Tahrif

‫‪Page 1 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫اسناد تحريف قرآن در احاديث‬ ‫پيشگفتار‬ ‫در نوشتار "آيا قرآن تحريف شده است" مباحث مختلف و متنوعی در مورد اھميت اين موضوع تشريح شدند و اسناد و‬ ‫مدارکی در ارتباط با تحريف قرآن ارائه شد‪ .‬ھمچنين به استداللھای مختلف مسلمانان مبنی بر دست نخورده بودن قرآن‬ ‫پرداخته شد و در اثبات بطالن آنھا تالش شد‪ .‬آنچه اما از حوصله آن نوشتار خارج بود بررسی اسناد روايی در ارتباط با اين‬ ‫موضوع است که به دليل ازدياد آنھا نياز به نوشتار ديگری داشت‪ ،‬نوشتار پيش رو از اين رو نگاشته شده است‪.‬‬ ‫برای مسلمانان عامی و يا نامسلمانان نا آگاه از اين قضيه شايد اين واقعيت بسيار شگفت انگيز باشد که از طرفی مسلمانان‬ ‫روی تحريف نشدن قرآن آنقدر تاکيد ميکنند و از طرف ديگر منابع روايی متعدد مبنی بر تحريف قرآن در دسترس است‪ .‬آنھم‬ ‫نه تنھا از منابع يک مذھب بلکه از منابع ھردو مذھب بزرگ اسالم‪ .‬وجود اين منابع احتمال درست بودن ادعای تحريف قرآن‬ ‫را تقويت ميکند و اگر قرآن تحريف شده باشد که شده است روشن ميشود که ديگر اين قرآن نميتواند کتابی آسمانی باشد و‬ ‫پيروی از آن نابخردانه و غلط است‪.‬‬

‫احاديث و ديدگاه ھای شيعه‬ ‫اگر چه به داليل سياسی‪ ،‬اجتماعی و تاريخی من از اينکه اکثريت مسلمانان ايران شيعه ھستند خوشحال ھستم و تشيع را برای‬ ‫بشريت کم خطر تر از تسنن ميدانم ولی از نگر من از لحاظ تاريخی تشيع يک حرکت تقلبی است و در مجادالت بين تشيع و‬ ‫تسنن حق با تسنن است‪ .‬موضوع اين نوشتار بحث در اين پيرامون نيست ولی به يک نمونه از داليلی که به دليل آن تشيع را‬ ‫باطل ميدانم به دليل ارتباط تنگاتنگ آن با بحث اشاره ميکنم‪.‬‬ ‫به پنج اصلی که تشيع آنھا را از اصول بنيادين اسالم ميداند توجه کنيد‪ .‬در مورد سه اصل نخست يعنی توحيد‪ ،‬نبوت و معاد در‬ ‫قرآن چقدر سخن رفته است؟ پاسخ اين است که پيام اصلی قرآن ھمين سه اصل است و نتيجه تمام داستانھای مسخره قرآن به‬ ‫ھمين مسائل باز ميگردد‪ .‬حال انتظار ميرود اگر اصول ديگری نيز در اسالم مطرح باشند قرآن دستکم ھمان مقدار در مورد‬ ‫آنھا مطلب داشته باشد‪ .‬اين درحاليست که در مورد امامت کوچکترين اشاره مستقيمی در قرآن نشده است و مفسران شيعی‬ ‫قرآن در ‪ 14‬قرن پس از اسالم تابحال اين بوده است که امامت را ھرطور شده به قرآن بچپانند‪ .‬مفسرين شيعه ھمواره تالش‬ ‫کرده اند کوچکترين از اشارات قرآن به خانواده محمد و اھل بيت گرفته تا اشارات موھوم قرآن به "کسانيکه )و نه کسی که("‬ ‫ھنگام نماز صدقه ميدھند گرفته تا موھومات ديگر قرآن از جمله جانور عجيبی که در روز قيامت قرار است ظھور کند يعنی‬ ‫دابه االرض را به علی و امامان شيعه ربط بدھند ولی از نگر من و اکثريت مسلمانان در اين راه شکست خورده اند و اثباتی‬ ‫از قرآن بر مسئله امامت نيست‪.‬‬ ‫به دليل وجود ھمين ضعف فاحش شيعيان ادعای ديگری مطرح کرده اند و آن اين است که اين قرآن که اکنون در دست ماست‬ ‫قرآن اصلی نيست! جالب اينجاست که اين افراد کوته فکر نتوانسته اند دليل اين تقلب خود را ھم پنھان کنند بلکه دم خروس را‬ ‫آشکار کرده اند‪ ،‬در ادامه معموالً ميگويند قرآن اصلی در دست امامان شيعه است و روزی آنرا امام زمان البد منتشر خواھد‬ ‫کرد‪ .‬دم خروس از اينجا پيداست که ميگويند در آن قرآن اصلی بسيار سخن از امامت رفته است! يعنی خود روشن کرده اند‬ ‫که ھدف از انکار اصالت و تحريف نشدن قرآن اين است که شيعه دچار ضعف شديد در اين باب است و برای جبران اين‬ ‫ضعف رو به اين ادعا که قرآن تحريف شده است آورده است‪.‬‬ ‫از جانب ديگر از نگر من شيعه مظھر تقلب و دغل کاريست‪ ،‬کتابھای حديث شيعه ھزاران بار احمقانه تر و خرافی تر از‬ ‫کتابھای حديث اھل تسنن ھستند‪ ،‬بگونه ای که اگر يک کتاب مھم حديث شيعه را در دست بگيريد پس از سه چھار صفحه در‬ ‫خواھيد يافت که در حال خواندن مزخرفات و قصه ھای عجيب و غريب پينوکيو وار ھستيد‪ .‬احاديث شيعه مملو از ادعاھای‬ ‫معجزه و خرق عادت و اتفاقھای عجيب و غريب ھست‪ .‬اگر در کتابھای اھل تسنن نيز اين مزخرفات در مورد پيامبر اسالم‬ ‫يافت ميشود‪ ،‬ولی در کتابھای شيعه اين مزخرفات دوازده برابر شده اند يعنی در شيعيان مجبور بودند خزعبالت ياد شده را‬ ‫برای ‪ 12‬نفر بنويسند! از اينروست که جوامع آکادميک دنيا نيز توجه چندانی به تاريخ نويسی و تحدث شيعی ندارند و بيشتر‬ ‫از منابع اھل تسنن استفاده ميکنند مگر در موارد استثنائی و تاريخ نويسان برجسته ای مثل مسعودی که بيشتر تاريخ نويس‬ ‫بودند تا محدث‪.‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 2 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫اگر چه بخاری و مسلم و ساير نويسندگان صحاح سته نيز مزخرف زياد نوشته اند ولی جامعه آکادميک ھمچنان با احترام به‬ ‫آنھا نگاه ميکند‪ ،‬خود شيعيان نيز اگر کتاب بدرد بخوری بنويسند معموالً از ھمين منابع استفاده ميکنند‪ .‬در مقابل اين کتب‪،‬‬ ‫کتابھای شيعه نوشته کافی‪ ،‬طوسی‪ ،‬طبرسی‪ ،‬مجلسی‪ ،‬قمی و غيره کوچکترين توجھی را به خود جلب نکرده اند و اين به ھيچ‬ ‫دليل نيست بجز به دليل وجود اراجيف بيشمار در اين کتابھا‪ .‬ميزان اين اراجيف به حدی است که به سختی ميتوان چيز بدرد‬ ‫بخوری از آنھا يافت‪ ،‬کوچکترين حوادث بی اھميت را آنقدر رنگ و بوی جادويی داده اند که بتوانند مومنان را با آنھا بگريانند‬ ‫يا به اميال پليد سياسی خود برسند‪ .‬برخی از اين محدثين‪ ،‬ماليان حکومتی بوده اند و برای تحدث پول ھنگفتی از شاھان فاسد‬ ‫دريافت ميکردند‪.‬‬ ‫گزارش تحريف شدن قرآن در احاديث شيعه آنقدر زياد و چشمگير است که برخی معتقدند از ارکان تشيع باور به تحريف قرآن‬ ‫است و ايشان لزوما ً مخالفان تشيع نيستند بلکه چنانچه خواھد آمد بزرگترين علمای تاريخ تشيع ھستند‪ .‬آنچه خواھد آمد البته‬ ‫ھمه گزارشات و روايات نيست بلکه در کنار آنھا ديدگاه ھای شخصيت ھای برجسته شيعی نيز آورده شده است‪ .‬پس از اين‬ ‫مقدمات به تشريح چند گزارش شيعی از تحريف قرآن با استناد به کتابھای شيعی خواھيم پرداخت‪ .‬تمامی گزارشات زير از‬ ‫کتاب قرآن و تحريف‪ ،‬تأليف محمد عبدالرحمن السيف از کتابھای خوبی که اھل تسنن در رد شيعه نوشته اند نقل شده است‪.‬‬ ‫‪ -1‬شيخ کلينی‪ ،‬اصول کافی‪ ،‬شيخ کلينی پوشينه ‪ 4‬برگ ‪ ،456‬کتاب فضل قرآن باب النوادر شماره ‪) 28‬آخرين حديث اين‬ ‫بخش(‪ ،‬انتشارات اسالميه‪ ،‬خيابان پانزده خرداد‪ ،‬با ترجمه و شرح فارسی آيت ﷲ محم باقر کمره ای‪:‬‬ ‫علی بن الحکم‪ ،‬عن ھشام بن سالم‪ ،‬عن ابی عبدﷲ قال‪ :‬ان القران الذی جاء به جبرئيل الی محمد سبعه عشر الف آيه‪.‬‬ ‫علی بن الحکم از ھشام بن سالم از امام صادق نقل کرده است‪ :‬ھمانا قرآنی که توسط جبرئيل بر محمد نازل شد ھفده‬ ‫ھزار آيه بوده است‪.‬‬ ‫شرح از مجلسی ره ‪ -‬پوشيده نماند که اين خبر و بسياری از اخبار صحيحه صريحند در اينکه قرآن کم شده و تغيير‬ ‫کرده است و بعقيده من اين اخبار از نظر معنی متواتر و قطعی ھستند و طرح ھمه آنھا مايه سل اعتماد کلی از اخبار‬ ‫است بلکه بگمان من اخبار اينموضوع کمتر از اخبار وارده در باب امامت نيست پس چگونه امامت را با اخبار اثبات‬ ‫ميکنند‪.‬‬ ‫اگر اعتراض شود که اعتماد به اين اخبار سبب سلب اعتماد به قرآنست زيرا اگر تحريف قرآن مسلم شد در ھر آيه اين‬ ‫احتمال ميرود و از حجت بودن ميافتد با اينکه معلومست ائمه قرائت و عمل بھمين قرآن را جائز شمردند و اينھم بحکم‬ ‫تواتر معلومست زيرا از ھيچکدام از اصحاب احدی از ائمه )ع( نقل نشده است که قرآن ديگری بآنھا داده شده باشد يا‬ ‫قرائت ديگر باو آوخته باشند و اين روشنست برای ھرکس که در اخبار تتبع کند‪.‬‬ ‫ھمانجا‪ ،‬حديث شماره ‪ ،16‬برگ ‪:449‬‬ ‫علی بن محمد‪ ،‬عن بعض اصحابه‪ ،‬عن احمد بن محمد بن ابی نصر قال‪ :‬دفع الی ابوالحسن مصحفا ً و قال‪ :‬ال تنظر فيه‪،‬‬ ‫ففتحته و قراته فيه‪) :‬لم يکن الذين کفرو( فوجت فيھا اسم سبعين رجالً من قريش باسمائھم و اسماء آبائھم قال‪ :‬فبعث الی‪:‬‬ ‫ابعث الی بالمصحف‪.‬‬ ‫از احمد بن محمد بن ابی نصر گويد امام رضا )ع( مصحفی بمن داد و فرمود‪ :‬در آن نگاه مکن من آنرا گشودم و در‬ ‫آنسوره لم يکن الذين کفرو را خواندم و در آن نام ھفتاد مرد از قريش را يافتم که بنام خودشان و نام پدرانشان ثبت‬ ‫بودند گويند پس امام رضا )ع( فرستاد نزد من آن مصحف را و نزد من است‪.‬‬ ‫شرح )از مترجم(‪ -‬اين دو حديث و حديث ‪ 23‬آينده در اين باب اشعار دارند که در الفاظ قرآن موجود تغييراتی رخ داده‬ ‫است و آيات منزله با اين قرآن موجود تطبيق کامل ندارند و اين ترديد در ھمانصدر اسالم ھم در دل برخی افتاده است‬ ‫و روايت ‪ 15‬ھم بدين ترديد اشارت دارد ولی ادله محکم و فراوان داللت دارند که متن قرآن ھمين است که در دست‬ ‫مسلمين است و ھمين است که بر پيغمر اسالم نازل شده است و‪...‬‬ ‫ھمانجا کتاب الحجه ج‪ 1 ،‬ص‪:284 ،‬‬ ‫از جابر گفت‪ :‬شنيدم ابو جعفر )عليه السالم( که ميگويد‪ :‬ھيچ کسي از مردم ادعاي جمعآوري تمام قرآن ھمانطوري که‬ ‫نازل شده نکرده مگر شخص دروغگو‪ ،‬در حاليکه جمعآوري نکرده و حفظش ننموده‪ ،‬ھمچنانکه خداوند بزرگ نازل‬ ‫کرده است مگر علي بن ابي طالب )عليه السالم( و بعد از وي ائمه )عليھم السالم(‬ ‫ھمانجا ص ‪:285‬‬ ‫از جابر از ابو جعفر )عليه السالم( ھمانا وي گفت‪:‬‬ ‫ھيچ کسي غير از اوصيا نميتواند چنين ادعاي کند که تمام قرآن ظاھر و باطنش نزد وي است‪.‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 3 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫ھمانجا ص ‪492‬‬ ‫مردي نزد ابو عبدﷲ آيه‪:‬‬ ‫﴿ َوقُ ِل ا ْع َملُوا فَ َسيَ َرى ﱠ‬ ‫ﷲُ َع َملَ ُك ْم َو َرسُولُهُ َو ْال ُم ْؤ ِمنُونَ ﴾ )سوره توبه آيه ‪.(105‬‬ ‫را تالوت نمود‪ ،‬پس ايشان فرمودند‪ :‬اين چنين نيست‪ ،‬بلکه چنين است‪:‬‬ ‫»و المأمونون« پس ما »مأمونون« )امانت داران آن( ھستيم‪.‬‬ ‫ھمانجا ص ‪:295‬‬ ‫از ابو بصير از ابو عبدﷲ )عليه السالم( روايت است که فرمود‪ :‬ھمانا نزد ما مصحف فاطمه )عليھا السالم( ميباشد‪ :‬و‬ ‫تو چه دانستھاي که مصحف فاطمه )عليھا السالم( چيست؟ ميگويد‪ :‬گفتم‪ :‬و مصحف فاطمه )عليھا السالم( چيست؟‬ ‫فرمود‪ :‬مصحف فاطمه در آن است سه برابر مانند قرآن شما‪ ،‬و قسم بخدا‪ ،‬در آن يک حرفي از قرآن شما در آن نيست‬ ‫ميگويد‪ :‬گفتم‪ :‬قسم بخدا اين علم است‬ ‫ھمانجا ص ‪:597‬‬ ‫از ھشام بن سالم از ابو عبدﷲ )عليه السالم( فرمود‪ :‬ھمانا قرآني که جبرئيل )عليه السالم( بسوي محمد )صلى ﷲ عليه‬ ‫وسلم( آورده بود‪ ،‬ھفده ھزار آيه بود‪.‬‬ ‫‪ -2‬نوری طبرسی‪ ،‬فصل الخطاب في إثبات تحريف کتاب رب األرباب‬ ‫نوری طبرسی اين کتاب را در شھر نجف در سال ‪ 1292‬منتشر کرده است و ھدف آن اثبات تحريف قرآن بوده است‪.‬‬ ‫در اين کتاب روايات بسياري براي اثبات دعوايش درباره اين که قرآن تحريف است ذکر نموده است‪ ،‬و بر مھمترين‬ ‫مصادر نزدشان از کتابھاي حديث و تفسير اعتماد کرده و از آنھا صدھا روايات منسوب به ائمه درباره تحريف بيرون‬ ‫آورده است‪ ،‬و ثابت کرده است که عقيدة تحريف قرآن‪ ،‬ھمان عقيده علماي گذشتھشان ميباشد‪ .‬گويا اين کتاب بصورت‬ ‫بی نام و نشان منتشر شده است ولی نويسندگان بزرگ زير ھمگی معتقدند نوری طبرسی آنرا نوشته است‪ -1 .‬عالمه‬ ‫آقا بزرگ تھراني‪ ،‬در کتابش‪ :‬نقباء البشر في القرن الرابع عشر در زندگينامه نوري طبرسي‪ -2 .‬سيد ياسين موسوي‬ ‫در مقدمه کتاب‪» :‬النجم الثاقب«‪ ،‬تاليف نوري طبرسي‪ -3 .‬رسول جعفريان‪ ،‬در کتابش‪ :‬أكذوبة التحريف أو القرآن و‬ ‫دعاوي التحريف«‪ -4 .‬عالمه سيد جعفر مرتضي عاملي‪ :‬در کتابش‪» :‬حقائق ھامة حول القرآن الکريم«‪ -5 .‬سيد علي‬ ‫حسين ميالني‪ ،‬در کتابش‪» :‬التحقيق في نفي التحريف«‪ -6 .‬استاد محمد ھادي معرفه‪ :‬در کتابش »صيانة القرآن من‬ ‫التحريف«‪ -7 .‬باقر شريف قرشي‪ ،‬در کتابش‪ :‬في رحاب الشيعه ص‪.«59 ،‬‬ ‫اين کتابش را به سه مقدمه و دو باب تقسيم نموده است‪:‬‬ ‫مقدمه اول‬ ‫عنوان آن چنين گذاشته‪ :‬ذکر رواياتي که درباره جمعآوري قرآن و سبب جمعآوري‪ ،‬روايت شده است و اينکه در‬ ‫معرض نقص ميباشد‪ ،‬با توجه به چگونگي جمعآوري‪ ،‬و اينکه جمعآوري و تاليف آن مخالف با جمعآوري و تاليف‬ ‫مؤمنين است‪.‬‬ ‫مقدمه دوم‬ ‫عنوانش چنين قرار داده‪:‬‬ ‫در بيان اقسام تغييراتي که واقع شدنش در قرآن ممکن است و تغييراتي که غير ممکن ميباشد‪.‬‬ ‫مقدمه سوم‬ ‫براي ذکر اقوال علمايشان درباره تغيير و عدم آن در قرآن قرار داده است]ص ‪ .[1‬و شايد که اين عنوانھا و تيترھا‬ ‫بيان کننده آن چيزھاي باشد که در آن ميباشد‪ ،‬از جرأت بر کتاب خدا بطور بيسابقھاي‪ .‬و بخاطر طوالني نشدن‪ ،‬نقل‬ ‫کردن از مقدمه اولي و دومي صرف نظر ميکنم‪ ،‬و اکتفا ميکنم نقل آنچه که طبرسي در مقدمه سومي ذکر نموده است‬ ‫از اسامي علمايشان‪ ،‬آن کساني که قائل به تحريف در قرآن ميباشند‪ .‬در مقدمه سوم ميگويد‪) :‬در ذکر اقوال علمايشان‬ ‫درباره تغيير قرآن و عدمش( پس بدان که براي آنان در اين باره گفتار بسياري وجود دارد که مشھور آن دوتا ميباشد‪.‬‬ ‫اول‪ -‬وقوع تغيير و نقصان در آن‪:‬‬ ‫و اين مذھب شيخ بزرگوار علي بن ابراھيم قمي – شيخ کليني – در تفسيرش ميباشد‪ .‬وي در اول تفسيرش تصريح‬ ‫نموده و کتابش را از اين روايت پر کرده است با وجود اينکه ايشان در اول کتابش خود را ملزم نموده که در اين‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 4 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫کتاب‪ ،‬ذکر نکند مگر از مشايخش و افراد معتمد و ثقه در نزدش‪.‬‬ ‫و مذھب شاگرد وي ثقه االسالم کليني )رح( ميباشد‪ ،‬و بخاطر نقل روايت بسيار و صريحي در اين زمينه در کتابش‪.‬‬ ‫و با اين مذھب ثقه بزرگوار محمد بن حسن الصفار در کتاب بصائر الدرجات دانسته ميشود‪.‬‬ ‫و اين مذھب صريح ثقه محمد بن ابراھيم نعماني شاگرد کليني و صاحب کتاب مشھور »الغيبه«‪ ،‬و در )تفسير کوچک(‬ ‫‪ ،‬آن کتابي که فقط اکتفا نموده در آن بر ذکر انواع آيات و اقسام آن‪ ،‬و در حقيقت به منزلة شرح براي مقدمة تفسير‬ ‫علي بن ابراھيم‪ ،‬ميباشد‪.‬‬ ‫و مذھب صريح ثقه بزرگوار سعد بن عبدﷲ قمي در کتاب ناسخ القرآن و منسوخه ميباشد چنانکه در جلد ‪ 19‬از بحار‬ ‫آمده است‪ ،‬ھمانا وي بابي منعقد نموده بنام )باب تحريف در آياتي که خالف آن چيزي که خداوند نازل نموده است‪ ،‬از‬ ‫آنچه که مشايخ ما از علماي آل محمد )عليھم السالم( روايت کردھاند(‪.‬‬ ‫سپس روايت بسياري ذکر نموده‪ ،‬که در دليل دوازدھمين خواھد آمد پس مالحظه فرمائيد‪.‬‬ ‫و سيد علي بن احمد کوفي در کتاب »بدع المحدثة« تصريح نموده و ما قبالً آنچه وي ذکر نموده در اين معنا ذکر‬ ‫کرديم‪.‬‬ ‫و اين قول ظاھر بزرگان مفسرين و پيشوايان شيخ بزرگوار محمد بن مسعود عياشي و شيخ فرات بن ابراھيم کوفي‪ ،‬و‬ ‫ثقه محمد بن عباس ماھيار ميباشد‪ .‬به تحقيق ايشان تفاسيرشان را از اخبار و روايات صريح در اين باره‪ ،‬پر نمودھاند‪،‬‬ ‫و از کساني که به اين قول تصريح نمودھاند و آن را ياري دادھاند شيخ بزرگ محمد بن محمد نعمان مفيد‪ ،‬و شيخ‬ ‫متکلمين و جلودار نوبختيھا ابو سھل اسماعيل بن علي بن اسحاق بن ابي سھل بن نوبخت صاحب کتب بسيار که از‬ ‫جمله آنھا »کتاب التنبيه في االمامة« که صاحب صراط مستقيم از آن نقل ميکند‪ ،‬ميباشد‪ .‬و ھمچنين خواھرزادھاش‬ ‫شيخ متکلم و فيلسوف ابو محمد حسن بن موسي‪ ،‬صاحب مولفات پسنديده و خوب که از جمله آنان »کتاب الفرق و‬ ‫الديانات« است‪ ،‬ميباشد‪.‬‬ ‫و شيخ بزرگوار ابو اسحاق ابراھيم بن نوبخت صاحب »کتاب ياقوت«‪ ،‬که عالمه آن را شرح داده در اولش آن را‬ ‫توصيف نموده به گفتھاش‪ :‬شيخ اقدم ما و امام اعظم مان‪.‬‬ ‫و از جمله آنان اسحاق الکاتب‪ ،‬آن کسي که حجت )عجل ﷲ فرجه( را مشاھده نموده‪ ،‬ميباشد‪.‬‬ ‫و رئيس اين طائفه شيخي که چه بسا به معصوم بودن وي گفته شده‪ ،‬ابو القاسم حسين بن روح بن ابي بحر نوبختي‬ ‫سفير سوم بين شيعه و حجت )صلوات ﷲ عليه(‪.‬‬ ‫و از کساني که قائل به تحريف قرآن ھستند دانشمند فاضل و متکلم حاجب بن الليث بن سراج‪ ،‬چنين در رياض العلماء‪،‬‬ ‫توصيف وي آمده است‪.‬‬ ‫و از کساني ديگر که قائل به تحريف ھستند‪ ،‬شيخ جليل فضل بن شاذان‪ ،‬در جاھاي از کتاب »االيضاح« و ھمچنين از‬ ‫کساني ديگري که از گذشتگان که قائل به تحريف ھستند شيخ جليل محمد بن الحسن شيباني صاحب کتاب تفسير‪» :‬نھج‬ ‫البيان عن کشف معاني القرآن«]ص‪ [26-25 ،‬ميباشد‪.‬‬ ‫اما باب اول‪ :‬طبرسي باب اول را خاص گردانيده براي ذکر دالئلي که علما بر واقع شدن تغيير و نقصان در قرآن‬ ‫استدالل نمودھاند‪.‬‬ ‫و در اين باب دوازده دليل از آن ادله که استدالل شده بوسيله آنھا بر آنچه که گمان کرده است از تحريف قرآن‪ ،‬و در‬ ‫ذيل ھر دليلي از اين ادلھھا روايات بسياري که ھمه دروغ و افتراه بر ائمه آل بيت ميباشد ذکر نموده است]ص‪.[35 ،‬‬ ‫اما باب دوم‪ :‬طبرسي در آن ادله کساني که ميگويند تغييري در قرآن بوجود نيامده ذکر نموده سپس بطور مفصل بر‬ ‫آنان رد نموده است]ص‪.[357 ،‬‬ ‫* نوري طبرسي در ص‪ 211 ،‬از کتابش ‪-‬فصل الخطاب‪ ،-‬درباره صفات قرآن ميگويد‪:‬‬ ‫فصاحتش در بعضي فقرات )پاراگرافھا( بسيار است‪ .‬و به حد اعجاز ميرسد‪ ،‬و سبکي و ضعيفي‪ ،‬بعضي ديگر‪.‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 5 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫‪ -3‬شيخ محمد بن محمد نعمان ملقب به مفيد‪ ،‬اوائل المقاالت ص‪.91 ،‬‬ ‫شيخ مفيد ميگويد‪ :‬ھمانا اخبار و روايات از ائمه ھدي از آل محمد )صلى ﷲ عليه وسلم( درباره اختالف قرآن‪ ،‬و آنچه‬ ‫که ستمکاران در آن بوجود آوردھاند از حذف و نقصان بطور مستفيض آمده است‬ ‫‪ -4‬ابو الحسن عاملي مرآة االنوار و مشکاه االسرار مقدمه دوم ص‪26 ،‬‬ ‫بدان‪ ،‬آن حقي که ھيچ راه گريزي از آن نيست بنا به روايات و اخبار متواتري که خواھد آمد‪ ،‬ھمانا اين قرآني که‬ ‫اکنون در دست ماست بعد از وفات رسول ﷲ )صلى ﷲ عليه وسلم( در آن دگرگوني و تغييراتي بوجود آمده است‪ ،‬و‬ ‫کساني که آن را جمعآوري نمودند بعد از رسول ﷲ‪ ،‬کلمات و آياتي بسياري را ساقط گردانيدند‪ ،‬و ھمانا آن قرآن که از‬ ‫آنچه ذکر شد محفوظ مصون ميباشد‪ ،‬و موافق است با آنچه خداوند نازل کرده است‪ ،‬ھمان قرآني است که علي )عليه‬ ‫السالم( آن را جمعآوري نموده و آن را نگھداري کرده تا اينکه به پسرش حسن )عليه السالم( رسيد‪ ،‬و ھمين طور تا‬ ‫اينکه به قائم )عليه السالم( رسيد‪ ،‬و اکنون نزد وي ميباشد‪...‬ن ساقط گرداندھاند‪.‬‬ ‫ھمانجا فصل چھارم از مقدمه دوم‪:‬‬ ‫بدانکه آنچه که از ثقه االسالم محمد بن يعقوب کليني طاب ثراه‪ ،‬ظاھر ميشود اين است که ايشان معتقد به تحريف و کم‬ ‫شدن قرآن ھستند‪ .‬زيرا که وي رواياتي در اين زمينه در کتابش الکافي ذکر نموده است‪ ،‬آن کتابي که در اولش تصريح‬ ‫نموده که آنچه که از روايات ذکر ميکند مورد اعتمادش است و ھيچ گونه طعنه و عيب بر اين روايات وارد نساخته‬ ‫است و نه روايات معارض آن را ذکر کرده است‪.‬‬ ‫و ھمچنين شيخش علي بن ابراھيم قمي که تفسيرش پر از اين روايات ميباشد حتي غلو و زياد روي نيز کرده است‪ ،‬او‬ ‫رضي ﷲ عنه در تفسيرش ميگويد‪:‬‬ ‫اما آنچه که در قرآن است بر خالف آنچه خداوند نازل فرموده‪ ،‬پس آن آيه‪ُ ﴿ :‬ك ْنتُ ْم خَ ْي َر أُ ﱠم ٍة أُ ْخ ِر َج ْ‬ ‫اس﴾ ميباشد‪.‬‬ ‫ت لِلنﱠ ِ‬ ‫زيرا که صادق )عليه السالم( به کسي که اين آيه را خواند فرمود‪َ ﴿ :‬خ ْي َر أُ ﱠم ٍة﴾ )بھترين امت( علي و حسين بن علي‬ ‫)عليھم السالم( را ميکشند؟‬ ‫پس به وي گفته شد‪ ،‬پس چگونه نازل شده؟ آنگاه فرمود‪ :‬ھمانا نازل شده است‪:‬‬ ‫ُوف﴾ اآلية‪.‬‬ ‫)خير أئمة أخرجت للناس(‪ .‬آيا نميبيني که خداوند در آخر آيه آنان را ستوده است‪﴿ :‬تَأْ ُمرُونَ ِب ْال َم ْعر ِ‬ ‫سپس )رح( آيات بسياري از اين قبيل ذکر نمودند‪ .‬و سپس ميگويد‪ :‬و ا ّما آنچه که از آن حذف شده پس آيه ﴿لَ ِك ِن ﱠ‬ ‫ﷲُ‬ ‫يَ ْشھَ ُد ِب َما أَ ْن َز َل إِلَ ْيكَ﴾]‪» .[4‬في علي«‪ .‬فرمود‪ :‬چنين نازل شد‪﴿ ،‬أَ ْن َزلَهُ بِ ِع ْل ِم ِه َو ْال َمال ِئ َكةُ يَ ْشھَ ُدونَ ﴾‪ .‬سپس آياتي از اين قبيل‬ ‫ذکر نمودند‪.‬‬ ‫سپس ميگويد‪ :‬و اما تقديم آيات ھمانا آيه عدة زنان ‪ 4‬ماه که ناسخ است‪ ،‬تقديم شد بر عدة منسوخي که يکسال ميباشد‪ .‬و‬ ‫ھمچنين فرمان خداوند‪:‬‬ ‫﴿أَفَ َم ْن َكانَ َعلَى بَيﱢنَ ٍة ِم ْن َربﱢ ِه َويَ ْتلُوهُ َشا ِھ ٌد ِم ْنهُ َو ِم ْن قَ ْب ِل ِه ِكتَابُ ُمو َسى إِ َماما ً َو َرحْ َمةً﴾]‪.[5‬‬ ‫چنين بوده‪» :‬يتلوه شاھد منه إماما ً ورحمة ومن قبله کتاب موسی«‪.‬‬ ‫سپس بعض از آيات ديگر نيز ذکر نمودند‪.‬‬ ‫آنگاه فرمود‪ :‬اما آياتي که بقيه و تمام آن در سورة ديگري ميباشد‪:‬‬ ‫﴿قَا َل أَتَ ْستَ ْب ِدلُونَ الﱠ ِذي ھُ َو أَ ْدنَى بِالﱠ ِذي ھُ َو َخ ْي ٌر ا ْھبِطُوا ِمصْ راً فَإ ِ ﱠن لَ ُك ْم َما َسأ َ ْلتُ ْم﴾]‪.[6‬‬ ‫و بقيه اين آيه در سورة مائده است‪:‬‬ ‫َاخلُونَ ﴾]‪.[7‬‬ ‫ﱠارينَ َوإِنﱠا لَ ْن نَ ْد ُخلَھَا َحتﱠى يَ ْخ ُرجُوا ِم ْنھَا فَإ ِ ْن يَ ْخ ُرجُوا ِم ْنھَا فَإِنﱠا د ِ‬ ‫﴿قَالُوا يَا ُمو َسى إِ ﱠن فِيھَا قَوْ ماً َجب ِ‬ ‫نصف آيه در سورة بقره و نصف ديگر در سوره مائده است‪ ،‬سپس آياتي ديگر ھمچنين از اين قبيل ذکر نمودند‪.‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 6 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫و ھمچنين کساني ديگر نيز چنين گفتھاند و جماعتي از ياران مفسر ما با قمي و کليني موافقت کردھاند مانند‪ ،‬عياشي‪،‬‬ ‫و نعماني‪ ،‬و فرات بن ابراھيم‪ ،‬و ديگران‪ ،‬و اين مذھب بيشتر متأخرين از محدثين محقق ميباشد‪ ،‬و ھمچنين گفتة شيخ‬ ‫بزرگوار احمد بن أبي طالب طبرسي است چنانکه کتاب االحتجاج وي فرياد ميزند‪ .‬و شيخ ما عالمه باقر علوم اھل‬ ‫البيت )عليھم السالم( و خادم روايات شان در کتابش بحار االنوار اين گفتار را ياري و نصرت داده و بطور گسترده در‬ ‫اين زمينه سخن نموده که مجال زياده روي بر آن نيست‪ ،‬و نزد من بعد از جستجوي روايات و بررسي آثار‪ ،‬و با وجود‬ ‫واضح و درستي اين گفتار ميتوان گفت که اين يکي از ضروريات مذھب تشيع ميباشد‪.‬‬ ‫و ھمانا اين از بزرگترين مفاسد غصب خالفت ميباشد‪ .‬پس تدبر کن تا اشتباه و وھم صدوق را در اين مورد بداني‬ ‫آنجايي که در اعتقاداتش گفته است‪ :‬اعتقاد ما اين است که قرآني که خداوند بر پيامبرش نازل کرد‪ ،‬ھمين است که بين‬ ‫دو جلد ميباشد که در دست مردم است بيشتر از اين نيست‪ ،‬و ھمانا کسي که قول بطرف ما منسوب کند که ما ميگوييم‬ ‫بيشتر است پس او دروغگو است‪.‬‬ ‫و توجيه اينکه منظورش علماي قم است نادرست ميباشد‪ .‬زيرا که علي بن ابراھيم در اين گفتار از غلو کنندگان است و‬ ‫وي از ايشان ميباشد‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬سيد مرتضي در انکار اين امر در جواب مسائل طرابليسات مبالغه کرده است‪ ،‬و ابو علي طبرسي در مجمع البيان‬ ‫از وي پيروي نموده است‪ .‬چنانچه گفته است‪ :‬اما زياد در قرآن‪ ،‬پس بر باطل بودن آن اجماع و اتفاق ميباشد‪ .‬و اما‬ ‫نقصان و کمي در آن‪ ،‬پس گروھي از ياران ما و گروھي از حشويه عامه روايات کردھاند که در قرآن دگرگوني و‬ ‫کمي ميباشد‪ ،‬و صحيح از مذھب ياران ما خالف آن ميباشد‪ .‬و اين رأي است که مرتضي قدس روحه آن را ياري و‬ ‫نصرت کرده و شيخ او طوسي در تبيان از وي پيروي نموده است‪ .‬چنانچه گفته‪:‬‬ ‫و اما سخن در زياده و کمي قرآن‪ ،‬پس چيزي است که شايسته آن نيست‪ ،‬زيرا که زياده در قرآن بر بطالن آن اجماع و‬ ‫اتفاق است‪ ،‬و اما کمي از آن پس آنچه از مذھب مسلمانان آشکار است خالف اين ميباشد‪ ،‬و اين شايستھتر و صحيحتر‪،‬‬ ‫از مذھب ما ميباشد ھمچنان که مرتضي آن را تأييد کرده است‪ ،‬و اين چنين از روايات آشکار ميشود‪ ،‬مگر اينکه‬ ‫روايات بسياري از جھت عامه و خاصه روايت شده درباره کم شدن آيات قرآن‪ ،‬و جابجا شدن آيھاي از جاي به جاي‬ ‫ديگر‪ ،‬ليکن ھمه اينھا از طريق آحاد ميباشد که موجب علم نميشود‪.‬‬ ‫پس اولي اين است که از آنھا روي گرداند و از مشغول شدن بر آن خودداري نمود و اگر صحيح ميبود تأويل آن ممکن‬ ‫بود‪ ،‬بخاطر اينکه سبب طعن ميشود بر آنچه که اکنون بين دو جلد موجود ميباشد‪ .‬زيرا که صحيح و درست بودن اين‬ ‫معلوم است و ھيچ کسي از امت اعتراض ندارد و روايات ما ھمگي ما را به تالوت آن و تمسک جستن به آن تشويق‬ ‫ميکند‪ ،‬و ما را امر ميکند به اينکه اخبار و روايات مختلفي که در فروع روايت ميشود بر آن عرضه کنيم پس آنچه با‬ ‫آن موافق بود به آن عمل نمائيم و آنچه مخالفش بود از آن اجتناب و دوري کنيم و به آن اعتناي نکنيم‪ ،‬و از رسول ﷲ‬ ‫)صلى ﷲ عليه وسلم( روايتي آمده است که ھيچ کس نميتواند آن را رد کند‪ .‬که فرمود‪ :‬من دو چيز گرانبھا در بين شما‬ ‫ميگذارم اگر به آن دو تمسک جستيد ھرگز گمراه نخواھيد شد کتاب ﷲ و اھل بيتم‪ ،‬و اين دو از ھمديگر جدا نميشوند تا‬ ‫اينکه نزد حوض بر من وارد شوند‪.‬‬ ‫و اين داللت دارد بر اينکه در ھمه زمان خواھد بود‪ ،‬زيرا که درست نيست که امت را امر نمايد به تمسک به چيزي‬ ‫که امکان تمسک جستن به آن نباشد‪ ،‬ھمچنانکه اھل بيت و کساني که پيروي از گفتار ايشان واجب ميباشد‪ ،‬ھمه اوقات‬ ‫ھستند‪.‬‬ ‫پس ھرگاه آن چيزي که نزد ما ميباشد بر صحت و درستي آن اجماع و اتفاق ميباشد‪ ،‬پس شايسته است که بتفسير و‬ ‫بيان معانيش پرداخته و چيزھاي ديگر را کنار گذاشت‪.‬‬ ‫ميگويم‪ :‬اما ادعاي آنان بر عدم زيادي‪ ،‬يعني زيادي آيه يا آيات از آن چيزي که از قرآن نباشد پس حق آنچنان است که‬ ‫گفتھاند‪ ،‬زيرا که ما در روايات معتبر خود چيزي را نيافتيم که بر خالفش باشد‪ ،‬مگر بعضي از فقرات روايت زنديق‬ ‫در فصل گذشته‪ ،‬و ما توجيه آن را بيان کرديم بطوري که اين احتمال از آن بر طرف گرديد‪.‬‬ ‫و در فصل اول و در روايت عياشي گذشت که باقر )عليه السالم( فرمود‪ :‬ھمانا قرآن آيات زيادي از آن انداخته شده‬ ‫است و چيزي در آن اضافه نشده‪ ،‬مگر بعضي حروف که نويسندگان در نوشتن غلط نوشتھاند‪.‬‬ ‫و اما کالمشان در تغيير و کمي مطلق‪ ،‬پس باطل بودنش بعد آن از اينکه گوش زد نموديم واضحتر از اين است که به‬ ‫دليل و بيان احتياج داشته باشد‪ .‬اي کاش ميدانستم چگونه براي امثال شيخ رواست که ادعا کند ظاھر روايات‪ ،‬عدم‬ ‫نقصان‪ ،‬ميباشد‪ ،‬با وجود اينکه ما بر يک روايت دست نيافتيم که بر آن داللت کند‪ .‬بله‪ ،‬داللتش بر اينکه تغييري که‬ ‫واقع شد مخل نيست بسيار ميباشد‪ :‬مانند‪ :‬حذف اسم علي و آل محمد‪ ،‬و حذف اسامي منافقين‪ ،‬و حذف بعضي از آيات و‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 7 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫کتمانش و امثال اينھا‪.‬‬ ‫و ھمانا آنچه که بدست ما ميباشد کالم خدا و حجت بر ما است ھمچنانکه از خبر طلحه‪ ،‬از فصل اول آشکار شد مسلم‬ ‫ميباشد وليکن بين اين و بين آنچه ادعا نموده است فرق بسيار ميباشد ھمچنين گفتارش )رح( ھمانا رواياتي که داللت بر‬ ‫تغيير و کمي دارد از آحاد است که موجب علم نيست«‪.‬‬ ‫از امثال شيخ بعيد بنظر ميرسد‪ ،‬بخاطر اينکه رواياتي آحادي که شيخ در کتابھايش از آن استدالل نموده‪ ،‬و براساس آن‬ ‫عمل کردن بر آن واجب گردانيده‪ ،‬در مسائل خالفي بسيار‪ ،‬از نظر سند و داللت قويتر از اين روايات و اخبار نيست‪،‬‬ ‫و اين از چيزھاي واضح و روشن است که اين روايات از نظر معنا متواتر ميباشد و ھمراه است با قرائن قوي که‬ ‫موجب علم ميشود‪ ،‬به واقع شدن تغيير‪.‬‬ ‫و ھمچنين از امور تعجبآور اين است که شيخ ادعا کرده است که تأويل نمودن اين اخبار ممکن ميباشد‪ ،‬و شما خواننده‬ ‫محترم دانستيد که بيشتر اينھا قابل توجيه نيستند‪.‬‬ ‫و اما قولش‪ :‬اگر صحيح شود ‪ ....‬تا آخر‪.‬‬ ‫پس شامل اموري است که زياني به ما نميرساند‪ ،‬بلکه بعضي از آنھا بنفع ماست نه بر عليه ما‪:‬‬ ‫از جمله آنھا عدم الزم بودن‪ ،‬درستي روايات تغيير و نقص‪ ،‬و طعنه زدن بر آنچه که در اين مصحفھا ميباشد بمعناي‬ ‫نداشتن منافات بين واقع شدن اين نوع تغيير و بين مکلف بودن به تمسک جستن به آن چيزي که تغيير داده شده‪ ،‬و‬ ‫عمل کردن به آنچه که در آن ميباشد‪ ،‬بعلتھاي گوناگون‪ ،‬مانند برداشتن سختي و حرج و جلوگيري از مترتب شدن‬ ‫فساد‪.‬‬ ‫و اين امري مسلم در نزد ما و در آن ھيچ زياني بر ما نيست‪ ،‬بلکه ما بين روايت تغيير و آنچه که درباره اختالف‬ ‫روايت از عرضه کردن آن بر کتاب خدا و گرفتن آنچه که موافق آن است‪ ،‬جمع ميکنيم‪ .‬و پوشيده نماند که آن نيز‬ ‫ضرر براي ما ندارد بلکه بنفع ما ميباشد‪ ،‬زيرا که کافي است براي وجودش در ھر زمانه‪ ،‬بودنش ھمراه ھمديگر‪،‬‬ ‫ھمچنانکه خداوند آن را مخصوصا ً در نزد اھل آن يعني امامي که ھمراه و قرين آن است و از آن جدا نميشود‪ ،‬نازل‬ ‫نموده است‪.‬‬ ‫و وجود داشتن آنچه که ما به آن نياز داريم اگر چه بر بقيه آن قادر نباشيم ھمچنانکه امامي که ثقل ديگر آن است چنين‬ ‫ميباشد‪ ،‬بخصوص در زمان غيبت‪ ،‬زيرا آنچه اکنون نزد ماست اخبار و روايتش و علما و دانشمنداني که قائم مقام آن‬ ‫ھستند‪ ،‬و از بديھيات است که ھمانا ثقلين در اين مسئله يکسان ميباشد‪.‬‬ ‫سپس آنچه که سيد مرتضي ذکر نموده براي ياري و نصرت نظريھاش‪ ،‬که ھمانا علم بصحت نقل قرآن‪ ،‬مانند علم به‬ ‫سرزمينھا‪ ،‬و حادثھھاي بزرگ و کتابھاي مشھور‪ ،‬و اشعار نوشتة عرب ميباشد‪.‬‬ ‫زيرا که عنايت شديد بود و اسباب متوفر بود بر نقلش و حفظ و نگھداريش‪ ،‬و به حدي رسيد که آنچه که ما ذکر نموديم‬ ‫به پاي آن نرسيد‪.‬‬ ‫زيرا که قرآن معجزه نبوت و منبع و ماخذ علوم شرعي و احکام دين ميباشد‪ ،‬و علماي مسلمين در حفظ و حمايتش به‬ ‫غايت و منتھي رسيدند به حدي که شناختند ھر چيزي از آن که در آن اختالف نمودن از اعرابش و قراءتش و حروف‬ ‫و آياتش‪ ،‬پس چگونه رواست که تغيير داده شده باشد يا کم باشد‪ ،‬با وجود چنين اھتمام درست و راستي و ضبط و‬ ‫مراعات شديد‪.‬‬ ‫و ھمچنين ذکر نموده است که‪ :‬ھمانا علم به تفصيل قرآن و ابعاض آن‪ ،‬در درست بودن نقل آن مانند علم به تمام و‬ ‫جملگي آن ميباشد‪ ،‬و اين در زمره کتابھا نوشته که ضرورتا ً دانسته ميشود ميباشد‪ ،‬بطور مثال مانند‪:‬‬ ‫کتاب سيبويه و مازني‪ ،‬زيرا که کساني که اھل اين شأن ميباشد از تفصيل آن ھمانطور آگاھي دارند که از جملگي و‬ ‫تمام آن دارند بطوري که اگر شخصي مثالً در کتاب سيبويه بابي در نحو وارد سازد‪ ،‬که از کتاب نباشد‪ ،‬شناخته ميشود‬ ‫و مشخص ميگردد‪ ،‬و دانسته ميشود که از کتاب نيست‪ ،‬بلکه به آن ملحق و اضافه شده است‪.‬‬ ‫و پر واضح است که اھتمام به نقل و ضبط قرآن جديتر و بيشتر بوده از اھتمام به کتاب سيبويه و ديوان شعراء‪.‬‬ ‫جوابش اين است ما نميپذيريم که اسباب و وسائل ضبط و نگھداري آن در صدر اول و قبل از جمعآوري مھيا بوده‪،‬‬ ‫ھمچنان که غفلت و بيتوجھي آنان را در کارھاي زيادي متعلق به دين است ديده ميشود‪ ،‬آيا اختالف شان در افعال‬ ‫نمازي که پيامبر پنج بار در شبانه روز با آنان تکرار ميکرد؟ آيا به مسئله واليت و امثال آن نمينگري؟‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 8 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫و بعد از پذيرفتن ميگوييم‪ :‬ھمچنان اسباب و وسايل براي نقل قرآن و پاسباني آن براي مومنين مھيا بود‪ ،‬ھمچنان‬ ‫اسباب تغيير و دگرگوني براي منافقين که وصيت را تبديل کردند و خالفت دگرگون نمودند مھيا و فراھم بود‪ ،‬بخاطر‬ ‫اينکه شامل اموري بود که با آرايشان تضاد داشت و آن مھمتر بود‪ ،‬و تغيير و دگرگوني در قرآن قبل از انتشار و‬ ‫پخش آن در سرزمينھا در آن واقع گرديده است‪ .‬اما ضبط و نگھداري شديد و محکم بعد از آن صورت گرفته و در بين‬ ‫اين دو ھيچ گونه منافاتي وجود ندارد‪.‬‬ ‫و ھمچنين ھمانا قرآن که موافق است با آن اصلي که خداي پاک نازل نموده است نه تغيير داده شده و نه تحريف‬ ‫گرديده است‪ ،‬بلکه ھمانطوري که بوده نزد اھلش محفوظ ميباشد‪ ،‬و ايشان به آن آگاھي دارند پس تحريف وجود ندارد‬ ‫ھمچنانکه امام بطور صريح در حديث سليم فرموده است‪ ،‬و آن حديث در کتاب االحتجاج در فصل اول از مقدمة ما‬ ‫گذشت‪ .‬و ھمانا تغيير و دگرگوني در نوشتن تغيير دھندگانش و تلفظ نمودنشان واقع گرديده است‪ ،‬زيرا که آنان تغيير‬ ‫ندادند مگر ھنگام نسخ نمودن قرآن‪ ،‬پس تحريف شده‪ ،‬ھمانا آن چيزي ميباشد که براي پيروان خودشان آشکار نمودند‪،‬‬ ‫و از کساني مانند سيد تعجبآور است به چيزھاي از اين قبيل تمسک بجويد‪ ،‬که فقط تخيالتي است در مقابل روايات‬ ‫متواتر‪ ،‬پس انديشه کن‪.‬‬ ‫و ھمچنين از آنچه که براي ياري و نصرت نظريه و رأيش ذکر نموده و آن اينکه قرآن در زمان رسول ﷲ جمعآوري‬ ‫شده بود به ھمين صورت که االن ميباشد‪ ،‬و استدالل نموده بر اينکه در آن زمان قرآن تالوت ميشد‪ ،‬و حفظ ميشد‪،‬‬ ‫بطوري که گروھي از صحابه آن را حفظ ميکردند‪ ،‬و بر پيامبر خوانده و عرضه ميشد‪.‬‬ ‫و ھمانا گروھي از صحابه مانند عبدﷲ بن مسعود و ابي بن کعب و غيره قرآن را چندين بار بر پيامبر ختم نمودند با‬ ‫کمترين انديشه و تفکر‪ ،‬ھمه اينھا داللت دارند بر اينکه قرآن جمعآوري شده بوده و جدا و پراکنده نبوده‪ ،‬و ھمچنين‬ ‫ذکر نموده است که کساني که در اين زمينه مخالفت نمودھاند از اماميه و حشويه مخالفت آنان اعتباري ندارد‪.‬‬ ‫زيرا که اختالف در اين مورد منسوب است به گروھي از اصحاب حديث که روايات ضعيفي نقل کردھاند بگمان اينکه‬ ‫صحيح ميباشد‪ ،‬پس بخاطر اين روايت نميتوان دست از چيزي برداشت که صحيح بودن آن مقطوع و معلوم ميباشد‪.‬‬ ‫جواب آن‪:‬‬ ‫اينکه قرآن در زمان پيامبر جمعآوري شده بود به نحوھاي که االن ميباشد‪ ،‬ثابت نيست‪ ،‬بلکه درست نيست چگونه‬ ‫جمعآوري شده بود در حالي جدا جدا و مرحله مرحله نازل ميشد‪ ،‬و تمام نميشد مگر به پايان رسيدن عمر رسول ﷲ‪ ،‬و‬ ‫بدرستي که ھمه جا پخش و نشر شده و در تمام سرزمين به گوشھا رسيده که علي )عليه السالم( بعد از وفات پيامبر‬ ‫)صلى ﷲ عليه وسلم( مدتي وقت در خانه نشستند و مشغول جمعآوري قرآن شدند‪ ،‬و اما خواندن و ختم کردن آن‪ ،‬ھمانا‬ ‫آنان]‪ ،[20‬آن چيزي از آن ميخواندند و ختم ميکردند که در نزد آنان بود نه ھمه آن‪.‬‬ ‫و از امور تعجبآور و غريب اين است که سيد درباره اين خياالت ضعيف که ظاھر حال خالف آن است حکم نموده که‬ ‫قطعا ً صحيح ميباشد‪ ،‬زيرا که موافق با خواسته وي بوده‪ ،‬و روايات ديگري که به ما رسيده و نزد ما و مخالفين ما فوق‬ ‫استفاضه و شھرت ميباشد‪ .‬آنھا را ضعيف قرار داده است و اين روايات اين قدر زياد ميباشد که از صدھا گذشته است‪،‬‬ ‫با وجود اينکه موافق ھست با آيات قرآن و رواياتي که در مقاله گذشته ذکر نموديم چنانکه ما در آخر فصل اول از اين‬ ‫مقدمه مان بيان کرديم‪ ،‬و با وجود اينکه در کتابھاي معتبر و معتمد مانند کافي با اسناد معتبر ذکر شده‪ .‬و ھمچنين‬ ‫نزدشان در صحاح ايشان مانند صحيح بخاري و مسلم آن دو کتابي که ھمچنان خودشان تصريح کردھاند در صحيح‬ ‫بودن و اعتماد بعد از قرآن ميباشد‪ ،‬فقط بمجرد اينکه خالف مقصود ميباشد‪ ،‬و وي داناتر است به آنچه گفته است‪.‬‬ ‫سپس آنچه که منکرين تحريف به آن استدالل ميکند از فرموده خداوند‪:‬‬ ‫اط ُل ِم ْن بَي ِْن يَ َد ْي ِه َوال ِم ْن خ َْلفِ ِه﴾‪.‬‬ ‫﴿ال يَأْتِي ِه ْالبَ ِ‬ ‫و فرموده خداوند‪:‬‬ ‫﴿إِنﱠا نَحْ نُ نَ ﱠز ْلنَا ال ﱢذ ْك َر َوإِنﱠا لَهُ لَ َحافِظُونَ ﴾‪.‬‬ ‫سپس جوابش بعد از پذيرفتن اينکه بر مقصود آن داللت دارد‪ ،‬ظاھر و آشکار است از آنچه که ما بيان نموديم که ھمانا‬ ‫اصل قرآن بطور کامل و تمام ھمچنانکه نازل شده است نزد امام و ميراث براي آن از علي )عليه السالم( ميباشد پس‬ ‫انديشه کن‪ ،‬و خداوند ھدايت ميدھد‪.‬‬ ‫‪ -5‬نعمت ﷲ جزايري‪ ،‬االنوار النعمانية ج‪ 1 ،‬ص‪.357 ،‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 9 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫ھمانا پذيرفتن اينکه بصورت متواتر بودن از وحي الھي است و ھمه اينھا جبرئيل امين نازل کرده است‪ ،‬منجر به کنار‬ ‫گذاشتن روايت مستفيض‪ ،‬بلکه متواتري ميشود که بطور صريح داللت بر اين دارد که در کالم و ماده و اعراب قرآن‬ ‫تحريف واقع شده است‪ .‬با وجود اينکه اصحاب ما بر صحت و تصديق به آن اتفاق کرده اند‬ ‫ھمانجا ‪:358-357/2‬‬ ‫ھمانا تسليم نمودن اينکه قرائتھاي ھفتگانه‪ ،‬متواتر و از وحي الھي و ھمه اينھا را روح االمين )جبرئيل( فرود آورده‬ ‫است‪ ،‬منجر به کنار گذاشتن آن روايت مستفيض بلکه روايت متواتر‪ ،‬ميشود که ھمة آنھا داللت بر واقع شدن تحريف‬ ‫در کلمات و مواد و اعراب قرآن دارند‪ ،‬و ھمچنين اصحاب و ياران ما رضوان ﷲ عليھم ھمگي بر درست بودن و‬ ‫تصديق نمودن آنھا اتفاق نظر دارند‪ .‬بله‪ ،‬در اين مسئله مرتضي و صدوق و شيخ طبري مخالفت کردھاند و گفتھاند که‬ ‫آنچه که بين دو جلد اين کتاب است ھمان قرآني است که نازل شده است‪ ،‬و در آن تحريف و تبديل واقع نگرديده است‪.‬‬ ‫در طعنه بر آن است‪ ،‬که اگر‬ ‫ولي ظاھراً اين قول بخاطر مصلحتھاي بسيار از آنان بروز کرده است‪ ،‬از جمله بستن ِ‬ ‫در قرآن تحريف و تبديل شده پس چگونه جايز است به قواعد و احکامش عمل نمود‪ .‬با وجود ممکن بودن تحريف و‬ ‫تبديل در آن‪.‬‬ ‫ھمانجا ج ‪:97/1‬‬ ‫ز وجود روايات ساختگي تعجب نکن]منظور احاديث و رواياتی است که درباره مناقب و فضائل اصحاب ميباشد‪[.‬‬ ‫ھمانا که آنھا بعد از وفات پيامبر اکرم )صلى ﷲ عليه وسلم( در دين تغيير و تبديل بزرگتر از اين انجام دادند‪ ،‬مانند‬ ‫تغيير دادن قرآن و تحريف کلماتش و حذف نمودن آنچه دربارة ستايش آل رسول و ائمه طاھرين و رسوائيھا منافقين و‬ ‫اظھار بديھاي آنھا ميباشد‪ ،‬ھمچنانکه بيان و توضيح آن در نور القرآن خواھد آمد]مقصود از »نور القرآن«‪ ،‬فصلی از‬ ‫فصلھای کتاب »االنوار النعمانيه« ميباشد‪ ،‬وليکن اين فصل در چاپھای بعدی حذف گرديده است[‪.‬‬ ‫ھمانجا ‪:362 -360 / 2‬‬ ‫در روايات و اخبار بسياري آمده است که ھمانا قرآن ھمانطوريکه نازل شده ھيچ کسي جمعآوري ننموده است مگر‬ ‫امير المؤمنين )عليه السالم( به وصيت پيامبر اکرم )صلى ﷲ عليه وسلم( پس ايشان بعد از وفات رسول ﷲ‪ ،‬مدت شش‬ ‫ماه مشغول جمعآوري آن بودند‪ ،‬ھنگامي که جمعآوري آن تمام کرد بنزد )جانشينان( کساني که بعد از رسول ﷲ بودند‬ ‫آورد و به آنھا گفت‪:‬‬ ‫اين کتاب خدا است ھمچنانکه نازل شده است‪ .‬آنگاه عمر بن الخطاب به وي گفت‪ :‬ما نه احتياجي به تو و نه به قرآن تو‬ ‫داريم‪ ،‬نزد ما قرآني است که عثمان نوشته است‪.‬‬ ‫پس علي به آنان گفت‪ :‬ھرگز بعد از امروز آن را نخواھيد ديد‪ ،‬و ھيچ احدي آن را نخواھد ديد تا فرزندم مھدي )عليه‬ ‫السالم( ظھور کند و در آن قرآن اضافات بسيار است]مقصودش قرآنی است که نزد مھدی ميباشد[‪ ،‬از تحريف مصون‬ ‫ميباشد‪.‬‬ ‫و بخاطر مصلحتي که رسول ﷲ ديده بودند عثمان را از کاتبان وحي قرار داده بود‪ ،‬و آن اينکه قرآن را تکذيب نکنند‬ ‫ھمچنانکه کاشان گفتند اين قرآن دروغ و افتراء‪ ،‬ميباشد و جبرئيل امين آن را فرود نياورده است – بلکه اين را گفتند –‬ ‫و ھمچنين بخاطر مصلحتي مانند اين شش ماه قبل از وفاتشان معاويه را از کاتبان وحي قرار داد و عثمان و امثال او‬ ‫حاضر نميشدند مگر ھمراه گروه مسلمانان در مسجد پس نمينوشتند مگر آنچه جبرئيل در آنجا فرود ميآورد‪.‬‬ ‫و اما آنچه که براي پيامبر در درون منزلش ميآورد نمينوشت مگر امير المؤمنين )عليه السالم(‪ ،‬زيرا که او محرم بود‬ ‫براي وارد و بيرون شدن‪ ،‬پس ايشان به تنھايي آنھا را مينوشتند‪ ،‬و اين قرآني که اکنون در دست مردم است‪ ،‬خط‬ ‫عثمان است‪ .‬و آن را امام ناميدند و غير از آن سوزاندند و پنھان نمودند‪.‬‬ ‫و عثمان ھنگام خالفتش آن قرآن را به شھرھا و سرزمينھا فرستاد‪ ،‬بدين سبب ميبيني که قواعد خطش با قواعد و‬ ‫دستور زبان عربي مغايرت دارد‪.‬‬ ‫و عمر بن الخطاب زمان خالفتش کسي را نزد علي )عليه السالم( فرستاد که قرآن اصلي که وي جمعآوري نموده‬ ‫برايش بفرستد‪ ،‬و علي )عليه السالم( ميدانست او قرآن را خواسته است تا اينکه بسوزاند مانند قرآن ابن مسعود‪ ،‬و يا‬ ‫اينکه نزد خود پنھان نمايد‪ .‬تا اينکه مردم بگويند‪ ،‬ھمان قرآن‪ ،‬آن ھمان کتابي است که عثمان نوشته است ال غير‪.‬‬ ‫پس علي آن قرآن را نزدش نفرستاد و ھم اکنون آن قرآن نزد موالي ما مھدي )عليه السالم( ميباشد‪ ،‬ھمراه با کتابھاي‬ ‫ديگر آسماني‪ ،‬و آنچه که از پيامبر به جاي مانده است‪.‬‬ ‫و ھنگامي که امير المؤمنين )عليه السالم( بر مسند خالفت نشستند نتوانستند اين قرآن را آشکار کنند‪ ،‬و آن را پنھان‬ ‫نمود زيرا که در آشکار کردن آن زشتي و رسواي است براي کساني که قبل از وي بودند‪ ،‬ھمچنان ايشان نتوانستند از‬ ‫نماز ضحي نھي کنند‪ ،‬و ھمچنين نتواستند دو متعه را نافذ نمايند‪ ،‬متعه حج و متعه زنان و قرآني که عثمان نوشته بود‬ ‫باقي ماند تا اينکه بدست قراء رسيد پس آنان نيز با مد و ادغام و التقاء ساکنين‪ ،‬در آن تصرفاتي نمودند مانند تصرفاتي‬ ‫که عثمان و يارانش در آن نموده بودند و ھمانا آنان در برخي از آيات چنان تصرف کردھاند که سرشت انسان از آن‬ ‫نفرت کرده و عقل داوري نموده که آن چنين نازل نشده است‪.‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 10 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫‪ -6‬محمد باقر مجلسی مرآة العقول من شرح أخبار آل الرسول جزء دوازدھم ص‪.525 ،‬‬ ‫محمد باقر مجلسي‪ :‬در شرحش براي حديث‪ :‬ھشام بن سالم از ابو عبدﷲ )عليه السالم( فرمود‪ :‬ھمانا قراني که جبرئيل‬ ‫)عليه السالم( بسوي محمد )صلى ﷲ عليه وسلم( آورده بود ھفده ھزار آيه بود‪.‬‬ ‫درباره اين حديث گفته است‪:‬‬ ‫موثق )مورد اعتماد( است‪ .‬و در بعضي از نسخھھا از ھشام به سالم بجاي ھارون بن سالم است‪ ،‬پس حديث صحيح‬ ‫ميباشد‪ ،‬پوشيده نماند که اين خبر )حديث( و بسياري از حديث ھاي صحيح ديگر‪ ،‬در بوقوع پيوستن نقص و تغيير در‬ ‫قرآن صريح ميباشد‪ ،‬و نزد من ھمانا اخبار در اين باب از لحاظ معني متواتر ميباشد‪.‬‬ ‫و کنار گذاشتن ھمه آنان باعث از بين رفتن اعتماد کلي از روايت ميگردد‪ ،‬بلکه بگمان من ھمانا اخبار در اين زمينه‬ ‫کمتر از اخبار امامت نميباشد پس چگونه با خبر )حديث( آن را ثابت ميکنند؟‬ ‫ھمانجا جلد دوازدھم ص ‪:525‬‬ ‫در شرح حديث ھشام بن سالم از أبي عبدﷲ )عليه السالم( فرمود‪» :‬ھمانا قراني که جبرئيل )عليه السالم( براي‬ ‫حضرت محمد )صلى ﷲ عليه وسلم( آورد ھفده ھزار آيه بود‪ .‬درباره اين حديث ميگويد‪ :‬موثق است‪ ،‬و در بعضي‬ ‫نسخه ھا از ھشام بن سالم بجاي ھارون بن سالم آمده است‪ ،‬پس روايت صحيح است‪ ،‬مخفي نيست که اين روايت‬ ‫روايات صحيح ديگر‪ ،‬صريح و واضح است در مورد‪ ،‬کم شدن قرآن‪ ،‬و تغيير آن و نزد من روايت در اين زمينه از‬ ‫لحاظ معنا متواتر ميباشد‪ ،‬و کنار گذاشتن ھمه اين روايات موجب سلب اعتماد کمتر از تمام روايت ميگردد بلکه در‬ ‫گمان من روايت در اين زمينه کمتر از روايت درباره امامت نيست‪ ،‬پس چگونه آن را )امامت( با روايت ثابت‬ ‫ميکنند؟«‬ ‫‪ -7‬سلطان محمد بن حيدر خراساني‪ ،‬تفسير »بيان السعادة فی مقامات العبادة« موسسه اعلمی ص‪.19 ،‬‬ ‫بدان که روايت و اخبار بسياري از ائمه اطھار درباره واقع شدن زياده و نقص و تغيير و تحريف در قرآن وارد شده‬ ‫است‪ ،‬بطوري که جاي شکي درباره صادر شدن چنين سخن از آنان باقي نميگذارد‪ ،‬و تأويل اينکه زياده و نقص و‬ ‫تغيير در آنچه که از قرآن برداشت نمودھاند واقع گرديده نه در الفاظ قرآن‪ ،‬اين شايسته بزرگان و عامالن نيست در‬ ‫مخاطب قرار دادن عامه مردم زيرا که شخص کامل چنان مردم را مخاطب قرار ميدھد که در آن فايده عام و خاص‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫و ھمچنين دور کردن و کنار زدن لفظ از معناي ظاھر آن بدون اينکه صارفي وجود داشته باشد‪ ،‬و آنچه که گمان‬ ‫کردھاند صارف ميباشد‪ ،‬و آن اينکه در زمان پيامبر جمعآوري شده بوده و اصحاب آن را حفظ ميکردند و ميخواندند‪،‬‬ ‫و اصحاب اھتمام به حفظ و نگھداري آن داشتند از تغيير و تبديل تا اين حدي که قرائت قرآن و چگونگي قرائت شان‬ ‫را ضبط نمودھاند‪ ،‬پس جواب آن‪ :‬اينکه يکجا و جمعآوري شده بود‪ ،‬مسلم نيست زيرا که قرآن در مدت رسالت پيامبر‬ ‫تا آخر عمر ايشان بطور متفرق و جدا نازل شده است‪ ،‬و روايات بسياري آمده است که بعضي از سورھھا و بعضي از‬ ‫آيات در سال آخر نازل شده است‪ ،‬و آنچه روايت شده که آنان بعد از وفات پيامبر آن را جمعآوري نمودھاند‪ ،‬و ھمانا‬ ‫علي در منزلش نشست ومشغول جمعآوري قرآن بود‪ ،‬بيشتر از آن است که بتوان انکارش نمود‪ .‬و اينکه آنان قرآن را‬ ‫حفظ کردند و ميخواندند مسلم است‪ ،‬ولکن حفظ و خواندن آنچه که در دستشان بود‪ ،‬و اھتمام اصحاب بحفظش و حفظ‬ ‫قرائت قرآن و چگونگي قرائتشان‪ ،‬بعد از جمعآوري و ترتيبش بود‪ ،‬و ھمچنان که اسباب حفظ و نگھداريش بسيار بود‪،‬‬ ‫ھمچنين براي منافقين جھت تغيير دادنش فراوان و بسيار بود‪.‬‬ ‫و اما آنچه گفته ميشود که در اين صورت جاي اعتمادي براي ما باقي نميماند‪ ،‬در حالتي که به ما امر شده به اعتماد‬ ‫کردن بر آن‪ ،‬و پيروي از احکامش و تدبر در آياتش‪ ،‬و پذيرفتن اوامر و نواھي آن‪ ،‬و بر پا داشتن حدودش و عرضه‬ ‫نمودن روايت بر آن‪ ،‬اعتماد بر آن نميشود با وجود اين ھمه روايتي که داللت ميکند بر تغيير و تحريف‪ ،‬زيرا اعتماد‬ ‫بر اين نوشته‪ ،‬و واجب بودن پيروي از آن و پذيرفتن اوامر و نواھي آن و بر پاداشتن حدود و احکامش‪ ،‬بخاطر‬ ‫روايات بسياري است که بطور قطعي داللت ميکند بر اينکه آنچه بين دو برگ )جلد( ميباشد ھمان کتابي است که بر‬ ‫محمد )صلى ﷲ عليه وسلم( نازل شده است‪ ،‬بدون کمي و زياده و بدون اينکه در آن تحريف شده باشد‪.‬‬ ‫و از اين روايت برداشت ميشود که ھمانا زياده و کمي و تغيير اگر در قرآن واقع گرديده باشد مخل به مقصود و باقي‬ ‫آن نميباشد‪ ،‬بلکه ميگوئيم مقصود مھم از کتاب‪ ،‬داللت بر عترت و توسل به آنان بوده‪ ،‬و در باقي از آن دليل و‬ ‫حجتشان اھل بيت ميباشد‪ ،‬و بعد از توسل به اھل بيت‪ ،‬اگر آنان امر به پيروي از آن نموده براي ما حجت قطعي‬ ‫ميگردد اگر چه که تغيير داده شده باشد و مخل به مقصودش باشد‪ ،‬و اگر به ايشان متوسل نشويم و يا اينکه امر به‬ ‫پيروي آن نکنند در اين صورت توسل به آن و پيروي احکامش و استنباط اوامر و نواھيش‪ ،‬و حدود و احکامش‪ ،‬از‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 11 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫طرف خودمان باشد‪ ،‬اين کار از جمله تفسير بالرأي که از آن نھي شدھايم شمرده ميشود اگر چه که تغيير نداده شده‬ ‫باشد‬ ‫‪ -8‬عالمه حجت سيد عدنان بحراني‪ ،‬مشارق الشموس الدرية‪ ،‬منشورات مکتبه عدنانيه بحرين ص‪.126 ،‬‬ ‫اخباري که بشمار نميآيد )يعني اخبار تحريف قرآن( بسيار ميباشد و از حد تواتر گذشته است‬ ‫ھمين شخص در الدرر النجفيه‪ ،‬تاليف عالمه‪ ،‬محدث يوسف بحرانی مؤسسه آل البيت إلحياء التراث‪ .‬ص‪:298 ،‬‬ ‫آنچه از داللت صريح و گفتار روشن در اين روايات )منظور روايات تحريف قرآن است( ميباشد پوشيده نيست‪ ،‬بر‬ ‫آنچه که ما اختيار کردھايم و واضح بودن آنچه که گفتھايم‪ ،‬و اگر راه طعنه زدن به اين روايات باز شود با وجود‬ ‫بسياري آن و منتشر شدنش‪ ،‬ھرآينه طعنه زدن به تمام روايات شريعتممکن خواھد بود‪.‬‬ ‫چنانچه که پوشيده نيست که اصول يکي است‪ ،‬و ھمچنين طرق و راويان و مشايخ و نقل کنندگان يکي ميباشد‪ ،‬بجانم‬ ‫سوگند‪ ،‬ھمانا قول به عدم تغيير و تبديل از گمان خوب به ائمه جور خارج نميشود‪ ،‬و اينکه آنان در امانت بزرگ‬ ‫خيانت نکردھاند‪ ،‬با وجود آشکار شدن خيانتشان در امانت ديگري که ضررش بر دين بيشتر ميباشد]‪.[6‬‬ ‫* برادر مسلمان‪ ،‬توجه فرمائيد که اين عالم بزرگ شيعه نميتواند در رواياتي که در کتب شيعه درباره اثبات تحريف‬ ‫قرآن آمده طعنھاي وارد سازد زيرا که طعنه زدن به آنھا طعنه زدن به شريعت مذھب شيعه ميباشد‪.‬‬ ‫‪ -9‬فيض کاشاني تفسير صافی چاپ کتاب فروشی صدر – تھران تفسير صافی ج ‪ ،1‬ص‪40 ،‬‬ ‫و بعد از ذکر رواياتي که براي تحريف قرآن از آنان استدالل کرده است – و آن ھم از موثقترين مصادر نزدشان است‬ ‫– چنين نتيجه ميگيرد‪» :‬آنچه که از اين روايت و ديگر از طريق اھل بيت )عليھم السالم( برداشت ميشود اين است که‬ ‫ھمانا قرآني که اکنون نزد ماست‪ ،‬تمام آن نيست‪ ،‬چنانکه بر حضرت محمد )صلى ﷲ عليه وسلم( نازل شد‪ .‬بلکه‬ ‫چيزھايي از آن مخالف است با آنچه خداوند نازل کرده است‪.‬‬ ‫و برخي از آن تغيير و تحريف شده است‪ .‬و ھمانا چيزھاي بسياري از آن حذف گرديده است‪ ،‬از جمله نام علي )عليه‬ ‫السالم( در جاھاي بسيار‪ ،‬و ھمچنين لفظ »آل محمد« )صلى ﷲ عليه وسلم( بيش از يکبار‪ ،‬و نام منافقين از جاھايش‪ ،‬و‬ ‫چيزھاي ديگر از آن‪ ،‬و ھمچنين اين قرآن بر ترتيبي که مورد رضا و پسند خدا و رسول ﷲ )عليه وآله وسلم( باشد‬ ‫نيست‬ ‫ھمانجا ‪52/1‬‬ ‫اما اعتقاد مشايخ ما در اين باره‪ ،‬پس آنچه از ثقة االسالم محمد بن يعقوب کليني ظاھر ميشود اين است که ايشان معتقد‬ ‫به تحريف و کم شدن قرآن ھستند زيرا که وي رواياتي در اين زمينه در کتابش الکافي ذکر نموده است و ھيچ گونه‬ ‫طعنه و عيب بر آن روايات وارد نساخته است‪ ،‬و با وجود اين ايشان در اول کتابشان نوشتھاند که آنچه در اين کتاب‬ ‫روايت ميکند مورد اعتمادش ميباشد‪ .‬و ھمچنين استادش علي بن ابراھيم قمي‪ ،‬که ھمانا تفسيرش از روايات پر ميباشد‪،‬‬ ‫و در اين زمينه زياده روي و غلو نيز کرده است‪.‬‬ ‫و ھمچنين شيخ احمد بن ابي طالب طبرسي‪ ،‬در کتاب االحتجاج طبق روش و سبک آنان عمل نموده است‬ ‫‪ -10‬ابو منصور احمد بن منصور طبرسي‪ ،‬االحتجاج‪ ،‬انتشارات اعلمی – بيروت )ج‪ 1 ،‬ص‪.(155 ،‬‬ ‫طبرسي در کتاب االحتجاج از أبوذر غفاري )رضی ﷲ عنه( روايت ميکند که فرمود‪ :‬ھنگامي که رسول ﷲ )صلى ﷲ‬ ‫عليه وسلم( وفات نمودند‪ ،‬علي )عليه السالم( قرآن را جمعآوري کرد‪ ،‬و آن را نزد مھاجرين و انصار آورد و بر آنان‬ ‫عرضه نمود بخاطر اين که رسول ﷲ او را به اين کار وصيت نموده بود‪.‬‬ ‫پس ھنگامي که ابوبکر آن را باز کرد‪ ،‬در اولين صفحھاي که باز کرد زشتي و رسوائي قوم را ديد‪ ،‬آنگه عمر پريد و‬ ‫گفت‪ :‬اي علي‪ ،‬اين را برگردان ما به آن ھيچ حاجتي نداريم‪.‬‬ ‫پس علي )عليه السالم( آن را گرفت و برگشت‪ ،‬سپس آنان زيد بن ثابت را آوردند – و ايشان قاري قرآن بود – پس‬ ‫عمر به وي گفت‪ :‬ھمانا علي نزد ما قرآني آورد که در آن رسوائي و زشتي مھاجرين و انصار ميباشد‪ ،‬و ما آمده ايم که‬ ‫قرآن را جمعآوري کنيم‪ ،‬و آنچه که سبب رسوائي و ھتک مھاجرين و انصار ميباشد از آن حذف نمائيم‪ ،‬آنگاه زيد اين‬ ‫را پذيرفت‪ ،‬سپس ھنگامي که عمر به خالفت رسيد از علي خواست که آن قرآن را به آنان دھد تا آن را در بين‬ ‫خودشان تحريفش نمايند‪.‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 12 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫ھمانجا ‪:254/1‬‬ ‫و اگر ھر آنچه حذف و تحريف و تبديل شده براي تو شرح و بيان کنم‪ ،‬طوالني ميگردد‪ ،‬و آنچه که تقيه بر حذر دارد‬ ‫آشکار کردن آن از مناقب اولياء و عيب دشمنان‪ ،‬آشکارميگردد‪.‬‬ ‫ھمانجا ‪:249/1‬‬ ‫از لحاظ تقيه روا نيست که اسامي کساني که قرآن را تبديل نمودھاند صراحتا ً ذکر شود‪ .‬و نه زياد کردن در آياتش‪ ،‬بر‬ ‫آنچه آنان از طرف خودشان در قرآن نوشتھاند بخاطر اينکه تقويت شدن حجت و دليل اھل تعطيل و کفر و ملتھاي‬ ‫گمراه و منحرف از قبله روبر ميگردانند و ھمچنين از بين بردن آن علم ظاھري است موافق و مخالف آن را‬ ‫پذيرفتھاند‪ ،‬زيرا که اھل باطل در قديم و االن بيشتر از آن حق ھستند‪.‬‬ ‫‪ -11‬عالمه محقق حاج ميرزا حبيب ﷲ ھاشمي خوئي‪ ،‬منھاج البراعة فی شرح نھج البالغة – موسسه وفاء – بيروت ج ‪2‬‬ ‫المختار االول – ص ‪:214‬‬ ‫اين دانشمند داليل کم شدن قرآن را بر شمرده‪ ،‬و ما برخي از ادلھھا چنانکه اين دانشمند شيعه گفته است ذکر ميکنيم‪.‬‬ ‫‪ -1‬کم شدن سورة واليت]ص‪.[214 ،‬‬ ‫‪ -2‬کم شدن سورة نورين]ص‪.[217 ،‬‬ ‫‪ -3‬کم شدن بعضي از کلمھھا از آيات]ص‪.[217 ،‬‬ ‫سپس ميگويد‪ :‬ھمانا امام علي در عھد خالفتش بخاطر تقيه نتوانست قرآن را تصحيح نمايد‪ ،‬و ھمچنين تا اينکه در روز‬ ‫قيامت حجتي باشد بر کساني که آن را تحريف کرده و تغيير دادھاند]ص‪.[219 ،‬‬ ‫پس اين دانشمند شيعه ميگويد‪ :‬ھمانا ائمه بخاطر ترس از اختالف در بين مردم و بازگشت شان بسوي کفر اصلي شان‪،‬‬ ‫نتوانستند قرآن صحيح را براي مردم بيرون آورند]ص‪.[220 ،‬‬ ‫‪ -12‬شرح نھج البالغه‪ ،‬تاليف ميثم بحرانی‪ ،‬ص‪ 1 ،‬ج‪ 11 ،‬چاپ ايران‪:‬‬ ‫ھمانا او )منظور عثمان است( مردم را خاص بر قرائت زيد بن ثابت گردآورد‪ ،‬و بقيه قرآنھا را سوزاند و باطل کردن‬ ‫آن چيزھاي که در آن شکي نيست که از قرآن نازل شده بود‪.‬‬ ‫‪ -13‬محمد بن مسعود‪ ،‬معروف به عياشي تفسير عياش ج‪ 1 ،‬ص‪ 25 ،‬از منشورات اعلمی – بيروت چاپ ‪:91‬‬ ‫عياشي از ابو عبدﷲ روايت ميکند که ھمانا وي فرمود‪ :‬اگر قرآن چنانکه نازل شده تالوت شود ھر آينه خواھيد يافت‬ ‫که ما )ائمه شيعه( در آن ناميده شدھايم‬ ‫ھمچنين از ابو عبدﷲ روايت ميکند که ايشان گفتند‪ ،‬اگر چنين نبود که در کتاب خدا زياده و از آن کاسته نشده بود‪ ،‬حق‬ ‫ما بر ھيچ خردمندي پوشيده نميماند‪ ،‬و اگر قائم ما قيام کند پس سخن بگويد قرآن او را تصديق ميکرد‪.‬‬ ‫‪ -14‬مقدس اردبيلي حديقة الشيعه‪ ،‬تاليف اردبيلی‪ ،‬ص ‪ 119-118‬فارسی چاپ ايران‪ ،‬به نقل از شيعه و سنت احسان الھی‬ ‫ظھير‪ ،‬ص ‪:114‬‬ ‫ھمانا عثمان‪ ،‬عبدﷲ بن مسعود را کشت‪ ،‬بعد از اينکه وي را مجبور ساخت بر رھا کردن مصحفي که نزدش بود‪ ،‬و‬ ‫او را وادار نمود بر قرائت آن مصحفي که زيد بن ثابت آن را به دستور وي ترتيب و جمعآوري کرده بود‪ .‬و برخي‬ ‫گفتھاند که ھمانا عثمان دستور داد به مروان بن حکم و زياد بن سمره کاتبان وي تا اينکه از مصحف عبدﷲ بن مسعود‬ ‫آنچه که مورد پسندشان است نقل کنند و حذف کنند از آن چيزي که نزدشان مورد پسند نيست‪ ،‬و باقي را بشويند‬ ‫‪ -15‬حاج کريم کرماني ملقب به مرشد انام‪ ،‬ارشاد العوام ص ‪ 221‬ج‪ 3 ،‬فارسی چاپ ايران به نقل از کتاب شيعه و سنت‬ ‫احسان الھی ظھير ص‪:115 ،‬‬ ‫ھمانا مھدي بعد از ظھورش قرآن را تالوت ميکند‪ ،‬سپس ميگويد‪ :‬اي مسلمانان‪ ،‬قسم بخدا اين ھمان قرآن حقيقي است‬ ‫که خداوند بر محمد نازل کرده بود‪ ،‬آن قرآني که تحريف و تبديل گرديد‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 13 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫‪ -16‬مجتھد ھندي سيد دلدار علي ملقب‪ ،‬به آيت ﷲ في العالمين‪ ،‬استقصاء االفحام ج‪ 1 ،‬ص‪ ،11 ،‬چاپ ايران به نقل از کتاب‬ ‫شيعه و سنت ص‪:115 ،‬‬ ‫بمقتضي اين اخبار و روايات ھمانا بطور کلي در قرآني که اکنون بدست ماست تحريف صورت گرفته بطور زياده و‬ ‫کمي در حروفش و ھمچنين در بعضي از الفاظ‪ ،‬و در ترتيب در بعضي از جاھا‪ ،‬پس وجود پذيرفتن اين اخبار جاي‬ ‫شکي در بوقوع پيوستن تحريف باقي نميماند‬ ‫‪ -17‬مال محمد تقي کاشاني‪ ،‬ھدايه الطالبين ص‪ 368 ،‬چاپ ايران ‪ 1282‬فارسی‪ ،‬بنقل از شيعه و سنت احسان الھی ظھير ص‪،‬‬ ‫‪:94‬‬ ‫ھمانا عثمان‪ ،‬به زيد بن ثابت که از دوستان وي و از دشمنان علي بود‪ ،‬دستور داد که قرآن را جمعآوري نمايد و مناقب‬ ‫آل بيت و ذم دشمنانشان را از آن حذف نمايد‪ ،‬و قرآني که اکنون در دست مردم است‪ ،‬و معروف به مصحف عثمان‬ ‫است‪ ،‬ھمان قرآني است که بدستور عثمان جمعآوري شده است‬ ‫‪ -18‬ابو جعفر محمد بن حسن صفار‪ ،‬بصائر الدرجات – صفار – ص ‪ 213‬منشورات اعلمی – تھران‪:‬‬ ‫از ابو جعفر صادق روايت ميکند که ھمانا وي فرمود‪ :‬ھيچ کسي از مردم ادعاي جمعآوري تمام قرآن ھمانطوري که‬ ‫نازل شده نکرده مگر شخص دروغگو‪ ،‬در حاليکه جمعآوري و حفظش ننموده ھمچنانکه نازل شده‪ ،‬مگر علي بن ابي‬ ‫طالب و ائمه بعد از وي‪.‬‬ ‫از محمد بن حسين از محمد بن سنان از عمار بن مروان از منخل از جابر از ابو جعفر )عليه السالم( که ھمانا‬ ‫فرمودند‪:‬‬ ‫ھيچ کس غير از اوصياء نميتواند چنين ادعا کند که تمام قرآن ظاھر و باطنش را جمعآوري نموده است‪.‬‬

‫احاديث سنی‬ ‫احاديث سنی بر خالف احاديث شيعه دستکم دارای اعتبار بيشتری ھستند‪ .‬البته اين ديدگاه من بعنوان يک فرد بيخدا است که‬ ‫ھمانطور که گفتم تشيع را بر تسنن برای ايران ترجيح ميدھد‪ .‬به نظر ميرسد گزارش ھای اھل تسنن مبنی بر تحريف قرآن بر‬ ‫خالف گزارش ھای اھل تشيع انگيزه اعتقادی و سياسی ندارند بلکه تنھا بيان يک سری واقعيت ھای تاريخی ھستند‪ .‬به دليل‬ ‫اينکه اين احاديث رنگ و بوی حماقت و ماوراء طبيعت ندارند و سخنی از جادو و معجزه و خرق عادت در آنھا نيست بلکه‬ ‫کامالً زمينی و سکوالر ھستند و البته به اين دليل که اين کتابھا ارزش و اعتبار باالتری نسبت به کتابھای شيعه دارند به نظر‬ ‫ميرسد بتوان به آنھا اتکای بيشتری کرد تا کتابھای شيعه‪.‬‬ ‫بيشتر اين احاديث به ماجراھای تاريخی اشاره دارند‪ ،‬مثالً به سخنان خلفای راشدين و صحابه مھمی که خود تولد اسالم را‬ ‫ناظر بودند و برای اسالم جنگيدند و کشته دادند و برخی نيز نھايتا ً کشته شدند‪ .‬برخی از ترجمه ھای زير )تا شماره ‪ (4‬از‬ ‫کتاب "شيعه و تھمتھای ناروا" نوشته محد جواد شری‪ ،‬ترجمه محمد را عطايی‪،‬بنياد پژوھشھای اسالمی آستان قدس رضوی‪،‬‬ ‫چاپ آستان قدس رضوی‪ ،‬برگھای ‪ 26‬تا ‪ ،36‬نقل شده است‪.‬‬ ‫‪ -1‬صحيح مسلم جلد نخست برگ ‪ 65‬و در صحيح بخاری پوشينه دوم صفحه ‪1009‬‬ ‫از عبدﷲ بن عباس نقل شده است که عمر در خطابه ای در حالی که روی منبر رسول ﷲ نشسته بود گفت‪ :‬براستی که‬ ‫ﷲ تعالی محمد را با حقيقت فرستاد قرآن را نيز با او نازل کرد‪ .‬آيه مربوط به سنگسار زناکار درميان آيات وحی شده‬ ‫بود و ما آنرا خوانديم و فھميديم و حفظ کرديم‪ .‬پيامبر سنگسار کرد و ما نيز بعد از او سنگسار کرديم‪ .‬من بيمناک ھستم‬ ‫که بعد از گذشت زمان شخصی بگويد ما سنگسار را در کتاب خدا نمی يابيم و با کنار گذاشتن يکی از فريضه ھای‬ ‫نازل شده توسط خدا به گمراھی بروند‪ .‬ھمانا سنگسار کردن زناکار در صورتی که شاھدانی يافت شوند يا زناکار‬ ‫اعتراف کند يا آثار حاملگی در او يافت شود در قرآن يافت ميشود و حق است‪.‬‬ ‫ھمانجا‪ :‬پوشينه ‪ ،7‬برگ ‪ ،140-139‬کتاب زکات‬ ‫ابو موسی اشعری به ديار بصره گسيل شد‪ ،‬سيصد نفر بر او وارد شدند که ھمه قاريان قرآن بودند‪ ،‬ابوموسی گفت‪:‬‬ ‫شما برگزيدگان مردم بصره و قاريان آنھا ھستيد‪ ،‬قرآن را بخوانيد‪ ،‬مبادا مدت درازی بگذرد و قرآن نخوانده اشيد زيرا‬ ‫دچار قساوت قلب ميشويد‪ ،‬چنان که مردم قبل از شما دار آن شدند‪ .‬و ما پيوسته سوره ای را ميخوانديم ه در طوالنی‬ ‫بودن و شدت لحن نظير سوره براءت بود‪ ،‬و من آن را فراموش کرده ام‪ ،‬فقط اين عبارت از آن را بخاطر دارم‪" :‬لو‬ ‫کان البن آدم واديان من مال ال بتغی ثالثا ً و ال يمال جوف ابن آدم اال التراب" )اگر برای فرزند آدم دو بيابان پر از‬ ‫ثروت و مال باشد‪ ،‬ھر آينه بيابان سومی را خواھند جست و ھيچ چيز شکم فرزند آدم را بجز خاک پر نميسازد"‪ ،‬و ما‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 14 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫سوره ای نظير يکی از سوره ھای مسبحات را پيوسته ميخوانديم و من آنرا فراموش کرده ام بجز اين عبارت که از آن‬ ‫در خاطرم مانده است‪" :‬يا ايھا الذين آمنوا لم تقولون ما ال تفعلون فتکتب شھاده فی اعناقکم فتسالون عنھا يوم‬ ‫القيمه؟" )ای کسانی که ايمان آورده ايد‪ ،‬چرا چيزی را ميگوييد که با آن عمل نميکنيد تا شھادتی در گردن شما نوشته‬ ‫شود و در روز قيامت از آن بازخواست شويد؟‬ ‫ھمانجا ‪ ،‬پوشينه ‪ ،10‬ص ‪) 29‬کتاب الرضا(‬ ‫از عايشه نقل شده است‪:‬‬ ‫در قرآن از جمله آياتی که نازل شده است‪ ،‬ده آيه مربوط به تحريم شير دادن بوده است که بعدھا پنج آيه آن نسخ شد‪.‬‬ ‫پيامبر خدا از دنيا رفت و آن پنج آيه ضمن آيات قرآن خوانده ميشد‪.‬‬ ‫‪ -2‬صحيح بخاری پوشينه ‪ ،8‬برگ ‪:210-209‬‬ ‫از ابن عباس روايت شده است که عمر بن خطام ضمن خطبه ای که در مسحد پيامبر در سال آخر خالفتش ايراد کرد‬ ‫گفت‪ :‬خداوند محمد را بحث فرستاد و کتاب را بر او نازل کرد‪ .‬و از جمله آياتی که بر او نازل کرد آيه رجم بود و ما‬ ‫آن را خوانديم و فھميديم‪ .‬پيابر خدا سنگسار کرد و ما نيز پس از او سنگسار کرديم‪ ،‬پس من ميترسم که روزگار مردم‬ ‫آن قدر طوالنی شود که کسی بگويد‪ :‬به خدا سوگند که ما آيه رجم را در کتاب خدا نمی يابيم‪ ،‬و با ترک واجبی که خدا‬ ‫آنرا فرو فرتاده است‪ ،‬گمراه شوند‪.‬‬ ‫‪ -3‬متقی علی بن حسام الدين در کتاب خود )مختصر کنز العمال( در حاشيه مسند )پوشينه دوم برگ ‪ 2‬حديث ‪:(33‬‬ ‫امام احم ضمن سخن از سوره احزاب از ابن مردويه نقل کرده است که او از حذيفه روايت نموده‪:‬‬ ‫عمر بن خطاب به من گفت‪ :‬سوره احزاب را چند آيه ميدانيد؟ گفتم ھفتاد و دو‪ ،‬يا ھفتاد و سه آيه‪ .‬گفت‪ :‬اگر کامل بود‬ ‫در حدود سوره بقره ميشد‪ ،‬در اين صورت آيه رجم را ھم داشت‪.‬‬ ‫‪ -4‬حاکم نيشابوری‪ ،‬المستدرک علی الصحيحين‪ ،‬پوشينه ‪ 2‬برگ ‪ 224‬بخش تفسير‪:‬‬ ‫حاکم نيشابوری از ابی بن کعب انصاری )که پيامبر او را بزرگ انصار ناميد( روايت کرده است که پيامبر خدا به او‬ ‫فرمود‪:‬‬ ‫ھمانا خداوند مرا مامور ساخته است که تا قرآن را بر تو بخوانم‪ ،‬آنگاه خواندم‪ :‬لم يکن الين کفروا من اھل الکتاب و‬ ‫المشرکين‪ .‬و من نعتھا )البالغ فی الجوده( لو ان ابن آدم سال اديا ً من مال فاعطيته‪ ،‬سال ثانيا ً و اعطيته سال ثالثاً‪ ،‬و ال‬ ‫يمال جوف ابن آدم اال التراب‪ ،‬و يتوب ﷲ علی من تاب‪ ،‬و ان الدين عند ﷲ الحنيفه غير اليھوديه و الالنصرانيه و من‬ ‫حاکم گويد‪ :‬اين حديث صحيح است در حالی که مسلم و بخاری آن را نقل نکرده اند‪ .‬و به دنبال حامن‪ ،‬ذھبی نيز آنرا‬ ‫صحيح دانسته است‪.‬‬ ‫و نيز حاکم نيشابوری از ابی بن کعب نقل کرده است که او ميخواند‪:‬‬ ‫اذ جعل الذين کفروا فی قلوبھم الحميه حميه الجاھليه و لو حميتم کما حموا لفسد المسجد الحرام‪ ،‬فانزل ﷲ سکينته علی‬ ‫رسوله‪) .‬در آن ھنگام که افراد کافر شدند‪ ،‬تعصب دلھاشان را‪ ،‬تعصب جاھليت گردانيدند‪ ،‬و اگر شما ھم چون ايشان‬ ‫تعصب داشتيد ھر آينه مسجد الحرام تباه شده بود‪ ،‬پس خدا آرامشش را بر پيامبرش فرو فرستاد(‪.‬‬ ‫اين مطلب به اطالع عمر رسيد‪ ،‬بر او گران آمد‪ ،‬پس به دنبال ابی بن عب فرستاد در حالی که شترش را روغن مالی‬ ‫ميکرد )بيماری گری شترش را با روغن قطران معالجه ميکرد( بر عمر وارد شد‪ ،‬عمر جمعی از اصحاب خود را که‬ ‫در ميان آنھا زيد بن ثابت بود ‪ -‬طلبيد و گفت‪ :‬کدام يک از شما سوره فتح را ميخوانيد؟ زين ھمان طوری که ما امروز‬ ‫ميخوانيم‪ ،‬سوره را خواند‪ ،‬پس عمر نسبت به پس کعب درشتی کرد‪ .‬سپس ابی بن کعب به عمر گفت‪ :‬آيا اجازه سخن‬ ‫ميدھی؟ عمر گفت‪ :‬سخن بگو! گفت تو ميدانی که من پيوسته به حضور پيامبر وارد ميشدم و آن بزگوار قرآن را برای‬ ‫من قراءت ميفرمود در حالی که شا کنار در خانه بوديد‪ .‬پس اگر دوست داری من قرآن را بر مردم ھمانطور که پيامبر‬ ‫برای من قراءت کرده است‪ ،‬قراءت کنم ‪ ،‬و گر نه تا زنده ام حتی يک حرف قراءت نميکنم‪ .‬عمر گفت برای مردم‬ ‫قراءت کن!‬ ‫حاکم گويد‪ :‬اين روايت با اينکه مطابق نظر بخاری و مسلح صحيح است‪ ،‬آنھا آن را نقل نکرده اند‪.‬‬ ‫ذھبی در حاشيه مستدرک نسبت به صحت حديث نظر موافق ابراز داشته است‪) .‬المستدرک علی الصحيحين‪ ،‬پوشينه‬ ‫‪ ،2‬برگ ‪.(226 ،225‬‬ ‫‪ -5‬مالك بن أنس‪ ،‬موطأ اإلمام مالك‪ ،‬كتاب صالة الجماعة‪ ،‬باب الصالة الوسطى‪،‬ص ‪:(8.8.26) 311‬‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 15 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫منقول است از يحيى‪ ،‬از مالك‪ ،‬از زيد بن أسلم‪ ،‬از القعقاع بن حكيم‪ ،‬از أبي يونس‪ ،‬که مادر مومنان عايشه که به من‬ ‫)يعنی ابی يونس( گفت برای من قرآنی بنويس و وقتی به آيه }حافظوا على الصلوات والصالة الوسطى وقوموا‬ ‫قانتين{ )نمازھا و نماز ميانين را پاس داريد و مطيعانه براي خدا قيام کنيد( )سوره بقره آيه ‪ (238‬رسيدی مرا خبر‬ ‫کن‪ .‬وقتی به اين آيه رسيدم او را خبر کردم‪ ،‬او گفت اينطور بنويس "حافظوا على الصلوات والصالة الوسطى وصالة‬ ‫العصر وقوموا قانتين" )نمازھا و نماز ميانين و نماز عصر را پاس داريد و مطيعانه برای خدا قيام کنيد( )يعنی نماز‬ ‫عصر را نيز به قرآنش افزود( و عايشه گفت که من اين را از رسول خدا )ص( شنيدم‪.‬‬ ‫ھمانجا )‪:(8.8.27‬‬ ‫منقول است از مالک‪ ،‬از زيد بن أسلم‪ ،‬از عمرو بن رافع‪ ،‬که او گفت من در حال نوشتن قرآنی برای مادر مومنين‬ ‫حفصه )دختر عمر و ھمسر محمد( بودم که او گفت وقتی به آيه }حافظوا على الصلوات والصالة الوسطى وقوموا‬ ‫قانتين{ )نمازھا و نماز ميانين را پاس داريد و مطيعانه براي خدا قيام کنيد( )سوره بقره آيه ‪ (238‬رسيدی مرا خبر‬ ‫کن‪ .‬وقتی به اين آيه رسيدم او را خبر کردم و او گفت اينگونه بنويس "حافظوا على الصلوات والصالة الوسطى وصالة‬ ‫العصر وقوموا قانتين" )نمازھا و نماز ميانين و نماز عصر را پاس داريد و مطيعانه برای خدا قيام کنيد( )يعنی نماز‬ ‫عصر را نيز به قرآنش افزود(‪.‬‬

‫در مورد ميزان اعتبار اين احاديث‬ ‫عکس العملی که من پس از مطرح کردن اين موضوع از بسياری از مسلمانان نادان ديده ام طبق معمول انکار و سفسطه بافی‬ ‫است‪ ،‬چرا که اين جماعتنه از روی عقالنيت و مستندات معتقد به اسالم ھستند بلکه اسالم کيش مافيايی آنھاست و ھمانطور از‬ ‫اسالم دفاع ميکنند که َم َمد بوغی از تيم فوتبال مورد عالقه اش دفاع ميکند‪ .‬اما اين مورد بحث ما نيست‪ ،‬ما تنھا به اين‬ ‫ميپردازيم که آيا اين احاديث معتبرند يا نه؟‬ ‫احاديث و ديدگاه ھايی که در باال آورده شد از مجادالت اصلی بين شيعيان و اھل تسنن است‪ ،‬اھل تسنن به شيعيان طعن ميزنند‬ ‫که شما مسلمان نيستيد چون به تحريف قرآن باور داريد و شيعيان ھم در پاسخ ميگويند در کتابھای شما نيز از تحريف قرآن‬ ‫سخن رفته است و نشان داديم که درست ھم ميگويند )اگر اينچه اين مغلطه خودت ھم ھمينطور است(! آنچه اين وسط مزحک‬ ‫است اين است که چرا اين جماعت روی چيزی که ھردو به آن بايد اعتقاد داشته باشند با يکديگر دعوا دارند‪ ،‬چرا نقطه‬ ‫مشترک آنھا تبديل شده است به نقطه مجادله و دعوا؟ موضع بخردانه ما در مقابل اين است که به آنھا بايد گفت ھردوی شما‬ ‫درست ميگوييد و لذا اسالمتان بر تحريف مبتنی است‪ ،‬احاديث و تاريختان نيز به روشنی به آن اشاره دارد!‬ ‫به نگر من احاديث شيعی که ذکر شد به غير از مواردی اندک که به جريان عثمان و شيوه نگارش قرآن اشاره دارند و‬ ‫مواردی که استداللھای درستی از جمله اين واقعيت که لحن قرآن در جاھای مختلف دگرگون شده است‪ ،‬باقی ھذيان و‬ ‫مزخرفاتی ھستند که از روی انگيزه ھای سياسی نوشته شده اند‪ .‬البته بايد توجه داشت ديدگاه ھای ذکر شده از بزرگترين فقھا‬ ‫و محدثين شيعه ھستند و باقی شيعيان چه مال چه غير مال در مقابل آنھا کودکانی نادان ھستند‪ .‬شخصيت ھايی که از آنھا نقل‬ ‫قول شد شخصيت ھای کوچکی نيستند جايگاه آنھا در مقابل اسالم شبيه جايگاه نيوتون و انيشتن در فيزيک است‪.‬‬ ‫به دليل اينکه دين اساسا ً موضوعی مرجع پذير است اين افراد را ميتوان سخنگو و مرجع تشيع دانست و وقتی آنھا ميگويند‬ ‫قرآن تحريف شده است ديگر به نظر نمی آيد مخالفت شيعيان ديگر با اين گفته بزرگترين متفکران شيعی اھميتی داشته باشد‪.‬‬ ‫ھمين افراد به درستی ھم اشاره کرده اند که اگر فرد قابل توجھی از ميان شيعيان تحريف قرآن را انکار کند آنھم از روی تقيه‬ ‫و برای جلوگيری از طعن و خلل وارد شدن به تشيع و شريعت اسالمی است‪ .‬دانشمندان شيعی به درستی ميگويند اگر به اين‬ ‫روايات شک را روا داريم به تمامی باقی روايات نيز ميتوانيم شک کنيم‪.‬‬ ‫گزارش ھای تحريف قرآن ھمانطور که پيداست بسيار گسترده و متواتر است يا به قول عالم شيعی عالمه حجت سيد عدنان‬ ‫بحراني از حد تواتر ھم گذشته است‪ ،‬يا به قول عالمه بزرگ ديگر مجلسی رواياتی که بر تحريف قرآن داللت دارند از‬ ‫رواياتی که به امامت داللت دارند کمتر نيستند‪ ،‬پس شيعيان ھمانقدر که به امامت اعتقاد دارند بايد به تحريف قرآن ھم اعتقاد‬ ‫داشته باشند! اگر اين تعداد حديث بر ھر موضوع ديگری وجود ميداشت کسی در آن شک نميکرد‪ .‬برای نمونه در نوشتار‬ ‫"سنگسار در اسالم" توضيح داديم که علمای اسالم معتقدند احاديثی که حکم به سنگسار ميکنند به تواتر رسيده اند يعنی آنقدر‬ ‫از طرق مختلف نقل شده اند که کسی نميتواند آنھا را انکار کند‪ .‬موضوعات مزخرف ديگری که بسيار جدی گرفته ميشوند‬ ‫مثالً واليت فقيه تنھا به چند حديث آبکی و نظر پراکنده و اغلب بی ربط مبتنی ھستند‪ ،‬با اينحال شاھديم که اسالمگرايان چگونه‬ ‫چند دھه با اتکا به ھمان احاديث ابلھانه مبتنی بر خواب و خيال خون مردمان را مکيدند و کشوری را به نابودی کشاندند‪ .‬اين‬ ‫بايد نشان بدھد که موضوع تحريف قرآن در احاديث و روايات اسالمی تا چه حد جدی است و اگر مسلمانان بخصوص شيعيان‬ ‫انصاف ميداشتند بايد بر تحريف قرآن بسيار تاکيد ميکردند حال آنکه به عکس آن شاھديم روی تحريف نشدن قرآن بسيار تاکيد‬ ‫ميکنند و اين خود از مسخرگی دين خويی و اسالم و تشيع است!‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 16 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫اگرچه انگيزه و استدالل اين افراد شيعی مبنی بر تحريف قرآن لزوما ً از ديدگاه من درست نيست ولی حکم آنھا مبنی بر‬ ‫تحريف قرآن منطقی و قابل پذيرش است‪ .‬شايد بپرسيد اگر شيعيان تا اين مقدار به تحريف قرآن باور دارند چرا آنرا به روشنی‬ ‫اعالم نميکنند؟ پاسخ اين است که ديگر روشن تر از اين ھمه کتاب چگونه آنرا بايد اعالم کنند؟ ولی اين کتابھا را خواص و‬ ‫علما قرار بوده است بخوانند و قرار نيست اين کتابھا را مردم عامی و نادان شيعه بخوانند‪ ،‬برای ھمين است که مطالب اين‬ ‫کتابھا را شيعيان عادی نميدانند بلکه ماليان و بلکه ماليان درجه باال ميدانند‪.‬‬ ‫آنچه بھتر بود پرسش کننده ميپرسيد اين است که چرا شيعيان با توجه به اعتقادشان به تحريف قرآن اسالم را کنار نميگذارند؟‬ ‫پاسخ اين است که چون ميگويند ھمين قرآن تحريف شده نيز خوب است و مورد تاييد معصوم بوده است‪ .‬ولی اگر قرآن‬ ‫تحريف شده باشد اين يک تناقض خارجی است چون خود قرآن ميگويد تحريف نخواھد شد )سوره الحجر آيه ‪ (9‬و به ھمين‬ ‫دليل قرآن باطل خواھد بود! بازھم ممکن است پرسيده شود پس چرا شيعيان اسالم را به دليل اين تناقض آشکار کنار‬ ‫نميگذارند؟ پاسخ اين است که ھمانطور که گفته شد‪ ،‬چون تشيع مکتبی بدنام و به شدت آلوده به تقلب و دغل کاری و دورويی‬ ‫است و ھمانطور که خود گفته اند اگر بگويند قرآن تحريف نشده است نيز از روی تقيه و دروغ است!‬ ‫برای اثبات اينکه علمای شيعه که منکر تحريف قرآن بوده اند نيز از روی تقيه اينکار را کرده اند يک نويسنده اھل تسنن‬ ‫استدالل زيبايی کرده است‪:‬‬ ‫عدنان بحراني‪ ،‬ميگويد‪ :‬صدوق و شيخ طوسي و سيد مرتضي از کساني ھستند که تحريف را انکار کردھاند]مشارق‬ ‫الشموس الدريه ص‪.[132 ،‬‬ ‫مالحظه‪ :‬در اين زمان ھر شيعھاي که تحريف قرآن را انکار ميکند چه عالم باشد يا عامي به اين علماء طوسي‪ ،‬و‬ ‫طبرسي‪ ،‬و صدوق و مرتضي‪ ،‬استناد ميکند‪.‬‬ ‫آيا از روي حقيقت تحريف را انکار کرده اند يا از روي تقيه‪ ،‬آنان از روي تقيه تحريف را انکار کردھاند بنابر ادله‬ ‫ذيل‪:‬‬ ‫‪ -1‬کتابي تاليف نکردھاند براي رد بر کساني که به تحريف قايل ھستند‪.‬‬ ‫‪ -2‬ھمانا آنان قائلين به تحريف قرآن‪ ،‬را با لقب آيت ﷲ و عالمه ذکر ميکنند و به آنان احترام ميگذارند و آنان را‬ ‫مرجع خود قرار ميدھند‪.‬‬ ‫‪ -3‬درباره انکارشان احاديثي از ائمه روايات نکردھاند‪.‬‬ ‫‪ -4‬در کتابھايشان روايتي ذکر کردھاند که به صراحت از تحريف سخن ميگويد‪:‬‬ ‫أ – صدوق‪ ،‬از جابر بن جعفر روايت ميکند که گفت‪ :‬شنيدم که رسول ﷲ )صلى ﷲ عليه وسلم( فرمود‪ :‬سه‬ ‫چيز روز قيامت ميآيد و شکايت ميکند‪ ،‬قرآن‪ ،‬و مسجد و عترت‪ ،‬قرآن ميگويد‪ :‬اي پروردگارا‪ ،‬مرا تحريف‬ ‫کردند و مرا پاره نمودند]بيان‪ ،‬خوئی ص‪.[228 ،‬‬ ‫و صدوق ھمچنين ميگويد‪:‬‬ ‫ھمانا سورة احزاب زنان قريش را رسوا ساخت و از سوره بقره طوالنيتر بود ليکن کمش کردند و تحريفش‬ ‫نمودند]ثواب االعمال ص‪.[139 ،‬‬ ‫ب‪ :‬طوسي‪ :‬کتاب رجال الکشي را تھذيب نموده‪ ،‬و أحاديثي که درباره تحريف قرآن است در آن ميباشد‪ ،‬نه‬ ‫آنھا را حذف کرده و نه پاورقي زده و نه آنھا را نقد نموده است و سکوتش دليل بر موافقتش ميباشد‪.‬‬ ‫‪ -1‬از ابو علي خلف بن حامد گفت حسين بن طلحه مرا حديث گفت‪ ،‬از ابو فاضل از يونس بن يعقوب از بريد‬ ‫العجلي از ابو عبدﷲ که گفت‪:‬‬ ‫خداوند نام ھفت کس در قرآن نازل کرد‪ ،‬سپس قريش شش تاي آن را حذف کردند و ابو لھب را باقي گذاشتند‬ ‫]رجال الکشی ص‪.[.247 ،‬‬ ‫‪ -2‬روايت ديگر‪ :‬امور دينت را در غير شيعھمان نگير‪ ،‬زيرا که اگر از آنان گذشتي‪ ،‬دينت را از خائنين‬ ‫ميگيري‪ ،‬آن کساني که خيانت کردند به خدا و رسولش و امانتشان را خيانت کردند‪ ،‬آنان بر کتاب خدا امين‬

‫‪8/11/2009‬‬

‫‪Page 17 of 17‬‬

‫‪Untitled 2‬‬

‫داشته شدند پس تحريف و تبديلش نمودند]تھذيب االحکام ج‪ 1 ،‬ص‪.[.57 ،‬‬ ‫‪ -1‬از ھيثم بن عروه تميمي گفت‪ :‬از ابو عبدﷲ پرسيدم درباره آيه‪:‬‬ ‫ق﴾‬ ‫﴿فَا ْغ ِسلُوا ُوجُوھَ ُك ْم َوأَ ْي ِديَ ُك ْم إِلَى ْال َم َرافِ ِ‬ ‫پس فرمود‪ :‬اين چنين نازل نشده‪ ،‬ھمانا‪» :‬فاغسلوا وجوھکم من المرافق« ميباشد‪ ،‬سپس دست کشيد از آرنجش‬ ‫تا انگشتانش]مرجع سابق ج‪ ،‬ص‪.[.220 ،‬‬ ‫و تقيه نزد شيعه داراي فضيلت بزرگي ميباشد‪.‬‬ ‫‪ -1‬کسي که تقيه ندارد ايمان ندارد]مرجع سابق ح‪ 2 ،‬ص‪.[.225 ،‬‬ ‫‪ -2‬از ابو عبدﷲ روايت است كه فرمود‪ :‬اي ابو عمر نه دھم دين در تقيه ميباشد‪ ،‬و کسي که تقيه نکند دين‬ ‫ندارد]رجال الکشی ص‪.[.10 ،‬‬ ‫‪ -3‬ابوعبدﷲ )عليه السالم( گفت‪ :‬اي سليمان‪ ،‬ھمانا شما بر ديني ھستيد‪ ،‬که اگر کسي آن را پنھان کند خداوند‬ ‫وي را عزت ميدھد‪ ،‬و کسي که آن را پخش و آشکار کند خداوند او را ذليل و خوار خواھد کرد]اصول کافی‬ ‫ج‪ 2 ،‬ص‪.[.222 ،‬‬ ‫کساني که قايل به تحريف قرآن ھستند‪ ،‬ميگويند که انکار آن دسته علما از روي تقيه بوده است‪.‬‬ ‫‪ -1‬نعمت ﷲ جزايري‪ ،‬ميگويد‪ :‬چنين ظاھر ميشود که اين قول]يعنی قول انکار تحريف‪ [.‬بخاطر مصلحت‬ ‫بسياري از آنان صادر شده است‪ ،‬از جمله بستن باب طعن بر قرآن که اگر اين در قرآن رواست‪ ،‬پس چگونه‬ ‫عمل کردن به قواعد و احکامش درست است در حالي که دست خودش تحريف قرار گرفته است]مراجعه شود‬ ‫به نعمت ﷲ جزايری و تحريف قرآن‪.[.‬‬ ‫‪ -2‬نوري طبرسي‪ ،‬ميگويد‪ :‬کسي که در کتاب التبيان طوسي بنگرد‪ ،‬برايش واضح ميگردد‪ ،‬که روش وي در‬ ‫کتاب مدارا و ھمخواني با مخالفين ميباشد سپس طبرسي براي اثبات سخنش دليل ميآورد و ميگويد‪ :‬و آنچه که‬ ‫سيد بزرگوار علي بن طاووس در کتابش سعد السعود گفته است‪ ،‬ميگويد‪ :‬ما آنچه که جدم ابو جعفر طوسي در‬ ‫کتابش التبيان آورده ذکر ميکنيم‪ ،‬و تقيه ايشان را واداشت تا اينکه بر آن اکتفا کنند]فصل الخطاب ص‪38 ،‬‬ ‫نوری طبرسی‪.[.‬‬ ‫‪ -3‬سيد عدنان بحراني‪ :‬پس آنچه که از مرتضي و صدوق و طوسي از انکار تحريف گفته شده فاسد و باطل‬ ‫ميباشد]مشارق الشموس الدريه ص‪.[.129،‬‬ ‫‪ -4‬دانشمند ھندي احمد سلطان ميگويد‪ :‬کساني که تحريف قرآن را منکر شدھاند‪ ،‬انکار آنان حمل بر تقيه‬ ‫ميشود]تصحيف الکاتبين ص‪ 18 ،‬به نقل از کتاب شيعه و قرآن‪ ،‬احسان الھی ظھير‪.[.‬‬ ‫‪ -5‬ابو الحسن عاملي در کتابش‪» :‬تفسير مرآة االنوار و مشکاة االسرار« بر کساني که منکر تحريف قرآن‬ ‫ھستند‪ ،‬رد نموده در بابي بعنوان‪ :‬بيان خالصه اقوال علماي ما در تغيير قرآن‪ ،‬و ناتوان و سست بودن استدالل‬ ‫کساني که تغيير و تحريف را انکار کردھاند]رجوع شود به ابوالحسن عاملی و تحريف قرآن‪.[.‬‬ ‫از سوی ديگر احاديث اھل تسنن اما از معتبر ترين کتابھای اھل تسنن ھستند‪ ،‬راويان نيز از مشھور ترين راويان ھستند‪ .‬دو‬ ‫شبھه ای که مسلمانان ممکن است در مورد اين احاديث مطرح کنند يکی اين است که بر اساس علوم حديث ھرگاه حديثی بر‬ ‫ضد قرآن باشد از اعتبار ساقط است و نميتواند حديث درستی باشد‪ .‬دوم اين است که راويان اين احاديث مشکوکند‪ ،‬پاسخ ھر‬ ‫دو شبھه را من در نوشتاری با فرنام "سفسطه ھای رايج پيرامون تاريخ اسالم" داده ام‪ .‬پاسخ به شبھه نخست در اينجا و پاسخ‬ ‫به شبھه دوم در اينجا‪ .‬بنابر اين از آنجا که اھل تسنن نيز مطالب کتب صحاح سته را کامالً صحيح ميدانند بايد بپذيرند که قرآن‬ ‫تحريف شده است‪.‬‬ ‫نتيجه آنکه احتمال درستی اين احاديث با توجه به ساير اطالعات تاريخی که از شيوه جمع آوری قرآن داريم و در نوشتار "آيا‬ ‫قرآن تحريف شده است" مفصالً راجع به آنھا توضيح داده شد بيش از احتمال نادرستی آنھاست‪ .‬و با توجه به تمام اين شواھد و‬ ‫استدالالت بخردانه به نظر می آيد که حکم دھيم قرآن تحريف شده است‪.‬‬

‫‪8/11/2009‬‬