Lipiec 2005 - Wersja Polska_5704

Szanowni Państwo!

Tradycją stało się oddanie do rąk Państwa kolejnego numeru biuletynu informacyjnego Międzynarodowej Sieci Kancelarii Prawniczych IURIS LINK. W związku z pierwszą rocznicą członkostwa Polski we Wspólnocie oraz toczącą się obecnie dyskusją nad konstytucją europejską kontynuujemy tematykę dotyczącą europejskiego prawa gospodarczego. Wskazują na to zamieszczone artykuły o Europejskim Zgrupowaniu Interesów Gospodarczych oraz delegowaniu pracowników w ramach swobody świadczenia usług. Mamy nadzieję, iż publikując artykuły na temat spammingu, sądów polubownych czy zabezpieczenia umów w obrocie gospodarczym wyjdziemy naprzeciw potrzebom współczesnego, polskiego przedsiębiorcy, który działając w obecnej rzeczywistości musi posiadać rzetelną i wyczerpującą informację o możliwości przeciwdziałania niechcianej informacji oraz o nowych formach rozwiązywania konfliktów z innymi podmiotami gospodarczymi. Rocznica wstąpienia do Unii zmusza do refleksji. Co się zmieniło, co pozostało bez zmian? Czy nasz akcesja przynosi Polsce korzyści? Jak w nowej rzeczywistości odnaleźli się polscy przedsiębiorcy? Na to i na szereg innych pytań stawianych dzisiaj będziemy szukać odpowiedzi wspólnie z naszymi Czytelnikami. Mamy nadzieję, iż nieco odmieniona i poszerzona o indywidualną charakterystykę prezentacja kancelarii będących Członkami Sieci IURIS LINK oraz prezentacja Członków Sieci PRAGMA znajdą Państwa uznanie. Naszym celem jest, aby poznali Państwo zrzeszonych w naszej Sieci prawników nie tylko jako wybitnych specjalistów, ale również sympatycznych i interesujących ludzi z ciekawymi zainteresowaniami. Obserwując przemiany polityczne i gospodarcze, jakie zachodzą w następstwie pomarańczowej rewolucji na Ukrainie, chcielibyśmy zwrócić uwagę polskich przedsiębiorców na możliwości rozszerzenia dotychczasowej działalności na tereny naszych wschodnich sąsiadów. Dlatego już teraz sygnalizujemy, iż zamierzamy zorganizować konferencję dla biznesmenów, w całości poświęconą wyżej wspomnianej tematyce. Na zakończenie chcielibyśmy gorąco polecić odwiedzenie naszej strony internetowej www.iurislink.pl, na której można znaleźć pełną prezentację wszystkich Członków Międzynarodowej Sieci Kancelarii Prawniczych IURIS LINK, najświeższe informacje o naszych planach oraz elektroniczną wersję biuletynów informacyjnych. Z poważaniem, Jarosław Szczepaniak

1

Spis treści AKTUALNOŚCI Co nowego w polskim prawie Przegląd orzeczeń sądów

str. 3 str. 4

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY Agnieszka Kilian Spamming

str. 5

Jordi Ruiz de Villa Jak rozwiązać konflikt z franczyzobiorcami

str. 8

Wojciech Celichowski Sąd polubowny – szansa na rozpoznawanie sporów pomiędzy przedsiębiorcami

str. 10

Elżbieta Nowak Sądy krajowe jako naturalne forum dla prawa wspólnotowego

str. 12

Maciej Celichowski Zanim ucieszysz się spadkiem

str. 14

Anna Maria Rosiak Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych

str. 15

Bartosz Łuć Odpowiedzialność cywilna w spółkach kapitałowych

str. 18

Anna Kozłowska Delegowanie pracowników w ramach swobody świadczenia usług

str. 20

Zygmunt Wieszczek, Anna Szczepaniak Sposoby zabezpieczania umów w obrocie gospodarczym

str. 23

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCELARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

2

Prezentacja poszczególnych kancelarii

str. 25

PREZENTACJA WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z NAMI KANCELARII Z SIECI PRAGMA

str. 35

AKTUALNOŚCI

Co nowego w polskim prawie PROCEDURA CYWILNA

PRAWO HANDLOWE

◗◗ 5.02.2005 roku weszła w życie ustawa z 2.07.2004 o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, w zasadniczy sposób odmieniająca dotychczasową systematykę KPC poprzez wyodrębnienie osobno nowej części drugiej – Postępowanie zabezpieczające i części trzeciej – Postępowanie egzekucyjne oraz wprowadzenie zmian w zakresie właściwości sądów rejonowych i okręgowych oraz przymusu adwokacko-radcowskiego.

◗◗ Wydana 4.03 2005 roku, a obowiązująca od 19.05.2005 ustawa o europejskim zgromadzeniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej stanowi rozwinięcie europejskich rozwiązań w zakresie prawa handlowego.

◗◗ Przymus adwokacko-radcowski został na mocy nowego art. 87�rozciągnięty na wszystkie czynności podejmowane w postępowaniu przed Sądem Najwyższym, włącznie z tymi, których dokonanie ma miejsce przed sądem niższej instancji. ◗◗ Postępowanie zabezpieczające. Cztery podstawy zabezpieczające ograniczono do dwóch – uprawdopodobnienia roszczenia oraz interesu prawnego w zabezpieczeniu roszczenia przy jednoczesnym poszerzeniu listy sposobów zabezpieczenia roszczeń pieniężnych o nowe formy takie jak np.: ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz ustanowienia zarządu przymusowego nad należącym do zobowiązanego przedsiębiorstwem, gospodarstwem rolnym albo zakładem lub jego częścią. ◗◗ Postępowanie egzekucyjne. Stosunkowo znaczące zmiany dotyczą podstaw egzekucji i sposobów jej wszczęcia oraz środków zaskarżenia i sposobów egzekucji takich jak np. egzekucja przez zarząd przymusowy.

PRAWO GOSPODARCZE ◗◗ Sejm zatwierdził poprawki Senatu odnośnie ustawy z 4 kwietnia 2005 roku o Krajowym Funduszu Kapitałowym. Przedsiębiorcy mają powód do radości, gdyż dzięki temu coraz bliższy jest moment utworzenia podmiotu, którego zasadniczym zadaniem będzie wspieranie funduszy kapitałowych, inwestujących w przedsiębiorców mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności w przedsiębiorców innowacyjnych lub prowadzących działalność badawczo-rozwojową.

PRAWO PRACY ◗◗ Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy, które zaczyna obowiązywać od 30.04.2005 roku wprowadza nowy podmiot - Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

AZ M K TI UAANLYN OWŚ CPIO L S K I M P R A W I E

◗◗ Właściwość rzeczowa sądów okręgowych ma obecnie miejsce, gdy wartość przedmiotu sporu wynosi co najmniej 75.000zł., za wyjątkiem spraw gospodarczych, gdzie ma ona wynosić 100.000 zł. Zmiana dotyczy również postępowania uproszczonego, w którym górna granica wartości przedmiotu sporu została przesunięta na 10.000 zł.

◗◗ Spółka europejska jest interesującym rozwiązaniem, gdyż upraszcza dotychczasowy mechanizm działania przedsiębiorców poza granicami kraju. Umożliwia prowadzenie jednolitego systemu zarządzania i księgowości, zwalnia z obowiązku rejestracji w kolejnych krajach UE, w których zaczyna działać firma oraz wprowadza możliwość bilansowania zysków i strat w krajach Unii przyczyniając się tym samym do obniżenia podatków. Ta forma działalności jest możliwa dla przedsiębiorstw posiadających kapitał w wysokości co najmniej 120.000 euro oraz działających w co najmniej dwóch krajach UE.

3

AKTUALNOŚCI

Przegląd orzeczeń Sądów ◗◗ Pracodawca powinien wypłacać odszkodowanie przysługujące pracownikowi za powstrzymywanie się od pracy konkurencyjnej sukcesywnie w miarę wykonywania tego obowiązku, a nie z góry za cały przewidziany umową okres. Wyrok SN z dnia 26 stycznia 2005 roku, II PK 186/04

◗◗ Uchwały podjęte przez zgromadzenie wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością po upływie terminu oznaczonego przez sąd w postępowaniu wydanym na podstawie art. 237 § 1 k.s.h. są nieważne. Wyrok SN z dnia 27 października 2004 roku, IV CK 116/04

◗◗ Uprawomocnienie się postanowienia sądu oddalającego skargę na czynności komornika nie prowadzi do wyłączenia możliwości dochodzenia w odrębnym procesie odszkodowania od Skarbu Państwa. Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 roku, III CK 169/04

◗◗ Postanowienie regulaminu rachunków bankowych, stwierdzające, że umowa rachunku bankowego zostanie zawarta po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku przez bank i podpisaniu umowy przez bank, pomimo, że została już podpisana przez obie strony i z jej treści wynika fakt jej zawarcia, stanowi niedozwoloną klauzulę umowną. Wyrok SN z dnia 6 października 2004 roku, I CK 162/04

◗◗ Pracownik nawet w trakcie przebywania na urlopie może dopuścić się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, które uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Wyrok SN z dnia 16 grudnia 2004 roku, II PK 109/04

AKTUALNOŚCI

◗◗ Uchwalenia statutu spółdzielni dokonują jej założyciele (art.6 § 1 prawa spółdzielczego – ustawa z 16 września 1982 roku ) natomiast późniejsze modyfikacje postanowień statutu, dokonywane przez uprawniony organ spółdzielni , są zmianą statutu (art. 12 a § 1-3, art. 38 § 1 pkt. 10 Pr. Spółdz.) bez względu na skalę i zakres dokonywanych modyfikacji. Wyrok SN z dnia 2 grudnia 2004 roku, V CK 318/04

4

◗◗ Rzecznik patentowy może być pełnomocnikiem w postępowaniu sądowym, którego przedmiotem jest roszczenie wynikające ze zwalczania nieuczciwej konkurencji w zakresie przedmiotów, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2001r. o rzecznikach patentowych. Wyrok SN z dnia 16 listopada 2004 roku, III CK 580/03

◗◗ Poręczyciel wekslowy może powoływać się na wypełnienie weksla niezgodnie z zawartym porozumieniem do czasu indosowania weksla przez remitenta. Wyrok SN z dnia 17 września 2004 roku, V CK 562/03 ◗◗ W postępowaniu egzekucyjnym przeciwko osobie zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych na podstawie tytułu egzekucyjnego ustalającego alimenty na rzecz osoby pobierającej świadczenia z funduszu alimentacyjnego komornik na wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może wszcząć egzekucję z nieruchomości dłużnika alimentacyjnego. Uchwała SN z dnia 12 maja 2004 roku, III CZP 22/04

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Spamming Agnieszka Kilian

Obecnie na gruncie prawa polskiego problem „spammingu” uregulowany jest przede wszystkim ustawą z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. 02.144.1204), która stanowi transpozycje do porządku krajowego dyrektywy 2000/31/WE z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego na rynku wewnętrznym (tzw. dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz. Urz. WE L 178 z 17.07.2000). Nadto odpowiednie regulacje zawiera również ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej:ZKNU), art. 16 ust. 5. Ponadto kwestie tę reguluje także przyjęta dyrektywa 2002/58 z dnia 12 lipca 2002 o przetwarzaniu danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (Dz.Urz. WE L 201 z 31.07.2002), która nie została transponowana do polskiego porządku prawnego, a stanowi doprecyzowanie wcześniejszych regulacji zarówno wspomnianej już powyżej dyrektywy o handlu elektronicznym, jak i dyrektywy 1995/46 WE z dnia 15 grudnia 1997 r. o przetwarzaniu danych osobowych . Ustawa o świadczeniu usług droga elektroniczną (dalej: ustawa) definiuje pojęcie informacji handlowej. Informacją handlową jest: • każda informacja przeznaczona do bezpośredniego i pośredniego promowania towarów i usług lub • wizerunku przedsiębiorcy lub osoby wykonującej zawód, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia wymagań określonych w odrębnych ustawach.

Informacja handlowa jest zatem szeroko rozumiana, obejmuje bowiem zarówno marketing pośredni jak i bezpośredni. Wyłączeniu podlegają jedynie te informacje, które umożliwić mają porozumienie się z określona osobą (np. informacja kierowana do kierownika konkretnego działu handlowego) oraz informacje, jak dość niejasno ujął to ustawodawca, niesłużące osiągnięciu efektu handlowego. Drugie wyłączenie należałoby uznać w zasadzie za zbiór pusty, gdyż trudno sobie wyobrazić informację o towarach i usługach, która nie ma służyć osiągnięciu celu handlowego. Ustawodawca zdecydował się zatem na szersze zdefiniowanie informacji handlowej aniżeli uczynił to prawodawca europejski. Dyrektywa 2002/58 definiując pojęcie informacji (dyrektywa posługuje się określeniem komunikatu) ogranicza je w zasadzie jedynie do marketingu bezpośredniego (por. art. 13 Dyrektywy). Obecnie na gruncie prawa polskiego zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej, w szczególności za pomocą poczty elektronicznej. W myśl art. 10 ust. 3 ustawy działanie takie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ZNKU. Przy czym wbrew powszechnym opiniom zakaz ten obejmuje nie tylko przysyłanie wielu niezamówionych informacji, lecz także pojedynczej wiadomości (ang. unsolicited communications). Jednakże niejednokrotnie nastręczać będzie problemów ustalenie, kiedy przesłanie informacji handlowej będzie mogło zostać uznane za bezprawne. Czy ochroną objęte są wyłącznie osoby fizyczne, czy również osoby prawne. I czy zawsze przesyłając informację

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

W swej praktyce prawnik będzie coraz częściej konfrontowany z problemem niezamówionej informacji handlowej tzw. spamingu: w jakich sytuacjach przedsiębiorca może przesłać swoją informację handlową nie narażając się na odpowiedzialność, lecz także z drugiej strony, jakich roszczeń i w jaki sposób może dochodzi adresat takiej niezamówionej informacji handlowej. Problem ten jest o tyle aktualny, iż z jednej strony wraz z dynamicznym rozwojem rynku i konkurencji na nim przedsiębiorcy są w sposób naturalny zainteresowani wykorzystywaniem wszelkich dostępnych sposobów przesyłania reklamy i prezentowania swojej informacji handlowej. Z drugiej strony przesyłanie takiej informacji niejednokrotnie będzie stanowiło czyn niedozwolonej konkurencji, a nawet będzie mogło prowadzić do powstania szkody po stronie odbiorcy SPAM-u (np. w przypadku unieruchomienia skrzynki e-mailowej), a nawet naruszenia dóbr osobistych odbiorcy.

5

handlową nadawca narażać się będzie na ewentualną odpowiedzialność? W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż przesłanie informacji, by mogło zostać uznane za spam, musi nastąpić za pośrednictwem dostępnej ogólnie łączności elektronicznej. Przesyłanie więc jakichkolwiek informacji w sieci powszechnie niedostępnej (Intranet) nie będzie objęte powyższym zakazem.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Następnie istotne będzie to, czy odbiorca wyraził zgodę na otrzymanie informacji. Polski ustawodawca regulując kwestię zgody na otrzymywanie korespondencji zdecydował się na opcję „opt – in”, tzn., niezbędna jest uprzednia zgoda odbiorcy na otrzymywanie informacji, w przeciwieństwie np. do rozwiązań przyjętych w Stanach Zjednoczonych, gdzie panuje system „opt – out’. Tym niemniej polska ustawa reguluje kwestię wyrażenia zgody bardzo skąpo, stanowiąc jedynie, iż jeżeli została wyrażona zgodna (w szczególności poprzez udostępnienie adresu elektronicznego) na otrzymanie informacji, to informację taką należy traktować jako zamówioną. Nie precyzuje natomiast, w jaki sposób zgoda powinna zostać wyrażona.

6

Dyrektywa 2002/58 określa expressis verbis, iż zgoda winna zostać wyrażona w sposób wyraźny, świadomy i swobodny, włączając zaznaczenie okna wyboru podczas przeglądania witryny internetowej (pkt. 12 i 40 motywów). W taki sposób zgodny z zasadami wyrażonymi w prawie wspólnotowym należy zatem interpretować ustawę. Zgoda musi więc obejmować chęć otrzymywania informacji handlowej i nie może być wyrażona np. jedynie poprzez samo umieszczenie danych na serwerze w związku z założeniem konta e-mailowego. Tak samo nie można uznać za zgodę udostępnienia danych kontaktowych w konkursach, by następnie wykorzystać je do wysyłania reklamy. Następną kwestią jest pytanie czy, zakaz spammingu jest ograniczony tylko do odbiorców będących osobami fizycznymi. Z brzmienia art. 13 2002/58 Dyrektywy możnaby taki wniosek wywieść. W tym kontekście należałoby zadać pytanie, czy ochroną przed spammingiem objęte są także te osoby fizyczne, które prowadzą działalność gospodarczą. Czy używając określenia osoba fizyczna prawodawca europejski utożsamił je z pojęciem konsumenta? Wydaje się, iż z całości regulacji można by wywieść taki wniosek, iż intencją prawodawcy było faktycznie objęcie ochroną głównie osób fizycznych, w tym zakresie w jakim są one konsumentami. Po pierwsze, dyrektywa ta w zamierzeniu prawodawcy europejskiego, ma stanowić uzu-

pełnienie dyrektywy 1995/46 o danych osobowych, a ta swą ochrona obejmuje jedynie osoby fizyczne. Po drugie, również dyrektywa 2000/31 o handlu elektronicznym w swym art. 7 ust. 2 mówi o rejestrach wyłączeń, do których osoby fizyczne mogą się wpisać. Tym niemniej nie może być mowy o pełnej dowolności w przesyłaniu komunikatów innym osobom aniżeli osoby prywatne. Dyrektywa 2002/58 nie nakłada co prawda na Państwa Członkowskie obowiązku rozszerzenia zakresu stosowania dyrektywy 1995/46 na ochronę interesów osób prawnych, tym niemniej odwołuje się wyraźnie do usprawiedliwionych interesów osób prawnych (pkt. 17 motywów) i pozostawia tę kwestię Państwom Członkowskim, oczywiście przy jednoczesnym uwzględnieniu obowiązującej już regulacji wspólnotowej. Na gruncie prawa krajowego należałoby się zatem zastanowić, czy ochrona przed spammingiem przysługuje również osobą prawnym i tym osobom fizycznym, które w ramach prowadzonej działalności gospodarczej mogłyby otrzymać informacje handlowe. Ochronę taką można by wywieść z usytuowania art. 10 ustawy poza rozdziałem o danych osobowych oraz faktu, że pojęcie usługobiorcy obejmuje również inne podmioty, niż osoby fizyczne (art. 2 pkt 7). Tym niemniej nie można nie zauważyć, iż pojęcie usługobiorcy nie jest tożsame z używanym w ustawie określeniem odbiorcy. Natomiast z całą pewnością ochronę taką przedsiębiorca może uzyskać na gruncie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z art. 16 ust. 5 ZKNU reklama, która stanowi istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów (...) nadużywanie technicznych środków przekazu informacji, jest czynem nieuczciwej konkurencji. W odróżnieniu od ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną niezbędna jest dla powstania odpowiedzialności nadawcy dodatkowa przesłanka w postaci uciążliwości. Ponadto należy podkreslić, iż dyspozycją art. 16 ZNKU objęte są tylko te czyny sprzeczne z dobrymi obyczajami, które zagrażają lub naruszają interes przedsiębiorcy. Biorąc pod uwagę, iż ustawa reguluje zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej, oznacza to, że przepisy tej ustawy znajdują zastosowanie między konkurującymi ze sobą na rynku przedsiębiorcami. Inaczej będzie wyglądała sytuacja, gdy nadawca wszedł wcześniej w kontakt z potencjalnym klientem. W ta-

Informacja handlowa musi być nadto wyraźnie wyodrębniona i oznaczona w sposób niebudzący jakichkolwiek wątpliwości. Przede wszystkim informacja musi zawierać nazwę i adres nadawcy komunikatu. Nie może ona również przerabiać lub zatajać tożsamości nadawcy (dane niepełne, wprowadzające w błąd). Zakaz wysyłania takiej informacji jest bezwzględny i nawet w przypadku wyrażonej uprzednio zgody na otrzymanie takiej korespondencji może prowadzić do odpowiedzialności nadawcy. Spamming może także prowadzić do naruszenia wielu dóbr osobistych składających się na sferę życia prywatnego: dobrego imienia, prawa do wizerunku, nazwiska, czci, czy chociażby prawa do anonimowości. Spamming ogranicza wolność odbiorcy niechcianej korespondencji, w tym również jego wolność komunikowania się. To, które z wymienionych dóbr zostanie naruszone, będzie zależało od treści przesyłanej wiadomości. Ponadto nie można wykluczyć również możliwości naruszenia dobra osobistego osoby prawnej. Przesyłanie niezamówionej informacji handlowej może godzić w dobre imię firmy, jej renomę. Unieruchomienie działalności osoby prawnej, poprzez zablokowanie przez spamm poczty elektronicznej, może nie tylko spowodować powstanie szkody majątkowej, ale także

rzutować na wizerunek przedsiębiorcy, jego renomę i dobre imię. Abstrahując od trudności natury technicznej dotyczącej wskazania pozwanego, należy zauważyć, iż zgodnie z treścią art. 1103 k.p.c. właściwe do dochodzenia roszczeń związanych z nadsyłaniem niezamówionej komunikacji będą polskie sądy. Na zakończenie należy odnieść się do odpowiedzialności karnej. Art. 24 ustawy przewiduje, iż kto przesyła za pomocą środków komunikacji elektronicznej niezamówione informacje, podlega karze grzywny. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Szkopuł w tym, że odpowiedzialność dotyka jedynie osobę, która bezpośrednio wysyła informację, a więc najczęściej pracownika danej firmy- nadawcy e-maila - spammu. Należy się zastanowić, czy regulacja ta odpowiada wymogom przyjętej dyrektywy 2002/58, która w swych założeniach dąży do tego, by każda osoba, niezależnie od tego, czy podlega przepisom prawa prywatnego czy publicznego, podlegała odpowiedzialności (pkt. 47 motywów). W odniesieniu do możliwości ścigania za to wykroczenie trzeba podkreślić, iż miejscem działania sprawcy będzie nader często zagranica, skąd wysyłane są niezamówione informacje, a zgodnie z zasadą terytorialności wyrażonej w art. 3 kodeksu wykroczeń ściganie będzie w takich wypadkach niemożliwe.

Agnieszka Kilian, aplikant adwokacki, L.L.M Kancelaria Prawnicza Nowosielski, Gotkowicz, Kosmus i Partnerzy s.c.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

kim wypadku możliwe jest przesyłanie informacji, o ile nadawca wszedł w posiadanie elektronicznych danych kontaktowych zgodnie z dyrektywą 1995/46 (dyrektywa o przetwarzaniu danych osobowych) i uzyskał zezwolenie wykorzystania tych danych w celu dalszego oferowania podobnych produktów i usług, lecz jedynie pod warunkiem, iż towary lub usługi oferuje ten sam przedsiębiorca. Przy każdym następnym kontakcie nadawca musi zaznaczyć, iż odbiorca ma prawo wyrażenia sprzeciwu.

7

Jak rozwiązać konflikt z franczyzobiorcami Jordi Ruiz de Villa

Statystyki nie kłamią. Nawet jeśli potencjalni franczyzobiorcy zostali dokładnie wyselekcjonowani, nawet jeśli miejsce franczyzy jest wspaniale wybrane, nawet jeśli projekt franczyzy jest dochodowy, większość sieci skupiających więcej niż 50 franczyzobiorców prędzej, czy później będzie musiała stawić czoła konfliktowi z franczyzobiorcą.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Po 15 latach doradzania franczyzodawcom stwierdziłem, iż 5 % z nich zetknie się z problemem związanym z franczyzobiorcą, z tego jeden na dziesięć konfliktów może doprowadzić do stworzenia problemów skutkujących powstaniem wielu roszczeń albo doprowadzić nawet do stworzenia agresywnej grupy nacisku składającej się z franczyzobiorców – jeśli nie zostaną prawidłowo rozwiązane.

8

Te współczynniki różnią się w zależności od rodzaju sieci i sposobu traktowania w niej franczyzobiorców. W sieciach, gdzie priorytetem są etyczne relacje i dobre kontakty , a ponadto początkowe inwestycje nie są zbyt wysokie , występuje bardzo mało konfliktów. Z drugiej strony patrząc, w sieciach, które charakteryzują się występowaniem większych inwestycji i bardziej rozwiniętej konkurencji, znacznie trudniej znaleźć rozwiązania. W tej sytuacji, bardzo interesujące jest znalezienie najlepszej strategii do rozwiązani konkretnych konfliktów. Zgodnie z moim prywatnym doświadczeniem można wyróżnić cztery etapy działania: Zapobieganie, Przygotowanie do negocjacji, Negocjacje i Spór. Co do prewencji, dobra umowa jest jednym z kluczowych elementów, które pozwalają przystąpić do negocjacji bez obaw, co do możliwych przyczyn nieważności. Umowa musi mieć jasno sformułowane części i precyzować dokładnie, jakie kary mogą wystąpić w przypadku niedotrzymania warunków umowy franczyzy. Dobra umowa równoważy słabość franczyzodawcy w sytuacji upublicznienia konfliktu oraz wystąpienia przewidywanych problemów z samą franczyzą.

W ramach uzupełnienia prewencji wymagany jest dobry system informacyjny upowszechniający informacje o rezultatach umowy franczyzy. W rzeczywistości zapewnienie regularnych i aktualnych informacji jest niezbędnym elementem koniecznym do wykrycia na czas możliwych strat w firmach franczyzobiorców, które w przyszłości mogą stać się przyczyną konfliktów. Im wcześniej wykryje się problemy, tym łatwiej będzie można je rozwiązać. Mówiąc więcej, franczyzodawca musi być zdolny do dokonania analizy informacji finansowych. Byłoby to bowiem całkowicie pozbawione sensu, gdyby nie mógł wykorzystywać najnowszych informacji i wyciągać wniosków tak często jak to jest tylko możliwe. Drugim etapem działania w celu rozwiązania konfliktu jest przygotowanie do negocjacji. Wydaje się, że posiadanie komitetu kryzysowego, który łatwo można powołać oraz, który jest dobrze przygotowany do analizy sytuacji z racjonalnego punktu widzenia jest bardzo korzystnym rozwiązaniem. Finansowe i osobowe aspekty, jak również decyzje o porozumieniu są trzema kwestiami, które muszą zostać przeanalizowane przez komitet kryzysowy. Po pierwsze, analiza musi wykazać, jaka jest sytuacja finansowa franczyzobiorcy, przyczyny strat (jeśli jest to konieczne), dostępny kapitał , możliwości inwestycji ze strony nowego franczyzobiorcy, wymagane inwestycje oraz wartość przedsiębiorstwa rozsądnych rozmiarów dla franczyzodawcy albo innego franczyzobiorcy. Następnie, analiza aspektów osobowych musi skoncentrować się na osobistej i rodzinnej sytuacji franczyzobiorcy, jego osobistym i zawodowym życiorysie (formularz aplikacyjny), jego potrzebach oraz partnerach z przedsiębiorstwa. W końcu, w kwestii dotyczącej komunikacji, komitet musi zbadać potrzeby wewnętrznej informacji (w sieci) oraz zewnętrznej reklamy (w gazetach, jeśli jest to konieczne).

W sytuacji negocjacji ze związkiem franczyzobiorców, utworzenie komitetu kryzysowego wydaje się być jeszcze bardziej niezbędne. Trzecim etapem zmierzającym do rozwiązania konfliktu są negocjacje. Polecamy działanie dwuetapowe: po pierwsze bezpośrednie negocjacje z przedstawicielem franczyzodawcy, a następnie rozmowy z prawnikami obu stron. Pierwszy krok zmierzający w kierunku negocjacji musi zostać wykonany przez przedstawiciela franczyzobiorcy, w celu ponownego wytworzenia atmosfery wzajemnego zaufania pomiędzy stronami oraz osiągnięcia polubownego rozwiązania. W tym pierwszym etapie prawnik nie bierze udziału w sposób bezpośredni. Jego rola polega na doradzaniu franczyzobiorcy i przestawianiu możliwości dających szansę na osiągnięcie przyjacielskiego porozumienia. Podczas tych negocjacji istotne jest, aby pamiętać, iż mogą one doprowadzić do sporu sądowego, dlatego ważne jest, żeby mieć ich dowód. Drugim etapem negocjacji charakteryzuje się już obecnością prawników, którzy zaczynają odgrywać bardziej istotną rolę. Jest to również ta część, w której podpisywane są dokumenty.

W konsekwencji braku możliwości osiągnięcia przez negocjacje polubownego rozwiązania, franczyzobiorca będzie musiał zwrócić się do sądu. Spór sądowy jest najgorszym rozwiązaniem z punktu widzenia oby stron, zarówno ze względu na koszty, nakład czasu i energii oraz bardzo niepewne rezultaty. Jeśli jednak negocjacje zostały przeprowadzone i pozostał po nich dowód, znacznie łatwiej będzie osiągnąć pozytywny efekt, jakkolwiek każdy musi się liczyć z faktem zwiększonych wymagań sądu wobec franczyzodawcy (jako potencjalnie silniejszej strony umowy). Co więcej, sędziowie i sądy nie są zbyt dobrze przygotowani, jeśli chodzi o kwestie związane z umową franczyzy. W związku z czym zwykle rekomendujemy arbitraż jako rozwiązanie. Konkludując, należy powiedzieć, że odpowiednie przygotowanie do stawienia czoła nieoczekiwanym kryzysom związanym z franczyzobiorcą pozwala na szybkie i efektywne wykorzystanie możliwych rozwiązań. Umożliwia to przeciwdziałanie narastaniu skali problemów, a w konsekwencji prowadzi do zapobiegania znacznie większym stratom finansowym.

Jordi Ruiz de Villa, adwokat Manubens y Asociados

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

W celu implementacji decyzji w sposób bezpośredni i szybki, członkami tego komitetu powinni być: zarządzający franczyzą, koordynator, wyspecjalizowany prawnik oraz reprezentant franczyzodawcy z możliwością głosowania.

9

Sąd polubowny – szansa na rozpoznawanie sporów pomiędzy przedsiębiorcami Wojciech Celichowski

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Wielu przedsiębiorców nie lubi występować przed sądami państwowymi, bo dostrzega szereg niedogodności z tym związanych. Procedura sądowa, zwłaszcza w sądach gospodarczych jest bardzo sformalizowana, co powoduje niekiedy, że w odczuciu stron zapadłe wyroki są wyrokami niesłusznymi. Procedura gospodarcza doprowadza niejednokrotnie do tego, że wyrok oparty jest o stan sprawy ustalony przez sąd niezgodnie z prawdą, a zatem wyrok jest niesłuszny, choć zgodny z prawem. Sprawy sądowe, zwłaszcza te ważne, są opisywane przez prasę, co powoduje, że strony często wolą przegrać spór, niż narazić się na to, że przyznają publicznie okoliczności dla nich niewygodne. Poza tym niedogodnością często jest, że o sporze pisze się w ogóle.

10

Dlatego też większość dużych firm zawiera zapisy na sądy polubowne w podpisywanych przez siebie kontraktach. Sądy polubowne pozwalają bowiem na uniknięcie tego, co stanowi problem w sądach państwowych. Sądy polubowne orzekają często w oparciu o zasadę słuszności. Są jednak zobowiązane do tego, że muszą wyjaśnić prawdę. To, wraz z doborem arbitrów będących bardzo często specjalistami w swoich dziedzinach powoduje, że wyroki tych sądów są takie, że przedsiębiorcy łatwiej je akceptują. Wyroki te są, jeśli można tak powiedzieć, bliższe życiu. Ponadto dzięki wpływowi stron na procedurę oraz często nawet wybór prawa łatwiej można doprowadzić do wyroku, który będzie odpowiadał obu stronom. Istnieje możliwość zapewnienia bardzo szerokiej dyskrecji sądom polubownym. Dzięki odpowiednim zapisom można doprowadzić do tego, że nawet o tym, że istnieje spór, nikt się nie dowie. To zapewnia możliwość rozmowy w trakcie procesu o sprawach bardzo delikatnych i poruszania zagadnień, jakich przedsiębiorca nie chciałby przedstawiać publicznie, nawet jeśli ceną miałby być przegrany proces. Zapisy na sąd polubowny są też dokonywane często przez przedsiębiorców poważnych, dla których liczy

się to, że wyrok zapadł. Przedsiębiorcy ci życzą sobie w razie sporu wyroku wydanego szybko i w taki sposób, by spór został rozstrzygnięty pomiędzy nimi tak, by później mogli dalej współpracować. Wykonują oni wyrok sądu polubownego bez względu na to, czy sąd państwowy nada takiemu wyrokowi klauzulę wykonalności. Sądy polubowne, co się często podkreśla, mają więc charakter wychowawczy – zapisy są zawierane między gentelmanami i wręcz nie wypada sprzeciwiać się zapadłym wyrokom sądów polubownych. Jakich więc należy przestrzegać zasad, by w sposób prawidłowy i z korzyścią dla siebie poddać się orzeczeniom takich sądów? Pierwszą sprawą jest zapis na sąd polubowny. Zapis taki musi być jasny i nie budzący wątpliwości co do tego, jaki sąd ma sądzić nasze sprawy, i co to są za sprawy, jakie chcemy poddać orzeczeniom tego sądu. Brak precyzji w zapisie prowadzi do sporów co do tego, jaki sąd (w przypadku stałych sądów polubownych czy arbitrażowych) jest właściwy, jak ma być skomponowany sąd ad hoc, jaka wreszcie ma być zastosowana procedura przed sądem i według jakiego prawa ma on sądzić, a także – w przypadku sporów międzynarodowych – w jakim języku. Jeżeli zapis nie będzie absolutnie precyzyjny, jeżeli będzie budził wątpliwości, to może się okazać, że przegramy albo też, że utkniemy na etapie formalności związanych z powołaniem sądu lub też ustaleniem, jaki sąd ma być właściwy. Oczywiście, wiele niedociągnięć zapisu można usunąć w trakcie procedury, ale zawsze jest ryzyko związane z brakiem precyzji. Sąd polubowny może być sądem powołanym ad hoc, a więc sądem powołanym przez strony wyłącznie w celu rozstrzygnięcia tej jednej sprawy lub może być to stały sąd polubowny. Jeżeli mamy do czynienia z sądem powołanym ad hoc, to w zapisie na sąd polubowny musi się pojawić dokładny opis sposobu powołania sądu, procedury postępowania przed nim, a także niekiedy według jakiego prawa sąd ma sądzić nasz spór. Przy stałym sądzie polubownym należy zwrócić

Niesłychanie ważnym jest dokładne określenie stosunku lub stosunków prawnych poddanych rozstrzygnięciu sądu polubownego. Przykładem prawidłowego określenia tych stosunków jest poddanie pod rozstrzygnięcie sądu wszystkich sporów, jakie mogą wynikać z wykonania danej umowy. Przykładem nieprawidłowego zapisu jest taki, który mówi, że wszelkie sprawy związane z wykonywaniem umów określonego rodzaju, zawartych pomiędzy stronami podlegają sądowi polubownemu. W tym drugim przypadku powstaje oczywiście spór co do tego, co to są za umowy określonego rodzaju, zwłaszcza jeżeli określenie rodzaju tych umów nie jest całkowicie precyzyjne. Może się zatem okazać, że po wygraniu sprawy nasz przeciwnik wniesie skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego i uzyska uchylenie tego wyroku, albowiem sąd ustali, że zapisu nie było. A w takim razie nasze roszczenie się może przedawnić i sprawa będzie przegrana. Warto pamiętać też o tym, że zapis na sąd polubowny może pojawić się dopiero wtedy, gdy powstanie spór. W takim razie należy zaproponować przeciwnikowi taki zapis, a jeśli przeciwnik wyrazi zgodę, może powstać umowa precyzująca zapis. Procedura może być procedurą cywilną obowiązującą w danym kraju, ale może być też procedurą własną sądu. Może być w części procedurą powszechną, a w części własną sądu. W każdym razie sąd polubowny jest zobowiązany wyjaśnić wszystkie fakty, ustalić prawdę, oraz umożliwić stronom wypowiedzenie się co do każdej sprawy. Generalnie, jeżeli strony nie określą procedury do dnia rozpoczęcia przewodu sądowego, procedurę określa sam sąd informując o tym strony.

Sąd polubowny w zasadzie powinien rozstrzygać sprawy według prawa materialnego, ale może – zwłaszcza jeżeli zapis na to pozwala – rozstrzygać je zgodnie z zasadą słuszności. Oznacza to, że przy prawidłowym doborze składu sądu składającego się z doświadczonych osób, prawników lub samych przedsiębiorców, mogą oni wydać wyrok po prostu oparty o swoje przekonanie. Doświadczenie uczy, że taki wyrok jest znacznie lepszy i strona przegrywająca bardziej go rozumie. W sprawach międzynarodowych bardzo ważny jest język sporu. Powinien być to język, jaki my sami albo przynamniej nasz prawnik rozumie, a ponadto najlepiej język prawa, w jakim będziemy się sądzić. Ogromna ilość problemów powstaje na skutek błędów w tłumaczeniu, które mogą spowodować, że np. tekst prawa powołany przez sąd będzie inny, niż obowiązujący w rzeczywistości. Warto na koniec zwrócić uwagę na koszty sądów polubownych. Mogą one być, zwłaszcza przy dużych sprawach niższe, aniżeli w sądach państwowych. Przy sprawach drobniejszych mogą jednakże być znacznie wyższe. Różne są też koszty sądów stałych. Dlatego przed podpisaniem zapisu na sąd polubowny dobrze jest przemyśleć i ten aspekt sprawy. Jak więc z powyższego widać, sądy polubowne mają sporo zalet. Jak zwykle jednak jest z takimi zaletami, występują one wtedy, gdy określoną instytucją się posługuje w sposób prawidłowy. Dobry zapis, prawidłowa procedura i przestrzeganie reguł powoduje, że uzyskujemy szybko i sprawnie wyrok, który rozstrzygnie nam spór w sposób dla nas najbardziej satysfakcjonujący.

Wojciech Celichowski, adwokat Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Celichowski, Szyndler, Więckowska s.c.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

uwagę przede wszystkim na regulamin tego sądu. On bowiem zawiera zazwyczaj postanowienia co do składu arbitrów, procedury, stosowanego prawa, języka itd. Należy dobrze zapoznać się z tym regulaminem i postępować zgodnie z nim.

11

Sądy krajowe jako naturalne forum dla prawa wspólnotowego Elżbieta Nowak

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Panujące powszechnie przekonanie, że po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej osoby fizyczne i prawne mogą już kierować wszystkie sprawy bezpośrednio do Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu jest z założenia błędne. Jak trafnie zauważył Adwokat Generalny Giuseppe Tesauro to „ sądy krajowe stanowią naturalne forum dla prawa wspólnotowego”. Właśnie w sądach krajowych powstają podstawowe pytania dotyczące możliwości korzystania przez prawo wspólnotowe z bezpośredniego skutku, pierwszeństwa czy też istnienia odpowiedzialności odszkodowawczej państwa za naruszenia prawa wspólnotowego..

12

Bez znaczenia dla sądu krajowego jest to , czy państwo członkowskie wykonało swój obowiązek pozytywny w zakresie usunięcia niezgodnych przepisów z krajowego porządku prawnego. Sąd krajowy bowiem ma obowiązek zapewnienia, jako sąd wspólnotowy wyposażony w kompetencję generalną do stosowania i interpretacji prawa wspólnotowego, niezwłocznej i efektywnej ochrony bezpośrednio skutecznym uprawnieniom płynącym z prawa wspólnotowego.1 Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości w sprawie 79/83 Harz obowiązek zapewnienia, by skutek określony w danej dyrektywie został przez państwo członkowskie osiągnięty dotyczy także sądów. Jednym z aspektów tej relewantności dyrektyw w praktyce wymiaru sprawiedliwości jest to, że organy orzekające maja obowiązek interpretować prawo krajowe zgodnie z celem i treścią dyrektywy, która ma taki zakres stosowania, iż jest adekwatna w danej sprawie.2 Sądy krajowe są forum, na którym rozważa się poglądy prawników świadomych i posiadających wiedzę na temat możliwości zastosowania prawa wspólnotowego, kiedy to prawo może im pomóc w partykularnej sprawie. Wiedza adwokata czy radcy prawnego na temat prawa wspólnotowego jest wówczas niezmiernie istotna albowiem wielokrotnie sprawy z pozoru skazane na przegranie z perspektywy prawa krajowego mogą być odmiennie ocenione z punktu widzenia prawa wspólnotowego. Za sprawą orzeczenia TS w sprawie 6-9/90 Francovich obowiązkiem sadów krajowych jest nie tylko zakaz stosowania prawa krajowego sprzecznego z prawem wspólnotowym, ale także każdy ma prawo domagania się w sadach krajowych odszkodowania, jeśli poniósł szkodę wskutek naruszenia przez państwo członkowskie prawa wspólno-

towego, przy czym prawo to wywodzi się z prawa wspólnotowego, a nie krajowego. Jeżeli obecnie prawo wspólnotowe nadaje jednostce konkretne uprawnienie, to każdy sędzia krajowy musi zastosować właściwy, konkretny i efektywny środek ochrony prawnej, nawet , gdy w świetle prawa krajowego środek taki nie istnieje lub prawo krajowe zabrania sędziemu jego stosowania.3 Sądy krajowe dysponują jednym z najważniejszych instrumentów służących stosowaniu prawa wspólnotowego. Jest to procedura wydawania orzeczeń wstępnych. Instytucja ta umożliwia sądom krajowym zwracanie się do Trybunału Sprawiedliwości o dokonanie wykładni lub oceny ważności prawa wspólnotowego. Wydawanie orzeczeń wstępnych uregulowane jest w art.68 i 234 TWE i art.35 TUE. Przywołana instytucja orzeczenia wstępnego jest instrumentem współpracy pomiędzy sądami krajowymi, a Trybunałem Sprawiedliwości, przy czym to sąd krajowy powinien podjąć decyzję czy zwrócić się z wnioskiem o wydanie orzeczenia wstępnego czy nie. Wydaje się jednak , że rolą pełnomocników stron jest wykazanie aktywności w zakresie składnia wniosków do sądu o zwrócenie się z zapytaniem prawnym. Argumenty podnoszone przez pełnomocników winny znaleźć odzwierciedlenie w treści pytań stawianych Trybunałowi. Należy podkreślić, że zadane przez sąd pytanie prawne, jak wynika to z dotychczasowego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, musi dotyczyć realnie występującego problemu, stosowania i wykładni jakiejś relewantnej normy prawa Unii Europejskiej. Funkcje procesowe Trybunału ograniczają się jedynie do wydania orzeczenia wstępnego, a nie zastępowania jego orzeczeniem wyroku w sprawie, w której winien orzekać sąd krajowy.

1

Tomasz T. Koncewicz „Skutki niezgodności prawa krajowego ze wspólnotowym. Niestosowanie normy czy uznanie jej za nieistniejącą?” PALESTRA 1-2/2004, s.179

2

Artur Nowak-Far „Integracja europejska” NRA Warszawa 2001, s. 87

3

Tomasz T. Koncewicz „Autonomia proceduralna państwa członkowskich” PALESTRA 11-12/2003, p. 210

Elżbieta Nowak, adwokat Kancelaria Adwokacka Elżbieta Nowak

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Przed Trybunałem nie jest wymagana obecność uczestników krajowego postępowania ani sędziego, który je prowadzi. Mogą oni jednak przybyć do Trybunału i odpowiadać na jego pytania oraz zabierać głos w kwestiach dopuszczalności pytania prawnego. W podsumowaniu stwierdzić należy, że sąd krajowy stał się gwarantem efektywności prawa wspólnotowego, a sędzia krajowy, stosując to prawo, działa jako sędzia wspólnotowy. Pomocnikami sędziego i rzecznikami praw strony czuwającymi, by prawo wspólnotowe było stosowane w interesie reprezentowanego klienta są adwokaci i radcowie prawni, którzy dokonają także oceny czy przepis prawa krajowego nie ogranicza ponad dopuszczalną miarę effet utile prawa wspólnotowego, gdyż bardzo często strona występująca samodzielnie w postępowaniu przed sądem krajowym nie jest w stanie dokonać takiej oceny bez profesjonalnej pomocy.

13

Zanim ucieszysz się spadkiem Maciej Celichowski

Wiadomość o otrzymaniu spadku jest na ogół dobrą wiadomością. Niewielu z nas zdaje sobie jednak sprawę z tego, że może czasem oznaczać po prostu kłopoty. Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem nabycie spadku jest nabyciem ogółu praw i obowiązków, jakie przysługiwały zmarłej osobie (spadkodawcy). Szczególnie te ostatnie często umykają naszej uwadze. Obowiązki łączące się z nabyciem spadku to przede wszystkim zobowiązania majątkowe spadkodawcy, takie jak na przykład kredyty. Przyjmując spadek przyjmujemy na siebie obowiązek ich spłaty. I to zwykle bez względu na to, czy wartość majątku spadkowego wystarcza na pokrycie długów. Oznaczać to może, że otrzymując spadek stajemy się dłużnikami osób, u których nie zaciągaliśmy żadnego długu, np. banku czy wręcz jakiegoś lichwiarza. Znakiem czasów jest to, że takie sytuacje zdarzają się coraz częściej.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Jak się przed tym uchronić?

14

Przede wszystkim należy, po otrzymaniu wiadomości o spadku, zainteresować się sytuacją majątkową spadkodawcy, o ile, rzecz jasna, nie jest ona nam znana. W przypadku dojścia do nas wiadomości o istnieniu jakichś długów ciążących na naszym spadkodawcy lub pojawienia się obaw ich istnienia, należy u notariusza lub w sądzie złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku lub o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Takie oświadczenie można jednak złożyć tylko w terminie 6 miesięcy od chwili, w której dowiedzieliśmy się o otrzymaniu spadku.

Odrzucenie spadku Odrzucenie spadku powoduje, że nie dziedziczymy w ogóle. Prawo traktuje nas tak, jakbyśmy nie dożyli chwili śmierci naszego spadkodawcy. W związku z tym, skutkuje to wstąpieniem w nasze miejsce naszych zstępnych (dzieci i ewentualnie wnuków) lub ewentualnie innych spadkobierców. Należy więc zachować ostrożność i doprowadzić do tego, by i nasi zstępni też odrzucili w powyższy sposób spadek. Nie będzie to jednak możliwe, gdy są oni małoletni lub ubezwłasnowolnieni. W takiej sytuacji wymagane by było uzyskanie na taką czynność zgody sądu opiekuńczego, a to praktycznie nie jest możliwe w terminie sześciu miesięcy od otrzymania wiadomości o nabyciu spadku. W takim przypadku jednak spadek nabywany jest z mocy ustawy, „automatycznie”, z dobrodziejstwem inwentarza.

Nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza Ta druga forma nabycia spadku nie zabezpiecza nas przed żądaniami wierzycieli zmarłego, ale ogranicza wysokość tych żądań do wartości masy spadkowej. Od-

powiadamy więc za te długi całym naszym majątkiem, także tym nie nabytym ze spadku (tak jak przy „normalnym” nabyciu spadku), ale z ograniczeniem odpowiedzialności do wartości tego, co nabyliśmy w spadku. Wystarczy jednak, że tylko jeden ze spadkobierców złoży oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, by wszyscy pozostali nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Nabycie spadku bez ograniczenia odpowiedzialności za długi Na koniec warto wspomnieć, że gdy nie złożymy w terminie sześciu miesięcy od otrzymania wiadomości o nabyciu spadku żadnego oświadczenia w sprawie jego przyjęcia lub złożymy oświadczenie o przyjęciu spadku bez ograniczenia odpowiedzialności za długi, to nabywamy spadek wraz z pełnymi długami. I wtedy może nam się zdarzyć to, o czym mowa była na wstępie. Maciej Celichowski, notariusz Dorota Celichowska Maciej Celichowski Wioletta Majchrzak Notariusze – Kancelaria Notarialna s.c.

Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych Anna Maria Rosiak

Członkowie EZIG Zakres podmiotowy rozporządzenia o EZIG został precyzyjnie określony w art. 4 § 1, że członkiem takiego Zgrupowania mogą zostać dwie grupy podmiotów: 1. Spółki, przedsiębiorstwa3 oraz jednostki organizacyjne prawa publicznego lub prywatnego, utworzone zgodnie z prawem Państwa Członkowskiego4, posiadające siedzibę oraz zarząd we Wspólnocie.5 2. Osoby fizyczne wykonujące działalność przemysłową, handlową, rzemieślniczą i rolniczą lub osoby świadczące usługi zawodowe lub inne we Wspólnocie. Już dwa takie podmioty mogą utworzyć Zgrupowanie wg uregulowań europejskich, przy czym nie ma znaczenia ich forma, jeśli tylko spełniają warunki opisane powyżej. Mogą je utworzyć np. dwie spółki, dwie osoby fizyczne, czy też przedsiębiorstwo i osoba fizyczna, przy czym podane przykłady nie wyczerpują oczywiście wszystkich możliwości. Dodatkowym warunkiem utworzenia Zgrupowania, jest to, iż te dwa podmioty muszą operować na terenie różnych państw członkowskich. Uzasadnieniem tego wymogu jest fakt, że zasadniczym celem EZIG nie jest ułatwianie działalności gospodarczej podmiotom w wymiarze krajowym, ale w zdecydowanie szerszym – europejskim zakresie. Co skłania prze-

dsiębiorcę do założenia lub przyłączenia się do Zgrupowania, chociaż nie ma ono na celu osiągnięcia żadnych bezpośrednich zysków? Oczywiście zyski pośrednie. Połączenie sił kilku podmiotów, których łączą wspólne cele gospodarcze zdecydowanie może obniżyć koszty związane chociażby z obsługą prawną czy administracyjną. Wymóg, aby EZIG zatrudniało maksymalnie 500 osób , nie ogranicza jego członków, jedynie przypomina o pomocniczym charakterze Zgrupowania w stosunku do uczestniczących w nim podmiotów. Ten sam charakter ma również fakt, iż osiągnięte przez Zgromadzenie zyski (po odjęciu wydatków) uznaje się za zyski poszczególnych członków w częściach określonych w umowie lub w razie braku umowy w częściach równych.

Powstanie EZIG Istnieją dwie przesłanki, których spełnienie warunkuje powstanie EZIG. Po pierwsze musi zostać zawarta umowa pisemna pomiędzy członkami6. Minimalne wymagania , co do treści stanowią, iż musi ona zawierać informacje o: nazwie Zgrupowania, siedzibie, celach utworzenia, nazwie, firmie, formie prawnej, stałym adresie lub siedzibie statutowej oraz numerze i miejscu rejestracji (o ile istnieje), każdego członka ugrupowania oraz czasie, na jaki zostaje utworzone, chyba, że jest to czas nieokreślony.7 Po drugie niezbędna jest rejestracja Zgrupowania w kraju, w którym posiada ono siedzibę. W sytuacji, gdy jest nim Polska miejscem właściwym do rejestra-

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Odpowiedzią na potrzeby polskich przedsiębiorców wkraczających na rynek europejski może być Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych (EZIG). Początek istnienia tej formy organizacyjnej wiąże się z rozporządzeniem Rady (EWG) Nr. 2137/851 w sprawie europejskiego ugrupowania interesów gospodarczych. Rada Ministrów Wspólnoty Europejskiej dostrzegła wówczas potrzebę ułatwienia sytuacji podmiotów, które rozszerzając prowadzenie działalności gospodarczej poza ramy własnego kraju napotykają przeszkody hamujące ich rozwój. Sprawne funkcjonowanie wspólnego rynku jest w dużej części uzależnione od stworzenia harmonijnych podstaw do działania dla przedsiębiorców, niezależnie od miejsca prowadzenia przez nich interesów. Z tego powodu należy dążyć do wspierania współpracy transgenicznej między podmiotami, przy równoczesnej eliminacji dotychczasowych barier. Wspomniane wyżej rozporządzenie rozwija tą ideę. Stworzenie EZIG daje szansę na połączenie sił kilku przedsiębiorców, w celu ułatwienia lub rozwoju prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Dostosowując prawo polskie do wymogów unijnych wprowadzono pojecie EZIG do polskiego systemu prawa przez wydanie Ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej.2 Ze względu na istotne ułatwienia tam prezentowane, EZIG będzie przedmiotem tego artykułu.

15

cji jest Krajowy Rejestr Sądowy.8 Istnieje cały szereg danych i dokumentów, które podczas prowadzenia działalności przez EZIG również muszą zostać złożone w KRS, takich jak choćby wzmianka o wyznaczeniu zarządzającego czy wzmianka o utworzeniu lub zamknięciu jakiegokolwiek przedsiębiorstwa zgrupowania.9 Od dnia swojej rejestracji EZIG posiada osobowości prawną. Informacja o utworzeniu , jak i rozwiązaniu musi zostać ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Organy EZIG i zakres odpowiedzialności członków Zgrupowania

16

Każde EZIG ma co najmniej dwa organy: Zarządzającego lub Zarządzających powołanych na mocy umowy o utworzeniu Zgrupowania lub na mocy decyzji członków, których głównym zadaniem jest reprezentacja interesów EZIG w stosunkach z osobami trzecimi. Ich działania są wiążące dla Zgrupowania, nawet w sytuacji , gdy wykraczają poza jego cele. Aby uniknąć takiej sytuacji można jednak wykazać, iż osoba trzecia wiedziała lub w danych okolicznościach nie mogła być nieświadoma, iż czynność wykracza poza cele Zgrupowania. Drugim organem jest Kolegium Członków Zgrupowania, czyli po prostu działający wspólnie członkowie, których celem jest realizacja założeń umowy o utworzeniu EZIG. W tym kierunku mogą podejmować różnego typu działania. Rozporządzenie przewiduje jeszcze możliwość utworzenia dodatkowych organów takich jak np. Kolegium Arbitrów zaznaczając jednocześnie, iż wtedy już umowa precyzuje ich uprawnienia. Członkowie EZIG ponoszą nieograniczoną, solidarną odpowiedzialność za długi i inne zobowiązania. Każdy z członków niezależnie od ilości przyznanych głosów, w każdym momencie jest uprawniony do uzyskania informacji o jego działalności, kontroli ksiąg i dokumentów handlowych.

Sposób głosowania Istnieje naczelna zasada, iż każdemu członkowi EZIG przysługuje 1 głos. Oczywiście od zasady jest wyjątek, który mówi, że umowa o utworzeniu Zgrupowania może przyznać niektórym członkom większą ilość głosów, pod warunkiem jednak, że żaden z nich nie będzie posiadał większości. Daje to dość duża swobodę w podejmowaniu decyzji przy zapewnieniu każdemu z nich możliwości kształtowania bieżącej działalności Zgrupowania. Jedynie przy enumeratywnie wyliczonych sytuacjach obowiązuje jednomyślność przy głosowaniu10. Ma to miejsce

przy podejmowaniu kluczowych decyzji, takich jak np. zmiana celów ugrupowania, zmiana przyznanej każdemu członkowi liczby głosów czy też przyjęcie nowego członka . Przy wszystkich innych decyzjach sposób głosowania określa umowa o utworzeniu EZIG.

Ustanie członkostwa w EZIG Można wyróżnić kilka sytuacji, które prowadzą do tego, iż członek przestaje należeć do EZIG: wystąpienie, wykluczenie, śmierć bądź niespełnianie już wszystkich przesłanek koniecznych do bycia członkiem Zgrupowania oraz przepisy ustanowione przez Państwo Członkowskie. Najczęściej w umowie przewiduje się warunki, w których podmiot może wystąpić, jeżeli ich nie ma przyjmuje się, iż może to nastąpić ze słusznych i stosownych przyczyn za jednomyślną zgoda innych członków. Pozostawienie furtki w postaci możliwości takiego wystąpienia uznać za jak najbardziej celowe i racjonalne. Do wykluczenia członka, ze względu na przymusowy charakter tego zdarzenia potrzebne jest już bardziej formalne działanie – tzn. uzyskanie orzeczenia sądowego. Należy się o nie zwrócić w sytuacji, gdy członek zaniedba swoje obowiązki lub grozi spowodowaniem poważnego zakłócenia w funkcjonowaniu Zgrupowania. Można się o nie zwrócić, gdy zachodzą przesłanki określone w umowie o utworzeniu EZIG. Wydaje się, iż śmierć oraz niespełnienie warunków określonych w art. 4 ust. 111 nie wymagają komentarza. Interesujące jest jednak fakt, iż przewiduje się możliwość ustanowienia przez Państwo Członkowskie przepisów na mocy których członek Zgrupowania może zostać wykluczony. Swoboda ta zostaje ograniczona jednak do sytuacji związanych z likwidacją, rozwiązaniem, niewypłacalnością lub zaprzestaniem płatności przez Zgrupowanie.

Rozwiązanie EZIG Zakończenie działalności Zgrupowania może wiązać się z jednomyślna decyzją członków, którzy z różnych przyczyn dostrzegają potrzebę rozwiązania EZIG. Decyzja ta ma charakter obligatoryjny w sytuacji, gdy upłynął termin , na jakie Zgrupowanie zostało zawiązane, stwierdzenie realizacji celu lub braku możliwości jego realizacji albo wystąpienie warunku określonego w umowie. W określonych sytuacjach również sąd musi nakazać rozwiązanie EZIG. Postępowanie rozpoczyna się na wniosek zainteresowanej osoby, członka lub organu. Konsekwencją wspólnej decyzji lub orzeczenia o rozwiązaniu jest likwidacja EZIG, co musi zostać w odpowiednim czasie zaznaczone w KRS.

Uwagi końcowe

1

Uregulowanie w prawie polskim kwestii związanych z EZIG należy oceniać bardzo pozytywnie. Pomocniczy charakter Zgrupowania wyróżnia EZIG spośród inych form organizacyjnych dotychczas dostępnych przedsiębiorcom . Z punktu widzenia polskich podmiotów gospodarczych, daje on szansę wyjścia poza dotychczasowe ramy ich działalności oraz współpracy z innymi europejskimi przedsiębiorcami przy znacznym obniżeniu kosztów. Z tego powodu jak najbardziej należy zachęcać do wykorzystania szansy, która została stworzona przez pojawienie się możliwości zakładani EZIG.

2

Kancelaria Adwokacka Szczepaniak, Derdzikowski, Szczepaniak s.c.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Anna Maria Rosiak, prawnik

Dz.Urz. WE.L 199 z 31.07.1985 D.U. 2005 Nr 62 Poz. 550 i 551 3 w rozumieniu Traktatu o UE 4 Polska Ustawa z 4 marca 2005 r. o EZIG w art. 2 pkt. 2 precyzuje, iż pod tym pojęciem kryją się zarówno państwa członkowskie UE jak i państwa członkowskie EFTY 5 Wymaganie to zostaje częściowo ograniczone do obowiązku posiadania zarządu na terenie Wspólnoty, gdy prawo państwa członkowskiego nie wymaga posiadania zarejestrowanej lub statutowej siedziby. 6 Dokładne wymagania dotyczące członków zostały wskazane w podrozdziale poprzednim 7 art. 5 Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2137/85, Dz.Urz. WE.L 199 z 31.07.1985 8 art. 3 § 1 w związku z art. 2 pkt. 3 Ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych, D.U. 2005 Nr 62 Poz. 550 i 551 9 Zamknięty katalog znajduje się w art. 7 Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2137/85 , Dz.Urz..WE.L 199 z 31.07.1985 10 art. 17 § 2 Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2137/85, Dz.Urz..WE.L 199 z 31.07.1985 11 Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2137/85, Dz.Urz. WE.L 199 z 31.07.1985

17

Odpowiedzialność cywilna w spółkach kapitałowych (cz.I) Bartosz Łuć Kodeks Spółek Handlowych (KSH) zawiera cały rozdział poświęcony odpowiedzialności cywilnoprawnej w spółkach kapitałowych. Najbardziej znane (i najdotkliwsze) regulacje dotyczą odpowiedzialności cywilnej członków zarządu jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. Tą problematyką zajmiemy się w dalszych częściach opracowania. Należy jednak przypomnieć szereg innych rzadziej spotykanych sytuacji, które pociągają za sobą różnorodną odpowiedzialność różnych osób wobec spółki lub wobec jej wierzycieli. Informacje jak wybrnąć z tych sytuacji mogą przydać się przedsiębiorcy w relacjach ze spółkami kapitałowymi. Dwa pierwsze omówione przypadki dotyczyć będą odpowiedzialności związanej w zasadzie z procesem powstawania spółki lub też podwyższania jej kapitału zakładowego. Na szczególną uwagę zasługuje odpowiedzialność członków zarządu w sytuacji zgłoszenia fałszywych danych co do kapitału spółki. Rygoryzm tej odpowiedzialności wynika z zasady zaufania do informacji ujawnionych w rejestrze handlowym. Kontrahenci spółki mają prawo domniemywać, że dane tam ujawnione odwzorowują rzeczywistą sytuację finansową wyrażająca się między innymi w wysokości kapitału. Naruszenie tej zasady powoduje bezwzględną odpowiedzialność za zobowiązania spółki w okresie 3 lat od dokonania zgłoszenia w rejestrze. Drugi rodzaj odpowiedzialności dotyczy stosunków wewnątrz spółki. W tym wypadku osoby zakładające spółkę odpowiadają za zawinione działania wyrządzające spółce szkodę w czasie jej zakładania.

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

1. Odpowiedzialność za zgłoszenie fałszywych danych

18

Art. 291. Jeżeli członkowie zarządu umyślnie lub przez niedbalstwo podali fałszywe dane w oświadczeniu, o którym mowa w art. 167 § 1 pkt 2 lub art. 262 § 2 pkt 3, odpowiadają wobec wierzycieli spółki solidarnie ze spółką przez trzy lata od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego. Art. 167. § 1. Do zgłoszenia spółki należy dołączyć: (...) 2) oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione, Art. 262. § 1. Podwyższenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego. § 2. Do zgłoszenia podwyższenia kapitału zakładowego należy dołączyć:(...) 3) oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości wniesione. Wskazany wyżej przepis art. 291 ksh wprowadza odpowiedzialność członków zarządu spółki za nieprawidłowości popełnione przy zgłaszaniu spółki przy jej zarejestrowaniu, jak i przy dokonywaniu zmian w rejestrze. Chodzi tu o złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia o wniesieniu do spółki w całości wkładów pieniężnych lub niepieniężnych. Odpowiedzialność ta

jest bardzo surowa i dotkliwa albowiem, niezależnie od tego jak wielka była kwota niewpłaconego wkładu pieniężnego lub jak duży był uszczerbek wierzyciela wywołany brakiem wniesienia zadeklarowanego wkładu niepieniężnego, odpowiedzialność dotyczy ogółu zobowiązań spółki. Odpowiedzialność ta nie jest odpowiedzialnością odszkodowawczą członków zarządu spółki lecz odpowiedzialnością za zobowiązania spółki i to równorzędnie wraz ze spółką. Członkowie zarządu nie odpowiadają zatem za szkodę wyrządzoną wierzycielom spółki lecz razem ze spółka za wszystkiej jej zobowiązania. Członkowie zarządu odpowiadają solidarnie ze spółką i między sobą. Wierzyciel spółki nie ma obowiązku wykazywania braku pokrycia w majątku spółki ani też związku przyczynowego pomiędzy niezupełnym wniesieniem wkładów na pokrycie kapitału a ewentualnymi trudnościami w egzekucji wobec spółki. Jest to zatem odpowiedzialność taka sama jak odpowiedzialność spółki. W praktyce, jeżeli członek zarządu nie dokonał rzetelnego sprawdzenia prawdziwości danych zawartych w zgłoszeniu spółki do rejestru handlowego a następnie okazało się, że dane te nie mają pokrycia w aktywach spółki, jest on odpowiedzialny za zgłoszenie sądowi rejestrowemu nieprawdziwych danych. W rezultacie odpowiada on wobec wierzycieli spółki solidarnie ze spółka za jej zobowiązania przez okres trzech lat od dnia zarejestrowania spółki lub zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego.

Odpowiedzialność za szkodę przy tworzeniu spółki Art. 292. Kto, biorąc udział w tworzeniu spółki, wbrew przepisom prawa z winy swojej wyrządził spółce szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Nie ulega wątpliwości, że odpowiedzialność ta dotyczy w pierwszej kolejności osób uczestniczących sensu stricto w tworzeniu spółki, a zatem wspólników i członków organów spółki. Dla powstania tej odpowiedzialności konieczne jest wyrządzenie szkody spółce, a zatem nie innym podmiotom np. wspólnikom lub osobom trzecim. Szkoda musi powstać w wyniku działań zawinionych a zatem działań umyślnych lub w wyniku niedbalstwa, a nadto działań „wbrew przepisom prawa”. Pomiędzy szkodą a działaniem musi zachodzić związek przyczynowy. Katalog działań jakie mogą rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą jest otwarty. Najczęściej spotykane to: wprowadzenie do tekstu umowy spółki nieprawdziwych

danych np. w zakresie oszacowania aportu, zawyżenie ilości lub wartości nabywanych przez spółkę składników majątkowych, przedstawianie sfałszowanych dokumentów mających znaczenie w procesie rejestracji spółki itp. Są to zatem działania przed którymi ustrzec się można w zasadzie wyłącznie poprzez szczególną ostrożność i rozwagę oraz pewien dopuszczalny margines braku zaufania między wspólnikami. Uprawnioną do dochodzenia roszczeń z tego tytułu jest przede wszystkim spółka, jednakże w razie niedziałania spółki prawo wytoczenia powództwa przysługuje każdemu wspólnikowi na podstawie art. 295 § 1 ksh. Podobnie jak przy zwykłej odpowiedzialności odszkodowawczej deliktowej, roszczenia wynikające z art. 292 ksh przedawniają się z upływem trzech lat od dnia, w którym spółka dowiedziała się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia, a w każdym wypadku z upływem dziesięciu lat od dnia w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę. W następnej części omówimy odpowiedzialność członków władz spółki wobec spółki oraz szczegółowe zasady dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przez spółkę i wspólników. Trzecia część opracowania poświęcona będzie odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki.

Bartosz Łuć, adwokat Adwokacka Spółka Partnerska Łuć, Nachmann, Nowakowski i Koksztys

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Reasumując wskazać należy, że dla poniesienia tej odpowiedzialności niezbędne są następujące przesłanki: 1. podanie nieprawdziwych oświadczeń co do wniesionego lub podwyższonego kapitału; 2. złożenie tych oświadczeń w sposób zawiniony, a zatem umyślnie lub poprzez rażące niedbalstwo; 3. istnienie wierzytelności wobec spółki; 4. okres trzech lat od zarejestrowania złożonych oświadczeń W tej sytuacji członkowie zarządu mogą bronić się jedynie wykazując brak istnienia którejś ze wskazanych wyżej przesłanek.

19

Delegowanie pracowników w ramach swobody świadczenia usług Anna Kozłowska

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

W myśl przepisów prawa wspólnotowego usługodawca, świadczący czasowo usługę na terytorium innego państwa członkowskiego niż to, w którym ma siedzibę, ma prawo do czasowego delegowania „własnych” pracowników do państwa odbiorcy usługi, bez obowiązku uzyskiwania przez nich jakichkolwiek zezwoleń na pracę. W praktyce polscy przedsiębiorcy spotykają się z ograniczeniami nakładanymi przez władze państwa przyjmującego.

20

Nie ulega żadnej wątpliwości, iż w myśl przepisów prawa wspólnotowego usługodawca, świadczący czasowo usługę na terytorium innego państwa członkowskiego niż to, w którym ma siedzibę, ma prawo do czasowego delegowania „własnych” pracowników do państwa odbiorcy usługi. Oznacza to, że jeżeli polski przedsiębiorca zawrze np. z firmą belgijską umowę o świadczenie usług na terenie Belgii, to usługi te mogą być wykonywane przez polskich pracowników na terenie Belgii bez obowiązku uzyskiwania przez nich jakichkolwiek zezwoleń na pracę. W takiej bowiem sytuacji, polski pracownik nie przenosi się na stałe do Belgii w celu podjęcia tam zatrudnienia. Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług powoduje, że pracownicy, po wykonaniu usługi za granicą, powracają do państwa, w którym znajduje się siedziba ich pracodawcy. Pracownicy delegowani do pracy za granicą nie uzyskują dostępu do rynku pracy państwa świadczenia usług, a wynagrodzenie za pracę oraz wszelkie świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego płacone są przez przedsiębiorcę delegującego pracowników w ramach świadczenia usług.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 96/71/WE z dnia 16 grudnia 1996 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług1 Dyrektywa dotycząca delegowania pracowników w celu wykonywania usług w innym państwie członkowskim dotyczy swobody świadczenia usług i zadaniem jej jest ochrona praw pracowników delegowanych do wykonywania pracy w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Ponadto, celem Dyrektywy jest zachęcenie przedsiębiorców do świadczenia transgranicznych usług z poszanowaniem zasad konkurencji i środków gwarantujących poszanowanie praw pracowniczych.

Dyrektywa nie harmonizuje systemów prawa pracy poszczególnych państw członkowskich lecz przewiduje, iż ich uregulowania krajowe powinny zostać skoordynowane na szczeblu wspólnotowym w celu ustanowienia pewnego zbioru norm o charakterze bezwzględnie obowiązującym, mających za zadanie wprowadzenie minimalnego poziomu ochrony uprawnień wszystkich pracowników zatrudnionych w danym państwie członkowskim Unii Europejskiej. W myśl dyrektywy, najistotniejsze uregulowania warunków pracy i zatrudnienia obowiązujące w danym państwie dotyczą zarówno pracowników tam zatrudnionych na stałe, jak również tych pracowników, którzy w ramach świadczenia usług wykonują czasowo pracę w tym państwie członkowskim. Dyrektywa nr 96/71 ma zastosowanie wyłącznie do przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w państwie członkowskim Wspólnoty Europejskiej, które delegują pracowników do innego państwa członkowskiego w ramach ponadnarodowego świadczenia usług. Wynika stąd, iż nie odnosi się ona do sytuacji, gdy delegowanie pracowników odbywa się w obrębie tego samego państwa. Zgodnie z art. 1 ust. 3 dyrektywa znajduje zastosowanie wówczas, gdy usługodawca: a) deleguje pracowników na własny rachunek i pod swoim kierownictwem na terytorium innego państwa członkowskiego, w ramach umowy zawartej między przedsiębiorstwem delegującym, a odbiorcą usługi działającym w danym państwie członkowskim, o ile istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem delegującym, a pracownikiem w ciągu okresu delegowania lub; b) deleguje pracowników do zakładu albo przedsiębiorstwa należącego do grupy przedsiębiorców na terytorium państwa członkowskiego, o ile istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem delegującym, a pracownikiem w ciągu okresu delegowania lub;

We wszystkich trzech sytuacjach musi istnieć w okresie delegowania stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem delegującym, a pracownikiem. Pracownik nie świadczy jednakże pracy na rzecz tego przedsiębiorstwa, które go zatrudnia, ale na rzecz podmiotu trzeciego. Dyrektywa zawiera ponadto definicję pracownika delegowanego, przez którego rozumie pracownika, który przez ograniczony czas wykonuje pracę na terytorium innego państwa członkowskiego, niż państwo, w którym zwyczajowo pracuje. Dyrektywa nie obejmuje pracowników świadczących pracę na rzecz swojego pracodawcy w innym państwie członkowskim (np. kierowcy). Bardzo istotne znaczenie ma art. 3 dyrektywy, który określa warunki pracy i zatrudnienia, które wiążą pracowników delegowanych. Państwa członkowskie, w których siedzibę ma przedsiębiorstwo usługobiorcy, mają bowiem zapewnić, że bez względu na to jakie prawo stosuje się w odniesieniu do stosunku pracy, przedsiębiorstwa świadczące usługi gwarantują pracownikom delegowanym na ich terytoria odpowiednie warunki pracy i zatrudnienia ustalone przez przepisy prawa, rozporządzenia, przepisy administracyjne, układy zbiorowe pracy, orzeczenia arbitrażowe. Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie zobowiązane są do zagwarantowania przestrzegania m.in. maksymalnych okresów pracy i minimalnych okresów wypoczynku, minimalnego wymiaru płatnych urlopów rocznych, minimalnych stawek płacy, wraz ze stawką za nadgodziny (nie dotyczy to dodatkowych branżowych systemów emerytalnych), warunków „wynajmu” pracowników, w szczególności przez przedsiębiorstwa zatrudnienia tymczasowego, zdrowia, bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy, środków ochronnych stosowanych w odniesieniu do warunków zatrudnienia kobiet ciężarnych lub kobiet tuż po urodzeniu dziecka, dzieci i pracowników młodocianych, równego traktowania mężczyzn i kobiet, a także innych przepisów w zakresie niedyskryminacji.

Państwa członkowskie mają prawo stosować odnośnie do usługodawców delegujących pracowników w ramach świadczenia usług także inne regulacje dotyczące warunków pracy i zatrudnienia. Z powyższego wynika, iż uregulowania dotyczące stosunku pracy w danym państwie członkowskim Wspólnoty mają zastosowanie nie tylko do obywateli tego państwa, ale także do pracowników delegowanych w ramach świadczenia usług transgranicznych. Taka zasada obowiązuje niezależnie od tego, ustawodawstwo którego państwa członkowskiego ma zastosowanie do danego stosunku pracy pracownika delegowanego. Oznacza to, że państwa członkowskie właściwe dla siedziby usługobiorcy mogą kontrolować, czy powyższe warunki zatrudnienia są respektowane w stosunku do pracowników delegowanych z innego państwa członkowskiego.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości, a delegowanie pracowników Europejski Trybunał Sprawiedliwości wielokrotnie wypowiadał się w kwestii delegowania przez pracodawcę świadczącego usługi na terenie Wspólnoty Europejskiej pracowników do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej . Europejski Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie stoi na stanowisku, że firmy z państw członkowskich, świadczące usługi na terytorium Wspólnoty, mogą delegować swoich pracowników do wykonywania pracy na terytorium innego państwa członkowskiego, niż to w którym ma siedzibę usługodawca. Państwo członkowskie, w którym są świadczone usługi, nie może natomiast nakładać na takie przedsiębiorstwa dodatkowych warunków np. obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę. Europejski Trybunał Sprawiedliwości uważa jednakże, iż z jednej strony stosowanie niekorzystnych przepisów krajowych w stosunku do przedsiębiorców delegujących pracowników jest sprzeczne z prawem wspólnotowym, ale z drugiej strony uznaje prawo państw członkowskich do kontroli przestrzegania krajowego prawa pracy.

Wnioski Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług, nie budzi żadnej wątpliwości fakt, że przedsiębiorstwa z państw członkowskich Unii Europejskiej, świadczące usługi na terytorium Wspólnoty, mogą delegować swoich pracowników

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

c) jako przedsiębiorstwo pracy tymczasowej lub agencja wynajmująca personel „wynajmuje” pracownika przedsiębiorstwu, prowadzącemu działalność gospodarczą lub działającemu na terytorium państwa członkowskiego, o ile przez cały okres delegowania istnieje stosunek pracy pomiędzy przedsiębiorstwem pracy tymczasowej lub agencją wynajmującą, a pracownikiem delegowanym.

21

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

do wykonywania pracy na terytorium innego państwa członkowskiego tj. w kraju swojego kontrahenta. W takiej sytuacji państwo członkowskie, w którym są świadczone usługi, nie może nakładać na takie przedsiębiorstwa żadnych dodatkowych warunków np. obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę. Może jednakże przeprowadzać kontrole odnośnie tego, czy w stosunku do pracowników delegowanych do pracy na ich terytorium są respektowane krajowe uregulowania dotyczące prawa pracy.

22

1 2

Dz. Urz. WE z 1997 r., nr L 18, s. 1. Połączone sprawy 62 i 63/81, Seco S.A. and Desquenne & Giral S.A. v. Établissement d’Assurance contre le Vieillesse et l’Invalidité, ECR 1982 223; Sprawa C-113/89, Rush Portuguesa Lds v. Office national d’immigration, ECR 1990 I-01417.

Anna Kozłowska, prawnik Kancelaria Adwokacka Szczepaniak, Derdzikowski, Szczepaniak s.c.

Sposoby zabezpieczania umów w obrocie gospodarczym Zygmunt Wieszczek, Anna Szczepaniak Zawieranie korzystnych i bezpiecznych umów stanowi jeden z podstawowych warunków osiągnięcia sukcesu w działalności gospodarczej. Umowa korzystna, to taka której realizacja zapewnia obu stronom umowy spodziewane efekty. Do umów bezpiecznych należą te, które poprzedzone zostały czynnościami sprawdzającymi oraz które zawierają klauzule zabezpieczające interesy obu jej stron.

Na etapie rozpoczęcia negocjacji, bez względu na to czy potencjalny partner jest nam znany czy nie, powinniśmy sprawdzić: • aktualne dokumenty jego firmy (wyciąg z KRS lub ewidencji działalności gospodarczej, NIP, REGON); • jeżeli nasz kontrahent nie jest spółką z o.o. ani spółka akcyjną wskazane jest sprawdzenie jego danych osobowych, tj. danych właściciela firmy, jego wspólników poprzez porównanie zapisów w dowodzie osobistym z danymi figurującymi w dokumentach rejestracyjnych firmy;

• ważność umocowania przedstawiciela firmy potencjalnego kontrahenta do prowadzenia negocjacji i zawierania umów handlowych. Należy dodać, iż nasz potencjalny partner handlowy powinien mieć również możliwość zapoznania się z analogicznymi dokumentami dotyczącymi naszej firmy. Dołożenie należytej staranności w zakresie uzyskania niezbędnych informacji o naszym przyszłym partnerze handlowym jeszcze przed zawarciem umowy daje nam gwarancję, iż trafiliśmy na wiarygodnego kontrahenta i w dużej mierze minimalizuje ewentualne ryzyko niewykonania przez niego umowy. Wynikiem zakończonych pomyślnie negocjacji i zarazem ich etapem końcowym jest przygotowanie projektu umowy, który sporządzić może każda ze stron. Poza postanowieniami przedmiotowo istotnymi umowy, charakterystycznymi dla poszczególnych typów umów, do których należą: określenie przedmiotu umowy oraz obowiązki i uprawnienia stron, umowa powinna zawierać również klauzule zabezpieczające realizację tychże postanowień. Należy zauważyć, iż z uwagi na to, iż każda ze stron umowy zabiegać będzie o możliwie jak najlepsze zabezpieczenie swoich interesów, klauzule takie dotyczyć będą z reguły obu stron umowy. O rodzaju i ilości wprowadzonych do umowy klauzul zabezpieczających decyduje rodzaj zawieranej umowy oraz wola obu stron w tym zakresie. Ostateczny kształt umowy jest bowiem wynikiem prowadzonych negocjacji. Celem wprowadzenia do umowy takiej klauzuli jest zabezpieczenie: • wykonania przez strony jej istotnych postanowień; • terminowej realizacji przedmiotu umowy; • rekompensaty na wypadek naruszenia postanowień umowy przez którąkolwiek ze stron (w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy). Do typowych klauzul o charakterze restrykcyjnym, zapewniających stronie rekompensatę finansową w przy-

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Przedumowne czynności sprawdzające powinny być przeprowadzone już na etapie analizy i oceny oferty lub zamówienia, a następnie w trakcie negocjacji z potencjalnym partnerem. Polegają one na ocenie jego wiarygodności oraz „jakości” przedstawionej nam oferty lub zamówienia. Na podstawie analizy treści przedłożonych dokumentów możemy ocenić: • wiarygodność potencjalnego partnera, tj. uzyskać informacje dotyczące jego firmy, jej referencji i pozycji na rynku, a także zbadać przebieg i efekty wcześniejszej współpracy z naszą firmą o ile taka miała miejsce, w szczególności pod kątem dotrzymywania przez niego terminów realizacji zamówień czy terminów płatności; • przejrzystość i kompletność oferty lub zamówienia (należy zwrócić m.in. uwagę, czy blankiet firmy jest oryginalny, czy oferta lub zamówienie opatrzone są (i czyim) podpisem – jeżeli zostały przysłane faxem lub e-mailem – winny być dodatkowo potwierdzone. Zapisy powinny być jasne, bez klauzul dopisanych „drobnym drukiem”. Warto również upewnić się, czy został określony termin ważności oferty; • czy rodzaj/przedmiot oferty lub zamówienia odpowiada naszym potrzebom bądź czy nasza firma jest w stanie takie zamówienie/ ofertę zrealizować.

23

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY 24

padku niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy przez drugą stronę należą: • kaucje gwarancyjne, umożliwiające zaspokojenie się z niej strony w przypadku braku zapłaty drugiej strony za spełnione przez nią świadczenie. Kaucja taka może stanowić przykładowo zabezpieczenie dla Sprzedającego lub Dostawcy w przypadku nadmiernego opóźnienia płatności przez Kupującego/ Odbiorcę i wpłacana jest z reguły bezpośrednio po zawarciu umowy; • kary umowne przysługujące stronom na wypadek odstąpienia jednej z nich od umowy w wyniku okoliczności, za które winę ponosi druga strona, najczęściej określane procentowo od wartości przedmiotu transakcji; • kary umowne przysługujące stronom w przypadku opóźnienia przez drugą stronę wykonania umowy (np. nieterminowa dostawa bądź zwłoka w jej odbiorze), określane z reguły procentowo od wartości przedmiotu transakcji, np. 1% za każdy dzień zwłoki; • złożenie przez jedną ze stron oświadczenia woli w formie aktu notarialnego o poddaniu się rygorowi dobrowolnej egzekucji do określonej kwoty. W takiej sytuacji, strona poszkodowana uprawniona jest do wszczęcia egzekucji z majątku swojego nierzetelnego kontrahenta bezpośrednio na podstawie aktu notarialnego bez konieczności prowadzenia długotrwałego i kosztownego postępowania sądowego. Celowe wydaje się umieszczenie wzmianki o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w treści umowy. Biorąc pod uwagę słabszą pozycję jednej ze stron umowy - przykładowo dostawcy bądź sprzedającego, usprawiedliwione jest, iż jej interesy są silniej zabezpieczone. Wiadomym jest, iż w przypadku zwłoki w zapłacie kiedy jedna strona dostarczyła już towary, płynność finansowa jej firmy może zostać zakłócona, co może przyczynić się do powstania szkód. Dlatego też kaucja gwarancyjna oraz oświadczenie drugiej strony o poddaniu się dobrowolnej egzekucji stanowią dodatkowe zabezpieczenia realizacji umowy. Co do zasady, interesy stron winny być równo zabezpieczone. Istnienie szereg innych klauzul zabezpieczających, takich, jak: • przejęcie przez dostawcę ryzyka utraty bądź uszkodzenia towarów w czasie transportu, jak również kosztów tegoż transportu i jego ubezpieczenia; • zastrzeżenie minimalnej ilości rocznych dostaw; • zastrzeżenie przez odbiorcę, iż określona ilość towarów znajdujących się w magazynach dostawcy będzie do jego dyspozycji;

• zagwarantowanie stałej ceny wyrobów w przypadku kontraktów długoterminowych; • zastrzeżenie odsetek przez podmiot wystawiający faktury w przypadku zwłoki w zapłacie; • zabezpieczenie się przed ewentualnym wzrostem cen, w wypadku zmiany przez dostawcę opakowań produktu na droższe; • zastrzeżenie możliwości dochodzenia roszczeń odszkodowawczych na zasadach ogólnych, w sytuacji, kiedy kary umowne nie pokryją w całości szkody; • zastrzeżenie przez stronę uprawnienia do odstąpienia od umowy, w sytuacji, gdy druga strona nie aktualizuje danych dotyczących swojej firmy i nie dostarcza ich okresowo stronie. Powyższe ma zasadnicze znaczenie dla skuteczności dochodzenia roszczeń w postępowaniu sądowym i minimalizuje ryzyko związane z wykonywaniem długoterminowych kontraktów; • zagwarantowanie przez stronę właściwości sądu wg siedziby własnej firmy, co obniża koszty ewentualnego postępowania sądowego (rozprawy w miejscu siedziby strony); • zapis na sąd polubowny, który w przypadku sporu obliguje strony do skierowania sprawy do sądu polubownego, a zatem nie wolno im wszczynać powództwa do czasu wydania orzeczenia przez sąd polubowny. Koszty prowadzenia sporu przed sądem polubownym są o wiele niższe od kosztów w postępowaniu zwykłym. Reasumując, ilość i rodzaj zastosowanych w umowie zabezpieczeń zależy przede wszystkim od rodzaju zawieranej umowy oraz od wyników prowadzonych przez strony negocjacji. Powyższy katalog nie jest kompletny, zaś nie wszystkie zaprezentowane sposoby zabezpieczenia umowy będą miały zastosowanie w innych umowach. Dlatego przed podpisaniem każdej umowy warto zasięgnąć opinii prawnika w tym zakresie. Stanowi to z pewnością najważniejszą czynność zabezpieczającą interesy stron w obrocie gospodarczym. Nadto, istnieje również grupa bardzo istotnych zabezpieczeń pozaumownych („zewnętrznych”), które zostaną omówione w następnym numerze Biuletynu.

Zygmunt Wieszczek, radca prawny Kancelaria Radcy Prawnego Zygmunt Wieszczek

Anna Szczepaniak, prawnik Kancelaria Adwokacka Szczepaniak, Derdzikowski, Szczepaniak s.c.

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Kancelaria Heijltjes Advocaten ma swoją siedzibę w Nijmegen, starym mieście romańskim w Holandii, gdzie zatrudnia 13 prawników. Prawnicy z Kancelarii Heijltjes Advocaten specjalizują się we wszystkich aspektach prawa budowlanego, publicznego i własności nieruchomości. Prowadzimy także sprawy z dziedziny prawa spółek, prawa pracy i prawa upadłościowego. Kancelaria zajmuje się prowadzeniem spraw sądowych i o ile to możliwe stara się uniknąć wstępowania na drogę sądową. Aby uniknąć procesu niezbędna jest rzetelna porada prawna. Dlatego Kancelaria Heijltjes Advocaten udziela regularnych porad prawnych swoim klientom jak również prowadzi dla nich wykłady na temat

zmian w dziedzinach prawa, którymi się zajmuje. O zagadnieniach, które są interesujące dla klientów Kancelaria informuje za pomocą wiadomości e-mail. Klientom, którzy mają pytania na temat wspomnianych aspektów prawa holenderskiego lub którzy mają problemy natury prawnej i szukają porady zalecamy skontaktować się z Hansem Mulderem lub Thijsem van der Meeren. HEIJLTJES ADVOCATEN Postbus 1392, 6501 BJ Nijmegen tel.: 0031 24 3222255, fax: 0031 24 3227751 e-mail: [email protected], [email protected] www.heijltjes.nl

Schirp Schmidt-Morsbach Steeger Apel NIEMCY Kancelaria Schirp, Schmidt-Morsbach, Steeger, Apel powstała w 2002 roku z połączenia Kancelarii Cannawurf & Perpelitz, która posiada od 1994 r. biuro w Berlinie oraz Kancelarii Schirp & Apel. Dzięki fuzji w kancelarii pracują obecnie pod jednym dachem specjaliści różnych dziedzin prawa, w szczególności prawa budowlanego, handlowego, nieruchomości, lokat kapitału, prawa podatkowego, upadłościowego oraz prawa pracy. Kancelaria posiada dział zajmujący się obsługą klientów z krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Punkt ciężkości położony jest na obsługę kooperujących ze sobą polskich i niemieckich podmiotów gospodarczych. Kancelaria zajmuje się m.in. zakładaniem spółek, sprawami związanymi z nabywaniem, używaniem i obciążaniem nieruchomości. Ponadto przygotowujemy umowy dotyczące różnorakich form współpracy między firmami oraz zajmujemy się dochodzeniem należności przed niemieckimi sądami powszechnymi i polubownymi oraz międzynarodowymi, w tym przed Międzynarodowym Sądem Arbitrażowym w Paryżu. Adwokat Dr. Schirp jest superarbitrem Stałego Sądu Polubownego przy Wielkopolskiej Izbie Gospodarczej w Poznaniu.

W ramach współpracy z Polsko – Niemieckim Towarzystwem Wspierania Gospodarki S.A. kancelaria przygotowała m.in. blok seminaryjny na temat niemieckiego prawa gospodarczego przeznaczony dla polskich przedsiębiorców. Seminaria prowadzone były m.in. w Kaliszu, Poznaniu, Wrocławiu i Opolu. Ponadto kancelaria organizowała we własnym zakresie, a także przy udziale organizacji Unii Europejskiej spotkania polskich i niemieckich przedsiębiorców, oferując przy tej okazji możliwość zapoznania się z postanowieniami polskiego i niemieckiego porządku prawnego. Publikacje współpracowników dotyczące obydwu porządków prawnych ukazują się w polskiej i niemieckiej prasie fachowej. W ubiegłym roku doszło do wydania wraz z partnerami dwujęzycznej książki „Wzory umów z zakresu polskiego i niemieckiego prawa budowlanego“. SCHIRP SCHMIDT-MORSBACH STEEGER APEL Dorotheenstraße 3 10117 BERLIN Kontakt – dr Wolfgang Schirp (jęz. polski, niemiecki, angielski, francuski, hiszpański i rosyjski) tel./fax: 0049-30-327617-34, 0049-30-327617-40 e-mail: [email protected], [email protected] www.ssmsa.de

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Heijltjes Advocaten Nijmegen HOLANDIA

25

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Berg Pahl und Kollegen NIEMCY

26

Kancelaria Berg Pahl und Kollegen ma swoją siedzibę w zabytkowym centrum Münster w Westfalii obok katedry, starego ratusza oraz Muzeum Picassa. W Kancelarii pracuje czterech adwokatów i dwóch księgowych. Mecenas Pahl specjalizuje się w prawie pracy, prawie handlowym, prawie konkurencji i prawie komputerowym, jak również w „prawie koni”. Mecenas Berg specjalizuje się w prawie ubezpieczeń społecznych, prawie administracyjnym oraz budowlanym. Mecenas Grohmann specjalizuje się w prawie karnym oraz rodzinnym. Mecenas Schling specjalizuje się w prawie drogowym, prawie spółek oraz prawie bankowym. Naszym celem jest uniknięcie drogich i czasochłonnych procesów poprzez udzielenie doskonałej porady prawnej w możliwie najwcześniejszym stadium.

Współpracując z księgowymi Bischop & Bischop zna-jdujemy najlepsze rozwiązania dla pełnej gamy problemów gospodarczych, z jakimi stykają się nasi klienci. Korespondujemy w językach angielskim, niemieckim, francuskim, polskim i rumuńskim, używając nowoczesnych środków komunikacji. Dodatkową informację znajdziecie Państwo na naszej stronie: www.web55065.de. BERG PAHL UND KOLLEGEN Königsstrasse 22/23 48143 Münster tel.: 0251-55065, fax: 0251-4842390 e-mail: [email protected] [email protected] www.web55065.de

Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych Celichowski, Szyndler, Więckowska Spółka Partnerska POZNAŃ Doświadczenie zawodowe prowadzących Kancelarię adwokatów i radców prawnych budowane jest od 1990 roku. Krótki zarys historyczny połączonych od dnia 1 czerwca 2004 r. Kancelarii przedstawia się następująco: Kancelaria Adwokacka Celichowski & Szyndler - prowadzona była dotąd przez adwokatów Wojciecha Celichowskiego i Dariusza Szyndlera oraz radcę prawnego Elżbietę Celichowską. Od 1990 r. do 2002 r. w spółce cywilnej uczestniczył też adwokat Jerzy Pomin, a od stycznia 2002 roku do marca 2004 r. radca prawny dr Maciej Rudnicki. Siedziba Kancelarii mieściła się zawsze w Poznaniu, wcześniej przy ul. Ogrodowej, a od 1 stycznia 2002r roku przy ul. Szkolnej 5/15. Spółka specjalizowała się w obsłudze procesów inwestycyjnych prowadzonych przez podmioty zagraniczne, w tym nabywania nieruchomości przez cudzoziemców oraz procesów reprywatyzacyjnych. Przygotowała procedury i doprowadziła do utworzenia licznych spółek prawa handlowego. Istotnym zakresem prac była obsługa prawna w zakresie prawa lokalowego. Kancelaria re-

prezentowała także klientów w znaczących procesach gospodarczych, rodzinnych i karnych. Od 1999r. poszerzyła profil działania o obsługę prawną w zakresie prawa administracyjnego i prawa pracy. Pozostaje także w stałym kontakcie z Kancelariami Notarialnymi, Biegłymi Rewidentami Księgowymi, Biegłymi Rzeczoznawcami Majątkowymi i Biurami Tłumaczy Przysięgłych. Prowadząca Kancelarię Radcy Prawnego Mariola Więckowska - radca prawny, rozpoczęła pracę w 1990 r. od prowadzenia analiz i diagnoz w procesach prywatyzacji przedsiębiorstw, kierując Działem Prawnym w Biurze Usług Konsultingowych i Obsługi Kapitału sp. z o.o. w Poznaniu. Kancelarię prowadzi od 1992 r.. Do 1998 r. jej najważniejszymi przedsięwzięciami było doradztwo prawne dla Centrum Ekspertyz Gospodarczych Fundacji Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, trzyletni okres zatrudnienia w Wydziale Restrukturyzacji Departamentu Zarządzania Ryzykiem Wielkopolskiego Banku Kredytowego S.A. w Poznaniu. W tym czasie była także członkiem Rad Nadzorczych znaczących spółek giełdowych oraz przewodniczyła radom wierzycieli w bankowych postępowaniach ugodowych. Osta-

tnia siedziba Kancelarii mieściła się w Poznaniu, przy ul. Noskowskiego 2. Kancelaria Radcy Prawnego Marioli Więckowskiej wyspecjalizowała się w obsłudze prawnej procesów przekształceń spółek prawa handlowego i fuzji. Sporządza część prawną prospektów emisyjnych dla spółek publicznych oraz emitujących akcje w celu ich debiutu na Giełdzie Papierów Wartościowych. Uczestniczy w procedowaniu przed Komisją Papierów Wartościowych i Giełd. Na bieżąco prowadzi obsługę podmiotów gospodarczych, we wszystkich aspektach działalności.

• Prawa administracyjnego Inne istotne informacje Kancelaria zatrudnia 12 Pracowników, w tym 4 Aplikantów i 6 praktykantów. Współpracuje na stałe w swojej siedzibie z 4 radcami prawnymi i adwokatami. Zespół do stałej obsługi klientów, łącznie ze wspólnikami liczy 18 prawników i 2 pracowników administracyjnych.

Każda z połączonych Kancelarii ma indywidualne doświadczenie w prowadzeniu negocjacji w obrocie gospodarczym, zawieraniu ugód cywilno prawnych w procesach restrukturyzacji i oddłużania spółek prawa handlowego oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Adwokat Wojciech Celichowski i radca prawny Mariola Więckowska prowadzą także działalność wykładową w zakresie prawa handlowego.

Dysponujemy powierzchnią lokalową 220 m kw na Poznańskiej Starówce i odpowiednim wyposażeniem technicznym pomieszczeń biurowych.

Kancelaria Notarialna Dorota Celichowska, Maciej Celichowski, Wioletta Majchrzak s.c. POZNAŃ

KANCELARIA NOTARIALNA SPÓŁKA CYWILNA ul. Szkolna 5/16, 61-832 Poznań tel./fax: +48 (61) 851-93-63 e-mail: [email protected] [email protected] [email protected]

Kancelaria pozostaje w stałej współpracy w ramach Sieci Kancelarii Europejskich IURIS LINK i PRAGMA, dzięki czemu Kancelaria posiada stałych korespondentów w ważniejszych miastach Polski, a nadto we Francji, Niemczech, Hiszpanii, Włoszech, Portugalii, Holandii, Rosji i Ukrainie. KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH CELICHOWSKI, SZYNDLER, WIĘCKOWSKA S.C. ul. Szkolna 5/15, 61-832 Poznań tel.: (0048) 61 852 32 61, 852 18 15 fax: (0048) 61 852 32 62 e-mail: [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] www.kancelaria-csw.pl

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Celem połączenia było stworzenie potencjału, dla możliwie szerokiego zakresu obsługi prawnej przedsięwzięć gospodarczych w kraju i Europie. Łącząc powyższe doświadczenie zawodowe, dysponując potencjałem intelektualnym zespołu naszych pracowników, współpracowników i opiekunów naukowych, utworzyliśmy pięć Departamentów Obsługi Prawnej. • Obsługi kapitału i rozwoju przedsiębiorstw • Zakładania, przekształcania podmiotów i ich rejestracji • Prawa procesowego cywilnego, karnego i gospodarczego • Prawa pracy

Językiem obcym dominującym w obsłudze Klientów jest język francuski i angielski. Możemy również prowadzić sprawy w języku niemieckim i rosyjskim.

27

Kancelaria Adwokacka Szczepaniak, Derdzikowski, Szczepaniak s.c. ŁÓDŹ

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Kancelaria Adwokacka Szczepaniak, Derdzikowski, Szczepaniak s.c. działa na rynku łódzkim od ponad 15 lat i jest jedną z najstarszych prywatnych firm prawniczych w regionie.

28

Wspólnikami kancelarii są: • Jerzy Szczepaniak • Andrzej Derdzikowski • Jarosław Szczepaniak Adwokaci Andrzej Derdzikowski i Jerzy Szczepaniak mają ponad dwudziestoletnie doświadczenie zawodowe i praktykę prawniczą. W kancelarii zatrudnionych jest dziesięciu prawników, w tym aplikanci oraz obsługa administracyjna. Działalność Kancelarii nakierowana jest na prowadzenie spraw gospodarczych i obsługę prawną firm. Mamy doświadczenie we współpracy zarówno stałej jak i doraźnej z firmami zagranicznymi, między innymi z Niemiec, Francji, Holandii, USA. Specjalizujemy się w prawie cywilnym, handlowym, gospodarczym i podatkowym, a także w prawie budowlanym i bankowym. Utrzymujemy ożywione kontakty z kancelariami adwokackimi z innych krajów, w tym z Niemiec, Francji, Holandii, Ukrainy czy Rosji. Komunikujemy się z naszymi klientami zagranicznymi

w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim. Kancelaria jest wyposażona w nowoczesną infrastrukturę techniczną. Uczestniczyliśmy, jako współorganizatorzy w wielu konferencjach szkoleniowych dla przedstawicieli biznesu w ramach Międzynarodowej Sieci Kancelarii Prawniczych IURIS LINK, której jesteśmy współzałożycielami. Konferencje takie organizowane były w Berlinie, Frankfurcie, Poznaniu i Łodzi. Nasza firma jest aktywnym członkiem Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej. W grudniu 2004 roku w łódzkim rankingu kancelarii i firm prawniczych przeprowadzonym przez „Rzeczpospolitą” nasza kancelaria zdobyła tytuł lidera usług prawnych w dziedzinie spory sądowe: cywilne i gospodarcze. Zostaliśmy również zaliczeni do grona najlepszych polskich kancelarii w ogólnopolskim rankingu przeprowadzonym przez „Rzeczpospolitą” w roku 2005. KANCELARIA ADWOKACKA SZCZEPANIAK, DERDZIKOWSKI, SZCZEPANIAK S.C. ul. Piotrkowska 65, 90-422 Łódź tel.: 00 48 42 632 52 25, 630 54 54 fax: 00 48 42 632 51 11 e-mail: [email protected]

Kancelaria Notarialna Małgorzata Z. Król ŁÓDŹ Kancelaria powstała w 1995 r. Zapewnia obsługę notarialną we wszystkich dziedzinach prawa, w szczególności w zakresie prawa cywilnego, rodzinnego, gospodarczego i handlowego. Kancelaria dysponuje nowoczesną infrastrukturą techniczną i jako jedna z niewielu w kraju prowadzi księgi notarialne w formie elektronicznej. Notariusz Małgorzata Z. Król jest profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.

KANCELARIA NOTARIALNA MAŁGORZATA Z. KRÓL ul. Żwirki 19, 90-539 Łódź tel.: (48) 42 6366677 fax: (48) 42 6369797 e-mail: [email protected]

Prowadzący Kancelarię posiada wiedzę, umiejętności praktyczne i bogate doświadczenie w zakresie tworzenia, zarządzania, restrukturyzacji i likwidacji różnego rodzaju podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Przez wiele lat samodzielnie zarządzał albo udzielał pomocy organizacyjnej i prawnej w zakresie prowadzenia różnych firm na terenie kraju i za granicą. Kancelaria powstała w listopadzie 2003 roku. W jej działalności wykorzystywana jest wiedza i doświadczenie prowadzącego, jakie zdobył pełniąc w przeszłości różne funkcje menedżerskie w wielu podmiotach gospodarczych i stowarzyszeniach. Profil działania Kancelarii: • analiza i diagnoza stanu organizacyjnego, finansowego i prawnego podmiotów gospodarczych dla celów restrukturyzacji, postępowań naprawczych i upadłościowych, wniosków kredytowych oraz dotyczących pozyskiwania funduszy strukturalnych z Unii Europejskiej,

• kompleksowe doradztwo prawne i organizacyjne w procesach transformacji własnościowych podmiotów gospodarczych, • sprawowanie bieżącej (stałej i doraźnej) obsługi prawnej spółek prawa handlowego oraz innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz stowarzyszeń • współpraca z ekspertami w dziedzinie finansów, obsługi kapitału, wycen, windykacji, marketingu i consultingu. Kancelaria ściśle współpracuje z Kancelarią Adwokacką Szczepaniak, Derdzikowski, Szczepaniak s.c. w Łodzi, szczególnie w zakresie prawa gospodarczego. KANCELARIA RADCY PRAWNEGO ZYGMUNT WIESZCZEK ul. Piotrkowska 65, 90-422 Łódź tel.: (042) 632 52 25, 630 54 54, 632 51 11 fax: (042) 632 51 11 e-mail: [email protected], www.iurislink.com

Kancelaria Prawnicza „Prokurent” s.c. M. Kmieciak G. Choina J. Rostafiński WARSZAWA Kancelaria prawnicza „PROKURENT” s.c. ukierunkowana jest na obsługę prawną podmiotów gospodarczych. Usługi Kancelarii sprowadzają się w szczególności do: • wykonywania kompleksowego doradztwa prawnego na potrzeby bieżące podmiotów gospodarczych, jak również na potrzeby komercjalizacji i prywatyzacji oraz restrukturyzacji kapitałowej firm; • wprowadzania spółek na rynek kapitałowy, w tym sporządzania audytów prawnych dla potrzeb prospektów emisyjnych, procedowania przed Komisją Papierów Wartościowych i Giełd oraz Giełdą Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.; • regulowania stanów prawnych nieruchomości oraz kompleksowej obsługi transakcji obrotu i gospodarki nieruchomościami w tym lokali;

• obsługi krajowych i międzynarodowych kontra-któw handlowych; • wykonywaniu zastępstwa procesowego przed sądami w tym w postępowaniu arbitrażowymi i administracyjnym. Od 1989 roku Kancelaria skupia w swoim gronie partnerów o wieloletnim doświadczeniu i ugruntowanej wiedzy w zakresie prawa cywilnego, gospodarczego w tym handlowego oraz administracyjnego. Wspólnikami Kancelarii są: Marta Kmieciak – adwokat-radca prawny, były sędzia Sądu Najwyższego oraz główny specjalista ds. legislacji w Ministerstwie Sprawiedliwości. Zajmuje się doradztwem prawnym w zakresie prywatyzacji i restrukturyzacji przedsiębiorstw oraz wprowadzaniem

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Kancelaria Radcy Prawnego Zygmunt Wieszczek ŁÓDŹ

29

akcji spółek do obrotu publicznego. Posiada rozległe i wieloletnie doświadczenia w zakresie prowadzenia przekształceń i fuzji spółek prawa handlowego.

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Grzegorz Choina – adwokat-radca prawny, były sędzia sądów powszechnych oraz główny specjalista m.in. ds. legislacji w Ministerstwie Sprawiedliwości. Specjalizuje się w prawie gospodarczym, w szczególności handlowym, upadłościowym i naprawczym; autor wielu analiz prawnych.

30

Jan Rostafiński – adwokat-radca prawny, były sędzia, współpracownik Ministra Sprawiedliwości. Specjalizuje się w prawie cywilnym, gospodarczym i spółdzielczym oraz w sprawach związanych z nieruchomościami i lokalami. Z racji doświadczenia zawodowego jest również specjalistą z zakresu prawa procesowego cywilnego, reprezentuje podmioty gospodarcze w postępowaniach sądowych i arbitrażowych.

Partnerzy Kancelarii współpracują z zespołem profesjonalnych prawników; adwokatów, radców prawnych oraz doradców podatkowych. W zakresie prac wykraczających poza bieżące zagadnienia prawne oraz ekonomiczne Kancelaria korzysta z doradztwa biegłych księgowych oraz uniwersyteckich prawników i ekonomistów. Prowadzimy obsługę prawną również w języku: angielskim i włoskim. KANCELARIA PRAWNICZA „PROKURENT” S.C. M. KMIECIAK G. CHOINA J. ROSTAFIŃSKI ul. Wiktorska 67 lok. 6, 02-582 Warszawa tel.: (0-22) 854 06 57, 854 06 58, 646 07 96 fax: (0-22) 646 07 95 e-mail: [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] www.prokurent.com

Kancelaria Prawnicza Nowosielski, Gotkowicz, Kosmus i Partnerzy s.c. GDAŃSK Kancelaria Prawnicza Nowosielski, Gotkowicz i Wspólnicy s.c. z siedzibą w Gdańsku, ul. Targ Drzewny 3/7, powstała w 1994 roku. Obecnie w skład Kancelarii wchodzi czworo wspólników: 1. Roman Nowosielski – adwokat, specjalista w zakresie prawa cywilnego, w szczególności dóbr osobistych, reprywatyzacji, prawa autorskiego, prawa prasowego, prawa gospodarczego i administracyjnego, 2. Bogusław Gotkowicz – adwokat, specjalista w zakresie prawa karnego, karnego skarbowego, wykroczeń oraz prawa cywilnego, 3. Bogusław Kosmus – adwokat, specjalista w zakresie prawa cywilnego, prasowego, gospodarczego i karnego – gospodarczego, 4. Halina Gotkowicz-Lipowska – radca prawny, specjalista w zakresie prawa pracy i prawa gospodarczego. Nadto Kancelaria zatrudnia zespół wysoko wykwalifikowanych prawników – aplikantów adwokackich i radcowskich. Zapewniamy obsługę we wszystkich dziedzinach prawa, w szczególności w zakresie prawa cywilnego, go-

spodarczego, administracyjnego – również w językach: angielskim, niemieckim i francuskim. Nasza Kancelaria pozostaje w ścisłych kontaktach ze znanymi w Polsce specjalistami prawa. Korzystamy z ich doświadczeń i wiedzy w naszej pracy. Usługi wykonywane dla stałych klientów obejmują: 1. opiniowanie i doradztwo prawne, 2. reprezentowanie Klientów we wszystkich działaniach, które mogą wywołać skutki prawne, 3. przygotowywanie projektów pism, 4. negocjacje handlowe z kontrahentami Klientów, 5. reprezentowanie Klientów we wszystkich procedurach prawnych. Oferujemy stałą obsługę lub jednorazowe doradztwo. Wybór zależy od potrzeb i oczekiwań naszych Klientów. KANCELARIA PRAWNICZA NOWOSIELSKI, GOTKOWICZ, KOSMUS I PARTNERZY S.C. ul. Targ drzewny 3/7, 80-886 Gdańsk tel.: (0048) 58 346 27 56, 305 29 75 fax: (0048) 58 305 28 55 e-mail: [email protected] www.ng.gda.pl

Spółka powstała z przekształcenia w 2004 r. Spółki Adwokatów i Radców Prawnych Łuciowie, Nachmann i Koksztys S.C. Spółka ta rozpoczęła działalność w styczniu 2000 r. w trzyosobowym składzie; adwokaci Aurelia Koksztys-Łuć i Bartosz Łuć oraz radca prawny Władysław Koksztys. Rok później do spółki przystąpił adwokat Piotr Nachmann. Po śmierci naszego nieocenionego przyjaciela i wspólnika mecenasa Władysława Koksztysa na rok czasu do spółki przystąpiła adwokat Anna Jechalska a później Adwokat Tomasz Nowako-wski. W najbliższym czasie spółka poszerzy skład osobowy o nowego wspólnika we Wrocławiu. Spółka stale współpracuje z adwokatem Sławomirem Ciemnym w Warszawie. Spółka od początku starała się działać kompleksowo, powierzając poszczególnym wspólnikom specjalizację w różnych dziedzinach prawa. Dzięki temu w ciągu trzech lat uzyskała stabilną pozycję na lokalnym rynku usług prawniczych. Kolejnym krokiem było wyjście poza Jelenią Górę i otwarcie oddziału we Wrocławiu. Aktualnie spółka stale obsługuje kilkanaście różnego rodzaju podmiotów między innymi gminę, niepubliczny zakład opieki zdrowotnej, dealera samochodów, miejski zakład wodociągów oraz cały szereg spółek prawa handlowego różnych specjalności. Spółka uczestniczyła w nowatorskich projektach przekształceniowych, między innymi w jednej z pierwszych w Polsce całkowitej prywatyzacji publicznego szpitala. Partnerzy spółki indywidualnie prowadzą sprawy ze wszystkich dziedzin prawa starając się jednak specjalizować w wybranych zagadnieniach. Położenie Jeleniej Góry na styku trzech granic sprzyja również aktywności w zakresie szeroko rozumianej pomocy prawnej świadczonej obcokrajowcom. Dzięki oddziałowi we Wrocławiu spółka ma pełne zabezpieczenie w dostępie do Sądu Apelacyjnego oraz KRS. Spółka posiada komfortowe zaplecze lokalowe i techniczne. Od stycznia 2005 r. siedziba spółki została przeniesiona do nowo zakupionego lokalu wyposażonego w sieć komputerową, dostęp do systemu informacji prawnej oraz pełny dostęp internetowy. W nowym lokalu dostępne są dwie sale konferencyjne dzięki którym poprawił się komfort przyjmowania klientów. PARTNERZY Aurelia Koksztys-Łuć (adwokat, Jelenia Góra) Studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim ukończyła w 1994 r. pracą magisterską w zakresie prawa handlowego pod kierunkiem profesora Józefa Frąckowiaka:

„Europejska spółka akcyjna na tle rozwiązań polskich, niemieckich i angielskich”. W trakcie studiów przebywała pół roku na stypendium fundowanym przez DAAD w Niemczech zbierając materiały do pracy magisterskiej. W latach 1994 –1996 odbywała aplikację sądową w Sądzie Okręgowym w Jeleniej Górze. Następnie w latach 1996-1999 odbyła aplikację adwokacką w Spółce Adwokackiej BGJ w Jeleniej Górze zakończoną egzaminem z wynikiem bardzo dobrym. W 2003 r. ukończyła studia podyplomowe na Uniwersytecie Wrocławskim w zakresie prawa europejskiego. Praktykę adwokacką rozpoczęła w styczniu 2000 r. jako wspólnik założyciel. Specjalizuje się w kompleksowej obsłudze podmiotów gospodarczych, w szczególności spółek z udziałem podmiotów niemieckojęzycznych. Od 2004 r. została wpisana na listę adwokatów niemieckojęzycznych polecanych przez konsulat niemiecki i austriacki. Dodatkowo specjalizuje się w sprawach cywilnych oraz rodzinnych. Bartosz Łuć (adwokat, Jelenia Góra) Studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim ukończył w 1994 r. pracą magisterską w zakresie prawa finansowego pod kierunkiem profesor Krystyny Sawickiej: „Polski podatek od towarów i usług na tle rozwiązań europejskich”. W trakcie studiów przebywał pół roku na stypendium fundowanym przez DAAD w Niemczech zbierając materiały do pracy magisterskiej. W latach 1994 –1996 odbywał aplikację sądową w Sądzie Okręgowym w Jeleniej Górze. Następnie w latach 1996-1999 odbył aplikację adwokacką w Spółce Adwokackiej BGJ w Jeleniej Górze zakończoną egzaminem z wynikiem bardzo dobrym. W 2003 r. ukończył studia podyplomowe na Uniwersytecie Wrocławskim w zakresie prawa europejskiego. Praktykę adwokacką rozpoczął w styczniu 2000 r. jako wspólnik założyciel. Specjalizuje się w sprawach cywilnych odszkodowawczych oraz karnych związanych z dochodzeniem roszczeń odszkodowawczych. Dodatkowo prowadzi sprawy administracyjne. Piotr Nachmann (adwokat, Jelenia Góra) Studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim ukończył w 1995 r. pracą magisterską w zakresie prawa pracy pod kierunkiem profesora Herberta Szurgacza: „Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy”. W czasie studiów prawniczych praktykował w Kancelarii Adwokackiej Consensus we Wrocławiu. W latach 1996-2000 odbył aplikację adwokacką w Spółce Adwokackiej B&B

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Adwokacka Spółka Partnerska Łuć, Nachmann, Nowakowski i Koksztys JELENIA GÓRA

31

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK 32

w Kamiennej Górze i Wałbrzychu zakończoną egzaminem z wynikiem bardzo dobrym. Równolegle w latach 1995-1998 pracował naukowo na Uniwersytecie Wrocławskim (publikacje m.in. : „Pojęcie i rodzaje klauzul konkurencyjnych”, Praca i zabezpieczenie społeczne, 1997/1/18, „Instytucja zakazu konkurencji w prawie polskim” Monitor Prawniczy 1996/10/363). W 2003 r. ukończył studia podyplomowe na Uniwersytecie Wrocławskim w zakresie prawa europejskiego. Praktykę adwokacką rozpoczął w 2001 r. Specjalizuje się w kompleksowej obsłudze podmiotów gospodarczych oraz w sprawach karnych - gospodarczych. Dodatkowo prowadzi sprawy cywilne i pracownicze. Tomasz Nowakowski (adwokat, Wrocław) Studia prawnicze na Uniwersytecie Wrocławskim ukończył w 1998 r. pracą magisterską w zakresie prawa międzynarodowego pod kierunkiem profesora Jana Kolasy: „Orzeczenie wstępne Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich”. W latach 1998-2002 odbył aplikację adwokacką w Kancelarii Adwokackiej Adwokata Bogdana Marii Herdacha w Wałbrzychu. Praktykę adwokacką rozpoczął w 2002 r. Od 2004 r. jest partnerem spółki. Biegle włada językiem angielskim oraz językiem niemieckim

w stopniu podstawowym. Reprezentuje spółkę we Wrocławiu. Specjalizuje się w sprawach cywilnych – odszkodowania i sprawy ubezpieczeniowe. Ponadto zajmuje się obsługą podmiotów gospodarczych. ADWOKACKA SPÓŁKA PARTNERSKA ŁUĆ, NACHMANN, NOWAKOWSKI I KOKSZTYS Siedziba: ul. Grottera 12/1/2, 58-500 Jelenia Góra tel./fax: (0048) 75 75 356 30/40 e-mail: [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] www.adwokaci-online.pl Oddział: Plac Muzealny 10/3, 50-035 Wrocław tel./fax: (0048) 71 78 48 012 Stała współpraca: Adw. Sławomir Ciemny Warszawa, tel./fax: (0048) 22 828 76 42/43

Kancelaria Radców Prawnych Biel, Poczobut - Odlanicki Spółka Partnerska SZCZECIN Anna Biel ukończyła w 1984 r. Wydział Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego. Do 1988 roku aplikant, asesor, a następnie sędzia Sądu Rejonowego w Legnicy. Od 1988 roku radca prawny, a także adwokat (nie wykonujący zawodu). Anna Biel jest członkiem zespołu do spraw utworzenia Pekao Bank Hipoteczny S.A. z siedzibą w Szczecinie oraz sędzią Wyższego Sądu Dyscyplinarnego KIRP. Specjalizacja: prawo bankowe, handlowe. Sławomir Poczobut-Odlanicki ukończył w 1989 r. Wydział Prawa Uniwersytetu Gdańskiego. W 1991 roku zdał egzamin sędziowski, a w 1993 roku rozpoczął pracę w Departamencie Prawnym Centrali Pomorskiego Banku Kredytowego S.A. Od 1995 roku jest radcą prawnym. Specjalizuje się w szeroko pojętym prawie gospodarczym, ze szczególnym uwzględnieniem prawa bankowego, prawa papierów wartościowych, ustaw antymonopolowych i postępowań o udzielenie zamó-

wienia publicznego. Jest sędzią Sądu Giełdowego przy Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Był także sędzią Sądu Polubownego przy Centralnej Tabeli Ofert S.A. w Warszawie. Specjalizacja kancelarii: prawo gospodarcze ze szczególnym uwzględnieniem prawa bankowego, handlowego, budowlanego, antymonopolowego, papierów wartościowych, windykacja należności. KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH BIEL, POCZOBUT-ODLANICKI SPÓŁKA PARTNERSKA ul. Piotra Skargi 23, 70-487 Szczecin tel.:+ 48 91 423 9235, 43167(80-88). fax :+48 91 4316789 e-mail: [email protected] [email protected]

Kancelaria Adwokacka Adwokat Joanna Lange Gutarowicz SZCZECIN Polski. Z podmiotami zagranicznymi współpracuje w języku niemieckim. KANCELARIA ADWOKACKA ADW. JOANNA LANGE GUTAROWICZ ul. Bol. Krzywoustego 3, 70-244 Szczecin tel.: (091) 434 55 66 , 434 55 82, fax: (091) 434 75 08 e-mail: [email protected]

Kancelaria Adwokacka Adwokat Elżbieta Nowak KOSZALIN Kancelaria Adwokacka Elżbiety Nowak aktywnie działa od grudnia 1990 r., jako jedna z pierwszych prywatnych kancelarii w Koszalinie. W ramach powiązań rodzinnych ściśle współpracuje z Kancelarią Adwokacką Dominika Maciołka (ojca) oraz Kancelarią Adwokacką Andrzeja Nowaka (męża). Kancelaria adwokat Elżbiety Nowak zajmuje się sprawami cywilnymi, gospodarczymi, obsługą spółek prawa handlowego w zakresie prowadzonej przez nie działalności, zagadnieniami prawa europejskiego, a także sprawami karnymi oraz rodzinnymi. Adwokat Dominik Maciołek posiada długoletnią praktykę w zakresie spraw cywilnych, administracyjnych oraz karnych. Adwokat Andrzej Nowak prowadzi sprawy z zakresu prawa gospodarczego i karnego (w szczególności sprawy karne gospodarcze) oraz handlowego. Jest on autorem jednego z pierwszych komentarzy do Kodeksu Handlowego (Polski Dom Wydawniczy „Ławica” Warszawa/Poznań 1992). Rodzinna współpraca pozwala na kompleksową obsługę klientów krajowych i zagranicznych (adwokat Elżbieta Nowak – język angielski, rosyjski, adwokat Dominik Maciołek – język niemiecki, adwokat

Andrzej Nowak – język rosyjski), zapewniając obsługę we wszystkich wskazanych dziedzinach prawa. Kancelaria Adwokacka Elżbiety Nowak od wielu lat prowadzi obsługę klientów krajowych i zagranicznych, świadcząc pomoc prawną i reprezentując podmioty zagraniczne w polskich spółkach prawa handlowego. Utrzymuje ścisły kontakt z wieloma adwokatami i radcami prawnymi, pracującymi w dużych kancelariach prawniczych polskich i zagranicznych, wymieniając doświadczenia i wiedzę przydatną do rozwiązywania konkretnych problemów prawnych. Nadto w zakresie prac wykraczających poza zagadnienia bieżących zagadnień prawnych i ekonomicznych, Kancelaria korzysta z doradztwa biegłych księgowych, ekonomistów, a w przypadkach obligatoryjnego udziału, także z usług współpracujących z kancelarią tłumaczy przysięgłych języka angielskiego, niemieckiego oraz rosyjskiego. KANCELARIA ADWOKACKA ADWOKAT ELŻBIETA NOWAK ul. Zwycięstwa 147/4, 75-604 Koszalin, tel./fax: (0-94) 3462046 e-mail: [email protected]

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

Kancelaria Adwokacka adwokat Joanny Lange Gutarowicz jest kancelarią indywidualną. Swoją działalność rozpoczęła we wrześniu 1997 r. Adwokat Joanna Lange Gutarowicz jest członkiem składu Sądu Dyscyplinarnego przy Okręgowej Izbie Adwokackiej w Szczecinie. Kancelaria zajmuje się prowadzeniem spraw z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego, rodzinnego i karnego. Prowadzi obsługę klientów zagranicznych, w szczególności z Niemiec, na terenie całej

33

PREZENTACJA WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z NAMI KANCEL ARII Z SIECI PRAGMA

PREZENTACJA CZŁONKÓW MIĘDZYNARODOWEJ SIECI KANCEL ARII PRAWNICZYCH IURIS LINK

www.pragma-eu.com

34

Europejska Sieć kancelarii prawniczych PRAGMA (www.pragma-eu.com) powstała z inicjatywy czterech kancelarii, które po dziesięcioletniej współpracy postanowiły połączyć swe siły w celu sprostania wymaganiom rozwijającej się nowej Europy oraz narastających procesów globalizacyjnych. W wyniku połączenia powstała Sieć kierująca się filozofią polegającą na zapewnieniu każdemu z klientów wyczerpującej oraz pragmatycznej porady prawnej. Szerokiemu zakresowi działalności Sieci odpowiada duża liczba przynależących do niej kancelarii, do których zaliczają się:

CZŁONKOWIE SIECI PRAGMA FRANCJA (18 biur) JC COULON PARTENAIRES 217, Rue du Faubourg St Honoré, 75008 PARIS Tel: +33 1 45 63 16 00 Fax: +33 1 45 63 21 02 [email protected]

60-66 Wardour Street LONDON W1F OTA Tel: +44 20 74 39 39 61 Fax: +44 20 77 34 24 79 [email protected] www.gernix.co.uk

POŁUDNIOWA AFRYKA WŁOCHY (7 biur) INTERCONSULTING Via Cordusio, 2, 20123 MILANO Tel: +39 02 863 31 11 Fax: +39 02 890 135 55 [email protected] www.interconsulting.mi.it

HISZPANIA MANUBENS Y ASOCIADOS Avda Diagonal, 682, 3�planta, 08034 BARCELONA Tel: +34 93 206 35 90 Fax: +34 93 204 29 61 [email protected] www.manubensasoc.com

PORTUGALIA (2 biura) CECILIA CARIA MENDES ADVOGADOSA v.Estados Unidos da America, 110-B, 1700-179 LISBOA Tel: +35 1 21 780 34 50 Fax: +35 1 21 780 34 53 [email protected]

WIELKA BRYTANIA GERSTEN & NIXON SOLICITORS National House

NIEZALEŻNE ZRZESZENIE ADWOKATÓW POŁUDNIOWEJ AFRYKI PO Box 943, Umhlanga 4320 Suite 303, 3rd Floor Momentum House, 125 Prince Alfred Suite, DURBAN 4001 Tel: +27 31 332 4802 Fax: +27 31 332 4818 [email protected] www.iaasa.co.za

IZRAEL RAZIEL, UZDIN & CO 52, lbn Guirol st., TEL-AVIV ISRAEL 64364 Tel: +972 36 95 63 63 Fax: +972 36 96 41 22 [email protected]

POLSKA KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH CELICHOWSKI, SZYNDLER, WIĘCKOWSKA S.C. ul. Szkolna 5/15, 61-832 POZNAŃ Tel.: +48 61 852 32 61, 852 18 15 Fax: +48 61 852 32 62 [email protected] www.kancelaria-csw.pl

WSPÓŁPRACA Z SIECIĄ PRAGMA: BRUKSELA

USA, NOWY JORK

A.D.I.E. (Europejska Agencja Informacyjna ) Rue de la Source, 46, 1060 BRUXELLES Tel: +32 2 644 58 21 Fax: +32 2 644 58 22 [email protected]

G.C.Consultants Inc. 444, Madison Avenue, Suite 1206 NEW YORK NY 10022 Tel: +1 212 310 93 11 Fax: +1 212 310 93 16 [email protected]

Avv. Carlo Forte Rue Souveraine, 95, 1050 BRUXELLES Tel: +32 2 514 12 08 Fax: +32 2 514 26 32 [email protected]

URUGWAJ

TS TAX Advisors SA Palazzo Gargantini – Riva Albertolli, 1 CP 3464, CH-6910 LUGANO Tel: +41 91 912 50 50 Fax: +41 91 912 50 60 [email protected]

SPOTKANIE PRZEDSTAWICIELI SIECI W WARSZAWIE W DNIU 22 KWIETNIA 2005 Przedstawiciele Międzynarodowej Sieci Kancelarii Prawniczych IURIS LINK oraz przedstawiciele Sieci PRAGMA spotkali się w dniu 22 kwietnia 2005 r. na konferencji w Warszawie. Jedym z tematów dyskusji była planowana wstępnie na listopad konferencja dla biznesmenów, która ma zostać poświęcona tematyce związanej z zabezpieczeniem roszczeń. Poruszono również kwestie wiążące się z długofalową współpracą między Sieciami, której zasadniczym celem ma być stworzenie obsługi prawnej na najwyższym pozio-

mie dla podmiotów gospodarczych zainteresowanych działalnością zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie Europy.

PREZENTACJA WSPÓŁPRACUJĄCYCH Z NAMI KANCEL ARII Z SIECI PRAGMA

LUGANO

GUSTAVO VENTURA La Cumparsita, 1373 Oficina 302, 11100 MONTEVIDEO Tel: +59 82 900 83 68 Fax: +59 82 900 88 37 [email protected]

35