Basical Brief Unix In Thai

ls ................. show directory, in alphabetical order logout ............. logs off system mkdir .............. make a directory rmdir .............. remove directory (rm -r to delete folders with files) rm ................. remove files cd ................. change current directory man (command) ...... shows help on a specific command talk (user) ........ pages user for chat - (user) is a email address write (user) ....... write a user on the local system (control-c to end) pico (filename) .... easy to use text editor to edit files pine ............... easy to use mailer more (file) ........ views a file, pausing every screenful sz ................. send a file (to you) using zmodem rz ................. recieve a file (to the unix system) using zmodem telnet (host) ...... connect to another Internet site ftp (host) ......... connects to a FTP site archie (filename) .. search the Archie database for a file on a FTP site irc ................ connect to Internet Relay Chat lynx ............... a textual World Wide Web browser gopher ............. a Gopher database browser tin, trn ........... read Usenet newsgroups passwd ............. change your password chfn ............... change your "Real Name" as seen on finger chsh ............... change the shell you log into grep ............... search for a string in a file tail ............... show the last few lines of a file who ................ shows who is logged into the local system w .................. shows who is logged on and what they're doing finger (emailaddr).. shows more information about a user df ................. shows disk space available on the system du ................. shows how much disk space is being used up by folders chmod .............. changes permissions on a file bc ................. a simple calculator make ............... compiles source code gcc (file.c) ....... compiles C source into a file named 'a.out' gzip ............... best compression for UNIX files zip ................ zip for IBM files tar ................ combines multiple files into one or vice-versa lharc, lzh, lha .... un-arc'ers, may not be on your system dos2unix (file) (new) - strips CR's out of dos text files unix2dos (file) (new) - adds CR's to unix text files

ls

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดงแฟมขอมูล (เชนเดียวกับ dirของDOS) มากจากคําวา list รูปแบบคําสั่ง ls [option] [file] option ที่มักใชกันใน ls คือ -l จะแสดงผลลัพธแบบ Long Format ซึ่งจะแสดง Permission ของแฟมดวย -a จะแสดงแฟมขอมูลทั้งหมด -F จะแสดง / หลัง Directory และ * หลังแฟมขอมูลที่ execute ได ตัวอยางการใชงาน ls -l ls -al ls -F adduser คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux

รูบแบบการใชงาน adduser -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง adduser -g root -d /home/user1 user สราง User ชื่อ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม root useradd คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux (ใชเหมือนกับคําสั่ง adduser)

รูบแบบการใชงาน useradd -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง useradd -g root -d /home/user1 user สราง User ชื่อ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม root userdel คําสั่งลบ User ออกจากระบบ Unix,Linux

รูบแบบการใชงาน userdel [option] (Username) ตัวอยาง userdel -r root user1 ลบ User ชื่อ Login คือ User1 และ -r คือใหลบ Home Directory ของ User1 ดวย passwd

คําสั่งกําหนดและแกไขรหัสผานของ User ของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน passwd [Username] ตัวอยาง passwd user1 (กําหนดรหัสผานให User1 ถาไมพิมพ ชื่อ User ระบบUnixจะหมายความวา แกไขรหัสผานของคนที่Loginเขามา) alias

คําสั่งกําหนดคําสั่งยอของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่ง SETในDOSแตสามารถใชเปฝนคําสั่ง RUN ได) รูบแบบการใชงาน alias [ชื่อใหม=ขอความ] ตัวอยาง alias copy=cp กําหนดใหพิมพ copy แทนคําสั่ง cpได

bash

คําสั่งเรียกใช Bourne again shellของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bash ตัวอยาง bash [Enter] ( เรียกใช Bourne again shell) bc

คําสั่งเรียกใชโปรแกรมคํานวณเลขของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bc [-lwsqv] [option] [file] ตัวอยาง bc [Enter] 1+2 [Enter] 1^2 [Enter] a=3 [Enter] b=4 [Enter] a*b [Enter] x=2;y=5;x+y[Enter] [Ctrl-d] เพื่อออก หมายเหตุ:คําสั่งนี้จะใชไดตองInstall Packet ลงไปกอน cp

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับสําเนาแฟมขอมูล (เชนเดียวกับcopyของDOS) มาจากคําวา copy รูปแบบคําสั่ง cp source target ตัวอยางการใชงาน #cp test.txt /home/user1 cal

คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) cat

คําสั่งแสดงขอความในFileของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS) รูบแบบการใชงาน cat ตัวอยาง cat /home/user1 | more อานขอมูลจากไฟล/home/user1ถายาวเกินหนาใหหยุดทีละหนาจอ C Compiler คําสั่งCompile ภาษาCของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS)

รูบแบบการใชงาน cc [filename] ตัวอยาง cc /home/user1/industry.c จะสั่งใหระบบCompile ภาษาC ไฟลชื่อ industry.c ที่ Directory /home/user1 cd

คําสั่งChange Directoryของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งCDของDOS) รูบแบบการใชงาน cd [directory] ตัวอยาง cd /etc [Enter]ไปDirectory etc cd ..[Enter] ยายไปDirectoryอีก1ชั้น

chfin คําสั่งChange your finger informationของระบบ Unix,Linux (เปนการกําหนดขอมูลของUser เชน

ชื่อเต็ม ที่อยู เบอรโทรศัพท) รูบแบบการใชงาน chfn [username] ตัวอยาง chfn User1 กําหนดรายละเอียดUser1 chgrp คําสั่งChange Groupของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนกลุมเจาของไฟล)

รูบแบบการใชงาน chgrp [-chfRv] (Group) (File) ตัวอยาง chgrp root /root/* เปลี่ยนGroupใหกับไฟลทุกไฟลในไดเรคทอรี่ /root ใหเปน Group root chmod คําสั่งChange Modeของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนสิทธิการเขาถึงไฟล)

รูบแบบการใชงาน chmod [สิทธิ] (File) ตัวอยาง กําหนดสิทธิใหกับไฟลชื่อtest คือ chmod 754 test หรือ chmod go +r-w testใหกับไฟลทุก ไฟล chmod o-r * ตัวเลขMode rwx = 7 ; rw - =6 ; r-x =5 ; r- - = 4 ; - wx = 3 ; - w - = 2 ; - - x = 1 ; - - = 0 การกําหนดสิทธิกําหนดได2ลักษณะคือ 1.กําหนดโดยใชอักษรยอกลุม 2.ใชรหัสเลขฐาน2แทนสิทธิ (1 คืออนุญาต) กลุมผูใช User Group Other = ugo เชน go-r-w+x คือกลุม และคนอื่นไมมีสิทธิอานเขียนแตRunได สิทธิ์การใช -rwx rwx rwx = Read Write Execute รหัสเลขฐาน 111 101 100 = 754 คือเจาของไฟลใชไดครบ คน Group เดียวกันอานExecuteไดนอกนั้น อานไดอยางเดียว chown คําสั่งChange Ownerของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนเจาของไฟล)

รูบแบบการใชงาน chown [ซื่อเจาของไฟล] (ชื่อFile) ตัวอยาง chown user1 filename คือเปลี่ยนเจาของไฟลชื่อ filename เปนUser1 chown -R user1.root dirname คือเปลี่ยนทั้งเจาของไฟลและกลุมไปพรอมกันทุกไฟลใน Sub dirname. chsh คําสั่งchshของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนShell ให User)

รูบแบบการใชงาน chsh [Username] ตัวอยาง chsh user1 [Enter] /bin/bash [Enter] clear คําสั่งclearของระบบ Unix,Linux (เปนการลบขอความบนจอภาพ คลายกับคําสั่ง clsใน dos)

รูบแบบการใชงาน clear ตัวอยาง clear [Enter] cal

คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) mesg mesg ดู status การรับการติดตอของ terminal mesg y เปดให terminal สามารถรับการติดตอได mesg n ปดไมให terminal สามารถรับการติดตอได date

ใชแสดง วันที่ และ เวลา ตัวอยาง date 17 May 2004 df

คําสั่งdf ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบการใชพื่นที่บนฮารดดิสก) รูบแบบการใชงานdf [option] [file] ตัวอยาง df [Enter] dmesg คําสั่งdmesgของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงผลเหมือนตอน Boot)

รูบแบบการใชงาน dmesg ตัวอยาง dmesg | more [Enter] หมายเหตุ คําสั่งนี้ ใชตรวจสอบ เมื่อเกิดปญหา เชน Linux ไมรูจัก Driver CD-Rom หรือปญหาอื่นๆ echo คําสั่งechoของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงขอความ เหมือนกับ ECHOของDOS)

รูบแบบการใชงาน echo (ขอความที่ตองการใหแสดงผล) ตัวอยาง echo my name is user1 echo Hello > /dev/tty2 สงขอความ Hello ไปออกจอเทอรมินอลที่2 ed

คําสั่ง ed ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file เหมือนกับคําสั่ง edlinของDOS) รูบแบบการใชงาน ed (fileName) ตัวอยาง ed /home/user/test (ออกกดq) สําหรับคนที่ไมถนัดคําสั่งนี้แนะนําใหใชคําสั่ง picoหรือvi หรือemacsแทนไดเชนกัน

emacs คําสั่ง emacs ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file )

รูบแบบการใชงาน emacs (fileName) ตัวอยาง emacs /home/user/test (help กด Ctrl - h ; ออกกด Ctrl - x Ctrl - c) exit

คําสั่ง exit ของระบบ Unix,Linux (ออกจากระบบยูนิกส ) รูบแบบการใชงาน exit ตัวอยาง exit finger คําสั่ง finger ของระบบ Unix,Linux (แสดงชื่อUserที่กําลังLoginเขามาแตคําสั่ง Whoจะใหรายละเอียด

ดีกวา) รูบแบบการใชงาน finger [username] ตัวอยาง finger user1 แสดงชื่อและรายละเอียด user1 fsck

คําสั่ง fsck ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่ง ตรวจสอบและซอมแซม Linux file system เหมือนกับ คําสั่งScandisk ของDos) รูบแบบการใชงาน fsck [option] ตัวอยาง /sbin/fsck -a /dev/hd1 ftp

คําสั่ง ftp ของระบบ Unix,Linux (เปนโปรแกรมรับ-สงไฟล ) รูบแบบการใชงาน ftp (IP or Name of FTP Server) ตัวอยาง ftp 132.209.1.2 [Enter] Login:anonymous , Password: [email protected] คํา สั่งที่เกี่ยวของ ls - ดูไฟล ; pwd -ดูdir. ที่อยู ;cd - เปลี่ยน dir ;lcd - เปลี่ยน local dir ;mput* -สง

ไฟล ;mget - รับไฟล ;bye - ออก grep

คําสั่ง grep ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหคนหาตามเงื่อนไข ) รูบแบบการใชงาน grep (option) ตัวอยาง grep -i ftp /etc/test คนหาบรรทัดที่มีคําวา "ftp"ไมสนใจพิมพเล็ก-ใหญ จาดไฟล /etc/test groupadd คําสั่ง groupadd ของระบบ Unix,Linux (เปนการเพิ่มรายชื่อกลุมของ User)

รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupadd staff สรางกลุมของ User ชื่อ Staff เพิ่มใหระบบ

groupdel คําสั่ง groupdel ของระบบ Unix,Linux (เปนการลบรายชื่อกลุมของ User)

รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupdel staff ลบกลุมของ User ชื่อ Staffออกจากระบบ gzip/gunzip คําสั่งgzip/gunzipของระบบ Unix,Linux (เปนการบีบอัดไฟลหรือขยายบีบอัดไฟล)

รูบแบบการใชงาน gzipหรือgunzip (-cdfhlLnNrtv19 ) [file] ตัวอยาง #gzip -9vr /home/samba/* บีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟล ในSub /home/samba จะเปลี่ยนเปน นามสุกล .gz #gunzip -dvr /home/samba/* คลายการบีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟลที่สกุล .gz ในSub /home/samba halt

คําสั่ง halt ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหเครื่องหยุดทํางาน) รูบแบบการใชงาน halt [-n] [-w] [-d] [-f] [-I] [-p] ตัวอยาง #halt คําสั่งที่เกี่ยวของ คือ Shutdown ; init0 , reboot history คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการดูประวัติการใชคําสั่งในCommand line คลายกับการกด F7ในDOSคือเรียกใชคําสั่งDos key)

รูบแบบการใชงานhistory [n] [-r wan [filename] ] ตัวอยาง #history 20 ดูคําสั่งที่เพิ่งใชไป20คําสั่งที่แลว ifconfig คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบกําหนดคาNetworkของLan Card)

รูบแบบการใชงาน ifconfig [option] ตัวอยาง #ifconfig ipchains คําสั่ง ipchains ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน ipchains [parameter] command [option]

ตัวอยาง #ipchains -L ดูสถานะการ Set IPchainsในปจจุบัน jobs

คําสั่ง jobs ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน jobs ตัวอยาง #sleep 20 & jobs kill

คําสั่ง kill ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับยกเลิก Process) รูบแบบการใชงาน kill [option] (process ID) ตัวอยาง ps -A ดูหมายเลขที่ชอง PIDของProcess ที่ตองการลบ Kill -9 nnn แทนnnnดวยหมายเลขPID -9 คือบังคับฆาใหตาย login คําสั่ง login ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งการเขาระบบหรือเปลี่ยน User Login) รูบแบบการใชงาน login [fp] (UserName) ตัวอยาง #login:root mkdir

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการสราง directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา make directory รูปแบบของคําสั่งmkdir mkdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ -m จะทําการกําหนด Permissioin (ใหดูคําสั่ง chmod เพิ่มเติม) -p จะทําการสราง Parent Directory ใหดวยกรณีที่ยังไมมีการระบุ directory ในที่นี้อาจเปน relative หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง mkdir /home mkdir -p -m755 ~/home/user1 mv

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการยายแฟมขอมูลและ Directory รวมถึงการเปลี่ยนชื่อดวย (ในทํานองเดียวกับ dos) มา จากคําวา move รูปแบบคําสั่ง mv source target ตัวอยาง mv *.tar /backup mv test.txt old.txt mv bin oldbin more

คลาย กับคําสั่ง cat ไมเหมาะกับการดูขอมูลที่มีความยาวมากๆ ดังนั้น จึงไดมีการพัฒนา more ขึ้น เพื่อชวยให สามารถดูขอมูลที่มีขนาดยาวไดเปนชวงๆ รูปแบบคําสั่ง more file ภายในโปรแกรม more จะมีคําสั่งเพื่อใชงานคราวๆ ดังนี้ = แสดงเลขบรรทัด q ออกจากโปรแกรม เลื่อนไปยังหนาถัดไป เลื่อนไปยังบรรทัดถัดไป h แสดง help

ตัวอยาง more test.txt man

คําสั่ง man ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งแสดงขอความ อธิบายการใชคําสั่ง) รูบแบบการใชงานman (Command) ตัวอยาง #man ls หมายเหตุ เมื่อตองการออก กด q ;ใช[Spacebar] เลื่อนหนาถัดไป ; ใชลูกศรขึ้นดูหนาผานมา mount คําสั่ง mount ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งเชื่อมตออุปกรณเขากับระบบ)

รูบแบบการใชงาน mount (-t type) DeviceDriver MountPoint ตัวอยาง # การ Mountแบบที่1 CdRom mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom หรือ # mkdir /mnt/cdrom # mount_cd9660 /dev/cd0a /mnt/cdrom #การ Mount CdRom แบบที่2 mount /dev/cdrom (เมื่อmountแลวCDจะอยูที่ /mnt/CdRom

ยกเลิกดูคําสั่ง Unmount)

rmdir

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการลบ directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา remove directory โครงสรางคําสั่ง rmdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ -p จะทําการลบ Child และ Parent Directory ตามลําดับ directory ในที่นี้อาจเปน relative หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง rmdir /home tar

เปน คําสั่งเพื่อการ backup และ restore file ทั้งนี้การ tar จะเก็บทั้งโครง สราง directory และ file permission ดวย (เหมาะสําหรับการเคลื่อนยาย หรือแจกจายโปรแกรมบนระบบ UNIX) มาจากคําวา tape archive

รูปแบบคําสั่ง tar [option]... [file]... โดย option ที่มักใชกันใน echo คือ -c ทําการสรางใหม (backup) -t แสดงรายชื่อแฟมขอมูลในแฟมที่ backup ไว -v ตรวจสอบความถูกตองของการประมวลผล

-f ผลลัพธของมาที่ file -x ทําการ restore

ตัวอยาง tar -xvf data.tar talk

คํา สั่งที่ใชสําหรับการพูดคุยระหวางผูใชดวยกันบนระบบ ซึ่งผูใชทั้งทั้ง 2 ฝายจะตองพิมพคําสั่ง Talk ถึงกัน กอน จึงจะเริ่มการสนทนาได รูปแบบคําสั่ง talk user[@host] [tty] กรณี ไมระบุ host โปรแกรมจะถือวาหมายถึงเครื่องปจจุบัน (นอกจากนี้ยังมีคําสั่ง ytalk ซึ่งสามารถพูดคุยได พรอมกันมากกวา 2 คน) ซึงบางกรณีเราอาจจะตองระบุ tty ดวยหากมีผูใช Log in เขาสูระบบดวยชื่อเดียวกัน มากกวา 1 หนาจอ ตัวอยาง talk [email protected] write

คําสั่งใชเพื่อการสงขอมูลทางเดียวจากผูเขียนไปถึงผูรับบนเครื่องเดียวกันเทานั้น รูปแบบคําสั่ง write user [tty] เมื่อ มีการพิมพคําสั่ง write ผูใชจะเห็นขอความซึ่งจะแสดงวาขอความดังกลาวถูกสงมาโดยใคร ซึ่งหากผูรับ ตองการตอบกลับ ก็จะตองใชคําสั่ง write เชนกัน เมื่อพิมพเสร็จแลวใหพิมพตัวอักษร EOF หรือ กด CTRL+C เพื่อเปนการ interrupt ทั้งนี้ขอความที่พิมพหลังจาก write จะถูกสงหลังจากการกด Enter เทานั้น ตัวอยาง write m2k who am i

คําสั่งใชเพื่อแสดงวาผูใชซึ่ง login เขาสูระบบนั้น (ตัวเราเอง) login ดวยชื่ออะไร รูปแบบคําสั่ง/ตัวอยาง whoami หรือ who am i (บน SUN OS หรือ UNIX บางตัวเทานั้น) file

คํา สั่งfileบนระบบ DOS/Windows นั้น ประเภทของแฟมขอมูลจะถูกระบุดวยนามสกุล แตใน UNIX จะ ไมมีนามสกุลเพื่อใชระบุประเภทของแฟมขอมูล ดังนั้นการหาประเภทของแฟมขอมูลจะดูจาก Context ภายใน ของแฟม ซึ่งคําสั่ง file จะทําการอาน Content และบอกประเภทของแฟมขอมูลนั้นๆ รูปแบบคําสั่ง file [option]... file ตัวอยาง file /bin/sh file report1.doc free

แสดงหนวยความจําที่เหลืออยูบนระบบ โครงสรางคําสั่ง free [-b|-k|-m] โดย option ที่มักใชกันใน free คือ -b แสดงผลลัพธเปนหนวย byte

-k แสดงผลลัพธเปนหนวย kilobyte -m แสดงผลลัพธเปนหนวย megabyte

ตัวอยาง free free -b free -k pwd

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดง Directory ปจจุบนั (ในทํานองเดียวกับการพิมพ cd บน DOS) มาจากคําวา print work directory รูปแบบคําสั่ง / ตัวอยาง pwd uname

คําสั่งแสดง ชื่อและรุนของ OS ชื่อและรุนของ cpu ชื่อเครื่อง ตัวอยาง uname -a hostname

คําสั่งแสดงชื่อเครื่องที่ใชอยู ตัวอยาง hostname tty

แสดงหมายเลข terminal ที่ใชงานอยู ตัวอยาง tty id

ใชแสดงชื่อและกลุมมของผูใชงาน ตวอยาง id ls

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดงแฟมขอมูล (เชนเดียวกับ dirของDOS) มากจากคําวา list รูปแบบคําสั่ง ls [option] [file] option ที่มักใชกันใน ls คือ -l จะแสดงผลลัพธแบบ Long Format ซึ่งจะแสดง Permission ของแฟมดวย -a จะแสดงแฟมขอมูลทั้งหมด -F จะแสดง / หลัง Directory และ * หลังแฟมขอมูลที่ execute ได ตัวอยางการใชงาน ls -l ls -al ls -F adduser คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux

รูบแบบการใชงาน adduser -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง adduser -g root -d /home/user1 user สราง User ชื่อ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม

root useradd คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux (ใชเหมือนกับคําสั่ง adduser)

รูบแบบการใชงาน useradd -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง useradd -g root -d /home/user1 user สราง User ชื่อ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม root userdel คําสั่งลบ User ออกจากระบบ Unix,Linux

รูบแบบการใชงาน userdel [option] (Username) ตัวอยาง userdel -r root user1 ลบ User ชื่อ Login คือ User1 และ -r คือใหลบ Home Directory ของ User1 ดวย passwd

คําสั่งกําหนดและแกไขรหัสผานของ User ของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน passwd [Username] ตัวอยาง passwd user1 (กําหนดรหัสผานให User1 ถาไมพิมพ ชื่อ User ระบบUnixจะหมายความวา แกไขรหัสผานของคนที่Loginเขามา) alias

คําสั่งกําหนดคําสั่งยอของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่ง SETในDOSแตสามารถใชเปฝนคําสั่ง RUN ได) รูบแบบการใชงาน alias [ชื่อใหม=ขอความ] ตัวอยาง alias copy=cp กําหนดใหพิมพ copy แทนคําสั่ง cpได bash

คําสั่งเรียกใช Bourne again shellของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bash ตัวอยาง bash [Enter] ( เรียกใช Bourne again shell) bc

คําสั่งเรียกใชโปรแกรมคํานวณเลขของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bc [-lwsqv] [option] [file] ตัวอยาง bc [Enter] 1+2 [Enter] 1^2 [Enter] a=3 [Enter] b=4 [Enter] a*b [Enter] x=2;y=5;x+y[Enter] [Ctrl-d] เพื่อออก หมายเหตุ:คําสั่งนี้จะใชไดตองInstall Packet ลงไปกอน cp

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับสําเนาแฟมขอมูล (เชนเดียวกับcopyของDOS) มาจากคําวา copy รูปแบบคําสั่ง cp source target

ตัวอยางการใชงาน #cp test.txt /home/user1 cal

คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) cat

คําสั่งแสดงขอความในFileของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS) รูบแบบการใชงาน cat ตัวอยาง cat /home/user1 | more อานขอมูลจากไฟล/home/user1ถายาวเกินหนาใหหยุดทีละหนาจอ C Compiler คําสั่งCompile ภาษาCของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS)

รูบแบบการใชงาน cc [filename] ตัวอยาง cc /home/user1/industry.c จะสั่งใหระบบCompile ภาษาC ไฟลชื่อ industry.c ที่ Directory /home/user1 cd

คําสั่งChange Directoryของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งCDของDOS) รูบแบบการใชงาน cd [directory] ตัวอยาง cd /etc [Enter]ไปDirectory etc cd ..[Enter] ยายไปDirectoryอีก1ชั้น chfin คําสั่งChange your finger informationของระบบ Unix,Linux (เปนการกําหนดขอมูลของUser เชน

ชื่อเต็ม ที่อยู เบอรโทรศัพท) รูบแบบการใชงาน chfn [username] ตัวอยาง chfn User1 กําหนดรายละเอียดUser1 chgrp คําสั่งChange Groupของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนกลุมเจาของไฟล)

รูบแบบการใชงาน chgrp [-chfRv] (Group) (File) ตัวอยาง chgrp root /root/* เปลี่ยนGroupใหกับไฟลทุกไฟลในไดเรคทอรี่ /root ใหเปน Group root chmod คําสั่งChange Modeของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนสิทธิการเขาถึงไฟล)

รูบแบบการใชงาน chmod [สิทธิ] (File) ตัวอยาง กําหนดสิทธิใหกับไฟลชื่อtest คือ chmod 754 test หรือ chmod go +r-w testใหกับไฟลทุก

ไฟล chmod o-r * ตัวเลขMode rwx = 7 ; rw - =6 ; r-x =5 ; r- - = 4 ; - wx = 3 ; - w - = 2 ; - - x = 1 ; - - = 0 การกําหนดสิทธิกําหนดได2ลักษณะคือ 1.กําหนดโดยใชอักษรยอกลุม 2.ใชรหัสเลขฐาน2แทนสิทธิ (1 คืออนุญาต) กลุมผูใช User Group Other = ugo เชน go-r-w+x คือกลุม และคนอื่นไมมีสิทธิอานเขียนแตRunได สิทธิ์การใช -rwx rwx rwx = Read Write Execute รหัสเลขฐาน 111 101 100 = 754 คือเจาของไฟลใชไดครบ คน Group เดียวกันอานExecuteไดนอกนั้น อานไดอยางเดียว chown คําสั่งChange Ownerของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนเจาของไฟล)

รูบแบบการใชงาน chown [ซื่อเจาของไฟล] (ชื่อFile) ตัวอยาง chown user1 filename คือเปลี่ยนเจาของไฟลชื่อ filename เปนUser1 chown -R user1.root dirname คือเปลี่ยนทั้งเจาของไฟลและกลุมไปพรอมกันทุกไฟลใน Sub dirname. chsh คําสั่งchshของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนShell ให User)

รูบแบบการใชงาน chsh [Username] ตัวอยาง chsh user1 [Enter] /bin/bash [Enter] clear คําสั่งclearของระบบ Unix,Linux (เปนการลบขอความบนจอภาพ คลายกับคําสั่ง clsใน dos)

รูบแบบการใชงาน clear ตัวอยาง clear [Enter] cal

คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) mesg mesg ดู status การรับการติดตอของ terminal mesg y เปดให terminal สามารถรับการติดตอได mesg n ปดไมให terminal สามารถรับการติดตอได date

ใชแสดง วันที่ และ เวลา ตัวอยาง date 17 May 2004 df

คําสั่งdf ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบการใชพื่นที่บนฮารดดิสก) รูบแบบการใชงานdf [option] [file] ตัวอยาง df [Enter] dmesg คําสั่งdmesgของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงผลเหมือนตอน Boot)

รูบแบบการใชงาน dmesg ตัวอยาง dmesg | more [Enter] หมายเหตุ คําสั่งนี้ ใชตรวจสอบ เมื่อเกิดปญหา เชน Linux ไมรูจัก Driver CD-Rom หรือปญหาอื่นๆ echo คําสั่งechoของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงขอความ เหมือนกับ ECHOของDOS)

รูบแบบการใชงาน echo (ขอความที่ตองการใหแสดงผล) ตัวอยาง echo my name is user1 echo Hello > /dev/tty2 สงขอความ Hello ไปออกจอเทอรมินอลที่2 ed

คําสั่ง ed ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file เหมือนกับคําสั่ง edlinของDOS) รูบแบบการใชงาน ed (fileName) ตัวอยาง ed /home/user/test (ออกกดq) สําหรับคนที่ไมถนัดคําสั่งนี้แนะนําใหใชคําสั่ง picoหรือvi หรือemacsแทนไดเชนกัน emacs คําสั่ง emacs ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file )

รูบแบบการใชงาน emacs (fileName) ตัวอยาง emacs /home/user/test (help กด Ctrl - h ; ออกกด Ctrl - x Ctrl - c) exit

คําสั่ง exit ของระบบ Unix,Linux (ออกจากระบบยูนิกส ) รูบแบบการใชงาน exit ตัวอยาง exit finger คําสั่ง finger ของระบบ Unix,Linux (แสดงชื่อUserที่กําลังLoginเขามาแตคําสั่ง Whoจะใหรายละเอียด

ดีกวา) รูบแบบการใชงาน finger [username]

ตัวอยาง finger user1 แสดงชื่อและรายละเอียด user1 fsck

คําสั่ง fsck ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่ง ตรวจสอบและซอมแซม Linux file system เหมือนกับ คําสั่งScandisk ของDos) รูบแบบการใชงาน fsck [option] ตัวอยาง /sbin/fsck -a /dev/hd1 ftp

คําสั่ง ftp ของระบบ Unix,Linux (เปนโปรแกรมรับ-สงไฟล ) รูบแบบการใชงาน ftp (IP or Name of FTP Server) ตัวอยาง ftp 132.209.1.2 [Enter] Login:anonymous , Password: [email protected] คํา สั่งที่เกี่ยวของ ls - ดูไฟล ; pwd -ดูdir. ที่อยู ;cd - เปลี่ยน dir ;lcd - เปลี่ยน local dir ;mput* -สง

ไฟล ;mget - รับไฟล ;bye - ออก grep

คําสั่ง grep ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหคนหาตามเงื่อนไข ) รูบแบบการใชงาน grep (option) ตัวอยาง grep -i ftp /etc/test คนหาบรรทัดที่มีคําวา "ftp"ไมสนใจพิมพเล็ก-ใหญ จาดไฟล /etc/test groupadd คําสั่ง groupadd ของระบบ Unix,Linux (เปนการเพิ่มรายชื่อกลุมของ User)

รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupadd staff สรางกลุมของ User ชื่อ Staff เพิ่มใหระบบ groupdel คําสั่ง groupdel ของระบบ Unix,Linux (เปนการลบรายชื่อกลุมของ User)

รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupdel staff ลบกลุมของ User ชื่อ Staffออกจากระบบ gzip/gunzip คําสั่งgzip/gunzipของระบบ Unix,Linux (เปนการบีบอัดไฟลหรือขยายบีบอัดไฟล)

รูบแบบการใชงาน gzipหรือgunzip (-cdfhlLnNrtv19 ) [file] ตัวอยาง #gzip -9vr /home/samba/* บีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟล ในSub /home/samba จะเปลี่ยนเปน นามสุกล .gz #gunzip -dvr /home/samba/* คลายการบีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟลที่สกุล .gz ในSub /home/samba halt

คําสั่ง halt ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหเครื่องหยุดทํางาน)

รูบแบบการใชงาน halt [-n] [-w] [-d] [-f] [-I] [-p] ตัวอยาง #halt คําสั่งที่เกี่ยวของ คือ Shutdown ; init0 , reboot history คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการดูประวัติการใชคําสั่งในCommand line คลายกับการกด F7ในDOSคือเรียกใชคําสั่งDos key)

รูบแบบการใชงานhistory [n] [-r wan [filename] ] ตัวอยาง #history 20 ดูคําสั่งที่เพิ่งใชไป20คําสั่งที่แลว ifconfig คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบกําหนดคาNetworkของLan Card)

รูบแบบการใชงาน ifconfig [option] ตัวอยาง #ifconfig ipchains คําสั่ง ipchains ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน ipchains [parameter] command [option]

ตัวอยาง #ipchains -L ดูสถานะการ Set IPchainsในปจจุบัน jobs

คําสั่ง jobs ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน jobs ตัวอยาง #sleep 20 & jobs kill

คําสั่ง kill ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับยกเลิก Process) รูบแบบการใชงาน kill [option] (process ID) ตัวอยาง ps -A ดูหมายเลขที่ชอง PIDของProcess ที่ตองการลบ Kill -9 nnn แทนnnnดวยหมายเลขPID -9 คือบังคับฆาใหตาย login คําสั่ง login ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งการเขาระบบหรือเปลี่ยน User Login) รูบแบบการใชงาน login [fp] (UserName) ตัวอยาง #login:root mkdir

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการสราง directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา make directory รูปแบบของคําสั่งmkdir mkdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ

-m จะทําการกําหนด Permissioin (ใหดูคําสั่ง chmod เพิ่มเติม) -p จะทําการสราง Parent Directory ใหดวยกรณีที่ยังไมมีการระบุ directory ในที่นี้อาจเปน relative

หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง mkdir /home mkdir -p -m755 ~/home/user1 mv

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการยายแฟมขอมูลและ Directory รวมถึงการเปลี่ยนชื่อดวย (ในทํานองเดียวกับ dos) มา จากคําวา move รูปแบบคําสั่ง mv source target ตัวอยาง mv *.tar /backup mv test.txt old.txt mv bin oldbin more

คลาย กับคําสั่ง cat ไมเหมาะกับการดูขอมูลที่มีความยาวมากๆ ดังนั้น จึงไดมีการพัฒนา more ขึ้น เพื่อชวยให สามารถดูขอมูลที่มีขนาดยาวไดเปนชวงๆ รูปแบบคําสั่ง more file ภายในโปรแกรม more จะมีคําสั่งเพื่อใชงานคราวๆ ดังนี้ = แสดงเลขบรรทัด q ออกจากโปรแกรม เลื่อนไปยังหนาถัดไป เลื่อนไปยังบรรทัดถัดไป h แสดง help ตัวอยาง more test.txt man

คําสั่ง man ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งแสดงขอความ อธิบายการใชคําสั่ง) รูบแบบการใชงานman (Command) ตัวอยาง #man ls หมายเหตุ เมื่อตองการออก กด q ;ใช[Spacebar] เลื่อนหนาถัดไป ; ใชลูกศรขึ้นดูหนาผานมา mount คําสั่ง mount ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งเชื่อมตออุปกรณเขากับระบบ)

รูบแบบการใชงาน mount (-t type) DeviceDriver MountPoint ตัวอยาง # การ Mountแบบที่1 CdRom mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom #การ Mount CdRom แบบที่2 mount /dev/cdrom (เมื่อmountแลวCDจะอยูที่ /mnt/CdRom ยกเลิกดูคําสั่ง Unmount)

rmdir

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการลบ directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา remove directory โครงสรางคําสั่ง rmdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ -p จะทําการลบ Child และ Parent Directory ตามลําดับ directory ในที่นี้อาจเปน relative หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง rmdir /home tar

เปน คําสั่งเพื่อการ backup และ restore file ทั้งนี้การ tar จะเก็บทั้งโครง สราง directory และ file permission ดวย (เหมาะสําหรับการเคลื่อนยาย หรือแจกจายโปรแกรมบนระบบ UNIX) มาจากคําวา tape archive

รูปแบบคําสั่ง tar [option]... [file]... โดย option ที่มักใชกันใน echo คือ -c ทําการสรางใหม (backup) -t แสดงรายชื่อแฟมขอมูลในแฟมที่ backup ไว -v ตรวจสอบความถูกตองของการประมวลผล -f ผลลัพธของมาที่ file -x ทําการ restore ตัวอยาง tar -xvf data.tar talk

คํา สั่งที่ใชสําหรับการพูดคุยระหวางผูใชดวยกันบนระบบ ซึ่งผูใชทั้งทั้ง 2 ฝายจะตองพิมพคําสั่ง Talk ถึงกัน กอน จึงจะเริ่มการสนทนาได รูปแบบคําสั่ง talk user[@host] [tty] กรณี ไมระบุ host โปรแกรมจะถือวาหมายถึงเครื่องปจจุบัน (นอกจากนี้ยังมีคําสั่ง ytalk ซึ่งสามารถพูดคุยได พรอมกันมากกวา 2 คน) ซึงบางกรณีเราอาจจะตองระบุ tty ดวยหากมีผูใช Log in เขาสูระบบดวยชื่อเดียวกัน มากกวา 1 หนาจอ ตัวอยาง talk [email protected] write

คําสั่งใชเพื่อการสงขอมูลทางเดียวจากผูเขียนไปถึงผูรับบนเครื่องเดียวกันเทานั้น รูปแบบคําสั่ง write user [tty] เมื่อ มีการพิมพคําสั่ง write ผูใชจะเห็นขอความซึ่งจะแสดงวาขอความดังกลาวถูกสงมาโดยใคร ซึ่งหากผูรับ ตองการตอบกลับ ก็จะตองใชคําสั่ง write เชนกัน เมื่อพิมพเสร็จแลวใหพิมพตัวอักษร EOF หรือ กด CTRL+C เพื่อเปนการ interrupt ทั้งนี้ขอความที่พิมพหลังจาก write จะถูกสงหลังจากการกด Enter เทานั้น ตัวอยาง write m2k who am i

คําสั่งใชเพื่อแสดงวาผูใชซึ่ง login เขาสูระบบนั้น (ตัวเราเอง) login ดวยชื่ออะไร รูปแบบคําสั่ง/ตัวอยาง whoami หรือ who am i (บน SUN OS หรือ UNIX บางตัวเทานั้น) file

คํา สั่งfileบนระบบ DOS/Windows นั้น ประเภทของแฟมขอมูลจะถูกระบุดวยนามสกุล แตใน UNIX จะ ไมมีนามสกุลเพื่อใชระบุประเภทของแฟมขอมูล ดังนั้นการหาประเภทของแฟมขอมูลจะดูจาก Context ภายใน ของแฟม ซึ่งคําสั่ง file จะทําการอาน Content และบอกประเภทของแฟมขอมูลนั้นๆ รูปแบบคําสั่ง file [option]... file ตัวอยาง file /bin/sh file report1.doc free

แสดงหนวยความจําที่เหลืออยูบนระบบ โครงสรางคําสั่ง free [-b|-k|-m] โดย option ที่มักใชกันใน free คือ -b แสดงผลลัพธเปนหนวย byte -k แสดงผลลัพธเปนหนวย kilobyte -m แสดงผลลัพธเปนหนวย megabyte ตัวอยาง free free -b free -k pwd

เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดง Directory ปจจุบนั (ในทํานองเดียวกับการพิมพ cd บน DOS) มาจากคําวา print work directory รูปแบบคําสั่ง / ตัวอยาง pwd uname

คําสั่งแสดง ชื่อและรุนของ OS ชื่อและรุนของ cpu ชื่อเครื่อง ตัวอยาง uname -a hostname

คําสั่งแสดงชื่อเครื่องที่ใชอยู ตัวอยาง hostname tty

แสดงหมายเลข terminal ที่ใชงานอยู ตัวอยาง tty id

ใชแสดงชื่อและกลุมมของผูใชงาน ตวอยาง id