TAKLIMAT
PROTOKOL Oleh; Haji Zaharuddin bin Haji Shamsuddin, AMP. Penolong Pengarah (Naik Pangkat), Pengurusan Sumber Manusia, Sektor Khidmat Pengurusan dan Pembangunan, Jabatan Pelajaran Negeri Pahang
1
PROTOKOL & ETIKET SOSIAL
2
ISI K AN DU NGAN 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Definisi Susunan Keutamaan Susunan Tempat Duduk Atas Pentas Susunan Tempat Duduk Dalam Jamuan Susunan Bendera dan Pengibarannya Bahasa Istana Jemputan Rasmi Pengacaraan Majlis Rasmi Penyambut Tetamu Kesesuaian Pakaian Kesimpulan
3
1.1 . DEFIN ISI PR OTO KOL Berasal daripada bahasa ‘Yunani’ yang menggabungkan dua kata dua kata dasar ‘protos’ yang bermaksud ‘yang pertama’ dan ‘koll’ bererti ‘pelekat’. Ini bermakna ‘protokol’ itu pada asalnya membawa makna ‘pelekat yang pertama’ atau ‘tanda taraf’ atau ‘status’. Secara ringkasnya, ‘protokol’ berkaitan dengan peraturan dalam penganugerahan darjah kebesaran, susunan keutamaan, panggilan hormat, jemputan, tempat duduk dan sebagainya.
4
1. 2. DE FIN ISI ET IKET Menurut beberapa pendapat, etiket ialah; a. b. c. d. e.
Peraturan pergaulan / budi bahasa Hukum-hukum adab tertib Ketetapan dalam tingkah laku sosial Kesopanan dan bertimbang rasa Peraturan / cara melakukan sesuatu
Kesimpulannya, etiket ialah peraturan-peraturan yang berkaitan dengan citarasa, kesesuaian, adab tertib, penampilan, kesopanan dan sebagainya semasa menghadiri sebarang majlis sama ada majlis rasmi atau majlis tidak rasmi.
5
1. 5. ELEM EN P EN TI NG PR OTO KOL 1. 2.
Anugerah Darjah Kebesaran Susunan Keutamaan Persekutuan dan Negeri 3. Panggilan Hormat 4. Senarai Jemputan 5. Kad Jemputan 6. Penyusunan Tempat Duduk Dalam Pelbagai Majlis 7. Penyusunan Tempat Duduk Dalam Majlis Jamuan 8. Susunan Majlis Dalam Dewan dan Luar Dewan 9. Pengacaraan Majlis 10. Penyambut Tetamu
1.
Fungsi Pegawai Protokol dan Pegawai Pengiring 2. Pemilihan Menu 3. Lagu Kebangsaan & Lagu Negeri 4. Penyusunan Gambar Orang Kenamaan di Dinding 5. Bahasa Istana dan Kesopanan Dengan Raja 6. Kesempurnaan Pakaian 7. Pemakaian Anugerah 8. Protokol Dalam Urusan Menandatangani Perjanjian 9. Penulisan Program 10. Aturan Pentadbiran
6
1.6. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
ELEM EN P EN TI NG ET IKET
Citarasa Berpakaian Kesesuaian Pakaian Penampilan dan Penggayaan Diri Kesopanan Dalam Pertemuan dan Perkenalan Kesopanan Dalam Perbualan Sosial Kesopanan Menghadiri Majlis Jamuan Ringan Secara Berdiri Kesopanan Menghadiri Majlis Jamuan Ringan Secara Duduk Kesopanan Dalam Majlis Buffet
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Adab Makan Pelbagai Kaum Di Malaysia Kesopanan Tuan Rumah dan Kesopanan Tetamu (Majlis di Rumah) Kesopanan Tuan Rumah dan Kesopanan Tetamu (Majlis di Luar Rumah) Menghadiri Majlis Formal Mengenali Peralatan Jamuan Cara Menghidang Tertib di Meja Makan
7
2. S USUN AN KEUTA MA AN 2.1.
TAKRIF S USUN AN KEUT AMAAN
Susunan keutamaan ialah satu senarai yang disusun mengikut kedudukan kekananan di antara pelbagai golongan masyarakat termasuk ketua negara, pemimpin, pegawai kerajaan, bukan kerajaan dan orang awam. 2.2. a. b. c. d. e.
BENT UK S US UNAN KEUT AMAA N Susunan tempat duduk Susunan atur cara Susunan bendera Tertib ketibaan dan kepulangan Penyampaian ucapan
8
2. 3. SU SU NAN KEU TA MA AN PER SE KU TU AN
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 9.
10. 11.
11.
Yang di-Pertuan Agong Raja Permaisuri Agong Raja-Raja & Pemangku Raja Yang di-Pertua Negeri Bekas-Bekas Raja Permaisuri Agong Yang Menerima Saraan Di Raja Perdana Menteri Timbalan Perdana Menteri 7a Bakal-bakal Raja (TM / RM) Ahli-ahli Darjah Utama Seri Mahkota Negara (DMN) Ahli-ahli Seri Maharaja Mangku Negara (SMN) Ahli-ahli Seri Setia Mahkota (SSM) 10a Dato-Dato Undang Yang Empat Ketua Hakim Negara Mahkamah Persekutuan
1. 2. 3. 4. 5. 6.
8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
Yang di-Pertua Dewan Negara Yang di-Pertua Dewan Rakyat Bekas-Bekas Perdana Menteri Bekas-Bekas Timbalan Perdana Menteri Ahli-Ahli Jemaah Menteri Setiausaha Jemaah Menteri / KSN 17a Menteri Besar / Ketua Menteri Peguam Negara Panglima Angkatan Tentera Ketua Polis Negara Ketua Pengarah Perkhidmatan Awam Timbalan-Timbalan Menteri Timbalan Yang di-Pertua Dewan Negara & Timbalan Yang diPertua Dewan Rakyat Pesuruhjaya Tinggi / Duta Besar
………….bersambung. 9
2.4. contoh PAH ANG
S USUN AN K EUT AMAAN NE GE RI
A. PERI NG KAT N EGERI 1.DYMM Sultan Pahang 2. DYMM Sultanah Pahang Sultanah Hajjah Kalsom 3.KDYTM Tengku Mahkota Pahang 4.KDYTM Tengku Puan Pahang 5.YAM Tengku Muda Pahang 6.YAM Cik Puan Pahang 7.YAM Tengku Puteri Lela Wangsa Pahang 8.
KEHORMAT: a. YAB Perdana Menteri Malaysia b. YAB Timbalan Perdana Malaysia * • YAB Menteri Besar Pahang • YB Speaker Undang an Negeri pahang • YA Hakim mahkamah Tinggi Pahang • YB SUK Negeri Pahang •
WARIS-WARUS NEGERI a. e. Diikuti oleh Waris-warus Negeri Yang lain.
…………………. Bersambung.
10
3
SUSUNAN TEMPAT DUDUK ATAS PENTAS
Menggambarkan taraf, susunan keutamaan, kekananan serta pentingnya seseorang itu dalam majlis yang berkenaan.
11
3.1.
PRINSIP-PRINSIP PENYUSUNAN TEMPAT DUDUK DI ATAS PENTAS
Tetamu yang paling hampir sekali dengan tetamu kehormat adalah tetamu yang terkanan sekali. Kekananan bermula dari sebelah kanan tetamu kehormat.
12
3.2. BEN TU K SU SU NAN TE MPA T D UDUK a. Susunan Bagi Dua Tempat Duduk 1
2
b. Susunan Bagi Empat Tempat duduk 3
1
2
4
13
c.
Susunan Bagi Tiga Tempat Duduk 2
d.
1
3
Susunan Bagi Lima Tempat Duduk 4
2
1
3
5
14
e.
Susunan Penuh Dalam Dewan 2
8
6
4
1
3
5
7
9
15
f. Susunan Tempat Duduk Melibatkan Tetamu Kehormat Bersama Isteri
5
3
1
2
4
6
(S)
(S)
(S)
(I)
(I)
(I)
16
3.3 . PE LAN LAKAR PENT AS Susunan utama atas pentas;
LATAR BELAKANG PENTAS
BARISAN BENDERA
BARISAN BENDERA
MEJA HADIAH
4
2
1
3
5
MEJA
1
RUANG BERI HADIAH
2
LALUAN PENERIMA HADIAH
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
4. S USUN AN T EMPA T DUD UK D ALA M MAJLI S JAMU AN 4. 1.P EN DA HULU AN Susunan tempat duduk bagi majlis jamuan makan berbeza sedikit susunan tempat duduk bagi majlis lain. Bilangan tetamu di meja utama biasanya lebih daripada bilangan di tempat duduk dalam majlis tersebut
4. 2.P RI NSI P-P RI NSI P PEN YUSU NA N Bagi menentukan kedudukan tetamu utama di meja panjang atau meja bulat, perkara berikut perlu diberi perhatian antaranya kehadiran tetamu tersebut datang seorang / bersama isteri / bilangan genap / ganjil.
28
a.
Contoh Kedudukan Tetamu 10 Orang (Meja Bulat / Tetamu Utama Datang Seorang)
1
2 4
3
5
6
7
8
9
10
29
a.
Contoh Kedudukan Tetamu 9 Orang (Meja Bulat / Tetamu Utama Datang Seorang) 1 2
3
5
4
7
6
8
9
30
•
Contoh Kedudukan Tetamu 8 Orang (Meja Panjang / Tetamu Utama Datang Seorang) 7
h.
5
3
1
2
4
6
8
Contoh Kedudukan Tetamu 9 Orang (Meja Panjang / Tetamu Utama Datang Seorang
8
6
4
2
1
3
5
7
9
31
a.
Contoh Kedudukan Tetamu Utama Bersama Isteri (Bilangan 8 orang / Meja Bulat) Gambaran1 1
2
4
3
ISTERI SUAMI 6
5
7
8
32
f.
Kedudukan Tetamu Utama Bersama Isteri (Bilangan 8 orang / Meja Bulat) Gambaran 2 1
2
3
6
4
5
8
7
33
a.
Contoh Kedudukan Tetamu Utama Bersama Isteri ( Bilangan 8/6 orang / Meja Panjang Sebaris )
i.
7
5
3
1
2
4
6
8
(S)
(S)
(S)
(S)
(I)
(I)
(I)
(I)
MEJA MAKAN UTAMA 2
ii.
S
1
I
S
3
I
S
I
MEJA MAKAN UTAMA
34
4. 3. BEN TU K SU SUN AN M EJA DI D EW AN MA KAN a. Bentuk Panjang-Panjang
1
b. Bentuk Panjang Bulat
1
35
•
Bentuk Bulat-Bulat
1
d. Bentuk Bulat Panjang
1
36
5.
SU SU NAN BE ND ER A
Pengibaran bagi semua bendera negeri adalah mengikut keutamaan negeri-negeri. Susunan keutamaan negeri pula mengikut susunan keutamaan Duli Yang Maha Mulia Raja-Raja dan Tuan Yang Terutama Yang Di Pertuan Negeri. Pada masa ini, susunan keutamaan benderabendera adalah seperti berikut; 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Malaysia Kedah Negeri Sembilan Pahang Kelantan Johor Perak Terengganu Selangor
10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 8. 9.
Perlis Melaka Sabah Sarawak Pulau Pinang W/P Kuala Lumpur W/P Labuan W/P Putrajaya Sekolah /Agensi 37
5. 1. PENG IBARA N B EN DE RA A. PENGIBARAN BENDERA MALAYSIA
Bendera Malaysia
a.
PENGIBARAN DUA BENDERA
Bendera Malaysia
Bendera Negeri
38
•
PENG IBA RAN T IGA BE NDE RA Pengibaran bendera Malaysia hendaklah dipasang di tengahtengah antara bendera negeri dan agensi.Bendera negeri berasa di sebelah kanan bendera Malaysia dan bendera agensi di sebelah kiri bendera Malaysia.
Bendera Negeri
Bendera Malaysia
Bendera Agensi 39
E. PEN GIB AR AN BEND ER A S EB ARIS ( c ont oh PR OGR AM DIA DAKAN D I NE GE RI PER AK)
9
2
1. 2. 3. 4. 5.
3
4
5
Malaysia P ERAK Kedah N / Sembilan Pahang
6
7
6. 7. 8. 9. 10
8
9
Kelantan Johor Terengganu Selangor Perlis
10
11
11. 12. 13. 14. 15.
12
13
14
15
Melaka Sabah Sarawak P. Pinang W / Persekutuan 40
E.
PEN GIB ARAN BEN DER A S EB ARIS DI BAHA GI DUA ( co nt ah P RO GRAM D IAD AKA N D I NEG ER I PER AK )
15
13
11
9
7
5
3
1
2
4
6
8
10
12
•
Malaysia
6.
Kelantan
11. Melaka
•
PERAK
7.
Johor
12. Sabah
•
Kedah
8.
Terengganu
13. Sarawak
•
Negeri Sembilan
9.
Selangor
14. P. Pinang
•
Pahang
10 Perlis
14
15. Wilayah Persekutuan 41
E.
PEN GIB ARAN BEN DER A S EB ARIS BER PU SA T DI TEN GAH (C ON TO H PR OGRA M D I NE GE RI P ER AK)
14
12
•
10
8
6
4
2
1
Malaysia
6.
•
PERAK
•
Kedah
•
Negeri Sembilan
11
13
Kelantan
11.
Melaka
7.
Johor
12.
Sabah
8.
Terengganu
13.
Sarawak
14.
Pulau Pinang
•
Pahang
9.
3
Selangor
10. Perlis
5
7
9
15
15. W/Persekutuan
42
6 . BA HAS A ISTA NA Ialah bahasa yang digunakan oleh Raja kepada rakyat dan bahasa yang digunakan oleh rakyat kepada Raja. Bahasa Istana amatlah perlu dan penting diketahui semua agar ia terpelihara dan ia menjadi warisan kita. Berikut ialah sebahagian daripada perkataan-perkataan yang sering digunakan dalam keluarga diraja; * * * * * * *
Raja Ayah Emak Abang Kakak Adik Anak
Kebawah Duli Tuanku Paduka ayahanda Paduka Bonda Paduka kekanda Paduka kekanda Paduka Adinda Paduka adinda 43
* * * * * * * * * * * * * * * * *
Tinggal Duduk Bangun Berlepas Beri Menyampaikan Mandi Makan Marah Sakit Sampai Saya Setuju Tidur Sudi Mengunjungi Rumah Merasmikan
Bersemayam Bersemayam Bangun Berangkat Kurnia Anugerah Bersiram Santap Murka Gering Berangkat tiba Beta Berkenan Beradu Mencemar duli berangkat Istana Menyempurnakan 44
Berikut ialah perkataan-perkatan yang sering digunakan oleh rakyat kepada raja; * * * * * * * * * * * * * * *
Terima kasih Saya Rumah Menurut arahan Marah Makan Jemput Berjumpa Sudi mengunjungi Nenek Ayah Emak Kakak Adik Anak
Menjunjung kasih Patek Pondok Menjunjung Titah Dukacita Ayap Mempersilakan Mengadap Mengadap Kebawah Duli Hamba tua nenek Hamba tua ayah Hamba tua emak Pacal kakak Pacal adik Pacal didik 45
7. 7.1.
JEM PUT AN RA SMI
PENDAHULUAN
a. Perkara / alat yang wajib bagi sesuatu majlis rasmi b. Gambaran majlis rasmi atau tidak rasmi c. Menentukan jaya atau gagalnya majlis tersebut. d. Untuk menentukan persiapan tempat, anggaran perbelanjaan, susunan tempat duduk dan juga persiapan- persiapan lain yang berkaitan.
46
7. 2. JE NIS -JEN IS S EN AR AI JEM PU TAN a.
Ringkasan senarai
b.
Senarai nama
c.
Senarai keutamaan
d.
Senarai jawapan
e.
Senarai kehadiran
47
7. 2. 1. R INGKA SA N SE NAR AI JEMP UTAN Berikut ialah contoh ringkasan senarai jemputan; Bil. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Jemputan Kementerian Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Pejabat Pendidikan Daerah Ahli Parlimen ADUN Ketua-Ketua Jabatan Pengetua-Pengetua Guru Besar PIBG & Ibu bapa Jumlah :
Bil. Jemputan 5 orang 22 orang 9 orang 2 orang 6 orang 30 orang 35 orang 120 orang 621 orang 850 orang
48
7.2.2 .
SE NA RAI NA MA JEMP UT AN
Contoh; a. Menteri Pendidikan YB Tan Sri Dato’ Seri ……………………………………. Puan Sri Datin ……………………………………………. Alamat, ……………………………………………………. ……………………………………………………………… No telefon: ………………………………………………… b.
Timbalan Menteri Pendidikan YB Datuk …………………………………………………. Datin ………………………………………………………. Alamat, ……………………………………………………. ……………………………………………………………… No telefon: ………………………………………………… 49
7.2 .3 . SE NAR AI K EHA DIR AN I KUT KE KAN ANA N Berikut contoh senarai berkenaan; Bil.
Nama
Jawatan
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
YB Tan Sri ……………. YB Dato’ Dr…………… YB. Dato’……………… YB En. ………………… Y.Bhg. Datuk………….. Y.Bhg. Dato’ …………. Y.Bhg. Dato’ …………. …………………………
Menteri Pendidikan Exco Pendidikan ADUN………….. ADUN …………. KPPM Pengarah Pegawai Daerah …………………..
…………………………
…………………..
Jumlah Kehadiran
:
====
50
7. 2. 4. SE NA RAI JA WA PA N KEH AD IRAN Bil
Nama
1.
YB. Tan Sri ……………
2.
YB Datuk ………………
3.
Y.Bhg. Dato’ …………..
3.
Y.Bhg. Dato’ Pengarah
4.
Tuan Haji ……………..
Seorang
Berdua
T/HBil
X X X X X
51
7.2. 5. SEN ARA I KEHA DIRA N Contoh;
Bil.
Nama
Kehadiran Seorang
1.
YB. Tan Sri ……………
2.
YB Datuk ………………
3.
Y.Bhg. Dato’ Pengarah
4.
Tuan Haji ……………..
Berdua
X X X X
52
7. 3. KAD JEMPU TA N MUKA H ADAPA N
LOGO
KERAJAAN NEGERI PERAK DARUL RIDZUAN
Dengan segala hormatnya mempersilakan ……………………………………. Ke Upcacara Perasmian Sekolah Menengah ………………………………………….. Sempena Perayaan Ulang Tahun Hari Keputeraan ……………………………………….. Pada : Jam : Tempat : Sila Jawab……. Pakaian: …..
MUK A BEL AKA NG ATUR CARA MAJLIS MAJLIS PERASMIAN SEKOLAH ………………………………………………….. 10.30 pagi : Ketibaan Dif-Dif Jemputan 10.40 pagi : Ketibaan YB…………… 10.50 pagi : Ketibaan YAB …………… 11.00 pagi : Keberangkatan Tiba DYMM & DYMM Raja Permaisuri Perak Persembahan Ucalan YB Menteri……. Ucapan YAB Menteri Besar Titah Perasmian Upcara Perasmian Bacaan Doa Santapan
53
7. 4. KAD JA WA PAN MUK A H ADAP AN
URUSAN KERAJAAN Kepada, Pegetua, SMK …………………….. ………………………….. ………………………….
MUK A BEL AKA NG
KAD JAWAPAN Upacara Perasmian SMK …………… Sukacita saya akan hadir / tidak hadir Seorang / berdua ke majlis tersebut. Terima kasih. ………………….. (Tandatangan & Cop)
54
7.5. JE MPUTAN K E M AJLI S JAMUAN
7.6. PE LE KAT LE TAK KERE TA
JEMPUTAN KE MAJLIS SANTAPAN DI RAJA Sukacita saya bagi pihak Jawatankuasa Pengelola Perasmian SMK ………….. Menjemput YB/Dato’/Datin/Tuan/Puan Ke Jamuan Makan Bersama D.Y.M.M Paduka Seri Sultan Perak. Terima kasih.
A
PELEKAT LETAK KERETA
Upacara Perasmian SMK……. ……………………………………
(TEMPAT LETAK KERETA : …………..)
55
8. 8.1.
PE NG ACA RAA N M AJLI S RASMI PENDAHULUAN a. Berperanan penting dakam sesuatu majlis rasmi. b. Dikenali sebagai juruacara atau ‘master of ceremonies’ (MC)
8.2.
PERANAN PENGACARA MAJLIS a. Mengawal Majlis b. Membuat Pengumuman c. Memberi Panduan
56
8. 3. PEN GA CAR A MAJLI S YAN G BA IK a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. h.
Mempunyai suara yang baik dan lunak didengar Fasih dalam penyebutan bahasa serta terang dan jelas sebutannya / tidak pelat. Kelajuan penyebutannya sederhana Tidak cacat anggota supaya mudah menjalankan tugasnya Cergas dan cepat dalam pergerakannya Tidak gugup / gagap dalam percakapannya Tidak mempunyai darah gemuruh Tidak panik jika berhadapan dengan pelbagai situasi Tahu menggunakan budibicara Sentiasa bersifat sabar Tidak mempunyai perawakan yang serious / sombong Mempunyai pengetahuan asas mengenai adat istiadat dan protokol dalam majlis-majlis rasmi
57
8. 4. PENY ED IAA N TEK S PEN GAC ARA MA JLI S Semua majlis yang penuh istiadat dan juga majlis-majlis formal maka pengacara berkenaan perlu menyediakan teks pengacara yang lengkap. Teks pengacara yang baik mestilah disediakan dengan lengkap di atas kertas berukuran A4 kertas taip biasa. Satu muka surat bagi satu pengumuman. Cara menyelakkannya ialah ke atas atau ke kiri. Kandungan teksnya perlulah mengandungi; a. b. c. d. e. f.
Nama majlis Masa Muka surat Bilangan pengumuman Panduan / isyarat (CUE) Pengumuman
58
Contoh Format Teks Pengacara Majlis Majlis Mesra Bersama (m.s.1/15)Timbalan Menteri Pendidikan Malaysia
Masa (P1)
Panduan YB Timbalan Menteri
Pengumuman Mengumumkan ketibaan YB Datto’ Abd…Timbalan Menteri Pendidikan Malaysia tiba di pintu utama dewan
Ucapan Aluan oleh Pengacara Majlis
Bismillahirrahmanirrahim Assalammualikum……………… Selamat Sejahtera.
2.00ptg (P2)
YB Dato’Abd Aziz b Shamsuddin Tim.Menteri Pendidikan M’sia Y.Bhg Dato’ Ahmad Zainuddin b Othman Pengarah Pendidikan Perak. 59
8. 5. RU JU KAN KEH ORM AT Panggilan hormat yang sesuai hendaklah digunakan terhadap tetamu kehormat. Panggilan ini hendaklah diamalkan oleh pengacara majlis. Panggilan hormat yang menjadi amalan sekarang ini ialah; Bil.
Jawatan
Panggilan hormat untuk penyandang
Panggilan hormat untuk pasangan
1. 2. 3. 4. 5.
YDP Agong Permaisuri Agong Perdana Menteri TPM Menteri / Timbalan Menteri S/U Parlimen Yang Di Pertua DN \ DR
Seri Paduka Baginda Seri Paduka Baginda Yang Amat Berhormat Yang Amat Berhormat Yang Berhormat
Yang Amat Berbahagia Yang Amat Berbahagia Yang Berbahagia
Yang Berhormat
Yang Berbahagia
6.
60
Sambungan……… 7. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 12. 15. 16.
Timbalan YDP DN / DR Ahli Parlimen Tun & Toh Puan Tan Sri & Puan Sri Datuk/Dato’/Datin Ketua Hakim Negara Hakim Besar Malaya / Borneo Hakim Mahkamah Agong/Tinggi Ketua Setiausaha Negara Panglima Angkatan Tentera
Yang Berhormat
Yang Berbahagia
Yang Berhormat Yang Amat Berbahagia Yang Berbahagia Yang Berbahagia Yang Amat Arif Yang Arif
Yang Berbahagia Yang Amat Berbahagia Yang Berbahagia Yang Berbahagia Yang Amat Berbahagia Yang Berbahagia
Yang Arif
Yang Berbahagia
Yang Berbahagia
Yang Berbahagia
Yang Amat Setia
Yang Amat Berbahagia
61
1. 3. 5. 6. 21. 22. 23. 24. 14. 15. 16. 17.
Ketua Polis Negara Ketua Turus Tentera Pegawai Polis / Tentera KSU Speaker Dewan Undangan Negeri Menteri Besar/ Ketua Menteri Ahli Dewan Undangan Negeri SUK /PU/PKN Ketua Jabatan Raja / Tengku Profesor / Doktor Mufti Kadi / Ulama
Yang Amat Setia
Yang Amat Berbahagia
Yang Setia
Yang Berbahagia
Yang Berbahagia Yang Berhormat
Yang Berbahagia Yang Amat Berbahagia
Yang Amat Berhormat
Yang Amat Berbahagia
Yang Berhormat
Yang Berbahagia
Yang Berhormat Yang Berusaha Yang Mulia Yang Berbahagia Sahibus Samahah Sahibul Fadhilah
Yang Berbahagia Yang Berbahagia Yang Mulia Yang Berbahagia Yang Berbahagia Yang Berbahagia
62
1.
Sahibus Saadah
8.
Pengarah Jabatan Agama Islam Balu Almarhum Sultan Sultan, Sultanah, Raja Perempuan, Tengku Ampuan Besar Raja Muda
33.
Raja DiHilir
3. 5.
Yang Berbahagia
Yang Maha Mulia
-
DYMM Sultan Perak
DYMMRP Perak
DYTM Raja Muda Perak
DYTM Raja Puan Besar Perak
DYAM Raja Di Hilir Perak
DYAM Raja Puan Muda Perak
63
8. 6. SEM BA H U CAP AN (DY MM / D YTM / DY AM) (contoh Negeri P erak) •
‘Assalamu ‘alaikum Warahmatullah hiwabarukatuh’
•
Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Sultan Perak, Sultan Azlan Muhibbuddin Shah ibni Almarhum Sultan Yussuf Izzuddin Shah Ghafarullaghu-lah.
•
Duli Yang Maha Mulia Raja Permaisuri Perak Tuanku Bainun.
•
Ampun Tuanku,
*
Patik dan Ahli-ahli Jawatankuasa ……(sebut pihak penganjur majlis)... dengan penuh takzim merafakkan sembah menjunjung kasih kebawah Duli Yang Maha Mulia Tuanku, di atas limpah perkenan Duli-Duli Tuanku sudi berangkat mencemar Duli ke majlis …(sebutkan nama majlis)…..(pagi, petang/malam) ini. Sesungguhnya dengan keberangkatan kebawah Duli-Duli Tuanku serta perhatian berat Duli-Duli Tuanku terhadap ….(sebutkan fungsi majlis)….. adalah sangat disanjungi oleh patik sekalian.
64
Sambungan…………. • • • •
• •
Duli Yang Teramat Mulia Raja Muda Perak, Raja Nazrin Shah ibni Sultan Azlan Muhibbuddin Shah. Duli Yang Amat Mulia Raja DiHilir Perak, Raja Jaafar bin Raja Muda Musa. Duli Yang Amat Mulia Raja Puan Muda Perak , Raja Noor Mahani binti Raja Haji Shahar Shah. Patik dengan penuh takzim turut merafakkan sembah menjunjung kasih dan merakamkan penghargaan yang tidak terhingga kebawah Duli-Duli Tuanku di atas limpah perkenaan Duli-Duli Tuanku untuk berangkat di majlis ini. Ampun Tuanku Patik memohon ampuni limpah perkenan Duli-Duli Tuanku untuk mengizinkan patik menyampaikan ucapan kepada tetamu sekalian.”
65
Sambungan………………… [
]
YAB Dato’ Seri DiRaja Mohamad Tajol Rosli b Ghazali Menteri Besar Perak Darul Ridzuan.
[
]YB Tan Sri Dato’ Seri Musa bin Mohamad Menteri Pendidikan Malaysia
[
]Yang Amat Berbahagia Orang Kaya Bendahara Seri Maharaja Tun Syed Zahiruddin bin Syed Hassan dan Toh Puan
[
]YB Dato’Dr.Abdul Malek b Haji Mohd Hanafiah Pengerusi JK Agama Islam dan Pendidikan Negeri Perak
[
]Yang Berbahagia Dato’Ahmad Zainuddin bin Othman Pengarah Pendidikan Perak
66
[
]
Yang Berusaha En……………………………………………… Pegawai Daerah ………………………………………………..
[
]
Yang Amat Berbahagia Dato’Seri…………………………….. Orang Besar Jajahan ……………………………………………
[
]
Yang Berusaha ………………………………………………… Pegawai Pendidikan Daerah……………………………………
[
]
Yang Berusaha En…………………………………………….. Pengetua / Guru Besar …………………………………………
[
]
Yang Dihormati En.…………………………………………… YDP PIBG……………………………………………………..
[
]
Ahli-Ahli Yang Berhormat , Dato’-Dato’, Datin-Datin, TuanPuan serta para pelajar yang dikasihi sekalian.
Tuan,Puan-
67
9.
P EN YAM BUT TETA MU
9.1.DEFINISI Orang yang bertanggungjawab menunggu, menyambut dan menjemput tetamu yang hadir dan seterusnya mengiringi ke tempat duduk yang dikhaskan dengan penuh sopan dan penuh hormat. 9.2.KATEGORI PENYAMBUT TETAMU Pada umumnya penyambut tetamu terbahagi kepada 3 kategori iaitu; a. Penyambut tetamu di agensi b. Penyambut tetamu di kaunter c. Penyambut tetamu dalam majlis 9.3.BIDANG TUGAS a. b. c.
Menyambut ketibaan tetamu Menyemak senarai jemputan Menyelaras tempat duduk tetamu 68
9. 4.
KR IT ER IA PEN YAMBUT TE TA MU Kriteria penyambut tetamu yang baik dan berkualiti ialah; a. Berperawakan yang baik, tidak cacat dan berwajah manis. b. Penglihatan terang dan pendengaran yang baik. c. Gaya diri d. Berpakaian kemas dan bersih e. Tingkah laku baik dan bersopan santun f. Mengenali tetamu yang akan hadir
9. 5.
CARA M EN YAMBUT TETA MU a. b. c. d.
Penyambut utama Pembahagi program (jika ada) Pengiring Penunjuk tempat duduk 69
70
71
9. 6.
MASA LA H TUG ASA N P EN YA MBUT TET AM U a. Kesesuaian tempat majlis itu diadakan b. Tetamu tiada membawa kad jemputan c. Jawab hadir tetapi tidak hadir d. Jawab tidak hadir tetapi hadir e. Jawab datang berdua tetapi datang seorang f. Jawab datang seorang tetapi datang berdua g. Datang membawa kawan-kawan lain h. Tetamu yang tidak ada dalam senarai i. Pakaian yang tidak mengikut seperti yang ditetapkan j. Datang terlalu awal k. Datang terlalu lewat l. Tetamu tidak berpuas hati dengan tempat yang di tetapkan m. Tetamu mengubah sendiri tempatnya n. Tetamu menghantar wakil 72
10.
KE SESU AIAN PA KA IAN
10.1. P END AHUL UAN Pakaian seseorang dapat mencerminkan; a. Kedudukan Ekonomi b. Tahap pelajaran c. Tahap kedudukan sosial d. Kerjaya e. Moral / tahap boleh dipercayai f. Imej diri g. Kehebatan dan kecemerlangan masa hadapan 10 .2. K ESE SU AI AN PA KAIA N LEL AK I a. b. c. d. e. f.
Jenis kain Corak kain Warna kain Fesyen pakaian Kesesuaian pakaian dengan bentuk badan / umur Jenis dan warna kasut serta sarung kaki
73
10 .3.
KES ESU AIA N PA KAIA N W ANITA a.
Elakkan pakaian berkilat / berkilau pada waktu siang.
b.
Elakkan memakai pakaian satu warna sahaja (sepasang)
c.
Elakkan memakai pakaian berwarna warni melebihi empat warna
d.
Menggunakan alat-alat hiasan tambahan yang bersesuaian dan tidak keterlaluan.
e.
Penggunaan pewangi yang berbau lembut di siang hari dan pewangi yang kuat baunya di sebelah malam. Elakkan penggunaan lebih daripada satu pewangi pada satu masa.
f.
Pemilihan warna / saiz beg tangan dan warna / bentuk kasut hendaklah disesuaikan dengan fesyen dan warna pakaian serta majlis yang dihadiri.
74
10.4 . JENIS -J ENIS PAKA IA N RASMI a.
Pakaian kebangsaan rasmi (bertanjak & keris)
b. c. d. e. f. g. h. i. j.
Pakaian kebangsaan hitam (serba hitam) Pakaian kebangsaan (warna bebas) Lounge Suit (Warna cerah – siang / gelap- malam) White tie (Jamuan Di Raja) Dinner jacket / black tie (Jamuan Di Raja) Morning Dress (seluar hitam berjalur) mengadap Pakaian Istiadat (khusus kepada penyandang) Pakaian kerja (bertugas) Batik lengan panjang
75
11. a.
KESI MPU LA N
Protokol merupakan tatasusila sosial dan tatacara bagi sesuatu majlis rasmi yang diwarisi sejak turun temurun.
b. Segala susunan yang diatur bertujuan untuk kemuliaan majlis dan kesempurnaan istiadat. c.
Untuk meninggikan budaya bangsa dan negara.
d.
Membentuk tatasusila diri dalam majlis rasmi
e. Sebagai panduan dan membantu urusan pengendalian majlis rasmi di pejabat atau di sekolah. Terima kasih Disediakan oleh, Hassan bin Ibrahim,
76
Sekian Terima kasih
77