Rotterdam, 7 november 2008 De kredietcrisis: checklist voor de commissaris bij (middel-) grote bedrijven, niet beursgenoteerd en grote nonprofitorganisaties. Resultaat van de terugkomdag van het programma voor Commissarissen en Toezichthouders van de Erasmus School of Accounting & Assurance. Strategie • • •
•
Hoe kwetsbaar zijn de klanten, hierbij rekening houdend met het karakter van de klanten (industrie versus overheid) Voor welke bedrijfsonderdelen zijn de negatieve gevolgen het grootst? Is een heroriëntering op korte termijn noodzakelijk? • Afstoten van bedrijfsonderdelen? • Acquisitiemogelijkheden: is er een mogelijkheid om financieel minder solide concurrenten over te nemen bij de huidige lage prijzen? • Moeten we (tijdelijk) minder conjunctuur gevoelige producten / diensten gaan aanbieden dan die we nu aanbieden? Zijn buitenlandse deelnemingen in de gevarenzone?
Financiën Balans •
•
Passief zijde balans: • Is de solvabiliteit voldoende in deze tijd van kredietschaarste? Moet de schuld dalen en/of het EV verhoogd worden? • Wanneer moet het LVV geherfinancierd worden? Indien dit binnen 24 maanden dient te gebeuren: Zijn daarover al afspraken gemaakt met één of meerdere banken en worden die gehonoreerd? Actief zijde balans: • Kan het gebruikte werkkapitaal (snel) omlaag? • dreigen er, vanwege de recessie, bij de volgende jaarafsluiting belangrijke impairment issues? • Treasury: • Valutacrisis: zijn de schulden en bezittingen in $ en Yen valuta’s goed in balans? • Hoe worden de overtollige kasgelden belegd?
P&L •
Inkomstenzijde: • Hoe ziet het slecht weer scenario eruit? Is het voldoende inzichtelijk dat het bedrijf slecht weer kan opvangen. • Cashflow prognoses: gevolgen bij beduidend lagere omzetten? • Hoe kredietwaardig zijn onze afnemers in de huidige situatie
Programma voor Commissarissen en Toezichthouders www.esaa.nl
[email protected] 0104082866
P&L (vervolg) •
Kostenzijde: • Hoe stevig zijn onze key suppliers gefinancierd? • Hoe kwetsbaar is het pensioenfonds en kunnen daaruit bijzondere / additionele verplichtingen voortkomen • Kunnen we contracten met leveranciers openbreken om van de recessie gebruik te maken? • Hoe kwetsbaar zijn onze verzekeraars, herverzekeraars en tussenpersonen? • Is het nodig om het investeringsprogramma zowel op de korte als lange termijn te temporiseren/heroverwegen • Zijn er extra voorzieningen nodig?
Cultuur • • • • •
Wordt er bewustzijn gecreëerd bij medewerkers over de ernst van de situatie? Is een personeelsstop noodzakelijk; moet de inhuur van derden worden beperkt of de organisatie afgeslankt? Wat zijn hiervan de sociale consequenties? Moeten de CAO-stijgingen worden afgeremd? Blijven jaarlijkse periodieken wel of geen automatisme? Is heroverweging van de targets voor het variabel deel van de beloning van het management en de lagen eronder noodzakelijk? Voldoet de interne en externe communicatie betreffende de ontwikkeling in inkomsten en de kosten per kosten unit?
Programma voor Commissarissen en Toezichthouders www.esaa.nl
[email protected] 0104082866