Norvec Uke Raporu

İSTANBUL TİCARET ODASI AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ

NORV E Ç ÜL KE RAP ORU

Hazırlayan: Aysun Küçükyılmazlar Temmuz 2006

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ

2

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı

: Norveç Krallığı

Yönetim Şekli

: Anayasal Monarşi

Coğrafi Konumu

Zaman Ayarı- GMT

: Kuzey Avrupa’da İskandinavya Yarımadası’nın batı kısmında yer alan Norveç Krallığı; güneyde Baltık Denizi, kuzeybatıda Norveç Denizi, doğuda Rusya, İsveç ve Finlandiya ile çevrilidir. : GMT’den 1 saat ileri.

Zaman Ayarı- Türkiye

: Türkiye’den 1 saat geri.

Yüzölçümü

: 323.877 km2

Nüfusu

: 4,6milyon (2005)

Nüfus Yoğunluğu

: 14 kişi / km2

Başkent Önemli Şehirleri

Resmi Dil

: Oslo : Bergen, Trondheim, Stavanger, Baerum, Kristiansand, Drammen, Tromso. : Batı kıyısı sıcak deniz akıntıları nedeniyle rüzgarlı ve serin bir yaza sahiptir. İç kısımlarda yazlar daha ılık, kışlar ise daha soğuk ve az yağışlı geçmektedir. : Norveçce

Ticari Dil

: İngilizce yaygındır.

Din

: Hıristiyan

İklimi

II.

EKONOMİK GÖSTERGELER

YILLAR GSYİH (Milyar ABD $) (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) Kişi Başı GSYİH (ABD $) Reel GSYİH Büyüme Hızı (%) Enflasyon (tüketici fiyatlarıyla, ort, %) Nüfus (milyon kişi) Para Birimi: Norveç Kron’u (NOK)

2001

2002

2003

2004

2005

169,7

190,3

220,6

250,4

291,6

37.711 2,7

42.378 1,4

48.022 0,4

50.457 3,1

63.391 2,9

3,0

1,3

2,5

0,6

1,9

4,5 4,5 4,6 4,6 1 YTL = 3,959 NOK 1 EURO = 7,94 NOK (7.7.2006)

4,6

Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2006

3

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ III. GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ NORVEÇ’İN DIŞ TİCARETİ (Milyar ABD Doları) Yıllar

İhracatı

İthalatı

Ticaret Hacmi

Ticaret Dengesi

1994

34,6

27,3

61,9

7,3

1995

42,1

32,2

74,3

9,9

1996

50,0

37,0

87,0

13,0

1997

48,7

37,6

86,3

11,1

1998

40,9

38,8

79,7

2,1

1999

46,2

35,5

81,7

10,7

2000

60,5

34,5

95,0

26,0

2001

59,5

33,1

92,6

26,4

2002

59,9

35,6

95,5

24,3

2003

69,1

41,2

110,3

27,9

2004

79,1

47,1

126,2

32,0

2005

108,6

57,8

166,4

50,8

Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2006

Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler

: İngiltere, İsveç, Almanya, Danimarka, ABD, Belçika, Fransa,

(2006, Nisan) Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler

: İsveç, Almanya, Çin, Japonya, Danimarka, Belçika, ABD

(2006, Nisan) Başlıca İhraç Ürünleri (2006, Nisan)

:

-

Doğa gaz

-

Ham petrol

-

Balık ve balık ürünleri

-

Mineral yağlar ve mineral ürünler

-

Doğal gaz,

-

İşlenmiş alüminyum ve nikel,

-

Demir-çelik ürünleri,

4

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ Başlıca İthal Ürünleri

:

(2006, Nisan)

-

Meyve sebze

-

Metal hurda

-

Petrol ve petrol ürünleri

-

Kimyasal ürünler

-

Metal ürünler

-

Belirli sanayi kolları için makine parçaları

-

Yol araçları

IV. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ TÜRKİYE –NORVEÇ TİCARİ İLİŞKİLERİ (1.000 ABD Doları)

1998

Türkiye’nin İhracatı 101.391

Türkiye’nin İthalatı 147.728

Ticaret Hacmi 249.119

Ticaret Dengesi -46.337

1999

90.943

174.688

265.631

-83.745

2000

80.477

260.285

340.762

-179.808

2001

70.291

251.388

340.762

-181.097

2002

114.447

341.136

455.583

-226.689

2003

171.420

395.894

567.314

-224.474

2004

206.258

495.367

701.625

-289.109

2005

244.900

371.830

616.730

-126.930

91.235

151.431

242.666

-60.196

72.033

214.891

286.924

-142.858

Yıllar

2005 (Ocak- Mayıs) 2006 (Ocak- Mayıs)

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir

5

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ

600,0

TÜRKİYE-NORVEÇ DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (1.000 ABD $)

500,0

495,3

400,0

395,9 372 319,8

300,0 260,3

245

251,4 200,0

178,4

171,4

174,7

72

İhracat

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

6

Yıllar İthalat

ca 200 k5 M ay ıs )

20 06

(O

20 04

20 03

20 02

70,3

20 01

20 00

90,9

19 99

92,8

19 98

19 97

19 96

114,4 80,5

74,9 58,1 35,954,3

19 95

30,6 19 94

19 92

0,0

103,0 74,8 76,5

19 93

100,0

147,7 101,4

89,6 93,5

206,2215

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE NORVEÇ’E İHRACATI (ABD DOLAR) Fasıl No

2006 (Ocak- Nisan)

Açıklaması

87

Motorlu kara taşıtları, bunların aksam ve parçaları

16.987.352

61

Örme giyim eşyası ve aksesuarları

11.804.239

62

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları

5.178.186

85

Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları

3.879.832

63

Mensucattan mamul diğer eşya, kullanılmış eşya, pçvr

2.439.105

20

Sebze, meyve, bitki parçaları, sert kabuklu yemiş knsrv

2.024.263

73

Demir veya çelikten eşya

1.703.654

69

Seramik mamulleri

1.553.557

08

Yenilen meyveler, kabuklu yemişler, turunçgil ve kavun kabuğu

1.358.953

84

Nükleer reaktörler, kazan; makine ve cihazları aletler

1.311.978

39

Plastik ve plastikten mamul eşya

1.006.906

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE NORVEÇ’E İHRACATI (ABD DOLAR) Fasıl No

Açıklaması

2005

87

Motorlu kara taşıtları, bunların aksam ve parçaları

67.789.995

61

Örme giyim eşyası ve aksesuarları

40.811.442

89

Gemiler, suda yüzen taşıt ve araçlar

24.515.760

62

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları

21.409.570

85

Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları

19.560.914

08

Yenilen meyveler, kabuklu yemişler, turunçgil ve kavun kabuğu

8.855.165

20

Sebze, meyve, bitki parçaları, sert kabuklu yemiş knsrv

7.746.614

63

Mensucattan mamul diğer eşya, kullanılmış eşya, pçvr

7.602.734

73

Demir veya çelikten eşya

6.746.982

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

7

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE NORVEÇ’E İHRACATI (ABD DOLAR) Fasıl No

Açıklaması

2004

87

Motorlu kara taşıtları, bunların aksam ve parçaları

73.238.311

61

Örme giyim eşyası ve aksesuarları

36.215.001

62

Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarları

18.756.668

85

Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları

12.615.398

72

Demir ve çelik

9.249.008

20

Sebze, meyve, bitki parçaları, sert kabuklu yemiş knsrve

6.866.770

63

Mensucattan mamul diğer eşya, kullanılmış eşya, pçvr

6.765.524

08

Yenilen meyveler, kabuklu yemişler, turunçgil, kavun k.

5.540.109

73

Demir veya çelikten eşya

3.746.796

Kaynak: Devlet İstatistik Enstitüsü

TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE NORVEÇ’TEN İTHALATI (ABD DOLAR) Fasıl No 27 03 84

Açıklaması Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar, diğer omurgasızlar Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçaları

2006 (Ocak- Nisan) 106.936.204 13.042.508 12.536.813 11.009.260

39

Alüminyum ve alüminyum eşya Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıt ve kartondan mamul eşya Plastik ve plastikten mamul eşya

72

Demir ve çelik

4.938.165

85

Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları

3.569.802

89

Gemiler, suda yüzen taşıt ve araçlar

2.466.168

25

Tuz, kükürt, toprak ve taşlar, alçılar ve çimento

2.000.860

76 48

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

8

5.996.388 5.930.792

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ

TÜRKİYE’NİN BAŞLICA FASILLAR İTİBARİYLE NORVEÇ’TEN İTHALATI (ABD DOLAR) Fasıl No

Açıklaması

2005

27

Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar

172.636.977

76

Alüminyum ve alüminyum eşya

42.841.399

84

34.681.158

72

Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçaları Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar, diğer omurgasızlar Demir ve çelik

39

Plastik ve plastikten mamul eşya

13.154.934

85

Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıt ve kartondan mamul eşya Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar cihazlar, tıbbi aletler, vb

11.286.932

03

48 90

25.041.878 14.978.921

10.475.828 6.438.313

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

FASIL NO AÇIKLAMASI

2004

27 76

Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar Alüminyum ve alüminyum eşya

222.365.344 55.285.359

89

Gemiler, suda yüzen taşıt ve araçlar

48.438.451

84

Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçaları

25.137.909

03 39

Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar, diğer omurgasızlar Plastik ve plastikten mamul eşya

23.211.834 18.450.284

72

Kağıt ve karton; kağıt hamurundan, kağıt ve kartondan mamul eşya Demir ve çelik

11.065.827

88 85

Hava taşıtları, uzay araçları, bunların aksam ve parçaları Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları

11.032.791 7.943.207

48

93 75

Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarları Nikel ve nikelden eşya Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

9

11.398.912

7.587.705 4.509.550

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE NORVEÇ’E İHRACATI (ABD $) 2006 (Ocak- Mart)

ÜRÜN TANIMI Dizel/yarı dizel yeni taşıtlar (Silindir Hacmi < 2500 cm3) Otomobil ( binek, dizel/ yarı dizel, yeni) (silindir hacmi<1500cm) Tişörtler ( pamuktan; örme) Benzinli yeni binek otomobili (1500cm3<Silindir Hacmi<1600cm3) Dökme maddeden için mahfazalar; polietilen/ polipropilen şeritten Diğer ekranlı görüntü kayıt verme cihazları Diğer çoraptan; pamuktan (örme) Kadın/ kız çocuk için pantolon; diğer denimden Demir/ çelikten kuleler ve pilonlar Fındık (kabuksuz)

8.669.486 3.816.262 3.665.117 2.561.130 1.852.043 1.669.339 1.629.516 1.435.659 1.059.635 942.611

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE NORVEÇ’E İHRACATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI

2005

Dizel/yarı dizel yeni taşıtlar (Silindir Hacmi < 2500 cm3) Deniz tankerleri (sarnıçlı gemiler) Otomobil ( binek, dizel/ yarı dizel, yeni) (silindir hacmi<1500cm) Tişörtler ( pamuktan; örme) Diğer ekranlı görüntü kayıt verme cihazları Benzinli yeni binek otomobili (1500cm3<Silindir Hacmi<1600cm3) Kadın/ kız çocuk için pantolon; diğer denimden Benzinli yeni binek otomobili (1600cm3<Silindir Hacmi<2000cm3) Otomobil (Binek, dizel/yarı dizel) (Silindir Hacmi>2000cm3) Dökme maddeden için mahfazalar; polietilen/ polipropilen şeritten Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

10

25.036.198 23.493.868 12.814.982 10.421.971 9.562.523 7.927.932 5.653.283 5.626.551 5.560.336 5.350.697

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ

TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE NORVEÇ’E İHRACATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI

2004 3

3

Benzinli yeni binek otomobili (1600cm <Silindir Hacmi<2000cm ) Dizel/yarı dizel yeni taşıtlar (Silindir Hacmi < 2500 cm3) Benzinli yeni binek otomobili (1500cm3<Silindir Hacmi<1600cm3) Tişörtler; pamuktan (örme) Dökme maddeler için mahfazalar (polietilen/polipropilen şeritten) Demir veya alaşımsız çelikten yuvarlak çubuklar (10 mm < Enine Kesit ≤ 10-26 mm) Çoraplar (pamuktan, örme) (diğerleri) Benzinli yeni binek otomobili (1000cm3<Silindir Hacmi<1500cm3) Balıkçı gemileri (Gros Tonilato > 250) Gömlekler (erkek/erkek çocuk için, pamuktan)

25.988.449 20.825.925 14.419.955 8.571.218 5.182.138 4.981.033 4.632.095 4.463.384 3.318.000 3.294.939

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE NORVEÇ’TEN İTHALATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI Petrol gazı (L.P.G.) (Sıvılaştırılmış) Propan (güç temininde veya yakıt olarak kullanılmaya mahsus) Birincil (primer) alüminyum alaşımları Uskumru kolyoz (dondurulmuş) Kömür balıklarının filetoları Ferro-manganez (diğer) Gazete kağıdı (diğer) Pasifik, Atlantik, tuna salmonları Deniz yolcu ve gesinti gemileri Diğer pompalar Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

11

2006 (Ocak- Nisan) 97.313.252 9.176.350 7.327.291 4.344.919 4.100.523 3.372.520 3.018.824 2.575.187 2.387.303 2.302.521

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE NORVEÇ’TEN İTHALATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI Petrol gazı (L.P.G.) (Sıvılaştırılmış) Birincil (primer) alüminyum alaşımları Uskumru kolyoz (dondurulmuş) Ferro-manganez (diğer) Propan (güç temininde veya yakıt olarak kullanılmaya mahsus) Pasifik, Atlantik, tuna salmonları Mond ve katot alaşımsız nikel Fuel oiller (kükürt miktarı) Diğer pompalar Diğer maddelerden gemi pervaneleri vb. kanatları

2005 155.646.084 39.229.635 12.555.368 9.555.785 9.038.079 5.115.016 4.889.125 4.745.121 4.033.291 3.369.217

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

TÜRKİYE’NİN İLK ON ÜRÜN İTİBARİYLE NORVEÇ’TEN İTHALATI (ABD $) ÜRÜN TANIMI Petrol gazı (L.P.G.) (Sıvılaştırılmış) Birincil (primer) alüminyum alaşımları Her nevi feribotlar (Gros Tonilato < 1000) Propan (güç temininde veya yakıt olarak kullanılmaya mahsus) Uskumru, kolyoz (dondurulmuş) Sivil olmayan diğer hava taşıtları (boş ağırlık > 15.000 kg) Polipropilen (ilk şekilde) Harp silahlara ait mermiler ve mühimmat Mond ve katot alaşımsız nikel Ferro-manganez (diğer) Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu

12

2004 204.450.595 51.119.747 48.215.956 16.016.123 15.197.496 10.619.470 10.043.018 7.587.705 4.509.550 3.645.783

AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ TÜRKİYE-NORVEÇ ARASINDAKİ ÖNEMLİ ANLAŞMALAR 1. Ticaret Anlaşması (İmza tarihi: 24 Ocak 1949) 2. Çifte

Vergilendirmenin

Önlenmesine

ve

Diğer

Düzenlenmesine İlişkin Anlaşma (İmza Tarihi: 16 Aralık 1971) 3. Ticari, Ekonomik, Sınai ve Teknik İşbirliği Anlaşması (İmza Tarihi: 10 Şubat 1978) 4. Uluslararası Karayolu Nakliyatına İlişkin Anlaşma (İmza Tarihi: 8 Ağustos 1977) 5. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi (İmza Tarihi: 20 Temmuz 1978)

13

Bazı

Hususların