Bab 2.1 Permintaan-1

BAB 2: TEORI PERMINTAAN, PENAWARAN DAN KESEIMBANGAN PASARAN UNIT EKONOMI

AE 015

1

TAJUK-TAJUK: 2.1 PERMINTAAN 2.2 PENAWARAN 2.3 KESEIMBANGAN PASARAN 2.4 LEBIHAN PENGGUNA DAN LEBIHAN PENGELUAR

UNIT EKONOMI

AE 015

2

2.1.1 Menerangkan teori Permintaan

a. Mentakrifkan Permintaan b. Menerangkan jadual dan keluk Permintaan individu c. Menerangkan Hukum Permintaan d. Menerangkan fungsi dan persamaan permintaan e. Membentuk keluk permintaan pasaran

UNIT EKONOMI

AE 015

3

a. Mentakrif Permintaan Permintaan ialah kesanggupan dan kemampuan pembeli untuk membeli barang dan perkhidmatan pada pelbagai tingkat harga dan tingkat masa tertentu. Contoh: Melisa sanggup dan mampu membeli 3 majalah setiap bulan pada harga RM3 dan dia sanggup membeli 5 majalah setiap bulan pada harga RM2. UNIT EKONOMI

AE 015

4

Permintaan berkesan Permintaan berkesan ialah permintaan yang disokong oleh kuasa beli. Contoh 1: Melisa sanggup untuk membeli kereta tersebut tetapi tidak mampu membayar harga tersebut. Contoh 2: Melisa sanggup untuk membeli komputer tersebut dan mampu membayar harga tersebut.

UNIT EKONOMI

AE 015

5

b.Menerangkan jadual dan keluk permintaan Jadual permintaan ialah jadual yang menunjukkan kuantiti barang yang diminta pada pelbagai tingkat harga. Contoh: Keadaan

A B C D UNIT EKONOMI

Harga (RM) 10 8 6 4 AE 015

Kuantiti diminta (Qd) 3 6 9 12 6

Keluk Permintaan. P

D

10 8 6 4

A B C D

D 3 UNIT EKONOMI

6

9 AE 015

12

Q 7

c. Hukum Permintaan Menyatakan apabila harga sesuatu barang meningkat kuantiti yang diminta jatuh: dan apabila harga sesuatu barang jatuh maka kuantiti yang diminta akan meningkat, ceteris paribus. Ringkasnya: Wujud hubungan songsang antara harga barang dan kuantiti yang diminta. P naik Qd jatuh P jatuh Qd naik

UNIT EKONOMI

ceteris paribus

AE 015

8

MENGAPA KUANTITI PERMINTAAN MENURUN APABILA HARGA MENINGKAT DAN SEBALIKNYA ?   1. Utiliti sut bertambah kurang   Hukum Utiliti Sut Bertambah Kurang menyatakan bahawa tingkat kepuasan akan berkurangan ke atas sesuatu barang yang digunakan apabila kuantiti barang yang digunakan semakin bertambah.

 

Contoh: Permintaan pengguna terhadap air minuman. Apabila terlalu haus, ia sanggup membayar dengan harga yang relatif tinggi. Pengguna sanggup bayar RM10 untuk satu unit gelas air pertama. Kesediaan membayar semakin berkurang bagi setiap tambahan gelas air yang diminum

UNIT EKONOMI

AE 015

9

2. Kesan penggantian  Kesan penggantian merupakan kesan ke atas kuantiti yang diminta apabila berlaku satu perubahan dalam harga relatif sedangkan pendapatan benar tidak berubah.  Apabila harga sesuatu barang meningkat (katakan Milo), secara relatifnya harga barang penggantinya (katakan Vico) telah menjadi murah.  Kesannya pengguna akan mengurangkan pembelian Milo dan menggantikannya dengan Vico. Jadi kuantiti diminta oleh Milo telah jatuh apabila harga Milo meningkat. UNIT EKONOMI

AE 015

10

3.Kesan Pendapatan 

Apabila harga naik, pendapatan benar atau kuasa beli pengguna telah menurun. Ini bermakna dengan sejumlah wang yang sama, kuantiti barang yang dapat dibeli berkurangan.



Sebaliknya apabila harga jatuh, dengan sejumlah wang yang sama semakin banyak barang yang dapat dibeli. Jadi pendapatan benar pengguna telah meningkat

UNIT EKONOMI

AE 015

11

d. Fungsi dan Persamaan Permintaan Fungsi Permintaan: Qd = a – bP

Dimana: Qd =Kuantiti diminta a =Kuantiti barang yang diminta apabila harga adalah kosong. b = kecerunan keluk permintaan (negatif P = Harga UNIT EKONOMI

AE 015

12

Persamaan Permintaan Persamaan permintaan ialah Qd = a – bP, di mana a dan b ialah pemalar sementara P ialah harga. Katakan harga asal ialah RM 10 dan kuantiti diminta adalah sebanyak 3 botol manakala apabila harga jatuh kepada RM 8, kuantuti diminta meningkat sebanyak 6 botol. Maka: Fungsi Permintaan : Qd = a – bP Dapatkan dahulu nilai b b = ∆Qd / ∆P

UNIT EKONOMI

AE 015

13

∆Qd ∆P ∆Qd / ∆P b Qd

= 6–3=3 = 10 – 8 = 2 = 3 / 2 = 1.5 = 1.5 = a – 1.5 Peserta

Cari nilai kuantiti a ( kuantiti diminta pada harga = 0) Katakan P = RM8, jadi Qd = 6: masukkan: Qd = a – 1.5 P 6 = a – 1.5 (8) 6 = a – 12 a = 12 + 6 a = 18 Jadi fungsi permintaan Qd = 18 – 1.5 P UNIT EKONOMI

AE 015

14

e. Keluk Permintaan Pasaran Permintaan individu: Permintaan individu adalah permintaan ke atas sesuatu barang oleh seseorang individu pada suatu tingkat harga tertentu dalam suatu tempoh masa tertentu

Permintaan pasaran: Permintaan pasaran adalah jumlah permintaan semua individu dalam pasaran pada suatu tingkat harga tertentu dalam suatu tempoh masa tertentu

UNIT EKONOMI

AE 015

15

Andaikan dalam pasaran terdapat 2 orang pembeli iaitu Hisyam dan Asyraf. Berdasarkan jadual di bawah: Keadaa n

Harga

Qd Hisyam

Qd Asyraf

A

20

2

3

Qd Pasara n 5

B

15

4

6

10

C

10

6

9

15

D

5

8

12

20

UNIT EKONOMI

AE 015

16

Sebagai contoh: Pada tingkat harga = RM10 Permintaan pasaran = Permintaan Hisyam + Permintaan Asyraf = 6+9 = 15

UNIT EKONOMI

AE 015

17

KELUK PERMINTAAN PASARAN KELUK PERMINTAAN ASYRAF

KELUK PERMINTAAN HISYAM P 15

DH

P B

15

C

10

DA

P B

15 C

10 DH

4

UNIT EKONOMI

6

Q

10

KELUK PERMINTAAN PASARAN DP B C

DA 6

AE 015

9

Q

DP Q

10 15

18

2.1.2 Faktor-faktor yang mempengaruhi permintaan. a. Harga barang itu sendiri b. Harga barang lain (barang pengganti dan c. d. e. f. g. h. i.

penggenap) Citarasa Pendapatan Jumlah penduduk Jangkaan masa depan Kemudahan kredit Dasar kerajaan Musim

UNIT EKONOMI

AE 015

19

a. Harga barang itu sendiri

Ceteris Paribus, semakin tinggi harga barang, semakin kurang kuantiti barang yang diminta. Sebaliknya, semakin rendah harga sesuatu barang semakin banyak kuantiti barang yang diminta b.

Harga barang lain Terdapat dua jenis barang yang berkaitan iaitu barang pengganti dan barang penggenap.

UNIT EKONOMI

AE 015

20

C Barang pengganti Barang yang mempunyai fungsi yang sama dan mudah diganti antara satu sama lain dalam penggunaan untuk mendapat kepuasan yang hampir sama. Sebagai contoh: Getah asli dan getah tiruan. Andaikan harga getah asli adalah sama dengan getah tiruan. Apabila harga getah asli meningkat maka pengguna akan mengurangkan pembelian getah asli dan membeli getah tiruan walaupun harga getah tiruan tidak berubah.

UNIT EKONOMI

AE 015

21

Katakan getah tiruan adalah pengganti kepada getah asli.



Apabila harga getah asli meningkat pengguna kurang meminta getah asli dan lebih meminta getah tiruan (di mana harga getah tiruan tidak berubah)  Keluk permintaan getah tiruan akan berubah ke kanan (DD ke DD1).  Sebaliknya, apabila harga getah asli menurun, ini menyebabkan pengguna lebih meminta getah asli dan kurang meminta getah tiruan. Keluk permintaan getah tiruan berpindah kekiri (DD ke DD2) UNIT EKONOMI

AE 015

22

Getah tiruan harga

Po D1 D D2 q2 UNIT EKONOMI

q0 AE 015

q1

Kuantiti 23

D Harga getah asli p1 po

D

qo UNIT EKONOMI

q1 AE 015

Kuantiti getah tiruan

24

Barang penggenap • Barang penggenab ialah barang yang perlu

digunakan bersama-sama / serentak. Jika tiada satu barang, barang yang satu lagi tidak berfungsi. Contohnya kamera dan filem.

• Apabila harga kamera turun, kuantiti diminta

terhadap kamera akan naik. Ini akan meyebabkan permintaan terhadap filem akan meningkat juga (harga filem tidak berubah) keluk permintaan filem bergerak ke kanan. Keadaan sebaliknya berlaku.

    UNIT EKONOMI

AE 015

25

Harga filem

Po D1 D D2 q2 UNIT EKONOMI

q0 AE 015

q1

kuantiti 26

Harga camera D

P1 Po

D

q1 UNIT EKONOMI

q0 AE 015

Kuantiti filem

27

A. Citarasa

 Pengguna





sekarang banyak dipengaruhi oleh pengiklanan melalui pelbagai media dan pertunjukanpertunjukan serta ekspo. Sekiranya perubahan citarasa pengguna menyebabkan kuantiti diminta bertambah pada setiap tingkat harga yang asal, keluk permintaan akan beralih ke kanan. Keadaan adalah sebaliknya dimana keluk permintaan akan beralih ke kiri jika citarasa pengguna terhadap sesuatu barang berkurangan.

UNIT EKONOMI

AE 015

28

Perubahan citarasa

Harga

Po D1 D D2 q2 UNIT EKONOMI

q0 AE 015

q1

kuantiti 29

d.

Pendapatan

Perubahan pendapatan pengguna boleh mempengaruhi permintaan pengguna ke atas barang-barang dan perkhidmatan dalam 3 kategori:   i. Barang biasa  Apabila pendapatan meningkat, permintaan terhadap barang biasa bertambah. Keluk permintaan berpindah ke kanan. Ini kerana pada tingkat harga yang sama, semakin banyak kuantiti barang yang mampu dibeli. Sedangkan apabila pendapatan berkurangan, keluk permintaan akan beralih ke kiri. Ini kerana pada tingkat harga yang sama, semakin sedikit kuantiti yang UNIT EKONOMI

AE 015

30

     ii.       Barang bawahan   Barang bawahan mempunyai hubungan negatif antara tingkat pendapatan dengan kuantiti barang yang diminta . Bila pendapatan pengguna meningkat, permintaan barang bawahan akan menurun dan keluk permintaannya berpindah ke kiri. Contohnya beras hancur   iii. Barang Mesti barang yang diperlukan oleh pengguna dan permintaan terhadap barang ini tidak dipengaruhi oleh perubahan dalam tingkat pendapatan. Kuantiti barang diminta tetap sama walaupun tingkat pendapatan pengguna berubah. Contoh barang mesti ialah gula, garam dan beras.

UNIT EKONOMI

AE 015

31

Keluk Hubungan pendapatan dengan D permintaan pendapatan y1 yo

D

qo UNIT EKONOMI

q1 AE 015

Kuantiti diminta 32

e. Jumlah Penduduk Semakin banyak jumlah penduduk di sesebuah negara semakin banyaklah permintaan terhadap barangan dipasaran f.

Jangkaan masa depan Sekiranya pengguna menjangkakan harga akan meningkat pada masa depan, mereka akan didorong akan membeli lebih banyak pada masa sekarang. Ini akan menyebabkan keluk permintaan berpindah ke kanan.

g. Kemudahan kredit Sekiranya terdapat kemudahan untuk mendapatkan kredit dari bank-bank maka barang dipasaran akan UNITpermintaan EKONOMI AE 015

33

h. Dasar Kerajaan Dasar Kerajaan akan mempengaruhi permintaan pasaran sama ada secara langsung atau tidak langsung. Contohnya apabila kerajaan megenakan cukai pendapatan, pendapatan individu akan berkurangan. Ini akan mengurangkan permintaan barang di pasaran . i. Musim Pada musim hujan, permintaan terhadap baju hujan bertambah.

UNIT EKONOMI

AE 015

34

2.1.3 dan

Perubahan kuantiti diminta perubahan permintaan

Perubahan dalam kuantiti diminta bermaksud pergerakan titik di sepanjang keluk permintaan yang sama disebabkan oleh perubahan harga barang itu sendiri sementara faktor-faktor lain yang mempengaruhi permintaan adalah tetap. Kenaikan harga akan menyebabkan penurunan dalam kuantiti diminta. Pergerakan ini dipanggil penguncupan permintaan. Penurunan harga akan menyebabkan kenaikan dalam kuantiti diminta. Pergerakan ini dipanggil pengembangan permintaan UNIT EKONOMI

AE 015

35

Rajah : Perubahan dalam kuantiti diminta P

P2 P

A

Penguncupan DD

B

Pengembangan DD

C

P1

D 0 UNIT EKONOMI

q2

q

q1 AE 015

Q 36

Perubahan permintaan Perpindahan atau peralihan keluk permintaan sama ada ke kanan atau kekiri disebabkan oleh faktor-faktor lain yang mempengaruhi permintaan selain daripada harga barang itu sendiri. Ia disebabkan oleh faktor-faktor seperti: i. perubahan harga barang lain, ii. citarasa pengguna, iii. pendapatan pengguna, iv. jumlah penduduk, v. jangkaan masa depan, vi. kemudahan kredit, vii.dasar kerajaan dan viii.musim.

UNIT EKONOMI

AE 015

37

Rajah : Perubahan permintaan P

Po

C

A

B D3 D2 D1

q2 UNIT EKONOMI

q0 AE 015

q1 38

2.1.4

Permintaan luar biasa

Keluk permintaan luar biasa tidak mematuhi hukum permintaan. Ia tidak mencerun ke bawah dari kiri ke kanan. Ia berlaku kepada 3 jenis barang: 1. Barang Mewah 2. Barang Giffen 3. Barang Mesti

UNIT EKONOMI

AE 015

39

Barang Mewah. Barang mewah pengguna merasakan semakin tinggi harganya, barang itu semakin berprestij. Pengguna akan merasakan ia memberi taraf sosioekonomi yang tinggi kepada pengguna. Contohnya kereta Rolls Royce. Semakin tinggi harga kereta ini semakin tinggi kuantiti yang diminta oleh pengguna yang kaya raya. . UNIT EKONOMI

AE 015

40

Keluk permintaan luar biasa bagi barang mewah P

P

D P2

C

P2

P1

B

B

P1 D

0

q0

UNIT EKONOMI

Q

0

AE 015

q1 q2

Q

41

Barang Giffen. • Contohnya beras hancur. Apabila harga beras hancur jatuh, pendapatan benar pengguna meningkat. Maka pengguna mampu menggantikan sebahagian beras hancur dengan makanan yang lebih bermutu tinggi

UNIT EKONOMI

AE 015

42

Keluk permintaan luar biasa bagi Barang bawahan P

P

D

D

P2

C

P1

C

P2

B

B

P1

D D

0

q1

UNIT EKONOMI

q2

Q

0

AE 015

q1 q2

Q

43

Barang Mesti Keluk permintaan bagi barang mesti berbentuk garis tegak (tidak anjal sempurna). Menunjukan Perubahan harga tidak memberi kesan kepada kuantiti. Contohnya garam. Apabila harga naik dari 50sen ke 60 sen atau sebaliknya. Kuantiti permintaan garam tetap pada 1kg sebulan.

UNIT EKONOMI

AE 015

44

Rajah : Keluk permintaan barang mesti P

D

P2

C

P1

A

P0

B

0 UNIT EKONOMI

q0

Q AE 015

45