Harika Canlilar 3b Tr

O K U Y U C U YA ● Bu kitapta ve di¤er çal›flmalar›m›zda evrim teorisinin çöküflüne özel bir yer ayr›lmas›n›n nedeni, bu teorinin her türlü din aleyhtar› felsefenin temelini oluflturmas›d›r. Yarat›l›fl› ve dolay›s›yla Allah'›n varl›¤›n› inkar eden Darwinizm, 140 y›ld›r pek çok insan›n iman›n› kaybetmesine ya da kuflkuya düflmesine neden olmufltur. Dolay›s›yla bu teorinin bir aldatmaca oldu¤unu gözler önüne sermek çok önemli bir imani görevdir. Bu önemli hizmetin tüm insanlar›m›za ulaflt›r›labilmesi ise zorunludur. Kimi okuyucular›m›z belki tek bir kitab›m›z› okuma imkan› bulabilir. Bu nedenle her kitab›m›zda bu konuya özet de olsa bir bölüm ayr›lmas› uygun görülmüfltür. ● Belirtilmesi gereken bir di¤er husus, bu kitaplar›n içeri¤i ile ilgilidir. Yazar›n tüm kitaplar›nda imani konular, Kuran ayetleri do¤rultusunda anlat›lmakta, insanlar Allah'›n ayetlerini ö¤renmeye ve yaflamaya davet edilmektedir. Allah'›n ayetleri ile ilgili tüm konular, okuyan›n akl›nda hiçbir flüphe veya soru iflareti b›rakmayacak flekilde aç›klanmaktad›r. ●

Bu anlat›m s›ras›nda kullan›lan samimi, sade ve ak›c› üslup ise kitaplar›n yediden yetmifle herkes taraf›ndan rahatça anlafl›lmas›n› sa¤lamaktad›r. Bu etkili ve yal›n anlat›m sayesinde, kitaplar "bir solukta okunan kitaplar" deyimine tam olarak uymaktad›r. Dini reddetme konusunda kesin bir tav›r sergileyen insanlar dahi, bu kitaplarda anlat›lan gerçeklerden etkilenmekte ve anlat›lanlar›n do¤rulu¤unu inkar edememektedirler.

● Bu kitap ve yazar›n di¤er eserleri, okuyucular taraf›ndan bizzat okunabilece¤i gibi, karfl›l›kl› bir sohbet ortam› fleklinde de okunabilir. Bu kitaplardan istifade etmek isteyen bir grup okuyucunun kitaplar› birarada okumalar›, konuyla ilgili kendi tefekkür ve tecrübelerini de birbirlerine aktarmalar› aç›s›ndan yararl› olacakt›r. ● Bunun yan›nda, sadece Allah r›zas› için yaz›lm›fl olan bu kitaplar›n tan›nmas›na ve okunmas›na katk›da bulunmak da büyük bir hizmet olacakt›r. Çünkü yazar›n tüm kitaplar›nda ispat ve ikna edici yön son derece güçlüdür. Bu sebeple dini anlatmak isteyenler için en etkili yöntem, bu kitaplar›n di¤er insanlar taraf›ndan da okunmas›n›n teflvik edilmesidir. ● Kitaplar›n arkas›na yazar›n di¤er eserlerinin tan›t›mlar›n›n eklenmesinin ise önemli sebepleri vard›r. Bu sayede kitab› eline alan kifli, yukar›da söz etti¤imiz özellikleri tafl›yan ve okumaktan hoflland›¤›n› umdu¤umuz bu kitapla ayn› vas›flara sahip daha birçok eser oldu¤unu görecektir. ‹mani ve siyasi konularda yararlanabilece¤i zengin bir kaynak birikiminin bulundu¤una flahit olacakt›r. ● Bu eserlerde, di¤er baz› eserlerde görülen, yazar›n flahsi kanaatlerine, flüpheli kaynaklara dayal› izahlara, mukaddesata karfl› gereken adaba ve sayg›ya dikkat edilmeyen üsluplara, burkuntu veren ümitsiz, flüpheci ve ye'se sürükleyen anlat›mlara rastlayamazs›n›z. Birinci Bask›: Aral›k 2001 ‹kinci Bask›: Aral›k 2004 Üçüncü Bask›: fiubat 2006

ARAfiTIRMA YAYINCILIK Talatpafla Mah. Emirgazi Caddesi ‹brahim Elmas ‹fl Merkezi A Blok Kat 4 Okmeydan› - ‹stanbul Tel: (0 212) 222 00 88 Bask›: Seçil Ofset 100 Y›l Mahallesi MAS-S‹T Matbaac›lar Sitesi 4. Cadde No: 77 Ba¤c›lar-‹stanbul Tel: (0 212) 629 06 15

www.harunyahya.org - www.harunyahya.net

ÇOCUKLAR HİÇ DÜŞÜNDÜNÜZ MÜ? .3.

harika canlılar HARUN YAHYA

YAZAR ve ESERLER‹ HAKKINDA Harun Yahya müstear ismini kullanan yazar Adnan Oktar, 1956 y›l›nda Ankara'da do¤du. ‹lk, orta ve lise ö¤renimini Ankara'da tamamlad›. Daha sonra ‹stanbul Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde ve ‹stanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde ö¤renim gördü. 1980'li y›llardan bu yana, imani, bilimsel ve siyasi konularda pek çok eser haz›rlad›. Bunlar›n yan› s›ra, yazar›n evrimcilerin sahtekarl›klar›n›, iddialar›n›n geçersizli¤ini ve Darwinizm'in kanl› ideolojilerle olan karanl›k ba¤lant›lar›n› ortaya koyan çok önemli eserleri bulunmaktad›r. Harun Yahya'n›n eserleri yaklafl›k 30.000 resmin yer ald›¤› toplam 45.000 sayfal›k bir külliyatt›r ve bu külliyat 41 farkl› dile çevrilmifltir. Yazar›n müstear ismi, inkarc› düflünceye karfl› mücadele eden iki peygamberin hat›ralar›na hürmeten, isimlerini yad etmek için Harun ve Yahya isimlerinden oluflturulmufltur. Yazar taraf›ndan kitaplar›n kapa¤›nda Resulullah'›n mührünün kullan›lm›fl olmas›n›n sembolik anlam› ise, kitaplar›n içeri¤i ile ilgilidir. Bu mühür, Kuran-› Kerim'in Allah'›n son kitab› ve son sözü, Peygamberimiz (sav)'in de hatem-ül enbiya olmas›n› remzetmektedir. Yazar da, yay›nlad›¤› tüm çal›flmalar›nda, Kuran'› ve Resulullah'›n sünnetini kendine rehber edinmifltir. Bu suretle, inkarc› düflünce sistemlerinin tüm temel iddialar›n› tek tek çürütmeyi ve dine karfl› yöneltilen itirazlar› tam olarak susturacak "son söz"ü söylemeyi hedeflemektedir. Çok büyük bir hikmet ve kemal sahibi olan Resulullah'›n mührü, bu son sözü söyleme niyetinin bir duas› olarak kullan›lm›flt›r. Yazar›n tüm çal›flmalar›ndaki ortak hedef, Kuran'›n tebli¤ini dünyaya ulaflt›rmak, böylelikle insanlar› Allah'›n varl›¤›, birli¤i ve ahiret gibi temel imani konular üzerinde düflünmeye sevk etmek ve inkarc› sistemlerin çürük temellerini ve sapk›n uygulamalar›n› gözler önüne sermektir. Nitekim Harun Yahya'n›n eserleri Hindistan'dan Amerika'ya, ‹ngiltere'den Endonezya'ya, Polonya'dan Bosna Hersek'e, ‹spanya'dan Brezilya'ya, Malezya'dan ‹talya'ya, Fransa'dan Bulgaristan'a ve Rusya'ya kadar dünyan›n daha pek çok ülkesinde be¤eniyle okunmaktad›r. ‹ngilizce, Frans›zca, Almanca, ‹talyanca, ‹spanyolca, Portekizce, Urduca, Arapça, Arnavutça, Rusça, Boflnakça, Uygurca, Endonezyaca, Malayca, Bengoli, S›rpça, Bulgarca, Çince, Kishwahili (Tanzanya'da kullan›l›yor), Hausa (Afrika'da yayg›n olarak kullan›l›yor), Dhivelhi

(Mauritus'ta kullan›l›yor), Danimarkaca ve ‹sveçce gibi pek çok dile çevrilen eserler, yurt d›fl›nda genifl bir okuyucu kitlesi taraf›ndan takip edilmektedir. Dünyan›n dört bir yan›nda ola¤anüstü takdir toplayan bu eserler pek çok insan›n iman etmesine, pek ço¤unun da iman›nda derinleflmesine vesile olmaktad›r. Kitaplar› okuyan, inceleyen her kifli, bu eserlerdeki hikmetli, özlü, kolay anlafl›l›r ve samimi üslubun, ak›lc› ve ilmi yaklafl›m›n fark›na varmaktad›r. Bu eserler süratli etki etme, kesin netice verme, itiraz edilemezlik, çürütülemezlik özellikleri tafl›maktad›r. Bu eserleri okuyan ve üzerinde ciddi biçimde düflünen insanlar›n, art›k materyalist felsefeyi, ateizmi ve di¤er sapk›n görüfl ve felsefelerin hiçbirini samimi olarak savunabilmeleri mümkün de¤ildir. Bundan sonra savunsalar da ancak duygusal bir inatla savunacaklard›r, çünkü fikri dayanaklar› çürütülmüfltür. Ça¤›m›zdaki tüm inkarc› ak›mlar, Harun Yahya külliyat› karfl›s›nda fikren ma¤lup olmufllard›r. Kuflkusuz bu özellikler, Kuran'›n hikmet ve anlat›m çarp›c›l›¤›ndan kaynaklanmaktad›r. Yazar›n kendisi bu eserlerden dolay› bir övünme içinde de¤ildir, yaln›zca Allah'›n hidayetine vesile olmaya niyet etmifltir. Ayr›ca bu eserlerin bas›m›nda ve yay›nlanmas›nda herhangi bir maddi kazanç hedeflenmemektedir. Bu gerçekler göz önünde bulunduruldu¤unda, insanlar›n görmediklerini görmelerini sa¤layan, hidayetlerine vesile olan bu eserlerin okunmas›n› teflvik etmenin de, çok önemli bir hizmet oldu¤u ortaya ç›kmaktad›r. Bu de¤erli eserleri tan›tmak yerine, insanlar›n zihinlerini buland›ran, fikri karmafla meydana getiren, kuflku ve tereddütleri da¤›tmada, iman› kurtarmada güçlü ve keskin bir etkisi olmad›¤› genel tecrübe ile sabit olan kitaplar› yaymak ise, emek ve zaman kayb›na neden olacakt›r. ‹man› kurtarma amac›ndan ziyade, yazar›n›n edebi gücünü vurgulamaya yönelik eserlerde bu etkinin elde edilemeyece¤i aç›kt›r. Bu konuda kuflkusu olanlar varsa, Harun Yahya'n›n eserlerinin tek amac›n›n dinsizli¤i çürütmek ve Kuran ahlak›n› yaymak oldu¤unu, bu hizmetteki etki, baflar› ve samimiyetin aç›kça görüldü¤ünü okuyucular›n genel kanaatinden anlayabilirler. Bilinmelidir ki, dünya üzerindeki zulüm ve karmaflalar›n, Müslümanlar›n çektikleri eziyetlerin temel sebebi dinsizli¤in fikri hakimiyetidir. Bunlardan kurtulman›n yolu ise, dinsizli¤in fikren ma¤lup edilmesi, iman hakikatlerinin ortaya konmas› ve Kuran ahlak›n›n, insanlar›n kavray›p yaflayabilecekleri flekilde anlat›lmas›d›r. Dünyan›n günden güne daha fazla içine çekilmek istendi¤i zulüm, fesat ve kargafla ortam› dikkate al›nd›¤›nda bu hizmetin elden geldi¤ince h›zl› ve etkili bir biçimde yap›lmas› gerekti¤i aç›kt›r. Aksi halde çok geç kal›nabilir. Bu önemli hizmette öncü rolü üstlenmifl olan Harun Yahya Külliyat›, Allah'›n izniyle, 21. yüzy›lda dünya insanlar›n› Kuran'da tarif edilen huzur ve bar›fla, do¤ruluk ve adalete, güzellik ve mutlulu¤a tafl›maya bir vesile olacakt›r.

6 G‹R‹fi 8 GÖKDELEN ‹NfiA EDEN KÖR TERM‹TLER 12 HAYVANLARIN GÜVENL‹K ÖNLEMLER‹ 16

CANLILAR

KARINCANIN GÖZLER‹NDEK‹ PUSULA 20 KARINCA VE KUfiUN HAR‹KA ‹fiB‹RL‹⁄‹ 24 KÜÇÜK MÜHEND‹S KUfiLAR 29 KIfi GÜVES‹NDEK‹ ISINMA S‹STEM‹ 32 SOMON BALI⁄I YOLUNU NASIL BULUYOR? 35 BALIKLAR SUDA NASIL YAfiARLAR? 40 MACAWLARIN K‹MYA B‹LG‹LER‹ NEREDEN GEL‹YOR? 44 ÖRÜMCEK A⁄LARINDAK‹ MÜHEND‹SL‹K 47 ‹LG‹NÇ B‹R CANLI: NAUTILUS 50 F‹Z‹K KURALLARINI B‹LEN KELEBEKLER 53 NÖBETÇ‹ BABA YAYIN BALI⁄I 55

HAR‹KA

IfiIK SAÇAN CANLILARIN ÖZELL‹KLER‹N‹ B‹L‹YOR MUSUNUZ? 57 IfiIK ÜRETEN DEN‹ZALTI CANLILARI 61 PAPA⁄AN BALI⁄ININ UYKU TULUMU 64 AKREP BALIKLARININ USTA KAMUFLAJI 67 DEN‹ZATLARININ ‹LG‹NÇ ÖZELL‹KLER‹ 70 UÇUfi MAK‹NELER‹ YUSUFÇUKLAR 72 SUALTINDAK‹ BARINAKLAR MERCANLAR 75 ÇÖLDEK‹ YAfiAM 78 GAZELLER‹N ÖZEL SO⁄UTMA S‹STEM‹ 81

7 A⁄AÇKAKANLARIN DAYANIKLILI⁄I 83 BÜYÜK YANAKLI SEV‹ML‹ S‹NCAP 86 DÜNYANIN EN UZUN KANATLI KUfiU ALBATROS 87 SÜSLEME SANATÇISI ÇARDAK KUfiU 90

ALAKARGANIN GÜÇLÜ HAFIZASI 95 HAYVANLAR ALEM‹N‹N ZIRHLI TANKLARI 96 GECE KARANLI⁄INDA B‹LE UÇAB‹LEN GÖÇMEN KUfiLAR 97 DEN‹ZLER‹N TEM‹ZL‹K ‹fiÇ‹LER‹ 100 GÜRÜLTÜCÜ A⁄USTOS BÖCE⁄‹ 102 TEM‹ZL‹KÇ‹ KUfiLAR 103

HAR‹KA

YAVRULARI ‹Ç‹N TEMEL KAZAN KUfiLAR 92

SU ÜSTÜNDE YÜRÜYEN GÖLCÜK KAYAKÇISI 104

KIRMIZI DUDAKLI YÜRÜYEN BALIK 106 RENGARENK BALIKÇIL KUfiLARI 107 1 AY SUSUZ YAfiAYAB‹LEN MUHABBET KUfiLARI 108 KUfi TÜYLER‹N‹N YAPISI 110 KUfiLARIN SÜZÜLME TEKN‹KLER‹ 114 SUYU MAKAS G‹B‹ KESEN SU KUfiU 116 JET MOTORLARI G‹B‹ HAREKET EDEN MÜREKKEP BALIKLARI 119 YABAN KAZLARI 122 BENZERS‹Z B‹R GÜVENL‹K S‹STEM‹ 123 SONUÇ 125

CANLILAR

YAPIfiKAN VANTUZ BALIKLARI 105

8 G‹R‹fi Yeryüzünde bildi¤imiz ya da bilmedi¤imiz sa-

CANLILAR

y›s›z canl› türü yaflar. Hergün karfl›laflt›¤›m›z kedi köpek gibi sevimli dostlar›m›zdan balta girmemifl ormanlarda yaflayanlara kadar, her hayvan›n kendine özgü harika özellikleri, hayret verici yetenekleri vard›r. Örne¤in ar›lar› tan›d›kça nas›l olup da bu kadar kusursuz petekler ördüklerine, matematikçiler gibi hesaplar yapt›klar›na flafl›r›r›z. Timsahlar›n ya da arslanlar›n yavrular›na olan düflkünlüklerini gördükçe nas›l olup da bu vahfli hayvanlar›n bu kadar flefkatli davrand›klar›n› düflünürüz. Hiç durmadan binlerce kilometrelik yol aflarak göç eden küçücük

HAR‹KA

kufllar›n bu zor ifli nas›l baflard›klar› sorusunun cevab›n› bulmaya çal›fl›r›z. Biraz daha detayl› bilgiler edindikçe hayretimiz giderek artar. Her canl›n›n farkl› bir vücut yap›s› vard›r. Kimi uçarak, kimi yüzerek yaflam›n› sürdürür. Örne¤in bal›klar tam denizde ihtiyaç duyacaklar› flekilde bir vücut yap›s›na sahiptirler. Su alt›nda yaflamalar›n› sa¤layacak ci¤erleri, gözleri ve derileri vard›r. Kufllar›n akci¤erleri ve tüyleri de uçmalar›n› sa¤layacak bir yap›dad›r. Elbette ki bu yeteneklere ya da ola¤anüstü ifller baflarmalar›n› sa¤la-

9 yan vücut yap›lar›na canl›lar kendi kendilerine sahip olmam›fllard›r. Birbirinden hayret verici iflleri yapmay› akledenler canl›lar›n kendileri de¤ildir. Yapalar. Yapt›klar› herfleyi onlara ö¤reten biri olmasa, bütün bunlar› bilmeleri mümkün de¤ildir. Ayr›ca ihtiyaçlar› olan vücut yap›lar›n› onlar için var eden ve vücutlar›na yerlefltiren biri olmal›d›r. Sahip olduklar› herfleyi onlara veren, üstün ak›l ve güç sahibi olan Allah't›r. Bizi ve di¤er bütün canl›lar› Rabbimiz en güzel flekilde yaratm›flt›r.

lar bunun tam tersini söylerler. Bu kiflilerin, canl›lar›n, bütün harika özelliklere tesadüfen sahip olduklar›n› iddia ettiklerini biliyor muydunuz? Ve bu saçma iddialar›n›n tümüne "evrim teorisi" ad›n› verdiklerini hiç duymufl muydunuz? Üstelik bütün bilim dallar›, evrim teorisinin iddialar›n›n yalan oldu¤unu ortaya ç›kard›¤› halde, bu kifliler, yine de bu saçma iddiay› savunmaktan vazgeçmemektedirler.

CANLILAR

Siz bunlar› çok iyi biliyorsunuz belki, ama baz› insan-

HAR‹KA

caklar› iflleri tesadüfen ö¤renmifl de olamaz-

HAR‹KA

CANLILAR

10

Bu kitapta size canl›lardaki harika özellikleri anlataca¤›z. Ayn› zamanda evrimcilerin iddialar›ndan örnekler vererek, ne kadar mant›ks›z bir teoriye inand›klar›n› da gösterece¤iz. Bunlar› okudukça evrim teorisine inanan profesörlerin, mühendislerin, bilim adamlar›n›n nas›l olup da bu kadar yanl›fl düflünebildiklerine çok flafl›racaks›n›z. (Evrimcilerle ilgili daha detayl› bilgileri "Çocuklar Darwin Yalan Söyledi" adl› kitab›m›zda da okuyabilirsiniz.) Canl›larla ilgili bilgiler ciltler dolusu kitaba s›¤mayacak kadar çoktur. Biz burada sadece baz› örnekleri anlataca¤›z. Ancak bu az say›da örnekle bile bizler için bu sevimli ve güzel canl›lar› yaratan Allah'›n büyüklü¤ünü ve bizleri ne kadar çok sevdi¤ini daha iyi anlayacaks›n›z. Ö¤rendiklerinizi sürekli düflünecek ve baflkalar›na da anlatmak için sab›rs›zlanacaks›n›z.

11 O Allah ki, yaratand›r, (en güzel bir biçimde) kusursuzca var edendir, 'flekil ve suret' verendir. En güzel isimler O'nundur. Göklerde ve yerde olanlar›n tümü O'nu tesbih etmektedir. O, Aziz, Hakimdir.

HAR‹KA

(Haflr Suresi, 24)

CANLILAR

12

CANLILAR

GÖKDELEN ‹NfiA EDEN KÖR TERM‹TLER Termitler kar›nca kadar küçük böceklerdir, ama buna ra¤men çok beceriklidirler. Örne¤in resimde gördü¤ünüz kuleye benzeyen yüksek yuvalar› bu küçücük canl›lar yaparlar. D›fl görünüfllerine bakarak bunlar›n basit yuvalar olduklar›n› sak›n düflünmeyin. Çünkü termitler yuvalar›n› bir plana göre yaparlar. Özel çocuk odalar›, mantar üretme bölümleri ve kraliçe odas› termitlerin yuvalar›ndaki parçalardan birkaç›d›r. En önemlisi de termit yuvalar›nda çok özel bir havaland›rma sistemi vard›r. Çünkü derileri çok ince olan termitlerin nemli havaya ihti-

HAR‹KA

yaçlar› vard›r. Bunun için yuva içi s›cakl›¤›n› ve nemi belli bir oranda tutmalar› gerekir. Aksi durumda termitler ölürler. Özel kanallarla havay› yuvan›n içinde dolaflt›rarak ve yer alt›nda açt›klar› tünellerden gelen suyu kullanarak s›cakl›¤› ve nemi ayarlarlar.

13 Bunun ne kadar zor bir ifllem oldu¤una, bütün bunlar› yapmak için termitlerin pek çok fleyi ayn› anda düflünerek, çok planl› hareket etmeleri gerekti¤ine dikkat ettiniz de¤il mi? Üstelik burada anlatt›klar›m›z termitlerin yapt›klar› çok say›da iflin yaln›zca çok

Termitlerin özelliklerinden bir tanesi de yüksekli¤i kimi zaman 7 metreye kadar ulaflan yuvalar›n› çok iyi korumalar›d›r. Yuvan›n duvarlar›nda bir delik aç›ld›¤›nda hemen alarm verilir. Nöbetçiler bafllar›n› duvarlara vurarak tehlike uyar›s› verirler ve durumu koloninin bütün üyelerine bildirirler. Bunun üzerine larvalar korumaya al›n›r ve yuvan›n daha güvenli bölgelerine götürülürler. Kral ve kraliçenin bulundu¤u odan›n giriflleri de h›zla örülen du-

HAR‹KA

k›sa bir özetidir.

varlarla kapat›l›r. Y›k›lan bölüm hemen asker termitler taraf›nler. Birkaç saat içinde y›k›lm›fl olan bölümün üzeri bir y›¤›nla kapat›l›r. Sonra içerideki bölmelerin inflaat› bafllar. Termitler çok planl› hareket ederler ve hiç kar›fl›kl›k ç›kmadan herkes üzerine düflen görevi yapar. Termitlerin çok k›sa bir süre içinde bütün bunlar› yapabilmeleri bize aralar›nda kusursuz bir haberleflmenin oldu¤unu da gösterir. Ancak termitlerle ilgili çok daha flafl›rt›c› bir bilgi vard›r: Bütün bu düzeni kuran, gökdelen denilebilecek yuvalar infla eden, yuvalar›n› korumak için güvenlik önlemleri alan termitler KÖR CANLILARDIR.

CANLILAR

dan sar›l›r. Onlar›, duvar› onaracak malzemeyi tafl›yan iflçiler iz-

14 Bütün bunlar› yaparken hiçbir fley görmezler. Peki bu canl›lar nas›l bu kadar becerikli olmakta, nas›l planlar kurmaktad›rlar? ‹flte bu gibi sorulara evrimciler "tesadüfen" cevab›n› verirler. An-

CANLILAR

cak bu yanl›fl bir cevapt›r. Çünkü termitlerin yuvalar›ndaki düzenin tek bir parças› örne¤in kurduklar› havaland›rma kanallar› bile böyle bir sistemin tesadüfen oluflamayaca¤›n› bize kan›tlamak için yeterlidir. Yuvadaki mükemmel düzeni ve bütün ifllerin kar›fl›kl›k ç›kmadan yürütülmesini elbette ki kör termitler kendi kendilerine de sa¤layamazlar. Neler yapacaklar› onlara ö¤retilmektedir. Allah Kuran ayetlerinde baz› hayvanlardan örnekler vererek bunlar üzerinde düflünmemizi istemifltir. Örne¤in Nahl Suresi'nde balar›s› örnek verilmektedir. Ayr›ca ayette bizim için bal üreten ar›lara, neler yapacaklar›n› Rabbimiz’in ö¤retti¤i haber

HAR‹KA

verilmektedir. Ayetler flöyledir: Rabbin balar›s›na vahyetti: Da¤larda, a¤açlarda ve onlar›n kurduklar› çardaklarda kendine evler edin. Sonra meyvelerin tü münden ye, böylece Rabbinin sana kolaylaflt›rd›¤› yollarda yü rü-uçuver. Onlar›n kar›nlar›ndan türlü renklerde flerbetler ç›kar, onda insanlar için bir flifa vard›r. fiüphesiz düflünen bir topluluk için gerçekten bunda bir ayet vard›r. (Nahl Suresi, 68-69)

15 Ey insanlar, Allah'›n üzerinizdeki nimetini an›n. Gökten ve yerden sizi r›z›kland›ran Allah'›n d›fl›nda Öyleyse nas›l olur da çevriliyorsunuz? (Fat›r Suresi, 3)

Ayette örnek olarak verilen ar›lar gibi termitler

HAR‹KA

bir baflka Yarat›c› var m›? O'ndan baflka ‹lah yoktur.

de Allah'›n kendilerine gibi yaflarlar. Önlerini dahi görmeyen bu canl›lar›n aras›nda kusursuz bir haberleflme var eden, onlara neler yapacaklar›n› ö¤reten, yuvada yaflayan milyonlarca termitin her birinin kendine düflen görevi yapmas›n› sa¤layan Rabbimiz’dir.

CANLILAR

ö¤retti¤i yani vahyetti¤i

16

CANLILAR

HAYVANLARIN GÜVENL‹K ÖNLEMLER‹ Allah'›n do¤ada yaratt›¤› harikalardan biri de, canl›lar›n kendilerini korumak için ald›klar› güvenlik önlemleridir. Birçok canl› kendilerine gelebilecek zararlar› çok iyi tahmin edip, çok de¤iflik korunma yöntemleri üretecek yeteneklere sahiptir. Örne¤in biraz önce anlatt›¤›m›z termitler, yuvalar›n›n duvarlar›n› kazmayla bile k›r›lamayacak kadar kal›n ve sert yaparlar. Dokumac› kufllar ise yuvalar›n›n girifllerini bafl düflmanlar› olan y›lanlar›n içeri girmesini engelleyecek flekilde infla ederler. Baz› örümcekler de yuvalar›n›n içinde çeflitli odac›klar yapar ve içeri girmeyi baflaran di¤er hayvanlar›

HAR‹KA

bu odac›klarda hapsederler. Ar›lar›n yuvalar› da özel bir koruma alt›ndad›r. Kovan›n bekçili¤i ile görevlendirilmifl olan ar›lar, kovana kendi kolonilerinin üyelerinden baflka hiç kimseyi almazlar. Nöbetçi ar›n›n yerinden ayr›lmas› durumunda ise hemen baflka bir iflçi ar› gelir ve kovan kap›s›ndaki nöbeti devral›r. Üstelik nöbetçi ar›lar bu koruma ifllemini kendi canlar› pahas›na yaparlar.

17

HAR‹KA

düflmanlar›n›n içeri girmesini engelleyecek yuvalar örerler. Termitlerin yandaki kule benzeri ve üstteki mantar flekilli yuvalar› ise bir kale gibi sa¤lamd›r.

CANLILAR

Resimlerde gördü¤ünüz kufllar

HAR‹KA

CANLILAR

18

Kunduzlar suyun önünü kendi yapt›klar› özel bir barajla keserek mükemmel yuvalar yaparlar.

19 Kunduzlar da yuvalar›n› su alt›na infla ederler. Bu yuvalara girebilmek için sadece yuvay› yapan kunduzun bildi¤i gizli bir tünelden geçmek gerekir. Tünelin sonunda kunduzlar›n yavrular› ile birlikte yaflad›klar› gizli odaya ulafl›l›r.

korunmak için nas›l etkili yöntemler kulland›klar›n› anlamam›z için yeterlidir. Ayr›ca dikkat ettiyseniz, düflmanlar farkl› cinsten canl›lar da olabilmektedir. Buna ra¤men bütün canl›lar düflmanlar›n› çok iyi tan›makta ve onlar› engelleyecek flekilde güvenlik önlemleri alabilmektedirler. Bir termitin ya da bir kuflun -akl› olmamas›na ra¤men- baflka bir canl›n›n özelliklerini bilmesi çok hayret vericidir.

n›z, daha önce hiç görmedi¤iniz bir hayvan›n ne gibi özellikleri oldu¤unu bakar bakmaz anlayabilir misiniz? Ne yer, nas›l avlan›r, neden korkar bilebilir misiniz? Tabi ki hay›r. Bunlar› bilmeniz için ya bir kitab› aç›p bu canl›yla ilgili bilgileri okuman›z ya da birinin size bu canl›n›n özelliklerini anlatmas› gerekir. Peki öyleyse hayvanlar nas›l olup da baflka canl›lar hakk›nda bilgi sahibi olurlar? Önce düflmanlar›n›n hangi hayvan oldu¤unu bulup, onun davran›fllar› ve avlanma yöntemleri hakk›nda araflt›rma yap›yor olabilirler mi? Sonra da buna göre nas›l önlem almalar› gerekti¤ini düflünüyor olabilirler mi? Elbette ki olamazlar. Hiçbir hayvan araflt›rma yapacak bir akla ve yetene¤e sahip de¤ildir. Hayvanlar›n düflmanlar› hakk›nda tesadüfen bilgi sahibi olduklar›n› düflünmek de çok mant›ks›z ve saçmad›r. Çünkü ilk

CANLILAR

Bunu daha iyi anlamak için kendinizi düflünün. Hiç tan›mad›¤›-

HAR‹KA

Bu birkaç örnek bile canl›lar›n ne kadar ak›ll› davrand›klar›n›,

20 denemelerinde baflar›s›z olmalar› demek bu canl›lar›n ölmesi demektir. Hayvanlar›n kulland›klar› güvenlik sistemlerini en mükemmel fle-

CANLILAR

kilde belirleyen ve onlara gerekenleri yapt›ran flüphesiz Allah't›r. Sadece çevremize bakt›¤›m›zda gördü¤ümüz canl›lar›n de¤il, tüm dünyada yaflayan canl›lar›n ayn› ak›lc› davran›fllar› yap›yor olmas› da bize Rabbimiz’in sonsuz akl›n› ve gücünü kan›tlar.

KARINCANIN GÖZLER‹NDEK‹ PUSULA Bulundu¤umuz yerden baflka bir ülkeye ya da baflka bir flehre gi-

HAR‹KA

derken yönümüzü bulmam›z› sa¤layacak yard›mc›lara ihtiyac›m›z vard›r. Özellikle de gitti¤imiz yer hiç bilmedi¤imiz bir yer ise mutlaka bir pusulam›z, bir de haritam›z olmas› gerekir. Harita insana nerede oldu¤unu, pusulaysa nereye gidece¤ini gösterir. Biz bunlar› kullanarak ve bilen kimselere dan›flarak yolumuzu buluruz ve kaybolmay›z. Peki di¤er canl›lar›n yönlerini nas›l bulduklar›n› hiç düflünmüfl müydünüz? Örne¤in bir çölde yiyecek arayan kar›ncan›n yuvas›na her seferinde nas›l geri döndü¤ü hiç akl›n›za gelmifl miydi? Tunus'un Akdeniz k›y›s›nda yaflayan siyah çöl kar›ncas› (yandaki resimde görülen) çölde yuva yapan canl›lardan biridir. Bu kar›nca türü ne pusula ne de harita kullanmamas›na ra¤men uç-

21 suz bucaks›z çölde yönünü her zaman hatas›z olarak belirleyebilir ve yuvas›na geri dönebilir. Çöllerde s›cakl›k sabah güneflinin yükselmesiyle birlikte 70 dereceye kadar yükselir. Kar›nca da çöl kumunun bu muazzam s›carak 200 metre uza¤a kadar varabilen bir alanda s›k s›k durarak ve oldu¤u yerde dönerek dolambaçl› bir yol izler. Bu yolu haritada görebilirsiniz. Ancak bu zikzaklar yüzünden kar›ncan›n kaybolaca¤›n› düflünmeyin. Çünkü kar›nca, yiyece¤ini buldu¤u an-

besin arad›¤› yol

yuva

yuvaya dönüfl yolu

Yandaki küçük kar›nca pusula kullanmadan çölde yolunu bulur. Yukar›daki haritada ise bu kar›ncan›n izledi¤i yolu görüyorsunuz.

CANLILAR

kar›ncan›n

HAR‹KA

¤›nda yuvas›ndan besin aramak için ç›kar. Yuvas›ndan bafllaya-

22 da, hemen yuvas›na do¤ru, düz çizgi fleklinde bir yol izleyerek geri döner. Kar›ncan›n bu yolculu¤u kendi boyutlar› ile k›yasland›¤›nda, bir insan›n çölde 35-40 km dolaflt›ktan sonra bafllad›¤›

CANLILAR

noktaya dümdüz bir yoldan dönmeyi baflarmas› gibidir. Peki kar›nca bir insan için neredeyse imkans›z olan bu ifli nas›l baflar›r? Kar›nca, etraf›ndaki cisimlere bakarak yön belirliyor olamaz. Öncelikle çölde yön belirlemeye yarayacak a¤aç, kaya, akarsu ya da göl gibi iflaretler yok denecek kadar azd›r. Her tarafta sadece kum vard›r. Ki bunlar olsa da bir fley de¤iflmeyecektir; çünkü kar›ncan›n bunlar› akl›nda tutup, yerlerini ezberleyip sonra yön belirlemek için kullanmas› mümkün de¤ildir. Bu flekilde düflünüldü¤ünde, kar›ncan›n baflard›¤› iflin önemi daha iyi anlafl›lacakt›r. Kar›nca bu zor ifli kendisine verilmifl olan özel vücut yap›s› sayesinde baflarmaktad›r.

HAR‹KA

Kar›ncan›n gözlerinde özel bir yön tayin sistemi vard›r. Allah'›n onun gözlerine yerlefltirdi¤i bu sistem bütün yön bulma aletlerinden üstündür. Çünkü bizim göremedi¤imiz baz› ›fl›nlar› görebilen kar›nca, bunlar› kullanarak çevresine bakt›¤› anda yön tayi-

23 Allah'›n d›fl›nda, kendileri için göklerden ve yerden hiçbir r›zka, hiçbir fleye malik olmayan Art›k Allah'a benzerler aramaya kalk›flmay›n; çünkü Allah bilir, siz ise bilmezsiniz. (Nahl Suresi, 73-74)

ni yapabilir, kuzey neresi, güney neresi anlayabilir. Bu sayede yu-

HAR‹KA

ve buna güçleri yetmeyen fleylere mi tap›yorlar?

vas›n›n ne tarafta oldu¤unu tahmin edebilen hayvan geri döner-

‹nsanlar ›fl›¤›n özelliklerinden çok yak›n bir dönemde haberdar olmufllard›r. Ancak kar›nca ›fl›¤›n insanlar›n bilmedi¤i bir özelli¤ini do¤du¤u andan itibaren bilmekte ve kullanmaktad›r. fiüphesiz bu kar›nca türünün gözleri gibi kusursuz bir yap› rastgele tesadüflerle aç›klanamaz. Kar›ncan›n ilk ortaya ç›kt›¤› andan itibaren bu özellikte gözlere sahip olmas› gerekmektedir. Yoksa çöl s›ca¤›nda geri dönemeyece¤i için yaflamas› da mümkün olmayacakt›r. Tüm çöl kar›ncalar› dünyadaki ilk günlerinden itibaren flu andaki gözlerine sahiptir. Bu gözleri onlar için üstün ilim sahibi olan Allah yaratm›flt›r.

CANLILAR

ken hiçbir zorluk çekmez.

24

CANLILAR

KARINCA VE KUfiUN HAR‹KA ‹fiB‹RL‹⁄‹ Yaflad›¤›m›z her yerde sa¤l›¤›m›z› tehdit eden ve bizi hasta eden mikroplar vard›r. Bu mikroplar bizim için oldu¤u kadar di¤er canl›lar için de bir tehlike oluflturur. Bu nedenle t›pk› bizim gibi bu canl›lar›n da kendilerini korumalar› gerekmektedir. Zaten canl›lar› inceledi¤imizde mikroplardan korunmak için baz› yöntemler kulland›klar›n› görürüz. Örne¤in kar›ncalar kendilerini korumak için bir tür asitli madde üretirler. Bu madde mikroplar› etkisiz hale getirir. Sonra da bu asitli maddeyi kendi vücutlar›na ve yuvalar›n›n duvarlar›na sürerler. Yani sadece kendilerinin de¤il, yaflad›klar› yuvan›n da mikroplardan ar›nmas› gerekti¤ini

HAR‹KA

çok iyi bilirler. Acaba küçücük bir kar›nca bütün bunlar› nas›l akletmektedir? fiüphesiz bu, kendi akl›n›n ve gücünün yetece¤i bir fley de¤ildir. Bir kar›nca, mikrobun ne oldu¤unu bilmedi¤i gibi ondan korunmas› gerekti¤ini de bilemez. fiöyle bir düflünürsek; kar›nca önce mikrobu tahlil etmeli, sonra da onu zarars›z hale getirecek maddeyi bulmal›d›r. Peki bu maddeyi nas›l tespit etmifl olabilir? Birlikte düflünelim. ‹nsanlar baz› mikroplardan korunmak için afl› olurlar, ama bu afl›lar laboratuvar-

25

HAR‹KA verece¤ini bilip, ona göre önlem al›rlar. Bir tür asit üretir ve mikroplar› etkisiz hale getirirler. Bütün bunlar› yapmay› kar›ncalara ilham eden Allah't›r.

CANLILAR

Küçücük canl›lar olan kar›ncalar mikroplar›n kendilerine zarar

26 larda birçok araflt›rma ve deneyden sonra üretilmektedir. Üstelik bütün bunlar› uzman kifliler yapmaktad›r. Aksi takdirde afl› hiçbir ifle yaramaz, hatta zarar verici bile olabilir. Kar›ncalar›n ise

HAR‹KA

CANLILAR

ne böyle bir bilgileri vard›r ne de bu konuda e¤itim alm›fllard›r. Bir laboratuvara gidip araflt›rma yapma gibi bir durumlar› da yoktur. Böyle bir fleyi düflünmek bile çok mant›ks›zd›r. Kar›ncalar›n bütün bunlar› bilerek dünyaya geldikleri çok aç›kt›r. Kar›ncaya bu bilgileri üstün bir güç sahibi ö¤retmektedir. Alemlerin Rabbi ve herfleyin Yarat›c›s› olan Allah kar›ncaya mikroplardan korunmay› ilham etmekte yani ö¤retmektedir. Mikroplardan korunmas› gereken canl›lara baflka bir örnek olarak kufllar› ele alal›m. Mikroplar kufllara da rahats›zl›k verirler ancak onlar›n vücutlar›nda kar›ncalar gibi koruyucu maddeler üretecek sistemler yoktur. Bu nedenle kufllar da bu mikrop sorun-

27 lar›na farkl› ve çok ak›ll›ca bir çözüm bulmufllard›r. Kar›ncalar›n yuvalar›na gider ve yuvan›n üzerine uzanarak kar›ncalar›n gelip tüylerinin aras›na girmesini beklerler. Yemek arayan kar›ncalar kuflun tüyleri aras›nda dolafl›rlar ve bu s›rada mikroplar› öldüren dalanarak mikroplardan temizlenmifl olur. Peki kufllar kar›ncalar›n böyle bir madde üretti¤ini ve bu maddenin kendi vücutlar›ndaki mikroplar› yok edece¤ini nereden bilirler? Kar›ncalar›n böyle bir korunma sistemlerinin oldu¤unu insanlar birçok araflt›rmadan sonra keflfetmifltir. Ve hayvanlar konusunda uzman olan kifliler d›fl›ndaki birçok insan hala bu bilgiden habersizdir. Siz de büyük bir ihtimalle bu bilgiyi bu kitab› okuyun-

HAR‹KA

madde de kuflun tüylerine bulafl›r. Böylece kufl bu maddeden fay-

ca ö¤renmiflsinizdir. Ancak kufllar kar›ncalar›n bu özelli¤ini ilk ler. Üstelik bunu onlara ö¤reten biri olmamas›na ra¤men ihtiyaç duyduklar› ilk anda, kar›ncalar› kullanarak kendilerini mikroplardan ar›nd›rabilmektedirler. Kar›ncan›n vücudunda üretilen bir maddeyi

CANLILAR

do¤duklar› andan itibaren bilmektedir-

28 Sizin yarat›l›fl›n›zda ve türetip-yayd›¤›

HAR‹KA

CANLILAR

canl›larda kesin bilgiyle inanan bir kavim için ayetler vard›r. (Casiye Suresi, 4)

kufllar›n tan›malar› ve bunu nas›l kullanacaklar›n› bilmeleri bizi tek bir gerçe¤e götürür. Bu bilgiyi her iki canl›ya da ö¤reten Allah't›r. Allah her canl›n›n Kendi emrinde oldu¤unu bir ayette bize flöyle bildirmifltir: ... Hay›r, göklerde ve yerde her ne varsa O'nundur, tümü O'na gönülden boyun e¤mifllerdir. (Bakara Suresi, 116)

29 KÜÇÜK MÜHEND‹S KUfiLAR A¤açlar›n üstünde ya da çat› aralar›nda, kimi zaman da balkosünüzdür. Bunlar sadece sizin tan›d›¤›n›z birkaç kufl türünün yuvalar›d›r. Ama dünya üzerinde o kadar çok say›da kufl çeflidi yaflar ve o kadar farkl› yuvalar yaparlar ki, bu mutlaka üzerinde düflünülmesi gereken bir konudur. Bütün kufllar yuvalar›n› bulunduklar› çevrenin do¤al flartlar›na uygun olarak yaparlar. Örne¤in, deniz kenar›nda yaflayan kuflla-

HAR‹KA

nunuzun bir köflesinde kurulan kufl yuvalar›n› mutlaka görmüfl-

r› düflünelim. Bu tür kufllar yuvalar›n› batmayacak flekilde su yühepsi özel olarak yarat›lm›flt›r. Böylece su yükselirse yuva ve içindeki yavrular bundan zarar görmemifl olur. Bu canl›lar do¤duklar› andan itibaren hiçbir e¤itim almadan bu yuvalar› yapabilecek kabiliyetlere sahiptirler. Böyle bir fleyi zaman içinde ö¤renmeleri mümkün de¤ildir, deneme-yan›lma ile yap›yor olsalar, suyun yükselmesi ile yuva batacakt›r. Zaten böyle bir fley hiç olmaz çünkü ortaya ç›kt›klar› ilk günden itibaren deniz kenar›nda yaflan kufllar›n her biri yuvalar›n› ayn› flekilde yapmaktad›rlar.

CANLILAR

züne yaparlar. Kulland›klar› malzeme, yuvaya verdikleri flekil

30 Sazl›k bölgelerde yaflayan baz› kufllar ise, yumurtalar›, rüzgar›n etkisiyle yuvadan düflmesin diye yuva duvarlar›n› yüksek yaparlar. Yumurtas›n› böylesine özenle koruyan bu kufl, yumurtan›n rece ak›lc› ve tedbirli bir davran›fl içinde oldu¤unu görürüz. Kurak bölgede yaflayan baflka bir kufl çeflidi ise yuvas›n› toprak üstüne de¤il de çal›lara kurar. Çünkü buradaki s›cakl›k topra¤a göre 10 derece daha azd›r. Topra¤›n ve çal›lar›n ne kadar ›s›nd›¤›n› ve bunlar›n aras›nda bir ›s›nma fark› oldu¤unu ço¤umuz bilmeyiz. Ama bu kufllar bunu bilir ve en serin yerde yuva yaparak kendilerini ve yavrular›n› kavurucu s›caktan korurlar.

HAR‹KA

CANLILAR

düflüp k›r›lma tehlikesini nas›l bilmektedir? Burada kuflun son de-

Kufllar son derece sa¤lam bir flekilde ve özel seçtikleri, güvenli yerlerde yuvalar›n› yaparlar.

31 Göklerde ve yerde her ne varsa O'nundur. fiüphesiz Allah, hiçbir fleye ihtiyac› olmayan (Hac Suresi, 64)

Hiç düflündünüz mü; akl› ve fluuru olmayan kufllar böyle ince detaylar› nas›l hesap etmektedirler? Kufllar›n bu davran›fllar› y›llarca bu konuda e¤itim alm›fl mühendislerin davran›fllar›na benzer. Bir ev yap›l›rken sa¤laml›¤›, malince ince hesaplan›r ve inflaata öyle bafllan›r. Burada verdi¤imiz 1-2 örnekte gördü¤ünüz gibi kufllar da yuvalar›n› bir plana göre yaparlar. Ancak hiçbir araç-gerece ve e¤itime ihtiyaç duymazlar. Allah'›n onlara verdi¤i ilhamla hareket ederek, tüm bunlar› kolayl›kla yaparlar. Bu kufllar ve kufllar›n yapt›¤› ifller Allah'›n kusursuz yaratmas›n›n bir delilidir. Onlara yapt›klar› herfleyi ve her davran›fl› ilham eden, flüphesiz herfleyin bilgisine sahip olan Allah't›r.

CANLILAR

zemesi ve yap›laca¤› yer gibi detaylar mühendisler taraf›ndan

HAR‹KA

(Gani)d›r, övülmeye lay›k oland›r.

32

CANLILAR

KIfi GÜVES‹NDEK‹ ISINMA S‹STEM‹ K›fl geldi¤inde, dünyan›n so¤uk bölgelerinde yaflayan birçok böcek türü so¤uk veya yiyecek k›tl›¤› nedeniyle ölür. Çünkü böcekler narin canl›lard›r, ancak bu konuda baz› istisnalar da vard›r. Örne¤in Kukumav güveleri kelebeklere benzeyen, ilk bak›flta çok narin görünen canl›lard›r. Ama asl›nda zorlu k›fl flartlar›nda bile yaflayabilecek kadar dayan›kl› bir yap›ya sahiptirler. Bu nedenle bu güveler "k›fl güveleri" olarak adland›r›l›rlar. K›fl güvelerinin de kelebekler gibi iki kanad› ve bu kanatlar› birlefltiren bir gövdeleri vard›r. Bu güve türünün uçabilmesi için, kanatlar›n›n bulundu¤u gö¤üs bölgesinin 30°C s›cakl›kta olmas›

HAR‹KA

flartt›r. Oysa yaflad›klar› yerdek› ›s› genellikle 0°C hatta bunun da alt›ndad›r. Peki k›fl güveleri nas›l olup da bu kadar so¤uk bir yerde yaflamlar›n› sürdürürler? Hareketsiz kald›klar›nda bu canl›lar›n donmalar›n› engelleyen, so¤ukta uçabilmelerini sa¤layan nedir? Bu güve türü, k›fl›n yaflamalar›n› sa¤layan özel bir ›s›nma sistemi ile birlikte yarat›lm›flt›r. Bu sistem, birbirini tamamlayan çeflitli özelliklerden oluflur. K›fl güveleri uçufl öncesinde ilk aflama olarak kanatlar›na

33 ba¤l› ana kaslar›n› sürekli kasarak kanatlar›n› titretirler. Kanatlar›n h›zla titrefltirilmesi böce¤in gö¤üs bölgesinin ›s›s›n›n artmas›n› sa¤lar. Bu art›fl saye30°C'ye hatta daha yüksek seviyelere kadar ç›kabilmektedir. Bu, güvenin yaflamas› için gerekli olan özelliklerden yaln›zca bir tanesidir. K›fl güvesinin vücut ›s›s›n› yükseltmesi, uçufl için tek bafl›na yeterli de¤ildir. Çünkü uçufl s›ras›nda böce¤in vücut s›cakl›¤›yla hava s›cakl›¤› aras›ndaki fark, ›s› kayb›na yol açacakt›r. Bir barda¤›n içindeki s›cak çay›n bir süre sonra so¤umas› gibi güvenin vücudu da so¤uyacakt›r. Dolay›s›yla güve-

HAR‹KA

sinde gö¤üs bölgesinin s›cakl›¤› 0°C'den

nin kanatlar›n› titrefltirmesi bir ifle yaramayacakt›r. K›fl güvesinin yabilece¤i baflka bir yönteme daha ihtiyac› vard›r. ‹flte güvenin bu ihtiyac› da vücudunda Allah'›n yaratt›¤› özel bir yap› ile karfl›lanm›flt›r. Güveler, ›s› kayb›n› azaltan yo¤un pulcuklarla kaplanm›fllard›r. Bilim adamlar› yapt›klar› incelemeler sonucunda, pulcuklara sahip olmayan bir güvenin, pulcuklu olanlardan 2 kat daha h›zl› so¤udu¤unu tespit etmifllerdir. Bunlar k›fl güvelerindeki so¤uktan korunma mekanizmalar›ndan birkaç›d›r. Sayd›¤›m›z özelliklerin bu güve türünün ilk ortaya ç›kt›¤› andan itibaren var olmas› zorunludur. Aksi takdirde güve so¤uktan ölecek ve nesli tükenecektir. Di¤er bütün güve türlerinden farkl› olarak so¤uk bölgelerde yaflayan güve türlerinde

CANLILAR

uçabilmesi, daha do¤rusu yaflayabilmesi için üretti¤i ›s›y› koru-

34 bu özelliklerin olmas›n›n bir tesadüf eseri olmad›¤›n› anlamak için uzun uzun düflünmeye bile gerek yoktur. Allah bu canl›lar›n so¤ukta yaflamalar› için her türlü tedbiri alarak bize Kendisi’ni

HAR‹KA

CANLILAR

tan›tmaktad›r. Allah bir Kuran ayetinde bütün canl›lar›n bulunduklar› yeri bildi¤ini bize flöyle haber vermektedir: Yeryüzünde hiçbir canl› yoktur ki, r›zk› Allah'a ait olmas›n. Onun karar (yerleflik) yerini de ve geçici bulundu¤u yeri de bilir. (Bunlar›n) Tümü apaç›k bir kitapta (yaz›l›)d›r. (Hud Suresi, 6) Canl›lardaki bu gibi özellikler Allah'›n gücünü ve sanat›n› daha iyi anlamam›z› ve Rabbimiz’e olan iman›m›z›n ve sevgimizin artmas›n› sa¤lar. Siz de okudu¤unuz bu flafl›rt›c› bilgileri baflkalar›na anlatarak, onlar›n da Allah'a olan imanlar›n›n artmas›na vesile olabilirsiniz.

35 SOMON BALI⁄I YOLUNU NASIL BULUYOR?

n›l›yorsunuz. Çünkü karada ve denizde de göç eden birçok canl› türü vard›r. Bu bölümde size göç eden deniz canl›lar›ndan somon bal›klar›n›n maceralar›n› anlataca¤›z. Somon bal›klar›n›n tamam› akarsularda, annelerinin b›rakt›klar› yumurtalardan ç›karak dünyaya gelirler. Birkaç hafta boyunca dünyaya geldikleri bu yerde avlanarak büyürler. Sonra içinde bulunduklar› ›rma¤›n ak›nt›s› boyunca ilerlemeye bafllarlar. De-

HAR‹KA

Göç etmenin sadece kufllara özgü oldu¤unu zannediyorsan›z ya-

nize do¤ru yapt›klar› bu yolculukta barajlarla ve kirli sularla kartehlikeleri atlatmaya çal›fl›rlar. Hepsini geçip denize ulaflt›klar›nda burada birkaç y›l geçirirler. ‹yice geliflip üreme olgunlu¤una eriflince de geri dönüfl için yeniden harekete geçerler.

CANLILAR

fl›lafl›rlar, kendilerini avlamak isteyen büyük bal›klar gibi türlü

36 Somonlar›n dönüfl yolculu¤u sonunda varmak istedikleri hedef, yumurta olarak dünya-

CANLILAR

ya ilk geldikleri yerdir. Ancak bunu k›sa bir mesafe olarak düflünmeyin. Bal›¤›n dönüfl yolculu¤unda aflmas› gereken mesafe bazen 1.500 km'yi bulur. Bu ise aylarca sürecek yorucu bir yolculuk demektir. Bal›¤›n bu yolculuk süresince aflmas› gereken birçok engel vard›r. Bal›¤›n çözmesi gereken ilk, belki de en önemli problem, yumurtadan ç›kt›ktan bir süre sonra yapt›¤› ilk yolculu¤unda içinde gezdi¤i akarsuyun, denize döküldü¤ü yeri bulmakt›r. Çünkü bal›k dönüfl yolculu¤unda izleyece¤i rotay› ona göre belirleyecektir. Hiçbir somon bu konuda hataya düflmez. Denize ç›kt›¤› akarsu-

HAR‹KA

yun a¤z›n› tek bir seferde bulur. Bundan sonra buldu¤u akarsuya girerek büyük bir kararl›l›kla ak›nt›ya karfl› yüzmeye bafllar. Bu sefer ifli daha zordur, çünkü ilk seferde somon ak›nt›n›n yard›m›yla rahatl›kla geçti¤i flelaleleri, art›k tam tersi yönde yani yukar› do¤ru aflmak zorundad›r. Bu bölümdeki resimlerde gördü¤ünüz somonlar›n flelalere do¤ru z›playarak yapt›klar› hareketin amac› do¤duklar› yere ulaflmakt›r. Bu yolculuk s›ras›nda somon üst yüzgecinin su d›fl›nda kalmas›na neden olacak kadar s›¤ sulardan geçmek zorunda kal›r. Bu s›¤ sular ise, kendilerini avlamak için bekleyen kufllar, ay›lar ve birçok yabani hayvanla doludur. Somon bal›¤›n›n üstesinden gelmesi gereken zorluklar bu kadar-

37 la da s›n›rl› de¤ildir. Hat›rlarsan›z bu bal›k, karan›n oldukça içlerinde, bir ›rma¤›n herhangi bir kolunda dünyaya gelmiflti. fiimdi bu yere ulaflabilmek için, nehrin yeni kollara ayr›ld›¤› yerlerde do¤ru tarafa yönelmek zorundad›r. Somon bal›klar› bu tercihle-

fiimdi kafan›zda flöyle bir sahne canland›r›n: Bir flehirdeki herhangi bir evde dünyaya gelip burada büyüyorsunuz. Biraz büyüyünce de evi terk edip, dolafla dolafla günlerce yol al›p, buradan 1.500 km kadar uza¤a gidiyorsunuz. Aradan seneler geçtikten sonra do¤du¤unuz eve dönmek istiyorsunuz. Sadece bir kere geçti¤iniz sokaklar› tek tek hat›rlay›p eve dönebilmeniz sizce mümkün müdür? Hiçbir insan bunu yapamaz ancak so-

HAR‹KA

rinde de hata yapmayarak, her seferinde do¤ru nehri bulurlar.

mon bal›klar› bu zor ifli baflar›rlar ve yönlerini hep do¤ru ola-

CANLILAR

rak bulurlar.

38 Somon bal›klar›n›n bu flafl›rt›c› yolculu¤u nas›l gerçeklefltirdi¤ini anlamak amac›yla çeflitli araflt›rmalar yap›lm›flt›r. Bu araflt›r-

CANLILAR

malardan, somonun yolunu "koklayarak" buldu¤u sonucuna ulafl›lm›flt›r. Somon bal›klar› özel yap›l› burunlar› sayesinde, suyun içindeki kokular› t›pk› bir av köpe¤i gibi kayna¤›na kadar takip edebilirler. Her ak›nt›n›n kendine has bir kokusu vard›r. Genç somon yolculu¤a ilk bafllad›¤›nda bu kokular› tek tek haf›zas›na almaktad›r. Dönüflte de haf›zas›ndaki bu kokular› kullanarak do¤du¤u yere gelmektedir. Bu ola¤anüstü olay nas›l gerçekleflmektedir? Do¤an her somon bal›¤› nas›l olup da yolunu hiç flafl›rmadan bulmaktad›r? Neden bütün somonlar canlar›n› tehlikeye atarak, flelaler afl›p, vahfli

HAR‹KA

hayvanlarla mücadele ederek do¤duklar› yere geri dönmeye çal›flmaktad›r? Üstelik bunu kendileri için de¤il sadece yumurtalar›n› bu sulara b›rakmak için yapmaktad›rlar. Bütün bu sorular›n tek bir cevab› vard›r: Somon bal›¤› ve onun yönünü tayin etmesini sa¤layan

sistemleri

yaratan sonsuz ilim sahibi olan Allah't›r. Somonlar da di¤er tüm

canl›lar

gibi

Allah'tan ald›klar› ilhamla hareket etmek-

39 te ve bu flekilde Rabbimiz’in yaratmas›ndaki üstünlü¤ü gözler önüne sermektedirler. Somonlar›n yumurtlamak için kendi hayatlar›n› tehlikeye atarak binlerce kilometrelik yol gitmesi, ayn› zamanda -size kitaden biridir. Evrimciler do¤adaki canl›lar›n sürekli birbirleri ile kavga halinde olduklar›n› ve bu kavgan›n sonunda da güçlü olan›n hayatta kald›¤›n› iddia ederler. Ancak canl›lar aras›nda, evrimcilerin iddias›n›n tersine sürekli bir yard›mlaflma vard›r. Anne ve baba hayvanlar yavrular› için kendi canlar›n› tehlikeye atmaktad›r. Hatta ilerleyen sayfalarda verece¤imiz örneklerde de görece¤iniz lerde olan canl›lar vard›r. Somonlar da yavrular› için fedakarl›k yapan canl›lardan yaln›zca bir tanesidir. Yumurtlamak için göç eden ve do¤duklar› yere ulaflmay› baflaran çok az say›daki somon yumurtlad›ktan hemen sonra ölecektir. Buna ra¤men asla yolculuklar›ndan vazgeçmezler. ‹flte evrim teorisi somonlarda gördü¤ümüze benzer fedakarca davran›fllar› hiçbir flekilde aç›klayamaz. Oysa gerçek aç›kt›r. Somonlar› yaratan Allah't›r ve bu canl›lar da Rabbimiz’in kendilerine ilham etti¤i davran›fllar› yerine getirmektedirler. Düflünen insanlar hayvanlar›n bu gibi davran›fllar›ndan ö¤üt al›rlar. Bunu Allah Nahl Suresi'ndeki bir ayette bize flöyle hat›rlatmaktad›r: Sizin için hayvanlarda da elbette ibretler (dersler) vard›r… (Nahl Suresi, 66)

CANLILAR

gibi birlikte yaflayan ve birbirlerine fayda getiren ama farkl› tür-

HAR‹KA

b›n bafl›nda bahsetti¤imiz- evrim teorisini yalanlayan deliller-

40

CANLILAR

BALIKLAR SUDA NASIL YAfiARLAR? Bal›klar›n suda ne kadar k›vrak ve h›zl› hareket ettiklerine hepiniz flahit olmuflsunuzdur. Bal›¤›n yüzebilmesi için ekstra bir hareket yapmas›na gerek yoktur, bunun için kuyru¤unu sa¤a sola sallamas› yeterlidir. ‹flte bal›klar›n suyun içindeki bu rahat hareketleri k›vrak omurgalar› ve vücutlar›ndaki baz› sistemler sayesinde gerçekleflir. Bal›klar, yüzerken büyük miktarda enerji harcarlar. Bunun nedeni suda uzun süre yüksek h›zda yüzmeleri de¤ildir. Bal›klar, durgun halde iken aniden yüksek h›zlara ulaflabilmek için çok fazla enerjiye ihtiyaç duyarlar. Ani h›zlanabilmek onlar için çok önem-

HAR‹KA

lidir; çünkü avc›lardan kaçabilmek için buna ihtiyaçlar› vard›r. Üstelik bal›klar suyun içinde ço¤u zaman ak›nt›ya karfl› hareket etmektedirler. Siz kendinizin suyun içindeyken ne kadar zor hareket etti¤inizi, yolda yürürken ise ne kadar kolay hareket etti¤inizi düflünün. Ve bu flekilde suyun içinde yaflamak ile yeryüzünde yaflamak aras›ndaki fark› karfl›laflt›r›n. Bal›kta böyle bir gücün ortaya ç›kmas›n› sa¤layan omurgas›n›n ve kaslar›n›n özel yap›lar›d›r. Omurga bal›¤›n vücudunun dik

41

rüzgarlar› estirmesinde, gökle yer aras›nda boyun e¤dirilmifl bulutlar› evirip çevirmesinde düflünen bir topluluk için gerçekten ayetler vard›r. (Bakara Suresi, 164)

n› sa¤layacak bir yap›ya sahiptir. E¤er böyle olmasayd› bal›klar›n suda hareket etmeleri imkans›z hale gelirdi. Ancak yaln›zca omurgas›n›n özel biçiminin olmas› bir bal›¤›n yüzebilmesi için yeterli de¤ildir. Çünkü bal›¤›n su içindeki tek hareketi ileri geri de¤ildir, e¤er bir bal›k su içinde afla¤› yukar› da hareket edemezse yaflayamaz. Bu hareketi de bal›k baflka bir vücut sistemi ile baflar›r. Bal›klar›n vücutlar›nda hava keseleri vard›r. Bu keseleri hava ile doldurarak bal›klar derinlere inebilir veya havay› boflaltarak su yüzeyine do¤ru ç›k›fla geçebilirler.

CANLILAR

durmas›n›, ayr›ca yüzgeçlerin ve kaslar›n kendisine ba¤lanmas›-

HAR‹KA

fiüphesiz, göklerin ve yerin yarat›lmas›nda, gece ile gündüzün art arda geliflinde, insanlara yararl› fleyler ile denizde yüzen gemilerde, Allah'›n ya¤d›rd›¤› ve kendisiyle yeryüzünü ölümünden sonra diriltti¤i suda, her canl›y› orada üretip-yaymas›nda,

42 Peki flunu hiç düflündünüz mü: Bal›klar sürekli su içinde olmalar›na ra¤men nas›l olup da zarar görmemektedirler? Biz suyun içinde belli bir süre kald›ktan sonra derimiz bu durumdan etki-

HAR‹KA

CANLILAR

lenmeye bafllar, bu süre uzarsa cildimiz zarar görür. Oysa bal›klarda böyle bir fley olmaz. Çünkü bal›klar›n üst derisinde sert parlak bir tabaka vard›r. Bu tabaka suyun vücuda girmesini engeller. E¤er bu tabaka olmasayd›, bal›¤›n vücudu zarar görecek,

43 hatta içeri su girmesi nedeniyle dengesi bozulacak ve bal›k da ölecekti. Ancak bunlar›n hiçbiri olmaz ve bal›klar suyun içindeki yaflamlar›n› sürdürürler. Yeryüzündeki bütün bal›k türleri bu özelliklerin tamam›na eksiklarda da bunlar›n hepsi vard›r. Bal›klar milyonlarca y›ld›r hiç de¤iflmemifller, hep ayn› mükemmel yap›ya sahip olmufllard›r. Bunu, milyonlarca y›l öncesinde yaflam›fl bal›klardan günümüze gelen kal›nt›larda görmek mümkündür. Fosil denen bu kal›nt›larda bal›klar›n geçmiflte de yine bugünkü ile ayn› olduklar›, hiç de¤iflmedikleri aç›kça belli olmaktad›r. Bu durum bize bal›klar›n bir anda ortaya ç›kt›klar›n› gösterir. Yani bal›klar yarat›lm›fllard›r.

HAR‹KA

siz olarak sahiptir. Günümüzden çok daha önce yaflam›fl bal›k-

Bal›klar›n sahip olduklar› bütün özellikleri onlara veren, evrendedan haberdar oland›r. Solda gördü¤ünüz resim çok eski zamanda yaflam›fl bir bal›¤›n kal›nt›s› yani fosili. Hemen yan›ndaki resim ise o fosilin bugün yaflayan bir örne¤i. Gördü¤ünüz gibi aralar›nda hiç fark yok.

CANLILAR

ki herfleyi yaratan Allah't›r. Allah bütün canl›lar›n ihtiyaçlar›n-

44

CANLILAR

MACAWLARIN K‹MYA B‹LG‹LER‹ NEREDEN GEL‹YOR? Baz› bitkilerin tohumlar› zehirlidir. Bu onlar› yemeye çal›flan düflmanlar›na karfl› etkili bir korunma yöntemidir. Ancak Amerika'da yaflayan bir çeflit papa¤an türü, zehirli olmalar›na ra¤men bu tohumlar ile beslenmeyi baflar›r. Papa¤an›n bu davran›fl› çok hayret vericidir. Çünkü di¤er canl›lar tohumlara yaklaflamazken ›srarla zehirli tohumlar› yiyen bu kufllara hiçbir fley olmamaktad›r. Bu flafl›rt›c› olay›n nas›l gerçekleflti¤ini siz de merak ettiniz de¤il mi? Macaw ad› verilen bu papa¤an türünün nas›l olup da zehirlen-

HAR‹KA

medi¤i bilim adamlar›n›n da dikkatini çekmifltir. Kufllar› gözlemleyen bilim adamlar› çok ilginç bir olaya flahit olmufllard›r. Macawlar besleyici de¤eri yüksek olan bu zehirli tohumlar› yedikten hemen sonra bir kayal›¤a do¤ru uçarlar. Oraya vard›klar›nda burada bulunan baz› killi kaya parçalar›n› kemirip yutarlar. Bu, rastgele yap›lan bir hareket de¤ildir. Killi kaya parçalar›n›n özelli¤i, tohumlar›n içindeki zehri emmeleridir. ‹flte bu sayede kufl, herhangi bir rahats›zl›k hissetmeden tohumlar› sindirebilmektedir.

45

HAR‹KA yediklerini bu kitapta okudunuz. E¤er bu resmi kitab› okumadan önce görmüfl olsayd›n›z kufllar›n davran›fllar› sizi çok flafl›rt›rd› hatta ne yapt›klar›n› anlamayabilirdiniz. Ancak flimdi Macawlar›n neden kil yediklerini biliyorsunuz. En önemlisi de bunu yapmalar›n› onlara Allah'›n ö¤retti¤ini biliyorsunuz. Bu ö¤rendiklerinizi baflkalar›na da anlat›n ve onlar›n da Allah'a olan imanlar›n›n artmas›n› sa¤lay›n.

CANLILAR

Macaw denen papa¤an türünün resimde görüldü¤ü gibi killi kayalar

46 Bu hayvan, tohumun zehirleyici etkisini teflhis edecek t›p bilgisine nas›l sahip olmufltur? Peki bu etkiyi nas›l ortadan kald›raca¤›n› nereden bilmektedir? Zehri etkisiz hale getirecek bir madde-

CANLILAR

nin killi kayalar›n içinde bulundu¤unu bilmesini sa¤layacak kadar eczac›l›k e¤itimi alm›fl olabilir mi? Elbette ki bunlar›n hiçbiri olamaz. Bir insan tohumlar›n zehirli olup olmad›¤›n› bakarak anlayamaz. Tohumun zehrini nas›l etkisiz hale getirece¤ini ise tahmin bile edemez. Bunun için ya bir e¤itim alm›fl olmas› ya da bilen birilerine dan›flm›fl olmas› flartt›r. Bu durumda hiçbir akla ve fluura sahip olmayan bir kuflun, uzun kimyasal tahlil ve incelemeler sonucunda böyle bir fleyi keflfetti¤i elbette ki söylenemez. ‹nsanlar›n uzun süren bir uzmanl›k e¤itiminden sonra ulaflt›¤› bilgilere, Macawlar›n tesadüfen ulaflmas› da imkans›zd›r. Bu bilgiyi Ma-

HAR‹KA

cawlara herfleyi kusursuz olarak yaratan ve herfleyi bilen Allah ö¤retmifltir.

Kendi nefisleri konusunda düflünmüyorlar m›? Allah, gökleri, yeri ve bu ikisi aras›nda olanlar› ancak hak ile ve belirlenmifl bir süre (ecel) olarak yaratm›flt›r. Gerçekten, insanlardan ço¤u Rablerine kavuflmay› inkar ediyorlar. (Rum Suresi, 8)

47 ÖRÜMCEK A⁄LARINDAK‹ MÜHEND‹SL‹K

n›n flekillerine hiç dikkat etmifl miydiniz? ‹plikçiklerini kendilerinin ürettiklerini ve bu iplikçiklerin çok flafl›rt›c› özelliklerinin oldu¤unu biliyor musunuz? Ya da bahçe örümceklerinin a¤ kurmada kulland›¤› tekniklerin inflaat mühendislerinin kulland›¤› son tekniklerle ayn› oldu¤unu duymufl muydunuz? Örümcekler a¤lar›n› kurmak için iki farkl› yere ihtiyaç duyarlar.

HAR‹KA

Hemen her yerde görebildi¤imiz örümcek a¤lar›-

A¤lar genellikle iki duvar›n birleflti¤i bir köfle ya da iki dal aras›nlar›n› yapacak kadar ustad›rlar. Örümce¤in a¤›n› kurmas› ise mükemmel bir gösteridir. fiimdi anlatacaklar›m›z› gözünüzde canland›rmaya çal›fl›n. Örümcek, a¤›n› kurmak için yeterince uzun, esnek bir dal tespit ederek ifle bafllar. ‹plikçi¤ini önce dal›n ucuna s›k›ca yap›flt›r›r. Bir yandan dal›n afla¤› taraf›na do¤ru yürürken di¤er yandan da iplikçik salg›lamaya devam eder. Belirli bir uzakl›¤a gelince durur ve iplikçik salg›lamay› keser. Salg›lad›¤› iplikçi¤i kuvvetli bir biçimde kendine do¤ru çekmeye bafllar. Bunun sonucunda dal bir yay gibi bükülür. Örümcek yaydaki bir tel gibi dümdüz hale gelmifl olan iplikçi-

CANLILAR

da kurulur. Ancak baz› örümcekler tek bir yüzeyi kullanarak a¤-

HAR‹KA

CANLILAR

48

49 ¤in di¤er ucunu bulundu¤u yere s›k›ca yap›flt›r›r. Daha sonra bu yay›n içinde a¤›n› örmeye bafllar. fiimdi düflünün. Aralar›nda 2 metre uzunlu¤undaki bir ipi gergin olarak tutturman›z gerekse ne yapard›n›z? Siz bunu düflünürken biz bir tür bahçe örümce¤inin bu problemi nas›l çözdü¤ünü anlatal›m: Bahçe örümce¤i bazen a¤›n› aralar›ndaki aç›kl›¤›n çok fazla oldu¤u iki dal aras›nda kurar. Böyle a¤lar oldukça büyük oldu¤undan av yakalama kapasiteleri de büyüktür. Ne var ki a¤›n büyük olmas› zamanla gerginli¤inin azalmas›na neden olur. Bu da, av ce¤in bir çözüm üretmesi gerekmektedir. A¤›n gerginli¤i azald›¤›nda örümce¤in yeni bir a¤ yapt›¤›n› düflünmüfl olabilirsiniz. Ancak hay›r, örümcek, a¤› yenilemek yerine son derece flafl›rt›c› baflka bir ifl yapar: A¤›n merkezine gelerek buradan yere kadar uzanan bir iplikçik salg›lar. ‹plikçi¤in yere yak›n olan ucuna da minik bir tafl tutturur. A¤a geri döner ve iplikçi¤i çekerek tafl›n yerden yukar› kalkmas›n› sa¤lar. Örümcek, tafl havada iken ba¤l› oldu¤u iplikçi¤i, a¤›n ortas›na yeniden s›k›ca tutturur. Sonuçta a¤, ortas›ndan sarkan bu tafl›n kendisini afla¤› do¤ru çekmesi nedeniyle gerilir. Sizin akl›n›za böyle bir çözüm büyük bir ihtimalle gelmezdi. Sadece sizin de¤il, inflaat

CANLILAR

yakalamadaki baflar›n›n azalmas› demektir. Bu durumda örüm-

HAR‹KA

mesafe olan iki duvar aras›na 2,5 metre

50 bilgisi olmayan daha pek çok insan›n da akl›na böyle bir çözüm gelmezdi. Ancak örümcekler bu tekni¤i bilmekte ve uygulamaktad›rlar. Peki

HAR‹KA

CANLILAR

örümcek böyle üstün bir tekni¤i nereden bilmekte ve nas›l baflar›yla kullanabilmektedir? Üstelik milyonlarca y›ld›r her örümcek ayn› teknikle a¤lar›n› örmektedir. Örümce¤in böyle bir tekni¤i kullanabilmesi için, bunu kendine ilham eden bir "irade sahibine" ihtiyaç vard›r. Çünkü bu irade örümce¤in kendisine ait de¤ildir. Bu iradenin sahibi, herfleyin sahibi olan, herfleye gücü yeten, bütün canl›lar› yönlendiren, yapmalar› gereken iflleri onlara ilham eden Allah't›r.

‹LG‹NÇ B‹R CANLI: NAUTILUS Denizalt›lar› hepiniz televizyonlarda ya da gazete ve dergilerde görmüflsünüzdür. Oldukça derinlere dalarak fark edilmeden hareket edebilen bu teknolojik makineler, ülkelerin güvenli¤ini sa¤lamada ve baz› bilimsel araflt›rmalarda kullan›l›rlar. Denizalt›lar›n çal›flma sistemi ise flöyledir: Denizalt›larda bulunan özel dal›fl tanklar› suyla dolunca gemi sudan daha a¤›r hale gelir ve dibe dalar. E¤er tanktaki su, bas›nçl› hava ile boflalt›l›rsa, denizalt› tekrar su yüzüne ç›kar. fiimdi size denizalt›lardaki bu sistemi kullanarak hareket eden

51 çok ilginç bir canl›y› tan›taca¤›z. Bu canl› Nautilus'tur. Nautilus kabuklu bir deniz hayvan›d›r ve denizalt›lar gibi suya dalar. Nautilus'un vücudunda 19 cm çap›nda resimde de gördü¤ünüz gibi salyangoz kabu¤u biçiminde bir organ vard›r. Bu organda releri denizalt›lardaki ile ayn› mant›kta ifller, yani Nautilus'un bas›nçl› havaya ihtiyac› vard›r. Bu hava denizalt›larda özel bir sistem kurularak sa¤lan›r, mühendisler bu sistemi denizalt›n›n gerekli bölgelerine yerlefltirmifllerdir. Peki ama, Nautilus suyu boflaltmak için gerekli olan bu bas›nçl› havay› nereden bulur? ‹flte bu sorunun cevab› bize Allah'›n yaratt›¤› ola¤anüstü özelliklerden birini daha tan›t›r. Nautilus'un vücudunda özel bir gaz

HAR‹KA

birbiriyle ba¤lant›l› 28 tane "dal›fl hücresi" bulunur. Bu dal›fl hüc-

üretilir. Bu gaz kan dolafl›m› ile hücrelere aktar›larak hücrelerden lar›ndan kaçmak için daha derine inebilir veya yüzeye ç›kabilir. Hatta Nautilus'un dalma kapasitesi denizalt›lar ile karfl›laflt›r›lmayacak kadar fazlad›r. Bir denizalt› sadece 400 metre dibe dalabilirken, Nautilus için 4.000 metre derinli¤e dalmak son derece kolayd›r.

Çok uzun zaman önce yaflam›fl olan bir fosil Nautilus (altta) ve günümüzde yaflayan Nautilus aras›nda hiçbir fark olmad›¤›na dikkat ettiniz de¤il mi?

CANLILAR

suyun ç›kmas› sa¤lan›r. Bu flekilde Nautilus avlan›rken, düflman-

52 … Rabbim, ilim bak›m›ndan herfleyi kuflatm›flt›r.

HAR‹KA

CANLILAR

Yine de ö¤üt al›p-düflünmeyecek misiniz? (Enam Suresi, 80)

Bu ilginç deniz alt› canl›s›nda yarat›lm›fl olan özel sistem bizim düflünmemiz içindir. fiimdi birlikte düflünelim. Nautilus bu sisteme tesadüfen sahip olabilir mi? Gaz üretmesini sa¤layacak vücut yap›s›n› kendi kendine elde edebilir mi? Üstelik Nautilus'un tek özelli¤i bu de¤ildir. Deniz alt›nda yo¤un bir bas›nç vard›r. Derine dald›¤›n›zda kulaklar›n›zda hissetti¤iniz t›kanma ve bask› hissinin nedeni bu bas›nçt›r. Ancak size etki eden çok düflük bir bas›nçt›r, derine do¤ru inildikçe bas›nç artar ve belli bir derinlikten sonra canl›lar üzerinde öldürücü etkilere neden olur. Nautilus ise çok küçük olmas›na ve kendisini koruyacak yaln›zca d›fl kabu¤u olmas›na ra¤men, kimi zaman tonlarca yük a¤›rl›¤›nda olabilen bu bas›nçtan etkilenmez. Aç›kça görülmektedir ki, Nautilus'taki bütün özellikler özel olarak yarat›lm›flt›r. Bu canl›n›n deniz alt›ndaki tonlarca yüke dayanacak bir vücut yap›s›n› kendi kendine oluflturmas› elbette ki mümkün de¤ildir. Böylesine üstün bir yap›, herfleyi, örneksiz olarak kusursuzca yaratan Allah'›n yarat›fl›d›r. Allah bir ayetinde insanlar› flöyle düflünmeye ça¤›rmaktad›r: Yaratan, hiç yaratmayan gibi midir? Art›k ö¤üt al›p-düflünmez misiniz? (Nahl Suresi, 17)

53 F‹Z‹K KURALLARINI B‹LEN KELEBEKLER

zarif uçufllar› ile canl› birer süs gibi olan bu canl›lar, Allah'›n bizim için yaratt›¤› güzelliklerden biridir. Ancak elbette ki kelebeklerin tek özellikleri süslü d›fl görünüflleri de¤ildir. Oldukça k›sa ömürlü olan bu canl›lar kimi zaman birer uzman gibi hesaplamalar yaparlar. Örne¤in uçmak için –daha önce anlatt›¤›m›z güvelerde oldu¤u gibi- kelebeklerin vücudunun belli bir s›cakl›kta olmas› gerekmektedir. Bunun için kelebeklerin neler yapt›kla-

HAR‹KA

Kelebeklerin görünümlerini herkes çok be¤enir. Renkli kanatlar›,

r›n› birlikte inceleyelim:

düflük oldu¤unda uçamaz. Bu durumda kelebek hemen kanatlar›n› açar ve s›rt›n› Günefl'e dönerek günefl ›fl›nlar›n› dik alacak flekilde durur. Kelebek yeterince ›s›n›p vücut ›s›s› 40 0C kadar ç›kt›¤›nda kendi etraf›nda 90 derece döner. Böylece günefl ›fl›nlar›n› yatay al›r hale gelir. Bu hareket ile günefl ›fl›nlar›n›n ›s›t›c› etkisi en aza indirilmifl olur. Dolay›s›yla kelebe¤in vücut ›s›s› düflmeye bafllar. Ayr›ca bu cins kelebeklerin kanatlar›nda siyah lekecikler bulunur. Bu lekeler de ›s›y› kelebe¤in vü-

CANLILAR

Colias kelebe¤i ad› verilen bir tür, vücut s›cakl›¤› 28 dereceden

CANLILAR

54

cudunda toplamaya yarar. Ancak lekelerin bulundu¤u yer herhangi bir yer de¤ildir. Bunlar vücudun en çok ›s›nmaya ihtiyaç duydu¤u yerlere yak›n olarak yerlefltirilmifltir. Bu tasar›m sayesinde kanatlardaki çabuk ›s›nan lekeciklerden di¤er bölgelere yap›lacak olan ›s› nakli kolaylafl›r. Çünkü ›s›y› ak-

HAR‹KA

tarmak için afl›lmas› gereken mesafe k›salm›flt›r. Bir baflka kelebek cinsi de vücut ›s›s›n› art›rmak için benzer bir yöntem kullan›r. Mercekleri hepiniz bilirsiniz. Kimileri cisimleri büyük göstermek için kullan›l›r, kimileri de küçük. Örne¤in gözlük camlar› birer mercektir. Günefl ›fl›¤›na tutulan mercek ise ›s›y› belli bir noktada toplamaya yarar. Hatta bu yöntemle atefl yak-

55 mak bile mümkündür. Pieris cinsi kelebek ise kanatlar›n› öyle bir aç›da ayarlar ki, t›pk› bir mercekteki gibi tüm ›fl›nlar› vücudunun en çok ›s›nmas› gereken bölgelerinde toplayabilir. fiüphesiz bu kelebekler hayatlar›n›n hiçbir döneminde fizik ya da lerinin oldu¤unu da bilmezler. Hangi aç›n›n günefl ›fl›nlar›n› daha verimli alaca¤›ndan da haberdar de¤ildirler. Kelebeklere en verimli flekilde ›s›nmak için neler yapmalar› gerekti¤ini ilham eden, herfleyi koruyan ve gözeten Allah't›r. Allah bir ayetinde flöyle buyurmaktad›r: ... Allah herfleyi gözetleyip denetleyendir. (Ahzab Suresi, 52)

Bal›klar›n yuva yapt›klar› ve yavrular›n› sürekli bir koruma alt›na ald›klar› pek bilinmez. Bu yuvalar genellikle çak›llar›n veya kumun içinde aç›lan bir çukur fleklindedir. Yumurtalar bir süre bu aç›k yuvalarda geliflirler. Bu s›rada anne ve baba bal›klar yavrular›n› düflmanlar›ndan korumak için nöbet tutarlar. Yay›n bal›klar› da yavrular›n› özel olarak koruyan canl›lardand›r. Difli yay›n bal›klar› yumurtalar›n› s›¤ sulardaki bitkilerin ve kam›fllar›n diplerine b›rak›rlar. Yumurtalar bitki köklerine yap›flarak tutunur. Bir süre sonra difli bal›k yumurtalar›n yan›ndan

CANLILAR

NÖBETÇ‹ BABA YAYIN BALI⁄I

HAR‹KA

baflka bir konuda e¤itim almam›fllard›r. Merce¤in ne gibi özellik-

56 ayr›l›r. Art›k görev s›ras› erkek yay›n bal›¤›na gelmifltir. Erkek bal›¤›n

CANLILAR

görevi yumurtalar›n yan›nda kal›p nöbet tutmakt›r. Bu nöbet yavrular tamamen büyüyünceye kadar yani 40-50 gün boyunca devam eder. Ayr›ca erkek bal›k solungaçlar›n›n yard›m›yla ç›kard›¤› homurdanmaya benzer bir sesle yumurtalara zarar vermek isteyen di¤er bal›klar› oradan uzaklaflt›r›r. Bu sesin di¤er bal›klar› korkutaca¤›n› ve o ses nedeniyle ora-

HAR‹KA

dan ayr›lacaklar›n› bilmektedir. Erkek yay›n bal›klar›na yavrular›n› bu flekilde korumalar›n› emreden Allah't›r. Bu bal›k da di¤er bütün canl›lar gibi, sadece Allah'›n ilham›yla hareket etmekte ve soylar›n›n devam›n› sa¤lamaktad›r.

57 IfiIK SAÇAN CANLILARIN ÖZELL‹KLER‹N‹ B‹L‹YOR MUSUNUZ?

mü? Kimi zaman bir a¤ac› kaplayacak kadar çok olan bu ›fl›klar atefl böcekleridir. Atefl böcekleri ›fl›k saçan canl›lar›n en bilinenleridir. Gece karanl›¤›nda a¤açlar› ayd›nlatan atefl böcekleri bilim adamlar›n›n üzerinde en çok araflt›rma yapt›¤› canl›lardan biridir. Bunun nedenini biraz sonra detayl› olarak inceleyece¤iz. Ancak öncelikle bu canl›lar›n ›fl›¤› nas›l kulland›klar›ndan

HAR‹KA

Geceleri a¤açlar›n üzerinde hareket eden ›fl›klar› hiç gördünüz

bahsedelim.

flil-sar› ›fl›klar üretirler. Ifl›k, atefl böcekleri için haberleflme arac›d›r. Ifl›klar› ile çiftleflme mesaj› verirler ya da düflmanlar›na karfl› savunma amaçl› bu ›fl›¤› kullan›rlar. Düflmanlar› atefl böceklerinin tatlar›n›n kötü oldu¤u mesaj›n› ›fl›klara bakarak anlar ve onlar› yemekten vazgeçerler.

CANLILAR

Atefl böcekleri vücutlar›n›n içinde ye-

58 Bilim adamlar› atefl böceklerinin saçt›¤› ›fl›¤› taklit etmek için y›llard›r u¤rafl›yorlar

HAR‹KA

CANLILAR

ancak kesin bir baflar›ya ulaflam›yorlar. Bu gerçek Allah'›n atefl böceklerini ne kadar kusursuz yaratt›¤›n› gösteren delillerden biridir.

59 Bu böceklerin en önemli özellikleri ise ›fl›ktan en çok verimi elde etmeleri ve neredeyse hiç enerji kaybetmemeleridir. Atefl böcekleri, bu özellikleri nedeniyle y›llard›r bilim adamlar› için araflt›rma konusu olmufllard›r. Ancak sürdürülen tüm araflt›rma ve çal›flmabir ›fl›k henüz üretememifllerdir. Bir canl›n›n ›fl›k üretebilmesi, ayn› zamanda da bu ›fl›¤›n ›s›s›ndan etkilenmemesi çok flafl›rt›c›d›r. Bunun nedenini flöyle aç›klayabiliriz. Yanan lambalar›n ›fl›¤›n yan›nda ›s› da saçt›¤›n› siz de fark etmiflsinizdir. Yanan bir ›fl›k kayna¤›n› örne¤in bir ampulü ellemeye kalksan›z, elinizin yand›¤›n› hissedersiniz. Bu durumda akl›n›za nas›l olup da atefl böcekleri bu s›cakl›ktan dolay› zarar

HAR‹KA

lara ra¤men insanlar atefl böceklerinin ürettikleri kadar verimli

görmüyorlar diye bir soru gelmifl olabilir. ‹flte flafl›rt›c› olan da mezler. Çünkü ›fl›k saçan canl›lar›n ürettikleri ›fl›k, bizim ayd›nlanmak için kulland›klar›m›zdan tamamen farkl›d›r. Bu ›fl›¤a so¤uk ›fl›k denmektedir ve bu tür ›fl›k üretiminde d›flar›ya ›s› verilmez. Bu nedenle bu tür ›fl›k üretimi çok verimlidir. Bilim adamlar› da y›llard›r bu ›fl›k türünü taklit etmeye çal›flmaktad›rlar. Atefl böceklerinin yan› s›ra çeflitli deniz alt› canl›lar›, böcekler ve daha pek çok canl› türü de kendi ›fl›klar›n› kendileri üretirler. Her birinin ›fl›¤› üretim flekilleri, kullan›m alanlar›, süreleri ve üretilen ›fl›¤›n cinsi gibi özellikleri birbirinden çok farkl›d›r. Ve her biri ayr› birer harikad›r. Bu canl›lara ›fl›k üretebilecekleri sistemleri veren, bu sistemlerin devaml›l›¤›n› sa¤layan ise elbette canl›lar›n kendileri de¤ildir.

CANLILAR

budur. Ifl›k üreten canl›lar kendi ürettikleri s›cakl›ktan hiç etkilen-

CANLILAR

60

Resimlerde gördü¤ünüz bu canl›lar kapkaranl›k olan derin denizlerde Allah'›n onlara verdi¤i ›fl›k saçma özellikleri

HAR‹KA

sayesinde yaflamlar›n› sürdürürler.

61 Tesadüfler sonucunda ›fl›k üretebilecek bir sistemin canl›n›n bedeninde meydana gelmesi mümkün de¤ildir. Üstelik bu üretimi yaparken canl›n›n kendine hiçbir zarar vermeyecek kadar mükümmel bir yap›n›n ortaya ç›kmas› da mümkün de¤ildir. Ifl›k sadir. Allah sonsuz bilgi, ak›l ve kudretinin delillerini, yaratt›¤› canl›lar vas›tas›yla bizlere tan›tmaktad›r. Ayn› zamanda insanlara, ne kadar çal›fl›rlarsa çal›fls›nlar, do¤adaki bu kusursuz mekanizmalar› Rabbimiz’in dilemesi d›fl›nda var etmeye güçleri yetmeyece¤ini hat›rlatmaktad›r.

Resimlerde gördüklerinize benzer pek çok deniz alt› canl›s› da atefl böcekleri gibi ›fl›k üreten sistemlere sahiptir. Genellikle de ›fl›klar›n› düflmanlar›n› flafl›rtmak ya da korkutmak için kullan›rlar. Bu canl›lar›n hemen hepsinin s›rt›nda t›pk› kumafllardaki dikifl yerine benzeyen fleritler halinde yerlefltirilmifl, ›fl›k üretebilen hücreler bulunmaktad›r. fiimdi bu canl›lar›n genel özelliklerini tan›yal›m: Bunlardan bir tür, görünüm olarak

CANLILAR

IfiIK ÜRETEN DEN‹Z ALTI CANLILARI

HAR‹KA

çan tüm canl›lar Allah'›n üstün yaratma sanat›n›n delillerinden-

62 denizanalar›na benzeyen canl›lard›r. Genellikle gözle görülemeyen bitkiler ve küçük deniz hayvanlar› ile beslenirler. Baz›lar› avlar›n› t›pk› bal›k oltas› gibi suda hareket eden yap›flkan dokunaç-

CANLILAR

lar› ile yakalar. Bir baflka türün ise çok genifl bir biçimde aç›labilen, pek çok canl›y› yutabilen bir a¤z› vard›r. Vücudunda s›ra halinde ince tüyler bulunur ve hayvan bu tüylerini suda kendini ileri do¤ru itebilmek için kullan›r. Ifl›k saçan canl› türlerinin de kendi içlerinde ilginç özellikleri vard›r. Örne¤in k›rm›z› türleri dokunuldu¤unda parlar. Ayn› zamanda suya par›ldayan, ›fl›kl› taneler b›rakabilir. Bu, düflmanlardan kurtulmak için kullan›lan bir flafl›rtma yöntemidir. Denizy›ld›zlar›, denizkestaneleri, tüylü y›ld›zlar gibi canl›lar ise "dikenli hayvanlar" olarak adland›r›l›r. Bu hayvanlar›n birço¤unun derisi savunma amac›yla kulland›klar› keskin dikenlerle kap-

HAR‹KA

l›d›r. Deniz k›y›lar›nda, mercan kayal›klar›nda ve deniz yataklar›nda yaflarlar. Bu canl›lar da düflmanlar›ndan korunmak için kendi ›fl›klar›n› üretirler. Parlak kollara ya da omurgalara sahip

"Göklerde ve yerde bulunanlar O'nundur; hepsi O'na 'gönülden boyun e¤mifl' bulunuyorlar. Yaratmay› bafllatan, sonra onu iade edecek olan O'dur; bu O'na göre pek kolayd›r. Göklerde ve yerde en yüce misal O'nundur. O, güçlü ve üstün oland›r, hüküm ve hikmet sahibidir." (Rum Suresi, 26-27)

63 olan bu canl›lar bir sald›r›ya u¤rad›klar›nda suda ›fl›k bulutlar› oluflturabilirler. Ifl›k üreten deniz alt› canl›lar›n›n en ilginç özellikleri ise ›fl›klar›n›, yan›ltmak için kullanmalar›d›r. Bu konuda örnizin yaklafl›k 1.000 m dibinde yaflamaktad›r. Kollar›n›n ucundan parlak yeflil-mavi ›fl›klar saçar. Ifl›kl› uyar›s› düflmanlar›na kötü bir tad› oldu¤unu bildirmek içindir. Yine baflka bir denizy›ld›z› türü ise kendisine sald›r›ld›¤›nda parlamaya bafllar ve düflman› uzaklaflt›rmak için kollar›ndan birini düflmana do¤ru f›rlat›r. Kopan kol beyaz ›fl›k saçmaya devam eder ve düflman›n dikkati kola yönelir. Denizy›ld›z› da bu s›rada kaçabilece¤i kadar

HAR‹KA

nek olarak bir denizy›ld›z› türünü verebiliriz. Bu denizy›ld›z› de-

vakit kazanm›fl olur.

ki ›fl›k üretme mekanizmalar› da Allah'›n yarat›fl›ndaki muhteflemli¤i bize göstermektedir. Burada söz etti¤imiz canl›lar, suyun alt›nda yaflayan, ço¤u zaman vücutlar›n›n ço¤u sudan oluflan, bir akla ve bilince sahip olmas› mümkün olmayan canl›lard›r. Ama her biri okuyanlar› hayrete düflürecek, harika özelliklere sahiplerdir. Bu da bize göstermektedir ki; Allah hiçbir örnek edinmeksizin yaratand›r. Bu örnekler Allah'tan baflka ilah olmad›¤›n›, Allah'›n herfleyin Yarat›c›s› oldu¤unu anlamam›z içindir. Bu

CANLILAR

Burada verdi¤imiz birkaç örnekte de görüldü¤ü gibi canl›larda-

64 gerçe¤i anlayan kifli Allah'›n s›n›rs›z gücünü de anlayacak ve yaflam›n› yaln›zca Allah'› hoflnut edecek flekilde geçirmek için çal›flacakt›r.

CANLILAR

kalk›flanlar›n yapayaln›z kalacaklar›n› bildirmekte ve flöyle bu-

HAR‹KA

Unutmay›n ki Allah bir ayette Kendisi’nden baflka ilah edinmeye

Yan sayfadaki resimde gördü¤ünüz bal›¤›n ad› -sizin de fark et-

yurmaktad›r: Allah ile beraber baflka ilahlar edinme, yoksa k›nanm›fl ve kendi bafl›na (yapayaln›z ve yard›mc›s›z) b›rak›lm›fl olursun. (‹sra Suresi, 22)

PAPA⁄AN BALI⁄ININ UYKU TULUMU

ti¤iniz nedenden yani papa¤ana benzemesi yüzünden- papa¤an bal›¤›d›r. Rengarenk bir görünümü olan bu bal›k, düflmanlar›ndan korunmak için farkl› bir yöntem kullan›r. Özellikle geceleri kendi üretti¤i jelatin benzeri bir madde ile tüm vücudunu kaplar. Akl›n›za gelen "neden?" sorusunun cevab›n› vermeden önce bu maddenin nas›l üretildi¤ine ve kullan›ld›¤›na bir bakal›m. Papa¤an bal›¤›n›n k›l›f› bal›¤›n solungaç bofllu¤unun üst kenar›nda bulunan bir yerden salg›lan›r. Bal›k bu ifllemi nefes al›p verirken yapar. Bir süre sonra bu k›l›f, bal›¤›n tüm vücudunu sarar. Bu sayede bal›k kendini bir nevi uyku tulumunun içine sokmakta

65

HAR‹KA

koruyan uyku tulumunu görüyorsunuz.

CANLILAR

Alttaki resimde papa¤an bal›¤›n›

66 ve gece oldu¤unda kendisini d›fl etkenlere karfl› koruyabilmektedir. Bu madde ayn› zamanda bal›¤›n kamuflaj yaparak gizlenmesini de sa¤-

CANLILAR

lar. fieffaf uyku tulumunun en önemli fonksiyonu da bal›¤› en büyük düflmanlar›ndan olan müren bal›klar›na karfl› korumakt›r. Mürenler ola¤anüstü hassas bir koku alma yetene¤ine sahiptirler ve avlar›n› bu yetenekleri sayesinde bulurlar. Fakat papa¤an bal›¤›n›n koruyucu k›l›f› sayesinde müren bal›¤›, onun kokusunu alamaz. Hatta yan›ndan geçerken k›l›f›n içindeki bal›¤a çarpsa bile onu fark edemez. Bu durumda flunu düflünmek gerekir: Papa¤an bal›klar› geceleri kulland›klar› bu koruyucu k›l›f› nas›l elde etmifllerdir? Bafl düflmanlar› olan müren bal›klar›n›n koklayarak avland›¤›n› nereden bilmektedirler? Mürenlerin kuvvetli koku alma duyusunu durdu-

HAR‹KA

rabilecek ve geceyi rahatl›kla geçirmelerini sa¤layacak böylesine önemli bir maddeyi nas›l keflfetmifllerdir? Kimyevi bir maddeyi kendi vücudunda üretip, sonra da kendisini bu maddeyle kaplamay› bir bal›¤›n akletmesini, planlamas›n› beklemek elbette ki mümkün de¤ildir. Böyle bir fleyin zaman içinde kendili¤inden meydana gelmesi de mümkün de¤ildir. Nas›l ki papa¤an bal›klar› böyle bir maddeyi üretmeyi kendi bilinçleriyle planlay›p, vücutlar›nda böyle bir sistemi kendi iradeleriyle oluflturamazlarsa, bundan 1.000 sene önce ya da 10.000 sene önce yaflam›fl bir papa¤an bal›¤› da bunu yapamaz. Bal›¤›n vücudunun düflman›na karfl› çok uygun bir jelatinle kaplanm›fl olmas› çok usta bir ka-

67 muflaj yöntemidir. Böyle bir özelli¤in ancak üstün bir yarat›l›fl sonucunda var olabilece¤i apaç›kt›r. Bal›¤a bu mükemmel özelli¤i veren, Alemlerin Rabbi Yüce Allah't›r.

Akrep bal›klar› son derece renkli bir görünüme sahiptirler. Renkleri, içinde yaflad›klar› mercanlarla ayn› renklerdedir. Resimde gör-

HAR‹KA

AKREP BALIKLARININ USTA KAMUFLAJI

dü¤ünüz gibi bir akrep bal›¤›n›n k›rm›z›-beyaz çizgileri, hemen olmas›n› yani kaybolmas›n› sa¤lar. Bu da av olma riskini azalt›r. Ayn› zamanda av›na da rahatl›kla yaklaflmas›na imkan verir.

CANLILAR

hemen bu çizgilerle ayn› renkte olan mercanlar›n içinde kamufle

HAR‹KA

CANLILAR

68

Akrep bal›klar› özel renkleri sayesinde kayal›klarda kolayl›kla saklan›rlar.

69 Yan sayfada resimlerini gördü¤ünüz akrep bal›klar›na dikkatlice bir bak›n, içinde bulunduklar› ortamdan ay›rt etmenin ne kadar zor oldu¤unu siz de hemen fark edeceksiniz. Akrep bal›klar› gibi denizalt› canl›lar›n›n pek ço¤unu yaflad›klar› ancak hareket ettiklerinde anlafl›l›r. Denizalt›nda kusursuz bir flekilde kamufle olan canl›lar bu renkleri kullanarak avlan›rlar, ürerler, çevrelerindeki canl›lara mesajlar gönderirler. Peki bu uyum nas›l ortaya ç›km›flt›r? Bir bal›¤›n vücudunu, içinde yaflad›¤› kaya ile ayn› renk, hatta ayn› ç›k›nt›l› görünümde yapan kimdir? Tesadüflerin bir bal›¤a bulundu¤u ortam›n rengini vermesi im-

HAR‹KA

ortam›n içinde ay›rt etmek mümkün de¤ildir. Bu canl›lar›n varl›¤›

kans›zd›r. Bir bal›¤›n, bir karidesin ya da bir yengecin renklerden ler meydana getirmesi de imkans›zd›r. Canl›lara bu üstün sistemi üstün güç sahibi Yüce Allah vermifltir. Bütün canl›lar› sahip olduklar› özelliklerle birlikte ve yaflad›klar› ortamla uyum içinde olacak flekilde Allah yaratm›flt›r. Allah yaratt›¤› tüm canl›lardan haberdar oldu¤unu Kuran ayetlerinde bize flöyle haber vermifltir: O, yaratt›¤›n› bilmez mi? O, Latif'tir; Habir'dir. Sizin için, yeryüzüne boyun e¤diren O'dur. fiu halde onun omuz lar›nda yürüyün ve O'nun r›zk›ndan yiyin. Sonunda gidifl O'nad›r. (Mülk Suresi, 14-15)

CANLILAR

haberdar olmas› ve kendinde renk de¤iflikli¤i yapabilecek sistem-

70

CANLILAR

DEN‹ZATLARININ ‹LG‹NÇ ÖZELL‹KLER‹ Denizatlar›n› televizyonda ya da kitaplarda görmüfl olabilirsiniz. Ata benzeyen al›fl›lmad›k d›fl görünümleri ve sallan›r gibi hareket etmeleri mutlaka sizin de ilginizi çekmifltir. Peki ya bu canl›lar›n zannedilenin aksine çok küçük olduklar›n› biliyor muydunuz? Denizatlar›n›n boylar› 4 ile 30 cm aras›nda de¤iflir ve genellikle k›y›ya yak›n yerlerde yosunlar›n ve di¤er bitkilerin aras›nda yaflarlar. Sahip olduklar› koruyucu kemiksi z›rh bu hayvanlar› tehlikelerden korur. Bu z›rh o kadar sa¤lamd›r ki, kurumufl ölü

HAR‹KA

bir denizat›n› elinizle k›rman›z neredeyse imkans›zd›r. Denizat›n›n bafl›, vücuduna dik aç› ile yerlefltirilmifltir. Baflka hiçbir bal›kta bu özellik yoktur. Bu nedenle denizatlar› vücutlar› dik olarak yüzer, bafllar›n› yukar› ve afla¤› hareket ettirebilirler. Ancak bafllar›n› iki yanlar›na do¤ru hareket ettiremezler. fiimdi birlikte düflünelim. Bu özellik di¤er canl›larda olsa, bafllar›n› sa¤a-sola çe-

Erkek denizat› ve yavrular›

71 viremedikleri için problem yaflayabilirlerdi ve her türlü tehlikeye karfl› aç›k olabilirlerdi. Fakat denizatlar› sahip olduklar› özel vücut tasar›m› sayesinde böyle bir problem hiç yaflamazlar. Denizatçe hareket edebilecek ve dönerek her taraf› rahatl›kla seyredebilecek flekilde yarat›lm›flt›r. Bu yüzden kafalar›n› iki yana çeviremeseler de etraflar›n› rahatl›kla görebilirler. Bu canl›lar›n su içindeki hareketleri de dikkat çekicidir ve yüzmeleri de çok özel bir sistem sayesinde gerçekleflir. Denizatlar›n›n yüzme keseleri vard›r ve bu kesede bulunan bir tür gaz›n miktar›nda gereken de¤ifliklikleri yaparak suda yükselip alçal›rlar. E¤er

HAR‹KA

lar›n›n gözleri birbirinden ba¤›ms›z, her yöne serbest-

bu hava kesesi zarar görürse ve az miktar da olsa gaz kaybederdemektir. Burada hemen dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta vard›r. Yüzme kesesindeki gaz›n miktar› çok hassas ayarlanm›flt›r. ‹flte bu yüzden herhangi bir de¤ifliklik hayvan›n ölümüne neden olmaktad›r. Bu hassas ayar›n bize gösterdi¤i gerçek ise çok önemlidir. Denizatlar› ancak bu hassas ayarla yaflayabiliyorsa bu durum onlar›n ilk ortaya ç›kt›klar› anda da bugünkü özelliklerine sahip olduklar›n› gösterir. Yani denizatlar›, evrimcilerin iddia ettikleri gibi zaman içinde bu özelliklerini kazanmam›fllard›r. Onlar tüm özellikleriyle birlikte, hiç

CANLILAR

se denizat› denizin dibine batar. Bu durum ise denizat› için ölüm

72 yokken bir anda var edilmifllerdir. Evrendeki her varl›k gibi denizatlar›n› da bütün özellikleriyle birlikte eksiksiz olarak Allah yaratm›flt›r.

CANLILAR

Denizatlar›, deniz alt›ndaki çok say›daki canl› türünden yaln›zca biridir. Bu canl›n›n yarat›l›fl›, Allah'›n s›n›rs›z gücünün, sonsuz ilminin delillerinden bir tanesidir.

UÇUfi MAK‹NELER‹ YUSUFÇUKLAR Yusufçuk böce¤ini su bulunan pek çok yerde görmek mümkündür. E¤er bu böce¤i tan›yorsan›z ne kadar h›zl› hareket etti¤ine,

HAR‹KA

çok ani manevralar yapabildi¤ine de flahit olmuflsunuzdur. Bilmeyenler için yusufçu¤u size biraz tan›tal›m. Yusufçuklar›n d›fl görünüflleri bir helikoptere benzer. Bu böcek hangi h›zda ve hangi yönde hareket ediyor olursa olsun, aniden durup ters yönde uçmaya bafllayabilecek kadar kusursuz bir uçufl yetene¤ine sahiptir. Öyle ki av›na sald›rmak için havada sabit durabilir ve uygun bir pozisyonda bekleyebilir. Bunu çok h›zl› ç›rpt›¤› kanatlar› sayesinde baflar›r. Ayr›ca bu durumda iken oldu¤u yerde k›vrak bir dönüfl yaparak av›na yönelebilir. Bunlar yusufçu¤un, günümüzün geliflmifl teknolojisinin ürünü olan helikopterlere ilham kayna¤› olan manevra kabiliyetlerinden yaln›zca birkaç›d›r.

73 Yusufçu¤un vücudu, metalle kaplanm›fl

izlenimi

veren halkal› tir. Buz mavisinden bordoya kadar çeflitli renklere sahip olabilen yusufçu¤un s›rt›nda, biri önde di¤eri arkada olmak üzere iki çift kanat vard›r. Yusufçuk uçarken, bu kanatlardan öndeki iki kanat yükselirken arkadaki iki kanat alçal›r.

HAR‹KA

bir yap›ya sahip-

Yusufçu¤un bu kanat flekli örnek al›narak ve günümüz teknoÖnce yusufçu¤un resmi bir bilgisayara yüklenmifltir. Bilgisayarda, yusufçu¤un havadaki manevralar› göz önüne al›narak 2000 tane özel çizim yap›lm›flt›r. Çal›flma sonunda Skorsky'nin asker ve malzeme tafl›mak için üretti¤i çok dayan›kl› ve hareket kabiliyeti çok yüksek olan yeni modeli ortaya ç›km›flt›r. Yusufçu¤un gözlerine dikkat ettiniz mi? Çok yüksek h›zlarda uçarken ani manevralar yapabilen yusufçu¤un görme yetene¤i de kusursuzdur. Yusufçu¤un gözü, bilim adamlar›nca dünyan›n en iyi böcek gözü olarak kabul edilir. Böcek her birinde 30.000 kadar ayr› mercek bulunan bir çift göze sahiptir. ‹ki yar›m küreye benzeyen ve bafl›-

CANLILAR

lojisi kullan›larak Skorsky ad› verilen helikopterler üretilmifltir.

74 n›n yar›s› kadar yer kaplayan bu gözler, böce¤e çok genifl bir gö-

CANLILAR

rüfl sahas› sa¤lar. Yusufçuk, gözleri sayesinde neredeyse arkas›nda olup bitenleri bile görebilir. Bunlar yusufçu¤un özelliklerinden yaln›zca birkaç tanesidir ve burada çok k›saca anlat›lmaktad›r. Peki bu özelliklerden herhangi biri mesela yusufçu¤un özel kanatlar› olmasa bu böcek ani manevralar yap›p av›n› yakalayabilir miydi? Ya her yönü görmesini sa¤layan gözleri olmasa düflmanlar›ndan kaçmay› baflarabilir miydi? Yusufçuktaki sistemlerin herhangi birindeki küçük bir eksiklik, di¤er sistemlerin ifle yaramamas›na yol açacakt›r. Ancak yusufçuk

HAR‹KA

bütün özellikleri ile eksiksiz olarak yarat›lm›flt›r. Allah di¤er canl›lar› oldu¤u gibi yusufçuklar› da kusursuzca yaratm›flt›r ve bu sayede canl›, yaflam›n› rahatl›kla sürdürmektedir.

75 SU ALTINDAK‹ G‹ZL‹ BARINAKLAR MERCANLAR

niz. Ancak bu yanl›fl bir tahmin olacakt›r. Çünkü mercanlar canl›d›rlar. Mercanlar›n milyarlarcas› birarada yaflar, özel salg› maddeleri ile birbirine eklenir ve bu tafl görünümlü yap›y› meydana getirirler. Mercanlar öldükten sonra kal›nt›lar› tafllafl›r ve bu kal›nt›lar za-

HAR‹KA

Mercanlar› ilk gördü¤ünüzde renkli tafl y›¤›nlar› zannedebilirsi-

man içinde pek çok canl›n›n birarada yaflad›¤› mercan yuvalar›özellikleri vard›r. Örne¤in melek bal›¤› gibi gündüz avlanan bal›klar, günefl batarken mercan resiflerindeki kuytu yerlere ve yar›klar›n içerisine gizlenirler.

CANLILAR

na dönüflür. Burada yaflayan bal›klar›n her birinin kendine özgü

76

77 Mercanlarda yaflayan bal›klar›n genel davran›fllar› da birbirinden farkl›d›r. Örne¤in daha önce söz etti¤imiz papa¤an bal›¤› gibi baz› bal›klar geceleri bir uyku tulumu içinde derin bir uykuya dalarlar. Dikenli bal›k gibi baz› türler ise yar› uyan›k bir flekilde parlak renkler kullan›rlar, gece oldu¤unda ise bu bal›klar adeta farkl› bir deriye sahip olurlar renkleri daha soluk hale gelir. Süngerler, mercanlar ve yumurtlayan baz› bal›klar da ölü mercan kal›nt›lar›nda yaflayan canl›lard›r. Bundan baflka küçük yengeçler ve karidesler de mikroskobik bitki ve hayvanlar ile beslenmek için mercan kayalar›na do¤ru ç›karlar. Yine mercan kal›nt›lar›nda yaflayan köpek bal›klar› ve müren gibi bal›klarsa karanl›kta

HAR‹KA

dinlenmeye geçerler. Keçi bal›¤› ve di¤er baz› bal›klar gündüz çok

besin bulabilmek için çok güçlü olan koku duyular›n› kullan›rlar.

ki örneksiz tasar›mlar, harika özelliklerle bize Rabbimiz’in sonsuz sanat›n› ve s›n›rs›z ilmini tan›tmaktad›r. Nahl Suresi'ndeki ayetlerde Allah, yaratt›¤› canl›lardan baz› örnekler verir. Ayr›ca insanlar›n bunlara flükretmesi gerekti¤ini de Allah flöyle bildirmektedir: Yerde sizin için üretip-türetti¤i çeflitli renklerdekileri de (fayda n›za verdi). fiüphesiz bunda, ö¤üt al›p düflünen bir topluluk için ayetler vard›r. Denizi de sizin emrinize veren O'dur, ondan taze et yemektesiniz ve giyiminizde ondan süs-eflyalar› ç›karmaktas› n›z. Gemilerin onda (sular›) yara yara ak›p gitti¤ini görüyor sun. (Bütün bunlar) O'nun fazl›ndan araman›z ve flükretmeniz içindir. (Nahl Suresi, 13-14)

CANLILAR

Allah'›n deniz alt›nda yaratt›¤› çeflit çeflit canl› ve bu canl›larda-

78 ÇÖLDEK‹ YAfiAM

CANLILAR

Gündüz 50-60 dereceye kadar ç›kan afl›r› s›cak, gece ise dondurucu bir so¤uk, haftalar hatta aylar boyu süren kurakl›k ve çok az yiyecek… Böyle bir yerde yaflaman›n imkans›z oldu¤unu düflünmüfl olabilirsiniz. Bahsetti¤imiz bu zorlu yer çöllerdir ve çöllerde düflündü¤ünüzün aksine birçok canl› yaflar. ‹flte çöllerde yaflayan canl›lara birkaç örnek: Çöl canl›lardan biri tilkilerin en küçü¤ü olan krem renkli tilkidir. (yan sayfada) Bu tilki türünün kulaklar› di¤erlerine göre çok büyüktür. Bu genifl kulaklar, Afrika ve Arabistan'›n kumlu çöllerinde yaflayan tilkinin çok ifline yarar. Örne¤in av›n›n yerini tilki bu hassas kulaklar› sayesinde hemen tespit eder. Ayn› zamanda kulak-

HAR‹KA

lar fazla ›s›nmay› da önleyerek hayvan›n serin kalmas›n› sa¤lar. Çöllerde yaflayan baflka bir canl› ise kürek burunlu kertenkeledir. (altta) Bu canl› da kuyru¤unu ve ayaklar›n› serinletmek için s›cak kumun üzerinde dans eder gibi hareket eder. Sonra kuyru¤un-

79

¤›n› havaya kald›r›r. Birkaç saniye sonra ayaklar de¤iflir. Kertenkele, özel biçimli burnu ve vücudu sayesinde kum tepeciklerinin

HAR‹KA

dan destek alarak çapraz bir flekilde bir ön aya¤›n›, bir arka aya-

içinde adeta yüzer gibi hareket eder. Büyük ayaklar› da kumlas›na olanak sa¤lar. Avustralya'da yaflayan çöl kurba¤alar› ise adeta bir su deposu gibidirler. Vücutlar›nda bulunan keselerini ya¤mur ya¤d›¤›nda suyla doldururlar. Daha sonra kuma gömülür ve ya¤murlar›n gelmesini beklemeye bafllarlar. Bu keselerde saklad›klar› su sayesinde çölde rahatl›kla yaflamlar›n› sürdürürler. Burada birkaç örne¤ini verdi¤imiz çöl canl›lar›n›n›n ortak özelliklerine dikkat ettiniz de¤il mi? Hepsinin vücut yap›lar› çölde yaflamaya çok uygundur, di¤er canl›lardan farkl› özellikleri vard›r. Üstelik bu canl›lar nas›l davranarak çöl s›ca¤›ndan korunacaklar›n›, susuzlu¤a nas›l

CANLILAR

r›n üstünde çok h›zl› bir flekilde, s›caktan zarar görmeden koflma-

80 dayanacaklar›n› da çok iyi bilmektedirler. Peki bir kurba¤a ya da bir kertenkele bunlar› nereden bilir? Nas›l olup da tam gereken vücut yap›s›na sahip olur?

CANLILAR

Elbette ki bunlar› canl›lar kendiliklerinden bilemezler, vücutlar›nda su depolar› yaratamazlar ya da onlar› s›caktan koruyacak büyük kulaklar var edemezler. Bu canl›lar›n çölde yaflamalar› için ilk ortaya ç›kt›klar› andan itibaren bu özelliklere sahip olmalar› flartt›r. Yoksa afl›r› s›caktan, susuzluktan ya da açl›ktan k›sa sürede öleceklerdir. Ancak böyle bir fley olmaz. Üstelik dünya üzerindeki bütün çöllerde yaflayan canl›lar bu dayan›kl›l›¤a sahiptirler. Her birinin ayr› ayr› çölde yaflamalar›n› sa¤layan özellikleri vard›r. Bütün bunlar bizi tek bir gerçe¤e götürür. Çöl canl›lar›n› bir anda sahip olduklar› özelliklerle birlikte yaratan Allah't›r. Allah di-

HAR‹KA

ledi¤ini diledi¤i anda yapmaya güç yetirendir. Bir Kuran ayetinde Allah, Kendisi için herfleyin çok kolay oldu¤unu bize flöyle haber verir: Gökleri ve yeri (bir örnek edinmeksizin) yaratand›r. O, bir iflin olmas›na karar verirse, ona yaln›zca "OL" der, o da hemen oluverir. (Bakara Suresi, 117)

81 GAZELLER‹N ÖZEL SO⁄UTMA S‹STEM‹

korur. Ancak so¤utma sistemlerini ilk keflfedenler insanlar de¤ildir. Pek çok canl›n›n vücudunda klima benzeri so¤utma sistemleri zaten vard›r. Örnek olarak Afrika'da yaflayan ve çok h›zl› koflan gazeli verebiliriz. Bu canl› di¤er pek çok canl› gibi yaflam›n› sürdürebilmek için düflmanlar›ndan kaçmak zorundad›r, çünkü baflka bir savunma arac› yoktur. Ancak bu süratli koflu gazelin vücut ›s›s›n›

HAR‹KA

Klimalar bizi k›fl›n so¤uktan, yaz›n da s›caktan

afl›r› derecede yükseltir. Bu durum gazel t›kça gazelin beyninin ›s›s› da artar. Ancak gazelin hayatta kalabilmesi için beyninin vücudundan daha serin olmas› gerekmektedir.

CANLILAR

için çok tehlikelidir, çünkü vücut ›s›s› art-

82 Bu durumda akl›n›za "gazellerin nas›l olup da ölmedikleri" sorusu gelecektir. Bu sorunun cevab› bizi bir yarat›l›fl gerçe¤ine götürür.

HAR‹KA

CANLILAR

Gazellerin beyninin bafllar›n›n sa¤ taraf›nda bulunan özel bir so¤utma sistemi so¤utur. Ayr›ca gazellerin ve di¤er h›zl› koflan hayvanlar›n soluk alma kanallar› vard›r. Bu kanallar›n ard›nda uzanan, büyük kan birikintilerinin içerisine de yüzlerce küçük kan damar› yay›lm›flt›r. Gazelin soludu¤u hava bu yeri so¤utur, böylece küçük kan damarlar›n›n içerisinden geçen kan da so¤umufl olur. Sonra küçük damarlar kan› beyne tafl›yan tek bir kan damar›n›n içerisinde biraraya gelirler. Bu sistem sayesinde gazel koflarken süratle artan vücut ›s›s›ndan etkilenmez. Böyle kusursuz bir sistemin zaman içinde kendili¤inden ortaya ç›kamayaca¤›n› siz de hemen anlam›fls›n›zd›r. Çünkü beynin so¤utulmas› için gereken bu sistemin var olmamas› demek, gazelin daha ilk koflusunu yaparken ölmesi demektir. Gazellerdeki so¤utma sistemi örne¤inde de görüldü¤ü gibi canl›lardaki tasar›m, mükemmel bir yap›ya sahiptir. Yani bir canl›n›n vücut sistemlerinin ve organlar›n›n evrimcilerin iddia ettikleri gibi zaman içinde ortaya ç›kmas› imkans›zd›r. Tüm canl›lar, gazellerdeki so¤utma sistemi gibi, tek bir parças› bile eksik olsa hiçbir ifle yaramayacak sistemlerle dolu bedenlere sahiptir. Bu da canl›lar›n evrimcilerin iddia ettikleri gibi tesadüflerle zaman içinde var olmad›klar›n›, aksine hepsini yaratan›n Allah oldu¤unu ispatlar. Bu, düflünebilen ve akl›n› kullanabilen insanlar için çok aç›k bir gerçektir. Allah bir ayetinde flöyle buyurmaktad›r:

83 "E¤er akl›n›z› kullanabiliyorsan›z, O, do¤unun da, bat›n›n da ve bunlar›n aras›nda olan herfleyin de Rabbidir." (fiuara Suresi, 28)

A¤açkakanlar gagalar›yla a¤açlar› delerek kendilerine yuva ve besin depolar› yaparlar. Bir a¤açkakan›n gagas›yla

HAR‹KA

A⁄AÇKAKANLARIN DAYANIKLILI⁄I

a¤ac› delme h›z› saatte yaklafl›k bir h›zd›r ve asl›nda a¤açkakana zarar vermesi gerekir. Ancak kuflun gagas›nda özel bir kilit sistemi vard›r, bu sayede a¤açkakana bir fley olmaz. E¤er bu özel sistem olmasayd› bu h›z nedeniyle a¤açkakan›n gagas› iki parçaya ayr›l›rd›. Bundan baflka e¤er a¤açkakan›n a¤aca vuruflunun etkisi direkt olarak beynine gitmifl olsayd› bu durumda da kufl bilincini kaybederdi. Ancak böyle bir fley hiç olmaz çünkü Allah a¤açkakan› tam gereken özelliklere sahip olarak yaratm›flt›r. Örne¤in kuflun beyni gagas›n›n seviyesinde yer almaktad›r. Ayr›ca a¤açkakan›n gagas›n›n alt k›sm›ndaki kaslar›n da "flok emici" özelli¤i vard›r. Bu sayede a¤ac› delerken oluflan flokun etkisi azalt›lm›fl olur.

CANLILAR

olarak 40 km'dir. Bu ola¤anüstü

84 Buraya kadar anlatt›klar›m›z a¤açkakanlar›n genel özelliklerinden sadece birkaç›d›r. Bunlar›n yan› s›ra her a¤açka-

CANLILAR

kan türünün kendine özgü pek çok ilginç özellikleri vard›r. Örnek olarak palamutlar› a¤açlarda saklayan bir a¤açkakan türünü ele alal›m. Mefle palamudu a¤açkakan› yaz boyunca ölü bir a¤aç kütü¤ünün üzerinde sürekli olarak "delikler" açar. Çünkü yaz sonunda bu delikleri k›fl›n yiyece¤i mefle palamutlar›yla dolduracakt›r. Mefle palamutlar›n› her deli¤e birer tane olacak flekilde adeta çekiçle çakar gibi yerlefltirir. Fa-

HAR‹KA

kat bu ifllem a¤açkakan için oldukça uzun sürer. Çünkü önceden haz›rlad›¤› deliklerin büyüklü¤üne uygun büyüklükte palamudu bulup yerlefltirmeye çal›fl›r. E¤er delik büyük olup palamut küçük olursa, gevflek duran palamut di¤er kufllar taraf›ndan rahatl›kla al›nabilir. Tam tersine delik küçük olup da palamudu zorla deli¤e s›k›flt›rmaya çal›fl›rsa bu kez palamut zarar görür. Bu nedenle deneme yan›lma yöntemini uygulayan a¤açkakan›n ifli çok uzun sürer. A¤açkakan›n ifli bu kadarla da bitmez. Zaman geçtikçe palamutlar kuruduklar› için küçülürler. Bu ise a¤açkakan›n kuruyan palamutlar› ç›kar›p yenileri ile de¤ifltirmesi demektir. Üstelik a¤açkakanlar bunu 5-10 palamut için yapmazlar. Mefle pala-

85 mudu a¤açkakanlar› büyük bir a¤açta bu palamutlardan yaklafl›k 50 bin tanesini depolayabilirler. Bu ilginç özellikleri biraz düflündü¤ümüzde a¤açkakanlara bütün bunlar› ö¤reten çok üstün bir gücün oldu¤unu anlar›z. Bu a¤açlar› delecek dayan›kl›l›kta yaratm›flt›r. Ayr›ca yapt›klar› tüm iflleri onlara ö¤reten de Allah't›r. Allah'tan baflka hiçbir ilah, hiçbir Yarat›c› yoktur. Allah herfleyi Kendisi’nin yaratt›¤›n› bize flöyle haber vermektedir: ‹flte Rabbiniz olan Allah budur. O'ndan baflka ilah yoktur. Herfleyin Yarat›c›s›'d›r, öyleyse O'na kulluk

HAR‹KA

üstün gücün sahibi Allah't›r. Allah a¤açkakanlar›n gagalar›n›

edin. O, herfleyin üstünde bir vekildir.

Mefle a¤ac›ndaki deliklere palamut saklayan a¤açkakan (üstte sa¤da) ve baflka bir a¤açkakan türü (solda).

CANLILAR

(Enam Suresi, 102)

86

CANLILAR

BÜYÜK YANAKLI SEV‹ML‹ S‹NCAP Alttaki resimde gördü¤ünüz sevimli canl›n›n ad› yana¤› keseli sincapt›r. Bu sincap türünü di¤er sincaplardan ay›ran özelli¤i hemen yemeyece¤i besinini yanaklar›ndaki keselerde tafl›mas›d›r. Sincap bunlar› daha sonra kullanmak için depo eder. Yanak keseleri asl›nda çok gevflek bir yap›s› olan deri k›vr›mlar›d›r. Bunlar›n iç k›sm› ç›plakt›r ama nemli de¤ildir, dolay›-

HAR‹KA

s›yla besinler bozulmadan uzun süre saklanabilirler. Bu keseler a¤z›n iki yan›na do¤ru aç›l›r.

87 Sincap, keselerini doldurmak için bir cevizi pençelerinin aras›na al›r ve bunun iki ucundaki sivnin içine koyar. Ondan sonraki cevizi di¤er keseye yerlefltirir. Keseler böyle s›rayla doldurulur. Hayvan her keseye dört ceviz koyabilir. Bu flekilde sincab›n yüzü o ilginç ve sevimli halini al›r.

DÜNYANIN EN UZUN KANATLI KUfiU ALBATROS

niz kufllar›d›r. Hayatlar›n›n %92'sini aç›k denizlerde geçirirler ve neredeyse hiç karaya inmezler. Bu kufl türünün en önemli özelli¤i çok uzun süre hiç durmadan uçabilmesidir. Bu güç ifli ise albatros özel uçufl tarz› sayesinde baflar›r. Albatrosun

uçmas›

için kanatlar›n› rüzgara karfl› tamamen açarak havada durmas› yeterlidir. Bu flekilde kanat ç›rpmadan sa-

CANLILAR

Albatroslar çok büyük -yaklafl›k 3.5 metrelik- kanatlar› olan de-

HAR‹KA

ri k›s›mlar› düzgünce ›s›r›p kopar›r. Sonra cevizi keselerden biri-

CANLILAR

88

Dev kanatlar› olan albatros di¤er kufllar›n aksine uçabilmek için bir süre yerde koflmak zorundad›r.

atlerce uçabilir. Kufl bunu kanatlar›n› olabildi¤ince genifl açarak

HAR‹KA

gerçeklefltirir ve bu esnada kuflun kanatlar›n›n geniflli¤i 3.5 metreye ulafl›r. Bu, kufllar aras›ndaki en genifl kanat uzunlu¤udur. Albatros yukar›ya do¤ru yükselen hava ak›mlar›n› ve rüzgar› kullanarak, onlar›n yönünde ilerler. Rüzgar›n içinden zikzaklar çizerek bir dalgan›n tepesinden di¤erine geçerek hareket eder. Bu flekilde albatros tek bir kanat bile ç›rpmadan saatlerce su üstünde uçabilir. Peki nas›l olup da albatroslar bu zor ifli baflar›rlar? Bu kuflun böylesine dayan›kl› olmas›n› sa¤layan nedir? Öncelikle 3,5 metrelik bu dev kanatlar› sabit flekilde aç›k tutabilmek için çok büyük bir güç gerekir. Albatroslar›n ne kadar güç bir ifli baflard›klar›n› anlamak için albatrosu bir insanla k›yaslayal›m. Bir insan kollar›n› havada bir süreli¤ine aç›k tutmaya ça-

89 l›flt›¤›nda dahi oldukça zorlan›r. Belli bir süre sonra kaslar› ac›maya bafllar ve kollar›n› indirmek zorunda kal›r. Oysa albatroslar kanatlar› aç›k bir flekilde saatlerce havada kalabilirler. Albatroslar›n kanat kemiklerinde kanatlar›n› aç›k pozisyonda yesinde hiç kas gücü kullanmazlar. Bu da uçufl s›ras›nda büyük kolayl›k sa¤lar. Bu özel sistem sayesinde günlerce, haftalarca hatta aylarca en az seviyede enerji kullanarak hiç durmadan uçabilirler. Bir an durup düflünmek albatroslardaki bu özelliklerin tesadüfen var olamayaca¤›n› anlamak için yeterlidir. Denizlerin üstünde uzun süre uçarak yaflayan bu kufllar›n üzerinde Allah'›n flefkatilayan bütün özellikleri onlara veren Allah't›r. Herfleye gücü yeten Rabbimiz di¤er bütün canl›lar› oldu¤u gibi bu canl›lar› da korumakta ve ihtiyaçlar›n› eksiksiz olarak vermektedir. Allah bir ayette kufllar›n özelliklerine flöyle dikkat çekmektedir: Gö¤ün bofllu¤unda boyun e¤dirilmifl (musahhar k›l›nm›fl) kuflla r› görmüyorlar m›? Onlar› (böyle bofllukta) Allah'tan baflkas› tutmuyor. fiüphesiz, iman eden bir topluluk için bunda ayetler vard›r. (Nahl Suresi, 79)

CANLILAR

ni ve rahmetini görürüz. Albatroslar›n hayatta kalmalar›n› sa¤-

HAR‹KA

tutmaya yarayan bir çeflit kilit sistemi vard›r. Bu kilit sistemi sa-

90

HAR‹KA

CANLILAR

SÜSLEME SANATÇISI ÇARDAK KUfiU Yuvalar›n› süsleyen kufllar oldu¤unu biliyor muydunuz? T›pk› bir insan›n yaflad›¤› yeri güzellefltirmesi gibi baz› kufl türleri de yuvalar›n› süslerler. Kimi zaman toplad›klar› süs eflyalar› ile yuvalar›nda dekorasyon yapan kimi zaman da pembe renkli meyveler ile yuvalar›n›n duvarlar›n› boyayan bu kufllar›n davran›fllar› elbette ki flaflk›nl›k vericidir.

91 Yuvas›n› boyayan kufllardan biri olan saten çardak kuflu gerçek bir "mimari ustas›"d›r. Erkek çardak kuflu bir güvercin büyüklü¤ündedir. Yuvas›n› yaparken, çevreden toplad›¤› yüzlerce ince dal› karfl›l›kl› iki s›ra olacak flekilde diker. Böylece bir çardak olufl¤ar. Bunlar bir kelebek kanad›, kufl tüyü, araba anahtar› veya bir paket ka¤›d› bile olabilir. Kuflun özellikle mavi renkteki cisimlere karfl› özel bir ilgisi vard›r. Yan sayfadaki resimlerde de gördü¤ünüz gibi mavi renkli herfleyi toplay›p yuvas›nda biriktirir. Kuflun büyük bir dikkatle yapt›¤› dekorasyon bunlarla bitmez. Çardak kuflu yuvas›n›n duvarlar›n› da boyar. Üstelik boyas›n› da kendisi elde eder. Nas›l m›? Çeflitli renklerdeki bitkileri toplar ve

HAR‹KA

turur. Çarda¤›n önüne ise çevreden toplad›¤› bütün eflyalar› y›-

bunlar›n sular›n› kullanarak duvarlar›n› boyar. Kimi zaman da a¤z›nda çi¤nedi¤i bir parça a¤aç kabu¤u ile de dallar›n oluflturdu¤u yuva duvar›na boya yapar. Allah çardak kuflu gibi hiç görmedi¤imiz ya da güvercinler, mart›lar gibi sürekli gördü¤ümüz kufl türlerinin tümünü yaratand›r. Küçük bir kufla nas›l yuva yapaca¤›n›, bu yuvay› nas›l süsleyece¤ini ö¤reten Yüce Allah't›r. Bize düflen ise Allah'›n gücünün s›n›rs›zl›¤›n› daha iyi anlamak için hayvanlar›n bu gibi özellikleri üzerinde detayl› düflünmektir. Allah Casiye Suresi'ndeki bir ayette flöyle buyurmaktad›r: Kendi'nden (bir nimet olarak) göklerde ve yerde olanlar›n tü müne sizin için boyun e¤dirdi. fiüphesiz bunda, düflünebilen bir kavim için gerçekten ayetler vard›r. (Casiye Suresi, 13)

CANLILAR

boyama ifllemi için salg›s›yla kar›flt›rd›¤› kömürü kullan›r. Ayr›ca

92

CANLILAR

YAVRULARI ‹Ç‹N TEMEL KAZAN KUfiLAR Megapod kufllar› Avustralya'da yaflarlar ve yavrular›n› büyütmek için de çok özel yuvalar yaparlar. Önce erkek megapod, dev bir çukur kazar, sonra bu çukuru çürümekte olan yafl otlar ve yapraklarla doldurur. Bunun çok önemli bir nedeni vard›r. Çürüyen bitkilerdeki bakteriler, yüksek derecede s›cakl›k oluflturacak ve yuvay› ›s›tacaklard›r. Erkek kufl bu s›cakl›¤› sabit tutmak için havaland›rma delikleri açar ve gagas›n› bu deliklerden içeri sokarak sürekli yuvan›n ›s›s›n› kontrol eder. Ayr›ca bitki y›¤›n›n›n üzerinde bir de

HAR‹KA

huni biçiminde delik açar. Bu delik k›fl boyunca ya¤murun içeri s›zmas›n› ve bitki y›¤›n›n›n nemli tutulmas›n› sa¤lar. Yuva haz›rland›ktan sonra difli gelir ve çukura yumurtlar. Ancak yaz›n s›ca¤›nda yuvadaki ›s› sürekli artar, bunun üzerine erkek megapod kuflu yuvas›n› kumla örter. Bu flekilde s›ca¤›n yuvaya girmesini engellemeye çal›fl›r. fiimdi size bir soru soral›m. Bu yaz›y› okuyana kadar bitkilerin çürüdüklerinde ›s› ç›karacaklar›n› biliyor muydunuz? Bu konuyla ilgili bir kitap okumad›ysan›z bunu bilmemeniz çok do¤al, sizin gibi daha pek çok insan bunu bilmez. Ancak megapod kuflu bunu çok iyi bilir, üstelik yavrular›n›n yarar›na olacak flekilde bu bilgiyi kullan›r.

93

HAR‹KA yapabilmektedir? Sonra bu ölçümlerden elde etti¤i sonuçlara göre teknik önlemler alabilmektedir? Niçin yavrular› için böyle zahmetli bir ifle katlanmaktad›r? Tüm bunlar› yapabilmesi için kuflun bir mühendis gibi teknik bilgiye ve sa¤l›kl› bir insan gibi akla sahip olmas› gereklidir. Elbet-

CANLILAR

Peki nas›l olup da bir kufl böyle ince hesaplar ve hassas ölçümler

94 te bir kuflun zeki ve bilgili bir insan gibi davranacak akl› ve beyni yoktur. Tüm bu ak›l gerektiren iflleri megapod kufluna her an yapt›ran yani ilham eden ve bu kuflu yönlendiren bir güç vard›r.

CANLILAR

Bu güç herfleyi en güzel biçimde yaratan Allah'a aittir. Siz burada anlat›lan bilgileri okudu¤unuzda hemen bunlar› yapanlar›n canl›lar›n kendileri olamayaca¤›n› görüp, bütün canl›lar› yaratan›n Allah oldu¤unu anl›yorsunuz. Ancak sizin hemen anlad›¤›n›z bu gerçe¤i kabul etmemek için direnen baz› insanlar vard›r. Allah bu insanlar› bize Kuran'da haber vermifltir. Rad Suresi'nde bu kiflilerle ilgili olarak Allah flöyle buyurmaktad›r: De ki: "Göklerin ve yerin Rabbi kimdir?" De ki: "Allah't›r." De ki: "Öyleyse, O'nu b›rak›p kendilerine bile yarar da, zarar da sa¤ lamaya güç yetiremeyen birtak›m veliler mi (tanr›lar) edindi niz?" De ki: "Hiç görmeyen (a'ma) ile gören (basiret sahibi) eflit

HAR‹KA

olabilir mi? Veya karanl›klarla nur eflit olabilir mi?" Yoksa Allah'a, O'nun yaratmas› gibi yaratan ortaklar buldular da, bu yaratma, kendilerince birbirine mi benzeflti? De ki: "Allah, herfleyin Yarat›c›s›'d›r ve O, tektir, kahredici oland›r." (Rad Suresi, 16)

95 ALAKARGANIN GÜÇLÜ HAFIZASI

re topra¤a gömerler. Bazen günde 1.000 tane palamut gömdükleri olur. Ormanda her yer birbirine benzemektedir. Bu nedenle bir insan için bile ormanda bir yeri bulmak çok zordur. Peki alakargalar palamutlar› saklad›klar› yerleri nas›l bulurlar? Çok ak›lc› bir fley yaparak, buralara iflaret koyarlar. Bunun için de bazen a¤aç dallar›n›, bazen de tafl parçalar›n› kullan›rlar. Yine de koskoca orman›n içinde topra¤›n alt›nda bir yeri bulmak çok zor-

HAR‹KA

Alakargalar toplad›klar› palamutlar› daha sonra kullanmak üze-

dur. Fakat yap›lan deneylerde bu kufllar›n aradan 9 ay geçtikten dar kuvvetli bir haf›zaya sahip olmas›, yiyecek saklad›¤› yerleri iflaretlemesi ve daha sonra bunlar›n yerlerini hat›rlamas› bir yarat›l›fl mucizesidir. Hiçbir akl› ya da fluuru olmayan alakargalar›n palamutlar› topra¤a gömerek saklamay› düflünmeleri, palamut b›rakt›klar› yerleri tekrar bulabilmek için iflaret koymalar› elbette tesadüflerle aç›klanamaz. 1.000 tane palamudu gömmek ve hepsini tafllarla ya da dallarla iflaretlemek ve

CANLILAR

sonra bile palamutlar› bulduklar› ortaya ç›km›flt›r. Kuflun bu ka-

96 bunu düzenli bir biçimde yapmak kesinlikle bir kuflun kendi kendine baflaramayaca¤› bir ifltir. Palamut bulunca kuflun bunu yemesi çok do¤ald›r. Ama gelece¤i düflünüp saklamak gibi bir dav-

HAR‹KA

CANLILAR

ran›flta bulunmak, yerlerini belirtmek için iflaret koymak, daha sonra da bu iflaretleri tan›mak ancak ak›l sahibi birinin yapabilece¤i ifllerdir. Bir kufl bunlar›n hiçbirini kendili¤inden yapamaz. Bu durumda bunlar›n tümünü alakargaya yapt›ran, herfleye güç yetiren sonsuz bir ak›l sahibi oldu¤unu anlar›z... ‹flte bu üstün ak›l herfleyi belli bir düzen içinde kusursuzca yaratan ve herfleyin hakimi olan Allah'a aittir. Allah diledi¤i için bu kufl yeme¤ini saklar ve yine Allah'›n dilemesiyle de onu bulmay› baflar›r. Yarat›lan herfleyde oldu¤u gibi bu kuflta da Allah'›n kusursuz yarat›fl›n›n delillerinden örnekler görürüz.

HAYVANLAR ALEM‹N‹N ZIRHLI TANKLARI Güney Amerika'da yaflayan Armadillo denen bu canl›lar bütün vücutlar›n› kaplayan z›rhlar› nedeniyle çok ilginç bir görünüme sahiptirler. Böcek yiyerek beslenen bu canl›lar genellikle yiyeceklerini

97 topra¤› kazarak ararlar. Armadillolar çok iyi bir koku alma duyusuna sahiptirler. Yiyece¤in kokusunu hemen yu yitirmekten korkuyormufl gibi telaflla topra¤› kazar. Armadillolar› bu durumda görenler, hayvan›n nas›l soluk ald›¤›na flaflabilirler. Oysa Armadillolar bu durumda soluk almazlar. Çünkü alt› dakikaya kadar soluklar›n› tutabilme yetene¤ine sahiptirler. Bu ise topra¤› kazd›klar› s›rada bo¤ulmalar›n› engeller. Allah'›n onlara verdi¤i nefeslerini uzun süre tutabilme yetene¤i sayesinde, Armadillolar topra¤› kaz›p yiyecek bulurlar. Bu örnek

HAR‹KA

alan Armadillo burnunu topra¤a gömerek, adeta koku-

bize Allah'›n yaratt›¤› canl›lar üzerindeki flefkatini ve merhamefiüphesiz, senin Rabbin, gerçekten O, üstün ve güçlüdür, merhamet sahibidir. (fiuara Suresi, 9)

GECE KARANLI⁄INDA B‹LE UÇAB‹LEN GÖÇMEN KUfiLAR Pek çok kufl türü her y›l iyi besin kaynaklar›na, yumurtlayacak ve yavrular›n› büyütebilecek uygun bölgelere ulaflabilmek için binlerce kilometre yolculuk eder. Allah kufllar›n uçufllar›na bir ayetinde flöyle dikkat çekmifltir:

CANLILAR

tini gösterir. Allah bir ayetinde Kendisi’ni bize flöyle tan›t›r:

98 Onlar, üstlerinde dizi dizi kanat aç›p kapayarak uçan kufllar› görmüyorlar m›? Onlar› Rahman (olan Allah')tan baflkas› (bofl lukta) tutmuyor. fiüphesiz O, herfleyi hakk›yla görendir.

CANLILAR

(Mülk Suresi, 19) Uzun mesafe uçufllar›n›, birçok su kuflu baflar›yla gerçeklefltirir. Bu baflar›y› dayan›kl› yap›lar›yla ve aralar›ndaki haberleflmeyle elde ederler. Su kufllar› uçarken ayn› zamanda öterek ve farkl› sesler ç›kararak birbirleriyle konuflurlar. Bu, ne kadar kalabal›k olurlarsa olsunlar, gecenin karanl›¤›nda bile, sürünün bütün üyelerini birlikte tutabilmeyi sa¤lamaktad›r. Sürünün her üyesi di¤erlerinin bulundu¤u yerleri bilir. Göçmen su kufllar›n›n, nerede bulunduklar›n› anlamak için Günefl'i kulland›klar› tahmin edilmektedir. Kufllar gidecekleri yere yaklaflt›kla-

HAR‹KA

Gökyüzünde dizi dizi uçan kufllar Allah'›n Kuran'da bize haber verdi¤i ve üzerinde düflünmemizi istedi¤i ayetlerden yaln›zca bir tanesidir.

99 r›nda kendileri için tespit ettikleri özel baz› iflaretleri kullanmaktad›rlar. Bu sizin evinizin yolunu bulmak için caddeleri ve binalar› ve di¤er do¤al iflaretleri takip ederler. Baz› su kuflu türleri göç süresince gece-gündüz hiç durmadan uçabilirler. Yön bulma yetene¤i ak›l ve zeka sahibi insanlara özgüdür. ‹nsan çeflitli teknik aletler kullanarak ya da gökyüzünden faydalanarak yönünü bulabilir. Peki kufllar nas›l olup da yönlerini bulmay› baflarmaktad›rlar? Günefl'in konumundan ve di¤er iflaretlerden nas›l faydalanmaktad›rlar?

HAR‹KA

lar› kullanman›za benzer. Bu ifllem için su kufllar› nehirleri, da¤-

Bu flafl›rt›c› yön bulma yeteneklerini kufllara veren, aralar›nda da yaratt›¤› bütün özelliklerle bize yaratma sanat›ndan örnekler Onlar, üstlerinde dizi dizi kanat aç›p kapayarak uçan kufl verir. "O lar› görmüyorlar m›?" ayetinde de gördü¤ümüz gibi kufllar›n uçufluna dikkat çeker. Kufllara verdi¤i bu yetenekleri bizim düflünmemizi ister. Bu flekilde düflündü¤ümüzde karfl›m›za hep canl›lar›n kendiliklerinden yapmalar›n›n mümkün olmad›¤› çok ak›ll› davran›fllar ve mükemmel vücut sistemleri ç›kar. Biz de bunlar üzerinde düflünerek yapt›klar› iflleri onlara bir ö¤reten oldu¤unu anlar›z. Siz de okudu¤unuz bu gibi bilgiler üzerinde mutlaka düflünün ve düflüncelerinizi çevrenizdeki insanlara anlat›n. Allah'›n yüceli¤ini, herfleyi yaratan›n Rabbimiz oldu¤unu anlamalar›n› sa¤lay›n.

CANLILAR

özel bir haberleflme sistemi yaratan Yüce Allah't›r. Allah canl›lar-

100

CANLILAR

DEN‹ZLER‹N TEM‹ZL‹K ‹fiÇ‹LER‹ Büyük bir bal›¤›n a¤z›n›n içine girmekte olan küçük bir bal›k gördü¤ünüzde akl›n›za ilk olarak ne gelir? Büyük bal›¤›n küçü¤ü bir hamlede yiyece¤ini düflünürsünüz ve küçük bal›¤›n ona neden bu kadar yaklaflt›¤›n› merak edersiniz. Büyük bal›¤›n küçük bal›¤›n çevresinde dolaflmas›na izin vermesi ve ona hiç dokunmamas›, a¤z›nda ve solungaçlar›nda dolaflmas›na ses ç›karmamas› ise al›fl›lmad›k bir görüntüdür. Ancak okyanusta bu gibi görüntülere çok s›k rastlamak mümkündür. Büyük bal›klar›n yan›nda korkusuzca dolaflan canl›lar sadece baz› küçük bal›klar de¤ildir. Kimi zaman karidesleri de büyük

HAR‹KA

bal›klar›n a¤z›n›n kenar›nda görmek mümkündür. Bunlar temiz-

101 likçi karidesler ve bal›klard›r; görevleri baz› büyük bal›klar› temizlemektir. Birçok temizlikçi karides de görülen karides bunlardan biridir. Karidesin k›rm›z› ve beyaz çizgileri bir deniz feneri gibi hareket ederek, temizlenmeye ihtiyac› olan bal›¤›n karidesi bulmas›na yard›mc› olur. ‹ki uzun beyaz anteni olan karides, bal›¤›n üzerine yerleflir yerleflmez bal›k sab›rla derisinin ya da yaras›n›n üzerindeki parazitlerin yenmesini bekler. Temizlikçi karides, rahats›zl›k verici parazitleri almak için

HAR‹KA

çeflidi vard›r. Örne¤in resim-

bal›¤›n a¤z›n›n içine bile girebilir. Böylece kendisi de besinini alna kadar görevini sürdürür. ‹fli bitti¤i zaman çok güzel bir ziyafet olabilecek karidese, büyük bal›k en ufak bir zarar vermez. Karides de bal›¤›n kendisine zarar vermesinden çekinmeden hareket eder. Sol sayfadaki resimde de görüldü¤ü gibi bu iki canl› çok iyi bir flekilde anlaflmaktad›rlar. Ak›l ve zeka sahibi insanlara özgü olan, "anlaflmak", "güvence vermek" gibi kavramlar elbette bu canl›lar için söz konusu olamaz. Ancak herfleyin denetimini ve hakimiyetini kontrolünde tutan Allah bu canl›lara böyle davranmay› ve birbirlerine güvenip yard›mc› olmay› ö¤retmifltir. Bu sayede onlar da yaflamlar›n› rahatl›kla sürdürmektedirler.

CANLILAR

m›fl olur. Karides, bal›¤›n tamamen temizlendi¤inden emin ola-

102

CANLILAR

GÜRÜLTÜCÜ A⁄USTOS BÖCE⁄‹ A¤ustos böce¤i, çok gürültücü bir böcektir. Böcek bu gürültüyü vücudundaki mükemmel bir sistemi kullanarak ç›kar›r. Gövdesinin arka k›sm›nda hava kesecikleri üzerine yerleflmifl sa¤l› sollu iki plaka vard›r. A¤ustos böce¤i, tafl kadar sertleflmifl bu plakalar› çalarak o çok iyi bilinen sesini ç›kar›r. Plak, ba¤l› oldu¤u kas taraf›ndan çekilip b›rak›l›nca, bofl bir teneke kutunun ç›kard›¤› sese benzer bir ses oluflur. Böce¤in yapt›¤› bu çekme-b›rakma ifllemi saniyede 500 kez tekrarlan›r. Saniyeyi sizin gözünüzü yavaflça aç›p kapama süreniz olarak düflünürsek, bir saniyede 500 kere bu ifllemin yap›lmas›n›n ne kadar zor oldu¤unu hemen anlar›z.

HAR‹KA

Böce¤in gö¤üs k›sm›n›n alt taraf›nda bulunan uzant›s›n›n aç›l›p kapanmas›yla ses yükselir veya alçal›r. ‹nsan kula¤›, saniyenin onda birinden daha k›sa süreli aç›l›p kapanmalar›, yani ses kesiklerini fark edemez. ‹flte bu nedenle biz a¤ustos böce¤inin c›z›rt›s›n› sürekli devam ediyormufl zannederiz.

103 TEM‹ZL‹KÇ‹ KUfiLAR

denen temizlikçi kufllard›r. Bu kufllar gergedan, fil, zebra gibi hayvanlar›n derilerinin üzerindeki parazit canl›larla beslenirler. Bu nedenle hayvanlar kufllar›n üzerlerinde gezinmelerine hatta bafllar›na konmalar›na bile hiç ses ç›karmaz-

HAR‹KA

Resimlerde gördü¤ünüz kufllar Oxpecker

lar.

da sa¤lar. Bu flekilde hayvanlar hem rahats›zl›k veren parazitlerinden kurtulmufl olurlar hem de kufllar onlar› herhangi bir tehlike durumunda 盤l›klar atarak uyar›rlar. Buna karfl›l›k kufllar da besin ve hatta yuvalar›n›n içini kaplamak için tüy elde ederler. Hayvanlar aras›ndaki bu karfl›l›kl› faydaya dayal› iliflkiyi yaratan Yüce Rabbimiz’dir. Allah bu canl›lar›n›n tümünü ihtiyaçlar›n› karfl›layabilecekleri canl›larla birlikte yaratm›flt›r.

CANLILAR

Bu ortakl›k her iki tarafa da karfl›l›kl› çok fazla fay-

104

CANLILAR

SU ÜSTÜNDE YÜRÜYEN GÖLCÜK KAYAKÇISI Su üstünde yürümek insanlar için imkans›zd›r. Oysa pek çok canl› Allah'›n onlara verdi¤i özel vücut yap›lar› sayesinde bu ifli rahatl›kla baflarabilir. Örne¤in gölcük kayakç›s› denen bir böcek türü uzun, ince bacaklar›n› yayarak suyun üzerinde yürür. Böce¤in ayaklar› suyu iterken, yüzeyde küçük bir çukur oluflur. Bu flekilde böcek oldukça genifl bir alana vücut a¤›rl›¤›n› yaym›fl olur.

HAR‹KA

Yap›lan gözlemler ve incelemeler sonucunda gölcük kayakç›s›n›n ayaklar›n›n, su yüzeyi tabakas›n› k›rmad›¤› anlafl›lm›flt›r. Yani böce¤in ayaklar› suyun içine girmemektedir. Gölcük kayakç›s› bu sayede di¤er canl›lardan farkl› olarak su üstünde yürümeyi baflarabilmektedir.

105

alttan görünüflü

YAPIfiKAN VANTUZ BALIKLARI

Vantuz bal›klar›n›n özelli¤i, okyanusta dolaflmak için vas›ta kul-

HAR‹KA

Vantuz bal›¤›n›n

lanmalar›d›r. Bunun için ya köpek bal›klar›ndan ya da gemilerÜzerine yap›flt›¤› canl›-cans›z bütün cisimlerle birlikte hareket edebilir. Yap›flt›¤› canl› ne yaparsa yaps›n, ne kadar h›zl› yüzerse yüzsün vantuz bal›¤› yerinden kopmadan kal›r. Yukar›daki resimde köpekbal›¤›n›n alt k›sm›na yap›flm›fl vantuz bal›klar›n› görüyorsunuz. Allah her canl›n›n nerede oldu¤unu ve ne yapt›¤›n› bilir. Bir ayette Allah flöyle buyurur: Göklerde ve yerde ne varsa tümü Allah'›nd›r. Allah, herfleyi kuflatand›r. (Nisa Suresi, 126)

CANLILAR

den yararlan›rlar. Bal›¤›n s›rt yüzgeci oval bir vantuz gibidir.

106

CANLILAR

KIRMIZI DUDAKLI YÜRÜYEN BALIK K›rm›z› dudakl› yarasa bal›¤› dünyadaki dört yüzgecinin üzerinde yürüyen tek bal›kt›r. Yürümek için yarat›lm›fl yüzgeçleri, tuhaf görünüfllü burnu ve büyük k›rm›z› dudaklar› ile bal›¤›n son derece ilginç bir görünümü vard›r. Yarasa bal›klar›n›n kumun üzerinde bir insan›n yürümesi gibi dolaflabilmelerini sa¤layan organlar›, gö¤üs yüzgeçleridir. Bu yüzgeçlerini kullanarak yarasa bal›klar› okyanus zemininde rahatça ayakta durabilir ve yüzgeç uçlar›n›n üzerinde yürürler. K›rm›z› dudakl› yarasa bal›¤›n›n baflka bir ilginç özelli¤i daha vard›r. Burunlar›n›n alt›nda, di¤er bal›klar› kand›rmak için olta

HAR‹KA

olarak kulland›klar› küçük deri parçalar› bulunur. Yarasa bal›klar› etçil hayvanlard›r. Bu oltay› kullanarak di¤er bal›klar›, yengeçleri, kurtçuklar› ve deniz taraklar›n› avlarlar. Denizin dibinde yaflayan bu küçük bal›ktaki detayl› yarat›l›fl bize Allah'›n sanat›n›n örneklerinden birini gösterir.

107 RENGARENK BALIKÇIL KUfiLARI

gördü¤ünüz büyük mavi bal›kç›l Kuzey Amerika'da yaflayan en uzun boylu yabani kufltur. Renkleri ile dikkat çeken mavi bal›kç›llar yuva yapma zamanlar› hariç tek bafl›na yaflayan kufllard›r. Bal›kç›llar›n toplu yuva yerleri genellikle insanlar›n ulaflmas›n›n zor oldu¤u uzak ve gizli bölgelerde bulunur. Baflka bir tür bal›kç›l olan Hank bal›kç›llar› ise ilkbaharda çok farkl› renklere bürünürler. Yetiflkin bal›kç›llar›n renkli gagalar›n›n etraf›nda, yaln›zca

HAR‹KA

Bal›kç›llar su olan her yerde görülebilen kufllardand›r. Resimde

yuva yapma zaman›nda oluflan renkli parçalar bulunmaktad›r.

de göz al›c› renkleri seyretmek çok hoflumuza gider. Kufllardaki bu renk çeflitlili¤i Allah'›n üstün yarat›fl›n›n delillerinden bir tanesidir. Yüce Allah Kuran ayetlerinde renkleri

CANLILAR

Allah bütün kufllar› çok çeflitli renklerde yaratm›flt›r. Kufl tüylerin-

108 yaratan›n Kendisi oldu¤undan flöyle bahseder: Allah'›n gökyüzünden su indirdi¤ini görmedin mi? Böylece Biz onunla, renkleri de¤iflik olan meyveler ç›kard›k. Da¤lardan da

HAR‹KA

CANLILAR

beyaz, k›rm›z› renkleri de¤iflik ve siyah yollar (k›ld›k). ‹nsanlar dan, hayvanlardan ve davarlardan da renkleri böyle de¤iflik olanlar vard›r. Kullar› içinde ise Allah'tan ancak alim olanlar 'içleri titreyerek-korkar'. fiüphesiz Allah, üstün ve güçlü oland›r, ba¤›fllayand›r. (Fat›r Suresi, 27-28)

1 AY SUSUZ YAfiAYAB‹LEN MUHABBET KUfiLARI Yabani muhabbet kufllar› Avustralya'n›n fazla ya¤mur almayan bozk›rl›k bölgelerinde yaflar. Su ihtiyaçlar›n› yedikleri tohumlardan karfl›lad›klar› için bu kufllar havan›n son derece kurak oldu¤u dönemlerde 1 ay boyunca hiç su içmeden rahatl›kla yaflayabilirler. Yabani muhabbet kufllar›n›n hayatlar›nda suyun çok önemli bir yeri vard›r. Bu nedenle tüm yaflamlar›n› iklim koflullar›na göre düzenleyebilirler. Örne¤in yeterli miktarda su bulamad›klar› zaman, yavru yapmay› durdururlar ve su için yeni yerler aramaya ç›karlar. Yeterli büyük-

109 lükte su birikintisi bulduklar›nda olabildi¤ince h›zl› bir flekilde yumurtlamaya bafllarlar. Muhabbet kufllar›n›n iklim koflullar›na göre yaflamlar›n› düzenlemeleri de Allah'›n ilham›yla gerçekleflen davran›fllard›r. Neslinin lamay› hemen kesmektedir. Bu flekilde ak›lc› davranarak beklemelerini muhabbet kufllar›na ilham eden herfleyi bilen, yaratt›¤› bütün canl›lardan haberdar olan Rabbimiz’dir. Bir ayette flöyle buyrulmaktad›r: Yedi gök, yer ve bunlar›n içindekiler O'nu tesbih eder; O'nu övgü ile tesbih etmeyen hiçbir fley yoktur, ancak siz onlar›n tesbihlerini kavram›yorsunuz. fiüphesiz O, halim oland›r, ba¤›fllayand›r.

HAR‹KA

devam› çok önemli olud¤u için hiç riske girmemekte ve yumurt-

(‹sra Suresi, 44)

CANLILAR

110 KUfi TÜYLER‹N‹N YAPISI

CANLILAR

Kufllar› di¤er canl›lardan ay›ran en önemli fark elbette ki uçabilmeleridir. Kufllar hiçbir canl›n›n baflaramad›¤› bu ifli çok özel yap›s› olan tüyleri sayesinde baflar›rlar. Kufl tüyleri hafiftirler, kald›rma kuvvetleri vard›r ve kolayl›kla eski biçimlerine dönebilirler. E¤er bir kufl tüyünü mikroskop alt›na al›r ve incelersek, karfl›m›za ola¤anüstü bir tasar›m ç›kar. Tüylerin ortas›nda hepimizin bildi¤i uzun ve sert bir boru vard›r. Bu borunun her iki taraf›ndan yüzlerce tüy ç›kar. Boylar› ve yumuflakl›klar› farkl› olan bu tüyler kufla havada h›zl› uçma özelli¤i kazand›r›rlar. Ancak daha da ilginç olan›, bu tüylerin her birinin üzerinde de,

HAR‹KA

"tüycük" denilen ve gözle görülemeyecek kadar küçük olan çok daha küçük tüylerin bulunmas›d›r. Bu tüycüklerin üzerinde ise "çengel" ad› verilen minik kancalar vard›r. Bu kancalar sayesinde her tüycük birbirine sanki bir fermuar gibi tutunur. Çengeller bir fermuar›n iki taraf› gibi birbirine ke-

111 netlenmifltir. Birbirine çengellerle kenetlenen tüycükler, o kadar bitifliktir ki, tüyün üstüne duman üflense, aralar›ndan geçemez. Çengeller herhangi bir flekilde birbirinden ayr›l›rsa, kuflun bir silkinmesi veya gagas›yla tüylerini düzeltmesi tüylerin eski haline

Kufllar hayatlar›n› devam ettirebilmek için tüylerini daima temiz, bak›ml› ve her an kullan›ma haz›r tutmak zorundad›rlar. Tüylerin bak›m› için kuyruklar›n›n dibinde bulunan ya¤ keselerini kullan›rlar. Gagalar›yla bu ya¤dan bir miktar alarak, tüylerini temizler ve parlat›rlar. Bu ya¤, yüzücü kufllarda, suyun içinde veya ya¤mur alt›ndayken suyun deriye ulaflmas›na engel olur. Dahas› kufllar tüylerini kabartarak, so¤uk havalarda vücut ›s›lar›na yap›flt›rarak, vücutlar›n›n serin kalmas›n› sa¤larlar. Vücudun çeflitli yerlerinde bulunan tüylerin her birinin görevi farkl›d›r. Kuflun karn›ndaki tüyle, kanat ve kuyruk tüyleri birbirinden farkl› özelliklere sahiptir. Büyük tüylerden meydana gelen kuyruk tüyleri dümen ve fren görevini yerine getirir. Kanat tüyle-

CANLILAR

r›n›n düflmesini engellerler. S›cak havalarda ise tüylerini vücutla-

HAR‹KA

dönmesi için yeterlidir.

HAR‹KA

CANLILAR

112

Elinize bir kufl tüyü al›p bak›n. Tüydeki birbirine geçmifl, çengelli yap›y› siz de göreceksiniz.

113 ri ise, kanat ç›rpma esnas›nda aç›larak yüzeyi geniflletecek ve kald›rma kuvvetini art›racak bir yap›dad›rlar. Kuflun kanad›n› afla¤› do¤ru ç›rpmas› s›ras›nda, tüyler birbirlerine yak›n duruma gelerek, aralar›ndan hava s›zmas› engellenir. Kanatlar›n yukar›havan›n geçmesine elveriflli bir hale gelirler. Kufllar, uçabilme yeteneklerini koruyabilmek için belirli dönemlerde tüy dökerler. Görevlerini tam olarak yerine getiremeyen y›pranm›fl ya da y›rt›lm›fl büyük tüyler h›zla yenilenirler. Tüylerdeki bu detayl› yap› her kuflta vard›r. Hepsinin tüyleri uçmalar›n› sa¤layan özelliklere sahiptir. Burada anlat›lanlar üzerinde düflünen ve akl›n› kullanabilen bir insan, kufllardaki muhte-

HAR‹KA

ya do¤ru kalk›fl› esnas›nda ise tüyler iyice aç›larak aralar›ndan

flem özellikleri fark edecek ve bunlar›n yarat›lm›fl oldu¤unu heAllah'›n ne kadar büyük bir güce sahip oldu¤unu anlamak için yeterlidir. Kuran'daki ayetlerde iman eden insanlar›n Allah'›n yaratt›¤› canl›lar üzerinde düflündüklerinden ve flöyle söylediklerinden bahsedilir: Göklerin ve yerin mülkü Allah'›nd›r. Allah herfleye güç yetiren dir. fiüphesiz göklerin ve yerin yarat›l›fl›nda, gece ile gündüzün ard› ard›na geliflinde temiz ak›l sahipleri için gerçekten ayetler vard›r. Onlar, ayakta iken, otururken, yan yatarken Allah'› zik rederler ve göklerin ve yerin yarat›l›fl› konusunda düflünürler. (Ve derler ki: "Rabbimiz, Sen bunu bofluna yatarmad›n. Sen pek Yücesin, bizi ateflin azab›ndan koru."

CANLILAR

men anlayacakt›r. Sadece kufllar›n özelliklerini düflünmek bile

114 (Al-i ‹mran Suresi, 189-191)

CANLILAR

KUfiLARIN SÜZÜLME TEKN‹KLER‹ Uçmak çok enerji gerektiren bir ifltir. Kufllar ise küçük canl›lard›r ve vücutlar›nda depolad›klar› enerji k›s›tl›d›r. Kufllar ihtiyaç duyduklar› enerjinin büyük bölümünü özel uçufl teknikleri kullanarak elde ederler. Havada kanat ç›rpmadan süzülme kufllar›n en çok kulland›klar› tekniklerden biridir. Örne¤in akbabalar, uygun bir yükseklikte süzülerek uçabilmek için, ›s› dalgalar›na dayal› özel bir yöntem kullan›rlar. Bir ›s› dalgas›ndan di¤erine süzülerek gün boyunca çok genifl bir alan üzerinde uçabilirler.

HAR‹KA

Bir yerden bir yere göç eden kufllar da enerjiden tasarruf etmek için süzülme tekniklerini

kullan›rlar.

Örne¤in

leylekler

göç s›ras›nda ›s› dalgalar›n›

kulla-

narak uçarlar. Orta Avrupa'da yuva yapan beyaz leylek, k›fl› Afrika'da geçirmek için yaklafl›k 7.000 km uza¤a göç eder. E¤er tüm

115 yolu kanat ç›rparak geçmeye kalksa yolculuk boyunca dört yerde konaklamas› gerekecektir. Ama beyaz leylek yolculu¤unu üç haftada ve günün 6-7 saatini, ›s› dalgalar› aras›nda planör uçuflu yap›p, enerjisinin büyük bir k›sm›ndan tasarruf etmifl olarak

Su, karadan daha yavafl ›s›nd›¤› için, denizlerin üstünde ›s› dalgalar› oluflmaz. ‹flte bu nedenle göç eden kufllar uzun deniz yolculuklar› yerine karalar›n üzerinden göç etmeyi tercih ederler. Baz› dönemlerde gökyüzünü kaplayan leylek sürülerini hepiniz görmüflsünüzdür. Bunun nedeni leyleklerin de karalar›n üstünden göç etmeyi tercih eden kufllardan olmalar›d›r. Siz denizlerin üstünde s›cak havan›n olmad›¤›n› bilmiyor olabilirsiniz ancak

HAR‹KA

tamamlar.

leylekler bunu çok iyi bilirler.

turdu¤u hava ak›mlar›n› kullanarak enerji tasarrufu yaparlar. Dalga tepeleri üzerinde uçan bu deniz kufllar›, yukar›ya do¤ru sapan havan›n kald›rma kuvvetinden faydalan›rlar. Burada verilen birkaç örnekte de görüldü¤ü gibi bütün kufllar hangi tekni¤i kullanacaklar›ndan, nerelere gitmeleri, hangi yollar› kullanmalar› gerekti¤inden haberdard›rlar. S›cak hava ak›m› kullanarak uçanlar ya da dalgalar›n oluflturdu¤u hava ak›mlar›n› kullananlar hiç kar›fl›kl›k yaflamazlar. Çünkü Allah her canl›ya ihtiyac› olan bilgileri ilham eder. Onlar da bu sayede nas›l dav-

CANLILAR

Albatros, mart› ve öteki deniz kufllar› ise, yüksek dalgalar›n olufl-

116 ranacaklar›n› çok iyi bilirler. Allah Kuran'da kufllar›n havadaki hareketlerine dikkat çekmifl ve bir ayetinde flöyle buyurmufltur: Görmedin mi ki, göklerde ve yerde olanlar ve dizi dizi uçan

CANLILAR

as›n› ve tesbihini flüphesiz bilmifltir. Allah, onlar›n ifllediklerini

HAR‹KA

k u fl l a r , g e r ç e k t e n A l l a h ' › t e s b i h e t m ek t e d i r . H e r b i r i , k e n d i d u -

SUYU MAKAS G‹B‹ KESEN SU KUfiU

bilendir. (Nur Suresi, 41)

Pek çok kufl kanatlar› suya temas etti¤inde uçamaz, çünkü su tüylerini birbirine yap›flt›r›r ve kufl kanatlar›n› hareket ettiremez hale gelir. Su kufllar› ise bütün gün suya dal›p ç›karlar ancak onlara hiçbir fley olmaz. Bu flafl›rt›c› durumun nedenini siz de merak ettiniz de¤il mi? Su kufllar›n›n kanatlar›nda suyla temas etti¤inde tüylerinin birbirine yap›flmas›n› önleyen bir ya¤ vard›r. Bu sayede kufllar suya rahatl›kla dalar ve ç›karlar. Skimmer da bir su kufludur ancak bu

117

dal›fl yapamaz. Peki suya giremeyen bu kufl nas›l beslenecektir? Çok flefkatli ve sonsuz merhametli olan Allah kuflun alt gagas›n›

HAR‹KA

ya¤dan yoksundur. Bu nedenle di¤er su kufllar› gibi avlanmak için

üsttekinden daha uzun olarak yaratm›flt›r. Uzun alt gagan›n uçöyle kusursuz var edilmifltir ki, suyun hemen üstünde hiç kanat ç›rpmadan uzunca bir süre süzülebilir. Alt gagas›n› suya sokarak ve t›pk› bir makas gibi suyu keserek uçar. Hassas gagas› bir ava dokundu¤unda kufl hemen anlar ve av›n› yakalar. Bu kufl Allah'›n bütün canl›lar› hiçbir örnek olmadan yaratt›¤›n›n delillerindendir.

... Karada ve denizde olanlar›n tümünü O bilir, O, bilmeksizin bir yaprak dahi düflmez; yerin karanl›klar›ndaki bir tane, yafl ve kuru d›flta olmamak üzere hepsi (ve herfley) apaç›k bir kitaptad›r. (Enam Suresi, 59)

CANLILAR

lar› dokunmaya karfl› hassast›r. Ayr›ca bu su kuflunun kanatlar›

HAR‹KA

CANLILAR

118

119 JET MOTORLARI G‹B‹ HAREKET EDEN MÜREKKEP BALIKLARI

salar da, di¤er bal›klardan farkl›d›rlar çünkü vücutlar›nda kemik yoktur. Kemikleri olmayan bu bal›klar nas›l hareket ediyorlar diye düflünmüfl olabilirsiniz. Mürekkep bal›klar› çok flafl›rt›c› bir hareket yetene¤ine sahiptirler. Yumuflak dokulardan oluflan

HAR‹KA

Mürekkep bal›klar›, her ne kadar "bal›k" ismini tafl›-

vücutlar› kal›nca bir deri tabakas› ile kaplunan kaslar arac›l›¤›yla vücutlar›na su toplar ve daha sonra bu suyu kuvvetlice geri püskürterek yüzerler. Mürekkep bal›¤›n›n su püskürtmeye dayanan bu sistemi oldukça karmafl›kt›r.

Hayvan›n

bafl›n›n iki yan›nda cebe benzeyen

CANLILAR

lanm›flt›r. Bu deri tabakas›n›n alt›nda bu-

120 birer aç›kl›k bulunur. Bal›k bu aç›kl›ktan ald›¤› suyu vücudunun içinde bulunan silindir flekilli bir bofllu¤a çeker. Daha sonra içerideki bu suyu, bafl›n›n hemen alt›nda bulunan ince bir borudan

CANLILAR

yüksek bas›nç ile püskürtür. Hayvan bu sayede meydana gelen tepki ile ters yöne do¤ru h›zla hareket eder. Ayr›ca kendisini avlamak isteyen düflmanlar›ndan da ani bir h›zlanma ile kaçar. E¤er kaç›fl h›z› yeterli gelmezse ne olur diye düflünmüfl olabilirsiniz. Bu durumda da mürekkep bal›¤› vücudunda üretti¤i koyu renkli boyay› bir bulut fleklinde düflmanlar›na do¤ru püskürtür. Bu bulut sald›rganda büyük bir flaflk›nl›¤a yol açar. Bu birkaç saniyelik flaflk›nl›k mürekkepbal›¤› için yeterlidir. Ç›kard›¤› bulutun arkas›nda görünmez olan mürekkep bal›¤› h›zla bölgeden uzaklafl›r. Di¤er canl›larda oldu¤u gibi mürekkep bal›¤›n›n bu özellikleri de

HAR‹KA

herfleyin Yarat›c›s› olan Allah'›n eseridir. Allah Kendisi’nden baflka ilah olmad›¤›n› bir ayette flöyle haber vermektedir: ...‹flte Rabbiniz olan Allah budur, mülk O'nundur. O'ndan bafl ka ‹lah yoktur. Buna ra¤men nas›l çevriliyorsunuz? (Zümer Suresi, 6)

121 Dikkatli olun; göklerde ve yerde olanlar›n hepsi Allah'›nd›r. O, üzerinde bulundu¤unuz fleyi elbette bilir. Ve O'na döndürülecekleri Allah, herfleyi bilendir. (Nur Suresi, 64)

HAR‹KA

gün, yapt›klar›n› kendilerine haber verecektir.

CANLILAR

122 YABAN KAZLARI

CANLILAR

Yaban kazlar› 8.000 metre gibi inan›lmas› güç bir yükseklikte uçabilirler. Bu çok zor bir ifltir, çünkü pek çok canl› bu yükseklikte nefes alamaz. Bunun nedeni atmosferde yükseklere ç›k›ld›kça havadaki oksijen oran›n›n azalmas›d›r. Bu durum yükseklerde soluk almay› güçlefltirir. Bizim de bir tepeye ya da da¤a ç›kt›¤›m›zda zorlukla nefes almam›z›n nedeni budur. Dolay›s›yla atmosferin bu denli seyrek oldu¤u bir yükseklikte uçan kufl, daha h›zl› kanat ç›rpmak zorunda kalacakt›r. Çok kanat ç›rpmak için de kuflun daha çok oksijen yakmas› gereke-

HAR‹KA

cektir. Bu ise kuflun iflini çok zorlaflt›racak bir durumdur. Ancak kufllar binlerce metre yükseklikte uçsalar da hiçbir zaman bir zorlukla karfl›laflmazlar. Çünkü bu hayvanlar›n ci¤erleri, yükseklerdeki seyrek oksijenden en yüksek oranda faydalanabilecek flekilde yarat›lm›flt›r. Di¤er canl›lardan farkl› flekilde çal›flan akci¤erleri, kufllar›n seyrek havadan normalden daha fazla enerji almalar›n› sa¤lar. Bu ise Allah'›n yaratmas›n›n kusursuzlu¤unu bize kan›tlayan örneklerden biridir.

123 BENZERS‹Z B‹R GÜVENL‹K S‹STEM‹

de dipten gelebilecek tehlikelerle karfl› karfl›yad›rlar. Bu canl›lar hiç akla gelmeyecek bir savunma sistemine sahiptirler, bu canl›lar›n renkleri fleffaft›r. Resimlerde de gördü¤ünüz gibi bu özellikleri sayesinde düflmanlar› taraf›ndan fark edilmezler. Yengeç, karides ve bal›k yavrular› da bu flekilde, fleffaf olarak yarat›lm›fllard›r.

HAR‹KA

Su yüzeyine yak›n yaflayan baz› canl›lar hem su üzerinden, hem

Resimlerdeki fleffaf karidesleri musunuz? Allah'›n fleffaf bir bedenle yaratt›¤› bu canl›lar› düflmanlar› da görmekte zorlan›rlar.

CANLILAR

görebiliyor

124 Bu küçük canl›lar›n, kendi kendilerine yaflad›klar› yerin durumunu belirleyip ona göre bir renk alm›fl olamayacaklar› çok aç›kt›r. Ayr›ca bu hayvanlar kendilerini korumalar› gerekti¤ini nereden

CANLILAR

bilmektedirler? Etrafta düflmanlar› oldu¤unu ve fleffaf olduklar› takdirde fark edilmeyeceklerini nas›l bilebilirler? Herfleyi kusursuz bir flekilde yaratan Allah, bu küçük ve savunmas›z canl›lar› da mükemmel bir flekilde yaratm›flt›r. Allah koruyan, gözeten ve muhafaza edendir. Sonsuz flefkatli olan Rabbimiz tüm canl›lar için özel bir korunma yöntemi yaratm›flt›r. Bu canl›lar da fleffafl›klar› ile korunmaktad›rlar. Allah bütün canl›lar› eksiksiz yaratand›r. Rabbimiz herfleyi en mükemmel flekilde yaratt›¤›n› ayetlerinde bize flöyle haber vermektedir: O, biri di¤eriyle 'tam bir uyum' (mutabakat) içinde yedi gök ya ratm›fl oland›r. Rahman (olan Allah)›n yaratmas›nda hiçbir 'çe -

HAR‹KA

liflki ve uygunsuzluk' (tefavüt) göremezsin. ‹flte gözü(nü) çevi rip-gezdir; herhangi bir çatlakl›k (bozukluk ve çarp›kl›k) görüyor musun? Sonra gözünü iki kere daha çevirip-gezdir; o göz (uyumsuzluk bulmaktan) umudunu kesmifl bir halde bitkin ola rak sana dönecektir. (Mülk Suresi, 3-4)

125

Çocuklar, Sizin için haz›rlanm›fl olan bu kitapta Allah'›n yaratt›¤› harika canl›lardan birkaç örne¤e yer verdik. Amac›m›z bu canl›lardaki bunlar›n kendili¤inden var olamayaca¤›n›, hepsini yaratan›n Allah oldu¤unu bir kere daha anlaman›z› sa¤lamakt›. Öncelikle flunu belirtelim. Sizin de çok iyi bildi¤iniz gibi kitaptaki örnekler yeryüzündeki canl›lar›n çok ama çok küçük bir bölü-

CANLILAR

flafl›rt›c› özellikleri ve ak›ll› baz› davran›fllar› anlatarak bütün

HAR‹KA

SONUÇ

CANLILAR

126

müdür. Bunlardan baflka hem denizde hem karada hem de havada yaflam›n› sürdüren milyonlarca canl› çeflidi vard›r. Bu canl›lar›n hepsi ayr› vücut sistemlerine, ayr› davran›fl flekillerine sahiptirler. Örne¤in bir kufl hiçbir zaman bir kaplan gibi davranmaz ya da bir filin beslenmesi ile bir örde¤in beslen-

HAR‹KA

mesi ayn› de¤ildir. Kedilerin d›fl görünüflleri ile zebralar›n d›fl görünüflleri birbirlerine hiç benzemez, timsah hem suda hem karada yaflarken bir maymun suya giremez bile. K›sacas› bütün canl›lar›n özellikleri kendi türlerine özgüdür; d›fl görünüflleri, beslenme ve yavrular›n› büyütme flekilleri çok farkl›d›r.

127 Siz bütün bunlar› ve canl›lar› yaratan›n, onlara bütün özelliklerini verenin, her yapt›klar›n› onlara ö¤retenin Rabbimiz oldu¤unu zaten biliyorsunuz. E¤er flimdiye kadar bilmiyor iseniz de, fiimdi ö¤rendiklerinizi baflkalar›na anlat›n. Bütün canl›lar› yaratan›n Allah oldu¤unu, canl›lardaki bu ola¤anüstü çeflitlili¤in onlar› var eden Rabbimiz’in akl›n›n benzersizli¤ini bize tan›tt›¤›n› çevrenizdekilere söyleyin. Bunlar› yaparken Allah'›n sizi daha çok sevece¤ini, sizin için dünyada ve ahirette çok fazla güzellikler haz›rlad›¤›n› da sak›n unutmay›n. fiunu hiç akl›n›zdan ç›karmay›n. Üstün bir gücün, herfleyin sahibi olan Rabbimiz’in sevdi¤i bir

HAR‹KA

kitab› okuduktan sonra bunu kesin olarak anlad›n›z.

insan olmak çok kolayd›r. Siz Allah'›n varl›¤›n› insanlara anlatolursunuz. Allah iyilik yapan insanlar› ayetlerinde flöyle müjdelemektedir: Hay›r, kim (güzel davran›fl ve) iyilikte bulunarak kendisini Allah'a teslim ederse, art›k onun Rabbi Kat›nda ecri vard›r. Onlar için korku yoktur ve onlar mahzun olmayacaklard›r. (Bakara Suresi, 112) Kim bir iyilikle gelirse, art›k kendisine daha hay›rl›s› vard›r ve onlar, o günün korkusuna karfl› güvenlik içindedirler. (Neml Suresi, 89)

CANLILAR

t›¤›n›zda ve güzel davran›fllarda bulundu¤unuzda iyilik yapm›fl

128 ... Sen Yücesin, bize ö¤retti¤inden baflka bizim hiçbir bilgimiz yok. Gerçekten Sen, herfleyi bilen, hüküm ve hikmet sahibi olans›n. (Bakara Suresi, 32)