Mkqºk¿kkLk Mkqºk yux÷u þwt ? * Mkqºk yux÷u økwYðtËLk, [iíÞðtËLk, Mkk{krÞf, «rík¢{ýLke Ãkrðºk r¢Þk{kt çkku÷kíkk Ä{o ÃkkXku. * Mkqºkku yux÷u økýÄh ¼økðtíkku ðøkuhuyu çkLkkðu÷e Ä{oLke MkwtËh h[Lkk.
jainuniversity.org
* Mkqºkku yux÷u ÌËÞLkk ¼kðkuLku Ãkrðºk çkLkkððkLke r¢Þk.
* çku «rík¢{ý yLku Ãkkt[ «rík¢{ýLkk Mkqºkku ytíkh søkíkLku ysðk¤Lkkhk Au yLku ði¿kkrLkf rLkÞ{kuÚke økwtÚkkÞu÷k Au. * MkqºkLku yÚko Ãkqðof òýðkÚke ði¿kkrLkf ÃkrhðíkoLk yLku ¼kðkuLke ð]rØ ÚkkÞ Au. * Mkqºk yux÷u AtË, ÷Þ, ¼kð, hMk yLku yÚkoLku «økx fhLkkhku rËÔÞ æðrLk. * Mkqºk yux÷u Ãkh{ «f]ríkLkk ÷Þ MkkÚku ÃkkuíkkLkku ÷Þ {u¤ððkLke ÃkkðLk r¢Þk. * Mkqºk¿kkLk yux÷u ykí{¿kkLkLkku «kó fhðkLkku rËÔÞ Ãkw÷. * Mkqºk¿kkLk yux÷u SðLkLke ¾hkçkeLke þwrØ yLku yktíkrhf økwýkuLke ð]rØ fhðkLke hkMkkÞrýf «r¢Þk.
ykð~Þf MkqºkkuLkku WÃkÞkuøk fhíkkt... * {wÿk çkíkkzkÞ Au. * «rík¿kk ÷uðkÞ Au.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é * æÞkLk fhkÞ Au
* òÃk fhkÞ Au.
* þktríkLke Wƽku»kýk ÚkkÞ Au.
* ðtËLkk ÚkkÞ Au.
* «kÂåAík {tøkkÞ Au.
* ûk{k {tøkkÞ Au.
* «kÚkoLkk fhkÞ Au.
* Mk{wn{kt Mkqh ÃkqhkÞ Au.
* rðrÄ ÚkkÞ Au.
* AwxAkx {tøkkÞ Au.
* MÚkkÃkLkk MÚkÃkkÞ Au.
* MÚkkÃkLkk WíÚkkÃkLk ÚkkÞ Au.
* çknw{kLk ÚkkÞ Au.
Sutra gyana # 1
www.jainuniversity.org
Mkqºk Ãkrh[Þ Mkqºk
þk {kxu
Lkðfkh {tºk, Ãktr[trËÞ, EåAkr{ ¾{kMk{ýku, EåAfkh, ErhÞkðrnÞt, yÒkíÚk , ÷kuøkMMk, fhur{¼tíku, Mkk{kEÞ ðÞsw¥kku, støk®[íkk{rý, WðMkøøknht, sÞðeÞhkÞ, fÕ÷kýftËt, MktMkkhËkðkLk÷, ðtrË¥kw , yç¼wrxTXyku, Mkkík÷k¾, ÷½wþktrík, {Lnrsýkýt,
òÃk æÞkLk {kxu økwYMÚkkÃkLkk {kxu ËuðøkwÁLku ðtËLk {kxu MkwøkwÁLku Mkw¾ þkíkk ÃkwAðk {kxu ÃkkÃkLkk «kÞrùík {kxu fkWMMkøøk{kt ykøkkh {kxu {k¤k fkWMMkøøk{kt M{hý rðhríkLkk Ãkå[fT¾ký {kxu Mkk{krÞf Ãkkhðk {kxu þkïíkk íkeÚko M{hý {kxu MíkðLk kuík {k¤k òÃk {kxu «¼w «kÚkoLkk {kxu ÚkkuÞ Míkwrík {kxu ÚkkuÞ MkßÍkÞ 12 ðúíkLkk yrík[kh økwYrðLkÞ ykþkíkLkkLku ¾{kððk 84 ÷k¾ ÞkurLk MkkÚku ûk{kÃkLkk þktríkLke WËT½ku»kýk ©kðfLke MkßÍkÞ
jainuniversity.org
Mkf÷íkeÚko,
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é ºký ÷kufLkk íkeÚkkuoLke ðtËLkk.
ÃkkXþk¤k{kt ¼ýkðkíkk Mkqºkku * Mkk{krÞfLkk,
* [iíÞðtËLkLkk,
* ËuððtËLkLkk
* çku «rík¢{ýLkk,
* Ãkkt[ «rík¢{ýLkk,
* [kh «fhý,
* ºký ¼k»Þ,
* A f{oøkútÚk,
* ÷½w Mktøkúnýe,
* çk]níkT Mktøkúnýe
* ík¥ðkÚko,
* ûkuºk Mk{kMk
* Þkuøkþk, ¿kkLkMkkh
* ðihkøÞ þíkf,
* ®MkËwh «fhý
Sutra gyana # 2
www.jainuniversity.org
ÃkkXþk¤k{kt ¼ýu÷k MkqºkkuÚke fhkíke þw¼r¢Þk * Mkk{krÞf,
* økwYðtËLk,
* [iíÞ ðtËLk,
* ËuððtËLk,
* Vkuxk ðtËLk,
* îkËþkðíkoðtËLk,
* Ãkki»kÄ,
* ËuMkkðøkkrMkf,
* yríkrÚk Mktrð¼køk
* Ãkkt[ «rík¢{ý * hkE{wnÃk¥ke, * {ktz÷k * WÃkÄkLk * Ãkrz÷uný
* MktÚkkhk ÃkkuherMk
* ÃkkuhMke, * Ãkå[fT¾ký Ãkkhðwt, jainuniversity.org * ðk[Lk, * LkkýLker¢Þk, * øk{ýk øk{ýu.
økkÚkk økku¾ðkLke heík 1) økwÁ{nkhks ÃkkMku fu ÃkkXþk¤kLkk rþûkf ÃkkMku rðLkÞ Mkrník þwØ Wå[kh Ãkqðof økkÚkk ÷uðe òuEyu. 2) ÷eÄu÷e økkÚkk økku¾íke ð¾íku, [kuÃkze{kt íku økkÚkkLkk yûkhku Mkk{u s Lksh hk¾ðe òuEyu. [kuÃkze çknkh Lksh hk¾eLku økkÚkk økku¾kÞ Lkrn. 3) økkÚkkLkkt [kh ÃkkË nkuÞ Au. íku{kt Mkki«Úk{ yuf÷wt «Úk{ ÃkkË s økku¾ðwt òuEyu. Ãknu÷wt ÃkkË økku¾kE økÞk ÃkAe çkeswt ÃkkË økku¾ðwt òuEyu. íÞkh ÃkAe Ãknu÷wt yLku çkeswt yk çktLku ÃkkË MkkÚku økku¾ðkt òuEyu. yk{ yzÄe økkÚkk Mkkhe heíku økku¾kE økÞk ÃkAe, yuf÷wt ºkeswt ÃkkË økku¾ðwt òuEyu. ºkeswt ÃkkË Mkkhe heíku økku¾kE økÞk ÃkAe, [kuÚkwt ÃkkË økku¾ðwt òuEyu. íÞkh ÃkAe ºkeswt yLku [kuÚkwt yk çktíku ÃkkË MkkÚku økku¾ðkt òuEyu. yk{ Lke[uLke yzÄe økkÚkk Mkkhe heíku økku¾kE økÞk ÃkAe s, yk¾e økkÚkk yuf MkkÚku Mkkhe heíku økku¾eLku YZ fhðe òuEyu. 4) yk{ ¾qçk Mkkhe heíku økku¾eLku YZ fhu÷e økkÚkk sÕËe ¼w÷kíke LkÚke, ÷ktçkk Mk{Þ MkwÄe ÞkË hnu Au. 5) rþûkfu ykðe heíku økku¾kELku YZ ÚkÞu÷e økkÚkk s ÷uðe òuEyu. 6) [kuÃkze çknkh Lksh hk¾eLku {kºk çku r{rLkx økku¾u÷e økkÚkk YZ ÚkÞu÷e nkuíke LkÚke. íku {kºk Äkhe ÷eÄu÷e s nkuÞ Au, íkuÚke Úkkuze ðkh{kt s ¼w÷kE òÞ Au. f÷kf/çku f÷kf MkwÄe Ãký ÞkË hnuíke LkÚke.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
7) rþûkfu økku¾kELku YZ ÚkÞk ðøkhLke, {kºk Äkhe ÷eÄu÷e økkÚkk ÷uðe òuEyu Lkrn.
Sutra gyana # 3
www.jainuniversity.org
Ãkkt[ «rík¢{ýLkk Mkqºkku MktçktrÄík «&{k¤k «. 1 õÞk MkqºkLke h[Lkk yufÚke ðÄw ÔÞÂõíkykuyu (þkMkLkËuðe) fhe Au ? W. 1 MktMkkh Ëkðk. «.2 õÞk Mkqºk{kt çku ¼k»kkLkku WÃkÞkuøk fhkÞku Au ? W.2 1. MktMkkh Ëkðk, 2.Mkk{kEÞ ðÞsw¥kku, 3. yrík[kh, 4. Mkkøkh [tËku, 5. RåAfkh
jainuniversity.org
«.3 õÞk MkqºkLkk ºký swËk swËk Lkk{ Au ? W.3 1. Lkðfkh {nk{tºk, 2. ðtrË¥kwMkqºk. «.4 õÞk õÞk MkqºkLkk çkççku Lkk{ku Au ? W.4 1)÷kuøkMMk-Lkk{Míkð.
2)Lk{wíÞwýt-þ¢Míkð.
3) sÞðe[hkÞ-«kÚkoLkk Mkqºk
4)RåAkr{¾{k-Ãkt [ kt ø k«rýÃkkíkMkq º k
5) Ãkt®[rËÞ-MÚkkÃkLkk Mkqºk.
6) rMkØkýt çkwØkýt-rMkØMíkð.
7) yrhntík [uEÞkýt-[iíÞ Míkð.
8) ÃkwfT¾hðhËe-©wíkMíkð.
9) Mkkøkh[tËku-Ãkki»kÄ ÃkkhðkLkwt Mkqºk
10) Lk{kuznoík-Ãkt[ Ãkh{uce Mkqºk
11) yêkEssuMkw- {wrLkðtËLk Mkqºk
12) RåAfkh-MkwøkwY Mkw¾þkíkk Ãk]åAk
13) fhur{ ¼tíku-«rík¿kkMkqºk
14) LkkýÂB{-yrík[kh.
15) Mkk{kEÞ-Mk{krÞf ÃkkhðkLkwt Mkqºk
16) RrhÞkðrnÞt-÷½w«rík¢{ý
17) søk®[íkk{rý-[iíÞðtËLkMkqºk
18) Mkf÷ íkeÚko- íkeÚko ðtËLkk
19) yç¼wêeyku- økwY ¾k{ýk Mkqºk
20) ðktËýk- økwY ðtËLkk Mkqºk.
21) MktMkkhËkðk-ðehMíkwrík
22) íkMMkW¥khe-rðþu » k þw r Øfhý Mkq º k
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
23) yÒkíÚk-ykøkkh Mkqºk. «.5 õÞw Mkqºk çkku÷íkkt çku {wÿkLkku WÃkÞkuøk ÚkkÞ Au ? W.5 1) sÞðeÞhkÞ.
Sutra gyana # 4
2) ðtrË¥kw.
3) ðktËýk.
www.jainuniversity.org
«.6 õÞk çku MkqºkkuLkk rð[khku yuf Mkh¾k Au ? W.6 1) f{÷ Ë÷,
2) ÞMÞk: ûkuºkt,
3) st®f[e,
4) òðtrík,
5)òðtík,
6) EåAkr{ ¾{kMk{ýku,
7) ðuÞkðå[,
8) ¿kkLkkrË,
9) EåAfkh
10) MkÔðMkrð,
11) Mkwy ËuðÞk,
12) SMkur¾íku,
13) Lk{kuznoíkT.
jainuniversity.org
«.7 {kºk økwshkíke ¼k»kk{kt õÞk õÞk Mkqºk Au ? W.7 1. yrík[kh, 2. Mkf÷íkeÚko,
3.Mkkík ÷k¾, 4. 18 ÃkkÃk MÚkkLkf.
«.8 õÞk MkqºkÚke yZe îeÃkLkk MkkÄwykuLku ðtËLkk ÚkkÞ Au ? W.8 1) yêkE ssuMkw, 2) Mkf÷íkeÚko, 3) òðtíkfurð, 4) Lk{ku ÷kuyuMkÔðMkknqýt «.9 õÞk MkqºkÚke ºký ÷kufLkk íkeÚko-®çkçkLku Lk{Mfkh ÚkkÞ ? W.9 1) st®f[e, 2) Mkf÷íkeÚko, 3) søk®[íkk{ýe, 4)òðtrík [uEykE
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.10 «rík¢{ý{kt õÞk Mkqºkku çkuLkku ¼ýe (çkku÷e) þfíkk LkÚke ?
W.10 1) ðhfLkf, 2) rðþk÷ ÷ku[Lk, 3)Lk{kuznoíkT, 4) MkwyËuðÞk,5) Lk{kuzMíkw, 6) SMkur¾¥ku. «.11 õÞwt Mkqºk ÃkwY»kkuLku çkku÷ðkLke Lkk Ãkkze Au ? W.11 f{÷Ë÷. «.12 õÞk MkqºkkuLkwt fkWMMkøøk{kt M{hý ÚkkÞ Au ? W.12 1. Lkðfkh, 2. ÷kuøkMMk, 3. Lkkýtr{.
Sutra gyana # 5
www.jainuniversity.org
«.13 õÞk MkqºkkuLku fkWMMkøøk{kt þktríkÚke Mkkt¼¤ðkLkk nkuÞ Au ? W.13 1) [kh ÚkkuÞLkk òuzk,
2) LkkLke þktrík,
3) {kuxe þktrík,
4) f{÷Ë÷,
5) ÞMÞk: ûkuºkt,
6) ¿kkLkkrË økwý,
7) SMkur¾¥ku,
8) Mkðuo Þûkk,
9) MkwyËuðÞk,
10) ÃkfT¾e Mkqºk (©kðfku {kxu)
«.14 fkWMMkøøk{kt MkqºkLkk M{hýLkk çkË÷u õÞk rð»kÞLkw ®[íkðLk ÚkkÞ Au ? W.14 íkÃk®[íkðLkLke ¼kðLkk hkE «rík¢{ý ð¾íku fhkÞ [u.
jainuniversity.org
«.15 õÞk Mkqºk{kt 24 íkeÚkOfh ¼økðkLkLkkt Lkk{ku ykðu Au ? W.15 1) ÷kuøkMMk, 2) Mkf÷kznoíkT, 3) {kuxe þktrík.
«.16 õÞk Mkqºkku{kt 5 íkeÚkOfh ¼økðkLkLkk Lkk{ku ykðu Au ? W.16 1) fÕ÷kýftËt,
2) søk®[íkk{®ý
«.17 õÞk Mkqºkku{kt 2 íkeÚkOfh ¼økðkLkLkk Lkk{ku ykðu Au ? W.17 1) rMkØkýt çkwØkýt,2) yrsík þktrík.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.18 õÞk Mkqºkku{kt {kºk 1 íkeÚkOfh ¼økðkLkLkwt Lkk{ ykðu Au ?
W.18 ¼õíkk{h, WðMkøøknht, MktMkkhËkðk, LkkLke þktrík, [W¬MkkÞ, Mktríkfht, MLkkíkMÞk. «.19 õÞk Mkqºk{kt þkïíke «rík{kLke MktÏÞk (íkÚkk Lkk{) ykðu Au ? W.19 Mkf÷íkeÚko, søk®[íkk{ýe «.20 õÞk Mkqºk{kt 170 ¼økðkLkLke (5 htøkLke ÃkrhðkhLke) ðkík ykðu Au ? W.20 ðhfLkf, søkík®[íkk{ýe «.21 õÞk Mkqºk{kt 20 rðhn{kLk ¼økðkLkLkk fuð¤¿kkLke íkÚkk MkkÄwe MktÏÞk ykðu Au? W.21 søkík®[íkk{ýe. «.22 õÞk MkqºkLkku WÃkÞkuøk MksÍkÞ íkhefu ÚkkÞ Au? W.22 MktMkkhËkðk, ¼hnuMkh, WðMkøøknht, Lkðfkh, {LnSýkýt Sutra gyana # 6
www.jainuniversity.org
«.23 õÞk MkqºkLkku WÃkÞkuøk MíkðLk íkhefu ÚkkÞ Au ? W.23 WðMkøøknht, Mktríkfht, yrsíkþktrík, «.24 õÞk MkqºkLkku WÃkÞkuøk {ktøkr÷f fkÞkuo{kt ÚkkÞ ? W.24 Lkðfkh, WðMkøøknht, Mktríkfht, LkkLke þktrík, {kuxe þktrík. «.25 õÞk MkqºkLkku WÃkÞkuøk {kºk yuf s «rík¢{ý{kt ÚkkÞ Au ?
jainuniversity.org
W.25 Mkf÷íkeÚko, ¼hnuMkh, Mkf÷kznoíkT, yrsík þktrík.
«.26 õÞk MkqºkLkku WÃkÞkuøk ºký «rík¢{ý{kt ÚkkÞ Au ? W.26 yrík[kh, {kuxeþktrík, Mkf÷kznoíkT, yrsík þktrík, ÃkfT¾e Mkqºk, MLkkíkMÞk Míkwrík. «.27 õÞk Mkqºk {kºk økwY MktçktÄe WÃkÞkuøke ÚkkÞ Au ? W.27 RåAfkh, yç¼wrêyku, òðtíkfurð, yêkEssuMkw, Ãkt®[rËÞ, ðktËýk, RåAkr{¾{k, ykÞrhÞ WðßÍkÞ, ¼wðLkËuðíkk Míkwrík, ûkuºk Ëuðíkk Míkwrík.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.28 õÞk Mkqºk çkÄk {kuxk yðksu MkkÚku {¤e çkku÷u Au ?
W.28 MktMkkh Ëkðk, yk{w÷k÷ku÷Äq÷e, MkwyËuðÞk, ¾{kMk{ý, Lk{kuzMíkwðÄo{kLkkÞ, ðhfLkf, Lk{kuznoíkT, ¼økðkLkznt. «.29 õÞk Mkqºk{kt yLkuf {nkÃkwY»kkuLkk Lkk{ku Au ? W.29 ¼hnuMkh. «.30 ð»ko{kt ËuðMke-hkE «rík¢{ý fux÷k fhkÞ Au ? W.30 ËuðrMk-335- (360), hkE-360. «.31 ð»ko{kt {ktøkr÷f «rík¢{ý fux÷k fhkÞ Au ? W.31
25 (Ãkå[eMk)
Sutra gyana # 7
www.jainuniversity.org
«.32 ð»ko{kt ÃkfT¾e [W{kMke-MktðíMkhe fux÷kfhkÞ Au ? W.32 ÃkfT¾e-21. [W{kMke-3. MkðtíMkhe-1 «.33 {kuxk Mkqºk ykðzíkkt Lk nkuÞ íkku íkuLkk MÚkkLku çkeò õÞk Mkqºk çkku÷kÞ ? W.33 yrík[kh = ðtrË¥kw, ðtrË¥kw = 50 Lkðfkh, Lkkýtr{ = 8 Lkðfkh, 1 ÷kuøkMMk = 4 Lkðfkh, ÃkfT¾e Mkqºk = ðtrË¥kw(©kðfLkk {kxu), íkÃk®[íkðLk = 16 Lkðfkh. «.34 õÞk Mkqºkku{kt 12 ykøkkhkuLkwt ðýoLk ykðu Au ? W.34 yÒkíÚk.
jainuniversity.org
«.35 õÞk MkqºkÚke 13 {ktøkýe ¼økðkLk ÃkkMku ÚkkÞ Au ? W.35 sÞðeÞhkÞ Mkqºk. «.36 õÞk Mkqºk{kt 12 ðúíkkuLkku yrÄfkh Mktrûkó-rðMík]ík ykðu Au ? W.36 yrík[kh Mkqºk, ðtrË¥kw Mkqºk. «.37 õÞk Mkqºk{kt 16 rðãkËuðeLkk Lkk{ku ykðu Au ? W.37 Mktríkfht, {kuxe þktrík.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.38 õÞk Mkqºk{kt 18 ÃkkÃkMÚkkLkfLkk Lkk{ku ykðu Au ? W.38 yZkh ÃkkÃkMÚkkLkf, yrík[kh, MktÚkkhkÃkkurhrMk.
«.39 õÞk Mkqºk{kt 19 «fkhLke rðhkÄLkkLke ûk{k {tøkkÞ Au ? W.39 EåAkr{Xkr{. «.40 õÞk Mkqºk{kt MkkÄwLkk 36 økwýLke xqtf rð[khýk Au ? W.40 Ãktr[trËÞ. «.41 õÞk Mkqºk{kt 5.(36) yk[khLke rðøkík ykðu Au ? W.41 Lkkýtr{Mkqºk.
Sutra gyana # 8
www.jainuniversity.org
«.42 õÞk Mkqºk{kt 24 íkeÚkOfhLkk Þûk-ÞrûkýeLkk Lkk{ku Au ? W.42 Mktríkfht Mkqºk. «.43 õÞk Mkqºk{kt íkeÚkOfh ¼økðkLkLkk 35 rðþu»ký ykðu Au ? W.43 (þ¢Míkð) Lk{wíÚkwýt Mkqºk. «.44 õÞk MkqºkÚke 6(9) fkuxe (ÃkØrík) Lkk Ãkå[fT¾ký ÚkkÞ ?
jainuniversity.org
W.44 fhur{¼tíku,ÃkkuMkn Mkqºk,Ëeûkk yðMkhu MkkÄw Mkðo fkuxeLkk Ãkå[fT¾ký(«rík¿kk) ÷u. «.45 õÞk MkqºkÚke 8 (4) Ãknkuh MkwÄeLkk rðhríkLkk Ãkå[fT¾ký ÚkkÞ ? W.45 fhur{ ¼tíku ÃkkuMknt. «.46 õÞk Mkqºk{kt 18,24,120 ¼ktøkkLke Mktrûkó ðkík Au ? W.46 ErhÞkðneÞt. «.47 õÞk MkqºkÚke 18 nòh þe÷ktøkLkk Äkhf {wrLkLku ðtËLkk ÚkkÞ ?
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
W.47 yzTZkEßsuMkw, Mkf÷íkeÚko.
«.48 õÞk Mkqºk{kt 84 ÷k¾ SðÞkurLkLke ûk{kÃkLkk {tøkkÞ Au ? W.48 Mkkík ÷k¾ Mkqºk. «.49 õÞk Mkqºk{kt 4 {tøk÷, ÷kuf{kt W¥k{, þhýYÃkLkk Lkk{ku Au ? W.49 MktÚkkhk ÃkkurhMke. «.50 õÞk MkqºkLku þkïíkwt Mkqºk fnuðkÞ (fne þfkÞ) Au ? W.50 Lkðfkh, Lk{wíÚkwýt, fhur{¼tíku. «.51 õÞk MkqºkLke h[Lkk fhðkÚke økwYyu rþ»ÞLku «kÞrùík ykÃÞwt ? W.51 Lk{kuÊnoíkT Mkqºk. Sutra gyana # 9
www.jainuniversity.org
«.52 õÞk MkqºkLke h[Lkk hkò (Mkt½)Lke rðLktíkeLkk fkhýu ÚkE ? W.52 WðMkøøknht, LkkLke þktrík, ¼õíkk{h. «.53 õÞk Mkqºk{kt yufÃký òuzkûkh ykðíkwt LkÚke ? W.53 MktMkkh Ëkðk, ySík þktrík-økkÚkk 37. «.54 õÞk MkqºkLke yuf økkÚkk{kt fwÁ fwÁ þçË 5 ð¾ík ykðu Au ?
jainuniversity.org
W.54 LkkLke þktrík økkÚkk, yÚk hûk hûk
«.55 õÞk MkqºkLke yuf økkÚkk{kt s ÷Lke çkkhk¾zeLkk 15 yûkhku Au ? W.55 MktMkkh Ëkðk-økkÚkk 4 «.56 õÞk MkqºkLke yuf økkÚkk{kt 7 {tºkkûkhku ykðu Au ? W.56 LkkLke þktrík. økkÚkk 14 ¼økðíke økwýðíke. «.57 õÞk MkqºkLke h[Lkk yLkuf hkøk{kt fhðk{kt ykðe Au ?
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
W.57 ySíkþktrík, MktMkkhËkðk Míkwrík, MLkkíkMÞk Míkwrík.
«.58 õÞk MkqºkLkwt M{hý ELÿ {nkhkò ELÿ Mk¼k{kt Þkuøk{wÿk{kt fhu Au ? W.58 Lk{wíÚkwýt Mkqºk. «.59 õÞk MkqºkLkku WÃkÞkuøk Lkðfkh ðk¤e økýíkkt ÚkkÞ Au ? W.59 Lkðfkh, ÷kuøkMMk, WðMkøøknht. «.60 õÞk Mkqºk{kt ©kðfLkk 36 MkËk[kh çkíkkzâk Au ? W.60 {LnSýkýt Mkqºk.
Sutra gyana # 10
www.jainuniversity.org
«.61 õÞk MkqºkLkku MktÃkqýo WÃkÞkuøk r¢Þk{kt ¾kMk ÚkkÞ Au ? W.61 sÞðeÞhkÞ, ÷kuøkMMk (fkWMMkøøk{kt) «.62 õÞk MkqºkLkku WÃkÞkuøk «rík¢{ý{kt Úkkuzk ytíkhu [kh rð¼køk{kt ÚkkÞ Au ? W.62 fÕ÷kýftËt, MktMkkhËkðk, MLkkíkMÞk, ¼økðkLkznt. «.63 õÞk MkqºkÚke VeèkðtËLk, Úkku¼ ðtËLk, îkËþkðíkoðtËLk ÚkkÞ ?
jainuniversity.org
«.63 EåAkr{ ¾{kMk{ýku, EåAkfkh, yç¼wrêyku.
«.64 Ãkkt[ «rík¢{ý{kt LkkLkk{kt LkkLkw Mkqºk yLku {kuxk{kt {kuxwt Mkqºk õÞwt ? W.64 LkkLkwt Mkqºk- (1) ¼økðkLkznt, (2) Lk{kuznoíkT. {kuxwt Mkqºk- (1) yrík[kh, (2) ÃkfT¾e Mkqºk. «.65 Ãkkt[ «rík.Lke r¢Þk{kt ykuAk{kt ykuAku yLku ðÄw{kt ðÄw fkWMkøøk fux÷k ïkMkku ïkMkLkku nkuE þfu ? W.65 (1) ykuAk{kt ykuAk 8 ïkMkkuïkMk Ãkkt[u «rík¢{ý{kt. (2) ðÄw{kt ðÄw 1008 ïkMkkuïkMk MktðíMkhe «rík¢{ý{kt.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.66 fE {wÿk{kt õÞk Mkqºkku çkku÷kÞ Au ? W.66 * Ãkt®[rËÞ Mkqºk-MÚkkÃkLkk {wÿk * ¾{kMk{ýt- Ãkt[ktøk «rýÃkkík
* [iíÞðtËLk, Lk{wíÚkwýt, Mkf÷knoíkT=Þkuøk{wÿk * sÞ ðe[hkÞ, ykÞrhÞ, òðtík, òðtrík={wõíkkMkwÂõík {wÿk. * ÷kuøkMMk, LkkýB{e, Lkðfkh=fkWMkøøk {wÿk. * Lkðfkh-MÚkkÃkLk-WíÚkkÃkLk rðøkuhu yLkuf {wÿk. * ðktËýk-ÞÚkkòík {wÿk. * «rík¢{ý XkððkLkwt- Þ{wh {wÿk * ðtrË¥kw-ðehkMkLk {wÿk (ÄLkw»Þ {wÿk) * yrhntík [uEÞkýt=rsLk{wÿk. Sutra gyana # 11
www.jainuniversity.org
«.67 A ykð~Þf ¾kMk WÃkÞkuøke ÚkkÞ íkuðk 1-1 Mkqºk çkíkkzku. W.67 1) Mkk{krÞf-fhur{¼tíku, 2) [WrðMkíÚkku-[iíÞðtËLk, 3) ðtËLk-ðktËýk, 4) «rík¢{ý-EåAkr{ Xkr{. ðtrËíkw, 5) fkWMMkøøk-MkwyËuðÞk fhur{. ¿kkLk, ËþoLk, [krhºk yk[khLkk., 6) Ãkå[fT¾kýLkðfkhþe, [Wrðnkh Ãkå[fT¾ký rðøkuhu . «.68 su Mkqºk{kt ¿kkLkLkk WÃkfhýLkk yLku yk[khLkk Lkk{ Au íku ÷¾ku ? W.68 yrík[kh, Lkkýtr{.
jainuniversity.org
«.69 õÞk MkqºkÚke ©wík¿kkLkLku ðtËLk, ©wík ËuðeLkwt M{hý ÚkkÞ Au ? W.69 ÃkwfT¾hðh, f{÷Ë÷, MkwyËuðÞk, ðuÞkðå[økhkýt. «.70 õÞk MkqºkLkk Lkk{ AuÕ÷u Míkð þçË ykðu Au ? W.70 Lkk{Míkð, þ¢Míkð, ©wíkMíkð, rMkØMíkð, [iíÞMíkð. «.71 õÞk MkqºkÚke rMkØ ¼økðtíkkuLke Míkwrík ÚkkÞ Au ? W.71 rMkØkýt çkwØkýt.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.72 õÞk MkqºkÚke ûkuºk ËuðíkkLku ÞkË fhkÞ Au ? W.72 ÞMÞkûkuºkt, SMkur¾¥ku.
«.73 õÞk MkqºkLku çkku÷íkk (rðrÄ fhíkk) {wrLk fuð¤e ÚkÞk ? «.73 ErhÞkðrnÞt Mkqºk. «.74 õÞk Mkqºk{kt nkÚke, ®Mkn, f{¤, rËÃkf MkkÚku ¼økðkLkLke Mkh¾k{ýe fhkÞ Au ? W.74 Lk{wíÚkwýt Mkqºk. «.75 õÞk ðúíkLku MðefkhðkÚke ©kðf MkkÄw suðku çkLku ? W.75 Ãkki»kÄ, Mkk{krÞf. Sutra gyana # 12
www.jainuniversity.org
«.76 õÞk fkhý (r¢Þk)Úke ºký LkhfLkk Ër÷Þk ykuAk ÚkÞk ? W.76 18000 MkkÄwLku ¼kðÚke ðtËLkk fhðkÚke. «.77 õÞwt Mkqºk f¤þ fhíkkt çkku÷ðk{kt ykðu Au ? W.77 {kuxe þktrík, Lkðfkh, WðMkøøknht. «.78 õÞk MkqºkÚke 2 / 3 ÷exe çkku÷íkkt (rðrÄ ð¾íku) {kÚkk Ãkh ÃkkýeLkk Aktxýk fhkÞ Au ? W.78 {kuxe þktrík.
jainuniversity.org
«.79 õÞk MkqºkkuLkk ÃkkXku MkkÄw {nkhks «rík¢{ý{kt MkwÄkheLku çkku÷u Au ? W.79 fhur{ ¼tíku, EåAkr{ Xkr{. «.80 õÞk MkqºkkuLkk ÃkkXku Mk{Þ òuELku MkwÄkheLku çkku÷kÞ Au ? W.80 EåAkfkh, yç¼wrêyku, ðtrË¥kw, yrík[kh, ðktËýk, EåAkr{ Xkr{, «rík¢{ý Xkô ? «.81 st®fr[ þçËÚke þY Úkíkk ÃkËku ÷¾ku ? W.81 st®fr[ Lkk{ ríkíÚkt, st®fr[ yÃkr¥kyt, st®f®[ {ßsrðýÞ.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.82 Lk{ku þçËÚke þY Úkíkkt ÃkËku ÷¾ku ?
W.82 Lk{ku yrhntíkkýt, Lk{ku rMkØkýt, Lk{ku ykÞrhÞkýt, Lk{ku WðsÍkÞýt, Lk{ku ÷kuyu MkÔðMkknqýt, Lk{ku Sýkýt, Lk{kuznoíkT, Lk{kuMkÞkMkÔð., Lk{kuzMíkw ðÄo{kLkkÞ, Lk{ku Lk{: þkÂLíkLkkÚkkÞ, Lk{ku Lk{ku nÙkP nÙe P, Lk{ku Lk{ku ¼økðíkuznoíku, Lk{ku Lk{: þktíkÞu íkM{i, Lk{ku ¾{kMk{ýkýt. «.83 E þçËÚke þY Úkíkkt MkqºkLkk Lkk{ku ÷¾ku ? W.83 EåAkr{, EåAkfkh, EåAkfkhuýMktrËMkn¼øk., ErhÞk, EåAkfkhuý Mkt¼. yç¼wrêyku, E.Mkt.¼. [iíÞðtËLk, EåAkr{ Xkr{. «.84 WÃkÄkLk{kt õÞk MkqºkLke íkÃk-Mkrník ðk[Lkk (yLkw¿kk) ÷uðkÞ Au ? W.84 Lkðfkh, ÷kuøkMMk, ÃkwfT¾hðh, Lk{wíÚkwýt, rMkØkýt, ErhÞkðneÞt, íkMMkW¥khe, yÒkíÚk, yrhntík[uEykýt. Sutra gyana # 13
www.jainuniversity.org
«.85 fkWMkøøk Ãkqýo ÚkÞku íku çkeòLku ¾çkh fu{ Ãkzu ? W.85 Lk{ku yrhntíkkýt {kuxuÚke çkku÷ðkÚke. ({wÏÞ MkkÄw {nkhks fkWMkøøk Ãkkhu ÃkAe s ÃkhkÞ) «.86 õÞk «rík.Lkk yuf s fkW.{kt õÞk çku MkqºkLkwt M{hý ÚkkÞ Au ? W.86 MktðíMkheLkk «rík.{kt 40 ÷kuøkMMk yLku 1 Lkðfkh çkku÷kÞ Au. «.87 fkWMkøøk{kt õÞk Mkqºk MktÃkqýo, yÃkqýo yLku Úkkuzwt ykuAwt M{hý fhðkLkwt nkuÞ Au ?
jainuniversity.org
W.87 MktÃkqýo-þktríkLkkt fkW{kt., yÃkqýo-Mkkøkhðh økt¼ehk-fwMkwr{ý MðÃLk, ykuAwt (yÃkqýo)-[tËuMkw rLkB{÷ÞkrðrÄLkk fkWMkøøk{kt. «.88 õÞk «rík.{kt Ãkå[fT¾ký ykð~ÞfLke {wnÃkr¥kLkwt çku ð¾ík Ãkrz÷uný ÚkkÞ Au ? W.88 ÃkfT¾e, [W{kMke, MktðíMkhe, ËuðMke. «.89 {kºk {wnÃkr¥kLkwt Ãkrz÷nuý fhe õÞk «rík¢{ýLkku «kht¼ ÚkkÞ ? W.89 ÃkfT¾e, [ku{kMke, MktðíMkhe.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.90 «rík.{kt [k÷w r¢Þk(Mkqºk) Vhe õÞk fkhýu fhðe Ãkzu ? W.90 Aªf ykððkÚke, ykz ÃkzðkÚke.
«.91 ð»ko{kt õÞk 6 Mk¤tøk rËðMkku{kt Ãkkt[{ktÚke [kh (Ãkkt[) «rík¢{ý Mkt½ fhu Au ? W.91 rËðMk-©kðý ðrË 14 Úke ¼kËhðk MkwË-4 «rík¢{ý-[ku{kMke «rík¢{ý Akuze-çkkfeLkk-4 + {ktøkr÷f. «.92 MkkÄw-MkkæðeS {ktøkr÷f «rík. õÞkhu fhu ? W.92 ÃkfT¾e-[ku{kMke-MkðtíMkheLkk ykøk÷k rËðMku, rðnkh fhu÷ nkuÞ íku rËðMku. «.93 MkkÄw Mkkæðe nkuðk Aíkkt {kºk ©kðfku s «rík¢{ý{kt fE r¢Þk õÞwt Mkqºk çkku÷e fhu ? W.93 Mkk{krÞf ÷uðk ÃkkhðkLke rðrÄ, yêkEßsuMkw Mkqºkîkhk ðtËLkkLke r¢Þk. Sutra gyana # 14
www.jainuniversity.org
«.94 Ãkkt[ «rík.{kt ykðíkk ÚkkuÞLkk-3 òuzk õÞk çku «rík.{kt {kºk 12 f÷kf{kt çkku÷kÞ ? W.94 ÚkkuÞ-1. fÕ÷ký ftË, 2. MktMkkh Ëkðk, 3. MLkkíkMÞk. «rík¢{ý-hkE, 2. ÃkfT¾e-[W{kMke-MkðtíMkhe. «.95 õÞk çkççku MkqºkLkwt AuÕ÷wt ÃkË yuf Au, Ãký yÚko «ð]r¥k-swËe Au ? W.95 * Mkqºk-yç¼wrayku ÃkË-íkMMk r{åAkr{ Ëw¬zt «ð]r¥k-ûk{kÃkLkk * Mkqºk-ErhÞkðrnÞt ÃkË-íkMMk r{åAkr{ Ëw¬zt «ð]r¥k-ÃkkÃkLke yk÷ku[Lkk
jainuniversity.org
* Mkqºk-EåAkr{Xkr{ ÃkË-íkMMk r{åAkr{ Ëw¬zt «ð]r¥k-ÃkkÃkLke yk÷ku[Lkk * Mkqºk-MkÔðrð ÃkË-íkMMk r{åAkr{ Ëw¬zt «ð]r¥k-ÃkkÃkLke yk÷ku[Lkk * Mkqºk-fhur{¼tíku ÃkË-yÃÃkkýt ðkurMkhkr{ «ð]r¥k- «rík¿kk «kht¼ * Mkqºk-yÒkíÚk ÃkË-yÃÃkkýt ðkurMkhkr{ «ð]r¥k- fkWMkøøk «kht¼ * Mkqºk-ðktËýk ÃkË-yÃÃkkýt ðkurMkhkr{ «ð]r¥k- yrðLkÞLke ûk{k «.96 õÞk MkqºkLke AuÕ÷k økkÚkk yuf Mkh¾e Au ? W.96 sÞ ðeÞhkÞ Mkqºk, ÷½wþktrík Mkqºk, {kuxeþktrík Mkqºk.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.97 MkkÄw {. «rík¢{ý{kt ©kðfkuÚke swËk õÞk Mkqºkku çkku÷u Au ?
W.97 (1) ðtrËíkww-Ãkøkk{MksÍkÞ, (2) Lkkýtr{-MkÞýk MkýÒkÃkkýu, (3) Mkkík÷k¾-Xkýu f{ýu, (4) yrík[kh-ÃkfT¾e yrík[kh, (5) ÃkfT¾e Mkqºk, (6) ¾k{ýk (Lkðfkh)=[kh ¾k{ýkLkk ÃkkX. «.98 õÞk MkqºkLke yuf økkÚkk{kt MktMf]íkLke ykXu rð¼ÂõíkLkku «Þkuøk Au ? W.98 Mkqºk-Mkf÷kznoíkT økkÚkk-ðeh Mkðo. «.99 ÚkkuÞ-MíkðLk-Mkqºk hkøk- ([k÷) fkZâk rðLkk Wíkkð¤u õÞkhu çkku÷kÞ ? W.99 MkkÄw MkkæðeLkk fk¤ Ä{oLkk Mk{k[kh ykÔÞk ÃkAe Ëuð ðtËLk fhíke ð¾íku. «.100 Mk¥kh ¼uËe ÃkqòLkku Ëtz õÞk fkhýu «rík¢{ý fhLkkhLku ÚkkÞ ? W.100 Aªf ykððkÚke ([ku{kMke-MktðíMkhe ykrË «rík¢{ý{kt) Sutra gyana # 15
www.jainuniversity.org
«.101 hkºke Ãkku»kkíke «rík¢{ý Ãkqðuo ¾kMk fE r¢Þk fhu Au ? W.101 {ktz÷k, ([khu rËþk{kt sðkLke {ÞkoËk çkktÄðk) «.102 «rík¢{ý{kt Ãkku»kkíke sYhe þçË yÚkðk Mkqºk õÞk MkwÄkheLku çkku÷u ? W.102 Mkqºk 1) fhur{ ¼tíku þçË òð ÃkkuMknt, 2) Mkkík ÷k¾, yZkh ÃkkÃkLkk çkË÷u øk{ýk øk{ýu. «.103 hkºke Ãkku»kkíke «rík¢{ý çkkË fE r¢Þk fhu ?
jainuniversity.org
W.103 MktÚkkhk ÃkkurhrMk, ¼ýkððkLke.
«.104 Ãkkt[ «rík¢{ýLkk Mkqºk îkhk fE fE Äk{f r¢Þkyku ÚkkÞ ? W.104 1) Mkk{krÞf ÷uðkLkwt 5) økwYðtËLk,
2) hkºke «rík¢{ý,
3) [iíÞðtËLk, 4) ËuððtËLk,
6) Ãkki»kÄ,
7) ËuðMke «rík¢{ý,
8) [ku{kMke «rík¢{ý, 9) ÃkfT¾e «rík¢{ý, 11) MktÚkkhk ÃkkurhMke,
12) WÃkÄkLk,
10) MktðíMkhe «rík¢{ý, 13) Ãkå[fT¾ký ÃkkhðkLkwt,
14) Mkk{krÞf ÃkkhðkLkwt, 15) Ãkrz÷uný,
16) îkËþkðíko ðtËLk, 17) hkE{wnÃkr¥k,
18) {ktz÷k,
20) MkßÍkÞ,
19) øk{ýk øk{ýu,
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
21) þktríkf¤þ.
«.105 fkuEÃký 10 Mkqºk yLku íkuLkk h[rÞíkkLkk Lkk{ ykÃkku ? W.105
1) søk ®[íkk{rý-©e økkiík{ Mðk{eS,
2) Mkf÷kÊnoíkT-©e nu{[tÿk[kÞoS,
3) ¼õíkk{h, Lkr{Wý-©e {kLkíkwtøkMkqrhS,
4) WðMkøøknht-¼ÿçkknwwMkqrhS,
5) Lk{kuÊnoíkT / fÕÞký {trËh-©e rMkØMkuLk rËðkfh MkqrhS, 6) ÷½wþktrík-©e {kLkËuðMkqrhS,
7) MktMkkh Ëkðk-©e nrh¼ÿMkqrhS,
8) Mkf÷ íkeÚko-©e SðrðsÞS,
9) ySíkþktrík-©e LktrË»kuý{wrLk,
10) Mktríkfht-©e {wrLkMkwtËhMkqrhS. «.106 õÞk MkqºkLkk õÞk yûkhLku AkuzeLku, MkwÄkheLku, Mk{Þ òuELku çkku÷kÞ Au ? W.106 1) ðktËýk ykðÂMMkÞkyu (çkeSðkh), 2) EåAkfkh MkwnhkE (MkwnËuðrMk), 3) yç¼wrayku ËuðrMkyt (hkEÞt), 4) hkEykrË «rík¢{ý{kt sYhe MÚk¤u hkEÞt.
Sutra gyana # 16
www.jainuniversity.org
«.107 MkkÄw yLku ÃkkuMkkíkeLku ÄLÞðkË «rík¢{ý{kt ©kðfku õÞk þçËÚke ykÃku ? W.107 MkkÄw-ÄLÞ {wrLkhks (ÃkfT¾e yrík[kh{kt íkÚkk Xký¬{ýu Mkqºk ÃkAe) ÃkkuMkkíke- ÄLÞ ÃkkuMkkíke (øk{ýk øk{ýu Mkqºk çkkuÕÞk ÃkAe) çkku÷ðk{kt ykðu Au. «.108 õÞk Mkqºk Ãkt[ «rík¢{ýLke rðrÄ{kt çkku÷kíkk LkÚke ? W.108 Ãktr[trËÞMkqºk, MktÚkkhkÃkkurhMke, Mkkøkh[tËku, Mkk{kEÞ ðÞsw¥kku, {Ln rsýkýt. «.109 XkÔÞk ðøkh õÞk õÞk «rík¢{ý ÚkkÞ Au ?
jainuniversity.org
W.109 ÃkfT¾e, [W{kMke, MktðíMkhe.
«.110 õÞk «rík¢{ý{kt õÞk MkqºkLkku þçË (yûkh) MkwÄkhe çkku÷kÞ Au ? W.110 [ô{kMke «rík¢{ý{kt ðktËýk MkqºkLku ðE¬tíkku þçË MkqÄkhðkLkku nkuÞ Au. «.111 A ykð~Þf rðLkkLke {wnÃkr¥kLkwt Ãkrz÷nuý «rík¢{ý{kt õÞkhu ÚkkÞ ? W.111 ÃkfT¾e «rík¢{ý, [ku{kMke, MktðíMkhe, Mkk{krÞf ÷uðkLke, ÃkkhðkLke rðrÄ{kt. «.112 «rík¢{ý{kt 2+2+2=6 ðktËýk yufMkkÚku ¢{þ: õÞkhu çkku÷kÞ Au ? W.112 ÃkfT¾e, [ku{kMke, MktðíMkhe, «rík¢{ý Mk{kó ÚkkÞ íÞkhu ¢{þ: ¾k{ýk ¾kBÞk.
±ü ¿¢¢Ý¢² |¢±¼é
«.113 Ãkt[ «rík¢{ý{kt õÞw Mkqºk MkkÄw / ©kðf Úkkuzwt Mkk¼¤u / Úkkuzwt çkku÷u Au ? W.113 MktMkkh Ëkðk, Lk{kuzMíkw, yrík[kh.
«.114 A ykð~Þf{kt õÞk õÞk ykð~ÞfLkku «kht¼ {wnÃkr¥kLke Ãkrz÷nuýÚke ÚkkÞ Au ? W.114 Mkk{krÞf, ðtËý, Ãkå[fT¾ký. «.115 22 ¼økðkLkLkk MkkÄw «rík¢{ý õÞkhu fhu ? W.115 su Mk{Þu Ëku»k ÷køÞku nkuÞ íku Mk{Þu s fhe ÷u. «.116 «rík¢{ý{kt Ãkq.MkkÄw {.õÞk Mkqºk ©kðf çkku÷u íkku Mkkt¼¤u ? (ykËuþ ykÃku) W.116 ÚkkuÞ, MíkðLk, Mktríkfht, yrsíkþktrík, {kuxe þktrík, LkkLke þktrík. «.117 EåAfkh Mkqºk õÞk «rík¢{ý{kt çkku÷kÞ Au ? W.117 hkE «rík¢{ý{kt.
Sutra gyana # 17
www.jainuniversity.org