ूिबया अन्तर्गत र् रिह आवेदन गरे मा संःथाको सदःयता ूाप्त गनेर् व्यिक्तहरु साधारण सदःय हुनेछन
(ख)
।
संःथापक सदःयहरु: यस संःथा दतार् हुँदाको बखतका सदःय तथा पदािधकारीहरु संःथापक सदःय हुनेछन । संःथापक सदःयहरुले साधारणसदःयता िलएर िवधान बमोिजमको शुल्क बुझाउनु पनेर्छ ।
(ग)
मानाथर् सदःयहरु: यस संःथाले उपयुक्त ठहर गरे को िविशष्ठ समाजसेवी तथा ूितिष्ठत नेपाली
नागिरकलाई संःथाको २/३ (दई ु ितहाई) बहुमतले पािरत गरे मा संःथाको मानाथर् सदःयता ूदान गनर् सक्नेछ तर मानाथर् सदःयहरुको मतािधकार रहने छै न ।
७.
सदःयता ूािप्तको लािग आवँयक योग्यता
यस संःथाको सदःयको लािग दे हाय बमोिजमको योग्यता पुगेको हुनु पनेर्छ ।
(क)
नेपाली नागिरक भएको ।
(ग)
मानिसक सन्तुलन नगुमाएको ।
(ख)
१८ वषर्उमेर पुरा गरे को ।
(घ)
सार्वज र् िनक सम्पत्ती िहनािबना गरे को नठहरे को ।
(च)
संःथाका साधारण सदःयबाट ूःताव गरी कायर् सिमितबाट बहुमतले पािरत गरे को ।
(ङ)
८.
नैितक पतन दे िखने फौजदारी र ॅष्टर्ाचारीको अिभयोगमा सजाय नपाएको ।
संःथाको सदःय ूाप्त गनर् वा बहाल रहन नसक्ने अवःथा
दे हायको अवःथामा कुनै व्यिक्त संःथाको सदःयताको सदःय पद ूाप्त गनर् सक्ने छै न । (क)
गैर नेपाली नागिरक ।
(ग)
मगज िबमेको वा बहुलाएको ।
(ख) (घ)
१८ वषर्उमेर पुरा नगरे को ।
सार्वज र् िनक सम्पत्ती िहनािबना गरे को ठहरे को ।
(ङ)
नैितक पतन दे िखने फौजदारी र ॅष्टर्ाचारीको अिभयोगमा सजाय पाएको ।
(छ)
साहुको दामासाहीमा परे को ।
(च)
(ज)
सम्बिन्धत संःथाको कायर् संचालनमा िनजी ःवाथर् भएको ।
कुनै ूकारको चोरी, ठगी, िकतेर् वा जालसाझी गरे को वा आफ्नो िजम्माको धनमाल अनािधव[m त तवरले
मासेको वा दरु ु पयोग गरे को वा ॅष्टाचार गरे को अिभयोगमा अदालतबाट कसुरदार ठहरी सजाय पाई
सजाय पाएको एक वषर्िभऽ ।
11
९.
सदःयताको समािप्त
(१) दे हायको अवःथामा कुनै व्यिक्त संःथाको बहाल रहने लै न । (क)
(ख)
यस िवधानको दफा ८ बमोिजमको सदःय पद ूाप्त गनर् नसक्ने भएमा ।
साधारण सभाको ७५% को सदःयहरुको बहुमतले संःथाको सदःय पदबाट हटाउने ूःताव पािरत गरे मा ।
(ग)
सदःयले आफ्नो पदबाट िदएको रािजनामा ःवीकृ ितभएमा ।
(ङ)
यस िवधान बमोिजम संःथाले गनर् नहुने भनी तोिकएको कुनै कायर् गरे मा ।
(घ)
(च)
(छ)
संःथाको काम कारवाहीमा बेइमानी वा बदिनयत गरे को कुरा अदालतबाट ूमािणत भएमा । सदःयता शुल्क बुझाउन बाँकी भएमा ।
संःथा िवघटन भै खारे ज भएमा ।
(२) कुनै व्यिक्त संःथाको सदःयता ूाप्त गनर् वा बहाल रहन अयोग्य ठहराउनु भन्दा अिघ संःथाले िनजलाई सो
कुराको सूचना िदई, सफाईको सबुद पेश गनेर् मौका िदइने छ ।
१०.
सदःयता शुल्क र सदःयता ूदान गनेर् िविध
यस िवधानको दफा ६ बमोिजमको सदःयहरुले दे हाय बमोिजमको उपदफामा तोिकएको शुल्क ितरी, सदःयता
ूाप्त गनर् सक्नेछन ।
(१) साधारण सदःय: (क)
(ख)
(ग)
साधारण सदःय ूाप्त गनर् चाहने व्यिक्तले ूवेश शुल्क बापत रु.३००/- र वािषकर् शुल्क बापत रु.५००/- बुझाई तोिकएको ूिबया अनुसार आवेदन पेश गनेर् लाई कायर् सिमितको िनयर्णले
साधारण सदःयता ूदान गनर् सिकने छ ।
त्यःता साधारण सदःयले वािषकर् निवकरण शुल्क रु. ५००/- बुझाउनु पनेर्छ ।
साधारण सदःयता ूाप्त गनेर् सदःयले ूत्येक वषर्असार मिहनाको मसान्त िभऽ निवकरण
गराइ सक्नु पनेर्छ र त्यसपिछको हकमा तोिकए बमोिजमको थप दःतुर बुझाइ निवकरण गनर्
सक्ने छ ।
(२) संःथापक सदःय: (क)
(ख)
यो संःथा दतार् हुदाको बखतका तदथर् सिमितका पदािधकारीहरु संःथापक सदःय हुनेछन ।
संःथापक सदःयहरुले िवधानमा उल्लेख भए बमोिजमको शुल्क बुझाई साधारण सदःय वा आजीवन सदःय ूाप्त गनर् सक्नेछन ।
(३) मानाथर् सदःय: (क)
कायर् सिमितको २/३ (दई ु ितहाई) बहुमतको िनणर्ये उपयुक्त ठानेको समाजसेवी िविशष्ठ व्यिक्त
तथा ूितिष्ठत नेपाली नागिरकहरुलाई मानाथर् सदःयता ूदान गनर् सक्नेछ । तर मानाथर्
सदःयहरुको मतािधकार रहने छै न ।
(४) सबै सदःयहरुले यस िवधान र िवधान अन्तर्गत र् बनेको िनयम र िविनयम बमोिजम भएको व्यवःथाको
पालना गनुर् पनेर्छ ।
(५) संःथाले ूदान गरे को उपदफा १ र २ अनुसारको सदःयहरुको तोिकएको ढाँचामा छुट्टै अिभलेख पुिःतका रहनेछ ।
12
पिरच्छे द - ४ साधारणसभा, कायर् सिमित तथा बैठक सम्बन्धी व्यवःथा
13
११.
साधारण सभाको गठन
(१)
यस संःथाको िवधानको दफा ७ अनुसार सदःयता ूाप्त गनेर् सदःयहरु रहे को संःथाको साधारण सभा
(२)
गठन हुनेछ । मानाथर् सदःयहरु आमिन्ऽत हुनेछन । साधारण सभा संःथाको सवोर्च्च अंग हुनेछ । यस संःथाको साधारण सभा दे हाय बमोिजम हुनेछ । (क)
(ख)
वािषकर् साधारण सभा वषोर् एक पटक वािषकर् साधारण सभा बःनेछ ।
िवशेष साधारण सभा संःथाको कुल सदःय संख्याको १/३ (एक ितहाई) सदःयहरुले कारण
जनाई िवशेष साधारण सभा मांग गरे मा िवशेष साधारण सभा, कायर्सिमितले किम्तमा ७
(सात) िदनिभऽ अिनवायर् रुपमा बोलाउनु पदर् छ । तर साधारण सभा बसेको ६ मिहना िभऽ
(३)
(४)
(५)
(६)
१२. (क)
(ख)
(ग) (घ)
(ङ) (च)
(छ)
(ज)
पुनः िवशेष साधारण सभा बःन सक्ने छै न ।
यस संःथाको ूथम वािषकर् साधारण सभा, संःथाको ःथापना भएको आिथर्क वषर्समाप्त भएको िमितले २ मिहना िभऽमा गिरनेछ र त्यस पिछका वािषकर् साधारण सभाहरु आिथर्क वषर्समाप्त भएको िमितले २
मिहना िभऽमा गिरनेछ ।
यस संःथाको वािषकर् साधारण सभा गनर्को लािग किम्तमा १५ िदन अगावै र िवशेष साधारण सभा
गनर्का लािग कम्तीमा ७ (सात) िदन अगावै सभा हुने ःथान, िमित, समय र छलफल गनेर् िवषय खोली सबै साधारण सदःयहरु लाई अिनवायर् रुपले सूचना िदइनेछ ।
उपदफा ४ बमोिजम बोलाइएको साधारण सभा वा िवशेष साधारण सभामा िवधानको दफा १८ बमोिजमको गणपूरक संख्या नपुगी सभा हुन नसकेमा कम्तीमा ७ (सात) िदनको म्याद िदइ पुनः
साधारण सभा बोलाइनेछ ।
साधारण सभा र िवशेष साधारण सभाको छुट्टाछुट्टै िनणर्यपुिःतका रािखनेछ ।
साधारण सभाको काम कतर्व्य र अिधकार साधारण सभाको काम कतर्व्य र अिधकार दे हाय बमोिजम हुनेछ ।
कायर् सिमितले पेश गरे को योजना कायर्बम र वािषकर् बजेट पािरत गनेर् ।
लेखा पिरक्षकबाट ूाप्त भएको वािषकर् लेखा परीक्षण ूितवेदन मािथ छलफल गरी अनुमोदन गनेर् र
लेखा परीक्षण ूितवेदनबाट दे िखएका अिनयिमत बेरुजु रकमहरु मािथ छलफल गरी िनयिमत गनर्
निमल्ने बेरुजु रकमहरु असुल उपर गरी फछयौर्ट गनर्को लािग कायर्सिमितलाई िनदेर् शन िदने ।
आगामी वषोर् लािग लेखा परीक्षकको िनयुिक्त गनेर् ।
संःथाको वािषकर् कायर् ूगित िववरण र संःथाले गरे को कायर्हरुको मुल्यांकन गरी कायर्सिमितलाई
आवँयक िनदेर् शन िदने ।
संःथाको कायर्सिमितका पदािधकारीहरुको पदाविध पुगेको अवःथामा कायर्सिमितका पदािधकारीहरुको
िवधान बमोिजमको ूिबया अन्तर्गत र् रही िनवार्चन गनेर् ।
कायर् सिमितद्वारा पेश भएको िवधान संसोधन िनयम तथा िविनयम ःवीकृ ितगनेर् ।
कायर्सिमितबाट संःथाको िहत अनुकुल भएका काम-कारवाहीहरुको, औिचत्य हे री अनुमोदन गनेर् ।
संःथाको आन्तिरक ौोतबाट व्यहोनेर् गरी कायर्सिमितले पेश गरे को कमर्चारीहरुको दरबन्दी, पािरौिमक
भत्ता, तथा अन्य सुिवधाहरुमा आवँयकता अनुरुप ःवीकृ ितूदान गनेर् ।
14
१३.
कायर् सिमितको गठन
१)
साधारण सभाका सदःयहरुबाट िनवार्िचत दे हाय बमोिजम पदािधकारीहरु रहने ९ (नौ) सदःयीय एक कायर् सिमित गठन गिरने छ । अध्यक्ष
१
उपाध्यक्ष
१
महासिचव
१
सिचव
१
सदःयहरु
४
कोषाध्यक्ष २)
३)
१
कायर् सिमितको कायर्काल ३ (तीन) वषोर् हुने छ ।
वािषकर् साधारण सभा हुनु भन्दा अगावै कायर् सिमितमा रहे को कुनै सदःयको पद िरक्त हुन आएमा
बाँकी अविधका लािग कायर् सिमितका सदःयको मनोनयन कायर् सिमितद्वारा गनर् सिकनेछ । यसरी सो
पदमा िनवार्चन भएको सदःयको कायर्काल जुन सदःय पद िरक्त भएको हो सो सदःयको बाकी कायर्काल सम्मका लािग माऽ हुनेछ तर अन्य पदहरुका लािग िवधान बमोिजम बाँकी अविधको िनिमत्त
४)
५) (६)
(७) (८)
(९)
(१०)
िनवार्चन ूिबयाद्धारा पदपुितर् गिरनेछ । कायर्
सिमितको
बैठक
आवँयकता
अनुसार
अध्यक्षले
बोलाउने
छ
।
तर
कायर्
सिमितको
पदािधकारीहरुको जम्मा संख्याको ५१% ले बैठक बोलाउन मांग गरे मा अध्यक्षले कायर् सिमितको बैठक तुरुन्त बोलाउन पनेर् छ ।
कायर् सिमितको पदािधकारीहरुको कुल संख्याको ५१% पदािधकारीहरु उपिःथत नभई कायर् सिमितको
बैठक बःने छै न ।
कायर् सिमितको बैठकमा अध्यक्षले अध्यक्षता गनेर् छ र िनजको अनुपिःथितमा उपाध्यक्षले र उपाध्यक्षको पिन अनुपिःथित रहे मा वैठकमा उपिःथत अन्य सदःयहरुले छानेको वा जेष्ठ सदःयले अध्यक्षता गनेर्छ ।
कायर् सिमितको बैठकमा बहुमतको िनणर्यमान्य हुनेछ र मत बराबर भएमा अध्यक्षले िनणार्यक मत
िदन सक्नेछ ।
कायर् सिमितको बैठकमा छलफल भएको िवषयहरुको छुट्टै िनणर्यिकताबमा लेखी रािखने छ र सो िनणर्यिववरणमा बैठकमा उपिःथत संपुणर् सदःयहरुले सही गनुर् पनेर् छ तर िनणर्या असहमती
जनाउनेहरुले कैिफयत खोली सही गनुर् पनेर् छ ।
संःथाले गनेर् भनेको संपुणर् कायर्हरु कायर् सिमितको िनणर्यबाट माऽ हुनेछ ।
मािथका दफाहरुमा जुनसुकै कुरा लेिखएको भएता पिन कायर् सिमितले गनर् पाउने कुनै कायर्को
सम्बन्धमा कायर् सिमितका बहुमत पदािधकारीहरु िलिखत रुपमा सहमत भएमा त्यःतो सहमितलाई िनणर्यपुिःतकामा संलग्न गरी त्यःतो काम बैठक िबना पिन गनर् सिकनेछ । उपरोक्त बमोिजमको सहमितलाई कायर् सिमितको बैठकको िनणर्यसरह मािननेछ ।
१४.
कायर् सिमितको काम कतर्व्य र अिधकार
कायर् सिमितको काम कतर्व्य र अिधकार दे हाय बमोिजम हुनेछ । (१)
(२)
संःथाको आगामी वषोर् वािषकर् कायर्बम तथा अनुमािनत बजेट बनाई साधारण सभामा ूःतुत गनेर् । िवधान बमोिजमको व्यवःथा पालना गरी साधारण सभाको िनणर्यकायार्न्वयन गनेर् गराउने ।
15
(३)
संःथाको िहतमा हुने कायर्बमहरु संचालन गनेर् ।
(४)
साधारण सभा ूित उत्तरदायी रहने ।
(६)
संःथाको कायर् सम्पादन गनर् कायर् योजना बनाउने, ौोत जुटाउने, कायार्न्वयन,
(५)
(७)
(८) (९)
(१०)
१५.
संःथाको उद्दे ँय ूािप्तका लािग उपलब्ध साधन र ौोतको अिधकतम उपभोग र उपयोग गनेर् ।
अनुगमन गनेर् ।
सुपरीवेक्षण
र
संःथाको कोष र सम्पत्ती सुरिक्षत तिरकाले राख्न लगाउने र बैंक खाता खोली संचालन गनेर् ।
संःथाको कमर्चारीहरुको सेवा, शतर् र सुिवधा आिद सम्बन्धी कमर्चारी िनयमावली बनाई साधारण
सभाबाट ःवीकृ त गरार्ई लागू गनेर् गराउने ।
संःथाको उद्दे ँय पिरपुितर्को लािग आफ्नो कायर् अविधमा उपयुक्त व्यिक्तहरुको सल्लाहकार सिमित वा
अन्य सिमित, उपसिमित गठन गनेर् र आवँयकता अनुरुप कायर्को बाँडफाँड गरी िदने । संःथाको नेतत्ृ वदायी भूिमका िनवार्ह गनेर् ।
पदत्याग गनर् सक्ने
अध्यक्षले उपाध्यक्ष माफ्र् कायर् सिमित समक्ष र उपाध्यक्ष वा अन्य पदािधकारीहरुले अध्यक्ष समक्ष राजीनामा
िदई पदत्याग गनर् सक्ने छन ् ।
१६.
अन्य सिमितहरु
(१)
यस िवधानको पिरधी िभऽ रहे र संःथाको कायर् संचालनको लािग कायर् सिमितले आवँयकता अनुसार
(२)
उप सिमितहरुको कायर्हरु कायर् सिमितले तोिकिदए बमोिजम हुनेछ ।
उप-सिमितहरु गठन गनर्सक्ने छ तर साधारण सभाको बैठकद्धारा अनुमोदन गराउनु पनेर्छ ।
16
पिरच्छे द-५ पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार
17
१७.
पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार
कायर् सिमितका पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार दे हाय बमोिजम हुनेछ । (१)
अध्यक्षको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) सिमित र सभाको बैठकको अध्यक्षता गनेर्, बैठक संचालन गनेर् । (ख) िनणर्यक मत िदने ।
(ग) संःथाको तफार्ट ूितिनिधत्व गनेर् वा ूितिनिध तोक्ने ।
(घ) संःथाको नेतत्ृ व िलने ।
(ङ) आवँयकताअनुसार बैठकहरु बोलाउन महासिचवलाई िनदेर् शन िदने । (च) अन्य पदािधकारी एवं सदःयहरुलाई कामको बाँडफाँड गनेर् । (छ) अिभलेख ूमािणत गनेर् ।
(२)
उपाध्यक्षको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) अध्यक्षलाई सहयोग गनेर् ।
(ख) अध्यक्षले िदएको िजम्मेवारी पूरा गनेर् ।
(ग) अध्यक्षको अनुपिःथितमा िनजको कायर् गनेर् । (३)
महासिचवको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) संःथाको सिचवालयको रे खदे ख र संचालन गनेर् ।
(ख) अध्यक्षको िनदेर् शन अनुसार बैठक र सभा बोलाउने ।
(ग) अिभलेख सुरिक्षत राख्ने ।
(घ) अध्यक्षले िदएको अन्य िजम्मेवारी पूरा गनेर् ।
(३)
सिचवको काम कतर्व्य र अिधकार: (क) महासिचवलाई सहयोग गनेर् ।
(ख) महासिचवले िदएको िजम्मेवारी पूरा गनेर् ।
(ग) महासिचवको अनुपिःथितमा िनजको कायर् गनेर् । (४)
कोषाध्यक्षको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) संःथाको कोषको रे खदे ख र संचालन गनेर् ।
(ख) साधारण सभामा वािषकर् कायर्बम र बजेट पेश गनेर् । (ग) लेखा दरु ु ःत राख्ने ।
(घ) िनयिमत रुपमा वािषकर् लेखा परीक्षण गराउने ।
(५)
सदःयहरुको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) सिमितको बैठकमा सिबय सहभािगता जनाउने ।
(ख) संःथाको कायर्मा रचनात्मक भूिमकाको िनवार्ह गनेर् ।
18
१८.
गणपूरक संख्या
(१)
कूल सदःय संख्याको ६० ूितशत साधारण सदःयहरुको उपिःथत नभै साधारण सभाको काम
(२)
तर िवधानको दफा ११ को (५) मा उल्लेख भए बमोिजम पुनः बोलाइएको साधारण सभामा कूल
(३)
कारवाही हुने छै न ।
सदःय संख्याको ५१ ूितशत उपिःथत भएमा सभा गनर् बाधा पनेर् छै न ।
दोौो पटक पिन गणपुरक संख्या नपुगेमा तेौो पटक २५ ूितशत उपिःथत संख्यालाई
संख्या मािननेछ ।
19
गणपूरक
पिरच्छे द-६ आिथर्क व्यवःथा
20
१९. (१)
संःथाको कोष संःथाको आफ्नो छुट्टै कोष हुनेछ र सो कोषमा दे हाय बमोिजमको ूाप्त रकमहरु जम्मा हुनेछन ्ः
(क)
सदःयता बापत ूाप्त ूवेश शुल्क र सदःयता शुल्कको रकम ।
(ग)
संःथाको चल अचल सम्पित वा अन्य वःतुको िवबीबाट ूाप्त रकम ।
(ख)
(घ) (२) (३)
२०.
(ङ)
कसैले ःवेच्छाले िदएको अनुदान सहायता बापत ूाप्त रकम ।
िवदे शी संःथाको व्यिक्त वा अन्तरािष्ट्ृय संघ संःथावाट सहयोग बापत ूाप्त रकम । ःथानीय िनकायबाट ूाप्त अनुदान वा सहयोग वापत ूाप्त रकम ।
िवदे शी संघ संःथा वा व्यिक्तबाट आिथर्क सहयोग तथा अनुदान िलने भए संःथाले नेपाल सरकारको
अथर् मन्ऽालयबाट ःवीकृ त िलने छ ।
संःथामा ूाप्त रकम ःथानीय बैकमा जम्मा गरी बैंक खाता सं◌ंचालन गिरने छ ।
खाता संचालन
संःथाको बैंक खाता अध्यक्ष वा महासिचव र कोषाध्यक्षको (अिनवायर्) संयुक्त दःतखतबाट संचालन हुनेछ ।
ूचिलत ऐन िनयम अनुसार खचर् गनेर् तथा खचर्को ौेःता राख्ने व्यवःथा गिरनेछ ।
२१.
कोषको रकम खचर् गनेर् तिरका
संःथाको कोषमा जम्मा भएको रकम खचर् गदार् दे हाए बमोिजम तिरका अपनाई खचर् गिरनेछ । (क)
(ख)
(ग) (घ)
(ङ)
संःथाको वािषकर् बजेट, योजना र कायर्बम ःवीकृ त नगरी कोषबाट खचर् गनर् सिकने छै न ।
साधारण सभाबाट पािरत बजेट र कायर्बमको अिधनमा रही कोषबाट रकम खचर् गनर् सिकनेछ
।
कोषबाट खचर् भएको रकमको आिथर्क ूितवेदन साधारण सभामा अिनवायर् रुपले पेश गनुर् पनेर्छ ।
कोषको रकम खचर् गदार् तोिकए बमोिजम खचर् गनुर् पनेर्छ ।
संःथाको उद्दे ँय बमोिजम खचर् गनुर् पनेर् अवःथामा कायर्सिमितको दई ु ितहाई बहुमतको िनणर्यबाट खचर् गनर् सिकनेछ, सो खचर् िववरण आगामी साधारण सभामा पेश गनुर् पनेर् छ ।
२२.
संःथाको लेखा र लेखा पिरक्षण
(१)
संःथाको आय व्ययको लेखा ूचिलत कानून बमोिजम ःपष्ट तवरले रािखनेछ ।
(३)
नेपाल
(२)
(४) (५)
संःथाको लेखा परीक्षणको ूचिलन कानून बमोिजम रिजष्र्टड लेखा पिरक्षकबाट हुनेछ । सरकार
वा
ःथानीय
अिधकारीले
चाहे मा
जुनसुकै
वखतमा
कमर्चारीहरु खटार्ई संःथाको िहसाव िकताव जाँच गनर् गराउन सक्नेछ ।
पिन
आफै
वा
मातहतका
लेखा परीक्षकको िनयुिक्त साधारण सभाबाट हुनेछ । तर ूथम वािषकर् साधारण सभा नभए सम्म लेखा
परीक्षकको िनयुिक्त कायर् सिमितबाट हुनेछ ।
संःथाको लेखा परीक्षण ूितवेदन र वािषकर् कायर् ूगती िववरणको १/१ ूित ःथानीय अिधकारी, िजल्ला िबकास सिमित, समाज कल्याण पिरषद् र सम्बिन्धत िनकायमा पेश गिरनेछ ।
21
पिरच्छे द-७ िनवार्चन, अिवश्वासको ूःताव, िवधान संशोधन सम्वन्धी व्यवःथा
22
२३.
िनवार्चन सम्वन्धी व्यवःथा
(१)
कायर् सिमितको िनवार्चन ूयोजनको लािग बढीमा ३ (तीन) जनाको एक िनवार्चन सिमित कायर्
(२)
(३)
(४)
२४.
सिमितको सहमित द्वारा गठन गिरने छ ।
िनवार्चन सिमितले ूचिलत कानूनको पिरधी िभऽ रहे र िनवार्चन कायर्िविध आफै व्यविःथत गनेर् छ । िनवार्चन सम्वन्धी िववाद उत्पन्न भएमा िनवार्चन सिमितले गरे को िनणर्यर् नै अिन्तम हुनेछ । िनवार्चन सम्पन्न भएको भोिल पल्ट िनवार्चन सिमितको ःवतः िवघटन हुनेछ ।
उम्मेदवार हुने योग्यता
कायर् सिमितको उम्मेदवार हुन दे हाय बमोिजमको योग्यता पुगेको हुन पनेर्छ ।
(क)
िवधानको दफा ७ को योग्यता पुगी सदःयता ूाप्त गरे को हुनु पनेर्छ ।
(ख)
संःथाको सदःयता ूाप्त गरे को किम्तमा २ वषर्पुगेको हुनु पनेर्छ । तर संःथापक सदःयको लािग यो
(ग)
कायर् सिमितको पदािधकारी (अध्यक्ष, उपाध्यक्ष, महासिचव, सिचव, कोषाध्यक्ष) को पदमा िनवार्िचत
बन्दे ज लागू हुने छै न ।
हुनको लािग कम्तीमा एक वषर्कायर् सिमितको सदःय पदमा िनवार्िचत भै काम गरी सकेको हुनु पनेर्छ । तर ूथम पटकका लािग यो बन्दे ज लागू हुने छै न ।
२५.
अिवश्वासको ूःताव
(१)
अिवश्वासको ूःताव िलिखत रुपमा कुन कुन पदािधकरीको िवरुद्धमा हो ःपष्ट खुलाई दे हाय बमोिजमको िरतपुरय ् ाई संःथामा दतार् गनुर् पनेर्छ ।
(क)
(ख) (ग)
(२)
नेपाली भाषामा िशष्ट शव्दको ूयोग गरी लेिखएको हुनुपछर्
ूःतावको िवषय ःपष्ट र व्यवहािरक हुनुपछर् ।
साधारण सभा सदःयहरु मध्येबाट कम्तीमा १/३ (एक ितहाई) सदःयहरुको ूष्ट नाम, थर र ठे गाना सिहत खुलाई सही भएको हुनुपछर् ।
उपदफा १ बमोिजम संःथामा दतार् भएको अविश्वासको ूःतावको ःपष्ट िवषय खुलाई साधारण सभा वा
िवशेष साधारण सभा वःने ःथान, िमित, समय समेत तोकी संःथाको साधारण सभाको संपुणर्
पदािधकारी र सदःयहरुलाई िवधानको दफा ११ (४) बमोिजम साधारण सभा वा िवशेष साधारण सभा (३)
बःने सूचना िदईने छ ।
अिवश्वासको ूःताव मािथ छलफल ूिबयाः (क)
(ख)
साधारण सभामा अध्यक्षता गनेर् व्यिक्तले साधारण सभामा उपदफा १ बमोिजम ूःताव पेश
गनर् अनुमित िदनेछ र ूःताव पेश गनेर् सदःयहरु मध्ये १ (एक) जनाले अिवश्वासको ूःताव ल्याउनु पनेर् कारण सिहतको आफनो अिभमत सभा समक्ष ूःतुत गनेर्छ ।
उप दफा ३ (क) बमोिजम अिवश्वासको ूःताव पक्षका सदःयले आफ्नो अिभमत ूःतुत
गरे पिछ सो ूःताव उपर मत ूकट गनर् चाहने वढीमा अन्य तीन जना सदःयहरुलाई अध्यक्षले अिभमत ूकट गनर् अनुमित िदन सक्नेछ ।
23
(ग)
(४)
उप दफा १ बमोिजम अिवश्वासको ूःताव जुन पदािधकारीहरु िवरुद्ध ूःतुत गिरएको हो,
अध्यक्षता गनेर् व्यिक्तले ती पदािधकारीहरुलाई आफ्नो सफाई पेश गनर् मौकाको लािग आफ्नो भनाईहरु राख्न अनुमित िदनेछ ।
अिवश्वासको ूःताव मािथ िनणर्य (क)
अिवश्वासको ूःताव उपर आफ्नो भनाई ूःतुत गनेर् बम समाप्त भए पिछ अध्यक्षता गनेर्
व्यिक्तले सो अिवश्वासको ूःतावको बहुमत पक्ष वा िवपक्षमा छ भन्ने िनणर्यको लािग दे हाय बमोिजमको कुनै एक तिरका अपनाई अिवश्वासको ूःतावको िनणर्यको घोषणा गनेर्छ ।
(अ)
(आ)
२६.
अिवश्वासको ूःतावको पक्षमा मत ूकट गनेर् एक समूहमा र िवपक्षमा मत ूकट गनेर्
अकोर् समूहमा छुट्याएर वा
साधारण सभाका सदःयहरुलाई अिवश्वासको ूःतावको पक्ष र िवपक्षमा गोप्य मतदान गराएर ।
(ख)
साधारण सभाको कुल सदःय संख्याको २/३ (दई ु ितहाई) बहुमतले अिवश्वासको ूःताव पािरत
(ग)
िनवार्िचत भएको ६ मिहना नपुगी वा ूःताव िवफल भएको ६ मिहना नपुगी त्यःतो व्यिक्त
हुने छ । त्यःतो ूःताव पािरत भएमा ूःतािवत पक्षका व्यिक्तहरु पद मुक्त हुनेछन ।
उपर पुनः अिवश्वासको ूःताव ल्याउन पाईने छै न ।
िवधान संशोधन
कुल सदःय संख्याको २/३ (दई ु ितहाई) साधारण सभा सदःयहरुले अनुमोदन गरे पश्चात माऽ संःथाको कुनै
दफा संशोधन वा खारे जको लािग ःथानीय अिधकारी समक्ष िसफािरस गरी पठाउनु पनेर्छ । ःथानीय अिधकरीबाट ःवीकृ त भए पश्चात माऽ संःथाको कुनै दफा संशोधन वा खारे ज भएको मािननेछ ।
२७.
िनयम वनाउन सक्ने
(१)
संःथाले आफनो कायर् सम्पादन गनेर् सन्दर् भम र् ा आवँयक िनयम बनाउन सक्नेछ र सो िनयम साधारण
(२)
सभाबाट पािरत गरार्ई लागु हुनेछ र ःथानीय अिधकारीलाई सो को जानकारी िदनु पनेर्छ ।
यो िवधान र िवधान अन्तर्गत बनेको िनयमको अिधनमा रही संःथाको कायर् संचालन र उद्दे ँय
कायार्न्वयनका लािग कायर् सिमितले कमर्चारी व्यवःथा र आिथर्क ूशासन सम्बन्धी िविनयम बनाई
लागू गनर् सक्नेछ । त्यःता िविनयमहरु साधारण सभाबाट अनुमोदन गराउनु पनेर्छ ।
२८.
कमर्चारीको व्यवःथा
(क)
संःथाको दै िनक कायर् संचालन र योजना तथा कायर्बम संचालनका लािग कमर्चारी दरवन्दी िसजर्ना
(ख)
पािरौिमक, भत्ता तथा अन्य सुिवधा र कमर्चारी सेवा शतर्हरु अपनाउनु पनेर् कायर्िविध तोिकए बमोिजम
हुनेछ ।
संःथाले िवदे शी सहयोग ूाप्त गरी संःथाको संचालन गनेर् कायार्न्वयन तहमा िवदे शी सल्लाहकार वा
ःवयम सेवक राख्ने अवःथा भएमा िनजले काम गनेर् अविध पुयार्उने सेवा, कामको औिचत्य, सुिवधा र
24
ितनको योग्यता समेतको िववरण ःथानीय अिधकारी, िजल्ला िवकास सिमित र समाज कल्याण
पिरषदमा समेत जानकारी गरार्ईने छ ।
२९.
संःथा खारे जी
(१)
साधारण सभाले आवँयक दे खेमा िवशेष ूःताव पािरत गरी संःथा खारे जी गनर् सक्नेछ।
(२)
(३) (४)
३०.
उपदफा १ बमोिजम संःथाको खारे जीको ूःताव पािरत गदार् साधारण सभाले खारे जीको कामका लािग
एक वा एक भन्दा वढी िलिक्वडे टरहरु र संःथाको िहसाव िकताव गनार्को लािग एक वा एक भन्दा वढी
लेखा परीक्षकहरु िनयुक्त गनर् सक्नेछन ् ।
उपदफा २ बमोिजम िनयुक्त िलिक्वडे टर र लेखा परीक्षकहरुको पािरौिमक साधारण सभाले तोिकिदए बमोिजम हुनेछ ।
यसरी कारणबस संःथा िवघटन भई खारे ज भएमा संःथाको दाियत्वको फरफारक गरी वांकी रहने संपण ु र्
जायजेथा नेपाल सरकारको हुनेछ ।
व्याख्या
यो िवधान र िवधान अन्तर्गत बनेको िनयम िविनयमको व्याख्या गनेर् अिधकार कायर् सिमितलाई हुनेछ ।
३१.
गोप्यता भंग गनर् नहुने
(१)
यस संःथाका कुनै पिन पदािधकारी वा सदःयले संःथाको अिहत हुने कायर् गनुर् हुदैन ।
(२)
कायर् सिमितका पदािधकारी वा साधारण सभाका सदःयहरुले वैठक वा साधारण सभामा असभ्य र
३२.
ऐन अनुसार हुने
अिश्लल शव्दको ूयोग गनर् पाईने छै न ।
यस िवधानमा उल्लेख नभएका कुराहरु कानून बमोिजम हुनेछ र संःथा दतार् ऐन, िनयम, र ूचिलत कानूनसंग
बािझन गएमा बािझएको हद सम्म ःवतः िनिंबय हुनेछन ् ।
३३.
िनदेर् शनको पालना
नेपाल सरकार वा ःथानीय अिधकारीले समय समयमा िदएको िनदेर् शनको पालना गनुर् संःथाको कतर्व्य हुनेछ ।
25
३४.
तदथर् सिमित
(१)
यो संःथा ःथापना गरी दतार् गराउनुको लािग गिठत तदथर् सिमितले एक वषर्िभऽ साधारण सभा बोलाई
(२)
३५.
िवधान अनुसारको िनवार्चन सिमितको गठन गरी नयाँ कायर् सिमतको िनवार्चन गराउने छ र सो को जानकारी ःथानीय अिधकारीलाई िदईने छ ।
ूथम पटक िनवार्चन सम्पन्न नभए सम्मको अवःथामा तदथर् सिमितले गरे का काम कारवाहीहरु यसै
िवधान सरह भएको मािनने छ ।
संःथापक सदःयहरु
हामी िनम्न संःथापक सदःयहरु यस िवधान बमोिजम कायर् गनर् मञ्जुर भई िनम्न साक्षीको रोहवरमा िवधानमा सहीछाप गदर् छौं । (१)
तदथर् सिमितका पदािधकारीहरु:
संःथापकको नाम, थर र ठे गाना १. नाम थर :
साक्षीको नाम,थर, र सिह छाप
ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
२. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
३. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
४. नाम थर :
नाम थरः
ठे गानाः
ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
६. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
७. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
८. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
९. नाम थर :
नाम थरः
ठे गानाः
ठे गानाः
५. नाम थर :
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
वाडर् नं.... सिह छाप ....
26
अनुसूची -१
३६.
संःथाको छाप र िचन्हको िववरण
(१) सःथाको छाप:
(२) सःथाको िचन्ह:
27
िमित २०६३। ।
ौीमान ूमुख िजल्ला अिधकारी ज्यू
िजल्ला ूशासन कायार्लय, ÉÉ. ।
िवषयः- संःथा दतार् गरी पाऊं । हामीले "---- को" नामक गैर सरकारी संःथा, संःथा दतार् ऐन, २०३४ बमोिजम दतार् गनर् चाहे कोले रु ५।- को
िटकट टाँसी ूःतािवत िवधानको ४ (चार) ूित, पदािधकारीहरुको नागिरकताको ूमािणत ूितिलिप १/१ ूित समेत यसैसाथ संलग्न गरी दे हायको िववरण खुलाई िनवेदन गरे का छौ ।
िववरण १. संःथाको नामः
२. संःथाको ठे गानाः ३. संःथाको घर नं.
टे िलफोन नं.
इमेल.
४. संःथाको मूलभूत उद्दे ँय :
पो.ब.नं.
इर् . पी. सी.
५. संःथाको आिथर्क ौोतः ६. तदथर् सिमितका पदािधकारी ब.सं.
नाम,थर
संःथाको पद
१
अध्यक्ष
२
उपाध्यक्ष
३
महासिचव
४
सिचव
५
कोषाध्यक्ष
६
सदःय
७
सदःय
८
सदःय
९
सदःय
ःथायी वतन
भवदीय अध्यक्ष
28
पेशा
दःतखत
सुिच तािलका
१.
संःथाको नाम .........................................................................................................7
२.
पिरभाषा ................................................................................................................7
३.
संःथाको छाप र िचन्ह ..............................................................................................7
४.
संःथाको उद्दे ँय .......................................................................................................9
५.
संःथाको उद्दे ँय ूाप्त गनर् गिरने कामहरु .......................................................................9
६.
सदःयहरुको वगीर्करण ..............................................................................................11
७.
सदःयता ूािप्तको लािग आवँयक योग्यता....................................................................11
८.
संःथाको सदःय ूाप्त गनर् वा बहाल रहन नसक्ने अवःथा ................................................ 11
९.
सदःयताको समािप्त ................................................................................................ 12
१०.
सदःयता शुल्क र सदःयता ूदान गनेर् िविध ............................................................ 12
११.
साधारण सभाको गठन ......................................................................................... 14
१२.
साधारण सभाको काम कतर्व्य र अिधकार ................................................................ 14
१३.
कायर् सिमितको गठन .......................................................................................... 15
१४.
कायर् सिमितको काम कतर्व्य र अिधकार .................................................................. 15
१५.
पदत्याग गनर् सक्ने ............................................................................................. 16
१६.
अन्य सिमितहरु ................................................................................................. 16
१७.
पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार ................................................................. 18
१८.
गणपूरक संख्या .................................................................................................. 19
१९.
संःथाको कोष .................................................................................................... 21
२०.
खाता संचालन .................................................................................................... 21
२१.
कोषको रकम खचर् गनेर् तिरका ............................................................................... 21
२२.
संःथाको लेखा र लेखा पिरक्षण .............................................................................. 21
२३.
िनवार्चन सम्वन्धी व्यवःथा ...................................................................................23
२४.
उम्मेदवार हुने योग्यता .........................................................................................23 2
२५.
अिवश्वासको ूःताव .............................................................................................23
२६.
िवधान संशोधन ..................................................................................................24
२७.
िनयम वनाउन सक्ने ...........................................................................................24
२८.
कमर्चारीको व्यवःथा ............................................................................................24
२९.
संःथा खारे जी.....................................................................................................25
३०.
व्याख्या ............................................................................................................25
३१.
गोप्यता भंग गनर् नहुने ........................................................................................25
३२.
ऐन अनुसार हुने .................................................................................................25
३३.
िनदेर् शनको पालना ...............................................................................................25
३४.
तदथर् सिमित .....................................................................................................26
३५.
संःथापक सदःयहरु .............................................................................................26
३६.
संःथाको छाप र िचन्हको िववरण ...........................................................................27
3
----- को िवधान -२०६३
4
----- को ूःतावना मािमण क्षेऽको िवकाश हुनु नै समम दे शको िवकाश हुनु हो। ःवाःथ, िशक्षा र अन्य क्षेऽको गुणात्मक िवकासका लागी ूिविधक ज्ञान ःथानीय ःथर हुनु अत्यन्त आवँयक हुन्छ।
नेपालको वतर्मान पिरपेक्क्षमा ूिविधको माध्यमबाट सबैका लािग सहज अवसर ूदान गनर् तथा समम आिथर्क
र सामािजक पिरवतर्नका लािग पहल गनर् आवँयक भएकोले
“---------”
नामक संःथाको िवधान, संःथा दतार्
ऐन २०३४ को अिधनमा रही तजुम र् ा गिरएको छ । ःवाःथ क्षेऽ र अन्य क्षेऽको गुणात्मक िवकासका लािग ूिविधको उपयोग संपुणर् तह र तप्कामा पुरय ् ाउन आधुिनकतम ूिविधको अध्ययन, अनुसन्धान, ूयोग र
िवतरण गनर् अपिरहायर् दे िखन्छ । सामािजक रुपान्तरणका लािग सूचना ूिविधको उपयोग गदैर् राष्टर्को समम
िवकासमा टे वा पुरय ् ाउनु यसको मूल ध्येय हुनेछ ।
5
पिरच्छे द -१ ूारिम्भक
6
१.
संःथाको नाम
यस संःथाको नाम ---- को रहनेछ । अंमेजीमा ---- (Full Name of Org. ) रहनेछ ।
(क)
(ख)
संःथाको कायार्लय रहने ठे गाना:
यस संःथाको केिन्िय कायार्लय ---- िजल्ला ---- न.पा. वडा नं. मा रहनेछ ।
संःथाको कायर् क्षेऽ:
यस संःथाको कायर् क्षेऽ नेपाल अिधराज्यभर हुनेछ । आवँयकता अनुसार सम्बिन्धत िनकायको ःवीकृ ित िलई अन्य क्षेऽमा िवःतार गनर् सिकनेछ ।
(ग)
ूारम्भ:
(घ)
संःथाको अिःतत्व:
यो िवधान संःथा दतार् भएको िमित दे िख ूारम्भ हुनेछ ।
यो संःथा एक अिविच्छन्न, उत्तरािधकारवाला, संगिठत, ःवशािसत, तथा गैर(सरकारी सामािजक संःथा हुनेछ । संःथाबाट आफ्नो उद्दे ँय बाहे क आय आजर्न गनेर् तथा कुनै ूकारको शुल्क िलई वा निलई
पराभशर् ूदान गनेर् कायर् गिरने छै न ।
२.
पिरभाषा
िवषय वा ूसंगले अन्य अथर् नलागेमा यस िवधानमा :
(क)
'िवधान' भन्नाले ---- कोको िवधानलाई सम्झनु पदर् छ ।
(ख)
'संःथा' भन्नाले ---- कोलाई जनाउँ दछ ।
(घ)
'सभा' भन्नाले यस िवधान बमोिजम बसेको साधारण सभा र िवशेष साधारण सभालाई समेत जनाउँ दछ
(ग)
(ङ)
(च)
(छ)
'सिमित' भन्नाले यस िवधानको दफा १३ बमोिजम गिठत कायर् सिमितलाई जनाउँ दछ । ।
'पदािधकारी' भन्नाले सँःथाका पदािधकारीहरुलाई सम्झनु पदर् छ ।
'िनयम, िविनयम' भन्नाले यस िवधान अन्तर्गत र् बन्ने िनयम िविनयम लाई जनाउँ दछ ।
'ःथािनय अिधकारी' भन्नाले ूमुख िजल्ला अिधकारीलाई जनाउँ दछ ।
(ज)
'तोिकएको वा तोिकए बमोिजम' भन्नाले यो िवधान र यस िवधान अन्तर्गत र् बनेको िनयम िविनयममा
(झ)
'ःथानीय िनकाय' भन्नाले गा.िव.स. महानगर, उपमहानगर, नगरपािलका र िज.िव.स.लाई जनाउने छ ।
३.
संःथाको छाप र िचन्ह
तोिकए वा तोिकए बमोिजम सम्झनु पदर् छ ।
ूचिलत व्यवःथाको ूितकुल नहुनेगिर संःथाको एउटा छुट्टै छाप र िचन्ह हुनेछ । संःथाको छाप र िचन्ह
अनुसच ु ी - १ बमोिजमको ढाँचामा हुनेछ । तर संःथाको नाम छाप र िचन्ह पुवर् दतार् भएको कुनै संःथा संग
मेल खाएमा संशोधनको ूिबयाद्वारा तुरुन्त संशोधन गिरने छ ।
7
पिरच्छे द - २ उद्दे ँय
8
४.
संःथाको उद्दे ँय
संःथाको उद्दे ँय दे हाय बमोिजम रहनेछ । (क)
यो संःथा जनिहतकारी सामािजक संःथा हुनेछ ।
(ख)
समान उद्दे ँय भएका ःवदे शी तथा िवदे शी संःथाहरुसंग सहकायर् गनेर्छ ।
५.
संःथाको उद्दे ँय ूाप्त गनर् गिरने कामहरु
संःथाको उपरोक्त उद्दे ँय ूाप्त गनर् दे हायका कायर्हरु गनेर्छ ।
(क)
संःथाले ूचिलत नेपाल कानून बमोिजम सम्बिन्धत िनकायबाट अनुमित वा इजाजत ूाप्त गरे र माऽ
(ख)
संःथालाई आवँयक पनेर् भवन िनमार्ण गनेर्, भाडामा वा िलजमा िलनेछ र कम्प्यूटर, टे िलफोन,
आफ्ना उद्दे ँयहरु कायार्न्वयन गनेर्छ ।
टाइपराइटर, फ्याक्स जःता कायार्लय सामान तथा सवारी साधन खिरद गनेर्छ वा भाडामा िलई ूयोग
गनेर्छ ।
(ग)
संःथालाई आवँयक पनेर् कमर्चारी िनयुक्त गनेर् तथा ितनको सेवा शतर्हरु िनधार्रण गनेर्छ ।
(ङ)
सामािजक तथा शैिक्षक िवकास गनर् सूचना ूिविधको सहज पहुँचको लािग कायर् गनेर् छ ।
(घ)
(च)
संःथाको उद्दे ँयहरु पिरपुितर् गनेर् गरी आवँयकता अनुसार अरु कामहरु गनेर्छ ।
उद्दे ँय ूािप्तको लािग िविभन्न अध्ययन तथा अनुसन्धानहरु गनेर् छ ।
9
पिरच्छे द-३ सदःयता
10
६.
सदःयहरुको वगीर्करण
यस संःथाका दे हाय बमोिजम ५ ूकारका सदःयहरुको वगीर्करण गिरएको छ ।
(क)
साधारण सदःय: यस िवधानको दफा ७ बमोिजम योग्यता पुगेको कुनै पिन नेपाली नागिरकले तोिकएको ूिबया अन्तर्गत र् रिह आवेदन गरे मा संःथाको सदःयता ूाप्त गनेर् व्यिक्तहरु साधारण सदःय हुनेछन
(ख)
।
संःथापक सदःयहरु: यस संःथा दतार् हुँदाको बखतका सदःय तथा पदािधकारीहरु संःथापक सदःय हुनेछन । संःथापक सदःयहरुले साधारणसदःयता िलएर िवधान बमोिजमको शुल्क बुझाउनु पनेर्छ ।
(ग)
मानाथर् सदःयहरु: यस संःथाले उपयुक्त ठहर गरे को िविशष्ठ समाजसेवी तथा ूितिष्ठत नेपाली
नागिरकलाई संःथाको २/३ (दई ु ितहाई) बहुमतले पािरत गरे मा संःथाको मानाथर् सदःयता ूदान गनर् सक्नेछ तर मानाथर् सदःयहरुको मतािधकार रहने छै न ।
७.
सदःयता ूािप्तको लािग आवँयक योग्यता
यस संःथाको सदःयको लािग दे हाय बमोिजमको योग्यता पुगेको हुनु पनेर्छ ।
(क)
नेपाली नागिरक भएको ।
(ग)
मानिसक सन्तुलन नगुमाएको ।
(ख)
१८ वषर्उमेर पुरा गरे को ।
(घ)
सार्वज र् िनक सम्पत्ती िहनािबना गरे को नठहरे को ।
(च)
संःथाका साधारण सदःयबाट ूःताव गरी कायर् सिमितबाट बहुमतले पािरत गरे को ।
(ङ)
८.
नैितक पतन दे िखने फौजदारी र ॅष्टर्ाचारीको अिभयोगमा सजाय नपाएको ।
संःथाको सदःय ूाप्त गनर् वा बहाल रहन नसक्ने अवःथा
दे हायको अवःथामा कुनै व्यिक्त संःथाको सदःयताको सदःय पद ूाप्त गनर् सक्ने छै न । (क)
गैर नेपाली नागिरक ।
(ग)
मगज िबमेको वा बहुलाएको ।
(ख) (घ)
१८ वषर्उमेर पुरा नगरे को ।
सार्वज र् िनक सम्पत्ती िहनािबना गरे को ठहरे को ।
(ङ)
नैितक पतन दे िखने फौजदारी र ॅष्टर्ाचारीको अिभयोगमा सजाय पाएको ।
(छ)
साहुको दामासाहीमा परे को ।
(च)
(ज)
सम्बिन्धत संःथाको कायर् संचालनमा िनजी ःवाथर् भएको ।
कुनै ूकारको चोरी, ठगी, िकतेर् वा जालसाझी गरे को वा आफ्नो िजम्माको धनमाल अनािधव[m त तवरले
मासेको वा दरु ु पयोग गरे को वा ॅष्टाचार गरे को अिभयोगमा अदालतबाट कसुरदार ठहरी सजाय पाई
सजाय पाएको एक वषर्िभऽ ।
11
९.
सदःयताको समािप्त
(१) दे हायको अवःथामा कुनै व्यिक्त संःथाको बहाल रहने लै न । (क)
(ख)
यस िवधानको दफा ८ बमोिजमको सदःय पद ूाप्त गनर् नसक्ने भएमा ।
साधारण सभाको ७५% को सदःयहरुको बहुमतले संःथाको सदःय पदबाट हटाउने ूःताव पािरत गरे मा ।
(ग)
सदःयले आफ्नो पदबाट िदएको रािजनामा ःवीकृ ितभएमा ।
(ङ)
यस िवधान बमोिजम संःथाले गनर् नहुने भनी तोिकएको कुनै कायर् गरे मा ।
(घ)
(च)
(छ)
संःथाको काम कारवाहीमा बेइमानी वा बदिनयत गरे को कुरा अदालतबाट ूमािणत भएमा । सदःयता शुल्क बुझाउन बाँकी भएमा ।
संःथा िवघटन भै खारे ज भएमा ।
(२) कुनै व्यिक्त संःथाको सदःयता ूाप्त गनर् वा बहाल रहन अयोग्य ठहराउनु भन्दा अिघ संःथाले िनजलाई सो
कुराको सूचना िदई, सफाईको सबुद पेश गनेर् मौका िदइने छ ।
१०.
सदःयता शुल्क र सदःयता ूदान गनेर् िविध
यस िवधानको दफा ६ बमोिजमको सदःयहरुले दे हाय बमोिजमको उपदफामा तोिकएको शुल्क ितरी, सदःयता
ूाप्त गनर् सक्नेछन ।
(१) साधारण सदःय: (क)
(ख)
(ग)
साधारण सदःय ूाप्त गनर् चाहने व्यिक्तले ूवेश शुल्क बापत रु.३००/- र वािषकर् शुल्क बापत रु.५००/- बुझाई तोिकएको ूिबया अनुसार आवेदन पेश गनेर् लाई कायर् सिमितको िनयर्णले
साधारण सदःयता ूदान गनर् सिकने छ ।
त्यःता साधारण सदःयले वािषकर् निवकरण शुल्क रु. ५००/- बुझाउनु पनेर्छ ।
साधारण सदःयता ूाप्त गनेर् सदःयले ूत्येक वषर्असार मिहनाको मसान्त िभऽ निवकरण
गराइ सक्नु पनेर्छ र त्यसपिछको हकमा तोिकए बमोिजमको थप दःतुर बुझाइ निवकरण गनर्
सक्ने छ ।
(२) संःथापक सदःय: (क)
(ख)
यो संःथा दतार् हुदाको बखतका तदथर् सिमितका पदािधकारीहरु संःथापक सदःय हुनेछन ।
संःथापक सदःयहरुले िवधानमा उल्लेख भए बमोिजमको शुल्क बुझाई साधारण सदःय वा आजीवन सदःय ूाप्त गनर् सक्नेछन ।
(३) मानाथर् सदःय: (क)
कायर् सिमितको २/३ (दई ु ितहाई) बहुमतको िनणर्ये उपयुक्त ठानेको समाजसेवी िविशष्ठ व्यिक्त
तथा ूितिष्ठत नेपाली नागिरकहरुलाई मानाथर् सदःयता ूदान गनर् सक्नेछ । तर मानाथर्
सदःयहरुको मतािधकार रहने छै न ।
(४) सबै सदःयहरुले यस िवधान र िवधान अन्तर्गत र् बनेको िनयम र िविनयम बमोिजम भएको व्यवःथाको
पालना गनुर् पनेर्छ ।
(५) संःथाले ूदान गरे को उपदफा १ र २ अनुसारको सदःयहरुको तोिकएको ढाँचामा छुट्टै अिभलेख पुिःतका रहनेछ ।
12
पिरच्छे द - ४ साधारणसभा, कायर् सिमित तथा बैठक सम्बन्धी व्यवःथा
13
११.
साधारण सभाको गठन
(१)
यस संःथाको िवधानको दफा ७ अनुसार सदःयता ूाप्त गनेर् सदःयहरु रहे को संःथाको साधारण सभा
(२)
गठन हुनेछ । मानाथर् सदःयहरु आमिन्ऽत हुनेछन । साधारण सभा संःथाको सवोर्च्च अंग हुनेछ । यस संःथाको साधारण सभा दे हाय बमोिजम हुनेछ । (क)
(ख)
वािषकर् साधारण सभा वषोर् एक पटक वािषकर् साधारण सभा बःनेछ ।
िवशेष साधारण सभा संःथाको कुल सदःय संख्याको १/३ (एक ितहाई) सदःयहरुले कारण
जनाई िवशेष साधारण सभा मांग गरे मा िवशेष साधारण सभा, कायर्सिमितले किम्तमा ७
(सात) िदनिभऽ अिनवायर् रुपमा बोलाउनु पदर् छ । तर साधारण सभा बसेको ६ मिहना िभऽ
(३)
(४)
(५)
(६)
१२. (क)
(ख)
(ग) (घ)
(ङ) (च)
(छ)
(ज)
पुनः िवशेष साधारण सभा बःन सक्ने छै न ।
यस संःथाको ूथम वािषकर् साधारण सभा, संःथाको ःथापना भएको आिथर्क वषर्समाप्त भएको िमितले २ मिहना िभऽमा गिरनेछ र त्यस पिछका वािषकर् साधारण सभाहरु आिथर्क वषर्समाप्त भएको िमितले २
मिहना िभऽमा गिरनेछ ।
यस संःथाको वािषकर् साधारण सभा गनर्को लािग किम्तमा १५ िदन अगावै र िवशेष साधारण सभा
गनर्का लािग कम्तीमा ७ (सात) िदन अगावै सभा हुने ःथान, िमित, समय र छलफल गनेर् िवषय खोली सबै साधारण सदःयहरु लाई अिनवायर् रुपले सूचना िदइनेछ ।
उपदफा ४ बमोिजम बोलाइएको साधारण सभा वा िवशेष साधारण सभामा िवधानको दफा १८ बमोिजमको गणपूरक संख्या नपुगी सभा हुन नसकेमा कम्तीमा ७ (सात) िदनको म्याद िदइ पुनः
साधारण सभा बोलाइनेछ ।
साधारण सभा र िवशेष साधारण सभाको छुट्टाछुट्टै िनणर्यपुिःतका रािखनेछ ।
साधारण सभाको काम कतर्व्य र अिधकार साधारण सभाको काम कतर्व्य र अिधकार दे हाय बमोिजम हुनेछ ।
कायर् सिमितले पेश गरे को योजना कायर्बम र वािषकर् बजेट पािरत गनेर् ।
लेखा पिरक्षकबाट ूाप्त भएको वािषकर् लेखा परीक्षण ूितवेदन मािथ छलफल गरी अनुमोदन गनेर् र
लेखा परीक्षण ूितवेदनबाट दे िखएका अिनयिमत बेरुजु रकमहरु मािथ छलफल गरी िनयिमत गनर्
निमल्ने बेरुजु रकमहरु असुल उपर गरी फछयौर्ट गनर्को लािग कायर्सिमितलाई िनदेर् शन िदने ।
आगामी वषोर् लािग लेखा परीक्षकको िनयुिक्त गनेर् ।
संःथाको वािषकर् कायर् ूगित िववरण र संःथाले गरे को कायर्हरुको मुल्यांकन गरी कायर्सिमितलाई
आवँयक िनदेर् शन िदने ।
संःथाको कायर्सिमितका पदािधकारीहरुको पदाविध पुगेको अवःथामा कायर्सिमितका पदािधकारीहरुको
िवधान बमोिजमको ूिबया अन्तर्गत र् रही िनवार्चन गनेर् ।
कायर् सिमितद्वारा पेश भएको िवधान संसोधन िनयम तथा िविनयम ःवीकृ ितगनेर् ।
कायर्सिमितबाट संःथाको िहत अनुकुल भएका काम-कारवाहीहरुको, औिचत्य हे री अनुमोदन गनेर् ।
संःथाको आन्तिरक ौोतबाट व्यहोनेर् गरी कायर्सिमितले पेश गरे को कमर्चारीहरुको दरबन्दी, पािरौिमक
भत्ता, तथा अन्य सुिवधाहरुमा आवँयकता अनुरुप ःवीकृ ितूदान गनेर् ।
14
१३.
कायर् सिमितको गठन
१)
साधारण सभाका सदःयहरुबाट िनवार्िचत दे हाय बमोिजम पदािधकारीहरु रहने ९ (नौ) सदःयीय एक कायर् सिमित गठन गिरने छ । अध्यक्ष
१
उपाध्यक्ष
१
महासिचव
१
सिचव
१
सदःयहरु
४
कोषाध्यक्ष २)
३)
१
कायर् सिमितको कायर्काल ३ (तीन) वषोर् हुने छ ।
वािषकर् साधारण सभा हुनु भन्दा अगावै कायर् सिमितमा रहे को कुनै सदःयको पद िरक्त हुन आएमा
बाँकी अविधका लािग कायर् सिमितका सदःयको मनोनयन कायर् सिमितद्वारा गनर् सिकनेछ । यसरी सो
पदमा िनवार्चन भएको सदःयको कायर्काल जुन सदःय पद िरक्त भएको हो सो सदःयको बाकी कायर्काल सम्मका लािग माऽ हुनेछ तर अन्य पदहरुका लािग िवधान बमोिजम बाँकी अविधको िनिमत्त
४)
५) (६)
(७) (८)
(९)
(१०)
िनवार्चन ूिबयाद्धारा पदपुितर् गिरनेछ । कायर्
सिमितको
बैठक
आवँयकता
अनुसार
अध्यक्षले
बोलाउने
छ
।
तर
कायर्
सिमितको
पदािधकारीहरुको जम्मा संख्याको ५१% ले बैठक बोलाउन मांग गरे मा अध्यक्षले कायर् सिमितको बैठक तुरुन्त बोलाउन पनेर् छ ।
कायर् सिमितको पदािधकारीहरुको कुल संख्याको ५१% पदािधकारीहरु उपिःथत नभई कायर् सिमितको
बैठक बःने छै न ।
कायर् सिमितको बैठकमा अध्यक्षले अध्यक्षता गनेर् छ र िनजको अनुपिःथितमा उपाध्यक्षले र उपाध्यक्षको पिन अनुपिःथित रहे मा वैठकमा उपिःथत अन्य सदःयहरुले छानेको वा जेष्ठ सदःयले अध्यक्षता गनेर्छ ।
कायर् सिमितको बैठकमा बहुमतको िनणर्यमान्य हुनेछ र मत बराबर भएमा अध्यक्षले िनणार्यक मत
िदन सक्नेछ ।
कायर् सिमितको बैठकमा छलफल भएको िवषयहरुको छुट्टै िनणर्यिकताबमा लेखी रािखने छ र सो िनणर्यिववरणमा बैठकमा उपिःथत संपुणर् सदःयहरुले सही गनुर् पनेर् छ तर िनणर्या असहमती
जनाउनेहरुले कैिफयत खोली सही गनुर् पनेर् छ ।
संःथाले गनेर् भनेको संपुणर् कायर्हरु कायर् सिमितको िनणर्यबाट माऽ हुनेछ ।
मािथका दफाहरुमा जुनसुकै कुरा लेिखएको भएता पिन कायर् सिमितले गनर् पाउने कुनै कायर्को
सम्बन्धमा कायर् सिमितका बहुमत पदािधकारीहरु िलिखत रुपमा सहमत भएमा त्यःतो सहमितलाई िनणर्यपुिःतकामा संलग्न गरी त्यःतो काम बैठक िबना पिन गनर् सिकनेछ । उपरोक्त बमोिजमको सहमितलाई कायर् सिमितको बैठकको िनणर्यसरह मािननेछ ।
१४.
कायर् सिमितको काम कतर्व्य र अिधकार
कायर् सिमितको काम कतर्व्य र अिधकार दे हाय बमोिजम हुनेछ । (१)
(२)
संःथाको आगामी वषोर् वािषकर् कायर्बम तथा अनुमािनत बजेट बनाई साधारण सभामा ूःतुत गनेर् । िवधान बमोिजमको व्यवःथा पालना गरी साधारण सभाको िनणर्यकायार्न्वयन गनेर् गराउने ।
15
(३)
संःथाको िहतमा हुने कायर्बमहरु संचालन गनेर् ।
(४)
साधारण सभा ूित उत्तरदायी रहने ।
(६)
संःथाको कायर् सम्पादन गनर् कायर् योजना बनाउने, ौोत जुटाउने, कायार्न्वयन,
(५)
(७)
(८) (९)
(१०)
१५.
संःथाको उद्दे ँय ूािप्तका लािग उपलब्ध साधन र ौोतको अिधकतम उपभोग र उपयोग गनेर् ।
अनुगमन गनेर् ।
सुपरीवेक्षण
र
संःथाको कोष र सम्पत्ती सुरिक्षत तिरकाले राख्न लगाउने र बैंक खाता खोली संचालन गनेर् ।
संःथाको कमर्चारीहरुको सेवा, शतर् र सुिवधा आिद सम्बन्धी कमर्चारी िनयमावली बनाई साधारण
सभाबाट ःवीकृ त गरार्ई लागू गनेर् गराउने ।
संःथाको उद्दे ँय पिरपुितर्को लािग आफ्नो कायर् अविधमा उपयुक्त व्यिक्तहरुको सल्लाहकार सिमित वा
अन्य सिमित, उपसिमित गठन गनेर् र आवँयकता अनुरुप कायर्को बाँडफाँड गरी िदने । संःथाको नेतत्ृ वदायी भूिमका िनवार्ह गनेर् ।
पदत्याग गनर् सक्ने
अध्यक्षले उपाध्यक्ष माफ्र् कायर् सिमित समक्ष र उपाध्यक्ष वा अन्य पदािधकारीहरुले अध्यक्ष समक्ष राजीनामा
िदई पदत्याग गनर् सक्ने छन ् ।
१६.
अन्य सिमितहरु
(१)
यस िवधानको पिरधी िभऽ रहे र संःथाको कायर् संचालनको लािग कायर् सिमितले आवँयकता अनुसार
(२)
उप सिमितहरुको कायर्हरु कायर् सिमितले तोिकिदए बमोिजम हुनेछ ।
उप-सिमितहरु गठन गनर्सक्ने छ तर साधारण सभाको बैठकद्धारा अनुमोदन गराउनु पनेर्छ ।
16
पिरच्छे द-५ पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार
17
१७.
पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार
कायर् सिमितका पदािधकारीहरुको काम कतर्व्य र अिधकार दे हाय बमोिजम हुनेछ । (१)
अध्यक्षको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) सिमित र सभाको बैठकको अध्यक्षता गनेर्, बैठक संचालन गनेर् । (ख) िनणर्यक मत िदने ।
(ग) संःथाको तफार्ट ूितिनिधत्व गनेर् वा ूितिनिध तोक्ने ।
(घ) संःथाको नेतत्ृ व िलने ।
(ङ) आवँयकताअनुसार बैठकहरु बोलाउन महासिचवलाई िनदेर् शन िदने । (च) अन्य पदािधकारी एवं सदःयहरुलाई कामको बाँडफाँड गनेर् । (छ) अिभलेख ूमािणत गनेर् ।
(२)
उपाध्यक्षको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) अध्यक्षलाई सहयोग गनेर् ।
(ख) अध्यक्षले िदएको िजम्मेवारी पूरा गनेर् ।
(ग) अध्यक्षको अनुपिःथितमा िनजको कायर् गनेर् । (३)
महासिचवको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) संःथाको सिचवालयको रे खदे ख र संचालन गनेर् ।
(ख) अध्यक्षको िनदेर् शन अनुसार बैठक र सभा बोलाउने ।
(ग) अिभलेख सुरिक्षत राख्ने ।
(घ) अध्यक्षले िदएको अन्य िजम्मेवारी पूरा गनेर् ।
(३)
सिचवको काम कतर्व्य र अिधकार: (क) महासिचवलाई सहयोग गनेर् ।
(ख) महासिचवले िदएको िजम्मेवारी पूरा गनेर् ।
(ग) महासिचवको अनुपिःथितमा िनजको कायर् गनेर् । (४)
कोषाध्यक्षको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) संःथाको कोषको रे खदे ख र संचालन गनेर् ।
(ख) साधारण सभामा वािषकर् कायर्बम र बजेट पेश गनेर् । (ग) लेखा दरु ु ःत राख्ने ।
(घ) िनयिमत रुपमा वािषकर् लेखा परीक्षण गराउने ।
(५)
सदःयहरुको काम कतर्व्य र अिधकार:
(क) सिमितको बैठकमा सिबय सहभािगता जनाउने ।
(ख) संःथाको कायर्मा रचनात्मक भूिमकाको िनवार्ह गनेर् ।
18
१८.
गणपूरक संख्या
(१)
कूल सदःय संख्याको ६० ूितशत साधारण सदःयहरुको उपिःथत नभै साधारण सभाको काम
(२)
तर िवधानको दफा ११ को (५) मा उल्लेख भए बमोिजम पुनः बोलाइएको साधारण सभामा कूल
(३)
कारवाही हुने छै न ।
सदःय संख्याको ५१ ूितशत उपिःथत भएमा सभा गनर् बाधा पनेर् छै न ।
दोौो पटक पिन गणपुरक संख्या नपुगेमा तेौो पटक २५ ूितशत उपिःथत संख्यालाई
संख्या मािननेछ ।
19
गणपूरक
पिरच्छे द-६ आिथर्क व्यवःथा
20
१९. (१)
संःथाको कोष संःथाको आफ्नो छुट्टै कोष हुनेछ र सो कोषमा दे हाय बमोिजमको ूाप्त रकमहरु जम्मा हुनेछन ्ः
(क)
सदःयता बापत ूाप्त ूवेश शुल्क र सदःयता शुल्कको रकम ।
(ग)
संःथाको चल अचल सम्पित वा अन्य वःतुको िवबीबाट ूाप्त रकम ।
(ख)
(घ) (२) (३)
२०.
(ङ)
कसैले ःवेच्छाले िदएको अनुदान सहायता बापत ूाप्त रकम ।
िवदे शी संःथाको व्यिक्त वा अन्तरािष्ट्ृय संघ संःथावाट सहयोग बापत ूाप्त रकम । ःथानीय िनकायबाट ूाप्त अनुदान वा सहयोग वापत ूाप्त रकम ।
िवदे शी संघ संःथा वा व्यिक्तबाट आिथर्क सहयोग तथा अनुदान िलने भए संःथाले नेपाल सरकारको
अथर् मन्ऽालयबाट ःवीकृ त िलने छ ।
संःथामा ूाप्त रकम ःथानीय बैकमा जम्मा गरी बैंक खाता सं◌ंचालन गिरने छ ।
खाता संचालन
संःथाको बैंक खाता अध्यक्ष वा महासिचव र कोषाध्यक्षको (अिनवायर्) संयुक्त दःतखतबाट संचालन हुनेछ ।
ूचिलत ऐन िनयम अनुसार खचर् गनेर् तथा खचर्को ौेःता राख्ने व्यवःथा गिरनेछ ।
२१.
कोषको रकम खचर् गनेर् तिरका
संःथाको कोषमा जम्मा भएको रकम खचर् गदार् दे हाए बमोिजम तिरका अपनाई खचर् गिरनेछ । (क)
(ख)
(ग) (घ)
(ङ)
संःथाको वािषकर् बजेट, योजना र कायर्बम ःवीकृ त नगरी कोषबाट खचर् गनर् सिकने छै न ।
साधारण सभाबाट पािरत बजेट र कायर्बमको अिधनमा रही कोषबाट रकम खचर् गनर् सिकनेछ
।
कोषबाट खचर् भएको रकमको आिथर्क ूितवेदन साधारण सभामा अिनवायर् रुपले पेश गनुर् पनेर्छ ।
कोषको रकम खचर् गदार् तोिकए बमोिजम खचर् गनुर् पनेर्छ ।
संःथाको उद्दे ँय बमोिजम खचर् गनुर् पनेर् अवःथामा कायर्सिमितको दई ु ितहाई बहुमतको िनणर्यबाट खचर् गनर् सिकनेछ, सो खचर् िववरण आगामी साधारण सभामा पेश गनुर् पनेर् छ ।
२२.
संःथाको लेखा र लेखा पिरक्षण
(१)
संःथाको आय व्ययको लेखा ूचिलत कानून बमोिजम ःपष्ट तवरले रािखनेछ ।
(३)
नेपाल
(२)
(४) (५)
संःथाको लेखा परीक्षणको ूचिलन कानून बमोिजम रिजष्र्टड लेखा पिरक्षकबाट हुनेछ । सरकार
वा
ःथानीय
अिधकारीले
चाहे मा
जुनसुकै
वखतमा
कमर्चारीहरु खटार्ई संःथाको िहसाव िकताव जाँच गनर् गराउन सक्नेछ ।
पिन
आफै
वा
मातहतका
लेखा परीक्षकको िनयुिक्त साधारण सभाबाट हुनेछ । तर ूथम वािषकर् साधारण सभा नभए सम्म लेखा
परीक्षकको िनयुिक्त कायर् सिमितबाट हुनेछ ।
संःथाको लेखा परीक्षण ूितवेदन र वािषकर् कायर् ूगती िववरणको १/१ ूित ःथानीय अिधकारी, िजल्ला िबकास सिमित, समाज कल्याण पिरषद् र सम्बिन्धत िनकायमा पेश गिरनेछ ।
21
पिरच्छे द-७ िनवार्चन, अिवश्वासको ूःताव, िवधान संशोधन सम्वन्धी व्यवःथा
22
२३.
िनवार्चन सम्वन्धी व्यवःथा
(१)
कायर् सिमितको िनवार्चन ूयोजनको लािग बढीमा ३ (तीन) जनाको एक िनवार्चन सिमित कायर्
(२)
(३)
(४)
२४.
सिमितको सहमित द्वारा गठन गिरने छ ।
िनवार्चन सिमितले ूचिलत कानूनको पिरधी िभऽ रहे र िनवार्चन कायर्िविध आफै व्यविःथत गनेर् छ । िनवार्चन सम्वन्धी िववाद उत्पन्न भएमा िनवार्चन सिमितले गरे को िनणर्यर् नै अिन्तम हुनेछ । िनवार्चन सम्पन्न भएको भोिल पल्ट िनवार्चन सिमितको ःवतः िवघटन हुनेछ ।
उम्मेदवार हुने योग्यता
कायर् सिमितको उम्मेदवार हुन दे हाय बमोिजमको योग्यता पुगेको हुन पनेर्छ ।
(क)
िवधानको दफा ७ को योग्यता पुगी सदःयता ूाप्त गरे को हुनु पनेर्छ ।
(ख)
संःथाको सदःयता ूाप्त गरे को किम्तमा २ वषर्पुगेको हुनु पनेर्छ । तर संःथापक सदःयको लािग यो
(ग)
कायर् सिमितको पदािधकारी (अध्यक्ष, उपाध्यक्ष, महासिचव, सिचव, कोषाध्यक्ष) को पदमा िनवार्िचत
बन्दे ज लागू हुने छै न ।
हुनको लािग कम्तीमा एक वषर्कायर् सिमितको सदःय पदमा िनवार्िचत भै काम गरी सकेको हुनु पनेर्छ । तर ूथम पटकका लािग यो बन्दे ज लागू हुने छै न ।
२५.
अिवश्वासको ूःताव
(१)
अिवश्वासको ूःताव िलिखत रुपमा कुन कुन पदािधकरीको िवरुद्धमा हो ःपष्ट खुलाई दे हाय बमोिजमको िरतपुरय ् ाई संःथामा दतार् गनुर् पनेर्छ ।
(क)
(ख) (ग)
(२)
नेपाली भाषामा िशष्ट शव्दको ूयोग गरी लेिखएको हुनुपछर्
ूःतावको िवषय ःपष्ट र व्यवहािरक हुनुपछर् ।
साधारण सभा सदःयहरु मध्येबाट कम्तीमा १/३ (एक ितहाई) सदःयहरुको ूष्ट नाम, थर र ठे गाना सिहत खुलाई सही भएको हुनुपछर् ।
उपदफा १ बमोिजम संःथामा दतार् भएको अविश्वासको ूःतावको ःपष्ट िवषय खुलाई साधारण सभा वा
िवशेष साधारण सभा वःने ःथान, िमित, समय समेत तोकी संःथाको साधारण सभाको संपुणर्
पदािधकारी र सदःयहरुलाई िवधानको दफा ११ (४) बमोिजम साधारण सभा वा िवशेष साधारण सभा (३)
बःने सूचना िदईने छ ।
अिवश्वासको ूःताव मािथ छलफल ूिबयाः (क)
(ख)
साधारण सभामा अध्यक्षता गनेर् व्यिक्तले साधारण सभामा उपदफा १ बमोिजम ूःताव पेश
गनर् अनुमित िदनेछ र ूःताव पेश गनेर् सदःयहरु मध्ये १ (एक) जनाले अिवश्वासको ूःताव ल्याउनु पनेर् कारण सिहतको आफनो अिभमत सभा समक्ष ूःतुत गनेर्छ ।
उप दफा ३ (क) बमोिजम अिवश्वासको ूःताव पक्षका सदःयले आफ्नो अिभमत ूःतुत
गरे पिछ सो ूःताव उपर मत ूकट गनर् चाहने वढीमा अन्य तीन जना सदःयहरुलाई अध्यक्षले अिभमत ूकट गनर् अनुमित िदन सक्नेछ ।
23
(ग)
(४)
उप दफा १ बमोिजम अिवश्वासको ूःताव जुन पदािधकारीहरु िवरुद्ध ूःतुत गिरएको हो,
अध्यक्षता गनेर् व्यिक्तले ती पदािधकारीहरुलाई आफ्नो सफाई पेश गनर् मौकाको लािग आफ्नो भनाईहरु राख्न अनुमित िदनेछ ।
अिवश्वासको ूःताव मािथ िनणर्य (क)
अिवश्वासको ूःताव उपर आफ्नो भनाई ूःतुत गनेर् बम समाप्त भए पिछ अध्यक्षता गनेर्
व्यिक्तले सो अिवश्वासको ूःतावको बहुमत पक्ष वा िवपक्षमा छ भन्ने िनणर्यको लािग दे हाय बमोिजमको कुनै एक तिरका अपनाई अिवश्वासको ूःतावको िनणर्यको घोषणा गनेर्छ ।
(अ)
(आ)
२६.
अिवश्वासको ूःतावको पक्षमा मत ूकट गनेर् एक समूहमा र िवपक्षमा मत ूकट गनेर्
अकोर् समूहमा छुट्याएर वा
साधारण सभाका सदःयहरुलाई अिवश्वासको ूःतावको पक्ष र िवपक्षमा गोप्य मतदान गराएर ।
(ख)
साधारण सभाको कुल सदःय संख्याको २/३ (दई ु ितहाई) बहुमतले अिवश्वासको ूःताव पािरत
(ग)
िनवार्िचत भएको ६ मिहना नपुगी वा ूःताव िवफल भएको ६ मिहना नपुगी त्यःतो व्यिक्त
हुने छ । त्यःतो ूःताव पािरत भएमा ूःतािवत पक्षका व्यिक्तहरु पद मुक्त हुनेछन ।
उपर पुनः अिवश्वासको ूःताव ल्याउन पाईने छै न ।
िवधान संशोधन
कुल सदःय संख्याको २/३ (दई ु ितहाई) साधारण सभा सदःयहरुले अनुमोदन गरे पश्चात माऽ संःथाको कुनै
दफा संशोधन वा खारे जको लािग ःथानीय अिधकारी समक्ष िसफािरस गरी पठाउनु पनेर्छ । ःथानीय अिधकरीबाट ःवीकृ त भए पश्चात माऽ संःथाको कुनै दफा संशोधन वा खारे ज भएको मािननेछ ।
२७.
िनयम वनाउन सक्ने
(१)
संःथाले आफनो कायर् सम्पादन गनेर् सन्दर् भम र् ा आवँयक िनयम बनाउन सक्नेछ र सो िनयम साधारण
(२)
सभाबाट पािरत गरार्ई लागु हुनेछ र ःथानीय अिधकारीलाई सो को जानकारी िदनु पनेर्छ ।
यो िवधान र िवधान अन्तर्गत बनेको िनयमको अिधनमा रही संःथाको कायर् संचालन र उद्दे ँय
कायार्न्वयनका लािग कायर् सिमितले कमर्चारी व्यवःथा र आिथर्क ूशासन सम्बन्धी िविनयम बनाई
लागू गनर् सक्नेछ । त्यःता िविनयमहरु साधारण सभाबाट अनुमोदन गराउनु पनेर्छ ।
२८.
कमर्चारीको व्यवःथा
(क)
संःथाको दै िनक कायर् संचालन र योजना तथा कायर्बम संचालनका लािग कमर्चारी दरवन्दी िसजर्ना
(ख)
पािरौिमक, भत्ता तथा अन्य सुिवधा र कमर्चारी सेवा शतर्हरु अपनाउनु पनेर् कायर्िविध तोिकए बमोिजम
हुनेछ ।
संःथाले िवदे शी सहयोग ूाप्त गरी संःथाको संचालन गनेर् कायार्न्वयन तहमा िवदे शी सल्लाहकार वा
ःवयम सेवक राख्ने अवःथा भएमा िनजले काम गनेर् अविध पुयार्उने सेवा, कामको औिचत्य, सुिवधा र
24
ितनको योग्यता समेतको िववरण ःथानीय अिधकारी, िजल्ला िवकास सिमित र समाज कल्याण
पिरषदमा समेत जानकारी गरार्ईने छ ।
२९.
संःथा खारे जी
(१)
साधारण सभाले आवँयक दे खेमा िवशेष ूःताव पािरत गरी संःथा खारे जी गनर् सक्नेछ।
(२)
(३) (४)
३०.
उपदफा १ बमोिजम संःथाको खारे जीको ूःताव पािरत गदार् साधारण सभाले खारे जीको कामका लािग
एक वा एक भन्दा वढी िलिक्वडे टरहरु र संःथाको िहसाव िकताव गनार्को लािग एक वा एक भन्दा वढी
लेखा परीक्षकहरु िनयुक्त गनर् सक्नेछन ् ।
उपदफा २ बमोिजम िनयुक्त िलिक्वडे टर र लेखा परीक्षकहरुको पािरौिमक साधारण सभाले तोिकिदए बमोिजम हुनेछ ।
यसरी कारणबस संःथा िवघटन भई खारे ज भएमा संःथाको दाियत्वको फरफारक गरी वांकी रहने संपण ु र्
जायजेथा नेपाल सरकारको हुनेछ ।
व्याख्या
यो िवधान र िवधान अन्तर्गत बनेको िनयम िविनयमको व्याख्या गनेर् अिधकार कायर् सिमितलाई हुनेछ ।
३१.
गोप्यता भंग गनर् नहुने
(१)
यस संःथाका कुनै पिन पदािधकारी वा सदःयले संःथाको अिहत हुने कायर् गनुर् हुदैन ।
(२)
कायर् सिमितका पदािधकारी वा साधारण सभाका सदःयहरुले वैठक वा साधारण सभामा असभ्य र
३२.
ऐन अनुसार हुने
अिश्लल शव्दको ूयोग गनर् पाईने छै न ।
यस िवधानमा उल्लेख नभएका कुराहरु कानून बमोिजम हुनेछ र संःथा दतार् ऐन, िनयम, र ूचिलत कानूनसंग
बािझन गएमा बािझएको हद सम्म ःवतः िनिंबय हुनेछन ् ।
३३.
िनदेर् शनको पालना
नेपाल सरकार वा ःथानीय अिधकारीले समय समयमा िदएको िनदेर् शनको पालना गनुर् संःथाको कतर्व्य हुनेछ ।
25
३४.
तदथर् सिमित
(१)
यो संःथा ःथापना गरी दतार् गराउनुको लािग गिठत तदथर् सिमितले एक वषर्िभऽ साधारण सभा बोलाई
(२)
३५.
िवधान अनुसारको िनवार्चन सिमितको गठन गरी नयाँ कायर् सिमतको िनवार्चन गराउने छ र सो को जानकारी ःथानीय अिधकारीलाई िदईने छ ।
ूथम पटक िनवार्चन सम्पन्न नभए सम्मको अवःथामा तदथर् सिमितले गरे का काम कारवाहीहरु यसै
िवधान सरह भएको मािनने छ ।
संःथापक सदःयहरु
हामी िनम्न संःथापक सदःयहरु यस िवधान बमोिजम कायर् गनर् मञ्जुर भई िनम्न साक्षीको रोहवरमा िवधानमा सहीछाप गदर् छौं । (१)
तदथर् सिमितका पदािधकारीहरु:
संःथापकको नाम, थर र ठे गाना १. नाम थर :
साक्षीको नाम,थर, र सिह छाप
ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
२. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
३. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
४. नाम थर :
नाम थरः
ठे गानाः
ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
६. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
७. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
८. नाम थर : ठे गानाः
नाम थरः
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
९. नाम थर :
नाम थरः
ठे गानाः
ठे गानाः
५. नाम थर :
ठे गानाः
वाडर् नं.... सिह छाप ....
वाडर् नं.... सिह छाप ....
26
अनुसूची -१
३६.
संःथाको छाप र िचन्हको िववरण
(१) सःथाको छाप:
(२) सःथाको िचन्ह:
27
िमित २०६३। ।
ौीमान ूमुख िजल्ला अिधकारी ज्यू
िजल्ला ूशासन कायार्लय, ÉÉ. ।
िवषयः- संःथा दतार् गरी पाऊं । हामीले "---- को" नामक गैर सरकारी संःथा, संःथा दतार् ऐन, २०३४ बमोिजम दतार् गनर् चाहे कोले रु ५।- को
िटकट टाँसी ूःतािवत िवधानको ४ (चार) ूित, पदािधकारीहरुको नागिरकताको ूमािणत ूितिलिप १/१ ूित समेत यसैसाथ संलग्न गरी दे हायको िववरण खुलाई िनवेदन गरे का छौ ।
िववरण १. संःथाको नामः
२. संःथाको ठे गानाः ३. संःथाको घर नं.
टे िलफोन नं.
इमेल.
४. संःथाको मूलभूत उद्दे ँय :
पो.ब.नं.
इर् . पी. सी.
५. संःथाको आिथर्क ौोतः ६. तदथर् सिमितका पदािधकारी ब.सं.
नाम,थर
संःथाको पद
१
अध्यक्ष
२
उपाध्यक्ष
३
महासिचव
४
सिचव
५
कोषाध्यक्ष
६
सदःय
७
सदःय
८
सदःय
९
सदःय
ःथायी वतन
भवदीय अध्यक्ष
28
पेशा
दःतखत
Related Documents
Consititution Sample For New Non Governmental Organization
October 2019 28
Non-governmental Ion Bill, 2009
May 2020 4
A Non-prophet Organization
May 2020 3
L Sample Survey Organization
July 2020 4
Dasa Consititution
August 2019 105More Documents from ""
Consititution Sample For New Non Governmental Organization
October 2019 28
Sunpadali Rural Water And Sanitation Scheme
November 2019 16
Kanchan Nepal's Brochure
October 2019 17
Feasibility Study For Different Model Enterprises For Dolakha
October 2019 19
Analysis Of Wintergreen Oil
October 2019 18