Osobiste I Majatkowe Prawa Autorskie

Osobiste i majątkowe prawa autorskie Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu

09-11-17

Ustawa o prawie autorskim wyodrębnia dwie grupy praw autorskich: prawa osobiste i prawa majątkowe. 09-11-17

Istotą autorskich praw osobistych jest nieograniczona w czasie i niepodlegająca zrzeczeniu lub zbyciu więź twórcy z autorem. 09-11-17

Autorowi przysługuje prawo do: 1) autorstwa utworu; 2) do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępnienia go anonimowo; 3) do nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania; 4) do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności; 5) do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. 09-11-17

Z innych przepisów ustawy wynikają dalsze autorskie dobra osobiste: prawo do wprowadzania zmian w dziele, prawo do odstąpienia od umowy lub jej wypowiedzenia z powodu istotnych interesów twórczych. 09-11-17

autora z utworem lub niemożność zbycia praw osobistych nie oznacza, że w umowach dotyczących korzystania z jego utworu czy przenoszących autorskie prawa majątkowe nie mogą być zawarte postanowienia, na mocy których autor zezwoli na wykonywanie prawa osobistego w jego imieniu lub zobowiąże się do 09-11-17

Prawo do autorstwa utworu, do oznaczenia swoim nazwiskiem, pseudonimem albo udostępnienia go anonimowo, to tzw. prawo do ojcostwa dzieła, daje twórcy wyłączną możność występowania w charakterze autora oraz domagania się, aby nikt inny nie przywłaszczał sobie autorstwa dzieła. 09-11-17

O sposobie podania swego autorstwa do wiadomości publicznej decyduje twórca. Może on sygnować dzieło swoim nazwiskiem, pseudonimem, kryptonimem lub wydać je anonimowo. Jeżeli sygnuje je swoim nazwiskiem, decyduje, czy z jednym, czy z dwoma imionami, podaniem tytułów naukowych i z ewentualnie innymi danymi. 09-11-17

zwane także prawem do nietykalności utworu, polega na możności domagania się przez twórcę, aby jego dzieło było publikowane i rozpowszechniane w takiej postaci, jaką twórca mu nadał, a więc bez naruszania treści i formy utworu. Autor może więc skutecznie przeciwstawiać się dokonywaniu wszelkich zmian, dodatków i skrótów, które zniekształcają treść lub formę utworu albo pomniejszają jego 09-11-17 wartość.

Autor powinien mieć także możliwość akceptacji ilustracji, którymi wydawca chciałby ozdobić jego dzieło.

09-11-17

Do praw osobistych autora należy prawo autora wyrażające się w swobodnym decydowaniu o tym, czy jego dzieło ma być wydane, czy też nie ma być wydane (prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności). 09-11-17

Prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu. Klasyczną formą wykonywania nadzoru autorskiego w stosunkach wydawniczych jest korekta autorska wykonywana w ramach wynagrodzenia autorskiego. 09-11-17

Autor może, w ramach nadzoru i po stwierdzeniu rażącego naruszenia jego praw, wycofać dzieło z obiegu poprzez wstrzymanie jego dalszego rozpowszechniania. 09-11-17

Ochrona osobistych praw autorskich

09-11-17

prawo żądać zaniechania takiego działania. Twórcy, którego autorskie prawa osobiste zostały naruszone cudzym działaniem, przysługuje prawo żądania od osoby, która dopuściła się tego naruszenia, aby dopełniła czynności niezbędnych do usunięcia jego skutków, a w szczególności, aby złożyła oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Twórca może domagać się także zniszczenia 09-11-17

Publiczne oświadczenie Użycie tego środka ochrony dóbr osobistych autora polega na tym, że autor, a częściej jego pełnomocnik, zwraca się do tego, kto dopuścił się naruszenia (osoby prywatnej, redakcji, wydawnictwa, rozgłośni radiowej itp.) z żądaniem opublikowania na łamach wskazanego medium (gazety, czasopisma, radia, telewizji) 09-11-17

To poszkodowany wskazuje, gdzie tekst przeprosin powinien się ukazać.

09-11-17

Zadośćuczynienie pieniężne Autor ma możliwość domagania się w sytuacji, gdy naruszenia dokonano w sposób zawiniony, pewnej sumy („odpowiedniej”) tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, przykrości i inne uszczerbki osobiste, czyli tzw. „pokutnego”. 09-11-17

Pieniądze na cel społeczny Twórca może zobowiązać sprawcę naruszenia, aby przekazał odpowiednią sumę pieniężną na wskazany cel społeczny.

09-11-17

praw osobistych nie ulega zasadniczej zmianie czy modyfikacji. Jeśli spadkobiercy podejmują działanie, powołując się na prawa osobiste, to działanie takie powinno nadal dotyczyć tej szczególnej więzi łączącej autora z jego dziełem, jego integralności czy rzetelnego sposobu korzystania z niego oraz dobrego 09-11-17 imienia autora.

Odpowiedzialność karna Za najcięższe naruszenie autorskich praw osobistych, tj. za przywłaszczenie sobie autorstwa całości lub części cudzego utworu (w języku potocznym nazywane plagiatem), sprawca podlega karze pozbawienia wolności do lat dwóch, ograniczenia wolności lub grzywny. Sąd może orzec karę dodatkową

09-11-17

Majątkowe prawa autorskie

09-11-17

Autorskie prawa majątkowe charakteryzują się bezwzględnością i skutecznością wobec wszystkich.

09-11-17

Bezwzględność prawa autorskiego polega na wyłącznym uprawnieniu twórcy do korzystania z dzieła lub rozporządzaniu nim. Osoby trzecie, chcąc korzystać z utworu, muszą uzyskać zezwolenie twórcy lub jego następcy prawnego. 09-11-17

Skuteczność wobec wszystkich oznacza, że uprawniony z tytułu prawa autorskiego może żądać od wszystkich osób postrzegania jego praw, a osoby te są zobowiązane do powstrzymania się od jego naruszania. Z tego względu uprawnienia autorskie często określa się mianem monopolu autorskiego. 09-11-17

Zgodnie z treścią art. 17 pr. aut. na treść prawa majątkowego składa się wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz prawo do wynagrodzenia za korzystanie utworu. 09-11-17

Pole eksploatacji oznacza sposób korzystania z danego utworu.

09-11-17

Sposoby korzystania z utworów dzieli się na trzy kategorie: 1) utrwalenie i zwielokrotnienie utworu, 2) obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utrwalono utwór, 3) rozpowszechnienie utworu w inny sposób niż wprowadzenie do obrotu. 09-11-17

Utrwalenie oznacza sporządzenie pierwszego nośnika materialnego zawierającego utwór.

09-11-17

Zwielokrotnienie oznacza wykonanie kolejnych egzemplarzy na podstawie istniejącego już nośnika i ma na celu umożliwienie potencjalnym odbiorcom zapoznanie się z utworem za pomocą zwielokrotnionych egzemplarzy. W grupie tej mieszczą się sposoby korzystania z utworów: wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy 09-11-17

Obrót towarem •

lub jego egzemplarzami obejmuje następujące sposoby korzystania: wprowadzenie do obrotu, użyczenie, najem oryginału albo egzemplarzy.

09-11-17

Najczęściej spotykane pola eksploatacji w działalności gospodarczej: •

zwielokrotnienie egzemplarzy,

•

wprowadzenie do obrotu,

•

publiczne wykonanie,

•

publiczne odtworzenie,

•

wystawienie,

•

•

wyświetlenie, nadawanie i reemitowanie. 09-11-17

Zamieszczenie w umowie wszystkich pól eksploatacji, które leżą w zainteresowaniu danego podmiotu, jest bardzo ważne ze względu na treść art. 41 ust. 2 ustawy, który stanowi, że umowa o przeniesienie prawa autorskiego albo umowa o korzystanie z utworu obejmuje tylko pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.

09-11-17

Droit de suite •

•

Nazwą tą obejmuje się uprawnienia autora polegające na możności partycypacji autora i jego spadkobierców w dochodach odsprzedaży oryginalnego egzemplarza jego utworu. Obecnie przyjęte rozwiązanie (art. 19 ustawy) daje twórcy i jego spadkobiercom prawo do wynagrodzenia w wys. 5% dokonanych odsprzedaży oryginalnych 09-11-17

Ograniczenia autorskich praw majątkowych

09-11-17

Na czym polega dozwolony użytek?

09-11-17

Dozwolony użytek jest pojęciem zbiorczym, pod którym mieszczą się uprawnienia dla ogółu uczestników obrotu umożliwiające, po pewnymi warunkami, korzystanie z utworów bez konieczności uzyskiwania odrębnego zezwolenia, czasem nawet bez konieczności zapłaty wynagrodzenia. 09-11-17

Dozwolony użytek obejmuje uprawnienia po stronie osób prywatnych (dozwolony użytek prywatny), jak i uprawnienia po stronie podmiotów publicznych (dozwolony użytek publiczny). 09-11-17

Do kategorii podmiotów publicznych, którym prawo autorskie zezwala na wkraczanie w monopol autorski zalicza się szkoły, biblioteki oraz instytucje naukowe. 09-11-17

Instytucja dozwolonego użytku stanowi kompromis pomiędzy interesami uprawnionego podmiotu (właściciela praw autorskich) a interesami społeczeństwa. Społeczeństwo powinno mieć zagwarantowaną możliwość dostępu do dóbr kultury, nauki i informacji. Dostęp ten powinien być szybki, szeroki i w mirę możliwości bezpłatny. Z drugiej strony dostęp ten nie powinien odbywać się nieuzasadnionym kosztem twórców kultury. 09-11-17

Przepisy o dozwolonym użytku powinny wyważać indywidualne interesy twórców i ogólne interesy społeczeństwa.

09-11-17

Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy (art. 35 pr. aut.).

09-11-17

Legalne wykorzystywanie utworów dla własnych celów w ramach dozwolonego użytku jest obwarowane warunkiem (art. 34): korzystający z utworu zobowiązany jest wymienić imię i nazwisko twórcy oraz źródło. 09-11-17

Za eksploatowanie utworu w granicach dozwolonego użytku twórcy nie należy się wynagrodzenie, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 34) 09-11-17

•

Co można w ramach dozwolonego użytku prywatnego? Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego.

•

•

Warunkiem skorzystania z utworu jest jego rozpowszechnienie, czyli udostępnienie publiczności. Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych

09-11-17

Prywatnym dozwolonym użytkiem jest również prawo cytatu (art. 29).

09-11-17

Przepis ten stanowi, że można przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnieniem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości. 09-11-17

Co obejmuje dozwolony użytek publiczny?

09-11-17

publiczny rozumiemy korzystanie z przedmiotów objętych ochroną nie w celach własnych, ale w celach dalszego udostępniania określonych kategorii utworów. 09-11-17