Article in Burmese ျမန္မာဘာသာနဲ႕ တင္ျပထားပါတယ္
မြန္အကၡရာေတြကို ဘယ္လို ေရာမအကၡရာဖလွယ္မလဲ? (ဗာ႐ွင္း ၂) Romanization for Mon Scrip by Transliteration Method (Version II)
This is brought to you by http://www.dhoongjhaan.blogspot.com/.
Romanization for Mon Scrip by Transliteration Method (Version II) မြန္အကၡရာမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း (ဗာ႐ွင္း ၂) အမွတ္စဉ္
အေၾကာင္းအရာ
No.
Contents
1.
ဗ်ည္းမ်ားကို အကၡရာဖလွယေ ္ ရးသားျခင္း
2.
Transliteration of Mon Consonants
- Table of Mon Consonants Transliteration သရမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း Transliteration of Mon Vowels
- Table of Mon Vowels Transliteration - Table of Mon Independent Vowels Transliteration
- Table of Mon Vowels Combination Transliteration (Extension) 3.
ယွဉ္ဗ်ည္းမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
4.
အသတ္မ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
5.
ဗ်ည္းထပ္မ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
6.
စာလုံးအပိုင္းအျခား
7.
စာလုံးႀကီး အသုံး ျပဳျခင္း
8.
ပုဒ္ျဖတ္ပုဒ္ရပ္သေကၤတမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
9.
ဂဏန္းမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
Transliteration of Mon Medial Transliteration of Mon Killers
Transliteration of Conjunct Consonants Words Separation Capitalization
Transliteration of Punctuation Marks Transliteration of Numbers
မွတ္ခ်က္ Note:
ကိုးကားထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ႏွင့္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ား References:
Romanization for Mon Scrip by Transliteration Method (Version II) မြန္အကၡရာမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း (ဗာ႐ွင္း ၂)
မြန္အကၡရာေတြကို Transliteration Method နဲ႕ ဘယ္လို ေရာမအကၡရာဖလွယ္မလဲ ဆိုတဲ့စာတမ္းတစ္ခုကို www.dhoongjhaan.blogspot.com ကေန စာဖတ္သူေတြဆီကို အေရာက္ပို႕ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အခု ဒီအေၾကာင္းအရာကိုပဲ ဗာ႐ွင္း အသစ္နဲ႕ တင္ျပထားတာကို စာဖတ္သူေ႐ွ႕ေမွာက္ အေရာက္ပို႕လိုက္ျပန္ပါၿပီ။ Romanization for Mon Scrip by Transliteration Method (Version I) မြန္အကၡရာေတြကို ဘယ္လို ေရာမအကၡရာဖလွယ္မလဲ? (ဗာ႐ွင္း ၁) ကို http://www.pdfcoke.com/dhoongjhaan မွာ သြားေရာက္ ဖတ္႐ွဳႏိုင္ပါတယ္။ ေရာမအကၡရာဖလွယ္တဲ့အေၾကာင္း အခ်ိဳ႕
တစ္ဝက္၊ ဖလွယ္ႏိုင္မဲ့ နည္းလမ္း ၂ သြယ္အေၾကာင္း အနည္းအက်ဉ္းေတြကို အဲဒီေခါင္းစဉ္ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီေရာမအကၡရာဖလွယ္တဲ့ အေၾကာင္း အခ်ိဳ႕တစ္ဝက္ကို အယင္စာတမ္းမွာ ေဖာ္ျပၿပီးသား ျဖစ္လို႕ ဒီစာ တမ္းမွာေတာ့ အက်ယ္တဝင့္ ေဖာ္ျပေတာ့မွာ မဟုတ္ပါ။ အယင္စာတမ္းနဲ႕ ကြဲျပားတဲ့ အခ်က္ေလာက္ကိုပဲ အဓိကထား တင္ျပ သြားမွာပါ။ အခုဗာ႐ွင္းက
အရင္ဗာ႐ွင္းထက္
လက္႐ွိမြန္ေတြ
အသုံးမ်ားတဲ့
Romanization
by
Transcription
Method
နဲ႕
ပိုနီးစပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႕ဇာတိ႐ုပ္ Transliteration ကို စြန္႕မွာ မဟုတ္လို႕ အယင္ဗာ႐ွင္းအတိုင္း မြန္စာအေရးအသား
(ဒီဗာ႐ွင္းမေတာ့ အထူး သျဖင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ မြန္စာအေရးအသား) ကိုပဲ အေျခခံသြားမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အျပည့္အဝေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး ။ Transliteration – Transcription ကျပားလို႕ သတ္မွတ္လို႕ရမယ္ထင္ပါတယ္။ အဲလို သတ္မွတ္ဖို႕သင့္မသင့္၊ သတ္မွတ္လို႕ရမရကို ဆုံးျဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ေအာက္က Table ေတြ၊Transliterating Rule ေတြကို ေလ့လာၾကည့္ပါခင္ဗ်ာ။ 1. Table of Mon Consonants Transliteration ဗ်ည္းမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
က (k)
ခ (kh)
ဂ (g)
ဃ (gh)
ငၛ (ng)
စ (c)
ဆ (ch)
ဇ (j)
ဇ် (jh)
ည(nny)/ဉ (ny)
ဋ (t)
ဌ (th)
ဍ (d)
ဎ (dh)
ဏ (n)
တ (t)
ထ (th)
ဒ (d)
ဓ (dh)
န (n)
ပ (p)
ဖ (ph/f)
ဗ (b)
ဘ (bh)
မ (m)
ယ (y)
ရ (r)
လ (l)
ဝ (w/v)
သ (s)
ဟ (h)
ဠ (l)
ၐ (p)
အ (a)
ဢ (b)
ဇယား ၁ အယင္ဗာ႐ွင္း မွာလို လက္ကြက္အခက္အခဲ ႐ွိႏိုင္မဲ့ Tilde (~) ေတြ၊ Macron (-) ေတြ၊Dot Above Dot Below (.) ေတြ မပါတာဟာ ဒီဗာ႐ွင္း (Transliteration for Mon Script - Version II) ရဲ႕ အားသာခ်က္ တစ္ခု ပါ။ 2. Table of Mon Vowels Transliteration (Version I)
အေျခခံသရမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း (ဗာ႐ွင္း ၁)
အ (a)
အာ (a )
အိ (i)
အ႘ (i)
အု (u)
အူ (u)
ေအ (e)
အဲ (ai/ay)
ေအာ (o)
အဵ (oi)
အံ (am)
အး (ah)
ဇယား ၂ ဒီနည္းနဲ႕ အကၡရာဖလွယ္တဲ့အခါ အး နဲ႕ အဟ္ က အတူတူ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ - အကး [a kah], ကကဟ္ဟ္ [ka kah kah]။ ဒီမွာ ကဟ္ဟ္ ကို [kah kah] လို႕ Reading Rule အတိုင္း အကၡရာဖလွယ္တာကို သတိထားမိပါလိမ့္မယ္။ (အသံကိုဆို
လိုတာမဟုတ္။
ကဟ္ဟ္
ကို
အဖတ္မွာ
ကဟ္ကဟ္လို႕
၂
ႀကိမ္ထပ္
ဖတ္ရတာကို
ဒီနည္းမွာ
၂
ႀကိမ္ထပ္ေရးတာလ႕ို ဆိုလိုခ်င္ တာပါ။) Transcription မွာဆိုရင္ မျဖစ္မေနကို Reading Rule ဒါမွမဟုတ္ Speaking Rule အတိုင္း အကၡရာဖလွယ္ ရပါတယ္။ ကဟ္ဟ္ ကို Writing Rule အတိုင္း အကၡရာဖလွယ္ရင္ [kahh] လို႕ ရပါလိမ့္မယ္။ အကၡရာဖလွယ္ရာမွာ အသတ္သေကၤတ --္ ကို ( ’ ) လို႕ သတ္ မွတ္မယ္ဆိုရင္ [kah’ h’] လို႕ရပါလိမ့္မယ္။ Table of Mon Independent Vowels Transliteration သေကၤတသရမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ျခင္း
ဣ (i)
ဣ႘ (i)
ဥ (u)
ဥဳ (u) ဇယား ၃
ဨ (e)
ၾသ (o)
Table of Mon Vowels Combination Transliteration (Extension) သရေပါင္းမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ျခင္း
အို (iu)
အာံ (am)
အုံ (um)
ေအံ (em)
ေအာံ (om)
အီ (im)
အုီ (ium)
အာဲ (aai)
အုဲ (uai)
ေအဲ (eai)
ေအာဲ (oai)
အု႙ (iuai)
အုႝ (uew)
ဇယား ၄ အထက္က ကကဟ္ဟ္ ဥပမာနဲ႕ အလားတူပဲ ဇယား ၄ မွာ အနီေရာင္ ျခယ္ထားတဲ့ အီ နဲ႕ အုီ ကို Reading Rule
အတိုင္း အကၡရာဖလွယ္ထားပါတယ္။ ပုံမွန္အတိုင္းပဲ အကၡရာဖလွယ္မယ္ဆိုရင္ အံသရ၊ အ မသတ္ အမ္၊ အီသရေတြကို am လို႕အတူ တူ အကၡရာဖလွယ္ရမွာပါ။ --္ သေကၤတြက္ ( ’ ) ကို သတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္ အံသရ နဲ႕ အ မသတ္ အမ္နဲ႕
ကြဲျပားသြားမွာပါ။ အံ သရကို ႐ိုး႐ိုး am အမ္ကို am’ ဆိုၿပီး ေတာ့ ကြဲကြဲျပားျပား အကၡရာဖလွယ္ႏိုင္မွာပါ။ အီကို သရ တစ္ခုအေနနဲ႕ သတ္မွတ္မယ္ ဆိုရင္ --ီ သေကၤတအတြက္ ေရာမအကၡရာမွာ Tilde (~), Dot (.), Macron (-) ေတြ မပါတဲ့ m က ေျပးၾကည့္လို႕မွ တစ္လုံးတည္းပဲ ႐ွိပါတယ္။
3. Table of Mon Medial Transliteration
ယွဉ္ဗ်ည္းမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
--ၛ (…ng)
--ှ (…n)
--ဿ (…m)
--် (…y)
(ငၛဆြဲ)
(နဆြဲ)
(မဆြဲ)
(ယဆြဲ)
ျ-- (…r)
--ၜ (…l)
--ြ (…w)
--ွ (…h)
(ရဆြဲ)
(လဆြ)ဲ
(ဝဆြဲ)
(ဟဆြဲ)
ဇယား ၅
အက်ယ္ကို ဗာ႐ွင္း ၁ မွာ ဖတ္႐ွဳႏိုင္ပါတယ္။ 4. Transliteration of Mon Killers
အသတ္မ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း ဥပမာမ်ား ပါေမာကၡဆာန္
Pamokkha Chan
စကၠဝါ
cakkawa OR cakkava
ျမေမာဝ္ သင္
ေဗာဓိသတ္
mra mow sang
Bodhisat
ရာမာဉ္
Raman (Reading Rule အတိုင္းအကၡရာဖလွယ္ထားတယ္)
မဂ္
Mag
မဇၨၽိမ
Majjhima
လိခ္
likh
တိရစၧာန္
tiracchan
ကိုဋ္
kiuṭ
ပါဌ္
path
က႑
kanda
ပိဒ ု ္
piud
႐ုန္
run
လာဘ္
labh
ကပၸ
kappa
ေခဿါမ္
khmom
ေမာယ္
moy
ၐါရ္
par
ထဝ္
thaw
ခိုဟ္
khiuh
ျပႆနာ
prassana
သာသ္
sas
ဒိၫၥာမ္
ဣေမာအ္
dincam imo’
ထိစ္အာ
thic a
ေဂါအ္
go’
ညးေစၟင္လး
nyaḥ ca eng lah
5. Transliteration of Conjunct Consonants ဗ်ည္းထပ္မ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း
ဥပမာမ်ား သမၲီ
samtim
ဥတၲမ
Uttama
ဥကၠ႒
ukkattha
--ၤ ၊ ဥၨၽ၊ ၯ၊ ႑၊ ဇၨၽ၊ ႒၊ ဏၭ၊ ႆ ေတြကို ng…, …nyjh, …ddh, …nd, …jjh, …tth, …nth, …ss လို႕ အသီး သီး
အကၡရာဖလွယ္ရပါတယ္။
6. Word Separation စာလုံးအပိုင္းအျခား
ဗာ႐ွင္း ၁ အတိုင္းပါပဲ။
7. Capitalization စာလုံးႀကီး အသုံးျပဳျခင္း ဗာ႐ွင္း ၁ အတိုင္းပါပဲ။
8. Transliteration of Punctuation Mark
ပုဒ္ျဖတ္ပုဒ္ရပ္သေကၤတမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း ဗာ႐ွင္း ၁ အတိုင္းပါပဲ။
9. Transliteration of Number
ဂဏန္းမ်ားကို အကၡရာဖလွယ္ေရးသားျခင္း ဗာ႐ွင္း ၁ အတိုင္းပါပဲ။
Note: မွတ္ခ်က္ 1. Burmese Romanization မွာ အိုသရအတြက္ ‘ui’ ကို သုံးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုစာတမ္းမွာေတာ့ မြန္စာလုံးေပါင္းပုံ စနစ္အတိုင္း အယင္လာတဲ့ --ိ သရ i ကို ေနာက္မွလာတဲ့ --ု သရ u ရဲ႕ ေ႐ွ႕ထားၿပီး ‘iu’ ဆိုၿပီး သုံးထားပါတယ္။
2. ဒီစာတမ္း မွာ အသတ္သေကၤတ --္ ဆိုတာ အတြက္ အကၡရာဖလွယ္စရာ သေကၤတ တစ္ခုခု တင္ျပထားတာမ်ိဳး မ႐ွိပါဘူး ။ ဒါေပမဲ့ လိုအပ္ပါတယ္။ ( ’ ) ဆိုတာက ဥပမာျပထားတာပါ။
3. ဇယား ၆ မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အို အစ အုႝ အဆုံး စကားလုံး ၁၃ လုံးကို သရေတြ၊ အထူးသျဖင့္ သရေပါင္းေတြလို႕ ယူဆထားပါတယ္။ --ံ က မသတ္ကို ကိုယ္စားမျပဳဘူး၊ --ီ က --ိမ္ ကို ကိုယ္စားမျပဳဘူး ၊ --ဲ က ယသတ္ကို ကိုယ္စား
မျပဳဘူး ၊ --ုႝ ကလည္း --ိုဝ္ ကို ကိုယ္စားမျပဳဘူး လို႕ ယူဆထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႕အေနနဲ႕ တစ္ခုကိုဘဲ ေ႐ြးခ်ယ္ရမွာ
ပါ။ ဘုရင့္ေနာင္ ေဖာင္ဖ်က္နည္းကားေပါ့။ ဒီသရေပါင္းဇယားမွာ ပါေပမဲ့ အီ ကို သရ႐ိုး ႐ိုးအျဖစ္ သတ္မွတ္မွ ပိုသင့္ ေတာ္ပါတယ္။ အုီ ကိုေတာ့ သရေပါင္း ၁ ခုအေနနဲ႕ သတ္မွတ္တာ လက္ခံႏိုင္စရာ႐ွိပါတယ္။
4. ဗာ႐ွင္း ၂ က ဗာ႐ွင္း ၁ လို ဗ်ည္းေတြကို တစ္ခုနဲ႕တစ္ခု ကြဲျပားေအာင္ အထက္ေအာက္ေတြမွာ Tilde (~), Dot (.), Macron (-) ေတြ ကပ္ထားတာမ်ိဳး မ႐ွိဘူး။ ဥပမာ ဒီနည္း နဲ႕ အကၡရာဖလွယ္တဲ့အခါ ဋ နဲ႕ တ ဟာ ‘t’ ဆိုၿပီးေတာ့ အ တူတူပဲ ျဖစ္ေနမွာပါ။ ဗာ႐ွင္း ၁ ထက္စာရင္လည္း Reading Rule နဲ႕၊ Transcription နဲ႕ပိုမိုနီးစပ္လာတယ္လို႕ သတ္ မွတ္လုိ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မြန္စကားသံကိုေတာ့ အျပည့္အဝ ကိုယ္စားမျပဳႏိုင္ေသးပါဘူး။
5. ဉ ၊ ည တို႕ကို ဒီဗာ႐ွင္းနဲ႕ အကၡရာဖလွယ္တဲ့အခါ အစဗ်ည္း (Initial consonant) ေနရာအတြက္ ny ၊ အဆုံး ဗ်ည္း
(Final consonant) ဒါမွမဟုတ္ အသတ္ (Killer) ေနရာအတြက္ n ၊ ‘ပညာ’ လို ဉ + ဉ ထားတဲ့ စာလုံး ေတြအတြက္ nny ဆို ၿပီးေတာ့ အကၡရာဖလွယ္ရပါမယ္။ ဥပမာ ဌာနပညာ ဆိုတာကို Thana Pannya လို႕ အကၡရာဖလွယ္ရပါ မယ္။
Thank you for your time! This is brought to you by http://www.dhoongjhaan.blogspot.com/ .
ကိုးကားထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ႏွင့္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ား
References:
1. http://en.wikipedia.org/wiki/Romanization 2. မြန္အကၡရာေတြကို ဘယ္လို ေရာမအကၡရာဖလွယ္မလဲ? (ဗာ႐ွင္း ၁) Romanization for Mon script by Transliteration Method (Version I) http://www.pdfcoke.com/dhoongjhaan
3. မြန္ေက်ာက္စာလာ
ေ႐ွးေဟာင္းမြန္စကားလုံး
ဖြဲ႕စည္းပုံေတြအတြက္
http://monmanuscript.blogspot.com/ ကို ကိုးကားပါတယ္။
“လိက္ပတ္မည္”ဘေလာ့(ဂ္)
စာမ်က္ႏွာ
ေလ့လာသင့္သည့္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ား
For in depth study, follow the links mentioned below: 1. http://www.usamyanmar.net/Burma/Romanization/br.htm
2. http://www.usamyanmar.net/Myanmar/MiniDictionary/Nippon/NipponPronunciation.htm 3. http://books.google.co.th/books?id=kVW2-
gTd2PMC&pg=PA5&lpg=PA5&dq=Burmese+Romanization&source=bl&ots=oLdFl2J5VY&sig=IVEuLa
A9ALDsBy75Tecv0zca_10&hl=th&ei=4IO_SsTUCYye6gObz_Rq&sa=X&oi=book_result&ct=result&res num=6#v=onepage&q=&f=false
4. http://www.evertype.com/standards/my/1167.html