Irc Servisi Ve Kullanm

IRC Servisi ve Kullanımı 1) IRC (İnternet Relay Chat) İnternet üzerinden bir çok kişinin aynı anda konuşabilmesi, dosya alışverişi yapabilmesini sağlayan servistir.

2) IRC kullanabilmek için nelere ihtiyacımız var? İnternet bağlantısına ve bir irc programına ihtiyacımız var.

3) En popüler IRC programları MIRC ve PIRC en popüler chat programlarıdır. Özellikle MIRC adeta irc servisi ile özdeşleşmiş, insanlar chat=mirc diye düşünmeye başlamışlardır. Bu iki program haricinde chat yapabileceğiniz, irc servislerini kullanabileceğiniz yüzlerce program internet’ten bulunabilir.

MIRC : www.mirc.com

Dragon Mirc Script : www.samicik.com

PIRC: www.pirc.com

4) MIRC Script nedir? IRC servisi bize bir çok imkan sağlar. Bir irc servere bağlandıktan sonra yapmak istediğimiz her işin bir komutu vardır. Mesela bir odaya girmek için “/join #oda_ismi” yazıp, enterlarız. Ancak MIRC gibi programlarda bu gibi işler için menüler kullanılır. MIRC programı kendi üzerinde çeşitli değişiklikler ve eklemeler yapılmasına imkan verdiği için bazı programcılar oturup temelinde gene MIRC programı olan ama kullanıcıya ek işlevler, ek menüler sunan, İngilizce olan programın bazı bölümlerinin Türkçeleştirilmesi gibi avantajları olan MIRC Scriptleri yazmışlardır. “Klavye Script”, “Dragon Script” bunlardan bazılarıdır ve kendi sitelerinden indirip kullanabilirsiniz.

5) IRC Server nedir? Chat yapabilmek için bir irc server’a (ana sunucu bilgisayar) bağlanmamız gerekir. Chat yapan tüm insanlar bu server’a bağlıdır böylece yazdığımız bir mesaj önce servere, oradan da diğer tüm kullanıcılara gider. IRC serverleri genelde servis sağlayıcılar işletir (irc.anet.net.tr,

irc.superonline.com...). IRC server adresleri irc.servername.com gibidir. Ama tabii ki bu adresi Internet Explorer’a girersek karşımıza bir şey çıkmaz, bu adresi MIRC gibi bir IRC programı içinde kullanmalıyız.

6) Hemen Chat’e başlayalım! Mirc’i açınca karşımıza aşağıdaki ekran gelir.

1)

Server Seçimi, ekleme, çıkarma ve bağlanma

IRC Server: Bu bölümden bağlanabileceğimiz server grubunu seçiyoruz. Onun altındaki açılan listeden de o grupta tanımlanmış serveri seçip, “Connect to IRC Server” butonuna basıp bağlanıyoruz. ADD,EDIT,DELETE,SORT: ADD ile yeni bir server ekleriz, EDIT ile daha önce eklenmişi düzenler, DELETE ile siler, SORT ile de sıralarız. 2)

Kişisel bilgiler

Bu bölüme FULL NAME’e isminizi ve E-Mail adresinizi girin, tabii gerçek bilgilerinizi değil! Nickname sizin takma isminizdir, Alternative ise nickname bir şekilde kullanılamazsa kullanılacak alternatif nickname ’dir. Yukarıdaki şekilde bilgilerinizi girdikten sonra Connect to IRC server’a basarız. Karşımıza status penceresi gelir. Bu pencere bağlantınız hakkında bilgi verir. Bağlandığınız serverin mesajlarını gösterir ve sürekli açık bulunur. Şimdi Connect to IRC server’a bastık ve bekliyoruz, status penceresinden bazı yazılar geçiyor ve eğer bağlantıda bir problem olmamışsa karşımıza “MIRC Channel Folders” geliyor. Bu favori kanallar listesidir. Şu anda bizim işimize yaramadığı için “CLOSE” a basarak kapatıyoruz. Server’a bağlandık, şimdi sıra geldi bu server üzerinde açılmış olan CHAT odalarının listesini çıkarmaya. Bunun için File menüsünün altındaki “List Channelles” butonuna basıyoruz.

Buna basınca karşımıza “Mirc List Channels” penceresi geliyor, tüm kanalları (veya chat odalarını) listelemek için “GET LIST” butonuna basıyoruz. Karşımıza aşağıdaki biçimde kanal listesi geliyor.

Burada girmek istediğimiz kanalın üzerine çift tıklarız ve o kanal/oda açılır, karşımıza aşağıdaki ekran gelir:

Eğer bir kullanıcı ile özel görüşme yapmak istersek, sağdaki listeden onun ismi üzerine çift tıklarız ve özel görüşme penceresi (Whisper) açılır.

Bu pencerede yazdıklarınız sadece karşıdaki kişi tarafından görülür. Bu nedenler bu tip özel görüşme pencerelerine Whisper (fısıltı) denir.

7) Odalar ve pencereler arasında dolaşmak Mirc içinde windows’un görev çubuğuna benzer bir alan vardır. Açılan her pencere bu alan üzerinde bir düğme şeklinde oluşur. Bu şekilde aynı anda birden fazla chat penceresi açabilir ve aralarında istediğimiz gibi dolaşırız. Bu alan aynı görev çubuğu gibi ekranın dört yönüne taşınabilir. Üzerindeki düğmenin rengi bize cevap geldiğinde kırmızı olur, böylece biz o pencereden bize cevap geldiğiniz anlarız.

Ön plana getirmek istediğimiz pencerenin ismi üzerine buradan tıklarız. Bu pencereyi ekranın istediğimiz bir alanına taşımak içinse boş bir yerine tıklayıp sürükleriz.

Buraya kadar öğrendiklerimiz ile chat yapmak mümkün ama daha verimli ve bilinçli çalışabilmek için biraz daha ileri konuları görelim :

8) Yeni bir chat server eklemek Mirc’i ilk yüklediğinizde içinde bir çok yabancı chat server tanımlanmış olarak gelir ama biz Türk serverlarını da eklemek istiyoruz. O zaman Mirc’i açınca karşımıza gelen o ilk bağlantı ekranına gitmemiz gerek, hayır, Mirc’i açıp kapamamız şart değil, File menüsünden “options” seçeneği veya Alt+O tuş bileşimi bize bu menüyü getirir. Şimdi adım adım yeni bir server eklemeyi görelim: a) ADD butonuna basalım.

b) Yandaki gibi bilgileri girelim: Description : Buraya bir açıklama yazıyoruz. IRC Server : Serverin adresini yazıyoruz. Port(s) : Buraya 6667-7000 arası bir değer yazabiliriz, 6667’yi hiç değiştirmeden bırakın. Group : Kendi eklediğiniz tüm server’lara bu alana aynı şeyi yazarsak (Turk gibi), IRC Servers’in karşısından Turk’u seçince, alt menüde de eklediğimiz tüm server’lar listelenir.

En son ADD butonuna basıyoruz ve bitiriyoruz.

Server seçim ekranında üstte Turk’u seçince, altta eklediğimiz serverlarin listesi çıkıyor. İstediğimizi seçip Connect to IRC server diyoruz ve bağlanıyoruz.

NOT: İki kişinin birbiriyle görüşebilmesi için aynı server’a bağlı olmaları gerekir.

9) IRC komutlarıyla daha etkili ve kolay çalışma Mirc içinde (veya farklı bir chat programı da olsa fark etmez) kullanabileceğimiz bazı komutlar vardır. Bu komutlar bize etkili ve kolay çalışma imkanı sağlar ve IRC sisteminin bize sunduğu bazı ek özellikleri kullanma imkanı verir. Bu komutları herhangi bir chat penceresinde veya Status penceresinde yazabiliriz. Bütün komutlar “/” ile başlar. Bu komutlarla beraber yaptıkları işi de öğreneceğiz.

• •

/list : Oda listesini çağırmanın en kolay yolu budur. /join #oda_ismi : Bu komut ile eğer “#oda_ismi” isminde bir oda varsa içine girilir, yoksa o oda oluşturulur.

Bu noktada oda oluşturma ile ilgili birkaç şey söyleyelim. Yukarıdaki komutla bir oda da biz açabiliriz. Zaten gördüğümüz tüm odalar diğer kullanıcılar tarafından açılmıştır. Tüm oda isimlerinin önünde “#” (diyez) işareti olmak zorundadır. Bir odayı oluşturduğunuzda o odanın OPeratörü yani OP’u olursunuz. OP odanın yöneticisidir. Odanın içinde sağ tarafta kullanıcı listesinde nick’inin yanında “@” işareti olanlar o odada op’tur. İstedikleri kişileri odadan atabilirler (kick) ve bir daha da odaya girmelerini engelleyebilirler (ban). Ayrıca her odanın bir TOPIC’i yani konusu olur, bu o oda içinde ne konuşulacağını belirler (ama genelde saçma sapan şeyler yazıyorlar, nedense ?). Odanın topic’ini oda listesinde ve odanın içine girince de başlık çubuğunda görürüz. Topic’i de OP belirler. OP başkalarına op’luk verebilir. •

/nick yeni_nick

Bu komutla nick’imizi değiştirebiliriz. Nickimizi ilk bağlanırken belirlemiştik, bu komutla bağlıyken değiştirebiliriz. Eğer aynı server’a aynı nick ile uzun süre bağlanıp konuşursak arkadaşlar ediniriz ve tanınmaya başlarız ama başka birisi de gelip bizim nickimizi kullanmaya kalkabilir. Bu gibi bir durumun önüne geçmek için nickimizi o server’a kayıt ettirmeliyiz.

•

/nickserv register şifremiz e-mail_adresimiz (Örn: /nickserv register 1234 [email protected])

Bu komutla o anda bağlı olduğumuz server’a, kullanmakta olduğumuz nickimizi kaydetmiş oluyoruz. Bir daha ki bağlantımızda ( o nick ile) hemen bizi uyaracaktır: “bu

nick name kayıtlıdır, bir dakika içinde kendinizi tanıtın yoksa ben size misafir23 gibi rastgele bir nick vereceğim”.

•

/msg nickserv identify şifremiz (örn: /msg nickserv identify 1234)

İşte bu komutu yazınca server bizi tanır ve o nick’le devam edebiliriz..

•

/server irc.yeniserver.com

Bu komutta kullanışlı bir komuttur. İstediğimiz bir server’a kolayca bağlanmamızı sağlar. Bu komutu yazıp entere basınca bizi o server’a bağlar. Bir önceki server’dan bağlantımız kesilir.

•

/ignore nick_name

Birisi sizi sürekli rahatsız ediyorsa onu ignore edip (görmezden gel), ondan gelecek mesajlardan kurtulabilirsiniz.

•

/PART #channel : O kanaldan ayrılmamıza yarar.

•

/QUERY nickname mesajınız : Siz bağlandınız, ama arkadaşınızda acaba oralarda mı ? Bu komut ile belli bir nickname’e özel konuşma penceresi açılır. Böylece arkadaşınızı hangi odada olduğunu bilmenize gerek kalmadan bulabilirsiniz.

•

/WHOIS nickname : Bu komutla birisi hakkında bilgi alabilirsiniz, mesela şu anda hangi odalarda olduğu gibi.. Bu bilgiler Status penceresinde çıkacaktır.

•

/TOPIC #channel newtopic : Kanalın topic’ini değiştirir. Ama genelde sadece OP’lar yapabilir.

Daha bir çok komuta Mirc’in yardım menüsünden ulaşılabilir.

10) Tehlikeli bir konu : Dosya alıp yollama En başta irc’nin tanımında “İnternet üzerinden bir çok kişinin aynı anda konuşabilmesi, dosya alışverişi yapabilmesini sağlayan servistir.” demiştik. Chat odalarında konuştuğunuz kişlerle dosya alışverişinde bulunabilirsiniz. Mesela karşı tarafa resminizi vs. yollayabilirsiniz. Ama burada dikkat etmeniz gereken çok önemli bir nokta var, internet üzerinde her türlü dosya alışverişinde virüslere karşı dikkatli olmalısınız. Virüs barındırabilecek dosyalar belli uzantılara sahiptir. Burada bu uzantıdaki her dosya virüslüdür demiyoruz, ama barındırabilir diyoruz. Bu dosya türleri EXE, COM, DOC, XLS, INI, VBS, JSP tipi dosyalardır. Özellikle chat ortamında dosya alışverişinde uzak durun. İllaki almanız gerekiyorsa, dosyayı indirmeden önce uzantısına çok dikkat edin. EXE ve INI uzantılı dosyaları kesinlikle almayın, ama bir resim dosyası alırken de resim.JPG.EXE olabileceğini göz önünde bulundurun. Mirc’de birisi size dosya yollamaya kalkarsa “almak istiyor musun?” şeklinde bir uyarı mesajı çıkar, evet deyip, dosyanın nereye konulacağını seçer ve alırız. Birisine bir dosya yollamak için ise chat odası içinde ismi üzerine sağ tıklayıp, DCC->SEND komutunu verir, dosyayı seçer ve SEND komutunu veririz.

11) IRC Kuralları ve Uyarılar (Bu bölüm pcmagazine.com.tr'den alınmıştır.) Kanallarda sevilip sayılmak için bazı kurallara dikkat etmeliyiz. Bu kuralların yanı sıra bazı güvenlik önlemlerini aşağıda sıralayalım: l Genel ahlak kurallarının dışına çıkmayın. Asla küfür etmeyin veya hakaret etmeyin. Yoksa nick’inizin adı kötüye çıkar ve pek kimse tarafından tutulmazsınız. l Kanalda yazı yazarken BÜYÜK KARAKTERLERLE yazmayın. Yoksa bağırıyormuş gibi olur ve bu da hoş karşılanmaz. Israr edersek kanaldan atılmamıza bile neden olabilir!!! l Kanalda çok uzun - grafiksel veya normal - yazılar yazmak yani "flood" yapmak pek hoş karşılanmaz. l Yine kanaldan atılma sebeplerinden biri de kanalda tekrarlı yazı yazmaktır. Vermek istediğiniz mesajı bir kere yazmanız kafidir. Kanalda bulunan kişiler yazdığınızı hemen görür. l Devamlı hakaret eden, rahatsız edici davranışta bulunan kişileri muhatap almayın. Yazdıklarını görmek istemiyorsanız şu komutu kullanın: /ignore nick (nick yerine o kişinin nick’ini yazın). Bunu Dragon yoluyla da halledebilirsiniz. Artık o kişinin size yazdığı hiçbir şey size görünmeyecektir. l Yeni girdiğiniz bir kanalda hemen op’luk istemeyin. Çünkü bu o kanalın op’ları tarafından pek hoş karşılanmayabilir, hatta kanaldan atılmanıza sebep olabilir. Op almak için önce kanaldaki op’larla muhabbet edin ve samimiyetinizi artırın.

l Samimi olmadığınız kişilere hemen isminizi ya da fotoğrafınızı vermeyin. Yoksa çok komik durumlara düşebilirsiniz. l Çok iyi arkadaş olmadığınız kişilere kesinlikle telefon numaranızı ya da özel bilgilerinizi vermeyin! l Ve daha önemlisi, IRC’de sohbet ederken ya da Internet’teyken durup dururken bilgisayarınızda acayiplikler olursa hemen ilk işiniz Internet bağlantısını kesmek olsun. Bu acayiplikleri sıralıyorum: Kendiliğinden CD-ROM’unuzun açılması; fare imlecinin sizin isteğiniz dışında hareket etmesi; ekranda kendiliğinden mesajlar çıkması; kendiliğinden bir programın açılması ya da kapanması... Bunlar ve bunlara benzer durumlarda bilgisayarınıza bir kişi girmiş demektir. Telaşa kapılmayıp Internet bağlantınızı kesin. Ardından Windows’un ScanDisk programını çalıştırın. Eğer anlıyorsanız, autoexec.bat ve config.sys dosyalarınızı kontrol edin ve bir şey olmadığından emin olduktan sonra bilgisayarınızı baştan başlatın. Zaten eğer kimsede sonu .exe ve .ini uzantılı dosyalar almamış iseniz böyle şeyler olması pek mümkün değildir. Dragon zaten bilgisayarınıza kendi üzerinden bu tür dosyalar sokmaz.

Smiley’ler ve Kısatmalar Smiley’ler Internet ortamında karşımızdaki kişiye o andaki ruh halimizi ya da hareketlerimizi belirtmek için kullandığımız karakterlerdir. Bunlardan en çok kullanılanları açıklıyoruz: :) ya da :o) Gülmek ya da gülümsemek anlamına gelir. :))) ya da :o))) Kahkahalarla güldüğümüzü anlatır. :( ya da :o( Üzüldüğümüzü belirten karakterdir. :((( ya da :o((( Ağladığımızı anlatır. ;) ya da ;o) Göz kırpma manasına gelen karakterdir. Bu smiley’lere yan tarafından baktığımızda zaten yüz şekillerini ifade ettiğini görürüz. Ayrıca yine özel ya da kanal muhabbetlerinde oldukça çok geçen bazı terimler vardır. Bunlar birçok kelime ya da cümlenin kısaltılmış halidir: lol: lots of laugh (çok güldüm, çok komik) slm: Selam mrb: Merhaba asl: Yaş/Cinsiyet/Şehir

(Size asl? diye soran bir kişi yaşınızı, cinsiyetinizi ve nereli olduğunuzu soruyordur. cevap olarak örneğin 17 yaşında Konya’ dan katılıyorsanız ve erkekseniz 17/m/Konya diyebilirsiniz.) m: Male (Erkek) f: Female (Kız) u?: Ya sen?

Son söz Bu notlarda irc servisini ve en çok kullanılan irc programı olan Mirc’in kullanımını anlatmaya çalıştım. Aşağıda Mirc’in programcısı Khaled Mardam-Bey’in Mirc’in help menüsünden alınmış sözlerini bulacaksınız:

The Author (and part-time Human Bean)

Greetings! :)

I am Khaled Mardam-Bey, I can be reached via email at [email protected].

One day, six years ago, in a small, quiet room by myself, I stood in front of a canvas, picked up a brush, and began to work on a painting, dabbling here and there, not really knowing what I was going to create, or how.

A few years later, I put my brush down for a moment to pause for breath, look around, and find that I'm now in a different room, a much bigger one, filled with all kinds of people, with colors and sounds, and with other paintings, bigger and smaller than mine; some of the people are standing in front of me, close to the canvas, touching and smudging it, others are behind me looking at my painting from a distance; some are standing right next to me, telling me which colors to use or how to hold my brush, and criticising me whenever I make a mistake; a few are working on parts of the painting all by themselves.

mIRC today is still a personal work for me, and I think I've managed to keep working on it in the same spirit as when it all started; a mixture of fun, learning, and contribution. I've spent the last few years being part of a remarkable community made up of people from all over our planet, and that, in no small way, is part of what has kept me enjoying it, and believing in it.

It hasn't been easy reconciling mIRC as a personal work with its public use; I've had to learn to treat some aspects of it impersonally, which I'm not happy about, eg. I now use a prewritten reply to emails that ask the most common questions; if I tried to answer every email, I'd have little time for anything else.

I've also had to learn to accept criticism, which is hard for something that's personal; but mIRC wouldn't be where it is today without help from many people over the years.

These days I still enjoy working on mIRC, I'm getting a bit more tired now, but I think there may be a year or two left in me yet. I still get nervous before releasing a new version, which is probably a good sign ;) I hope you enjoy it, and if you are able to register it, my thanks.

I hope that mIRC has had, and will continue to have, a part to play in the making of new friendships, in the keeping of old ones, in the fostering of peaceful communication, and in the increased understanding and respect of other people and cultures, and that it has had a positive effect on people's lives.

I hope you enjoy using mIRC as much as I enjoyed creating it.

Khaled -