Burmastarnonlineewsletter No.6

အမွတ္ (၆)

၂၀၀၈ ႏု၀ ိ င္ဘာ ဘာ ၁၉

မတရား ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္သူေတြ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာေရာက္ 20 November 2008 VOA မန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းေတြက ႏုိင္ငံေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ေနတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒါဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ေတြအေပၚမွာ ရာဇ၀တ္မႈက်ဴးလြန္တာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ကုလသမဂၢ လုံျခဳံေရး ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရကို ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္တရားရုံးကို တင္သင့္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ တရားစီရင္ေရး အဖဲြ႔က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာနအဖအစိုးရ အဖဲ၀ ြ႔ င္ေတြနဲ႔ အတူ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္တိုး၊ လႈင ိ ္သာယာ တရားသူႀကီး ေဒၚေအးၿမိဳင္၊ တာ ေမြတရားသူႀကီး ေဒၚသန္းသန္း၊ ေက်ာက္တံတားတရားသူႀကီးေဒၚညြန္႔ညြန္႔၊ ခရိုငတ ္ ရားသူႀကီးေတြ ျဖစ္တဲ့ ဦးေသာင္းညြန္႔၊ ဦးတင္ထြတ္ နဲ႔ ေဒၚစိုးဥာဏ္ တို႔ကို ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ တရားရုံးက တရားစဲဆ ြ ုိႏုိင္ပါတယ္။ အခုကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ တရားစီရင္ေရးအဖဲ႕ြ က ဒု-ဥကၠဌ အန္ဒရီရာကဗီအ ြ ိုေအကိအ ု ခုလိုေျပာပါတယ္။ “ေရာမၿမိဳ႕မွာ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္တရားရုံးရဲ႕ ဥပေဒ ပုဒ္မ(ရ) ကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ လူ တဦး တေယာက္ခ်င္းစီကို မတရား ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္တာေတြ ၊ မတရားဖမ္းဆီးခ်ုဳပ္ေႏွာင္ ပိတ္ပင္ ထားတာေတြဟာ လူမ်ဳိးစုတခုကို ဒါမွမဟုတ္ လူ႔အဖဲ႕ြ အစည္းတခုကို က်ဴးလြန္တာမဟုတ္ေပမယ့္ အဲဒီပုဒ္မအရ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒကိုခ်ဳိးေဖာက္တဲ့အတြက္ ဒါဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ေတြအေပၚမွာ ရာဇ ၀တ္မႈက်ဴးလြန္တာေျမာက္ပါတယ္။” တရားသူႀကီးေတြဟာ ၀န္ထမ္းေတြ ျဖစ္ေပမယ့္လည္း အခုလို စစ္အစိုးရရဲ႕ မတရားတဲ့အမိန္႔အာဏာ ေတြကိုအသုံးခ်ၿပီး အခုလိုမ်ိဳး အျပစ္မဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြကို ျပင္းထန္တဲ့ျပစ္ဒဏ္ ေတြခ်မွတ္ေနတဲ့အေပၚ တာ၀န္မကင္းဘူးလို႔ဆုိပါတယ္။

-

“ႏုရင္းဘတ္နဲ႔ အီရတ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ တရားစီရင္မႈေတြကုိ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း တရားစီရင္တဲ့တရား သူႀကီးေတြဟာ တရားစီရင္ေရး တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ရင္း မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာကို လိုက္နာၿပီး ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ ေနခဲ့ပါတယ္။ အခုလဲ ဒီတရားသူႀကီးေတြက တရားစီရင္ေရး စနစ္ကို ဖန္တီးေန သူေတြ မဟုတ္ေပမယ့္ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ နအဖအစိုးရက ခိုင္းတာေၾကာင့္ လုပ္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔မရႏုိင္ပါဘူး။ တရားသူႀကီးမ်ားလည္း ဒီႏုိင္ငံတကာဥပေဒနဲ႔ ၿငိစြန္းေန

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ပါတယ္။” အခုလို လူသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြအေပၚမွာ ရာဇ၀တ္မႈေတြက်ဴးလြန္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏုိင္ငံတကာရာ ဇ၀တ္ခုံရုံးက ျမန္မာ အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ တရားသူႀကီးေတြကို လက္ရွိအာဏာရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္တရားရုံး တရားစြဲ ဆိုလို႔ရ၊ မရဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူက အခုလိုဆက္ၿပီး ေျပာပါတယ္။ “ေရာမၿမိဳ႕မွာ ျပဌာန္းတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ တရားဥပေဒအရ အခုလို လူသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြအ ေပၚမွာ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံရုံးက ျမန္မာနအဖ အစိုးရ လက္ရွိအာဏာရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ တရားစဲဆ ြ ုိ အျပစ္ေပးႏို္င္ေၾကာင္း၊ ဒီဥပေဒအရပဲ ဆူဒန္ႏုိင္ ငံသမၼတကိုလည္း အာဏာရွိေနစဥ္မွာပဲ ႏုိင္ငံတကာတရားရုံးက တရားစြဆ ဲ ုိခဲ့ပါတယ္။”

-

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းေတြက ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူေတြကို ျမန္မာ နအဖအစိုးရက ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ ကေန ၆၅ ႏွစ္ အထိ ခ်မွတ္ေနတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ ေ၀ဖန္မႈ ေတြကို ခံေနရပါတယ္။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြျဖစ္တဲ့ ကိုမင္းကိုႏုိင္၊ ကိုကိုႀကီး၊ ကိုေဌးႂကြယ္ စတဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအ၀င္ အျခား ႏုင ိ ္ငံေရး လႈပ္ရွား တက္ႂကြသူေတြကိုလည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက ျပင္းထန္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။










ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြကုိ ဆက္လက္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ၿပီး နယ္ေထာင္ေတြကုိပုိ႔ 19 November 2008

ျမန္မာ စစ္အစုိးရက ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးတက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြကုိ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ ဒဏ္ခ်မွတ္တာေတြ ဒီလုိ ျပစ္ဒဏ္ ေပးခံရသူေတြကုိလည္း နယ္စြန္နယ္ဖ်ားက ေ၀းလံတအ ဲ့ က်ဥ္း ေထာင္ေတြကုိ ပုိ႔ေဆာင္တာေတြ ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ဒီကေန႔ ဆုိရင္လည္း ႏုိင္ငံေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ တခ်ဳိ႕ကုိ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္တာေတြ ရွိခဲ့သလုိ ဒီရက္ပုိင္းအတြင္း နယ္ေထာင္ေတြ ကုိ ပုိ႔ေဆာင္တာေတြလုပ္ေနလုိ႔ မိသားစု၀င္ေတြလည္း ပူပင္ေသာက ေရာက္ေန ၾကရပါတယ္။ ကုိေအာင္လြင္ဦး က ဒီအေၾကာင္းေတြကုိ စုံစမ္းထားပါတယ္။

-

ႏုိင္ငံေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ အနည္းဆုံး ၃ ဦး ကုိ အာဏာပုိင္ေတြက ႏုိင္ငံေတာ္ ၿငိမ၀ ္ ပ္ပိျပားေရးကုိ ထိခုိက္ေစမႈ၊ ဆူပူအုံႂကြမႈေတြမွာ ပါ၀င္မႈ စတာေတြ အပါအ၀င္ စြပ္စခ ဲြ ်က္ေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ ဒဏ္ေတြ အနည္းဆုံး ၄ ႏွစ္ကေန ၁၁ ႏွစ္ခဲြ အထိ ခ်မွတ္လုိက္တာပါ။ အခုဆုိရင္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ေက်ာင္းသား လူငယ္တဦးျဖစ္တဲ့ ကုိဒီၿငိမ္းလင္း ကုိ ေထာင္ဒဏ္ ၆ ႏွစ္ခ၊ြဲ ကုိေက်ာ္စြာေခၚ ကုိေက်ာ္ ေ႒းလြင္ ကုိ ၅ ႏွစ္ နဲ႔ ကုိေက်ာ္ဆန္း ကုိ ၄ ႏွစ္ အသီးသီး အျပစ္ေပး စီရင္လုိက္တာျဖစ္ၿပီးေတာ့ BURMA STAR GROUP

2

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ဒီေနာက္မွာ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးကလည္း ကုိေက်ာ္စြာကုိ ေနာက္ထပ္ ၆ ႏွစ္ခဲြ အျပစ္ ေပးခဲ့လုိ႔ အမ်ားဆုံးျပစ္ဒဏ္ ၁၁ ႏွစ္ခဲြ က်ခံခဲ့ရပါတယ္။ အခုေနာက္ဆုံး စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကုိဒီၿငိမ္းလင္း အေပၚမွာ စြပ္စခ ဲြ ်က္ေတြကလည္း က်န္ရွိေနဆဲ ျဖစ္တာမုိ႔ ေနာက္ထပ္ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ ဒဏ္ေတြ စီရင္ခံရမဲ့ အေျခအေနနဲ႔လည္း ရင္ဆုိင္ေနရတာပါ။ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္တုိင္း စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္ တရားခြင္မွာ စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္တာကုိ သြားေရာက္ ၾကားနာခဲ့တဲ့ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚေ႒းေ႒း၀င္း ေျပာျပ တာကေတာ့

-

“ဒီေန႔ သားႀကီးကို စမ္းေခ်ာင္းတရားရံုးမွာ အမိန္႔ခ်တယ္။ ပုဒ္မေတြက ၅၀၅ ခ၊ ၁၄၇၊ ၁၄၃၊ ၂၉၅ ဆုိၿပီး ၆ႏွစ္ခဲြ ေထာင္ဒဏ္ခ် လုိက္တယ္။ မနက္ျဖန္မွာ ၂ခု ရွိေသးတယ္။ အေနာက္ပိုင္း တကၠသိုလ္က စဲြထားတာ။ ထန္းတပင္ တရားရံုးက ထုတ္မွာ။ ၂၁ရက္ေန႔မွာ ဒဂံု တရားရံုးမွာလည္း ရွိေသးတယ္။” အခုလုိ ႀကီးေလးတဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ျပစ္ဒဏ္ေတြ စီရင္ခ်က္ခ်မွတာေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြကဆက္လုပ္ ေနသလုိ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ၿပီးသူေတြကုိလည္း မိသားစုနဲ႔ အလွမ္းေ၀းရာ နယ္ၿမိဳ႕ေတြက အက်ဥ္းေထာင္ ေတြဆီ ပုိ႔ေဆာင္ ေနတာေတြဟာလည္း ဆက္လက္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိနယ္စြန္နယ္ဖ်ား ေ၀းလံတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ေတြကုိ ပုိ႔ေဆာင္ေနေပမယ့္လည္း မိသားစု၀င္ေတြကုိယ္တုိင္ကေတာ့ ဒီလုိ ေရႊ႕ေျပာင္းတာေတြကုိ အခ်ိန္မီသိႏုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးလည္းမရွိ၊ ေျပာင္းေရႊ႕လုိက္တယ္လုိ႔ဆုိတဲ့ ေထာင္ေတြကုိ စုံစမ္းလုိ႔ မရ အေျခအေနမ်ဳိးေတြနဲ႔လည္း ႀကံဳေနရတယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဒီကေန႔ အင္းစိန္ေထာင္မွာ သြားေရာက္ သတင္းစနည္းနာၾကတဲ့ မိသားစု၀င္ေတြ ေျပာျပတာေတြကုိေတာ့ သူတုိ႔နဲ႔ နီးစပ္သူ တေယာက္က အခုလုိ ဆုိပါတယ္။

-

“ေထာင္ေျပာင္းတာမွာ ဗုိလ္ကေလးက ဦးေအာင္ျမင့္က ေျမာင္းျမ၊ ဦးတင္ျမင့္ သာေကတ က သာယာ ၀တီ၊ ဦးေမာင္တန္ ၀ါးခယ္မ က ေတာင္ႀကီး။ ေျပာင္းၿပီးေတာ့မွ ေထာင္၀င္စာသြားေတာ့မွ ေျပာင္းသြား ၿပီဆုိတာကို

သိရတာ။ အခုဆုိရင္ ေထာင္ေရွ႕မွာ မိသားစု၀င္ေတြက မသိမွာစုိးလုိ႔ ေန႔တုိင္းလိုလုိ

လာၿပီး အလုပ္ပ်က္ခံၿပီးေတာ့ ေစာင့္ေနၾကတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ အေ၀းႀကီးေတြ ေရာက္သြားမွာကို စိုးရိမ္တယ္။ အခုခ်ိန္က ရာသီဥတုဒဏ္ကလည္း ျပင္း။ ရန္ကုန္မွာ ေနတဲ့သူေတြက ဟုိးေတာင္ဖ်ား အေအးပိုင္းေတြကို သြားရေတာ့ ေရာဂါေတြ၊ ငွက္ဖ်ားေတြ ဘာညာ ၀င္မွာကို စိုးရိမ္ေနတာေပါ့။” အခုေနာက္ဆုံး စီရင္ခ်က္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကုိဒီၿငိမ္းလင္း ရဲ႕ ဖခင္ျဖစ္သူ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား ကုိေဇာ္ေဇာ္မင္း ဟာဆုိရင္လည္း အျမင့္ဆုံးျပစ္ဒဏ္ ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္ စီရင္ခံခဲ့ရၿပီး မအူပင္ ေထာင္ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕လုိက္တာမို႔ ဒီလုိ အေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရမွာကုိ မိခင္ျဖစ္သူက ပူပန္ေသာက ေရာက္ေနရတာပါ။ BURMA STAR GROUP

3

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

“သားကိုလည္း ေထာင္ခ်ၿပီးၿပီ။ ေနာက္တခုက နယ္ေတြေရြ႕မွာကို စုိးရိမ္ရတာေပါ့။ လမ္းခရီးရွိမယ္။ ဘယ္ေတြ ပို႔မယ္ ဆုိတာကို အခုခ်ိန္အထိ မသိရဘူး။ ေယာက်ၤားဆုိလည္း ၆၅ႏွစ္ သားလည္း အခု စုစုေပါင္းမယ္ဆုိရင္

၁၅ႏွစ္ေလာက္ ရွိမယ္။ ေယာက်ၤားအတြက္ေရာ၊ သားအတြက္ေရာ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳး

စိတ္ပူရတာေပါ့။” ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခံထားရတဲ့ သားျဖစ္သူ ကုိဒီၿငိမ္းလင္း နဲ႔ ခင္ပြန္းသည္တုိ႔အတြက္ ေသာကေရာက္ေနတဲ့ ေဒၚေ႒းေ႒း၀င္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ေတြစီရင္ၿပီးမွ နယ္ ေထာင္ေတြကုိ ပုိ႔ေနတယ္ ဆုိေပမယ့္လည္း တကယ္တမ္း အဲဒီေထာင္ေတြမွာ မိသားစုက ဆက္ သြယ္တဲ့အခါမွာလည္း စုံစမ္းလုိ႔မရ ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ထဲကမွ ေထာင္ဒဏ္ ၁၂ ႏွစ္ခဲြ ခ်မွတ္ ခံခဲ့ရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ မစုစုေႏြး ဟာ ဆုိရင္လည္း ရန္ကုန္အင္းစိန္ ေထာင္ကေန စစ္ကုိင္းတုိင္း ကေလးေထာင္ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕လုိက္ၿပီလုိ႔ မိသားစုကုိ ေျပာေပမယ့္ တကယ္တမ္း ဆက္သြယ္ စုံစမ္းလုိ႔ မရႏုိင္ အေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔ ႀကံဳေနရတယ္လုိ႔လည္း နီးစပ္သူ မိသားစု မိတ္ေဆြက ဆုိပါတယ္။

-

“မနက္ကတည္းက ကေလး ေထာင္ကို စံုစမ္းတယ္။ ကေလးေထာင္ကုိ မေရာက္ေသးဘူးတဲ့။ သူတုိ႔ ေရြ႕သြားတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ၊ သူတုိ႔ကုိ ၁၄ရက္ကတည္းက ေရြ႕သြားတာ အခု ၁၉ရက္ရွိၿပီ၊ အဲဒီေတာ့ ဘယ္မွာ ၀င္ၿပီးေတာ့ ထားလုိက္သလဲ ဆုိတာ မသိရေတာ့ အိမ္က မိသားစုေတြက စိတ္ပူရတာေပါ့။” ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ကုန္ေစ်းႏႈန္း က်ဆင္းေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ စက္တင္ဘာ သံဃာေတာ္ေတြရ႕ဲ ေမတၱာပုိ႔ ႂကြခ်ီ လႈပ္ရွားမႈေတြ ေနာက္ဆက္တဲြ ဖမ္းဆီး ခံထားရသူေတြကုိ ဒီလဆန္းပုိင္းကစလုိ႔ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ေနတာ အခုဆုိရင္ တရာေလာက္ ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ဆုိရင္လည္း ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ အျဖစ္ ေထာင္ဒဏ္ ၆၅ ႏွစ္ အထိ ခ်မွတ္ခဲ့တာျဖစ္သလုိ ေနာက္ထပ္ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔လည္း ရင္ဆုိင္ေနရဆဲ ျဖစ္တာမုိ႔ ဒီထက္ပုိ ျပစ္ဒဏ္ေတြ မ်ားႏုိင္စရာ လည္း ရွိေနပါတယ္ခင္ဗ်ာ။












BURMA STAR GROUP

4

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ဆိုမားလီးယား ကမ္းလြန္ပုိင္းမွာ ပင္လယ္ဓါးျပ သေဘၤာကုိ အိႏၵိယ ေရတပ္က နစ္ျမဳပ္ ဖ်က္ဆီးႏိုင္ခဲ့ 19 November 2008 VOA

ဆုိမားလီယား ကမ္းရုိးတန္းမွာ ရွိေနတဲ့ ပင္လယ္ ဓားျပေတြ သိမ္းပိုက္ထားတယ္လုိ႔ ယူဆထားရတဲ့ သေဘၤာ တစင္းကို အိႏၵိယ ေရတပ္ သေဘၤာ တစင္းက ဖ်က္ဆီး နစ္ျမဳပ္ပစ္ လုိက္တယ္လုိ႔ အိႏၵိယ ေရတပ္က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ စပိ ဘုတ္ ၂စင္း ၿခံရံထားတဲ့ ပင္လယ္ဓားျပေတြသိမ္းထားတယ္ လုိ႔ ယူဆရတဲ့ သေဘၤာနဲ႔ အိႏၵိယ ေရတပ္ သေဘၤာ တာဘာ တုိ႔အၾကား အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္လုိ႔ ဒီေန႔ အိႏၵိယ စစ္အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပင္လယ္ ဓားျပေတြက စစ္သေဘၤာကို စတင္ ပစ္ခတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္က သူတို႔ သေဘာၤကို နစ္ျမဳပ္ပစ္လုိက္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီ ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အီဒင္ ပင္လယ္ေကြ႔မွာ အဂၤါေန႔က သေဘၤာ ၃ စင္းကို ပင္လယ္ ဓားျပ ေတြက အပုိင္စီးခဲ့တယ္လို႔ ေရေၾကာင္းအရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ သေဘၤာသား ၁၆ဦး အပါ ထုိင္း ငါးဖမ္းသေဘၤာ တစင္း၊ သေဘၤာသား ၂၅ ဦးပါ အီရန္ ကုန္တင္သေဘၤာနဲ႔ သေဘၤာသား ၂၃ဦး အနဲဆံုး ပါတဲ့ ဂရိ သေဘၤာတုိ႔ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ သေဘၤာသား ၂၅ဦး ပါ ေဆာ္ဒီေရနံတင္ သေဘၤာကို ပင္လယ္ဓားျပေတြ ေျခကုတ္ယူထားတဲ့ ဆုိမာလီ ဆိပ္ကမ္း ဟာရာရာ ဆီကို ပင္လယ္ဓားျပေတြက ေမာင္းႏွင္ၿပီး ေခၚေဆာင္သြားတာ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ အေမရိကန္ အရာရွိ ေတြက ဆုိပါတယ္။










အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈဆုိင္ရာ ကုလအစီရင္ခံစာ ႀကိဳဆုိ 19 November 2008 VOA

ျမန္မာစစ္တပ္အေနနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ အထူးသျဖင့္ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို စနစ္တက် က်င့္သုံးလုပ္ေဆာင္ေနတယ္ဆုိၿပီး အေလးေပးေဖာ္ ျပလုိက္တဲ့ ကုလသမဂၢရ႕ဲ အစီရင္ခံစာကုိ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြ႕ဲ က ေထာက္ခံႀကဳိဆိုလုိက္ပါ တယ္။ ကုလသမဂၢက

အခုလိုထုတ္ျပန္တဲ့

အစီရင္ခံစာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး

အေမရိကန္အေျခစုိက္

ျမန္မာ့အ

ေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြ႕ဲ US Campaign for Burma က ေထာက္ခံတဲ့အေၾကာင္း အဂၤါေန႔က ေျပာဆုိ လုိက္တာပါ။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ပိုၿပီးျပင္းထန္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔လည္း တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢရ႕ဲ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ခြဲျခားဆက္ဆံမႈပေပ်ာက္ေရး ေကာ္မတီ (CEDAW)က ႏု၀ ိ င္ဘာ ၇ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ပထမအစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာမွာျမန္မာႏုိင္ငံက တုိင္းရင္းသူ BURMA STAR GROUP

5

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အဓမၼက်ဴးလြန္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာနဲ႔ ဒီလိုရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ေနသူေတြကို တရားဥပေဒအရ အေရးယူဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ေနတာေတြအေပၚ အထူးစုိးရိမ္မႈရွိတယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အဓမၼက်ဴးလြန္မႈေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္အေနနဲ႔ လက္နက္သဖြယ္ အသုံးခ်ေနတယ္ ဆိုၿပီး စြပ္စြဲခဲ့တဲ့အေပၚမွာ ျမန္မာစစ္အစုိးရက အရင္က ျငင္းဆုိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြကို စနစ္တက် အသုံးျပဳေနတာ အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအားလုံးကုိ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက ေျပာဆုိခဲ့ၿပီး အေရးယူလုပ္ေဆာင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ အႀကံျပဳခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီအဖြ႕ဲ ၀င္ ႏုိင္ငံႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွားတုိ႔က ဗီတိုအာဏာသုံးၿပီး ပိတ္ဆုိ႔ခဲ့တာေၾကာင့္ အေရးယူလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အေျဖထြက္မလာခဲ့ပါဘူး။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အခုလို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ စီးပြားေရးအရ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။










ကမာၻ႔စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္မႈ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကူးစက္ၿပီ ျမန္မာပို႔ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆုိင္း NEJ/ ၁၉ ႏု၀ ိ င္ဘာ ၂၀၀၈ အေထြေထြ ကမာၻ႔စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္မႈရလဒ္အျဖစ္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား က်ဆင္းေန ခ်ိန္၌ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္သာ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ေရလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန၏ စိတ္အခ်ရဆံုး ကုန္သြယ္ဖက္ႏုိင္ ငံျဖစ္ေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးအရာရွိတဦးက ေျပာသည္။ ကမာၻ႔စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္မႈေၾကာင့္ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာန၏ လတ္တေလာ သားငါး ဆိုင္ရာတင္ပို႔မႈမ်ား ရပ္တန္႔သြားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယင္းသို႕ပုိ႔ကုန္လုပ္ငန္း က်ဆင္းမႈမျဖစ္ရန္ ေရလုပ္ငန္း အေနျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္လက္ကုန္သြယ္မႈ ျပဳသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းက ဆက္ေျပာသည္။ “အခုလုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က်ဆင္းေနခ်ိန္မွာ ငါးလုပ္ငန္းအေနနဲ႔လည္း ထိမွာပဲ။ ေရထြက္ကုန္ ေတြကို ျပည္ပႏိုင္ငံေတြကို ပို႔ေနတဲ့ ေနရာမွာ အျခားႏိုင္ငံေတြကို လတ္တေလာ ရပ္ထားရမယ္ဆို ရင္ေတာင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကိုေတာ့ ရပ္ရမယ့္ အေနအထားမေတြ႕ရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္က စိတ္ခ်ရတဲ့ ကုန္သြယ္ဖက္ႏိုင္ငံလို ့ေျပာ ႏိုင္တာပါ” ဟု အဆိုပါပုဂၢိဳလ္က ေျပာသည္။ BURMA STAR GROUP

6

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ကမာၻ႔စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္မႈေၾကာင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း ေရထြက္ကုန္မ်ား က်ဆင္းေနရာ ဗီ ယက္နမ္၊ ယိုးဒယားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားတို႔တင ြ ္လည္း ေရလုပ္ငန္းမ်ား က်ဆင္းေနေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အ ေနျဖင့္ တဦးႏွင့္တဦး ညႇိႏႈိင္း တိုင္ပင္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ျပည္တင ြ ္း ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံ ၀န္ႀကီးဌာနက သတင္းမ်ားထုတ္ျပန္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းရွင္ တဦးကလည္း “ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္ပပို႔ကုန္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ ျပည္ပႏိုင္ငံ ေတြန႕ဲ အေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္တဲ့အခါမွာ ျပည္ပႏိုင္ငံေတြအေနနဲ ့ဘဏ္စနစ္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကတာျဖစ္ တဲ့အတြက္ အခုလို ကမာၻ႔စီးပြားေရး ပ်က္ေနတဲ့ ျပႆနာမွာ အမွာေအာ္ဒါကို ေစ်းကြက္အေနအထား ၾကည့္ၿပီးမွ မွာတာမ်ိဳးေတြ လုပ္လာၾကတယ္။ ျမန္မာကုနသ ္ ည္ေတြကေတာ့ (၈၀) ရာခိုင္ႏႈန္းက ကိုယ္ ပိုင္ေငြနဲ႔ လုပ္ၾကတယ္ေလ။ ျပည္ပကက်ေတာ့ ေငြလႊဲမႈကို ဘဏ္စနစ္နဲ ့သြားတာေလ။ ေငြက စီးပြား ေရးအရ ဘဏ္ေတြမွာ မလည္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီအခါ ေစ်းကြက္ကို ထိန္းၿပီးေတာ့ မွာရေတာ့တာေပါ့။ အရင္က ကြန္တိန္နာ (၃) လံုးမွာတဲ့ အမွာေတြ အခုက်ေတာ့ အမွာမရေတာ့ဘူး။ ကိုယ္တိုင္ပို႔တဲ့ သူေတြလည္း မပို႔ၾကေတာ့ဘူး။ ဘာလို႔လဆ ဲ ိုေတာ့ ေငြလႊဲတဲ့အခါ ၾကာတယ္၊ ေငြမလည္ၾကေတာ့လို႔ပါ” ဟု ေျပာသည္။ ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္အခ်ဳိ႕လည္း ကပ္ဆုိက္မႈအေပၚ စိုးရိမ္စိတ္မ်ားေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားတင္ပို႔မႈ အခ်ဳိ႕ ကို ရပ္ထားၾကေၾကာင္း သိရသည္။ “ျပည္ပႏိုင္ငံေတြမွာ ဘဏ္ရ႕ဲ အေထာက္အပံ့နဲ ့အလုပ္လုပ္တာမ်ားတဲ့အတြက္ ျပည္တင ြ ္းကုန္သည္ ေတြက စိုးရိမ္လာၾကတာ ျဖစ္တယ္” ဟု ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းရွင္က ေျပာသည္။ ေမြးျမဴေရးႏွင့္ေရလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္

ကမာၻ႔စီးပြားေရးကပ္ေၾကာင့္

ပို႔ကုန္မ်ား

ထိခိုက္ႏိုင္

ေသာ္လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေပၚ အားကိုး စိတ္ခ်ျခင္းမွာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ျမန္မာတို႔၏ ကုန္သြယ္မႈပမာဏ တိုးတက္လာမႈကို သိရွိနားလည္ထား၍ ျဖစ္မည္ဟု စီးပြားေရး ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ယူဆသည္။ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ကုန္သြယ္မႈပမာဏမွာ လြန္ခဲ့သည့္ (၃) ႏွစ္အတြင္း (၆၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္တိုးတက္ လာခဲ့ေၾကာင္း ေအာက္တိုဘာလအတြင္း အစိုးရသတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။










ဥပေဒအသုံးခ် ႏွိပ္ကြပ္ေနတာေတြကို ကုလအထူးကုိယ္စားလွယ္ စုိးရိမ္ 19 November 2008 VOA

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ အစိုးရနဲ႔ သေဘာထားကြဲလသ ြဲ ူေတြကို အခုရက္ပိုင္း ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်ေနတဲ့အေပၚ အထူူးစိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢရ႕ဲ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ BURMA STAR GROUP

7

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးသူ ၅ ဦးက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိ ေႏွာင့္ယွက္ဖမ္းဆီးေထာင္ ခ်ေနတာေတြကို ရပ္ဆိုင္းဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုလိုက္ၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉးတဦးကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၿပီး အျပည့္အစံု တင္ျပ ထားပါတယ္။ အာဏာရွင္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အေျခအေနအရပ္ရပ္အေပၚ အထူး စိုးရိမ္မိတဲ့အ ေၾကာင္း ဗီအ ြ ိုေအကို ေျပာခဲ့သူကေတာ့ လြတ္လပ္စြာ သေဘာထားအျမင္ ရွိခင ြ ့္နဲ႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ခြင့္ေတြကို ျမႇင့္တင္ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရ႕ဲ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ဖရန္႔ခ္ လာ ႐ူး (Frank La Rue) ျဖစ္ပါတယ္။ "အာဏာရွင္အစိုးရတရပ္က တရားဥပေဒကို ဒီလို ရက္ရက္စက္စက္လုပ္ရပ္မ်ဳိးမွာ အသံုးျပဳတဲ့အခါ တုိင္း စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္တာပါပဲ။ တရားဥပေဒဟာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ ေတြေပၚမွာ

အေျခခံသင့္တယ္လို႔

က်ေနာ္တို႔

ယံုၾကည္ပါတယ္။

အတိုက္အခံဘက္ကလူေတြကို

ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းတာ၊ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်ပစ္တာေတြအေပၚ က်ေနာ္တို႔ အရမ္းကို စိုးရိမ္ ပါတယ္။ တရားေရးစနစ္ရ႕ဲ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ အျမင္ေတြအေပၚ က်ေနာ္တို႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါ တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အထူး စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြအေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရ႕ဲ စိုးရိမ္မႈကို အစိုးရ သိေအာင္ေဖာ္ျပ ၿပီး

ထိန္းသိမ္းထားသူေတြရ႕ဲ

အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔

ေနာက္ထပ္သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ

ေတာင္းခံထားတာပါ။" မစၥတာ ဖရန္႔ခ္ လာ ႐ူးဟာ ကုလသမဂၢရ႕ဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ အထူးစံုစမ္း စစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အိုေဟးယား ကင္တားနား(Tomás Ojea Quintana) အပါအ၀င္ တျခား လူ႔အခြင့္အေရး အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး ၄ ဦးနဲ႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံက လက္ရွိ ေထာင္ခ်ပစ္ ေနတာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိ၀ ု င္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ရာမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူပါ။ သူတို႔ရ႕ဲ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ အေျခခံဥပေဒမွာ ပံုေဖာ္ထားတဲ့အတိုင္း ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အရပ္သား အစိုးရတရပ္ဆီ

အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြစၿပီးလုပ္ေဆာင္ဖို႔၊

၂၀၁၀

ျပည့္ႏွစ္မွာက်င္းပမယ့္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲေတြအတြက္ အေရးႀကီး တဲ့ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ျပည္၀ ့ ေစေရး လုပ္ငန္းေတြကို ခ်က္ခ်င္း စၿပီးလုပ္ေဆာင္ဖို႔ အာဏာ ပိုင္ေတြကို အျပင္းအထန္ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပေ ြဲ တြကိစၥကို ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူေတြ ကေရာ၊ ျမန္္မာ့အေရး စိတ္ပါ၀င္စားတဲ့ တျခားကမာၻ႔ႏိုင္ငံေတြကေရာ လက္မခံႏုိင္ဘူးလို႔ ေျပာထားတာ ေတြကလည္းရွိေတာ့ ကုလသမဂၢ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြ အပါအ၀င္ ကုလသမဂၢရ႕ဲ သေဘာ ထားက အေျခခံဥပေဒကို လက္ခံတယ္၊ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲနည္းလမ္းအတိုင္းပဲ သြားမယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္သက္ေရာက္သလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ BURMA STAR GROUP

8

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ဒီအေပၚမွာ မစၥတာ ဖရန္႔ခ္ လာ ႐ူးက ကုလသမဂၢဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ "အေျခခံဥပေဒကို လက္ခံဖို႔ လက္မခံဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ရ႕ဲ အခန္းက႑ မဟုတ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ရ႕ဲ အခန္းက႑က အေျခခံဥပေဒေတြဟာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႏိုငင ္ ံတကာလူ႔အခြင့္အေရး စံႏႈန္းစံထား ေဘာင္ထဲမွာ

ရွိရ႕ဲ လား၊

ႏိုင္ငံတြင္းမွာ

ႏုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးေတြကို

ေလးစားသမႈရွိရ႕ဲ လား

ဆိုတာကို ၾကည့္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။" ဒါ့အျပင္ သူတို႔ရ႕ဲ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖ႕ြဲ ေတြနဲ႔ တရားေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရးလုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းထားတဲ့အခ်က္ ပါပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖ႕ြဲ ေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းက ဘာပါလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းအေပၚမွာ မစၥတာ ဖရန္႔ခ္ လာ ႐ူးက ကုလသမဂၢရ႕ဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနဆိုင္ရာ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥ တာ ေတာမတ္စအ ္ ုိေဟးယား ကင္တားနားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေန အျဖစ္အပ်က္ေတြကို အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနသူဆိုၿပီး ျပန္ၫႊန္းပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ ေပးဖို႔ကိုပဲ အဓိက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ "လြတ္လပ္စြာ

ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခင ြ ့္ဆိုင္ရာ

အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးသူအေနနဲ႔

က်ေနာ့္ရ႕ဲ

အဓိက

စိုးရိမ္ခ်က္ကေတာ့ အတိုက္အခံေတြရ႕ဲ အျမင္ကို ထင္ဟပ္ေျပာဆုိၾကတယ္ဆိုၿပီး လူေတြကို ဖိႏွိပ္ ေနတာ၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခင ြ ့္ မေပးတာပါပဲ။ ဘယ္လိုဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖြ႕ဲ အစည္းမ်ဳိး မွာမဆို

သူတို႔ရ႕ဲ

ကိုယ္ပိုင္ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြကို

ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခင ြ ့္ရွိတဲ့၊

ေလးစားသမႈနဲ႔

နားေထာင္ခြင့္ရသင့္တဲ့ အတိုက္အခံအမ်ဳိးမ်ဳိးကို ခြင့္ျပဳဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။" လြတ္လပ္စြာ သေဘာထားအျမင္ရွိခြင့္နဲ႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခင ြ ့္ေတြကို ျမႇင့္တင္ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢရ႕ဲ အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမႉး မစၥတာ ဖရန္ခ ႔ ္လာ ႐ူး ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ဆက္တိုက္ဆိုသလို ေျပာဆို လာတဲ့ၾကား ကပဲ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ ဖမ္းဆီးထားတဲ့ထဲက ေထာင္မခ်ရေသးတဲ့သူေတြကို ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ေတြ

ဆက္ၿပီးခ်လိုက္၊

ေထာင္ခ်ၿပီးတဲ့ထဲကတခ်ဳိ႕ကို

ေ၀းလံေခါင္သီတဲ့ေထာင္ေတြဆီ

ေျပာင္းပို႔လိုက္ လုပ္ေနဆဲပါ။ ဖမ္းဆီးခံထားရသူအမ်ားစုဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာလ မတိုင္ခင္ေလးနဲ႔ ေရႊ၀ါေရာင္လႈပ္ရွားမႈအၿပီး ဖမ္းဆီးခံရသူေတြျဖစ္ၿပီး တရား႐ံုးတင္ မစစ္ေဆးဘဲ ခ်ဳပ္ထားတာကိုက ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၾကာျမင့္ေနပါၿပီ။ ဒီလူ ေတြကို အခုအခ်ိန္က်မွ ဆက္တုိက္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေထာင္ခ်ပစ္ေနတာဟာ ဘာ့ေၾကာင့္လ၊ဲ ေနာက္ ကြယ္မွာ ဘာအေၾကာင္းေတြ ရွိသလဲဆိုၿပီး ျမန္မာ့အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြၾကား ဆန္းစစ္ အေျဖရွာေနၾကပါတယ္။










BURMA STAR GROUP

9

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

အေမရိကန္ကားကုမဏ

ီ ကီးေတ ေဒဝာလီခံ ကရေတာ့မာလား BBC 2008 Nov. 19

အဓိက အေမရိကန္ကားကုမဏ

ေတ ီ ထဲ က Chrysler, Ford နဲ ့ GM ကုမဏ

ီ ကီးေတရဲ ့ အက  ီးအ ကဲေတက အစုိးရရဲ အ ့ ေရးေပ.အကူအညီ ေဒာ1ာ ၂၅ ဘီလယ ီ ံ မရရင္ သူတုိ က ့ မု ဏ

ေတ ီ ေဒဝာလီ ခံရဘယရ ္ တ ိ ယ္လုိ ့ ေပ 9 ာက  ားလုက ိ ပာတယ္ ္ ။ အခုသတ ူ ုိ ဟ ့ ာ အထက္လ<တေတာ္ ္ ရဲ့ ဘဏ္ေကာ္မီတေရ ီ ေမ ့ ာက္ မာ စုစံ မ္းက  ားနာ မ=ကခုိ ယ ံ ေနက ူ  ပာတယ္။ အခုကားကုမဏ

ေတ ီ စီပားေရးထိခက ုိ လာတာဟာ ္ ကုမဏ

ေတ ီ ဘက္မာလည္း အပ 9 စ္မ ကင္းဘူးလုိ ့ေကာ္မီတဝီ င္လူ ကီးေတက ကားနာပဲအ  စပုငိ းမ ္ ာ ေပ 9 ာ ကားခဲပ့ ာတယ္။ ေကာ္မီတရ ီ ဲ့ ဥက?ဌ က ဒီကမု ဏ

ီ ကီး ၃ ခု ဟာ ကားေစBးကကရဲ ္ ့ အေပ 9 ာင္းအလဲ ကုိ မလုက ိ နု္ ငိ ခဲ္ ့ ကဘူး လုိ့မတ  ခBက္ ္ ခBခဲပ့ ာတယ္။










အရွင္ဂမၻီရကို ေထာင္ႏွစ္ရွည္ခ်မွတ္ 18 November 2008 VOA

ျမန္မာစစ္အစုိးရက ႏုိင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကုိ ဒီရက္ပုိင္းအတြင္း ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ေနရာမွာ ဒီကေန႔မွာေတာ့ ထင္ရွားတဲ့ သံဃာေတာ္ အရွင္ဂမီၻရအပါအ၀င္ ဖမ္းဆီးခံထားရသူေတြကုိ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ေတြ သူေတြကုိ

ဆက္လက္ခ်မွတ္လုိက္ပါတယ္။

ႀကီးေလးတဲ့ျပစ္ဒဏ္ေတြ

ခ်မွတ္ေနလုိ႔

တက္ႂကြလႈပ္ရွား ျပည္တင ြ ္းျပည္ပက

ေ၀ဖန္သံေတြ ထြက္ေပၚေနတဲ့ၾကားကပဲ အခုလုိ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ ေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိ စုံစမ္းေမးျမန္းၿပီး ကုိေအာင္ လြင္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။ ထိန္းသိမ္းခံေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကုိ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ သံဃာေတာ္မ်ား ေမတၱာပို႔ ေနၾကစဥ္။ ဆုိသလုိ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ေတြ စီရင္ခ်မွတ္ေနတဲ့အထဲမွာ အခုေနာက္ဆုံး ႂကြခ်ီဆႏၵျပ ၁၈၊ ၂၀၀၇။ ၂၀၀၇။ ဆုိရင္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာ သံဃာေတာ္ေတြရ႕ဲ ေမတၱာပုိ႔ ႂကြခ်ီ စက္တင္ဘာ ၁၈၊

လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ထင္ရွားခဲ့တဲ့အရွင္ဂမီၻရ အပါအ၀င္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ BURMA STAR GROUP

10

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

တုိင္းရင္းသားလူငယ္တခ်ဳိ႕ကုိပါ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္လုိက္တာပါ။ သာသနာညႇိဳးႏြမ္းေစမႈ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ၿငိမ၀ ္ ပ္ပိျပားေရးကုိ ထိခုိက္ေစမႈ၊ ဥပေဒမဲ့ လူစုလူေ၀းေတြမွာ ပါ၀င္မႈ စတာေတြ အပါအ၀င္ စြပ္စခ ဲြ ်က္ အမ်ားအျပားနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အရွင္ ဂမၻီရကုိ ဒီကေန႔ အင္းစိန္ေထာင္တင ြ ္း အထူးတရား ခြင္ကေန ေထာင္ဒဏ္ ၁၂ ႏွစ္၊ သူနဲ႔အတူ ေနာက္ထပ္ ရဟန္းေတာ္တပါးျဖစ္တဲ့ ဦးေကလာသကုိ ၃၅ ႏွစ္အထိ ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တာပါ။ ဒီကေန႔ အင္းစိန္ေထာင္တင ြ ္း အထူးတရား႐ုံးကေန အခုလုိျပစ္ဒဏ္ေတြ စီရင္ခဲ့တာေတြရွိခဲ့သလုိ ေနာက္ထပ္စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရဆဲျဖစ္တဲ့ အရွင္ဂမီၻရအေနနဲဆ ႔ က္လက္ျပစ္ဒဏ္ေတြ စီရင္ခံရ စရာ ရွိေနေသးတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မိသားစုနဲ႔နီးစပ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မိသားစု၀င္ တေယာက္က ေျပာျပတာကေတာ့ … "ဦးေကလာသနဲ႔ ဦးဂမၻီရ၊ ဦးဂမၻီရက ၁၂ ႏွစ္၊ ဦးေကလာသ မႏၱေလးကေတာ့ ၃၅ ႏွစ္၊ အဲလုိခ်လိုက္ တယ္။ ပုဒ္မေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဦးဂမၻီရကေတာ့ မျပတ္ေသးဘူးေျပာတယ္။ ေနာက္ထပ္တြဲစ ရာေတြ ရွိေသးတယ္။ မ်ားဖုိ႔အလားအလာရွိတယ္၊ ၃၀ ေက်ာ္မယ္၊ သူလည္းပဲ အဲေလာက္ပဲျဖစ္မွာပဲ။" ဒီလုိပဲ ဒီကေန႔ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း အထူးတရား႐ုံးေတြကပဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာလထဲတုန္းက သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈေတြ ေနာက္ဆက္တဲြ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူငယ္တခ်ဳိ႕ဟာ ဆုိရင္လည္း ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ထင္ရွားတဲ့ တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဇုိမီးကြန္ဂရက္ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးက်င့္ရွင္းထန္ရ႕ဲ သားျဖစ္သူ ကန္မ္လမ္ခုပ္ ေခၚ ကုိေက်ာ္စုိး၊ တူျဖစ္သူကပ္ခန္းခြာနဲ႔ သူတုိ႔နဲ႔အတူ ရခုိင္အမ်ဳိးသားတဦးျဖစ္တဲ့ ကုိတင္ထြန္းေအာင္တုိ႔ကုိ ေထာင္ဒဏ္ ၃၃ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္လုိက္တာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဦးက်င့္ရွင္းထန္ကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ၾကည့္ပါတယ္။ "က်ေနာ္ၾကားတာ သားကေတာ့ ၃၃ ႏွစ္၊ တူကေတာ့ ၈ ႏွစ္၊ သူတုိ႔အတြဲက သုံးဦးဆုိေတာ့ ေနာက္ တေယာက္ တင္ထြန္းေအာင္ဆုိတဲ့လူက ၃၃ ႏွစ္ပဲ။ က်ေနာ္ကေတာ့ကုိယ္တုိင္မသြားဘူး၊ အဲလိုပဲ ၾကားတာပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ ၀င္လုိ႔မရလို႔။ က်ေနာ္တုိ႔ရွိေနလည္း ၀င္ခြင့္မျပဳဘူး။ က်ေနာ္တို႔လည္း ၀င္လုိ႔မ ရတာနဲ႔ ေထာင္အ၀ကေန ေစာင့္ေနတာေပါ့၊ သားတေယာက္က ေစာင့္ေနတာ။" စက္တင္ဘာသံဃာေတာ္ေတြရ႕ဲ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး အခုေနာက္ဆုံး ဒီလုိ ႀကီးေလးတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္လုိက္တာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက တရားစီရင္ေရးစနစ္ ယုိယင ြ ္းေနတာကုိ ျပသလုိက္တာပဲဆုိၿပီးေတာ့ ကုိယ္တုိင္လည္း ဥပေဒပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးက်င့္ရွင္းထန္က ဆုိပါ တယ္။ "သံဃာေတာ္အေရးအခင္းမွာ သူတို႔လည္းပါတယ္ဆုိတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးနဲ႔ ဒီပုဒ္မေတြ ထည့္ထားတာ BURMA STAR GROUP

11

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ေပါ့။ ဒီဥစၥာ မဆီမဆုိင္ျဖစ္ေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ တရားဥပေဒဆုိတာ တရက္တည္း တလတည္းမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ သူတု႔ိစခ ြဲ ်က္အရဆုိရင္လည္း တေပါင္းတည္းလုပ္ၿပီး အႀကီးဆုံးဟာနဲ႔ စြခ ဲ ်က္တင္ရ မယ့္ဟာကုိ ပုဒ္မဆယ္ခုေလာက္လုပ္ၿပီး အဲဒီဆယ္ခုစလုံးနဲ႔ အျပစ္ေပးၿပီး အဲဒီအျပစ္ေတြေပါင္းၿပီး ၃၃ ေလာက္ျဖစ္သြားတဲ့သေဘာေပါ့။ ဒါဟာ ဥပေဒအရ မွားယြင္းတာေပါ့။ "က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ လုံး၀ တရားဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈမရွိဘူး။ တရား႐ုံးကလည္း တရား႐ုံးနာမည္သာ ခံၿပီးေတာ့ သူတုိ႔မွာ အာဏာသိပ္မရွိတဲ့သေဘာ။ အေပၚကေနဒီေလာက္ေပး၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ေၾကညာဆုိ ၿပီးေတာ့ ဒီသေဘာပဲ။ သူတုိ႔မမွန္တာကို အမႈစစ္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ဒီဥစၥာေတြ တရားဥပေဒအရ မမွန္ဘူး၊ ေရွ႕ေနေတြက တင္ျပတယ္။ မမွန္မွန္းကို လုိျပသက္ေသေတြကိုယ္တုိင္က ၀န္ခံတယ္။ အဲဒါကို မပယ္ဖ်က္ဘဆ ဲ ုိင္းထားၿပီး သူတုိ႔ေပးတဲ့အျပစ္ကုိ ေပးခုိင္းတာ။ အဲေတာ့ ဒါဟာ တရား႐ုံး ဆုိတာလည္းမရွိေတာ့ဘူးေပါ့။ က်ေနာ့္အျမင္မွာ ဒီတရားစီရင္ေရးကလည္း ၿပိဳလဲသြားၿပီဗ်ာ။ က်ေနာ္ တုိ႔ႏုိင္ငံမွာ မ႑ဳိင္သုံးခုဆုိတာ မရွိေတာ့ဘူး။ အာဏာပိုင္တခုတည္းပဲရွိတယ္။ ဒါကအမိန္႔၊ ခ်ခ်င္တာခ်၊ ဖမ္းခ်င္တာဖမ္း၊ ဒီသေဘာမ်ဳိးျဖစ္သြားတယ္။" ဒီရက္ပုိင္းအတြင္း ႏုိင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကုိ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္တာေတြ လုပ္ေဆာင္ေန႐ုံ သာမက ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရၿပီးသူေတြကုိလည္း မိသားစုနဲ႔ေ၀းရာနယ္ေထာင္ေတြကုိ ပုိ႔ေဆာင္ေနတာ ေတြရွိလုိ႔ မိသားစုေတြအေနနဲ႔ စုိးရိမ္ပူပန္စရာေတြကလည္း ျဖစ္ေနရတာပါ။ "အဲဒီကိစၥနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အပူပင္ဆုံးဗ်ာ။ အခုက ခ်မ္းတဲ့ရာသီလည္းျဖစ္တယ္၊ သူတုိ႔နဲ႔လည္း ေတြ႕ဖုိ႔ အခြင့္ကမရေတာ့၊ အခုက အမိန္႔ခ်ၿပီးၿပီ။ အမိန္႔ခ်လုိက္တာေတာ့ထားလုိက္ပါေတာ့။ ေထာင္ထဲမွာ အနားေပးခုိင္းတာပါ။

ဒါေပမယ့္

ဒီမွာအနားမေပးဘဲ

နယ္စြန္နယ္ဖ်ားပုိ႔မယ္၊

ၿပီးေတာ့

အဲဒီမွာ

ရာသီဥတုကလည္း တမ်ဳိးစီ၊ လုံေလာက္တဲ့အ၀တ္အစားလည္း မပါႏုိင္ဆုိေတာ့ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္ တုိ႔ စိတ္ပူတာေပါ့။" ဒီကေန႔

ေထာင္ဒဏ္

၃၃

ဦးေလးျဖစ္သူလည္းျဖစ္၊

ႏွစ္အထိ

တုိင္းရင္းသား

အျပစ္ေပးခံခဲ့ရတဲ့

ဇုိမီးတုိင္းရင္းသားလူငယ္ေတြရ႕ဲ ဖခင္နဲ႔

ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တဦးလည္းျဖစ္တဲ့

ဦးက်င့္ရွင္းထန္

ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပုိင္းအတြင္း ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ဘုိကေလးၿမိဳ႕က တက္ႂကြလႈပ္ ရွားသူ လူငယ္တခ်ဳိ႕ကုိလည္း က်န္ေနေသးတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြထဲက တခ်ဳိ႕ကုိ ဆက္လက္စစ္ေဆးၿပီး ေနာက္ထပ္တုိးျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တာလည္း ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မိသားစုေတြက ေျပာျပၾကပါတယ္။










BURMA STAR GROUP

12

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ဘေလာ့ဂါ ေနဘု ေနဘုန္းလတ္ကို ဖားအံေထာင္ကို ပို႔လိုက္ၿပီ ဗကသေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေထာင္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္၊ ကိုထင္ေက်ာ္က ေထာင္ ၁၂ ခြဲ ဘီဘီစီ (ျမန္မာပိုင္း) ႏိုဝင္ဘာလ ၁၇ ရက္ ၂၀၀၈ ညပိုင္းအစီအစဥ္

“ခြပ္ေဒါင္းတို႔ရ႕ဲ အေမာက္၊ ခြပ္ေဒါင္းတို႔ရ႕ဲ ေျခေထာက္ကို ဘယ္လိုပဲ သံေျခခ်င္း ခတ္ေနပါေစ။ တေန႔က်လိ က်လို႔ရွိရင္ ေဒါင္းအိုးေဝေတြက တြန္သံေပးလာမွာပါ” ပါ” ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြကို

ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ

ဆက္တိုက္ခ်ေနတဲ့

ေနရာမွာ ဒီကေန႔မွာေတာ့ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ဗကသ) ေခါင္းေဆာင္ ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ကိုစည္သူေမာင္၊ ကိုရဲျမတ္ဟိန္းတို႔ကို ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္စခ ီ ်မွတ္လိုက္ပါတယ္။ ေနာက္တခါ မႏွစ္က ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရးအတြက္ ဆက္တိုက္ဆႏၵျပေတာင္းဆိုခဲ့သူ ကိုထင္ေက်ာ္ကိုလည္း ေထာင္ဒဏ္ ၁၂ ခြဲ ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ ေျမာက္ဥကၠလာက သံဃာေတာ္ ဦးစႏၵာဝရ ကိုလည္း ေထာင္ ၈ ႏွစ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ေထာင္ခ်ခံရသူ အနည္းဆံုး ၉ ဦးရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ မေန႔တုန္းကလည္း ေထာင္ ၆၅ ႏွစ္ေက်ာ္စီ ခ်မွတ္ခံထားရတဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ကိုမင္းကိုႏိုင္ နဲ႔ ကိုကိုႀကီး အပါအဝင္ လူေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ကို ေဝးလံတဲ့ ေဒသက ေထာင္အသီးသီးကို ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔မွာလည္း ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ခ်ခံထားရတဲ့ ဘေလာ့ဂါ ကိုေနဘုန္းလတ္နဲ႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔က ကိုဉာဏ္လင္းတို႔ ကို ဖားအံေထာင္ကို ပို႔လိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ “သူတို႔ေခတ္နဲ႔သူတို႔အခါနဲ႔ သူတို႔ကေတာ့ သူတို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိလို႔ လုပ္လိုက္တာေပါ့၊ စည္းမရွိ ကမ္းမရွိ၊ ဥပေဒေတြ လုပ္ပစ္လိုက္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရ႕ဲ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔လုပ္ေနၾကတဲ့ ကေလး ေတြအတြက္ကေတာ့ ခြပ္ေဒါင္းတို႔ရ႕ဲ အေမာက္၊ ခြပ္ေဒါင္းတို႔ရ႕ဲ ေျခေထာက္ကို ဘယ္လိုပဲ သံေျခခ်င္း ခတ္ေနပါေစ။ တေန႔က်လို႔ရွိရင္ ေဒါင္းအိုးေဝေတြက တြန္သံေပးလာမွာပါ။ ဒါေတြကို သူတို႔တလွည့္ ေတာ့ ၾကံဳလာဦးမွာေပါ့၊ က်မဘက္ေတာ့ က်မ သားသမီး လုပ္တဲ့ကိစၥကို ဂုဏ္ယူပါတယ္” -

ေထာင္ဒဏ္ ၆ ႏွစ္ခခ ြဲ ်မွတ္ခံရသူ ကိုၾကည္ျဖဴ၏ မိခင္ ေျပာၾကားခ်က္ “ေက်ာင္းတက္ေနတယ္ ေက်ာင္းသားတေယာက္ေပါ့ေနာ္။ မခံခ်င္ဘူးေပါ့၊ မခံခ်င္ေပမဲ့လည္း က်မ သားအတြက္ကို က်မကေတာ့ ဂုဏ္ယူတယ္။ သူတို႔ (နအဖ) ေျပာေနတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သို႔ ဆိုတာ … အဲဒီကို မေရာက္ဘဲနဲ႔ အခုဟာက ေနာက္ျပန္ေရာက္ေနတယ္။ သူတို႔ရ႕ဲ စိတ္ဓာတ္ေတြက ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲဆိုေတာ့ က်န္စစ္သားတို႔ အေနာ္ရထာ တို႔လိုေပါ့၊ သူတို႔ထက္ ေတာ္မယ့္ တတ္မယ့္သူ ဆိုလို႔ရွိရင္ အကုန္လံုး သတ္ပစ္ ဆိုတဲ့ သတ္မိန္႔ေပးသလိုမ်ဳိးေပါ့၊ အဲဒီလိုမ်ဳိး ျဖစ္ေနတာေပါ့ေနာ္။ က်မကေတာ့ အဲဒီလိုပဲ ခံစားရတယ္” - ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ ခ်မွတ္ျခင္းခံရသည့္

ေမာင္ရဲျမတ္ဟိန္း ၏ မိခင္ ေျပာၾကားခ်က္










BURMA STAR GROUP

13

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

“ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြ ေႏြးေရး ဆိုတဲ့လမ္းက ပိတ္ေနၿပီ” (သတင္းစာဆရာႀကီး ဦးဝင္းတင္) ဘီဘီစီ (ျမန္မာပိုင္း) ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ ၂၀၀၈ ညပိုင္းအစီအစဥ္ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမယ္လို႔ ေၾကညာေျပာဆိုထားၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္မွာ အခုလို ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္ခ်မွတ္လိုက္ တာဟာ ဘယ္လို သေဘာပါလဲ။ မၾကာခင္က ေထာင္က လြတ္ေျမာက္ခဲ့တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီ ဗဟိုေကာ္ မတီဝင္၊ သတင္းစာ ဆရာႀကီး ဦးဝင္းတင္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။

- အတိုက္အခံေတြအေပၚ အစိုးရကထားတဲ့သေဘာထားဟာ အရင္က အေျခအေနထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ဆိုးလာေန ပါၿပီလားခင္ဗ်။ “သိပ္ဆိုးတာေပါ့၊ သာမန္အားျဖင့္ဆိုရင္ လူသတ္မႈေတာင္မွ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ပခ ဲ ်တဲ့ဟာ ကို အခုဟာက ဒီေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြက အမ်ားဆံုး သူတို႔ကို အျပစ္တင္ႏိုင္တဲ့ လက္ညိႇဳးထိုးစရာ ဆိုတာက တိုင္းသူျပည္သားေတြ ခံစားေနရတဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတို႔ ဘာတို႔ ဒီလို ျပႆနာေတြေပၚမွာတည္ ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ သူတုိ႔ရ႕ဲ ဆႏၵကို ဆႏၵျပျခင္း ဒါသာလွ်င္ ေထာက္ျပႏိုင္တာေပါ့။ က်န္တဲ့ အီလက္ ထေရာနစ္ ဥပေဒတို႔ ဘာတို႔ဆိုတာေတြက ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဒါ ႏိုင္ငံေရးသမားကို ဒီလိုဟာမ်ဳိးနဲ႔ ပုဒ္မ ေတာင္ တပ္စရာမလိုတဲ့ ဟာေတြကို လုပ္တာ။ တိုင္းျပည္အတြက္ အလြန္အဖိုးတန္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေတြ႔အၾကံဳေတြရွိတယ္၊ စည္း႐ံုးမႈ အေတြ႔အၾကံဳေတြရွိတယ္၊ လႈပ္ရွားႏိုင္တ့ဲ လႈပ္ရွားမႈအေတြ႔အၾကံဳ ေတြရွိတယ္။ ဒီေလာက္အဖိုးတန္တဲ့ လူငယ္ေတြကို အခုလို ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခ်တယ္ဆိုတာဟာ ဘာနဲ႔ တူလဆ ဲ ိုရင္ ဗမာျပည္ရ႕ဲ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈကို သားေၾကာျဖတ္ပစ္တဲ့ သေဘာကို ေဆာင္ေနတယ္”

- ဟုတ္ကဲ့ပါဆရာ၊

ဆရာတို႔အန္အယ္လ္ဒီပါတီကလည္း ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရးကို

တ

စိုက္မတ္မတ္ ေတာင္းဆိုလာတယ္။ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း ေဆြးေႏြးေရးကို ထပ္ၿပီး ေတာ့ တင္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အစိုးရဘက္ကသေဘာထားက အခုလို ဖိႏွိပ္ဖို႔ကိုပဲ ရည္ရြယ္ေနတယ္ ဦးတည္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ေဆြးေႏြးေရး လမ္းေၾကာင္းက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိပါဦးမလားခင္ဗ်။ “ေဆြးေႏြးပြဲလမ္းေၾကာင္းဆိုတာက ၁/၉၀ ေၾကညာထားတဲ့အခ်ိန္ထိကေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲ လမ္းေၾကာင္း ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ အန္အယ္လ္ဒီပါတီက ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ေခၚ ေပးမယ္၊ ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကပဲ ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ Constitution ေတြ ဆြဲႏိုင္တယ္။ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ၁/၉၀ အရကေတာ့ Dialogue က လမ္းပြင့္ေနတာဗ်၊ သေဘာတရားအရျဖင့္ေျပာ တာေပါ့။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ Road Map ဆိုတာ ေပၚတဲအ ့ ခ်ိန္ကစၿပီးေတာ့ အမွန္အတိုင္းေျပာရရင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရး ဆိုတဲ့လမ္းက ပိတ္ေနၿပီခင္ဗ်”

BURMA STAR GROUP

14

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

- တခုေလာက္ ျဖတ္ေမးပါရေစဆရာ၊ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးလမ္းေၾကာင္းက ပိတ္သြားၿပီ မရွိေတာ့ဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရး ထြက္ေပါက္အားလံုးက ပိတ္သြားၿပီလား၊ ဘာဆက္လုပ္လို႔ရမလဲဆရာ။ “ဒါ သေဘာတရားအားျဖင့္ကို က်ေနာ္ေျပာေနတာ၊ ပိတ္တယ္ဆိုတာ။ သူတို႔ဘက္ေတာ့ သူတို႔ေျပာဖို႔ အေနအထား ရွိေနတယ္။ ကမၻာကလည္း သိတယ္လို႔ မယူဆဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ယူအန္တို႔ ဘာတို႔ဆိုရင္ အခုရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ တ႐ုတ္ အပါအဝင္ အီးယူ အပါအဝင္ ေတြ႔ဆံုေဆြး ေႏြးပြဲလုပ္ပါဆိုတဲ့အသံေတြ ပိုၿပီးေတာ့ ျမင့္မားလာ တယ္ ခင္ဗ်၊ ေဒၚစု အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္း သားေတြအားလံုးကိုလႊတ္ပါ။ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြလုပ္ပါဆိုတဲ့ လမ္းေတြကလည္း အခုထိ ရွင္သန္ ေနတုန္းပဲ။ အဲေတာ့ ခုနေျပာတဲ့ဟာေတြက က်ေနာ္ေျပာတာ သေဘာတရားအားျဖင့္ေတာ့ ပိတ္ေနၿပီ၊ က်ေနာ္တို႔ဘက္ေတာ့ ေတြ႔ေနတယ္၊ ေတြ႔တိုင္းလည္း ဆက္ေတာင္း ဆိုမယ္၊ အဲဒီေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဒါေတြ ရွိသမွ် ျပႆနာေတြအားလံုး ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးျပႆ နာေတြအားလံုးကို ေျဖရွင္းႏိုင္တယ္။ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမွာမွ မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ က်န္တဲ့ကိစၥေတြ လည္း မျဖစ္ေတာ့ဘူးေပါ့”

- အခု ဒီ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဘယ္လိုစိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ဳိးေၾကာင့္ ဒီေလာက္ ႀကီးေလးတဲ့ အျပစ္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္တာလို႔ ဆရာအေနနဲ႔ ျမင္သလဲခင္ဗ်။ “ၿခိမ္းေျခာက္တာေပါ့ခင္ဗ်ာ၊ ေျခာက္လွန္႔တာေပါ့ဗ်ာ၊ ႏိုင္ငံေရးေလာကတခုလံုးကို ၿခိမ္းေျခာက္ မႈပဲ သို႔မဟုတ္ရင္လည္း တိုင္းသူျပည္သားမ်ား တရပ္လံုးေပၚမွာလည္း တမင္ေျခာက္လွန္မႈပဲလို႔ က် ေနာ္ကေတာ့ အဲလိုယူဆပါ တယ္”

- ဆရာအခုေျပာသလိုေပါ့ေနာ္၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ဒီလို ဖိႏွိပ္မႈေတြရ႕ဲ ေအာက္မွာလုပ္မယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပရ ြဲ ႕ဲ အေျခအေနကေရာ၊ ဒီေရြးေကာက္ပအ ြဲ ေပၚမွာ လူေတြရ႕ဲ ေလးစားယံုၾကည္မႈ က ဒီဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ ယုတ္ေလ်ာ့ မသြားႏုိင္ဘူးလား ဆရာ။ “ေရြးေကာက္ပအ ြဲ ေပၚမွာ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရမႈေတြ ရွိေအာင္လုပ္ဖို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔တာဝန္ မဟုတ္ဘူး၊ သူတို႔ တာဝန္ပဲခင္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘယ္လိုလဆ ဲ ိုေတာ့ Dialogue ေတြမရွိဘူး။ Dialogue လုပ္တဲ့ အဆင့္ထိမွ လမ္းဖြင့္မေပးဘူး၊ Dialogue လမ္းကို ပိတ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ က ေရြးေကာက္ပြဲကို လံုးဝ မစဥ္းစားဘူး ခင္ဗ်”

သတင္းစာဆရာႀကီး ဦးဝင္းတင္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။










စီးပြားပ်က္ကပ္ေၾကာင့္ စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား ဒုကၡ ေတြ႕ေန TUESDAY, 18 NOVEMBER 2008 19:42 ေအးခ်မ္းေျမ့

ဧရာ၀တီ

အလုပ္ရွာမရျခင္းႏွင့္ အလုပ္ရပ္နား ခံရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွ ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားမွာ တပတ္အတြင္း ရာႏွင့္ခ်ီ၍ ျပန္သြားရေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ BURMA STAR GROUP

15

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

စင္ကာပူႏိုင္ငံ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဌာန (MOM) က စင္ကာပူႏိုင္ငံရွိ ကုမၸဏီမ်ား အေနႏွင့္ အလုပ္သမားႏွင့္ လစာ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေၾကာင္းကို ယခင္လက ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။

စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာမ်ား စုကာငွားေနသည့္ အိမ္ခန္းမ်ား — ဓာတ္ပံု - ခ်န္း (အလံ)ု

စင္ကာပူ ႏိုင္ငံတြင္ OCBC, POSB, DBS, UOB ႏွင့္ City Bank ဟူ၍ ဘဏ္ ၅ ခုရွိသည့္အနက္ ကမၻာ့ စီးပြားပ်က္ ကပ္ေၾကာင့္ DBS ဘဏ္၏ ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ စင္ကာပူဘဏ္ခြဲမ်ားမွ ဝန္ထမ္း ၉၀၀ ကို ယခင္အပတ္က ျဖဳတ္လိုက္ၿပီး ယေန႔တြင္ တကမၻာလံုးရွိ စီးတီးဘဏ္ဝန္ထမ္း ၃ သိန္း ၇ ေသာင္း အနက္ ၅ ေသာင္းကို အလုပ္ျဖဳတ္လိုက္ေသာေၾကာင့္ စင္ကာပူအေျခစိုက္ စီးတီးဘဏ္အလုပ္သမား မ်ားလည္း ပါဝင္ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ စီးပြားပ်က္ကပ္ေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ားေလွ်ာ့ခ်ရာတြင္ စင္ကာပူႏိုင္ငံရွိ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ားပါ ထိခိုက္ ျခင္းျဖစ္ၿပီး တခ်ိဳ႕မွာ ေနထိုင္ခြင့္ (ပီအာရ္) ရရွိထားသူမ်ားပင္ ပါဝင္သည္ဟု ေအာ္တိုကတ္ ဒရက္ဖ္မင္း (AutoCAD Draftsman) တဦးျဖစ္သူ ကိုေဇာ္မင္းဦးက ေျပာသည္။ “က်ေနာ့္အခန္းေဖာ္ဆို ဗိသုကာဘြ႕ဲ ရ၊ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာ ၁ ႏွစ္ခြဲ လုပ္သက္ရွိတာ။ ခု အလုပ္ျပဳတ္ သြား ၿပီ။ ေအာက္တိုဘာ ၃၁ ရက္ေန႔ကမွ ျပန္သြားတာ” ဟု သူကဆုိသည္။ ယင္း၏ အခန္းေဖာ္မွာ မျပန္ ခင္တြင္ S - pass ကဒ္ျပန္မသိမ္းေသးဘဲ တလခန္႔အလုပ္ရွာရန္ အခ်ိန္ေပးသည့္ၾကားမွ အလုပ္မရႏိုင္ ဘဲ ျပန္သြားရျခင္းျဖစ္သည္။ BURMA STAR GROUP

16

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ဆက္လက္၍ ယင္းက တခ်ိဳ႕ကုမၸဏီမ်ားတြင္ ေသာၾကာေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ခံစားခြင့္သေဘာျဖင့္ ခြင့္ေပးျခင္း၊ တခ်ဳိ႕မွာ လစာမဲ့ခင ြ ့္ အကန္႔အသက္မရွိ ယူခိုင္းျခင္း၊ တခ်ိဳ႕က လစာ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း မွ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ေလွ်ာ့ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသို႔ေလွ်ာ့ခ်ခံရသူ၊ ခြင့္ေပးခံရသူ၊ အလုပ္ျဖဳတ္ခံရသူမ်ား ထဲတင ြ ္ ယင္း၏ သူငယ္ခ်င္း မ်ားပါရွိသည္ဟု ေျပာသည္။ “ျပည္တြင္းက

အလုပ္လာရွာၿပီး

မရလို႔

ျပန္ရတဲ့သူေတြကေတာ့

မိႈိလိုေပါက္ေနတာပဲ။

ခုခ်ိန္မွာ

ထြက္မလာပါနဲ႔ လို႔ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။ ဒီကဘဝေတြကို ဒီကလူေတြပဲ နားလည္ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။ စင္ကာပူတင ြ ္ ရွိေသာ ကာစီႏို ကစားဝိုင္းတခုလည္း ရပ္နားလိုက္ၿပီျဖစ္ရာ ဝန္ထမ္းမ်ားကို ေနရပ္သို႔ ျပန္ခိုင္းလိုက္ေၾကာင္း ယင္းက ဆက္ေျပာသည္။ အလုပ္ျပဳတ္သူမ်ားမွာ အေထြေထြ အလုပ္သမားမ်ားသာမက အင္ဂ်င္နီယာမ်ားႏွင့္ တျခားေသာ ပညာရွင္ဝန္ထမ္းမ်ားပါ ပါဝင္ေၾကာင္း စင္ကာပူႏုိင္ငံတင ြ ္ အလုပ္လုပ္ ေနသည့္ Senior consultant တဦးျဖစ္သူ ကိုဖိုးဂ်ဴက ေျပာျပသည္။ “တခ်ိဳ႕အလုပ္က လစာေလွ်ာ့တယ္၊ တခ်ိဳ႕ကဝန္ထမ္းေလွ်ာ့တယ္။ တခ်ိဳ႕အလုပက ္ က်ေတာ့ လစာ လည္းမေလွ်ာ့ လူလည္း မေလွ်ာ့ဘူး ဒါေပမယ့္ ကုမၸဏီကို မၾကာခင္ အၿပီး ဖ်က္သိမ္းမယ္လို႔ ေျပာ တယ္” ဟု ယင္းကဆက္ေျပာသည္။ ယင္းကိုယ္တိုင္ မၾကာခင္ကမွ ရာထူးႏွင့္လစာ တိုးထားေသာ္လည္း မည္သည့္အခ်ိန္တင ြ ္ အိမ္ျပန္ ရမည္ မေျပာႏိုင္ဟု ဆိုသည္။ သူတို႔ ေရွ႕တြင္ပင္ မၾကာခင္ကမွ ဝန္ထမ္း ၈ ဦး အလုပ္ျဖဳတ္ ခံလိုက္ရ ေသးေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ “ဘဏ္ေတြမွာ ျဖဳတ္တာ ဒါ႐ိုက္တာေတြပါ ပါတယ္။ ဘဏ္ေတြၿပီးရင္ အရင္ဆံုးထိတာ ေဆာက္ လုပ္ေရး ဝန္ထမ္းေတြပဲ” ဟု ကိုဖိုးဂ်ဴက ဆိုသည္။ ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာျပည္မွ စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ အလုပ္ရွာရန္ထြက္လာသည့္ ဦးေရ မ်ားျပားလာၿပီး အမ်ားစုမွာ အလည္အပတ္ ဗီဇာျဖင့္ ထြက္ခြာလာၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း စင္ကာပူႏိုင္ငံတင ြ ္ ဆိပ္ကမ္း အင္ဂ်င္နီယာအလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနသူတဦးက ေျပာျပသည္။ “သူငယ္ခ်င္းေတြ ေရာက္ေနၿပီး က်ေနာ္တို႔ အခန္းေတြမွာ ေသာင္တင္ေနၾကတယ္။ ခု ျပန္ရဖို႔ရက္နီး ေနၿပီ။ အလုပ္ကရွာမရေသးဘူး” ဟု သူကဆိုသည္။ တခ်ိဳ႕မွာ ၂ ခါ၊ သံုးခါ ျပန္ေက်ာ့၍ အလုပ္လာရွာၾကျခင္း ျဖစ္ရာ စရိတ္သာကုန္၍ အလုပ္မရေသာ ေၾကာင့္ အခက္ ေတြ႕ၾကေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ “က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ဆို အိမ္နဲ႔ၿခံကို ေပါင္ၿပီးလာတာ။ ေနာက္တေယာက္က သူမ်ားဆီက အတိုးနဲ႔ ေငြေခ်းလာတာ။ ႏွစ္ေယာက္လံုး အင္ဂ်င္နီယာေတြပ။ဲ အလုပ္မရလို႔ ျပန္ရေတာ့မယ္” ဟု စင္ကာပူႏိုင္ငံတင ြ ္ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ ကြန္ပ်ဴတာ ပညာရွင္ တဦးျဖစ္သူ ကိုမိုးဦးက ေျပာျပသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ႏိုင္ငံျခားအလုပ္ရွာေဖြေရး ကုမၸဏီမ်ားအေနႏွင့္ အမွန္တကယ္ အလုပ္ ရွာေဖြေပး ႏိုင္သူမ်ား ရွိေသာ္လည္း အမ်ားစုမွာ ဝန္ေဆာင္မႈ အမွန္တကယ္မေပးႏိုင္ ေသာေၾကာင့္ ျပည္ပတြင္ BURMA STAR GROUP

17

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

တင္ႀကိဳ ေရာက္ရွိေနေသာ အသိမိတ္ေဆြ တဦးဦး၏ အဆက္အသြယ္ျဖင့္ အလည္အပတ္ဗီဇာ ေလွ်ာက္ကာ အလုပ္ရွာၾကေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ “အလုပ္ေတြ ျဖဳတ္ေနေပမယ့္ အလုပ္ရွာဖုိ႔ လာတဲ့သူေတြကေတာ့ လာေနတုန္းပဲ” ဟု စင္ကာပူ ေလဆိပ္တြင္ အလုပ္လုပ္သည့္ ျမန္မာဝန္ထမ္း တဦးက ေျပာျပသည္။ ယခင္က အလည္အပတ္ဗီဇာႏွင့္လာ၍ အလုပရ ္ ွာသူမ်ားမွာအဆင္ေျပၾကေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္း ကမၻာ့စီးပြားပ်က္ကပ္မတိုင္ခင္ သံုး ေလးလ အလိုကစ၍ အဆင္မေျပၾကေတာ့ေၾကာင္း စင္ကာပူ ႏိုင္ငံတင ြ ္ ေနထိုင္ခင ြ ့္ ဗီဇာ ရရွိေနၿပီးျဖစ္သူ အင္ဂ်င္နီယာတဦးက ေျပာျပသည္။ တခ်ိဳ႕မွာ အလုပ္ပြဲစားမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ခဲ့၍ အလုပ္ရေသာ္လည္း အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္ပြဲစား ႀကိဳတင္ ညႇိထားသျဖင့္ ၂ ပတ္ခန္႔သာ အလုပ္လုပ္ရၿပီး အလုပ္ျပဳတ္ခဲ့ရသူမ်ား ရွိသည္ဟု သူက ဆက္ေျပာ သည္။ ထိုအခါ ပြဲစားခ ဆံုးၾကရသည္။ “က်ေနာ့္အလုပ္ကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ခိုင္တယ္လို႔ ေျပာရမယ္ ကန္ထ႐ိုက္စနစ္ဆိုေတာ့ စာခ်ဳပ္မ ျပည့္ မခ်င္းေအးေအးေဆးေဆးပါ။ ဒါေပမယ့္ အရမ္းေတာ့ခိုင္းတယ္။ ခုက ခိုင္းတာကိုပဲ ေက်းဇူးတင္ ရမလို ျဖစ္ေနၿပီေလ” ဟု ကိုေဇာ္မင္းဦးက ေျပာသည္။ လက္ရွိတင ြ ္ အလုပ္အဆင္ေျပေနသူတို႔မွာလည္း အခ်ိန္မေရြး အလုပ္ျပဳတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ရင္ထိတ္ ေနရ သည္ဟု ကိုဖိုးဂ်ဴက ေျပာသည္။ အလုပ္ျပဳတ္ျခင္း မျပဳတ္ျခင္းမွာ အလုပ္ႀကိဳးစားျခင္း မႀကိဳးစား ျခင္းႏွင့္ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။ “ခုအခ်ိန္မွာ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံသားေတြက အေပါင္ဆိုင္ေတြေရာက္၊ ပီအာရ္ေတြက အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားေတြက ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုယ္ျပန္ … အဲလိုျဖစ္ေနတာ” ဟု ကိုေဇာ္မင္းဦးက ဆိုသည္။










လက္ေဝခံတို႔ ေပါင္းစားၾကျပန္ၿပီ လုပ္ငန္းရွင္တဦး/ ၁၈ ႏု၀ ိ င္ဘာ ၂၀၀၈ ျမန္မာ့ေရနံလုပ္ငန္းမွာလည္း စစ္အစိုးရႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားသာ အက်ိဳးခံစားခြင့္ ေတြရေနၾကသည္။ ၂၀၀၈ ေအာက္တုိဘာ ပထမပတ္မွာ ျမန္မာ့ေရနံ (MOGE) ႏွင့္ ဗီယက္နမ္အစုိးရ ကုမၸဏီတခုတုိ႔ အက်ဳိးတူ ေရနံတူးေဖာ္ရန္ (PSC-Production Share Contract)off shore အတြက္ M-2 ကုိ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္ဘက္က ကုမၸဏီကေတာ့ ေအဒင္အုပ္စု ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီ ျဖစ္ပါသည္။ BURMA STAR GROUP

18

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ေအဒင္အုပ္စုဆုိသည္မွာ စစ္အာဏာရွင္ကုိ လက္ေ၀ခံၿပီး ႀကီးပြားေနသည့္ ဦးခ်စ္ခုိင္ ပုိင္ဆုိင္သည့္ ကုမၸဏီျဖစ္သည္။

သူေဌးဦးခ်စ္ခိုင္ဆုိသည္မွာ

ေထာက္လွမ္းေရးဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း

ေက်ာ္၀င္းႏွင့္

ရင္းႏွီးၿပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫြန္႔လက္ထက္ပြားဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။ ေအဒင္အုပ္စုသည္

ရန္ကုန္ကမာၻေအးဘုရားလမ္းမွ

Sakura

Resident၊

ကန္ေတာ္ႀကီးေစာင္းမွ

Signature စားေသာက္ဆုိင္၊ ေနျပည္ေတာ္မွ သဂၤဟဟုိတယ္၊ ေတာင္ႀကီးေအးသာယာ Resort စသည္တုိ႔ကုိ

ပုိင္ဆုိင္ၿပီး

ေနျပည္ေတာ္မွာလည္း

ဥာဏသိဒၶိရပ္ကြက္ႀကီး

တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္

ကုမၸဏီျဖစ္သည္။ ဧရာ၀တီတုိင္းမွာလည္း ေအဒင္ဦးခ်စ္ခုိင္၏ သမက္တဦးက ဦးစီးၿပီး ေဆာက္လုပ္ ေရးလုပ္ငန္းမ်ားစြာကုိ ေဆာက္ခင ြ ့္ရေနသည္။ အလားတူပင္ IGE ကုမၸဏီသည္လည္း အမွတ္ (၁) စက္မ၀ ႈ န္ႀကီး ဦးေအာင္ေသာင္းပုိင္ဆုိင္သည့္ ကုမၸဏီမ်ားထဲမွ တခုျဖစ္သည္။ IGE ကုမၸဏီသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အစပုိင္းတြင္ မေလးရွားကုမၸဏီတခုျဖစ္သည့္ Petronas Global Limited(A member of RIMBUJNAN HIJAU GROUP) ႏွင့္ အက်ဳိးတူပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတင ြ ္ ကမ္းလြန္ေရနံတူးေဖာ္ရန္အတြက္ M-1 ႏွင့္ M-5 လုပ္ကြက္မ်ားကုိ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့သည္။ အဆုိပါကုမၸဏီ (၂) ခုသည္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားမ်ား ရေနသည့္ ကမ္းလြန္ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ တူးေဖာ္ရာတြင္ ေနာက္ဆုံး၀င္လာသည့္ ကုမၸဏီသစ္ (၂) ခုျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ေရနံႏွင့္သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ကုမၸဏီ (၁၃) ခုအနက္ အက်ဳိးတူပူးေပါင္းလုပ္ပုိင္ေနသည့္ ျမန္မာကုမၸဏီ (၄) ခုရွိသည္။

ေနာက္တုိး

ကုမၸဏီ

(၂) ခုျဖစ္သည့္

ဦးခ်စ္ခုိင္၏

ေအဒင္အုပ္စုႏွင့္

၀န္ႀကီး

ဦးေအာင္ေသာင္း ပုိင္ဆုိင္သည့္ IGE ကုမၸဏီ (၂) ခုပါ ေပါင္းလွ်င္ အက်ဳိးတူပူးေပါင္းလုပ္ကုိင္ေနသည့္ ျမန္မာကုမၸဏီေပါင္း (၆) ခု ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ားမွာ စစ္တပ္လက္ေ၀ခံမ်ားျဖစ္ၿပီး ပူးေပါင္း ႀကီးပြားေနၾကသည္။ စစ္တပ္မွ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးကုိ လက္ေ၀ခံၿပီး တုိင္းျပည္သယံဇာတ ခုိးယူေန ၾကသည့္ ကုမၸဏီမ်ားသာျဖစ္သည္။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးဆုိသည့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္တခုကုိ ဥပမာ ေပးပါမည္။ ၂၀၀၆ ခု ႏွစ္ဆန္းပုိင္းတြင္ အစုိးရပုိင္ ျမန္မာ့ေရနံႏွင့္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း MOGE မွ တင္ဒါတခု ေခၚပါသည္။ MOGE မွာသုံးရန္အတြက္ (Dumping Unit) ေရနံစုပ္စက္ႏွင့္ ေရနံတင ြ ္းတူးပုိက္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း (၂၀) ဖုိး တင္ဒါေခၚပါသည္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေရနံပစၥည္းတင္ဒါ ၿပိဳင္ၾကသည့္ ကုမၸဏီ (၁၀) ခုခန္႔က ေစ်းၿပိဳင္ေပးၿပီး ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ အေခါက္ေခါက္အခါခါ သြား ေရာက္ တင္ဒါၿပိဳင္ၾကရသည္။ MOGE မွ အေၾကာင္း သိသူမ်ားကေတာ့ “ခင္ဗ်ားတုိ႔ တင္ဒါလာမၿပိဳင္ၾကနဲ႔။၀န္ႀကီးဦးေအာင္ေသာင္းရဲ႕ IGE ကုမၸဏီက တင္ဒါ၀င္ၿပိဳင္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ေနာက္တႏွစ္ခန္႔အၾကာ တင္ဒါဖြင့္ခ်ိန္တင ြ ္ အမွန္တကယ္ပဲ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္ေသာင္းပုိင္ဆုိင္သည့္ IGE ကုမၸဏီကသာ တင္ဒါရသြားသည္။ BURMA STAR GROUP

19

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

IGE ကုမၸဏီတင္သင ြ ္းသည့္ ပစၥည္းမ်ားကုိ ၾကည့္လွ်င္ ဥပမာ ေရနံစုပ္စက္ (ေပ ၉၀၀၀ အနက္စုပ္) တခုဆုိလွ်င္ ကမာၻ႔ေပါက္ေစ်း အေမရိကန္ေဒၚလာ (၃၀၀၀) ရွိေသာ္လည္း IGE က အေမရိကန္ ေဒၚလာ(၆၀၀၀)ျဖင့္ MOGE သုိ႔ ေစ်းၾကီးၾကီးႏွင့္ေရာင္းသည္။ IGE တင္သင ြ ္းသည့္ ေရနံပုိက္ကလည္း ေစ်း (၂) ဆခန္႔ႀကီးၿပီး အျပင္ပန္းအတုိင္းအတာ ညီေသာ္လည္း အတြင္းပုိင္း (Inside diameter) မညီသည့္အတြက္ ပစၥည္းမ်ား တင္မရ ခ်မရျဖစ္ရသည္။ စင္စစ္ IGE ကုမၸဏီမွ တင္သင ြ ္းသည့္ ပစၥည္းမ်ားသည္ တ႐ုတ္ပစၥည္းမ်ားသာျဖစ္သည္။ IGE ႏွင့္တ ႐ုတ္တုိ႔ ေပါင္းစားၾကသည့္အတြက္ ပစၥည္းည့ံ ေစ်းႀကီး ေရနံပစၥည္းမ်ားကုိ MOGE က သုံးစြေ ဲ နရသည္။ အလားတူပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ဓာတ္ေငြ႕သုံးကားမ်ားအတြက္ CNG compressor ေတြ ၀ယ္ေတာ့လည္း ၀န္ႀကီးဦးေအာင္ေသာင္းပုိင္ဆုိင္သည့္ IGE ကုမၸဏီကသာ တင္ဒါေအာင္ၿပီး ထုံးစံအတုိင္း ေစ်းႀကီး ပစၥည္းညံ့မ်ားျဖစ္သည့္ တ႐ုတ္ပစၥည္းမ်ားကုိသာ သြင္းခဲ့သည္။ အဆုိပါ CNG compressor မ်ား ယခု ဆုိလွ်င္ ပ်က္စျပဳေနၿပီျဖစ္သည္။ စံခ်ိန္စံၫႊန္းျဖစ္ေနသည့္ ဖိအား ေပါင္ (၂၀၀၀) ကုိပင္ ျဖည့္ေပးႏုိင္ စြမ္း မရွိေတာ့ေပ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးသည္ လက္ေဝခံတို႔ ေပါင္းစားသည့္ စီးပြားေရးစနစ္သာျဖစ္သည္။










စိတ္ပ်က္ဘြယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ MONDAY, 17 NOVEMBER 2008 18:43 မင္းခက္ေမာင္

ဧရာ၀တီ

ယခုအခ်ိန္တင ြ ္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ႐ံုးစိုက္ရန္ ရည္ရြယ္တည္ထားခဲ့ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္၏ သက္တမ္းမွာ ၃ ႏွစ္တိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သာမန္လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ ေနထိုင္ေနရေသာ ျပည္သူမ်ား အတြက္မူ ေနျပည္ေတာ္သည္ အသည္းႏွလံုးမဲ့ေသာ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ဟု ဆိုရေပလိမ့္မည္။ တခ်ိန္တခါက ၀ါးေတာမ်ားႏွင့္ ႀကံစိုက္ခင္းမ်ား ရွိခဲ့သည့္ တအိအိလိႈင္းထေနေသာ ေျမျပင္ေပၚတြင္ ေနျပည္ေတာ္၏

လမ္းမက်ယ္ႀကီးက

လြန္းထိုးေနေသာ

အစိုးရ

အေဆာက္အဦ

မ်ားအၾကား

တည္ရိွေနသည္။ ဤျမင္ကြင္းမွာ စစ္အစိုးရ ရန္ကုန္မွ ၿမိဳ႕ေတာ္ေျပာင္းေရႊ႕လာအၿပီး ၃ ႏွစ္အၾကာတြင္ ျမင္ေတြ႔ရေသာ ေနျပည္ေတာ္ ျဖစ္သည္။

BURMA STAR GROUP

20

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ယခင္အခ်ိန္ႏွင့္ ယခုအခ်ိန္ အၾကား ကြာျခားခ်က္မွာ အစုိးရ႐ံုးမ်ားတြင္ ထိန္ထိန္ညီးေအာင္ ထြန္းထား ေသာ မီးေရာင္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ငတ္ေနေသာ တိုင္းျပည္တခု၏ အနက္ေရာင္ ညကမၺလာ ႏွင့္ ဆန္႔က်င္စြာပင္ ထိုအလင္းေရာင္တို႔က ညခ်မ္းအခ်ိနအ ္ ခါတြင္ ထြန္းေတာက္ပ ေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယင္းလမ္းမမ်ားသည္ ေခ်ာက္ခ်ားဖြယ္ တိတ္ဆိတ္ေနၾကၿပီး ည ၁၁ နာရီထိုးပါက

ညမထြက္ရအမိန္႔ႏွင့္အတူ

အားလံုး

လူသူသက္ရွိ

အရိပ္အေယာင္

ရွင္းလင္းေန

ေတာ့သည္။ ေန႔လယ္ခင္းအခ်ိန္တင ြ ္မူ ဒါဇင္၀က္နီးပါးမွ်ေသာ ေစ်းႀကီးမ်ားတြင္ ေစ်း၀ယ္သူမ်ားႏွင့္ ပ်ာပန္းခတ္ စည္ကားေနၾကၿပီး အလုပ္အားလပ္ေနသူ စစ္တပ္အရာရွိမ်ားက ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္တ၀ိုက္တြင္ ေပၚထြက္ လာေနေသာ ေဂါက္ကင ြ ္းမ်ားအနက္မွ ကြင္းတကြင္းတြင္ ေဂါက္သီး႐ိုက္ေနၾကမည္ျဖစ္သည္။ ကမၻာ လွည့္ခရီးသည္မ်ားကို ဆြေ ဲ ဆာင္ရန္အတြက္ ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္တင ြ ္ တိရစာၦန္ဥယ်ာဥ္တခုလည္း တည္ ထားေသးသည္။ ဘိန္းျဖဴႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံေတာ္၏ သယံဇာတမ်ားျဖစ္သည့္ ေက်ာက္ျမက္ရတနာ၊ ကြၽန္းသစ္၊ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔တို႔ကို ျပည္ပတင္ပ၍ ို႔ ရရိွလာေသာ ေငြေၾကးမ်ားျဖင့္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းမွ ေခတ္ေနာက္ က်သည့္

ေဒသတခုကို

ႏိုင္ငံေတာ္၏

ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္အျဖစ္

ေျပာင္းလဲတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းအေပၚ

ၿမိဳ႕ခံျပည္သူမ်ားက သိပ္လိုလိုလားလား မရွိၾကေပ။ “ဒီေနရာက သူတို႔ (အုပ္ခ်ဳပ္သူ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား) အတြက္ေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ေတာ့ ေသာ့ပိတ္ထားတဲ့ ကုန္းေျမတခုပဲ” ဟု ၿမိဳ႕ခံတဦးက သူ ေျပာေနသည္ကို ေဘးပတ္္၀န္းက်င္က နားေထာင္ေနမေန အကဲခတ္ရင္း ေျပာျပသည္။ ျပည္သူမ်ား သည္ မင္းတို႔၏ နန္းစိုက္ရာဟု အဓိပၸာယ္ရသည့္ ေနျပည္ေတာ္ဟု ေခၚဆိုေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားကို ေျပာင္ေနာက္မႈေၾကာင့္ အဖမ္းဆီးခံ၊ ေထာင္ခ်ခံ ၾကရသည္ဟူသည့္ သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့ေသးသည္။ ၿမိဳ႕ခံျပည္သူမ်ားသည္ ေစာင့္ၾကည့္ခံေနရမည့္အေရးကို ေတြးေၾကာက္၍ အင္တာနက္ကိုပင္ မသံုးရဲ ျဖစ္ေနၾကသည္။ ထိုမွ်မက ေနျပည္ေတာ္တြင္ လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ လက္ကိုင္ဖုန္း အသံုးျပဳ ၍မရႏိုင္ေအာင္လည္း စီမံထား ေသးသည္။ ရန္ကုန္မွ လာေရာက္လည္ပတ္ေသာ

မိတ္ေဆြတဦးကမူ

သူအင္တာနက္အသံုးျပဳေနစဥ္

အစိုးရ

ေထာက္လွမ္းေရးတဦးက သူ၏ အခ်က္အလက္သိုမွီးကိရိယာ (memory stick) ကို ယူၾကည့္ကာ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး အခ်က္အလက္မ်ား ပါမပါ စစ္ေဆးခဲ့သည္ဟု ေျပာျပသည္။ BURMA STAR GROUP

21

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ျပည္တြင္းစာေစာင္မ်ားအတြက္ ေနျပည္ေတာ္တင ြ ္ အေျခစိုက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ သတင္း ေထာက္မ်ားကမူ

အာဏာပိုင္မ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရိွတတ္ျခင္းအေပၚ ေစာဒကတက္ၾက

သည္။ သူတို႔ကို မၾကာခဏ ဆိုသလို အစိုးရအေဆာက္အဦမ်ား ဓာတ္ပံု႐ိုက္ခင ြ ့္ မျပဳေၾကာင္းလည္း ပိတ္ပင္တတ္ေသးသည္။ လာေရာက္လည္ပတ္သူ ဧည့္သည္မ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ားကို အၿမဲတေစေစာင့္ ၾကည့္ရန္ လံုၿခံဳ ေရး အရာရိွမ်ား ကို ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားလည္း ထုတ္ထားသည္။ အစိုးရ႐ံုးစိုက္ရာ ရန္ကုန္မွ ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာသည့္ လြန္ခ့ေ ဲ သာ ၃ ႏွစ္မွစ၍ ၎တို႔ဘ၀ တုိးတက္ခဲ့ျခင္း မရိွဟု ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာျပၾကသည္။ တိုင္းျပည္၏ေနရာ အႏွံ႔အျပားမွ ေခၚေဆာင္လာၿပီး ယခုတိုင္ ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ပါ၀င္ လုပ္ကိုင္ေနၾကရသူ အလုပ္သမားမ်ားသည္ တေန႔လွ်င္ လုပ္အားခ က်ပ္ ၂၀၀၀၊ ၂၅၀၀ ခန္႔အတြက္ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ အလုပ္လုပ္ကင ို ္ေနၾကရၿပီး လက္ျဖစ္တဲမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေနၾကရ သည္။ ညံ့ဖ်င္းေသာ အစားအစာႏွင့္ မသန္႔ရွင္းေသာ တြင္းေရကို အားထား၍ အသက္ဆက္ေန ၾကရသည္။ ေနျပည္ေတာ္ရိွ အမ်ားျပည္သူဆိုင္ရာ အေဆာက္အဦမ်ားအတြက္ တာ၀န္ယူထားေသာ ေဆာက္လုပ္ ေရး ကုမၸဏီအမ်ားစုသည္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ရပ္ဆိုင္း၍ ဆိုင္ကလုန္းတိုက္ခံခဲ့ရေသာ ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္းသို႔ အေရးေပၚ ေျပာင္းေရႊ႕သြားခဲ့ၾကသည္။ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္သားမ်ားသည္ လုပ္ရန္ က်န္ရွိေသာ ေန႔မ်ားအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးတစံုတရာမရရိွသလို အသက္ရွင္ေနထိုင္ရန္အတြက္ အတိုး ႏႈန္း ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေပး၍ ေငြေခ်းကာ ရပ္တည္ ေနထိုင္ေနၾကရသည္။ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေငြတင ြ ္းနက္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ေငြေပါသူမ်ား ရွိၾကပါသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းပိုင္ရွင္မ်ားက လခေကာင္းေကာင္းရကာ စိတ္ႀကိဳက္သံုးစြဲႏုိင္ေသာ ထိပ္တန္းအစိုးရအရာရိွမ်ား ႏွင့္ ယင္းတို႔၏ မိသားစု၀င္မ်ား အေပၚတြင္ မီွခို အလုပ္ျဖစ္ေနၾကျပန္သည္။ ေနျပည္ေတာ္တြင္ လူဦးေရ ၁ သန္းနီးပါးမွ် ႀကီးထြားလာႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ထိုကဲ့သို႔ခ်ဲ႕ထြင္လာျခင္းအ ေပၚ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားက အလားအလာေကာင္းမ်ား ရိွလာလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ျဖစ္မလာခဲ့ပါ။ ၀င္ေငြခပ္ျမတ္ျမတ္ရႏိုင္မည္ဟူေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ ေနျပည္ေတာ္ သို႔ ေျပာင္းလာခဲ့ၾကသူ အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ျပန္ထက ြ ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ဆက္ေနရန္ ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္ထားသူ အမ်ားစုမွာ ဆက္လက္ အသက္ရွင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အားထုတ္ ႐ုန္းကန္ေနၾကရသည္။ “ဆိုင္ခန္းငွားခ ဆက္ၿပီး ေပးစရာမရိွေတာ့ဘူးဆိုေတာ့ က်မဆိုင္ကို ပိတ္ပစ္ဖို႔ စဥ္းစားေနတယ္” ဟု ေနျပည္ေတာ္ ေစ်းအတြင္း လက္၀တ္ရတနာ ေရာင္းသူတဦးက ေျပာသည္။ ေနျပည္ေတာ္မွ စြန္႔ခြာလိုျခင္း၏ ေနာက္ထပ္ အေၾကာင္းတခုမွာ သူသည္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးတဦး ျဖစ္ေနၿပီး စစ္အစိုးရ လွ်ဳိ႕၀ွက္ ဖုံးကြယ္ထားသည့္ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ မူ၀ါဒ၏ သားေကာင္ တဦးျဖစ္ေန ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ BURMA STAR GROUP

22

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

“ေနျပည္ေတာ္ကို တ႐ုတ္မရိွတဲ့ ၿမိဳ႕ျဖစ္ရမယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာထားတယ္” ဟု ရွမ္းတ႐ုုတ္ စပ္ အသားကင္ဆိုင္ ပိုင္ရွင္တဦးက ေျပာျပသည္။ “က်ေနာ့္ဆိုင္ဆို အပိတ္ခံရတာ ၂ ခါရိွၿပီ။ ဆိုင္ျပန္ဖြင့္ခင ြ ့္ရဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြကို လာဘ္ထိုးရတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။ သူႏွင့္ စကားေျပာေနစဥ္တင ြ ္ အနီးနား စားပြဲတခု၌ စစ္အရာရိွအုပ္စုတစု စကားေျပာ၊ ရယ္ေမာပြဲက်ကာ ၿမိန္ေရယွက္ေရ စားေသာက္ေနၾကသည္။ ေနျပည္ေတာ္သည္

လူငယ္မ်ားအတြက္

ေနရာတခုလည္း

မဟုတ္ျပန္ေပ။

ေရဆင္းစုိက္ပ်ဳိးေရး

တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားအား ဒုတိယႏွစ္ၿပီးလွ်င္ ေက်ာင္းမွထြက္၍ က်န္ရိွေသာ ႏွစ္မ်ားအတြက္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ လက္ေတြ႔ကင ြ ္းဆင္းရမည္ဟု ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း ၾကားသိခဲ့ရသည္။ “က်ေနာ္စာသင္တာကို မရပ္ခ်င္ဘူးဗ်ာ၊ တကၠသုိလ္မွာပဲ ၄ ႏွစ္ျပည့္တဲ့အထိ ၿပီးျပည့္သြားေအာင္ ဆက္တက္ခ်င္ တယ္” ဟု စိုက္ပ်ိဳးေရး ေက်ာင္းသားတဦးက ေျပာသည္။ ယင္းညႊန္ၾကားခ်က္ ထုတ္ျပန္ျခင္းမွာ အစိုးရက ေနျပည္ေတာ္အနီးတ၀ိုက္တြင္ ႏိုင္ငံေရး ထက္သန္ ေသာ လူငယ္ အေရအတြက္ကို ကန္႔သတ္ေလွ်ာ့ခ်ရန္ တမင္လုပ္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟုေက်ာင္းသားမ်ားက ျမင္ေနၾကသည္။“တကၠသိုလ္ပရ၀ုဏ္ထဲမွာ ေက်ာင္းသားအမ်ားႀကီးရိွေနရင္ တေန႔ေန႔ အံုႂကြမႈျဖစ္မွာ အာဏာပိုင္ေတြက စိုးရိမ္ၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ကို ၾကည့္မရဘူးဆိုတာ သူတို႔သိတယ္” ဟု ေက်ာင္းသားတဦးက ေျပာခဲ့သည္။ စစ္တပ္က အမိန္႔ႏွင့္ ေမာင္းထုတ္ေနသည့္အတြက္ ယင္းတို႔ေက်းရြာမ်ားမွ ထြက္ခြာေပးခဲ့ရေသာ ရာ ႏွငခ ့္ ်ီသည့္ မိသားစုမ်ားသည္လည္း အမိုးအကာမဲ့ဘ၀ျဖင့္ ေနထိုင္ေနၾကရေသာေၾကာင့္ ေနျပည္ေတာ္ တြင္ အိုးအိမ္မဲ့လူတန္းစားမ်ား ေပၚေပါက္လာျပန္သည္။ မေလာက္မငွေသာ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ က်ပ္ ၁၀ သိန္းမွ သိန္း ၂၀ ခန္႔သာေပးၿပီး ႏွင္ထုတ္ ခံခဲ့ၾကရသည္။ ဤပမာဏမွာ အိမ္သစ္တလံုး ေဆာက္လုပ္ ရန္အတြက္ ေလာက္ငွျခင္း မရိွပါ။ လယ္သမားအမ်ားစု သည္လည္း စစ္တပ္က ယင္းတို႔ေျမေပၚမွ ေမာင္းထုတ္လိုက္သည့္ အခ်ိန္မွစ၍ အသက္ေမြး ၀မ္းေၾကာင္းမႈမ်ား ဆံုးရံႈးခဲ့ရေလသည္။ “ေနျပည္ေတာ္ဆိုတဲ့ နာမည္က က်မပါးစပ္ထဲမွာေတာ့ ခါးၿပီးက်န္ခဲ့တယ္” ဟု အမ်ဳိးသမီးတဦးကသူ၏ တ၀က္တပ်က္ ေဆာက္လက္စ အိမ္ကို ၾကည့္ရင္း ေျပာျပခဲ့သည္။ ေအာက္ေျခတန္း ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းမ်ားသည္ ၿမိဳ႕ခံျပည္သူအမ်ားစုကဲ့သုိ႔ပင္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေနထိုင္ ရသည့္ဘ၀ အေပၚ စိတ္ပ်က္ၿငီးေငြ႔ ေနၾကသည္။ “က်မမိသားစုကို သတိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကို က်မ ဒီကို မေခၚခ်င္ဘူး။ တိုင္းျပည္အုပခ ္ ်ဳပ္သူ ေတြရ႕ဲ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေနသမွ် ကာလပတ္လံုး ဒီေနရာက က်မမိသားစုအတြက္ ေႏြးေထြးမႈ ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ ဘူးေလ။ က်မကေလးေတြကို ျပည္သူေတြရ႕ဲ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာပဲ ႀကီးျပင္းေစခ်င္တယ္” ဟု ညေနခင္း မီးဆိုင္းမ်ားေအာက္တြင္ ျဖာထြက္ေနေသာ ေရပန္းကို ေဆြးေဆြးေျမ့ေျမ့ စိုက္ၾကည့္ေနရင္း အစိုးရ ၀န္ထမ္း အမ်ဳိးသမီးတဦးက ေျပာျပသည္။

မင္းခက္ေမာင္ေရးသားသည့္ Capital Blues ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုေဖာ္ျပပါသည္။










BURMA STAR GROUP

23

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

လူ႕ျပည္စခန္းေဘြဆီ ထူးေပဆန္းေပသည္ စက္ဘီးအသုံး စက္ဘီးမ်ားကုိထုိင္စီး႐ုံသာမက ယခုကဲ့သုိ႔လည္း ေဘာ လုံးၿပိဳင္ပြဲကုိ ၀င္ခမေပးဘဲႏွင့္ စက္ဘီးေပၚ ရပ္ၾကည့္ႏိုင္ ပါသည္။ အမ်ားဆုံးအနမ္းခံ စံခ်ိန္ Nantes ၿမိဳ႔႐ိွ Audencia management ေက်ာင္း၏

ျပင္သစ္ေက်ာင္းသူ Solene Doucet သည္ တမိနစ္အတြင္း လူေပါင္း ၁၀၈ ဦး၏အနမ္းကုိခံ ရလ်က္ ၂၀၀၈ ခု ႏိ၀ ု င္ဘာ ၁၂ ရက္ေန႔ က တမိနစ္အတြင္း

အနမ္းအမ်ားဆုံးခံရသူအျဖစ္

ဂီးနစ္ကမၻာ့စံခ်ိန္ (Guiness World Recod)က မွတ္တမ္းတင္ လုိကသ ္ ည္။ အံ့ဘြယ္မ်က္လွည့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ ခ်ဲမ္နဇ္ၿမိဳ႔ေတာ္ခန္းမ မ်က္ႏွာစာနံရံတြင္ လက္ေထာက္ကာ တြေ ဲ လာင္းရပ္၍ "Tarzan-Standbein"

ေခါင္းစဥ္ျဖင္‘့ ႐ုပ္ေသ’ လုပ္ျပ

ေနေသာ မ်က္လွည့္အႏုပညာ႐ွင္ Johan Lobeer ကုိ လမ္းသြားလမ္းလာမ်ားက၀ုိင္းၾကည့္ေနၾကသည္။

ကမၻ ကမၻာ့ေငြေၾကးအခက္အခဲအတြက္ ေဆးၿမီးတုိ ကမၻာ့ေငြေၾကးအၾကပ္အတည္းေၾကာင့္ အ႐ႈံးသက္ သာေစရန္ ၿဗိတိသွ်ကားေရာင္း၀ယ္သူတဦးက ပုံပါ ေဒါ့ဂ်္ ကားသစ္မ်ားကို တစင္း၀ယ္တစင္းအလကား ေပးစံနစ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်လ်က္႐ိွသည္။ BURMA STAR GROUP

24

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရးႏွင့္ ျမန္မာျပည္ေရးရာ “Emancipation ဆိုတာ လူတဦးတေယာက္ကို ျဖစ္ေစ၊ အုပ္စုတခုကိုျဖစ္ေစ လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွဳကို ပိတ္ပင္တားဆီးေနတဲ့ ကာယ၊ ဥာဏပိုင္းဆိုင္ရာ တားျမစ္ခ်က္ေတြကေန လြတ္ ေျမာက္ေစျခင္းျဖစ္တယ္။ လံုျခံဳေရးနဲ႕ Emancipation ဆိုတာဟာ ဒဂၤါးျပားတေစ့ရ႕ဲ ေခါင္းနဲ႕ပန္းလိုပ။ဲ တကယ္တန္းက်ေတာ့ ပါ၀ါက်င့္သံုးမွဳနဲ႕ အမိန္႕ေပးမွဳေပၚမွာ အေျခမခံတ့ဲ emancipation ကသာ မွန္ ကန္ေသာ လံုျခံဳေရးကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မွာျဖစ္တယ္-”

( ကင္ဘုဒ္၊ ၁၉၉၁) ၁၉၉၁)

နိဒါန္း ဟိုတေလာက ေအာက္စဖို႕ဒ္တကၠသိုလ္မွာ က်င္းပတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးပြဲတခုကို တက္ေရာက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီပြဲမွာ ယူေကႏိုင္ငံမွ မဟာဗ်ဴဟာေလ့လာေရးနဲ႕ လံုျခံဳ ေရးအထူးျပဳ သုေတသနဌာနေတြျဖစ္တဲ့ King's College London, Brunel University, University of Aberystwyth, Scottish Center for War Studies, University of Aberdeen, Defence College of Management and Technology (DCMT), Joint Services Command and Staff College တိ႔ေ ု တြက ပညာရွင္မ်ားနဲ႕သုေတသနေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြအ ဲ ေၾကာင္းအရာမ်ားက စံုလင္လွပါတယ္။ Analyst's view, practitioner's view, policy maker's view စသည္ျဖင့္ ရွဳေထာင့္အျမင္မ်ားကလဲ စံုလင္လွပါတယ္။ ဘယ္လိုပအ ဲ ျမင္ေတြ၊ သံုးသပ္ ပံုေတြ၊ ခ်ဥ္းကပ္နည္းလမ္းေတြ ကြဲျပားေပမယ့္ အားလံုးမလြဲမေသြ လက္ခံထားရတဲ့ သေဘာတရားတ ခုကေတာ့ ရွိေနပါတယ္။ ဒါကဘာလဲဆိုေတာ့ လံုျခံဳေရး၀န္းက်င္ (security environment) ဟာ တစ တစ က်ယ္၀န္းနက္နဲလာတယ္ဆိုတာပါပဲ။ လံုျခံဳေရးကိစၥရပ္ဆိုတာနဲ႕ လူအမ်ားက စစ္ပေ ြဲ တြ၊ ဗံုးေပါက္ကြဲမွဳ စတာေတြကိုပဲ ျမင္ေယာင္မိ တတ္ ၾကပါတယ္။ စစ္ေရးအင္အား၊ တရားဥေပေဒစိုးမိုးေရး စတာေတြကိုပဲ စဥ္းစားမိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစုရ႕ဲ လံုျခံဳေရးဆိုတာမွာက်ေတာ့ ဒါေတြတင္မကပဲ လူသားလံုျခံဳေရး (Human Security)၊

လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္းလံုျခံဳေရး(Societal

Security)၊

စီးပြားေရးရာလံုျခံဳေရး(Economic

Security)၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္လံုျခံဳေရး (Environmental Security)၊ အိတ္ခ်္အိုင္ဗ၊ီြ ေအအိုင္ဒီ အက္စ္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရး (HIV/ AIDS Security) ဆိုတာေတြက ပိုမိုအေရးၾကီးလာပါတယ္။ ဒါတင္မက ပဲ က်ားမခြဲျခားဆက္ဆံမွဳ၊ လူအမ်ားအျပား ေသေၾကပ်က္စီးႏိုင္တ့ဲ လက္နက္ပစၥည္းမ်ား (weapons of mass destruction)၊ အၾကမ္းဖက္မွဳ (Terrorism)၊ ကာကြယ္ေရးကုန္သြယ္မွဳ (Defence Trade)၊ ကေလးစစ္သားမ်ား (Child soldiers) အသံုးျပဳမွဳ၊ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ရာဇ၀တ္မွဳမ်ား (Transnational crimes)၊ လူကုန္ကူးမွဳမ်ား၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်မွဳမ်ား စတဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားကလဲ ႏိုင္ငံ BURMA STAR GROUP

25

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ေတာ္လံုျခံဳေရးနဲ႕ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရးကို ျခိမ္းေခ်ာက္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဆိုတာ ကုိ အရင္ေလ့လာၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး (National Security) ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာက ေရေျမပိုင္နက္ေပၚမွာ အေျချပဳထားတဲ့ entity တခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ entity တခုမွာ အုပ္ခ်ဳပ္မယ့္အစိုးရ ရွိရမယ့္အျပင္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွလည္း ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံထားရ ပါမယ္။ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးမွာ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခုက ေတာက္ေလွ်ာက္လႊမ္းမိုး လာခဲ့ပါ တယ္။ ပထမတခ်က္က ႏိုင္ငံတကာေရးရာဇာတ္ခံုမွာ ႏိုင္ငံမ်ားဟာ ဗဟိုခ်က္မသရုပ္ေဆာင္မ်ား ျဖစ္ တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္န႕ဲ အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဆိုတာပါပဲ။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး ဆိုတာမွာ အခ်က္ေလးခ်က္ပါ၀င္ပါတယ္။ ပထမအခ်က္ကအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရး (Safety)၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး(autonomy)၊ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး(Development)နဲ႕ အုပ္ စိုးမႈ(rule)တို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေလးခ်က္ဟာ ႏိုငင ္ ံေတာ္လံုျခံဳေရးရဲ႕ အေျခခံက်ေသာ အခ်က္ မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးဆိုရာမွာ တိုက္ခိုက္ခံရမွဳမွ ကင္းေ၀းေရးျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားမ်ားအေနနဲ႕ အႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းစြာနဲ႕ မိမိတို႕ဘ၀ကံၾကမၼာကို ကိုယ္တိုင္ဖန္တီးႏိုင္ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံ ေတာ္ကို ကာကြယ္ေပးဖို႕ တပ္မေတာ္ဆိုတာ ရွိရပါတယ္။ ျပည္တင ြ ္းရာဇ၀တ္မွဳမ်ား ေလ်ာ့ပါးေစဖို႕ ဥပ ေဒဘက္ေတာ္သား ရဲတပ္ဖ႕ြဲ ၀င္ေတြရွိရပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ျဖစ္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုရာမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရဟာ ျပည္ပၾသဇာလႊမ္းမိုးမွဳကင္းတဲ့ အစိုးရတရပ္ျဖစ္ရပါမယ္။ အစိုးရတရပ္မွာ ေအာ္ တိုေနာ္မီက်ဆင္းလာျပီဆိုရင္ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႕ အစိုးရလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအေပၚမွာ ယံုၾကည္ မႈတစတစ ကင္းမဲ့လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မွဳမ်ားလည္း ေပၚေပါက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ- တရုတ္အင္ပါယာၾကီးကို ၁၉၁၁ ခုႏွစ္မွာ ပ်က္သုဥ္းေစခဲ့တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးဟာ အစိုးရရဲ႕ ေအာ္တိုေနာ္မီ က်ဆင္းလာမွဳေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ဆိုတာက စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရး၊ ပညာေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံ ေရး တိုးတက္မွဳမ်ားကို ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားဟာ ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ လူေနမႈ အဆင့္အတန္းတိုးတက္ေရး၊ ပညာရည္ျမင့္မားေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္ဂုဏ္သိကၡာမက်ဆင္းေရး တို႕အတြက္ တတ္ႏိုင္သမွ် ၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံအုပ္စိုးမွဳပါ။ အစိုး ရတရပ္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ တရားဥပေဒျပဳ ေရးအာဏာ၊ တရားစီရင္ေရးအာဏာသံုးရပ္ကို စနစ္တက် က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္မွဳ ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း(national security agenda) ခ်မွတ္တဲ့အခါမွာ စစ္အင္အား(military power)သာမက BURMA STAR GROUP

26

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

အျခားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံု၊ ကုန္သြယ္ေရးစနစ္၊ ေျမပိုင္နက္၊ ေရပိုင္နက္၊ မဟာမိတ္ဖ႕ြဲ မွဳ၊ အမ်ားလက္ခံက်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ စတာေတြကို ထည့္သြင္းၾကရ ပါတယ္။ အတိုခ်ဳပ္ဆိုရရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဆိုတာဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြင္းမွာ မီွတင္းေနထိုင္ ၾကတဲ့ ျပည္သူအမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႕၊ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးရွိဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရ႕ဲ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစိုးရတရပ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးကို ေကာင္းမြန္စြာ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ ေတာ့တဲ့ အခါက်ရင္ ဒီဂယက္ဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရးကို ထိခိုက္လာေစ ပါေတာ့တယ္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရး စစ္ေအးတိုက္ပြဲကာလတုန္းက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရးမွာ(high politics)ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ စစ္ နဲ႔ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ န်ဴကလီးယား(deterrence၊ summit)သံတမန္ေရးရာ၊ လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး၊ မဟာ မိတ္ႏိုင္ငံေရးဆိုတာေတြက လႊမ္းမိုးခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ျပီးဆံုးသြားတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာက်ေတာ့ (low politics)ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ ရွားပါးသယံဇာတ၊ လူဦးေရေပါက္ကြဲမႈ ထိန္း ခ်ဳပ္ေရး၊ စြမ္းအင္ေရးရာ၊ ကူးစက္ေရာဂါ၊ က်ားမေရးရာ ကိစၥရပ္ေတြက ေနရာယူလႊမ္းမိုးလာခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရးကို ႏိုင္ငံေရးဆန္းစစ္တရပ္ျဖစ္တဲ့ Three Levels of Analysis နဲ႕ အတိုခ်ဳံး တင္ျပေပးပါမယ္။ structural level ဆန္းစစ္ခ်က္အရဆိုရင္ အေမရိကန္ဟာ ကမၻာ့ေရးရာ မ်ားမွာ ပါ၀ါလႊမ္းမိုးမွဳ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ New Powers မ်ားျဖစ္တဲ့ တရုတ္၊ အိႏၵိယနဲ႕ ရုရွားႏိုင္ငံမ်ား အင္အားၾကီးမားလာမွဳဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာစနစ္ရဲ႕ ပါ၀ါခ်ိန္ခင ြ ္လွ်ာမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ားေတာ့သက္ ေရာက္မႈရွိလာပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး agenda မွာ လံုျခံဳေရး၊ ကုန္သယ ြ ္ေရးနဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ဆိုင္ရာ အခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံခ်င္းစီရ႕ဲ ဦးစားေပးမွဳကြဲျပားပါတယ္။ Domestic institutional level ဆန္းစစ္ခ်က္အရဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီန႕ဲ တံခါးဖြင့္စီးပြားေရး အရင္းရွင္စ နစ္ဟာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံက လုပ္ေဆာင္ျပသေနတဲ့ အာဏာရွင္ အရင္းရွင္စနစ္'authoritarian capitalism'အေပၚမွာ ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕က စိတ၀ ္ င္စားမွဳရွိေနေပမယ့္ လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ကမၻာ့ေငြေၾကးဂယက္ဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံအေပၚမွာ ဆိုး၀ါးစြာ သက္ေရာက္မွဳေတြ ရွိေန တာေၾကာင့္ စိတ္၀င္စားမွဳ ေလ်ာ့နည္းလာၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတဆင့္ျဖစ္တဲ့ Individual level ဆန္းစစ္ခ်က္အရ ဆိုရင္ေတာ့ လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥရပ္ မ်ားဟာ တကမၻာလံုးက ျပည္သူလူထုအတြက္ အေရးၾကီးေနဆဲပါပဲ။ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ အႏၱရာယ္ ကင္းေ၀းေရး၊ ေရာဂါဘယကင္းရွင္းေရးတို႕ဟာ လူပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းအတြက္ အေရးပါေသာ ကိစၥရပ္မ်ား ျဖစ္ေနပါတယ္။

အာဖရိက၊

အေရွ႕အလယ္ပိုင္းနဲ႕

လက္တင္အေမရိကတို႕မွာ

လူသားလံုျခံဳေရး

(Human Security) သေဘာတရားက တစတစ ေနရာယူလႊမ္းမိုးေနပါတယ္။ BURMA STAR GROUP

27

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ဒီလိုကိစၥေတြၾကားထဲမွာ wildcards လိ႔ု ကၽြန္မတို႔ လံုျခံဳေရးအသိုင္းအ၀ိုင္းအတြင္းမွာ ေခၚၾကတဲ့ကိစၥ ရပ္ေတြကလည္း တစတစ က်ယ္ျပန္႕လာပါတယ္။ ပထမတခ်က္က နည္းပညာအဆမတန္ တိုးတက္ ျမင့္မားေနမွဳပါ။ သတင္းႏွင့္နည္းပညာ ေတာ္လွန္ေရး (IT Revolution) က အရွိန္အဟုန္န႕ဲ ျဖစ္ပြားေန ပါတယ္။ ဇီ၀နည္းပညာ ေတာ္လွန္ေရး (Biotechnology Revolution) က စတင္ေနပါျပီ။ နာႏိုနည္း ပညာ ေတာ္လွန္ေရး (Nanotechnology Revolution) က အရွိန္စယူေနပါျပီ။ အခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ တကၠသိုလ္ သုေတသနဌာနအမ်ားစုမွာ Nanotechnology သုေတသီမ်ားကို ဦးစားေပး ခန္႕အပ္လာ ေနၾကပါတယ္။ ပီအိတ္ခ်္ဒီစေကာလားရွစ္မ်ားေပးျပီး လူသားအရင္းအျမစ္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳကို လုပ္လာ ၾကပါတယ္။ ဒီနည္းပညာက တိုးတက္ျပန္႕ပြားလာရင္ အသံုး၀င္မွဳေတြအမ်ားၾကီးရွိလာမွာျဖစ္သလို တ ဘက္ကလဲ

လံုျခံဳေရးအျမင္အရ

နယူးကလီးယား

လက္နက္လိုပဲ

ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။

ဥပမာ- ရုရွားထုတ္ 'Father of All Bombs' ဆိုတဲ့ ဗံုးဟာ နွ်ဴကလီးယားလက္နက္မဟုတ္ေပမယ့္ ပ်က္စီးေစမွဳစြမ္းရည္ (destruction capabilities) မွာက်ေတာ့ န်ဴကီးယားလက္နက္န႕ဲ အတူတူပဲျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းပညာေျပာင္းလဲမွဳေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မွဳ၊ စစ္အသံုးစရိတ္န႕ဲ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးစတာေတြမွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳေတြရွိေနသလို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရးအေပၚ မွာလည္း ၾကီးစြာေသာ သက္ေရာက္မွဳျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ wildcard တခုကေတာ့ စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ (Energy resources) ေတြန႕ဲ ပတ္သက္တဲ့ ျပိဳင္ဆိုင္မွဳေတြ၊ အျငင္းပြားမွဳေတြ၊ ပ႗ိပကၡေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဓိက စြမ္းအင္ေဒသေတြျဖစ္တဲ့ ပါရွန္းပင္ လယ္ေကြ႕၊ ေကာ္ေကးဆပ္န႕ဲ အာရွအလယ္ပိုင္း၊ ဆိုင္ေဘးရီးယားအေရွ႕ဖ်ားပိုင္းေတြဟာ ျငိမ္းခ်မ္း ေရးနဲ႕ တည္ျငိမ္မွဳအတြက္ အခက္ခဲဆံုး ေဒသေတြ ျဖစ္လို႕ေနပါတယ္။ ဒီေဒသေတြအေပၚမွာ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲ economies ေတြျဖစ္တဲ့ တရုတ္န႕ဲ အိႏၵိယတို႕မွ ၀င္ေရာက္ျခယ္လွယ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမွဳေတြကလည္း ပိုမို မ်ားျပားလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စြမ္းအင္အေရးဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရးကို တိုက္ရိုက္ျခိမ္း ေျခာက္လာႏိုင္တဲ့ အေရးၾကီးကိစၥရပ္တရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ေနာက္ထပ္အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥတရပ္ကေတာ့ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမွဳ (Climate Change) ကိစၥ ရပ္ပါ။ ကမၻာၾကီးပူေႏြးလာမွဳဟာ ၾကိဳတင္ေမွ်ာ္မွန္း တြက္ဆထားတဲ့ႏွဳန္းေတြထက္ ပိုမိုျမန္ဆန္လို႕ ေန ပါတယ္။ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမွဳ၊ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲေဖာက္ျပန္မွဳ၊ အပင္ေသမ်ားနဲ႕ သမုဒၵရာၾကမ္းျပင္မွ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္န႕ဲ မီသိန္းဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လႊတ္မွဳ စတဲ့ global biosphere response က ခန္႕မွန္းရ အလြန္ခက္ခဲတဲ့ အေျခအေနမွာ ေရာက္ေနပါတယ္။ အခုလို တကမၻာလံုးနဲ႕ဆိုင္တဲ့ ျပႆနာေတြ ဘက္ေပါင္းစံုက ျဖစ္ပြားျပီး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရး ကို ျခိမ္းေခ်ာက္ေနခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးကို စနစ္တက် စီမံေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္းမရွိတဲ့ အစိုးရမ်ား ေၾကာင့္ ကမၻာ့လံုျခံဳေရးအေျခအေနဟာ တစတစ ဆိုးရြားလာရပါတယ္။ ဆက္လက္ျပီးျမန္မာျပည္အစိုး ရအမည္ကို ဓားျပတိုက္ယူထားတဲ့ စစ္အုပ္စုေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးနဲ႕ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳ BURMA STAR GROUP

28

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ေရးအေပၚမွာ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ေနမွဳမ်ားကို ေရးသားတင္ျပပါမယ္။ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ လက္ရွိလံုျခံဳေရးေပၚလစီက စစ္မွန္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး သေဘာတရားေပၚမွာ အေျခ မခံပဲ သန္းေရႊန႕ဲ အေပါင္းအပါ စစ္အုပ္စုမ်ား လံုျခံဳေရးအေပၚမွာ အေျခခံထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုျခံဳေရးရဲ႕ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းေလးခ်က္ကို နားမလည္သူမ်ားကို မွားယြင္းတဲ့ သေဘာတရားေရးရာမ်ား သြတ္သင ြ ္းျပီး၊ ရာထူးအာဏာ အခြင့္အလမ္းမ်ားေပးကာ လက္ကိုင္တုတ္မ်ားအျဖစ္ ေမြးျမဴထားပါ တယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အျမစ္တြယ္ေရးကို ၾကိဳးပမ္းတည္ေဆာက္ေနပါတယ္။ state formation (ႏိုင္ငံတည္ေထာင္မွဳပံုစံ) မွားယြင္းမွဳေၾကာင့္ ျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ intra-state conflicts မ်ားနဲ႕ ႏိုငင ္ ံေရးစနစ္ (political system) မွားယြင္းမွဳေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားကို လက္ ညွိဳးထိုးျပီး တပ္မေတာ္အခန္းက႑ကို အတင္းကာေရာ တိုးျမွင့္ေနၾကပါတယ္။ တကယ္တန္းက်ေတာ့ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနတဲ့ intra-state conflict အမ်ိဳးအစားဟာ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ပံုစံန႕ဲ မွသာ တည္ျငိမ္မွဳရွိသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေရးအင္အားသံုးျပီး လက္နက္ခ်ခိုင္းထားရံုန႕ဲ အမ်ိဳးသားစည္းလံုး ညီညြတ္ေရး (national unity) ကို မတည္ေဆာက္ ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုပါပဲ။ ႏိုင္ငံေရးစနစ္မွားယြင္းေနမႈ ကိုလည္း လမ္းျပေျမပံုခ်ရံု၊ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေပးရံုေလာက္န႕ဲ မေျဖရွင္းႏိုင္ပါဘူး။ ျပည္သူလူထုက ေတာင္းဆိုေနတဲ့ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲမွဳျဖစ္စဥ္ မစတင္မခ်င္း ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမႈေတြက ရွိေနျမဲ ျဖစ္မွာပါပဲ။ ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်လိုက္ရံုန႕ဲ ဒီျပႆနာဟာ ေျပလည္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလိုမေျပလည္ႏင ို ္မယ့္ ကိစၥႏွစ္ရပ္ကိုပဲ မီးေမာင္းထိုးျပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳ ေရး ကိစၥရပ္အေနနဲ႕ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ တကယ္တန္းက်ေတာ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ခ်ဳပ္ျငိမ္း သြားျပီး

ဒီမိုကေရစီန႕ဲ

ဖဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို

ေဖာ္ေဆာင္လိုက္တာနဲ႕စစ္မဟာဗ်ဴဟာပညာရွင္

ကားလ္ဗြန္ ကေလာ့၀တ္ဆိုခဲ့တဲ့ “အစိုးရရယ္၊ စစ္တပ္ရယ္၊ ျပည္သူရယ္” ဆိုတဲ့ “eternal trinity” သေဘာတရား အတိုင္း အလိုအေလ်ာက္ သူ႕ေနရာနဲ႕သူ ျပန္လည္ တည္ျငိမ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယခုလက္ရွိ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး ျပႆနာဆိုတာေတြဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရွိေနလို႕သာ ျဖစ္ပြားေနတာျဖစ္ပါတယ္။ နအဖစစ္အုပ္စုဟာ ဒီလိုမွားယြင္းတဲ့ သေဘာတရားေရးရာေတြကို သြတ္သြင္းေနရံုမကပဲ၊ စစ္အုပ္စုပီပီ military power စစ္အင္အားကို ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး မူ၀ါဒမွာ ထိပ္ဆံုးက ထည့္သင ြ ္းျပန္ပါေတာ့ တယ္။ “တပ္မေတာ္အင္အားရွိမွ တိုင္းျပည္အင္အားရွိမည္” လို႕ဆိုၾကျပန္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းက် ေသာ ေခတ္မီဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေသာ တပ္မေတာ္တရပ္ တည္ေဆာက္ေရးဆိုတာမွာက တိုင္းျပည္အင္ အားအေပၚမွာ အမ်ားၾကီးမူတည္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ဖ႕ြ ံျဖိဳးတိုးတက္မွ တပ္မေတာ္အင္အားကိုလည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာပါ။ စစ္အသံုးစရိတ္ခေ ြဲ ၀ခ်ထားရာမွာ % of GDP ဆိုတာက အေရးၾကီးပါတယ္။ အာရွႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ စစ္အသံုးစရိတ္ႏွင့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳဆိုင္ရာ သုေတသန တခုကို စာေရးသူ BURMA STAR GROUP

29

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဘာသြားေတြ႕လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ စစ္အသံုးစရိတ္ % of GDPဟာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေအာင္ ျမင့္မားေနတယ္ဆိုတာပါပဲ။ အာရွတိုက္ရ႕ဲ အျမင့္မားဆံုးႏိုင္ငံမ်ားမွာ ပါ၀င္ပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ တခုစိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းတာက ရာခိုင္ႏွဳန္းျမင့္မားေနေပမယ့္ ပမာဏကေတာ့ အျခား အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားကို မမွီတာပါပဲ။ ေငြတဆယ္ရွိသူက ငါးဆယ္ရာခိုင္ႏွဳန္းျဖစ္တဲ့ ငါးက်ပ္ကို ကစားစ ရာ ေသနတ္၀ယ္ဖို႕သံုးျပီး၊ ေငြတသိန္းရွိသူက ၁၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းျဖစ္တဲ့ ေငြတေသာင္းနဲ႕ ရိုင္ဖယ္ေသနတ္ တလက္ ၀ယ္သလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေခတ္မီတပ္မေတာ္တရပ္ တည္ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ စီးပြားေရးဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳကို ကနဦးဦးစားေပး ျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေရးအင္အားနဲ႕ စီးပြားေရး အင္အား တြဲစပ္မွသာ ႏိုင္ငံေတာ္ဂုဏ္သိကၡာကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစုမွာ

ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလို

ေခတ္မီတပ္မေတာ္တည္ေဆာက္ေနၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္

ေျမျပင္စစ္ထက္စာရင္ sea power၊ Air Power ကို ဦးစားေပးတည္ေဆာက္ေနၾကတာပါ။ ျမန္မာျပည္ ကေတာ့ Land warfare ကိုပဲ အာရံုစိုက္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လတ္တေလာျဖစ္သြားတဲ့ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္န႕ဲ ေရပိုင္နက္ပ႗ိပကၡမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရတပ္၊ ေလတပ္န႕ဲ ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္မွာ sea power, Air power မရွိတာေၾကာင့္ လက္ေျမွာက္တပ္ဆုတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟာ စစ္အသံုးစရိတ္ရာခိုင္ႏွဳန္းမွာ ျမန္မာ % of GDP ေလာက္ မျမင့္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သံုးစြဲႏိုင္မွဳ ပိုမိုမ်ားျပားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ထိပ္တိုက္ဆံုေတြ႕ခ်င္မွာ ကေလးကစားစရာ ေသနတ္န႕ဲ ရိုင္ဖယ္ေသနတ္လို အင္အားကြာဟေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တိုင္းျပည္အင္အားရွိမွသာ တပ္မေတာ္က အင္အားရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္က ျပည္သူလူထုကို ကေလးကစားစရာ ေသနတ္ နဲ႕ အႏိုင္က်င့္ ဗိုလ္က်ျပေနရံုန႕ဲ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးရဲ႕ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းထဲက အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရးမွာပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ဂုဏ္သိကၡာမက်ဆင္းေရးကို မေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စစ္အင္အားတိုးတက္ဖို႕ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ရွိဖို႕ လိုအပ္လွပါတယ္။ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ ျဖိဳးေရးအတြက္ စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရး၊ ပညာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး တိုးတက္မွဳေတြလိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ဖို႕ ဟာ တပ္မေတာ္န႕ဲ ဘာမွမဆိုင္ပါဘူး။ အစိုးရနဲ႕သာ ဆိုင္ပါတယ္။ ျပည္သူကေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ တဲ့ အစိုးရက ေဆာင္က်ဥ္းရမွာပါ။ ျပည္သူ႕အစိုးရက တာ၀န္ေပးတဲ့ က်ရာေနရာကေနသာ တပ္မ ေတာ္အေနနဲ႕ အက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရမွာပါ။ ဒီလိုမဟုတ္ပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို မတန္မရာ ေနရာ၀င္ယူလိုက္ေတာ့ eternal principle ျဖစ္တဲ့ အစိုးရရယ္၊ ျပည္သူရယ္၊ တပ္မေတာ္ရ႕ဲ ဆိုတာက ပ်က္ယင ြ ္းသြားပါတယ္။ ျပည္သူလူထုန႕ဲ အစိုးရဓား ျပ စစ္တပ္တ႕ို ထိပ္တိုက္ျဖစ္လာၾကပါတယ္။ ထိပ္တိုက္ျဖစ္လာေတာ့ လူထုကို နည္းမ်ိဳးစံုသံုးျပီး ႏိွမ္ နင္းပါေတာ့တယ္။ ဒီလိုႏွိပ္နင္းျပန္ေတာ့ ျပည္သူလူထု ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းေ၀းေရး ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ BURMA STAR GROUP

30

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

လံုျခံဳေရး အေျခခံအခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္လိုက္ပါေလေရာ။ တဆက္တည္းမွာပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ၊ တရားစီရင္ေရးအာဏာ၊ တရားဥပေဒျပဳေရးအာဏာေတြမွာ မမွန္မကန္ က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္မွဳေတြျဖစ္ လာေတာ့တယ္။ တခါ လူထုကို ျခိမ္းေခ်ာက္ဖို႕ စစ္အင္အား တိုးခ်ဲ႕မွဳေတြကို ျပည္သူ႕ဘ႑ာကေန အလြန္အကၽြံသံုးစြဲမႈေတြ ျဖစ္လာတာရယ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရား အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမွဳေတြရယ္၊ ဗဟိုခ်ဳပ္ကင ို ္စနစ္ေတြရယ္၊ ေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္ေကာင္းစားေရး ၀ါဒေတြရယ္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္စီးပြား ေရး၊ လူမွဳေရး၊ ပညာေရးက အဘက္ဘက္က ဆက္တိုက္ က်ဆင္းလာေတာ့တယ္။ မတရားဖိႏိွပ္မႈ ေတြမ်ားလာေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက မေနႏိုင္ပဲ ၀င္ေရာက္ေျပာဆိုမွဳေတြက ထပ္ျဖစ္လာျပန္တယ္။ အဲဒီ အခါမွာ ႏိုင္ငံတကာဖိအားကို အေလးမျပဳပဲ ေနႏိုင္ေရးအတြက္ အားကိုးရာရွာရေတာ့တယ္။ ရွာရင္း ေပါက္ေဖာ္ၾကီးနဲ႕ နအဖသတို႕သမီးတို႕ ဆံုေတြ႕ၾကရာက တရုတ္ၾကိဳးဆြဲ ရုပ္ေသးေလးဘ၀ကို ေရာက္ သြားျပန္တယ္။ အဲဒီမွာတင္ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးရဲ႕ အေျခခံအခ်က္တခုျဖစ္တဲ့ ေအာ္တိုေနာ္မီဟာ က်ဆင္းလာပါေတာ့တယ္။ ဒီလိုန႕ဲ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး အေျခခံအခ်က္ေလးရပ္လံုးကို ေအာင္ျမင္ ေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္စြမ္းမရွိပဲ ျဖစ္လာျပီး၊ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးသာမက အျပည္ျပည္ဆိုင္ ရာလံုျခံဳေရး အေပၚမွာပါ သက္ေရာက္မွဳေတြ ရွိလာပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရး ပထမဦးဆံုး လူသားလံုျခံဳေရး (Human Security) က႑ကို အရင္ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢဖြံ႕ျဖိဳးေရးအစီအစဥ္(UNDP)က ထုတ္ေ၀တဲအ ့ စီရင္ခံစာမွာ လူသားလံုျခံဳေရး ဆိုတာ ကို လူသားတဦးခ်င္းဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ပိတ္ပင္တားဆီးေနတဲ့ အႏၱရာယ္မ်ားမွ ကင္းေ၀းေရး အေျခ အေနတရပ္အေနနဲ႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ လူသားမ်ားဘ၀မွာ ေရရွည္ျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားျဖစ္ေနတဲ့ ငတ္ မြတ္ေခါင္းပါးျခင္း၊ ေရာဂါဘယကူးစက္ျပန္႕ပြားျခင္းနဲ႕ အဖိႏွိပ္အခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံရျခင္း စတာေတြက ကင္း ေ၀းဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာက အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး တရွိန္ထိုးက်ဆင္းျပီး၊ စီးပြားေရးတိုးတက္မွဳ ေႏွာင့္ေႏွးေနတာေၾကာင့္ လူအမ်ား ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမွဳဒဏ္ကို မရွဳမလွ ခံေနၾကရပါ တယ္။ ထမင္းနပ္မွန္ေအာင္ မစားႏိုင္သူ အေရအတြက္က တစတစ မ်ားျပားလာပါတယ္။ အစာေရစာ မလံုေလာက္မႈေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရွံဳးရတဲ့ သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား၊ ကေလးငယ္မ်ား အမ်ားအျပား ျဖစ္ ေနပါတယ္။ ေရာဂါဘယမ်ားကို စနစ္တက်ကုသရန္ ေငြေၾကးမလံုေလာက္မွဳေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရွံဳး ရသူမ်ားမွာလည္း ဒုန႕ဲ ေဒးျဖစ္လာပါတယ္။ ပိုျပီးဆိုး၀ါးတာကေတာ့ နအဖစစ္အုပ္စုရ႕ဲ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မ ႈ ပါ။ စကားဟဟမေျပာရဲ၊ ထမင္း၀၀ မစားရတဲ့ ဘ၀ကို ျပည္သူမ်ား ေရာက္ရွိေနပါတယ္။ လူအမ်ားစုကို အေၾကာက္တရားသြင္းျပီး ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ လူတဦးခ်င္းဆီရ႕ဲ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ မႈအေပၚမွာ မ်ားစြာ ထိခိုက္ေနပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ားအေပၚ ရန္သူလိုသေဘာထားျပီး လူမ်ိဳးတုန္း စစ္ပြဲမ်ားဆင္ႏေ ႊဲ နတာေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ Internally Displaced persons (အိုင္ဒီပီ) အေရအတြက္ဟာ သန္းနဲ႕ခ်ီျပီး ရွိေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ႏိုင္ငံေရးခိုလွံဳခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ား BURMA STAR GROUP

31

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ကလဲ တစတစ မ်ားျပားလာပါတယ္။ ဒါနဲ႕အတူ ဆက္စပ္ျပီး ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ရာဇ၀တ္မွဳတခုျဖစ္တဲ့ လူကုန္ကူးမွဳကပါ ေနာက္ဆက္တြဲလာပါ တယ္။ ျမန္မာျပည္ႏိုင္ငံေရး မတည္ျငိမ္မွဳေပၚမွာ အခြင့္အေရးယူျပီး ၀င္ေငြရွာတဲ့ မသမာသူ ႏိုင္ငံေရး အေရျခံဳမ်ားကလဲ စီးပြားျဖစ္ လူကုန္ကူးမွဳေတြ လုပ္ကိုင္လာၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတခုမွာ လူသားလံုျခံဳေရး ကို အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက တာ၀န္မယူႏိုင္တဲ့အခါ ဒီလိုျဖစ္ရပ္ေတြက ေပၚေပါက္စျမဲပါပဲ။ ျပႆနာရဲ႕ အ ရင္းအျမစ္က နအဖသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသာ ဒီမိုကေရစီန႕ဲ လူ႕အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ရွိတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ႏိုင္ငံတရပ္အျဖစ္ ေပၚထြက္လာခဲ့ရင္ ဒီလိုအခြင့္အေရးသမားေတြဟာ အလိုအေလ်ာက္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားမွာပါ။ ႏိုင္ငံေရးအေရျခံဳမ်ားနဲ႔ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကို ခြဲျခား႐ႈျမင္ဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္။ ဒုတိယအေနနဲ႕ လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္း လံုျခံဳေရး (societal security) ကို ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။ လူ႕အဖြ႕ဲ အ စည္းလံုျခံဳေရးကို စစ္ေရးႏိုင္ငံေရး ျခိမ္းေခ်ာက္မွဳမ်ားနဲ႕ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ စစ္ေရးျခိမ္းေျခာက္မႈဆို တာက လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္းထဲမွ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားမ်ားကို အာဏာသိမ္း စစ္တပ္မွ လက္နက္အင္ အားနဲ႕ အႏိုင္ယူဗိုလ္က်စိုးမိုးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားရြာ ငယ္မ်ားကို မီး႐ႈ႕ိ ဖ်က္ဆီးမႈ၊ တိုင္းရင္းသူမ်ားကို မုဒိန္းက်င့္မွဳ၊ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မွဳ၊ တိုင္းရင္းသားတပ္မ်ားကို အႏိုင္က်င့္ လက္နက္ခ်ခိုင္းမွဳမ်ားဟာ လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္းကို စစ္ေရးနည္းျဖင့္ ျခိမ္းေခ်ာက္မွဳျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးျခိမ္းေခ်ာက္မွဳဆိုတာကလဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ရယူထားတဲ့ လူတစုကေန ျပည္သူအမ်ားကို မတရားဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းျဖင့္ ျခိမ္းေခ်ာက္မွဳျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိျမန္ မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္သူလူထုကို ဖိႏွိပ္ထားရံုမက လူမိုက္လက္ကိုင္တုတ္မ်ားေမြးျပီး၊ လူထုရ႕ဲ လြတ္လပ္ခြင့္ ကို ပိတ္ပင္ထားတာေၾကာင့္ လူ႕အဖြ႕ဲ အစည္းအေပၚမွာ ႏိုင္ငံေရးျခိမ္းေျခာက္မႈ႐ွိေနပါတယ္။ ဒီလို လူ႕ေဘာင္အဖြ႕ဲ အစည္းရဲ႕လံုျခံဳေရးကို ျခိမ္းေျခာက္ေနျခင္းဟာ ႏိုင္ငံတကာအတြက္ စိုးရိမ္ဘြယ္ရာ အေျခအေနျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုန႕ဲ ျမန္မာ့ လူသားလံုျခံဳေရး၊ လူ႕အဖြဲ႔စည္းလံုျခံဳေရးနဲ႕ ပတ္သက္တ့ဲ ကိစၥရပ္ေတြဟာ အျပည္ျပည္ ဆိုငရ ္ ာလံုျခံဳေရးကို လူဦးေရေရြ႕လ်ားမွဳ၊ ႏိုင္ငံေရး ခိုလွံဳခြင့္၊ အိုင္ဒီပီ၊ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမွဳ ႐ႈေထာင့္မ်ား ကေန ဂယက္ရိုက္လာပါတယ္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးဇာတ္ခံုေပၚမွာ ႏိုင္ငံေတြဟာ အဓိက ဇာတ္ေကာင္ေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုေပမယ့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရးသေဘာတရားအရ state-centric security နဲ႕ လူသားလံုျခံဳေရး (Human security) တို႕မွာ Human security ကို ဦးစားေပးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူ ျပည္သားမ်ား လံုျခံဳေရးအတြက္ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြးၾကရတဲ့ အထိပါပဲ။ ကုလသမဂၢရ႕ဲ ဖြ႕ဲ စည္းပံုဆိုင္ရာအားနည္းခ်က္ (Structural failure) ေၾကာင့္သာ တရုတ္န႕ဲ ရုရွားတို႕ရဲ႕ ဗြီတိုအာဏာ က်င့္သံုးမွဳေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာ့ေရးရာကေတာ့ ကမၻာ့လံုျခံဳေရးအေပၚမွာ ဂယက္ရိုက္မွဳေတြ ရွိေနခဲ့ပါျပီ။ BURMA STAR GROUP

32

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

တတိယပိုင္းအခ်က္အေနနဲ႕ စီးပြားေရးရာ လံုျခံဳေရး (economic security ) က႑ကေန ေလ့လာ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။

လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာ

စီးပြားေရးတိုးတက္မွဳေႏွာင့္ေႏွးျခင္း၊

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ၊

အလုပအ ္ ကိုင္႐ွားပါးမႈ စတာေတြေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရးအခက္အခဲေတြ ၾကံဳေနၾကရပါတယ္။ စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းအမ်ားစုကိုလဲ စစ္အုပ္စုနဲ႔အေပါင္းအပါမ်ားကသာ ၾကီးစိုးလုပ္ကိုင္ေနၾကပါတယ္။ တိုင္း ျပည္တခုမွာ စီးပြားေရးရာလံုျခံဳေရးအတြက္ ေထာက္ပံ့ေရးလံုျခံဳေရး၊ ေစ်းကြက္၀င္ေရာက္မွဳ လံုျခံဳေရး၊ ေငြေၾကးစနစ္ခိုင္မာေတာင့္တင္းမွဳလံုျခံဳေရး၊ နည္းပညာစြမ္းရည္လံုျခံဳေရး၊ လူမွဳစီးပြား paradigm လံုျခံဳ ေရး၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လံုျခံဳေရး၊ စီးပြားေရးစနစ္လံုျခံဳေရး၊ မဟာမိတ္ျပဳလံုျခံဳေရးဆိုတဲ့ economic security typologies ရွစ္မ်ိဳးနဲ႕ ျပည့္စံုရပါတယ္။ ဒီရွစ္မ်ိဳးလံုးနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာျပည္မွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္းတင္သင ြ ္းမႈ ေတြကို နည္းမ်ိဳးစံုန႕ဲ ကန္႕သတ္ထားမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ျပည္တင ြ ္းကုန္စည္စီးဆင္းမွဳ၊ ျဖန္႕ခ်ိေရး၊ ေထာက္ပံ့ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွာလဲ အဆင့္ဆင့္လိုင္းေၾကးေပးျပီးမွ လုပ္ေဆာင္ေနၾကရပါတယ္။ ေစ်းကြက္ ၀င္ေရာက္ႏိုင္မွဳမွာလည္း ေစ်းကြက္ကို နအဖဦးပိုင္န႕ဲ အေပါင္းအပါမ်ားကသာ ၾကီးစိုးေနၾက ပါတယ္။ ဘယ္လိုေစ်းကြက္ပဲ၀င္၀င္ ပါမစ္ရဖို႕လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျခင္းက စတင္ရပါတယ္။ ေငြေၾကးစ နစ္မွာလည္း ခိုင္မာမွဳမရွိပါဘူး။ ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ား စိတ္ခ်ယံုၾကည္ရမွဳမရွိပါဘူး။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြႏႈန္း က အရွိန္အဟုန္န႕ဲ ျမင့္တက္ေနပါတယ္။ နည္းပညာစြမ္းရည္ပိုင္းမွာလည္း High tech လုပ္ငန္းမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ကြပ္ကဲမွဳမ်ား ရွိေနပါတယ္။ လူမွဳစီးပြား paradigm ပိုင္းမွာလည္း ကာကြယ္ေပးမႈမ႐ွိတာ ေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ေစ်းကြက္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဘိန္းကုန္ကူးသမားမ်ားလက္ထဲမွာ ေရာက္ေနပါတယ္။ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္လံုျခံဳေရးဆိုတာမွာလဲ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးအဖြ႕ဲ မ်ား၊ ဥပေဒ ဘက္ေတာ္သားအမည္ခံမ်ားရဲ႕ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ၊ ၾကီးစိုးျခယ္လွယ္မႈမ်ားသာ ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ စီးပြားဖက္လံုျခံဳေရးအပိုင္းမွာလဲ နည္းဗ်ဴဟာပိင ု ္းဆိုင္ရာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ(tactical cooperation) နဲ႕ ေတြ႕ဆံုညွိႏွိဳင္း ပူးေပါင္းဆာင္ရြက္မွဳ (negotiated cooperation) အပိုင္းေတြမွာ စည္းမ်ဥ္းနည္း လမ္းေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို စီးပြားေရးရာလံုျခံဳမွဳမရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ လူငယ္အမ်ားအျပား တိုင္းျပည္မွထြက္ခြာသြားျပီး ဦး ေႏွာက္ယိုစီးမွဳ ျပႆနာ စတင္ပါေတာ့တယ္။ brain drain ျပႆနာကို ေျပာျပီး၊ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ သြား ေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္တဲ့ ပညာတတ္လူငယ္မ်ားကို အျပစ္တင္ေျပာဆိုေပမယ့္ brain gain ျဖစ္ ေအာင္ နအဖဘက္က ေဆာင္ရြက္ခ်က္ တစံုတရာမွမရွိပါဘူး။ စစ္တပ္ပညာေတာ္သင္မ်ားကို ျပည္ပ ေစလႊတ္ပညာသင္ၾကားမွဳမ်ားပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုသင္ၾကားေစရာမွာလဲ အမ်ိဳးသားဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရး ဆိင ု ္ရာ ပညာရပ္မ်ားမဟုတ္ပဲ စစ္အင္အား၊ စစ္အာဏာရွင္ယႏၱရား ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ပညာရပ္မ်ား ကိုပဲ သင္ၾကားေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးရာလံုျခံဳမွဳမရွိတဲ့အတြက္ ေနာက္တခ်က္ျဖစ္ပြားလာတဲ့ ျပႆနာကေတာ့ လူကုန္ကူးမႈ၊ လိင္ေက်းကၽြန္ျပဳမႈ စတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ လိင္လုပ္ BURMA STAR GROUP

33

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

သားမ်ားအျဖစ္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွာ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္သူမ်ားမွ အိတ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးမ်ား ကူးစက္ပ်ံ႕ ႏွံ႕မႈေတြျဖစ္လာပါတယ္။

ဒီလို

လူကုန္ကူးမွဳေတြ၊

ေရာဂါပိုးပ်ံ႕ပြားမွဳေတြဟာ

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ

လံုျခံဳေရးကို ၾကီးစြာေသာ သက္ေရာက္မွဳေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါတြင္မက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရးကို တိုက္ရိုက္ျခိမ္းေခ်ာက္ေနတဲ့ အၾကီးမားဆံုး ျမန္မာ့ေရးရာ ျပႆနာတရပ္ကေတာ့ မူးယစ္ေဆး၀ါးကိစၥပါ။ နအဖစစ္အုပ္စုဟာ “ဘယ္သူေသေသ၊ ငေတမာရင္ျပီး ေရာ” စိတ္ဓာတ္န႕ဲ မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္မွဳ၊ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမွဳေတြကို အားေပးေဆာင္ရြက္ ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက ဖိအားေပးလာတဲ့အခါမွသာ ဟန္ျပဖ်က္ဆီးေရးပြဲမ်ား လုပ္ျပီး ကမၻာကို မ်က္လွည့္ျပေနတာပါ။

ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူမ်ား သတင္းကို

ေထာက္လွမ္းရယူႏိုင္ေအာင္

လူအင္အား၊ နည္းပညာအကူအညီ စတာေတြန႕ဲ အင္တိုက္အားတိုက္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ စစ္အုပ္စုဟာ တကယ္သာ ဒီလိုအင္အားေတြသံုးျပီး မူးယစ္ႏွိမ္နင္းေရး လုပ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္ေ၀မွဳ၊ ျဖန္႕ျဖဴးမွဳေတြကို မလြဲမေသြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မွာပါပဲ။ မ်က္စိစံုမွိတ္ အားေပးေနလို႕သာ ျမန္မာျပည္ဟာ ကမၻာမွာ

ဒုတိယအမ်ားဆံုး

မူးယစ္ေဆး၀ါးထုတ္လုပ္တဲ့

ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအျဖစ္

တည္ရွိေနတာပါ။

ဒီျမန္မာ့မူးယစ္ေဆး၀ါးျပႆနာဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရးကို ထိခိုက္မွဳေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္ေန ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နိဂံုးခ်ဳပ္ဆိုရရင္ေတာ့ “ေရႊသမင္ဘယ္ကထြက္၊ မင္းၾကီးတာကထြက္” ဆိုတဲ့အတိုင္း လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ျမန္မာ့ေရးရာ ျပႆ နာမ်ားဟာ နအဖစစ္အုပ္စု တည္ရွိေနျခင္းေၾကာင္း ျဖစ္ပြားေနတာပါ။ စစ္အာဏာရွင္ၾကိဳးဆြဲ ရုပ္ေသး အရပ္သားအစိုးရ တက္လာရံုန႕ဲ လဲ ေပ်ာက္ပ်က္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အျပီးတိုင္ ခ်ဳပ္ျငိမ္းသြားမွသာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ျပည္သူလူထု လံုျခံဳေရး၊ ကမၻာသူ ကမၻာသားမ်ား လံုျခံဳေရးတို႕အတြက္ နအဖစစ္အုပ္စုအား ပူးေပါင္းတိုက္ပ၀ ြဲ င္ၾကပါစို႕။ စစ္အာဏာ ရွင္စနစ္ ခ်ဳပ္ျငိမ္းေရးအတြက္ လက္တြဲလွဳပ္ရွားၾကပါစို႕၊ လို႕ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္။ ခင္မမမ်ိဳး (၁၈၊ ၁၈၊ ၁၁၊ ၁၁၊ ၂၀၀၈) ၂၀၀၈) (Khinmamamyo. Khinmamamyo.blogspot. blogspot.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)












BURMA STAR GROUP

34

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ညာ႐ စြယ္စုံရအႏုပညာ ႐ွင္ ဦး၀င္းေဖ (သ႐ုပ္ေဖာ္ - မင္းေက်ာ္ခုိင)္ ၀င္းေဖလြယ္အိတ္ အမွတ္ ၅

ဦးသုခ၊ ဦးထြန္းေ၀ ေ၀၊ ဦးသိန္းေဖျမင့္ ႏွင့္ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းမ်ား ၀င္းေဖ ေအာက္တုိဘာ ၂၉၊ ၂၉၊ ၂၀၀၈

ေသာတရွင္မ်ားခင္ဗ်ား၊ ဒီတပတ္ေတာ့ အေျပာင္းအလဲက ေလးျဖစ္သြားေအာင္“၀င္းေဖလြယ္အိတ္”ထဲက ရုပ္ရွင္နဲ႔ပတ္ သက္တာကေလးေတြကုိ ဆဲြထုတ္ျပဖုိ႔

စီစဥ္ထားပါတယ္။

အကယ္ဒမီဆုေတြ အမ်ားႀကီးရထားၾကတ့ဲ ရုပ္ရွင္ဒါရုိက္တာ ႀကီး ဦးသုခ၊ ရုပ္ရွင္မင္းသားႀကီးဦးထြန္းေ၀၊ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ ညႊန္းေတြ ေရးခ့ဲဖူးတ့ဲ စာေပပညာရွင္ႀကီး ဦးသိန္းေဖျမင့္ တုိ႔အေၾကာင္း က်ေနာ္ ေတြ႔ဖူးသလုိ ေျပာျပပါမယ္။ က်ေနာ္ကုိယ္တုိင္မွ ရုပ္ရွင္ တကားႏွစ္ကားပဲ ဒါရုိက္တာလုပ္ ၿပီး ႐ုိက္ရေသးတယ္၊ ၀တၳဳဇာတ္ညႊန္းကေလး သုံးေလးပုဒ္ပဲ ေရးရေသးတယ္၊ ဆရာႀကီးဦးသုခက က်ေနာ့္ကုိ ၀တၳဳဇာတ္ ညႊန္းေရးေပးဖုိ႔ အလုပ္အပ္ပါတယ္။ အပ္တာမွ တခါတည္းနဲ႔ သုံးပုဒ္ေတာင္ အပ္ပါတယ္။ ဆရာဦးသုခဟာ ကိုယ္တုိင္ စိတ္ႀကိဳက္ ၀တၳဳဇာတ္ညႊန္းေတြေရးၿပီး ကုိယ္တုိင္ ဒါ႐ုိက္ တာလုပ္ ကုိယ္တုိင္လည္း သရုပ္ေဆာင္တတ္တ့ဲ ရွားပါး ရုပ္ရွင္ပညာရွင္ႀကီးတေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ က်ေနာ္ ဆရာႀကီးအတြက္ ဇာတ္ညႊန္း ေရး မေပးရဲပါဘူး လုိ႔ အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာႀကီးက က်ေနာ့္စကားကုိ BURMA STAR GROUP

35

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

လက္မခံပါဘူး။ သူဟာ အသက္ႀကီးပါၿပီ တ့။ဲ generation gap ေခတ္ကာလခ်င္းဟသြားပါၿပီတ။့ဲ ေခတ္လူငယ္ေတြရ႕ဲ စ႐ိုက္လကၡဏာေတြကုိ မသိေတာ့တအ ့ဲ တြက္ အက်င့္စရုိက္က အစ စကားအသုံး အႏႈန္းေတြအဆုံး အဆက္ျပတ္ေနပါၿပီတ။့ဲ ဒီတုန္းက က်ေနာ့္အသက္က ၄၀ ေတာင္ မျပည့္ေသးပါ ဘူး။ က်ေနာ့္ကုိပဲ ဇြတ္ အလုပ္အပ္ပါ တယ္။ ဆရာႀကီး ဦးသုခလုိ ပညာရွင္ႀကီးက က်ေနာ့္ကုိ ယုံလုိ႔ တာ၀န္ေပး တယ္ဆုိေတာ့ က်ေနာ့္မွာ အကယ္ဒမီဆုေတြ အမ်ားႀကီး ရတာထက္ အမ်ားႀကီး တန္ဖုိးႀကီးတ့ဲ ဂုဏ္သိကၡာ တက္ခ့ဲ ရပါတယ္။ အဲဒါထက္ တန္ဖုိးႀကီးတာကေတာ့ ၀တၳဳဇာတ္ ညႊန္းေရးၾကတ့ဲေနရာမွာ ကုိယ္သိတေ ့ဲ ခတ္ ကုိယ္သိတ့ဲ ကာလ ကုိယ္သိတေ ့ဲ နရာေဒသ သဘာ၀ စ႐ုိက၀ ္ န္းက်င္ ကုိသာ ပီျပင္ေအာင္ ေရးႏုိင္ၾကမွာျဖစ္တယ္၊ ကုိယ္မသိလုိ႔ မကြ်မ္းက်င္တာေတြကုိ ေဖာ္က်ဴးရင္ မပီျပင္ႏုိင္ဘူး ဆုိတ့ဲ ပညာ အသိ ပညာသတိကုိ သင္ၾကားေပးသြားတာပါပဲ။ အခု လက္ေတြ႔ ဒီေန႔ ေခတ္လူငယ္ေတြရ႕ဲ အက်င့္စရုိက္နဲ႔ စကားအသုံးအႏႈံးေတြ က်ေနာ္ လုိက္မမီေတာ့ပါဘူး။ ေခတ္ကုိ ျမင္တ့ဲ ခဲျြ ခမ္းစိတ္ျဖာႏုိင္တ့ဲ အလြန္ ေတာ္တ့ဲ ေခတ္လူငယ္ ရုပ္ရွင္ပညာရွင္ကေလးေတြ အမ်ားႀကီး ေပၚထြက္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္ ျမန္မာရုပ္ရွင္ေလာကကုိ ၀င္လာတ့အ ဲ ခါမွာ လက္ေတြ႔ က်က် ထိထိေရာက္ေရာက္ ေစာင္မ ၾကည့္ရွဳကူညီခ့ဲတ့ဲ ေက်းဇူး ရွင္ ပုဂၢိဳလ္ေတြထဲမွာ ရုပရ ္ ွင္မင္းသားႀကီး ဦးထြန္းေ၀ဟာ ထိပ္ တန္းမွာ ရိွပါတယ္။ က်ေနာ္ အႏုပညာေက်ာင္းအုပ္ လုပ္ေနစဥ္ ကတည္းက မင္းသားႀကီးနဲ႔ ခင္မင္ခ့ဲရတာမုိ႔ ဦးထြန္းေ၀က က် ေနာ့္ကုိ ဆရာႀကီးလုိ႔ေခၚဖုိ႔ ႏႈတ္က်ဳိးေနပါတယ္။ ဒါက ၀ယ၀ုဒၶိ၊ ဂုဏ ၀ုဒိၶ ဆုိတာေတြနဲ႔မဆုိင္ပါဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ မင္းသား ႀကီးကုိ တေလးတစားနဲ႔ ေလးေလးထြန္းေ၀လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ သဘာ၀အမူအရာရိွတယ္လုိ႔ ေက်ာ္ၾကားၿပီး သဘာ၀မင္းသား BURMA STAR GROUP

36

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ႀကီးလုိ႔ လူသိမ်ားတ့ဲ ရုပ္ရွင္မင္းသားႀကီး ဦးထြန္းေ၀က “ဒီမယ္ ဆရာႀကီး၊ အုိက္တင္ဆုိတာ အုိက္တင္ လုပ္ေနမွန္း သိေနရင္ မနိပ္ဘူးဗ်။ သဘာ၀အတုိင္း လုပ္လုိ႔ ဆုိျပန္ရင္လည္း လုပ္ၾကည့္ပါ၊ မရပါဘူး၊ အုိက္တင္လုပ္ေနတာမွန္း မသိေအာင္ လုပ္တ့ဲ အုိက္တင္မ်ဳိးကမွ တကယ့္ အႏုပညာပါဗ်ာ” လုိ႔ အေလးအနက္ ေျပာဖူးပါတယ္။ အႏုပညာဆုိတာ လူက လုပ္တာပါ တ့။ဲ သဘာ၀အတုိင္း ရိွေနတာ ေတြကုိ ရုိက္ၿပီး သူ႔ဟာသူ ၾကည့္လုိ႔ေကာင္းေနတာေတြဟာ တကယ္ေတာ့ မွတ္တမ္းတင္သေဘာပါပဲ လုိ႔ ရွင္းျပပါတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ ကားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရုိက္ျဖစ္ၾကေတာ့ မင္းသားႀကီးထြန္းေ၀ရဲ႕ လက္ေတြ႔အႏုပညာကုိ

မ်က္၀ါးထင္ထင္

ေတြ႔ခ့ဲရပါတယ္။

ေလးေလးထြန္းေ၀

ေျပာျပတာေတြ

အမ်ားႀကီး ရိွပါေသးတယ္။ ေနာက္မွ ႀကဳံသလုိ တင္ျပပါ့မယ္။ စာေပပညာရွင္ႀကီး ဆရာဦးသိန္းေဖျမင့္ဟာ မင္းသားႀကီး ဦးထြန္းေ၀ရဲ႕ ဆရာရင္းတေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မင္းသားႀကီးကတဆင့္ ဆရာဦးသိန္းေဖျမင့္နဲ႔ က်ေနာ္ ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္ခြင့္ ရခ့ဲပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္ခင္က ၿဗိတိသွ်ဘားမား ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီမွာ ဆရာဦးသိန္းေဖျမင့္ ရုပ္ရွင္ ၀တၳဳ ဇာတ္ညႊန္း ေရးေပးခ့ေ ဲ ၾကာင္း က်ေနာ္ သိရေတာ့ က်ေနာ္ကလည္း ဆရာႀကီးထံမွာ က်ေနာ့္အတြက္ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းေရးေပးဖုိ႔ ပူဆာဖူးပါတယ္။ ဆရာႀကီးက “ကု၀ ိ င္းေဖေရ အရင္က က်ဳပ္ ဇာတ္ညႊန္း ေရးခ့ဲဖူးတာေတာ့ မွန္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ခုေတာ့ မေရးေတာ့ဘူးဗ်” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဘာျပဳလုိ႔တုန္း ဆုိေတာ့ ဇာတ္ညႊန္းေရးရင္ စာပ်က္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းဆုိတာ စာမဟုတ္ဘူး တ့။ဲ ရုပ္ရွင္ရုိက္ဖုိ႔ အညႊန္းေတြ ေရးရတာ တ့။ဲ ဒါေၾကာင့္ တကယ္ စာေကာင္းေပေကာင္းေရးတ့အ ဲ ခါမွာ စာပ်က္တယ္ တ့။ဲ ဟာ ဟုတ္ေပသားပဲ ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္လည္း ခ်က္ခ်င္း မွတ္သားထားလုိက္ပါ တယ္။ ေနာက္ က်ေနာ္ႀကဳံႀကိဳက္လုိ႔ Iowa တကၠသုိလ္ International Writing Program ကုိ တက္ေရာက္ ခြင့္ ရတ့အ ဲ ခါမွာေတာ့ က်ေနာ္ေရးခ့ဲဖူးတ့ဲ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညႊန္းေတြန႔ဲ ပတ္သက္လုိ႔ ဒါေတြဟာလည္း စာေပပါပဲ လုိ႔ ေဆြးေႏြးသတ္မွတ္ေပးခ့ဲၾကပါတယ္။ အရွည္ကုိေတာ့ ေနာက္မွ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးပါ့ မယ္။ ဒီတပတ္ ဒီေလာက္နဲ႔ပဲ နားလုိက္ပါရေစ။ က်န္းမာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ၊ က်ေနာ္ ၀င္းေဖပါ။ ။ (မူရင္း - ဘီဘီစီအသံလႊင့္႒ာန၊ ျမန္မာပုိင္းအစီအစဥ္)

( “မု “မုိးမခ” မခ” မီဒီယာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)










BURMA STAR GROUP

37

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

မီးျခစ္တဆံ

(ေမာင္ေသာ္က) ႏိ၀ ု င္ဘာ ၁၈၊ ၁၈၊ ၂၀၀၈ (၁) အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့ …။ အျမင္ကပ္ေလာက္ေအာင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ တပ္မက္စိတ္ရွိသူမ်ားက ေၾကာင္သူေတာ္ေသာကနဲ႔ေလ…။ အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့ …။ ေကာက္က်စ္ေသာ အျမင္တိုေသာ ကိုယ္က်ဳိးငဲ့ ရန္လိုစိတ္နဲ ့ လူလားေျမာက္လာတဲ့ အာဏာပါးကြက္သားတို႔က ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေလးစားျခင္းငွာ မတတ္စြမ္းႏိုင္တဲ့ ေကာက္႐ိုးမွ်င္ ဥပေဒနဲ႔ေလ…။ အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့ …။ အေကာင္းအဆိုးအေပၚမွာ ရွက္ဖြယ္လိလိ ဥပကၡာျပဳႏိုင္သူမ်ားက ယုတ္ညံ့သိမ္ဖ်င္းမႈနဲ႔ မသန္႔စင္ေသာအရာမွန္သမွ် မုသားပုဒ္မနဲ႔ေလ…။ အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့ …။ BURMA STAR GROUP

38

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

႐ုပ္မွာ အာဏာနဲ ့က်ည္ဆန္ နာမ္မွာ ဖက္ဆစ္ မေအာင္ျမင္တဲ့ သူရေ ဲ ကာင္းမ်ားရဲ႕ အာဃာတထက္ အဆိပ္အေတာက္ျပင္းတဲ့ ခုံ႐ံုးအမိန္႔နဲ႔ေလ…။ (၂)

“မီးပြားကေလးကေနၿပီး မီးေတာက္ႀကီးျဖစ္လာတဲ့အခါမွာ ကမာၻေျမေပၚမွာရွိတဲ့ အညစ္အေၾကးဟူသမွ်နဲ႔ လူေလလူလင ြ ့္ ဂ်ပိုးေတေလေတြကို ေလာင္စားသြားလိမ့္မယ္…” (ေဂၚကီ) ေမာင္ေသာ္ကရဲ႕ ‘မီးျခစ္တဆံ’ ဟာ ေနာင္ … အႏွစ္ ၂၀ ၾကာတဲ့အခါမွာ ေလာင္စာမ်ားရဲ႕ ျပာနဲ႔ထုဆစ္ သမိုင္းဝင္ေက်ာက္တိုင္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္ ။ ။

ေမာင္ေသာ္က (ခ) ဗိုလ္မွဴးဘေသာ္ ေရတပ္ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း တဦးလည္းျဖစ္၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္တဦးလည္းျဖစ္၊ သေရာ္စာအေရးေကာင္းသူ စာေရးဆရာတဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ေမာင္ေသာ္က (အမည္ရင္း ဦးဘေသာ္) အက်ဥ္းေထာင္အတြင္းမွာ ေရးဖြဲ႔ခဲ့တဲ့ ကဗ်ာေတြထဲမွတပုဒ္ ျဖစ္သည္။၁၉၈၉ ေအာက္တိုဘာတြင္ တပ္မေတာ္အတြင္း ပုန္ကန္မႈျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္သည္ဟူေသာ စြပ္စခ ြဲ ်က္ျဖင့္ စစ္ခံု႐ံုးမွ ေထာင္ဒဏ္အႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္ခံရၿပီး ၁၉၉၁ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔တင ြ ္ ရန္ကုန္ ေဆး႐ံုႀကီး အခ်ဳပ္ခန္းအတြင္း၌ က်ဆံုးသည္။

( “မု “မုိးမခ” မခ” မီဒီယာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)












“စစ္သားမဟုတ္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံအတြက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအနစ္နာခံ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးစြန႔စားလု ္စားလုပ္ၾကတဲ့ လူေတြလည္း ရွိတာပဲ။ အဲ့ဒါေၾကာင့္စစ္သားမွ စစ္သားဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ေျပာင္းၾကရမယ္။ ငါတို ့ဟာ လက္နက္ ကိုင္ေတြျဖစ္ၾကေသာ္လည္း မတရားမလုပ္၊ ႏိုင္ငံရ႕ဲ ရန္သူေတြမဟုတ္၊ ႏိုင္ငံရ႕ဲ မိတ္ေဆြေတြ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကိုသေဘာေပါက္ရမယ္"

BURMA STAR GROUP

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ေအာင္ဆန္း

39

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈေပါ့ကြယ္

BURMA STAR GROUP

40

ဧရာ၀ ဧရာ၀တီ

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ကဗ်ာဆရာႀကီး ဦတင္မုိး ၇၅ ႏွစ္ျပည့္အထိမ္းအမွတ္

ငွက္ကေလး ခရီးသြား မိုးမိုးႏွင္း၊ မိုးခ်ဳိသင္း ႏိ၀ ု င္ဘာ ၁၈၊ ၁၈၊ ၂၀၀၈ ဒီေန႔ဆို ရန္ကုန္မွာ ႏိ၀ ု င္ဘာလ ၁၉ရက္။ အေဖသာ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္မွာ ရွိတယ္ဆိုရင္ အသက္ (၇၅) ႏွစ္ ျပည္႔ခဲ႔ၿပီ။ အေဖ႔ ေမြးေန႔အမွတ္တရအတြက္ ကိုယ္႔ အမအငယ္ မိုးမိုးႏွင္းရဲ႔ စာကဗ်ာ အတၳဳပၸတၱိေလးကို ေဖာ္ျပခ်င္ပါတယ္။ မႏွင္းက ဒီစာစုေလးကို အေဖဆုံးၿပီး ၃လ အၾကာမွာ ေရးခဲ႔တာပါ။ မႏွင္းကေတာ႔ ကိုယ္တို႔ မိသားစုထဲမွာ အႏုပညာေသြး အပါဆုံး၊ အေဖ႔ကို နားလည္မွဳ အေပးႏိုင္ဆုံး သမီးတ ေယာက္ပါ။ ကိုယ္႔ရဲ႔

မွတ္တမ္းေလးမွာ

ကိုယ္႔အမတေယာက္ရဲ႔စာေလးကို

အေဖ႔ေမြးေန႔

အမွတ္တရ

ေဖာ္ျပခြင္႔ရတာ ၀မ္းသာမိပါတယ္။ ဖတ္ၾကည္႔ၾကပါအုံး။ (မိုးခ်ဳိသင္း) ငွက္ကေလး ခရီးသြား

မုိးမိုးႏွင္း မတ္လရဲ႔

ဥေရာပမွာ

ခ်ယ္ရီေတြ

ေစာေစာစီးစီး

ျမိဳင္ျမိဳင္

ပြင္႔ေနၿပီ

ငွက္ကေလး။

ငွက္ေလး

ျပန္မလာဘူးလား။ အစ၏ သမိုင္း သူ႔ကုိ

စေမြးေတာ႔

ႏြားစားခြက္သာသာ

ျဖစ္သည္။

သူ႔အိမ္ရာသည္ ဒါဆို

ႏြားစားက်က္သာသာျဖစ္သည္။

ေယရွဳခရစ္လို

ျဖစ္ေနတာေပါ႔

ဟု

သူမက

သူ႔အိပ္ယာသည္ ျပဴးျပဴးျပက္ျပက္

အံအားတသင္႔ေမး ေတာ႔ “အဲသလိုဆန္ဆန္ပါပဲ သမီးရဲ”႔ ဟု ခပ္ေတြးေတြး ေျဖသည္။ အဖ ဦးဘအို ႏွင္႔ အမိ ေဒၚစံထယ္တို႔မွာ ရပ္ရြာသစ္ ေျပာင္းစ ကာလ ျဖစ္သည္။ ေရစႀကိဳ ခရုိင္ မုံညင္း၊ ေျမျဖဴမွ ေတာင္သာျမိဳ႔နယ္ ကန္ျမဲဇဂ်မ္းရြာသို႔ အထုပ္အထည္ သိပ္မပါ လက္ခ်ည္းသာသာ ေျပာင္းစဥ္က ျဖစ္သည္။ အဖိုး ဘုရားတကာ ဦးထြန္းတင္က သားေမာင္ဘအိုကို မဟာဂီတ လိုက္စားေစခဲ႔သည္။ ဘာသာ သာသနာႏွင္႔ ဂီတကို စည္းကမ္း တင္းၾကပ္စြာ မ်ိဳးေစ႔ခ်ေပးခဲ႔သည္။ အရြယ္တန္၍ တရြာသူ မစံထယ္ႏွင္႔ အေၾကာင္းပါေတာ႔ အဖိုးက ေငြ အရင္းအႏွီးထုတ္ကာ နယ္လွည္႔ စီးပြားရွာခိုင္းသည္။ ကိုဘအိုမွာ ေတာင္ယာ စိတ္မ၀င္စား၊ စီးပြားမမွဳ။ ဖခင္ေပးေသာ ေငြအရင္းအႏွီးႏွင္႔ နယ္လွည္႔ အထည္သည္ ျဖစ္ရသည္။ ထိုဘ၀တြင္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ က်င္လည္သည္။

BURMA STAR GROUP

41

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

အထက္ျပည္ အထက္ရြာ မႏၱေလးအထိ၊ ေအာက္ျပည္ ေအာက္ရြာ ေမာ္လျမိဳင္၊ ေရႊတိဂုံအထိ “စိန္ေဗဒါ”ဆိုင္း၀ိုင္းႏွင္႔ လိုက္သည္။ ဤတြင္ ဂီတ အႏုပညာႏွင္႔ ေပ်ာ္ေမြ႔ေတာ႔သည္။ အထည္စီးပြားျဖစ္မျဖစ္ သိပင္မသိေတာ႔။ ဇနီး မစံထယ္ႏွင္႔ မိခင္ ဖခင္ကိုပင္ အမွတ္မရႏိုင္ေတာ႔။ ၄-၅-၁၀ ႏွစ္ သူ႔သည္းေျခႀကိဳက္ စိန္ေဗဒါ ဆိုင္း၀ိုင္းေနာက္ အထက္၊ ေအာက္၊ အညာ၊ အေၾက စုံေအာင္ စုန္ဆန္ပါေတာ႔သည္။ မိခင္ နာမက်န္းျဖစ္ကာမွ စာကေလး တေစာင္မွ တဆင္႔ ရြာသို႔ ျပန္လည္ေျခခ် မိသည္။ ေငြလည္း မက်န္၊ လက္လုပ္လက္စားလည္း မလုပ္တတ္။ ထိုမွတဆင္႔ ဇနီးသည္ကို လက္ဆြဲကာ ကန္ျမဲ ဇဂ်မ္းသို႔ အေျခခ်ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ႔သည္။ သားသမီး စုစုေပါင္း ဆယ္ဦးထက္ မနည္း ဖြားခဲ႔ေသာ္လည္း ေနာက္ဆုံး သုံးဦးသာ အဖတ္တင္ရသည္။ အဖတ္တင္သည္႔ သမီးႀကီးမွာ“တင္ေမ” ျဖစ္လာရသည္။ ကန္ျမဲမွ ေမြးသူ သမီး “မျမဲ” မွာ အရြယ္မတန္ခင္ ကြယ္လြန္ရသည္။ သည္႔ေနာက္ ကန္ျမဲဖက္ ေမြးသူ ကန္ျမဲဇဂ်မ္းသား ေမာင္ဘဂ်မ္းသည္ “တင္မိုး” ျဖစ္ပါသည္။ ႏွမ အငယ္ဆုံးမွာ “မတင္စန္း” ျဖစ္သည္။

ကဗ်ာ အညႊန္း - ဒီအေဖနဲ႔ ဒီသား (စာမ်က္ႏွာ၂၈၀ မွ၂၈၆) အစပထမ အရီးအံ႔၏ အိမ္တင ြ ္ အဖီဆေ ြဲ နခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ အရီးအံ႔၏ အိမ္ဖီသည္ သူ၏ ေမြးဖြားရာ ျဖစ္လာရသည္။ ထိုမွအစျပဳ၍ ဖခင္ မိခင္တို႔၏ အပ္ခ်ဳပ္ပညာ၊ အဖ၏ဂီတ အႏုပညာ ေမတၱာ၊ ေစတနာ ရက္မွဳႏွင္႔ လုံ႔လ ၀ီရိယတို႔ေၾကာင္႔ တရြာတေက်းတြင္ ခ်စ္ခင္မွဳရရွိကာ အိမ္ယာ တင္႔တယ္ အတည္တ က် ျဖစ္ခဲ႔ၾကရသည္။ ထိုမွ ရြာဂီိတ၀ိုင္း၊

အိမ္ဂီတ

အသိုင္းအ၀ိုင္းမွတဆင္႔

သူ၏

ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းပညာ

ေရးကို

ရြာဆရာေတာ္

အရွင္အာစရဆီမွာ က်ိဳးက်ိဳးႏြံႏြံ သင္ယူသည္။ စာတတ္၊ ပညာတတ္ ျဖစ္လိုစိတ္ အလြန္ျပင္းျပသည္။ မႏၱေလး ေရႊေရးေဆာင္ ေက်ာင္းတိုက္မွ ကိုရင္ဘ၀မွာ အားရဖြယ္၊ အားက်ဘြယ္၊ သနားစဘြယ္လည္း ျဖစ္သည္။

“ေဖေဖ မႏၱေလး ကိုရင္ေလးဘ၀ မနက္မနက္ ဖိနပ္မပါ ဆြမ္းခံထြက္ရင္း တခါတရံ အမရပူရ ဖက္၊ အင္း၀ဖက္ထိ လယ္ကန္သင္းရိုးေတြမွာ ျဖတ္ေလွ်ာက္ရင္း ေလာကီပညာေတြ သိပ္ဆည္းပူးခ်င္ခဲ႔ တာပဲ။ တေန႔ေတာ႔ ငါ ေလာကီပညာေတြ တတ္ေျမာက္ၿပီး ေလာကီ အက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ဖို႔ အျမဲခံစား အိပ္မက္ေနခဲ႔တယ္ သမီးရယ္” ဆရာေတာ္မ်ားအား အလြန္အမင္း ၾကည္ညိဳၿပီး ဗုဒၶဘာသာအား အင္မတန္ ဦးထိပ္ထားေသာ္ လည္း သူ၏တိုးတက္ေသာ အျမင္က ေရစႀကိဳ “အေမတိုက”္ အိမ္သို႔ စြန္႔စြန္႔စားစား ပို႔ခဲ႔သည္။ ဤတြင္ အေဒၚျဖစ္သူ အေမတိုက္၏ ဆိုင္လုပ္ငန္းမ်ား ကူညီရင္း အတန္းေက်ာင္းပညာေရး စခဲ႔ရသည္။ အေဖ၊ အမ၊ ကန္ျမဲ ဇဂ်မ္းႏွင္႔ ဂီတကိုေတာ႔ သူမေမ႔။ ရြာကိုျပန္လာတိုင္း အက်ိဳးေဆာင္သည္။ စာသင္ၾကားေရး၊ စာၾကည္႔တုိက္လုပ္ငန္း အစရွိသည္..။ အေဖ႔ရဲ႔ မဟာဂီတကိုလည္း ရံဖန္ရံခါ လြမ္းဆြတ္သည္။ သည္လိုႏွင္႔ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေအာင္ ဆရာသမားမ်ား ေက်းဇူးႏွင္႔ မႏၱေလးတကၠ သိုလ္ ေရာက္ခဲ႔ရပါသည္။

BURMA STAR GROUP

42

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

“ေဖေဖ

ဆယ္တန္းေအာင္ေတာ႔

အသက္

၂၄ႏွစ္

ရွိၿပီ။

ေက်ာင္းစတက္တုန္းက

ဘုန္းႀကီး

ေက်ာင္းဘ၀ကလာေတာ႔ အတန္းထဲမွာ အႀကီးဆုံးျဖစ္ေနတာ။ ငါ႔သမီးက ၁၆ႏွစ္ေတာင္ မျပည္႔ေသး ဘူး ဆယ္တန္းေအာင္တာ ကံေကာင္းပါတယ္ သမီးရဲ”႔ ဟု အားေပးစကားမ်ား အမွတ္ရမိပါေသးသည္။ မႏၱေလး တကၠသိုလ္မွ တဆင္႔ ကဗ်ာဆရာတင္မိုး၏ ကဗ်ာဇာတ္လမ္းမ်ား အစျပဳပါၿပီ။ သူမ၏ငွက္ကေလး သူမက ဖခင္ကို ငွက္ဟုေခၚမည္။ ငွက္က အျပစ္ကင္းစင္သည္။ အသံခ်ိဳသည္၊ သဘာ၀ေလာ ကကို အေကာင္းျမင္သည္။

အလွဆုံး

သီဖြဲ႔သည္။

မနက္လင္းအားႀကီးႏိုး

သီခ်င္းဆိုသည္။

သည္ေလာက္ဆို

ငွက္ကေလး၏ ဂုဏ္အဂၤါ ေလာကတြင္ တေနရာစာ ၾကြယ၀ ္ ၿပီ။ ငွက္ကေလးႏိုးလွ်င္ ခ်က္ခ်င္း မ်က္ႏွာသစ္သည္။ ႏိုးထျခင္း၊ သစ္လင ြ ္ျခင္း၊ အသံေတြကို ရွာမည္။ အရုဏ္၏အလွ အခင္းအက်င္းကို သူကအမက္ေမာဆုံးျဖစ္မည္။ သန္႔စင္ျခင္း၏သေဘာလား။ ေက်းငွက္တို႔၏ ဂီတသံ၊ ပဲျပဳတ္သည္ မေလး၏ စူးရွရွ ဂရုဏာသံ၊ စမ္းေခ်ာင္းေလး တြတ္ထိုးသံ၊ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ား၏ တရားဓမၼသံ (သို႔မဟုတ)္ ေၾကာင္က်ီက်ီ ဂီတသံ၊ ဒါမွ မဟုတ္ ကေလးႏိုးထ သံ၊ အရုဏ္ဦး ဘုရားရွိခုိးသံ အကုန္ စူးစမ္းသည္။ ကဗ်ာတပုဒ္ ဖန္ဆင္းမိၿပီေပါ႔။ ေနာက္ ေနျခည္ ထြက္လာ၊ ေနစာလွဳံ စာတပုဒ္ ၿပီး တပုဒ္၊ ေနာက္တပုဒ္။ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း

တခြက္၊

ေဆးလိပ္တတိ၊ု

ေကာ္ဖီတငုံ၊

ပဲျပဳတ္သည္မေလးေရာင္းတဲ႔

ေကာက္ညွင္းေပါင္း။ အားလုံး ကဗ်ာျဖစ္ခဲ႔ၿပီ။ “မနက္ခင္း ကဗ်ာမ်ား” သည္ လွပသည္ခ်ည္း။ ။ ထိုသို႔ ေက်နပ္စြာ လြတ္လပ္ၿပီးသကာလ ျပင္ပသို႔ ထြက္ကာ ကဗ်ာႏွင္႔ ေလာကရဲ႔ အမွန္တရား ကို ညိွမည္။ အေျဖရွာမည္။ ေက်ာင္းဆရာတဦးရဲ႔ ဇာတ္လမ္း၊

အိမ္ရွင္မ၏

ဘ၀၊

ဒုကၡ၊

ပန္းခ်ီဆရာ၏

အရာရွိမင္း၏

အေတြး၊

ျပႆနာ၊

ကေလးငယ္၏ လူငယ္တို႔၏

ပုံရိပ္၊

အေရး။

ဆိုက္ကားဆရာ၏ ေလာကတရားခုံရုံး၌

လြတ္လပ္တရားသူႀကီး ျဖစ္မည္။ ကိုယ္ပိုင္အေတြး ႏိုင္ငံတင ြ ္ ကိုယ္တိုင္ အစိုးရမည္။ အမွန္၊ အမွား၊ အခ်ိဳ၊ အခါး ျခံဳငုံ ၾကည္႔ရွဳမည္။ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မ်ားသည္ သူ၏ကဗ်ာ စတူဒီယိုမ်ားသာျဖစ္ပါသည္။ နားေထာင္စမ္း လူေတြရဲ႔အသံ။ သူတို႔ ေျပာျပေနၾကတာ၊ သူတို႔ရဲ႔ အလႊာလႊာ ခံစားမွဳေတြ။ ရုံးမွာ၊ ေက်ာင္းမွာ၊ လမ္းမွာ။ ညဖက္အိမ္ျပန္ေတာ႔ ဒါေတြ ကဗ်ာျဖစ္ျပန္သည္။ ထိုကဗ်ာမ်ားကေတာ႔ အေရာင္စုံရၿပီ။ ရသစုံ သည္။ ခံစားမွဳ အစုံစုံ၊ ေစတနာ အဖုံဖုံ။ ညေနဖက္တင ြ ္ ငွက္ကေလး၏ေတးသံ အနည္းငယ္အက္ကသ ြဲ ည္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဖခင္သည္ သူမ၏ အရင္းႏွီးဆုံး ေတးသီငွက္ ကေလးတေကာင္ ျဖစ္ရသည္။

BURMA STAR GROUP

43

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

အတၳဳပၸတၱိ ပန္းမ်ားရဲအတၳ ႔အတၳဳပၸတၱိ မ်ိဳးေစ႔ ပန္းပင္ ပြင္႔ ေၾကြ ဒါဟာ ပန္းပြင္႔ရဲ႔ အတၳဳပၸတၱိ မဟုတ္။ ေျမထဲက ရုန္းထ မႈ ေလထဲမွာ ရနံ႔ ျဖန္႔ေ၀မႈ မုန္တိုင္းကို ေခါင္းငုံ႔မခံ လက္တုံ႔ျပန္ႏိုင္မႈ ေနရဲ႔ ဒဏ္ကို အားမာန္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲမႈ သူ႔စြမ္းအား သူ႔ဂုဏ္သတၱိေတြသာ ပန္းပြင္႔၏ အတၳဳပၸတၱိ ျဖစ္တယ္။ ပြင္႔ပါေစ ေၾကြပါေစ နိယာမ တရားထဲမွာ က်င္လည္ပါေစ။ ေျမ ေလ ေရ ေန သူ႔ အတၳဳပၸတၱိ ျဖစ္ထြန္းရာ အေျခအေန ေမႊးပ်ံ႔လာမယ္႔ ကမၻာေျမ။ ၁၉-၁၁-၉၅

BURMA STAR GROUP

44

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

အေဖမရွိမွ အဖ အေၾကာင္း ေရးရေတာ႔မည္။ အရာရာ ခ်ီတုံ ခ်တုံ၊ မခ်ိတင္က။ဲ အရာရာ အပိုင္းပိုင္း အစစ။ တိုတိုေတာင္းေတာင္း၊ ရွည္ရွည္လ်ားလ်ား။ အဖက အထည္ခ်ဳပ္၊ အမက ၾကယ္သီးေဖာက္၊ အဖက ဘင္ဂ်ိဳတီး၊ ပတၱလားေခါက္၊ အမက အၾကမ္းတည္။ ဆရာအို တီး၀ုင ိ ္းသည္ ရြာရွိလုလင္တို႔၏ အႏုပညာ ဘူမိနက္သန္။ ဖခင္၏ ႀကီးျပင္းရာ အေျခအျမစ္။ ကဗ်ာ၏အခ်စ္က အခ်စ္ကို ကဗ်ာ ျဖစ္ေစခဲ႔သည္။ မႏၱေလး တကၠသိုလ္ ဇာတ္လမ္းမ်ားတြင္ ကဗ်ာ သန္သူ၊ ကဗ်ာဆန္သူ၊ ကဗ်ာခင္သူ၊ ကဗ်ာ မင္သူ၊ ကဗ်ာေမြ႔သူ၊ ကဗ်ာကို ေတြ႔သူ ရန္ကုန္သူ မိခင္ “စန္း”ႏွင္႔ ခ်စ္ႀကိဳးသြယ္ခဲ႔ရၿပီ။ ထို႔ေနာက္ “ကဗ်ာ မိသားစု တည္ေထာင္ၾကေလသည္။ မႏၱေလး စာေပလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားမွ ရန္ကုန္သို႔ ေျပာင္းလာခဲ႔ရာ သူမကို ေမြးဖြားခဲ႔သည္။ သူမကို “သမီးက မႏၱေလး သေႏၶ၊ ရန္ကုန္ေမြး” ဟုေျပာျပခဲ႔သည္။ ကဗ်ာ မိသားစု သူမကေတာ႔ ဖခင္ကို စ သိခ်ိန္တင ြ ္ ဖခင္၏ ေဖာေဖာသီသီ ႏွစ္ႏွစ္ျခိဳက္ျခိဳက္ အျပဳံးကို အဓိက မွတ္မိသည္။ ဖခင္သည္ ငွက္တေကာင္၏ ေတးဆိုသံႏွင္႔ မျခားမနား ေလခၽြန္သည္။ သူမကေတာ႔ သူမကိုယ္သူမ ၇ လအရြယ္ႏွင္႔ ကြယ္လြန္ခဲ႔ရေသာ သူမအထက္ အမ “မိုးမိုးမင္း” ၀င္စားသည္ဟု ယုံၾကည္ေနသည္။ ေဖေဖတို႔ ေမေမတို႔ ဘ၀ေလးထဲကို ႏွစ္ခါ ျပန္၀င္လာ တာ ဟု ဖခင္က အမွတ္တရ ေျပာေလ႔ရွိသည္။

“မင္းမင္းက သူ႔အေဖ ျမင္ရင္ မ်က္လုံးေလးေတြ ၾကယ္လို ၀င္းေတာက္ သြားတာ။ အေဖ႔ ေလခၽြန္သံကို ရွာၿပီး ျပဳံးျပရတာ အေမာ” ဟု မိဘ၏ နက္ရွိဳင္းေမတၱာကို ငယ္ငယ္ကတည္းက ခံစားေနရသည္။ သူမအရြယ္ေရာက္ေတာ႔ အိမ္သိပ္မကပ္ခ်င္။ ဖခင္ေနာက္ တေတာက္ေတာက္ ေလွ်ာက္လိုက္ သည္။ မိဘေက်းဇူးျဖင္႔

ဘ၀တြင္

စာအုပ္ေကာင္းမ်ားသာ

ဖတ္ခင ြ ္႔ရခဲ႔သည္။

ငယ္ငယ္ကတည္းက

ပထမဦးဆုံး

ဖတ္ခိုင္းတဲ႔ စာအုပ္ကို မွတ္မွတ္ရရ ရွိလွသည္။ သမီး ဒါကို ကုန္ေအာင္ဖတ္။ စာအုပ္စင္မွ ဆြဲထုတ္ေပးသည္။ အင္ဒီရာဂႏၶီသို႔ ေပးစာမ်ား။(ဖခင္ ေနရူးမွ-) ယခင္ကေတာ႔ Le Petit Prince (ခင္ေလးျမင္႔ ဘာသာျပန္ မင္းသားေလး)၊ Anderson ပုံျပင္မ်ား၊ မိုးမခပင္ႀကီးေအာက္မွာ (အံ႔ေမာင္ ဘာသာျပန္)တို႔ ဖတ္ဖူးၿပီ။ ေနာက္ပိုင္းလည္း စာအုပ္အစုံ စုံ Anne Frank Diary၊ မိုးၾကယ္မို႔လားႏွင္႔ လမ္းသစ္၊ ငဘ၊ သူလိုလူ၊ ရင္နင္႔ေအာင္ ေမႊး၊ ေလရူးသုန္ သုန္၊ ဦးစံရွား စုံေထာက္ ဇာတ္လမ္းမ်ား၊ အစုံ အစုံ။ သူမကေတာ႔ ဆရာေဇာ္ဂ်ီဘာသာျပန္ နင္လားဟဲ႔ ခ်စ္ဒုကၡ ၀တၳဳတိုမ်ားႏွင္႔ ဆရာ၀ဏ္ ဘာသာ ျပန္ ဟိုကၠဴကဗ်ာမ်ားကို ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ စိတ္ကူးယဥ္ စြဲလန္းခဲ႔ရသည္။ ယခု ကြယ္လြန္သူ ဆရာ ေမာင္ထြန္းသူရဲ႔

BURMA STAR GROUP

45

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

ေလလြင္႔ငွက္ငယ္ကေလးမ်ား ထင္သည္ စသည္မ်ား အပါအ၀င္ပါ။ ကေလးဘ၀တြင္ မူးရင္း၊ ဘာသာျပန္၊ ကဗ်ာ၊ စာ စုံလွသည္။ မိဘေက်းဇူးပါ။ စံ ႏွင္႔ ခ်ိဳကေတာ႔ သူမထက္ စာဖတ္ႏိုင္သည္။ ေက်ာင္းဖြင္႔ရက္၊ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ မေရြး အိမ္တင ြ ္ သည္းႀကီး မည္းႀကီး စာဖတ္ၾကသည္။ ၿပီး အျမင္ေတြ ဖလွယ္ၾကသည္။ ေရႊဥေဒါင္းမ်ား၊ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္မ်ား၊ ခင္ႏွင္းယုမ်ား၊ စံစံက သူ႔ရဲ႔ ငယ္ဘ၀တခုလုံး စကားလက္ အိုဟာရာက လႊမ္းမိုးေန ပါသတဲ႔။ “ေအး”ကေတာ႔ မဂၢဇင္း ၀တၳဳတိုမ်ားကို ပိုႏွစ္ျခိဳက္သည္။ “ခ်ိဳ”က ျမန္မာစာ အေရးေကာင္း သည္။ ဒါေၾကာင္႔ အယ္ဒီတာ ႏွင္႔ ၀တၳဳေရးဆရာမေလး ျဖစ္လာသည္။ လြမ္းဆြတ္ဖြယ္ “မွန္တင္ခုံေပၚ က ႏွင္းဆီပင ြ ”္႔ ။ “ဥာဏ္”ကေတာ႔

ဟိုတအုပ္၊

သည္တအုပ္၊

ဟိုနားေခြ၊

သည္နားေခြ

ဖတ္ေနတာပါပဲ။

ဘာ

စာအုပ္ေတြလေ ဲ တာ႔ သိပ္မသိ။ တအိမ္လုံး အႀကိဳက္ကေတာပ မိုးမုိးအင္းလ်ား ျဖစ္မည္။ အေမက စ ဦးေဆာင္။ “ျမန္မာျပည္ တြင္ ေနၾကသည္”က အလြန္ သရုပ္ေပၚလွတဲ႔ ဂႏၱ၀င္အႏုပညာလက္ရာ။ အိမ္တင ြ ္းစကား၀ိုင္းမ်ားတြင္ စာေပႏွငအ ္႔ ႏုပညာေရးက အဓိက ျဖစ္လို႔ေနသည္။ ၀မ္းေရး အ တြက္ အေမက ေမတၱာေစတနာ ဗလပြႏွင္႔ အေမ႔ေက်ာင္းပ်ိဳးခင္း မူႀကိဳကို ေအာင္ျမင္စြာ ဖြင္႔၍ အေဖ႔ အႏုပညာကို ပါရမီ ျဖည္႔သည္။ သားသမီး ငါးဦး အ၀တ္လွ၊ ဗိုက၀ ္ ခဲ႔ပါသည္။ “ပုဂံေက်ာင္းက ေခါင္းေလာင္းသံ” ကဗ်ာမ်ား ၁၉၇၇ ထုတ္ကေတာ႔ ဖခင္ေရာ သူမပါ အားအရဆုံး ကဗ်ာစာအုပ္ဟု ထင္ျမင္ပါသည္။ အႏုပညာ၊ လူမွဳေရး လူသားေရးရာ အစစ ေစတနာနဲ႔ အရည္အေသြး ေရာင္ျပန္ဟပ္ေနေသာ

ေခတ္၏

ေၾကးမုံတခ်ပ္လို႔

သူမထင္သည္။

ကံေကာ္ရိပ္မွ

အိမ္မက္မ်ားကိုလည္း

အံ႔ၾသတႀကီး သူမ ႏွစ္ျခိဳက္သည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ သူမ စာလက္တဲ႔စမ္းၾကည္႔ေတာ႔ “ရထားည” တို႔ “အိမ္ ဒိုင္ယာရီ” တို႔ “စိတၱဇ ပန္းခ်ီ” တို႔၊ “ပညတ္မ်ား”တို႔ “စပယ္ေမေမႏွင္႔ စကားေျပာျခင္း”တို႔ ထြက္လာသည္။ ဖခင္ သိပ္ သေဘာေတြ႔ပုံ မရ။ လက္ေတြ႔နဲ႔ ဘ၀ကို ဆက္စပ္ပါ သမီးရဲ႔၊ အေတြးနဲ႔ ခံစားမွဳေတြကို ေလွ်ာ႔ပါ။ လြင္႔ေမ်ာ မေနေစနဲ႔။ ဖခင္က ဆရာႀကီး ေရႊဥေဒါင္း၏ခြန္အားရွိေသာ စာကို ေထာင္႔အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ေတြး၍ လိုလား သည္။ အႏုပညာနဲ႔ ေလာကကို အားေပးပါ ဒါ အဓိပၸါယ္ ပိုရွိပါတယ္ တဲ႔။ သူမ ဖခင္ကဗ်ာမ်ား ဖတ္ရင္း ရဲရ၀ ဲ င္၀ ႔ င္႔ ေထာက္ခံပါသည္။ ထို႔ေနာက္

ဖခင္

အလုပ္ျပဳတ္၊

“စာသင္ျပျခင္း”၏အျပစ္ဒဏ္။

အလကားပဲတင္း

ေစတနာ

ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အက်ိဳးျပဳအၿပီး ရလဒ္။ အိမ္ေျပာင္း၊ အေမဆုံး၊ အေဖ ေထာင္က်၊ ကဗ်ာမ်ား အခ်ိဳျမ နည္းပါးခ်ိန္ ကာလ။ အမွန္ေတာ႔ အေမဆုံးပါးကတည္းက အေဖ အေတာ္ငိုင္ခဲ႔ၿပီ။ ဒါေပမဲ႔ ခြန္အားေတြ ျပန္ေမြး သည္။ ေလာကဓံကို တင္းခံၾကည္႔သည္။ အငိုမွ ျပံဳးၾကည္႔သည္။

BURMA STAR GROUP

46

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

မိုးႏွင္႔စမ္း မိုးရြာလွ်င္ စမ္းကေလး စီးမွာပင္။ မိုးစဲလွ်င္ စမ္းကေလး အားနည္းမွာပင္။ မိုးကုန္လွ်င္ စမ္းကေလး၏ အဟုန္ရပ္ၿပီး အနာဂတ္ မိုးရာသီကို ေမွ်ာ္အုံးမည္ပင္။ မိုးရွိလွ်င္ စမ္းရွိမွာ ေသခ်ာသည္ပင္။ တင္မိုး သူေပးခဲ႔ေသာ တာ၀ တာ၀န္မ်ား မီးတိုင္ျငိမ္း၍ သိမ္းပိုက္ အထုပ္၊ တလွဳပ္လွဳပ္ျဖင္႔ မိုးခ်ဳပ္ခ်ိန္မွာ၊ သူနားရွာၿပီ နားပါေစေတာ႔ ျငိမ္းေစေတာ႔။ သူ႔တာ၀န္မ်ား၊ အလုပ္နား၍ တံခါးေသာ႔တံ၊ သူအပ္ႏွံခဲ႔။ ေသြးလက္စ ႏွင္႔ ၀င္းပ လက္လက္၊ အကြက္က်က် အရည္လွသည္႔၊ ျမ ႏွင္႔ ပတၱျမား ခ်န္၍ ထားခဲ႔။ ထြန္စ ယက္စ၊ ေပါင္းသင္ရမည္႔ ျမသား ယာေျမ ဟိုေတာင္ေျခတြင္ ေန၀င္ခါစ၊ ခ်ိဳးမ ကူသံ ေတာပန္းမန္ႏွင္႔

BURMA STAR GROUP

47

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

စိုက္ရန္ပ်ိဳးရန္၊ ခ်န္ခဲ႔သည္။ သူစိုက္ခဲ႔သည္႔ ႏြဲ႔ႏြဲ႔ ေလဟုန္၊ စံပယ္ရုံမွ ဖူးငုံေနဆဲ ရွိေသးသည္။ စံပယ္ပန္းနံ႔၊ သင္းပ်ံ႔ေနစဥ္ ငါ႔ ဥယ်ာဥ္၌ ေပါင္းသင္ ေရေလာင္းရအုံးမည္။ သူထားခဲ႔ရာ၊ ရတနာကို ေကာင္းစြာ ေသြးရေပအုံးမည္။ သူသီလက္စ၊ ေတးအလွသည္ ပါဒ ျပည္႔ရန္၊ အျဖည္႔ခံမို႔ ထပ္မံ ျဖည္႔စြက္ ရအုံးမည္။ ငါ႔မွာ တာ၀န္၊ ထမ္းေဆာင္ရန္ မို႔ လြမ္းပန္း မပန္ႏိုင္ပါေသး။ သူေပးခဲ႔ရာ၊ ျမတ္၀န္တာကို ငါ႔မွာ ထမ္းဖို႔ ရွိပါေသး။ (စန္း ၅လ ျပည္)႔ ၁၇-၄-၉၁ ေနာက္ အက်ဥ္းစံဘ၀။ သုတတို႔၊ ကိုရင္ေခါင္းျပား တို႔၊ သက္ေဇာ္တို႔၊ သက္ထြန္းတို႔၊ သက္၀င္း ေအာင္တို႔ရဲ႔ တိုးတိုးေဖာ္ ျဖစ္ခဲ႔ရသည္။ မွတ္မွတ္ရရ အေဖေထာင္ကထြက္တဲ႔ေန႔က အေဖ႔ေထာင္၀င္စာေတြ႔ရသည္႔ေန႔။ သမီးေတြ လည္း အေဖလြတ္တာေတြ႔ေတာ႔ အေပ်ာ္လြန္ၿပီး ျပင္ဆင္ထားေသာ ေထာင္၀င္စာ အထုပ္မ်ားအား ေထာင္ထဲမွာ က်န္ခဲ႔ေသာ ရဲေဘာ္မ်ားကိုေပးရန္ သတိမရလိုက္ၾက။ အေဖ ငိုသည္။ “သမီးတို႔ ေထာင္၀င္စာ ပို႔ဖို႔ ေမ႔သြားၾကတာလား” တဲ႔။ ေနာက္မွ ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင္႔ ျပန္လည္ ပို႔လိုက္ရသည္။ ထိုမွ သူမလည္း ”ဖန္မီးအိမ”္ ေဆးခန္းရွင္ ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံရပ္ျခားေတြ၊ ျပည္တင ြ ္းေတြ လွည္႔လည္၊ အိမ္ေထာင္လဲက်၊ ခ်စ္ေသာ ျမန္မာျပည္ ႏွင္႔ ကဗ်ာ မိသားစုကေလးအား ခြခ ဲ ြာ ခဲ႔ရ။ ေလာကႀကီးမွာ အမွန္တကယ္ေတာ႔ ကဗ်ာထက္ အေရးႀကီးတာ သိပ္မရွိခဲ႔။

BURMA STAR GROUP

48

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

တေလာကမွ ကိုေအာင္၀န္း (နယ္သာလန္) ေျပာျပမွ “ဆရာတို႔က ရသ ခံစားတတ္ေအာင္ လူတိုင္းကို သင္ေပးခ်င္တာ၊ ရသ ခံစားတတ္မွ လူ အခ်င္းခ်င္း ကိုယ္ခ်င္းစာတရားရွိမွာ လို႔ ေျပာခဲ႔တာ” သူ႔ရင္ထဲမွာ ယေန႔အထိ စြခ ဲ ဲ႔ရေၾကာင္း မွတ္မွတ္ရရ သိရသည္။ ဟုတ္ပါရဲ႔။ ေငြေၾကး၊ အာဏာ၊ ရာထူး၊ ေလာဘ တက္ေနသေရြ႔ ေလာကမွာ ကဗ်ာမဲ႔၊ ရသမဲ႔ေနမည္ေလ။ ကဗ်ာ မိသားစု အိမ္ျမိတ္စြန္း၌ ျပည္၀ ႔ န္းေသာလ၊ သိကၡာက်ေအာင္ ရွင္မနဲ႔သား၊ ဖြံ႔ထြားထြား။ သည္မိ သည္ဖ လျပည္၀ ႔ န္းခိုင္၊ အပိုင္ရ သို႔ သားလွ ရင္ေသြး၊ ျဖဴေဖြးေဖြး။ သမီးတစု၊ ၾကယ္ျဖဴဥ သို႔ တယုတယ၊ ထြန္းပပ။ မိသားစုတင ြ ္၊ စိတ္ၾကည္ရႊင္လ်က္ ၾကင္နာ သစ္သစ္၊ အခ်စ္ ထပ္ထပ္ ျမတ္ျမတ္ ဆင္႔ဆင္႔၊ သက္ရြယ္ရင္႔တိုင္ ခ်စ္ႏွင္႔ အတူ၊ ျပံဳးၾကည္ျဖဴလ်က္ လူသားေကာင္းက်ိဳး၊ ေဆာင္သည္ပိုးလ်က္ ႏိုးၾကားဘ၀၊ ေနလိုလွ။ (မိုးေ၀၊ ၁၉၈၅၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ)

ဆက္ပါအုံးမည္။ မိုးမိုးႏွင္း ( “မု “မုိးမခ” မခ” မီဒီယာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)










BURMA STAR GROUP

49

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

မျပယ္အခ်စ္ အျမဲသစ္လိမ့္ မိုးခ်ဳိသင္း

၁၅၊၊ ၂၀၀၈ ႏိ၀ ု င္ဘာ ၁၅ အေမ႔အေၾကာင္း စဥ္းစားလိုက္ရင္ ကိုယ္က ခပ္ေမႊးေမႊး ခပ္ေသးေသး စံပယ္ျဖဴေလးတပြင္႔ကို ပဲ သြားျမင္ေယာင္တယ္။ အေမက စံပယ္ပန္းကုံးေလးကို အျမဲလိုလို ပန္တတ္တယ္။ စံပယ္ပန္းေလး ေတြ ညိွဳးသြားရင္လဲ ေခါင္းအုံးေအာက္မွာ ထားၿပီး အိပ္တတ္တယ္။ အေမ႔ ေခါင္းအုံးေလးက စံပယ္နံ႔ ေလး သင္းေနက်။ ပန္းေလးေတြ ခ်စ္တတ္တဲ႔ အေမက သနပ္ခါးပန္းေလးေတြလဲ ႀကိဳက္တယ္။ စကား၀ါပန္းေလး ေတြလဲ ႀကိဳက္တယ္။ ကံ႔ေကာ္ပန္းေလးေတြလဲ ႀကိဳက္တယ္။ ညေနေက်ာင္းအဆင္း အိမ္ျပန္ေရာက္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ မေအး ေသြးေပးတဲ႔ သနပ္ခါးေလးေတြ လိမ္းၿပီး သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ေနတတ္တယ္။ အေမက ကေလးတို႔ရဆ ဲ႔ ရာမ။ အေမ႔ေက်ာင္းပ်ိဳးခင္းကို ပ်ိဳးေထာင္ခဲ႔သူ။ အေဖ႔ကို ကဗ်ာဆရာ ပီပီသသ ျဖစ္ေစခဲ႔သူ။ သားသမီးအားလုံးကို ပညာတတ္ လိမ္မာယဥ္ေက်းေအာင္ ရင္အုပ္မကြာ ျပဳစု ေစာင္႔ေရွာက္ခဲ႔သူ။ အေမ႔လိုအင္ဆႏၵဆိုတာ မမွတ္မိ မသိေလာက္ေအာင္ ခင္ပြန္းနဲ႔ သားသမီးေတြရဲ႔ ဆႏၵကိုပဲ ဦးစားေပးခဲ႔သူ။ ကဗ်ာဆရာ အေဖနဲ႔ အႏုပညာကို နားလည္တန္ဖိုးထားတတ္တဲ႔ စိတ္ကို သားသမီးေတြရဲ႔ ရင္ထဲ ထည္႔ေပးခဲ႔တဲ႔သူ။ အေမ ကိုယ္တို႔နဲ႔ ခြဲခြာသြားတာ ႏိ၀ ု င္ ၁၇ရက္ဆို ၁၈ႏွစ္ တိတိ ျပည္႔ခဲ႔ၿပီ။ အေမဆုံးတဲ႔ ဒီေန႔မွာ အေဖက ပူေဆြးေသာကမ်ားကို ခဏေဘးဖယ္ၿပီး အေမ႔ေဘးမွာ အေမခ်စ္တ႔ဲ ကဗ်ာေရးတဲ႔ အလုပ္ကို လုပ္ခဲ႔ပါတယ္။ အရင္က အေဖ ကဗ်ာေရးၿပီးတိုင္း အဦးဆုံး အေမ ဖတ္ခ႔ဲေပမဲ႔ ဒီတခါေတာ႔ အတူရယ္ ေမာ မဖတ္ႏင ို ္ရွာေတာ႔ပါဘူး။ ဒီကဗ်ာေလးကို အေမ႔ေနာက္ဆုံးခရီးမွာ ေ၀တဲ႔ ယပ္ေတာင္ေလး နဲ႔ လက္ကမ္းစာေစာင္ေလး မွာ ပုံႏွိပ္ ေဖာ္ျပခဲ႔ပါတယ္။ ဒီေန႔မွာ အေမ႔ကို သတိရစိတ္နဲ႔ ဒီကဗ်ာေလးကို ျပန္ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ ဖတ္ၾကည္႔ၾကပါအုံး။

BURMA STAR GROUP

50

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

စန္းအတြက္ အလြမ္းကဗ်ာ တင္မိုး

သူျမတ္ႏိုးသည္႔ ပုထိုးေစတီ ျမန္မာျပည္ကိုလည္းေကာင္း သူခ်စ္သည္႔ ပန္း သူလြမ္းသည္႔ ငွက္ သူႏွစ္သက္သည္႔ စမ္းေရ သဘာ၀ သဘာ၀ အလွေျမကိုလည္းေကာင္း သူ႔ေသြး ရင္ႏွစ္ သားခ်စ္ သမီးခ်စ္တို႔ကိုလည္းေကာင္း အခ်စ္ဘ၀၊ စိတ္ တအ ္ လွျဖင္႔ ႏွမျမတ္ႏိုး၊ ဥယ်ာဥ္ပ်ိဳး၍ ရုိးသားျမင္႔ျမတ္၊ အေနျမတ္ခဲ႔။ ျမတ္ေသာခ်စ္သူ၊ ျဖဴစင္သူ၏ ေမႊးၾကဴဂုဏ္နံ႔၊ သင္းထုံပ်ံ ႔ခဲ႔။

ဆရာႀကီးဦးတင္မုိးႏွင့္သူ၏ခ်စ္ဇနီ ဇနီးတုိ႔

သင္းပ်ံ ႔စပယ္၊ ႏွမငယ္ကို

ႏုစဥ္႐ုပ္လႊာ

မျပယ္အခ်စ္၊ အျမဲသစ္လိမ္႔ လြမ္းရစ္ခဲ႔ၿပီ သင္႔ဂုဏ္ရည္။ ။ (ခ်စ္ဇနီး စန္း သို႔ -) ၁၇၊ ၁၇၊ ၁၁၊ ၁၁၊ ၁၉၉၀

ႏိ၀ ု င္ဘာ ၁၇ရက္မွာ အေမ ကိုယ္တို႔နဲ႔ ခြခ ဲ ြာခဲ႔ၿပီး ႏိ၀ ု င္ဘာ ၁၉ရက္ အေဖ႔ေမြးေန႔မွာ အေမ႔ကို ဂူသင ြ ္းသျဂိဳဟ္ ခဲ႔ပါတယ္။ အေမ႔ အုတ္ဂူေလးမွာ ဒီကဗ်ာေလးရဲ႔ ေနာက္ဆုံးအပိုဒ္ကို ေက်ာက္ျပား ေပၚမွာ ေရးထြင္း ေစခဲ႔ပါတယ္။ က်န္ရစ္သူ မိသားစုမွာ အလြမ္းေတြသိပ္သည္းေနလ်က္ပါ အေမ။ ( “မု “မုိးမခ” မခ” မီဒီယာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)

BURMA STAR GROUP

51

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik

ဗမာ့ၾကယ္ကြန္ယက္သတင္းလႊာ

စိန္ရတု ေမြးေန႔ရွင္ ဆရာတင္မိုးသို႔ ထိန္လင္း

ႏု၀ ိ င္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၀၈

‘စိန္ရတု’ ... တဲ့ ယခုႏွစ္ ေမြးေန႔မွာ မေတြ႔ႏိုင္တဲ့ ဆရာ့အတြက္ မ်က္ရည္နဲ႔ လြမ္းရေတာ့မည္။ သီခ်င္း တေအးေအးနဲ႔ သတင္းေမးရင္း ကိုယ့္ျပည္ လြမ္းရွာတဲ့ ကန္ၿမဲရြာ ဇာတိသားကို မတရားမႈ ႀကီးစိုးတဲ့ ထီးက်ဳိးျပည္ပ်က္ လမ္းတဝက္မွာ တကယ့္ကို ရုတ္တရက္ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့ရသည္။ ဆရာ မရွိေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ရ႕ဲ အသိထဲ ဆရာ ရွိၿမဲ ရွိလ်က္ပါ၊ ဆရာ့ကဗ်ာေတြ ခရီးသြားလို႔ ဆရာ့စကားေတြက အိမ္ျပန္ အခ်ိန္တန္ရင္ေတာ့ ေနရာမွန္ကို ေရာက္ရမေပါ့ မေလွ်ာ့တဲ့ ဆရာ့ဇြဲ က်ေနာ္တို႔ရင္ထဲ ဆက္သယ္ေဆာင္ ေနာင္ျပည္ေထာင္ ေကာင္းတဲ့အခါ ဆရာ့အတြက္ ေနရာတစ္ခု ဗိမာန္ျပဳလို႔ ကမၸည္းတင္ မီးအိမ္ရွင္အတြက္ ဂါရဝ ဆရာက လြတ္လပ္သူ။ ။ ၁၉၊ ၁၁၊ ၂ဝဝ၈ (ဆရာတင္မိုး၏ စိန္ရတုေမြးေန႔) BURMA STAR GROUP

52

compiled by hsu mon u & hnin yu lwin; layout – ma hteik