Vietnamese Guide For Supervising Drivers

Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Giám Sát Lái Xe

BỘ TÀI LIỆU DÀNH CHO NGƯỜI HỌC LÁI XE Vietnamese

Do VicRoads phát hành

Phát hành lần thứ nhất năm 2007

VicRoads giữ bản quyền ấn phẩm này.

60 Denmark Street, Kew,

Thư viện Quốc gia Úc dữ kiện danh mục

Ngoài việc sử dụng được cho phép theo

Victoria 3101

ấn phẩm.

Đạo Luật Bản Quyển 1968 (Copyright Act

© Roads Corporation, Victoria, Australia 2007

Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Giám Sát Lái Xe : Bộ Tài Liệu Dành Cho Người Học Lái Xe . ISBN 9780731191406 (pbk.).

1968), cấm trích in lại bằng bất cứ dạng thức nào mà không có thư cho phép của VicRoads. Luật giao thông và các quy định pháp lý Thỉnh thoảng, luật giao thông có những

1. Automobile driver education – Victoria

thay đổi. Các yêu cầu và trắc nghiệm dành

– Handbooks, manuals, etc. 2. Traffic

cho người học lái xe có thể cũng thay đổi

regulations – Victoria – Handbooks,

theo. Khi học để thi lấy bằng lái xe, quý

manuals, etc. 3. Traffic safety – Victoria

vị có trách nhiệm bảo đảm rằng mình có

– Handbooks, manuals, etc. I. Roads

ấn bản mới nhất của tập sách Đường Dẫn

Corporation ( Vic.). II. Title. (Series :

Đến Tự Lái xe (Road to Solo Driving) và

Graduated Licensing System : helping

các tài liệu trắc nghiệm bằng lái xe . Quý

young drivers be safer drivers).

vị có trách nhiệm bảo đảm rằng mình có

343.9450946

tập hướng dẫn này ấn bản mới nhất cùng bất cứ tờ thông tin cập nhật nào khác. Nếu

Một vài tổ chức đã đóng góp vào việc

không biết chắc, xin hỏi thăm tại bất cứ

biên soạn tập sách hướng dẫn này. Chúng

Trung Tâm Phục Vụ Thân Chủ (Customer

tôi xin cảm tạ sự giúp đỡ của họ.

Service Centre) nào của VicRoads. Tập hướng dẫn này chỉ có tính cách hướng dẫn mà thôi và không phải là các hướng dẫn về luật pháp.

VRPIN 01858/1

Mục lục CÁCH SỬ DỤNG TẬP SÁCH NÀY

ĐỐI PHÓ VỚI SỨC ÉP TÂM LÝ

TẬP SÁCH NÀY LÀ TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ĐỂ QUÝ VỊ GIÚP NGƯỜI HỌC LÁI XE TRỞ NÊN AN TOÀN HƠN

Tr.1

ĐỐI PHÓ VỚI SỨC ÉP TÂM LÝ

Tr.15

MỐI CỘNG TÁC ĐỂ THÀNH CÔNG

Tr.1

GIÚP NGƯỜI HỌC LÁI XE VƯỢT QUA NHỮNG ‘ĐIỂM KHÓ KHĂN’

NHIỆM VỤ MỚI TRONG VAI TRÒ NGƯỜI GIÁM SÁT LÁI XE

Tr.2

QUY ĐỊNH VÀ GỢI Ý DÀNH CHO NGƯỜI GIÁM SÁT LÁI XE

Tr.2

GIÚP NGƯỜI HỌC LÁI XE VƯỢT QUA NHỮNG ‘ĐIỂM KHÓ KHĂN’

SÁCH LƯỢC DÀNH CHO NGƯỜI MỚI LÁI XE

Tr.17

THUYẾT MINH LÁI XE THUYẾT MINH LÁI XE

Tr.19

DANH SÁCH THUYẾT MINH LÁI XE

Tr.20

SÁCH LƯỢC DÀNH CHO NGƯỜI MỚI LÁI XE

Tr.3

TÌNH TRẠNG ĐỤNG XE CỦA NGƯỜI MỚI LÁI XE

Tr.4

GIỮ AN TOÀN CHO NGƯỜI LÁI XE MỚI ĐƯỢC CẤP BẰNG P

Tr.21

CÁC LOẠI TAI NẠN ĐỤNG XE & GỢI Ý DÀNH CHO NGƯỜI MỚI LÁI XE

Tr.5

KHUYẾN KHÍCH THÓI QUEN LÁI XE AN TOÀN

Tr.21

LÁI XE CÓ CHỦ ĐÍCH

Tr.22

LÁI XE AN TOÀN

Tr.22

BỐN GIAI ĐOẠN HỌC LÁI XE BỐN GIAI ĐOẠN HỌC LÁI XE

Tr.7

MỤC TIÊU CỦA NGƯỜI HỌC LÁI XE & VAI TRÒ THAY ĐỔI CỦA QUÝ VỊ

Tr.9

CÁCH THỨC LÀM NHÀ HUẤN LUYỆN LÁI XE

GIỮ AN TOÀN CHO NGƯỜI LÁI XE MỚI ĐƯỢC CẤP BẰNG P

GHI CHÚ GHI CHÚ

CÁCH THỨC LÀM NHÀ HUẤN LUYỆN LÁI XE

Tr.13

GỢI Ý ĐỂ LÀM NHÀ HUẤN LUYỆN LÁI XE GIỎI

Tr.13

NGƯỜI MỚI LÁI XE NÊN MUA LOẠI XE NÀO?

Tr.14

Tr.23

Cách Sử Dụng Tập Sách Này TẬP SÁCH NÀY L À TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN ĐỂ QUÝ VỊ GIÚP NGƯỜI HỌC L ÁI XE TRỞ NÊN AN TOÀN HƠN Là người giám sát lái xe, điều có giá trị nhất mà quý vị có thể trao cho người học lái xe là thật nhiều kinh nghiệm lái xe trên đường phố. Tập sách này cung cấp thông tin để giúp quý vị đạt được mục tiêu này. Người học lái xe đã được phát một Bộ Tài Liệu Dành Cho Người Học Lái Xe gồm có Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe kèm Sổ Lộ Trình Người Học Lái Xe và tập sách tựa đề Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Giám Sát Lái xe này.

Tập sách này là bạn đồng hành của Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe. Là người cộng sự, quý vị và người học lái xe nên sử dụng cả hai tập sách này trong suốt thời kỳ học lái xe. Hãy dùng thông tin trong Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe để hoạch định các buổi tập lái xe khi người học lái xe tiến bộ dần qua mỗi giai đoạn học lái xe. Hãy dùng tập sách này làm nguồn thông tin bổ túc để giúp quý vị trong vai trò quan trọng làm người giám sát lái xe.

Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe có thông tin về việc người học lái xe nên vượt qua bốn giai đoạn của tiến trình học lái xe như thế nào và một số gợi ý dành cho người giám sát lái xe. Trong tập sách có Sổ Lộ Trình Người Học Lái Xe. Những người học lái xe nộp đơn thi bằng lái xe tập sự mà tuổi dưới 21 đều phải hoàn tất sổ lộ trình này và người giám sát lái xe phải ký tên xác nhận là người học lái xe đã lái xe được ít nhất 120 giờ.

Học lái xe là mối cộng tác giữa người học lái xe, người dạy lái xe chuyên nghiệp và quý vị. Hầu hết người học lái xe đều học một số buổi tập lái xe với người dạy lái xe chuyên nghiệp và trông cậy phần lớn vào người giám sát lái xe trong việc tập lái xe.

Tất cả người giám sát lái xe cũng phải điền chi tiết vào Danh Sách Người Giám Sát Lái Xe trong Sổ Lộ Trình Người Học Lái Xe. Người giám sát lái xe cũng phải làm Tờ Khai Hoàn Tất.

Quý vị cần hoạch định những buổi tập lái xe với người học lái xe. Quý vị và người học lái xe cũng có thể hợp tác với người dạy lái xe chuyên nghiệp để được hướng dẫn thêm.

Nếu không hoàn tất Sổ Lộ Trình Người Học Lái Xe đạt yêu cầu hoặc không cung cấp Tờ Khai Hoàn Tất (Declaration of Completion), người học lái xe sẽ không được dự thi bằng lái xe tập sự, bị mất cuộc hẹn thi và lệ phí thi và phải chờ ít nhất sáu tuần lễ mới được phép thi bằng lái xe tập sự.

Quý vị có thể ngồi ở ghế sau trong một hoặc hai bài tập lái xe với người dạy lái xe chuyên nghiệp hoặc nhờ họ giúp đỡ khi chuyển sang những tình huống lái xe phức tạp hơn.



MỐI CỘNG TÁC ĐỂ THÀNH CÔNG

NHIỆM VỤ MỚI TRONG VAI TRÒ NGƯỜI GIÁM SÁT L ÁI XE

QUY ĐỊNH VÀ GỢI Ý DÀNH CHO NGƯỜI GIÁM SÁT L ÁI XE

Quý vị có thể có ảnh hưởng đáng kể đến sự an toàn của người học lái xe.

■ Quý vị phải có bằng lái xe chính thức (không phải bằng lái xe tập sự).

Giám sát người học lái xe là trải nghiệm đầy thử thách nhưng cũng rất thỏa mãn. Quý vị sẽ giúp một người trẻ tuổi phát triển những kỹ năng và thái độ cần thiết để trở thành người lái xe an toàn hơn. Là người giám sát lái xe, quý vị có nhiệm vụ tương tự như một nhà huấn luyện thể thao. Nhiệm vụ của quý vị là tạo cơ hội cho người học lái xe tập lái xe dưới sự giám sát của quý vị.

■ Quý vị phải đem theo bằng lái xe, ngồi ở ghế trước và bảo đảm xe đã gắn bảng L ở phía trước và sau. ■ Lượng BAC (Nồng Độ Rượu Trong Máu) của quý vị phải dưới .05. ■ Điều quan trọng là quý vị cảnh giác, không bị mệt mỏi hoặc căng thẳng tinh thần để có khả năng giám sát buổi tập lái xe hữu hiệu.

Cả hai sẽ hợp tác với nhau, như người cộng sự, để hoạch định những buổi tập lái xe để người học lái xe phát triển kỹ năng lái xe an toàn trong những tình huống lái xe khác nhau. Quý vị sẽ tăng dần mức độ khó khăn khi người học lái xe đã đủ sức. Quý vị không phải là người dạy lái xe chuyên nghiệp nhưng quý vị phải hướng dẫn thật nhiều trong buổi đầu của thời kỳ học lái xe. Quý vị có thể hợp tác với người dạy lái xe chuyên nghiệp bất cứ lúc nào – khi quý vị hoặc người học lái xe cần được giúp đỡ thêm đôi chút. Vào cuối thời kỳ học lái xe, quý vị có thể cảm thấy thỏa mãn rằng mình đã có ảnh hưởng đáng kể đối với sự an toàn của người học lái xe. Cuối cùng, xin nhớ người học lái xe hiếm khi bị đụng xe.



Sách lược dành cho người mới lái xe Người mới lái xe có rủi ro bị đụng xe cao hơn so với người lái xe giàu kinh nghiệm hơn. Sau 12 tháng lái xe, tỉ lệ đụng xe ban đầu của người mới lái xe hầu như giảm phân nửa và trong nhiều năm sau khi được cấp bằng lái xe, sự an toàn của họ vẫn tiếp tục tăng cường. Những vụ đụng xe thông thường, có dính dáng đến người lái xe bằng lái tập sự bao gồm: ■ Đụng vào đuôi xe trước.

Khuyến khích cách lái xe an toàn là phần quan trọng trong công việc của quý vị đối với người học lái xe. Điều quan trọng nữa là quý vị giúp người học lái xe hiểu rằng không phải lúc nào những người sử dụng công lộ khác cũng nhường đường, lái xe theo lệ thường hoặc đúng luật. Trang 5 và 6 có một số gợi ý cụ thể về cách tránh bốn loại đụng xe thông thường mà người mới lái xe vướng phải.

■ Quẹo phải tại nút giao thông.

Luôn luôn lái xe một cách an toàn là điều không thể nào nói cho xiết. Và tác động của những điều sau đây cũng thế:

■ Bị xe đang quẹo phải đụng.

■ Có rượu vào mà lái xe.

■ Đụng xe không liên hệ đến xe khác.

■ Lái xe quá tốc độ.

Đụng xe hiếm khi do xui xẻo.

■ Mệt mỏi.

Nhiều vụ đụng xe này có thể tránh được nếu người học lái xe học được nhiều kinh nghiệm và thực tập một số cách lái xe an toàn then chốt:

■ Không cài nịt an toàn.

■ Chừa khoảng cách an toàn với các xe xung quanh và giữ khoảng cách an toàn với xe trước ■ Kiểm soát tốt tốc độ, điều chỉnh tốc độ cho phù hợp với tình trạng giao thông và con đường. ■ Chọn khoảng trống an toàn khi quẹo băng ngang và nhập vào dòng xe cộ.



Cả bốn điều trên đều có tiềm năng gây thiệt mạng. Hãy bảo đảm người học lái xe hiểu những điều này nguy hiểm như thế nào và tầm quan trọng của việc lái xe đúng luật.

TÌNH TRẠNG ĐỤNG XE CỦA NGƯỜI MỚI L ÁI XE



Sách lược dành cho người mới lái xe HÌNH ĐỤNG XE

GỢI Ý DÀNH CHO NGƯỜI L ÁI XE ĐỤNG VÀO ĐUÔI XE TRƯỚC ■ Chừa thêm khoảng cách với xe trước. ■ Giảm tốc độ. ■ Lái xe ở tốc độ thích hợp với tình trạng giao thông.

P

QUẸO PHẢI TẠI NÚT GIAO THÔNG ■ Giảm tốc độ và lái xe chậm hơn trước khi vào nút giao thông.

P

■ Chờ có khoảng trống an toàn trước khi quẹo. ■ Nhìn vào mắt người lái xe kia. ■ Nếu không thể nhìn thấy bất cứ xe cộ nào đang chạy tới – HÃY CHỜ!



HÌNH ĐỤNG XE

GỢI Ý DÀNH CHO NGƯỜI L ÁI XE BỊ XE ĐANG QUẸO PHẢI ĐỤNG ■ Giảm tốc độ trước khi vào nút giao thông và coi chừng xe cộ đang quẹo băng ngang lối của quý vị. ■ Đừng đổi luồng (lane) ở gần nút giao thông. ■ Nhìn vào mắt người lái xe kia.

P

■ Đừng cho rằng người lái xe kia sẽ nhường đường cho mình.

ĐỤNG XE KHÔNG LIÊN HỆ ĐẾN XE KHÁC ■ Lái xe ở tốc độ thích hợp với tình trạng giao thông và con đường. ■ Giảm hẳn tốc độ trên những con đường và khu vực lạ.

P

■ Đừng lái xe vượt quá khả năng lái xe của mình hoặc hạn chế của xe.



Bốn giai đoạn học lái xe Đa số người học lái xe tại tiểu bang Victoria cần có ít nhất 120 giờ kinh nghiệm lái xe có người giám sát mới được xin thi bằng lái xe tập sự, để họ có cơ hội phát triển dần kỹ năng lái xe an toàn hơn. Tiểu bang Victoria áp dụng Hệ Thống Cấp Bằng Lái Xe Theo Thời Kỳ (Graduated Licensing System) để cung cấp cho người mới lái xe tiến trình lái xe tập sự theo thời kỳ khi kinh nghiệm và sự chững chạc của họ ngày càng tăng. Mục đích của hệ thống mới là giúp: ■ Chuẩn bị người mới lái xe cho những đòi hỏi của việc tự lái xe qua quá trình học tập kéo dài. ■ Bảo vệ Người lái xe có bằng P bằng cách ngăn ngừa họ bị lâm vào những tình huống có mức độ nguy hiểm cao. ■ Thúc đẩy Người lái xe có bằng P tập thói quen lái xe an toàn và lái xe đúng luật. Hệ thống mới này được giải thích trong Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe. Quý vị cũng có thể tìm thêm thông tin tại www.arrivealive. vic.gov.au



Quý vị nên chia thời kỳ học lái xe ra thành bốn giai đoạn: ■ GIAI ĐOẠN 1 chủ yếu là điều khiển chiếc xe. Đây là giai đoạn ngắn nhất với mục đích tập cho người học lái xe bắt đầu lái xe, dừng lại và bẻ tay lái an toàn tại những nơi vắng vẻ không có xe cộ lưu thông. ■ GIAI ĐOẠN 2 chủ yếu là áp dụng các kỹ năng điều khiển xe mới học được và để ý những người sử dụng công lộ khác trên những con đường vắng vẻ với một ít xe cộ lưu thông.

BÍ QUYẾT ĐỂ THÀNH CÔNG Chia thời kỳ học lái xe ra thành bốn giai đoạn. Cộng tác với người học lái xe, sử dụng Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe để đạt được tất cả mục tiêu của mỗi giai đoạn trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo.

■ GIAI ĐOẠN 3 dài hơn và sử dụng những kỹ năng học được ở Giai đoạn 1 và Giai đoạn 2 trên những con đường đông xe hơn và trong những tình huống khó khăn hơn. Lúc này, người học lái xe bắt đầu thực sự trở thành người lái xe. Người học lái xe học cách đối phó với xe cộ lưu thông và những mối nguy hiểm khác để lái xe an toàn hơn trong những tình huống lái xe khác nhau. ■ GIAI ĐOẠN 4 cũng mất nhiều thời gian và có thể là giai đoạn dài nhất. Giai đoạn này bao gồm phần lái xe như thể là người tự lái xe. Người học lái xe vẫn gắn bảng L và có người giám sát lái xe ngồi bên cạnh, nhưng người học lái xe sẽ tự đưa ra hầu hết các quyết định về lái xe mà không cần quý vị giúp. Mục đích là để người học lái xe tích lũy thật nhiều kinh nghiệm khác nhau khi thủ vai người tự lái xe. Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe mô tả mỗi giai đoạn và cách đạt được những mục tiêu mà người học lái xe phải đạt được trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo. Mục tiêu của mỗi giai đoạn được liệt kê ở trang kế. 

Bốn giai đoạn học lái xe GIAI ĐOẠN 1 – ĐIỀU KHIỂN CHIẾC XE MỤC TIÊU CỦA NGƯỜI HỌC L ÁI XE Người học lái xe sẽ đủ sức để chuyển sang giai đoạn tiếp theo khi họ có thể thực hiện tất cả những điều được liệt kê ở đây. Tại địa điểm vắng vẻ, không có xe cộ lưu thông:

■ Chuẩn bị xe để lái xe. ■ Biết vị trí của những bộ phận điều khiển. ■ Đề máy xe. ■ Cho xe chạy tới êm thắm. ■ Dừng xe trên con đường hơi dốc và lại cho xe chạy tới trong lúc sử dụng

■ Quẹo xe êm thắm tại góc đường ở tốc độ chậm. ■ Giảm tốc độ và dừng xe êm thắm tại vị trí định trước. ■ De (lui) theo đường thẳng và qua những khúc quanh. ■ Đổi số êm thắm và đúng lúc ở tốc độ chậm (đối với xe số tay).

thắng tay.

VAI TRÒ THAY ĐỔI CỦA QUÝ VỊ Quý vị sẽ hoàn toàn chủ động trong mỗi buổi tập lái xe. Quý vị phải hướng dẫn và chỉ dẫn rõ ràng thật nhiều và là đôi mắt chính coi chừng những mối nguy hiểm có thể xảy ra. 

GIAI ĐOẠN 2 – L ÁI XE TRÊN NHỮNG CON ĐƯỜNG VẮNG XE MỤC TIÊU CỦA NGƯỜI HỌC L ÁI XE Người học lái xe sẽ đủ sức để chuyển sang giai đoạn tiếp theo khi họ có thể thực hiện tất cả những điều được liệt kê ở đây. Trong thời tiết tốt, trời mưa và ban đêm: ■ Lái xe rời khỏi lề đường một cách an toàn và dừng dọc lề đường một ■ Lái xe băng qua nút giao thông một cách an toàn. cách an toàn. ■ Quẹo phải tại nút giao thông vắng xe một cách an toàn. Quan sát những mối nguy hiểm có thể xảy ra khi lái xe rời khỏi lề đường.

■ ■ Lái xe một cách an toàn trên những con đường thẳng, vắng xe. ■ Lái xe qua những khúc quanh một cách an toàn trên những con đường

vắng xe. Quẹo trái tại nút giao thông một cách an toàn. ■ Lái xe qua những bùng binh (của những con đường vắng xe, trong khu ■ dân cư) một cách an toàn. ■ Giảm tốc độ êm thắm khi tiến tới gần nút giao thông. ■ Tuân thủ bảng chỉ dẫn ‘give way’ (nhường đường), ‘stop’ (dừng lại) và đèn kiểm lưu. Sử ■ dụng các kiếng đúng cách và ngoái đầu kiểm tra (nhìn qua vai và qua cửa sổ sau của xe khi cần thiết).

■ Lái xe trong vòng tốc độ giới hạn và ở tốc độ an toàn đối với các điều kiện trước mắt.

■ Chừa khoảng cách an toàn giữa xe quý vị và xe khác và với lề đường. ■ Cho xe chạy tới và dừng trên dốc. ■ Hoàn tất thao tác trở đầu xe theo ba điểm và đậu xe dọc lề đường một cách êm thắm.

■ De (lui) xe ra khỏi lối xe ra vào tư gia hoặc ra khỏi chỗ đậu xe một cách an toàn. ■ Nhận ra và ứng phó với những mối nguy hiểm có thể xảy ra trên những

con đường vắng xe (chẳng hạn như các xe đang đậu, các xe cộ khác, người đi xe đạp, người đi bộ, người đi xe máy, trẻ em hoặc thú nuôi kiểng).

VAI TRÒ THAY ĐỔI CỦA QUÝ VỊ Quý vị vẫn là người chủ động. Người học lái xe sẽ tập phát hiện những mối nguy hiểm có thể xảy ra, nhưng quý vị vẫn còn phải hướng dẫn, chỉ ra những vấn đề có thể xảy ra và chỉ dẫn rõ ràng. Người học lái xe cần phải lái xe một cách an toàn. Điều này có nghĩa họ cần chọn đúng tốc độ, sử dụng các kiếng và ngoái đầu nhìn qua vai để kiểm tra, để ý và tránh những mối nguy hiểm có thể xảy ra, giữ khoảng cách an toàn với xe khác v.v.. Điều này cũng có nghĩa là lái xe theo cách thức làm cho người giám sát lái xe (hoặc bất cứ hành khách nào) cảm thấy thư giãn. 10

Bốn giai đoạn học lái xe GIAI ĐOẠN 3 - TÌNH HUỐNG L ÁI XE PHỨC TẠP MỤC TIÊU CỦA NGƯỜI HỌC L ÁI XE Người học lái xe sẽ đủ sức để chuyển sang giai đoạn tiếp theo khi họ có thể thực hiện tất cả những điều được liệt kê ở đây. Trong thời tiết tốt, trời mưa và ban đêm:

■ Nhập vào dòng xe cộ một cách an toàn. ■ Lái xe trên những con đường lớn thẳng và có khúc quanh một cách an toàn.

■ Lái xe trong phạm vi luồng đường (lane) của mình và đổi luồng (lane) một cách an toàn.

■ Lái xe và quẹo tại đèn kiểm lưu một cách an toàn. ■ Đối phó với những bùng binh đông xe một cách an toàn. ■ Đối phó với những nút giao thông đông xe một cách an toàn. ■ Quẹo băng ngang dòng xe cộ chạy tới một cách an toàn. ■ Giảm tốc độ êm thắm và lái xe ở tốc độ thích hợp khi sắp đến nút giao thông và khúc quanh.

■ Lái xe trên những con đường cao tốc một cách an toàn. ■ Lái xe trên những con đường xấu hơn một cách an toàn. ■ Tự hoạch định những lộ trình lái xe cho những chuyến thường.

lái xe bình

■ Vượt qua xe khác một cách an toàn trên những con đường nhiều luồng. ■ Nhận ra và tránh những mối nguy hiểm có thể xảy ra. ■ Chọn những khoảng trống an toàn khi nhập vào hoặc lái xe băng ngang dòng xe cộ.

■ Giữ khoảng cách an toàn khi lái xe theo sau các xe khác trong dòng xe cộ đông đảo.

■ Lái xe trong phạm vi tốc độ giới hạn và ở tốc độ an toàn trong dòng xe cộ đông đảo.

VAI TRÒ THAY ĐỔI CỦA QUÝ VỊ Vào lúc đầu giai đoạn này, quý vị vẫn là người chủ động. Người học lái xe sẽ nỗ lực tập phát hiện những mối nguy hiểm có thể xảy ra và đối phó với dòng xe cộ đông đảo. Quý vị vẫn còn hướng dẫn, giúp đỡ chọn đường đi và thảo luận về những mối nguy hiểm có thể xảy ra mà người học lái xe có thể đã không nhận ra. Người học lái xe sẽ bắt đầu chủ động sau khi đã có kinh nghiệm trong những tình huống lái xe phức tạp. 11

GIAI ĐOẠN 4 - TẬP DƯỢT TỰ L ÁI XE MỤC TIÊU CỦA NGƯỜI HỌC L ÁI XE Người học lái xe sẽ đủ sức để chuyển sang giai đoạn tiếp theo khi họ có thể thực hiện tất cả những điều được liệt kê ở đây. Trong tình trạng giao thông ít và đông xe, trong tất cả tình trạng lái xe khác nhau:

■ Lái xe trong dòng xe cộ ít xe và đông xe một cách an toàn. ■ Giữ khoảng cách an toàn đối với các xe khác. ■ Lái xe ở tốc độ an toàn và đúng luật. ■ Tự chọn những lộ trình lái xe của mình để lái xe từ điểm xuất phát đến điểm cuối cùng.

■ Có những quyết định an toàn về việc lái xe – chẳng hạn như lúc nào nên lái xe và lúc nào thì không và chọn những lộ trình an toàn.

■ Thực hiện những thao tác phức tạp chẳng hạn như nhập vào dòng xe cộ trên xa lộ cao tốc, de (lui) xe từ lối xe ra vào tư gia, đậu xe dọc lề đường và đổi luồng đường trong những khu vực đông đảo, quẹo theo hình móc câu và tại những nút giao thông đông xe.

■ Nhận ra và ứng phó với những mối nguy hiểm. ■ Đối phó với những tình huống bất ngờ một cách an toàn. ■ Lái xe một cách an toàn trên các loại đường lộ khác nhau và trong các điều kiện khác nhau.

■ Chừa khoảng cách an toàn khi quẹo băng ngang dòng xe cộ khác. ■ Lái xe một cách an toàn mà không cần người giám sát lái xe giúp đỡ. ■ Am hiểu cách sử dụng chiếc xe một cách an toàn trong khuôn khổ làm phương tiện đi lại thường nhật.

■ Đối phó được với mức độ phân tâm trung bình ở trong xe, chẳng như

hành khách và âm nhạc và biết lúc nào và cách thức giảm thiểu sự phân tâm để giữ an toàn.

VAI TRÒ THAY ĐỔI CỦA QUÝ VỊ Lúc này người học lái xe chủ động đa phần thời gian nhưng vẫn cần thêm đôi mắt quan sát của quý vị. Thỉnh thoảng, quý vị vẫn hướng dẫn và chỉ ra những mối nguy hiểm có thể xảy ra, nhưng quý vị nên bắt đầu cảm thấy mình giống như một hành khách hơn.

12

Cách thức làm nhà huấn luyện lái xe Nhiệm vụ của quý vị không phải là người dạy lái xe chuyên nghiệp. Nếu người học lái xe cần người dạy lái xe thì thuê một người chuyên nghiệp được đào tạo đặc biệt về lãnh vực này. Công việc của quý vị là hướng dẫn người học lái xe vượt qua những giai đoạn học lái xe được trình bày trong Tập Hướng Dẫn Dành Cho Người Học Lái Xe và tạo cơ hội thực tập thích hợp với kinh nghiệm, khả năng và mức độ tự tin của họ. Đôi khi, quý vị có thể cần động viên người học lái xe. Công việc này nghe chừng như là công việc của một nhà huấn luyện thể thao và đó là lối suy nghĩ phù hợp nhất về vai trò của quý vị. Là nhà huấn luyện, quý vị sẽ cộng tác với người học lái xe để khuyến khích họ học tập. Các nhà huấn luyện phải làm gương. Nếu quý vị không lái xe một cách an toàn, người học lái xe dễ bị nhiễm một số thói quen lái xe không an toàn của quý vị. Quý vị cũng nên tự kiểm kỹ bản thân trước khi đi quá xa trong thời kỳ học lái xe.

GỢI Ý ĐỂ L ÀM NHÀ HUẤN LUYỆN L ÁI XE GIỎI Quý vị cần lưu tâm về những điều sau đây: ■ Học lái xe là chuyện khó. Lái xe có vẻ là chuyện dễ dàng khi đã lái xe được một vài năm, nhưng có thể là chuyện khó khăn đối với người học lái xe, ngay cả đối với người khéo tay khéo chân. ■ Nên có những kỳ vọng thiết thực bởi lẽ người học lái xe sẽ phạm lỗi. Đôi khi, họ gặp khó khăn khi áp dụng kỹ năng mới trong các tình huống đầy thử thách. 13

■ Hãy cho người học lái xe biết (thường xuyên), theo quý vị, muốn trở thành người lái xe an toàn hơn thì phải tập luyện thật nhiều. ■ Không ngừng nhấn mạnh nếp suy nghĩ việc phát triển kỹ năng phải mất nhiều thời giờ và tập luyện. Đừng để người học lái trở nên quá tự tin là điều tốt. ■ Cộng tác với người học lái xe. Khi hoạch định buổi tập lái xe và lộ trình lái xe lúc đầu, quý vị hãy để cho người học lái xe đóng góp ý kiến. Hỏi xem họ có hài lòng với mỗi buổi tập lái xe không và yêu cầu họ đề xuất những gì cần tập luyện. ■ Quý vị đừng ngại cầm tay lái thay người học lái xe nếu điều kiện giao thông thay đổi. Nếu người học lái xe non kinh nghiệm lái xe trong trời mưa và quý vị gặp phải dông bão, hãy cầm tay lái để cả hai không bị lâm nguy. Người học lái xe không nên lái xe vượt khả năng của họ. ■ Có lúc, quý vị phải nghiêm túc phê bình. Nếu là điểm quan trọng, quý vị phê bình trong lúc đang lái xe, nhưng đôi khi, quý vị nên đề nghị đậu xe ở một nơi nào đó an toàn để thảo luận thì tốt hơn. Như vậy quý vị có thể phê bình mà không làm cho người học lái xe bị phân tâm. ■ Học một kỹ năng mới là điều khó khăn và lời phê bình có thể dẫn đến phản ứng chống chế. Hãy giảm thiểu điều này bằng những cách sau đây: • Tỏ tinh thần tích cực và ngợi khen khi người học lái xe làm tốt. • Yêu cầu người học lái xe tự cho biết ý kiến về việc lái xe của họ, thay vì quý vị phê bình thẳng. • Chú trọng đến tầm quan trọng của khía cạnh an toàn thay vì phê bình kỹ năng lái xe của họ.

NGƯỜI MỚI L ÁI XE NÊN MUA LOẠI XE NÀO? Một số người giám sát lái xe có đủ khả năng kinh tế để mua cho người mới được cấp bằng lái xe một chiếc xe hoặc họ có thể muốn được hướng dẫn về loại xe mà người mới được cấp bằng lái xe sẽ mua. Đây là một trong những cách người mới lái xe có thể tập tính độc lập, nhưng quý vị nên cẩn thận là lựa chọn của họ phải bảo đảm họ được an toàn tối đa. Hãy tìm những đặc điểm an toàn chẳng hạn như túi hơi (airbags) và ABS (hệ thống phanh/thắng xe chống khóa bánh). Thông thường xe mới an toàn hơn và xe cỡ trung thường an toàn hơn xe quá nhỏ. Hãy xem thông tin về trắc nghiệm đụng xe và sự an toàn tại trang mạng của TAC: www.howsafeisyourcar.com.au

14

Đối phó với sức ép tâm lý Nhiều người giám sát lái xe lo âu về vai trò của mình và việc ngồi ở ghế hành khách trong chiếc xe của chính mình với người mới học lái xe cầm tay lái có thể là điều căng thẳng tinh thần. Hơi bị căng thẳng tinh thần là điều hoàn toàn bình thường. Nhờ vậy quý vị sẽ cảnh giác và biết mọi diễn biến trong và ngoài chiếc xe. Căng thẳng tinh thần quá sức trong những buổi tập lái xe thì không tốt. Quý vị có thể giảm bớt mức độ căng thẳng tinh thần và tạo điều kiện để buổi tập lái có tính tích cực. ■ Tình trạng căng thẳng tinh thần tăng dần một phần do cách suy nghĩ của quý vị về các vấn đề. • Quý vị có thể tự làm cho mình càng thêm căng thẳng tinh thần bằng những suy nghĩ như ‘Tôi không thể chịu nổi’, ‘Thật là kinh khủng’ hoặc ‘Thật là một lỗi ngu ngốc’. • Quý vị có thể giảm bớt mức độ căng thẳng tinh thần của mình bằng cách đổi cách suy nghĩ theo kiểu này. Thay vì vậy, quý vị tự nhủ ‘Tôi có thể chịu nổi’, ‘Lỗi đó ngớ ngẩn nhưng đó là cách mà mọi người học hỏi’ và những suy nghĩ tương tự. • Quý vị sẽ không bao giờ chặn đứng hoàn toàn sự căng thẳng tinh thần hoặc lo lắng (và quý vị phải luôn luôn cảnh giác), nhưng sẽ dễ đối phó với hoàn cảnh hơn khi quý vị bớt bị căng thẳng tinh thần. ■ Tránh những buổi lái xe khi một trong hai người cảm thấy mệt hoặc bực bội. Đừng tập lái xe nếu quý vị vừa mới cãi nhau với người học lái xe. ■ Lái xe khi bị căng thẳng tinh thần hoặc bị mệt mỏi là việc đầy rủi ro và cũng nên dạy cho người học lái xe biết là phải bình tĩnh mới lái xe an toàn được. 15

■ Nếu tình hình buổi tập lái xe trở nên căng thẳng, hãy dừng xe lại và để cho hai người bình tĩnh lại một chút. Nếu cần, quý vị cầm tay lái thay cho người học lái xe. ■ Cùng nhau hoạch định lộ trình tập lái xe cho thích hợp với khả năng và kinh nghiệm của người học lái xe. Cố gắng đừng dục tốc bằng cách tập lái xe trong dòng xe cộ quá sớm. ■ Nếu quý vị hoặc người học lái xe cảm thấy không thoái mái với tình huống lái xe mới, hãy tập lại những bài tập trước đây rồi hẵng thử lại tình huống mới đó. ■ Hãy để cho quý vị làm quen dần với vai trò mới và làm hành khách của người học lái xe. ■ Hãy tính đến chuyện đi cùng với người học lái xe và người dạy lái xe chuyên nghiệp trong một buổi học lái xe. Người dạy lái xe chuyên nghiệp giàu kinh nghiệm dạy lái xe và có thể có những hướng dẫn hữu ích. Một số trường dạy lái xe có những buổi học giảm giá hoặc miễn phí nếu cha/mẹ đi theo người học lái xe.

16

Giúp người học lái xe vượt qua những ‘điểm khó khăn’ Người học lái xe có thể gặp trở ngại với một số các thao tác lái xe. Nếu biết, quý vị có thể tạo thêm cơ hội để họ tập luyện trong những buổi tập lái xe, nhưng chỉ thực hiện khi người học lái xe có đủ năng lực mà thôi.

Cả hai người sẽ tìm được vô khối thông tin có ích về cách đối phó với những tình huống này trong tập sách Đường Dẫn Đến Tự Lái Xe (Road to Solo Driving), có sẵn tại VicRoads và đa số tiệm bán báo.

Theo kết quả các cuộc thăm dò ý kiến người học lái xe và cha/mẹ, những khó khăn thường gặp nhất là:

Người dạy lái xe chuyên nghiệp cũng có thể giúp đỡ bằng những gợi ý và hướng dẫn về bất cứ khía cạnh nào chưa vững vàng.

■ Quan sát bao quát các xe cộ đang quẹo, người bộ hành và những mối nguy hiểm khác tại nút giao thông.

Nhiều người học lái xe khó quán triệt một số khái niệm quan trọng về an toàn. Quý vị nên thảo luận với họ về những mối hiểm nghèo sau đây:

■ Chọn khoảng cách lái xe theo sau.

■ Mạo hiểm với những nguy hiểm.

■ Ước lượng khoảng trống trong dòng xe cộ.

■ Lái xe khi bị mệt mỏi.

■ Ước lượng vị trí của xe mình trên đường.

■ Lái xe khi bị xúc động, căng thẳng tinh thần hoặc xáo trộn tình cảm.

■ Ước lượng tốc độ. ■ Lái xe trên những con đường cao tốc.

■ Những yếu tố gây phân tâm như hành khách, rađiô, xem bản đồ hoặc sử dụng điện thoại di động trong lúc đang lái xe.

■ Lái xe trong mưa và sương mù.

■ Lái xe quá tốc độ.

■ Đổi luồng đường (lane).

■ Quá tự tin.

■ Lái xe trong thành phố (kể cả quẹo theo hình móc câu tại nút giao thông).

■ Lái xe theo sát xe trước.

■ Nhập vào dòng xe trên xa lộ cao tốc (freeways). ■ Dòng xe cộ đông đảo. ■ Bùng binh. 17

■ Lái xe nhập vào những khoảng trống hẹp trong dòng xe cộ.

BÍ QUYẾT ĐỂ THÀNH CÔNG Xin nhớ khả năng lái xe an toàn có thể là khó quán triệt, do đó, quý vị nên để cho người học lái xe có đủ thời gian cần thiết Khi làm việc với người học lái xe, nhấn mạnh những thử thách cụ thể mà người mới lái xe phải đương đầu.

18

Thuyết minh lái xe Vai trò của quý vị là tạo điều kiện để người học lái xe tập lái xe thật nhiều và giúp họ sắp xếp các buổi tập lái xe từ đơn giản đến phức tạp. Quý vị không phải làm nhiệm vụ người thầy hoặc người dạy lái xe. Tuy nhiên, quý vị cần hướng dẫn họ. Quý vị có thể thấy có ích nếu biết cách truyền đạt những đề nghị về thao tác lái xe an toàn trong những tình huống nhất định. Kỹ thuật này gọi là thuyết minh lái xe. Nói tóm gọn là quý vị mô tả thành tiếng điều quý vị đang làm trong lúc đang lái xe trong một tình huống nhất định, rồi làm y như vậy trong lúc người học lái xe đang lái xe. Kỹ thuật này có ba bước: 1. Quý vị biểu diễn thao tác lái xe trong tình huống nhất định và quý vị mô tả thành tiếng cho người học lái xe nghe. 2. Trong lúc người học lái xe đang lái xe trong cùng tình huống, mô tả những gì quý vị sẽ làm. Cứ tập luyện cho đến khi người học lái xe hoàn tất mỗi bước một cách an toàn và êm thắm. 3. Để cho người học lái xe làm bằng cách bảo họ vừa lái xe vừa trình bày. Việc này khó thực hiện và chỉ nên thử khi người học lái xe đã nắm vững tình huống lái xe.

Nếu sử dụng phương pháp này, quý vị nên bảo đảm là phần thuyết minh không gây phân tâm và chỉ chú trọng đến những vấn đề chính mà thôi. Hãy suy nghĩ về những điều sau đây:

■ Hãy làm quen với kỹ thuật thuyết minh lái xe bằng cách luyện tập kỹ thuật này khi quý vị lái xe một mình.

■ Tập trung vào một thao tác thôi, chẳng hạn như lái xe rời khỏi lề đường, lái xe tiến tới gần nút giao thông hoặc lái xe vào bùng binh.

■ Tự tập luyện thao tác này một vài lần và để ý những bước quý vị thực hiện.

■ Đặc biệt để ý đến những điểm quý vị làm theo phản xạ, chẳng hạn như giảm tốc độ, đổi số, bật đèn báo hiệu và coi chừng các xe cộ khác và mối nguy hiểm.

■ Quý vị sẽ thấy ngạc nhiên về số bước phải làm trong một thao tác dù là thao tác đơn giản nhất. Quý vị sẽ không có đủ thời giờ để đề cập đến từng bước một, do đó, quý vị hãy giới hạn phần thuyết minh trong những bước then chốt mà thôi. Ví dụ như, thay vì mô tả động tác ngoái đầu kiểm tra là ‘Xoay đầu qua phía phải cho đến lúc gần như nhìn về phía sau và kiểm tra các xe cộ, rồi xoay đầu trở lại nhìn phía trước xe’, quý vị chỉ cần nói ‘Xoay đầu và kiểm tra các xe cộ’.

■ Nếu không biết chắc kỹ năng nào là kỹ năng then chốt và không then chốt, hãy nhờ người dạy lái xe chuyên nghiệp hướng dẫn đôi chút.

■ Xin nhớ, tập luyện từng kỹ năng và phần thuyết minh riêng trước khi quý vị đem ra dùng với người học lái xe. 19

DANH SÁCH THUYẾT MINH L ÁI XE Thuyết minh lái xe là kỹ thuật có ích nhưng có thể không thích hợp với mọi người. Nếu quý vị trả lời ‘Có’ cho tất cả các câu hỏi này, có lẽ quý vị nên thử dùng kỹ thuật này: ■ Quý vị có cảm thấy thoải mái với kỹ thuật này không? ■ Quý vị có cảm thấy tự tin là mình biết cách thực hiện đúng, an toàn thao tác lái xe mà quý vị muốn dạy không? ■ Quý vị có phải là người ăn nói tự tin và hiệu quả không? ■ Người học lái xe có cảm thấy thoải mái với khái niệm thuyết minh lái xe này không? ■ Người học lái xe có muốn thử dùng kỹ thuật này không?

20

Giúp giữ an toàn cho người mới lái xe bằng P Một vài tháng lái xe đầu tiên của người bằng P là khoảng thời gian mà cha/mẹ và bạn bè cảm thấy bị căng thẳng tinh thần nhất. Quý vị có thể thực hiện một số điều để giảm thiểu nguy cơ của họ. Trong đa số trường hợp, lái xe có vẻ là chuyện khá dễ dàng. Miễn là không có điều bất ngờ nào xảy ra và lái xe cẩn thận và đúng luật, thì người mới lái xe sẽ không bị nguy hiểm. Tuy nhiên, những điều bất ngờ vẫn cứ sẽ xảy ra. Đôi khi do người lái xe phạm lỗi hoặc có những phán đoán kém. Người lái xe có bằng P đặc biệt dễ bị đụng xe, nhất là trong năm lái xe đầu tiên. Dưới đây là một số điều cần biết mà quý vị nên lưu ý: ■ Người lái xe có bằng P có nguy cơ bị tai nạn với ít nhất một người bị thương hoặc thiệt mạng cao gấp ba lần. ■ Người lái xe có bằng P có nguy cơ bị đụng xe không liên hệ đến xe khác cao gấp ba lần, chẳng hạn như lạc tay lái ra khỏi đường lộ. ■ Nguy cơ bị đụng xe trong một vài tháng đầu rất cao so với thời gian sau của thời kỳ lái xe tập sự. ■ Dù với 120 giờ kinh nghiệm học lái xe, người lái xe có bằng P vẫn còn đang phát triển kỹ năng lái xe an toàn và vẫn có nguy cơ bị đụng xe cao. ■ Một phần tư tai nạn đụng xe gây thiệt mạng của người lái xe có bằng P trong năm đầu tiên đều có chở nhiều hành khách. ■ Một phần ba tai nạn đụng xe của người lái xe có bằng P trong năm đầu tiên xảy ra trong khoảng thời gian từ 10 giờ tối đến 6 giờ sáng. 21

■ Người lái xe tuổi từ 18-25 chiếm khoảng ¼ số người lái xe bị thiệt mạng. Tận dụng thời kỳ học lái xe là bước khởi đầu quan trọng và quý vị có thể thực hiện thêm những điều khác để giúp giữ an toàn cho người lái xe có bằng P.

KHUYẾN KHÍCH THÓI QUEN L ÁI XE AN TOÀN Người mới tự lái xe vẫn có thể tiếp tục phát triển thói quen lái xe an toàn. Thỉnh thoảng, quý vị nhắc nhở điểm này với họ và nếu họ mượn xe của quý vị, quý vị có thể đặt ra một vài quy định! ■ Người tự lái xe nên bắt đầu một cách đơn giản. Khi mới được cấp bằng P, điều tốt nhất là giới hạn việc lái xe trong những tình huống ít rủi ro trong một vài tháng đầu tiên. ■ Giảm thiểu việc lái xe ban đêm cho đến khi đã lái xe được một vài tháng. Lái xe ban đêm là điều đầy rủi ro đối với người mới lái xe. Nếu có thể thì nên sử dụng phương tiện đi lại khác. Dù có thể hơi phiền toái, nhưng đôi khi cha/mẹ vẫn có thể làm tài xế ‘taxi’. ■ Người mới lái xe nên tránh chở đầy hành khách trong xe cho đến khi đã lái xe được một vài tháng. Khi có hành khách đi trong xe, người lái xe có thể khó tránh khỏi bị phân tâm. ■ Người mới lái xe không bao giờ nên lái xe sau khi đã uống rượu/bia (hoặc sử dụng ma túy/thuốc). Người mới lái xe phải tuân theo quy định lượng BAC (Nồng Độ Rượu Trong Máu) là zêrô trong suốt thời kỳ bằng lái xe tập sự, bởi lẽ rượu/bia ảnh hưởng đến họ nhiều hơn so với người lái xe kinh

nghiệm. ■ Người mới lái xe cần nhớ một số các sách lược an toàn then chốt: • Đừng lái xe theo sát xe trước và chừa thêm khoảng cách xung quanh xe. • Quan sát bao quát tại nút giao thông để nhận ra những mối nguy hiểm • Chờ cho đến khi có khoảng cách rộng hơn khi nhập vào hoặc quẹo băng ngang dòng xe cộ. • Giảm thiểu những điều gây phân tâm, kể cả việc đổi CD và mở rađiô. • Đừng sử dụng điện thoại di động trong lúc đang lái xe. • Lái xe ở tốc độ thích hợp với điều kiện, có thể là thấp hơn tốc độ giới hạn. ■ Người mới lái xe nên tránh lái xe khi cảm thấy mệt. Mệt mỏi là vấn đề đối với mọi người, đặc biệt là người lái xe trẻ tuổi. Nếu thiếu ngủ so với thường lệ vì phải học tập, đi làm hoặc tham dự tiệc tùng, họ sẽ dễ bị đụng xe hơn. ■ Người mới lái xe đừng quên là họ vẫn còn đang học lái xe! Hầu hết người lái xe đều quá tự tin về sự an toàn của mình, đặc biệt là người lái xe trẻ tuổi. Các chuyên gia đồng ý rằng việc quá tự tin dẫn đến trường hợp nhiều người lái xe trẻ tuổi bị đụng xe. Khi có dịp thực tập lái xe nhiều hơn trên đường phố, họ sẽ trở nên thuần thục hơn với những kỹ năng của mình và trở nên an toàn hơn.

L ÁI XE CÓ CHỦ ĐÍCH Người lái xe trẻ tuổi sẽ lái xe an toàn hơn khi lái xe có chủ đích. Họ sẽ lái xe bớt an toàn hơn khi lái xe chỉ để giải trí. Quý vị có thể nói cho họ biết một điều là giữa sự an toàn của người học lái xe và lối sống tổng quát của họ có mối tương quan. Lái xe là một phần trong cuộc sống của mọi người. Đa số người hòa quyện việc lái xe trong lối sống tổng quát của họ; để đi từ nơi này đến nơi khác. Chiếc xe là phương tiện dùng để đáp ứng nhu cầu của họ. Đối với người khác, chiếc xe và lái xe là những điều cốt yếu trong cuộc sống của họ và những người này sẽ lái xe mà không cần có mục đích gì cả. Kiểu lái xe này đi đôi với nguy cơ bị đụng xe cao hơn. Hãy khuyến khích người học lái xe xem chiếc xe là phương tiện mà họ có thể sử dụng khi cần đi đến một nơi nào đó.

L ÁI XE AN TOÀN Nay chúng tôi đã trao cho quý vị phương tiện để giúp người học lái xe đạt được ít nhất 120 giờ kinh nghiệm lái xe. Xin chúc quý vị may mắn trong việc giúp người học lái xe trở nên an toàn hơn và là người lái xe có bằng! 22

Ghi chú

23