El Clima Tema.
O CLIMA DA PENÍNSULA IBÉRICA
Tempo: É o estado da atmosfera (temperatura, precipitacións e presión) nun momento e nun punto determinado da terra. O estudio científico do tempo denomínase meteroloxía. Clima: Estado medio da atmósfera nun lugar concreto e durante un período de tempo non inferior a 30 anos. Presión atmosférica: É a presión exercida polo peso da atmosfera sobre a superficie da terra.A presión media a nivel do mar é de 1.013,25 milibares. Milibar: (mb). É a unidade que se utiliza para medir a presión atmosférica. Barómetro: é o instrumento para medir a presión atmosférica. Foi inventado en 1643 por Torricelli. Isóbara: é a liña que une os puntos de igual presión atmosférica. Utilízanse nos mapas do tempo con intervalos de 4 en 4 mb. Anticiclón: Son centros de altas presións. Nos mapas de isobaras esta é superior aos 1014 mb. E representase cunha A. Son centros emisores de ventos e estes xiran no sentido das agullas do reloxo no hemisferio norte e no sentido contrario no hemisferio sur. Os anticiclóns poden ser térmicos (permanecen un tempo sobre a superficie terrestre) e dinámicos (son centros permanentes e soen localizarse sobre os océanos por norma xeral). As zonas dominadas polos anticiclóns son areas de tempo estable. Borrasca: En metereoloxia identifícase cunha área de baixas presións. Nos mapas de isóbaras esta é inferior a 1.014 mb. e represéntase cunha B. Son centros receptores de ventos e estes xiran no sentido contrario ás agullas do reloxo e no sentido das agullas do reloxo no hemisferio sur. Onde se sitúa unha borrasca prodúcese tempo inestable. Pantano barométrico: É o campo de presión que presenta un gradiante moi baixo e cunha presión moi pouco definida, de tal maneira que apenas aparecen isóbaras nos mapas alí onde se atopan, e no caso de aparecer forman núcleos con valores moi próximos á presión media. No inverno, esta figura orixina un tipo de tempo caracterizado pola presenza de néboas, mentres que no verán da tormentas. Fronte: Separación entre dúas masas de aire con características diferentes. Corrente en chorro: É un “cinto” estreito de ventos do oeste que circula a grande altura (12.000 km) nas latitudes temperadas. A súa velocidade varía, aínda que a súa velocidade media é superior aos 100 km/h e é o causante do tempo na superficie. Por exemplo, a evolución do fronte polar está guiada pola corrente en chorro. Recibe o nome de Jet Stream. Gota fría: Trátase dunha depresión pechada localizada nos niveis altos da atmosfera, consistente nun embolsamento de aire frío rodeado doutro de aire máis cálido. Barlovento: Ladeira ou vertente exposta á acción directa dos ventos dominantes, que normalmente recibe maior cantidade de precipitacións. É o oposta a sotavento. Sotavento: Ladeira o lado protexido do vento. É o oposto a barlovento. Brisa: É un vento de intensidade débil, entre forza 2 (brisa lixeira) e forza 6 (brisa forte). Radiación: Modo de transmisión da enerxía calorífica e luminosa entre dous corpos sen contacto material, mediante ass ondas electromagnéticas que poden atravesar o vacio. Desta maneira chega á Terra a enerxía solar. Tamén a terra emite enerxía cara o espazo, aínda que é absorvida pola atmosfera. Insolación: É a cantidade de radiación solar difusa e directa que alcanza a superficie da Terra. Xoga un papel importante na definición das zonas climáticas. Aínda que a Terra recibe unha cantidade moi pequena do Sol, esta é vital para a posta en marcha dos mecanismos terrestres e atmosféricos. Isoterma: Liña que une los puntos con igual temperatura. Amplitude térmica: É a diferenza entre a temperatura máxima e mínima, poder ser diaria, mensual ou anual. Inversión térmica: Fenómeno meteorolóxico que se produce cando unha capa de aire quente sitúase por encima dunha capa de aire frío. Produce néboas persistentes e nas grandes cidades un aumento dos niveis de contaminación do aire. As inversións máis comúns se producen no fondo dos vales no inverno (néboas no fondo e sol nas alturas).
1
El Clima
Calima: (Bruma) Fenómeno semellante á néboa pero de menor intensidade. Algunhas calimas urbanas ou das zonas industriais son debidas á contaminación e non a núcleos de condensación de humidade. Solaina: Ladeira de colina ou montaña orientada ao sur, favorable ao asentamento das poboacións e á agricultura por la grande cantidade de sol que reciben. Umbría: O contrario de solaina. Ladeira de colina ou montaña orientada ao norte, que non recibe los raios do sol. Réxime térmico: Evolución das temperaturas ao longo do ano. Evaporación: Cambio de estado polo que a materia pasa de líquida a gaseosa. Referido ao auga terrestre, é unha das fases do chamado ciclo hidrolóxico. Humidade atmosférica: Fai referencia á cantidade de vapor de auga na atmosfera proveniente de la evapotranspiración. Seca: Período prolongado no que non se producen precipitacións apreciables. Condensación: Proceso por lo que o vapor de auga contido no aire pasa a estado líquido, formando nubes, néboas e débiles chuvias. Precipitación: Auga que cae en estado sólido ou líquido e se deposita na superficie da terra a consecuencias dos procesos atmosféricos. Existen varios tipos de precipitacións; chuvia, auga neve, neve, granizo, etc. Isoyeta: Liña que nun mapa une todos os puntos con igual precipitación. Réxime pluviométrico: Distribución pluvial de precipitacións caídas durante un ano. Existen varios réxime s pluviométricos: oceánico, continental, mediterráneo, tropical, ecuatorial. Déficit hídrico: Termo que se usa para indicar la escaseza de auga na superficie terrestre. Orixínase cando se supera o límite da aridez, na que o volume de precipitacións e de evaporación se igualan. Aridez: Sequidade, ausencia o escaseza de humidade produto de situacións atmosféricas ou climáticas que ocasionan a ausencia ou o déficit de precipitacións, forte insolación, etc. Microclima: Clima dun área específica, de mo reducidas dimensións, que presenta contrastes co área na que se atopa inserta. Pode ser de orixe natural, como el de unha ribeira, o descampado do bosque, etc., o de orixe humano como o caso dunha cidade o de unha zona ao abrigo de unha ladeira ou cortavento. Clima urbano: Clima local asociado a aquelas extensións construídas nas que se modificou considerablemente o macroclima polas edificacións, é dicir, as temperaturas están influídas polas masas de formigón, polas emisións das calefaccións, ou das industrias, etc.. Rocío: Condensación do vapor de auga do aire en contacto co solo en forma de gotas de auga, que se produce por descenso nocturno da temperatura e saturación de humidade.
2