Lautxantiloi

. ZIKLOA: . MAILA IZENBURUA ETA ARLOA URDINEZ, ETAPAKOA; BERDEZ, ZIKLOKOA; BELTZA: GELAKOA ARLOAREN SARRERATIK DIREN ASPEKTUAK :

HONETAN LANTZEN SEKUENTZIA HONETAN LANTZEN SEKUENTZIA LANTZEN DIREN ARLOKO ETA DIREN OINARRIZKO GAITASUNAK: ETAPAKO HELBURUAK:

SEKUENTZIA HONETAN LANTZEN DIREN ZIKLOKO SEKUENTZIA HONETAN ERABILIKO DITUGUN EDUKIAK ZIKLOKO EBALUAZIO IRIZPIDEAK

ZER (GELAN LANDUKO DITUGUN EDUKIAK)

NOLA (PROZEDURAK, MATERIALAK, TALDEKATZE ERA..)

ZERTARAKO (BIZITZARAKO ETA ESKOLARAKO)

1

1. ZIKLOA: 1. MAILA MATERIA ETA INDARRA: ZIRRIBORROA (energia ez) (URDINA: ETAPA; BERDEA: ZIKLOA; BELTZA: GELA) ARLOAREN SARRERATIK DIREN ASPEKTUAK : -

-

LANTZEN SEKUENTZIA HONETAN LANTZEN SEKUENTZIA DIREN OINARRIZKO GAITASUNAK: LANTZEN DIREN trataera (egunero - Zientzia-teknologia eta osasun HELBURUAK:

Informazioaren jasotzen duguna) Ikaskuntza esanguratsua bizitzako esperientziarekin lotuta Arazoei irtenbidea bilatzeko ahalmena Jarrera egokiak garapen pertsonala orekatua izan dadin Autonomia pertsonala Partaidetza Ulertzeko eta interpretatzeko tresnak Galderak egitea eta erantzunak bilatzea Prozedurak: behatzea, informazioa kudeatzea, hausnartzea…, metodo zientifikoaren ildotik. Informazioa komunikatu eta sintesiak egin Osotasuna: ikerketak, bisitak, esperimentuak…, era global batean Lan-taldeak IKT

-

kulturarako gaitasuna Ikasten ikasteko gaitasuna Matematikarako gaitasuna Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko gaitasuna Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna Gaitasun digitala

HONETAN ETAPAKO

2., 7., 8., 11., 12., 9.- Zenbait material, substantzia eta objekturi buruzko oinarrizko ezaugarrien ezaguera erabiltzea, eta ezagutza zientifiko-teknikoan aurrera egitea, aldez aurretik erabakitako helburua duten proiektu, gailu eta tresnak sinpleak planifikatu eta gauzatzeko

2

SEKUENTZIA HONETAN SEKUENTZIA HONETAN ERABILIKO DITUGUN ZIKLOKO EBALUAZIO LANTZEN DIREN ZIKLOKO IRIZPIDEAK 8. Indarrek objektuetan dituzten begi-bistako ondorioak hautematea, eta materialen funtsezko EDUKIAK 6. eduki multzoa. Materia eta energia: – Ingurumenaren zenbait arazoren aurrean, banakako eta taldeko jarrera arduratsuak sortzea. – Materialen aniztasuna. Oinarrizko irizpideen arabera sailkatzea: agregazio-egoera, egitura, kolorea, forma, plastikotasuna eta abar. – Hondakinak, objektuak eta substantziak murriztea, berrerabiltzea eta birziklatzea. – Indarra aplikatzeak dakartzan ondorioei behatzea. Norabide bereko indarrak. Ukipen-indarrak eta urrutiko indarrak. – Energia-iturri batek izan ditzakeen erabilera eta baliagarritasun askotarikoak aztertzea. (hau 2. mailan) – Energia: era arrazionalean erabiltzen hastea. Etxean eta eskolan energia aurrezten lagunduko duten neurriak proposatzea.(hau 2. mailan) – Soinua hautematea. Soinuaren transmisioa zenbait ingurunetan. Zarata eta kutsadura akustikoa, hura murrizteko neurriak. (hau ez) – Lan-taldeetan, ohiko elementuei buruzko esperientzia errazak egitea, ezagutza zientifikoarekin lanean

ezaugarriak identifikatzea, aztertzea eta azaltzea, eta ezaugarriok bere eguneroko erabilerarekin lotzea. 8.1. Ea antzeman eta ezagutzen dituen eguneroko bizitzako material eta substantzien ezaugarri fisikoak (kolorea, usaina, egitura, pisua/masa, gogortasuna, beste elementuekin konbinatzeko/nahasteko gaitasuna eta abar). 8.2. Ea lotzen dituen ezaugarri horiek eta objektu zein materialek dituzten erabilerak, inguruko hurbileko adibideak emanez (Relaciona estas características con los usos a los que se destinan, poniendo ejemplos de su entorno). 8.3. Ea ezagutzen dituen behaketak egiteko oinarrizko tresnak. Ea dakien tresna horiek erabiltzen. 8.4. Ea ematen duen noranzko bereko indarren, ukipen- indarren eta urrutiko indarren adibiderik (Pone ejemplos de fuerzas que actúan en la misma dirección, en contacto o a distancia sobre los objetos). 10. Fenomenoen, behaketen edo bizitza natural zein sozialeko gertakarien inguruko informazioa biltzea eta galdera egokiak egitea, bere hurbileko inguruan behaketa sistematikoen arauak jarraituta zenbait tresna eta erregistro argiak erabiliz. 10.1. Ea interesik eta jakin-minik duen behaketaren bidez inguruko elementuak ezagutu eta identifikatzeko. 10.2. Ea egiten dituen erregistroak; interpretatzen dituen grafiko errazak, eta erabiltzen dituen informazioa bilatzeko oinarrizko tresnak. 10.3. Ea egiten duen, espazio oso ezagunetan, objektuen kokalekua deskribatzeko krokis sinplerik (hau ez dugu egingo) 10.4. Ea egiten dituen behatutako fenomenoei buruzko informazio aipagarria lortzeko bide diren galderak. 10.5. Ea aipatzen dituen gertakari eta fenomeno argiei buruzko antzekotasunak eta desberdintasunak. 11. Hainbat testuingurutan, talde-lanean aritzen da helburu komunak lortzeko; lankidetza eta errespetu jarrerak aintzat hartzen ditu, eta ez du onartzen, taldekideen arteko berdintasuna abiaburu hartuta, inolako bereizkeriarik. 11.1. Ea aktiboki hartzen duen parte talde-lanean. 11.2. Ea trukatzen dituen ideiak, sentimenduak eta proposamenak. 11.3. Ea taldekideekin berdintasunez eta errespetuz aritzen den lankidetzan. 11.4. Ea egiaztatu eta balioesten dituen beste pertsona batzuek emandako azalpenak. 11.5. Ea aurrera egiten duen adostasunak lortzeko elkarrizketa- eta komunikazio-estrategia

3

hasteko. – Lanerako materiala txukuntzea eta mantentzea.

zaintzea,

eraginkorrak erabiltzen, jardunbide demokratikoaren oinarrizko printzipioak betez. 11.6. Ea bere ideiak era lasai eta baketsuan defendatzen ikasi duen, baina uste osoz. 12. Bizikidetza demokratikoaren funtsezko zenbait balio ezagutzen ditu; batik bat, eskolan bete beharrekoak; eta, halaber, herritarrek bete beharreko oinarrizko arauak bete beharraren premiaz ohartzen da. 12.1. Ea ezagutzen dituen eskolako bizikidetza-arau oinarrizkoak. 12.2. Ea ematen dituen bere ideiak eta baliatzen den elkarrizketaz barne-arauak adostasunez hobetzeko. 12.3. Ea balioesten dituen arauak, bizikidetza baketsua bermatzeko eta gatazkak ekiditeko bitarteko diren aldetik.

4

ZER (GELAN LANDUKO DITUGUN EDUKIAK)

NOLA (PROZEDURAK, MATERIALAK, TALDEKATZE ERA..)

1.-Galdera: Zerez egina daude gauzak? 1.- Talde handian. Horma-irudi batean jasoko Hipotesiak: Adibidea: Objektuak , material eta substantziak zerrendatu (guk interesatzen OBJEKTUAK ZEREZ EGINA? zaizkigun material edo sustantziak sartuz): adibidez: Mahaia, liburua, klariona, ura, gatza, olioa, kola, txokolatea, esnea, xaboia, kafea, hondarra, eta abar….., 2.- Galdera: Nola jasoko genuke, era ordenatu batean material edo subtantzi horien ezaugarriak? Hipotesiak egin . Azukrea, gatza, irinaren…., partikulak ikertuko dira: gogorrak edo bigunak. Egurraren forma??? Hasieran: enborra

ZERTARAKO (BIZITZARAKO ETA ESKOLARAKO) dira. Eskolarako: erakusketan horma-irudiak eta txostena jartzeko.

Gaitasun zientifikoa garatzeko (hipotesiak eginkontrastatuberria, 2.- Talde handian diseinatu: azkenenean “sarrera hipotesi bikoitzeko” koadroa egin beharko da. Eredua (edo hiztegia….,) bertikalki) Materialak, Inguruneko Ezaugarriak substantziak Forma Kolorea Pisua Usaina Gogortasuna Nahasteko elementuak gaitasuna ezagutzeko eta interesa pizteko Binaka lan egiten ikasten joateko

3.- Esperimentatzen koadroa osatzen 3.- Behar diren materialak: pisua, erregela, lupa, lastotxoa, Erregistroak lijak, haria ..,, eta substantzia desberdinak. joan egiten ikasten Materialak (Mediatekan):“El gran libro de los joateko experimentos” 63 or.

5

“Experimentos científicos”-Everest-Usar los materiales, 30.or. Cortar y dar forma (gogortasuna) “Experimentos-El gusto y el olfato” 20. orr. ¡Menudo olfato! (usaina) “La ciencia es fácil-Ceac” Hau Karmelek dauka. Hacer disoluciones. 218 orr. (nahasteko gaitasuna)

Tresna ezberdinen erabilera ikasten joateko

Jeneralizatzen ikasten joateko

4.- Binaka edo banaka banatzen zaie. Koadroa interpretatu 4.- Gure koadroan agertzen ez den eta gero, praktikan ikusiko dute beraien hipotesiak Grafikoak substantzia batekin fitxa-koadroa guk zuzenak diren ala ez. Ebaluazioa interpretatzen eman beraiek osatzeko (adibidez: ikasten joateko azukrea) egiten 5.-Liburu honetatik: “100 esperimentos científicos” 91. Behaketa 5.- Materiala eta indarra lotu: orrialdearena egin. ikasten joateko grafikak interpretatu. Materialaren Banaka edo binaka: hipotesiak egin, bertan dagoen grafika ezaugarriak ze ondorioak dituzte? interpretatu eta praktikan ikusi. Pilota desberdinak behar Norberaren dira. autonomia garatzeko 6.- Banaka koadrotxo batean: ebaluazio moduan (agian txokoetan daudenean) Zertarako erabiltzen dira material 6.- Ezaugarriak eta erabilera lotu eta substantziak hauek?. Adibidez: plastikoa, fristala, azukrea. Ebaluazioa

7.Indarrak: ukipenak urrutikoak:imanekin lan egiten.

7.- “La ciencia es fácil” 27. orr.ko esperimentua (Liburu hau Gizartearen eta Karmelek dauka) ulertzen “Mi primer libro de pilas e imanes” : esperimentu testuak joateko

6

desberdinak agertzen dira.

7.- Fenomeno atmosferikoei albisteak ekarri eta komentatu

Ahozko hizkuntza zientifikoa Denon artean albisteak ekarri, egunkariak begiratu…., eta garatzeko buruz grafikoak egin IKTak erabiliz: euria, tenperatura, eguzki Galderak egiten orduak…., ikasten joateko Sintesiak ikasten joateko

8.- Ikasi dugunari buruz galderak egin

9.- IKT: txostena prestatu

4. mailako geletan aurkezteko galdetegia prestatu prestatu beharko dute (banaka edo binaka). Erantzunak ere prestatu egin behar dira (IKT-Word) Aldez aurretik 4. mailako tutoreari dena emango zaio ikasleak presta dezaten 9: azala, grafikoak, galdetegia….,

7

2. ZIKLOKO INGURUNEA MAILA

3. MAILA

3. MAILA

PROIEKTUA

ELIKADURA, OSASUNA ETA GARAPEN PERTSONALA EUSKAL PERTSONAIAK ETA KULTURA

EDUKIEN ATALAK 3. ATALA (2- 6: zerbait) OSASUN ETA GARAPEN PERTSONALA

5. ATALA (1: zerbait) ALDAKETAK DENBORAN ZEHAR

3. MAILA

4. MAILA

KUTSADURA, BERZIKLAPENA ETA ENERGIA

GIPUZKOA EUSKAL HERRIAN

LANBIDEAK ETA TEKNOLOGIA (Aurten hemen: 09/10: 3. hiruhilabetean)

4. MAILA

EUSKAL HERRIKO EKOSISTEMAK

2.4. 3.1, 3.2, 3.3, 3.4 4.2 eta 10. osoa 2.4 6.5. 7.1, 7.3, 7.4, 7.5, eta 10. osoa

1.2, 6. ATALA 2.4 MATERIA ETA ENERGIA 4.1, 8.1, 1.eta 4. ATALAK 1.1. INGURUNEA ETA HURA 2.4. IRAUNARAZTEA5.1, PERTSONAK, KULTURA ETA GIZARTE6.1, ANTOLAKUNTZA

4. MAILA

EBALUAZIO IRIZPIDEAK ARLOKO AZPIGAITASUNAK

7. ATALA (2-4: zerbait) OBJETUAK, MAKINAK ETA TEKNOLOGIA

2. ATALA

1.3, 1.4, 1.5 4.2, 4.3, 4.4. 8.2, 8.3, 8.4, 8.5. eta 10. osoa

5.2, 5.3, 5.4, 5.5 6.2, 6.3, 6.4 eta 10. osoa

2.4 4.5 7.2. 9.1, 9.2, 9.3, 9.4 eta 10. osoa 1.1. 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5 eta 10. osoa

IZAKI BIZIDUNEN ANIZTASUNA

8

NOLA JARRAIT U

ORAIN ARTE EGIN DUGUNA

ZER IKASI DUGU?

(gureak eta beraienak)

INGURUNEKO GAIA

DVD BIDEO, IKT JARDUERAK

PLASTIKA

HIZTEGI ETA ENTZIKLOPEDIE N ERABILERA

BEHAKETA

INFORMAZIO TESTUEN IRAKURKETA

IRTEERAK

INFORMAZIOA BILATU (INTERNET, MEDIATEKA, IKASLEEN EKARPENAK, ADITUAK..,)

ESPERIMENTUAKMANIPULAZIOAK

IRAKASLEARE N AURKEZPENA (AZALPENA, DVD, ELKARRIZKET A)

ALBISTEAK

GAITASUNAK: OROKORRAK ETA OINARRZIKOAK

IKASLEEN HIPOTESIAK PROPOSAMENA K ETA GALDERAK

MATEMATIKA JARDUERAK

EKOIZPENAK ETA APLIKAZIO PRAKTIKOAK

BIZITZARAKO: - Dieta orekatuta egin - Gaixotasunak detektatu - Gutxiago koontsumitu - Ingurunea zaindu - Bidaiak, irteerak prestatu - Objetuak konpondu..., -

HIZKUNTZA: - Azalpenak eman gelan edo besteetan - Txostena prestatu - Kanpainak.....

AUTOEBALUAZIOA

ERAKUSKETA K

-

MATEMATIKA: Aurrekontuak egin Maketak egin Takometroa..., ikertu Fakturak ulertu Grafikak

-

IKT: Aurkezpenak Power Pointen, bideoan..., Gida turistikoak Fitxategiak Txostenak

EBALUAZIOA

9