Unibertsoaren sorrera • Big-bang teoria • Lurraren sorrera -nola sortu zen -lurraren atalak barrutik eta kanpotik.
BIG BANG TEORIA • Unibertsoaren sorrera azaltzeko jaiotako teoria bat da. • Bertan unibertsoaren jaiotza duela 14.000 milioi urte gertatu zela proposatzen da. • Hasieran unibertsoko energia puntu batean elkartuta zegoen. Leherketa bat egon zen,eta materia guztia aldentzen hasi zen eta hozten • Gero materia hori erakartzen hasi zen eta lehen galaxiak eta izarrak sortu ziren
LURRAREN SORRERA • •
•
•
Lurraren historia orain dela 4.500 milioi urte hasi zen nebulosa batetik Eguzki sistemaren sorreran elementu astunak eguzkiaren inguruan kondentsatu ziren,elementu arinak, eguzkitik oso urrun kondentsatu ziren Lurra eratuko zuen gas-multzoa hozten eta kondentsatzen hasi zen. Gero, tenperatura jaitsi zenean urtutako materialak solidotzen hasi ziren gas estalki bat osatu zuten, jatorrizko atmosfera izango zena.
Lurraren atalak • Lurrazala. Kanpoko geruza • Mantua. Lurrazalaren eta da eta ozeanoetan dituen nukleoaren artean dagoen 12 kmtik kratoietan dituen geruza da. 2900 km.ko 80 kmtaraino iritsi daiteke. sakonerara iristen da. Mantua Batez ere basalto eta batez ere peridotitaz osatua granitoz osatua dago. dago. Mantua goi eta behe Eztertu ahal izateko, bitan mantuan banatu daiteke. Biak sailkatu ohi da: lurrazal ezberdintzen diren puntua kontinentala eta ozeanikoa. Repettiren diskontinuitatea
da.
• Nukleoa: 3.475 kmko lodiera duen geruza da. Mantutik Gutenbergen diskontinuitateak bereizten du. Burdina eta Nikelez osatutako aleazio batez osatua dago. Barne eta kanpo nukleoan beriz daiteke. Barne nukleoa solidoa dela uste da eta kanpo nukleoa likidoa da
• Litosfera. Modu elastikoan jarduten duen goiko azala da. 250 kmko lodiera du eta lurrazal osoa eta mantuaren zati bat hartzen ditu. • Astenosfera. Fluxu eran portatzen den mantuaren zatia da. Geruza honetan uhin sismikoen abiadura jaisten da.
• Mesosfera. Edo behe mantua. Mineralak dentsoagoak bilakatzen dira euren konposaketa aldatu gabe. • Endosfera. Eredu geostatikoko nukleoaren parekoa da.