بسم ال الرحمن الرحيم
PERMASALAHAN HAID DAN IBADAT HAJI
ISU-ISU ASAS MENGENAI HAID
Penyelesaian isu haid semasa haji bergantung kepada hukum asas haid Oleh itu perlu bincang hukum asas haid
TAKRIF HAID 1.
2.
Syarak: Darah tabi`ie, keluar dari rahim wanita sihat, baligh, pada masa tertentu, bukan sebab penyakit atau bersalin Sains perubatan: pendarahan dari selaput rahim, terjadi secara berulang setiap bulan bagi wanita subur disebabkan perubahan normal daripada keseimbangan hormon tubuh, lazimnya didahului pengovulun
RUKUN HAID
Maksud rukun haid: sesuatu yang memastikan haid berlaku Haid berlaku apabila darah keluar daripada kemaluan Darah yang masih berada dalam faraj belum berlaku haid Hujjah: kesah seorang wanita menyalakan lampu untuk melihat darah dalam kemaluan dan penjelasan Aisyah
PERMULAAN HAID
Sekurang-kurangnya berusia 9 tahun Sebelum 9 tahun dikira darah istihadah atau penyakit
TEMPOH HAID 1. 2. 3.
Minimum: 1 hari 1 malam (24 jam) Maksimum: 15 hari 15 malam Kebiasaan: 3,4,5,6, atau 7 hari dan malam Dalil: jawapan Rasulullah kepada Ummu salamah:لتنظر قدر الليالى واليام التى كانت تحيضهن وقدرهن من الشهر فتدع الصلة ثم لتغتسل ولتستغثر ثم تصلى
MENENTUKAN KEBIASAAN HAID
Mazhab Syafi`ie: cukup dengan sekali haid sahaja
Dalilnya: hadis Ummu Salamah: لتنظر قدر الليالى.....
Mazhab Hanbali: cukup dengan dua kali haid
FATRAT AL-NIQA’
Jika darah keluar dan berhenti berselang 1 hari atau 2,3, hari dalam tempoh masa haid ulamak khilaf:
Hanafi: yang keluar dalam tempoh haid dikira haid Syafi`ie ada dua pendapat:
1.
2.
Hari-hari keluar darah digabungkan dan dikira haid, hari-hari berhenti digabungkan dan dikira suci, diistilahkan sebagai talfiq Hari-hari keluar darah dan hari-hari terhenti dalam tempoh haid semuanya dikira haid
Pendapat ini pendapat yang rajih mazhab Syafi`ie dan sama dengan pendapat Hanafi
Kitab al-Iqna` kemukakan 3 syarat untuk keadaan ini dikira haid 1.
2.
3.
Tempoh hari terhenti dan hari keluar darah tidak melebihi 15 hari (mansimum haid) Tempoh darah terhenti dan keluar tidak kurang dari 1 hari 1 malam Tempoh suci antara dua haid tidak melebihi 15 hari (maksimum suci)
Keputusan muzakarah
Sekiranya jamaah haji wanita yang menghadapi masalah seperti tidak dapat melakukan tawaf rukun beliau bolehlah berpegang dengan pendapat yang mengatakan hari suci dalam tempoh kebiasaan haid selama satu hari satu malam tidak dikira haid, beliau dikira suci, boleh mandi dan melakukan tawaf.
Hanbali: hari-hari terhenti dalam tempoh kebiasaan haid dikira suci, wajib mandi, pendapat ini dianggap lemah
TEMPOH SUCI ANTARA DUA HAID
Majoriti: tempoh minimum suci antara dua haid 15 hari Hanbali: tempoh minimum suci antara dua haid 13 hari
WARNA-WARNA DARAH HAID Majoriti: semasa kebiasaan haid ialah kehitaman, merah, kekuningan dan keruh
Dalilnya: hadis `Alqamah; para wanita menghantar bekas berisi kapas kepada Aisyah dan jawapan Aisyah kepada mereka
Warna kuning dan keruh:
Ashab Syafi`ie:
Sepakat warna kuning dan keruh keluar dalam tempoh kebiasaan haid dikira haid Khilaf warna keruh dan kuning keluar selepas tempoh kebiasaan haid sehingga maksimum haid (15 hari)
Perincian khilaf ashab Syafi`ie dalam kes warna kuning dan keruh dalam tempoh maksimum haid
Jumhur ashab Syafi1ie: dikira darah haid Abu Said, Abu Abbas, Abu Hamid, Imam al-Haramain: tidak dikira haid Abu Hamid dan imam Al-Haramain: cecair kuning dan keruh itu bukan darah, tetapi seperti nanah, hujjah mereka:
Hadis Ummu Atiyyah: كنا ل نعد الصفرة والكدرة بعد الطهر شيئا
Kepuitusan muzakarah haji
Disarankan kepada jamaah haji wanita yang menghadapi masalah seperti tidak dapat melakukan tawaf rukun kerana terpaksa pulang ke Malaysia atau bertolak ke Madinah dan tiada pilihan maka haruslah berpegang kepada pendapat yang mengatakan kekuningan dan kekeruhan yang keluar selepas hari kebiasaan haid tidak dikira haid.
PENDAPAT PILIHAN Pendapat pilihan ialah pendapat kedua yang mengatakan warna kuning dan keruh yang keluar selepas tempoh kebiasaan haid tidak dikira haid, justifikasi pemilihan:
Pandangan ini lebih sesuai bagi wanita yang menghadapi masalah untuk meninggalkan Makkah dengan segera Kes-kes seperti ini banyak berlaku di kalangan jamaah haji wanita, menerima mendapat ini membolehkan mereka melakukan ibadat dengan sempurna tanpa raguragu
TANDA SUCI DARIPADA HAID Kering darah ()الجفوف:
Faraj kering: tiada kesan warna merah, kuning atau keruh pada kapas yang dimasukkan ke dalam faraj sekedar hujung jari, jika ada kesan basah tanpa warna ia juga sudah dikira bersih, sudah termasuk dalam istilah jufuf, cecair jernih itu bukan darah.
Putih bersih ()القصة البيضاء:
Apabila kapas atau seumpamanya dimasukkan kedalam faraj sekedar hujung jari, ia didapati kering, tiada lagi kesan warna, jika terdapat basah tanpa warna ia dianggap bersih, cecair jernih itu bukan darah, hujjahnya:
Hadis `Alqamah yang menyatakan wanita menghantar kepada Aisyah bekas berisi kapas dan jawapan Aisyah
KESIMPULAN Perbincangan di atas dapat dirumus seperti berikut: Sekiranya kapas atau yang seumpamanya yang dimasukkan kedalam faraj sekedar hujung jari didapati kering, tiada kesan warna, sekalipun ada kesan basah tanpa warna ia telah dianggap kering dan bersih daripada haid. Ini kerana tabiat faraj itu sendiri sentiasa lembap ( )رطوبةdan basah ( )بلل, kadangkala ia berlaku dalam bentuk cecair jernih, pada hakikatnya itulah yang dikatakan القصة البيضاء yang merupakan tanda lain menunjukkan suci daripada haid
ISU-ISU WANITA HAID DARAH KELUAR MELEBIHI TEMPOH MAKSIMUM HAID (1) Pertama kali alami haid, tidak dapat bezakan warna darah, fuqaha’ khilaf:
Syafi`ie: darah haid dikira 1 hari 1 malam sahaja, darah keluar selepas itu dikira istihadah Hanafi: tempoh haid dikira 10 hari, iaitu tempoh maksimum haid bagi mazhab ini. Maliki dan Hanbali: tempoh haid dikira mengikut tempoh kebiasaan haid 6 , 7 hari
(2) Pertama kali alami haid, dapat bezakan warna darah haid
Tempoh haid dikira mengikut warna darah;
Merah terang, kehitaman pekat dan berbau dikira haid Masa terputus dari warna tersebut dikira sebagai darah istihadah
Syafi`ie, Maliki dan Hanbali mensyaratkan 3 syarat 1.
2.
3.
Darah yang keluar tidak kurang daripada tempoh minimum haid (24 jam) Darah yang keluar tidak melebihi tempoh maksimum haid (15 hari) Tidak kurang daripada tempoh minimum suci antara dua haid
(3) Biasa mengalami haid, tidak mampu bezakan warna darah haid, ulamak khilaf:
Syafi`ie, Maliki dan Hanbali: tempoh haid dikira mengikut kebiasaan haid, yang lebih dikira sebagai darah istihadah Sesetengah mazhab Syafi`ie: bezakan darah yang keluar 15 hari dengan yang keluar melebihi 15 hari
Lebih 15 hari, tempoh haid dikira mengikut kebiasaan haid Kurang 15 hati, semua hari keluar darah dikira sebagai haid
(4) Pernah mengalami haid, mampu bezakan warna darah haid:
Majoriti: tempoh haid dikira mengikut kebiasaan haid Syafi`ie kemukakan dua pendapat: 1.Penentuan tempoh haid mengambil kira perbezaan warna darah; jika 10 hari merah kehitaman, yang bakinya berwarna merah, tempoh 10 hari berwarna merah kehitaman dikira haid, yang lain dikira istihadah, dalil pendapat ini hadis: دم الحيض أسود يعرف 2.Tempoh haid dikira mengikut tempoh kebiasaan haid
DARAH KELUAR MELEBIHI TEMPOH MAKSIMUM HAID TANPA HENTI Wanita tidak ingat kebiasaan, permulaan dan penghabisan haid ()متحيرة Mazhab Syafi`ie ada dua pendaat:
Mutahaiyrah mengira tempoh haid 1 hari 1 malam sama seperti wanita pertama kali mengalami haid dan tidak dapat membezakan warna darah haid Mutahaiyrah dikira sentiasa beristihadah (pendapat paling rajih),
- Mazhab Hanbali mutahaiyyirah perlu mengira haidnya 6 atau 7 hari, baki yang lain dikira istihadah
DARAH KELUAR SEMASA HAMIL
Ada dua pendapat:
Hanafi, Hanbali, Qaul qadim mazhab Syafi`ie; darah ni dkira sebagai darh istihdah dan fasad Maliki dan Qaul jadid mazhab Syafi`ie dikira sebagai darah haid
DARAH KELUAR SELEPAS PUTUS HAID
Perbincangan isu ini berkait dengan isu umur menopos Fuqaha’ khilaf menentukan umur menopos, kerana tiada nas sarih Nas berkaitan: واللئى يئسن من المحيض من نسائكم إن ارتبتم فعدتهن ثلثة أشهر واللئى لم يحضن
Ayat ini hanya jelaskan dua perkara:
Wanita menopos dengan tidak tentukan masa Wanita tidak datang haid seumur hidup
Pendapat fuqaha’ dalam isu ini didasarkan kepada penelitian dan pengalaman Syafi`ie: mengikut kebiasaan keluarga, lumrahnya 62 tahun, darah keluar selepas usia menopos dikira haid Hanabilah:usia menopos 55 tahun, darah keluar selepasnya bukan haid Hanafiyah:usia menopos 55 tahun, darah yang keluar selepasnya bukan haid Malikiyah:
Selepas 50 hingga 70 tahun perlu ditentukan pakar, pendapat mereka diterima Selepas 70 bukan haid
MENOPOS MENURUT PERUBATAN
Menopos berlaku setelah tiada lagi benih aktif yang mengeluarkan hormon estrogen untuk membentuk kitaran haid Purata umur majoriti wanita Malaysia putus haid 49.5 tahun, Secara rawak wanita menopos antara 45 hingga 55 tahun Wanita benar-benar dikira menopos bila tiada haid selama 6 bulan berturut-turut Pendarahan semula selepas menopos bukan haid
Kesimpulan:
Semua mazhab mengasaskan penentuan usia menopos kepada `urf setempat Dalam perubatan ketiadaan hormon estrogen menyebabkan kitaran haid terhenti, wanita benar-benar menopos selepas tiada haid 6 bulan berturut-turut, penentuan menopos boleh dibuat melalui ujian Syafi`ie dan yang lain menentukan had usia menopos berdasarkan `urf kerana tiada kemudahan saintifik menentukan menopos sebenar Menentukan usia menopos wanita Malaysia pada 45 – 55 tahun tidak bercanggah dengan pendapat Syafi`ie dan yang lain, kerana statistik menunjukkan demikian dan statistik adalah `urf yang menunjukkan usia menopos wanita Malaysia
Keputusan muzakarah haji:
Darah yang keluar selepas putus haid bagi wanita yang telah tiada haid selama 6 bulan atau lebih dalam keadaan biasa dikira haid, ini berdasarkan kepada pandangan Syafi`iyah. Jika wanita ytersebut menghadapi masalah, seperti tidak dapat melakukan tawaf rukun kerana terpaksa pulang ke Malaysia atau bertolak ke Madinah dan tiada pilihan maka ia dikira sebagai darah istihadah, ini bertaklid kepada pandangan Malikiyah, Hanafiyah dan Hanabilah.
ANGIN KELUAR MELALUI FARAJ
Keluar sesuatu daripada qubul atau dubur membatalkan wuduk Biasanya angin keluar dari dubur, tetapi ada yang mengalami ia keluar dari qubul Fuqaha’ khilaf apakah angin keluar dari qubul membatalkan wuduk
Syafi`ie, Ahmad dan Muhammad: membatalkan Hanafi: tidak Kitab Tuhfah nukilkan batal: ولو ريحا من ذكره أو قبلها
Angin yang hanya berada didalam faraj tidak membatalkan wuduk
KEPUTIHAN
Keputihan terjadi daripada lelehan cecair dari faraj yang sifatnya sentiasa lembap untuk fungsi tertentu Ia berlaku oleh beberapa sebab
Ransangan syahwat Akibat keradangan
Keputihan menurut fuqaha’: sesuatu yang pekat berwarna putih keluar daripada faraj wanita Fuqaha’ sepakat keputihan membatalkan wuduk Wanita mengalami keputihan mesti membersihkannya sebelum berwuduk Wanita mengerjakan haji mengalami keputihan mesti:
Memakai tuala wanita untuk memastikan keputihan keluar atau tidak Tidak digalakkan memakai tempon kerana ia memudaratkan
Keputihan yang keluar berterusan sama hukum dengan istihadah dan daim al-hadas Cara berwuduk ialah:
Bersihkan faraj daripada keputihan Pakai tuala wanita di permukaan faraj Ambil wuduk Satu wuduk untuk satu solat fardu, tawaf fardu atau rukun, beberapa solat dan tawaf sunat Cara in berdasarkan penjelasan Rasulullah saw kepada Fatimah bt Habis: اغتسلى وتوضئى لكل صلة
Hanbali merukhsahkan wanita mengalami keputihan berterusan menjamak solat Syafi`ie tidak merukhsahkannya
KELEMBAPAN FARAJ
Lazimnya mukosa faraj lembap dan menghasilkan lelehan bagi mengelak mukosa daripada kering dan melekat Oleh itu lembap dan sentiasa menghasilkan lelehan adalah tabiat faraj Lelehan dalam faraj sama dengan cecair dalam mulut Penulisan fiqh juga menyebutkan ‘lembab’ sifat semulajadi faraj Oleh itu fuqaha’ berpendapt lelehan di dalam faraj tidak membatalkan wuduk, sama seperti orang berpuasa menjelirkan lidahnya keluar, memasuk-kannya kembali dan menelan air liurnya, puasanya tidak batal
ISU-ISU SEMASA MENGERJAKAN HAJI 1.
Datang haid ketika berniat ihram. Boleh Mandi sunat ihram, boleh berniat untuk ihram sekalipun dalam keadaan tidak suci.
2. Datang haid selepas berniat ihram. Dibenarkan melakukan semua kerja-kerja haji kecuali tawaf. Wanita yang datang haid semasa di Mekah diboleh melakukan zikir, bertahmid, tahlil, takbir dan talbiah. 3.
Buat haji tamattu` kemudian datang haid sebelum tawaf. Sekiranya wanita memilih melakukan Haji Tamattu` kemudian datang haid sebelum tawaf umrah dan dibimbangi luput haji, dia boleh niat haji qiran. Dengan itu, dia bertukar dari haji tamattu’ kepada haji qiran dan wajib bayar dam.
4.
Haid datang selepas wuquf dan selepas tawaf rukun sedangkan haid tidak suci sehingga hampir pulang ke tanah air, dia tidak perlu tawaf wada` dan tidak dikenakan dam.
5. Sekiranya haid datang sebelum tawaf rukun, sedangkan tarikh penerbangan pulang tidak mengizinkan tunggu sampai suci haid, dia boleh tawaf dan sa`ie tetapi wajib membayar dam seekor unta. Cara ini bertaklid dengan mazhab Hanafi. Tawafnya sah dan tidak perlu diganti.
PENUTUP Peserta digalakkan membuat salinan powr point ini daripada Urustia Muzakarah Sekian, yang baik dan yang bernas dari Allah, yang lemah dan kurang dari saya
وال أعلم بالصواب