B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh
Së gi¸o dôc ®µo t¹o hµ néi phßng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o huyÖn ®«ng anh
§Ò tµi
Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng trong m«n sinh häc 9
Ngêi thùc hiÖn
:
Ph¹m ThÞ
M¨ng Bé m«n
: Sinh häc
§¬n vÞ c«ng t¸c : Trêng THCS Dôc Tó
N¨m häc: 2006 - 2007
1
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh
I. C¬ së khoa häc M«i trêng hiÖn nay ®ang næi lªn nh mét vÊn ®Ò hµng ®Çu cña loµi ngêi. Loµi ngêi ®ang lo l¾ng chøng kiÕn nh÷ng biÕn ®æi tiªu cùc cña thiªn nhiªn do chÝnh m×nh g©y nªn. V× vËy ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng hiÖn ®ang ®îc toµn thÕ giíi quan t©m. VÊn ®Ò b¶o vÖ m«i trêng ®ang lµ vÊn ®Ò nãng báng trªn ph¹m vi toµn cÇu. ë níc ta, t×nh h×nh m«i trêng nãi chung vµ ë Thñ ®« Hµ Néi nãi riªng ®ang cã nhiÒu vÊn ®Ò cÊp b¸ch ph¶i xem xÐt, gi¶i quyÕt ®ã lµ t×nh tr¹ng m«i trêng ngµy cµng bÞ « nhiÔm vµ bÞ huû ho¹i nghiªm träng g©y nªn sù mÊt c©n b»ng sinh th¸i, sù c¹n kiÖt c¸c nguån tµi nguyªn ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng cuéc sèng. Tríc vÊn ®Ò m«i trêng ë ViÖt Nam hÕt søc bøc b¸ch nh hiÖn nay, ®Ó m«i trêng sèng cña ®Êt níc ngµy cµng tèt ®Ñp trong sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× vÊn ®Ò gi¸o dôc g×n gi÷ m«i trêng ®èi víi mäi ngêi nãi chung vµ ®èi víi häc sinh, sinh viªn nãi riªng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng mµ Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®· quan t©m tõ nhiÒu n¨m nay. Song ë ViÖt Nam “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” cha ®îc t¸ch thµnh mét m«n häc riªng ®éc lËp nªn ®Ó gióp häc sinh cã ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ m«i trêng, ®Ó c¸c em biÕt c¸ch sèng v× m«i trêng ®ång thêi nhËn biÕt m×nh ®ang sèng trong m«i trêng nµo vµ trªn c¬ së ®ã ph¶i b¶o vÖ nã lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc phøc t¹p. “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” lµ mét vÊn ®Ò cÊp b¸ch cã tÝnh toµn cÇu vµ lµ vÊn ®Ò cã tÝnh khoa häc, tÝnh x· héi s©u s¾c. Lµ mét gi¸o viªn gi¶ng d¹y m«n Sinh häc 9, ®· tõ l©u t«i nhËn thøc ®îc r»ng bé m«n “Sinh häc” lµ mét bé m«n dÔ dµng nhÊt, thuËn lîi nhÊt cã thÓ lång ghÐp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp c¸c kiÕn thøc vÒ m«i trêng vµo c¸c bµi gi¶ng ®Ó gióp häc sinh n©ng cao ý thøc b¶o vÖ m«i trêng lµm cho m«i trêng s¹ch h¬n. Qua thùc tÕ nhiÒu n¨m lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y m«n Sinh häc 9, theo t«i néi dung “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” cã thÓ chia thµnh 4 chñ ®Ò c¬ b¶n sau ®©y: Chñ ®Ò 1: M«i trêng sèng cña chóng ta Chñ ®Ò 2: Quan hÖ gi÷a con ngêi vµ m«i trêng. Chñ ®Ò 3: Sù « nhiÔm vµ suy tho¸i m«i trêng. Chñ ®Ò 4: C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng, ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Trong néi dung ®Ò tµi nµy t«i ®i s©u vµo chñ ®Ò 3 vµ chñ ®Ò 4, kh¾c s©u cho häc sinh thÊy ®îc sù « nhiÔm vµ suy tho¸i cña m«i trêng hµng ngµy, hµng giê ®ang diÔn ra ë níc ta. Tõ ®ã gióp häc sinh n¾m ®îc c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng mét c¸ch tÝch cùc vµ chñ ®éng nhÊt. §ã lµ lÝ do t«i chän ®Ò tµi “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng trong m«n Sinh häc 9”. 2
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh II. Néi dung s¸ng kiÕn kinh nghiÖm Theo t«i néi dung “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” cã thÓ chia lµm hai phÇn: PhÇn 1: Gi¸o viªn cã thÓ gi¶ng d¹y tÝch hîp lång ghÐp vµo c¸c ch¬ng tr×nh thÝch hîp hoÆc theo bµi môc riªng víi néi dung gåm c¸c vÊn ®Ò sau:
- Thùc tr¹ng m«i trêng ViÖt Nam. -
- Nh÷ng vÊn ®Ò cña
sinh th¸i häc. VÊn ®Ò « nhiÔm m«i trêng vµ chÊt lîng cuéc sèng. B¶o vÖ m«i trêng vµ nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n trong b¶o vÖ m«i trêng. Ph¬ng híng vµ biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng.
- LuËt b¶o vÖ m«i trêng.
- B¹n ®· lµm g× ®Ó b¶o vÖ m«i trêng. PhÇn 2: C¸c chuyªn ®Ò, ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ víi c¸c chñ ®Ò s¸t víi c¸c vÊn ®Ò cÊp b¸ch, cã liªn quan ®Õn chÊt lîng cuéc sèng. - Sù nãng lªn cña toµn cÇu; - R¸c th¶i sinh ho¹t; - §a d¹ng sinh häc quanh ta; - Con ngêi vµ m«i trêng. B¶o vÖ m«i trêng. - C©y cèi vµ ®êi sèng quanh ta; - Xanh ho¸ nhµ trêng ….. Muèn cã hiÖu qu¶ cao trong c«ng t¸c gi¸o dôc nµy th× ngêi gi¸o viªn ph¶i cã mét ph¬ng ph¸p thu hót häc sinh yªu thÝch m«n häc, tÝch cùc tham gia vµo c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng. Qua nhiÒu n¨m lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y bé m«n Sinh häc 9 vµ tham gia tuyªn truyÒn gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng vµo c¸c buæi ngo¹i kho¸, b¶n th©n t«i rót ra mét sè néi dung mµ gi¸o viªn cã thÓ trùc tiÕp gióp häc sinh hiÓu ®îc c¸c vÊn ®Ò sau: 1. M«i trêng lµ g×? Cã mÊy lo¹i m«i trêng? V× sao ph¶i b¶o vÖ méi trêng. 2. Ai lµ ngêi ®Çu tiªn ®a ra yªu cÇu b¶o vÖ m«i trêng. 3. V× sao lÊy ngµy 5/6 hµng n¨m lµm “Ngµy m«i trêng thÕ giíi”. 4. ¤ nhiÔm m«i trêng b¾t ®Çu n¶y sinh tõ khi nµo. 5. V× sao ph¶i ®Þnh ra LuËt m«i trêng quèc tÕ? V× sao ph¶i gi¸m s¸t vµ ®o « nhiÔm m«i trêng? 6. Cã ph¶i tÊt c¶ « nhiÔm m«i trêng ®Òu do con ngêi g©y ra kh«ng? 7. V× sao gÇn ®©y c¸c xÝ nghiÖp b¶o vÖ m«i trêng l¹i ph¸t triÓn m¹nh mÏ? 8. V× sao ph¶i më réng “S¶n xuÊt níc s¹ch”? 9. ThÕ nµo lµ c©n b»ng sinh th¸i? V× sao sinh th¸i mÊt c©n b»ng? 10. V× sao nãi “Rõng lµ kho b¸u mµu xanh”? V× sao nãi rõng xanh “l¸ phæi” cña tr¸i ®Êt? 11. V× sao ph¶i x©y dùng khu b¶o tån thiªn nhiªn ? V× sao kh«ng khÝ, níc ph¸t sinh « nhiÔm? 3
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh 12. V× sao cÊm hót thuèc l¸? V× sao ph¶i b¶o vÖ tÇng « z«n? 13. V× sao ph¶i b¶o vÖ m¹ch níc ngÇm? NhiÖt ®é qu¶ ®Êt v× sao nãng lªn? 14. V× sao nãi “M«i trêng còng lµ nguån tµi nguyªn quý b¸u”?
15. Mçi ngêi ph¶i lµm g× ®Ó b¶o vÖ m«i trêng? …. Muèn cã hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng th× ngêi gi¸o viªn ph¶i n¾m ch¾c ®îc néi dung c¬ b¶n, nh÷ng vÊn ®Ò cÇn truyÒn ®¹t vµo c¸c tiÕt häc hay buæi ngo¹i kho¸. Theo t«i trªn ®©y lµ nh÷ng néi dung c¬ b¶n mµ gi¸o viªn cÇn truyÒn ®¹t tíi häc sinh. Song tuú theo néi dung c¬ b¶n cña tõng bµi mµ gi¸o viªn cã thÓ truyÒn ®¹t trùc tiÕp hoÆc lång ghÐp ®îc mét hoÆc vµi néi dung trªn sao cho phï hîp, tr¸nh mäi sù gîng Ðp lµm ¶nh hëng ®Õn sù lÜnh héi kiÕn thøc cña häc sinh, tr¸nh lµm nÆng nÒ thªm c¸c néi dung s½n cã vµ ®¶m b¶o nguyªn t¾c võa søc häc sinh.
¸p dông cô thÓ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, trêng THCS Dôc Tó - huyÖn §«ng Anh chóng t«i ®· tæ chøc cho häc sinh nh÷ng buæi ngo¹i kho¸ vÒ c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng vµ tuyªn truyÒn thêng xuyªn trªn loa ®µi vµo c¸c giê gi¶i lao gi÷a giê, c¸c buæi chµo cê ®Çu tuÇn vµ c¸c tiÕt sinh ho¹t cuèi tuÇn (c¸c bµi viÕt tuyªn truyÒn do c¸n bé ch÷ thËp ®á vµ y tÕ häc ®êng cña nhµ trêng chÞu tr¸ch nhiÖm). Song do ®Æc ®iÓm cña m«n Sinh häc 9 cã mét phÇn riªng häc sinh ®îc häc vÒ “ Sinh vËt vµ m«i trêng”. MÆt kh¸c do giíi h¹n ®Ò tµi t«i xin tr×nh bµy kü h¬n mét sè vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c “Gi¸o dôc vµ b¶o vÖ m«i trêng” th«ng qua c¸c bµi gi¶ng nh»m gióp cho häc sinh n©ng cao ý thøc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n trong c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng xanh - s¹ch - ®Ñp trong nhµ trêng vµ ngoµi x· héi.
1. Qóa tr×nh tiÕn hµnh - Th¶o luËn qua ®Ò c¬ng vµ c¸c bíc tiÕn hµnh. Chän mét sè bµi thùc nghiÖm vµ tiÐn hµnh thùc nghiÖm ë m«n Sinh häc 9 (ch¬ng tr×nh ngo¹i kho¸ vµ néi kho¸) * Ch¬ng tr×nh ngo¹i kho¸ : 2 buæi (8 tiÕt) Néi dung “ Con ngêi vµ m«i trêng“ “B¶o vÖ m«i trêng”. “Xanh ho¸ nhµ truêng”. * Ch¬ng tr×nh néi kho¸ STT
1 2
TiÕt trong PPCT 43 47 - 48
3 4 5 6
49 50 51 52
Néi dung bµi
M«i trêng vµ c¸c nh©n tè sinh th¸i Thùc hµnh: T×m hiÓu m«i trêng vµ ¶nh hëng cña mét sè nh©n tè sinh th¸i lªn ®êi sèng sinh vËt. QuÇn thÓ sinh vËt QuÇn thÓ ngêi QuÉn x· sinh vËt HÖ sinh th¸i 4
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh 7 56 T¸c ®éng cña con ngêi ®èi víi m«i trêng 8 57 - 58 ¤ nhiÔm m«i trêng 9 61 Sö dông hîp lÝ tµi nguyªn thiªn nhiªn 10 62 Kh«i phôc m«i trêng vµ g×n gi÷ thiªn nhiªn hoang d· 11 63 B¶o vÖ ®a d¹ng c¸c hÖ sinh th¸i 12 64 LuËt b¶o vÖ m«i trêng 13 65 Thùc hµnh: vËn dông LuËt b¶o vÖ m«i trêng vµo viÖc b¶o vÖ m«i trêng ®Þa ph¬ng. ë ®©y t«i kh«ng tr×nh bµy néi dung toµn bµi mµ chØ nªu nh÷ng phÇn nµo cã thÓ lång ghÐp trùc tiÕp (hoÆc gi¸n tiÕp) thÝch hîp víi néi dung tuyªn truyÒn “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” ë mét sè bµo tiªu biÓu mµ t«i ®· nªu ë phÇn trªn. Trong phÇn nµy t«i xin tr×nh bµy theo hai chñ ®Ò mµ yªu cÇu cña ®Ò tµi cÇn ®i s©u.
2. Hai chñ ®Ò chÝnh. a. Chñ ®Ò 3: Sù « nhiÔm vµ suy tho¸i m«i trêng. Qua chñ ®Ò nµy gi¸o viªn gióp häc sinh hiÓu ®îc nh÷ng t¸c ®éng cña con ngêi vµ thiªn nhiªn g©y nªn sù « nhiÔm m«i trêng: níc, kh«ng khÝ, biÓn vµ nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn suy tho¸i rõng, ®Êt vµ suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc ë mét sè bµi tiªu biÓu sau: Bµi 1: QuÇn thÓ ngêi (TiÕt 50 - Ch¬ng II: HÖ sinh th¸i) Häc sinh n¾m ®îc sù kh¸c nhau gi÷a quÇn thÓ ngêi vµ quÇn thÓ sinh vËt kh¸c ®ã lµ nh÷ng ®Æc trng kinh tÕ - x· héi (Ph¸p luËt , Kinh tÕ, Gi¸o dôc, H«n nh©n, V¨n ho¸ …) Sù kh¸c nhau ®ã lµ do con ngêi cã lao ®éng vµ t duy nªn cã kh¶ n¨ng tù ®iÒu chØnh c¸c ®Æc ®iÓm sinh th¸i trong quÇn thÓ ®ång thêi c¶i t¹o thiªn nhiªn. Gi¸o viªn cã thÓ lång ghÐp vÊn ®Ò d©n sè víi m«i trêng. Gi¸o viªn: Theo em sù t¨ng d©n sè qu¸ nhanh dÉn ®Õn vÊn ®Ò x· héi nµo kÌm theo? Häc sinh tr¶ lêi … Gi¸o viªn nhÊn m¹nh: Sù t¨ng s©n ¤ nhiÔm m«i sè tr qu¸ nhanh dÉn ®Õn thiÕu n¬i ë, thiÕu l¬ng thùc, thiÕu trêng ênghäc, bÖnh viÖn, « nhiÔm m«i trêng, ch¹t ph¸ rõng, chËm ph¸t triÓn kinh tÕ, t¾c nghÏn giao th«ng … Gi¸o viªn nhÊn m¹nh: ë ViÖt Nam tÝnh ®Õn hÕt n¨m 2006 d©n ¤ nhiÔm n ¤ nhiÔm nhiÔm sè níc ta lµ 84.155.600 ngêi. Níc ta ¤®ang r¬i vµo ChÊt t×nh th¶i tr¹ng bïng næ íc nhiÖt KK phãng d©n sè. Sè ngêi sinh con thø 3 ngµy cµng ®«ng. D©n sèx¹t¨ng nhanh lµ yÕu tè t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn m«i trêng g©y ra « nhiÔm m«i trêng. N Qua bµi häc nµy häc sinh ®îc Thuèc gi¸o dôc thøc vÒ c¸c vÊn ®Ò trõ cã ý N¨ng lîng íc ChÊt Ph©n bãn vµ b¶o Nhµ d©n sè, CLCS vÖm¸y m«i trêng h¹n chÕ « nhiÔm. s©u h¹t nh©n th¶i
th¶i r¾n
NhiÒu thùc ph¶m h¬n
NhiÒu ®å mÆc hµng ho¸, nhµ cöa
NhiÒu « t«, xe m¸y h¬n 5
D©n sè t¨ng
NhiÒu n¨ng lîng h¬n
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh
H×nh 1: M« h×nh vÒ mèi liªn quan gi÷a sù t¨ng d©n sè víi « nhiÔm m«i trêng Bµi 2: T¸c ®éng cña con ngêi ®èi víi m«i trêng (TiÕt 56 - Ch¬ng III: Con ngêi - d©n sè vµ m«i trêng) Sau khi häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i chØ ra ®îc ho¹t ®éng cña con ngêi lµm thay ®æi thiªn nhiªn nh thÕ nµo? Tõ ®ã c¸c em cã ý thøc tr¸ch nhiÖm trong viÖc b¶o vÖ m«i truêng sèng cho m×nh vµ cho thÕ hÖ mai sau. Gi¸o viªn: Em h·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ nh÷ng t¸c ®éng cña con ngêi tíi m«i trêng qua c¸c thêi kú ph¸t triÓn cña x· héi? Häc sinh tr¶ lêi: …. Gi¸o viªn nhÊn m¹nh: Trong thêi kú nguyªn thuû: con ngêi sèng hoµ ®ång víi tù nhiªn cuéc sèng c¬ b¶n lµ s¨n b¾n vµ h¸i lîm c©y rõng. T¸c ®éng ®¸ng kÓ cña con ngêi tíi m«i trêng lµ con ngêi biÕt dïng löa ®Ó nÊu níng thøc ¨n, sëi Êm vµ ®uæi b¾t thó d÷ NhiÒu c¸nh rõng bÞ ®èt ch¸y. - Trong x· héi n«ng nghiÖp: con ngêi biÕt trång trät vµ ch¨n th¶ gia sóc Mét sè rõng nguyªn sinh bÞ biÕn thµnh b·i ch¨n th¶ gia sóc vµ ®Êt trång trät Cã h¹i cho m«i trêng. - Trong x· héi c«ng nghiÖp: n«ng nghiÖp c¬ giíi ho¸ t¹o nªn nh÷ng vïng trång trät lín, ®« thÞ ho¸ ngµy cµng t¨ng lÊy ®i nhiÒu vïng ®Êt tù nhiªn vµ ®Êt ®ai trång trät Cã h¹i cho m«i trêng. Gi¸o viªn cho häc sinh lµm bµi tËp. Chän mét trong sè néi dung thÝch hîp ë cét A (øng víi ho¹t ®éng cña con ngêi) kÝ hiÖu a, b, c … vµ cét B (HËu qu¶ ph¸ huû m«i trêng tù nhiªn) ghi vµo cét kÕt qu¶ Cét A: Ho¹t ®éng cña con Ghi Cét B: HËu qu¶ ph¸ huû ngêi kÕt m«i trêng tù nhiªn qu¶ 1. H¸i lîm a. MÊt nhiÒu loµi sinh vËt 2. S¨n b¾t ®éng vËt hoang d· b. MÊt n¬i ë cña sinh vËt. 3. §èt rõng lÊy ®Êt trång trät c. Xãi mßn vµ tho¸i ho¸ ®Êt. 6
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh 4. Ch¨n th¶ gia sóc d. ¤ nhiÔm m«i trêng. 5. Khai th¸c kho¸ng s¶n e. Ch¸y rõng. 6. Ph¸t triÓn nhiÒu khu d©n c. f. H¹n h¸n. 7. ChiÕn tranh. g. MÊt c©n b»ng sinh th¸i Sau khi lµm bµi xong bµi tËp, gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh chØ ra c¸c ho¹t ®éng tÝch cùc cña con ngêi trong viÖc c¶i t¹o m«i trêng tù nhiªn. Häc sinh nªu ®îc 6 biÖn ph¸p chÝnh lµ: - H¹n chÕ sù gia t¨ng d©n sè. - Sö dông cã hiÖu qu¶ nguån tµi nguyªn. - B¶o vÖ c¸c loµi sinh vËt. - Phôc håi vµ trång rõng míi. - Xö lÝ r¸c th¶i. - Lai t¹o gièng cã n¨ng suÊt cao vµ phÈm chÊt tèt. Cuèi giê häc, gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lµm thªm phÇn bµi tËp, ®iÒn vµo b¶ng kÎ s½n: KÓ tªn 5 viÖc lµm ¶nh hëng xÊu tíi m«i trêng tù nhiªn mµ em biÕt ë ®Þa ph¬ng vµ cho biÕt t¸c h¹i cña viÖc lµm ®ã. Tõ ®ã nªu ®îc nh÷ng hµnh ®éng cÇn thiÕt ®Ó kh¾c phôc ¶nh hëng xÊu ®ã. STT
Tªn viÖc lµm
T¸c h¹i
Ho¹t ®éng cÇn lµm ®Ó kh¾c phôc
1 2 3 4 5 Gi¸o viªn cho häc sinh liªn hÖ ®Þa ph¬ng: T¹i ®Þa ph¬ng em cã nh÷ng t¸c ®éng nµo g©y « nhiÔm m«i trêng? Nªu t¸c h¹i cña « nhiÔm m«i trêng dÕn søc khoÎ cña con ngêi? Theo em, ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo ®Ó kh¾c phôc hiÖn tîng « nhiÔm ®ã? Häc sinh tr¶ lêi … b. Chñ ®Ò 4: C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng, ph¸t triÓn bÒn v÷ng Qua chñ ®Ò nµy, gi¸o viªn gióp häc sinh hiÓu ®îc nh÷ng quy ®Þnh cña Ph¸p luËt vÒ b¶o vÖ m«i trêng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng, c¸c em hiÓu ®îc c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng ®Ó tõ ®ã c¸c em thÊy ®îc nhiÖm vô cña häc sinh trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng trong nhµ trêng vµ ngoµi x· héi. Bµi 1: M«i trêng vµ c¸c nh©n tè sinh th¸i (TiÕt 43: Ch¬ng I. Sinh vËt vµ m«i trêng) Sau bµi häc c¸c em häc sinh ®· hiÓu ®îc m«i trêng lµ g×? Cã mÊy lo¹i m«i trêng? C¸c nh©n tè sinh th¸i cña m«i trêng? Gi¸o viªn cã thÓ lång ghÐp vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i trêng víi c©u hái: Nh÷ng ho¹t ®éng nµo cña con ngêi ®îc coi lµ b¶o vÖ m«i trêng? Häc sinh th¶o luËn vµ nªu ®îc nh÷ng ho¹t ®éng: 7
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh - Gi÷ cho m«i trêng trong lµnh, s¹ch ®Ñp, c¶i thiÖn m«i trêng. - §¶m b¶o c©n b»ng sinh th¸i. - Ng¨n chÆn, kh¾c phôc c¸c hËu qu¶ xÊu do con ngêi vµ thiªn nhiªn g©y ra cho MT. - Khai th¸c vµ sö dông hîp lÝ, tiÕt kiÖm tµi nguyªn thiªn nhiªn. * Qua bµi nµy gi¸o viªn gi¸o dôc cho häc sinh ý thøc tÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng. Bµi 2: Kh«i phôc thiªn nhiªn vµ gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d· (TiÕt 62: Ch¬ng IV: B¶o vÖ m«i trêng) Häc xong bµi nµy, häc sinh ph¶i: - Gi¶i thÝch ®îc v× sao cÇn kh«i phôc m«i trêng, gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d·, ®ång thêi nªu ®îc ý nghÜa cña c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ thiªn nhiªn hoang d·. - N©ng cao ý thøc b¶o vÖ m«i trêng. Gv: V× sao gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d· lµ gãp phÇn gi÷ c©n b»ng sinh th¸i. Häc sinh nªu ®îc: - Gi÷ g×n thiªn nhiªn hoang d· lµ b¶o vÖ c¸c loµi sinh vËt vµ MT sèng cña chóng. - Thiªn nhiªn hoang d· ®îc b¶o vÖ sÏ tr¸nh ®îc th¶m ho¹ nh: lò, lôt, xãi mßn ®Êt, h¹n h¸n, « nhiÔm m«i trêng … §Ó gióp häc sinh n¾m ®îc c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ thiªn nhiªn, gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t tranh vÏ. Sau ®ã gi¸o viªn yªu cÇu c¸c em nªu nh÷ng vÝ dô minh ho¹ c¸c biÖn ph¸p trªn. Cuèi bµi gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn nhãm vÒ tr¸ch nhiÖm cña häc sinh trong viÖc b¶o vÖ thiªn nhiªn. Liªn hÖ thùc tÕ: Em ®· lµm g× ®Ó tuyªn truyÒn cho mäi ngêi cïng hµnh ®éng ®Ó b¶o vÖ thiªn nhiªn?. Bµi 3: LuËt b¶o vÖ rõng (TiÕt 64: Ch¬ng IV - B¶o vÖ m«i trêng) Qua bµi nµy häc sinh thÊy ®îc tÇm quan träng, sù cÇn thiÕt ph¶i ban hµnh luËt b¶o vÖ m«i trêng, nh»m b¶o vÖ m«i trêng, b¶o vÖ søc khoÎ cña nh©n d©n, phôc vô sù ph¸t triÓn l©u bÒn cña ®Êt níc vµ gãp phÇn b¶o vÖ m«i trêng trong khu vùc vµ toµn cÇu. Häc sinh thÊy ®îc môc tiªu cña b¶o vÖ m«i trêng lµ nh»m ng¨n chÆn, kh¾c phôc hËu qu¶ xÊu do t¸c ®éng cña con ngêi vµ thiªn nhiªn g©y ra, ®iÒu chØnh viÖc khai th¸c, sö dông c¸c thµnh phÇn m«i trêng cho hîp lý ®Ó phôc vô sù nghiÖp ph¸t triÓn l©u bÒn cña ®Êt níc. Bªn c¹nh dã gi¸o viªn cho häc sinh thÊy ®îc tr¸ch nhiÖm cña mçi häc sinh cÇn lµm g× ®Ó thùc hiÖn tèt LuËt b¶o vÖ m«i trêng. ViÖc thùc hiÖn LuËt b¶o vÖ m«i trêng lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi ngêi d©n ViÖt Nam. Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn - Theo em chóng ta cÇn lµm g× ®Ó thùc hiÖn vµ ®éng viªn nh÷ng ngêi kh¸c cïng thùc hiÖn LuËt b¶o vÖ m«i trêng? 8
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh - H·y kÓ tªn nh÷ng hµnh ®éng, sù viÖc mµ em biÕt ®· vi ph¹m LuËt b¶o vÖ m«i trêng. Theo em cÇn lµm g× ®Ó kh¾c phôc nh÷ng vi ph¹m ®ã? Häc sinh tr¶ lêi … Trªn ®©y lµ mét sè bµi tiªu biÓu trong sè c¸c bµi t«i lång ghÐp ®îc trùc tiÕp (hoÆc gi¸n tiÕp) “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng) vµo néi dung bµi gi¶ng mµ t«i ®· lµm trong nhiÒu n¨m häc qua.
3. Ho¹t ®éng ngo¹i kho¸: Bªn c¹nh viÖc “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” ®îc lång ghÐp vµo c¸c bµi gi¶ng, trêng THCS Dôc Tó chóng t«i trong nhiÒu n¨m qua ®· tæ chøc ®îc c¸c tiÕt chuyªn ®Ò, c¸c buæi ngo¹i kho¸ (mçi n¨m Ýt nhÊt lµ hai buæi). - Buæi 1: §Çu häc k× I víi néi dung “Con ngêi - m«i trêng - b¶o vÖ m«i trêng” - Buæi 2: §Çu häc k× II (Sau tÕt nguyªn ®¸n) víi néi dung “Xanh ho¸ nhµ trêng” Ngêi thùc hiÖn: Ph¹m ThÞ M¨ng - Gi¸o viªn gi¶ng d¹y bé m«n Sinh häc Sau ®©y t«i xin tr×nh bµy tãm t¾t mét sè néi dung t«i ®· lµm trong buæi ngo¹i kho¸ víi néi dung “Xanh ho¸ nhµ trêng”. Tríc hÕt gi¸o viªn cho häc sinh hiÓu: “Xanh ho¸ nhµ trêng” ph¶i ®îc hiÓu ®Çy ®ñ ®ã lµ: Xanh - S¹ch - §Ñp trong nhµ trêng. Néi dung chÝnh cña buæi ngo¹i kho¸ 1. Nh÷ng nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i cña « nhiÔm m«i trêng trêng häc?
2. 3. 4.
ThÕ nµo lµ trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp? C¸c biÖn ph¸p x©y dùng trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp?
LËp kÕ ho¹ch tæ chøc ho¹t ®éng x©y dùng trêng häc xanh s¹ch - ®Ñp? Sau ®©y t«i xin tr×nh bµy tãm t¾t 4 néi dung chÝnh cña buæi ngo¹i kho¸ “Xanh ho¸ nhµ trêng”.
Ho¹t ®éng 1: T×m hØÓu nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i cña « nhiÔm trêng häc? Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn theo nhãm nh÷ng vÊn ®Ò sau: 1. Trêng THCS Dôc Tó cña chóng ta cã bÞ « nhiÔm kh«ng? cho vÝ dô vÒ møc ®é « nhiÔm? 2. Theo em nh÷ng nguyªn nh©n nµo lµm « nhiÔm m«i trêng xung quanh trêng häc cña chóng ta? 3. T¸c h¹i cña « nhiÔm m«i trêng? Sau khi hoc sinh th¶o luËn theo nhãm, häc sinh cã thÓ ghi l¹i nh÷ng kÕt luËn vÒ nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i cña « nhiÔm m«i trêng vµo vë tËp cña m×nh Gi¸o viªn ®a ra kÕt luËn - Trêng häc ë níc ta hiÖn nay nãi chung ®ang bÞ « nhiÔm, tuú theo ®Þa ph¬ng mµ møc ®é « nhiÔm kh¸c nhau. 9
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh - Nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh g©y « nhiÔm trêng häc: ¤ nhiÔm nguån níc, « nhiÔm kh«ng khÝ, tiÕng ån, r¸c th¶i… - T¸c h¹i cña « nhiÔm m«i trêng trêng häc lµm ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ, tinh thÇn vµ kÕt qu¶ gi¶ng d¹y cña gi¸o viªn vµ häc tËp cña häc sinh .
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu thÕ nµo lµ trêng häc xanh s¹ch - ®Ñp. Gi¸o viªn cho häc sinh nghiªn cøu tµi liÖu: “Tiªu chuÈn trêng chuÈn quèc gia” vµ cho häc sinh th¶o luËn hai c©u hái: 1. Theo em trêng THCS Dôc Tó chóng ta ®· ®¹t trêng chuÈn quèc gia cha? NÕu cha ®¹t, theo em v× sao? 2. Theo em “Xanh ho¸ nhµ trêng” lµ g×? Trêng häc xanh - s¹ch ®Ñp cã tiªu chÝ g×? Sau khi th¶o luËn häc sinh ghi l¹i nh÷ng nhËn xÐt cña nhãm vµo vë häc tËp cña m×nh. Gi¸o viªn nhÊn m¹nh: - “Xanh ho¸ nhµ trêng” Lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña c«ng t¸c gi¸o dôc m«i trêng trong hÖ thèng gi¸o dôc ViÖt Nam “Xanh ho¸ nhµ trêng ” Ph¶i ®îc hiÓu ®Çy ®ñ ®ã lµ: xanh - s¹ch ®Ñp trong nhµ trêng. - Trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp: + DiÖn tÝch b×nh qu©n: 6m2/1häc sinh. + Trêng cã ®Çy ®ñ phßng häc, phßng thùc hµnh, phßng häc tiÕng, phßng nghe nh×n phßng th viÖn, khu thÓ thao, phßng lµm viÖc cña ban gi¸m hiÖu vµ c¸c ®oµn thÓ + Cã ®ñ c©y xanh bãng m¸t. + Nguån níc s¹ch, kh«ng bÞ óng ngËp. Cung cÊp ®ñ níc uèng hîp vÖ sinh cho gi¸o viªn, häc sinh + §¶m b¶o vÖ sinh kh«ng cã r¸c bôi ë mäi n¬i. + Cã ý thøc vµ hµnh vi b¶o vÖ m«i trêng.
Ho¹t ®éng 3:Th¶o luËn c¸c biÖn ph¸p x©y dùng trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp C¸c nhãm häc sinh tù th¶o luËn vµ nªu ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó x©y dùng trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp vµ tù ghi kÕt qu¶ vµo vë cña m×nh. Gi¸o viªn ®a ra kÕt luËn: Néi dung cña c¸c biÖn ph¸p x©y dùng trêng häc xanh - s¹ch ®Ñp: + Trång c©y “c©y ¨n qu¶ ,c©y c¶nh c©y lÊy bãng m¸t … + Qu¶n lý chÊt th¶i + Lµm xanh phßng häc vµ v¨n phßng + Gi¶m tiªu thô …
Ho¹t ®éng 4:Tæ chøc mét ho¹t ®éng x©y dùng trêng xanh - s¹ch - ®Ñp Cuèi buæi ngo¹i kho¸ mçi n¨m trêng t«i thõ¬ng tæ chøc ngay mét trong 3 ho¹t ®éng sau nh»m x©y dùng trêng xanh -s¹ch ®Ñp 10
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh 1. Tæng vÖ sinh toµn trêng ; 2. Trång c©y ; 3. Thu gom vµ sö lý r¸c th¶i ; 4. Cuèi buæi ngo¹i kho¸ gi¸o viªn nhÊn m¹nh - Xanh ho¸ nhµ trêng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh cho viÖc xanh ho¸ ®Êt níc nhê vµo bµn tay khèi ãc c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o. häc sinh c«ng viÖc nµy bï l¹i sù suy gi¶m m«i trêng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ - “Xanh ho¸ nhµ trêng” kh«ng chØ ®ãng khung trong nh÷ng buæi lao ®éng, tæng vÖ sinh, trång c©y mµ gi¸o viªn cßn x©y dùng cho häc sinh tiÕp cËn “N©ng cao kiÕn thøc vÒ gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng”. §Þnh híng cho mçi häc sinh mét suy nghÜ vµ nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc, cô thÓ ®Ó ch¨m lo vµ b¶o vÖ m«i trêng. - Chóng ta ph¶i coi ch¬ng tr×nh “Xanh ho¸ nhµ trêng” lµ biÓu hiÖn cô thÓ nhÊt cña lêi B¸c Hå d¹y: “V× lîi Ých mêi n¨m trång c©y. V× lîi Ých tr¨m n¨m trång ngêi”. §· nhiÒu n¨m nay trêng THCS Dôc Tó chóng t«i thùc hiÖn chiÕn dÞch “Xanh ho¸ nhµ trêng” vµo c¸c ®ît ®Çu n¨m, cuèi häc k× I, ®Çu häc k× II vµ sau tÕt nguyªn ®¸n. Tæ chøc cho häc sinh thêng xuyªn trång vµ ch¨m sãc vên trêng, vên c©y thuèc nam, bån c©y c¶nh, chËu c¶nh … thêng xuyªn vÖ sinh trêng líp s¹ch sÏ, toµn trêng tæng vÖ sinh vµo s¸ng thø 7 hµng tuÇn. VÒ ®Þa ph¬ng c¸c em häc sinh trong x· t«i cßn tham gia vÖ sinh th«n xãm vµo chiÒu thø 7 hµng tuÇn gãp phÇn s¹ch lµng - tèt ruéng - ®Ñp quª h¬ng. KÕt thóc buæi ngo¹i kho¸, t«i d¹y cho líp häc bµi h¸t “ mïa hÌ xanh”. §Ó gióp häc sinh ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o, sù hiÓu biÕt kiÕn thøc trong thùc tÕ. Gi¸o viªn ®a ra mét sè c©u hái yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi vµo giÊy ®Ó gi¸o viªn ®¸nh gi¸. C©u hái: 1. Em hiÓu thÕ nµo lµ “Xanh ho¸ nhµ trêng”? 2. Nh÷ng nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i cña « nhiÔm m«i trêng trêng häc?
3. 4.
ThÕ nµo lµ trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp?
Nªu mét sè biÖn ph¸p mµ nhµ trêng ®· thùc hiÖn ®Ó x©y dùng trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp? “Xanh ho¸ nhµ trêng” kh«ng ph¶i lµ mét phong trµo, tiÕn hµnh trong mét thêi gian ng¾n mµ ph¶i lµm thêng xuyªn, liªn tôc vµ trë thµnh ý thøc cña mçi thµnh viªn trong nhµ trêng. PhÇn iii: KÕt qu¶ Qua nhiÒu n¨m lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y bé m«n Sinh häc 9, víi ph¬ng ph¸p lång ghÐp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo c¸c bµi gi¶ng th«ng qua c¸c buæi ngo¹i kho¸ vÒ c«ng t¸c “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” b¶n th©n t«i nhËn thÊy cã nh÷ng kÕt qu¶ sau: 1. §èi víi b¶n th©n - RÌn luyÖn thªm chuyªn m«n cã lßng say mª nghÒ nghiÖp, trau dåi kiÕn thøc, më réng quan hÖ víi ®ång nghiÖp, s¸ng t¹o thªm ph¬ng ph¸p gi¶ng s¹y cho m×nh. 11
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh - §æi míi t tëng, cã quyÕt t©m cao vµ tËn dông triÖt ®Ó sù hç trî cña ®ång nghiÖp, phô huynh, nhµ trêng vµ c¸c ban ngµnh ®oµn thÓ. 2. §èi víi häc sinh: - Sau khi häc xong phÇn “Sinh vËt vµ m«i trêng” c¸c em ®· cã nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n ®Çy ®ñ vÒ m«i trêng, nguyªn nh©n g©y « nhiÔm, c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. - Bªn c¹nh ®ã gi¸o dôc häc sinh cã ý thøc tuyªn truyÒn cho mäi ngêi d©n vÒ ý nghÜa cña m«i trêng ®èi víi sù sèng trªn hµnh tinh cña chóng ta. - Häc sinh thÊy ®îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh ngay cßn khi ngåi trªn ghÕ nhµ trêng tríc m«i trêng lµ ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh LuËt B¶o vÖ m«i trêng th«ng qua ngµy 27/12/1993 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 10/1/1994. - Trong sinh ho¹t häc sinh cã ý thøc tiÕt kiÖm vµ b¶o vÖ m«i trêng xanh - s¹ch - ®Ñp ë mäi lóc mäi n¬i. - 100% häc sinh trêng THCS Dôc Tó thùc hiÖn nªu cao khÈu hiÖu x©y dùng trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp v× suèt tuæi thiÕu niªn c¸c em ngåi trªn ghÕ nhµ trêng. V× vËy trêng häc chÝnh lµ ng«i nhµ cña c¸c em, n¬i c¸c em häc tËp, vui ch¬i, gi¶i trÝ vµ lín lªn. Ng«i nhµ ®ã ph¶i do chÝnh bµn tay vun ®¾p cña c¸c em ®Ó trë thµnh xanh - s¹ch ®Ñp. C¸c em sÏ trë thµnh nh÷ng ngêi chñ nh©n t¬ng lai cña ®Êt níc, mang theo kØ niÖm tuæi th¬ ®Õn suèt cuéc ®êi. Tr¸i ®Êt lµ ng«i nhµ chung cña mäi sinh vËt. X©y dùng trêng häc xanh - s¹ch - ®Ñp còng lµ gãp phÇn b¶o vÖ m«i trêng tr¸i ®Êt. Víi kinh nghiÖm trªn, gi¸o viªn vµ häc sinh trêng THCS Dôc Tó huyÖn §«ng Anh chóng t«i tù ®¸nh gi¸ ®· thùc hiÖn tèt chØ thÞ 36CT/TW vÒ “T¨ng cêng c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng trong thêi k× c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc”. Trêng chóng t«i thùc sù trë thµnh trêng xanh - s¹ch - ®Ñp tõ nhiÒu n¨m nay. 3. KÕt qu¶ cô thÓ a. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ phÇn ngo¹i kho¸ (Theo c©u hái ë phÇn ho¹t ®éng 4 trang …)
N¨m häc 2005 2006 2006 2007
- 9A
45 45
Sè bµi ®¹t yªu Sè bµi ®¹t kh¸ cÇu giái Sè lîng Tû lÖ Sè l- Tû lÖ % % îng 18 40 27 60
- 9A
44 44
9
líp
S Ü sè
Sè bµi tr¶ lêi
20
35
Gh i ch ó
80
b. §¸nh gi¸ qua bµi kiÓm tra ( 20 phót) Sau khi häc xong Bµi 61: LuËt b¶o vÖ m«i trêng, gi¸o viªn cho häc sinh kiÓm tra kho¶ng 20 phót víi néi dung c©u hái: - Nh÷ng ho¹t ®éng nµo cña con ngêi g©y « nhiÔm m«i trêng? 12
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh - T¸c h¹i cña « nhiÔm m«i trêng? - C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ « nhiÔm m«i trêng? Sè bµi ®¹t yªu Sè bµi ®¹t kh¸ Gh Sè cÇu giái SÜ bµi i N¨m häc líp sè tr¶ ch Sè lîng Tû lÖ % Sè l- Tû lÖ % lêi ó îng 2005 - 9B 42 42 15 35,7 27 64,3 2006 2006 - 9B 44 44 9 20 35 80 2007 PhÇn iV: Kinh nghiÖm rót ra Qua nhiÒu n¨m lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y bé m«n Sinh häc 9, ®Ó cã thÓ ph¸t huy kÕt qu¶ thu ®îc trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng trong m«n Sinh häc 9 t«i rót ra mét sè kinh nghiÖm sau: - Gi¸o viªn cÇn chuÈn bÞ tèt tiÕt häc ®Ó lång ghÐp mét c¸ch phï hîp, ®Ó tõ ®ã cã søc l«i cuèn häc sinh vµ tiÕt d¹y ®¹t kÕt qu¶ cao. - Gi¸o viªn ph¶i sö dông nhiÒu lo¹i ®å dïng gi¶ng d¹y trong tiÕt häc: tranh ¶nh, t liÖu s tÇm, b¨ng h×nh ®Ó l«i kÐo häc sinh say mª m«n häc. - Bµi gi¶ng cÇn cã mét hÖ thèng c©u hái ng¾n gän, sóc tÝch phï hîp víi tr×nh ®é cña häc sinh g©y sù t×m tßi ph¸t huy trÝ lùc cña häc sinh. - Gi¸o viªn cÇn kÕt hîp nhiÌu lo¹i h×nh gi¸o dôc kh¸c nhau: tuyªn truyÒn b¨ng h×nh, tranh vÏ, liªn hÖ thùc tÕ, tham quan ngo¹i kho¸ thiªn nhiªn … gióp häc sinh yªu thÝch m«n häc. - Bªn c¹nh ®ã gi¸o viªn cÇn khÐo lÐo ®éng viªn, khuyÕn khÝch c¸c em tÝch cùc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng cña trêng, líp, ®Þa ph¬ng vÒ b¶o vÖ m«i trêng gãp phÇn lµm cho m«i trêng trong s¹ch h¹n chÕ tíi møc tèi thiÓu hiÖn tîng « nhiÔm m«i trêng trong vµ ngoµi nhµ trêng. - Nhµ trêng, gi¸o viªn chñ nhiÖm, gi¸o viªn bé m«n, häc sinh, gia ®×nh, ®Þa ph¬ng ph¶i cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau ®Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng céng ®ång nãi chung. PhÇn V. KÕt luËn Trong hoµn c¶nh níc ta hiÖn nay, do nhËn thøc kh«ng ®Çy ®ñ vÒ tÝnh giíi h¹n cña nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, cïng víi sù bïng næ d©n sè, qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ vµ c«ng nghiÖp ho¸, con ngêi ®· khai th¸c thiªn nhiªn mét c¸ch qu¸ ®¸ng dÉn ®Õn tµi nguyªn thiªn nhiªn ngµy mét suy kiÖt, chÊt lîng m«i trêng ngµy cµng bÞ tho¸i ho¸, « nhiÔm. HËu qu¶ cña nã mµ chÝnh b¶n th©n con ngêi ph¶i høng chÞu lµ v« cïng to lín: ®ã lµ sù xãi mßn ®Êta dai, sù sa m¹c ho¸, m«i trêng sèng kÐm chÊt lîng, ®a d¹ng sinh häc bÞ gi¶m sót, t¹o lç thñng tÇng « z«n … “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m ph¸t triÓn ë ngêi häc sinh sù hiÓu biÕt vµ quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i trêng bao gåm kiÕn thøc vÒ m«i trêng, th¸i ®é, hµnh vi øng xö víi m«i trêng, tr¸ch nhiÖm vµ kÜ n¨ng vËn ®éng nh÷ng ngêi kh¸c cïng 13
B¶n tãm t¾t SKKN cña Ph¹m ThÞ M¨ng - Trêng THCS Dôc Tó §«ng Anh thùc hiÖn. “ Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” lµ mét qu¸ tr×nh l©u dµi, theo t«i ph¶i ®îc thùc hiÖn tõ tuæi mÉu gi¸o, tiÕp tôc gi¸o dôc ë nhµ trêng phæ th«ng, gi¸o dôc céng ®ång suèt cuéc ®êi mçi ngêi. ë níc ta “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch cã tÝnh khoa häc, tÝnh x· héi s©u s¾c. ViÖc thùc hiÖn tuyªn truyÒn phßng chèng « nhiÔm m«i trêng lµ nhiÖm vô chung cña toµn x· héi nãi chung vµ cña nhµ trêng nãi riªng. Lµ mét gi¸o viªn gi¶ng d¹y bé m«n Sinh häc 9 mét m«n häc cã thÓ dÔ dµng ®a mét hÖ thèng kiÕn thøc vÒ “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng” vµo trong c¸c bµi gi¶ng, t«i nhËn thÊy cÇn ph¶i lµm tèt vµ tèt h¬n n÷a c«ng t¸c nµy ®Ó gióp thÕ hÖ trÎ cã nh÷ng hiÓu biÕt cÇn thiÕt vµ ®Çy ®ñ vÒ b¶o vÖ m«i trêng ®Ó c¸c em cã ý thøc ®îc nhiÖm vô cña m×nh (thÕ hÖ trÎ) tríc t¬ng lai cña ®Êt níc ®Ó c¸c em häc thËt giái, lao ®éng tèt, sau nµy trë thµnh nh÷ng c«ng d©n cã Ých cho ®Êt níc. Trªn ®©y lµ mét sè kinh nghiÖm cña t«i trong c«ng t¸c “Gi¸o dôc b¶o vÖ m«i trêng trong m«n Sinh häc 9”. V× thêi gian cã h¹n nªn ®Ò tµi vÉn cßn tiÕp tôc nghiªn cøu. V× vËy kÝnh mong c¸c ®ång chÝ trong ban chØ ®¹o ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó lÇn sau t«i cã thÓ thùc hiÖn ®Ò tµi cña m×nh tèt h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Dôc Tó, ngµy 20 th¸ng 3 n¨m 2007 Ngêi thùc hiÖn
Ph¹m ThÞ M¨ng
14