ေဒၚစုအမႈ အဂၤါေန႔ ထပးမဵ ႐ုဵ့ခ္ိနး့
27 July 2009
်မနးမာံဒီမုိကေရစီေခါငး့ေဆာငး ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးကို စျဲခ္ကးတငးၿပီ့ ႐ဵု့တငးစစးေဆ့ေနတာမြာ တဖကး တရာ့လိုေရြ႕ေနေတျ အေနနဲ႔ ဥပေဒေၾကာငး့အရ ခုခ္ိနးထိ ခိုငးခုိငးမာမာ ေလြ္ာကးလဲခ္ကး မေပ့ႏုိငးေသ့ဘူ့လို႔ ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးရဲ႕ ေရြ႕ေနတဦ့်ဖစးသူ ဦ့ဉာဏးွငး့က ေ်ပာပါတယး။ အမႈနဲ႔ပတးသကးၿပီ့ ၾကာ့နာစစးေဆ့တာကို ဒီကေန႔ ဆကးလုပးခဲံအၿပီ့ အခုလို ေ်ပာလိုကးတာပါ။ ဒီအေၾကာငး့နဲ႔ပတးသကးလို႔ အမႈစစးေဆ့မႈ အေ်ခအေနကို ဘနးေကာကးၿမိဳ႕ကေန ေစာငံးၾကညံးေနတဲံ ွိုငး့ေတားသာ့ ကိုေက္ားေက္ားသိနး့က တငး်ပေပ့ထာ့ပါတယး။
ဒီကေန႔ အငး့စိနးေထာငးတျငး့ တေနကုနးလုပးခဲံတဲံ ၾကာ့နာပျဲ အၿပီ့မြာပဲ ေရြ႕ေနႀကီ့ ဦ့ဉာဏးွငး့က ဗီျအိုေအကို ေ်ပာခဲံတာပါ။ ညေနပိုငး့ ေထာငးတျငး့ အထူ့တရာ့ချငးအၿပီ့ နာရီပိုငး့အတျငး့မြာပဲ ဗီျအိုေအကေန ဦ့ဉာဏးွငး့ကို ဆကးသျယးေမ့်မနး့တဲံအခါ ဦ့ဉာဏးွငး့က အခုလို စေ်ပာပါတယး။
“မနကး ှွ နာရီ စပါတယး။ ေဒၚခငးခငးွငး့၊ ေဒၚွငး့မမအတျကး ဦ့လြမ္ဳိ့်မငံး ေလြ္ာကးလဲခ္ကး ေပ့ပါတယး။ ၿပီ့ေတာံ မစၥတာယကးေထာအတျကး ဦ့ခငးေမာငးဦ့ ေလြ္ာကးလဲခ္ကး ေပ့တယး။ အဲဒါၿပီ့ေတာံ Break လုပးပါတယး။ ေန႔ခငး့ ှ နာရီ ်ပနးစတယး။ ှ နာရီကေန ညေန ၂ နာရီအထိ အစို့ရေရြ႕ေန တဦ့တညး့က ကသျာ့တာပါ၊ ဇာတးလမး့။ သူက ညေန ၂ နာရီမြာ ၿပီ့သျာ့ေတာံ က္ေနားတုိ႔ကုိ မနကး်ဖနး ဆကးခ္ိနး့ပါတယး။ ဆကးၿပီ့ ေလြ္ာကးလဲခ္ကး ေပ့ၾကဖုိ႔။”
မနကး်ဖနးက ဆရာတုိ႔ေရာ တဖကးကေရာ ေလြ္ာကးလဲခ္ကး ေပ့ၾကမြာလာ့။
“မနကး်ဖနးၾကရငး က္ေနားတုိ႔က ဒီေန႔အမႈအတျကး ်ပနးလညးရြငး့လငး့ ေ်ပာဆုိချငံး ရြိပါတယး။ ၿပီ့ရငး မစၥတာယကးေထာရဲ႕ သီ့်ခာ့အမႈ ဿ မႈ ရြိတယး။ ေရကူ့တာရယး၊ Invasion ရယး၊ အဲဒါအတျကး သူတို႔ ေလြ္ာကးလဲခ္ကးေပ့မယး။ အဲဒါကေတာံ က္ေနားတို႔ မပါပါဘူ့။”
ဒီေန႔ စစးေဆ့မႈနဲ႔ ပတးသကးၿပီ့ ဆရာံအ်မငး ဘယးလိုရြိပါသလဲ။
“ဒီေန႔ အစို့ရေရြ႕ေနက ေတားေတား ႀကိဳ့စာ့ၿပီ့ ေ်ပာပါတယး။ သို႔ေသား ဥပေဒ႐ႈေထာငးံက က္ေနားတို႔ အ်မငးေတာံ သိပးၿပီ့ေတာံ Strong ်ဖစးတယးလို႔ က္ေနားေတာံ မ်မငးဘူ့ဗ္။”
ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးကိုေရာ က္နး့မာေရ့ အေ်ခအေန ဘယးလိုေတျ႕ရပါလဲ။
“ေကာငး့ပါတယး၊ သူလညး့ အမႈကို ေစံေစံစပးစပး နာ့ေထာငးတယး၊ ေစံေစံစပးစပး အႀကဵ်ပဳပါတယး။”
ဆရာံအေနနဲ႔ေရာ ၿပီ့ခဲံတဲံရကးပုိငး့ေတျတုနး့က ဒီအမႈစစးတာ မြ္တမႈမရြိဘူ့၊ ႏြစးဖကး ညီတူမြ္တူ ေလြ္ာကးလဲချငံး မရဘူ့လို႔ သတငး့ေတျ ထျကးထာ့ပါတယး။ အခု ဒီေန႔ စစးေဆ့တဲံ အေ်ခအေနကေရာ ညီတူမြ္တူ ရြိပါရဲ႕လာ့။
“က္ေနား ဟုိတေန႔က ေ်ပာတာ အ်မငးအရ မြ္တမႈမရြိတဲံ အခငး့အက္ငး့ ်ဖစးေနတယးလို႔ ေ်ပာတာ။ ဥပေဒနဲ႔ မညီတာတို႔ ဘာတို႔ ဒါေတျ က္ေနား မသုဵ့ပါဘူ့။ တရာ့႐ုဵ့ကုိလညး့ က္ေနား မေ်ပာပါဘူ့။ သို႔ေသား အခငး့အက္ငး့အာ့်ဖငးံ အဲဒီလို်ဖစးတယးလို႔ က္ေနား ေ်ပာပါတယး။ ဒါနဲ႔ပတးသကးၿပီ့ေတာံလညး့ က္ေနားတို႔ တရာ့႐ုဵ့ကုိ စာတငးတာ ဘာညာ ဘာမြမရြိပါဘူ့။ အ်မငးအရပဲ အဆငးသငံးလုပးတယး၊ ႐ဵု့ခ္ိနး့ ခ္ိနး့လိုကးတယး၊ အဲဒီလုိ ်ဖစးေနတာကို့။ ႐ုဵ့ခ္ိနး့နဲ႔ပတးသကးရငး တရာ့႐ုဵ့က က္ေနားတို႔ ေရြ႕ေနမ္ာ့နဲ႔ ညိႇႏႈိငး့တာ ဒီအမႈကာလမြာေတာံ မရြိပါဘူ့။”
ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးရဲ႕ အက္ဳိ့ေဆာငးေရြ႕ေနတဦ့်ဖစးသူ ဦ့ဉာဏးွငး့ ေ်ပာ်ပသျာ့တာ ်ဖစးပါတယး။
ဒီကေန႔မြာေတာံ အငး့စိနးေထာငး အနီ့တွိုကး အရငး႐ဵု့ခ္ိနး့ေတျတုနး့ကေလာကး လဵုၿခဵဳေရ့ တငး့က္ပးပဵုမရပါဘူ့။ ေန႔လယးပိုငး့က အငး့စိနးေစ့္နာ့ ွငးလို႔ရသေလာကး ေနရာအထိမြာ ေရာကးေနတဲံ NLD အငး့စိနးေထာငးအနီ့ စုေွ့ေရာကးရြိေနသညးံ
အတျငး့ေရ့မႉ့ သတငး့စာဆရာႀကီ့ ဦ့ွငး့တငးက လဵုၿခဵဳေရ့နဲ႔ ပတးသကးၿပီ့ အခုလို ေ်ပာ်ပထာ့ပါတယး။
ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးကို အာ့ေပ့ ေထာကးခဵၾကသူမ္ာ့။ ဇူလုိငး ဿ၁၊ ဿွွ၉။
“အခုေလ့တငး စျမး့အာ့ရြငးတို႔ ႀကဵံဖျဵ႕တို႔ တငးတဲံကာ့ ၀ စငး့ ထျကးသျာ့တယး။ မီ့သတးကာ့တစငး့နဲ႔ အဲဒီကာ့ ၀ စငး့ ထျကးသျာ့တယးဗ္။ ဒီမြာေတာံ သိပးၿပီ့
ခါတုိငး့ေလာကးေတာငးမြ တငး့က္ပးတယးလို႔ မရြိသလုိပဲ။ ဟုိဘကးေတျမြာေတာံ စျမး့အာ့ရြငးကာ့ေတျ ရပးထာ့တယး။ ခါတုိငး့ဆုိရငး က္ေနားတို႔ထုိငးတဲံေရြ႕မြာ ရဲကာ့က ေလ့ငါ့ေ်ခာကးစငး့ေလာကး အၿမဲတမး့ ရပးၿပီ့ ေစာငးံေနတယး။ တခါတေလ က္ေနားတုိ႔ဘကး်ခမး့ကို လာၿပီ့ ရပးတယး။ အခု အဲဒါေတျ သိပးမရြိဘူ့။ ဒါေပမယးံ ၿမိဳ႕ထဲမြာေတာံ ေတားေတားေလ့ တငး့တငး့က္ပးက္ပး ေစာငံးၾကပးတာေတျ ရြတ ိ ယးလို႔
ေ်ပာတယး။ သမုိငး့လမး့ဆုဵတုိ႔၊ လြညး့တနး့လမး့ဆုဵတုိ႔၊ ေ်မနီကုနး့တို႔၊ အငး့စိနး ပနး့ၿခဵတို႔မြာ ေတားေတားမ္ာ့မ္ာ့ ရြိတယးလို႔ ေ်ပာတယး။”
မၾကာေသ့ခငးက က္ငး့ပၿပီ့စီ့ခဲံတဲံ အာဆီယဵ ွနးႀကီ့အဆငံး စညး့ေွ့ပျဲေတျ၊ အာဆီယဵ ေဒသဆိုငးရာ စညး့ေွ့ပျဲေတျမြာ ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးနဲ႔ ႏုိငးငဵေရ့အက္ဥး့သာ့ေတျကို အ်မနးဆဵု့ ်ပနးလႊတးေပ့ဖို႔ ေတာငး့ဆိုသဵေတျ အေတားေလ့ကို က္ယးက္ယးေလာငးေလာငး ထျကးခဲံပါတယး။
်မနးမာႏိုငးငဵ ဒီမိုကေရစီ ်ပဳ်ပငးေ်ပာငး့လဲေရ့နဲ႔ ပတးသကးၿပီ့ စိတွ း ငးတစာ့ ေစာငံးၾကညံးေနၾကတဲံ အိမးနီ့ခ္ငး့ႏုိငးငဵေတျ၊ ေဒသတျငး့ ႏုိငးငဵေတျအ်ပငး တ်ခာ့ ကမာၻ႔ႏိုငးငဵ အသီ့သီ့နဲ႔ ်ပညးတျငး့်ပညးပ ဒီမိုကေရစီေရ့ လႈပးရြာ့သူေတျက ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးဟာ ်မနးးမာႏိုငးငဵ အေ်ပာငး့အလဲမြာ အဓိကက္တဲံ ေနရာမြာ ရြိေနသူအ်ဖစး သတးမြတးၾကပါတယး။ ဒါေပမယးံ ်မနးမာအာဏပိုငးေတျကေတာံ အဲဒီလို သတးမြတးတာကို ဘွငးမက္သလို အခုလို တဦ့တညး့အေပၚ ပုဵၿပီ့ေတာံ ေ်ပာဆိုေနၾက၊ ေတာငး့ဆိုေနၾကတာေတျကိုလညး့ မေက္နပးတဲံအေၾကာငး့ အစို့ရအာေဘား သတငး့စာေတျကေန မၾကာခဏဆိုသလို ေရ့သာ့ေဖား်ပေလံ ရြိပါတယး။ အခုလို ႏြစးဖကးကျာဟေနတဲံ အေ်ခအေနေအာကးမြာ ်မနးမာံႏိုငးငဵေရ့ အေ်ပာငး့အလဲ်ဖစးလာဖို႔ အလာ့အလာက ေမြ့မြိနးမေနဘူ့လာ့ဆိုတာ စဥး့စာ့စရာပါ။
NLD အတျငး့ေရ့မႉ့ ဦ့ွငး့တငးကေတာံ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုငးငဵေရ့ပဵုစဵ ေ်ပာငး့လာသလို ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးဟာ အာ့လဵု့ လကးခဵထာ့သူ်ဖစးလုိ႔ ်မနးမာံ်ပႆနာေတျ ေ်ဖရြငး့ေရ့မြာ အေရ့ႀကီ့သူ်ဖစးတယးလုိ႔ ေ်ပာပါတယး။
“အရငးတုနး့ကေတာံ လႊတးေတားေခၚေပ့၊ ဘာေပ့ဆုိတဲံ ေတာငး့ဆုိတဲံ ႏုင ိ းငဵေရ့၊ အဲဒီ ေတာငး့ဆုိႏုိငးငဵေရ့ကေန က္ေနားတို႔က ေတျ႕ဆုဵေဆျ့ေႏျ့ၾကမယး၊ ေတျ႕ဆုဵေဆျ့ေႏျ့ၿပီ့ အေ်ခအေနေတျ ေ်ဖရြငး့ႏုိငးမယးဆုိရငး NLD အေနနဲ႔လညး့ ေရျ့ေကာကးပျဲ ွငးဖုိ႔ေတာငးမြ စဥး့စာ့မယးဆုိတဲံ ကမး့လြမး့ႏုိငးငဵေရ့ဘကးကို ေရျ႕လာတယးေပါံဗ္ာ။ သို႔ေသား က္ေနားကေတာံ နဂုိကတညး့က ထငးတယး၊ သူတုိ႔ ဒါ မလုပးဘူ့။ ဘာ်ဖစးလို႔လဲဆုိေတာံ ေဒၚစုကုိ သူတုိ႔က ဖယးထုတးခ္ငးတယး။ ေဒၚစုကို လုဵ့ွကို မ်မငးခ္ငးဘူ့။ ႏုိငးငဵေရ့ထဲကေန ဖယးထုတးမယးဆုိတဲံဟာ ်ဖစးေနတာကို့။
“အခုလညး့ က္ေနားက ေ်ပာရမယးဆုိရငး သူတို႔က ေဒၚစုကို ပငးတုိငးထာ့တဲံဟာ မလိုဘူ့၊ တ်ခာ့်ပႆနာေတျ ရြိတယးလုိ႔ ဆုိေပမယးံ က္ေနားေ်ပာခ္ငးတာက ဒီ်ပႆနာတုိငး့ဟာ ေဒၚစုနဲ႔ ဆကးစပးေနတယးလို႔ ေ်ပာခ္ငးတယး။ ကုိ့ကျယးမႈနဲ႔ ေ်ပာေနတာ မဟုတးဘူ့၊ NLD ေခါငး့ေဆာငးတေယာကးအေနနဲ႔ ေ်ပာတာလညး့ မဟုတးဘူ့။ ရြငး့ရြငး့ေ်ပာရရငး တုိငး့ရငး့သာ့ေတျရဲ႕ ယုဵၾကညးမႈ၊ တုိငး့်ပညးလူထုရဲ႕ ယုဵၾကညးမႈ၊ ကမၻာရဲ႕ ယုဵၾကညးမႈရတာ ေဒၚစုတေယာကးပဲရြိတယး။ အဲေတာံ ေတျ႕ဆုဵေဆျ့ေႏျ့ပျဲ လုပးငနး့ေတျကို လုပးမယးဆုိရငး ေဒၚစုနဲ႔ပဲ လုပးရမယးလို႔ က္ေနားေ်ပာခ္ငးတယး။”
NLD အတျငး့ေရ့မႉ့အဖျဲ႕ွငး သတငး့စာဆရာႀကီ့ ဦ့ွငး့တငး ေ်ပာသျာ့တာ ်ဖစးပါတယး။
်မနးမာံဒီမိုကေရစီေခါငး့ေဆာငး ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးကို စစးအစို့ရက တရာ့စျဲဆုိေနတဲံ အခ္ိနးမြာ ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးဘကးက အ်ပစးရြိတယးဆုိတဲံ သေဘာမ္ဳိ့ စစးအစို့ရ သတငး့စာမြာ ေရ့သာ့ေနတာေတျနဲ႔ ပတးသကးၿပီ့ ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးရဲ႕ အက္ဳိ့ေဆာငး ေရြ႕ေနေတျက ဒီကေန႔ တရာ့႐ုဵ့မြာ ကနး႔ကျကးခဲံပါတယး။ တရာ့႐ုဵ့က ဆုဵ့်ဖတးရမယးံ ကိစၥကို ်မနးမာံအလငး့ သတငး့စာက ေရ့သာ့ခ္ကးေတျဟာ တရာ့႐ုဵ့ရဲ႕ ဂုဏးသိကၡာကို ထိခိုကးေစတဲံ အေၾကာငး့နဲ႔ ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညး အေနနဲ႔လညး့ ဥပေဒရဲ႕ အကာအကျယး မဲံေနသလို ်ဖစးေနတဲံအေၾကာငး့၊ ဒီကိစၥကို လိုအပးသလုိ အေရ့ယူေပ့ဖို႔ ေလြ္ာကးထာ့ခဲံတာ ်ဖစးပါတယး။
NLD ေ်ပာေရ့ဆုိချငးံရြိသူ ဦ့ဉာဏးွငး့က ဒီကိစၥနဲ႔ ပတးသကးၿပီ့ အခုလုိ ေ်ပာ်ပပါတယး။
“ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးရဲ႕ ေ်ပာ်ပခ္ကးအရ အဲဒီ ဿ၀ ရကးေန႔ ်မနးမာံအလငး့မြာ 'ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးက ်ပစးမႈက္ဴ့လျနးလို႔ တရာ့စျဲခဵေနရတယး' လုိ႔ အဲဒီလုိ သေဘာမ္ဳိ့ အဓိပၸာယး ေရာကးေနတယး။ က္ေနားတုိ႔က တရာ့႐ုဵ့ကုိ ေ်ပာတာက တရာ့႐ုဵ့ ဂုဏးသိကၡာကုိ ထိခုိကးတယး။ တရာ့႐ုဵ့ ဆုဵ့်ဖတးရမယးံ အလုပးကုိ သူက ေ်ပာေနတယး။ ဒါဟာ မ်ဖစးသငးံဘူ့။ ေနာကး ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညး အေနနဲ႔လညး့ တရာ့ဥပေဒရဲ႕ အကာအကျယး မရသလုိ ်ဖစးေနတယး။ အဲဒီေတာံ လုိအပးသလုိ ေဆာငးရျကးေပ့ပါလုိ႔ က္ေနားတုိ႔ အဲဒီလုိ ေလြ္ာကးခဲံတယး။”
ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးကို ဿွွ၀ ခုႏြစး ေမလ စစးအစို့ရက စတငး ဖမး့ဆီ့ထာ့ခဲံတဲံ အခ္ိနးက ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးရဲ႕ လုဵၿခဳဵေရ့အတျကး ဖမး့ဆီ့ခဲံတာ ဆုိၿပီ့ စစးအစို့ရ ႏုိငးငဵ်ခာ့ေရ့ ွနးႀကီ့ဌာန အရာရြိေတျကိုယးတုိငး ကုလသမဂၢကို တငး်ပခဲံဘူ့ပါတယး။ ဒီအခ္ကးေတျကို ်မနးမာစစးအစို့ရ ႏုိငးငဵ်ခာ့ေရ့ ွနးႀကီ့ဌာနက သကးေသထျကးဆိုဖို႔လညး့ ေတာငး့ဆိုခဲံတဲံအေၾကာငး့ ဦ့ဉာဏးွငး့က ေ်ပာဆုိပါတယး။
“Human Rights (လူ႔အချငးံအေရ့အဖျဲ႕) မြာ Working Group (လုပးငနး့အဖျဲ႕) ရြိေနတယးဗ္။ အဲဒီ လုပးငနး့အဖျဲ႕ကုိ ႏုိငးငဵ်ခာ့ေရ့ ွနးႀကီ့ဌာနက သဵအမတးႀကီ့ တေယာကးက ေ်ဖၾကာ့ထာ့တယး၊ ၀ ႀကိမး ေ်ဖၾကာ့ထာ့တယး။ အဲဒီ ၀ ႀကိမး ေ်ဖၾကာ့တဲံေနရာမြာ ခုနကလုိ ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးကုိ ဖမး့ထာ့တာ မဟုတးဘူ့၊ သူ႔ရဲ႕ လုဵၿခဵဳေရ့အတျကးသာ ေခတၱ ေခၚထာ့တာဆုိၿပီ့ ေ်ပာတယး။ အဲဒါေၾကာငးံ ဒီအခ္ကးအလကးေတျဟာ ဒီအမႈအတျကး အေရ့ႀကီ့တယး။ ဒါေၾကာငးံ ဒီအခ္ကးအလကးေတျကုိ လာေရာကးေ်ဖၾကာ့ဖုိ႔ ႏုိငင း ဵ်ခာ့ေရ့႐ုဵ့က သကးေသေခၚေပ့ပါလုိ႔ က္ေနားတုိ႔ အဲဒီလုိ ေလြ္ာကးတာ။”
ေဒၚေအာငးဆနး့စုၾကညးနဲ႔ ပတးသကးလို႔ တရာ့႐ုဵ့မြာ ဒီေန႔ အက္ဳိ့ေဆာငး ေရြ႕ေနေတျရဲ႕ တငး်ပခ္ကးေတျကို NLD ေ်ပာေရ့ဆုိချငးံရြိသူ ဦ့ဉာဏးွငး့ ေ်ပာ်ပသျာ့တာ ်ဖစးပါတယး။