Second

wyjyUpUezfjK”>t”> SImI;tocjel;etvn”. pv”[pI;t”>Jk estIetfjr”>al,

Pr`fpIti gvmj;SITi üar,cj pJfhIHý [Psjel>[PsjTr,im¹/ m,njknjm¹to.aepAae[KK’? yOjekY;m¹Del>Tu’;s’alokj lUmYi];ahI;hI;tvcj lUm¹er;/ pJfer;/ Nocjc’er;shJj> nyjpyjahIhI;atvkj SoRo;skf;pu’/ SoRo;skf; amYi];mYi];Tf;r,i{khJj// Opmf af;[Pcj> - bwto;tkjer;atvkj r,fePvrftvcj eafcj[mcjm¹ meafcj[mcjm¹aepAmUtJj? !tsjrvfme[pfcj; hUekfcj;m[Psj@ !er{kJjrf [mkjNurf@ !ehKYcjt”>kYf; etfe[pfcj;@ shJjto.ko SoRo;«pTf;hJj// sfer;hUhJj ahkj 11-N,sjaRvyjtvcj mimiemv;Pvf;rfedhk TvkjKvfK”>hJj// RvfOI;ekYfcj;tvcj ekYfcj;TocjSrfetfj a[pfcj;al”{kf;kfl| SrfetfjlsjlpjensOj OI;el;etfjhU SrfetfjR,irf a[Kf;RvfekYfcj;h.o e[pfcj;eRV.K>”hJj// Tom,tScj> 12-N,sjarvyjtvcj «mi.tvcj sfhcjen{khJj. ToekYfcj;m, SrfetfjmYf;EakUaJI[Pcj> eKYfkj«mi./ aenfkjecvetfcjsfhcjtokjho. e[pfcj;eRV.sfhcjK>h ” Jj// ekY;Rvfm, «mi.[pho.erfkjehfaKF etfRvftvcj m[mcjPU;hJj>ahsjaSnj;mYf;ko stcjK’sf;retf>E// ern’SimI;Kvkjalcj;erfcj m,itjtutjm,itjtutj[Pcj> enK”.rhJj>bwm, lkjJjtvnj;Pilokj N,ipjlokjRu’[Pcj> PYpj kn” mI;lcj;lfhJjkoetv.rehfaKF ta’>t{h [PsjrE// ehfkj/hu’;eratvkj lkja’ehelfkjeafcj af;sokjSv”ccjyUm, err,iK”>hJj>bwm, erpokjeKFcj;epAk bI;wocj;el;ko l,Jj>lokjRu’[Pcj> eraloloTvkjkYlf hJjko etv.rehfKF alvnjhebfkYE// Pu’tsjeTfcj;eTfcj;TenhJj> e[mlmj;tvcj l,Jj;{kmj;sI;? KrI; N,cjK”>rhJj>bwm, e[pfcje[pfcjm”m” kt^rflmj;m”epAtvcj twItwIe[p;hvf;enhJj> kf;mYf;koetv.rehfaKF rcjhpjR¹emf ta’>t{h[PsjrE// aScj>Scj>tsjrvfe[pfcj;K”>h[Pcj> «mi.[pEto;tkjm¹ko stcjK’sf;r[Kcj; [PsjE//

rHnj;elfkEatnj;pJfsnsjtvcj stcje[PrhJj> pTmcyjtnj;ko ahkj-14 N,sjaRvyjtvcj eafcj[mcjK”>hJj// ahkj 16-N,sjaRvyjtvcj eKYfkj«mi.m, [pJj«mi.ho. e[pfcjerV.enTocj?sfhcjK”>hJj// SyjN,sj {kfehfaKF m(el;ho. e[pfcj;eRV. enTocjsfhcjK>”[pnjhJj// m(el;tvcj SyjN,sjen[pI;ehfaKF rHnj; elfktvcj aKkjSu’;HuSorhJj> tipiÒksfem;pv”m, hutj-hu’;kYmj;ko eafcj[mcjkf aso;rSkjkpjhJj> rTf;N,cj>hebCfKrI;tvcj aTkjtnj;Knj;m, aKYinjmeRv; edhmeRv; aKm”> sI;N,cj;hvf;lfKvcj> lkjm,tjko ryU NocjK”>hJj// lU.elfktvcjhcj{kf;ryUrhJj> t„holjb”v. tsjKukolJj; ryUNocjK”>hJj// [mnjmfNocjc’E «mi.etfj rnjkunj«mi.tvcjkYcj;phJj> Nocjc’etfjpriyt^it„holj Srf[Psj e[Kfkjlhcjtnj;tvcj tkjerfkj hcjyUa[pI; kYnjr,ienhJj>mimibwasitjapocj;atvkj mr,im[Psj loapjehf trf;R¹m,tjnJj;ko ae[KK’kYkY snsjtkY R¹m,tjNocjrnj mHfsJjripjhf{kI;tvcj wFtvcj;hu’;l trf;TocjhJj// mHfsJjripjhf{kI;tvcj eyfgIeHfcj;a[Psj N,sNj ,sjKnj.en[pI; agClnjNocjc’tvcj hfhnf[Pnj.ewrnj ripjhf{kI;m,eslVtKj ’K”>rhJj// lnjdnj«mi.tvcj SyjN,sjKnj. hItcj;hu’;enTocj[pI; Srfetfj OI;¥N$k N,cj> ea-bI-bI-ea ahcj; to.E pcj>Pitjm¹ar aemriknjNocjc’/ nyU;eyf>kj/ nyU;gYfsI [pJjnyjho. e[pfcjerV.enTocjK>h ” Jj// mitej Sv{kI; OI;abyhJj sfer;hUko aemriknjho.e[pfcj;erV.enTocjrnj tokjtvnj; kUJIK”>hU [PsjhJj// aemriknjNocjc’/ nyU;gYfsIerfkjehfaKF Srfetfj OI;abyN,c>j atUenrE// aemriknjNocjc’r,i rHnj;etfj amYf;suhJj [mnjmfNocjc’m,flo akUaJIkp_iymTf;Nocjh[Pcj> ekYfcj;r,ilupjeSfcjsrfmYf;ko ass arfrfkoyjtocj lupj{krE// To.e{kfcj> SrfetfjOI;abyk skjbI;sIhcjep;E// e[KPwF;hfkv”hvf;hJj mttje[mfkjK”> msI;ttjK”>// ToaKYinjtvcj OI;Hnj{k}k kf;aeHfcj;tsjsI;ko ekYfcj;po.Tf;h[Pcj> Srfetfj OI;abym,f emfcjePwcj;N,c>j kf;emfcj;hcjenE// !tsjRvfme[pfcj; hUekfcj; m[Psj@ Soro;n”.aJI hUekfcj;[Psjeafcj SohJj> rJjRvyjKYkjmpFK>e” hfjlJj; ae[Kaenar ekY;lkjetfRvftsjRvfm, [mnjmfNocjc’ «mi.{kI;[p{kI;mYf;/ [mnjmfNoccj ’m, agClnj/ agClnjm, aemriknjh.o aScj>Scj> e[pfcj;eRV.lfK”>rf 15-N,sjhf; aRvyjaTi kf; msI;K”>bU;ehfsfer;hUm,f SrfetfjOI;aby enfkje[pfcje[pfel>r,ihJj> cyjhkjEg`nj;e[pfcj;[pnj 51N,sjaRvyjtvcj koyjtocj kf;emfcj;rhJj>bwho. erfkjretf>E// kf;emfcj;rhJjko/ aemriknjerfkj enrhJjko gu`jyUwcj>{kvf;lo? er;[phJjmHutj// etfenedhm,e[pfcj;eRV.[pI; tststo;tkjm¹ rlf hJjkoePfj[pkf [mnjmf>to.ESoRo;skf; mm,f;hJjko eTfkj[plo[Kcj;hf [PsjpFhJj// sfPtjhUto.lJj; !er{kJjrf/ [mkjNurf@ SohJj>atocj; mimito.emv;rfzftiTkj sI;pvf;er;/ lUm¹ er;/ kYnj;mfer;/ pJfer;shJjtvcj abkjbkjk hflvnjhJj>/ er/ mI;/ tyjlIPunj;shJj> ae[KK’loapj KYkjmYf;atvkj metfcj.mt me{kfcj>m{k ea;KYmj;svfenTocjrhJj> aemriknjtvcj ae[KKYenTocj{krf a[pJj>su’{kI;/ aepYfj{kI;HutjKYcjm, HutjepmJj// ho.ehfjlJj; !epYfjrfm,fmen/ etfjrfm,fen@ SohJj> atocj; mimiemv;rfzftiTkj assarfrf aenhfh[Pcj> Skjlkj enTocjen{k[Kcj;pcj [PsjpFlimj>mJj// skf;spjmi? eTvrfel;pF;e[pf{krf tsjKYi].k !aemriknjko aTcj m{kI;pFbU;/ epYfjlJj; mepYfjpFbU;@ Hu e[pf{khJj// !aTcjlJj;m{kI;bU;/ epYfjlJj; mepYfjbU;@ Sorcj byjhUk Sv”Tf;lo. bfe{kfcj> aemriknjm,fenhl”// [pnjpFlf; lo. e[pft”>aKF ah’mTvkjetf>// m[pnjNocj[Kcj;/ Skjlkj[pI; aemri knjtvcj r,ien[Kcj;kpcj aemriknjhJj TohUto.atvkj !er{kJjrf/ [mkjNurf@ [PsjenhJj mHutjpFelf//

pItikosf; af;R,ipFE !------/----/ pItikosf;/ af;R,ipFE@ Hu SoRo;skf;tsjKu eN,fcj;eKtjkfltvcj epATvkjlfE// [PsjNocjpF>mlf;lo. em;srfr,iE// em;ecF>srf/ m”>srfr,iE// er,;sfN,sjpodjkoeb;PyjTf;[pI; !pItikosf;/ af;r,i

pFE@Hu SolÃcj m,f;mJjmHutjpF// abyje{kfcj>Soehfj pItikosf;? af;r,iK”>hJj>hfDkmYf; burf;r,cj hfhnftvcj r,iK”>hJj// [PsjepAlfhJj> pItikoae[KK’? TopItikopcj anisx/ du)/ ant^ HUehf l)`f hu’pF;[mcjeafcj wip:nfR¹lokjrfm, rH(f[Psjhvf;hUmYf; r,iK”>PU;pFE// ‡hJjm,f pItikosf;? af;r,ihJj mHutjpFelf// ‡enrftvcj BHuhuta[Psj pItiamY]i ;asf;mYf;ko ePfj[prehfj [Psjm¹aNuarcj>alokj 1// Kud$ikf-pIti = anJj;cyjwmj;e[mfkjm¹/ 2// K`ikf-pIti = K`K`Scj>?[Psjehf wmj; e[mfkjm¹/ 3// {h„(ikf-pIti = l¹ikjl¹ikjl,”l,”[Psjehf wmj;e[mfkjm¹/ 4// OeB\gF-pIti = koyje[mfkj{kveseafcj [Psjehf wmj;e[mfkjm¹/ 5// Pr`f-pIti = tkoyjlu’;pY’ .N,’.eslYkj[Psjehf wmj;e[mfkjm¹ Hu pItI cF;mYi];r,ihJj// nyU;gYfsI/ mHfsJjhtipQfnjripjhfatvcj; tJjTf;ko;kvyjhJj> estIetfjN,cj> ekYfcj;eSfcj [Psje[mfkjer;atvkj al¸ecvloapjenh[Pcj> al¸ecvrr,ier;atvkj pTma{kimj niB\fnjesY;pv”ko 2008-Ku N,sj/ gWnjl- 22 rkjen.tvcj stcjsmj;hpjkYcj;prf al¸ecv edAlf-8000 ekYfj l¸NocjK>h ” Jj// pTma{kimj [Psj? pcjpnj;ehfjlJj; eafcj[mcjm¹ko ae{kfcj;«pkf sIsOjhU/ lupjaf;ep;hU/ erfcj;KYhU/ wyjyU af;ep;hU/ htcj;skf;{kf;rhUto. epYfj{khJj/ wmj;hf-pIti [Psj{khJj// wmj;hfpIti [PsjrhJj> af;e{kfcj> pcjpnj;rhJjkoem>kf pv”[pI;[pI;KYcj; epYfjsrfekfcj;lokjtf !enfkjtsjpv”lupj{kreafcj/ enfkjtsjpv”lupj{kreafcj@Hu etfcj;So{khJj// To.e{kfcj> tsjN,sjT”tvcjpcj dutiya{kimj niB\fnjesY;pv”ko skjtcjbfl 21-rkjen.tvcj kYcj;phJj// Topv”tvcj pFwcjerfcj;KYhU lUOI;ermYf;lfhlo asf;asflJj; su’l,hJj// ¿kitcjsIsOjTf;h[Pcj> asf;aehfkj melfkjmc [ptjlpjm¹ m[PsjK”>// arcjtsjpv”m,aetv.a¿k’ aepAmUtJj? kel;mYf;atvkj asIasOjtsjKuTJj.ep;Tf;rf kel;mYf;lJj; epYfj{khJj// dutiy pv”tvcj ahf;tcj al¸ecv 11225-edAlf rr,ihJj// Sum”lkjm,tjerfcj;recvm,f edAlf - 2868 [Psj[pI;/ asf;asferfcj;recvm,f edAlf - 9251 [PsjpFhJj// üenfkjSu’;sfmYkjN,ftvcj {kJj>pFý// kunjkYsfritj 1594- edAlfkopF epFcj;TJj>pFk al¸ecv susuepFcj; 12819- [Psjhvf;pFmJj// To.e{kfcj> sIsOjhU/ lupjaf; ep;hU/ erfcj;KYhU/ wyjyUaf;ep;hU/ htcj;skf;{kf;rhUto. epYfj{khJj/ wmj;hfpIti [Psj{khJj// al¸pv”[pI;? mimito.«phmÃkuholjko hIlep; erskjKYehfaKF KFtocj;bfhfer;pv”mYf;tvcj Suep;/ hIletfcj;/ hr`gu’eSfkjtJj/ cF;pF;hIlK’yUhJj>aKF{kf;rhJj>ah’N,c>jmtU tmUTU;[Kf;enhJjko sfer;hUhtiTf;mihJj// al¸r,cjaKYi]. [pnjhvf;hJj>atvkj trf;nfprihtj nJj;ehfjlJj; hfmnj pv”mYf;tvcjTkj aSepFcj;mYf;svf pritjhtjEhfyfnfepYfjPvyjah’k Hinj;TvkjenhJj// pcjpnj;epmyj> RVcj;lnj;t”>sitj/ {kJjNU;t”>sitj üpItiý aHunje{kfcj> ah’m,f af;mnja[pJj> pFenhJj// erskjKY/ amÃew [pI;hJj.aKF {kf;rhJj>ah’m,f !amel;/ Kum,p” BokjSfetf>tyj/ esY;erfcj;entu’;k Sfrm,nj;etfcj mhibU;@ Hu [PsjhJj// kuholjer;ko afep;lupjeSfcjensOj Sfrm,nj;mhi[Kcj;hJj am,njtkyjpcj pItikosf;[pI; af;r,ien{k[Kcj;pFlf;Hu m,tjKYkjKYmipFhJj// aNuemfdnftrf; eHf{kf;rftvcj a[psjmr,iehf ekfcj;m¹hJj Ø sitjN,lu’; RVcjlnj;m¹ko [Psjese{kfcj;// sitjN,lu’;Rvcjlnj;m¹hJj Ø wmj;e[mfkjm¹ko [Psjese{kfcj;/ wmj;e[mfkjm¹hJj Ø N,sjhkjm¹ üpItiýko [Psjese{kfcj;/ N,sjhkjm¹üpItiýhJj Ø [cimj;KYmj;m¹ üp:d%iýko [Psjese{kfcj;/ [cimj;KYmj;m¹üp:d%iýhJj Ø KYmj;hfm¹ ühuKýko [Psjese{kfcj;/ KYmj;hfm¹ühuKýhJj Ø tJj{kJjm¹ ühmfDiýko [Psjese{kfcj;/ tJj{kJjm¹hJj Ø Hutjtocj;m,njsvfhi[mcjm¹ üyTfbUt±f`ja[mcjýko [Psjese{kfcj;/

Hutjtocj;m,nsj vfhi[mcjm¹hJj Ø [cI;ecv.m¹ko [Psjese{kfcj;/ [cI;ecv.m¹hJj Ø tpjsvnj;[Kcj;kcj;m¹ko [Psjese{kfcj;/ tpjsvnj;[Kcj;kcj;m¹hJj lvtje[mfkjm¹üwimut^iý N,cj> lvtje[mfkjm¹kohiehf ±f`ja[mcj üwimut^±f`d:nýrm¹ko [Psjese{kfcj;/ ‡ho.lÃcj a[psjmr,iehf ekfcj;m¹hJj asOjatocj; arHt^Poljho. erfkjesNocje{kfcj;/ To.[pcj wmje[mfkjm¹üpItiýkoae[KK’? trf;R¹m,tjpvf;mYf;pFk trf;lÃcj[mnjsvfrhJj. hfDkmYf;r,i? mimito.E wmj;e[mfkjm¹pItiko trf;R¹m,tjrnj/ yKuN,sjtvcjrr,ihJj> aetva¿k’mYf;ko el>lf? enfcjN,sjmYf;tvcjlJj; Skjlkj? pU;epFcj;eSfcjRvkj hfhnf«pkuholj «plupj{krnj tokjtvnj; af;ep;lokjhJj// ‡kuholjtvcj asOja[m” hcjl”pFwcj pTma{kimj niB\fnjesY;m,rehf al¸ecv r,sjeTfcjhJjlJj;ekfcj;/ dutiya{kimj niB\fnjesY;m,rehf al¸ecv tsjehfcj;ekYfjhJjlJj;ekfcj; esY;erfcj;hUto.Eal¸dFnKYJj;hkjhkj mHutjpF// wyjyU sf; ehfkjhU/ t”To;/ t”PYkj/ sf;pv”kulfTocjKcj;/ [pnjhimj;/ kf;enrfKY/ Sum”lkjm,tj erfcjep;hU/ wyjyUhU/ Sum”al¸r,cj/ pv”[Psje[mfkjer;sIsOjhU/ ao;Kvkjpnj;knjeS;[Kcj;shJj> hnj.r,cjer;eSfcjRvkjep;hUto.E al¸ dFnlJj;[PsjpF? niB\fnjesY;tvcj abkjbkjm, pFwcjScjNV”hUtocj;E kuholjestnfko wmj;e[mfkjwmj;hf hfDueKAkf m,tjtmj;tcje{kfcj; htcj;ekfcj; e[pf{kf;pFres//

pv”as lupjaf;ep;{khUmYf;

pv”alyj Sum”ePfkjtyj

pv”alyj esY;erfcj; esY;wyj

pv”aSu’; lupjaf;hu’;{khUmYf;

KYi].yvcj;KYkjetf> r,iekfcj;r,imJj/ enfkjtsjKF po?ekfcj;eafcj¿ki;sf;mJj//

2008-Ku skjtcjbfl ü21ýrkj/ tngCeNven.tvcjkYcj;phJj> dutiya{kimje[mfkj esY;erfcj;pv”tvcj erfcj;KY l,}dFnj;hJj> al,}ecvsfrcj;

1// edAKcjem[p]’; N,cj> suhkj eRVrcjea; - - - - - - - - - - edAlf 285 2// ea-bI-bI-ea mu’.Hcj;KF;/ mu’.PkjTupj/ cF;pie{kfj/ bU;hI;e{kfj- -- edAlf 1360 3// kohkjwcj;/ mmo;s’eafcj erN,cj> aKYi]rJj- - - - - - - - edAlf 206 4// mtcjtcj [mnjmflkjbkjrJj- - - - - - edAlf 185 5// mdcjpyjlj {kkjhf;plftf- - - - - - edAlf 235 6// koTvnj;tcj/ mJoJo{kJj dnjepFkjTmcj;- - - - - - - - edAlf 500 7// edAea; m(el;p”e{kfj - - - - - - edAlf 351 8// m[P}[P}[mcj> cF;Tmcj;KYOj - - - - -- - - - edAlf 190 9// mmf r,mj;Tmcj;KYOj/ cpie{kfj/ cF;pieTfcj; edAlf 209 10// edAemV;/ Kcjel;[mcj> nnj;{kI;hutj/ aflU;kkjhlipj/ sfkel;eKv/ am”e[Kfkje{kfj - - - - - edAlf 602 11// koTvnj;mcj;/ maunj; mihf;su ekYfkjekYfrJj - - - - - edAlf 150 12// edAger.sj ekfj[pnj.e{kfjhutj - - - - - edAlf 112 13// kobvnjzf;/ mKYi]tU; aunj;No.eKFkjSv”- - - - - - - - edAlf 350 14// mea;ea;hinj;/ edAmUUmUr,inj/ mhnj;hnj;rI rKocjmunj.tI/ SUR,I - - - - edAlf 112 15// edAemrcj; mu’J