Rua Da Day

RỬA DẠ DÀY TRONG NGỘ ĐỘC CẤP

ĐẠI CƯƠNG

♦ HiÖu qu¶: trong 1 giê lo¹ i 80% l­ î ng ®éc chÊt. Muén h¬n: gi¶m nhÑmøc ®é ngé ®éc ♦ RDD → lÊy dÞch XN ®éc chÊt chÈn ®o¸n NN. ♦

RDD - c¸c biÕn chøng, hËu qu¶ nÆ ng nÒ, thËm chÝtö vongong.

CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH nh : 1. ChØ®Þ Ngé ®éc ®­ êng uèng ®Õn tr­ í c 6 giê. Chó ý: - 6 giê: gií i h¹ n t­ ¬ng ®èi . - TrÎ em : cÇn c©n nh¾c lî i h¹ i : …. nguy c¬ biÕn chøng cao → thay thÕ b»ng uèng than ho¹ t.

CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH 2. Chè ng c hØ®Þnh: 2.1. Chèng chØ®Þnh t uyÖt ®èi: - Uèng c¸c chÊt g©y ¨n mßn: a xÝt, kiÒm m¹ nh. p n­ í c t¹ o ra c¸c ph¶n øng lµm - C¸c chÊt khi gÆ t¨ng t¸c dông ®éc. - X¨ng, dÇu ho¶, c¸c chÊt t¹ o bät. - Cã tæn th­ ¬ng niªm m¹ c ®­ êng tiªu ho¸. c co giËt. - RL ý thøc, cã nguy c¬ co giËt hoÆ

CHỈ ĐỊNH VÀ CHỐNG CHỈ ĐỊNH 2.2. Chèng chØ®Þnh t ­ ¬ng ®èi: - Tæn th­ ¬ng niªm m¹ c miÖng: ®Æt èng th«ng nhá ®­ êng mòi. - TrÎ em uèng vµi viªn thuèc lo¹ i Ýt nguy hiÓm, kh«ng cã dÊu hiÖu ngé ®éc. -

Phô n÷ cã thai.

CHUẨN BỊ Dông cô: Bé dông cô röa d¹ dµy hÖ thèng kÝn: - èng t h«ng Fauchet ®Çu tï , cã nhiÒu lç ë c¹ nh c¸c cì : èng t h«ng cho ¨n: + BN uèng Ýt ®éc chÊt, ch­ a ¨n, dÊu hiÖu ngé ®éc hÇu nh­ kh«ng cã + Uèng ®· l©u qu¸ 6 giê, hoÆc chØ®Ó lÊy dÞch xÐt nghiÖm.

CHUẨN BỊ nh ®ãng më - D©y nèi ch÷ "Y" vµ c¸c van ®iÒu chØ ®­ êng ra ®­ êng vµo. - Hai tói ®ùng dÞch cã chia v¹ ch ®o mçi 50 ml: +

Tói trªn treo cao > 1m so ví i mÆ t gi­ êng cã dung tÝch 3000 ml (®ùng n­ í c muèi 0,5-0,9 % ).

+

Tói d­ í i treo d­ í i mÆ t gi­ êng Ýt nhÊt 30cm.

- Dông cô më miÖng. - Canun Guedel.

BỘ RỬA DẠ DÀY CẢI TIẾN

Túi đựng dịch vào có chia vạch thể tích

BỘ RỬA DẠ DÀY CẢI TIẾN

Túi đựng dịch ra có chia vạch thể tích

BỘ RỬA DẠ DÀY CẢI TIẾN

"Chạc bốn" có đường bơm chất kháng độc

BỘ RỬA DẠ DÀY CẢI TIẾN

Hệ thống kín khi bắt đầu tiến hành rửa dạ dày

CHUẨN BỊ - X« ®ùng n­ í c s¹ ch (5-10 lÝt) pha muèi 5-9g/lit n­ í c vµ x«/chËu ®ùng n­ í c dÞch sau röa. - Seringe 50 ml - èng nghe, b¬m cho ¨n, bãng ambu. - Lä ®ùng dÞch d¹ dµy (200ml) ®ÓXN ®éc chÊt. - DÇu paraffin. - Than ho¹ t, thuèc tÈy: Sorbitol. - Thuèc an thÇn: Valium 10mg (èng) cho BN kÝch thÝch vËt v· nhiÒu, N§ chÊt g©y co giËt.

CHUẨN BỊ BÖnh nh©n: nh: gi¶i thÝch ®ÓBN hî p t¸c - NÕu BN tØ t NKQ cã bãng chÌ n tr­ í c. - Rèi lo¹ n ý thøc: ®Æ - BN uèng thuèc g©y co giËt: valium tr­ í c. - BN cã SHH, truþ m¹ ch: Håi søc tr­ í c, BN æn ®Þnh mí i RDD. - T­ thÕBN: N»m nghiªng tr¸i, ®Çu thÊp. - Tr¶i mét tÊm nilon ë ®Çu gi­ êng.

CHUẨN BỊ Nh©n viªn l µmt hñ t huËt : - § · ®­ î c ®µo t¹ o kü thuËt RDD, ®éi mò, ®eo khÈu trang, ®i g¨ng tay s¹ ch. t x«ng d¹ dµy, cè - CÇn 2 ng­ êi: mét ng­ êi ®Æ ®Þnh x«ng, xoa bông trong qu¸ tr× nh röa. Mét ng­ êi ®iÒu chØ nh l­ î ng n­ í c vµo ra. - Khi BN ph¶i bãp bãng: thªm ng­ êi thø ba.

KỸ THUẬT B­ í c 1: § ­ a èng x«ng vµo d¹ dµy. - Chän lùa èng x«ng. - § o ®é dµi èng x«ng cÇn ®­ a vµo. - B«i tr¬n ®Çu èng x«ng d¹ dµy b»ng g¹ c thÊm paraffin. - § Æt ®­ êng miÖng: nh, hî p t¸c. NÕu + B¶o BN h¸ miÖng nÕu bÖnh nh©n tØ cÇn thiÕt dï ng dông cô më miÖng, sau ®ã luån canun Guedel vµo råi rót dông cô më miÖng ra. nh trong qu¸ tr× nh RDD ®Ó + § Æt x«ng d¹ dµy. § iÒu chØ ®Çu èng x«ng lu«n ë vÞtrÝthÊp nhÊt. + Cè ®Þnh ®Çu ngoµi èng x«ng ë vÞtrÝ®· ®¸nh dÊu.

KỸ THUẬT t ®­ êng mòi: Luån èng x«ng cho ¨n vµo lç - §Æ mòi ®ång thêi ®Ó ®Çu BN gËp vµo thµnh ngùc. Khi qua lç mòi sau vµo ®Õn hÇu th×b¶o BN nuèt ®ång thêi ®Èy vµo. t: dï ng ®Ì n NKQ vµ dï ng panh Magil ®Ó - Khã ®Æ g¾p ®Çu èng x«ng ®­ a vµo thùc qu¶n. t - Khi cã NKQ: th¸o bãng chÌ n tr­ í c khi ®Æ x«ng, sau ®ã b¬m bãng chÌ n tr­ í c khi RDD.

KỸ THUẬT B­ í c 2: Nèi hÖthèng RDD - ®Çu ngoµi èng x«ng. -

Nèi èng ch÷ "Y" vµo ®Çu ngoµi èng x«ng.

-

Nèi hai tói vµo hai ®Çu cßn l¹ i cña ch÷ "Y". t gi­ êng + Tói ®ùng dÞch vµo treo cao trªn mÆ 0,8-1m. t thÊp h¬n mÆ t gi­ êng + Tói ®ùng dÞch ra ®Æ

KỸ THUẬT B­ í c 3: TiÕn hµnh röa d¹ dµy Ó dÞch – § ­ a dÞch vµo: § ãng ®­ êng ra, më kho¸ ®­ êng vµo ® ch¶y vµo nhanh 200 ml, sau ®ã kho¸ ®­ êng dÞch vµo l¹ i. – Dï ng tay l¾c vµ Ðp vï ng th­ î ng vÞ®Ó cÆn thuèc vµ thøc ¨n ®­ î c th¸o ra theo dÞch. – Më kho¸ ®­ êng ra cho dÞch ch¶y ra tói ®ùng ®Õn khi hÕt sè l­ î ng dÞch ®­ a vµo, ®ång thêi l¾c, Ðp bông ®Ó dÞch ch¶y ra nhanh vµ ®ñ h¬n. LÊy dÞch lµm XN ®éc chÊt (kho¶ng 200ml). – RDD cho ®Õn khi hÕt sè l­ î ng cÇn röa (3-5 lÝt) hoÆc dÞch d¹ dµy trong kh«ng cßn vÈn thuèc vµ thøc ¨n (nÕu <3 lÝt).

KỸ THUẬT Chó ý: - Theo dâi c©n b»ng l­ î ng dÞch vµo - ra. NÕu l­ î ng dÞch ch¶y ra < 150ml nghi ngê t¾c x«ng, kiÓm tra l¹ i ®Çu x«ng. - DÞch ®­ a vµo ph¶i pha muèi 0,5-0,9%. - Thêi tiÕtl¹ nh dï ng n­ í c Êm 370C. - BN N§ C thuèc trõ s©u khi röa pha thªm than ho¹ t.

NHỮNG ĐIỂM SÁNG TẠO VÀ GIÁ TRỊ CỦA KỸ THUẬT RDD CẢI TIẾN • Lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam • Hệ thống kín ít gây ô nhiễm xung quanh • Kiểm soát chặt chẽ lượng dịch vào, ra, hạn chế tối đa biến chứng. • Đơn giản, có thể phổ cập tuyến cơ sở

SO SÁNH HAI PP CŨ VA MỚI -

CŨ Tư thế: Ngồi, nằm ngửa.... Tổng số dịch > 20 lít đến 60 lít Một lần rửa: 500 ml Than hoạt: không ép bụng: không Máy hút

MỚI - Nghiêng trái, đầu thấp - < 10 lít -

< 250 ml Có than hoạt Có ép bụng Không

SO SÁNH HAI PP CŨ VA MỚI

-

CŨ MỚI - Kín Hở, gây ô nhiễm xung quanh Không kiểm soát lượng - Kiểm soát dịch vào dịch vào ra ra dễ dàng Dụng cụ tuỳ tiện - Dụng cụ theo tiêu Dễ sặc phổi chuẩn Gây tăng thể tích tuần hoàn

KẾT QUẢ NC Ở TT CHỐNG ĐỘC (2001) Ph­ ¬ng ph¸ p c ò

Ph­ ¬ng ph¸ p mí i

Tæng céng: 332

Tæng céng: 169

BiÕn chøng: 20 (6,0%)

BiÕn chøng: 5(2,9%)

SÆ c phæi : 13 (3,9%)

SÆ c phæi : 2(1,2%)

RL§ G :

11 (3,3%)

RL§ G : 3(1,8%)

Phï n· o:

5 (1,5%)

Phï n· o : 0

BIẾN CHỨNG

1. N« n: Do ph¶n x¹ , nhÊt lµ trÎ em, bÖnh nh©n lo sî . CÇn ph¶i gi¶i thÝch BN vµ qu¸ tr× nh ®Æ t ph¶i nhÑ nhµng ®óng kü thuËt.

BIẾN CHỨNG 2. Viª m phæi do sÆc : nÆ ng nÒ, dÔ tiÕn triÓn thµnh ARDS g©y tö vong + BP dù phßng: t NKQ cho BN cã rèi lo¹ n ý thøc. √ §Æ √ N»m nghiªng tr¸i ®Çu thÊp. √ KiÓm tra l¹ i vÞtrÝx«ng tr­ í c khi RDD. √ Mçi lÇn ®­ a dÞch vµo ≤ 200ml, hót hÕt dÞch d¹ dµy khi ngõng thñ thuËt . c kÕt hî p + § iÒu trÞ: theo dâi vµ ®iÒu trÞkh¸ng sinh hoÆ ví i NKQ, soi hót vµ b¬m röa phÕqu¶n.

BIẾN CHỨNG 3. ChÊn t h­ ¬ng t ha nh m« n g©y phï nÒ thanh m«n, hoÆ c ph¶n x ¹ g©y c o t h¾t t ha nh m« n do ®Çu x«ng ®i vµo ®­ êng khÝqu¶n, ®Æ t th« b¹ o. §iÒu t r Þ: √ NhÑ: khÝdung corticoid. ng: § Æ t NKQ, nÕu kh«ng ®­ î c ph¶i √ NÆ më mµng nhÉn gi¸p

BIẾN CHỨNG 4. Ch¶y m¸ u: - Mòi: nm mòi nhiÒu m¹ ch n«ng, x«ng to, kh«ng b«i tr¬n, th« b¹ o. - MiÖng: Ýt gÆp h¬n, chñ yÕu ch¶y m¸u ch©n r¨ng khi khã më miÖng, BN d· y giôa khi ®Æt èng x«ng. - Thùc qu¶n d¹ dµy: dï ng x«ng cã ®Çu cøng, ®­ a vµo qu¸ s©u. + Phßng: Ph¶i gi¶i thÝch ®Ó BN hî p t¸c, lµm ®óng ®éng t¸c, nhÑ nhµng ®Çu x«ng kh«ng v¸t c¹ nh vµ cøng. + § iÒu trÞ: ⋅

NhÑ: th­ êng tù cÇm nÕu BN kh«ng cã RL ®«ng m¸u.

⋅

NÆng: adrrenalin 1/10.000 nhá vµo chç ch¶y m¸u. Kh«ng ®ì : nót lç mòi sau, mêi chuyªn khoa TMH ®Ó cÇm m¸u.

⋅

Ch¶y m¸u d¹ dµy nÆng ph¶i soi d¹ dµy ®Ó cÇm m¸u, cã khi ph¶i truyÒn m¸u khi cã t× nh tr¹ ng mÊt m¸u nÆng.

BIẾN CHỨNG 5. H¹ t h©n nhiÖt : + BiÓu hiÖn: BN rÐt run, da tÝm vµ næi da gµ, nhiÖt ®é trung t©m h¹ < 36°C + Phßng: thêi tiÕt l¹ nh ph¶i RDD b»ng n­ í c Êm, ní i kÝn giã, dï ng m¸y s­ ëi trong qu¸ tr× nh röa +

§ iÒu trÞ: lau kh«, ñ Êm BN, dï ng m¸y s­ ëi

BIẾN CHỨNG 6. Rè i l o ¹ n n­ í c - ®iÖn gi¶i : th­ êng gÆ p ngé ®éc n­ í c do röa nhiÒu n­ í c, kh«ng pha muèi. BiÓu hiÖn: NhÑ: h¹ Na, K m¸u. NÆ ng: phï phæi, h«n mª, co giËt g©y sÆ c phæi. Phßng: Dï ng lasix tÜ nh m¹ ch, bæsung muèi sau khi BN ®· tiÓu nhiÒu (Natriclorua èng tiªm TM vµ cho uèng). + NÕu h«n mª, co giËt ph¶i dï ng thuèc chèng co giËt, ®Æ t NKQ, thë m¸y, manitol truyÒn TM.

BIẾN CHỨNG 7. Rè i l o ¹ n nhÞp t im: Th­ êng do ph¶n x¹ , RL n­ í c ®iÖn gi¶i nÆ ng (h¹ Kali m¸u), N§ C mét sè thuèc t¸c ®éng lªn tim (digitalis, chloroquin, cacabamat...) p: NhÞp chËm xoang do kÝch thÝch d©y - Cã thÓ gÆ X; NTT thÊt do h¹ kali m¸u - § iÒu trÞ: NhÞp chËm <40 lÇn/phót tiªm atropin 0,5mg TM.

Xin trân trọng cảm ơn