Unidade Didctica Brinquedos

Xogos Tradicionais

Investigación Moitos dos xogos que hai no Centro de interpretación do colexio da Capela son algúns dos que xogaban os teus familiares maiores. Tamén eran practicados ás veces na escola. Entre todos imos facer unha pequena recolleita destes xogos, recuperándoos da memoria dos nosos maiores. Pregunta aos teus avós, pais, tíos, que outros xogos practicaban de pequenos e cubre unha ficha para cada xogo. nome/s do xogo

………………………………………………………………………

materiais necesarios para practicalo

………………………………………………………………………

número de xogadores/as

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

xogadores/as

nenas …………

lugar/es de xogo

………………………………………………………………………

época/s do ano na que se xogaba informante/s

primavera

nenos …………

verán

mulleres …………

outono

homes …………

inverno

………………………………………………………………………

Unidade Didáctica

……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

descrición do xogo

……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………

a idead

por

arcía G o n di Secun r López Xabie

Debuxos de Cuchi Souto Deseño de Manel Rives

Brinquetas

O meu xogo preferido No colexio da Capela practicaches varios xogos tradicionais. Escolle o que máis che gustou e completa a ficha que tes de seguido: Lisca, tristura! Non me fas avío anque bote papas

nome do xogo

e apande a cotío

…………………………………………………………………………

materiais

dou truque e matruque día, noite e serán

………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

Bule, brinquetas! coas bólas ao gua

…………………………………………………………………………

sistema/s de sortes

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

Tróupele, tróupele

…………………………………………………………………………

lixeiro, espelido

………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

trala billarda

…………………………………………………………………………

petando con brío

…………………………………………………………………………

desenvolvemento

………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

Sempre á xogueta,

…………………………………………………………………………

inverno e verán

…………………………………………………………………………

vira a buxaina

…………………………………………………………………………

co ferrón no chan

………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

Anxela Loureiro

…………………………………………………………………………

variantes

………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

Pasatempos

Pasatempos

Sopa de letras: localiza os nomes de dez xogos tradicionais.

B

B

H

B

O

A

E

O

E

X

F W

I

E

F W

C

L

F Y

L

YF

O

L

G

L

V

P

Z

V

T

I

A

G

G

YF

B

M

O

B

A

V

G

L

B

G

M

B

V

F

M

T

Q

B

C

YF

R

C

M

G

R

S

G

U

Y F

Q

H

B

I

L

L

A

R

D

A

U

I

R

B

C

O

Z

G

I

E

B

O

L

A

S

Z

G

D

S

M

G

L

A

A

G

X

Z

F

O

A

C

Y F

E

N

B

U

X

A

I

N

A

É

V

S

O

E

A

Z

F

V

H

P

A

N

O

V

P

R

C

I

U

I

O

A

M

O

N

O

H

R

A

FY

W F

F

N

A

F

B

I

R

L

O

S

X

A

FY

C

O

S

A

V

I

F W

I

H

C

P

L

FY

F W

L

P

L

F W

M

B

O

C

FY

D

E

N

F

C

M

A

R

I

O

L

A

R

Z

A

S

O

S

X

Encrucillado: complétao cos nomes dos xogos tradicionais que aparecen nos debuxos. 5 4 9 12

3

1

13

2

3

4

8

5

6

6

11

7

Observa os paneis dos xogos para descubrir o nome do Centro de Interpretación que podes atopar en vertical neste damerograma.

8

0 10 115!

9

!

11 12

Choutando sobre o lombo dunha persoa que panda xógase ás ……………………………….………..

13

Impúlsase rolando cunha guía …………………………………….. Xogando, lánzase unha pelota coas mans …………………... Cun palán e a billa xógase á ………………………….

14

2 14

7

Un xogador da porca chámase …………………………….. O xogo da mariola tamén se chama ………………………….. O trompo é o ………………………………………………………... O “Rei, rei” é un xogo de ……………………………………. Os “birlos ao canteiro” son unha modalidade de ….………….... Paus de madeira cuns topes para pousar os pés ....

10 15 1

Xogamos en Galego

Traballamos o poema “Brinquetas”

“Botar papas”, “Apandar” son expresións que indican accións relacionadas cos xogos de sempre. Pero tamén outras oito das doce que veñen de seguido; sublíñaas: brincar

gabear

mazar

escarvar

xantar

librar

randear

cantar

apreixar

choutar

asubiar

esvarar

Explica o que significan cada un dos cinco primeiros versos. 1. __________________________________________________________ 2. __________________________________________________________ 3. __________________________________________________________ 4. __________________________________________________________ 5. __________________________________________________________

Escribe unha frase con cada unha desas oito palabras subliñadas na actividade anterior. 1. __________________________________________________________ 2. __________________________________________________________ 3. __________________________________________________________ 4. __________________________________________________________ 5. __________________________________________________________

Escribe os nomes dos tres xogos tradicionais que aparecen no poema. 1. __________________________________________________________ 2. __________________________________________________________ 3. __________________________________________________________

6. __________________________________________________________ 7. __________________________________________________________ 8. __________________________________________________________

Busca no texto e despois indica os nomes das partes do día e os das estacións do ano. partes do día

“Dou truque, matruque” é unha expresión que se di no xogo das bólas “O gua”. Pregunta na casa ou na escola e indica outras expresións que se digan noutros xogos (“Goma”, “A corda” …). Esta actividade debes realizala despois de ter ido á Capela.

estacións

1. ______________________

1. ______________________

2. ______________________

2. ______________________

3. ______________________