ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΟΝΟΜΩΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΟΥ ΧΟΛΑΡΓΟΥ
Μυρσίνη Κατσαρέλη Επιβλέπων: Θάνος Βλαστός Αν. Καθηγητής
Μάρτιος 2008
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
Περιγραφή εργασιών Η περιοχή μελέτης Οι μετακινήσεις των κατοίκων Η βόλτα με τα πόδια Επισκεψιμότητα των ανοιχτών χώρων Συμπεράσματα - προτάσεις
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ •Επιλογή περιοχής μελέτης Ο Χολαργός συνορεύει με τον Υμηττό, διαθέτει πληθώρα ανοιχτών χώρων και ταυτόχρονα είναι προαστιακός Δήμος της Αθήνας. •Καταγραφή παρούσας κατάστασης Καταγραφή πληθυσμιακών, πολεοδομικών, συγκοινωνιακών και κοινωνικών χαρακτηριστικών της περιοχής.
•Σύνταξη ερωτηματολογίων Επιλογή βασικών θεμάτων των ερωτήσεων Διαχωρισμός σε 2 ειδών ερωτηματολόγια (στο σπίτι & στους ανοιχτούς χώρους). Τελική σύνταξη ερωτηματολογίων. •Προσδιορισμός μεγέθους δείγματος Μέθοδος του εφικτού- Δείγμα 30 & 50 ατόμων αντίστοιχα. Υπολογισμός αξιοπιστίας (81,5% & 86%).
•Συμπλήρωση ερωτηματολογίων Διαδικασία συμπλήρωσης κατ’ οίκον και στους ανοιχτούς χώρους. •Επεξεργασία στοιχείων Στατιστική επεξεργασία απαντήσεων ερωτηματολογίων. •Σύνταξη μελέτης Παρουσίαση στοιχείων-κατασκευή χαρτών εξαγωγή συμπερασμάτων- διαμόρφωση προτάσεων.
Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ
• • • • •
Πληθυσμιακά χαρακτηριστικά 32.166 κάτοικοι (απογραφή Ε.Σ.Υ.Ε.2001). 46% άνδρες, 54% γυναίκες 53% έγγαμοι, 34% άγαμοι, 13% χήροι & διαζ/νοι. Στην πλειοψηφία μισθωτοί, μικρό ποσοστό ανεργίας Σχετικά υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης.
Πολεοδομικά χαρακτηριστικά • Κύρια χρήση κατοικία • 5 ζώνες αντικειμενικών αξιών ακινήτων (από 1400€/τ.μ. έως 2.200€/τ.μ.) • 13 ελεύθεροι χώροι
Συγκοινωνιακά χαρακτηριστικά • Κύρια αρτηρία Λ. Μεσογείων • Σύνδεση με Αττική (Περιφ/κή Υμηττού) • Σταθμός μετρό (Εθνική Άμυνα) και 2 νέοι σταθμοί υπό κατασκευή. • 4 γραμμές λεωφορείων • Έλλειψη χώρων στάθμευσης
Κοινωνικά χαρακτηριστικά • Μ.Κ.Ο. και σύλλογοι που ασχολούνται με το περιβάλλον και τους ανοιχτούς χώρους • Οργανωμένες δραστηριότητες στους ανοιχτούς χώρους
ΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ Μέσα μετακίνησης στο σύνολο των μετακινήσεων εντός του Δ. Χολαργού Με Μ.Μ.Μ. 3% Με ποδήλατο 3%
Με μηχανή 2% Με αυτοκίνητο 37%
Με τα πόδια 55%
Μέσα μετακίνησης στο σύνολο των μετακινήσεων εκτός του Δ. Χολαργού 7% 0% 7%
0% Με αυτοκίνητο Με τα πόδια Με ποδήλατο Με Μ.Μ.Μ. Με μηχανή 86%
Κατανομή μέσων μετακίνησης στο σύνολο των μετακινήσεων ανά ηλικιακή ομάδα >64 ετών
Με αυτοκίνητο Με τα πόδια
40-64 ετών
Με ποδήλατο 25-39 ετών
Με Μ.Μ.Μ. Με άλλο τρόπο
15-24 ετών 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Μέση απόσταση που διανύεται με τα πόδια για κάθε δραστηριότητα
900 800 700 600 Μέτρα
500 400 300 200 100 0
για καφ έ
για μετάβαση σε ανοιχτό χώρο
για ψώνια
για επίσκεψη σε φ ίλο
για άλλο λόγο
για επίσκεψη σε χώρο αναψυχής
Η ΒΟΛΤΑ ΜΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ Λόγοι για τους οποίους οι ερωτηθέντες κάνουν βόλτα με τα πόδια Βόλτα για τη βόλτα Βόλτα για άσκηση 5%
19%
Βόλτα με σκύλο
22%
Βόλτα με παιδί 19% 16% 7%
12%
Βόλτα με φίλο Βόλτα σε συνδυασμό ενδεχομένως με ψώνια Βόλτα για άλλο λόγο
Συχνότητα με την οποία οι ερωτηθέντες πηγαίνουν βόλτα για οποιοδήποτε λόγο ανά ηλικιακή ομάδα Κάθε μέρα Τουλάχιστον 2-3 φορές την εβομάδα
>64 ετών
Τουλάχιστον μια φορά την εβομάδα
40-64 ετών
Τουλάχιστον 2-3 φορές το μήνα
25-39 ετών
Τουλάχιστον μια φορά το μήνα
15-24 ετών 0%
Τουλάχιστον 2-3 φορές το χρόνο 20%
40%
60%
80%
100%
Ποτέ
Επικρατείς λόγοι επιλογής διαδρομής • Επιλογή δρόμων χωρίς αυξημένη κίνηση αυτοκινήτων. • Φυσικό περιβάλλον (επιδίωξη η διαδρομή να περνά από άλσος) • Συντομία διαδρομής
Μέση απόσταση που διανύεται για κάθε δραστηριότητα
1400 1200 1000 Μέτρα
800 600 400 200 0
βόλτα σε συνδυασμό ενδεχομένως με ψώνια
βόλτα με σκύλο
βόλτα με παιδί
βόλτα για τη βόλτα
βόλτα για άσκηση
βόλτα με φ ίλο
Η ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΧΩΡΩΝ Δραστηριότητες κατά την επίσκεψη στον ανοιχτό χώρο
Άλλο 13%
Περπάτημα Τρέξιμο 4% 4%
Ποδήλατο 7% Μπάσκετ 2% Ποδόσφαιρό 2%
Βόλτα με παιδί 27% Βόλτα με σκύλο 9%
Βόλτα- ξεκούραση 32%
Λόγος επιλογής του ανοιχτού χώρου
Άλλο 28%
Περιβάλλον χώρου 23%
Κοντινή απόσταση 27%
Δραστηριότητες που προσφέρει 22%
Συχνότητα επίσκεψης στον ανοιχτό χώρο
1 φορά το μήνα 4%
2-3 φορές το χρόνο 4% Κάθε μέρα 8%
2-3 φορές το μήνα 22% 2-3 φορές την εβομάδα 36% 1 φορά την εβομάδα 26%
Τρόπος μετάβασης στον ανοιχτό χώρο Με ποδήλατο 8%
Με τα πόδια 66%
Με Μ.Μ.Μ. 2%
Με αυτοκίνητο 24%
Κατάταξη χώρων σε 3 κατηγορίες • Υπερτοπικού χαρακτήρα (2 χώροι)- επισκέπτες από διάφορες περιοχές. • Διευρυμένου χαρακτήρα (3 χώροι)- βρίσκονται σε κεντρικά σημεία, συχνός συνδυασμός επίσκεψης με άλλες δραστηριότητες. • Τοπικού χαρακτήρα (8 χώροι)- εξυπηρετούν τις ανάγκες της γειτονιάς.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ • Στις μετακινήσεις εντός του Δήμου, από και προς τους ανοιχτούς χώρους κυριαρχεί το περπάτημα. • Η μετακίνηση με ποδήλατο εμφανίζεται σχεδόν μηδενική λόγω ακατάλληλων συνθηκών. • Οι ανοιχτοί χώροι είναι ελκυστικοί, ενθαρρύνουν τη βόλτα με τα πόδια και καλύπτουν τις ανάγκες των κατοίκων.
• Πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη χώρων στάθμευσης που έχει αντίκτυπο στις συνθήκες κίνησης των πεζών (πρόσβαση στους ανοιχτούς χώρους). • Οι κάτοικοι προτιμούν ανοιχτούν χώρους χωρίς έντονες παρεμβάσεις (περίφραξη κλπ.) και με έντονο το στοιχείο της φύσης.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ • Συντήρηση και προστασία ανοιχτών χώρων- όχι έντονες παρεμβάσεις. • Βελτίωση συνθηκών κίνησης πεζών γενικά και ειδικά για την πρόσβαση στους ανοιχτούς χώρους. (σχετίζεται με στάθμευση) • Δημιουργία σύνδεσης μεταξύ των 2 μεγαλύτερων ανοιχτών χώρων (Υμηττός και λόφος Τσακού) με πεζόδρομο. • Πρόβλεψη για πρόσβαση πεζών στους 2 νέους σταθμούς μετρό με κατάλληλα μέτρα και πιθανή δημιουργία δρόμου ήπιας κυκλοφορίας.
Συχνότητα χρήσης λεωφορείου ως μέσου μετακίνησης
10%
7%
7%
Κάθε μέρα 10%
2-3 φορές την εβομάδα 1 φορά την εβομάδα 2-3 φορές το μήνα
30% 13%
1 φορά το μήνα 2-3 φορές το χρόνο 1 φορά το χρόνο
23%
Συχνότητα χρήσης του μετρό
20%
10%
7%
Κάθε μέρα 13%
2-3 φορές την εβομάδα 1 φορά την εβομάδα 2-3 φορές το μήνα 1 φορά το μήνα
27% 23%
2-3 φορές το χρόνο
Διάγραμμα διασποράς Απόσταση που διανύεται με τα πόδια για μετάβαση στον ανοιχτό χώρο 600 500
μέτρα
400 300 200 100 0