Shikantaza (dutch)

Shikantaza: Aanvullend instructies voor de beoefening van zazen Door Olivier Leroy Met eerbied en respect opgedragen aan alle serieuze, oprechte zenbeoefenaars die de weg van boeddha levend houden door deze uit te drukken in ieder aspect van hun dagelijkse leven. Moge het een hulpmiddel zijn voor gevorderde beoefenaars die hun beoefening wensen te verdiepen. Moge het eveneens een bron zijn van inspiratie voor hen die nog niet zolang beoefenen of die niet weten hoe ze ermee moeten beginnen. Dit werk is geheel ontdaan van technische zen terminologie, en dus voor iedereen toegankelijk. Het is niet gebaseerd op geschriften of boeken, maar is spontaan voortgevloeid uit de beoefening van zazen. Het zijn levende waarheden die spontaan opkwamen tijdens het zitten & die nadien opgeschreven en getypt zijn.

What is the problem Now? Dit is de vraag die ik mezelf stelde vlak voor het moment van mijn realisatie. Het was de meest wezenlijke vraag in mijn leven, waar ik tot dan geen antwoord op had gevonden. Even de situatie schetsen. Het was een donderdag. Op het werk was er het ene conflict na het andere. De mensen waren slecht gezind en reageerden hun frustratie op mij af. De taken volgenden elkaar in een onmogelijk tempo en omvang op. Zelfs tijdens mijn pauzes werd ik niet met rust gelaten, ik moest tot 6 maal toe naar boven moeten komen om een klantenbestelling te zoeken die gewoon in de kast of schuif lag. Tegen het einde van de werkdag was ik vervuld van gevoelens van verdriet, woede en frustratie. Ik ging vanuit het werk naar het cultureel centrum, de romaanse poort, om er de wekelijkse meditatiesessie bij te wonen. Ik was 2 uur te vroeg. Ik ging alvast naar boven en ging er in meditatiehouding zitten. Ik had eerder die dag de zenklasieker Shin Jin Mei gekocht. Er was niemand op de bovenverdieping en dus besloot ik maar om luidop te lezen. Terwijl ik dat deed stroomden er tranen van ontroering langs mijn gezicht. Al mijn zorgen & frustraties stonden neergeschreven in dit kleine boekje. 20 minuten later was het boekje uit. Er stroomden nog altijd tranen langs mijn gezicht, maar deze keer waren het tranen van pure schaamte. Ik zei luidop: “hoe is het mogelijk dat ik zulke negatieve, destructieve gedachten & emoties mijn geest liet binnensluipen? Ik verdient de Waarheid en de realiteit niet, ik ben onwaardig! Ik ben een domme, onwetende idioot! I am a stupid, ignorant fool!” Deze laatste woorden kwamen er bijna schreeuwend uit. Opeens hoorde ik de stem van spiritueel leraar Eckhart Tolle in mijn hoofd. Hij vroeg: “What is the problem Now?”. Mijn conceptuele geest stikte in zijn eigen waanideeën & viel beschaamd neer, om nooit meer overeind te komen. Lichaam & geest vielen weg. Ik had het gevoel dat ik werd ondergedompeld in een oceaan van zijn, bewustzijn, gelukzaligheid. Bijna meteen werd ik terug wakker & alert. Ja, ik had lichaam en geest afgeworpen & het ongeboren boeddha bewustzijn verwezenlijkt. Shin Jin Datsu Raku. Maar dit is niet het einde van mijn zenbeoefening. Datsu Raku Shin Jin, blijf lichaam & geest afwerpen. Wordt niet lui, blijf je zazenbeoefening verderzetten. Het is de actualisatie van je ontwaken. Maar die diepe stilte, vrede en dat zuivere gewaarzijn heeft me sindsdien nooit meer verlaten. Op dat moment besefte ik dat samsara & nirvana één zijn. Twee kanten van dezelfde medaille. Het volstaat om de medaille gewoon om te draaien. Alle andere schrijfsels die opgenomen zijn in dit werk zijn allemaal neergeschreven na mijn ontwaken. Wijsheid & mededogen begonnen spontaan te stromen uit een onuitputtelijke bron. Ik ben die bron. Ik ben liefde, mededogen en wijsheid. Ik ben Olivier Leroy, erfgenaam van de boeddha’s, bodhisatva’s & patriarchen. Ik ben een levende boeddha.

Het mooiste wat je met je lichaam kan doen is Zazen(zittende meditatie). Kalmte, helderheid, vrede, harmonie & kracht: Al deze dingen worden weerspiegeld in en vloeien voort uit de postuur van zazen, de levende boeddhahouding. Je zou je hele leven, dag in dag uit in zazen kunnen zitten zonder dat het een verspild leven zou zijn. Alle levende wezens en boeddha zijn één. Wees daarom vriendelijk voor je medemensen. In je diepste wezen verschil je niet van hem of haar. Wees vriendelijk en begripvol, ook tegenover norse, lastige of boze mensen. Maak je niet kwaad, kwaad worden betekend dat je je perspectief en controle over de situatie verliest. Probeer ook niet om je boosheid te onderdrukken, want dan verander je jezelf in een hogedrukketel met een gesloten ventiel. Het zal niet lang duren voor een allesvernietigende explosie volgt. Probeer het niet te onderdrukken of te ontkennen, maar Zie het, erken het & laat los. Maak je niet kwaad, beantwoord boosheid niet met boosheid, maar met liefde en een begripvol hart dat vervuld is van mededogen. Doe je medemens geen kwaad, fysiek noch verbaal. Wens hen geen kwaad toe, ook niet in je gedachten. Koester geen wrok of gevoelens van bitterheid, haat of wraak. Het is mijn diepste wens dat je je (latente) gevoelens van boosheid loslaat en leeft vanuit je ontwaken. Je gehele omgeving zal erdoor getransformeerd worden, je werkplek, je thuissituatie. De kracht van wijsheid en mededogen, die altijd in gelijke mate aanwezig moeten zijn, is oneindig. Leef vanuit je beoefening, vanuit je ontwaken. Plaats je beoefening in het centrum van je leven. Maak van je leven één grote meditatie. Als je dit doet overstijg je woede, boosheid en haat. Als je werkelijk in vrede en harmonie wilt leven zijn er Fundamentele vragen die je voor jezelf moet beantwoorden. De antwoorden op die vragen zul je echter niet vinden in boeken of geschriften. Je zult ze ook niet vinden in het najagen van werelds genot. Dit betekent geenzins dat je de wereld moet ontkennen of ervoor moet weglopen, integendeel. Als we werkelijk een diep begrip van het boeddhisme en het leven willen ontwikkelen, in al haar manifestaties, aspecten en verschijningvormen, is het zaak om volledig aanwezig te zijn in de plaats die je nooit verlaten hebt & waarvanuit alle leven zich moeiteloos en spontaan ontvouwd: het hier en nu. Je zult je antwoorden vinden in een geest die vredevol en stil is, helder en transparant. Alle religies en levensbeschouwingen zijn in feite niets anders dan richtingswijzers, die je vertellen hoe je dit voor jezelf volledig kan verwezenlijken. Geen enkele weg is meerderwaardig of minderwaardig, ze verschillen meestal alleen in woordkeuze en de manier waarop zij uitdrukking geven aan hun oprecht spiritueel zoeken. Is er een god? Is er een leven na de dood? Ik kan in alle eerlijkheid alleen maar zeggen dat ik het niet weet. Ik weet alleen dat ik een mens ben, met een menselijke geest. Ik ga hier niet speculeren over zaken als wedergeboorte of reïncarnatie. Ik kan je ook niets vertellen wat je niet zelf reeds weet, in het diepste van je wezen. Ik ben uitsluitend geïnteresseerd in de realiteit van het hier en nu, het huidige moment, het enige moment dat we ooit zullen hebben. Over wedergeboorte kan ik je niets vertellen. Uiteindelijk hebben we maar 1 leven, dit leven. Een belangrijke vraag, waarvan ik vindt dat iedere oprechte mens hem aan zichzelf zou moet stellen, is dan ook: “Hoe wil ik als menselijk wezen in de wereld en in dit leven staan?” Iedereen heeft een keuze.

Iedereen heeft, elk moment opnieuw, de keuze om te bepalen hoe hij of zij vorm wil geven aan zijn of haar leven. Globaal gezien zijn er 2 manieren om in dit leven te staan: een goede, verstandige manier & een slechte, onverstandige manier. De slechte manier bestaat uit: Het continu uitkijken naar de toekomst en vastklampen aan het verleden, alsof het volgende en het volgende moment belangrijker is dan dit moment. Het kenmerkt zich ook door het najagen van begeertes en verlangens. Hierdoor veroorzaak je heel veel leed en overbodig lijden. Gevolgen hiervan zijn boosheid, agressie, hebzucht, negativiteit, stress en andere vormen van frustratie en onvrede. Maar de meest voorkomende vorm van frustratie komt echter voor uit onze conceptuele, gepreconditioneerde, rusteloze geest. Dit brengt mij bij de goede manier van leven. Deze manier van leven kenmerkt zicht door helderheid, inzicht, wijsheid, mededogen, liefdevolle vriendelijkheid & gezond verstand. Maak een begin door ervoor te kiezen om hier en nu aanwezig te zijn. Ik kan je niet vertellen wat je verder moet doen, jij en jij alleen bepaald de weg die je wil gaan. Als je verlangen om de waarheid te vinden oprecht is, zal de weg zich vanzelf voor je ontvouwen. Gebruik je gezond verstand en laat je leiden door je intuïtie. Als je eerste gevoel je zegt dat iets niet klopt, luister er dan naar. Laat je leiden door je hart en probeer niets weg te rationaliseren wat volgens jouw niet klopt. Jij bent je eigen meester, jij bent verantwoordelijk, en niemand anders. Laat je niets wijsmaken en maak jezelf niets wijs. Jij bent de uiteindelijke autoriteit. Ontwikkel een geest die vrij is van preoccupaties. Dit kan opgevat worden als zuiver aanwezig zijn. Er is geen woede, geen illusie, geen verlangen en geen angst. Omdat het geen inhoud heeft, is het een egoloze toestand. De aandacht van je naar buiten geest worden omgekeerd, de geest beschouwd zichzelf, zonder te oordelen of te veroordelen & je ziet de waarheid, zonder belemmering, zonder vervorming. Met deze wijsheid ga je opnieuw de wereld in, maar deze keer met een heldere blik. Je hebt geen beslommeringen, zorgen of problemen. Dit is de oorspronkelijke geest, de gewone geest. Het is mijn diepste wens dat je hem realiseert. Loop je gedachten niet achterna, maar probeer ze ook niet te onderdrukken. Lees liefst niet teveel over zen. Zenlectuur gaat over het ontwaken van boeddha. Zazen is het ontwaken van boeddha. Ga gewoon zitten. Vertrouwen, wijsheid, overgave & aanwezigheid komen vanzelf. Ga gewoon in zazen zitten en doe niets. Neem deze eerste stap in vertrouwen. Vertrouw me. Ik wens alleen dat je een leven van wijsheid, helderheid en mededogen verwezenlijkt, dat je gelukkig & ontwaakt bent. Profiteer van deze eenvoudige waarheid, die ik zo graag met je wil delen. Ik vraag je niet om een of andere godsdienst, filosofie of geloof aan te hangen. Ik wil je niet bekeren, of indoctrineren. Integendeel, ik wil dat je wakker en alert bent, oplettend, kritisch, helder van geest & met je beide voeten stevig op de grond. Mysterieuze, esoterische of bovennatuurlijke zaken hebben geen plaats in dit onderricht.

Het is mijn diepste wens dat jij gelukkig bent en je ware natuur verwezenlijkt. Ontwaken/Satori is niet bijzonders. Je ziet de dingen zoals ze werkelijk zijn & bent volledig geworteld in het hier en nu, dat is alles. Ontwaken, dat alleen hier en nu kan gebeuren, is niets anders dan voor de volle 100% aanwezig zijn. Maar vergis je niet: Ontwaken is niet het startsein voor luiheid & passiviteit. Je moet doorgaan met je zazenbeoefening. Je moet vastberaden & gedisciplineerd blijven. Het is immers gemakkelijker om verlicht te worden dan om verlicht te blijven. Zazen beoefenen betekend ontwaken met alle levende wezens. Shujo Muhen Seigan Do. De ontelbare wezens worden onmiddellijk bevrijdt. Dit is een bloedserieuze zaak. Vat dit niet lichtzinnig op & benader haar met de diepste eerbied en de grootste ernst. Voor recreatie & relaxatie moet je ergens anders zijn. Als je tot ontwaken wil komen, hou je dan ver weg van trances. Zazen heeft niets te maken met trances of vreemde, zweverige bewustzijnstoestanden. Een trance is een zelf geïnduceerde mentale abstractie, een comateuze toestand van lichaam en geest. Het gaat er bij zazen om dat je wakker en aanwezig bent, dat je de dingen exact ziet zoals ze zijn, in het hier en nu. Pas op voor tranceachtige toestanden, deze kunnen net zo verslavend zijn als drugs. Raak niet verstrikt in spirituele “roeservaringen”. Zazen & Satori zijn één. Buiten deze beoefening, de beoefening van het gewaarzijn, bestaat er geen verlichting. Deze beoefening is zeer gemakkelijk, helder & eenvoudig, maar je moet het DOEN. De fout die bijna iedereen maakt, is denken dat verlichting/satori/ontwaken, een bijzondere, exclusieve, haast onbereikbare toestand is die alleen is weggelegd voor boeddhistische priesters en monniken. Als je de conventionele opvattingen omtrendt verlichting bekijkt, gaat het altijd om iets nieuws. Een bijzonder, extatisch, euforisch gevoel of een spectaculair inzicht. Het gaat dan bijna altijd over iets nieuws, iets dat gecreëerd wordt, iets waarvoor je je (spiritueel) geweldig moet inspannen, een strijd die gewonnen moet worden, met verlichting als trofee, het winnende doelpunt & ga zo maar verder… Maar altijd gaat het over een doel dat behaald moet worden in de toekomst, iets dat niet hier en nu aanwezig is. Dit is een illusie waardoor veel boeddhisten in een doodlopende straat belanden. Dit typeert zich door een gevoel van afscheiding, een afstand die moet afgelegd worden tussen jouw en boeddha. Maar waar denk je naartoe te gaan? Wat hoop je te bereiken of te verwezenlijken? Je kan nergens naartoe gaan, er is niets te bereiken. In het hier en nu is alles aanwezig en ontbreekt er niets. Alleen maar aanwezig zijn. Zazen is in feite de gemakelijkste, krachtigste en meest intieme manier van aanwezig zijn. Zazen is de actualisatie & de directe uitdrukking van je ontwaken. (Erover praten of erover filosoferen leidt nergens toe. Boeken en geschriften kunnen nuttig zijn. Maar weet dat deze slechts richtingsaanwijzers zijn. Voor de ontwaakte mens, echter, zijn diezelfde boeken en geschriften een bevestiging van datgene wat hij hij/zij direct heeft ervaren en verwezenlijkt. Voor een ontwaakte kunnen boeken en

geschriften ook begeleidende hulpmiddelen zijn bij het uitdragen van de dharma naar de wereld.) Je kan het Satori niet verkrijgen of bereiken, je kan het alleen maar beoefenen. Kies er dan ook voor om NU wakker te worden en volledig uitdrukking te geven aan je onwaken. Dit is niet moeilijk, het is de natuurlijke conditie. Je bent er nooit van gescheiden. Om het in het engels te zeggen: “Stop running away by running after. The very seeking prevents you from finding.” (aldus Sri Nisargadatta Maharaj) Satori is geen gebeurtenis, maar een manier van leven. Datgene wat de meeste mensen satori noemen is geen gebeurtenis, een gebeurtenis is immers van voorbijgaande aard. Het is het begin van een nieuw leven. Een leven van gewaarzijn, het leven van een boeddha. Onverstoorbare vrede, aanwezigheid en helderheid vloeien hieruit voort. En ook onvoorwaardelijke liefde voor allen levende wezens. Het licht brand wel, maar er is niemand thuis. Je hebt de ongeboren boeddha geest, maar je weet het niet. Je bent reeds Dat wat je bent, volledig vrij, maar je beeld je in dat je gebonden bent en probeert vervolgens de niet bestaande ketenen te verbreken. Maar als je beoefening uitgaat van het bestaan van de gebondenheid en de beperkingen die je jezelf hebt opgelegd, hoe kan je beoefening dan helpen om ze te verbreken? Jij bent boeddha en zal nooit iets anders zijn. Rust moeiteloos en ongedwongen in het ongeboren boeddha bewustzijn, dat én dat alleen is je beoefening. Boeddha is hier en nu, verlichting is hier en nu. Het grote probleem is dat de meeste mensen vaak ergens anders zijn. Als je volledig gegrondvest bent in de realiteit, in het hier en nu, dan ben je een levende boeddha, een erfgenaam van de patriarchen, een kind van wijsheid en mededogen, wiens liefdevolle geest het gehele universum weerspiegeld. Alle levende wezens hebben de ongeboren boeddha geest. Zij verschillen niet van jouw, in het ongeboren boeddha-bewustzijn is alles één. De weg VAN boeddha is de weg VAN het ontwaken, VAN & niet NAAR. Je wordt niet vrij, NOOIT, want je bent vrij. Zorg dat deze waarheid stevig verankert is in je ongeboren boeddha geest en verlies haar niet uit het oog, zelfs niet voor één seconde! In serieuze zen-beoefening is er geen sprake van dukkha, oftewel lijden. Dukkha is een synoniem van niet-besef, niet aanwezig zijn. Hoe zou er lijden kunnen zijn in een leven van zuivere aanwezigheid? Luister goed: Laat je niet in met concepten, ook niet met religieuze concepten. Raak niet gehecht aan boeken, geschriften, rituelen en ceremoniën. Beoefen alleen maar zazen en realiseer Dat, wat vrij is van concepten. Vergeleken met ontwaken is al de rest onbelangrijk, inclusief je wereldse beslommeringen & activiteiten. Deze dienen uitgevoerd te worden met volledige aandacht en aanwezigheid, maar tegelijk ook met een houding van onverschiligheid.

Een beoefenaar van de weg is zich altijd bewust van de geloften die hij heeft afgelegd. De beoefening is zijn leven,vanaf het moment dat hij opstaat tot het moment dat hij gaat slapen rust hij in een objectloos gewaarzijn, dat niet verschild van het gewaarzijn tijdens zazen. Hij geeft zich, moment na moment, helemaal over aan de beoefening. Met een ijzere discipline en vastberadenheid werpt hij zijn lichaam en geest in de dharma. Dit is de ultieme manier van leven. Een leven van overgave, aanwezigheid & fundamentele gezondheid. Vergeet dit niet. Niets te bewijzen; Niets te bereiken; Niets te verlangen; Wat een geluk! De weg van boeddha is de weg van de ware geestelijke gezondheid en volwassenheid. Het maakt niet uit hoe oud je bent, zolang je niet aanwezig bent & continu je gedachten, je driften, angsten en verlangens achterna loopt, ben je nog een kind. De geest komt tot eenheid, rijpheid & volwassenheid in zazen. Dan wordt elk moment, iedere handeling, iedere activiteit een uitnodiging om getuigenis af te leggen van je ontwaken. Aanwezig zijn is boeddha zijn. Ontwaken, satori & verwezenlijking zijn werkelijk niets bijzonders. Het is de normale conditie van de mens. Zenbeoefening is niets anders dan keer op keer terugkeren naar de oorspronkelijke conditie van lichaam & geest. Ontwikkel een geest die open, flexibel & natuurlijk is. De geest van boeddha is geen verdoofde of comateuze geest, maar een stromend bewustzijn, waarin de gedachten, gewaarwordingen en sensaties vrij en onbelemmerd kunnen stromen. Een bewustzijn dat niets vastgrijpt, dat zich niet hecht. Het bewustzijn van boeddha is een continu gewaarzijn. Een boeddha is geworteld in de realiteit. Er is absoluut niets esoterisch of mysterieus aan het (zen)boeddhisme. Integendeel, je wordt met je neus recht op de feiten gedrukt. Het onderricht van de ontwaakten is buitengewoon helder en eenvoudig & toont zijn praktische waarde, nu meer dan ooit, in onze westerse maatschapij. “Alle mensen die zazen beoefenen zijn mijn discipelen.” Kodo Sawaki. “Alle mensen die zazen beoefen & gewaarzijn in hun leven brengen zijn levende boeddha’s.” Olivier Leroy. Er is geen wijsheid zonder mededogen & geen mededogen zonder wijsheid. Wijsheid zonder mededogen is agressief, mededogen zonder wijsheid is passief. Als zowel wijsheid en mededogen in gelijke mate aanwezig zijn, is er harmonie. Rust moeiteloos in het ongeboren boeddha bewustzijn. Je kan geen boeddha worden, je kan alleen boeddha zijn.

De beoefening in haar hoogste vorm, of liever gezegd vormloosheid, is onbewust, spontaan, moeiteloos & natuurlijk. Laat het formele zitten(in zazen) geen obsessie worden. Zazen is de beoefening van de levende boeddha en heeft een belangrijke plaats in onze beoefening. Maar minstens even belangrijk is hoe je uitdrukking geeft aan de beoefening in je dagelijkse leven, hoe je leeft vanuit je ontwaken, je beoefeningsrealisatie. Samu is het werk van boeddha. Samu betekent werken in gewaarzijn. Het is een handeling die volledig uitgevoerd wordt. Je besteedt dan de grootste zorg en aandacht aan ieder aspect van dat werk. Het betekent dat je onverdeelde aandacht en interesse toont in het werk dat je op dat moment aan het doen bent, zonder daarbij het contact met je omgeving te verliezen. Samu is ontwaken in die handeling, maar ook in alle handelingen van het dagelijkse leven. Voor een ontwaakte is elk werk samu, er bestaan geen handelingen daarbuiten. Als je in zazen zit, zit dan alleen maar in zazen. Als je werkt, doe dan alleen dat werk. Als je de afwas doet, doe dan alleen de afwas. Ongeacht of je nu de vuilzak moet buiten zetten, boodschappen moet doen, het gras moet maaien, je huis moet schoonmaken, je huiswerk moet maken, moet studeren voor je examens of je kamer moet opruimen= Geef jezelf volledig over aan die handeling. Dit is Samu, werken in gewaarzijn, ontwaken in je dagdagelijkse activiteiten “To do what you have to do is always a good practice.”(Jeff Shore) Dit is het hart van zen. Dit is ware beoefening,dit is je leven, een leven in gewaarzijn. Externe objecten en omstandigheden kunnen je plezier verschaffen, maar geen geluk. Het ware geluk is onveroorzaakt en van niets afhankelijk. Hoe kun je dit inherent en onaantastbare geluk verwezenlijken? Door aanwezig te zijn. Verlangenloosheid is niet de afwezigheid van verlangens. Dat is onmogelijk en een fabeltje. Verlangenloosheid betekend dat de verlangens nog wel aanwezig zijn maar dat de impuls om die verlangens meteen achterna te lopen en te bevredigen afwezig is. Dit is het hoogste geluk, dat zeer snel verwezenlijkt wordt door de beoefening van zazen. Wie vrij is van deze impuls is een gezegend mens. Hij is altijd en overal tevreden en gelukkig. Hij heeft alle eigenbelang opgegeven. Zijn bestaan en aanwezigheid zijn een zegen voor de mensheid. Alle predominante verlangens worden dan vervangen door het allerhoogste verlangen, het verlangen om aanwezig te zijn in het hier en nu. Zazen is slechts zitten en volledig aanwezig zijn in dat zitten, Shikantaza. De volledige Boeddha-dharma is samengevat in de postuur van zazen. Het is de weg van de ware geestelijke gezondheid & de directe uitdrukking van je ware natuur. “Zazen & Satori Are One”, aldus Meester dogen. Het is de bedoeling dat je als het ware in de postuur kruipt & onverdeelde aandacht schenkt aan ieder mogelijk aspect ervan. Laat je aandacht volledig rusten in de postuur, en wees moeiteloos & ongedwongen aanwezig in het hier en nu. En of de geest en de ademhaling nu rustig of onrustig zijn, laat ze gerust & concentreer je volledig op je postuur. Het maakt niet uit in welke houding je knieën zich bevinden, zolang je maar stevig, onbeweeglijk en rechtop zit. Welke houding je ook kiest; zij het nu volle of halve lotus, knielend of op

een stoel, het maakt niet uit. De kwaliteit van je zitten is niet afhankelijk van de positie van je benen. Als we zitten, dan zitten we met ons hele wezen, en niet alleen met onze knieën. Sommige mensen zullen misschien zeggen: “alle boeddhabeelden zitten toch immers ook in lotushouding.” Laat met dit helder en eenvoudig stellen: je ben GEEN beeld! Anderen zeggen dan weer dat alle grote patriarchen van het boeddhisme in lotushouding zaten. Laat me je erop wijzen dat al die patriarchen Aziaten (chinezen of japanners) waren, in een periode dat er nog geen stoelen of seiza-bankjes voorhanden waren in die regio van de wereld. Deze tekst richt zich niet op aziaten, zenmonniken of nonnen.(het is trouwens belachelijk om de japanse monastische manier van beoefenen te willen imiteren) Deze tekst is bedoeld voor westerse beoefenaars en worden aangeboden in een context die voor hen relevant is. Houd je rug recht, zak niet in. Houd je hoofd recht op je schouders, trek je kin in. De oren zijn in één lijn met de schouders, de neus is in één lijn met de navel. Leun niet naar links of rechts, naar voren of naar achteren. De linkerhand ligt in de kuip van de rechterhand, beide duimtoppen raken elkaar lichtjes, zodat deze berg noch dal vormen. De ogen zijn neerwaarts gericht, in een hoek van ongeveer 45°. De blik fixeert niets, grijpt niets vast. Dit is de levende boeddha postuur. Als de ademhaling diep is, laat die dan diep zijn. Als de ademhaling snel en oppervlakkig is, laat dat dan zo wezen. Probeer niet om de ademhaling te manipuleren, dit is zeer ongemakkelijk & zal leiden tot een mechanische manier van ademhalen. Laat de ademhaling zijn eigen weg zoeken, deze zal vanzelf tot rust komen. Je hoeft niets te forceren. Ook de geest zal uit zichzelf tot rust komen. Dit is een natuurlijk proces dat alleen maar spontaan kan plaatsvinden als jij je er niet mee bemoeid. Concentreer je op de postuur, geest en ademhaling zullen vanzelf volgen. Druk jezelf uit als de gerealiseerde, ontwaakte boeddha die je bent door te rusten in de rechtheid en de onbeweeglijkheid van de postuur van zazen. Je geest zal in het begin soms afdwalen, maar dat is geen probleem. Breng de aandacht dan gewoon zachtjes terug naar de postuur. Verspil geen energie en tijd aan zelfbeklag & verwijt jezelf niets, nooit. Op het moment dat je beseft dat je niet aanwezig bent, dan ben je aanwezig. Verval niet in een passieve beoefening, zazen is geen middagdutje. Wakkerheid en allertheid zijn van het grootste belang. Aanwezig zijn is het kloppende hart van de beoefening. Ik vraag niet en verwacht niet dat je mij geloofd. Zen heeft niets te maken met geloof, maar met weten, het direct ervaren van de realiteit. Ik kan je alleen maar uitnodigen om de weg die ik gevolgd heb ook te volgen, zodat je uit eigen ervaring kan beoordelen of wat ik zeg waar is of niet. De studie van zen is zazen. Onze praktijk bestaat uit niets anders dan dat. Telkens terugkeren naar de postuur, naar het hier en nu. Uiteindelijk zal het gewaarzijn dat zich spontaan manifesteert tijdens de formele zitmeditatie, je hele leven doordringen. Dit heet het overstijgen van de zittende vorm. Dan heeft je beoefening niets meer te maken met zitten in een bepaalde houding. Dit is zeer belangrijk, want zazen is een goed manier om gegrondvest te geraken en gegrondvest te blijven in dit gewaarzijn. Maar wanneer dat gewaarzijn beperkt blijft tot zitten in een bepaalde houding gedurende een bepaalde periode van de dag, dan kan je dat geen zenbeoefening noemen. Zazen moet op een zodanige manier beoefent worden dat het uiteindelijk wordt wie je ben. Ware zazen/ meditatie is niet iets waar je in kunt gaan en terug uit kunt komen. Een leven van gewaarzijn: er is geen groter geluk dan wanneer je dit verwezenlijkt hebt & er is geen groter drama dan wanneer je dit niet verwezenlijkt hebt. Als je dit gewaarzijn

wilt beoefenen, stel het dan geen seconde uit. Laat je leven een permanent uitdrukking zijn van je beoefening, van je realisatie. Leef vanuit je beoefening, wees er volledig van doordrongen. Aanwezig zijn is de diepste vreugde. Onbeschrijfelijke, stille, eenvoudige vrede en vreugde. Al zeer vroeg in je beoefening zal je beseffen hoe gemakkelijk het is om aanwezig te zijn en hoe moeilijk het is om niet aanwezig te zijn. Betreffende meditatie: Rust moeiteloos en ongedwongen in de staat van puur gewaarzijn. Alleen maar zitten, en niets meer dan dat. Alleen maar zitten, vervuld van een rotsvast vertrouwen in je (meditatie)beoefening en je oorspronkelijke natuur. Gewoon zitten en de zaken op hun beloop laten. Wat kan er eenvoudiger zijn dan dat? Laat voorkeur en afkeer los, geef je over aan dit moment, precies zoals het is. Probeer het niet te controleren of te manipuleren. Duw niets weg & ontken niets. Aanvaard en sta toe dat alles is zoals het is. Verzet je nergens tegen, ga geen strijd aan met Dat Wat is. Laat alles wezen zoals het is, zonder voor of tegen te zijn, zonder te oordelen of te veroordelen, zonder iets te willen toevoegen of weg te laten. Sluit vrede met het huidige moment en alles wat zich op dat moment manifesteert. Sluit vrede met jezelf. Voorbij voorkeur en afkeer verwezenlijk je het volmaakte geluk. Waarom zou je het jezelf moeilijk maken. Meditatie is een bron van vrede, vreugde, helderheid, ontspanning & ware geestelijke gezondheid. Dit is de meest natuurlijk meditatie, of, zoals Adyashanti zegt, Ware meditatie. Karma is geen energie of substantie, maar een handeling. Deze handeling komt voort uit een gepreconditioneerde geest, een denk of gedragspatroon waar je nog geen inzicht in hebt, waar je je mee hebt geïdentificeerd & waar je dus ook niet kunt uitstappen zolang identificatie en niet-besef predomineren. Wie de mechanismen van zijn verwarring in alle helderheid ziet, zonderen deze te beoordelen of te veroordelen, wordt er onmiddellijk van bevrijdt. Het zoek naar permanentie in deze wereld van veranderlijkheid is de oorzaak van al het menselijke lijden. Vastgrijpen staat gelijk aan gebondenheid. Loslaten is bevrijding. Zit doorheen twijfel, verwarring, rusteloosheid, wanhoop en pijn. Geef al je aandacht en interesse aan de postuur. Hoeveel gedachten sensaties of emoties er ook naar boven komen, concentreer je op de postuur. Zit vastberaden en met waardigheid, recht en onbeweeglijk. Het zal eerst heel moeilijk worden vooraleer het heel gemakkelijk word. Laat je niet ontmoedigen tijdens de moeilijke momenten, blijf volharden in je beoefening. Hoe stralender het licht, des te dieper en donkerder is de schaduw die eraan voorafgaat. Stevig gegrondvest raken in je beoefening vergt tijd. Hoeveel tijd? Dat hangt volledig van jouw af, van je discipline, vastberadenheid en volharding. Ook zeer belangrijk is dat er regelmaat is in je beoefening: je moet dagelijks zitten. Somigen doen er slechts een paar weken over. Anderen doen er wat langer over. Als je ernstig, vastberaden en oprecht bent, heb je minder tijd nodig. Wees er rotsvast van overtuigd dat je een levende boeddha bent. Zit niet om boeddha te worden, zit Als een boeddha. Het engagement dat je in je beoefening stopt maakt het verschil tussen serieuze zenbeoefening en vrijetijdsactiviteit. De beoefening is geen spelletje met als

doel “een beetje spiritueler” te worden. Het is een bloedserieuze zaak die met de grootste ernst en eerbied benadert moet worden. Uiteindelijk wordt je zazen net zo moeiteloos, natuurlijk en spontaan als ademhalen. Het is fout om te zeggen: ik ben aanwezig. Juister is het om te zeggen: Er is aanwezigheid. In zuiver aanwezig-zijn is er geen “ik”. Wie is er aanwezig? Zolang je het antwoordt op deze vraag denkt te weten zit je er volledig naast. Wie zit er in Shikantaza? Wie zit er in zazen? Zazen zit in zazen, er is geen “ik”, geen gedachtenstroom die bewust onderhouden wordt, alleen een stroom van zuiver gewaarzijn. Wat kan je te allen tijde doen ter behoefte van je beoefening? Je kan ervoor kiezen om gewaar te zijn, hier en nu. Het hier en nu is je grootste leermeester en je beste vriend. Het is altijd bij je, je bent er nooit van gescheiden. Voor gewaar te zijn heb je niets nodig. Zeg ja tegen dit moment en treed binnen in de realiteit. Geloof mij als ik zeg dat je een levende boeddha bent, en handel ernaar. Overtuigingen hebben een enorm effect. Wees er rotsvast van overtuigd dat je een ontwaakte, gerealiseerde boeddha bent. Onderschat de kracht van discipline, vastberadenheid, aanwezigheid & gewaarzijn niet. Sekito Kisen zegt aan het einde van de sandokai: “Breng je dagen en nacht niet tevergeefs door.” Dwz: verspil geen tijd en zit in zazen. Als je oprecht bent gebruik je je vrije tijd volledig. Als je verplichtingen hebt zoals werk, familie, gezin, en zo verder; dan moet je deze niet negeren, verwaarlozen of verzaken in naam van de beoefening, integendeel. Werken biedt je de kans om te ontwaken in je dagdagelijkse handelingen. Deze dienen uitgevoerd te worden met absolute toewijding en overgave, met de grootste zorg, aandacht & nauwkeurigheid. Maar maak zorgvuldig gebruik van de vrije tijd die je hebt om in zazen te zitten of kinhin te doen, laat geen kostbare tijd verloren gaan door het najagen van wereldse zaken. Stel je hele leven te dienste van je beoefening. Lees geen zenboeken of geschriften, reciteer geen sutra’s, doe geen ceremonieën. Zit alleen maar in zazen. Uiteindelijk overstijg je de zittende vorm & manifesteert het gewaarzijn van zazen zich in ieder aspect van je dagelijkse leven. Ware zazen is niet iets waar je in kunt gaan en terug uit kunt komen. Maar dit wil niet zeggen dat de zittende vorm na verloop van tijd overbodig wordt. Blijf zazen beoefenen, ook na je ontwaken, zodat je stevig gegrondvest blijft in dat ontwaken. Wordt niet arrogant of verwaand. Satori is niet het einde van je zenbeoefening, het is het begin van je beoefening en leven als ontwaakte, het begin van ware beoefening. Blijf je inspannen, blijf lichaam en geest afwerpen: Datsu Raku Shin Jin!!!!! Dit kan niet genoeg benadrukt worden!!!!!!! Dat is je beoefening, en dat is de manier waarop je kan leven. Zit gewoon in zazen en heb vertrouwen in je beoefening. Dit is de weg van het ontwaken, de weg van de boeddha’s, bodhisatva’s en patriarchen. Als je gewoon volhard en rust in het onbeweeglijke zitten, dan ben je zoals hen. Alleen maar zitten, zitten als de levende boeddha die je bent. Zoek niet verder, vertrouw me, ga gewoon zitten. Het is de directe, volmaakte uitdrukking van je ware natuur.

Het is mijn diepste wens dat deze tekst van nut mag zijn en mag bijdragen aan de (zen)beoefening en het ontwaken van eenieder die hem leest. Aan de lezer van deze tekst: Ik vouw mijn handen in gassho en buig voor de levende boeddha die je bent. Jij bent boeddha, hier en nu. Laat niemand je iets anders wijsmaken. Lees liefst niet teveel over zen, en houd hetgeen dat in de boeken en de geschriften staat tot levend door te volharden in de beoefening van zazen. En als je merkt dat de tijd rijp is kan je, aan diegenen die dat wensen, zeninstructie geven. Dit is wat men noemt mondelinge en persoonlijk transmissie van de dharma. Op die manier bloed het boeddhisme niet dood. Mogen allen tot verwezenlijking en ontwaken komen. Gassho, Olivier Leroy