Skkn 2009

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG E-LEARNING TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNG

I.

ĐẶT VẤN ĐỀ.

Đổi mới phương pháp dạy - học là một trong những mục tiêu lớn ngành giáo dục & đào tạo đặt ra trong giai đoạn hiện nay và được Nghị quyết TW2, khoá VIII chỉ ra rất rõ ràng và cụ thể: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục - đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương tiện vào quá trình dạy và học, bảo đảm điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu của học sinh, nhất là sinh viên đại học. Phát triển mạnh phong trào tự học, tự đào tạo thường xuyên và rộng khắp trong toàn dân, nhất là thanh niên”. Năm học 2008-2009 là “Năm học Công nghệ thông tin” của ngành giáo dục, Bộ GD-ĐT đã yêu cầu các đơn vị, cơ sở giáo dục cần triển khai ngay các phần mềm mã nguồn mở trong công tác dạy học chính thức trong trường phổ thông và trong công tác quản lý. Bên cạnh đó, việc khai thác và sử dụng phần mềm mã nguồn mở trong các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước là một chủ trương lớn của Nhà nước. Những phần mềm nguồn mở có thể ứng dụng trong trường phổ thông hiện nay có thể kể đến các phần mềm như hệ điều hành Linux Ubuntu, Hacao Linux; bộ phần mềm văn phòng OpenOffice; bộ gõ chữ Việt Unikey; Hệ quản trị CSDL MySQL; … và đặc biệt là hệ thông quản lý học tập trực tuyến Moodle. Chúng ta đều biết, việc đổi mới phương pháp nhằm nâng cao hiệu quả dạy-học bất kỳ giai đoạn nào đều cần sử dụng tới công nghệ. Hiện nay, sản phẩm CNTT-TT phục vụ công tác giảng dạy và học tập ngày càng đa dạng, đa năng với sự tích hợp nhiều tính năng thông minh (đôi khi khá phức tạp) vì vậy đòi hỏi người dạy, người học cũng cần có kỹ năng nhất định để vận hành các phần mềm, thiết bị nhằm phục vụ hiệu quả cho việc dạy và học. “Ứng dụng E-Learning trong trường phổ thông” là một đề tài lớn; cần được nghiên cứu, triển khai và đúc kết kinh nghiệm trong nhiều năm. Vì vậy trong giới hạn của một sáng kiến kinh nghiệm này tôi xin phép chỉ đề cập tới việc nghiên cứu triển khai ứng dụng E-Learning bằng hệ thống quản lý học tập trực tuyến – Moodle, một trong những phần mềm mã nguồn mở vừa kể trên. Xin được nhắc lại rằng, phương tiện ứng dụng CNTT-TT trong giảng dạy và học tập là vô cùng phong phú, đa dạng, đa tính năng vì vậy để “làm chủ” được các phương Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

1

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

tiện này đòi hỏi mỗi chúng ta phải chịu khó tìm tòi, nghiên cứu, và mạnh dạn ứng dụng. Chuyên đề này được viết trên tinh thần chia sẻ nhiệt huyết và những kinh nghiệm đúc kết được trong quá trình tìm tòi, nghiên cứu E-Learning tại trường THPT chuyên Quang Trung – mong rằng có thể góp một phần công sức nhỏ bé vào việc đổi mới phương pháp giảng dạy – học tập của thầy và trò các trường phổ thông giáo dục tỉnh nhà.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

2

Nguyễn Văn Nghiêm

II.

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

NỘI DUNG CHÍNH.

Trong những năm gần đây, E-learning thu hút được sự quan tâm ngày càng nhiều của các tổ chức giáo dục đào tạo, các đơn vị nghiên cứu triển khai công nghệ thông tin, đặc biệt là sự quan tâm của các trường đại học và các viện nghiên cứu. Nhiều nhà chuyên môn cho rằng E-learning được đánh giá là cuộc cách mạng trong giáo dục thế kỷ 21. Vậy E-learning là gì?, Xây dựng hệ thống E-learning cho trường phổ thông như thế nào?,... tôi sẽ cùng các bạn trả lời những câu hỏi vừa nêu trên. 1. E-Learning là gì? Có thể xem E-learning như một phương thức dạy học mới, bổ sung và hỗ trợ cho các phương thức đào tạo truyền thống, tạo ra thêm cơ hội được học cho đông đảo tầng lớp xã hội và đặc biệt góp phần hiện đại hóa và nâng cao chất lượng giảng dạy. E-Learning là hình thức đào tạo có ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông. Cụ thể hơn, E-Learning là hình thức đào tạo sử dụng các phương tiện như máy tính, mạng Internet, mạng vệ tinh ...; nội dung đào tạo được phân phối qua Website, đĩa CD, băng audio/video. Với hình thức đào tạo này, học viên có thể tương tác với nhau và với giáo viên qua mạng máy tính, mạng vệ tinh dưới các hình thức như e-mail, thảo luận trực tuyến (chat), diễn đàn (forum), hội thảo trực tuyến (audio/video conferencing),… E-learning cho phép học viên làm chủ hoàn toàn quá trình học của bản thân, từ thời gian, lượng kiến thức cần học cũng như thứ tự học các bài, đặc biệt là cho phép tra cứu trực tuyến những kiến thức có liên quan đến bài học một cách tức thời, duyệt lại những phần đã học một cách nhanh chóng, tự do trao đổi với những người cùng học hoặc giáo viên ngay trong quá trình học. Xét về cấu trúc nền, nhìn chung, hệ thống E-Learning bao gồm các thành phần sau (1)

:

1) Hệ thống quản lý học tập (LMS Learning Management System) giúp xây dựng các lớp học trực tuyến hiệu quả. 2) Hệ thống quản lí nội dung học tập (LCMS - Learning Content Management System) cho phép tạo và quản lý nội dung học tập. 3) Các công cụ làm bài giảng (authoring tools) một cách sinh động, dễ dùng, và 1

Theo Cục Công nghệ thông tin - Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

3

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

cho phép chèn nhiều đối tượng khác nhau như hình ảnh, âm thanh, phim, …. 4) Điều quan trọng hơn là E-Learning đã được thế giới chuẩn hoá nên các bài giảng có thể trao đổi với nhau trên toàn thế giới cũng như giữa các trường học ở Việt Nam. Để giúp hiểu rõ hơn khái niệm này chúng ta có thể tham khảo các định nghĩa của một số nhà khoa học, công ty trên thế giới về e-learning: 

e-Learning là sử dụng các công nghệ Web và Internet trong học tập (William Horton).



e-Learning là một thuật ngữ dùng để mô tả việc học tập, đào tạo dựa trên công nghệ thông tin và truyền thông ( Compare Infobase Inc).



e-Learning nghĩa là việc học tập hay đào tạo được chuẩn bị, truyền tải hoặc quản lý sử dụng nhiều công cụ của công nghệ thông tin, truyền thông khác nhau và được thực hiện ở mức cục bộ hay toàn cục ( MASIE Center).



Việc học tập được truyền tải hoặc hỗ trợ qua công nghệ điện tử. Việc truyền tải qua nhiều kĩ thuật khác nhau như Internet, TV, băng đĩa video, các hệ thống giảng dạy thông minh, và việc đào tạo dựa trên máy tính (CBT) (Sun Microsystems, Inc).

2. Lựa chọn phần mềm. Hiện nay, có nhiều phần mềm có thể đáp ứng các yêu cầu nói trên của một hệ thống E-Learning. Trong số đó có thể kể đến các sản phẩm thương mại như BlackBoard, WebCT, Docent…, hay các sản phẩm mã nguồn mở như Moodle, Sakai, LRN, ILIAS, Atutor… Việc đầu tiên để xây dựng hệ thông E-Learning là lựa chọn một phần mềm thích hợp. Sau một thời gian tìm hiểu và tham khảo ý kiến của một số chuyên gia ELearning tôi quyết định chọn Moodle để nghiên cứu và triển khai. 3. Tính năng của Moodle. Moodle là hệ thông quản lý học tập có đầy đủ các thành phần theo yêu cầu của một cấu trúc hệ thống E-learning. Vì vậy trong khuôn khổ SKKN này tôi chỉ xin giới thiệu khái quát một vài tính năng cơ bản của Moodle. Bạn đọc quan tâm có thể tham khảo thêm tại trang web chính thức của Moodle (www.moodle.org). Hệ thống E-learning được xây dựng bởi Moodle có thể đáp ứng từ một lớp học nhỏ đến các trường đại học lớn trên 50.000 sinh viên như đại học Open PolyTechnique của Newzealand, Open University of UK, Athabasca University.... là một LMS phù

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

4

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

hợp với nhiều cấp học và hình thức đào tạo: phổ thông, đại học/cao đẳng, không chính quy, trong các tổ chức/công ty… Moodle viết bằng ngôn ngữ lập trình PHP, được tích hợp đầy đủ các thành phần theo cấu trúc nền của E-Learning và tương thích với hầu hết các hệ quản trị cơ sở dữ liệu như MySQL, PostgreSQL, Oracle, Microsoft SQL. Theo thống kê của những chuyên gia lập trình web thì để xây dựng một LMS như Moodle phải tốn khoảng 20 triệu USD trong khi Moodle lại được cung cấp miễn phí. Đây là một trong những ưu điểm để Moodle phát triển rộng rãi như hiện nay. 3.1.

Các tính năng quản lý khóa học (các Module):

Moodle được tích hợp sẵn các tính năng tạo lập và quản lý khóa học như: Giao – nộp bài tập; trao đổi trực tuyến giữa giáo viên và học viên, giữa các bạn học (chat), tạo lập các diễn đàn cho từng lớp học; bảng thuật ngữ (từ điển); nhật ký học viên; công cụ tạo bài học (dành cho giáo viên); công cụ tạo đề và làm bài kiểm tra (có tất cả các dạng đánh giá quen thuộc bao gồm trả lời đúng-sai, đa lựa chọn, câu trả lời ngắn, ghép câu, câu hỏi ngẫu nhiên, …); tài nguyên học tập; hội thảo... 3.2.

Tính năng quản lý học viên.

Bên cạnh chức năng tạo khóa học thì “Quản lý học viên” là một tính năng đặc biệt quan trọng của Moodle bao gồm: Kết nạp và theo dõi thông tin học viên trong một khóa học, chia học viên thành các nhóm (lớp học, khóa học), lên lịch các sự kiện của site hoặc khóa học…, áp dụng tỉ lệ cho các hoạt động khác nhau cho học viên, quản lí điểm, theo dõi lần truy cập của học viên và tải lên các file ở ngoài để sử dụng cho khóa học …. Giáo viên có thể phân quyền truy cập vào khóa học đối với từng nhóm đối tượng như: Khóa học cho mọi người, khóa học cho học viên, khóa học cho học viên có khóa truy cập (khóa truy cập là mật mã do giáo viên cung cấp). 3.3.

Vai trò của các đối tượng người dùng.

- Giảng viên (teacher) có thể là nhà tạo ra khóa học, nếu người quản trị cấp quyền, tùy theo từng khóa học mà giảng viên đó có thể tạo khóa truy cập hay không (mỗi lớp học có thể có một khóa truy cập, học viên khi tham gia vào khóa học đó bắt buộc phải có một khóa truy cập). Giảng viên là người trực tiếp quản lý lớp học như :nội quy, giáo trình, bài giảng, đề thi...đồng thời cũng là người quản lý các học viên của mình. - Học viên (student) nếu muốn tham gia vào một lớp học nào đó học viên đó phải là thành viên của lớp đó. Nếu lớp đó có yêu cầu một khóa truy cập học viên bắt buộc phải có khóa truy cập này. Khi học viên đăng nhập vào hệ thống hệ thống chỉ hiện lên những danh mục và các khóa học mà học viên đó tham gia. Học viên tham gia khóa học nào đều phải tuân thủ theo quy định của khóa học đó. Những quy định này có thể do giảng viên phổ biến.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

5

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

- Khách (guest) là những người có quyền hạn hạn chế nhất họ chỉ được vào những khóa học mà khóa học đó cho phép khách vào. 4. Nghiên cứu, Việt hóa và ứng dụng LMS Moodle. Nhận thức được sự ảnh hưởng tích cực của E-Learning trong giảng dạy và học tập, ngay từ những năm đầu về trường tôi đã bắt tay vào nghiên cứu triển khai ứng dụng ELearning mà cụ thể là nghiên cứu, Việt hóa và ứng dụng phần mềm quản lý học tập trực tuyến Moodle. Đề tài nghiên cứu gồm 2 giai đoạn: 1. Giai đoạn nghiên cứu ứng dụng:  Các vấn đề chung về E-Learning;  Cài đặt Moodle trên máy cá nhân và Server trực tuyến;  Khai thác ứng dụng các tính năng hiện có của Moodle. 2. Giai đoạn nghiên cứu phát triển:  Dịch thuật (Việt hóa) Moodle sang tiếng Việt để xây dựng phiên bản MoodleViet;  Xây dựng website bằng chính MoodleViet nhằm phổ biến, tư vấn và hỗ trợ các tổ chức, cá nhân và trường học Việt Nam triển khai ứng dụng MoodleViet vào công tác giảng dạy và học tập;  Phát triển các module mới cho MoodleViet.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

6

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

5. Ví dụ về quản lý của chủ nhiệm lớp qua hệ thông Moodle tại trang eSchool. Tại eSchool, Moodle được ứng dụng để tạo các trang thông tin và học tập cho từng lớp và mỗi lớp có một giáo viên (GV chủ nhiệm) chịu trách nhiệm cập nhật thông tin cho trang thông tin của lớp mình, trả lời những thắc mắc của phụ huynh, học sinh… Mỗi GVCN sẽ được cấp tài khoản với quyền truy cập và quản lý lớp. Mỗi khi có ý kiến thắc mắc của phụ huynh hay học sinh lập tức một email sẽ được gửi đến hộp thư của GVCN. Tương tự, khi GVCN trả lời hay có thông báo (VD. Mời họp PHHS), lập tức một email sẽ được gửi đến tất cả những tài khoản của lớp (phụ huynh và học sinh) mà không cần gửi email cho từng người. Giáo viên chủ nhiệm cùng các giáo viên bộ môn có thể tạo các bài học, đề thi trắc nghiệm, bài kiểm tra… để học sinh có thể học tập trực tuyến mọi lúc mọi nơi. Học sinh có thể trao đổi với thầy cô, với bạn học ngay trên diễn đàn của lớp hoặc trao đổi trực tuyến (chat) với thầy, với bạn nếu đăng nhập cùng lúc.

Có thể truy cập eSchool theo địa chỉ: http://eSchool.chuyenquangtrung.com.vn hoặc Click chọn eSchool từ trang CQT Online (www.chuyenquangtrung.com.vn)

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

7

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Truy cập vào lớp: Các lớp được xếp theo từng khóa. Mỗi lớp có một giáo viên quản lý (GV chủ nhiệm) chịu trách nhiệm cập nhật thông tin, trả lời và liên lạc với phụ huynh học sinh. Ngoài ra giáo viên có thể tạo các bài giảng, bài kiểm tra, phiếu thăm dò… trên trang của lớp mình. Để truy cập vào trang của lớp, Click chuột vào lớp mình chủ nhiệm. VD: Chuyên Anh khóa 3. Sau khi click chọn lớp hệ thống sẽ yêu cầu đăng nhập. Đăng nhập hệ thống: Nhập tên đăng nhập, mật khẩu rồi Click “Đăng nhập” (Tên đăng nhập và mật khẩu được cấp theo danh sách đính kèm)

Sau khi đăng nhập giáo viên có toàn quyền cập nhật dữ liệu cho trang của lớp mình.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

8

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

5.1. Cập nhật thông tin: 5.1.1. Thêm thông báo đến phụ huynh & học sinh:

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

9

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Nhập “Tiêu đề” và “Nội dung thông báo”, sau đó Click “Gửi bài viết lên diễn đàn”

Gửi thông báo đã hoàn tất. Để trở lại trang của lớp hãy click vào tên lớp:

5.1.2. Cập nhật các thông tin khác: Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

10

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Bật chế độ chỉnh sửa:

Giao diện web ở chế độ chỉnh sửa như sau:

5.1.2.1. Soạn thảo lời nói đầu:

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

11

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Nên chọn font chứ Verdana:

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

12

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Sau khi nhấn nút “Lưu những thay đổi”, màm hình sẽ trả về như hình dưới đây:

5.1.2.2. Thêm diễn đàn “Ý kiến của phụ huynh học sinh và học sinh của lớp” Diễn đàn này cho phép phụ huynh hoặc học sinh đăng bài trao đổi, thảo luận. Thông qua đó giáo viên có thể trả lời thắc mắc và những vấn đề liên quan khác.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

13

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

5.1.2.3. Thêm kết quả học tập học kỳ. Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

14

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Sử dụng chức năng “Link tới một file hoặc một website”, đây là chức năng cho phép giáo viên chia sẻ tài nguyên cho học viên và các thành viên khác trong lớp. -

Bật chế độ chỉnh sửa. Chọn “Soạn thảo tóm lược”

Soạn Đề mục cho chủ đề sau đó Click “Lưu những thay đổi”:

Thêm file: Kết quả học kỳ được soạn bằng Excel hoặc Word và lưu sẵn trên máy. Thực hiện thao tác thêm file như sau:

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

15

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Cửa sổ soạn thảo xuất hiện (nhập nội dung những phần được khoanh):

Cửa sổ làm việc mới xuất hiện, click đúp để mở thư mục 2007_2008:

Chọn “Tải lên một file”

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

16

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Chọn “Browse”:

Chọn file cần tải lên  Open:

Click “Tải file này lên”:

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

17

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Sau khi tải lên, Click “Lựa chọn” file có trong danh sách:

Chọn “Cửa sổ mới” rồi “Lưu những thay đổi”:

Trở về trang của lớp, tắt chế độ chỉnh sửa để xem kết quả:

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

18

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Kết quả:

Trên đây chỉ là một ví dụ về ứng dụng đơn giản của MoodleViet đang được triển khai tại trường THPT chuyên Quang Trung với mục đích công khai, hợp tác với gia đình trong việc giáo dục học sinh. Thông qua website này phục huynh học sinh có thể biết được những hoạt động của nhà trường, những thông tin về lớp và chi tiết hơn là kết quả rèn luyện – học tập của con em mình. Để mô tả chi tiết đầy đủ các ứng dụng của MoodleViet chắc chắn phải tốt nhiều thời gian và có thể viết thành nhiều tập sách chứ không thể chỉ dừng lại ở một chuyên đề như thế này. Các hướng dẫn sử dụng đã và đang được cập nhật trên trang MoodleViet tại địa chỉ http://moodle.dayhoc.vn hoặc website VinaWeb tại địa chỉ www.vinaweb.asia. III.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ DỰ BÁO. 1. Kết quả nghiên cứu và triển khai tại trường THPT chuyên Quang Trung

Hiện nay, đã cài đặt thành công và hoàn tất công việc Việt hóa phiên bản 1.8 trên nền bản Việt hóa của cộng đồng Moodle Việt (năm 2005) và đang tiến hành Việt hóa những Module mới bổ sung của phiên bản 1.94. Cùng với việc Việt hóa, tôi cũng đã

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

19

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

cài đặt hoàn chỉnh hệ thống và đưa vào hoạt động Moodle phiên bản 1.83 (đã được chỉnh sửa giao diện và viết thêm một số tính năng mới) tại địa chỉ http://eschool.chuyenquangtrung.com.vn với tên gọi eSchool. Năm 2008, tại hội Quốc gia CNTT trong giáo dục (ICT in Education), eSchool đã được Cục CNTT Bộ GDĐT đánh giá là một trong những website e-Learning tiêu biểu của các trường khối THPT. Ngày 08/02/2009, Cục trưởng cục CNTT Bộ GD&ĐT – ông Quách Tuấn Ngọc đã có đề nghị tiếp tục phát triển eSchool thành “mẫu hình tiêu biểu về website Moodle trong trường phổ thông”. Từ tháng 11 năm 2007, với sáng kiến “Xây dựng cộng đồng MoodleViet”, được sự tài trợ của “Chương trình giáo dục của Intel tại Việt Nam” tôi đã xây dựng và đưa vào hoạt động website MoodleViet tại địa chỉ www.moodle.dayhoc.vn với mục đích cung cấp miễn phí MoodleViet (phiên bản tiếng Việt của Moodle), tư vấn, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân mà đặc biệt là các trường học Việt Nam triển khai ứng dụng LMS MoodleViet phục vụ giảng dạy vào học tập. 2. Dự báo tác động của việc triển khai e-Learning - Nâng cao tính nhân văn, dân chủ của nền giáo dục: Thông qua Website, ta có thể tổ chức đào tạo từ xa. Học sinh nếu hoạt động trong mạng máy vi tính thì có thể tham gia các course học, có thể tuỳ chọn chương trình học, có thể giao tiếp với nhiều giáo viên và học sinh ở những nới khác thông qua diễn đàn (forums). Khả năng thu thập thông tin không bị hạn chế, học sinh có thể truy cập vào các ngân hàng bài giảng khổng lồ của hệ thống Moodle. Như vậy, khoảng cách đã bị xoá bỏ, mọi học sinh thuộc mọi vùng miền, hoàn cảnh đều được quyền tiếp thu những chương trình học như nhau. - Tạo khả năng phân hoá cao trong dạy học: Để học sinh phát triển tốt, mỗi học sinh cần vươn lên tối đa trong các giai đoạn học tập, được giúp đỡ, khuyến khích trong quá trình học tập, học trên lớp, học ở nhà, … Qua Website này, học sinh có thể nhận được lượng kiến thức phù hợp với trình độ của từng em, được khuyến khích và phát triển đúng lúc. Mỗi học sinh nhận được một hệ thống bài tập phù hợp với khả năng của mình, tiến hành học tập không ảnh hưởng đến việc học tập của người khác. Lúc đó, mỗi học sinh như có một người giáo viên tại chỗ, có thể năm bắt kiến thức còn hổng, có biện pháp hỗ trợ kịp thời. - Tạo ra một môi trường hoạt động học tập tốt cho học sinh: Trước màn hình máy vi tính, học sinh có thể chủ động tác động lên các đối tượng, thay đổi các điều kiện, lựa chọn các kết quả cần tìm kiếm, tự phát hiện, phán đoán, tự tổ chức thực nghiệm khoa học. Với Website này, học sinh có thể tổ chức các quá trình mô phỏng như các Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

20

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

thí nghiệm về vật lý, hoá học, sinh học, … các quá trình này diễn ra như thật. Lúc này học sinh là chủ thể của quá trình học tập, tự làm việc, tự học, tự phát hiện, tự kiểm tra đánh giá. Về mặt tâm lý, học sinh không e ngai khi học tập với Website. Vì vậy các em dễ dàng bộc lộ hết những điều mình năm được và chưa nắm được. Học sinh tự tin, chủ động và tích cực hơn trong quá trình học tập. - Tổ chức và kiểm soát được hoạt động học tập của học sinh: Hoạt động học tập của học sinh sẽ đạt hiệu quả cao với Website xây dựng được. Quá trình học tập đó sẽ được kiểm soát và điều khiển chặt chẽ đến từng thao tác. Điều đó có ích cho cả giáo viên, học sinh và cả phụ huynh học sinh. - Liên tục đánh giá được thành quả học tập của học sinh: Tất cả các kết quả đánh giá thành quả học tập của học sinh được lưu lại lâu dài, khách quan bởi các phần mềm chuyên dụng tích hợp trong Website. Nhờ đó có được những thông tin chính xác về chất lượng dạy học, chất lượng quản lý hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh.

IV.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.

Tính khả thi của việc triển khai E-learning với hệ thống quản lý học tập trực tuyến Moodle đến các trường trong tỉnh là rất cao. Bởi lẽ chi phí triển khai là rất thấp, phù hợp với điều kiện các trường tỉnh ta hiện nay, yêu cầu về kỹ thuật đối với người điều hành không cao vì MoodleViet có giao diện hoàn toàn bằng tiếng Việt và có sự hỗ trợ thường xuyên của MoodleViet trên mạng Internet. Mặt khác, CLB Tin học trẻ trường chuyên Quang Trung đang tiến hành nghiên cứu phát triển Moodle theo hướng ứng dụng trong trường phổ thông và sẵn sàng hỗ trợ các trường trong và ngoài tỉnh. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng yếu tố quan trọng nhất để triển khai ứng dụng rộng rãi đến các trường phải được bắt đầu từ sự quyết tâm của ban giám hiệu và đội ngũ giáo viên. Những trở ngại về kỹ thuật hay công nghệ sẽ nhanh chóng được khắc phục, nhưng sức ỳ đối với việc đổi mới phương pháp dạy và học có thể vẫn là một trong những trở ngại lớn trên con đường đổi mới giáo dục hiện nay.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

21

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Phụ lục: HƯỚNG DẪN CÀI ĐẶT VÀ SỬ DỤNG MOODLEVIET 1. Chuẩn bị Với một hệ thống phức tạp như Moodle việc cài đặt và cấu hình để có thể triển khai ứng dụng là không đơn giản. Trong phần này chúng tôi sẽ trình bày một cách chi tiết cách cài đặt Moodle trên nền Windows. Yêu cầu hệ thống  Web server (hỗ trợ PHP): thường sử dụng Apache hoặc IIS (có trên Windows XP Professional, Windows 2003, Windows 2000 server, Windows 2000 advanced server).  PHP (Version 4.0 hay cao hơn). Hiện nay phiên bản mới nhất của PHP là 5.0.  Hệ quản trị cơ sở dữ liệu: MySQL hoặc PostgreSQL. Các hệ quản trị cơ sở dữ liệu sẽ được hỗ trợ trong các phiên bản tiếp theo. Chuẩn bị  Tải về Moodle trên trang web MoodleViet (Do chính tôi xây dựng và điều hành) http://moodle.dayhoc.vn  Giải nén.  (Tùy chọn) Đổi tên thư mục thành "moodle" để dụng khi cài đặt hệ thống. 2. Cài đặt Moodle sử dụng trình chủ web Apache tạo Localhost. Cấu hình trình chủ Web (trang chủ mặc định là index.php, index.htm..). Trong file cấu hình httpd.conf của Apache tham số DirectoryIndex quy định trang chủ mặc định vd: DirectoryIndex index.html index.htm index.php index.php3 Copy thư mục giải nén từ tệp Moodle vừa tải về vào thư mục C:\AppServ\www (nếu cài Apache trên ổ đĩa C) sau đó tiến hành cài đặt thông qua trình duyệt web: Tới địa chỉ http://localhost /moodle/ để bắt đầu cài đặt.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

22

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Chọn ngôn ngữ : tiếng Việt (vietnamese(vi_utf8)) , tiếng Italia (it ), tiếng Anh (en).. Moodle kiểm tra các thiết lập php như:  Phiên bản PHP  Bắt đầu tự động Session  Magic Quotes Run Time  Chế độ an toàn  File tải lên  Phiên bản GD  Giới hạn bộ nhớ: có thể thiết lập giới hạn bộ nhớ thông qua file php.ini Cấu hình địa chỉ:  Địa chỉ web: http://localhost/moodle  Thư mục moodle (vd: c:\AppServ\www\moodle);  Thư mục chứa dữ liệu (vd: c:\AppServ\www/moodledata)

Cấu hình cơ sở dữ liệu

Các cấu hình này phải phù hợp với cấu hình trong file config.php (nếu có). Moodle sẽ phát hiện và cấu hình cho hệ thống qua file config.php, nếu chưa có nó sẽ tiến hành tạo file và ghi vào thư mục gốc của Moodle trên server hoặc cho phép Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

23

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

bạn tải file lên thư mục thích hợp. Ngược lại lỗi sẽ được thông báo và ta phải khắc phục những lỗi này rồi mới có thể tiếp tục cài đặt. Chấp nhận các yêu cầu bản quyền

Đây là điều rất quan trọng đối với cộng đồng mã nguồn mở, phải tôn trọng các quy tắc khai thác và sử dụng phần mềm mã nguồn mở. Thiết lập và cập nhật cơ sở dữ liệu cho Moodle Tạo các bảng:  mdl_config  mdl_config_plugins  mdl_course  mdl_course_categories  mdl_course_display  mdl_groups  .... Cập nhật cơ sở dữ liệu cho các bảng:  mdl_log_display  … Thông tin về phiên bản hiện hành

Thiết lập các thông số cấu hình

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

24

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Giao diện  Ngôn ngữ: Việt Nam (vi_utf8), tiếng Anh (en), Italia (it)…  Danh sách các ngôn ngữ rút gọn (Langlist): các ngôn ngữ cách nhau bởi dấu phẩy.  Múi giờ  Quốc gia: Việt Nam, Anh… Bảo mật Hệ điều hành Bảo trì Mail Người dùng … Khi chưa tìm hiểu rõ các thông số, ta chọn theo mặc định, sau khi cài đặt thành công ta có thể chỉnh các tham số này. Thiết lập các bảng môđun thông qua các câu lệnh SQL  Bài tập lớn (Assignment)

 Thuật ngữ (Glossary)

 Chát

 Hotpot

 Lựa chọn (choice)

 Sổ nhật ký (Journal)

 Diễn đàn (Forum)

 Nhãn (Label)

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

25

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

 Bài học (Lesson)

 Khảo sát (Survey)

 Kiểm tra (Quiz)

 Wiki

 Tài nguyên (Resource)

 Hội thảo (Workshop)

 SCORM Nâng cấp hoàn thiện cơ sở dữ liệu: Tạo các bảng  mdl_backup_files  mdl_backup_ids  mdl_backup_courses  mdl_backup_log  … Các thông báo thiết lập các bảng khối  activity_modules

 news_items

 admin

 online_users

 calendar_month

 participants

 calendar_upcoming

 quiz_results

 course_list

 recent_activity

 course_summary

 rss_client

 glossary_random

 search_forums

 html

 section_links

 login

 site_main_menu

 messages

 social_activities

Thiết lập các bảng môđun  authorize  paypal  … Các thiết lập Site  Tên Site  Tên Site rút gọn  Phần mô tả trang

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

26

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

 Định dạng trang đầu: hiện thị tin tức, danh mục các cua học, các cua học.  Các thể hiện khác: từ thay cho giáo viên, học viên…  Chọn lưu các thay đổi Cấu hình tài khoản cho người quản trị  Tên đăng nhập  Mật khẩu (để bảo đảm an toàn không dùng mật admin).  Tên, họ của người quản trị  Địa chỉ email và các tùy chọn cho email  Hình ảnh: mặc định kích thước tối đa 2M (có thể thay đổi trong file php.ini chi tiết ta đề cập ở phần sau).  Và các thông tin cá nhân khác: Số ICQ, Skype ID, Yahoo ID, MSN ID, điện thoại… Đến đây, việc cài đặt xong MoodleViet trên trình chủ Apache đã hoàn tất, chúng ta có thể đăng nhập vào bằng quyền của người quản trị (vứa khai báo ở trên) để vận hành các tính năng của Moodle.

Hình minh họa đã thiết kế lại giao diện

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

27

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

3. Đăng nhập vào hệ thống. Khi click chuột vào một khóa học dành cho học viên website chuyển đến trang yêu cầu đăng nhập hệ thống. Nhập “Tên đăng nhập”, “Mật khẩu” rồi click “Đăng nhập”

Sau khi đăng nhập hệ thống tự động chuyển đến lớp học mà học viên vừa click (ở bước trước). Nếu là giáo viên hoặc người quản trị đăng nhập thì trang web sẽ xuất hiện nút “Bật chế độ chỉnh sửa” – Click vào đây để thêm bài học, soạn đề kiểm tra, thêm tài nguyên cho lớp…

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

28

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Tài liệu tham khảo: 1. Đề tài nghiên cứu ứng dụng và phát triển E-Learning với hệ thống quản lý học tập Moodle của CLB Tin học trẻ trường THPT chuyên Quang Trung. 2. Cộng đồng Moodle thế giới: www.moodle.org; 3. ELearning Centre: http://www.E-Learningcentre.co.uk; 4. Mạng giáo dục: http://edu.net.vn; 5. Website http://vinaweb.asia.

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

29

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

NHẬN XÉT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Ngày….tháng…năm 2009

........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Ngày….tháng…năm 2009

........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC SỞ GD-ĐT: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Ngày….tháng…năm 2009

........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

30

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ. ................................................................................................................................1

I.

NỘI DUNG CHÍNH. ..................................................................................................................3

II. 1.

E-Learning là gì? ........................................................................................................................3

2.

Lựa chọn phần mềm. .................................................................................................................4

3.

Tính năng của Moodle. ..............................................................................................................4 3.1.

Các tính năng quản lý khóa học (các Module): .................................................................5

3.2.

Tính năng quản lý học viên. ................................................................................................5

3.3.

Vai trò của các đối tượng người dùng..............................................................................5

4.

Nghiên cứu, Việt hóa và ứng dụng LMS Moodle. .....................................................................6

5.

Ví dụ về quản lý của chủ nhiệm lớp qua hệ thông Moodle tại trang eSchool. .......................7 Truy cập vào lớp: ...........................................................................................................................8 5.1. Cập nhật thông tin: .................................................................................................................9 5.1.1. Thêm thông báo đến phụ huynh & học sinh: ..................................................................9 5.1.2. Cập nhật các thông tin khác: ......................................................................................... 10 5.1.2.1. Soạn thảo lời nói đầu: ............................................................................................. 11 5.1.2.2. Thêm diễn đàn “Ý kiến của phụ huynh học sinh và học sinh của lớp” ............... 13 5.1.2.3. Thêm kết quả học tập học kỳ. ................................................................................. 14

III.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ DỰ BÁO. ............................................................................. 19

IV.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ. ............................................................................................... 21

Phụ lục: ................................................................................................................................................. 22 HƯỚNG DẪN CÀI ĐẶT VÀ SỬ DỤNG MOODLEVIET ...................................................................... 22 1.

Chuẩn bị ................................................................................................................................ 22

Yêu cầu hệ thống .............................................................................................................................. 22 Chuẩn bị ............................................................................................................................................ 22 2.

Cài đặt Moodle sử dụng trình chủ web Apache tạo Localhost.......................................... 22 Moodle kiểm tra các thiết lập php như: ................................................................................. 23

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

31

Nguyễn Văn Nghiêm

Sáng kiến kinh nghiệm

2009

Cấu hình địa chỉ: ....................................................................................................................... 23 Cấu hình cơ sở dữ liệu ............................................................................................................ 23 Chấp nhận các yêu cầu bản quyền .......................................................................................... 24 Thiết lập và cập nhật cơ sở dữ liệu cho Moodle ................................................................... 24 Thông tin về phiên bản hiện hành ........................................................................................... 24 Thiết lập các thông số cấu hình ............................................................................................... 24 Thiết lập các bảng môđun thông qua các câu lệnh SQL ......................................................... 25 Nâng cấp hoàn thiện cơ sở dữ liệu: Tạo các bảng ................................................................ 26 Các thông báo thiết lập các bảng khối .................................................................................... 26 Thiết lập các bảng môđun....................................................................................................... 26 Các thiết lập Site....................................................................................................................... 26 Cấu hình tài khoản cho người quản trị .................................................................................. 27 3.

Đăng nhập vào hệ thống...................................................................................................... 28

Tài liệu tham khảo:............................................................................................................................... 29

Contact: www.chuyenquangtrung.com.vn – [email protected] – 0918.918 447 – 0651.3889 147

32