Theatre In Education

¡ÒùíÒà·¤¹Ô¤ÇÔ¸Õ¡ÒÃÅФÃẺÁÕʋǹËÇÁ ÁÒ»ÃÐÂØ¡µãªŒã¹ªÑé¹àÃÕ¹ ÈêÑ ©ÑµÃÇÔÃÔÂЪÑ 20 Á¡ÃÒ¤Á 2552 âçáÃÁ¾ÔÁÒ¹ ¨. ¹¤ÃÊÇÃä

“ไมมีใคร หรือองคกรใดจะสามารถพัฒนา ‘คน’ ได เพราะคนเราจะตองพัฒนา ตัวของเขาเอง ผานการตัดสินใจ และการกระทําของตนเอง รวมทั้งรูอยาง กระจางแจงในสาเหตุที่ตนเลือกทําเชนนั้น ทั้งหมดนี้จะตองกระทําผานการเพิ่ม ความรูความสามารถของตัวของเขา และการเขาไปมีสวนรวมอยางเทา เทียมในชุมชนที่เขาอาศัยอยู” Nyerere, J. (1973) Freedom and Development.

ÅФà ¡Ñº¡ÒõԴÍÒÇظ·Ò§»˜­­Ò “เงื่อนไขการพลาดพลั้ง ทําใหตองยอนกลับมาดูวา เราไดติด อาวุธทางปญญาใหวัยรุน ตอประเด็นเรื่องเพศมากนอยแค ไหน เพราะลําพังเด็กคงไมอาจเฝาระวัง หรือรูเทาทันไดดวย ตัวเอง ถาไมไดทํา ก็ตองยอมรับวาความผิดพลาดที่เกิดขึ้นก็ เปนผลสะทอนมาจากผูใหญ” ·ÔªÒ ³ ¹¤Ã life & family »‚·Õè 5 ©ºÑº·Õè 59 ¡ØÁÀҾѹ¸ 2544

“ปญญาสอนกันไมได” เฮอรมานน เฮสเส

¡Òú‹Áà¾Ò똭­Ò ¡Ñº¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ • ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒã¹»˜¨¨ØºÑ¹Ê͹ãˌ¤¹ÂÍÁ¨íÒ¹¹µ‹ÍÍíÒ¹Ò¨ â´ÂÅзÔé§ËÑÇ㨢ͧ¤ÇÒÁ ໚¹Á¹Øɏ áÅ¡¡ÑºÊÔ觷ÕèàÃÕÂ¡Ç‹Ò ¤ÇÒÁà¤Òþ áÅÐÇԹѠ• Ãкº¡ÒÃÈÖ¡ÉÒẺᾌ¤Ñ´ÍÍ¡ »ÅÙ¡½˜§ ‘¤ÇÒÁ¡ÅÑÇ’ äÁ‹ãª‹ “¤ÇÒÁ¡ÅŒÒ ༪ԭ” à ÊÌҧÇѲ¹¸ÃÃÁáˋ§¤ÇÒÁà§Õº • Ãкº¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¾ÂÒÂÒÁ·íÒãˌ·Ø¡¤¹à¢ŒÒÊًÁҵðҹà´ÕÂǡѹ ໚¹ ÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§¡Ò÷íÒµÒÁ ¼ÙŒ·Õè·íÒµÒÁÁÒ¡·ÕèÊØ´¨Ð䴌ÃѺÃÒ§ÇÑÅ • âÅ¡à»ÅÕè¹·Ø¡æ 5 »‚ ᵋàÃÒ¾ÂÒÂÒÁ¹íÒ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ·Õè¤Ô´¤Œ¹àÁ×èÍ 5-10 »‚·ÕèáÅŒÇ ÁÒ㪌¡Ñºà´ç¡

3 ÃٻẺ¢Í§ÍíÒ¹Ò¨ 1. ÍíÒ¹Ò¨à˹×Í (Power over) 2. ÍíÒ¹Ò¨·Õè¨Ð·íÒ (Power to) – ÃкºÂصԸÃÃÁ ¡¯ËÁÒ ¡íÒ˹´¨Ò¡â¤Ã§ÊÌҧ ÂѧäÁ‹à·‹Òà·ÕÂÁ

3. ÍíÒ¹Ò¨¨Ò¡ÀÒÂã¹ (Power from Within)

¡ÒÃÈÖ¡ÉҢͧ¼ÙŒ·Õè¶Ù¡¡´¢Õè – à»ÒâÅ á¿Ã • »¯Ôàʸ “Banking Education” ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ·ÕèµÑé§ÊÁÁØµÔ°Ò¹Ç‹Ò ¼ÙàŒ ÃÕ¹¤×;×é¹·ÕÇè ‹Ò§à»Å‹Ò ¤ÃÙ¨Ö§µŒÍ§àÍÒ¤ÇÒÁÃٌä»ãʋã¹ËÑǼٌàÃÕ¹ • ãˌ¤ÇÒÁʹ㨡Ѻ¡ÒÃÈÖ¡ÉÒẺàÍÒ»˜­ËÒ໚¹µÑǵÑé§ (Problem-Solving) ´ŒÇÂÇÔ¸Õ¡ÒÃʹ·¹ÒáÅ¡à»ÅÕÂè ¹àÃÕ¹Ãٌ ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ¼Œ ‹Ò¹¡Ãкǹ¡ÒõÑ駤íÒ¶ÒÁà¾×èÍ¡Ãе،¹¼ÙŒàÃÕ¹ãˌà¡Ô´ ¤ÇÒÁ¤Ô´àªÔ§ÇÔ¨Òó­Ò¹ (critical thinking) «Ö觹íÒä»ÊÙ¡‹ ÒõԴ ÍÒÇظ·Ò§»˜­­Ò

• ÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§¤ÇÒÁà§Õº – ¼ÙŒ¡´¢Õè ¡ÃзíÒµ‹Í ¼ÙŒ·Õè¶Ù¡¡´¢Õ´è ŒÇ ¤‹Ò¹ÔÂÁ áÅкÃ÷Ѵ°Ò¹¢Í§µ¹ «Ö觷íÒãˌ¼ÙŒ·Õè¶Ù¡¡´¢Õ赌ͧÂÍÁ¨íÒ¹¹ áÅÐäÌàÊÕ§·Õè¨Ðµ‹ÍµŒÒ¹ • Êѧ¤ÁẺÍصÊÒË¡ÃÃÁ 䴌ÊÌҧ “¼ÙŒàªÕèÂǪҭ੾ÒдŒÒ¹” ¢Öé¹à¾×èÍ à»š¹µÑÇá·¹¢Í§¡Òá´¢Õãè ¹ÃдѺâ¤Ã§ÊÌҧ ¼ÙŒ·Õè¶Ù¡¡´¢Õè䴌ᵋÂÍÁÃѺ àÍÒ¡Òá´¢Õàè ¢ŒÒÁÒ㹨Ե㨠áÅШºÅ§´ŒÇ¡ÒþÖ觾Ҽٌ¡´¢Õè â´ÂäÁ‹ ÍҨ໚¹¹Ò¢ͧµÑÇàͧ䴌

¡Òá´¢Õè¹íÒä»Êً¾ÄµÔ¡ÃÃÁ´ŒÒ¹Åº • ¡Òá´¢Õ¹è ¹Ñé ÁÔ㪋¡ÒÃ㪌¤ÇÒÁÃعáç·Ò§¡ÒÂÀÒ¾à¾Õ§Í‹ҧà´ÕÂÇ ¡Òá´¢ÕÊè ÒÁÒö¡ÃзíÒ¼‹Ò¹¤‹Ò¹ÔÂÁ¢Í§Êѧ¤Á «Ö觡ç¤×ͨÃÔ¸ÃÃÁ·Õè ࢌÒÁÒº§¡ÒäÇÒÁ¤Ô´ áÅоĵԡÃÃÁ¢Í§àÃÒ ¼‹Ò¹¾‹ÍáÁ‹¼Œ»Ù ¡¤Ãͧ à¾×è͹ ¤ÃÙÍÒ¨ÒÏ ¹Ñ¡¡ÒÃàÁ×ͧ Ê×èÍÊÒÃÁÇŪ¹ ÏÅÏ «Öè§ÊÔè§àËŋҹÕé¨Ð ä»·íÒÅÒÂਵ¨íÒ¹§¤¢Í§Á¹Øɏ áÅÐÊÌҧ¤ÇÒÁà©ÂªÒ «Ñ§¡ÐµÒ ˴Ëً áÅйíÒä»ÊÙ¾‹ ĵԡÃÃÁ´ŒÒ¹Åº à¾ÃÒÐà¢ÒäÌ«Öè§ÊÁÃöÀÒ¾·Õè¨Ð àµÔºâµä»µÒÁ¤ÃÃÅͧ¢Í§à¢Òàͧ䴌

¡ÒÃÅФâͧ¼ÙŒ·Õè¶Ù¡¡´¢Õè – ÍÍ¡ÑÊâµ âºÍÒÅ • ¾Ñ²¹Ò¢Öé¹ã¹»ÃÐà·ÈºÃÒ«ÔÅ àÁ×èÍ»ÃÐÁÒ³»‚ ¤.È. 1971 • 䴌ÃѺ͸ԾŨҡá¹Ç¤ÇÒÁ¤Ô´¢Í§ à»ÒâÅ á¿Ã • ์¹¡ÒÃÁÕʋǹËÇÁ áÅд֧»˜­ËÒ-àÃ×èͧÃÒÇÁÒ¨Ò¡¼ÙŒà¢ŒÒËÇÁ ¡Ãкǹ¡Òà • äÁ‹à¹Œ¹¡ÒÃʋ§ÊÒà (message) ä»Êً¼ÙŒªÁ (äÁ‹ãˌ¤íҵͺ) • ์¹¡ÒõÑ駤íÒ¶ÒÁ¡ÑºÊѧ¤ÁáÅЪØÁª¹ à¾×èÍà¾ÔèÁ¤ÇÒÁµÃÐ˹ѡ Ãٌ ¨ÔµÊíÒ¹Ö¡·Ò§Êѧ¤Á-¡ÒÃàÁ×ͧ-àÈÃÉ°¡Ô¨

·íÒäÁ ÅФà ¨Ö§¹íÒ¾Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌ䴌Í‹ҧ໚¹¸ÃÃÁªÒµÔ?

·ÄÉ®ÕÊÁͧ ¡Ñº ¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌ

ÊÁͧ«Õ¡«ŒÒ – ÊÁͧ¢Í§¼Ù㌠˭‹ • • • •

¡ÒÃáÊ´§ÍÍ¡·Ò§´ŒÒ¹¡Òþٴ, ÀÒÉÒ ¤ÇÒÁࢌÒ㨤³ÔµÈÒʵÏ ¨íҹǹ µÑÇàÅ¢ ¡ÒèíÒṡ á¡áÂÐ ¨Ñ´ËÁÇ´ËÁً ¨Ñ´ÅíҴѺ ËÒ¢ŒÍÊÃØ» ¤ÇÒÁ¤Ô´ÃǺÂÍ´ ẺŴ·Í¹

ÊÁͧ«Õ¡¢ÇÒ – ÊÁͧ¢Í§à´ç¡ ¡ÒÃàÃÕ¹ÃٌÍ‹ҧ໚¹¸ÃÃÁªÒµÔ • • • • • • • •

การรับรูมิติ พื้นที่ บริเวณ (Spatial) การรับรูทางศิลปะ การแสดงละครเวที การมีอารมณขัน การรับรูเกี่ยวกับสัมผัส ความคิดเชิงนามธรรม การใชภาษาทาทาง หรือภาษากาย การแสดงออกทางสีหนา การจัดสภาพแวดลอมใหกลมกลืน การทํากิจกรรมหลายอยางในเวลาเดียวกัน

à»ÃÕºà·ÕºÊÁͧ«Õ¡«ŒÒÂ-¢ÇÒ ÊÁͧ«Õ¡«ŒÒÂ

ÊÁͧ«Õ¡¢ÇÒ

¤Ô´à»š¹ÅíҴѺ ໚¹¢Ñé¹à»š¹µÍ¹

¤Ô´áººÊ؋Á àª×èÍÁâ§

¤Ô´àªÔ§à˵ؼÅ/µÃá

¤Ô´áººËÂÑè§àËç¹ / ­Ò¹·ÑȹÐ

ÁͧẺÇÔà¤ÃÒÐˏ / Ẻ ¹Ñ¡ÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁØÁÁͧẺÀÇÇÔÊÑ (Objectivity)

ÁͧẺͧ¤ÃÇÁ / Êѧà¤ÃÒÐˏ

ÁͧµŒ¹äÁŒ

ÁͧẺÍѵÇÔÊÑ (Subjective) Áͧ»†Ò

สมอง 3 ชั้น

ทฤษฎีสมอง 3 ชั้น สมองชั้นใน

สมองสัตวเลื้อยคลาน

ÍÂًÃÍ´

สมองชั้นกลาง

สมองสัตวเลี้ยงลูกดวยนม

ÍÂًËÇÁ

พัฒนาสูงสุดในมนุษย

ÍÂًÍ‹ҧÁÕ ¤ÇÒÁËÁÒÂ

สมองชั้นนอก

à´ç¡¡Ñº¸ÃÃÁªÒµÔ¢Í§¤ÇÒÁ໚¹ÈÔÅ»¹ • »¤ÒÊâ« ºÍ¡Ç‹Ò à´ç¡æ ·Ø¡¤¹à¡Ô´ÁҾÌÍÁ ¸ÃÃÁªÒµÔ¢Í§ÈÔÅ»¹ÍÂً ã¹µÑÇ áµ‹Ê‹Ç¹ãË­‹áÅŒÇ ÂÒ¡·Õè¨Ð´íÒçÃÑ¡ÉÒänj àÁ×èÍàÃÒàµÔºâµ¢Öé¹à»š¹ ¼Ù㌠˭‹

¡Ãкǹ¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌ໚¹¡Å؋Á (peer education) • Á¹ØɏàÃÒŌǹÁÕàÁÅ紾ѹ¸áˋ§»˜­­ÒÍÂً㹵ÑÇàͧ áÅÐÁ¹ØɏàÃÒᵋÅÐ ¤¹Â‹ÍÁÁÕÁØÁÁͧ·Õèᵡµ‹Ò§ËÅÒ¡ËÅÒ äÁ‹ÁÕã¤Ã¤¹ã´¤¹Ë¹Öè§Ãٌᨌ§ã¹ ·Ø¡æàÃ×èͧ ¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌ·Õè᷌¨Ö§µŒÍ§¡ÃзíÒ¼‹Ò¹¡Å؋Áà¾×èÍࢌҶ֧ÊÁØË»˜­­Ò ËÃ×Í»˜­­ÒÃÇÁËÁÙ«‹ Öè§ÍÂًà˹×Í»˜­­Ò¢Í§»˜¨à¨¡ • ¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌ¨Ö§¨íÒ໚¹µŒÍ§ÊÌҧ¾×é¹·Õè»ÅÍ´ÀÑ à¾×èÍ¡ÒÃẋ§»˜¹ • ¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌ¨Ö§µŒÍ§ÁÕ¡ÒèѴãˌàÊÕ§·Ø¡àÊÕ§¶Ù¡ä´ŒÂÔ¹ áÅÐãˌ¤ÇÒÁÊíҤѭ ¡Ñº¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌã¹ËÅÒÂẺ ËÅÒÂÁÔµÔ

·Ñé§ËÁ´¹ÕéÁÕÍÂًáŌÇ㹡Ãкǹ¡ÒÃÅФÃẺÁÕʋǹËÇÁ!!!

ความเขาใจผิดเกี่ยวกับละครและการแสดง • คิดวาเปนเรื่องของความหลง และความมัวเมา (โมหะ) • คิดวาเปนการปรุง-การเสพอารมณ • คิดวาเปนเรื่องของความบันเทิง เริงรมย เพื่อความเพลิดเพลินแบบ โลกๆ • เปนการสนองกิเลส-ตัณหา ทําใหหางไกลศีลธรรม • การแสดงเปนการเสแสรงแกลงทํา เปนบาป และไมจริงใจ • ละครเปนเรื่องแตงขึ้น เปนเรื่องโกหก ปนน้ําเปนตัว ไมมีอยูใน ชีวิตจริง • ดูละครมากๆจึงเกิดพฤติกรรมการเลียนแบบ และพฤติกรรมที่ไมดี ทั้งหมดมาจากการดูการชมละคร