Ng Tw23

စစ္အစိုးရကို ႎိုင္ငံတကာ ခံု႟ံုးတင္ႎိုင္ရန္ နာဂစ္မုန္တိုင္း အစီရင္ခံစာ ထုတ္ဴပန္ 2009-02-27

႓ပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ခုႎႀစ္က ဴမန္မာႎိုင္ငံမႀာ နာဂစ္မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခံရ႓ပီးေနာက္ပိုင္း မုန္တိုင္းေဘး ဒုကၡသည္ေတၾအေပၞ စစ္အစိုးရက ကဵႂးလၾန္ခဲ့တဲ့ လူႛအခၾင့္အေရး ခဵိႂးေဖာက္မႁေတၾကို ႎုိင္ငံတကာ ခံု႟ံုးတင္ ေဖာ္ထုတ္ စစ္ေဆးႎိုင္ေအာင္ ကုလသမဂၢ လံုဴခံႂေရးေကာင္စီ အေနနႛဲ အေရးယူ ေဆာင္႟ၾက္ေပးဖိုႛ ပထမဦးဆံုး တင္ဴပမဲ့ သဘာဝ ေဘးအႎၩရာယ္ အကူအညီေပးေရးဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ သတင္းစာရႀင္းလင္းပၾဲကို ဒီကေနႛ ၂၇ရက္ေနႛ ေသာ႒ကာေနႛ မနက္ပိုင္းက ထိုင္းႎိုင္ငံ ဗန္ေကာက္႓မိႂႚ ႎုိင္ငံဴခား သတင္းေထာက္မဵား အသင္း႟ံုးမႀာ ကဵင္းပခဲ့ပၝတယ္။

(Photo: AFP) ဴမန္မာ စစ္အစိုးရ ဝန္႒ကီးခဵႂပ္ ဗိုလ္ခဵႂပ္႒ကီး သိန္းစိန္ (ယာမႀ စတုတၪ) ေမလ ၈ရက္ေနႛက ရန္ကုန္႓မိႂႚ ဆင္ေဴခဖံုးတေနရာတၾင္ ေလေဘး ဒုကၡသည္မဵားကို သၾားေရာက္ ဳကည့္႟ႁေနပံု ဴဖစ္ပၝသည္။ (Photo: AFP) နာဂစ္မုန္တိုင္းအ႓ပီး ဴမစ္ဝက႗န္းေပၞက အသံမဵား (After the storm: Voices from the Delta) လိုႛ အမည္ေပးထားတဲ့ အစီရင္ခံစာကို ဂၾဵန္ေဟာ့(ပ္)ကင္းတကၠသိုလ္ ဴပည္သူႛကဵန္းမာေရးႎႀင့္ လူႛအခၾင့္အေရးဌာနနဲႛ ဴမန္မာႎိုင္ငံတၾင္း မုန္တိုင္းဒဏ ္ခံခဲ့ရေသာ ေဒသေတၾက ပရဟိတ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတၾနဲႛ ပူးေပၝင္းေဆာင္႟ၾက္ေနတဲ့ နယ္စပ္အေဴခဴပႂ အေရးေပၞကူညီေပးေရးအဖၾဲႚ (ဴမန္မာႎိုင္ငံ) တိုႛက ပူးတၾဲထုတ္ဴပန္ တာဴဖစ္ပၝတယ္။ အဆိုပၝအစီရင္ခံစာမႀာ စစ္အစိုးရအေနနဲႛ ဴမန္မာႎုိင္ငံမႀာ လူသိန္းခဵီေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ နာဂစ္မုန္တိုင္းနဲႛ ပတ္သက္႓ပီး မိုးေလ၀သ သတင္းအခဵက္အလက္ေတၾကို အခဵိန္မီ

မထုတ္ဴပန္ပဲ ထိန္းခဵႂပ္ခဲ့တာေတၾ၊ မုန္တိုင္းေဘး ဒုကၡသည္ေတၾအေပၞ ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး အစီအစဥ္ ေတၾကို ပိတ္ဆိုႛ ဟန္ႛတားခဲ့တာေတၾ ႎိုင္ငံတကာက ေပးလႀႃတဲ့ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး အလႀႃပစၤည္းေတၾ သိမ္းယူ႓ပီး ဴပန္ေရာင္းခဵခဲ့တာေတၾ၊ ေဴမယာေတၾကို သိမ္းယူခဲ့တာေတၾ ၊ ကူညီ ကယ္ဆယ္ေပးေနတဲ့ ဴပည္တၾင္းက ေစတနာ့ ဝန္ထမ္းေတၾကို ဖမ္းဆီး အေရးယူခဲ့တာေတၾစတဲ့ လူႛအခၾင့္အေရးခဵိႂးေဖာက္မႁေတၾကို သက္ေသထၾက္ဆိုခဵက္ အေဴမာက္အဴမားနဲႛ ေဖာ္ဴပ ထားပၝတယ္။ နာဂစ္မုန္တိုင္း ေဘးဒုကၡသည္ေတၾအတၾက္ ထုိင္းဴမန္မာနယ္စပ္အေဴခစိုက္ အေရးေပၞ ကူညီေပးေရးအဖၾဲႚ (ဴမန္မာႎိုင္ငံ)၏ ဥကၠႉဴဖစ္တဲ့ ေဒၝက္တာစင္သီယာေမာင္က နာဂစ္မုန္တိုင္း ေဘးဒုကၡသည္ေတၾရဲ့ လူႛအခၾင့္အေရး ခဵိႂးေဖာက္ခံရမႁေတၾအေပၞ ကုလသမဂၢ လံုဴခံႂေရးေကာင္စီအေနနဲႛေရာ အာဆီယံအဖၾဲႚအေနနဲႛေရာ လူသားခဵင္း စာနာေထာက္ထားမႁ မရႀိတဲ့ အစိုးရအေပၞ ႎိုင္ငံတကာ ခံု႟ံုးတင္ အေရးယူ ေဆာင္႟ၾက္ေပးႎိုင္ေအာင္ ႒ကိႂးစား တင္ဴပထားတာ ဴဖစ္တယ္လိုႛ ေဴပာပၝတယ္။ ေဒၝက္တာ စင္သီယာေမာင္။ ။ “သူတိုႛ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ႟ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖိစီးမႁေတၾလည္း ရႀိတယ္၊ မိသားစု တကၾဲတဴပား ဴဖစ္ေနတယ္။ အတူတူေနဳကဖိုႛ ဆိုတဲ့ အခၾင့္အလမ္းေတၾ မစီစဥ္ မေဆာင္႟ၾက္ေပးဴခင္းဟာလည္း ႟ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အမဵား႒ကီး ထိခိုက္ေစ႓ပီးေတာ့ အဲဒီလို အေဴခအေနမႀာေတာင္မႀ အတင္းအဓမၳ လုပ္အားေပးရတာေတၾ ရႀိေနတဲ့ အတၾက္ေဳကာင့္ ဒၝသူတိုႛအတၾက္ ထပ္႓ပီးေတာ့ ထပ္႓ပီးေတာ့ စိတ္ဖိစီးမႁေတၾနဲႛ အခၾင့္အေရးခဵိႂးေဖာက္မႁေတၾ ဆက္ဴဖစ္ေနတာ ဴဖစ္ပၝတယ္။ ဒီတင္ထားတဲ့ report ေတၾကို အေဴခခံတဲ့ ေတၾႚရႀိခဵက္ေတၾကို စံုစမ္းစစ္ေဆး႓ပီးေတာ့ UN အေနနဲႛက က႗န္မတိုႛ ဴပည္သူလူထုအေပၞမႀာ လူသားခဵင္းစာနာေထာက္ထားတဲ့ ကူညီပံ့ပိုးမႁေတၾကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ရရႀိႎိုင္ဖိုႛနဲႛ ဒီလို ဴဖစ္ေနတဲ့ လူႛအခၾင့္အေရး ခဵိႂးေဖာက္မႁေတၾအတၾက္ကို ကိုယ့္တုိင္းဴပည္ရဲ့ ဴပည္သူဴပည္သားေတၾ လံုဴခံႂေရးအတၾက္ေပၝ့ေနာ္ တာဝန္ယူႎိုင္တဲ့ အေဴခအေနမဵိႂး ရႀိခဲ့လိုႛရႀိရင္ ဒီေပၞမႀာ အေရးယူ ေဆာင္႟ၾက္ေပးႎိုင္ဖိုႛေပၝ့။” ဘဝအေဴခအေန တည္႓ငိမ္မႁမရေသးတဲ့ ဒုကၡသည္ေတၾအေပၞ လူႛအခၾင့္အေရးခဵိႂးေဖာက္ေနတာေတၾကို အဴမန္ဆံုး ရပ္တန္ႛ႓ပီး လူသားခဵင္းစာနာစိတ္ထား႓ပီး အစိုးရအေနနဲႛ ဆက္လက္ကူညီေစာင့္ေရႀာက္ေပးဖိုႛနဲႛ နာဂစ္မုန္တိုင္းေဘးသင့္ဴပည္သူေတၾကို ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးရင္း အဖမ္းဆီးအထိန္းသိမ္းခံေနရတဲ့ ေစတနာဝန္ထမ္းေတၾကို အဴမန္ဆံုး ဴပန္လၿတ္ေပးဖိုႛ ေတာင္းဆိုတယ္လိုႛ ေဒၝက္တာ စင္သီယာေမာင္က ဆက္ေဴပာပၝတယ္။ အတိဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ မုန္တိုင္းေဘးဒုကၡသည္ေတၾကို အာဏာပိုင္ေတၾဘက္က ဒုကၡသည္စခန္းေတၾကေန စားစရာ ၊ ေနစရာ၊ စီးပၾားေရး အေဴခအေန လုပ္ငန္း ဘာတခုမႀ အဆင္သင့္ မဴဖစ္ေသးပဲနဲႛ ေနရင္းေဒသေတၾကို ဖိအားေပး ႓ခိမ္းေဴခာက္႓ပီး အဓမၳ ေနရာေ႟ၿႛေဴပာင္းမႁေတၾ အတင္း ႎႀင္ထုတ္ခဲ့တာေတၾဟာ အ႒ကီးမားဆံုး လူႛအခၾင့္အေရး

ခဵိႂးေဖာက္မႁတခုဴဖစ္တယ္လိုႛ ဂ႗န္ေဟာ့(ပ္)ကင္း တကၠသိုလ္ ဴပည္သူႛကဵန္းမာေရးႎႀင့္ လူႛအခၾင့္အေရးဌာန ဦးေဆာင္ႌၿန္ဳကားေရးမႀႃး ပၝေမာကၡ ခရစ္ေဘရာက ေဴပာပၝတယ္။ ပို႓ပီးဆိုးဝၝးတဲ့ လူႛအခၾင့္အေရးခဵိႂးေဖာက္ခံရမႁ တခုကေတာ့ မုန္တုိင္းေဘး ဒုကၡသည္ ကေလးငယ္ေတၾနဲႛ အမဵိႂးသမီးေတၾပၝဝင္တဲ့ ဴပည္သူေတၾကို နာဂစ္မုန္တိုင္းေဘး ဴပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲႛ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းေတၾမႀာ အတင္းအဓမၳ လုပ္အားေပးခိုင္းေစဖိုႛ ေခၞေဆာင္မႁ ဴဖစ္တယ္လိုႛ သူက ဆက္ေဴပာပၝတယ္။ ေဒၝက္တာ စင္သီယာေမာင္။ ။ “တကယ္လက္ရႀိအေဴခအေနကို တိတိကဵကဵ မႀန္မႀန္ကန္ကန္ ထုတ္ဴပန္ႎိုင္ဖိုႛအတၾက္ ဒၝ့ထက္ ကဵယ္ကဵယ္ဴပန္ႛဴပန္ႛ ပူးေပၝင္းေဆာင္႟ၾက္ရမဲ့ လၾတ္လၾတ္လပ္လပ္ report ေတၾ ထၾက္ဖိုႛ ဝိုင္းဝန္း႓ပီးေတာ့ ပံ့ပိုးဖိုႛ လိုတယ္၊ လုပ္အားေပးဖိုႛ လိုတယ္။ တခဵိန္တည္းမႀာပဲ ဆက္လက္႓ပီးေတာ့ ပံ့ပိုးမဲ့ ကူညီပံ့ပိုးမႁေတၾမႀာလည္း ဒီလူထုအေဴခဴပႂ အဖၾဲႚအစည္းေတၾ၊ လူထုေခၝင္းေဆာင္ေတၾ ကိုယ္တိုင္ ပၝဝင္ေဆာင္႟ၾက္ႎိုင္တဲ့ လမ္းေဳကာင္းေတၾ ရႀိ႓ပီးေတာ့ လူႛအခၾင့္အေရးနဲႛ ဒီမိုကေရစီ ဴပႂဴပင္ေဴပာင္းလဲေရးအတၾက္ကို ပို႓ပီးေတာ့ အေထာက္အကူ ဴဖစ္မယ္လိုႛ။ ဒၝေဳကာင့္အဲဒီအေပၞမႀာ ဒီအာဆီယံအေနနဲႛ လူထုအေဴခဴပႂ အဖၾဲႚအစည္းေတၾနဲႛ လူထုေခၝင္းေဆာင္ေတၾ ပၝလာဖိုႛကိုလည္း တၾန္းအားေပးဖိုႛ လိုပၝတယ္။” ဒီအစီရင္ခံစာထဲမႀာ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္မဵားအတၾက္ အေဴခခံလိုအပ္ခဵက္ေတၾဴဖစ္တဲ့ အစားအစာ၊ ေသာက္သံုးေရ ႎႀင့္ ေနရာထိုင္ခင္း မလံုေလာက္မႁ ဴပႍနာေတၾ အာဏာပိုင္ေတၾရဲ့ ကယ္ဆယ္ေရးပစၤည္းအလၾဲသံုးစားမႁေတၾ စတဲ့ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္ေတၾ အေပၞ စစ္အစိုးရက ကဵႂးလၾန္ခဲ့တဲ့ လူႛအခၾင့္အေရးခဵိႂးေဖာက္မႁမဵား အေသးစိတ္ေဖာ္ဴပထားပၝတယ္။ ႎုိင္ငံတကာလူသားခဵင္း စာနာမႁဆိုင္ရာကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီ စံခဵိန္စံႌၿန္းေတၾနဲႛ ေဘးအႎၩရာယ္ ကူညီေရး ဆိုင္ရာ တရားဝင္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတၾကို ေဖာက္ဖဵက္တဲ့ ရာဇဝတ္မႁေတၾပၝ ပၝဝင္႓ပီး ဒီလူႛအခၾင့္အေရး ေဖာက္ဖဵက္ကဵႂးလၾန္မႁေတၾအတၾက္ လံုေလာက္တဲ့ သက္ေသ အေထာက္အထားေတၾနဲႛ အသံဖိုင္ေတၾ ရရႀိထား႓ပီး ဴဖစ္တယ္လိုႛလဲ အဆိုပၝအစီရင္ခံစာမႀာ ပၝရႀိပၝတယ္။ အဲ့ဒီ့အစီရင္ခံစာကို ၂၀၀၈ ခုႎႀစ္ ဇၾန္လႎႀင့္ ႎိုဝင္ဘာလ တုန္းက မုန္တိုင္းအတၾင္း အသက္ရႀင္ကဵန္ခဲ့သူ အေယာက္၉၀ အပၝအဝင္ တသီးပုဂၢလိကကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတၾနဲႛ လူေတၾႚေမးဴမန္း႓ပီး ဴပႂစုခဲ့တာ ဴဖစ္ပၝတယ္လိုႛ အေရးေပၞကူညီေပးေရးအဖၾဲႚ (ဴမန္မာႎိုင္ငံ) က ဦးမန္းမန္းက ေဴပာပၝတယ္။ ဦးမန္းမန္း။ ။ “ဴမစ္ဝက႗န္းေပၞေဒသ ဘိုကေလး၊ လပၾတၨာေပၝ့၊ အထူးသဴဖင့္ ေနာက္ ဟိုင္း႒ကီးက႗န္းေပၝ့ေနာ္၊ ဒီေဒသေတၾမႀာ ပို႓ပီးေတာ့လည္း ထိခိုက္တဲ့ ေဒသေတၾ ဴဖစ္တဲ့အတၾက္

က႗န္ေတာ္တိုႛက လူေတၾကို စစ္တမ္းေမးဴမန္းတာေတၾ ရႀိတယ္။ ဴမစ္ဝက႗န္းေပၞတိုႛ၊ ရန္ကုန္တိုင္းတိုႛမႀာ ရႀိတဲ့ လူေတၾကလည္း ေနာက္ပိုင္း က႗န္ေတာ္တိုႛနဲႛ အဆက္အသၾယ္ ရႀိဳကတယ္။ တခဵိန္တည္းမႀာ ဒီ ထုိင္းႎိုင္ငံမႀာ အလုပ္လာလုပ္တဲ့ မုန္တိုင္းသင့္ေဒသမႀာ ရႀိတဲ့ လူေတၾကလည္းပဲ သူတိုႛေဒသကို သူတိုႛ ဴပန္ဆင္းဖိုႛ၊ သူတိုႛရဲ့ မိသားစုကို ဴပန္႓ပီးေတာ့ ဳကည့္႟ႁဖိုႛကအစေပၝ့ေနာ္၊ အဲဒီအေပၞမႀာ က႗န္ေတာ္တိုႛက အဆက္အသၾယ္ရလာတယ္။ နအဖအစိုးရရဲ့ ကန္ႛသတ္ခဵက္ေတၾ၊ ခဵႂပ္ခဵယ္မႁေတၾ အမဵိႂးမဵိႂးက ရႀိေနတဲ့ဳကားထဲကေန က႗န္ေတာ္တိုႛကေတာ့ တကဲ့ လူထုအေဴခခံကဵကဵနဲႛ တိုက္႟ိုက္ ေဆာင္႟ၾက္တဲ့အတၾက္ေဳကာင့္ေပၝ့ေနာ္၊ တစံုတရာေတာ့ ထိေရာက္ေအာင္ဴမင္တယ္လိုႛ ေဴပာလိုႛရေသာ္လည္း လုပ္ငန္းကို ေကဵာ္ဴဖတ္တဲ့ ေနရာမႀာေတာ့ အမဵား႒ကီးေတာ့ အခက္အခဲ ရႀိပၝတယ္။” ဴမန္မာႎိုင္ငံမႀာ ၂၀၀၈ ခုႎႀစ္ ေမလက ကဵေရာက္ခဲ့ေသာ နာဂစ္မုန္တိုင္း ေဘးအႎၩရာယ္ေဳကာင့္ လူေပၝင္း (၁၄၀ ၀၀၀)နီးပၝး အသက္ဆံုး႟ႁံးခဲ့ဳကရ႓ပီး လူဦးေရ ၃ ဒႍမ ၄ သန္းေကဵာ္ အတိ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ဳကရပၝတယ္။ မုန္တိုင္းဒဏ္သင့္သူ အမဵားစုမႀာ ဧရာဝတီဴမစ္ဝက႗န္းေပၞေဒသက ဴဖစ္ဳကပၝတယ္။