Kachintodayusa.2008.august December

August 2008

Website: www.kachintodayusa.org

Ningbaw Ningla Hpaji (Leadership Qualification): Maran Bawk La Saturday, August 09, 2008 –

mi a matu ahkyak dik rai nga ai.N hkamkaja yang, rawt mayu ai ten n lu rawt, sa mayu ai de n lu galaw rai, ahkaw ahkang ginlut mat chye nga ai. Hkamja yang she, baw nu zet let na, myit rawt na, hpa galaw tim gasang galang kahpring kahpran galaw lu na rai nga ai. Miwa demokresi gumsan mungdan woi gaw ai Dr. Sun Yet Son gaw, hkam n kaja nna, shi a magam rai nngut yang, asak (59) ning hta n nga mat wa sai. Dai majaw dai ni du hkra shi a Sun Min Chyu Yi lam masa rai n awng dang ai hpe mu lu ai.

Ningbaw ningla ngu ai gaw, kaning re hpe ngu ai kun? Yu maya ningbaw, masha lachyawk mi a ningbaw, n hkru n kaja kasu kamawng ni a ningbaw, lagut damya ningbaw ni hpe nigbaw ningla n ngu ai. Ningbaw ningla ngu ai gaw, makam (belief) langai, masa lam (principle langai, bandung (aim and objecitive) langai hte galung shakut galaw sa wa ai wuhpung wuhpawng hpe woi awn ai masha hpe nga ma ai. Mungkang labau hta, laklai awng dang ai ningbaw ningla ni a prat labau hpe hkaja yu yang, dai ningbaw ningla ni gaw, lawa de na hte hkum tsup ai hpe maram mu mada lu ai.

1. Hkumhkrang Hkamja lam (Physical Strength)

Hkumhkrang hkamja lam ngu ai gaw, nau n ahkyak na shadu ai raitim, kaja wa nga yang, ningbaw ningla langai

Sir Winston Churchil, Charles de Gaulle, Ho Chi Min, Ronald Reagan zawn re ningbaw ningla ni gaw, hkamja ai majaw, asak 80, 90 du hkra, amyu hte mungdan a matu galaw lu ma ai. Dai majaw, hkamja hkra, hkam ja lam hkan ra ai. Shamu shamawt, galaw hkawm sa, lu sha ai lam shagu hta sadi ra ai Shakut ra ai.

2. Machye Machyang (Intellecutual Strength)

Hpaji

Machye Machyang hpaji ngu ai gaw, shingyim masha a npawt nhpang langai mi rai nga ai. Dai ni mungkan e, ndai daram rawt galu kaba wa ai gaw, hpaji a majaw rai ngai ai. Hpaji machye machyang grau ai wa, masha hta grau nna, machye machyang hpang hkrat ai wa gaw, masha hta hpang hkrat na sha rai nga ai. Ningbaw ningla langai mi gaw, lam magup hku nna, yawng hta grau chye grau chyang ra nga ai. Tinang nan, hpaji hta hkum tsup ra nga ai. Dai ni na, hpungtang jak hpaji (Science and Technonology) prat, mungkan ting galung galaw ai (Globalization) prat ndai hta, Laika hpaji machye machyang loi li

chye ai hte masha hpe n lu wai awn mat sai. Npawt nhpang hpaji (Basic Education), dakkasu hpaji (Higher education), magup sumhpa hpaji (General Knowledge) ni chye chyang ra nga ai. Grau nna, myu hte mungdan hpe woi awn na ningbaw ningla ni gaw mung masa hpaji (political philosophy) chye chyang ra nga ai. Dai majaw, jawng atsawm n lu lung la ai ni gaw, dai hpaji ni hpe hkaja la ra ai. Laika grai hti ra ai. Tut e sawn sumru nga ra ai. Nhtu ayan garan ai zawn, bawnu hpe ayan shalet ya ra nga ai. Miwa ga malai mi hta: Masha gaw si ai shani du hkra shat sha ra ai zawn, si ai shani du hkra hpaji sharin ra ai ngu, shadum jahprang tawn nga ai.

3. Makam (Faith)

Ningbaw ningla langai mi gaw, tengman ai makam (true faith), ngang kang ai makam (sound faith), kaja wa tatut galaw lu ai makam nga ra ai. Tinang hkam la ai makam gaw, jaw nga ai kun? Shut nga ai kun? Kaja wa tengman ai makam re ai kun? N teng n man ai makam rai nga ai kun? Ngu ai hpe tinang a baw nu machye machyang hte dinglik chye ra ai. Grau nna myu hte mungdan hpe woi awn sa wa na ningbaw ningla ni gaw, tengman ai mung masa makam (political philosophy) hte jasat jasa (idealism) langai mi hta ngang ngang kang kang tsap na woi awn sa wa ra ai. Awng dang hkra ladat amyu myu shaw nna woi galaw sa wa ra ai. Mungkan labau hta, shut ai makam, sawt ai lam masa ni hpe woi galaw ai majaw, hti n dang ai shinggyim masha ni a asak hte ja gumhpraw sutgan law law sum hten ma sai hpe mu chye lu nga ai. Dai majaw, lam n woi shut na grai ahkyak la nga ai.

4. Myit Masin Wenyi N-gun (Spiritual Strength)

Myit

masin wenyi n-gun gaw masha a nsoi nsa nan rai nga ai. Myit masin wenyi madang hta hkan nna, masha a madang shai mat wa nga ai. Myit Tengman ai, myit kaja ai, myit dinghpring ai, myit su ai, myit gawp ai, myit kup ai, myit galu kaba dam lada ai, myit magam rawng ai, myit madang tsaw ai, myit jasat ngang grin ai, tsawra matsan dum chye ai, shawa a matu myit tau chye ai hpe, myit masin wenyi n-gun (Spiritual Strength) nga ma ai. Ningbaw ningla kaja tai lu na matu, masha hta jan jan re myit masin wenyi n-gun rawng ra ai. Abraham Lincoln, David Bengurion, Mahatama Gandhi ni gaw, laklai ai wenyi n-gun rawng ai ningbaw kaba ni rai ma ai. Wenyi n-gun gaw shi hkrai n byin wa ai. Myit n-gun rawng na matu; n kaja ai lam ma hkra hpe kalang ta kabai kau nna, kaja ai lam de shanang sa wa ra ai. Makam akri dung ra ai. Myutsaw mung tsaw myit ngang kang ra ai. Myit n-gun power rawng hkra tut e shaman, shakyang, shakut nga ra ai.

5. Kyang Arawn Alai (Moral Strength)

Kyang arawn alai n kaja ai masha langai mi ningbaw n mai byin ai. Ningbaw ningla langai mi gaw, masha hta lak lak lai lai kyang arawn alai kaja ra ai. Kyang arawn alai kaja na matu, kaji kajaw kaw nna hkawt mahkra hta kaja hkra shakut ra ai. “Bad habit takes root like weed”, n kaja ai kyang lailen gaw tsingdu zawn ru jung chye ai. Ngu ai Inglik ga malai hte maren, kaji kajaw re akyang kaw myit kata e jung noi nna yat yat law htam prut kaba wa chye nga

ai. Dai majaw, n kaja ai lam ma hkra hpe tsep kawp koi gam nna, tsun shaga myit mang galaw hkawm sa ra ai. Yawng mayawng kawn, ndai wa gaw masha kaja re, ngu, mu mada jang sha ningbaw ningla mai byin ai.

6. Kanawn Mazum (Human Relation)

Ningbaw

ningla tai na matu masha hte kanawn mazum kaja na grai ahkyak nga ai. “Sumnung shingdi ai ni gaw a lu ma ai, kaning rai nme law shanhte gaw mungkan ga hpe madu lu na mara ai,” ngu ai gaw, kanawn mazum kaja ra ai lam hpe sharin ya nga ai. Mungkan gumhkawng ai laika ka sara Dale Carnegie sharin ya ai kanawn mazum hpaji hta; “Ga nau hkum shaga u, Ga dwi ga sau sha shaga u, Tsun shaga ai lam si mani u, Hkum ningdang, Ninghkap nna hkum shaga, manang a lam n kaja ai hkum tsun, Hkum shatan, Kaja ai hpe sha tsun u, Hkum htai lai, Hkum dinglun, Manang wa tsun ai hpe shakawn u, Masha langai mi hte hkrum yang shi a kaja ai shakawng ya na lam hpe shawng yu u, Mara hkum tam, Masha hpe tsawra u, N kaja ai baw hpe n yu ai sha kaja ai baw hkrai yu u, Kanawn mazum lam hta kaja htum ai hku galaw u nga;” sharin tawn da ai hpe mu lu ai. Kade chye kade ram tim, kanawn mazum n kaja jang ninbaw n mai byin ai.

7. Ja Gumhpaw (Wealth)

Hpa

galaw na mung ja gumhpraw ahkyak nga ai. Ningbaw ningla galaw na

matu mung jai lang ra ai gumhpraw hpe tinang nan lu ra nga ai. Ya prat, matsan ai wa hpe kadai n kam ai. Money makes everything, Gumhpraw gaw hpa mung galaw lu ai; Money makes power, Gumhpraw gaw ahkang aya galaw ya lu ai. Might is right; ja gumhpraw n-gun rawng ai wa galaw ai gaw yawng jaw ai; nga ai Inglik ga malai ni gaw ja gumhpraw ra ahkyak ai lam hpe sharin ya nga ai. American gumsan magam ni gaw, yawng gumhpraw sen, wan ri tsahti kaba billionaire ni hkrai rai ma ai. Tinang a matu ra n rawng hkra lusu nga mai ai ni she shawa a matu, myu hte mungdan a maut lu galaw ai msa rai mat wa sai. Ningbaw galaw nna, mung masa galaw nna shat sha na, lusu na ngu ai baw n mai myit sai. Dai gaw galaw sha ai wa she tai mat na rai nga ai.

8. Magrau Grang Ai Share Shagan (Courage and Risk)

Magrau gran share shagan ai lam n nga yang ningbaw ningla n byin lu ai. Ningbaw tai ai ni gaw hpa raitim, gwi gwi galaw ra ai. Gwi gwi myit ra ai. Gwi gwi tsun ra ai. Gwi gwi woi awn ra ai. Galoi mung shawng de tsap ra ai. Manghkang byin yang mayak mahkak katut yang dingbai dingna hkrum yang lit la ra ai. N mai koi yen ai. Si hkam na kaw mung ningbaw wa si hkam ra ai. Ba hkam machyi hkam jamjau hkam ra ai lam pru wa yang mung, ningbaw wa hkam kau ra ai. La n du ai myit masin hte ningbaw n mai tai ai. Washington, Winston Chruchil, Charles de Gaulle, Nepoleon, Phillippine shanglawt ningbaw Rizal, ni gaw lak lak lai lai magrau grang ai ningbaw ningla ni rai ma ai. 9. Marai Rawng Nna Myit Galu Ra Ai (Zeal and Patience)

Marai

rawng na, myit galu na mung ningbaw langai hta n nga n mai rai nga ai. Marai hte myit galu ai lam gaw matut nga ai. Marai n rawng yang myit n galu ai. Ten ladaw hpe ala lu ra ai. Time and patience is the best for the warrior, Ten ladaw hte hkam sharang myit galu ai gaw gasat gala shang ai wa ai matu ahkyak dik re nga, laika ka sara Tolstoy tsun tawn ai. Ningbaw ni marai n rawng yang, myit kadun yang, yawng hpe woi shut chye ai. Dai majaw, ningbaw ningla ni gaw masha hta jan jan marai rawng ra ai. Masha hta jan jan myit galu ra ai. Ga shaka dingsa hta, Maw She gaw, hka gayet hpaw ai shaloi kalang mi, tara kanu shi lungpa kabai agrawp kau ai shaloi kalang mi, lahkawng lang myit kadun kau ai majaw, Hkanan mung shang ahkang n lu mat ai.

10. Ap Nawng Machyi Hkam Ra ai (Commitment and Sacrifice)

Ningbaw

ningla ngu ai gaw, ap nawng ai lam hta mung, tinggyeng akyu machyi hkam ai lam hta mung, tinang a matu sum hkam ai hta mung kasi tai ra ai. Tinang a akyu asum hkam kau nna she shawa akyu hpe galaw lu ai. Tinang a akyu mung galaw la, shawa a kyu mung galaw, rai na gaw n mai byin ai lam rai nga ai. Grau nna, myu hte mungdan a ningbaw ningla ni gaw, tinggyeng lam n tam ai sha, shawa akyu hpe madung tawn ra ai. Myu hte mungdan a matu kade ap nawng ai ngu ai gaw, tingyeng akyu kadi machyi hkam ai ngu ai hte shadawn ra nga ai. Washington, Mahatama Gandhi, Ho Chin Min, Dru Sun Yet Son, Bochuk Aung San ni gaw shanhte si wa ai shaloi hpa sutgan mung n ngam da ma ai. Shanhte a prat hpe myu hte mungdan a matu kaja wa ap nawng kau ai ningbaw ningla ni rai ma ai.

11. Tara Hkaw Ningtawn Ra ai (Public Speaking)

Ningbaw

ningla ni a laklai ai machye machyang langai mi gaw, ga shaga ram, tara hkaw ram ai rai nga ai. Mungkan labau hta dan dawng ai ningbaw ningla shagu, shawa hpe hkaw tsun ai hpaji hta ningtawn ai hpe mu lu ai. Hkaw tsun ai hta ningtawn yang, kaja wa chye ai hta grau nna, masha e kam hpa ai. Ga shaga ai lam, hkaw tsun ai lam anyi anya nga yang, kade ram tim chyoi chyang tim, masha n kam ai. Ten ladaw, shara hte masa hta hkan nna shi shara hte shara shatang du ai hku hkaw tsun lu yang she, mung shawa hpe jasu sharawt kahkyin gumdin lu na rai nga ai. Daizawn tara hkaw ningtawn na matu, laika grai hti ra ai. Baw sumhpa hpaji hkum tsup ra ai. Tinang hkaw tsun na lam hte seng nna atsawm chye tawn ra ai. Madat ai ni myit lawm hkra ga shadawn ni, ga malai ni, maumi mausa ni, ga shagawp ni kayip tsun ra ai. Ga shaga ram hkra grai shaman ra ai. Galoi raitim, tau shawng hkyen lajang nna she hkaw tsun ra ai. John F. Kennedy, Hitler, Nehru, Sukarnu, U Nu, Lee Kuan Yu ni gaw, shawa hpe hkaw tsun ai lam hta laklai ningtawn ai ni rai ma ai. Ningbaw ningla ngu ai ni gaw, shi hkrai shi paw pru wa ai n rai nga ai. Masha langai mi ningbaw byin hkra kade shakut tim, ten ladaw n du yang n mai byin nga ai. Mungkan labau hta gumhkawng ai nigbaw kaba ni gaw, dai mungkan labau e shangai shapraw dat ai ni rai nga ma ai. Labau lamang langai, rawt malang langai, mung masa lam yan langai byin shagu, dai hpe woi awn ai ningbaw kaba ni paw pru wa nga ai. Dai majaw, ningbaw ningla tai na ni gaw, ten ladaw, shara ginra, masa maka, kyu

mahtai (time, place, condition and profit) hta hkan nna chye galaw sa wa ra nga ai. Dinghta pinra a labau leng gaw shawng de chyeu n hkring n sa chyai kagat sa mat wa magang nga ai. Dai mungkan labau leng hta hkan shachyut nang lu hkra, mung shawa hpe woi awn wa wa lu ai ningbaw ningla ni ra ahkyak nga ai. Dai ni anhte Wunpawng sha ni hta mung, mung shawa e ra sharawng ai, kam hpa ai, madi shadaw ai amyu sha ningbaw ningla paw pru ra sai. Wunpawng sha ni hpe, prat ban mi a hpang ban mai, woi awn sa wa lu na ningbaw ningla ni law law paw pru wa u ga law.

( Laika ka Sara Maran Bawk La gaw, January 23, 2007 hta Karai Kasang kaw yup pyaw mat wa sai, Tara Kasa Kaba langai re ai zawn, Mung masa ninghkring kaba langai mung rai nga ai. Myen hte Jinghpaw hku laika buk law law ka lajang laiwa sai zawn, Yale Dakassu kaw nna Master degree lung na matu scholarship lu nna, sa na matu hkyen lajang nga ai ten hta, n dum sha mi wun doi mat wa sai re. Sara Kaba hpe shagrau ai hku nna, Wunpawng Htunghking Hpung Ginjaw kaw nna, 2001 Ning hta, lit la shapraw ai, Myitkyina Majoi Magazine kaw nna, Sara Kaba a Sumrai laika ngau hpe, shawa hti lu na matu bai tang madun dat ai re.)

* Myitkyina Nbungli Pa Mayan Hkan Na Nta Ni Htawt Sit Kau Ra Saturday, August 09, 2008 -

KTG(USA) Myitkyina nbungli pa ( runway extension) maden jat la na matu, nbungli pa mayan, Aye-myat-taya mare ( Sam Mare ) hkan na nta tsa lam hpe ,htawt sit shangun nga sai lam, buga shiga lawk kaw nna chye lu ai. Laiwa sai, shata 4, 5 kaw nna, htawt sit na matu laika shapraw da sai rai tim, mare masha ni hte, hpung gyi ni garu wa ai majaw, htawt sit na lam hpe, bai shazim da ai kaw na, ya aten hta gaw, Si-pin-ta-ya engineer ni nan ,lamu ga jep shadawn hpang wa sai hte, October 31 ya ,hpang jahtum tsep kawp htawt sit ra ai lam, seng ang ai kaw nna ,matsum laika shapraw da sai hpe mung chye lu ai. Htawt sit shabrai hku nna, Wutdep nta kaba ni hpe Sen 30, 40 jaw nna, Hpun pyen nta kasha ni hpe gaw, Sen 5, 6, hpe seng ang ai ni kaw nna ,jaw ya ai lam ni nga ai zawn, mare masha ni a ,arung arai htawt sit la na matu, Motor car langai hpe mung, mare masha ni lang na matu jaw da ai lam matut nna chye lu ai. Ndai shara ni gaw, asuya kaw nna garan jaw da ai lamu ga rai nna, Taimu Ong Myint wa a lak htak hta ,nta n gap n mai gap shangun ai majaw, Nta nkau mi gaw

gap da shangut ai pyi nau nna shi ai zawn, dai mayan hkan nga ai mare masha malawng maga mung, asuya bungli kaw nna hkring sa sai, mu gun usa ni hte Sam amyu sha ni malawng re ai lam hpe mung chye lu ai.

Kade Sha Myit Pyaw Na ( Agu Dut ) Wednesday, July 30, 2008 -

“Hpyen asuya e, nta n gap nmai nga nna tsun ai majaw, lu ai rai ni yawng dut kau nna shakut gap da ai re wa.... yachyawm gaw, ma-sai, gara hku asak hkrung sana re ai pyi ,n chye mat sai”? nga nna Chyare Kaba usa langai mi, Kachin Today de tsun wa ai. Hpang de gaw, dai Aye-mya-thar-yar mare ting hpe ,htawt sit kau na masing mung nga ai ngu nna tsun ma ai majaw, ya aten hta “Nta Dut Na” nga ai sengbuk ni grai shakap da tim, gadai mung n mari ma ai lam hte ,lamu ga shara bai jahkrat ya na nga nna, hpyen asuya tsun ai lam hpe mung, kadai n kam mat sai lam, buga shiga lawk kaw nna chye lu ai. ……

Ahkying aten ladaw ni ndum shami galai shai mat wa sai zawn, nga sa lam madang mung tsaw, sut masa lam hta mung rawt jat rai jam jau ai prat kaw nna, sut masa ninggam hta kalang ta du mat nna, jan pru jan shang ndum, Karai Kasang hpe pyi nhkrit, ndum hkra rai pyaw nga ai ten kaw pyi masha nkau ni du taw nga sai raitim, ngai gaw Wunpawng sha ni a Rawt Malan hkrun lam (43) hpring nna (44) ning de pyi bai du shang wa sai lam hpe shawng myit dum…

Dai zawn Rawt Malan ai hpe hkrun lam hta nye asak 16 ning kaw nna 40 ning du hkra shang tsap gunhpai lu ai majaw nye a myutsaw myit hpe mung arawng la nngai. Dum…Dum…Dum…marit la nngai; nye a Rawt Malan hkrun lam ten na pu ba jam jau hkam, nam rawng kaduk htu, Wawt Ji Grawng mayan magra hte Janghkam ni rau maling kata shangu ginsum hte plastic ginsum hkan e nam lap dan nyep nna rau yup, rau sha, rau nga hkawm ai ten hpe jamjau ai raitim grai marit nngai. Grau dum dik ai gaw Hang Kaw magap kaw jum majap hte sha shat jawm sha nga yang, pak pak, kung kung, pak pak, kung kung, Dung…Dung, Sinat hte amyawk, Motor bawm ngoi ai ten hta amyu a matu hkala si ntsang rai, share shagan let, asak ap nawng mat wa sai Hpu Shawng, Hpu ba ni hpe galoi mung, myit dum hkungga masat masa nga nngai zawn, gasat poi mahkrum madup ginchyum dat yu ai shaloi, gasat poi byin ai lamu ga ginra langai hte langai nbung ai zawn, gasat ai ladat mung lang hte lang nbung nga ai.

Gasat poi langai ngut ai hte mahkrum madup langai bai jat ai hte bung nga ai. Tsun mayu ai gaw gasat poi gaw laika hpaji hte n seng, byin nga ai gasat poi awng dang na matu magrau grang ai myit, dawdan gwi ai myit, atsam marai hpring tsup ai wa sha majan hpe ninghkap lu ai lam rai nga ai. Dai majaw majan mahkrum madup law law lu sai hpu-awn wa hte kanawn yang, magrau grang ai uhpung hta shang lawm yang she magrau grang ai myit rawng na re. Majan hkrit ai hpu-awn wa hte kanawn yang, majan sum ai uhpung hta myi man kaji let, shang lawm na hpe myit dum ra ai. Ga shadawn: tsun ga nga yang, Hpyen du, Hpyen hpu-awn ni magrau grang yang, lawu tsang hpu-awn ma ni magrau grang ai ngu ai lachyum rai nga ai. Bai nna tinang hte hpyen wa a n-gun nbung nna mung sum machyi chye nga ai. N-gun kade law tim, magrau n-grang yang mung majan sum na sha re. Nye a gasat poi hpe ginchyum dat yu ai shaloi, gasat poi kaji kaba 52 lang shang lawm yu sai. Dai zawn gasat poi byin ai

hta ngai gap ai pala ni hpyen wa kaw hkra ai zawn, hpyen wa gat dat, anut jaw dat ai pala ni mung ngai kaw lahkawng lang hkra yu sai. Gasat poi ni yawng hta na ngai awng sharawng dik ai gasat poi gaw.., (i). Man Maw lam Kagam Bum ntsa na tai hpyen dap (56) Major Win Chyi hpung ni hpe gasat ai ten htat tai hpyen bawng (3) lu rim ai hte sinat lau (50) jan padang dip la lu ai. (ii) Sin Bu kaw nna Hka Li ntsa jawn pyaw let lung wa ai tai dap (45) kaw na Capt. Tin Win hte rau marai (15) hpe gap shayawng kau let, sinat lau 15, Ta Bawm (1) hpe minit 10 jan sha gap nna padang dip la lu ai. Dai gasat poi gaw pyaw dik htum ai majan rai li ai. Dai zawn gasat poi hkan e nye a asak hkrung nga lu ai gaw Karai Kasang a chyeju hta Nu yan Wa a chyeju, ntsa na hpuawn ni matsun madun ai Aming (order) ni hpe madat mara hkansa ai majaw mung, grau nna Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpyen La ni hkansa ra ai Hpyen Tara Kanu shi (10) hpe hkang shatup ai majaw

asak hkrung nga lu ai lam sakse hkam nngai. Hpyen majan pa hta asak apnawng lai wa sai hpu shawng hpuba ni hte, Hpyen Asuya kaw nna hkyuk htawng bang zingri zingrat nna grum si mat wa sai Nu Wa ni hte dawhkrang sumdoi hpai lang let Myutsaw myit kaba dik let, shakut shaja lawm lai wa sai Nu yan Wa lama nga yang kade sha myit pyaw na.

Ka ai,

Agu Du Masat (254) Dap Nawng Dap Dung

( Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung Ginjaw Ginra Komiti, kaw nna, 2005 Ning hta, lit la shapraw ai, Kang Seng Awng Magazine kaw nna, Sumrai laika ngau hpe, la da ai re lam, laika hti shawa hpe chye sha ngun dat ai.)

* Tsinyam Dabang Hta , Wunpawng Amyu Sha Ni Law Wa Wednesday, August 06, 2008 -

KTG(USA) Thai-Myen ga jarit tsinyam dabang ( Refugee Camp) ni de, Myen mung masha ni grau grau shang bang wa nga ai lam chye lu ai. Tsinyam dabang de du shang wa ai myen mung masha ni hta, Wunpawng amyu sha ni mung shawoi na hta grau law wa nga ai hte, July, August shata ni hta, Ong Pyan (Umpiem Mai) tsinyam dabang de, madung hku nna, shani shagu ngu na daram ,Wunpawng amyu sha ni du shang wa nga ai lam ,ga jarit shiga lawk kaw nna chye lu ai. Ya na zawn, Ong Pyan tsinyam dabang de, tsinyam masha ni shawoi na hta ,grau law shang bang wa ai gaw, August shata hta, tsinyam masha ni hpe hpang jahtum hku nna, sumla gayat ,jahpan la ai lam galaw nna, tsinyam masha yawng hpe lawan ai ladat hku ,mungdan kaba ni de sa kau nna, Ong Pyan tsinyam dabang hpe pat kau na masing nga ai majaw re ai lam, Wunpawng tsinyam langai Kachin Today de tsun ai.

“ Maxico mungdan hku America sa na n-loi sai, Malaysa mungdan hta mung masha nau law mat nna, rim hkrum, jam jau ai lam law law rai nga ai hte, n-loi mat sai majaw ,ja gumhpraw nau n ma ai hte, lawan ai hku, America hte Mungdan kaba ni de lu du na matu gaw, ya ten hta Thai-Myen ga jarit, tsinyam dabang gaw, kaja htum re” nga nna Ong Pyan tsinyam dabang kaw nga ai tsinyam langai, Wunpawng tsinyam law wa ai hte seng nna, Kachin Today de matut tsun wa ai. Ya ten hta, Ong Pyan tsinyam dabang langai hta sha, Wunpawng tsinyam 200 jan daram nga ai rai nna, laga tsinyam dabang ni hta mung nga ai lam hte, ni nawn ai jinghku jingyu, manaw manang shada da matut mahkai shaga la hkat nga ai lam hpe mung chye lu ai. Thai-Myen ga jarit tsinyam dabang kaw nna, America, New Zeland, Denmark, Germany, Canada mungdan ni de, lu pru mat wa sai, laga amyu sha ni gaw, mun kaba lam she rai mat wa sai rai tim, Wunpawng amyu sha ni gaw, tsa lam madang sha naw rai nga ai lam hpe mung chye lu ai. ….

* Wunpawng Ramma Ni A, Youth of Holy Force Nargis Tsinyam Garum Hpung Friday, July 25, 2008 –

Mung

Shagan

Nargis jamjau hkrum ,tsinyam ni hpe karum shingtau nga ai, hpung ni hta na, Yangon Jinghpaw Wunpawng Hkalup Hpung kaw nna, myit rum ramma n kau mi zup let, "Youth of Holy Force" ngu ai mying hte, shang lawm garum madi shadaw nga ma ai lam chye lu ai. Dai hpung gaw, May 23 ya shani kaw nna, Nargis tsinyam ni hpe garum shingtau lai wa sai rai nna, tsinyam masha ni hpe, Lu Sha (food) hte, kaga arung arai ni hpe garan ya ai zawn, mare hkan na, pat nga ai hka shi ni hpe jasan jaseng ai lam, mahkrai shachyaw ya ai lam ni hte,machyi makaw tsi lajang ya ai bungli ni hpe mung ,galaw lai wa sai lam ,chye lu ai. N-nan galaw hpang wa ai aten hta, gadai mung madi shadaw ai lam n-nga ai sha, dangdi dangdep ai made gumhpraw jawm bang nna ,galaw hpang wa ai rai timung , ya aten hta gaw, Samaritan Purse, MBC Woman Fellowship hte, kaga hpung ni kaw nna, garum madi shadaw ai lam ni nga wa sai, nga nna Youth of Holy Force a lit hkam, Shd. Mung Dan kaw nna chye lu ai.

Youth of Holy Force (YHF) hpung hta, ta tut shamu shamawt nga ai ramma 23 hte, bungli kaba ni hpe galaw hpang wa ai rai nna, matut nna mung, Awizi Hka Htung htu ai lam, lata hpaji sharin ya ai lam, machyi makaw tsi lajang ya ai lam, hpun kawa ni hpe, bai hkai shatut na hpaji ni hte ,masha hpaga ninghkap hpaji jaw ai lam ni hpe matut galaw sa wa na masing nga ai nga nna mung, YHF lithkam Shd. Mung Dan matut tsun ai. YHF hpung hta ,dakkasu ngut sai ramma ni malawng maga shanglawm nga ai rai nna, dai hta tsi Sarawun ni ,tsi sarama ni mung, lawm ai lam chye lu ai. Irrawaddy ginwang, tsinyam dabang de ,kalang mi sa du yang, ramma marai 20 lawm nna, bat lahkawng na hkra sa garum nga ma ai hta, ya aten hta gaw ,volunteers hku shanglawm mayu ai ramma ni grau grau law jat wa nga ai lam hpe mung chye lu ai. Karai Kasang a tsawra myit hpe, ta tut madun lu hkra, shakut shaja ai gaw, madung yaw shada ai lam majing re ngu nna chye lu ai, YHF a shamu shamawt nga ai lam hpe, sen ang ai ni kaw nna, hpa dingbai dingna jaw ai lam n nga ai ngu nna mung , matut chye lu ai. …..

* America Mungdan Kaw Galaw Ai, KTG, 5 Ning Hpring Masat , Monday, July 21, 2008 -

KTG(USA)

Kachin Today Group (USA) hpaw hpang ai ,5 ning hpring masat hku nna, ‘ Roundtable Talk’ hpe, July 20 ya jahpawt hkying (11) kaw nna ,shana de hkying (1) du hkra, California, Union City Library kaw galaw mat wa sai hku re. N’dai hpawng hpe, Kachin Today a editor langai rai nga ai, Slg. Lazaru kaw nna, tingnyang up hku woi awn galaw sa wa ai rai nna, hpawng hpe, Wunpawng amyu sha dawng hkawn hpe hkungga jaw let , Wunpawng mungdan mahkawn hpe jawm mahkawn nna, hpaw hpang wa sai re. KTG(USA) a ningbaw Srm. Tsinyu Deborah shatsam mungga tsun ai hta, “ myit hkrum ai hte htawt sit ai lahkam gaw, ngang kang ai hte akyu kaba hpe lu shapraw ai, Wunpawng sha ni a myiman hpe a zi yu nna, matut shakut sa wa ga” nga nna n-gun jaw mat wa ai zawn, Amu madu, Slg. Sinan Ela mung, “ n-chye, nkung ai rai tim , ra gadawn ai lam ni grai nga nga ai re majaw, anhte a Kachin Today website hpe galaw hpang da saga ai, matut nna, grau madang dep, madang tsaw wa hkra, hpaji jaw, garum shingtau la na hpe grai ra sharawng nga ga ai “ nga nna tsun lajin garum hpyi mat wa sai hku re.

KTG(USA) a 5 ning tup galaw lai mat wa sai lam ni hte seng nna, editor langai rai nga ai, Slg. Ba Awng kaw nna, sang lang mat wa ai hta, Kachin Today kaw nna, lit la dip shabra lai wa sai laika buk 3 hte ,matut dip shabra sa wa na laika buk ni a lam, jawng ma shakat garum alu hte seng ai lam, 3 ning tup shapoi lai wa sai Wunpawng Daini Internet Radio hte matut galaw nga ai shiga website hte seng ai lam ni , shawng lam masing ni hte ,seng nna mung grai hkum tsup hkra sang lang mat wa sai. Dai hpang, sa du lawm nga ai , Wunpawng myitsu ni yawng shang lawm let, “Roundtable Talk” lamang hpe matut galaw mat wa ai hta, KTG a shawng lam, 2010 ning hta,myen hpyen asuya woi awn galaw sa wa na rai nga ai ,ra lata poi hte seng ai lam ni lawm ai zawn, “North America Kachin Forum” zawn re ai zuphpawng kaba ni hpe mung galaw sa wa yang mai na re , nga nna , hpa ji jaw, bawng ban ai lam ni lawm ai hku re. Kachin Today, 5 ning ladu hkrum masat ‘Roundtable Talk’ hta du sa ai ni yawng, grai myit lawm ai hte shang lawm bawng ban mat wa ai re majaw, hpang de bai matut galaw sa wa yang mai kaja ai lamang langai re hte, Wunpawng amyu sha ni hta, ra gadawn nga ai lam ni hpe, shada da, hpaji jaw, garum shingtau hkat nna, grau dam lada ai amu magam ni hpe awng dang ai hte, galaw sa wa lu na re ngu nna mung, sa du shang lawm ai myitrum ni yawng, jawm myit hkrum mat wa sai re. ….

Dau Ze e.., Shanglawt Galoi Lu Na Kun I..? ( Myu Tsaw Dingla ) Tuesday, July 22, 2008 –

Mungdan  hpe  makawp  maga  hkrang shaw la na K.I.A. Hpyen  Dap  ngu  ai  hpe  hpaw  ninghtan  dat  lu  let  Mungdan  ting  chyam  bra hkra marawn jahtau shabam  dat lu sai.              Dai  zawn  1961  Ning  hta 

Wunpawng Mungdan sha ni grit  nem  dip  da  hkrum  nga  ai  kaw  na  hkye  mawai  shalawt  la  lu  na  Ningsang  maggam  bungli  hta  Ningshawng  ningla  tai  ya  na  matu  Yehowa  Karai  Kasang  gaw,  1958  Ning  kaw  nna  Shadang  Brang  Zet  marai  Sanit  (7 stars) lata san shangun dat nu  ai rai.              Dai  Shadang  Brang  Zet  

marai  Sanit  gaw  1958  ning  kaw  nna  Ga  hkrun  (kata  lam)  masa  hku  dip  da  hkrum  nga  ai  Wunpawng  Amyu  sha  ni  hpe  hkye  mawai  hkrang  shaw  la  na  matu, ningsang magam lam hpe  galaw  hpang  wa  ai  gaw,  1961  ning February shata praw (5) ya  shani  na  ninghtoi  hta  gaw,  Wunpawng  Amyu  sha  ni  hte 

K.I.A.  Hpyen  Dap  nsen  hpung  tang  she  kashaw,  lamu  she  wu  kadu  re  ai  shani  kaw  nna  Sinpraw,  Sinna,  Dingdung,  Dingda  jut  magup  de  nga  ai  Amyu  hpe  tsawra  chye  ai  Wunpawng  Ramma  mahkawn  shabrang  ni  yawng  gaw,  Amyu  sha  ni  hpe  hkye  mawai  hkrang  shaw  la  na  matu  K.I.A.  Hpyen  Dap de n’sin n’htoi n’hkring n sa  yan bang wa masai re.              Shingre  nga  ai  aten  hta 

Mali Hku Uma, N mai Hku Uma  ga  hkan  na  Brang  ram  hkawn  ram ni mung grai yan bu nga ma  ai.   N  mai  Hku  Uma  ga  na  yan  bu nga ai Brang ram ni kawn, N  mai  hka  hte  Ngaw  Chyang  hka  mazup  a  Sinpraw  hkran  Chayin  Bum  lagaw  YAJAW  hkawng  buga  na  Hkawng  Lum  the  Dau  Ze  yan  mung,  Myu  tsaw  K.I.A.  hpyen  la  la  na  nga  kanu  kawa  makyin  jinghku   ni  hpe  sha‐up  kau  da  hkra  rai  den  yu  wa  masai,  shingrai  shan  lahkawng 

gaw  1962  ning  shaning  ningnan  daw  hta  Wunpawng  Mungdan  Shanglawt  hpyen  Dap  kaw  du  nna  Ningpawt  Ninghpang  hpyen  hpaji  ni  hpe  sharin  awng  la n’htawm Myu Tsaw Hpyen La  Majing tai wa na mau ai.              Dai  aten  hta  Man  Maw 

Ginwang  kaw  masat  (1)  Dap  Dung  hpe  hpaw  shagrin  da  sai  hte Sadung Sama maga de mung  Du  Kaba  ZauTu  shi  nan  woi  awn  nna  Masa  (4)  Dap  Dung  hpe bai hpaw masat dat nna, Du  Kaba Zau Tu shi nan woi awn let  1963  August  shata  hta  Mali  N  mai  Wa  Lawng  de  shanglawt  majen je shang  wa masai.              1963  Ning  May  shata  hta 

Hkawng  Lum  shang  lawm  ai  hpyen hpung ni gaw, Htaw Gaw  Lawk Hkawng maga de ningnan  Shanglawt majen je lung wa ang  ma  ai.  Dau  Ze  gaw  dai  aten  hta  Du Kaba Zau Tu a Ningtum ma  rai  nga  lu  ai.  Hkawng  Lum  yan  Dau Ze gaw, rau buga na rai nga  ma  ai  hta  n’ga  Wunpawng  Mungdan  Shanglawt  Hpyen  Dap  de  mung  rau  sha  shang  sa  wa  ai  rai  nga  ma  ai.  Grai  mung  tsawra  myit  masin  machyi  hkat  chye  ai  yan  rai  nga  ma  ai.  Raiyang 1963 ning May shata hta 

Hkawng  Lum  gaw,  Lawk  Hkawng  maga  lung  mat  wa  ra,  Dau  Ze  gaw  Du  Kaba  Zau  Tu  hte  rau  hkawm  sa  wa  ra  rai  shada  n  ja  n  hpra  hka  garan  wa  ra  rai  aten  hta  Dau  Ze  gaw  shanglawt  lu  jang  Padang  manau  hta  bai  hkrum  ga  nga  shakrram  ga  tsun  ai  shaloi  Hkawng  Lum  tsun  n’htang  sharam dat ai ga gaw ning nga ai  rai  nga  ai”DAU  ZE  E,  SHANGLAWT  GALOI  LU  NA  KUN I? ngu ai rai nga lu ai.              Teng sha tsun ga nga yang 

dai aten hta shanglawt lu na hpe  na  chying  sharawng  ai  Hkawng  Lum  gaw  1964  ning  August  shata  hkat  Mungkan  ningtsan  kaw  na  prat  gale  mat  wa  nu  ai.  Dau  Ze  mung  bungli  hte  hkawmsa  ai  ten  tai  hpyen  wa  a  lata  rim  hkrum  mat  ai  shiga  mawng pru ai kaw na ya aten du  hkra shingran pyi n na mat sai              Ndai  labau  kadun  hta  la 

kap  nna  shaleng  mayu  ai  gaw,  Wunpawng Amyu shai ni dip da  hkrum  ai  kaw  na  lawt  lu  na  matu  1961  ning  kaw  nna  ru  yak  tsin yam baw hkum sumhpa hpe  hkam  let  rawt  malan  hkrun  lam  kaw tsap wa ai Shaning Mali shi  jan rai wa saga ai rai yan, ya aten 

Awng  Dawm  Shanglawt  garai  n  lu  tim  Simsa  lam  a  ningpawt  ninghpang  kaw  du  na  ching  ra  sharawng  let  Shanglawt  rawt  malan  hta  shang  lawm  nna  Amyu  hte  Mungdan  a  matu  Asak  ap  nawng  mat  wa  sai  amyu  tsaw  mung  tsaw  share  ninghkring ni dai ni Wunpawng  Mungdan Simsa wa sai hte rawt  jat  wa  nga  sai  hpe  n  lu  lawm,  n  lu mu mat masai. Lama wa asak  naw  hkrung  nga  shajang  ai  rai  yang,  shanhte  ni  mung  na  chying kabu n‐gun lu na rai nga  ma ai law.

             Mungdan  hte  Mungan  sha  ni  a  matu  Asak  ap  nawng  mat  wa  sai  Mung  tsaw  Myu  tsaw  share  ninghkring  myit  rum  ni  hpe  myit  dum  masat  masa galaw dat ai law….

Myu Tsaw Dingla ( Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung Ginjaw Ginra Komiti, kaw nna, 2005 Ning hta, lit la shapraw ai, Kang Seng Awng Magazine kaw nna, Sumrai laika ngau hpe, la da ai re lam, laika hti shawa hpe chye sha ngun dat ai.)

KAJI TIM KAJI AI HKU ( Dr.Kha Lum ) Saturday, July 05, 2008 –

Mungkan ntsa hta anhte Jinghpaw Wunpawng buga (Kachin State) hta grau kaji ai mungdan ni hkun jan nga ma ai. Dai hpe English ga hku miniature countries ngu shamying ma ai. Israel mungdan gaw dingda deYerusalem mare kaba kaw na dingdung de Galile nawng du hkra deng 70 tsan nga ai. Gaza strip ngu ai panglai hkinggau mayan kaw na dingdung de Syria du hkra deng 100 daram rai nga ai. Myitkyina kaw na Sumprabum du hkra deng 127 daram tsan ai. Jinghpaw Wunpawng buga gaw dingda de Namsi Awng kaw na dingdung de Putao lai Miwa mung Tibet lamu ga jaarit du hkra rai nga ai. Dingda Korea mungdan gaw dingda maga Cheju Do zunlawng makau na Pusan mare kaw nna dingdung maga DMZ(demilitarized Zone) ngu ai 38 degree latitude lamu ga jarit du hkra rai yang (Cheju Do zunlawng n lawm ai sha), anhte Jinghpaw Wunpawng buga hte maren dam nga ai. Singapore mung dan gaw hkyinghkum mi mawdaw jawn yang n du ai shara n nga sai. Malaysia mungdan kaw na garan pru ai hpang shaning 25 ning

laman hta Singapore zunlawng mungdan gaw mungkan ntsa e bawng ring sai mungdan (developed country) ngu nna ndau shabra lu sai. Dai ni Myen mung dan a mung masha langai hpra hku sawn yang na shang gumhpraw GNP gaw US$ 120 (latsa hkun) rai nna Singapore mung chying sha langai hpra a shang gumhpraw GNP gaw US$ 20,000 (mun lahkawng) rai nga ai. Dai hte maren Japan, Taiwan, Brunei, Sri lanka, Maldive, Papua New Guinea mungdan ni mung mungdan kaji ni rai nga ma ai. Brunei hta lai nna kaga mungdan kaji ni hta hpa nhprang rai n pru ai. Anhte Jinghpaw Wunpawng buga hta nhprang rai grai rawng ai. Anhte hpa majaw matsan ng ga ta? Nkau mi hku nna gaw anhte a buga gaw panglai hte tsan nna hkarang kata pat nga ai (landlocked country) byin nga ai majaw n mai raw kaba ai ngu tsun mayu na re. Switzerland gaw hpa majaw mungkan hta hkarang pat ai land-locked country byin nna rawt kaba nga a ta? Soviet Union (Rusha mung) kaw garan pru ai mungdan kaji ni mung hkarang pat nga ai n rai ni? Nepal, Bhutan mungdan ni shi hkrai shi awm dawm shanglawt mungdan ni hku nna mai grin nga yang, anhte Jinghpaw Wunpawng buga gaw hpa majaw awm dawm shanglawt ahkaw ahkang lu ai mungdan langai mi hku nna n mai grin nga na kun? Masha kaba mung masha kaba hku, masha kaji mung masha kaji hku shi a lagaw e shi tsap nna hkawm sa lu ai n rai ni? Dinda Korea mungdan gaw Jinghpaw mungdaw daram sha dam tim mung masha gaw Myen mung ting na mung masha daram wan 50 jan rai nga

ai. Jinghpaw mungdaw de Myen mung ting na mung masha ni gawt bang yang masha hta ai madang (population density) gaw Dingda Korea daram sha naw rai na rai nga ai. Anhte a Jinghpaw Wunpawng buga de India na Singhpaw ni, Miwa mung Yunan mungdaw na Zaiwa hte kaga Wunpawng sha ni yawng hpe woi zin lum la nna makai hkak ai awm dawm shanglawt mungdan gaw de yang n mai grin lu na lam n nga ai. Hpung hte ja lungseng ni ma mat yang kaw si hpang gara hkrum na kun? ngu nna tsang na re. Moi prat gaw nam na hpun kawa hpe manu jahpu n jaw ai sha shaw la nna, namsi namsaw hte nhprang rai ni hpe lang ai prat rai nga ai. Dai hpang hkai lu hkai sha, rem lu rem sha ai prat bai du sai. Ya gaw dut lu dut sha hpaga yumga ga ai prat du sai. Htawm hpang prat gaw anhte myu sha ni mung hpaji hpe jai sha nna asak hkrung ai prat de lahkaam sa wa na rai nga ai. Nhprang sut rai n rawng ai mungdaan ni gaw technology ngu ai hpaji hpe jai lang nna rawt galu kaba wa ma ai. Technology n chye ai amyu sha ni gaw tinang a mungdan na sen kaba dan ai nhprang sut rai ni hpe tsa lam hkying lam hte manu hpa hpa shaw dut sha shama kau yang technology chye ai mungdan ni mari la nna manu kaba hte bai dut ya nna lu su nga mu nga mai wa ma ai. Dik shale nna Harry Potter ngu ai sumroi laika ka ai Scotland mung na num gaw ya laika buk 6 ka shapraw nna England hkawhkam jan hta pyi grau lu su mat sai lam chye lu ga ai. Anhte a buga hta Indaw Gyi nawng

(Nawng Lut kaba) hte Indawlay (Nawng Lut kaji) nga ai. Hkyen bum nga ai. Takin dusat hkawhkam nga ai. Hpun hkawhkam(thit-minn) nga ai. Mali hka mazup nga ai. Bum tsaw shagawng ni hte hka rum kaba ni nga ai.Mungkan na hkawm chyai ma nam ni a matu tourism hte Hotel bungli hpe hpaw nna hpun kawa hte galaw ai tawm hpa arung arai ni galaw dut yang n mai byin na kun? Katsi pyaw ai anhte a buga hta hpaji amyu myu sharin hka ja ai ginra learning centers ni hpaw mat wa yang n mai byin na kun? Anhte Jinghpaw Wunpawng buga na hpun hpang wahpang ma mat nna, ga kata na ja lungseng sut nhprang rai ni htum mat wa ai shaloi, hpaji hte asak hkrung rawt kaba wa na matu amyu sha ni hpe lam woi nga ai ningbaw ningla ni tsan tsan kaw nna jawm myit magang ra sai. Maigan de du nga ai ramma shayi shadang sha ni mung lani mi anhte a dai daw dai hpang buga hta kanbau magam bungli wa hpaw mai na hpaji ni hpe sharin mahkawng da ra ai aten du sai. …..

Chins and Kachins ( (Hkang hte Jinghpaw) : Dr. Kha Lum Friday, June 27, 2008 –

Hpaji Ningpawt Hpang Wa Ai Lam Hpe Modern Art Hte Mahtai Hpaw Da Ai Re. ( Circleofwisdom Website kaw na la ai )

Moi shawng de jawng laika Myen htilaika langai mi hta Chin hnint Bamah Swe Yinn Hpya, Bamah hnint Chin Swe Myo Yinn nga nna Hkang hte Myen a lam ka da ai hpe mu hti yu ai. Dai maumwi hta mali hka ku de na yawng yu wa ai baren di langai mi hpe matsan gumgai yan dingla lu sai la nna shan a nta e wa tawn da yang la sha ma lahkawng kraw pru wa ai da. Langai mi gaw Hkang ni a kaji kawa tai nna, kaga langai mi gaw Myen ni a kaji kawa, tai ma wa ma ai da oi. Baren di kaw na shinggyim masha kraw ai lam mai byin n mai byin gaw DNA hpaji ninghkrin ni she chye mahtai jaw na sai. Anhte Jinghpaw Wunpawng sha ni a ji woi ji wa ni hkai ai maumwi hta gaw Hkang hte Jinghpaw a lam teng sha rawng ai. Hkang Gam gaw kahpu rai nna, Jinghpaw gaw kanau re ai nga ai. Majoi shingra kaw na rau yu hkrat wa yang lam e hkring ai kaw, kahpu Hkang Gamn gaw nai tawng hpe ahpa hpa sha kalep nna lau lau ju jahkut sha lai mat wa sai da. Kanau Jinghpaw wa hpe gaw nai tawng tinghkum nawng wan mang hta ju da ya nna lat sin sha nga ta shangun ai da. Kanau Jinghpaw wa gaw nai tawng hkut hkra ala sha nga yang kahpu Hkang Gam gaw kanau n hkan dep lu na matu nam langa hpun ni hpe azat lai mat wa sai da. Kanau Jinghhpaw wa gaw nai tawng hkut nna sha ma ai hpang kahpu Hkang Gam hpang de hkan sa wa yang, nam langa hpun ni lahkam jan jan, ladawng mi daram ram prut taw ai hpe mu nna, hpu gaw grai tsan e de du mat na sai, gara hku tim n hkan de sana re, ngu myit shayaw kau nna dai ni na anhte a Wunpawng buga hta nga hti nan ta sai da.

Hpu nau Hkang ni hpe san yu yang shanhte a Chin maumwi hta nanhte Kachin ni mahtang she kahpu re nga ma ai. Ga amyu hpan hku sagawn ai linguistics hpaji hku nga yang Kuki Chin hte Jinghpaw gaw ni dik rai nga ai. Britisha asuya anhte a buga de shawng nnan du sa wa ai shaloi, Hkang hte Jinghhpaw amyu sha ni gaw nat jaw nga mala ai da. American Baptist saana gaw Jinghpaw ni kaw sahwng du nna Hkang ni kaw hpang hkrat du ai. Hpaji n chye laika n lu ai majaw sasana sara kaba ni laika sa galaw ya ai kaw na laika lu ai amyu ni tai wa sai. Hpaji n chye ai ni re ai majaw rung amu n mai galaw ai. Hpyen lahkawn yang tsi jep n awng ai masha 40% re ai lam chye lu ai. British Levi dap ni hte American Ranger 101 dap ni hta hpyen magam shang gun hpai tim Japan hpyen dap hta Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni hpyen la kadai n galaw ma ai. Tsi jep n awng nna hpyen la n lu galaw ai Hkang ayu sha ni hpa galaw sha ai kun? hkrak n chye ai. Rai tim, tsi jep n awng nna hpyen dap, pyada dap de n lu shang ai Jinghpaw ni gaw lam kuli galaw ma ai. Nkau mi ri gawng nna Panchabyi lauban ni kaw sa chang sha ma ai. Kanoi prat hta kanoi hpun kaw na kanoi la dut ma ai. Lai wa sai 1960 jan ning hkan hpun sau tam dut ai zawn rai nga ai). Jinghpaw amyu sha ni kaw na hpun pyen nta hpri hpraw nta shawng gap rawng ai ni, mawdaw shawng mari jawn lu ai n i gaw hpyen dap na pru ai ni rai nga ma ai. Hpyen dap de na alu hte sasana Jinghpaw sara ni mung htawk lai wa masai re. Hpyen dap hkan e hpung sara army chaplain ni pyi tawn da lai wa masai. Hpunau Hkang ni gaw la kaja

langai mi hpun pyen nta langai hpri tsup galup nna gap rawng lu ra ai, ngu ai mashing hte n byin n mai shakut lai wa sai lam chye lu ai. British kaw na shanglawt lu ai hpang Jinghpaw mungdaw Kchin State masat ya tim Hkang ni hpe gaw Chin Special Division ngu nna Myen mung a daw chyen hku sha masat da ya ma ai. 1947 ning hkan na mungdan kata e dinghku majan law wa sai. Kayin amyu masha ni Myen mung hpe ganoi up sha kau ai shaloi U Nu asuya gaw Jinghpaw amyu hta na Sama Duwa Sinwa Nawng hte Hkang amyu hta na Aungsan Thuriya Bo Taik Chun hpe abawk la nna gasat jahtaw kau shangun sai rai nga ai. 1960 jan ning kaw nna gaw dinghku majan hkrai gasat ra ai majaw Hkang bum de sumdoi jaing-htauk nau law wa ai hpe Hkang myitsu ningbaw ningla ni mu mada wa masai. Dai majaw Hkang ramma ni hpe hpyen shang na malai hpaji shakut na n-gun jaw masai. Hkainu htu abraw nna shadu sha ai Hkang ramma ni hpe Myen n-gun grai kra grai mu ai woi shadu sha nna, nanhte ndai zawn re ai Myen n-gu mu mu masi mai sha mayu yang laika hpaji shakut mu, ngu tsun n-gun jaw ai lam chye lu ai. Dai shaloi kaw na Hkang hpu nau ni laika hpaji hpe grai shakut, kanu kawa ni mung n-gun jaw, matsan ai kaw na gumhpraw jawm alahkawn htawk rai nna, tan 10 awng la, dakkasu jan mau degree gup la ai grai law wa sai. 1970 jan ning hta gaw Hkawlik dakkasu department dap shagu hta Hkang sara sarama n i grai dung wa masai. Tsi sarawun doctor, Enginner mung grai law wa masai. Asuya magam dap shagu hta Hkang officer du ni grai law wa sai. Dai ten hta anhte Jinghpaw Wunpawng sha

ramma ni nam de grai yan shang mat wa ai rai nga ai.

1980 jan ning hkan nna gaw Myen gumhpraw manu grai hkrat wa ai majaw asuya magam gun shabrai sha ai ni nga yak wa sai. Lu ai shata shabrai hte shata tawt hkra sha na yak wa sai. Dai majaw hpu nau Hkang ni zen sai. Hpyen dap de mung n shang sai. Asuya bungli mung nau n shang sai. Sanghpaw hkan ni hkan ma ai. Tan 10 awng degree lu ai ni chyum jawng de yan ma ai. Dai ni hpu nau Hkang amyu masha ni n du nga ai maigan mungdan kaba n nga sai. Tsi sarawun Engineer hti n dang ai hta n ga Chyum hpaji munu ni, mungkan hpaji munu doctorate degree kahtap nna lu ai ni latsa daram nga ma ai. Maigan dakkasu ni hte chyum dakkasu kaba ni hta hpunau Hkang amyu masha ni professor galaw nga ma ai. Anhte Wunpawng sha ni hta mungkan hpaji PhD lu ai marai lahkawng sha mu lu ai. Maigan dakkasu hte maigan chyum dakkasu hkan sara tai ai Wunpawng sha langai mi mung n mu ai. Hpunau Hkang ni a mungdaw hta ja lungseng nhprang manu dan ai hpun hpa mung n rawng ai. Jak rung langai mi mung n nga ai. Anhte Jinghpaw Wunpawng buga na ja lungseng, hpun ni htu dut nna laning mi ramma marai 10-20 hpe sha pyi maigan de hpaji htawk yang ya gaw PhD degree lu ai Jinghpaw Wunpawng ramma hpaji ninghkrin gaw hpaji dap department shagu, mungdan kaba na dakkasu shagu, chyum dakkasu shagu hta hpring jawng nga na sai. USA du ai Jinghpaw Wunpawng sha ni mung Miwa ni China Town nga nna de nga ai zawn Kachin Town pyi lu de nga na daram rai sai. Myu tsaw, mung tsaw ngu marawn nna Jinghpaw Wunpawng myu shada asak

gyam hkat, ja lungseng,hpun kawa, nhprang sut rai sha kashun htu shaw dut sha nga yang gaw hpunau Hkang ni a lagaw lahkam dep na n loi sai. Dr. Kha Lum (Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna, Kachin Today Group (USA) a ningmu n re ai lam chye sha ngun dat ai.) ….

"Katsi Majan Hte Sut Masa Majan" ( Ta Tut ) Thursday, June 19, 2008 –

Hka Gade Kaba Tim, Miwa Hkran De Kani Lu Na Matu Shakut Nga Ai Wunpawng Ramma Ni

Hten zar nga ai an-hte Jinghpaw Wunpawng Ramma ni a lam hpe myit yu let n dai laika ngau hpe ka dat ai. An-hte myu sha ni gaw 1994 Shanglawt hte Myen Asuya lapran gap hkat jahkring ngut sai hpang e sim sa nga sai zawn zawn re ai rai tim ya ten hta katsi majan a majaw an-hte myu sha ni a Ramma shayi shadang ni law law wa hkrat sum nga ai hpe myit yu yang grai myit n pyaw ai hku re. An-hte myu sha ni gaw an-hte a lamu ga kata e rawng ai n hprang sut rai ni hte moi shawng de Myen mung hta grai mying gum hkawng lai wa sai ni rai nga ai. Dai prat hta gaw gara n ta mung lau ban ban ai hkrai rai nga ai. Ya Myen Asuya a n pu de lani hte lani mayu hkrum wa ai shaloi an-hte myu sha ni a

shani shagu na lu sha a matu a ja a wa tam sha ra ai madang de du nga sai hku re. Moi shawng de gaw Yi, Sun sha hkyen da yang gaw kade matsan tim shat sha gaw hkru hkra lu sha ai. Rai tim ya gaw n chyang mayam tai yang she shat ma mi lu sha ai baw prat de galai wa ai gaw yawng mu mada ai hte maren sha re. Anhte myu sha ni a lamu ga kata na n hprang sut rai ni ma mat ai majaw kun? Shing n rai an-hte a myu sha ni lagawn ai majaw kun? Gara hku mi myit yu tim, bin wa ai lam ni yawng gaw masha wa a mayam tai nga ra ai, masha wa up hkang ai n pu e shi dang sha ai hku sha nga ra mat ai masa ni a majaw re ai lam mu lu na re. Hka., ya myu sha sut masa hte an-hte Jinghpaw Wunpawng Ramma ni hten zar wa ai hte hpa seng a ta? Myit yu yang a san sha chye na lit dai. Moi Nu hte Wa jaw ai sha hte kade pyaw lai wa ai rai tim, prat madang dep wa ai, gun rai manu ni rawt wa ai lam ni a majaw ti nang nan hpaga galaw, gumhpraw tam yang she masan sa wa ai baw re wa ai majaw Ramma ni law law wa hpaga ga let hten zar ma wa ai hpe mung mu lu ai. Ndai prat hta Dakkasu (University) jawng lung yang, yawng chye ai hte maren Cycle sha gaw lu jawn yang she masha zawn nga ai prat bai rai wa, manang ni bu hpun ai hpe mu yang ti nang kaw mung kap mayu wa re ai lam ni law law nga ai. Ndai lam ni a majaw masha wa tsun dan ai hpaga hpe ti nang nan ta tut n chye ai rai tim loi ai zawn zawn re yang kalang ta myit sum ru yu ai lam ni n nga ai sha rawt ngoi rai galaw sa wa ai lam ni a majaw mung re.

Ya ten shiga ni hkan law law mu na re, Miwa de dut sha kau hkrum ai Jinghpaw Wunpawng shayi ni a lam ni law law wa re. Bai ja htu, lung seng htu let kan ni ya tai, 4 ya tai re ai shadang sha ni mung law law wa rai nga sai. Ndai zawn jam jau kata kaw na lawt lu hkra galaw magang, jam jau magang rai an-hte myu sha ni hten zar ma wa sai hku re. Dai zawn Jinghpaw Mung kata nga ai Ramma ni law law hten zar wa ai kaw ti nang kasha n lawm mat na matu nga nna kanu kawa ni gaw ti nang kasha ni hpe Maigan Mungdan ni de sa na nga nna Malaysia, Thailand hte India zawn re ai Mungdan ni de Refugee bai sa galaw shangun nna gaw jam jau hkrum nga ai ni mung law law wa rai nga ai. Pyaw pyaw sha nga mat ai ni mung gaw law law rai nga sai. Rai tim jam jau hkrum nga ai ni gaw grau law nga ai. An-hte Jinghpaw Wunpawng Ramma ni gaw Myen Mung a tsang shi (11 Gread) hpe awng let Dakkasu jan mau lu ai ni mung law law rai nga ai. Rai tim ndai jan mau lu da ai ni wa Myen Mung e hpa mung n mai galaw ai majaw ya na zawn dum bru dum bra rai Maigan du ai ni gaw du, kani ya, tsa ya hte shawa num galaw ai ni mung law law rai nga ai. Ndai zawn re ai mang hkang ni hpe hparan na lam gaw Maigan de sa nga mat ai hte gaw n ngut nga ai. An-hte Wunpawng Myusha ni n dai zawn Maigan ga de du jawng ma let ti nang mungdan hpe n gawn mat ai hku gaw n mai nga ai. Yawng Maigan lu sa na ngu ai mung n mai bin ai lam rai nga ai. Ndai hta Myen Asuya hpe gum lang ga nga yang mung an-hte myu ni n gun n nga ai wa gara hku mung n lu gum lang nga ai. Ndai zawn re ai lam ni hpe gara hku wa hparan na shata? Mahtai gaw n nga sai

kun? Mang hkan ni yawng hpe yu dat ga nga yang, Ramma ni ya na zawn hten zar wa ai gaw Bung li n nga ai majaw re. Ti nang buga e bung li kaja nga yang kadai mung kade a bung li hte, n kaja ai lam ni hpe myit shang sha sana n re. Maigan de du nga ai Wunpawng Ramma ni law malawng hpa majaw n hten zar ai, hpa majaw kani ya, tsa ya, shawa num n tai ai kun? Myit yu hpa rai nga ai. Maigan ga e ndai zawn re ai n kaja ai lam ni n nga ai majaw kun? Maigan ga de du nga sai Jinghapw Wunpawng Ramma ni gaw ti nang lu sha na hte bu hpun na lam ni Mungkan madan dep hkra shakut nga ai lam ni a majaw rai na re ngu kam ai. Ti nang galaw ra ai bung li ni hpe shani shana shakut nga ai majaw n kaja ai lam ni hpe n galaw mat ai re. Ya an-hte gaw Wunpawng buga e naw ngam nga ai Wunpawng Ramma ni hpe Maigan de sa na matu hpaji jaw na malai, Wunpawng Buga e dai ramma ni hte htap htuk ai Bung li kaja ni hpe lu hpaw ya na gaw a hkyak nga ai. Ndai hta Myen Asuya a n pu e nga ai Jinghpaw buga e bung li kaja ni hpe hpaw shabrawng lu na gaw grai yak ai hku re. Rai tim ndai lam ni hpe Wunpawng Mungdan Shanglawt hpung ni rai nga ai KIO/A, NDAK, KDA hte kaga makam masham hpung ni rai nga ai KBC zawn re ai u hpung ni hku nna bung li kaja ni hpe hpaw shabrawng let, hten zar nga sai an-hte a myu sha ni hpe hkye mawoi la ra nga ga ai. KIO/A ga law nga ai hkai sun hte hpaji lam ni hpe mu yang loi li gaw rai wa sai ngu gaw myit dum n ngai.

An-hte Wunpawng sha ni shada kam hpa ra ai, Myit hkrum ra ai. Kam hpa hkrum ai ni ku nna mung masha wa kam hpa ging ai bung li ni hpe sha galaw ra ai. Myu shada n mai dip sha hkat ai. Shada tsaw ra let myu sha rawt galu kaba lam hpe sha rau tam yang gaw awng dan na hkrai rai nga ai. Ndai hku rai yang an-hte myu sha ni kaw kani ya, tsa ya, shawa num ngu ai gaw grai yawm mat ai hpe mu lu na hku re. Dai hta sha n ga, mung masha ni myi hpaw let lu sut lu su nga mu nga mai nga ai rai yang gaw an-hte yawng myit mada da ai Jinghpaw Wunpawng Mungdan gaw gade mung n tsan sana re ngu kam ai, bin mung bin wa na sha re. Nang ngai naw asak hkrung nga yang Wunpawng Mungdan lu la ai Shanglawt lu manau hpe rau sha jawm dum, jawm ka lu na matu shakut ra nga ga ai. Moi gaw hpyen masa lam hte mung masa hpe kasat lai wa sai. Ya gaw makam masha hte sut masa hte mung masa hpe kasat la na a ten rai na sai ngu kam ai hku re. Yawng myit hkrum let shakut sa wa ga ngu... Prat Dep Ai Jinghpaw Wunpawng Mungdan De...... Chye ju dum letTa Tut

Democracy Masa Hte Karai Kasang A Mungdan (Democracy and the Kingdom of God) Panglai Hkrudu Thursday, June 12, 2008 –

mu mada ai majw sinna mungdan ni hta gumrawng gumtsa up hkang masa hpe jai lang wa ai shaloi kadai mung kade a ginra hta hkan nna htap htuk ai hku Democracy masa amyu myu hpe jai lang wa ai lam mu lu ai. Democracy masa hta masha law ai malawng maga na myit ra (majority vote) hpe yawng jawm hkap la hkan sa ra ai. Masha n law ai mayen maga na minority ni mung tinang a myit ra lam hpe n dut n dang tang madun lu ai rai nna shanhte a tang madun ai hpe kaga masha ni jawm hkungga ya ra ai. Democracy masa gaw myit kung hpan nna machye machyang law ai mung masha hte ningbaw ningla ni myit san seng ai hku jai lang nna woi awn sa wa yang grai htap htup ai rai tim, machye machyang n law ai mung masha ni hte tara n lang ai mungdan ningbaw ningla ni a lata e du yang grai tsawm htap ai democracy masa hpe manai kau mai nga ai. Byin wa chye ai lam n kau mi hpe tsun ga nga yang:

The Great Depression and the Arts Website Kaw Na La Ai

Democracy masa a npawt nhpang essence gaw by the people, of the people , for the people ngu ai mung shawa masha e ra lata nna, mung shawa masha nan shang lawm let mung shawa masha a matu mai kaja lam jawm galaw sa wa ai mung masa ladat rai nga ai. Ndai hpe moi Madu Yesu garai n shangai yang Athens mare e Spartan masha ni shanhte mare mungdan (city state) hpe up hkang ai mare kongsi hta salang ni hte ramma ni gayau gaya ra lata bang nna jawm myit mang hpaji jaw let mare mungdan hpe up hkang woi awn hapng wa ai shani kaw na democracy masa ngu ai nga wa ai lam mungkan labau hta mu hti lu ga ai. Dai masa kaja htap htuk nga ai hpe

(1) Ra lata jaw na ahkang nga ai masha hpe asak 18 ning a lahta de na ni hpe sha lata masat nna ra lata meh vote bang shangun na. Asak 18 ning a lawu de na ni hpe gaw myit garai nkung ai ngu ngam da na. Dai hta n ga, sasana magam gun( pastors, preachers, evangelists) ni, hpunngyi ni, yahkau num ni(monks and nuns), mana ai ni(insane people), bawng dung htawng rawng ai ni(tinang meh n bang shangun mayu ai ni hpe mara amyu myu tam nna htawng de gan rin bang da ai lam) ndai zawn re ai ni hpe mung ra lata bang na ahkang n jaw yang masha tsawm ra yawm mat na rai nga ai. (2) Ra lata meh mai bang ai ni kaw na mung full membership, half mebership ngu garan nna madat lawm mai ai, lata

sharawt mai ai, ngu amyu myu naw mai shayak nga ai.

(3) Matsan ai masha ni hte n chye n chang ai nam kahtawng na masha ni( gara mungdan hta mung matsan masha hte n chye n chyang ai masha grau law ai)hpe ra lata meh bang ten garai n du yang, ja gumhpraw, hpun nba, kumhpaw kumhpa garan ya nna tinang maga de meh bang na matu jinghku hkan hku la mai ai. Nkau mi kumhpa sha la sha kau nna kumhpa jaw ai wa hpe meh n jaw ai mung nga chye ai. Nkau mi rai jang gaw, tinang a jinghku jing-yu sai daw sai chyen ni hpe tinang maga de kaja tim n kaja tim meh jawm jaw na matu hkan tsun da chye ai. Kalang lang jahkrit shama nna mung ga sadi hkan la chye ai. (4) Ding ding man man mi ra lata la tim, teng man ai hpe mu mada ai masha hte, tsan tsan de mu mada ai masha gaw galoi mung n law ai majaw kaja dik hpe yu shalai kau nna nau n hkrak ai hpe ra lata meh jawm jaw lata sharawt kau nna, hpang de gaja wa tatut galaw yang n mai byin ai lam rai taw nga ai hpe chye ai shaloi gaw grai hpang hkrat nna sum kaba hkrum chye ai. N chye n chyang ai ni hpe kade ang lang dan tim n chye na hkraw, myit n hkawn hkraw ai majw jaw ai hpe njaw ai ngu mu, n jaw ai hpe jaw ai ngu mu mada nna lata sharawt shut kau, dawdan shut kau ri chye nga ai. Ga shadawn Copernicus hpe dai prat na ningbaw ningla ni shut ai ngu sat kau ai hpang ya gaw Copernicus tsun ai ga teng ai hpe mu lu ai shaloi gaw hpang hkrat mat sai.

(5) Teng man ai gaw meh law ai hte nau n seng ai. Ga shadawn: Sawn hpan langai mi hpe jawng ma marai 10 hta

yang marai 8 a mahtai bung nna marai 2 a mahtai gaw kaga mahtai pru ai ngu ga. Rai tim marai 2 a mahtai mahtang jaw ai rai chye ai. Shing n rai jawngma ni a mahtai gara mung n jaw ai mung mai byin ai. Sarama langai sha teng man nna jaw ai mahtai hpe chye ai mung mai byin ai. Kaman 10 pawng yang kade lu na kun?

(6) Shinggyim masha gaw teng man ai hpe chye tim tinang a kan wang myit nau kaba ai majaw tsan tsan de na hte ya jang na tinang a matu akyu hpe myit mada let, tengman ai hte jaw ai hpe chye ninglen n teng man nna n jaw ai maga ra lata meh bang chye nga ai.

(7) Kalang lang jaw ai hpe teng man ai shadu kau nna n chye ginhka ai majaw ra lata meh bang shut kau chye nga ai. Ga shadawn: NGO project manager langai mi a gumhpraw jai kahpan (financial statement) hpe yu yang project proposal hte maren hkrak hkrak rai nga ai, vaoucher ni mung hkum hkum tsup tsup rai nga ai. Gumhpraw jahpan hti hkum ni pawng ai mung jaw nga ai. Gumhpraw ngam mung jaw nga ai. Lata e ngam ai gumhpraw cash in hand mung hkrak nga ai (kaga masha a gumhpraw gan hkoi nna sa madun dan ai), Gumhpraw dum na gumhprw ngam (Bank balance) mung jaw nga ai (manang ni a gumhpraw atu hte hkoi nna gan bang da ai). Rai tim dai jahpan n teng ai jahpan rai chye ai. Kadai n mu mad ai hku mayun shaw sah kau nna shi a nta gap la chye nga ai. Dai majaw English masha ni gaw (honesty is the best policy) nga nna tsun ma ai.

(8) Hkum tsup ra n rawng ai tara laika n nga ai majaw tara laika hta garai n ka

shalawm lu ai lam amyu myu hku nna mung democracy masa hpe manai makai di nna tinang ra ai mahtai hpe tara shang lu la hkra galaw la mai nga ai. Ya ten hta Myen mung up ai ni hte mung up ahkang lu la na matu shakut nga ai uhpung ni yawng gaw democracy masa de sa wa nga ga ai nga nna tsun nga ga ai. Gara hpan democracy masa gaw anhte mung masha ni a matu htap htuk na kun? ngu ai gaw mung shawa masha ni jawm myit daw dan lata la na lit nga ai. Hkristan sasana bungli hte nawku hpung ni hta mung, Karai Kasang a Wenyi gaw kam sham ai sape hpung masha shagu hta amu galaw lu ai,wenyi shadut lu ai(inspiration) hte Karai Kasang kaw na shing ran madun dan ai hkam la lu ai (revelation) ngu kam sham ai majaw hpung kongsi zuphpawng ni hta democracy ra lata ladat masa hpe dam lada jai lang nga ga ai. Dai hta jan wa jaang gaw, anhte a hpung sara hpe anhte bau da ai, anhte jaw lata da ai, dai majaw anhte a matu anhte ra ai hku woi awn ra ai ngu ai de du wa chye nga ai. Karai Kasang a mungdan shing n rai sumsing lamu mungdan gaw democracy mungdan n rai. Mung chying sha ni a gumsan mungdan Republic n rai. United States n rai. Munghpawm mungdan Union n rai. Hkawhkam mungdan kingdom rai nga ai. Karai Kasang a mungdan hta hkawhkam nga ai. Karai Kasang nan hkawhkam ni a Hkawhkam rai nga ai.. Angelic hosts Hpyen dap nga ai. Mung masha ni nga ai. Dat kasa ni nga ai. Lamu ga jarit terrotory nga ai. Tara upadi supreme Law nga ai. Tara jeyang ai lam judgement court nga ai. Jeyang hkrum ai ni a matu htawng (condemned cell) ngarai mung nga ai.

Nsin htawng hkyuk htawng (bottomless pit) nga ai. Nga yawng nga pra hpe hpan da ai shaloi sumsing lamu hta bawng ban ai lam nga ai. Shinggyim masha hpe hpan da ai shaloi anhte a hkrang bung sumla hte maren hpan da ga ngu nna sumsing lamu kongsi heavenly council e bawng jahkrup ma ai. Rai tim, yubak masha ni ra lata meh jawm bang nna Hkye la Madu hpe san da ai n rai. Yu bak ngarai de sa na shinggyim masha ni jawm myit hkrum nna Madu Yesu hpe dinghta aga de saw shaga la ai n rai. Madu Yesu du yang, dai mung hpe up ai Herod hkaw hkam mung n ra ai majaw Egutu de hprawng shingbyi hkawm ra ai(ya na refugee ngu ai baw rai nga ai). Shangai na shara nta madu tai na kadai n kam hkap la ma ai. Dik shale nna ma Yesu hpe bai kaba na matu Yosep pyi kawa n kam tai ai. Shi a buga de wa yang Nazareth mare masha ni n kap la ma ai. Shi a nta na kanau ni pyi n kam sham ma ai. Dai ten na Yuda nawku htung ningbaw ningla ni shi hpe mara tam nna hpang jahtum Roma asuya a tara rung de mung masa mara pukma hte wudang hta jen sat kau shangun ma ai. Ndai hpe yu yang demovcracy masa hku du sa ai n rai nga ai. Karai Kasang a mungdan hta myihtoi ni, hpung up ni, tara hkaw sara ni, hpungtau ni, hpung ningbaw ni nga nga ma ai. Karai Kasang san da ai n rai yang jahten sharun ai ni sha tai na rai nga ai. Karai Kasang a mungdan hta lawu lahta up hkang masa (vertical hierarchy) hpe dan dan leng leng mu lu ai. Chyawm tari kaw Kawa Karai Kasang, Kasha Karai Kasang, Chyoi Pra ai Wenyi Karai Kasang masum rai tim langai Triune God (Holy Trinity) nga ai. Dai npu e kasa ni, sara ni pang hte pang nga ai. Hkristu up ai

mungdan hta janmau amyu 5 hpe gingdan ai hta hkan nna shagrau na lam tsun da ai. Mare 10 up ai aya, mare 5 hpe up ai aya, ngu nna tsun da ai. Hpa jan mau mung n gup, hpa mare mung n up ai ni mung nga nga na rai nga ai. Ndai ni yawng gaw democracy ra lat poi shang na n rai. Karai Kasang a mungdan hta galaw hkawm sa shamu shamawt ai lam yawng hte gaw, (for God and for His Glory) Karai Kasang a hpung shingkang dan dawng na matu hte Karai Kasang myit dik lam a matu sha rai nga ai. Karai Kasang tawn da ya ai (supreme spiritual Law ) chyahtum chyalai wenyi tara hte up ai npu e a nga nga na rai nga ai.

Wunpawng Mungdan Du Japan Laika Ka Sara A Ningmu Friday, June 06, 2008 –

Myanmar mungdan hta Karai Kasang ra sharawng ai democracy up hkang masa teng tup byin pru wa u ga. Sumsing lamu hta Karai Kasang myit dik nga ai hte maren Myanmar mungdan hta mung dik wa ru ga. ….. Japan Laika Ka Sara Hideyuki Takano

KTG(USA) ( Hideyuki Takano -ngu ai Japan laika ka sara hte "Kotan Publishing" , interview hpe htap htuk ai hku ga gale da ai re. Takano gaw “The Shore beyond good and evil: A report from Inside Burma’s opium Kingdom” ngu ai, Wa ,Mung kaw kani hkai ,hpaga ga ai lam ni hpe, hkrak tup ka da ai laika buk hpe ka ai wa rai nga ai.Tanako hpe ,1966 ning hta ,Tokyo, Japan kaw shangai ai. Waseda University kaw n na, French literature hte, jawng ngut ai. Dai hpang Chiang Mai University , Thai mungdan kaw ,Sara galaw let, laika mung ka ai wa re. Takano hpe ,shi Jinghpaw mung e ,shata

lahkawng bu hkawm n na bai wa ai shaloi interview galaw ai re. ) Q: Sara,nang hpa majaw Myem mung ,amyu kaji ni a lam hpe myit lawm wa nta? A: Ngai ,bu hkawm ai hpe myit lawm nngai. Ndai laika buk n ka shi ai shaloi kaw nna, Congo hte Amazon lam ni hpe ka lai wa ni ai.. Laika ka Sara re majaw, lak lai ai mahkrum madup ni hpe lu mayu ai. Dai ni na aten du hkra, lahta myen mung gaw, Asia dan kaw n na maigan masha ni atsawm n-chye na shi ai shara naw re. Bai nna, ngai gaw Asha masha re majaw, Sinna masha ni hta grau lu hka ja mai nga ai. Ngai Thai mungdan, Chiang Mai kaw naw nga ai shaloi, nta grupyin e nga ai ,Myen mung na Sam amyu sha ni hpe ,mu nna myit lawm wa nngai. Q: Sara, shawng de Golden Triangle ngu ai Wa ,ga de mung sa lai wa sai hpe chye lu ai. Ndai kalang gaw , gara buga de du hkawm kau da sai kun? Bai, hpa laklai ai laika ni bai ka na matu ,mu wa ai kun? A: Ndai kalang gaw ,Jinghpaw mung de du kau da ai. Ngai hpe rawt malan hpung kaba langai rai nga ai, Kachin Independence Army (KIA) hpyen la ni hku nna,shimlam jaw ya ma ai. Wa ,hte Jinghpaw ,lahkawng yan gaw, gap hkat jahkring da ai lak nak lang ,rawt malan hpung ni rai ti mung, dai uhpung lahkawng a masa lam (situation) grai shai nga ai. Jinghpaw mung na rawt malan masa gaw ,anhte mungkan shara shagu e mu lu ai “classic insurgency” ngu ai baw rai nga ai.. Ga shadawn, KIA gaw, kahtawng ning chyawn (rural areas) ni hpe lu jum tek (control) da nna, Myem asuya hpyen dap ni gaw, Myo kaba hte ,a hkyak ai lam ni hpe lu jum da

ma ai. Wa ,mung kaw gaw, Myen asyua hpyen dap hte ,asuya magam gun ni hpe tsep kawp nmu lu timung, Jinghpaw mung kata kaw chyawm gaw grai sadi nna hkawm sa ra ai hku re.

Jinghpaw mung, Myitkyina mare kaba hkan na ni gaw, Mungkan a lam ni hpe, atsawm sha chye nga ma ai hpe mu lu tim, Wa ,mung na masha ni gaw ,Myen, Miwa hte gaga grup yin na lam ni hta lai nna, mungkan a lam hpe nchye, n na yu ai hpe mu lu ai. Jinghpaw ni gaw, myen ga hpe atsawm sha chye ga ai hpe ma ai. Q: Ndai lang, hkrun lam a yaw shada lam gaw hpa baw rai.kun ? Sara, ndai hkrun lam hpe nang kara hku lajang da nta ? A: Anhte ni law malawng gaw, “Silk Road” ngu jang, dingdung maga de nga ai, Miwa mung, Afghanistan , Asha kaang (central Asia ) ngu ai hpe sha, shadu ga ai. Kaja wa nga yang, dingda lam ,mung naw nga nga ai. Dai lam ding yang hkan let, Jinhpaw mung nam kahtawng hkan mai sa ai hku re. Nye a manang, Sam rawt malan ningbaw Seng Suk ,lajang ya ai majaw ,grai hkrak mat ai hku re. KIA ningbaw ni gaw, shawng de Myen ni chye na tsang nna ,n shang shungun timung , ndai lang gaw, shang na ahkang jaw ma ai. Ngai hpe VIP zawn, hkap hkalum la nna,. Ningbaw ningla ni hku nna gaw, maigan na ,laika ka sara sa du ai majaw, grai myit dik na re ngu kam ai. Ngai gaw, 15 ning laman shawng ningnan du shang wa ai ,maigan na laika ka sara re. Q: Aung San Suu Kyi hpe ,Jinghpaw ni gara hku mu mada ma ai kun?

A: Jinghpaw ni gaw, Myen ni hpe ,ga sadi ndung ai sha shaning law law roi sha hkrum lai wa sai majaw, kadai Myen ningbaw hpe mung nkam ai hpe mu lu ai. Jinghpaw ningbaw ningla ni gaw, Aung San Suu Kyi hpe, ra ai mung n-re, kam ai mung n-re ai hpe mu lu ai.

Q: Sara, nang Wa ,mung kaw sa nga ai shaloi, kani mung chye lu nna,yin kap mat, hka li ana mung kap mat , Wa ,mung de mung bai nmai shang sai nga ai.majaw , Ndai lang gaw gara hku hkyen lajang a nta? A: Ndai kalang gaw, myit mada ai hku nmai byin mat ai. Du ai hte ,Manghkang byin ai. Myen hte KIA gaw, gap hkat jahkring da ai nga tim, manghkang langai hpang langai ayan byin nga ai. Lam hkan e mung, Myen hpyen asuya check points ni grai nga ai majaw, grai sadi nna she hkawm ra ai hku re. Shata mi daram sha na na matu ,yaw shada da tim, lam amyu myu a majaw shata lahkawng na mat wa ai hku re. Grau sawng mat ai gaw, Lanamta marang htu ai ten shang , jau mat ai majaw grai yak mat ai re. Lani mi wawt (leeches) nlaw htum, 150 daram hpe gawng kau ra ai hku re. Hkra lata hte shat sha, pai lata hte gaw, wawt gawng ra nga ai. Ala.------ .. galoi mung n malap lu sai law— Q; Sara , India mung kaw n na, Japan mung de, sa kau hkrum ai nga, gara hku byin ai rai ta? A: Ngai India ga jarit du nga ai aten hta, gara hku mung mi na ,wa lam de bai n htang wa na n mai byin mat ai. Shata lahkawng nam hkan nga hkawm nna ,n gun tsawm ra yawm mat nngai. Dai

majaw, India mung a tara n shang ai hku wa na tai mat ai. Indai mung kaw du ai shaloi, Na ga rawmt malan hpung ni garum ai hte Na ga ,jawng ma tai masu nna, Kalakata mare na Japan kithkai rung de ,a pyaw sha du mat ai nngai. India asuya gaw, shanhte mung de tara n shang shang wa ai ni hpe grai ahkyak la ai hku re. Q: Sara hku nna Myen mung a shawnglam hpe gara hku mu n ta? A: Myen mung gaw, lani mi na nhtoi hta demokrasi lu nan lu wa na re. Aten hkrak n chye ai sha re. Mali , manga ning ,(sh) dai hta grau na na re. Lu gaw lu na re. Demokrasi masa galai shai ai lam gaw, Myen mung ,mung masa hkrun lam hta nambat langai lahkam sha naw re. Dai n rai jang Myen mung gaw, moi Yugoslavia hte ,Soviet Union ni 1990s hkan byin ai hku byin mat chye ai. Myen mung kaw mung, mungdan grai law law garan wa mat chye ai. Raitimung, myu sha law malawng gaw, Federal masa jet jet lu ai sha rai jang gaw ,garan n pru ai sha, Myen mung kata kaw sha nga na re nga ma ai. Q: Sara hku nna, myen mung de sa na myit da ai bu hkawm masha ni hpe ,gara hku hpaji jaw mayu ai kun? Mungkan masha ni hku nna, Myen mung shawa ni hpe, gara hku lu garum na ma ai kun? A: Grai hkrit (sh) tsang ra ai gaw, myen mung na, amyu sha ni a rawt malan lam hpe, mung kan masha ni ,n malap kau ai sha , Myen mung de sa nna myit da ai ni… myen mung masha ni hkam sha nga ai lam ni hpe ,madat wa mu, matsing da mu. Lawu, lahta myen mung shara shagu nga pra nga ai amyu masha yawng a lam hpe ,grau chye na hkra galaw mu. Bai

nhtang wa jang, tinang mu da, chye da ai lam ni hpe mungkan shawa yawng hpe bai tsun dan shana shabra mu.. - Nang, mung masa galaw ai wa rai jang, tinang a mung dan hku nna, mung masa lam hku ,Myen mung hpe pressure jaw na galaw u. -Nang, laika ka sara rai jang, laika buk ka nna, shabra u. - Nang, NGOs kaw bungli galaw nga ai wa rai jang, moi na hta grau shang lawm nna, myen mung masha ni a malai shakut ya u. -Nang, lahta na hte seng ai bungli galaw ai wa nrai jang gaw,nang chye da ai lam ni hpe ,nang chye ai masha shagu hpe tsun dan u. Dip sha hkrum nga ai, buga nga ,amyu masha ni a lam hpe ,galoi mung hkum malap. kau! ….

* Jin Sai Kun? ( Ta Tut ) Saturday, May 31, 2008 –

Ya hte sha galaw lai wa sai Myen Mungdan New Consititution shagrin na Referendum hta an-hte Wunpawng Mungdan Shanglawt KIO hpung ni yawng madi shadaw dat ai lam hpe na lu

na masai. Myit hta masin n si, marai n ri ai lam ni mung bin nga na re ngu kam ai. Grau na Maigan de du nga ai Wunpawng Myusha ni grau na n ra sharawng na re ngu kam ai. Laika hpaji kung ai ni, Mungkan madang dep ai ni, Amyu hpe tsaw ra ai ni yawng gaw ndai Myen Asuya a Consititution hpe n ra sharawng ai, n hkap la ai lam in gaw bin ra ai, bin gin ai lam ni rai nga ai. Ndai hta an-hte myusha ni a gawng malai rai nga ai, Wunpawng Mungdan Shanglawt hpung KIO ni gaw, yawng n ra sharawng ai ndai Consititution hpe madi shadaw lai wa sai lam gaw, n galaw gin ai lam langai mi re ngu ngai mung kam ai. Rai sa, shing rai yawng hpe jam jau jaw na ndai Consititution hpe KIO ni hpa majaw madi shadaw lai wa ai kun? Hpa majaw shi a Vote n bang ai ga sadi hpe n shatup ai kun? Myit yu hpa rai nga ai. KIO Salang ni shat n lu sha na hkrit nna kun? Myen hte hku hkau mayu nna kun? Myen hpe hkrit nna kun? An-hte myusha ni hta grai manu dan ai langai mi gaw, masha langai hkrai hta myu tsaw myit kaba rawng ai re. Ti nang myusha wa matsan jam jau nga ai hpe kachyi mi mung n kam mu ai, n gwi yu ai amyu re. Ndai lam hpe Karai Kasang mung ra sharawng ai lam hpe, Yesu tsun dan ai Samari masha a lam hpe yu yang chye na re. Ti nang a majaw masha wa ngwi pyaw ai hpe sha mu ma yu ai, grai tap htut ai, myit masin lu da ai amyu re. Ndai hta KIO a Consititution hpe madi shadaw ai lam hte hpa seng a ta? An-hte yawng myit sawn yu ga. Myen gaw KIO n madi shadaw ai hte majan bu na matu jin jin galaw da ngut ai hte KIO ni hku na mung shajin da ngut sai lam chye lu ai. Ndai hku majan shajin wa ai hta

Myen a npu e rai nga sai Lasang Aung Hpung, NDAK hte KDA ni hpe Myen Asuya hku na kanu KIO hpe bai n htang kasat shangun wa na masa ni hpe mu lu ai. Ndai mabin gaw Karen mung e KNU hte DKBA hpung ni, myu shada gasat hkat nga ai mabin hte bung wa na masa hku re. Ndai hku she rai yang gaw KIO mung si, Lasang Aung Hpung, NDAK hte KDA hpung ni mung si, lapran e nga ai Mung masha ni mung mara kata si ma wa let, hpang jahtum Myen Asuya ra sharawng ai hku Myu htum mat ai kaw shakre na hku re. Ndai hku kahpu kanau shada kasat gala ai gaw Karai Kasang n ra sharawng ai hpe Mungkan hta shawng ning nan masha bin wa sai Kain hte Abela yen nau a mabin hpe yu yang chye na na re. Nye a jing hku nta hte seng nna ga shadawn jaw na nngai. Nye a katsa gaw kasha la kasha nga ai re. Nye a kahkau ngu na wa gaw Lasang Aung Hpung e du tai nga ai hku re. Bai shi a kanau ngu na wa gaw NDAK e magam gun nga ai hku re. Bai shan nau a kawa a kanau num sha gaw KIO Du Kaba langai mi a madu jan re. Bai, myit yu ga, ndai majan gaw bin ra ai kun n bin ra ai kun. An-hte Wunpawng sha ni gaw shachyen dat ai hte kahpu kanau rai yang rai, mayu da ma rai yang rai re ai ni hkrai re. Nang na a hpu nau wa hpe sat gwi na kun? Nang na a mayu wa hpe sat gwi na kun? Nang na a dama wa hpe sat gwi na kun? Hka n dai hku she rai yang shanglawt galoi she lu na ta? Ndai a hkyak ai, anhte shanglawt lawt wa ai 40 ning jan, 50 ning de gale wa sai. Hpu shawng hpu ba ni du daw sai hkaw rai hpang da ai n dai shanglawt lam gaw ndai kaw shakre sai kun? N-re nga ai. An-hte Wunpawng sha

ni shada gahkyin gumdin lam shawng a hkyak ai. Shing n rai yang myu shada sat hkat, nat hkat ai kaw shakre na re. Dai majaw an-hte myusha ni ya ten galaw ra ai gaw gahkyin gumdin ai lam re. Ndai lam hpe madung dat galaw na matu Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung KIO ni hpe lajin mayu ai hku re. Shada shatan ai lam ni, arawng power shing jawng ai lam in hpe rap di kau let myusha ni yawng hpe zinlum na gaw ya ten ahkyak dik ai lam re. Marai masum myit hkrum yang panglai nawng pi dang htawk ai nga ai ga gaw Wunpawng Myusha ni a matu yawng myit hkrum let Myen Asuya ngu ai hpe Wunpawng Mungdan kata kaw na htawk kabai kau na hpe tsun nga ai kun? Ya magrau garang ai lam de bai myit yu ga. An-hte Wunpawng sha ni ga KIO gaw masha n gun n law ai, Lak nak n lu ai, KNU zawn garum na masha ni nnga ai. US kun? UK kun? UN kun? Kadai mung makau kaw n nga ai. Moi BaKaBa nga ai shaloi gaw Miwa mung garum ai, rai tim ya ten Myen gaw Miwa hte hku hkau ai lam ni nga ai majaw Wunpawng sha ni a matu n gun yawm mat ai hku re. Hpyen hprim madun ai shaloi myu tsaw hpyen la ni grai n gun lu na zawn re ai rai tim AK47 ding sa ni hpe sha lu hpai ai hku re. KNU a hpyen hprim madun poi shi sumla ni hpe yu ai sha loi US made lak nak hkum hkra hpe mu lu ai. An-hte ni jin jin rai tim lak nak n lu nga ga ai. Moi Na Hpaw bum kaw Myen ni KIA hpe gawt shapraw kau lu ai gaw Lak nak n gun ja ai majaw re. Masha n gun ja di, magrau grang di n re. Kaja wa magrau grang ai gaw an-hte Wunpawng sha ni re. Nang hpyen la galaw gawi a ni? Nang lak nak kaja lu hpai sa ni?

Dai majaw an-hte amyu sha ni gaw gahkayin gumdin let sha Myen hpe mai dang ai hku re. An-hte myu sha ni ti nang Mungdan ti nang lu up hkang sai lam, ti nang lagaw ti nang lu tsap sai lam hpe Mungkan ting chye hkra madun ra ai. Ndai lam ni hta a put a pai nga n tsun ai sha woi shakut na matu seng ang ai Du Salang ni hpe a ja a wa lajin dat ai hku re. Wunpawng sha ni yawng myit hkrum let... Prat Dep Ai Wunpawng Mungdan De...... Chye ju dum let Ta Tut

(Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna, Kachin Today Group (USA) a ningmu n re ai lam chye sha ngun dat ai.)

Kachin Today USA Editors Bawm Luk Mon Aung Address: P.O Box 3001 Daly City CA 94015 Contacts +1 450 115 2345 Email: [email protected]

Kachin Blogs and Links Kachin News www.kachinnews.com Kachin Net www.kachinnet.com Kachin Post www.kachinpost.com K.N.O www.kachinland.org A.K.S.Y.U www.aksyu.com

South East Asia Kachin: http://seakachin.blogspot.com/ K.D.O. Malaysia: http://groups.yahoo.com/group/kdomalaysia/ World Kachin: http://groups.google.com/group/world-kachin-org Denmark Kachin: http://dkkachin.blogspot.com/ Wunjat: http://www.kachinwunjat.com/ K.B.C Malaysia: http://kbcmalaysia.blogspot.com/ Singapor Kachin: http://kachinsp.blogspot.com/ Hugawng Kachin: http://hugawngkachin.blogspot.com/ New Life Of Kachin: http://006star.blogspot.com/ Jinghpaw Prat: http://kachinblog.blogspot.com/ Rvwang News: http://rvwangnet.blogspot.com/ Mail From Kachin: http://kachinmail.blogspot.com/ Kachin Bible: http://www.myanmarbible.com/bible/Kachin/ Putao Kachin: http://putaomvshxl.blogspot.com/ Malaysia Kachin Media: http://kachin.media.googlepages.com/ Rvwang Christian: http://users1.nofeehost.com/kagvbuxaq/ Rvwang People: http://rvwangpeople.blogspot.com/ Tin’s Site: http://vbyetin.multiply.com/ Zoe Bible School : http://zoemyanmar.blogspot.com/ Rawangs Nets: http://www.therawangs.net/ JLH(Japan): http://www.h2.dion.ne.jp/~kachin/ TKBC(Japan): http://www.tkbc-japan.net/ KCF (Japan ): http://www.kcf-japan.org/

Kachin Today USA Editors: Bawm Luk, Mon Aung, Zau Aung Address: 260, Belhaven Ave, Daly City, CA 94015 Contacts: Mobile: +1 450 115 2345 Email: [email protected]

September 2008

Website: www.kachintodayusa.org

akyu hpyi ai hte hpawng hpe hpaw hpang wa sai re.

August 2008 * San Francisco Mare Kaw Galaw Ai, 20 Ning Hpring 8888 Masat Nhtoi Sunday, August 10, 2008

KTG(USA) Myen mung shawa ni, Ma.Sa.La asuya hpe gumlang kau ai, 20 ning ladu hkrung masat n’htoi hpe, Mungkan shara shagu hta galaw ai zawn, San Francisco kaw nga ai democracy wuhpung ni yawng pawng nna, August 8 ya shani hta galaw lai wa sai hku re. Jahpawt hkying 7 hta Berkeley mare, city hall shawng kaw, Berkeley Mayor hte ,council magam gun ni woi awn nna, August 8 ya shani hpe “Burma Day” ngu nna masat ya ai lamang hpe, Myen mung dawnghkawn sharawt let galaw mat wa sai re. Dai hpang, shana de hkying 4 hta gaw, San Fracisco mare ka-ang, Union Square hta 20 ning hpring, 8888 masat lamang hpe galaw mat wa ai hta, makam masham hpung shagu na ni woi awn nna,

Lamang ni hta, California mungdaw asuya mu gun ni, San Francisco mare na seng ang ai council masha kaba ni hte ,Myen democracy wuhpung shagu na dat kasa ni, mungga tsun mat wa ai hku re. San Francisco daju, Kachin Today Group (USA) a dat kasa hku nna, Slg. Marip Zau Awng, mungga tsun mat wa ai hta, “anhte yawng ra sharawng ai mung hpawm mungdan ajet hpe ,gaw gap lu na matu myit hkrum let, jawm shakut sa wa ga, pandung gaw, ani sha rai sai, myit n daw ai sha matut shakut sa wa ga” nga nna, du sa ai shawa ni hpe myit n-gun jaw mungga tsun mat wa ai. Myen baw sang amyu sha ni yawng,tinang a amyu htung hking palawng ni hpe bu hpun nna, shang lawm mat wa ai hta, Wunpawng amyu sha ni mung, htunghking palawng hte hkrak, Wunpawng amyu sha dawng hkawn hpe sharawt let, shanglawm lai wa sai re. Ndai poi hta, shawa masha 150 jan shanglawm ai hta, bu hkawm masha (Tourist) ni mung grai myit lawm ai hte, chye mayu ai lam ni hpe san sagawn, sa madat n-gun jaw shang lawm rai nna, shana de hkying 7 du hkra galaw mat wa sai re.

Nam Sai Manghkang Gaw, Amyu Sha Ni A Gam Maga Rai Nga Saturday, August 16, 2008

KTG(USA) Manmaw, Nam Sai mare kaw, July 27 ya shani, Shy. Hkawn Din (Asak 15) hpe roi rip nna ,zingri sat kau ai manghkang a majaw, hpyen ma nkau myi hpe rim mat wa sai lam, buga masha ni kawn chye lu ai. Momik Hpyen Zai Ladat Matsun Du, Du Up Jum ,Hting Maung Maw a matsun hte, August 13 shani hta, tara hkam ngu nna maram lu ai ,AGyi Aye Thein hte hpyenma 2 hpe rim jep nga sai lam, Bum Sumshi internet shiga kawn chye lu ai. AGyi Aye Thein hpe, manghkang byin ai shani hta ,dai shara kaw ,mu dat ai nga nna, mare masha ni, seng ang ai ni hpe, tsun madun ai majaw rim mat wa ai re, ngu nna mare masha ni tsun nga tim, tara hkam tam na matu rim mat wa ai kun, manghkang shamat na matu rai kun ? ngu ai hpe gaw,naw la yu nga ai, nga nna, KIO ,Du langai Kachin Today de tsun ai. Shy. Hkawn Din, roi rip sat hkrum ai hte seng nna, myen hpyen asuya a tara kata, kam mara amyu kaji ni a ntsa hta,roi rip, sat nat nga ai hpe, mungdan ga daga

chye hkra, Christian Solidarity Worldwide (CSW), Burma Campaign(UK), hte Progressive Kachin Chrisitan Solidarity (PKCS) hpung ni kaw nna mung, myen hpyen asuya ninghkap ndau laika ni hpe shapraw shabra nga ai hku re. “Myen hpyen asuya gaw,anhte amyu shayi ni hpe roi rip nga ai gaw,law law lang wa rai sai, anhte Burma Campaign (UK) hku nna, mungdan kaba ni grau grau nna,myen hpyen asuya hpe dip ngun jaw na matu, matut shakut galaw sa wa na re” nga nna mung, Shy. Nang Seng, BBC myen shiga dap de tsun nga ai. Shy. Hkawn Din gaw, July 27 ya shani hta roi rip sat hkrum nna, July 30 ya shani hta she, moi mang hpe mu tam ai re. Shi nga ai Nam Sai mare gaw, hting gaw 100 jan nga ai mare kaba rai nna, shawng de dai zawn re ai,manghkang kaba ni n byin ga ai ,ngu nna mung chye lu ai. Wunpawng mungdan, mare, ninghtawan ni hta ,myen hpyen la ni kam mara roi rip kau hkrum ai shayi num sha ni law law nga wa sai raitim, gadai n chye ai sha ngut mat mat re ai kaw nna, Wunpawng mungdan kata na, Shy. Hkawn Din a maroi n ni, na zawn re ai shiga ni hpe, Bum Sumshi Internet Shiga dap kaw nna, myitsu ni a majaw sha ,ya na zawn mungkan ting chye wa lu ai re.

* KIC Woi Awn Ai Amyu Sha Shawnglam Bawngban Hpawng

lada ai hku bawnban la lu ai lam hpe mung chye lu ai.

Friday, August 22, 2008

KTG(USA) Wunpawng Mungdan Shanglawt Kongsi (KIC), kaw nna woi awn galaw ai amyu sha bawngban zuphpawng kaba hpe, Laiza muklum, Sinpraw Majoi Gawknu kaw, August 20 ya shani kaw nna 22 ya shani du hkra, masum ya tup galaw lai wa sai lam, Laiza shiga lawt kawn chye lu ai. N’dai amyu sha ni a shawng lam hpe madung tawn nna bawngban ai zuphpawng kaba de, KIO ginjaw Du, Salang ni, nawku hpung shagu na Sara kaba ni, sut du hte mung masa ninghkrin ni, mare salang ni hte lak san shaga hkrum ai myitsu ni, yawng masha 100 jan du sa bawngban lawm ai lam hte KIO Ningbaw Kaba Layat Zawng Hra kaw nna hpawng hpaw mungga shaga ai lam hpe mung chye lu ai.

Amyu sha lam yang hte seng nna, madung bawnban mat wa ai hta, hkrat sum nga ai Wunpawng amyu sha ni a, hpaji hte kanbau bungli masa, AIDS ana hte yahpyen lu sha ai manghkang, dut sha hkrum ai amyu shayi ni a lam hte Wunpawng masha jahpang law htam wa na lam, ngu ai gabaw ni hpe du sa ai myitsu ni yawng shanglawm let grai dam

“ Ramma ni a shawng lam madung dat let tsun shaga mat wa ai re, shang hte a hpaji rawt jat lam hte kanbau bungli ni hpe gara hku ladat shaw galaw sa wa na ngu ai lam ni lawm ai zawn, yahpyen malu masha hta hkrat sum nga ai ni hpe hkye la na ladat ni hpe mung ladat shaw ai lam ni lawm ai, grai awngdan ai hpawng re” nga nna zuphpawng sa Salang langai Kachin Today de tsun ai.

N’dai zuphpawng kaw nna, Wunpawng Amyu Sha Mungbawng Rapdaw (WMR) kaw nna woi awn let, ramma ni a hpaji hte rawt jat lam a matu Foundation langai hpe hpaw lu hkra shakut sa wa ga ngu nna, myit hkrum ai lam ni nga tim, tatut galaw sa wa lu na ram, masin jahkrat dawdang lu ai lam ni gaw n nga shi ai ngu nna mung chye lu ai.

“Matut nna n’dai zawn re ai hpawng ni hpe galaw mat wa na re, yawng a ningmu, myit tsawn ai lam ni hpe gumhpawn la lu ai gaw kaja ai lam re, matut nna ta tut galaw sa wa na sha ra sai” nga nna, zuphpawng sa myitsu langai, shi a ningmu hpe Kachin Today de tsun wa ai.

* San Francisco Na Free Burma, Free Tibet N’gun Madun Poi Kaba Tuesday, August 26, 2008

KTG(USA) San Francisco, Miwa sumtsan kasa rung n’daw kaw August 23 ya shani, hkying 2-5 pm du hkra, Myen mung hte Tibet mung masha ni pawng nna, Miwa asuya ninghkap n’gun madun poi kaba hpe galaw lai wa sai re. N’dai ninghkap n’gun madun poi hpe, Bejing Olympic pat poi aten hte jahtuk galaw ai rai nna, Myen mung masha 50 jan hte Tibet mung masha 1,000 jan sa du shanglawm ai hpe mu lu ai. Masha hkying jan gaw,“Free Tibet”, Free Burma”, “China Policy-Burma Misery”, “Don’t Believe China” ngu ka da ai masat kumla ni hpe lang da ai zawng, Myen, Tibet dawng hkawn ni hpe mung sharawt let, Miwa asuya hpe ninghkap ai mungga ni hpe du sa ai hpung ningbaw ni kaw nna, tsun mat wa ai. Myen amyu sha ni a malai hku nna, Dr. Salai Tun Than mungga tsun mat wa ai hta, “ hpunau Tibet ni hte anhte gaw, dip sha hkrum ai lam hta maren sha re majaw, myithkrum let, Democracy lu hkra jawm shakut sa wa ga” ngu nna Tibet hte Myen mungdan a n tsa, Miwa asuya a n-tara amyat tam, dip sha nga ai

lam ni hpe madi madung let, tsun mat wa ai zawn, Tibet lawt lam hpe madi shadaw lawm ai American amyu sha nkau mung, Miwa asuya ninghkap mungga ni hpe tsun mat ai hpe mu lu ai.

“Anhte Myen mung masha ni gaw, democracy lu mayu ai she nga tim, ta tut galaw ga nga yang gadai n sa ai, Tibet ni gaw masha hkying hte shanglawm ma ai, anhte ni hpyen asuya hpe awngdang lu na matu gaw, grai naw shakut ra ai” nga nna poi sa myen mung masha langai shi a myen mungdan masha ni a ntsa yu n’gun n lu ai lam tsun nga ai hpe mung na chye lu ai.

N’dai poi lamang de, Wunpawng amyu sha ni a malai, Kachin Today Group (USA) a ningbaw Srm.Tsinyu Deborah hte editor hpung malawm ni mung sa du n’gun jaw shanglawm mat wa sai re.

Mungkan Shiga Baw Sumhpa ( Aug.30, Bat Kru Ya Shani Shagu Tang Madun Sa Wa Na Re) Saturday, August 30, 2008

KTG(USA) America Na Zuphpawng Kaba Amerika Mungdan , Colorado mungdaw, Denver mare kaba kaw, Democratic Convention hpe , August 25 ,2008 kaw nna, galaw hpang wa sai. Ndai zuphpawng hpe , Democratic Pati a Gumsan Magam hte ,Gumsan magam malai hpe tara shang lata na matu 4 ning kalang galaw ai re. Dai ning na zuphpawng kaba kaw nna gaw,Barack Obama (Gumsan Magam), Joe Biden ( Gumsan Magam Malai) hku tara shang lata dat sai rai nna, Barack Obama kaw nna, zuphpawng hpang jahtum, August 28 ya shani hta ,masha 80,000 jan hpe mungga tsun lai wa sai re. Republican Pati a Gumsan magam hku ,ra lata poi shang na John McCain gaw, August, 29, 2008 shani hta, shi a Gumsan Magam malai hku nna, Alasaka mungdu Sarah Palin hpe lata dat sai re. November shata hta galaw na ,Ameriaka mungdan Gumsan magam lata poi hta, Sarah Palin gaw,America mung dan a ,shawng ningnan na ningtau gumsan hpawmi num rai wa na re. John MaCain gaw asak 77 ning rai nna, dai Ma 5 a kanu Sarah Palin gaw ,asak 44 ning sha naw rai nga ai.

Russia hte Georgia Manghkang August 26, 2008, Russia Federation mungdan gaw, shawng de ,Georgia mungdan kaw nna, ga garan pru mat wa sai, South Ossetia hte Abkhazia mungdan lahkawng a Shanglawt ahkaw ahkang hpe ,madi shadaw dat ai majaw, Georgia hte Russia mungdan gaw, tara shang mung dan kasa ,matut mahkai ai lam hpe dawm kau sai hku re. Super power byin lai wa sai, Soviet Union mungdan a n-gun ja lai wa sai shingran hpe, Russia ni kalang bai mungkan mungmasa pinra kaw bai gaw gap lu na matu lahkam dat ai lam re, ngu nna mung masa ninghkrin ni mara nga ma ai hku re. United Kingdom Masha jahpan 61 million nga ai Uinted Kingdom gaw, 2060 ning hta masha jahpan 77 million rai wa na re ai majaw, EU kaw masha n gun ja dik htum tai wa na re lam hpe, EU a masha jahpan jep rung kaw nna, August 27 ya shani hta, n dau dat sai re.Dai a ten hta, Frence mungdan masha jahpan gaw 72 million hte ,Germany mungdan a masha jahpan gaw 71 million, rai wa na re lam, EU n dau laika hta lawm nga ai. Hpung Kaba Dik Ai Num Ningbaw Ni2008 ning, Forbes magazine kawn ,mungkan ting hta , hpung kaba dik htum rai nga ai ,Nu Num Ningbaw marai 100 a jahpan hpe n dau dat ai hta, Myen domocracy ningbaw rai nga ai ,Aung Sann Su Kyi gaw, No.38 shara kaw nga ai rai nna, Germany hkring mang daju Angela Merkel gaw, masum ning tup, No. 1 shara kaw matut lu nga ai hpe mu chye lu ai.

TINANG LABAU TINANG KA Subjective History ( Daw: 2) ( (Rap Dinghkala) Friday, May 23, 2008 -

Tinang amyu sha ni labau hpe tinang nan n ka mazing da yang htawm hpang de gaw anhte n-gup hte hkai ai maumwi(oral history) mat mat nna, masha amyu ni ka ai anhte a labau laika ni sha ngam nga na rai nga ai. Ga shadawn Dr Ola Hanson ka ai The Kachins: Their Customs and Traditions laika buk, Jau Gillote ka ai The Kachins hte kaga maigan masha ni ka ai anhte a labau gaw shinggan masha e mu mada ai hku ka da ai labau (Objective History) sha rai nga ai. Myen amyu masha ni ka da ai Jinghpaw Wunpawng sha ni a htung hking hte labau ni mung Myen amyu ni a mu mada ai jut hku ka da ai laika ni sha rai nga ai. Ndai zawn shinggan masha ni ka ai anhte a labau htung hking laika ni gaw shanhte na ra ai lam ni sha ka shalawm nna shanhte n na ra ai lam ni hpe jahkrat ngam da na rai nga ai. Anhte myu sha ni a labau htung hking, myit masa ni hpe anhte amyu sha ni na ka ai (subjective History) hta grau jaw grau teng ai labau laika n nga sai. Moi gaw anhte amyu sha ni laika n lu ai. Shan hpyi laika ju sha kau ai ngu ai mau mwi gaw lu la sai manu dan ai arai hpe n gawn n sawn di nna shamat kau ai ngu ai lachyum rai nga ai. Ya Jinghpaw, Rawang, Lisu, Lachid, Zaiwa, LhaoVo, Nung, NgoChang Wunpawngh amyu sha ni laika lu shajang sai. Tianang a labau hpe tinang n ka mazing da yang htawm hpang de anhte a kshu kasha, shu mashi

shu masha ni a prat hta tinang labau, htung hking, aga, laili laika, hte lu la da sai mungdaw mungdan buga du hkra bai shamat sha kau nna, n teng tim masha ni ka da ya ai anhte a labau ni sha ngam mat na tsang ra ai. Ya ten hta amyu lakung shagu Lahtaw Lawhkum ni a labau, Labang ni a lakung lama ni a labau, Marip ni a lakung lama ni a labau, Hkashu hkasha, Kareng pyeng tingsa, Minji Minla,Udi Chyang Maja, Nhkum Lamai, Maru Tangbau, Zaiwa, Lachid, Ngocang amyu shagu tinang a labau tinang ka wa ai hpe mu lu ai majaw kabu shara rai nga ai. Dai hta grau nna gaw, Jinghpaw ni hkai ai Sumpra bum, Danai, Manmaw , Mungmyit Sinli shara shagu hkan na labau, Joiwa dumsa ga ni hta rawng ai anhte amyu sha ni a labau ni, LhaoVo, Lachid, Zaiwa, Rawang amyu sha ni hkai ai labaui ni hpe dingyang ka jahkrat shing daw dan ra sai. Ya prat na Labau Hpaji MA in History, PhD in History sharin awng la ai Jinghpaw Wunpawng shayi shadang sha ni anhte a labau gara prat gaw BC gara shaning daram rai na, Labau gara prat gaw AD galoi rai na ngu ai hpe hkak hkrak mungkan madang hku hkap la nna shamyet shanat ai laika(reference books) byin hkra ka shapraw ra sai. Shaloi anhte a kaji kawoi ni ya na Jinghpaw Wunpawng buga hta lup hka htu hkra rai nna Mali hku majoi, Chyai hku majoi, Hkrang hku majoi hta hpawng de wa ai prat India mung hta kadai hkawhkam prat rai na, Miwa mung hta kadai hkawhkam prat rai na, Sam mung hte lawu ga Mon mungdan ni hta kadai hkawhkam up ai prat rai na, Myen amyu masha ni kadai hkawhkam up ai ten rai

na(Pagan Dynasty kun?, Kungbaung Dynasty kun?, Nyaung-Yan Dynasty kun?) ngu ai hpe asan pra pra mu mada lu na rai nga ai. Miwa hkawhkam ni hte galoi kaw na gara hku kanawn mazum wa ai lam(Jingghpaw du wa Baren numraw Kai hpe la ai shaloi Baren sama hkoi hkra kaning di hkrut tim n tsai n mat ai majaw hpang jahtum, kumba lap hte kashin yanag she tsai nna num nnan kumba shalai ai htung hking hkan sa wa ai gaw Miwa du kasha baren shayi hpe la ai ngu ai labau kaw na sa ai rai nga ai), Sam ni hte galoi kaw na gara hku kanawn sa wa ai lam, Sam mung de Kachin Sub-state gara hku mying wa ai lam, Myen hkaw hkam ni hte galoi kaw na gara hku matut mahkai wa ai lam, Myen hkawhkam a hpyen dap ni Manipur, Assam(AhThan-Kathe) mung de majan sa gasat yang Hugawng Danai hku lai ai majaw Hugawng Dainai ga Jinghpw Bukda nawku ai ni gara hku nga wa ai lam, Inglik asuya hte galoi kaw na hku hkau kanaw mazum nna Inglik hpyen la hpyen du tai ai lam, No. I mungkan majan hte No. II mungkan majan hta anhte a kaji kawa ni gade daram magrau grang ai hku gasat lai wa sai lam ni, ya na Myen asuya a lak htak hta mungdan sumtsan salang(ambassadors) san da hkrum ai du myitsu ni, hpyen dap up tai lai wa sai Jinghpaw du kaba ni, brigadier, colonel, madang arawng aya lu lai wa sai ni alabu lamang ni hpe teng ai hku anhte nan ka mazing da ra sai. Dai shani gaw mungkan ntsa e Jinghpaw Wunpawng sha ni a lam (self-identity) dan dawng wa nna myi man n kaji na rai nga ai.

(Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna, Kachin Today Group (USA) a ningmu n re ai lam chye sha ngun dat ai.)

TINANG LABAU TINANG KA Subjective History ( Daw: 1) ( (Rap Dinghkala) May 18, 2008 –

Anhte Jinghpaw Wunpawg sha ni hpe hpu nau Sam (Tai Yai) amyu masha ni gaw Hkang ngu nna shamying ma ai. Lachyum gaw karing karang bum masha ni ngu ai rai nga ai. Miwa ni gaw Shan Htuk ngu shamying ma ai. Dai mung grai kaja ai lachyum n rai. Masha chyazai ni gu ai sha rai nga ai. Hpu nau Myen (Bamah) amyu masha ni gaw KaChin ngu shamying ma ai. Nkau mi lachyum hpyan ai gaw grai ka mayu sharawng ai amyu ni, manau htawng ka hte ka manawt ai lam hpe grai kut ai amyu ni ngu ai lachyum pru ai. Dai majaw, ndai amyu masha ni hpe gumhpraw loi loi shaw nna poi galaw ya, Pyi Htaung Tsu poi hkan htawng ka sa ka lawm shangun rai shalen abawk myit shapyaw ya nna up sha kau yang yang grai kabu chyeju dum ai amyu ni ngu mu mada ai rai nga ai. Jinghpaw myitsu nkau mi tsun ai hku nga yang, Inglik du ni ya na Jinghpaw mungdaw Mogaung mare de du yang Jinghpaw htinggaw mi hte sa hkrum ai. Nanhte kadai ni rai myit ni? ngu nna ga byan ai masha hku nna san yang, Ga Hkyeng ni rai ga ai ngu htan ma ai da. Dai hpe shan hpraw wa ga n brat ai majaw Ka-Khyeng amyu masha ni ngu ka matsing mat wa sai da. Sinna mung na Inglik hte American masha ni a na hta K hte G maren sha zawn na nna n chye ginhka ai hku rai nga ai.

Dai majaw Ola Hanson ka shalat ai Jinghpaw laika hta Ganu Gawa ngu na hpe Kanu Kawa, Gashu Gasha ngu na hpe Kashu Kasha,Garai Gasang ngu na hpe Karai Kasang, nga nna ka shalat da ya sai rai nga ai. Dai Ka-Khyeng ngu ai hpe Myen ni ga n brat ai majaw Kachin ngu nsen shapraw ai kaw na dai ni mateng Kachin mying lu mat ai rai nga ai. Jinghjpaw myitsu nkau mi gaw Kachin ngu ai hpe Kahkyin Gumdin ai amyu masha ni re ai majaw Kahkyin amyu ngu ai kaw na Kachin byin wa ai nga ma ai. Hpa mi rai rai, Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni dai ni du hkra n si n mat, kaga amyu masha ni a lapran e mung daw mungdan buga lu nna asak naw hkrung nga ai gaw Karai Kasang a chyeju rai nga ai. Rai yang moi nga lai wa sai zawn majoi shig-ra de bai nhtang wa mung n mai sai rai. Tinang a buga hta sha yawng hpawng majaw nga nna sinat lang ai ni a npu e yawng jawm hkam mana sha nga nna mung shawng lam de grai wa rawt kaba na lam mi n mu. Maigan de hkum sa mu ngu tim Wunpawng sha ni lwi hkrat wa ai ginru ginsa gaw, mali hka nui zawn jahkring da mai ai baw n rai. Buga de bai nhtang wa marit ngu yang shara yen ya na kun? ngu ai ga san hpe kaning ngu htai na rai? re ai majaw, buga sin ai ni sin, mungkan de majen je ai ni je rai ra sai aten du wa sai rai nga ai. Ning rai masha amyu ni a lapra e du mat wa ai Wunpawng sha nkau mi gaw tinang a myu ga shaga na pyi hkrit hkrit, Jinghpaw ga hkum ga mu she ngu yang, nga nna ginhtim dingyang, rai tim myu tsaw mung tsaw ga gaw n shayawm rai nga ma ai. Masha amyu ni a lapran e nanhte kadai ni rai myit ni? kanang na du sa wa ai rai myit ni? ngu hkap san yang, tinang a

ginru ginsa labau hpe hkrak tsun dan lu ra ai. Majoi mi hpun tsat wa tsat nga pra nna law wa ai amyu ni n re, moi kaw na tinang a du salang hte hkrak, buga hkrak lu ai amyu mashas ni re ai lam tsun danm lu ra ai. Ngai kade kasha mung n re, ngu yag kanu kawa n lu ai n-gyi ma (people with no identity) hku hkap mu mada nna gara zuphpawng hta mung tinang amyu a kasa tai nna dung lawm lu na n rai. Tinang kadai re ai ngu ai hpe hkrak tsun hkai dan lu na matu, labau lasang htung hking lai li laika ka mazing da ai hkrak lu ra ga ai. Majoi mi n-gup aga hte sha hkai ai labau ni gaw shara langai kaw na amyu mi, buga gin-ra langai kaw na labau maumwi amyu mi, amyu lakung langai mi hkai ai amyu mi rai n hkrum hkat nna masha amyu ni a lapran e mani hpa (laughing stock) tai na rai nga ai. Dai majaw tinang a amyu htung hking labau ni hpe laika hte hkrak(documentation) ka matsing nna laika buk (reference books) ni dip shapraw da ra nga ai. ( Daw.2, hpe hpang na bat hta matut hti ga ) (Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna, Kachin Today Group (USA) a ningmu n re ai lam chye sha ngun dat ai.)

AMYU MAT SANA KUN? Daw :2 (Panglai Hkrudu) May 13, 2008 –

Israel masha ni hpe yu ga. Mungdan kaji ai. Masha n law ai. Kadai wa Israel ni hpe kam ai mi di lu ma ni? Makau grup yin e Arab hpyen ni hti n dang hkra law nga ai n rai ni? Kru ya majan hta gara

maga de karai Kasang lawm nga a ni? Karai Kasang lata la ai masha hpe hkra ai wa gaw Karai Kasang a singgan myi sha (pupils of God's eyes) hpe hkra ai wa rai nga na, Karai Kasang matai htang na nga ai ga sadi nga ai n rai ni? Abraham hpe Karai Kasaang shaga la ai shaloi"Nang hpe shaman ai wa hpe Ngai shaman na nngai, Nang hpe dagam ai wa hpe Ngai dagam kau na nngai" nga nna tsun ai ga gaw dai ni du hkra teng nga ai n rai ni? Karai Kasang hpe n chye ai amyu ni mungkan labaau hta grai hkik hkam lai wa masai. Miwa hkawhkam ni deng 1500 galu ai mau hpa wut shakum bunghku (The Great Wall) hpe mung shawa masha n-gun katsing (luuk-aah) hte hkrai woi galaw ma ai. Mongol Tartar hpyen ni hpe shingdang na matu yaw shada nna galaw ai re. Masha wan wan sen sen si sai. Hpa akyu pru a ta? Bunghku sin ai ni hpe mayun kumhpa jaw nna masum lang tup Miwa mung hpe shang gasat kau ma ai. Babylon hkawhkam wa maigan hkawhkam shayi hpe hkung-ran la yang bum lang shagawng hpe marit ai nga ai majaw Tigris-Euphrates hka kau mayan e mung masha n -gun hte lamu dep nampan sun naura bum woi galaw sai. Mau hpa kaba langai mi rai nga ai. Mung masha asak grai sum sai. Kadai hpe akyu n jaw ai. Egutu Pharaoh ni mung masah n-gun hpe ja lang nna Nile hka nu a sinna maga de Pyramid ni woi galaw ma ai. Mung masha grai si ai. Mauhpa pyramid ni dai ni du hkra nga nga ma ai. Kadai hpe akyu n jaw ai. India mungdan na Maharajah langai shi a tsawm dik madu jan grai naw mahkawn ai si mat ai majaw myit n wai nna Taj Mahar lup htingnu galaw nna

lup da ai. Shi a mungdan na hkik dik laksama ni hpe galaw shangun ai. Gumhpraw grai ma ai. Dai ni na manu hte pyi dollar wan kaba dan nga ai. Mungkan hta mauhpa kaba langai mi rai nga ai. Kadai hpe akyu n jaw ai. Dai lup htingnu galaw ai laksama ni dai zawn re ai htingnu bai n gaw gap lu na matu shante a lata hpe daw kau ya ai hkrum sai. Dai hte maren kaga seven wonders of the world hpe myit yu yang chye ram sai. Dai ni mungkan masha ni hpe akyu jaw ai mawdaw, wan leng, myithprap wan, nbung li, computer, jak arung arai, tsi mawan amyu myu hte, volleyball, bsketball, bawlung soccer,ginsup hpan amyu myu, Red Cross, Wan sat dap,YMCA, UN mungkan Wnpawng hpung, zawn re ai ni yawng ngu na daram karai Kasang hpe hkrit hkungga ai masha ni hpe Karai Kasang hpaji byengya bang ya nna gyin shalat shapraw da ma ai. Ndai gyin shalat ninghkrin (inventors) nkau mi hpa dakkasu pyi n lung yu ma ai. Kadai wa hpe karai Kasang jai lang nga a ta? Wunpawng sha ni n law tim Karai Kasang lata la sai amyu e ai majw Karai Kasang n kabai da na re. Wunpawng sha ni hpe hkra ai wa gaw Karai Kasanga a shainggan myi sha (pupils of God's eyes) hpe hkra ai wa rai nga ai. Moi Nineveh mare hpe de nna Israel masha ni hpe dip sha lai mat wa saai Asyria (Asuri) mungdan ya kanang rai ta? Ya hkam sha ai ruyak gaw Wunpawng sha ni hpe Karai Kasang wunkat jaw nga ai rai nga ai. Egypt (Egutu) mung hta Israel amyu masha ni 430 ning hkam sha ai hpe myit yu ga. Wunpawng sha ni n law ai majaw num mali hpra la yang masha gaw htam mali kalang ta jat wa na re. Rai tim karai kasang n lawm yang

kashu kasha lu tim kaman li la sha lu kau nna terrorists sa jat wa na re. Karai kasang hte rau rai yang masha n law tim masha law ai ni hpe lam woi na re. Ngam nga ai kangka masha the faithful remnant hpe jai lang nna amu kaba galaw ai Hpan Karai Yehowa gaw Wunpawng sha ni hpe jai lang akyu jashawn u ga. Wunpawng sha ni hta na PhD hpaji ninghkrin hte inventors gyin shalat ninghkrin law law pru wa ga law. Madu Yehowa htani htana agrin agrau nga ai hte maren Wunpawng sha ni hte Wunpawng mungdan tut nawng e a grin agrau nga u ga law. (Laika ka sara wa a ningmu sha rai nna, Kachin Today Group (USA) a ningmu n re ai lam chye sha ngun dat ai.)

* AMYU MAT SANA KUN? Daw: 1 ( Panglai Hkrudu ) May 10, 2008 -

ma ai. Nga kaba gaw nga kaji hpe sha, amyu kaba ni gaw amyu kaji ni hpe sha nga ai. Ndai mugkan ntsa e lamu aga mayu nna amyu n mat, masha shada mayu nna amyu mat ai nga hkrit tsang ma ai. Teng ai. America mung hta e Red Indian ni hpe Uropa na shan hpraw (Europeans) ni sat shamyit kau ai majaw Red Indian amyu tsawm ra htum mat sai. Myen mungdan hta moi na grai hkik hkam sai (civilized societies) Pyu, Thet, Kann-yan amyu masha ni ya mat wa magang sai. Kadu amu masha ni gaw shanhte amyu hpe shanhte SAK amyu ngu shamying ma ai. Dai gaw ASAK ngu ai rai nna Myen ga hku Ah-Thet (asak) shing n rai Thet ngu ai lachyum pru ai. Moi na Thet amyu angaw angam rai nga ai. Wunpawng sha ni moi Majoi Shingra Mongolia kaw nna Miwa mung (China) maga de htawt sa wa yang Miwa du hkawhkam ni hpe n dang ai mjaw Miwa mung(China) hte Kala mung (India) lapran de du wa ai lam labau hta sagawn la lu ai. Ya bai amyu kaba ni alapran e Kachin State ngu nna majoi hpawng de nga yang myit ru myit tsang lam ni bai pru sai. Ndai Kachin State kade na hkra grin nga nna Jinghpw Wunpawng sha ni kade na hkra hkam jan lu na kun? ngu ai ga san gaw myit yu chye ai Wunpawng sha shagu a baw hta rawng ai ga san rai nga ai.

Democracy lu yang masha law ai amyu ni gaw masha n law ai amyu ni hpe ra lata n-gun (majority vote) hte dang sha kau na kun? nga nna nkau mi myit tsang

Wunpawng sha ni nawku kam sham ai Karai a Mungga hte maren nga yang, Wunpawng sha ni hpe Karai Wa lata la sai majaw amyu n mat na re. Masha law ai ni she galoi mung up sha lu na nga yang Miwa hte Kala gaw mungkan ntsa

e masha law dik re ai majaw, mungkan hpe up sha kau sana re.

Mungkan labau hpe yu yang, masha n law ai British amyu masha ni Miwa mung hte Kala mung(India) hpe up sha laiwa masai. Mungkan ting hpe tinang hkrai up sha na matu amyu law law shakut lai wa yu masai. Babylon, Syria, Assyria, Egypt, Persia, Greek, Roma(Rome), France, Germany(Hitler), Italy(Mossoulini), Japan, Communist Russia, Communist Miwa, Moslem(Osama Ben Laden hte Sadam Hussein) ni yaw shada lam kaba hte mungkan ting hpe up sha na matu laja lana shakut masai. Mungkan chyen mi hpe gaw lu up lai wa masai. Dai ni mung EU hte kaga Asian mungdan ni dai hte maren shakut nga ma ai. Dai ni mungkan hpe up na ahkang USA hpe Karai Kasanag jaw ai myi hte chyaw mu lu ai. Hpa majaw ta? England mungdan na hkaw hkam ni coronation hkaw hkam aya dang ai shaloi Chyoi pra ai Karai Kasang a Chyum laika buk hpe magra jum nna dagam ma ai. USA mungdan hpe mungdaw 13 hte nna gaw e sa wa yang Chyoi pra ai Chyum liaka hta npawt nhpang tawn nna shanhte a dollar gumhpraw ni hta In God We Trust ngu ka shakap m ai. USA gumsan magam ni aya hkap la ai shaloi Chyoi pra ai Chyum laika hpe magra jum nna dagam ma ai. Karai Kasang gaw "Ngai hpe shagrau ai wa hpe Ngai shagrau na we ai Ngai hpe dagam ai wa hpe Ngai dagam kau na nngai" nga nna tsun da ai re. AD 1014ning hkan Myen mung dan e Anawrahta hkaw hkam up nna grai hkik

hkam lai wa sai. Dai ten hta America hpe mu tam ai Columbus a kaji dwi, kaji ke ni pyi garai n shangai ma ai. Dai ni America mungdan asak 200 ning jan(1784-2005) naw rai na ai. Gara mahtang grau nga a ta? Myen mung dan gaw Karai Kasang a sasana hpe pat shingdang nga ai. Nawku hpawng ni, mung shawa hpawng ni hpe pat hkum nga ai. Nawku htingnu ni n mai gap ai, n mai gram ai. Marai mangai hta jan nna nta hkan n mai hapawng de ai. Nawku htingnu n re ai kaw nawku htingnu zawn n mai jai lang ai ga nna pat nga ai. Laban shani shawa amu galaw n sa n mai tara jahkrat ai n rai i? Dai hku aming jahkrat ai myitsu ni gaw moi shawng de sasana jawng hkan hpaji sharin nna chye chyang kunghpan mat wa ai ni n rai i? Dai rai nna mungkan hta matsan dik ai mungdan ni hta lawm nga sai n rai ni? Mungkan hta myi man n lu dik n rai ni? Mung shawa masha ni madai nga ai n rai ni? Mung masha ni gara de hprawng shingbyi nga ma ni? Karai Kasang a shaman chyeju gaw kadai ni hkam sha nga ma ni? ( Daw.2, hpe hpang na bat hta matut hti ga ) (Laika ka sara wa a ningmu sha rai nna, Kachin Today Group (USA) a ningmu n re ai lam chye sha ngun dat ai.)

Ahkyak Ai Shingteng Amying November 20, 2007

Ka Lajang Ai: Maran Pan Si Tsawra ai wunpawng sha ni e Hpan Wa Karai a chyeju hte dai ni mungkan mungdan shagu hta,wunpawng sha ni n-

du ai shara,nnga yu ai shara mi nnga ai daram rai wa sai.Karai a chyeju hpe shakawn nga ga law.

Anhte wunpawng sha ni gaw moi prat tinang a wunpawng buga hkan e nga yang gaw,nang hpa baw kasha law nga san jang tinang a ru sai mying hte hkrak maran kasha rai jang ngai salang maran gam a kasha maran Naw rai nngai nga chye tsun dan ai re, dai majaw mung tinang a mying hpe tup hkrak nmalap ai chye lang ga ai. Moi jiwoi jiwa prat kaw nna,anhte wunpawng sha ni gaw shu mashi shu masha prat du hkra tinanag a dinghku mying, amyu rusai mying (Maran,Marip,Lahpai,Nhkum,Lzum)ngu amyu mying shamying hkrat wa ai rai nna dai mying hpe jahtawng htu,ahkyak la nna shamying hkrat wa ai ni rai nga ga ai. Dai majaw dai ni wunpawng sha ni a lapran e mayu dama kahpu kanau nga tsawra makyit mahkai ai lam ni nga nga ai re. Kalang lang anhte a kashu kasha ni hpe shangai yang,tsi rung kaba, tsi gawk hkan e shangai jang,ma shangai lekmat hta mying ka ai shaloi,tinang a dinghku amyu ru sai mying the ka na malai shatin shapun rai nna dai shangai lekmat hta,MG,MA,( )ngu loi daw sha ka kau dat,shing nrai hpa ru sai nrawng ai (exm,Ma kaw,Ma lu,Ma gam, Ma naw)sha ka kau dat rai chye nga ga ai.Lama wa kawa maran rai yang shangai wa ai ma a mying shawng e maran bang ra nga ai(Maran gam,Maran kaw)bang mat wa ra ai hta kalang lang mying re nlu myit da ai shaloi gaw,Ma kaw a kasha rai jang Baby Ma kaw,Malu a kasha rai jang Baby Malu ngu nna mung ka kau ya chye nga ai re.

Rai timung kashu kasha shangai ni jang malawng maga kanu kawa kaji kawoi ni gaw ma mying shawng myit sawn hkyen da chye nga ga ai re.Moi bumga hkan e nga ai shaloi gaw shada da shachyen shaga hkat ai shaloi hpabaw kasha re, gara hku shaga rit,a-gu re, ahkau re,kahpu ganau re nga shachyen la ga ga ai. Dai ni na aten hta,wunpawng sha ni bum karing karang hkan nna,lawu ga, layang ga hkan chyam bra hkrat wa nna,gaga amyu ni a kaang lapran hkan e hpun tsat wa tsat rai nga matep bang wa saga ai shaloi, anhte a kashyu kasha ni mung kaga amyu ni hte maren,lasha ni gaw Mawng byin mat,numsha nigaw Ma byin mat rai ru sai mying gaw shamat kau, hpa kasha re ai pyi she nchye rai mat nga saga ai re.Ma ni a kanu gawa ni anhte mung,Daw ni byin mat, Oo ni byin mat wa nga ga ai.Anhte a ru sai htinggaw mying ni gaw mat wa nga sai law. Nnan shangai ten hta anhte a kashu kasha ni a amying hpe jahtawng htu nna atsawm sha shamying ka lajang na grai ahkyak nga ai.Dai zawn n galaw kau ai a majaw dai ma kaba wa ai ten jawng lung hpang wa ai hte, mung chying sha masat lekmat Idendity card( )galaw ai ten,tan 10 htai ra ai ten hta,awng lek mat ni kaw bang ai mying ni gaw bai galai la na grai yak nga ga ai. Maigan mung dan ni de pru hkawm sa wa na rai jang dai mungdan de lu pru wa na matu(passport) ngu ai tinang a mungdan masha masat laika buk kasha lu ra nga ai.Dai laika buk hta tinang a shingteng amying hpe hkrak bang ra ai hte,dai kaw bang ai mying gaw tinang a shangai ai lekmat na mying,mungchying sha masat lekmat hta bang na mying ni tup hkrak ka da ra ai hta n-ga grau ahkyak ai gaw (Idendity card ) ngu ai

mungchying sha masat lekmat hta bang na mying ni ,hpaji madang tan shi awng ai lekmat ,janmau gup la ai degree lekmat ni hta rawng ai mying ni gaw,maren sha bung na ahkyak rai nga ai.Dai hpe mai gan pru ga sai ni gaw yawng chye chyalu rai nga ai re. Dai hta grau n-na maigan sa yang passport ngu ai laika buk kasha hta ka ai mying gaw nang gara mungdan du nna,hpa jawng hpaji mi sa sharin ,hpa bungli mi galaw law,maigan du nna hpa ahkaw ahkang mi hpyi hpyi dai mying hte sha dingyang rai mat wa ra sana re. Dai majaw, shangai lekmat, tsang shi awng lekmat, janmau gup ai lekmat ni gaw yawng bung ra ai hte passport shawk na matu hkyen yang tinang a mying hpe a tsawm naw hkyen lajang nna she ka bang ra nga ai. Dai ni mai gan du anhte a kashu kasha nkau mi,myen mung nna pru wa hkyen yang passport shawk ai shaloi,tinang a shingteng amying hpe sung sung myit sawn yu nna,nka lajang ai passport rung kaw shatin shapun rai sa ka bang nna,tinang a mying shawng kaw tinang a ru sai mying a shara hta Mg,Ma nga, nna shatin shapun ka bang kau ai majaw(exm:Mg Ma gam,Ma Ma kaw) ni byin tai nga masai re. Dai majaw maigan du jang shanhte a mying gaw Ma Gam Mg, Ma Kaw Ma, ni byin mat nga ai. Dai zawn rai ka shut kau nna tinang amying hpang jahtum na last name ngu ai shara hta Mg, Ma,bang ra mat nga ai.Exm:Maran Brang Awng nga ai mying hpe Brang awng Maran nga na malai Brang Awng Mg,nga ra mat nga ai.Dai hte maren Maran kaw Seng hpe Kaw seng maran nga na malai Kaw seng Ma, nga ra mat nga ai.Dai majaw maigan du wunpawng kashu kasha ni

tinang a nta dinghku langai kaw sha lastname( 3 )dang shamying ra nga ai hpe mung mu lu nga ai. Maigan ni gaw Lastname ngu ai hpe grai ahkyak da nna lang nga ma ai hpe mu chye lu nga ai. Dai majaw anhte wunpawng sha ni myit yu ra saga ai.Grau nna anhte a kashu kasha ni nkau mi daini tinang a laili laika hpe nchye hti nchye ka mat wa masai.Shingrai kaga amyu ni a laika kaga amyu ni a ga hpe sha shaga mat wa jang gaw wunpawng shayi shadang sha ni re ngu ai hpe pyi kadai mung nchye mat wa na hku rai nga ai.Nang ngai wunpawng sha tai na matu pyi nmyit hkawn mat sai zawn rai mat wa sai re.Daini hpe yu yang moi sasana sara ni ,ya research galaw tam sawk sagawn nga ai ni a mahtai ni hta shaning manga shi ning a hpang e gaw Wunpawng sha ni mat mat na amyu kaw lawm ai nga ai ga gaw teng wa na zawn rai nga ai.Moi matsan mayan kaji kadun hpaji nchye nna,bum karing karang hkan e sha yi hkauna galaw sha nna nga ai anhte wunpawng sha ni wa dai aten hta gaw tinang a ru sai mying the hkrak rai chye nga ga ai .Ya karai kasang a chyeju majaw myenmung chyam hkra sha n ga,mungkan grup hkra chye du hkawm wa jang she tinang a ga mat mat rai, tinang a laika, htunghking, ru sai mying mat mat rai nna wunpawng amyu ngu ai hpe anhte shamat kau sana kun? Shk78:4 hta rawng ai the maren,”Shanhte a kashu kasha ni a man e,anhte makoi da na gaw ai nrai,Yehowa hpe mai shakawn ai lam hte,shi a atsam,shi galaw sai mauhpa amu hpe,anhte shu mashi,shu masha du hkra gawn dan na ga ai” nga ka da nga ai. Dai ni anhte kanu kawa kaji kawoi ni,moi anhte hpe K.K gara hku makawp

maga let ,daini ndai zawn byin tai wa nga ga ai ngu ai hpe n lagawn ai sha kashu kasha ni hpe ayan hkai dan ra nga ga ai.Anhte a tsawm htap ai htunghking,rusai bawba lam the, shada makyit mahkai ai lam ni yawng hpe K.K anhte wunpawng sha ni hpe sharin da ya sai re hpe anhte a kashu kasha ni chye ra nga ai. Kashu kasha ni hpe Karai Kasang shatsam ai lit hte maren tsun hkai dan nga na mai nga ai law. ( Ndai laika ngau gaw, laika ka Saranum Maran Pan Si a ningmu san san sha re ai hpe chye sha ngun dat ai. )

Jinghpaw Amyu Ni N Mat Hkra ( Daw.2) November 10, 2007

dawwa dawsa gaw lung wa nna shara la wa nga sai. myen hpyen la law wa ai hta` hkan nna,anhte amyu shayi ni mung ,myen jan tai ai ni law wa nga sai.bai nna kaga, miwa kala jan tai ai ni mung law wa na re. Dai amyu ni hte kundinghku de sha sai anhte amyu ni gaw, dai amyu tai mat na sha rai nga ai. N dai zawn byin nga ai lam ni hpe n lu makawp jang anhte amyu ni 100 ning a hpang de shimgyim masha asak hkrung nga tim, amyu mying hku nna, gaw matut nna asak hkrung nga na n tai sai. N dai zawn amyu htum mat na lam hpe anhte ni gara hku makawp maga na.ladat shaw myit mang nna, makawp maga la ra sai.gara ladat hte makawp maga na. 1.Tinang jinghpaw wunpawng amyu ga hpe n mat hkra, tut shaga nga na. 2. Tinang htung hkring ni hpe n mat hkra, galaw na. tinang amyu bawsang ni a htung hkring ni hpe grau nna,ngang hkang wa hkra matut n gun dat galaw sa wa na. 3.Tinang amyu laili laika hpe n mat hkra galaw na tinang amyu laika hpe tsawra ai hte matut lang nga na. 4.Jinghpaw wunpawng mungdan lu hkra, mying n mat hkra,makawp maga da na. 5.Amyu bawsang ni rau sha majaw nga na.n dai lamang ni hpe masing hte galaw ra na re.

Dai ni na ten hta` anhte amyu bawsang ni gaw, shara shagu de du hkawm wa sai majaw, tinang du hkawm ai mungdan na amyu ni hte kun ding hku de mat nna,dai amyu ni tai mat na.Grau nna, anhte mungdan kata de lawu ga na myen amyu

6.Tinang amyu shada da kundinghku de ai lam,hte amyu shada da rau kanawn mazup zinlum na. 1. tinang amyu ga shaga na.

anhte amyu baw sang ni gaw,gara mungdan kaw mi du nga tim, tinang amyu ga hpe sharin ai lam , tsun shaga ai lam ni hpe matut manoi galaw ra ai. tinang amyu bawsang shada da galoi mung tinang amyu ga hte sha, tsun shaga ganawn mazum na.Tinang a kashu kasha ni hpe ma kaji kaw nna, tinang amyu ga hte shaga na.sharin ya na. tinang amyu ga hpe tsawra tsun shaga nga ai lam hpe tut arawng la nga na. n dai lam ni hpe anhte amyu bawsang hkum ngau shagu galaw ra na re. 2. Tinang htung hkring hpe gin hkra lang nga na. Anhte amyu ni a htung hkring ningli ni hpe langai mi mung n mat hkra jawm galaw ra ai. anhte ahtung hkring ni hpe matut manoi lang nga na.shachyen shaga ai lam hpe matut galaw na. Manau, kabung, langyi, kanghpoi, majan,lahkrang,kaiji byu, ta gaw,htawng ka, zawn re ai ka manawt ai lam ni hpe matut galaw nga na.matut sharin ya nga na.joiwa ai lam , dumsa ai lam ni hpe matut chye hkra sharin da na.Tinang du nga ai sha bu ga ni hta` tinang a manu dan dik ai manau shadung ni hpe gaw sharawt nna, matut manoi manau lamang ni hpe galaw na.Tinanhg amyu sha ni a ri da maka lam ni hpe matut manoi matut lang nga na.Tinang amyu sha ni a htung hkring kumla ni hpe labau hting nu ni hta` galoi mung n mat hkra,kahkyin makawp da na.n dai lam ni gaw ahkyak rai nga ai. 3.Tinang amyu a laili laika ni hpe lang nga na. Anhte amyu bawsang ni lang nga ai laili laika hpe matut manoi lang nga na. tinang a kashu kasha ni hpe amyu laika hpe ban hte ban sharin ya ra na.makam

masham hpung shagu ni mung tinang laika hpe sha madung da nna lang na.Mung masa hpung shagu mung, tinang laili laika hpe sha lang na.jinghku jingyu manaw manang shada da matut mahkai lam ni hta` mung tinangna laika hpe lang na.n dai lamang ni gaw, ahkyak ai lam ni rai nga ai. 4. Tinang mungdan lu ra ai. Amyu bawsang langai mi gin nga lu na matu gaw, madu a mungdan lu nna nga lu na gaw ahkyak dik rai nga ai.Tinang amyu ni hte Tinang mungdan hte rau rai nga lu jang,tinang amyu baw sang ni ngang gin hkra nga lu na matu grau ngang sai.Tinang amyu bawsang ni lang ra ai amyu ga, amyu htung hkring,ayu hte seng ai labau ni,matsing zumhting da mai ai. lamu ga ,bum, hka, hte mare ni yawng tinang amyu mying hte rau nga lu na re.Dai rai jang amyu ga n mat sai. amyu htung hkring n mat sai.amyuu bawsang ni mung n mat sai.madu amyu galaw mayu ai lamang ni yawng tinang mungdan kaw lu galaw sai majaw, anhte amyu ni an mat sai. 5. Tinang amyu bawsang ni shara myi kaw majaw nga lu hkra rai ra ai. Amyu baw sang langai mi matut nna nga lu na matu gaw, tinang ga shaga ai hte htunghkring bung ai masha ni rau sha majaw nga na matu mung ahkyak rai nga ai. US kaw,UK kaw JAPAN kaw du nga ai anhte amyu ni mung rau sha majaw nga lu na gaw ahkyak rai nga ai. amyu lakung mi rau sha shara mi kaw majaw nga ai majaw, dai amyu a ga ni gin nga mai nga ai.( Ngai INDIA mung kaw du yu ai shaloi, anhte jinghpaw amyu sha ni gaw, laimat sai shaning law law kaw

nna, india mung kata maga e shang du nga wa sai.Dai jinghpaw amyu ni gaw, ya na anhte jinghpaw mung jarit hte KM 750 ram tsan ai TARUNG hkawng ngu ai shara kaw nga ma ai. dai shara kaw du nga ai anhte amyu ni gaw, shanhte hpa baw amyu re ai hpe pyi n chye mat sai. Raitim shan hte gaw shara mi kaw sha, mare 4 de nna rau nga ma ai. dai shara kaw jinghpaw amyu ni hkrai majaw` nna nga ma ai.dai zawn rau nga ai majaw, shan hte ni a amyu mying n chye mat tim, jinghpaw ga hpe gaw naw shaga nga ai hpe ngai wa du mu la n ngai. Ngai shaga ai jinghpaw ga hte shanhte hte shaga ai.ya shan hte ni jinghpaw amyu re ai lam chye sai.) dai gaw amyu langai mi shara mi kaw sha lu nga ai majaw, shaninglaw law amyu n mat ai sha lu nga ai sakse rai nga ai.Ya US kaw du nga ai jinghpaw ni mung ,shara mi kaw chyawm nga lu jang ,amyu n mat ai sha nga lu na re. 6. Tinang amyu shada da kun ding hku de ai lam, Amyu lakung langai mi ngang hkra nga lu na matu gaw, tinang amyu bawsang sada da matut manoi kunding hku de ai lam hpe matut galaw ra ai.anhte amyu bshada da kundinghku de jang amyu roisai jet nga na.amyu ga shada da matut manoi shaga nga lu na n dai lam ni gaw,ahkyak rai nga ai. 7. tinang amyu ga hte shi ga shpoi lu na, dai shi ga hpe mung madat nga na. Tinang amyu ga hte mahkawn mangwi ni matut manoi mahkawn shapraw` na madat nga na n dai zawn galaw lu ai lam mung amyu matut ai lam hta` ahkyak rai nga ai.

N dai lahta na lamang ni yawng hpe anhte amyu ni lu galaw shatup la jang, MUNKAN n tsa hta` jinghpaw wunpawng amyu sha ni galoi mung n mat sai. Anhte amyu bawsang ni n dai MUNGKAN n tsa hta` galoi mung , tut gin nga lu na matu, amyu sha hkum ding dek shakut sa wa ga. Amyu sha ni yawng hpe tut tsawra let, BAWMWANG LARAW, JINGHPAW WUNPAWNG MUNGDAN. ( Ndai laika ngau gaw, ' Jinghpaw laika mat hkyen sai ' nga, United Nation (UN) n'dau laika hte seng nna, anhte garu hku makawp maga yang mai na kun? ngu ai lam hpe, Kachin Today kaw nna myitsu ni a ningmu, hte galaw sa wa ra ai lam ni hpe shada da hpaji jaw hkat lu na matu, tinang a ningmu hpe anhte hpang de shagun jaw rit ngu saw shaga lai wa sai hte maren, Duwa Bawmwang Laraw kaw nna shagun ya ai myitsu Duwa a myit sawn lu ai lam re hpe chye sha ngun dat ai.)

Jinghpaw Amyu Ni N Mat Hkra ( Daw.1 )November 3, 2007 –

( Daw 1 ) Ka lajang LARAW

ai:

BAWMWANG

UN sawk sagawn hpung kaw nna mungkan n tsa hta` amyu mat

mat na lakung kaw anhte lawm ai nga tsun wa ai majaw, ram ram myit kahpra wa ai. kaja wa mung mai byin ai lam ni law law nga ai ngu nna, myit sawn lu ai. UN sawk sagawn hpung ni mung ram ram maram yu nna tsun shapoi ai lam rai na hpe mung,maram lu ai. Dai ni anhte jinghpaw ayu ni mungkan n tsa pinra kaw hkawm sa a sak hkrung nga ai hpe anhte ni yu yu ga. Moi lai mat wa sai shaning law law hta` anhte amyu ni gaw, tinang aga hte tinang amyu ni san san rai nga pra wa ai ni rai nga ga ai majaw,tinang a ga hte htunghkring ni gaw matut manoi gin nga ai hpe mu lu nga sai.( dai ten hta` hkamja lam hpe sha grau sadi ra nga ai.) Ya n dai aten ladaw ni hta` anhte amyu ni mat mat mai ai lam ni gaw, (1) tinang amyu ga hpe angwi ngwi shaga ai lam yawm wa ai. (2).tinang htunghkring hpe htep lahti n lu hkan sa ai ,n lu galaw ai. (3).bu hkawm buhtawt mat wa ai.tinang amyu ni nga ai shara kaw nna sumtsan ga de htawt bra mat ai. (4) tinang amyu a laili laika hpe n lang wa ai. (5) jinghpaw mungdan ngu masat ai lam hpe tat kau yang. (6) kaga amyu ni hte kundinghku de kanawn mazum gayau mat ai lam,

n dai lam ni gaw madung daw kaw lawm nga ai. 1. Tinang amyu ga n shaga ai lam, Anhte amyu ni gaw, moi shawng de tinang amyu ga hpe sha 95% shaga nga ai majaw, tinang shaga ai ga hpe chye shaga nga ai rai tim, ya n dai daw de rai jang,kaga amyu ni a ga hpe madung da shaga wa ai lam hpe mu lu nga ai.Tsun ga nga yang,anhte amyu ni sha nga ai, dingdung daw putou lahta` daw de yu yu ga.Duleng ni,Rawang ni,Nung ni,lisu ni law malawng shanu nga ai shara ni rai tim , tinang jinghpaw amyu bawsang shada da matut mahkai shaga ai shaloi, myen ga hte she matut mahkai tsun shaga ai hpe mu lu nga sai.Hogawng dan shara shagu de bai yu yu ga. moi shawng de myen ga ngu ai chye shaga ai masha gaw,5% pyi n nga ai rai tim ya gaw, myen ga hte sha tsun shaga nga sai.Sinpraw hkran Maru kung, zaiwa krung,sadung sama hkan bai yu yu ga, myen ga hte she shada da matut mahkai tsun shaga ai lam law wa sai.Manmaw myitkyina,wan leng lam ni hta mung dai zawn sha myen ga hpe shaga nga sai.Mogawng Monyin,Hopyin, namsi awng,shara shagu hkan nga nga ai anhte amyu ni myen ga shaga ai gaw, 60% n tsa kaw rai nga sai.Moi shawng e sam mung jinghpaw ni nga ai

shara Kuthkai mare kaba hkan e jinghpaw ga n chye jang, manap gat sa mari ti pi n lu ai majaw, kaga amyu ni mung jinghpaw ga chye shaga hkra shakut nga ai rai tim ya gaw, myen ga hpe madung shaga wa sai. Mung masa u hpung kata kaw, bai yu yu ga, myen ga hte she malawng tsun shaga nga ma ai. NDAK u hpung kata kaw rung mahkrun hku matut mahkai lam hta` myen ga hku she shaga nga ai. ( ya gaw dai lam hpe chye nna, jinghpaw laika hpe lang na matu lajang nga ma ai.)hpyen dap kata kaw mung shada da myen ga sha shaga ai. mahkawn madat tim myen ga sha madat ai.ningbaw ni shada da amu hparan ai lam ni hta` myen ga she shaga nga ai.KIO,KIA ni shanu nga ai shara ni kaw e mung myen ga she law malawng shaga wa ai hpe mu lu nga ai. shanglawt dap kata kaw nan myen laika ni shakap lang nga sai.Tinang shada da kanawn tsun shaga wa ai kaw pyi,myen ga hte sha tsun yang grau manu mat sai.myen mahkawn ni hpe grau madat nga sai.KDA ni a ginra kaw gara hku rai nga ai lam atsawm n chye ai. grai shai na lam n nga ai. Makam masham hpung shagu kaw bai yu yu ga. myen langai mung ,n nga ai shara kaw myen hku madung dat nna akyuhpyi lamang ni hpe galaw nga

sai.Tinang amyu ni hkrai rai nga ai shara kaw mung myen ga hku sha nawku wa sai. Kalang lang jinghpaw n re ai sha,hkang amyu langai mi shanglawm jang mumg, myen hku bai kyuhpi hpawng galaw ai.jinghpaw amyu bawsang shada da jawm nuku jang mung, myen ga hpe madung da lang wa ai. Tinang jinghpaw amyu bawsang shadada matut mahkai tsun shaga ai shaloi mung, myen ga hku she matut mahkai tsun shaga nga sa`ga ai.Buga kata kaw ramma ni myen ga hpe madung da shaga wa nga sai.Dai rai yang anhte amyu ga hpe kadai wa shaga ya na. ram ni gaw myen ga hpe madung shaga jang hpan g e nga pra na jinghpaw ni jinghpaw ga shaga ai jinghpaw myu ni naw` tai nga na kun? 2. Tinang amyu htung hkring hpe n lu lang ai. Dai ni na ten hta` anhte amyu bawsang ni a kata kaw,laja la ai myen amyu kaba ladat hte ka up sha nga ai majaw, anhte amyu sha ni a htunghkring ningli ni hpe makawp maga na matu, yak mat sai.tinang amyu htung lailen ni hpe grau grau kaja hkra, galu kaba hkra shalat la na ahkaw ahkang gyip mat wa ai majaw,tinang amyu htunghkring ni lani hte lani yawm mat nga sai.anhte amyu sha ni a htung hkring gaw, makam masham hte hkrindun nga ai re ai. n dai

zawn makam masham hte seng nna ka ep nga ai anhte a htung hkring law law ni gaw,jijaw nat jaw ai lam hte kapyawn nga ai re majaw, jinat kau ai shaloi , n kau mi lawm mat sai.Htung hkring kabai kau ai zawn rai mat ai.N dai prat hta anhte amyu bawsang ni a htung hkring ni hpe n lang mat ai.Bai nna htung hkring shachyen shaga ai lam ni hpe mung anhte ni a ngwi ngwi shayawm kau sai.manu dan dik ai anhte amyu ni a lailen hpe tawn da nna, kaga amyu wa a lailen hpe shagrau lang wa nga sai.N dai zawn matut hkawm sa yang anhte amyu ni a htung hkring mat wa na re. htunghkring n nga ai amyu tai jang, dai amyu ni nan kadai rai nga ai lam n nga mat sai. 3. Bu htawt hkawm mat wa ai lam, (maigan mungdan masha tai wa ai.) N dai ten hta` grau nna, anhte mumgdan kata kaw, majan a majaw,myen hpyen dap ni roi sha ai majaw, mung masa lam n kaja ai majaw,galaw lu galaw sha yak wa ai. tinang mungdan kata kaw ngwipyaw ai hku nna, asak shim lam n nga ai. hpaji hparat hte jagum hpraw tam yak wa ai tam lu tam sha yak wa ai.lam ni amyu myu a majaw, anhte amyu baw sang ni gaw, kaga mung masa ngwipyaw ai mungdan law law de shakut nna, buhtawt mat wa ai lam

ni law wa nga sai.N dai zawn mungdan kaga de du nga sai anhte amyu sha ni gaw, dai mungdan a ga hte lailen hpe lang ra wa nga sai.Maigan mungdan ni de du mat wa ai anhte amyu ni gaw, tinang du nga ai mungdan masha angwi ngwi sha tai mat na re.JAPAN du ai ni japan tai mat na.Thai kaw du ai ni mung Thai tai mat na. US,UK,USTRALIA,MIWA, INDIA, hte kaga mungdan ni kaw du nga ai ni yawng mung, prat lahkawng na ai hpang kaga myu tai mat na sha rai nga sai. 4. Tinang amyu a laililaika hpe n lang ai. Anhte amyu ni gaw, mung masa amyu masa lam ni hta`jan rai tsap nga na yak wa ai hta` hkan nna,tinang amyu a laili laika hpe manu shadan lang ai lam n nga ai.Bai nna, ya shangai wa ai ma ni hpe jinghpaw laika sharin na matu ahkang n nga wa ai.mungdan asuya ni nan mung anhte amyu a laililaika lang na hpe n gun n jaw, ai lapran kaw, anhte amyu ni nan nan mung tinang amyu a laili laika hpe n gun dat lang na matu hpe n gun n dat ai.Dai zawn matut galaw wa yang anhte amyu a laika hpe anhte ni n chye hti mat sai.laka galaw da ai ni nga tim lang ai ni n nga jang,laika mung mat, amyu mung mat na re.

5.Jinghpaw mung ngu ai n nga mat yang, N dai ten du hkra gaw, jinghpaw mung,(jinghpaw mungdaw) ngu nna adan aleng nga nga ai. raitim n dai zawn tinang lu da ai mungdan mying hpe maga mi hku nna , shamat ya hkyen nga sai. ya yang mungdan mying n mat tipyi gaw, tinang mung dan kaw tinang galaw mayu ai labau htunghkring ni n mai galaw nga ai. anhte jinghpaw ni shaloi ninghkoi kaw nna, shamying da ai mare mying, hka mying,bum mying ni hpe galai kau ya ai lam hkrum sha nga ai.Bai nna, Jinghpaw mungdan shara shagu na bum ni hta` anhte amyu hte n seng ai gawkngu ni majoi mi shadun da ya hkrum sai.Dai zawn galaw ai lam gaw, lani mi hta` anhte amyu ni a lamu ga hpe dan dan shamat hkrum na matu, lajang ai lam re.Jinghpaw mungdan ngu ai mying n lu yang, dai amyu ni gara hku grin nga lu na.Tinang amyu mying hte shamying da ai mungdan n lu yang dai amyu ni gin nga na yak mat na re. 6. Kaga amyu ni hte kunding hku de gayau mat ai lam, Dai ni na ten hta` anhte amyu bawsang ni gaw, shara shagu de du hkawm wa sai majaw, tinang du hkawm ai mungdan na amyu ni hte kun ding hku de mat nna,dai amyu

ni tai mat na.Grau nna, anhte mungdan kata de lawu ga na myen amyu dawwa dawsa gaw lung wa nna shara la wa nga sai. myen hpyen la law wa ai hta` hkan nna,anhte amyu shayi ni mung ,myen jan tai ai ni law wa nga sai.bai nna kaga, miwa kala jan tai ai ni mung law wa na re. Dai amyu ni hte kundinghku de sha sai anhte amyu ni gaw, dai amyu tai mat na sha rai nga ai. N dai zawn byin nga ai lam ni hpe n lu makawp jang anhte amyu ni 100 ning a hpang de shimgyim masha asak hkrung nga tim, amyu mying hku nna, gaw matut nna asak hkrung nga na n tai sai.

Amyu sha ni yawng hpe tut tsawra let, BAWMWANG LARAW,

JINGHPAW MUNGDAN.

WUNPAWNG

( Ndai laika ngau gaw, ' Jinghpaw laika mat hkyen sai ' nga, United Nation (UN) n'dau laika hte seng nna, anhte garu hku makawp maga yang mai na kun? ngu ai lam hpe, Kachin Today kaw nna myitsu ni a ningmu, hte galaw sa wa ra ai lam ni hpe shada da hpaji jaw hkat lu na matu, tinang a ningmu hpe anhte hpang de shagun jaw rit ngu saw shaga lai wa sai hte maren, Duwa Bawmwang Laraw kaw nna shagun ya ai myitsu Duwa a myit sawn lu ai lam re hpe chye sha ngun dat ai.)

hpe mu chye lu na re. Jinghpaw laika hpe hti manu hkra ka shaleng dan ai lam mung n dai laika buk a lak lai ai lam langai re ngu nna tsun mayu ai.

Marit Shingran (Edin Shabrang ) Monday, September 15, 2008 –

Laika man 122 lawm ai n dai laika buk hpe 2007, July shata hta dip shapraw ai lam hpe chye lu htim, Laika buk dip ai shara, shabra ai buk, hte lit hkam shapraw ai, laika buk matsun ni hpe gaw dip matsing da ai hpe n mu lu ai hku re. Jinghpaw laika hti shawa law htam wa na ra a hkyak ai zawn, madang dep ai laika buk hkrang hte maren dip shapraw ra ai hpe mung n mai ma lap kau na re ngu nna shadum mayu ai.

Chyaloi Nhkoi Na Mungdan ( Ka Lajang Ai: Bunghku) December 29, 2007

KTG(USA) Jinghpaw laika nau n kam hti ai Wunpawng amyu sha ni hpe, n dai laika buk hpe hti yu na matu alak mi shadut mayu ai hku re. Hpa majaw ngu na san yang, she hti yu ga ngu nna sha matut lajin mayu ai. “Anhte Ji Wa ni majoi shingra bum na yu hkrat wa ai ngu ai hpe kam na yak nga ai rai yang ndai laika buk gaw mahtai langai ngai jaw lu na re” ngu nna laika ka Sara Edin Shabrang tsun ai zawn, laika hti myit su wa hpe, moi ji wa ni nga lai wa sai buga ginra, majoi shingra bum de laika hti ai wa nan du mat wa ai zawn, hkam sha lu hkra, Edin Shabrang a laika ka ninghtawng ai lam

Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni ngu ai gaw, gadai ni rai ta? ya dai ni nga pra nga ai shara kaw du hkra , gara shara kaw nna du hkrat wa ai ni rai kun? Galoi kaw nna, nga shanu nga masai rai kun? Lamu ga ni hpe gara hku makawp maga

lai wa sai kun? ngu ai ga san law law a mahtai hpe loi ai hku, jaw ai hku chye mayu yang ndai “ Chyaloi Nhkoi Na Mungdan”, ngu ai laika ka Sara Bunghku ka lajang ai laika buk hpe, hti yu ga ngu nna shadut dat ai hku re. Ndai laika buk hta laika man (80) jan rawng ai rai nna, laika man (50) daram gaw, Chyaloi nhkoi na mungdan a lam hpe, sawk sagawn ka lajang da ai hte, laika buk hta lawm ai labau shang sumla n kau myi mung Wunpawng amyu sha ni a shingdu labau hpe ,laika hti ai wa hpe hkai dan lu na re ngu kam ai. Jinghpaw laika hte ka da ai Wunpawng htunghking labau laika buk n kau myi nga ai rai tim, Wunpawng amyu sha ni a lamu ga hte ,nga sat nga sa labau hte seng ai laika buk ni gaw, grai naw shau nga ai ten hta ,ya na zawn n dai “ Chyaloi Nhkoi Na Mungdan” ngu ai laika buk kaji gaw, laika ka Sara wa a yaw shada ai lam hte maren, labau hpe jaw ai hku, loi ai hku nna laika hti ai wa hpe, a ten kadun laman hta, chye na shangun lu ai laika buk mung re ,ngu nna mu lu ai hku re. Wunpawng amyu sha ni a lam sha n ga, dai ni ,myen mungdan kata kaw shanu nga ai amyu baw sang ni a labau hpe chye mayu yang, sinna mungdan laika ka sara ni tam shawk ka lajang da ai laika buk ni hpe, madung da nna, hti ra ai re majaw, maigan laika ka sara ni ka da ai, tinang a amyu a lam ni hpe ,gade wa jaw ai, gara mu jut hku ka da ai re ngu ai lam ni hpe, dai ni na hpaji chye ai myitsu Wunpawng shayi shadang sha ni sawk tam ka sharai ra nga ai hku re.

Ga shadawn: Maigan sasana sara ni,

anhte Wunpawng amyu sha ni hpe, sa mu ,sa hkrum ai ten hta, Wunpawng amyu sha ni gaw, bu hpun palawng pyi n chye hpun , sha ji ,binlang sha maya , rai nna naw nga ai amyu shazai ni naw re, sasana a majaw sha, dai ni na zawn ,hpaji chye ai madang de tsaw wa lu ai hku re, nga nna tsun ai lam ni gaw n jaw ai sha, moi Mongolia majoi shingra kaw nna, Wunpawng amyu sha ni yu hkrat wa ai ten ni hta mung , anhte Wunpawng amyu sha ni gaw , daru magam lu ai Duwa Kaba ni, hpyen jau bu kaba ni law law wa nga lai wa sai ngu nna, dai ni na aten hta ,labau hte hkrak mu tam sawk sagawn ka lajang wa nga ai lam ni gaw, jasam wa ka ai ,tinang a labau kade wa jaw ai kun ? ngu ai hpe grai sung sung jawm myit yu ka sharai ra nga ai ten mung re ,ngu nna myit lu ai. Ndai laika buk gaw, shamyet shanat laika buk (41) hpe madun da nna, laika ka sara Bunghku ka lajang da ai re majaw, laika ka sara tang madun ai lam ni hpe ,laika hti ai wa hku nna hti yu, sawn yu, maram dinglik yu nna, grau mai kaja hkum tsup ai labau laika buk langai myi hpe, ka shapraw lu na matu ,myit mada ai lam gaw, Sara Bunghku a yaw shada ai lam kaba mung re ,ngu nna myit lu ai hku re. Shamyet shanat ai labau kaw nna, sawk tam ka lajang ai labau byin wa lu na matu, ndai laika buk gaw ninggam langai myi re ,ngu nna mung ,mu mada ai hku re.

Marip Rureng Nwang Mung Seng Tu ( Bunghku ) gaw, Myitkyina Dakkasu kaw na , tara hpaji (LLB) hpe 2005 ning hta jawng ngut nna, asuya magam gun let, Wunpawng amyu sha ni a labau hpe hti hka ja, sawk sagawn ka masing nga ai myitsu shadang sha langai mi re ai hpe mung chye lu ai.

Amyu Bosang Hpaji Laika ( Yinnan Amyu Laika Lajang Dap ) December 10, 2007

Ndai, “ Amyu Bawsang Hpaji Laika ” ngu ai laika man 248 lawm ai laika buk gaw, Miwa laika kaw nna, Jinghpaw laika de, Yunan amyu laika lajang dap jinghpaw hpung kaw nna lit la , ga gale da ai laika buk re. 1998 ning hta dip shabra ai rai nna, laika buk langai hpe Yunan 5.50 hte dut ai hte laika buk 1,000 dip shapraw ai re. Miwa gumsan mungdan hta shanu nga ai amyu bawsang 56 a lam ni hpe, kadun ai hku ka sanglang shachyen da ai rai nna, Myen mungdan hta shanu nga ai, Sam, Li su, Wa, La hu hte Jinghpaw amyu sha ni a lam ni hpe mung, Miwa labau hpe lakap nna sagawn ka da ai hpe mung mu lu ai hku re.

“ Shada myit hkrum mang rum, shamyet shanat, garum shingdo nna ,na a galu ai labau hta ,hkikhkam ai jiwoi mungdan jom go shalat ton lu sai. Amyu bosang shagu ,shada kasi jom sharin la nna madu amyu a htung hking maka sharot zinghka hkrat wa ai majo, gadai mung gadai hte n bung hkat ai kunghpan kumla galo shapro la lu sai ” nga nna ka lajang ai, Dung Gyen-chyung a yaw shada lam hpe mung mu chye lu ai zawn , lahta na ga yan ni hpe myit yu ai hte ,Myen mungdan na, Wunpawng amyu sha ni lang nga ai Jinghpaw laika hte ,loi li shai hkat ai hpe mung laika hti ai wa maram lu na re. Anhte Jinghpaw amyu sha ni hte seng nna ka da ai lam hta, Miwa mung, 1990 ning,yup tung jahpan hku nna, Miwa mung hta ,Jinghpaw marai 11,927 jan nga ai lam hte Jinghpo, Zi, Lashi hte Maru lakying ni hpe Jinghpaw amyu jahpan hta ,bang da ai hpe mung mu lu ai. Miwa labau laika hta gaw,Shanhtu ( bum masha ), Shinfu, Chyese nga nna ka matsing da ai ngu nna chye lu ai hte,Lungshon ginwang na Jinghpaw amyu sha ni gaw, Zauro Tong woi awn ai hte Inglik, Japan, Go-min-tang asuya hte Sam amyu ni hpe law law lang gasat lai wa sai nga nna mung anhte Wunpawng amyu sha ni a hpyen gasat ai lam hta magrau grang ai lam hpe madi madun da ai hpe mung mu hti matsing la lu ai. Miwa gumsan mungdan hta, Sakhkung Jinghpaw amyu madu up hkang ai mungdaw hpe ,1953 ning July shata 24 ya shani hta ,hpaw masat la lu ai hte, sharin shahpan magam, hpungtang hpaji magam, kunghpan hpaji magam hte tsi mawan magam lam ni hta mung manu mana rawt zinghka wa ai hte asuya magam gun masha hte, dakkasu

jawngma mung law htam wa ai nga nna ka da ai hpe yu yang, Miwa mungdan hta ,shanu nga ai anhte Wunpawng amyu sha ni gaw, Miwa asuya hpe kaja ai hku mu mada ai hpe lu maram nga ai. Laika buk hkrang hku nna ,hpa tsun na lam nnga ai , hkum tsup ai rai nna, Wunpawng labau sawk sagawn ninghkring ni hti hka ja mai ai laika buk langai re ai lam hpe shachyen jaw dat ai hku re. Jinghpaw laika rawt jat kalu kaba ngang grin wa u ga law.

HIV-AIDS Hte Seng Ai Ga San Ga Htai Ni ( Prof.Kathy Lone ) December 02, 2007

Dai ni na aten hta myen mung kata kaw ,NGO hpung ni hpe wang lu wang lang shamu shamawt na matu a hkang n jaw tim, asuya ahkang jaw nna shamu shamawt nga ai NGO hpung law malawng gaw AIDS project hte seng ai hpung ni re hpe mung mu lu ai hku re. Mungkan hta AIDS ana hpe makawp maga ai lam ni hpe grai dam lada ai hku atsam shapraw ladat shaw let ninghkap shakut shaja nga ai ten hta, anhte myen mung dan kata kaw ya na zawn, nlaw la ai NGO hpung ni hte shamu shamawt nga ai gaw ,gade daram dang du hkra AIDS ana hpe ninghkap lu na rai kun? myit yu hpa rai nga tim, n nga ai hta kachyi myi sha rai tim nga ai gaw mai kaja nga ai ngu nna mung myit awai la lu ai hku re. Ndai “HIV-AIDS Hte Seng Ai Ga San Ga Htai Ni” ngu ai laika buk hta daw (16) rawng ai rai nna, “Ana kanu kap chye ai lam”, Tsi tsi lajang ai lam”, Nta kaw AIDS ana byin ai wa nga yang”, hte “ Gara hku makawp maga ra na ga ni?”, ngu ai daw ni gaw, AIDS lam hte seng nna chye da sai wa myi rai tim, matut nna sadi sahka na matu ,grai hpaji lu ai zawn, AIDS lam hpe gare n chye shi ai wa a matu gaw, laika buk kasha sha rai tim ,grai akyu rawng hpaji lu ai lam ni hkrai re ,ngu nna mu lu ai.

December 1 ya shani gaw, Mungkan AIDS masat ninghtoi re majaw, UNICEF kaw nna, shapraw ai laika buk hpe “HIV-AIDS Hte Seng Ai Ga San Ga Htai Ni” ngu ai ga baw hte Sarama Kaba Professor maran Kathy Lone, ga gale ai laika buk hpe ,n dai bat laika pinra kaw nna shachyen jaw dat ga ai.

Myen mung asuya hku nna ,AIDS ana hte seng nna, teng ai shiga hpe n shapraw ai rai tim, mungdan kata na HIV ana kanu kap ai hte AIDS ana byin nga ai masha ni hpe tsi lajang jaw ai lam ni hta mung grai ra rawng nga ai hpe mungkan ting chye nga tim, ntsa lam hta gaw, ndai laika buk hta rawng ai zawn, “ N-gun jaw tsun shaga hpaji jaw ai hpung ni gaw, Yan Gung Tsi Rung kaba na wang kata kaw e nga ma ai” nga nna ka

da nga ai .Dai zawn myen asuya galaw ya ai lam ni hpe mu chye lu ai.

Mayu, dauma, kahpu kanau ngu nna grai hkik hkam ai hku nga ai anhte Wunpawng amyu sha ni a shingwang hta gaw, HIV-AIDS ana byin ai wa, tinang dinghku hta ( sh ) tinang jinghku jingyu ni a lapran hta nga ai hte, tsan tsan kaw nna koi yen mat wa ai gaw, tsaw ra myit kade madun mayu tim, ana kap na hkrit ai hte tinang dinghku mying hten na hkrit ai majaw re ngu nna chye na hkam la ma ai hpe mu lu ai, rai tim, ana kap ai wa myit htum nna, mungkan ga hpe lata sharawt asum hkam mayu ai myit ni n ka-up mat hkra makau grup yin a n-gun jaw karum la ai lam grai ra nga ai ngu nna ndai laika buk hta hpaji jaw da ai hpe anhte Wunpawng amyu sha ni tatut hkan sa shatup na ra kaba re hpe mung mu lu ai. “Chye da sai ni , garai n chye ai ni hpe garan gachyan tsun hparan ya na matu hte Wunpawng myu sha ramma ni yawng AIDS ana kaw na lawt lu u ga”, nga nna laika ka ai wa a yaw shada ai lam hte maren, ndai laika buk hpe mung manu jahpu n la ai sha ( Free Issue ) hku nna, bum ga nga buga shawa ni a lapran de madung tawn nna shabra ai hte Kachin Today Group (USA) a laika buk dip shapraw masin No.(1) lang hku nna shapraw dat ai laika buk mung rai nga ai. Laika buk mawn sumli ai lam ra nrawng hkra kaja tim, laika buk langai myi hta lawm ra ai hkrang ni hte n hkum tsup ai hpe mu lu ai. Ya aten hta, Jinghpaw laika hku ka da ai, hpaji ningli hte seng ai laika buk ni grai naw ra gadawn nga ai ten hta matut nna laika ka Sarama kaba, Professor Maran Kathy

Lone hku nna matut ka lajang na matu mung hpyi lajin dat mayu ai hku re.

"Kaba Dik Ai Tsaw Ra Myit" ( M.Htu Shan ) Wednesday, November 07, 2007

Daini na aten hta, anhte Wunpawng amyu sha ni a shingwang lapran tinang Jinghpaw laika hta myen laika hpe grau jailang manu shadan ai hpe mu lu nga ai hte maren, Mungkan Wunpawng Hpung (United Nations ) kaw nna mung “ Jinghpaw ga hte laika gaw mat mat na sha rai sai” nga nna sadi jaw ai ten mung rai nga ai. Jinghpaw laike hpe n-chye ai majaw nhti ai kun? Hti na Jinghpaw laika buk nnga ai majaw n-chye hti ai rai kun? ngu ai gaw grai myit yu hpa rai nga ai. Daini Jinghpaw laika shaning latsa ning jan asak u gut gu wa nga sai rai tim mung, Jinghpaw laika buk ni grai naw shau nga ai lam hpe anhte yawng gadai mung nlu, n-dang na re.

Ya na zawn re aten hta, “ No Greater Love “ by Thomas Moore a laika buk hpe Saranum Maran Htu Shan kaw nna “Kaba Dik Ai Tsaw Ra Myit” ngu ai ga baw hte ga gale dat ai laika man 170 jan re ai laika buk hpe mu hti ai shaloi grai kabu ai hte, Jinghpaw laika asak matut na tsi kaba langai myi re ngu nna hkap la let, laika ka sara hpe yawng na malai nachying wa chyeju dum ai hku re. “Kaba Dik Ai Tsaw Ra Myit” ngu ai laika buk gaw Mother Teresa, shi a makam masham hte ta tut galaw sa mat wa ai lam ni hpe laika hti shawa ni chye na lu na matu mahkri shawn tang madun da ai manu dan dik ai laika buk langai re hte maren, manu dan ai asak hkrun lam a mahtai hpe mung ndai laika buk hta mu lu na re ngu kam ai. Jaw ya ai lam hte seng nna, “Na a lata hpe garum na matu jaw ya u, Na a myit masin hpe tsaw ra na matu jaw ya u” nga nna Mother Teresa tsun ai zawn, “ ngai gaw shani shagu Madu Yesu hte hkrum ga ai, matsan mayan hkrum nga ai masha ni, jahkrai mani hte mang gang kap ai masha ni a lapran hta Madu Yesu hpe hkrum shaga lu n-ngai re” shi tsun ai ga hta jet ai makam masham ngu ai hpa baw re, ngu ai hpe mung, n’dai laika buk hta mu lu nga ai. “Shani shagu na anhte a magam bungli, anhte hte hkrum shaga ai masha shagu a ntsa e, Madu Yesu a tsawra myit kaba hpe grau nna chye lu ai lam hku anhte asak hkrung ga ai. Anhte tara hkaw ai rai yang, anhte ga hkum hte n-re, bungli hte madun ga ai. Dai gaw anhte a kabu gara shiga sakse rai nga ai” ngu ai mungga hkaw tsun ai lam hte seng nna Mother Teresa a ga mahtai gaw, mungga hkaw tsun ai lam hpe sha Karai Kasang a magam gun ai lam re ngu nna tsun nga ai hpung Sara ni a matu grai myit yu na

lam zawn re ai lachyum hpe mung dai laika buk hta mu chye lu nga ai. Laika buk hta, tang madun da ai lam hte seng n na hpa ding lun na lam n-nga ai rai tim, laika buk hkrang hte seng nna gaw grai naw ra gadawn nga ai hpe mu lu nga ai. Ga shadawn: laika buk hte seng ai masing( Book Records ), malawm ( Contents ) ni n-lawm ai gaw n’dai laika buk a ra rawng ai lam kaba re ngu ai hpe hpaji jaw madi madun mayu ai zawn, hpang de dip shabra sa wa na Jinghpaw laika buk ni yawng a matu mung grai sadi na lam kaba mung rai nga ga ai, ngu nna “ Kaba Dik Ai Tsaw Ra Myit” ngu ai laika buk hte seng nna, n dai daram myi tang madun dat ga ai rai. Wunpawng Mother Teresa ni law law hpe mung myit mada let..

My Beautiful Myanmar Friday, July 25, 2008

About This Book…

When we first came up with the idea of doing a book project to raise funds for the Myanmar Cyclone Relief we had no idea it would grow into something this big and important. This book project has empowered the refugee kids from the Kachin community. It’s made them realize that despite their age and challenging circumstances they are still able to help those less fortunate than them. The kids have been excited beyond words. Even more exciting is the beach trip we promised them if they could raise the target amount! The kids were asked to write about why they left Myanmar, about their hopes and dreams for their country and for themselves. They were asked to draw their idea of a new and improved Myanmar. The kids chose their own English names for their stories. Their real names have been left out to protect their identities. We were very disturbed to read stories recounting their hardships and suffering. The kids wrote with such honesty and courage. For some of them it was painful to relive those memories, for others it was a cathartic experience and a relief to let it out. But despite it all they remain unanimously united in their loyalty and love for their country. They all want to return to their new and developed country one day to serve their own people (hence the idea for the title “My Beautiful Myanmar”). This book is not so much about the hard times the kids have gone through instead it is a book of

hope for the next generation. It is about getting a chance at a new beginning. And so this book project has become more than just raising funds, more than just empowering these enthusiastic kids, it’s about raising awareness about the injustice that still exists in our world today and with this awareness hopefully comes needed change to improve the lives of our brothers and sisters on this planet. When kids have to go hungry for days, trek through dangerous jungles and hide under beds at the sound of sirens, something just isn’t right. Kids should be running in the park, not running for their lives… Please help us support the beautiful people of Myanmar! 100% of the proceeds from this book will go towards the cyclone relief efforts as well as to the teaching centers for the Kachin kids. Bless Your Hearts! The Dream Team Helping to Build Dreams for the New Generation About The Kids… Most of the kids range from 8-16 yrs of age and come from the northern Kachin state in Myanmar. They attend two refugee schools run by volunteers (New Generation & Victory). Many have fled their homeland, giving up everything, even leaving behind loved ones and risking their lives to come here in the hopes of a promising new future. Once they have reached Malaysia, these children's lives are on hold while they wait for a solution to their plight - either

to return home when it is safe to do so, or to be able to rebuild their lives in a new country. For some, this is a brief wait. For others, it can take years. Tragically for some, the solution never comes at all. When we first met these kids, they were scared of strangers, introverted and very insecure. Some of them as young as 3 years old came here with only their neighbours or relatives and were pining for their family. There was a little boy who used to cry and hide under a table every time meals were served. Food was an unfamiliar concept to him. The beauty of the Myanmar people is their willingness to help each other especially within their own community. Those who work help support those who don’t have money. Families help to take in kids who have been left behind after the families they came with have been relocated. Most refugee kids are left at home throughout the day while their parents go to work. They never venture out for fear of being caught by the police. Last year the Kachin community started weekly classes for the kids to educate them and keep them occupied. The schools are supported by full time and part time volunteer teachers from their community. There are also a few local and expat volunteers. There is little to no funding for these centers and the teachers do not get a salary. So far the centers have gotten by through donations from generous individuals and church groups. It is during these school days that the kids have the opportunity to learn and interact with one another. For many of them it is also the promise of a hot meal. Prior to these contributions the kids were

only eating dry biscuits and water and they were lethargic and malnourished. Once we saw three kids huddled over a bowl of Maggi noodles which was considered a treat for them. Today the kids are energetic, fun and confident. They have grown so much mentally, spiritually and physically. They love meeting new people and asking them questions. Their English has improved greatly. Many of them show great leadership abilities and have amazing talents like drawing and singing. It is so heart warming to watch these kids grow into fine young people with the right values and beliefs, which gives us so much more hope for the future of Myanmar and for the spread of humanity. We have learned so much from these wonderful children; their sense of community, their willingness to help each other, the way they never take anything for granted and the immense gratitude they have for even the simplest things in life. But one of the most beautiful things about them is their ability to love and forgive despite their challenging experiences. That is probably the most important step towards peace… Thanks From the Kids… We hope that you have been touched and inspired by these heart warming true stories. It is the children’s greatest wish that this book will raise the much needed funds to help their own people in Myanmar and improve the lives of Myanmar refugees through greater awareness of their situation.

If this book has moved you please send a short email to tell the kids what you thought about their book or to lend your support and encouragement. It means so much to them to know that they are special and that people do care for them. If you’re interested in volunteering your time to teach or even taking the kids out for trips do let us know as well and of course your contributions in cash or kind will go a long way in sustaining the two refugee schools run by the Kachin community. You can find out more by sending an email to [email protected] Thank you so much for being a part of this Change! ☺

Please Contact: Marie-Anne Yong [email protected] [email protected] Phone: 012-222 2506 ( This high-quality 40-page color book is ONLY RM15 each.)

Kachin Blogs and Links Kachin News www.kachinnews.com Kachin Net www.kachinnet.com Kachin Post www.kachinpost.com K.N.O www.kachinland.org A.K.S.Y.U www.aksyu.com

South East Asia Kachin: http://seakachin.blogspot.com/ K.D.O. Malaysia: http://groups.yahoo.com/group/kdomala ysia/ World Kachin: http://groups.google.com/group/worldkachin-org Denmark Kachin: http://dkkachin.blogspot.com/ Wunjat: http://www.kachinwunjat.com/ K.B.C Malaysia: http://kbcmalaysia.blogspot.com/ Singapor Kachin: http://kachinsp.blogspot.com/ Hugawng Kachin: http://hugawngkachin.blogspot.com/ New Life Of Kachin: http://006star.blogspot.com/ Jinghpaw Prat: http://kachinblog.blogspot.com/ Rvwang News: http://rvwangnet.blogspot.com/ Mail From Kachin: http://kachinmail.blogspot.com/ Kachin Bible:

http://www.myanmarbible.com/bible/Ka chin/

Putao Kachin: http://putaomvshxl.blogspot.com/ Malaysia Kachin Media: http://kachin.media.googlepages.com/ Rvwang Christian: http://users1.nofeehost.com/kagvbuxaq/ Rvwang People: http://rvwangpeople.blogspot.com/

Tin’s Site: http://vbyetin.multiply.com/ Zoe Bible School : http://zoemyanmar.blogspot.com/ Rawangs Nets: http://www.therawangs.net/ JLH(Japan): http://www.h2.dion.ne.jp/~kachin/ TKBC(Japan): http://www.tkbcjapan.net/ KCF (Japan ): http://www.kcf-japan.org/

Kachin Today USA Editors: Bawm Luk, Mon Aung, Address: 260 Belhave Ave, Daly City, CA 94015 Contacts: Mobile: +1 450 115 2345 Email: [email protected]

October 2008

Dapdung 6 Ginsi Sengra Kaw Nna Mu Lu Ai Uru Hka

Website: www.kachintodayusa.org

Shiga Maisak wang Hta ,Pran Wan Komiti Salang Ni ,Mung Shawa Sang Lang Poi Galaw

sha ,byin hkra jawm shakut na lam hte ,ya kaw nna masha lata san da lu na matu yaw shada ai lam gaw, ndai hpawng a ,bawng ban ai lam re nga nna, Duwa Tsinyu Seng Tawng, Kachin Today de tsun ai.

Wednesday, September 24, 2008

Shi bai matut tsun ai hta, “moi gaw ngai mung 2010 ra lata poi hpe, shang lawm na myit n hkrum ai, rai tim ya gaw , atsawm sha sang lang dan ai majaw, chye na wa nna, shang shingjawng ra ai ,ngu myit lu ai.. Ra lata poi ngut tim, KIA hpung gaw lak nat n jahkrat ai sha ,matut nga na re nga ai majaw, du sa ai ni yang mung madi shadaw myit hkrum lawm ma ai” nga nna 2010 ning, ra lata poi hte seng nna shi a ning mu hpe matut tsun wa ai. KTG(USA) Pran Wan Jinghpaw Wunpawng Dat Kasa Komiti kaw nna ,2010 ning Myen mung ra lata poi hte seng ai mung shawa sang lang hpawng hpe, September 23 shani hta, Myitkyina Mai sak wang lawk hta ,,jahpawt 7am kaw nna 11:30 am du hkra ,galaw mat wa ai lam chye lu ai. N’dai hpawng hpe, Maisak wang, Duwa Tsinyu Seng Tawng a nta hta galaw ai rai nna, Pran Wan komiti, Ningtau Ningbaw Salang Lung jun Naw San Mai kaw nna, komiti a yaw shada ai lam hpe ,madung sang lang mat wa ai rai nna, du sa ai ni hta, KIO malai Du Kaba Wandu Mung Hkawn, N-DAK malai Du Kaba Mangshang Ting Sau, WMR lit hkam ni hte, saw shaga da ai buga myitsu ni, hpung up sara ni yawng marai 30 daram du sa shanglawm ai lam hpe mung ,buga shiga lawk kaw nna chye lu ai. 2010 ning ra lata poi hta ,Wunpawng amyu sha ni yawng a malai ,party langai

Page 1

Mungdan kaba ni hte ,democracy hpung ni gaw, 2010 ra lata poi hpe, ninghkap nga ma ai rai tim, Wunpawng rawt malan hpung ni gaw, ra lata poi shang na matu hkyen lajang nga ai lam hta, KIO hte, N-DAK kaw nna dat kasa 3,4 daram shang lawm shing jawng na re ai lam hte, ra lata poi shang na ni gaw, tinang a hpung kaw nna ,tsep kawp pru mat ra na hte ,ra lata poi hta sum tim, kanu hpung de bai n mai nhtang wa sai lam hpe mung chye lu ai. Myen hpyen asuya woi galaw nna, shi nan ,masat masa n galaw ai 1990 ning ra lata poi hta, Jinghpaw mung ting, me gaiwang 19 nga ai kaw na, Wunpawng amyu sha ni gaiwang 11 hta ra lata hkrum lai wa sai re. 2010 ning hta gaw KIO, NDAK, up hkang shara ni hpe, me gaiwang hku nna mai masat wa ai re majaw, shang lawm shingjawng na dat kasa ni law wa na re ai zawn, me gaiwang ni mung grau hpaw jat wa na re, rai timung Wunpawng

amyu sha ni ra sharawng ai a hkaw hkan hpe, lu na matu gaw, grai naw aten la shakut sa wa ra na re, nga nna myitsu salang n kau myi tsun maram nga ma ai hpe mung na chye lu ai.

Masha Si Ai ,Miwa Nga Cyu ,N Lu Na Matu ,Shadi Jaw Hkat Ra Sunday, September 21, 2008

Dai manghkang a majaw, mying agying agang hten nga ai Miwa asuya gaw, ya ten hta ,nga chyu company 22 hpe pat da nna, lit nga ai masha 19 hpe mung rim jep nga ai lam chye lu ai. Miwa mung na ma kanu ni gaw, Hongkong na sinna mung dan shapraw ai nga chyu bu ni hpe ,kashun kashe mari nga ai majaw, Hongkong kaw,nga chyu bu n law n la rai wa ai rai nna, ya ten hta , marai langai hpe, bu 2 sha dut jaw ai lam hpe mung Miwa shiga dap ni kaw nna, chye lu ai. Manu hkyam sa ai Miwa gunrai ni hpe madung jai lang nga ai ,Myen mung masha law malawng gaw, ganing n chyum hkrit let hte sha ,Miwa rai ni hpe matut lang nga ai lam mung sagawn chye lu ai.

KTG(USA) Miwa-Myen ga jarit gat lawk seng hkan na, Sanlu, Yili, Mengniu, Guangming dazip Nga Cyu bu ni hpe ,lai wa sai ,masum ya shani hkan nna, Miwa asuya magam gun ni hkan tam zing nga ai lam chye lu ai. Miwa nga cyu company, Suokang hte Yashili kaw nna ,shapraw ai ma ,nga chyu bu, hkyen muk hte ,nga chyu malu masha ni hta ,shan dat ( protein) grau law na matu bang ai Melamine arai a majaw, dai nga chyu hpe lu ai, ma marai 4 si nna, marai 158 gaw hkyun (kidney) hten za mat ai zawn, marai 6200 jan gaw, machyi makaw hkrum nga ai hte, dai nga cyu ni hpe dut mari, lu sha ai lam hpe tsep kawp n ga law na matu ,Miwa asuya hkam kaja dap, hkring mang Chen Zhu nan tara shang ndau dat sai re. Page 2

Myen mung a matu, Miwa gun rai madung htaw shalai nga ai Jinghpaw mung na buga masha law malawng gaw, Miwa nga chyu manghkang hpe rai n chye ai ,masha ni grai naw law ai nga nna mung buga masha langai kaw nna chye lu ai. “Shiga madat ai masha ni daram sha chye ma ai, ya chawm gaw nawku jawng e mung hpung woi ni shadum sadi jaw ai majaw ram ram chye wa sai, anhte matsan ai ni gaw, ma ni hpe shat naw ntsin jaw nna sha ,bau ai re majaw, nau tsan na lam gaw n nga ai” nga nna dai buga masha sha Kachin Today de tsun ai. Gumhpraw hpe ,Karai shatai nawku nga ai Miwa mung masha ni galai shai wa na matu akyu hpyi myitdum ya ai hta lai nna, Miwa gun rai hpe n lang n mai lang ra nga ai Wunpawng amyu sha ni a shawng lam gaw, “baw hpye ai wa hpe

majap kai lang hte gayat ai” nga baw she rai sai hku re.

Wunpawng amyu sha ni mung n mau nga ai sha, gumhpraw dum hta na, gumhpraw ni hpe zet let ai hte shaw la kau ma ai hpe mung chye lu ai.

Wunpawng Amyu Sha Ni ,Myit Tsang Nga Ai American Gumhpraw Mawru

California mungdaw kaw nga ai, Wunpawng amyu sha ni mung, Washington Mutual gumhpraw dum dut na ngu ai shiga a majaw, September 17 ya shani kaw nna, lawan ladan ai hku sa shaw la kau ma ai nga nna na chye lu ai.

Sunday, September 21, 2008

KTG(USA) Ameircan mungdan a gumhpraw mawru manghkang gaw, mungkan ting hpe gayet kasu kabrawng mat wa ai zawn, American du Wunpawng amyu sha ni hpe mung ram ram myit kahpra shangun mat wa ai hku re. Nta mari na matu gumhpraw dum (bank ) kaw na hkoi da ai ,gumhpraw hpe aten tup tup e,n lu jaw ai kaw nna hpang wa ai ndai manghkang kaba gaw, mungkan ting a gumhpraw gat lawk gam bum ( Stock share ) ni hpe hkrat sum mat wa shangun ai zawn, gum hpraw dum kaba (bank) ni mung, De-Wa-Li (bankruptcy) galaw ra mat ai de du mat wa nna, nta zing la hkrum ai masha ni grau grau law mat wa nga ai hku re. American Internation Group (AIG), DeWa-Li ( bankruptcy) galaw hkyen ai shiga a majaw, Singapore hte mungkan ting kaw na ni gaw, AIG kaw nna mari da ai madu a panhkam letmat (Insurance policy) ni hpe a kajawng sha kashun kashe shaw la kau ma ai zawn, Page 3

“Nu a ganam, hkrima a matu mahkawng da ai gumhpraw ni, jasum kau n mai ai, ndai american ni galaw ai majaw, mayu kasha hte she tsan mat wa na hkyen nga ai, gumhpraw dum na gum hpraw yawng ,sa shaw kau sai” nga nna, San Francisco na,Wunpawng shabrang langai shi a myit tsang ai lam hpe ,Kachin Today de tsun wa ai.

Myen Hpyen Mawdaw Hte Adawt Nna, Masha Lahkawng Si Monday, September 15, 2008

KTG(USA) Lai wa sai, September 13, bat hkru ya shana maga, hkying 5 daram hta, myen hpyen maw daw hte, a dawt nna, masha

lahkawng kalang ta si mat ai lam chye lu ai. Ba La Min Htin mahkrai maga de nna, Lat Gyi langai grai lawan shadang hku gawt wa ai myen hpyen mawdaw car gaw, myi man hkrum maga de nna sa wa ai mawdaw cycle lahkawng hpe, Myitkyina dakkasu shawng ndaw kaw, shang a dawt nna, asak 50 hte ,asak 30 jan re ai Wunpawng hpaw myi lahkawng ,adawt ai shara kaw nan si mat ai lam buga masha ni kaw nna, chye lu ai.

BBC myen shiga dap hta tsun nga ai. Myitkyina mare hta, Myen hpyen mawdaw car ni gaw, moi kaw nna kam mara majoi shapyen gawt hkawm nga ai zawn, mawtaw cycle ni mung lam tara ni hpe n hkan ai sha ,kam ai hku gawt jawn hkawm nga ai majaw, (accident) kadaw kadan lam ni ,shani shagu ngu na daram byin taw nga ai lam buga masha ni kawn chye lu ai.

Asak 50 jan re ai hpaw mi hpe gaw, mawdaw car hte nan rin sat kau ai raitim, asak 30 jan re ai hpaw mi gaw, tsi rung de woi sa wa ai lam hta ,si mat ai re lam hpe ,buga masha langai kaw nna chye lu ai.

Hpung Woi Ni ,Mungyu Nawku Wang Hpe ,Matut Makawp Maga Na Matu Daw Dan Sai

Dai buga masha matut tsun ai hta, “ kalangta dai wa hpe ,tsi rung de lu woi sa yang gaw n si na re wa, ya gaw a ten lai nna, si mat ai hku re. Adawt hkrum ai wa hpe kalang ta tsi rung de nwoi sa ai wa mi, pya da ni gaw, madaw car adawt ai shara hpe ,dat pone gayat, sumri shadawn, jep sagawn nna,aten shana taw nga ai majaw, n si ging ai sha si mat ai re” nga nna mung chye lu ai.

KTG(USA)

Dai myen hpyen mawdaw car gaw, nau shapyen nna ,tek jum n lu mat ai majaw, ya na zawn shang adawt ai lam hta ,lam makau na lagaw leng jawn nga ai Jawngma lahkawng yan hpe mung, shang arut mat wa ai rai nna, Jawngma yan mung , loi li n ma lu mat ai hpe chye lu ai. Mawdaw car gawt ai ni gaw ,n htang de jawng ma ni hpe she matsa ahkre ai majaw, jawngma hte, hpyen la ni a lapran mang hkang byin wa hkyen nga yang, mare salang ni shang hparan shazim kau ya ai majaw, mang hkang n byin ai sha ngut mat wa ai re ngu nna

Page 4

Monday, September 15, 2008

Muse mare, Bum San buga, Mungyu (105) miles kaw na ,nawku jawng wang htawt sit na lam hte seng nna, nawku hpung lit hkam ni hte, myen ginra asuya magam gun ni, September 15 ya, jahpawt 9:30 am- 10:30 am du hkra, Ya Ya Ka rung kaw hkrum shaga ai lam chye lu ai. Lai wa sai, August 30 ya shani hta ,seng ang ai ginra asuya mu gun ni kaw nna ,nawku jawng wang htawt sit na matu ,shana sadi jaw wa sai rai nna, September 15 ya shani hpang jahtum,

Nawku jawng Wang hpe htawt na, nhtawt na lam hpe, mahtai bai jaw na matu matsun da ai majaw, ya na zawn hkrum shaga ai lam re ai hpe mung ,chye lu ai. Ndai zuphpawng hta, nawku hpung lit hkam marai 7 shang lawm ai rai nna, dai hpung ni gaw, Ginwang, Sasana Makan Dap, Lithkam Than Zaw Latt, Na Sa Ka lit hkam Tin Aung Kyi, Ya Ya Ka ningbaw Htay Win ni hpe lawu na lam 3 a majaw, nawku wang hpe n lu htawt sit jaw ai lam laika hte tang shawn lai wa ai zawn, seng ang ai ni mung hkap la let, n tsa de matut nna, tang madun ya na matu ,myithkrum wa sai lam, buga masha langai Kachin Today de tsun ai. Hpung lithkam ni kaw nna, tang madun ai lam ni hta, 1. Hkalup hpung ni a makam masham hte, hkan sa ra ai tara lak chyoi buk, laika man 50 hta, (Local Autonomy) buga hpung ni a madu uphkang lam nga ai ngu nna matsun da ai majaw, Myen Mung Hka Lup Hpung Ginjaw (MBC) a myit hkrum lawm ai hte, anhte n lu htawt sit ai. 2. Seng ang ai makan dap Salang kaba ni kaw nna, tara shang htawt sit shangun ai laika ra ai. 3. Kutkai Myen Hpyen Dap Up Du Kaba Soe Yee nan,Sasana lamu ga re ngu masat da ya ai hte maren, nawku jawng gap na ahkang mung jaw lai wa sai majaw ,n lu htawt sit ai, ngu ninghkap madi madun da ai lam ni re hpe ,mung chye lu ai. Jinghpaw Wunpawng Hkaplup Hpung Ginjaw (KBC) de mung laika hte nan ,garum hpyi lajin da ai rai tim ,hpa garum madi shadaw ai lam n nga ai sha n ga, myen hpyen wa tsun ai hku madat na lam hte , bai jaw ai shara de a pyaw sha htawt sit ya na matu shadut wa ai majaw, buga hpung woi ni, KBC

Page 5

Ningbaw Ningla ni hpe grai myit n-gun n lu nga ma ai ,ngu nna mung, buga masha langai Kachin Today de tsun wa ai. Myen Miwa hpaga ginra ga jarit kaw nga ai Mungyu (105) miles nawku jawng wang manghkang gaw, n dai kaw sha ngut mat na n re lam hte , asuya magam gun uhpung langai htawt wa shagu, gum hpraw lu na matu nawku jawng wang hpe dut sha mayu ai ni hkrai pru wa dingyang rai na re majaw, akyu hpyi let sha matut ninghkap makawp maga na matu daw dan da sai re ngu nna, buga hpung masha langai tsun wa ai.

MBC Myithkrum Lawm Ai Bum San Nawku Jawng Manghkang Wednesday, September 03, 2008

KTG(USA) Muse mare, Miwa hte Myen hpaga ginwang jarit kaw nga ai, Bum San buga,Mungyu (105) miles hkalup hpung nawku jawng wang hpe, htawt sit kau na matu, Sammung mungdaw, myen hpyen asuya magam gun ni kaw nna, August 30 ya, 1:00 pm hta ,nawku hpung woi Sara ni hpe ,Na Sa Ka rung hta ,shaga sadi jaw matsun lai wa sai lam, buga nawku hpung shiga lawk kawn, chye lu ai. Dai zuphpawng hta, Bum San nawku jawng wang hpe, Tar Moe Nye Militia

(Pyu Tu Sit) hpung ni hpe ,dut kau ngut sai re majaw, shara htawt sit ya na lam hte , nawku hpung a matu seng ang ai kaw nna, bung lat gum hpraw Sen 170 hte , Pe 200 Sq nga ai ga shara bai jaw na hte, dai lam hpe hkap la ai, n hkap la ai ,ngu ai hpe, September 15 ya hkying 9 am hta, mahtai jaw ra na lam, Na Sa Ka, Ningtau Matsun Du Than Win hte ,Ginwang Sasana Dap, lithkam Than Zaw Latt kaw nna, tsun wa ai lam, buga hpung masha langai kawn, chye lu ai. “Wunpawng hkalup hpung wang hpe, htawt sit kau ra na re, seng ang ai asuya kaw nna htawt sit loi na matu garum shingtau ya ai hte, nawku jawng bai gap na matu ga shara jaw yang rai sai, myithkrum ai” nga nna, Myen Mung Hkaplup Hpung Ginjaw (MBC), Amu Madu Rev. KD Tu Lum nan, telephone hte tsun shaga myithkrum lawm ai lam hpe, du sa ai ni yawng na chye lu na matu dai zuphpawng hta ,speaker hte ading tawk ,hpaw dan ai nga nna mung, buga hpung masha langai, Kachin Today de tsun ai. Shi bai matut tsun ai hta, “anhte maga de tsap nna, tengman ai lam hpe gwi gwi tsun ra ai, Sara Kaba ni wa, myen hpyen asuya hpe myi man tam, hkrup mara tsun shaga wa ai gaw, grai yawn hpa rai nga ai . Ya gaw, hka lup hpung ginjaw, Sara Kaba ni matsun ai lam hpe ,anhte buga Sara ni madat mara ra ai, ga n madat, ninghkap tsun ai ni hpe, “Naing Ngan Daw Pung Kan Mu” hte tara je yang ai hkrum na re , she nga wa masai” nga nna mung, Kachin Today de matut tsun wa ai. Ya na zawn, shara htawt sit shangun ai lam 2005,2007 ning hkan e mung ,byin lai wa sai rai tim, buga hpung woi Sara ni ja ja ninghkap wa ai hte maigan shiga

Page 6

dap ni kaw nna, shapoi garu wa ai a majaw,bai zim mat wa ai kaw nna, ya kalang myi bai, manghkang byin wa ai lam re hpe mung chye lu ai. Lai wa sai 2005 ning ten hta, gum hpraw hte, ga shara bai jaw na ngu nna, Hindu hpara wang langai hpe htawt sit shangun nna, hpa mung bai n jaw ai sha, sadi ndung, kam mara dang sha lai wa sai hte, Bum San nawku hpung a akyu hpyi bum hpe mung, zing la kau nna, dai shara hta myen hpara bai gap da ai re. “Myen asuya gin jaw, hkring mang langai ngai kaw nna, nawku jawng wang htawt sit shangun ai tara shang laika lu yang she htawt ya na, hpa sakse n nga ai, n-gup hte matsun ai hte sha gaw, n lu htawt ai, nawku jawng hpe maga na gaw anhte a lit, shanhte kam ai hku galaw mu ga” nga nna September 15 ya shani hta ,myen hpyen seng ang ai ni hpe mahtai bai jaw na matu myit dawdan da sai nga nna mung, buga hpung masha langai, Kachin Today de tsun wa ai. Myen hpyen ni, tara n lang, kam mara dang sha ai lam hpe, hpang na amyu sha ni ,ban hte ban chye lu na matu sakse laika ni zingda ra ai hte maren, hpyen wa hpe myi man tam, Karai Kasang a teng man ai lam hta, gwi gwi n lu tsap ai hpung woi Sara Kaba ni a labau mung, prat dingsa malap kau n mai ai lam re, ngu nna nawku hpung lithkam langai shanhte a dawdan mahtai hte seng nna, matut tsun wa ai. Dai manghkang hte seng nna, Jinghpaw Wunpawng Hkalup Ginjaw ( KBC) a dawdan lam hpe, chye lu na matu, phone hte matut mahkai yu tim, tara shang htai na, KBC, Ningbaw, Japan mungdan de pru hkawm nga ai lam hte, Amu Madu, Sara Kaba mung rung kaw n nga ai nga

nna, KBC, rung na magam gun langai Kachin Today de tsun ai. 25 ning hpring masat, Bum San Buga hkaplup hpung, nawku jawng hpe 1995, February 25 ya shani hta gaw gap hpang nna, 2001 ning, March 25 ya shani hta akyu hpyi ap nawng hpaw hpang wa ai re hte, 1.49 eka nga ai hpung wang gaw, prat manu hku nna, Sen 1,000 jan dan ai rai nna, ya ten hta bat shagu hpung masha, 300 hte 600 lapran nawku nga ai re lam hpe mung chye lu ai.

Raitimung, gara hku lawt hkra shakut na ngu ai a ,hkrak htum masa hpe gaw, ndum shamyi rai nna, malap da chye ma ai hpe mu lu ai.

Shaning (47) ning jan daram du hkra, Wunpawng mungdan hte amyu sha ni yawng shanglawt lu nan lu ra ai ngu ,myit masin hpe arang shatai nna, asak du baw ap nawng shakut lai mat wa ai, matut shakut nga ai anhte Wunpawng amyu sha ni a rawt malan hkrum lam gaw, anhte amyu sha ni “Shanglawt” hpe gade daram ra sharawng ai ngu hpe, sakse tai ya nga ai.

Raitim, kaja wa shanglawt mai lu ga ai

Laika Ngau Shanglawt (sh) Munghpawm Masa ( Marip Lazaru ) Sunday,

September

Shanglawt i munghpawm Federalism] i?

21,

2008

? (sh) jet ai masa [geninue

Ngai

shanglawt lu mayu dik n ngai ! nga nna, Shinggyim masha yawng gaw, “Human being possess innate desire to be free” nga ai hte maren anhte kraw kata kaw yawng , shanglawt lu mayu ai ni hkrai rai ga ai.

Dip sha hkrum ai kaw nna, lawt mayu ai, lawt lu hkra shakut mayu ai myit marai gaw, masha hkum dek shagu kaw rawng chyalu, nga chyalu rai ga ai.

Page 7

kun? ngu ai hpe gaw, anhte Wunpawng amyu sha ni gade daram sung sung li li myit yu sai kun! Shanglawt ahkaw ahkang a matu hkyen lajang da ra ai lam ni hpe gara madang du hkra shatup da saga ai kun! ngu ai gaw, dai ni anhte Wunpawng amyu sha ni a matu ga san kaba langai rai nga ai ngu yang n shut na re. “Dum ninglen hka yawng ai” ngu ai ga malai nga ai hte maren, myen mung masa nbung laru hta ,aten shama n yawng lawm mat hkra, tatut galaw ra ai hpe galaw magang, hkyen lajang da ra ai lam ni hpe, hkyen lajang da yang she “ le yu le mu, le sa le du” hkrup mara n byin na re, ngu yaw shada let, “Shanglawt (sh) Munghpawm Masa” ngu ai mung masa hkrang lachyum hpe , mu mada chye na ai daram tang madun dat ga ai.

Shanglawt Masa:

Kaja wa nga yang, jet ai shawnglawt ahkaw ahkang ngu ai, “true independent”, lu ai gumlu gumlang mungdan byin na matu masa lam a hkyak ( 3 ) ra ai hpe mu lu ai.

Dai masa ni gaw, 1. Makau grupyin mungdan ni hte ,Mungkan kaw nna hkap la matsing masat hkrum ai lamu ga (sh) shara [recognized homeland]. 2. Dai lamu ga (sh) shara a masha jahpan n-gun [size of the population]. 3. Awmdawm ahkaw ahkang [sovereignty], ra ai.

Dai hta sha n-ga, dai mungdan a asuya [fledging government] hpe mungkan mungdan ni hku nna, tara shang matsing masat hkap la ra ai.

Anhte Wunpawng amyu sha ni kaw, No. (1) ngu ai “recongized homeland” nga ai ngu ga. Dai pyi gaw, moi British ni masat ya ai anhte Wunpawng lamu ga jarit hpe la na kun! Myen mung paliment prat na ga jarit masat hpe shagrin na kun!, shing n rai dai ni na Myen hpyen asuya masat ya ai Wunpawng lamu ga jarit hpe she ,hkap la na kun! ngu ai lam ni law law naw nga ai hku re. Raitim, anhte Wunpawng amyu sha ni kaw, matsing masat hkrum ai lamu ga, nga lai wa sai zawn, dai ni du hkra mung ,nga ai hpe gaw gadai mung n mai ndang ai lam re.

No.( 2) ngu na “size of polulation” gaw, grai n-gun yawm ai hpe mu lu ai. “Size of population” ngu ai hta ,dai mungdan masha jahpan yawng pawng yang ,60 percent jan ra ai nga majaw, Wunpawng mungdan hta, 30-40 percent hpring n-hpring sha nga ai anhte Wunpawng sha ni a matu, mungdan lu na matu gaw, No. 2 kaw dau taw nga sai.

Hkrak tsun ga nga yang, anhte Myen mung kata hta ,shanu nga ai Wunpawng Page 8

masha jahpan gade nga ai ngu ai hpe gaw, tak tsun ai hta lai nna, kadai mung hkrak n chye ai hku re. Hpa majaw nga yang, Myen mung yuptung jahpan hpe atsuya ni kaw nna nan, hta lahkawn ka matsing ai lam hpe ,hkrak n lu galaw ai majaw re.

Masha jahpan n law nga ai anhte Wunpawng amyu sha ni, hpang de masha law htam wa na masa nga ai kun! ngu ai hpe gaw mahtai tam pyi n ra na re. Moi dinghku langai hta kahpu kanau 7, 8 daram n law htum nga ai anhte amyu sha ni hta dai ni, Ma Gam, Ma Naw daram hte sha ,myit dik ra nga ai sha n ga, asak ( 40 ) daram hta she dinghku shang na matu myit shajang nga ai Wunpawng mahkawn shabrang ni law wa nga ai hpe yu yang, anhte masha jahpan law jat wa na masa gaw, aten galu masing jahkrat galaw sa wa yang pyi, mungkan hpaga laru a majaw ,awngdang lu na, n loi nga ai.

Rai yang, No. 2 hpe naw shalai da nna, anhte a shanglawt awmdawm ahkaw ahkang hpe gadai ni ra sharawng madi shadaw ya na kun! ngu ai hpe bai yu ga. Anhte makau grupyin Miwa hte Gala mungdan ni hpe yu ai shaloi, Gala hte Miwa mung gaw gara hku mung anhte Wunpawng mungdan shanglawt lu na matu, tatut garum shingtau la na n-re.

Hpa majaw nga yang, Miwa gaw Tibet hte North West kaw nga ai Muslim ni a shanglawt shakut shaja nga ai mahkang kaba nga ai. Miwa gaw ya ten hta, sut madu masa lam [capitalism] de sha myit lawm hkawm sa wa sai majaw mung, shi a ga jarit (border) hta ,majan byin ai lam ni hpe tsep kawp bai n kam mu, n kam garum sai. Lu su ai ngu ai gaw, kaja dik htum ai masa lam re, ngu nna she

mungkan hpaga pinra de lahkam lung nga ai, Miwa rai mat sai.

Dai hte maren ,Gala mungdan kaw mung, North-East kaw nga ai amyu kaji ni a shanglawt shakut shaja nga ai mahkang ni nga ai majaw, Wunpawng Mungdan hpe, munghpawng myen mungdan kaw nna, ga garan shanglawt lu shangun mayu na n-re.

Dai rai yang, shanglawt lu ra ai ngu nna, tsun shaga, marawn jahtau nga ai gaw, kaja wa ta tut mai byin ai lam re kun? ngu ai hpe dai ni anhte bai myit yu ra nga sai hku re.

Lahta de tang madun mat wa sai ahkyak ( 3 ) hte n hkum tsup yang ,shanglawt n mai lu sai kun, ngu ai lam hpe mung matut nna, ka lajang tang madun mat wa na ga ai.

Marip Lazaru (Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna, Kachin Today Group (USA) a ningmu n re ai lam chye sha ngun dat ai.)

Jinghpaw Mungdaw A Matu Malap Kau Nmai Ai Lam Ni ( Gauri Panlawng) Monday, September 15, 2008

Page 9

Jinghpaw

Mungdaw gaw, Munghpawm Myen Mung kaw na State ngu ai Mungdaw langai mi rai nga ai hpe Mungkan ting chye shajang masai. Mungkan a hkrang sumla ka ai ni pyi gaw Myen Mung a lahta daw hpe Kachin State ngu nna ka tawn da masai re.

Dai Jinghpaw Mungdaw gaw, tinang a Asuya hte tinang up hkang la lu nhtawm, Mungdaw kata kaw nga pra ai Mung masha ni a nga mu nga mai ai lam hte rawt kaba kung hpan wa na lam magup hpe galaw la, galaw ya na ahkaw ahkang lu nga ai re. Arawng kaba la sai law.

Raitimung,

Munghpawm kaw na Mungdaw langai mi rai nga ai hte maren dai Jinghpaw Mungdaw kaw na Asyua ni gaw, Mung masha ni hte dai Mung a Asuya ni a matu nsaoi n’sa hte bung ai. (1) Hpyen hte Makawp Maga Dap, (2) Hpaji Ningli, (3) Economy ngu ai Sut-su Nga mai lam hte (4) Maigan Mung hte matut mahkai ai lam ni hpe, galaw gun

hpai na ahkaw ahkawng n lu nga malu ai.

sha nna wa asak hkrung na rai kun? Ngu nna mung myit htum kau yu nngai.

Ndai

Anhte a Mungdaw kaw na nhprang sut

lam gaw, Shanglawt lu na ningtawn e, Mungdan gram lajang ai Lutdaw (Paliman) shing nrai, (Tain-pyu Pyi-pyu Hlut-daw) ngu ai kaw nna galaw hpajang dat ai Munghpawm Myen Mung a Ningpawt Ninghpang laika (Constitution) hta mahtang, Jinghpaw Mungdaw ngu ai mi nga wa raitim, dai lam ni hpw gaw Munghpawm hte she seng na.. ngu ai hku ka tawn da kau masai majaw rai nga mali ai.

Ndai lam hpe laika ka wa myit sumru yu jang, No. (1) ngu na Hpyen hte Makawp Maga Dap hte No.(4) ngu na Maigan Mungdan matut mahkai ai Polisi hpe gaw, Asuya ni galaw mai nga ai ritim, No.(2) ngu na Hpaji lam hte, No.(3) ngu na Economy ngu ai Mungdaw a Sut-gan lam hpe gaw, Mungdaw Asyua ni e galaw gunhpai yang grau lachyum pru na ra ai n hten? Ngu nna myit lu n ngai.

Ya, anhte a Mungdaw kaw wa du yu ai shaloi gaw, lam magup hta loi mi pyi kabu na lam n mu lu nga ai. Nlaw htum, Mungdaw kaw na Mare kaba lahkawng rai nga ai Myitkyina hte Manmaw lapran kaw na lam ningmaw kaba hta ahkyak htum rai nga ai Mali Hka mahkrai hpe pyi n lu hkrai tawn ai gaw, Mungdaw a matu myiman kaji shara rai nga ai nhten?

Mungdaw kaw, Sutgan lu su rawt wa na matu Mungdaw asuya ni mahtang hpa nlu galaw ya nga ma ai majaw, Mungmasha ni matsan nga ma ai. Manmaw Myitkyina mare kaba hkan e, hpa hpaga mung nbyin nga ai. Kumshu sun hte Yi lama nnga yang gaw, hpa lu

Page 10

rai ni hte tsit hpun kawa, maisak ni hpe gaw, Mungdaw hte nseng, Munghpawm a sutgan ngu nna she bai masat ka tawn masai rai nna Mungdaw hte gaw nseng mat nga ai. Raitim, Mungdaw masha ni gaw matsan she matsan, kashu kasha ni hpe jawng shalu na gumhpraw pyi nlu. Shat mugn hpa n’sha.

Dai lam ni hpe matut nna sawn shakup mat wa ai shaloi, lai wa sai sha ning 10 ning tup, Mungdan hpe up hkang lai mat wa sai U Nu hpe mara shagun mayu wa nngai.

Hpa majaw nga yang, (1) Mung masa hpung langai hte langai hpe shada da grau nhtuk hkat hkra, lagaw latsawn bang ya wu ai. Yaw shada ai lam gaw, Jinghpaw Ningbaw ni shada hka bra jang she n’gun nrawng nna Jinghpaw Mungdaw a matu amu nlu galaw na mara ai. Jinghpaw Ningbaw ni hpe sai garan kau ya nna shada da gasat hkat, ngai kaw sa dagum nawku, shaloi ngai kam ai hku galaw na… ngu ai lam langai— (2) Jinghpaw Mungdaw Council hpe kam ai mi hku di shatsang ai hte, Budget (Mungdaw Asuya a jailang jahpan charang madun nna, garum gumhpraw hpyi shagu (Economy ngu ai stugan lam hte seng nna hpa mung galaw lu ai ahkang aya nnga ai hpe chye nga nlen)nanhte Jinghpaw Mungdaw ni, nanhte a jailang na gumhpraw hpe hpa majaw law hkra nlu galaw myit ta? Ngu nna ahkrim shatsang sat, re ai lam ni. Kahpu kaba tai masu nna kanau ni hpe

kam ai hku shalau shatsang ai lam ni galaw lai wa nu ai.

Gauri Panlawng

Dai rai nna, daini anhte a Munghpawm

( 1959 ning, September 14 ya, Jinghpaw Prat Shi laika na, Editor Gauri Panlawng a laika ngau hpe bai tang madun dat ai re. )

Asuya hpung hpe woi awn ningbaw ya nga ai yawng a kahpu kaba nnan wa, Bogyuk Ne Win gaw, Munghpawm sha ni shada grau tsawra myit machi hku hkau hkat wa lu hkra a matu, anhte a Jinghpaw Mungdaw hpe mung, Munghpawm de rawt kaba maden zinghka wa ai zawn woi rawt kaba la na re ai ngu nna kam let hpyi shana dat mayu nngai.

Du na ra ai Budget Paliman hta mung,

Laika Pinra Life In Burma Military Prisons ( Nang Zing La ) September 22, 2008

Mungdaw a jailang gumhpraw chyarang nlaw nla, ndep nhkap rai wa yang, shawng de na hta jan nhtawm jat jaw ang kaw, lata n’ganawn ai sha jat jaw ya rit ga law.

Bai

nna, ya Amerikan Mungdan ni garum jaw ai gumhpraw kaw nna, mung, Jinghapw Mungdaw galu kaba jat wa na matut garan gam jaw na ra ai ngu kam ga ai law.

Bai nna, Mali Hka mahkrai hpe mung Bogyuk wa a lak htak hta galaw na matu lajang ya rit Mungdaw masha ni a matsan mayan hkrum nga ai lam ni hpe mung, sut su nga mai wa na amu galaw lu hkra, hpajang ya rit. Jinghpaw Mungdaw kaw hpaga dingga ning ngai wa na matu lam hpaw ya rit.

Grau

nna, Jinghpaw Mungdaw hpe (Self Economy) ngu ai Mungdaw hte Mung masha ni a sutgan lam hpe Mungdaw Asuya ni nan galaw lu na ahkang jaw ya rit… ngu nna grai myit mada let hpyi dat ai lam ka dat nngai law.

Page 11

KTG(USA) ”Moi ,tara kasa manu hpe gumhpraw lap 25 hte sha, hkan tsun garum ya ai majaw,"ASIK KA TSA ,NANG ZING LA" ngu nna mying gumhkawng shagrau sha-a hkrum lai wa sai, Jinghpaw mung, tara kasa mungkan a, hpu shawng hpu ba , langai rai nga ai, Laika ka sara, Tara Kasa Kaba Nang Zing La, ka lajang da ai shi a htawng kata na mahkrum madup lam ni hpe, “

Life in Burma Military Prisons” ngu ai mying hte ,English hku ka da ai laika buk re. Ndai laika buk hta, laika ka sara wa gaw, ga baw 73 garan nna, shi a 1377 ya tup htawng kata na, mahkrum madup ni hpe ka da ai rai nna, Myitkyina, Mandalay hte Myin-gyan htawng ni hta ,shi hkrum katut hkam sha lai wa sai lam ni hpe ,grai myit shang sha na hku ka da ai re majaw, laika buk hti hpang ai hte rau ,lata kaw na pyi n kam jahkrat na daram ,laika hti shawa hpe ,lu gang sha ai laika buk langai rai nga ai. "Htawng kata na prat "ngu nna ,ga baw dat da tim, shi a mung masa shamu shamawt wa ai lam, KIO ni wan leng lam kaw hkap nna ,shi hpe sa hkye la na re,ngu myit mada lai wa sai lam ni , rawt malan hpung ni hte matut mahkai ai amu 17 (1), a majaw prat tup, htawng hkrat mat wa ai ,Wunpawng shabrang lahkawng a lam ,zawn re ai ni lawm ai hta n ga,, Wunpawng mung masa shingwang kaw na ,ningbaw ningla ni a lam hpe, n tsa lam hproi di ka da ai lam ni mung, lawm ai majaw, mung masa myit lawm ai ni hti nan ,hti ra ai laika buk langai re, ngu nna kahtap shadut dat mayu ga ai. Tara Kasa Kaba Nang Zing La gaw, 2001 ning hta American mungdan hta ,wun doi mat wa sai re majaw, Wunpawng amyu sha ni a matu ,tara kasa ninghkring kaba langai sum mat wa ai zawn, mungdan a lit hpe, lahpa galai gun hpai na ramma ni a matu ,hpaji magup sumhpa ka lajang da ya na ,laika ka Sara Kaba langai hpe mung sum mat wa ai mung rai nga ai.

Page 12

Laika man 123 lawm ai, ndai laika buk hpe, Dr. Josef Silverstein gaw, numhtet ga ka ya ai hte, 2005 ning hta America mungdan kaw dip nna, Z. Brang Seng, lit hkam dip shapraw ya ai re. Laika buk hpe,ISBN # 0-8059-9651-6 hte, www.rosedogbookstore.com hta, mari la lu ai majaw, n hprai ai sha hti yu mai ai lai ka buk langai mi re ngu nna matut htet shana dat ai hku re.

Marit Shingran ( Edin Shabrang ) Monday, September 15, 2008

KTG(USA) Jinghpaw laika nau n kam hti ai Wunpawng amyu sha ni hpe, n dai laika buk hpe hti yu na matu alak mi shadut mayu ai hku re. Hpa majaw ngu na san yang, she hti yu ga ngu nna sha matut lajin mayu ai.

“Anhte Ji Wa ni majoi shingra bum na yu hkrat wa ai ngu ai hpe kam na yak nga ai rai yang ndai laika buk gaw mahtai langai ngai jaw lu na re” ngu nna laika ka Sara Edin Shabrang tsun ai zawn, laika hti myit su wa hpe, moi ji wa ni nga lai wa sai buga ginra, majoi shingra bum de laika hti ai wa nan du mat wa ai zawn, hkam sha lu hkra, Edin Shabrang a laika ka ninghtawng ai lam hpe mu chye lu na re. Jinghpaw laika hpe hti manu hkra ka shaleng dan ai lam mung n dai laika buk a lak lai ai lam langai re ngu nna tsun mayu ai. Laika man 122 lawm ai n dai laika buk hpe 2007, July shata hta dip shapraw ai lam hpe chye lu htim, Laika buk dip ai shara, shabra ai buk, hte lit hkam shapraw ai, laika buk matsun ni hpe gaw dip matsing da ai hpe n mu lu ai hku re. Jinghpaw laika hti shawa law htam wa na ra a hkyak ai zawn, madang dep ai laika buk hkrang hte maren dip shapraw ra ai hpe mung n mai ma lap kau na re ngu nna shadum mayu ai.

Page 13

1st Anniversary of Saffron Revolution ( San Francisco, Sept 26,08)

Page 14

Page 15

Bum San Nawku Jawng Labau hte Sit Shangun Ai Lam

Page 16

Mungyu(105) Miles Nawku Jawng Labau

Page 17

Page 18

Htawtsit Shangun Ai Lam

Page 19

Page 20

Page 21

Page 22

Page 23

Mai Ja Yang kaw na Jangmaw Hka Tawm hkan woi dwi hpe tsi tsi lajang na matu karum alu bang ya ai ni a jahpan Saturday, August 30, 2008

Mai Ja Yang kaw na Jangmaw Hka Tawm hkan woi dwi hpe tsi tsi lajang na matu karum alu bang ya ai ni a jahpan No.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

7. 8.

9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32.

Date

Name

30.l0.2007 Hkaw Lwi Lamung Roi Seng, Ying Nung Htu Ra Mary Tawm M. La Awng 6.11.2007 Human Rights Wunkat jawng ma ni 16.11.200 Mahtu Naw Mai Brang san the manang ni 7 Lama La Rip & Lanau Roi Awng CDM zuphpawng kaw na 24.11.200 9 lang na Amyu Shayi hpung ginjaw hkrum ra zuhpawng kaw na hta la lu ai 7 May,2008 Saranum Doi Mai Salang Kaba La Doi Jan Dukaba Tawng La 16.6.2008 Salang kaba Seng Li Du Kaba La Pa 17.6.2008 Salang kaba Sabaw Krang Du Zau La Slg Hting Nan Dukaba Gara Zau Li Slg Kaba La kyawng Jan Dumhpau Hkawn Ling Slg. Langjaw Tu Jan Mary Slg. Gunhtang La Lum Dukaba Nuk Gan Slg Kaba Zau Chyan Jan Ja Brim Health Unlimited-MJY staffs Slg Kaba Tu Awng hte manang ni Women exchange kaw na manang ni Slg Kaba Lasham Di & family Slg Nhkum Naw Tawng 18.6.2008 Jan Pri Htam 4.7.2008 Jan Seng Tawng Slg. Lasham Tu

Page 24

Address

Project Rung

Chiang Mai Mai Ja Yang Project rung Immigration Rung Lai Za Lai Za

Mai Ja Yang Dap Ba 3

Amount in Yuan

50.00 50.00 30.00 100.00 100.00 175.00

Amount in Kyats

3000 10000

200.00 300.00 257.50

3000 200300

60.00 500.00 500.00 200.00 100.00 500.00 200.00 5000 100.00 10000

Mai Ja Yang

Loi Je Loi Je Mai Ja Yang

200.00 100.00 50.00 30.00 100.00 50.00 50.00 600.00 500.00 190.00 300.00 1,000.00 20.00 30.00 100.00

33. 34. 35. 36. 37.

30.6.08

1.7.2008

38. 39. 40.

Saranum Ja Nan Jan Lahtaw Htu San Saranum Mahaw Lat MJY Nawku Hpung masha ni Saranum May Li Awng KWAT Life Vision Foundation Sinpraw Ginwang Ginjaw Komitti

50.00 100.00 100.00 697.20 100.00

Mang shi tsi rung Hkalup Hpung Mai Ja Yang

Ba 3, Mai Ja Yang Yawng Lahkawn la lu ai Myen 258,920 kyats hpe miwa yuan galai Yawng miwa yuan

27,620

2,000.00 500.00 10,000.00 20289.70 1554.00

258,920

21843.70

Jangmaw Hka Tawm hkan woi dwi hpe tsi tsi lajang na matu Maigan Mungdan du Wunpawng Amyu Shani hte Mai Ja Yang Muk Lum Kata, Wunpawng Mungdan Shang Lawt Amyu Shayi Hpung kaw nna lu la ai karum alu bang ya ai ni a jahpan No.

Date

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Mying Shd. Gawlu Mun Awng Slg. Shadan Zau Awng Family Slg. Lahi Hka Li Family Slg. NHkum Zake Family Shd. Lagwi Bawm Chang Slg. Lagwi Bawm Ying Family Slg. Hpunggan Naw Seng Family Slg. Ba Awng SFKBF

Hkring dat USA

WPD USA kaw na karum Alu No. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Date

Mying

30.10.07 –18.6.08 22.7.08 31.7.08 31.7.08 8.8.08 15.8.08

Mai Ja Yang Mare kata kaw na hta la lu ai karum gumhpraw ni KNO-Japan WPD-USA kaw na hta ya ai Canada du WP sha ni New Zeland du WP sha ni New Zeland du WP sha ni Lu la ai Karum gumhpraw yawng Jai lang mat wa sai jahpan yawng Naw ngam nga ai gumhpraw

Page 25

Amount in USD

Amount in Yuan

50 100 100 100 100 100 100 100 300 1050

Hkring dat

Amount in Yuan

Mai Ja Yang Japan Mungdan USA Canada New Zeland New Zeland

21843.70 10938.78 7057.76 6648.90 2404.79 2813.69 51707.62 20143.00 31564.62

7057.76 Matsing

JapanYan(171,500) USD 1,035.50 CAD 1,000 USD 351.10 USD 410.26 NHkum Hka Tawm J.Hka Bu hpe tsi lajang na matu

Adwi Jangma jan Nhkum Hka Tawm hpe tsi tsi lajang ai shata mi laman hta Jai lang jahpan ni July 1, 2008 shani kaw nna Mangshi tsirung kaba kaw sa tsi lajang ai hte , 2008 shani hta angwi apyaw ahkam aja hte MJY de bai du wa lu sai re. shata mi hta kalang mi Mangshi tsi rung de bai sa madun dun rai ra na re. Shi a pujat hpe test galaw ai shaloi Cancer ana re ai lam hpe mung chye lu ai. No.

Date

1.

1-31.7.08

2. 3. 4. 5. 6.

6.7.08 6-7.7.08 13.7.08

7.

Description

Unit

Shata mi laman na wa/ sa maw daw shap manu Hka Bu a CT gayet ai hte ra mara mari 2 Hotel jahpu Mang Shi 1 Hotel jahpu Mang Shi Lu sha hte ra mara mari ai Jan Kaw Ling, Gam Ring, Hkawn San phone card bang ya ai Tsi rung de jaw ai tsi manu, tsi tsi jahpu yawng Jai lang mat wa ai jahpan yawng

Cost Unit

60 80

Total Yuan 1868.00

Remark

781.00 120.00 80.00 4453.50 320.00 12521.00

20143.00 Adwi Nhkum Hka Tawm hpe tsi rung kaw tsi tsi lajang nga ai laman hta tsaw ra myit kaba hte tinang a aten ahkying ni hpe jaw let gawn lajang lawm ya nga ai lawu na myit su ni hpe Sinpraw Ginwang Ginjaw Amyu Shayi Komitti a malai nachying wa chye ju dum ga ai law. 1. Jan Saranum Kaw Ling 2. Saranum Hkawn San (Ba 3) 3. Shayi Roi Ji 4. Saranum Tong Yi Sing (HU) 5. Saranum Mahtaw Lat (Jinghpaw tsi rung,MJY) 6. Saranum May Li Awng 7. Shadang Ma Li (Mang shi) 8. Shadang Ma Gam (Mang shi) Ja gumhpraw hte mung tinang a ahkying aten ni hpe ap nawng ai hte mung tsaw ra shawang myit kaba hte chyawm karum madi shadaw ya nga ai ni yawng a n tsa Tsaw Htum ai Karai Kasang kaw na grau htum ai shaman chye ju lu la mu ga ngu! Kyu hpyi myit dum let, Mary Tawm Bawng Ring Lit Hkam Sinpraw Ginwang Ginjaw Amyu Shayi Hpung August 27, 2008.

Page 26

Kachin Blogs and Links Kachin News www.kachinnews.com Kachin Net www.kachinnet.com Kachin Post www.kachinpost.com K.N.O www.kachinland.org A.K.S.Y.U www.aksyu.com

South East Asia Kachin: http://seakachin.blogspot.com/ K.D.O. Malaysia: http://groups.yahoo.com/group/kdomala ysia/ World Kachin: http://groups.google.com/group/worldkachin-org Denmark Kachin: http://dkkachin.blogspot.com/ Wunjat: http://www.kachinwunjat.com/ K.B.C Malaysia: http://kbcmalaysia.blogspot.com/ Singapor Kachin: http://kachinsp.blogspot.com/ Hugawng Kachin: http://hugawngkachin.blogspot.com/ New Life Of Kachin: http://006star.blogspot.com/ Jinghpaw Prat: http://kachinblog.blogspot.com/ Rvwang News: http://rvwangnet.blogspot.com/ Mail From Kachin: http://kachinmail.blogspot.com/ Kachin Bible: http://www.myanmarbible.com/bible/Ka chin/ Putao Kachin: http://putaomvshxl.blogspot.com/

Malaysia Kachin Media: http://kachin.media.googlepages.com/ Rvwang Christian: http://users1.nofeehost.com/kagvbuxaq/ Rvwang People: http://rvwangpeople.blogspot.com/

Tin’s Site: http://vbyetin.multiply.com/ Zoe Bible School : http://zoemyanmar.blogspot.com/ Rawangs Nets: http://www.therawangs.net/ JLH(Japan): http://www.h2.dion.ne.jp/~kachin/ TKBC(Japan): http://www.tkbcjapan.net/ KCF (Japan ): http://www.kcf-japan.org/

TEAM MEMBERS OF KACHIN TODAY GROUP (USA) Advisory Group: Rev. Dr. Kha Lum, Slg. Singnan Ela, Slg. Shadan Zau Awng, Srm. Tsinyu Deborah , Slg. Nhkum Zake, Slg. Luksin Zaw Awng Editor Team: Ba Awng ( 1-415-672-0770) Lazaru ( 1- 415-990-4197) Pansi Webmaster: Zau Htut, Zaw Aung

November 2008

Nebraska – Biggest Kachin Community in USA

Website: www.kachintodayusa.org

1

KIO Hpyen La Ni ,Kam Mara Rim Hkrum Nga October 25, 2008 -

KIA

Du

Kaba

NI

Manau

Ka

Nga

Yang

KTG(USA) Jinghpaw mungdaw, Myitkyina mare daju, Myen Hpyen Dap ( Sa.Ya.Hpa) ni gaw, Nam Ti jumdwi jak rung kaw, bungli ang ai Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpung (KIO) na hpyen ma marai (3) hpe laiwa sai October 15 ya shani hta ,rim mat wa ai lam, Myen shiga dap ni kaw nna chye lu ai. Rim hkrum ai KIO hpyen la ni gaw, jumdwi jak rung a shim lam hpe lit la nga ai ni rai nna, lak nak lang ai lam n nga ai sha, jak rung mu gun ni zawn sha nga nga ai ten, Myen hpyen dap (Sa.Ya.Hpa) kaw nna, KIO a matu hpyen lahkawn ya ai ngu nna, mara tam ai hte, ya na zawn rim mat wa ai rai nna, gara de woi mat wa ai ngu hpe gaw n chye lu ai. N’dai manghkang hte seng nna, KIO seng ang ai ni kaw nna ,hpa shiga shateng lu ai lam n nga ai raitim, laiwa sai October 14 ya shani hta ,Slg. Brang Awng hpe KIO a matu hpyen lahkawn ya ai ngu nna, La.Ja.Yang myen hpyen dap kaw nna ,rim zingri ai lam gaw teng ai lam, KIO, shiga lawk kaw nna chye lu ai.

2010 ning hta ,galaw na ra la ta poi hta, rawt malan hpung ni a madi shadaw ai lam lu la na matu, myen hpyen Du Kaba Ye Myint, Myitkyina mare kaw, rawt malan ningbaw ni hte hkrum shaga ai lam, hpun lawk ni jahkrat jaw ai lam hte ,hpyen dap shada da hku hkau gaw din gasup ai lam ni galaw nga ai zawn, maga myi de gaw, ya na zawn mara tam nna, rawt malan magam gun ni hpe kam ai hku rim zingri, sat nat ai lam ni hpe mung matut manoi galaw nga ma ai hku re. Myen hpyen ni woi awn nga ai mung masa lam yan hpe ,Wunpawng rawt malan hpung ni hku nna, byin wa ai masa hta ,hkan nna kaja htum ai hku dawdan galaw sa wa na re ,ngu nna tsun nga ma ai raitim, Wunpawng mung shawa law malawng gaw, shani shagu na kanbau bungli hta sha bawbang da ra ai majaw, mung masa myit lawm ai lam nau n nga mat wa sai ngu nna, buga shiga lawk kaw nna chye lu ai.

Matut Manoi Kapaw Nga Ai Yangon Mare Na Bawm October 20, 2008 -

Yangon Mare Na Gat Dut Shingra (Photo.KTG(USA)

KTG(USA)

2 re. Yangon, Shwe Pyi Ta masha nga ai lawk kata kaw, October 19 ya, shana de hkying 5 jan daram hta ,bawm kapaw nna masha langai si mat ai lam myen shiga dap ni kaw nna chye lu ai. Nta kata kaw kapaw ai bawm re majaw, nta madu Tet U Win (35) ning mung , kan kapaw si mat nna, ndai nta hta sha laga bawm (3) hpe, seng ang ai ni tam zing la lu ai lam hpe mung chye lu ai. Bawm kapaw si ai wa hte bawm madu langai sha rai na re ngu nna seng ang ai pyada ni maram ma ai lam hpe mung matut chye lu ai. Lai wa sai shata kaw nna, Bawm matut manoi kapaw nga ai Yangon mare grup yin hta, lai wa sai October 18, shana hkying 8 daram hta mung ,Yankin lawk gaw din pa kaw, bawm langai kapaw nna, n kapaw shi ai bawm langai hpe mung tam zing la kau lu ai lam hte dai bawm kapaw ai a majaw masha hkala n ba ai lam gaw n nga ai lam hpe mung chye lu ai. Bawm a majaw rai kun ?Gas di kapaw ai a majaw rai kun ?atsawm n chye lu shi ai Yangon-Tit Gyi maw daw car kapaw ai a majaw mung, laiwa sai bat hta sha masha (7) si ai manghkang byin ai sha n ga, September 25 ya shani hta mung ,Yangon mare ka-ang na, Bandula nampan sun kaw , bawm kapaw nna ,masha n kau myi hkala n ba byin lai wa sai re. Ya na zawn, Yangon mare kaba kaw nan, bawm kapaw ai lam ni kade byin nga ai rai tim, mara nga ai sak se kam masha langai mi hpe mung n lu rim shi ma ai .Rai timung, asuya gaw, bawm kapaw shagu, democracy hpung ni galaw ai re ,ngu nna, mara shagun nga ai hku

“Jinghpaw mung hta kapaw lai wa sai bawm ni, ya gaw Yangon mare ka ang de du wa sai hku rai nga ai, bawm manghkang a majaw ,anhte Wunpawng amyu sha ni grai si nna, rim adup zing ri hkrum ai masha mung grai nga lai wa sai” nga nna Yangon na Wunpawng Salang kaba langai ,shi a ningmu hpe Kachin Today de tsun wa ai.

KIA Hpe Garum Ai Ngu Nna, Mare Salang Adup Zingri Hkrum October 20, 2008 -

Wunpawng Manau Poi Hta Mu Lu Ai Myen Hpyen La Ni

KTG(USA) Jinnghpaw mung daw, Na Lung Mare na Mare Komiti Ningbaw Salang Ladai Brang Awng (40) ning hpe Laja Yang myen hpyen dap kaw nna, hpyen la ni lai wa sai October 15 ya shani hta, rim adup zingri ma ai lam buga shiga lawk kaw nna chye lu ai. Salang Brang Awng hpe rim adup zingri ai ni gaw, Sar Maw Mare kaw dap daju jung nna, ya aten hta ,Laiza mare shang wa ai makau kaw nga ai, Laja Yang

3 Myen Hpyen dap hpe lit la nga ai Hk. L.Y 105 na, Dap Up Major Aung Thaung Thaik hte rau, hpyen la lahkawn re lam hpe mung chye lu ai. Ya na zawn rim adup hkrum ai lam gaw, Na Lung Mare hta wa hprawng hkawm nga ai KIA magam gun langai hpe, shi a dap na ni, October 14 ya shani hta ,sa woi la kau ai lam hpe, Mare Komiti ningbaw Slg. Ladai Brang Awng gaw Hk.L.Y 105 Laja Yang Myen dap de shiga n jaw ai majaw hte ,KIA hpyen lahkawn ai lam hpe, garum ai ngu shadu hkrum ai majaw re ngu nna, buga shiga lawk kaw nna sagawn chye lu ai. A tsawm sha san jep ai lam n nga ai sha , Myen hpyen la ni kam mara sanat hte adit, lagaw hte htawng, hpyen gyep din hte myi man kaw lung jawn kabye zingri adup ai majaw, Slg. Ladai Brang Awng gaw, wa lahkawng daw nna, myi man ting bum mat ai sha n ga, la pai maga na lagaw , magyi hte garep daw na masa nga ai hte ya aten du hkra shat sha n mai, rawt dung n mai grai machyi nga ai lam hpe mung chye lu ai. Woi adup zingri ai ningbaw Major Aung Thaung Thaik gaw, October 16 ya shani hta ,Na Lung Mare de zuhpawng sa galaw let, Slg. Ladai Brang Awng a nta de sa nna shan lahkawng hkrai yup gawk hta minute 30 daram shaga hkat ai lam nga ai ngu nna chye lu tim, hpa tsun shaga hkat ai lam hpe gaw hkrak n chye lu ai. Raitim, zingri ai lam hpe sa ginhtim kau na matu sa shakut ai masa sha rai na re, ngu nna mare masha ni kaw nna matut chye lu ai. KIA hte Myen hpyen dap gaw, 1994 ning kaw nna gap hkat jahkring da tim, Myen hpyen dap gaw, KIA a hpyen masa shamu shamawt ai lam hpe aten

tup grai maja let la yu nga ai zawn, KIA mung hpyen la lahkawn ai lam hpe lam amyu myu ladat shaw hpyen n gun shagreng nga ding yang rai nga ai ngu nna mung, buga salang ni kaw nna chye lu ai.

Mung Masha Ni A Matu Lam Shagu Hta Tsang Ya Rit ( Gauri Panlawng ) Tuesday, October 07, 2008 -

(1959 ning Jinghpraw prat shi laika editor, Gauri Panlawng a laika ngau re. Laiwa sai 50 ning hkan na anhte Wunpawng myitsu ni mu mada, myit tsan wa ai lam ni gaw daini na prat hta gade daram lu shading, sha rai la lu sai kun? ngu ai hpe shing daw, myit tsawn lu na matu "Shi Laika Tsun Ai Labau" hpe bai lata tawn madung dat ai re.)

Myitkyina

mare hta, myut su salang langai mi tai nna prat jajnat nga wa yang, maning hkan kaw nna gaw, shi nmu –nchye yu ai masha hkrai hkrai law htam jat wa nga ai, nga nna dai myi su wa tsun dan mi ai. Ga shadawn, Sagaing de nna Cooperative hte seng ai Inspector (Wundawk) langai mi, Myitkyina de du lung wa nna, dai shi hte seng ai Myitkyina Rung kaw, amu galaw na shara man nga ai hpe mu jang, Myitkyina Mare kaw nan mung, amu

4 galaw lu ai masha she dabak jawng nga tim, Myitkyina kaw, masaha saw shaga la ai lam loi mi muk n galaw ai sha, kalang lata Mandalay, Sagaing hkan na shi a lawu lahta kahpu kanau ni hpe htet la nhtawn amu tang ya chye nga ai da. Kaga Department ngu ai Asuya Dap shagu, dai hku hkrai rai nga ma ai da. Amu langai mi hpe lawu ga de nna wa du galaw gunhpai na matut lung wa ai wa kaw, madu jang kasha ni, makyin jinghku ni, hkan chyu sha lawm ai ni, daw wa saw tsa hkan ganawt nang lawm lung wa chye nga ma ai da. Dai majaw, Myitkyina mare kaw, lawu ga de na Myen zaw nam hkrai hpring chyat wa nga ai da. Ndai zawn hpring bang wa ai majaw akyu yawm ai lam gaw,

(a) Moi nna nga nga ni, amu nlu mat wa

(1) Lawu ga de na masha n’woi ganawn lung wa ai sha, anhte kaw na masha hpe galaw gunhpai shangun na matu Asuya ni hpajang ya marit. (2) Anhte kaw nga nga ai ni nlu galaw, nchye galaw yang chyu sha she ,lawu ga de na ni hpe galaw gunghpai shangun mu. (3) Dai pyi gaw, aten ladaw tawn da ya marit. Laning mi shing nrai Manga ning, shing nrai 7 ning galaw na hku nna, nhtoi shaning masat tawn nhtawm she galaw shangun ya marit. (4) Dai zawn rai glaw shangun tawn ai wa gaw, shi a npu de amu gunhpai na masha ni hpe, lawu ga de na shi ra ai ni hpe n shaga tang tawn lu na matu mung masa tawn da ya marit. Anhte a Mungdaw kaw nga pra ai ni, lawu Mung ga de amu sa tam galaw lu na matut grai yak la nga ai.

ai.

(b) Malu-masha hte, nlang nmai ai arung arai ni manu rawt ai.

(c) Nhkru nkaja ai lagut damya ni law law lawm lung wa ai mjaw, Razawut amu jat wa nna, moi shawng de ngiw pyaw sim sa ai anhte Mundan a Mare Daju kaw, hkrit tsang nchyi n-mu byin wa na hpe tsan ra ai. (Lai wa sai shata hta sha, lawu ga de nna lung wa ai Myen ni, shada da galun hkat si ai amu langai mi byin wa sai re.) Masha kaja ni sim sa ngwi pyaw let jawm nga pra nga yang, dai zawn re ai masha ni yan lung wa nna kaput ga-up kau na hpe tsan ra nga ai.

Dai

majaw, anhte Mung kaw, Asuya Project ngu ai Amu Bungli ning nan hpe galaw wa shagu,

Raitim, ya na hku rai yawng gaw, anhte a Mung kaw pyi anhte hpa amu lu na lam nhku sai. Lawu ga de na masha ni hkrai hkrai wa du up gamyet sha kau ya na rai yang loi mi pyi ntara na re ai lam, seng ai Asuya Du Mgam ni sawn ya yu na matu shadut dat ai rai.

Gauri Panlawng

5

Hkaw Tsun Poi Kaba, KNO-UK Galaw Na Hkyen October 30, 2008 -

shayi sha ni dut sha hkrum nga ai lam ni hpe, maigan masha ni grau grau chye lu hkra, tsun sang lang dan na sha n ga, sumla ni hpe mung madun mat wa na re ai lam chye lu ai. Wunpawng Rawt Malan Hpung ni hte, Myen hpyen atsuya, 1994 ning kaw nna, gap hkat jahkring da ai rai tim, Wunpawng amyu sha ni a matu hpa akyu n nga ai sha n ga, grau nna shinggyim ahkaw ahkang hkrat sum mat wa nga ai lam hte, dai lam ni hpe mungkan kaw nna grau chye wa nna, Wunpawng amyu sha ni a mayak mang hkang hpe, garum shingtau wa lu hkra ,myit mada nna ,n’dai poi kaba hpe galaw ai re lam ,n’dau saw shaga laika kaw nna chye lu ai.

Hkaw

Tsun

Poi

Saw

Shaga

N'dau

Laika

KTG(USA) Jinghpaw Wunpawng Amyu Sha Hpung (KNO-UK) woi awn nna, “ Crisis Behind The Veil” ngu ai ga baw hte ,hkaw tsun poi kaba langai hpe, November 13 ya shani hta ,England munngdan kaw galaw hkyen nga ai lam, KNO-UK a n’dau shabra laika kaw nna chye lu ai.

Madung hkaw tsun na ni gaw, Mr. Benedict Rogers ( Christian Solidarity Worldwide) hte Ms. Kai Htang ( KNOUK) ni rai nna, matut mahkai yak hkak ai a majaw ,mungkan n chye ai sha ,byin taw nga ai Jinghpaw mungdaw kata na, myen hpyen atsuya a roi rip ai lam, tara n lang lamu ga zing la ai lam, atit anang bungli sha ngun ai lam, nawku hpung ni hpe pat shingdang ai lam ni sha n ga, lani hte lani grau sawng wa nga ai HIV/AIDS mabyin hte, Wunpawng

N’dai poi lamang hpe, November 13 ya shani, 7pm-9pm du hkra, Lecture Theatre, New Hunt’s House, Guy’s Campus, King’s College, Londan kaw galaw sa wa na rai nna, Wunpawng malu masha ni hpe mung poi ngut ai hpang, alu a matu, dut jaw na re ai lam chye lu ai. Poi lamang hte seng n na ,chye mayu ai lam ni hpe, Gun Tawng ( 07595763340), hte Kai Htang (07960082722) hpe matut mahkai san mai ai lam KNO-UK a saw shaga n’dau laika hta lawm nga ai.

6

Jinghpaw laika gaw ,Wunpawng amyu sha ni yawng a “Asak Sai Lam Kaba” nan rai nga ai majaw, amyu sha rawt jat kalu kaba ngang grin wa lu na matu yaw shada let, n chye n kaw, n tai, n mai rai tim, galaw na “Labau Lit” nga ai ngu nna hkam la ai hte , galaw sa wa ai magam hta ,tsaw ra ai myitsu ni yawng garum shingtau, shang lawm madi shadaw hpaji jaw la marit ngu nna mung “Na Chying” wa hpyi lajin dat mayu ai.

N’dai laika buk dip shapraw ai hta jai Robert Greene A "The 48 Laws of Power" Laika Buk Makawp

“ Daru Magam Tara 48 ” Laika Buk A Matu Garum Hpyi Lajin Ai Lam

lang na matu , ra kadawn nga ai ja gum hpraw ni hpe mung , kabu gara hkap la nga ga ai rai nna, US $ 100 hte lahta de, garum jaw bang ya ai ni a mying jahpan hpe mung , laika buk hta ,chyeju dum masat hku nna , ka matsing bang da na hkyen nga ai hku re.

Hkungga La Ra Let, Kachin Today Group (USA) a laika buk dip shapraw masing hte maren ,book series (4) hku nna, Robert Greene a “The 48 Laws of Power” ngu ai laika buk hpe ,Jinghpaw laika hku ga gale nna “Daru Magam Tara 48” ngu ai gabaw hte dip shabra sa wa na hkyen lajang nga ai hku re.

Kachin Today Group

Laika man (500) jan nga ai n’dai laika

Email: [email protected]

buk hpe 2009, hta ,bu ga kaw shanu nga ai Wunpawng amyu sha ,laika hti shawa ni a lata de du hkra, shabra sa wa na myit mada da ai hte “Daru Magam” hkrat sum nga ai amyu sha ni “Karai wa Jaw Da Ai Daru Magam” hpe ,bai lu la hkra ,shakut sa wa ai lam hta ,akyu jashawn lu na re ,ngu nna grai myit mada let, dip shapraw dat ai re.

(USA) Matut Mahkai Hkring Dat: Lazaru- 01-415-990-4197 Ba Awng-01-415-672-0770

7

Sara Kaba Rev. Hpaula Htun La ( 30.Oct,2008)

8

Sara Kaba Rev. Hpaula Htun La A Moimang Hkum Tsawp Akyu Hpyi Lup Makoi Ai Sumla Ni Hpe Salang Aung Dee Shagun Chyeju Jaw Ai Re

9

10

11

Kachin Blogs and Links Kachin News www.kachinnews.com Kachin Net www.kachinnet.com Kachin Post www.kachinpost.com K.N.O www.kachinland.org A.K.S.Y.U www.aksyu.com

South East Asia Kachin: http://seakachin.blogspot.com/ K.D.O. Malaysia: http://groups.yahoo.com/group/kdomala ysia/ World Kachin: http://groups.google.com/group/worldkachin-org Denmark Kachin: http://dkkachin.blogspot.com/ Wunjat: http://www.kachinwunjat.com/ K.B.C Malaysia: http://kbcmalaysia.blogspot.com/ Singapor Kachin: http://kachinsp.blogspot.com/ Hugawng Kachin: http://hugawngkachin.blogspot.com/ New Life Of Kachin: http://006star.blogspot.com/ Jinghpaw Prat: http://kachinblog.blogspot.com/ Rvwang News: http://rvwangnet.blogspot.com/ Mail From Kachin: http://kachinmail.blogspot.com/ Kachin Bible: http://www.myanmarbible.com/bible/Ka chin/ Putao Kachin: http://putaomvshxl.blogspot.com/

Malaysia Kachin Media: http://kachin.media.googlepages.com/ Rvwang Christian: http://users1.nofeehost.com/kagvbuxaq/ Rvwang People: http://rvwangpeople.blogspot.com/

Tin’s Site: http://vbyetin.multiply.com/ Zoe Bible School : http://zoemyanmar.blogspot.com/ Rawangs Nets: http://www.therawangs.net/ JLH(Japan): http://www.h2.dion.ne.jp/~kachin/ TKBC(Japan): http://www.tkbcjapan.net/ KCF (Japan ): http://www.kcf-japan.org/

TEAM MEMBERS OF KACHIN TODAY GROUP (USA) Advisory Group: Rev. Dr. Kha Lum, Slg. Singnan Ela, Slg. Shadan Zau Awng, Srm. Tsinyu Deborah , Slg. Nhkum Zake, Slg. Luksin Zaw Awng Editor Team: Ba Awng ( 1-415-672-0770) Lazaru ( 1- 415-990-4197) Pansi Webmaster: Zau Htut, Zaw Aung

December 2008

Website: www.kachintodayusa.org

Page 1

Shawng Ningnan Lak Nak Galaw Shapraw Ai ,UWSA Rawt Malan Hpung December 19, 2008 -

United Wa State Army (UWSA) Dawng Hkawng

KTG(USA) Amyu sha ,rawt malan hpung ni hta ,hpyen n gun law htum rai nga ai, United Wa State Army (UWSA), Wa hpyen hpung gaw, Sepetember 2006 ning kaw nna, AK.47 lak nak hpe galaw shapraw nga sai lam, ‘Jane’s Information Group’, a December 12 ya shani na shiga hta lawm nga ai. UWSA galaw shapraw ai AK.47 lak nak gaw, Miwa hpaji ladat hte galaw da ai rai tim, Russa hte Miwa galaw ai AK.47 hte hkrang yawng gaw n bung nga ai . Dai lak nak ni hpe , lai wa sai shaning kaw n na,galaw shapraw hpang wa let ,rawt malan hpung nkau myi hpang de mung, dut shabra jaw nga ai lam, ga jarit shiga ni hpe lahkap nna chye lu ai. UWSA gaw, 1997-98 ning hkan nna lak nak galaw chyam hpang wa ai rai nna, 2001,2002 ning hkan kaw nna gaw,madang grau dep wa ai AK.47 hpe lu galaw shapraw wa ai hte, myen mung na, shawng ningnan lak nak galaw shapraw lu ai amyu sha rawt malan hpung langai re, hpe mung chye lu ai.

Ka ni dut shabra ai a majaw mungkan hta ,mying kaba nga ai hta n ga, hpyen la 20,000 jan nga ai UWSA gaw, Sam, KoKang, Mungla, Jinghpaw ni hpe lak nak dut ya ai hkan na mung ,shang gum hpraw law law lu nga ai ngu nna , mungkan hpyen masa chyam maram ai lam hta, mying kaba ai, Jane’s Terrorism & Security a shiga hta ka da nga ai. 1990 hkan kaw nna Myen hpyen hte, simsa lam la da ai Wa (UWSA) gaw, 2010 ning hta Myen hpyen atsuya galaw na ra lata poi hta ,lak nak jahkrat ra jang gaw, shang lawm na n re ngu nna, seng ang ai Myen hpyen ni hpe mahtai jaw da chya lu hpung langai mung rai nga ai. Myen mung na Simsa lam la da ai Rawt Malan Hpung ni yawng gaw, hpyen la mahkawn ai hte lak nak shagran ai lam ni hpe matut galaw nga dingyan re majaw, amyu sha manghkan hpe mung masa ladat hku mahtai n lu tam yang gaw, grau tsawng ai dinghku majan bai byin wa na sha re ngu nna, mung masa ninghkring ni tsun maram nga ma ai.

Wunpawng Lamu Ga Madu Ni Gawt Shapraw Hkrum Nga Sai December 16, 2008 –

Jinghpaw Mungdaw Nhtoi Manau Poi Ten Hta Wunpawng Amyu Sha Ni Pyaw Chai Ai Hpai Da Sha Ra Re (Sumla: Mandala )

Page 2 KTG(USA) Jinghpaw mungdaw, Washawng hte ,Namwa mare makau na Miwa law ban ni madu ai KaNoi ( Rubber ) sun ni hpe, dai bu ga na mare masha ni, laiwa sai December 7 ya shani hta , jahten kau ya ai lam, DVB myen shiga kaw nna chye lu ai. Ya na zawn byin wa ai lam gaw, Miwa mung na Miwa law ban ni gaw, buga na myen hpyen du kaba ni hpe gum hpraw jaw pawng nna, buga masha ni prat janat madu nna,galaw sha nga ai nam si sun ni hpe , atit anang zing la nna, Ka Noi (rubber) sun kaba ni galaw nga ai lam hpe buga masha ni ,ndang hkam sharang wa ai re majaw, Miwa law ban Li Si a Eka 200 jan daram kaba ai KaNoi sun hte, jak arung arai ni hpe ,jahten kau ai re lam chye lu ai. Jinghpaw mung hta sha n ga, Myen mung ting na lamu ga ni hpe ,madu lu na matu Miwa ni gaw, masing kaba jahkrat nna nan ,galaw nga ai re lam, 1995 ning na, Myen-Miwa ga jarit masa munghtawn laika hta nan ,lawm nga ai ngu nna, hpyen masa ninghkring U Aung Kyaw Zaw tsun nga ai. Miwa mung de dut na matu yaw shada nna, Miwa lawban ni Jinghpaw mung hta ,Ka Noi (rubber ) hte ,Sha Maw hpun ni hpe ,agying agang hkai na matu masing kaba jahkrat da ai re majaw, buga Wunpawng amyu sha ni a lamu ga ni hpe, ladat amyu amyu hte zing madu nga ma ai re lam, ga jarit shi ga lawk kaw nna chye lu ai.

Myen hpyen Du Kaba ni hpe gumhpraw Sen kaba lam mayun kumhpa jaw nna, buga masha ni a lamu ga hpe kam mara

zing la nga ai Miwa hpaga la ni gaw, kaja ai Ja maw, Hpun lawk, Luseng maw ni galaw lu na matu, Wunpawng Rawt Malan Du Kaba nkau mi hpe ,hkik hkam ai dum nta ni gap ya ai zawn, Sen hkying lam kumhpa jaw ai lam ni nga ai re majaw, mung shawa ni shawk ai lam hpe ,kadai ahkyak la ya ai lam n nga ai majaw, ya na zawn, amyu sha shada da nju ndawng ai lam ni byin wa nga ai re, lam hpe mung, buga masha ni tsun nga ai. “Jinghpaw ni Myen hte pawng nga ai majaw hte ,Socialist masa a majaw sha, Jinghpaw mungdaw ngu nna grin nga ai re, shing n rai yang gaw, moi kaw nna, Miwa lata de du ai na sai, 1953 ning daram du hkra ,Jinghpaw mung gaw ,Miwa mungdan a lamu ga re, ngu nna tsun ai lam ni nga lai wa sai, Myen mung ting ,Miwa arung arai hte asak matut nga ai dai ni na ten gaw, Miwa up ai n pu kaw sha rai nga ai le ” nga nna M.S.L Salang langai shi a ningmu hpe Kachin Today de tsun ai. Myen hkawhkam nga lai wa sai, Mandalay mare hta Miwa ni lani hte lani law htam wa ai hpe Myen amyu sha ni grai n ra sharawn ai lam tsun ninghkap nga tim, Jinghpaw mung na Wunpawng amyu sha ni gaw, Miwa amyu sha ni hpe htingbu kaja hku masat nna grai shara jaw hkum ga laiwa sai kaw nna, ya na zawn nga sha ra shamat gawt shapraw hkrum ai madan de du wa nga ai re.

Page 3

Nhpu Mawng Ai Yangon Mare ,Byin Wa Nga Ai Da December 04, 2008 –

magam

gun

langai

tsun

nga

ai.

Myen mung mare daju hpe Yangon kaw nna ,Nay Pyi Daw de htawt sit mat wa ai kaw nna, hpyen atsuya gaw, Yangon na mawdaw lam ni hpe ,byeng lajang ai lam n nga mat ai sha n ga, atsuya rung, lamu ga ni hpe mung Miwa hpaga lawban ni hpe, langai hpang langai dut sha nga ai hku re. Nhpu zai bru ni mawng ai a majaw, dum nta ni hta nhpu kap nna jahkring sha dingsa mat ai hte ,hten lawan ai a majaw, Yangon dum nta dut mari bungli nbyin zim taw nga ai zawn, nta manu ni mung hkrat nga ai lam chye lu ai.

Nbung San Seng Madan Hpe Jep Nga Yang ( Sumla.Weekly Eleven)

KTG(USA) Yangon mare grupyin hta ,nbung maza ai lam grau grau madang tsaw wa nga ai majaw, masha a nsa lam hpe ana byin shangun ai madang de du hkra, sawng wa nga ai lam, Weekly Eleven shiga kaw nna chye lu ai. Ya na zawn byin wa ai lam gaw, Nargis nbung laru kaba a majaw Yangon mare na hpun yawng ngu na daram kadawng daw mat ma ai majaw hte ,mawdaw lam ni hpe byeng lajang ai lam n nga ai majaw, madung byin wa ai re lam, makau grupyin tsawm htap hkang zing hpung ni tsun nga ai. “Nbung kaw nhpu zai bru ni grai lawm ai hpe ,jep yu ai shaloi mu lu ai, hpun ni bai hkai ra ai zawn, mawdaw lam ni hpe mung lawan ai hku byeng ra ai, dai n rai yang ,hkam kaja lam a matu ,hkra wa na lam tsang ra wa na re” nga nna makau grupyin tsawm htap hkang zing lam hpe shamu shamawt galaw nga ai NGO

“Sen 1,000 jan hte dut ai nta ni hpe, ya ten hta ,Sen 900 daram hte mai mari ai majaw, gumhpraw lu ai Wunpawng amyu sha ni grai mari nga ai, nbung san, n-san gaw n chye ai, raitim, buga na nbung hta grau san seng ai majaw she, Yangon buga de htawt sit shanu nga ai Wunpawng amyu ni grau grau law wa nga ai le, ” nga nna Yangon na Wunpawng hpaga la langai, Kachin Today de tsun wa ai.

Miwa Ni Ga Jarit Hta ,Bunghku Gaw Gap Hpang Wa Tuesday, December 02, 2008 -

Laiza Muklum Na Sinpraw Majoi Manau Wang ( Photo.Kachin Net Na La Ai)

Page 4 KTG(USA) Jinghpaw –Miwa ga jarit , Laiza muklum makau, Miwa hkran maga de, laiwa sai shata myi jan kaw nna, ga jarit hku, nhpan bunghku kaba hpe ,gaw hpang wa ai lam Laiza shiga lawk kaw nna chye lu ai. Ya na zawn, Miwa ni ga jarit nhpan gap hpang wa ai lam gaw, lak nak hte ka ni hpaga ni hpe hkum pat lu na matu sha n ga,tara n shang hpaga ga ai lam ni hte masha shang wa , pru wa lam ni hpe, jum tek lu na matu re ai lam, Miwa lit nga ai Salang ni tsun ai, nga nna Laiza buga masha langai Kachin Today de tsun ai. Miwa ni a yaw shada ai lam hpe, hkrak n chye lu tim, prat tup n galaw ai bungli hpe ya she galaw hpang wa ai gaw, 2010 ning hta galaw na Myen hpyen woi awn ai ra lata poi hta ,mang hkang byin wa yang, Miwa mung de a loi sha n mai shang na matu galaw ai lam mung mai byin ai majaw, ndai wut shakum gaw, n da de pe 15 jan ram tsaw na re ngu nna, dai buga masha wa shi a ningmu hpe matut tsun wa ai.

Miwa hte ga jarit matut nga ai Jinghpaw mung mayan hta ya na zawn, KIO up hkang ai Laiza muklum makau kaw she, n hpan kum hpang wa ai gaw, 2010 ning ra lata poi n du shi yang lak nak ap na matu myen hpyen a ra sharawng nga ai lam hpe myit hkrum lawm na matu, gumwoi hku nna, Miwa ni, Shanglawt Asuya hpe shakyin ai lam re ,ngu nna mung, buga masha ni maram nga ma ai re.

Laika Ngau Hkoi Sha Nna Hka Kap ( Rev. Dr. Kha Lum ) December 16, 2008 -

Ya ten hta, ga htu jak kaba hte, masha n gun lang nna, nhpan bunghku a matu ga htu nga ai gaw, mine mi jan daram ngut nga sai lam hte, matut nna mung galaw nga ai lam buga shiga lawk kaw nna chye lu ai. Lai wa sai ten, Mung San Yang mare, Mung Lai hka makau hta ,KIO kaw nna, hka kaba ai hpe pat shingdang na matu n hpan gap ai lam nga lai wa sai raitim, hka makau pe 50 lapran n hpan n mai gap ai ngu nna Miwa ni tsun ninghkap ai majaw, jahkring kau ai re.

Kalang mi na hpung sara langai mi gaw lungseng hpaga ga ai kanau kaw sa chyai yang kanau gumhpraw hka sen kaba kap ai hpe chye lu ai. Dai majaw kahpu hpung sara wa gaw kanau hpe,"Agaah, dai daram ram hkoi sha da

Page 5 ai gaw kaning di dang wa na ngu nni?" ngu san ai. Kanau gaw kahpu hpe,"Hpu e, ndai prat hka kap ai gaw ngai sha n re ai gaw e, Asuya pyi hka kap ai," ngu htan ai da. Kahpu gaw hpa n chye ngu mat sai da.

Ya na prat hta gumhpraw hka n kap ai masha n nga ai daram rai nga ai. Prat tup galoi mung n hkoi sha ra hkra re ai masha mung n nga ai. Nkau mi gaw hkoi la nna bai n chye wa ma ai. "Hka wa na gaw n gwi ai, hkoi la jat na ngu yang chyawm gaw naw gwi ai," ngu tsun ai ni mung sawng sawng rai nga ai.

Gumhpraw

hka n kap yang la n du ai zawn myit nawn ai ni mung nga ma ai. Rai tim, Karai Kasang gaw shada da hka n kap na hpe ra sharawng nga ai. "Shada da tsaw ra ai myit hta kaga, kadai hpe mung hpa hka hkum kap mu; masha kaga hpe tsawra ai wa gaw jep ai tara hpe shatup ngut nu ai,"(Roma 13:8).

Hka kap ai ngu ai gaw grai madat n pyaw ai rai nga ai. Gumhpraw garai n hkoi ya hkat yang gat rau sa ai hpawmi yan, gumhpraw hkoi ya hkat ai hpang hku hkau kanawn mazum lam tsan gang mat chye nga ai.

Hka kap ai gaw kaja wa nan grai “Hka” nga ai. Hka kap ai hpe maru (LhaoVo) ga hku chyin deq: ra" ngu tsun ma ai. Grai hkri ai, ahkri ahkup nga ai ngu mayu ai rai nga ai. Myen ga hku "Ya hte gumhpraw n lu nna hkoi sha nga ra ai," ngu yang hkuq' talaw" paik"san: mashiq' loq' chi" tsa" ne: yaq' de: nga ma ai. Dai gaw grai n hkrak ai ga rai nga ai.

Hkoi sha nna hka kap ai wa gaw myiman sum arawng hpoi nga ai. Tara Jahprang laika 8 hta tsun da ai hte maren nga yang hka kap ai gaw, shaman chyeju n rai, dagam dala amyu mi hkrum sha nga ai rai nga ai.

Mara matsing ai mung hka kap ai lam amyu mi rai nga ai. Madu Yesu sharin ya ai akyu hpyi ga hta"Forgive us our debts, as we forgive our debtors," ngu nna ka da nga ai(Matt. 6:12). Anhte shada da a mara hpe n dat ya hkat yang sumsing lamu na anhte a Wa Karai Kasang mung anhte a mara hpe n dat ya na lam Madu Yesu tsun shadum da sai. Ndai lam hte seng nna madu hpe gumhpraw mun mi hka kap ai mayam hte, mayam shada gumhpraw latsa hka kap ai mayam a ga shadawn hte tsun sharin da nga ai.(Mahte 18:21-35).

Gumhpraw hkoi la ai wa gaw malap mali rai tim hkoi ya ai wa gaw shani shagu n malap nga ai. Gumhpraw hkoi ya ai wa gaw shi a gumhpraw tsep kawp bai n lu la dingsa, myit n pyaw nga ai. Gumhpraw hkoi la ai jan mung hka kap ai shani kaw na gaw, manang jan a nta makau hku lai wa tim jawng htawng nna myiman magap let lai mat wa sai.

Madu Yesu shangai wa ai Hkrismat shata hta shada da mara raw dat hkat nna shaning ningnan de myit masin ningnan hte shang wa lu hkra tinang a hkum hpe hkyen lajang da ai rai yang chyeju yawng a npawt, hpan Madu Karai Wa kaw na shaman chyeju ningnan ni hpe hkam la lu na ga ai.

Page 6

Rev. Dr. Kha Lum

hkang ai Duwa prat ngu ai nga lai wa sai.

Masha nkau

Hkawhkam Lu Ai Amyu ( Rev.Dr. Kha Lum ) December 04, 2008 -

mi gaw Jinghpaw Wunpawng sha ni hpe hkawhkam n lu ai amyu ni ngu nna yu kaji ake kabye chye ma ai. Jinghpaw Wunpawng amyu masha hta na mung nkau mi gaw tinang amyu hpe yu kaji nna masha ni e Kachin ngu mu chye kau na pyi hkrit tsang ai majaw maigan amyu masha ni a lapran e du ai shaloi Roma du yang Roma ni zawn nga, bu hkawt kaw buhkawt, bu ren kaw bu ren nga nna gayau gaya makoi rawng mat chye ma ai. Ndai zawn re ai masha ni tinang a amyu masha ni a matu gade daram woi awn lu na ma ai kun?

Kabu hpa shiga gaw ndai Hkrismat shata hta mungkan masha ni a matu si hkam nna hkye la na shangai chyinghkai wa sai Madu Yesu hpe hkap la kam sham ai masha ni yawng Karai Kasang a kasha ni tai lu ai ahkang lu la ai lam rai nga ai.

Mungkan ntsa e hkawhkam lu ai

Chyum laika hta Karai Kasang gaw,

mungdan ni hpe Kingdom ngu shamying ma ai. Ga shadawn: Kingdom of Thailand, Kingdom of Cambodia, Kingdom of Sweden, Kingdom of Nepal, United Kingdom etc. rai nga ai. Hkawhkam lu ai amyu ni nga ai hte maren hkawhkam n lu ai amyu ni mung nga nga ai.

nga yawng nga pra hpe hpan tawn da ai rai nna, up hkang nga ai hkawhkam rai nga ai lam tsun da ai. Madu Yesu hpe hkawhkam rai , n rai Pilat san ai shaloi, Madu Yesu gaw hkawhkam re ai lam htai sai(Yawhan 18:37). Hpang jahtum Madu Yesu gaw hkawhkam ni a Hkawhkam, madu ni a Madu tai na lam tsun da ai(Shingran 19:16).

Nkau mungdan ni gaw maigan

Dai majaw Madu Yesu hpe hkap la

mungdan na amyu masha ni sa gasat dang la kau ai majaw hkawhkam shamat kau ma ai. Anhte Jinghpaw Wunpawng sha ni hta moi hkawhkam lu yu sai kun? n lu yu ai kun? hkrak n chye lu ga ai. Rai tim, Gumchying Gumsa du ni up

kam sham ai Jinghpaw Wunpawng sha ni gaw hkawhkam ni a Hkawhkam Madu Yesu a amyu tai wa sai. Dingla ugut gu nna n-gun lagaw yawm wa n chye ai, si mat n chye ai, maigan amyu masha ni e rim la nna daru magam aya n

Page 7 kashun la kau ya lu ai htani htana a hkrung nga ai Hkawhkam Karai Kasang a kasha ni tai lu sai. Myi man kaji na lam naw nga a ni? "Nanhte chyawm gaw, nsin kata de nna shi a mauhpa nhtoi de nanhte hpe shaga bang wa ai wa a dan hkung ai magam hpe shabrawg dat ya myit ga, lata la ai amyu, hkawhkam hkinjawng ni,chyoi pra ai amyu baw hte, Karai Kasang a lahku ang ai masha ni rai nga myit dai. Nanhte mung shawng e amyu rai nga myit dai n rai; ya chyawm gaw Karai Kasang a amyu rai wa manit dai; shawng e chyeju hkam la manit dai n rai, ya chyawm gaw , chyeju hkam la manit dai,"(I Petru 2:9-10).

Hkawhkam a shayi shadang sha ni hte hkawhkam a dinghku masha ni (Royal Family) tsun shaga ai ga gaw yu maya masha darat daroi ni tsun shaga ai ga hte shai nga ma ai.

Ga shadawn: Myen hkawhkam ni gaw kawa hpe aba shing n rai ahpe n ngu ai sha hkami daw, kanu hpe mung Ame, shing n rai Me Me n ngu ai sha, Me Daw, kahpu hpe Ako shing n rai Ko Ko n ngu ai sha Naung Daw, kanau hpe mung Nyi Le n ngu ai sha Nyi Daw, kajan hpe mung Nyima n ngu ai sha Nama Daw, ngu nna shamying shaga ai lam mu lu ga ai.

Hkawhkam wa shat sha ai hpe mung “Htamin Tsa De” n ngu ai sha “Tsa Daw Hkaw De” ngu tsun ma ai. Hkawhkam wa yup ai hpe mung Eik de n ngu ai sha “Tset Daw Hkaw De” ngu shaga ma ai. Hkawhkam wa Si ai hpe The De n ngu ai sha, “Nat Ywa Tsan De” ngu ma ai.

Dai hte maren shanhte a shamu shamawt ai sat lawat ni mung yu maya mung masha ni a shamau shamawt ai sat lawat hte shai nga ma ai. Hkawhkam wa hte hkawhkam a dinghku masha ni bu hpun sumraw ai bu hpun palawng ni mung yu maya mung masha ni bu hpun ai labu palawng hte shai nga ma ai.

Dai hte maren hkawhkam ni a Hkawhkam Madu Yesu hpe lu la sai Jinghpaw Wunpawng sha ni mung Hkristan ni a tsun shaga, shamu shamawt ai sat lawat arawn alai ni hpe shani shagu na asak hkrung lam hta dan dawng shangun ra nga ai. Jinghpaw ga sha rai tim wenyi hte seng ai Hkristan Jinghpaw ga rai ra nga ai. Shani shagu sha ai lu sha mung Hkristan makam masham hte nhtan n shai ai lusha hpe sha ra na rai nga ai. Bu hpun ai sumpan maren sha rai tim chywi hpun ai design gaw Hkristan makam masham hte bung pre ai design maka rai ra na rai nga ai.

Dai hku n re ai sha, “bu

hkawt kaw bu hkawt, bu ren hta bu ren” ngu nna n kam n sham ai amyu masha ni hte maren lu sha, bu hpun, tsun shaga, shamu shamawt yang hkawhkam n lu ai amyu zawn mu mada ai hkrum na rai nga ai. Dai zawn mu mada hkrum yang Madu Yesu a sakse kaja ntai lu nga ai. Kade a mara ngu na kun?

Rev. Dr. Kha Lum

Page 8 1. Jan mau gup da sai wa/jan rai ra na. Date; 15 Nov 2008 Jinghpaw Wunpawng Amyu Sharawt Hpung Project magam bungli a lakung langai rai nga ai HIV/AIDS/Drug project hta Team Leader langai hte Field worker lahkawng magam gun na matu shayi/shadang sha ni ra nga ai majaw myit lawm ai ni Bungli hpyi shawn laika hkrang hte maren mai shawk shawn ai lam hpe ndau dat ai.

(1) Field worker a matu shawk shawn ai Wa/Jan hta nga ra ai atsam ni1. Hpaji madang yawm dik tsang shi htai ga yu ai Wa/Jan rai ra na. 2. Myen mung kata de wang lu wang lang hkawm sa mai, gwi ai wa rai ra na. 3. Hkam ja lam nga ra na. 4. Man ang ai magam bungli hta shakut ai hte hkam sharang myit rawng ra na. 5. Shawk shawn ai Wa/Jan gaw asak (18) hte (35) lapran rai ra na.

2. HIV/AIDS/Drug magam bungli mahkrum madup nga ai wa/jan rai ra na. 3. English hpe chye hti, chye ka, chye tsun ai wa/jan rai ra na. 4. Computer basic hpe chye ai wa/jan rai ra na. 5. Bungli hpe htep lahti chye galaw, chye woi awn ai wa/jan rai ra na. 6. Myen mung kata de wang lu wang lang hkawm sa mai, gwi ai wa rai ra na. 7. Hkam ja lam nga ra na. 8. Shawk shawn ai Wa/Jan gaw asak (25)hte (40) lapran rai ra na. 9. Shata (3) lapran gayet da ai sumla.

Shawk shawn ai Wa/Jan a labau gadun hpe laika man san hta ka shalawm ra na. Nawku hpung (snr) Wuhpung Wuhpawng kaw na madi shadaw ai laika lawm ra na.

6. Shata (3) lapran gayet da ai sumla.

(2) Team Leader a matu shawk shawn ai Wa/Jan hta nga ra ai atsam ni-

HIV/AIDS/Drug project bungli hpyi shawn laika hkrang hpe (15 Dec 2008) ya shani hpang jahtum hkap la na.

Page 9 Matut mahkai na hkring dat-

Chiang Mai Hte Wunpawng Shani

Xalang Hkaw Lwi Project Coordinator Mobile: +86 13578 257445 Tel:

+86 692 6208326

Fax:

+86 692 7986165

Email: [email protected] Jinhpaw Wunpawng Amyu Sharawt Hpung (PKDS)

Gat Seng Leng Ni Hpe ,Shara Jahkrat Amu Galaw Nga Ai ,Wunpawng Sha

Mai Ja Yang

Attachments (MS Word document): 1. Bungli_shawk_shawn_ndau_shabra_laik a.doc 2. Bungli_shawk_shawn_laika_hkrang.doc Event Announcement Oct 2008 http://www.kachintodayusa.org/docume nts/2008/10/kachin.event.asp

Lam Makau Hta ,Shara La Da Sai Gat Seng Leng Ni

Night Bazaar Makau Na , Gat Seng Leng Ni

Page 10

Chiang Mai Hte Wunpawng Shani

Maigan Bu hkawm Ni Hpe Rim Sha Nga Ai ,Thai Amyu Sha Ni A ,Htunghking Maka Wunpawng Shayi/Shadang Ni ,Bungli Galaw Nga Ai ,Night Bazaar Gat Seng Ni

Nam Si N Tsin Dut Nga Ai ,Wunpawng Shadang Gat Dut Nga Ai Chiang Mai Du ,Wunpawng Brang

Shan Ju Seng Gaw, Dut Kaja Htum Re

Page 11

Chiang Mai Hte Wunpawng Shani

Wunpawng Shadang ,Dut Garum Ai Shan Ju Seng

Grand Canyon Du Kachin Today Myitrum Ni

Tourist Ni Hpe Rim Sha Nga Ai Grand Canyon A Lamu Ga

Tourist Galaw Nga Ai Grand Canyon Du Kachin Today Myitrum Ni Thai Amyu Sha Ni A ,Loi Kahtong Poi Na ,Gat Seng Langai

America Du Yang Grand Canyon Du Nang Du Ra Ai

Page 12

Grand Canyon Du Kachin Today Myitrum Ni

Kachin Today Editor Myitsu Wa Re

Mother Point De Shang Wa Yang

Mother Point Kaw Na Mu Lu Ai Grand Canyon A Mauhpa Hkaraw Re Mau Na Zawng Re Ai Hkaraw Kaba

Kachin Today Editor Myitsu Wa Re

Kachin Blogs and Links Kachin News www.kachinnews.com Kachin Net www.kachinnet.com Kachin Post www.kachinpost.com K.N.O www.kachinland.org A.K.S.Y.U www.aksyu.com

South East Asia Kachin: http://seakachin.blogspot.com/ K.D.O. Malaysia: http://groups.yahoo.com/group/kdomala ysia/ World Kachin: http://groups.google.com/group/worldkachin-org Denmark Kachin: http://dkkachin.blogspot.com/ Wunjat: http://www.kachinwunjat.com/ K.B.C Malaysia: http://kbcmalaysia.blogspot.com/ Singapor Kachin: http://kachinsp.blogspot.com/ Hugawng Kachin: http://hugawngkachin.blogspot.com/ New Life Of Kachin: http://006star.blogspot.com/ Jinghpaw Prat: http://kachinblog.blogspot.com/ Rvwang News: http://rvwangnet.blogspot.com/ Mail From Kachin: http://kachinmail.blogspot.com/ Kachin Bible: http://www.myanmarbible.com/bible/Ka chin/ Putao Kachin: http://putaomvshxl.blogspot.com/

Malaysia Kachin Media: http://kachin.media.googlepages.com/ Rvwang Christian: http://users1.nofeehost.com/kagvbuxaq/ Rvwang People: http://rvwangpeople.blogspot.com/

Tin’s Site: http://vbyetin.multiply.com/ Zoe Bible School : http://zoemyanmar.blogspot.com/ Rawangs Nets: http://www.therawangs.net/ JLH(Japan): http://www.h2.dion.ne.jp/~kachin/ TKBC(Japan): http://www.tkbcjapan.net/ KCF (Japan ): http://www.kcf-japan.org/

TEAM MEMBERS OF KACHIN TODAY GROUP (USA) Advisory Group: Rev. Dr. Kha Lum, Slg. Singnan Ela, Slg. Shadan Zau Awng, Srm. Tsinyu Deborah , Slg. Nhkum Zake, Slg. Luksin Zaw Awng Editor Team: Ba Awng ( 1-415-672-0770) Lazaru ( 1- 415-990-4197) Pansi Webmaster: Zau Htut, Zaw Aung