Grade 4 Dlp Filipino.docx

1ST FILIPINO IV Date: ____________

I.

Layunin:  Naiuugnay sa saling karanasan ang mga tunog Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang mga natatanging Pilipino

II. Paksa: Pagsasalaysay ng Sariling Karanasan Kaugnay ng Tunog na napakinggan. Sanggunian: “Ang Ingay Nila Naman” Sining ng Wika Pagsasalita ph. 5-9 BEC-PELC Blg. 1.p. 27 Kagamitan: Mga tunog sa paligid

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain 1. Lumikha ng iba’t-ibang tunog o ingay nang may bilang at ritmo. Ipagaya sa mga bata. Halimbawa: pagpalakpak

-

1,2,; 1,2,3…..

pagpadyak -

1,2,; 1,2,3…..

2. Papikitin ang mga bata. Iparinig ang teyp ng tunog ng mga bagay. Pahulaan kung ano ang narinig na tunog.

B. Paglalahad: 1. Ipakita ang mga larawan.

1

Itanong:Alin sa mga nakalarawan ang may likha ng tunog na narinig mo na? Subukan mong gayahin. 2. Ipabasa ang maikling usapan. Pag-usapan ito. 1. Ano ang naging damdamin nina Gerry at Dinia ng madalaw kina Sonia? Bakit? 2. Ganoon din ba reaksiyon ng mga taong naroroon sa tindahan? Bakit kaya? 3. Magpunta nga kaya si Sonia at ang kanyang mag-anak kina Gerry sa susunod na bakasyon? Bakit?

C. Pagsasanay Sabihin kung ano ang nadarama kapag narinig ang mga sumusunod. -

tik-tak ng orasan

-

langitngit ng pinto

-

patak ng ulan sa bubungan

-

sirena ng ambulansiya

D. Paglalapat: Pangkatin muli ang mga bata sa tatlo. Pagawain sila ng maikling duladulaan tungkol sa mga sumusunod na kalagayan. Palikhain sila ng tamang tunog/ugong tungkol dito. -

May nasusunog na bahay malapit sa inyo. Umiyak na sanggol sa iwang kuna at biglang may narinig na malakas na tunog. Oras ng rises. Naglalaro kayo at nakarinig ng tunog ng bel.

2

D. Paglalahat: 1. Ano ang kahalagahan ng bawat tunog/ugong na ating naririnig sa paligid? 2. Naipapahayag nyo ba ang inyong karanasan kaugnay ng mga tunog na naririnig sa paligid. IV. Pagtataya: Isalaysay ang dapat gawin sa mga pangyayaring ito. 1. 2. 3. 4.

sunog sa inyong bahay lindol habang ikaw ay nasa kalsada tumatahol na aso pagguho ng gusali

V. Takdang-Aralin: Sabihin ang kahulugan ng mga sumusunod na tunog. 1. 2. 3. 4.

Maraming tunog ang bel kapag nasa paaralan Dalawang tunog ng bel sa paaralan Yabag ng paa ng kabayo Sasakyang nagbabanggaan.

3

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nabibigkas ng wasto ang mga salitang napakinggan Pagpapahalaga: pagtulong sa kapwa

II. Paksa: Pagbigkas ng mga salitang ginamit sa pahayag na napakinggan Pag-uuri ng mga pangungusap Ayon sa Gamit Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 2.a Hiyas ng Wika dd. 8-10 Kagamitan: Mga larawan, mga pangungusap na nakasulat sa manila paper.

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Sabihin kung pangungusap o parirala ang mga sumusunod. a. Ang bahay sa kanto ay bagong pinta. b. Ang mga pari noon c. Masayang sumalubong 2. Ipakita ang larawan ng isang bata at pulis na nag-uusap. Itanong:Ano ang palagay ninyo ang nangyari sa bata at kausap niya ang pulis? Ano kaya ang kanyang sasabihin sa pulis? Isulat sa pisara ang mga pangungusap?

4

B. Paglalahad: 1. Tumawag ng dalawang bata. Ipabasa ang usapan. Itanong:Anong uri ng pangungusap ang sinabi ni Ruth sa kausap nito? 2. Ipabasa sa isang bata ang lunsarang kuwento. 3. Ipasagot at talakayin: a. Bakit nagkagulo ang mga tao sa kuwento? b. Bakit pumasok sa gumuhong gusali ang bata? c. Tama ba ang ginawa ng bata?

C. Pagtalakay: 1. Ipabasa ang mga pangungusap na hinango mula sa kwento. Pag-usapan ang mga ito. Tukuyin ang uri ng bawat isa. a. Naglabasan ang mga bata sa kani-kanilang mga bahay. b. “Ang anak ko! Diyos ko, nasa loob ang anak ko!” c. “Saan ka nanggaling!” d. Umiiyak kaming nagyakapan e. Pumasok ang bata sa isang butas ng gusali. 2. Ipabasa at talakayin ang mga sumusunod na pangungusap a. Iyakin ang batang ito b. Sino ang nag-aalaga sa kanya? c. Bakit niya iniwan ang duyan? d. Naku! Nahulog ang bata

Tanong:

5

1. Ano ang sinsaad sa unang pangungusap? Ano ang bantas na ginamit sa hulihan ng pangungusap 2. Anong uri ng pangungusap ang nagtatanong? Ano ang bantas na ginagamit sa hulihan nito? 3. Anong uri ng pangungusap ang nagsasaad ng matinding damdamin?

D. Paglalahat: 1. Anu-ano ang mga uri ng pangungusap? 2. Paano nagkakaiba ang mga uri ng pangungusap? 3. Anu-ano ang mga ginagamit na bantas sa bawat uri?

E. Pagsasanay: Panuto: Basahin sa uring hinihingi sa loob ng panaklong ang mga sumusunod na pangungusap (Patanong)

1. Binuksan ni Greg ang kahon.

(Padamdam)

2. Pinutol ang mga puno.

(Pautos)

3. Magwawalis ka ba ng bakuran?

(Pasalaysay) 4. Hay! Salamat at bumait na siya. (Pautos)

5. Aalisan mo ba ang mga basurang iyan?

IV. Pagtataya: Lagyan ng tamang bantas ang mga pangungusap. 1. Naku ____ hindi ko ito mapapasan. 2. Mapuputol mo ba ito ___. 3. Samahan mo ako sa tindahan ____. 4. Mataas na ang talahib ____. 5. Pakibili mo nga ako ng tinapay ____.

6

V. Takdang-Aralin: Sumulat ng maikling talata na ginagamitan ng ibat-ibang uri ng pangungusap. Pumili sa mga sumusunod na paksa. 1. karanasan na hindi malilimutan. 2. karanasan sa _____

7

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang mga mahahalagang aksiyon na binubuo ng plot ng kwento. Pagpapahalaga: Maging makatarungan sa lahat ng bagay.

II. Paksa: Pagbibigay ng Mahalagang Aksiyon na Binubuo ng plot ng kuwento Kwento:

Makatarungang Hatol

Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg.3 Pagsibol ng Binhi ng Wikang Pagbasa p.97 Kagamitan: tsart ng mga kuwento

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain 1. Balik-Aral Panuto: Ibigay ang ilang impormasyon sa kuwento sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong sa ibaba. a. Sino-sino ang mga tauhan sa kwento b. Saan naganap ang kuwento? 2. Pagganyak Itanong: Sino sa inyo ang nakaranas na ng hindi makatarungang paghatol? Ano ang naramdaman at ginawa ninyo?

8

B. Paglalahad: 1. Pagganyak na Tanong: Ano ang naging hatol ng pinuno? 2. Pagpapaalala sa Pamantayan sa Pagbasa ng Tahimik. 3. Pagbasa sa kuwento. 4. Pagsagot sa pagganyak na Tanong at iba pang tanong. a. Anong makatarungang hatol ang ibinibigay ng pinuno? b. Bakit humingi ng limang piso ang tindenra? c. Bakit ayaw magbayad ng magsasaka? d. Makatarungan ba ang hatol ng punong nayon? 5. Pagbibigay ng mga mahahalagang aksiyon na bumubuo sa plot ng kwento. a. Ano ang problemang binigyang aksiyon sa kwento? b. Ano ang naging solusyon sa problema? c. Anu-anong mga aksiyon ang bumubuo sa plot na siyang nagpapagalaw sa kwentong binasa. e. Saan nagtapos ang kwento?

C. Paglalahat: Kung ikaw ang punong-nayon, ano ang solusyon o hatol na ibibigay mo sa suliraning inihain sa kwento?

D. Pagsasanay: Panuto: Isulat ang tungkulin ng mga sumusunod. a. punong-nayon

d. guro

b. tindera

e. pulis

c. magsasaka

Lingcod-Bayan

Alam Nais Malaman Nalaman

9

1. punong-nayon 2. tindera 3. magsasaka 4. guro 5. pulis

E. Paglalapat Iguhit at kulayan ang naging hitsura n gating mundo kung lahat ng tao ay magiging makatarungan.

IV. Pagtataya: Iguhit sa isang papel ang kahalagahan ng pagiging makatarungan.

V. Takdang-Aralin: Sumipi ng isang maikling kwento sa ibaba ay isulat ang mga mahahalagang aksiyon o pangyayari na bumubuo sa plot nito.

10

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nauuri ang mga pangungusap ayon sa kayarian: payak, tambalan at hugnayan Pagpapahalaga: Masiglang nakikilahok sa talakayan maipapakita ang paggalang sa katangian ng iba.

II. Paksa: Pag-uuri ng mga pangungusap ayon sa kayarian. Sanggunian:

Hiyas ng Wika ph. 24-29

BEC – PELC – Pagasasalita Blg. 2.b ph. 27 Kagamitan: Mga larawan at pangungusap na nakasulat sa Manila paper.

III. Pamamaraan: A. Paghahanda: 1. Balik-Aral. Pagbigayin ang ibang bata ng pangungusap na nasa karaniwang ayos.Ipasalin ito sa di-karaniwang ayos sa isang bata. 2. Bigyan ng larawan ang ilang bata. Magpagawa ng dayalogo o maikling usapan ng ginagamitan ng iba’t ibang uri ng pangungusap. B. Paglalahad: 1. Ipabasa ang maikling usapan. Ipasagot ang mga tanong tungkol sa kwento. 2. Ano ang katangian ng mga Bikolano? 3. Bakit masasabing masayahin at masipag ang mga ito?

11

4. Dapat ba nating igalang ang naiibang katangian ng ibang tao? Paano natin ito maipapakita sa kanila?

C. Paglalahat: Gamitin ang balangkas sa pisara. Bumuo ng Paglalahat. Itanong? 1. Ano ang payak na pangungusap? 2. Ano ang tambalang pangungusap? 3. Ano ang bumubuo ng hugnayang pangungusap? D. Pagsasanay: Basahin ang pangungusap sa tsart. Suriin ang mga ito. Sabihin kung payak, tambalan, o hugnayan ang mga ito. __________

1. Si Cherry ay nag-aaral at nakikinig ng radio.

__________

2. Si Gng. Roxas ay magsasalita; makikinig naman sila.

__________

3. Magluluto sana kami ng maraming espagheti datapwat pinigilan kami ng iyong Tiya Carmen

__________

4. Nasira ang telebisyon nila dahil sa kalikutan ni Roel.

__________

5. Maging masipag tayo upang tayo ay umunlad.

E. Paglalapat Bigyan ng Manila paper ang bawat pangkat at ipagawa ang tsart. Panuto: Magbigay ng halimbawa ng pangungusap sa bawat pangkat.

Payak

Tambalan

Hugnayan

Halimbawa: 1.

1.

1.

2.

2.

2.

12

 

3.

3.

3.

4.

4.

4.

5.

5.

5.

Ipabasa sa lider ng pangkat ang mga nabuong mga pangungusap Suriing mabuti ang mga ito.

IV. Pagtataya: Pagtambalin ang mga pangungusap na nakasulat sa kartolina upang makabuo ng payak, tambalan o hugnayang pangungusap.

1. Ang mga Ina 2. Kinuha niya ang kahon 3. Natuwa si Lola

1.

nang kami’y dumating

2. ng aklat 3.

ay mapagmahal sa mga anak

4. Nagbabasa si Anne

4. doctor naman si Itay

5. Abogado si kuya

5. dahil sa kalikutan ni Roel

6. Nabasag ang Florera

6. nang matapos ang sayaw

7. Pumalakpak sila

7. at itinayo ito sa likod ng pinto

8. Ako ay aawait

8.

upang tayo ay umunlad

9. Si Cherry at Joel

9. at si kuya ang tutugtog ng gitara

10. Maging masipag tayo

10. ay magkapatid

V. Takdang-Aralin: Magbigay ng larawan. Magkwento tungkol pangungusap na payak, tambalan at hugnayan.

dito.

Gumamit

ng

mga

13

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang kasingkahulugan at kasalungat ng salita Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang mga magagandang katangian ng ating mga ninuno.

II. Paksa: Pagbibigay ng kasingkahulugan at kasalungat ng salita Sanggunian:

BEC-PELC Pagbasa Blg. 4.1 p.3

Diwang Makabansa 4 Pagbasa p. 24-26 Perlas ng Silanganan, HEKASI IV p. 76 Kagamitan: Tula sa manila paper

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Basahin at salungguhitan ang mga pang-uri sa sumusunod na talata. Hanapbuhay at Produkto ng Rehiyon I Perlas ng Silanganan p. 76 2. Pagganyak; Sino sa inyo ang nagbakasyon na sa nayon? Anu-ano ang naibigan ninyo doon? Kung pamimiliin kayo, saan ninyo gustong manirahan? Bakit?

14

B. Pagpapalawak ng Talasalitaan: 1. Ibigay ang kahulugan ng mga sumusunod na salita. marikit

naglaho

dalisay

2. Paglalahad sa Tula: Ang Tinitirahan Ko Diwang Makabansa p.24 3. Pagtatalakay a. Anu-ano ang magagandang katangian ang taglay ng ating mga ninuno? b. Bakit kaya unti-unting nawawala ang mga katangiang ito? c. Saang pook maaring matagpuan sa kasalukuyan ang mga katangiang ito? 4. Pagkilala a. Ano ang marikit - maganda? Magkasingkahulugan Magkasalungat b. Ang dalisay – malinis? c. Ang panglaw – lungkot? 5. Bashin ang mga sumusunod na pares ng pang-uring hango sa tula. masaya – maligaya

malinis – dalisay

marikit – maganda

malawak – malaki

Ano ang masasabi mo tungkol Magkasingkahulugan ba o magkasalungat.

sa

mga

pares

na

ito?

C. Paglalahat: Ano ang mga salitang magkasingkahulugan? Magkasalungat?

15

D. Paglalahat: Pangkatin ng 2 grupo ang klase. Ipagamit ang mga sumusunod na salita sa diyalogo.

Pangkat A

Pangkat B

matangkad – mataas

nagapi - natalo

mababaw – malalim

nasimot - naubos

makipot – maluwang

matigas - malambot

E. Pagsasanay: Ibigay ang kasingkahulugan o kasalungat ng salitang may salungguhit sa pangungusap. 1. Malawak ang taniman ng tubo. 2. Sila ay nakaririwasa sa buhay. 3. Naglalaro ang buwan kapag nagtatagpo sa likod ng ulap.

IV. Pagtataya Isulat ang titik ng kasingkahulugan ng salitang may salungguhit. 1. Naabot niya ang bunga dahil mataas siya. a. matangkad

b. mataba

c. marunong

2. Nauubos ang ulam dahil malinamnam ito. a. matamis

b. matabang

c. masarap

3. Madaling ipanghiwa ang kutsilyong matalas. a. matalim

b. mahaba

c. maikli

V. Takdang-Aralin:

16

Ibigay ang kahulugan ng mga salitang sumusunod at gamitin ito sa pangungusap. 1. umaalingasaw 2. malimit 3. mayumi 4. makipot 5. pango FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naayos sa wastong pagkakasunod-sunod ang mga pangyayari sa kwento. Pagpapahalaga: Pagsunod sa panuto, pagkilala sa magagandang tanawin sa Pilipinas

II. Paksa: Pagsasaayos ng mga nakalahad na pangyayari upang makabuo ng kwento. Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg. 7 Diwang Makabansa, Batayang Aklat sa Pagbasa p.83-88 Diwang Makabansa, Manwal ng Guro, p.77-81 Kagamitan: tsart

III. Pamamaraan: A.1.Pagganyak Pangkatang Gawain: Tumawag ng 5 bata sa bawat pangkat at bigyan ng tigiisang larawan, at ipabuo ito ayon sa bilang ng nimutong itinakda.

17

Panuto: Pagsunod-sunurin ang mga pangyayari sa pamamagitan ng mga larawan. a. Lima silang magkakasama, si Mang Julian, Aling Belen at tatlong anak. b. Lahat sila ay masayang-masaya sa panunuod ng mga panuorin ng biglang bumuhos ang malakas na ulan. c. Isang araw ng Sabado, Namasyal ang mag-anak na Dela Cruz. d. Kanya-kanya takbo ang mag-anak patungo sa kanilang sasakyan. e. Umuwi silang may ngiti sa kanilang mga labi kahit sila ay inulan. 2. Paghawan ng Balakid Piliin sa loob ng panaklong ang kasingkahulugan ng salitang nakalimbag o nakasalungguhit sa bawat pangungusap. _______ Malamig ang klima sa Baguio kaya maraming nagpupunta roon kapag tag-init. (mga lugar, lagay ng panahon, mga halaman) _______ Ang isang taong may mabigat na karamdaman ay lagging nababalisa. (hindi mapalagay, maiinitin, mainit ang ulo) 3. Pagganyak na tanong Anu-anong pagbabago sa ating bansa ang napansin nina Tiyo Bert at Tiya Emily? 4. Pagpapahalaga sa pamantayan sa pagbasa ng malakas. 5. Pagbasa sa kwento: “Nagbago ang Lahat” B. Paglalahat: Itanong:Ano ang dapat tandaan upang makabuo ng isang kwento. Sagot: Ang mga nakalahad na pangyayari ay dapat na wasto ang pagkakasunod sunod upang makabuo ng isang kwento.

IV. Pagtataya: Iayos ang mga sumusunod na pangyayari ayon sa pagkakasunod-sunod ng kwento. Unahan sa pagtatapos ng gawain ______ nakita nila ang bagong malaking gusali sa Roxas Boulevard.

18

______ gustong gusto ni George sa tabing dagat. _____ nakita nila ang mga ipinagbago sa Baguio. _____ humanga si Tiyo Bert sa dinaraan nilang maluluwang na kalsada.

V. Takdang-Aralin: Ayusin ang mga pangyayari ayon sa wastong pagkakasunod-sunod. Lagyan ng bilang na 1,2,3,4, at 5 ang patlang. ______ 1. Nang mahal na alkalde sa G. Lim, nag-isip siya ng proyektong pakikinabangan ng mga mamamayan. ______ 2. Dumarayo pa ng malayo ang mga mamamayan kung may sakit. ______ 3. Kulang na kulang sa mga manggagamot ang nayon ______ 4. dating walang ospital ang nayon ng San Nicolas. ______ 5. ang naisipan niyang proyekto ay ang pagtatayo ng ospital para sa mga mamamayan

FILIPINO IV

Date: ____________

19

I.

Layunin:  Nabibigkas ng wasto ang mga salitang napakinggan Pagpapahalaga: pagtulong sa kapwa

II. Paksa: Pagbigkas ng mga salitang ginamit sa pahayag na napakinggan Pag-uuri ng mga pangungusap Ayon sa Gamit Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 2.a Hiyas ng Wika dd. 8-10 Kagamitan: Mga larawan, mga pangungusap na nakasulat sa manila paper.

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Sabihin kung pangungusap o parirala ang mga sumusunod. d. Ang bahay sa kanto ay bagong pinta. e. Ang mga pari noon f. Masayang sumalubong 2. Ipakita ang larawan ng isang bata at pulis na nag-uusap. Itanong:Ano ang palagay ninyo ang nangyari sa bata at kausap niya ang pulis? Ano kaya ang kanyang sasabihin sa pulis? Isulat sa pisara ang mga pangungusap?

B. Paglalahad: 1. Tumawag ng dalawang bata. Ipabasa ang usapan.

20

Itanong:Anong uri ng pangungusap ang sinabi ni Ruth sa kausap nito? 2. Ipabasa sa isang bata ang lunsarang kuwento. 3. Ipasagot at talakayin: a. Bakit nagkagulo ang mga tao sa kuwento? b. Bakit pumasok sa gumuhong gusali ang bata? c. Tama ba ang ginawa ng bata?

C. Pagtalakay: 1. Ipabasa ang mga pangungusap na hinango mula sa kwento. Pag-usapan ang mga ito. Tukuyin ang uri ng bawat isa. a. Naglabasan ang mga bata sa kani-kanilang mga bahay. b. “Ang anak ko! Diyos ko, nasa loob ang anak ko!” c. “Saan ka nanggaling!” d. Umiiyak kaming nagyakapan e. Pumasok ang bata sa isang butas ng gusali. 2. Ipabasa at talakayin ang mga sumusunod na pangungusap a. Iyakin ang batang ito b. Sino ang nag-aalaga sa kanya? c. Bakit niya iniwan ang duyan? d. Naku! Nahulog ang bata

Tanong: 1. Ano ang sinsaad sa unang pangungusap? Ano ang bantas na ginamit sa hulihan ng pangungusap 2. Anong uri ng pangungusap ang nagtatanong? Ano ang bantas na ginagamit sa hulihan nito? 3. Anong uri ng pangungusap ang nagsasaad ng matinding damdamin?

21

D. Paglalahat: 1. Anu-ano ang mga uri ng pangungusap? 2. Paano nagkakaiba ang mga uri ng pangungusap? 3. Anu-ano ang mga ginagamit na bantas sa bawat uri?

E. Pagsasanay: Panuto: Basahin sa uring hinihingi sa loob ng panaklong ang mga sumusunod na pangungusap (Patanong)

1. Binuksan ni Greg ang kahon.

(Padamdam)

2. Pinutol ang mga puno.

(Pautos)

3. Magwawalis ka ba ng bakuran?

(Pasalaysay) 4. Hay! Salamat at bumait na siya. (Pautos)

5. Aalisan mo ba ang mga basurang iyan?

IV. Pagtataya: Lagyan ng tamang bantas ang mga pangungusap. 1. Naku ____ hindi ko ito mapapasan. 2. Mapuputol mo ba ito ___. 3. Samahan mo ako sa tindahan ____. 4. Mataas na ang talahib ____. 5. Pakibili mo nga ako ng tinapay ____.

V. Takdang-Aralin: Sumulat ng maikling talata na ginagamitan ng ibat-ibang uri ng pangungusap. Pumili sa mga sumusunod na paksa. 1. karanasan na hindi malilimutan.

22

2. karanasan sa _____

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nauuri ang mga pangungusap ayon sa kayarian: payak, tambalan at hugnayan Pagpapahalaga: Masiglang nakikilahok sa talakayan maipapakita ang paggalang sa katangian ng iba.

II. Paksa:

23

Pag-uuri ng mga pangungusap ayon sa kayarian. Sanggunian: Hiyas ng Wika ph. 24-29 BEC – PELC – Pagasasalita Blg. 2.b ph. 27 Kagamitan: Mga larawan at pangungusap na nakasulat sa Manila paper.

III. Pamamaraan: A. Paghahanda: 1. Balik-Aral. Pagbigayin ang ibang bata ng pangungusap na nasa karaniwang ayos.Ipasalin ito sa di-karaniwang ayos sa isang bata. 3. Bigyan ng larawan ang ilang bata. Magpagawa ng dayalogo o maikling usapan ng ginagamitan ng iba’t ibang uri ng pangungusap. B. Paglalahad: 1. Ipabasa ang maikling usapan. Ipasagot ang mga tanong tungkol sa kwento. 2. Ano ang katangian ng mga Bikolano? 3. Bakit masasabing masayahin at masipag ang mga ito? 4. Dapat ba nating igalang ang naiibang katangian ng ibang tao? Paano natin ito maipapakita sa kanila?

C. Paglalahat: Gamitin ang balangkas sa pisara. Bumuo ng Paglalahat. Itanong? 4. Ano ang payak na pangungusap? 5. Ano ang tambalang pangungusap? 6. Ano ang bumubuo ng hugnayang pangungusap? D. Pagsasanay: Basahin ang pangungusap sa tsart. Suriin ang mga ito. Sabihin kung payak, tambalan, o hugnayan ang mga ito. __________

1. Si Cherry ay nag-aaral at nakikinig ng radio.

24

__________

2. Si Gng. Roxas ay magsasalita; makikinig naman sila.

__________

3. Magluluto sana kami ng maraming espagheti datapwat pinigilan kami ng iyong Tiya Carmen

__________

4. Nasira ang telebisyon nila dahil sa kalikutan ni Roel.

__________

5. Maging masipag tayo upang tayo ay umunlad.

F. Paglalapat Bigyan ng Manila paper ang bawat pangkat at ipagawa ang tsart. Panuto: Magbigay ng halimbawa ng pangungusap sa bawat pangkat.

Payak

Tambalan

Hugnayan

Halimbawa:

 

1.

1.

1.

2.

2.

2.

3.

3.

3.

4.

4.

4.

5.

5.

5.

Ipabasa sa lider ng pangkat ang mga nabuong mga pangungusap Suriing mabuti ang mga ito.

IV. Pagtataya: Pagtambalin ang mga pangungusap na nakasulat sa kartolina upang makabuo ng payak, tambalan o hugnayang pangungusap.

1. Ang mga Ina 2. Kinuha niya ang kahon

1.

nang kami’y dumating

2. ng aklat

25

3. Natuwa si Lola

3.

ay mapagmahal sa mga anak

4. Nagbabasa si Anne

4. doctor naman si Itay

5. Abogado si kuya

5. dahil sa kalikutan ni Roel

6. Nabasag ang Florera

6. nang matapos ang sayaw

7. Pumalakpak sila

7. at itinayo ito sa likod ng pinto

8. Ako ay aawait

8.

upang tayo ay umunlad

9. Si Cherry at Joel

9. at si kuya ang tutugtog ng gitara

10. Maging masipag tayo

10. ay magkapatid

V. Takdang-Aralin Magbigay ng larawan. Magkwento tungkol pangungusap na payak, tambalan at hugnayan.

dito.

Gumamit

ng

mga

26

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nakabubuo ng tambalang pangungusap mula sa dalawa o higit pang payak na pangungusap.  Natutukoy ang panag-uri at simuno sa pangungusap. Pagpapahalaga: Kasipagan

II. Paksa: A. Pagbuo ng Tambalang Pangungusap mula sa Dalawa o Mahigit pang payak na pangungusap. B. Pagtukoy sa Panag-uri at Simuno at Pangungusap Sanggunian: Komunikasyon sa Wika 4 pah. 51-53 Kagamitan: Mga larawan, BEC-PELC: Pagsasalita Blg. 5 p.28

III. Pamamaraan: A. Paghahanda: 1. Balik-Aral.: Ipasuri sa mga bata ang mga nakalakad na pangungusap sa pisara. Alin sa mga sumusunod na pangungusap ang tambalang pangungusap? 2. Pagganyak:

Pagbasa ng isang seleksyon: Si Armando

27

Sagutin ang mga sumusunod na tanong sa pamamagitan ng Semantic webbing. a. Ano ang katangian ni Armando? b. Paano siya nakapag-aral? c. Ano ang ginawa niya sa kanyang pera? d. Ano ang gawain niya tuwing Sabado at Linggo?

B. Paglalahad: 1. Ilahad ang mga nabuong tambalang pangungusap sa bawat pangkat. 2. Itanong: a. Ano ang napansin ninyo sa mga pangungusap? b. Anong salita ang ginagamit upang pag-ugnayin ang bawat isa? c. Alin ang bahaging pinag-uusapan? Ano ang tawag sa bahaging ito? d. Alin ang bahaging nagsasabi tungkol sa pinag-uusapan? Ano ang tawag dito?

C. Paglalahat: 1. Ano ang bumubuo sa tambalang pangungusap? 2. Ano ang tambalang pangungusap? 3. Ano ang Simuno? 4. Ano ang Panaguri?

D. Pagsasanay: Guhitan ang simuno at kahunan ang panag-uri. 1. Mataas ang mesa. 2. Ang doctor ay gumagamot sa maysakit. 3. Ang mga bata ay naglalaro. G. Paglalapat

28

Magpakita ng mga larawan ng iba’t-ibang hanapbuhay ng mga tao sa isang pamayanan. Pangkatin ang mga bata. Bawat pangkat ay bubuo ng tambalang pangungusap batay sa inilahad na larawan. Bawat pangkat ay sasagot.

IV. Pagtataya: A. Bumuo ng tambalang pangungusap mula sa lipon ng mga kaisipan sa ibaba. 1. Bumalik siya sa kweba Kumuha siya ng malaking buto. 2. Nagtanim sila ng mga gulay Nagtanim din sila ng mga puno. 3. Ako ay await Si kuya ang tutugtog ng gitara. B. Bilugan ang simuno at guhitan ang pang-uri. 1. Nagtitinda si Ana. 2. Si Edgar ay Matalino. 3. Nagpapalakpakan ang mga tao.

V. Takdang-Aralin: 1. Sumulat ng 5 halimbawa ng tambalang pangungusap 2. Sumulat ng 5 pangungusap, tukuyin ang simuno at panag-uri sa bawat pangungusap.

29

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang kahulugan ng mga salitang kaugnay ng iba’t-ibang asignatura. Pagpapahalaga: Nalalaman ang mga likas na yaman n gating mundo.

II. Paksa: Pagbibigay ng kahulugan ng mga salitang kaugnay ng iba’t-ibang asignatura. Sanggunian: BEC PELC: Pagbasa Blg. 5 Kagamitan: Globo, Larawan na nagpapakita ng mga guhit ng globo.

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain Pagganyak:

Ipakita ang globo at ipaturo sa mga bata ang kinalalagyan ng Pilipinas.

B. Paglalahad:

30

1. Pangkatin ng 4 ang mga mag-aaral. 2. Ipakita ang larawan ng isang globo. 3. Ibigay ang mga panuto sa gagawin ng mga bata. a. Obserbahan ang globo at ang mga guhit nito. b. Mag-usap-usap tungkol sa mga guhit na ito. c. Pumili ng isang tagapagsalita para magpaliwanag tungkol sa pinagusapan/tinalakay.

C. Pagpapalulahat Ano ang ibig sabihin ng guhit na patayo/pahiga na nakikita sa globo? Ibigay ang gamit ng mga guhit na ito?

D. Pagsasanay Isulat ang kahulugan ng mga sumusunod: 1. 2. 3. 4. 5.

Latitud Mataas na latitude Globo Longhitud Tropiko ng cancer

E. Paglalapat: Magtala Ng mga likas na yaman ng ating mundo.

IV. Pagtataya: 1. Ang _______ ay modelo ng daigdig. a. glab b. mapa

c. globo

2. Ang mga guhit na patayo mula sa hilaga patimog ay tinatawag na ________. a. longhitud b. latitude c. ekwador 3. Ang mga guhit na pahalang sag lobo ay tinatawag na _________. a. longhitud b. latitud c. meridian

31

V. Takdang-Aralin: Iguhit sa buong papel ang globo. Isulat ang mga pangalan ng mga guhit nito.

32

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nakapagpapahayag, nagagamit ang pangungusap na nasa karaniwan at dikaraniwang ayos. Pagpapahalaga: Pagsunod sa panuto

II. Paksa: Ayos ang mga pangungusap Sanggunian: Sining ng Wika 4 dd 40-48 BEC PELC Pagsasalita p.28 Blg. 9 Kagamitan: Larawan

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral ang aralin hinggil sa kayarian ng mga pangungusap. 2. Bigyan ang mga bata sa klase ng tig-iisang papel na may nakasulat na mga pangungusap na may iba’t-ibang kayarian.

B. Paglalahad: 1. Ipabasa ang kwento Ay! Salamat Sabihin ang mga pangungusap na ating gingamit sa pagkukwento, pagsusulat, pagtatanong at pasulatin ng dalawang ayos. 2. Itanong: a. Ano ang nangyari at huminto sa gitna ng daan ang sinasakyan nina April at Pol.

33

b. Ano ang ginawa ng tsuper? c. Bakit tuwang tuwa sina April at Pol ng dumating sa paaralan? 3. Maglahad ng ilang larawan. Pangkatin ng apat ang bata.Papagbigayin ang mga bata ng pangungusap tungkol dito.

mga

4. Isulat lahat sa pisara na nakabukod na ang mga pangungusap na di karaniwang ayos. 5. Ipasuri sa mga bata, batay sa balangkas ang sumusunod na pangungusap. a. Si April at Pol ay nakasakay sa isang dyip. b. Hintayin ninyo ako sandali. c. Mabilis naman siyang nakabalik. d. Wala na pala itong gasoline.

C. Paglalahat: Makabuo ng isang paglalahat tungkol sa karaniwang ayos at di-karaniwang ayos. A. Isulat sa karaniwang ayos ang sumusunod na pangungusap. 1. Si Don Piles ay talagang maawain 2. Lahat ng panauhin ay nagsidating nang maaga. 3. Ikaw ba ay sasali rin sa paligsahan. B. Isulat ang di-karaniwang anyo ng bawat pangungusap. 1. Namitas ba kayo ng mga bulaklak. 2. Nawili kami talaga sa pamamasyal. 3. Sasali si Agnes sa idaraos na bigkasan.

D. Pagtataya Sipiin ang lahat ng mga pangugnusap na nasa karaniwang ayos. 1. Isang tapat na kaibigan si Jocelyn. 2. Si General del Pilar ang dapat mong tularan. 3. Ang gawain ng mga batang iyan ay hindi dapat pamarisan.

34

E. Paglalapat: Magtala Ng mga likas na yaman ng ating mundo.

IV. Pagtataya: 1. Ang _______ ay modelo ng daigdig. a. glab b. mapa

c. globo

2. Ang mga guhit na patayo mula sa hilaga patimog ay tinatawag na ________. a. longhitud b. latitude c. ekwador 3. Ang mga guhit na pahalang sag lobo ay tinatawag na _________. a. longhitud b. latitud c. meridian

V. Takdang-Aralin: Iguhit sa buong papel ang globo. Isulat ang mga pangalan ng mga guhit nito.

35

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang mga mahahalagang aksiyon na binubuo ng plot ng kwento. Pagpapahalaga: Maging makatarungan sa lahat ng bagay.

II. Paksa: Pagbibigay ng Mahalagang Aksiyon na Binubuo ng plot ng kuwento Kwento:

Makatarungang Hatol

Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg.3 Pagsibol ng Binhi ng Wikang Pagbasa p.97 Kagamitan: tsart ng mga kuwento

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain 1. Balik-Aral Panuto: Ibigay ang ilang impormasyon sa kuwento sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong sa ibaba. a. Sino-sino ang mga tauhan sa kwento b. Saan naganap ang kuwento? 2. Pagganyak Itanong: Sino sa inyo ang nakaranas na ng hindi makatarungang paghatol? Ano ang naramdaman at ginawa ninyo?

36

B. Paglalahad: 1. Pagganyak na Tanong: Ano ang naging hatol ng pinuno? 2. Pagpapaalala sa Pamantayan sa Pagbasa ng Tahimik. 3. Pagbasa sa kuwento. 4. Pagsagot sa pagganyak na Tanong at iba pang tanong. a. Anong makatarungang hatol ang ibinibigay ng pinuno? b. Bakit humingi ng limang piso ang tindenra? c. Bakit ayaw magbayad ng magsasaka? d. Makatarungan ba ang hatol ng punong nayon? 5. Pagbibigay ng mga mahahalagang aksiyon na bumubuo sa plot ng kwento. a. Ano ang problemang binigyang aksiyon sa kwento? b. Ano ang naging solusyon sa problema? c. Anu-anong mga aksiyon ang bumubuo sa plot na siyang nagpapagalaw sa kwentong binasa. e. Saan nagtapos ang kwento?

C. Paglalahat: Kung ikaw ang punong-nayon, ano ang solusyon o hatol na ibibigay mo sa suliraning inihain sa kwento?

D. Pagsasanay: Panuto: Isulat ang tungkulin ng mga sumusunod. a. punong-nayon

d. guro

b. tindera

e. pulis

c. magsasaka

Lingkod-Bayan

Alam Nais Malaman Nalaman

37

1. punong-nayon 2. tindera 3. magsasaka 4. guro 5. pulis

E. Paglalapat: Iguhit at kulayan ang naging hitsura n gating mundo kung lahat ng tao ay magiging makatarungan.

IV. Pagtataya: Iguhit sa isang papel ang kahalagahan ng pagiging makatarungan.

V. Takdang-Aralin: Sumipi ng isang maikling kwento sa ibaba ay isulat ang mga mahahalagang aksiyon o pangyayari na bumubuo sa plot nito.

38

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang mga mahahalagang aksyon na binbubuo ng plot ng kwento. Pagpapahalaga: katapatan

39

II. Paksa: Pagbibigay ng mga mahalagang aksiyon na binubuo ng plot ng kuwento Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg.3 C Pagsibol ng Binhi ng Wikang Pagbasa p.97 Kagamitan: mga kwento sa manila paper

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Panuto: Ibigay ang ilang impormasyon sa kwento sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong sa ibaba. 2. Pagganyak Itanong: Sino-sino ang mga tauhan sa kwento? Saan naganap ang kwento?

B. Paglalahad: 1. Pag-alis ng sagabal: Piliin ang mga salita sa loob ng panaklong ang wastong kahulugan ng may salungguhit na salita. a. Namili sa loob ng palasyo ang prinsesa habang nagpapagaling ng karamdaman. (kubo, tahanan ng mga hari at reyna, bilangguan) b. Bumuo ng pasya si Mang Ramon. (desisyon, proyekto, alalahanin) 2. Paglalahad ng pagganyak na tanong. Anong matalinong hatol ang ibinigay ng hari? 3. Pagpapaala-ala sa pamantayan sa pagbasa ng tahimik. 4. Pagbasa sa kwento. Ang Matalinong Hatol.

40

5. Pagsagot sa pagganyak na tanong. a. Anong matalinong hatol ang ibinigay ng hari? b. Sino ang nagtungo sa hari upang humingi ng paghatol? c. Anong problema ang inihain ng dalawang babae? d. Ano ang naging hatol ng hari? e. Sino sa dalawang babae ang tunay na ina ng buhay na sanggol? 6. Pagbibigay ng mga mahahalagang aksyon na bumubuo sa plot ng kwento. a. Ano ang problemang binigyang solusyon sa kwento? b. Ano ang naging solusyon sa problema? c. Anu-anong mga aksyon ang bumubuo sa plot na siyang nagpapagalaw sa kwentong binasa? e. Saan nagtapos ang kwento?

C. Paglalahat: Ano ang bumubuo sa plot ng kwento?

D. Pagsasanay: Pangkatin ang klase sa limang grupo. Panuto: 1. Pumili n glider ang bawat grupo. 2. Ipabasa sa bawat grupo ang kwentong nabunot nila. 3. Ipalagay ang mahahalagang mga aksyon na bumubuo sa plot ng kwento. Tanong: Anong aksyon ang isinagawa upang mabuo ang plot ng kwento?

E. Paglalapat:

41

Panuto: Piliin ang titik na nagpapahayag ng mga mahahalagang aksiyon na bumubuo sa plot. Isang mag-asawa ang minsan ay nagtungo sa isang malaking pamilihan. Kasama nila ang kanilang dalawang anak. Napakaraming tao sa pamilihang iyon. Abalang abala ang mag-asawa sa pamimili na hindi nila namalayan ang kanilang dalawang anak na nawala na sa kanilang tabi. Napansin na lamang na wala ang mga ito nang ibibili na nila ang mga ito ng mga dami. Hinanap nila ang magkapatid. Malapit ng gumabi ngunit hindi pa nila natatagpuan ang dalawa. Bawat isang tao sa pamilihan ay kanilang tinawag ngunit bawat isa ay hindi makapagturo kung saan matatagpuan ang mga bata. Umiiyak na ang nanay dahil sa pagkawala ng magkapatid nang walang anu-ano’y lumapit ang isang lalaki na nagsabing ang magkapatid ay nasa kanyang opisina. a. Namasyal ang mag-anak sa malaking pamilihan. Namili sila nang namili hanggang sa sila’y umuwi ng pagod na pagod. b. Lumapit ang isang lalaki at sinamahan sila sa kanilang nawawalang anak. c. Namili ang mag-asawa kasama ang kanilang mga anak. Hindi nila namalayan nawala ang mga bata. Hinanap nila ang mga ito ng hinanap hanggang isang lalaki ang nagsabi na ang mga anak nila ay kaniyang nakita. IV. Pagtataya: Piliin ang titik na nagsasaad ng mga mahahalagan aksyon na bumubuo sa plot ng kwento. Si Celia ay batang masama ang ugali. Laging nakalabi at nakaingos sa kapwa. Kapag siya’y inuutusan. Bumubulong-bulong habang sumusunod. Marami tuloy nayayamot sa kanya. Isang araw tinawag si Celia ng ate niya para utusan sa tindahan. Maaabala siya sa paglalaro kaya nagsimula siyang magbubulong. Isang putakting lumilipad ang kumagat sa kanyang labi. Napaiyak sa sakit si Cecilia namagang bigla ang labi niya. “Magtanda ka na!” sabi ng nanay ni Celia matapos lagyan ng gamut ang kagat ng putakti. a. Isang araw tinawag si Cecilia ng ate niya para utusan sa tindahan. Magaan ang kaloobang sumunod siya sa kanyang ate. b. Masama ang ugali ni Celia. Minsan siya ay kinagat ng putakti sa labi. Sinabi ng kanyang nanay na ito ay parusa sa kasamaan ng kanyang ugali. c. Nagalit ang nanay ni Celia at siya ay pinalo. V. Takdang-Aralin:

42

Sumipi ng isang maikling kwento. Sa ibaba ay isulat ang mga mahahalagang aksyon o pangyayari na bumubuo sa plot nito.

43

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang mga mahahalagang aksiyon na binubuo ng plot ng kwento. Pagpapahalaga: Maging makatarungan sa lahat ng bagay.

II. Paksa: Pagbibigay ng Mahalagang Aksiyon na Binubuo ng plot ng kuwento Kwento:

Makatarungang Hatol

Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg.3 Pagsibol ng Binhi ng Wikang Pagbasa p.97 Kagamitan: tsart ng mga kuwento

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Panuto: Ibigay ang ilang impormasyon sa kuwento sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong sa ibaba. a. Sino-sino ang mga tauhan sa kwento b. Saan naganap ang kuwento? 2. Pagganyak Itanong: Sino sa inyo ang nakaranas na ng hindi makatarungang paghatol? Ano ang naramdaman at ginawa ninyo?

44

B. Paglalahad: 1. Pagganyak na Tanong: Ano ang naging hatol ng pinuno? 2. Pagpapaalala sa Pamantayan sa Pagbasa ng Tahimik. 3. Pagbasa sa kuwento. 4. Pagsagot sa pagganyak na Tanong at iba pang tanong. a. Anong makatarungang hatol ang ibinibigay ng pinuno? b. Bakit humingi ng limang piso ang tindenra? c. Bakit ayaw magbayad ng magsasaka? d. Makatarungan ba ang hatol ng punong nayon? 5. Pagbibigay ng mga mahahalagang aksiyon na bumubuo sa plot ng kwento. a. Ano ang problemang binigyang aksiyon sa kwento? b. Ano ang naging solusyon sa problema? c. Anu-anong mga aksiyon ang bumubuo sa plot na siyang nagpapagalaw sa kwentong binasa. e. Saan nagtapos ang kwento?

C. Paglalahat: Kung ikaw ang punong-nayon, ano ang solusyon o hatol na ibibigay mo sa suliraning inihain sa kwento?

D. Pagsasanay: Panuto: Isulat ang tungkulin ng mga sumusunod. a. punong-nayon

d. guro

b. tindera

e. pulis

c. magsasaka

Lingkod-Bayan

Alam Nais Malaman Nalaman

45

1. punong-nayon 2. tindera 3. magsasaka 4. guro 5. pulis

E. Paglalapat: Iguhit at kulayan ang naging hitsura n gating mundo kung lahat ng tao ay magiging makatarungan.

IV. Pagtataya: Iguhit sa isang papel ang kahalagahan ng pagiging makatarungan.

V. Takdang-Aralin: Sumipi ng isang maikling kwento sa ibaba ay isulat ang mga mahahalagang aksiyon o pangyayari na bumubuo sa plot nito.

46

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang mga mahahalagang aksyon na binbubuo ng plot ng kwento. Pagpapahalaga: katapatan

47

II. Paksa: Pagbibigay ng mga mahalagang aksiyon na binubuo ng plot ng kuwento Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg.3 C Pagsibol ng Binhi ng Wikang Pagbasa p.97 Kagamitan: mga kwento sa manila paper

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain 1. Balik-Aral Panuto: Ibigay ang ilang impormasyon sa kwento sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong sa ibaba. 2. Pagganyak Itanong: Sino-sino ang mga tauhan sa kwento? Saan naganap ang kwento?

B. Paglalahad: 1. Pag-alis ng sagabal: Piliin ang mga salita sa loob ng panaklong ang wastong kahulugan ng may salungguhit na salita. a. Namili sa loob ng palasyo ang prinsesa habang nagpapagaling ng karamdaman. (kubo, tahanan ng mga hari at reyna, bilangguan) b. Bumuo ng pasya si Mang Ramon. (desisyon, proyekto, alalahanin) 2. Paglalahad ng pagganyak na tanong. Anong matalinong hatol ang ibinigay ng hari? 3. Pagpapaala-ala sa pamantayan sa pagbasa ng tahimik. 4. Pagbasa sa kwento. Ang Matalinong Hatol.

48

5. Pagsagot sa pagganyak na tanong. a. Anong matalinong hatol ang ibinigay ng hari? b. Sino ang nagtungo sa hari upang humingi ng paghatol? c. Anong problema ang inihain ng dalawang babae? 6. Pagbibigay ng mga mahahalagang aksyon na bumubuo sa plot ng kwento. a. Ano ang problemang binigyang solusyon sa kwento? b. Ano ang naging solusyon sa problema? c. Anu-anong mga aksyon ang bumubuo sa plot na siyang nagpapagalaw sa kwentong binasa?

C. Paglalahat: Ano ang bumubuo sa plot ng kwento?

D. Pagsasanay Pangkatin ang klase sa limang grupo. Panuto: 1. Pumili n glider ang bawat grupo. 2. Ipabasa sa bawat grupo ang kwentong nabunot nila. 3. Ipalagay ang mahahalagang mga aksyon na bumubuo sa plot ng kwento. Tanong: Anong aksyon ang isinagawa upang mabuo ang plot ng kwento?

E. Paglalapat Panuto: Piliin ang titik na nagpapahayag ng mga mahahalagang aksiyon na bumubuo sa plot. Isang mag-asawa ang minsan ay nagtungo sa isang malaking pamilihan. Kasama nila ang kanilang dalawang anak. Napakaraming tao sa pamilihang iyon. Abalang abala ang mag-asawa sa pamimili na hindi nila namalayan ang kanilang dalawang anak na nawala na sa kanilang tabi. Napansin na lamang na wala ang mga ito nang ibibili na nila ang mga ito ng mga dami. Hinanap nila

49

ang magkapatid. Malapit ng gumabi ngunit hindi pa nila natatagpuan ang dalawa. Bawat isang tao sa pamilihan ay kanilang tinawag ngunit bawat isa ay hindi makapagturo kung saan matatagpuan ang mga bata. Umiiyak na ang nanay dahil sa pagkawala ng magkapatid nang walang anu-ano’y lumapit ang isang lalaki na nagsabing ang magkapatid ay nasa kanyang opisina. a. Namasyal ang mag-anak sa malaking pamilihan. Namili sila nang namili hanggang sa sila’y umuwi ng pagod na pagod. b. Lumapit ang isang lalaki at sinamahan sila sa kanilang nawawalang anak. c. Namili ang mag-asawa kasama ang kanilang mga anak. Hindi nila namalayan nawala ang mga bata. Hinanap nila ang mga ito ng hinanap hanggang isang lalaki ang nagsabi na ang mga anak nila ay kaniyang nakita. IV. Pagtataya: Piliin ang titik na nagsasaad ng mga mahahalagan aksyon na bumubuo sa plot ng kwento. Si Celia ay batang masama ang ugali. Laging nakalabi at nakaingos sa kapwa. Kapag siya’y inuutusan. Bumubulong-bulong habang sumusunod. Marami tuloy nayayamot sa kanya. Isang araw tinawag si Celia ng ate niya para utusan sa tindahan. Maaabala siya sa paglalaro kaya nagsimula siyang magbubulong. Isang putakting lumilipad ang kumagat sa kanyang labi. Napaiyak sa sakit si Cecilia namagang bigla ang labi niya. “Magtanda ka na!” sabi ng nanay ni Celia matapos lagyan ng gamut ang kagat ng putakti. a. Isang araw tinawag si Cecilia ng ate niya para utusan sa tindahan. Magaan ang kaloobang sumunod siya sa kanyang ate. b. Masama ang ugali ni Celia. Minsan siya ay kinagat ng putakti sa labi. Sinabi ng kanyang nanay na ito ay parusa sa kasamaan ng kanyang ugali. c. Nagalit ang nanay ni Celia at siya ay pinalo. V. Takdang-Aralin Sumipi ng isang maikling kwento. Sa ibaba ay isulat ang mga mahahalagang aksyon o pangyayari na bumubuo sa plot nito.

50

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang literal na kahulugan ng tambalang salita. Pagpapahalaga: Pagkakaroon ng tamang saloobin sa pag-aaral

II. Paksa: Pagbibigay ng mga literal na kahulugan ng tambalang salita. Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg.IV Sining sa Pagbasa pp. 18-20 Pilipinas, Perlas ng Silanganan, HEKASI p.86 Kagamitan: Talagang Mag-aral na Ako.

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Basahin ang talata sa ibaba. Piliin at salungguhitan ang tambalang salita. May mga yamang mineral ang Rehiyon IV ang pagmimina ay isa sa mga hanapbuhay sa Marinduque. Sagana rin ito sa yamang-gubat. 2. Pagganyak Hayaang mag-unahan ang mga bata sa pagsasabi ng mga bagay na palagi nilang nililitang magkakaugnay, magkakatambal o magkakasama.

mangga, suman

lapis, papel

medias, sapatos

kape, gatas

51

B. Paglalahad: 1. Paglala ng pagganyak na tanong Ipakilala ang kwentong, “Talagang Mag-aaral na Ako” at ilahad ang tanong pagganyak 2. Pagbasa ng tahimik ng kwento. 3. Pagsagot sa mga tanong. a. Paano nagbago si Nikki? b. Bakit napahiya si Nikki nang malamang napakasipag pala ng kanyang pinsan. c. Paano ninyo maipapakita ang pagmamahal sa pag-aaral 4. Ipapili ang mga tambalang salita sa kwento. 5. Ipasuri ang mga piniling salita. Itanong: Ilang salita ang pinagsama sa bawat salita? Anu-ano ang dapat tandaan salitang ito? Ano ang tawag sa ganitong mga salita? 6. Ipabigay ang kahulugan ng piniling tambalang salita. 7. Magbigay pa ng ilang salitang binubuo ng dalawang salita. Ipagamit sa sariling pangugnusap upang ipakilala na alam ang kahulugan ng mga ito.

C. Paglalahat: Anu-ano ang dapat tandaan sa tambalang salita?

D. Pagsasanay: Buuin ang sumusunod na salita para maging tambalang salita at isulat ang kahulugan nito.

52

1. hati + gabi =

_____________________

2. patay + gutom =

_____________________

3. bunga + kahoy =

_____________________

4. takdang + aralin =

_____________________

5. hampas + lupa =

_____________________

E. Paglalapat: Ibigay ang kahulugan ng tambalang salita sa kanan sa mga tambalang salita sa kaliwa.

1. dalagang-bukid

a. isang laro sa padulasan

2. palo-sebo

b. isang uri ng isda

3. silid-aralan

c. pook o isang lugar na pinag-aaralan

4. punong-guro

d. pinuno ng mga guro sa isang paaralan

5. alilang kanin

e. utusan f. amo

IV. Pagtataya: Ibigay ang kahulugan ng mga tambalang salitang matatagpuan sa bawat pangungusap. Pumili ng sagot sa mga salitang nasa malaking kahon. gawain

mahirap

magrerepaso sa mga aralin makata

kasama

malapit ng gumabi

53

1. Tayo ay magkakaroon ng balik-aral simula bukas. 2. Si Francisco Baltazar ay isang lakandiwa. 3. Galit ba si Don Tomas sa aming mga hampaslupa 4. Ano ba ang hanapbuhay ng iyng ama? 5. Dapithapon na nang kami ay makauwi noong Sabado, buhat sa lalawigan ni Lola.

V. Takdang-Aralin: Bumuo ng limang tambalang salita buhat sa mga nakatalang salita sa ibaba at ibigay ang kahulugan nito. hanap

balita

buhay

saya

silim

damong

kutsero

ligaw

balik

tokyo

54

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang mga deltalye ng mga katangian ng tauhan sa kuwento. Pagpapahalaga: Naipagmamalaki ang mga natatanging Pilipino

II. Paksa: Pagbibigay ng mga katangian ng tauhan sa kwento Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg.3 b Batayang Aklat sa HEKASI IV, Pilipinas, Perlas ng Silanganan IV pp.240 Mga Natataning Pilipino sa Pagpapaunlad ng Kultura Kagamitan: Larawan, istrip ng papel

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Basahin ang maikling kwento at sagutan ang mga tanong sa hulihan. a. Sino ang pangunahing tauhan sa kwento? b. Ano ang kanyang mga katangian? 2. Pagganyak Ano ang ating ipinagdiriwang sa buwan ng Agosto? Sino ang tinaguriang Ama ng wikang Pilipino?

55

B. Paglalahad: 1. Paghwan ng Balakid Maghawan ng sagabal sa pamamagitan ng larawan at mga paliwanag. b. Mapagbuklod-magpakita ng bigkis ng halaman. c. Mithiin-gumamit ng mga pahiwatig 2. Paglalahad ng mga pagganyak na tanong. Bakit tinaguriang Ama ng Wikang Pambansa si Manuel L. Quezon? 3. Pagbasa sa kuwento nang tahimik pagkatapos ibigay ang mga pamantayan sa pagbasa. 4. Pagsagot sa tanong pagganyak at iba pa. a. Bakit tinaguriang ama ng Wikang Pambansa si Manuel L. Quezon? b. Anu-anong trabaho ang kanyang pinasukan upang makapag-aral? c. Paano natin maipagmamalaki an gating paghanga sa mga natatanging Pilipino? C. Paglalahat: Ano ang dapat upang maibigay natin ang katangian ng mga tauhan sa kuwento?

D. Pagsasanay: Sabihin ang katangian ng tauhan batay sa kanyang pananalita o sinabi. Pumili ng ilang mag-aaral upang bumasa ng mga pananalita. Isulat ang mga pananalita sa mga strip na papel. 1. “Halikayo at maupo”, sabi ni Ellen sa dumating na panauhin. 2. “Paano ako makapaglilingkod sa kanila?” tanong ni Cesar. 3. “Ha! Ha! Ha!” Wala ka palang ibubuga sa paglalaro ng chess. Ang hina mo pala, panunudyo ni Dianne kay Alfred.

IV. Pagtataya: Tukuyin ang katangian ng bumibigkas ng sumusunod na tugma.

56

1. Ako ay Pilipino Ito ay totoo Makatao at makabayan Maka-Diyos, makakalikasan 2. Aking pangangalagagan Lahat ng kabataan Para sa ating bayan At mithiing kalayaan 3. Sa iyo aking ina At mahal kong ama Pag-ibig na tunay Ay palaging alay

V. Takdang-Aralin: Manuod ng pangunahing teledrama sa telebisyon at itala ang mga tauhan at katangian ng bawat isa.

57

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nakapagpapahayag, nagagamit ang pangungusap na nasa karaniwan at dikaraniwang ayos. Pagpapahalaga: Pagsunod sa panuto

II. Paksa: Ayos ang mga pangungusap

58

Sanggunian: Sining ng Wika 4 dd 40-48 BEC PELC Pagsasalita p.28 Blg. 9 Kagamitan: Larawan

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral ang aralin hinggil sa kayarian ng mga pangungusap. 2. Bigyan ang mga bata sa klase ng tig-iisang papel na may nakasulat na mga pangungusap na may iba’t-ibang kayarian.

B. Paglalahad: 1. Ipabasa ang kwento Ay! Salamat Sabihin ang mga pangungusap na ating gingamit sa pagkukwento, pagsusulat, pagtatanong at pasulatin ng dalawang ayos. 2. Itanong: a. Ano ang nangyari at huminto sa gitna ng daan ang sinasakyan nina April at Pol. b. Ano ang ginawa ng tsuper? c. Bakit tuwang tuwa sina April at Pol ng dumating sa paaralan? 3. Maglahad ng ilang larawan. Pangkatin ng apat ang bata.Papagbigayin ang mga bata ng pangungusap tungkol dito.

mga

4. Isulat lahat sa pisara na nakabukod na ang mga pangungusap na di karaniwang ayos. 5. Ipasuri sa mga bata, batay sa balangkas ang sumusunod na pangungusap. a. Si April at Pol ay nakasakay sa isang dyip. b. Hintayin ninyo ako sandali. c. Mabilis naman siyang nakabalik. d. Wala na pala itong gasoline.

59

C. Paglalahat: Makabuo ng isang paglalahat tungkol sa karaniwang ayos at di-karaniwang ayos. A. Isulat sa karaniwang ayos ang sumusunod na pangungusap. 1. Si Don Piles ay talagang maawain 2. Lahat ng panauhin ay nagsidating nang maaga. 3. Ikaw ba ay sasali rin sa paligsahan. B. Isulat ang di-karaniwang anyo ng bawat pangungusap. 1. Namitas ba kayo ng mga bulaklak. 2. Nawili kami talaga sa pamamasyal. 3. Sasali si Agnes sa idaraos na bigkasan.

D. Pagtataya: Sipiin ang lahat ng mga pangugnusap na nasa karaniwang ayos. 1. Isang tapat na kaibigan si Jocelyn. 2. Si General del Pilar ang dapat mong tularan. E. Paglalapat: Magtala Ng mga likas na yaman ng ating mundo.

IV. Pagtataya: 1. Ang _______ ay modelo ng daigdig. a. glab b. mapa

c. globo

2. Ang mga guhit na patayo mula sa hilaga patimog ay tinatawag na ________. a. longhitud b. latitude c. ekwador 3. Ang mga guhit na pahalang sag lobo ay tinatawag na _________. a. longhitud b. latitud c. meridian

V. Takdang-Aralin:

60

Iguhit sa buong papel ang globo. Isulat ang mga pangalan ng mga guhit nito.

61

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Naibibigay ang kahulugan ng mga salita sa pamamagitan ng katuturan at gamit sa pangungusap.  Natutukoy ang isang paksang pangungusap at ang pangunahing ideya. Pagpapahalaga: Pagiging matulungin

II. Paksa: Pagtukoy sa kahulugan ng salita sa pamamagitan ng katuturan at gamit sa pangungusap. Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg. 6 Sining sa Wika at Pagbasa (Patnubay ng Guro) p. 32-33 Kagamitan: Ang Turumpo , manila paper

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Pangkatang gawain: Magpalaruan tungkol sa ibat-ibang laruan. Halimbawa: Bigay sakin ni ninong Laruang apat ang gulong Kulay asul at pula Talagang pagkaganda-ganda

62

B. Paghawan sa Balakid: 1. Linangin ang mahihirap na salita sa kwento. -

magkibit balikat

-

pumailanlang

-

tili

-

imburnal

-

adobe

2. Pagganyak na tanong Paano pinatutunayan ng pangunahing tauhan sa kwento na mahal niya ang alaalang iniwan ng ama?

C. Paglinang na kasanayan: Pangkatin ang klase at ipagawa ang nasa pisara.Isulat ang tinutukoy ng mga nasa gawing kanan 1. agusan ng tubig sa ilalim ng lupa adobe 2. panaling malaki at maaring yari sa plastic o abaka. palaboy 3. Sigaw na nahihintakutan imburnal 4. laruang inihagis muna bago mapaikot palaboy 5. pahiwatig ng pagwawalang bahala lubid

Ipaliwanag sa klase ang hulugan ng isang salita ay maaring makilala sa pamamagitan ng kanyang katuturan. Magbigay ng ilang halimbawa.

63

IV. Pagtataya: Pangkatang Gawain: Piliin sa mga salitang nasa kahon ang angkop na kahulugan ng mga sinalunguhitang salita sa bawat pangungusap. Pagsisikap

anak

nagnining

Kabig

halamang orkidya

paghihirap

Bahagi ng katawan

lupang kinagisnan

1. Ibat-ibang uri ng dapo ang nasa kanilang hardin. 2. Salamat at nagbunga ng maganda ang kanyang pagsasakripisyo at pagpupunyagi. Ngayon, ay ginalaw na ay magiging masaya na silang mag-iina. 3. Nangislap ang mga mata ni Carl ng dumating si Liz.

V. Takdang-Aralin: Ibigay ang kahulugan ng mga ikinahong salita ayon sa kanilang pagkakagamit sa pangungusap. 1. Kapagdaka ay kanyang tinanong ang nakitang lalaki sa tapat ng gusali. 2. Anu-ano nga ang mga sagisag n gating pagiging tunay na Pilipino? 3. Ang nalabi kong pagkain ay aking ibibigay na kay Tagpi. 4. Nang buksan ko ang pinto ay tumabad sa akin ang nakaaawang ayos ng bata. 5. Subalit hindi naman nagluwat at ang kanyang hinahanap ay dumating na masayang-masaya.

64

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nagagamit ang malaking titik sa mga pagdiriwang at simula ng pangungusap Pagpapahalaga: pakikipagkaisa

II. Paksa: Paggamit ng malaking titik sa mga pagdiriwang at simula ng pangungusap. Sanggunian: BEC-PELC Pagsulat Blg. 1; p.27 Kagamitan: Ang Turumpo , manila paper

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Ano ang pangungusap? Ibigay ang dalawang uri ng pangungusap. Magbigay ng mga pagdiriwang na alam ninyo? a. pasko b. piyesta c. Mahal na araw d. Araw ng mga Puso e. Buwan ng Nutrisyon 2. Pagganyak Anu-anong mga pagdiriwang na nadaluhan ninyo? Kaarawan Piyesta Buwan ng Wika

65

B. Paglalahad: 1. Pabuksan ang aklat sa pahina 45 at ipabasa ng tahimik ang talata. 2. Pangkatin ang mga bata sa apat na grupo at ipasagot ang mga sumusunod na tanong. a. Ano ang ipinagdiriwang sa talata? b. Ano ang pinapaksa ng pagdiriwang? c. Sino ang pangunahing tagapagsalita? d. Anong wika ang ginagamit sa pakikipaglaban? e. Paano isinusulat ang unang titik ng pangungusap?

C. Paglalahat: Paano isinualt ang mga pagdiriwang at ang simula ng bawat pangungusap?

D. Pagsasanay: Panuto: Isulat ng wasto ang mga idiktang pagdiriwang at pangungusap ng guro a. Araw ng mga Puso b. Sina Lolo Teban at Lola Maria ay nasa bukid. c. Mahal na araw d. Si Aling Nena ay pupunta ng palengke

E. Paglalapat: Sagutin ang mga sumusunod na tanong. 1. Kailan ipinagdiriwang ang Santa Krusan? 2. Saan ka nag-aaral? 3. Anu-ano ang mga natanggap mong regalo kina Tatay at Nanay? 4. Anu-ano na ang nadaluhan mong pagdiriwang?

66

5. Tuwing buwang ng Agosto, ano ang ipinagdiriwang natin.

IV. Pagtataya: Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na mga tanong sa sagutang papel. 1. Kailan ipinanganak si Dr. Jose Rizal.? 2. Tuwing buwan ng Disyembre, ano ang ipinagdiriwang natin? 3. Sino ang pangulo ng Pilipinas? 4. Kailan ka nagsisimba? 5. Ano ang ipinagdiriwang natin tuwing Hunyo 12?

V. Takdang-Aralin: Sumulat ng isang maikling talata tungkol sa “Araw ng mga Ina”.

67

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nagagamit ang ibat-ibang antas ng pangungusap, tuldok, tandang pananong, tandang padamdam.  Makasulat ng maikling balita o kwento. Pagpapahalaga: pagiging matiyaga, pagmamahal sa kagandahan ng kalikasan.

II. Paksa: Paggamit ng Ibat-ibang Bantas sa Pangungusap Pagsulat ng Maikling Balita sa Kwento Sanggunian: Diwang Makabansa IV p. 141 Diwang Makabansa Pagbasa p. 177 Kagamitan: tsart ng dayalogo, mga larawan

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Ipabasa ang mga lipon ng mga salita sa pisara. Ipabasa kung alin ang pangungusap o di pangungusap. a. Ang bata sa bakuran. b. Naglalaro ng buong saya si Maria. c. Nabuwal ang mataas na puno. 2. Pagganyak Pagtatanong kung anu-ano ang ginawa nila nitong bakasyon? a. Anu-ano ang ginawa ninyo noong nakaraang bakasyon? b. Saan-saan kayo nagpunta?

68

B. Paglalahad: Pagbasa ng dayalogo sa pisara o tsart na ginagamitan ng ibat-ibang uri ng pangungusap at ibat-ibang bantas ng pangungusap.

C. Pagtatalakay: Pagkilala sa mga uri at ibat-ibang bantas. Panapos na ginamit sa dayalogo. Alin ang mga pangungusap na; 1. Nagsasalaysay? Anong bantas ang ginagamit sa mga pangungusap na ito? 2. Nagtatanong? Anong bantas panapos ang ginagamit dito? 3. Aling pangungusap ang nagsasabi ng matinding damdamin? Sa anong bantas ito nagtatapos? 4. Nag-utos o nakikiusap? Anong panapos ang ginamit?

D. Paglalahat: Anu-anong mga bantas panapos ang ginagamit sa ibat-ibang uri ng pangungusap?

E. Pagsasanay: Pangkatin ang mga bata sa apat na grupo pagkatapos magpapalabunutan ng mga uri ng pangungusap. Isusulat ng bawat pangkat sa manila paper kung anong uri ng pangungusap ang nabunot nila at lagyan ng tamang bantas.

F. Paglalapat: Ipabasa sa bawat pangkat ang ginawa nilang pangungusap ng may tamang bantas sa manila paper IV. Pagtataya: Panuto: Basahin ang talata sa ibaba at lagyan ng wastong bantas ang pangungusap.

69

V. Takdang-Aralin: Sumulat ng maikling balita o kwento mga balitang napapanood sa t.v. at gamitin ang mga bantas sa talata.

70

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nagagamit ang malaking titik sa simula ng magagalang na katawagan. Pagpapahalaga: pagkamagalang

II. Paksa: Paggamit ng Malaking titik sa simula ng magagalang na katawagan. Sanggunian: BEC-PELC, Pagsulat, blg. 1 p. 27 Diwang Makabansa, Pagbasa IV Kagamitan: plaskard

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Anu-anong magagalang na pananalita ang ginagamit sa bahay ninyo/paaralan? Opo, Oho, Ho, Makikiraan po Magandang umaga po Magandang gabi po Magandang tanghali po Salamat po Mawalang-galang na nga po 2. Pagganyak

71

Itanong: Anu-ano ang mga magagalang nakatatandang kapatid na babae

na

pantawag

sa Malabon ayon sa pagkakasunod-sunod nakatatandang kapatid na

ng

sa

mga

gulang?

Sa

lalaki?

B. Paglalahad: 1. Ipabasa ang isa pang dayalogo. Pangkatin ang mga mag-aaral. “Ang Aralin ni Eric” 2. Ipasagot ang mga tanong sa bawat pangkat: a. Anu-anong magagalang na pananalita ang sinabi ni Eric nang abalahin niya sa pag-uusap ang kanyang tatay at nanay? b. Anu-anong magalang na salita ang ginamit ni Eric sa pagsagot at pagtatanong sa kanyang mga magulang? c. Anong magalang na pananalita ang ginamit niya matapos maibigay sa kanya ang kanyang ng kanyang mga magulang ang mga impormasyon? 3. Ipabigay ang iba pang halimbawa ng magagalang na katawagan. Lola Tinay

Sanseng Fely

Lolo Tasyo

Ditseng Nora

Tita Pasing

Sangkong Turing

Mang Julio

Aling Rosa

Ate Cora

C. Paglalahat: Paano isinulat ang simula ng magagalang na katawagan?

72

D. Pagsasanay: Pagbaybaybay: Isulat nang wasto ang mga magagalang na katawagan. 1. 2. 3. 4. 5.

Nanay Matea Impong Anday Ingkong Akong Don Santiago Gobernador Rodriguez

IV. Pagtataya: Gamitin ng wasto ang malalaking titik sa magagalang na katawagan na ginagamit sa talata. (Pangkatan) Ang pangulong Gloria Makapagal Arroyo ay dadalaw sa lalawigan ng Nueva Ecija. Abalang-abala sa paghahanda sina Gob. Tommy, Inggo at Lola Ingga ay tuwang tuwa dahil makakasama nila ang Pangulo sa isang salu-salo.

V. Takdang-Aralin: Kopyahin ang talata sa ibaba. Salungguhitan ang magagalang na pantawag na ginagamit sa talata.

Ang mga Dalaw ni Lola Tinay

Dumating mula sa probinsya ang mag-asawang Tata Selmo at Nana Lading. Kasama nila sina Mang Narding at Aling Rosa na kanilang kapitbahay at matalik na kaibigan.

73

FILIPINO IV

Date: ____________

I.

Layunin:  Nagagamit ng wasto ang malaking titik sa pantanging ngalan ng tao, bagay o pook. Pagpapahalaga: pagmamahal sakalikasan

II. Paksa: Paggamit ng Malaking Titik sa Pantanging Ngalan ng Tao, Bagay o Pook. Sanggunian: BEC-PELC, Pagsulat, blg. 1 p.27 Kagamitan: larawan, tsart, plaskard ng mga tao bagay o pook

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-Aral Sabihin kung ang mga sumusunod ay ngalan ng tao bagay o pook. Juan Dela Cruz

Nueva Ecija

Guro

Dr. Jose Rizal

Bulaklak

Nanay

bayani

gusali

Sampaguita

upuan

2. Pagganyak Ipakita:

larawan ng isang kagubatan.

74

Itanogn:Anu-ano ang makikita natin sa kagubatan? Magbigay ng mga pakinabang na ibinibigay ng mga punongkahoy. (Ipangkat ang mga bata)

B. Paglalahad: 1. Ipabasa ang kwento: pangkatin ang mga bata at bigyan ng sipi ang bawat isa. “Masunurin sa Batas” 2. Ipasagot ang mga tanong. (pangkat) a. Sino ang kapatid na guro ni mang Anton? b. Saan siya nakatira? c. Sinu-sino ang mga anak ni Mang Anton? d. Ano ang titik nagsisimula ang sagot sa unang apat na tanong? 3. Pagpiling pantanging ngalan ng tao, bagay o pook. (Isulat sa pisara ayon sa Pantangi o Pambalana) Narito ang talaan ng pares ng ngalan hango sa binasang kwento. Piliin ang pantanging ngalan ng tao, bagay o pook. Pangngalang Pambalana 1. aso

-

Pangngalang Pantangi tagpi

2. kabayanan

-

Masantol

3. anak

-

Robert

4. nanay

-

Aling Loleng

5. ilog

-

Agno

C. Paglalahat Tanong: Anong titik ang ginagamit sa pagsulat ng pantanging ngalan ng tao, bagay o pook?

75

D. Pagsasanay Basahin ang sumusunod na talaan ng mga pangngalan. Isulat ng wasto sa ilalim ng tamang hanay ang bawat pangngalan.(Gawain sa Pisara) pisara

Kalye Mabini

pusa

Gng. Elsa Manalo

Bundok Arayat

aklat

Inday

Noli Me Tangere

Monggol

doctor

Pambalana

Pantangi

________________

________________

________________

________________

________________

________________

________________

________________

________________

________________

E. Paglalapat Panuto: Basahin ang salaysay sa ibaba. Pagkatapos, isulat sa isang hanay ang mga pantanging ngalan ng tao, bagay o pook. (Pangkatin) Panuto: Isulat sa buong pangungusap kung ano ang ginawa ng marinig ang mga sumusunod na tunog. 1. ugong ng putakti

4. ngumingiyaw na pusa

2. ugong ng eroplano

5. yabag ng mga paa ng kalabaw.

3. tumatahol na aso

IV. Pagtataya: Panuto: Salungguhitan ang mga pantanging ngalan ng tao, bagay, o pook na wasto ang pagkakasulat sa pangungusap.

76

1. Ang Baguio ay napakagandang lungsod. 2. Ang nakatayong tao ay si Gobernador San Luis. 3. Bumili ako ng anklat na ang pamagat ay “ Mga Pusong Dakila” 4. Kalye Juan Luna ang kalsada sa aming tinitirahan. 5. Si Bb. Niebes Gomes ang bago naming punong Guro.

V. Takdang-Aralin: Punan ng mga pantanging ngalan ng mga parirala sa ibaba upang maging buo ang pangungusap. 1. nilalaro ni Nene

4. bagogn kapitan

2. pinakamagandang talon sa Pilipinas

5. kapatid ni Boyet

3. kapaligirang malinis

2ND FILIPINO IV

Date: ______________

77

I.

Layunin: 

Natutukoy ang pangunahing ideya at paksa sa balita.

Pagpapahalaga: Magalang na pakikinig

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa pangunahing Ideya at Paksa sa Balita.

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Kagamitan: radio o tape recorder

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak Nakikinig ba kayo ng balita sa radio? Nanonood din ba kayo ng mga balita sa telebisyon? Anong oras ba ninyo madalas marinig o mapanood ang mga balitang ito? B. Paglalahad: Tumawag ng isang batang naging tagapagbalita. Ipasagot sa mga bata ang mga tanong sa balitang narinig.

C. Pagtalakay: Ano ang pangunahing ideya ng balitang inyong narinig? Tungkol saan ang paksa ng balitang iyong narinig. Ano ang pinangangambahan ng maraming opisyal ng AFP? D. Pagsasanay: (Pangkatang Gawain) Bawat lider ng pangkat ay babasahin ang balitang ilalahad, ipabigay ang pangunahing ideya at paksa ng balita.

78

IV. Pagtataya Iparinig ang balita tungkol sa “Oplan Alis-Disease, Inilunsad”. 1. Anong proyekto ang matagumpay na pamamahala ng kagawaran ng kalusugan?

inilunsad

ng

pamahalaan

sa

2. Sino ang namuno dito? 3. Bakit inilunsad ang proyektong ito? 4. Ano ang pangunahing ideya ng balita? 5. Tungkol saan ang paksa sa balita?

V. Takdang-Aralin Makinig pa ng mga balita sa radio o telebisyon. Isulat ang pangunahing ideya at pangunahing paksa sa isang buong papel.

79

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Natutukoy ang konteksto ng isang usapan

Pagpapahalaga: Pagmamahal sa sariling bayan

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa Konteksto ng isang Usapan

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Sining ng Komunikasyon sa Elementarya

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak Anu-anong mga lugar ng napuntahan ninyo sa Pilipinas? Maganda ba ang lugar na napuntahan ninyo? B. Paglalahad: a. Pagbasa ng usapan tungkol sa “Maganda ang Pilipinas” sa p. 83 b. Pagpapalawak ng talasalitaan Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na salita. 1. nakaligtaan 2. ang-import 3. nakini-kinita

4. nag-eeksport 5. Naglalakbay

80

C. Pagtalakay: Pagsagot sa mga tanong tungkol sa usapan: Sino ang mga nag-uusap sa usapan? Tungkol saan ang kanilang pinaguusapan? Bakit nahihiya raw sa kanyang sarili ang nanay ni Fe? Anu-anong mga lugar sa Pilipinas ang naisipang puntahan ng mag-ina? Ano ang kahalagahan ng mga lugar na ito? Sa inyong palagay ano ang kabuluhan ng paglalakbay para sa inyong sarili? IV. Pagtataya Pangkatin sa limang pangkat ang mga bata. Bawat pangkat ay gagawa ng maikling dula-dulaan at ipasadula ito sa klase.

V. Takdang-Aralin Sumulat ng maikling dula-dulaan at isulat ito sa buong papel, pamagatan itong “Ang Ating Paaralan”.

81

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Natutukoy ang paksa at layunin sa nadinig na usapan.

Pagpapahalaga: Pagkamatulungin

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa Paksa at Layunin sa Narinig na Usapan

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Filipino sa Elementarya Wika 6 p. 65

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Sitwasyon: Naglalaro sina Alama at Rona. Di sinasadya ay natapakan ni Alma ang paa ni Rona. Itanong: Tungkol saan ang sitwasyon? Talakayin ang bawat layunin ng bawat kalagayan.

2. Pagganyak Paglalahad ng isang usapan. Tumawag ng dalawang bata at ipabasa ang usapan. Itanong: Ano ang paksa ng pag-uusap ng dalawang babae? B. Paglalahad at Pagtalakay: Ilahad ang usapan sa klase. Tumawag ng batang gaganap sa bawat tauhan ng dula-dulaan.

82

C. Paglalahat: Paano ipinakita ng magkaibigan ang pagtutulungan? Bakit mahalaga ang pagtutulungan? Ipabigay ang paksa ng usapan. D. Pagsasanay: Pangkatin ang mga bata sa apat. Bawat pangkat ay gagawa ng dayalogo. Ang paksa; Pag-uwi ng mga mag-aaral dahil sa lagay ng panahon. May bagong paparating sa araw na iyon. E. Paglalapat: Magpakita ng larawan ukol sa isang masayang mag-anak. Sumulat ng maikling talata ukol dito. Ang bawat pangkat ay iuulat ang paksa ng nabuong talata.

IV. Pagtataya Basahin ang dayalogo. Ibaigay ang paksa ng usapan. Ipasadula ang binasang dayalogo.

V. Takdang-Aralin Manood ng balita mamayang gabi. Tukuyin ang paksa at layunin nito.

83

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Naisasagawa ang ilang panutong napakinggan.

Pagpapahalaga: Pagkamasunurin

II. Paksang Aralin: Pagsunod sa Panutong Napakinggan..

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Komunikasyon sa Filipino IV pp. 33-35

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Ilahad ang isang usapan. Tumawag ng mga batang gaganap sa usapan. Itanong: Paano kaya nasunod ni Rica ang mga bilin na iniuutos ng nanay nia? 2. Pagganyak Paano mo nasusunod ang mga bagay na iniuutos sa iyo? Mahalaga ba ang pakikinig nang mabuti? B. Paglalahad at Pagtalakay: Magpakita ng larawan ng mga mag-aaral. Anu-ano ang mga panutong dapat sundin ng isang mag-aaral sa paaralan na kanyang pinapasukan? Hayaang magbigay ang mga bata ng kanilang sagot. Itanong: Bakit mahalagang sumunod sa mga panuto?

84

C. Paglalahat: Ano ang panuto? Paano mo ito maisasagawa? D. Pagsasanay: Pangkatin ang mga bata sa tatlo. Bigyan sila ng paksa. Sumulat ng panuto ukol sa mga sumusunod: Unang pangkat - kalinisan sa paaralan Pangalawang pangkat pagtawid sa lansangan Ikatlong pangkat - pagtitipid sa kuryente E. Paglalapat: Magkaroon ng paligsahan sa bawat row. Bawat row ay magbigay ng panuto at ang kabilang row ang magsasagawa sa panutong narinig.

IV. Pagtataya Makinig sa mga sumusunod na panuto. Ang mga napakinggan ay isasagawa ng bawat pangkat. Obserbahan ang mga bata. Tingnan kung naisasagawa ng wasto ang mga napakinggan. 1. Kumuha ng aklat. Ipatong sa ulo. Lumakad at iwasang mahulog ang aklat. 2. Pumunta sa harapan ng klase. Ipaawit ang paboritong awitin.

V. Takdang-Aralin Pumili ng isa sa mga sumusunod na paksa at gumawa ng panuto. a. May bago kang kaibigan. Nais niyang pumunta sa inyong bahay. b. Nasa paaralan ka. Dumating ang ate mo. Kailangan niya ang isang aklat na ikaw ang nagtago.

85

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Naisasagawa ang inuutos ng kausap Naisasakilos ang ilang panutong napakinggan

Pagpapahalaga: Pagkamasunurin

II. Paksang Aralin: Pagsasagawa ng Utos ng Kausap Pagsasakilos ng Panutong Napakinggan

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Komunikasyon sa Filipino (Wika) p. 37 Kagamitan: plaskards

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Maglahad ng mga panuto sa plaskards. Pangkatin ang mga bata pumili ng lider. Bawat pangkat ay pipili ng panuto. Isasagawa ng mga panuto ng bawat pangkat. 2. Pagganyak Ipasabi ang mga bagay na ginawa ng mga bata bago pumasok ng paaralan. Alin sa mga bagay ang nagawa ninyo nang wasto? Anu-ano ang mga bagay na iniutos ng iyong mga magulang ang madali mong naisagawa? Nasunod mo ba ito ng wasto? B. Paglalahad at Pagtalakay

86

Paglalahad ng isang dula-dulaan. Ipakilos ito sa mga bata. (Pangkatang Gawain) Itanong: a.

Sino ang nakakuha ng mababang marka sa pagsusulit na ibinigay ni

Bb. Miranda. b. Bakit hindi nasunod ng wasto ni Felix ang ibinigay na panuto ni Bb. Miranda? C. Paglalahat: Ano ang dapat gawin sa mga panutong iyong natatanggap? Paano mo naisakilos ng wasto ang panutong napakinggan? D. Pagsasanay: Tumawag ng batang makapagbibigay ng panuto. Ipakilos ito sa mga kamag-aral. Magpalitan ng mga panuto. Ipasakilos ang mga ito. E. Paglalapat: Bumuo ng mga panuto. Paksa: Pagtitipid ng Tubig Pag-iingat sa Gamit Ipasulat sa bawat lider ng bawat pangkat ang nagawang panuto IV. Pagtataya Alin-alin ang maaring maging resulta ng hindi pakikinig ng mabuti sa nagsasalita. Bilugan ang bilang ng sagot. 1. “Naku, mali ang sagot ko.” 2. “Sori, nanay hindi ko nabili ang gustoninyo.” 3. “Hindi pa ngayon ang field trip natin.” 4. “A, e, mali pala ang narinig ko.” 5. “Magaling talagang nakinig kang mabuti, ano?”

V. Takdang-Aralin Itala ang mga panutong iyong natanggap. Sabihin kung paano ito naisagawa ng wasto sa klase

87

88

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Napapakinggan ang ideyang sang-ayon at sumasalungat

Pagpapahalaga: Pagpapahalaga sa pamanang kultura.

II. Paksang Aralin: Pakikinig sa mga Ideyang Sang-ayon at Sumasalungat

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Diwang Makabansa Pagbasa IV pp. 179-182 Kagamitan: larawan ng nagbabalagtasan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Punan ang tamang dahilan ang mga sumusunod na pangungusap. a. May araw at gabi sapagkat _________. b. Mainit sa Pilipinas dahil __________. c. Mataas ang kanyang marka sapagkat _________.

2. Pagganyak Ipakita ang larawan Itanong: Ano ang ginagawa ng nasa larawan? 3. Pag-aalis ng balakid Isulat sa mga kahong katapat ng salita sa bawat bilang ng

89

kasingkahulugan nito. Obserbahan ang bilang at hugis ng mga kahon. 1. paksa 2. salat B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Pagbasa ng piling mag-aaral sa kuwento. 2. Pagsagot sa mga tanong. a. Bakit hinahanap pa rin ng mayamang mayaman na ang kayamanan? b. Bakit naubos ang kayamanan ng isang kulang sa dunong? c. Kailan magiging ganap ang karunungan? 3. Pag-usapan ang balagtasan. Pumili ng apat na mag-aaral upang gumanap sa mga tauhan.

C. Paglalahat: Ano ang dapat tandaan upang mapakinggang mabuti ang mga ideyang sang-ayon at sumasalungat? D. Pagsasanay: Gawain 1

1) Igrupo ang klase sa tatlo 2) Papiliin sila ng lider 3) Pipili ang bawat lider ng isang strip ng papel na nakasulat ang KAYAMANAN, KARUNUNGAN at KASIPAGAN

E. Paglalapat: Ipagawa ang mga sumusunod. 1. Isulat sa pisara ang paksang pag-uusapan (Malaki o Maliit na Pamilya) 2. Itanong kung sino ang sumasang-ayon na mainam ang malaling pamilya. Isama sila sa isang grupo at isang grupo para sa nagsasabing mainam ang maliit na pamilya. 3. Papiliin sila ng lider. 4. Sa loob ng 10 minuto hayaan ang bawat grupong pag-usapan ang dahilan kung bakit pinili nila ang maliit o malaki na pamilya. 5. Ipasulat sa bawat lider ang kanilang napag-usapan. 6. Sa isang papel ipasulat sa mga bata ang mga ideyang sumasang-ayon at sumasalungat sa bawat paksa.

90

IV. Pagtataya Basahin ang bawat pahayag. Isulat ang SA kung ito ay sumasang-ayon at SL kung sumasalungat sa paksa. Paksa: Mainam at maliit na pamila ______ 1. Kapag maliit ang pamilya, matutugunan ang pangangailangan nito. ______ 2. Masaya ang may malaking pamilya. ______ 3. Marami ang iyong makakaramay kapag malaki ang iyong pamilya. ______ 4. Maalagaang mabuti ang mga bata kung maliit ang pamilya. ______ 5. Magulo kapag malaki ang pamilya.

V. Takdang-Aralin Pag-aralan ang paksa sa ibaba. Sumulat ng 2 ideyang sumasang-ayon at 2 ideyang sumasalungat. PAKSA: Mas mainam ang manood ng telebisyon kaysa makinig ng radyo.

91

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Napapakinggang mabuti ang salitang isusulat Natutukoy ang taong gagawa ng panutong napakinggan

Pagpapahalaga: Pakikinig ng mabuti

II. Paksang Aralin: Mabuting Pakikinig

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Batayang Aklat sa Wika 4 pp. 1-4 Kagamitan: plaskard ng mga salita, maikling tulang nasa tsart

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Pagbabalik-aral sa mga salitang iisa ang baybay ngunit magkaiba ang diin at kahulugan

2. Pagganyak Ipasabi sa mga bata kung anu-anong mga salita ang kanilang narinig mula sa tula. Itanong: a. Paano kaya ang ginawa ni ___ at marami siyang salitang natandaan. b. Ano ang sinasabi sa inyo ng tula? B. Paglalahad at Pagtalakay Pabuksan ang aklat sa Wika at pag-usapan ang larawan nasa p.1

92

Ipabasa ng tahimik ang maikling kuwentong kasunod ng larawan at talakayin ang nilalaman pagkatapos. Ipaliwanag ang kahalagahan ng nalilinang na mabuti ang kanilang kasanayan sa pakikinig.

C. Paglalahat: Ipabasa ang “Tandaan” p. 3 upang maging maliwanag sa bawat isa kung papano siya magiging isang mahusay na tagapakinig. D. Pagsasanay: Pangkatang Gawain Bumuo ng apat ng grupo, bawat grupo ay makikinig sa isang awiting tagalong na nakateyp. Isulat sa papel pagkatapos mapakinggan lahat ang salita o parirala mula sa awitin. Pakinggan muli ang awit. Iwasto ang mga salita o parirala mula sa awitin. Tama ba ang mga salita o pariralang inyong isinulat? E. Paglalapat: Isulat sa malinis na papel ang isa o dalawang talatang nagsasabi tungkol sa naging bunga ng isang mabuting pakikinig na maaring maganap sa bahay, paaralan, isang pagtitipong dinaduhan o sa isang pagpupulong. IV. Pagtataya 1. Pagbasa ng isang kuwento “Handa na si Marie” 2. Panuto: Isulat sa sagutang papel ang mga sumusunod na tanong. a. Sino ang handing-handa na sa pag-aaral? b. Ilang pares ang kanyang pamasok na sapatos? c. Anong kulay ang mga medias niyang inihanda? d. Kanino siya nanuluyan noong bakasyon?

V. Takdang-Aralin Basahin at ipagamit sa pangungusap ang mga sumusunod na salita. 1. dalaga 2

pinirito

3. kaalaman

5. pabayaan

4. talikdan

93

94

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Napapkinggan ang mga pahayag na nagmamalasakit sa kakpwa.

Pagpapahalaga: Pagmamalasakit sa kapwa

II. Paksang Aralin: Pakikinig ng mga pahayag na nagmamalasakit sa kapwa.

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Kagamitan: paket tsart, mga larawang nagpapakita ng pagmamahal sa kapwa.

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak May kasama ba kayong matanda sa inyong bahay? Ilarawan siya. Pag-aralan ang mga larawang ipakikita ng guro. Pag-usapan ang mga ito. B. Paglalahad Namamalengke sina Cherisse at Cheska ng mga gulay, karne at isda para sa kanilang tanghalian. Nakita nila si Lola Mating na may mabigat na bayong. Agad nilapitan ni Cherisse ang matanda at inabot ang bayong nito. Kung kayo si Cherisse ganito rin ba ang gagawin mo?

C. Pagtalakay: 1. Sinu-sino ang mga tinuturing na matatanda?

95

2. Ano ang pagkakaiba nila sa mga kabataan? 3. Dapat ba nating ipakita ang pagmamalasakit at pagmamahal sa kapwa? Bakit? Paano? D. Pagsasanay: Basahin ng malakas at tama ang mgay pahayag na nagpapakita ng pagmamalasakit sa kapwa. 1. Tulungan ang mgatatanda sa pagdadala ng mabibigat na bagay. 2. Tumulong sa mga nasalanda ng bagyo 3. Igalang at mahalin ang kapwa mo. E. Paglalapat: Pangkatang Gawain. Magpatalas pagmamalasakit sa kapwa.

ng

dula-dulaan

nagpapakita

ng

IV. Pagtataya Basahin ang sumusunod na sitwasyon. Sagutin ang mga tanong tungkol dito. 1. Nakita mong may dala-dalang mabibigat na kahoy ang iyong lolo. Ano ang dapat mong gawin? 2. Nakita mong tumawid ang matanda sa kalsada. Ano ang dapat mong gawin? 3. Nawalan ng tirahan ang iyong kamag-anak dahil sa malakas na bagyo, paano mo sila matutulungan?

V. Takdang-Aralin Talakayin ang isang sanaysay ang kahalagahan ng pagpapakita ng pagmamahal at malasakit sa kapwa. Pamagatan ito ng: “Kung Wala po Kayo, Wala Kami.”

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:

96



Nakasasagot sa tanong na bakit tungkol sa seleksyong napakinggan.

Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa lahat na ikaw ay Pilipino.

II. Paksang Aralin: Pagsagot sa tanong na Bakit Tungkol sa Seleksyong Napakinggan.

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Komunikasyon sa Filipino (Wika) p. 37 Seleksyon:

Ang pinsan Kong si Blendia

Tula:

Kulay kayumanggi

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak a. Ano ang kulay ng balat ng mga Amerikano? Kastila? Negro” Pareho ba ang kulay ng Balat. b. May babasahin akong tula. Ano ang dapat tandaan kung kayo makikinig sa isang nagbabasa. B. Paglalahad Iparinig ang tula sa mga bata. “Kulay Kayumanggi.”

C. Pagtalaky: Sagutin ang mga tanong: 1. Ano ang tunay na kulay ng mga Pilipino? 2. Dapat ba itong ipagmalaki? Bakit? 3. Bakit kulay kayumanggi ang kulay natin? D. Pagsasanay: Iparinig ang sumusunod na kalagayan sa mga bata. Tatawid ka sa daan. Isang dyip na dumarating ang biglang bumusina ng pipip…pip..Bakit kailangan mong huminto sa pagtawid?

97

Tahimik na tahimik sa paligid. Walang anu-ano sunud-sunod na putok ng baril ang narinig Bang-Bang-Bang. Bakit kaya may putok ng baril? IV. Pagtataya Sagutin ang mga tanong pagkatapos pakinggan ang seleksyong babasahin ng guro. 1. Bakit Neggie ang tukso kay Blandina ng mga kapatid niya? 2. Bakit hindi napipikon si Blandina kapag tinutukso siya ng kanyang mga kapatid?

V. Takdang-Aralin Sumulat ng limang tanong na nagsisimula sa Bakit.

98

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakagawa ng dayagram ng ugnayang sanhi at bungang nakalahad sa seleksyong napakinggan

Pagpapahalaga: Anuman ang iyong gagawin makapitong ulit mong iisipin

II. Paksang Aralin: Paggawa ng dayagram

Sanggunian: BEC-PELC Pakikinig 6 Kagamitan: talata na naksulat sa Manila paper

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Mga tanong na nagsisimula sa Bakit. Talakayin ang mga gawaing bahay. 2. Pagpapaalala sa pamantayan sa pakikinig 3. Anu-ano ang mga pamantayan sa wastong pakikinig? B. Paglalahad at Pagtalakay Babasahin ng guro ang sumusunod na seleksyon. a. Ano ang sanhi ng paglabas ng bahay ni Greg? b. Ano ang dahilan at madulas ang puno? c. Ano ang naging bunga ng malakas na ulan kay Greg?

C. Paglalahat:

99

Ano ang ibig sabihin ng sanhi? ng bunga? Batay sa mga pangungusap na tinalakay natin? IV. Pagtataya Gumawa ng dayagram ng sanhi at bunga ng mga pangyayari. Gamitin ang mga sumusunod na pangungusap sa ibaba. 1. Kumain ng masustansiyang pagkain. Lulusog ang katawan. 2. Ang ehersisyo ay gawin sa umaga Upang lumakas ang katawan 3. Barado na naman an gaming kanal. Magbabaha sa aming looban kapag umulan.

V. Takdang-Aralin Hanapin sag awing kanan ang tumpak na bunga ng sanhi na nasa gawing kaliwa. Sanhi

Bunga

_____ 1. Dahil sa matinding init

a. nagkasakit ang nanay

_____ 2. Butas ang bulsa ni Armando

b. marami ang natutuwa kay Dolly

_____ 3. Ang proyekto sa pagpapabahay. _____ 4. Dahil sa masinop at lagging malinis d. iskwater _____ 5. Dahil sa maghapong paglalaba

c.

nahilo si Mang Kulas

ay nagpabuti sa buhay ng mga

e.

kaya nawala ang pera

100

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Napag-uuri-uri ang pangngalan ayon sa kung kontreto o di-konkreto

Pagpapahalaga: Pagkakaisa

II. Paksang Aralin: Pag-uuri-uri ng Pangngalan ayon sa Konkreto o Di-kontreto Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita 7; Sining sa Wika 4 pp. 49-53 Tula:

Bakit Nga Ba?

Kagamitan: mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Pagbalik aralan ang mga natutuhan tungkol sa pangngalan sa pamamagitan ng gawaing nasa ibaba. a. magdisplay ng flannel ng limang puno at sa pocket tsart naman ng mga cut-out ng mangga na may mga nakasulat na pantawag sa tao, hayop, bagay, pook at pangyayari. b. Ipasabit ang mga cut-out ng mangga sa puno batay sa panutong ibinigay.

B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Sabihing di-lahat ng mga pangngalan ay nakikita o nahahawakan katulad ng mga pangngalan binabanggit sa tulang babasahin.

101

2. Basahin ang tula ng pabigkas. (Bakit Nga Ba?) 3. Ipasagot ang mga tanong. a. Sino ang bumigkas ng tula? b. Ano ang kanyang ginagawa tuwing umaga c. Saan siya nagpupunta

C. Paglalahat: 1. Natutong mapag-uri-uri ang pangngalan ayon kung konkreto. 2. Ipabasa ang tandaan: Ang pangngalang maaaring makita at mahipo ay pangngalang konkreto. Ang mga pangngalang hindi nakikita ngunit maaaring madama o maramdaman ay ang pangngalang di-konkreto. D. Pagsasanay: Basahin ang sumununod na usapan. Piliin ang mga ginamit na pangngalang konkreto at di-konkreto. Punuin ang tsart na kasunod. Mga Pangngalang Konkreto Mga Pangngalang Di-Konkreto

IV. Pagtataya Sabihin kung ang sinalungguhitang pangngalan ay konkreto o di-konkreto. _______ 1. Isang mabait at magalang na kalaro si Benny _______ 2. Manhik-manaog sa hagdan ang aking alaga. _______ 3. Hingi natagalan ni Bobby ang init ng panahon kaya siya ninimatay. _______ 4. Nagpalakpakan ang lahat sa ganda ng palabas ng mga estudyante. _______ 5. Ang pag-uusap nina Choleng at Rimando ay hindi naikaila sa aming lahat.

V. Takdang-Aralin Sumulat ng 10 pangngalang konkreto at 10 pangngalang di-konkreto

102

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nagagamit ang pangngalan bilang paksa at panaguri ng pangungusap.

Pagpapahalaga: Maayos na pakikilahok sa mga gawaing silid.

II. Paksang Aralin: Paggamit ng pangngalan bilang paksa at panaguri ng pangungusap Sanggunian: BEC-PELC Blg. 7 Sining ng Wika 4 pp. 54-62 Kagamitan: mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: Ipabigkas ang tulang “Ang Aking Aklat” ng may damdamin

B. Paglalahad at Pagtalakay a. Mula sa tulang ginamit sa panimulang gawain ay hikayatin ang mga batang makapagbigay ng mga pangungusap na ginagamitan ng mga pangngalan. Isualt sa pisara b. Pabiligan ang mga pangngalan sa bawat pangungusap. c. Itanong kung alin sa mga pangngalan ang ginamit bilang simuno? Bilang panaguri?

C. Paglalahat:

103

Tandaan: a. May mga pangngalang ginagamit bilang simuno ng pangungusap b. May mga pangngalang ginagamit bilang panaguri. D. Pagsasanay: Panuto: Punan ang patlang ng pangngalang kinakailangan upang mabuo ang pangungusap. 1. Ang _______ (simuno) ni Luz ay mapuputi. 2. Si G. Mauricio ay isang _________(panaguring pangngalan). 3. Palaging naglalaro ng luksong tinik sina ______ at _______ (simuno). 4. Si Lapu-lapu ay matapang na _______ (pangngalang panaguri). 5. Matatalino’t magagalang ang kanyang mga _______ (simuno).

IV. Pagtataya Umisip ng mga pangungusap na may mga pangngalan tungkol sa mga larawang nasa ibaba.

104

V. Takdang-Aralin Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na pangngalan bilang A. Simuno 1. dyanitor 2. piloto

3. liham

B. Panaguri 1. lider

2. kapatid

3. manlalaro

105

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Natutukoy ang gamit ng pangngalan sa tulong ng pananda Naipapakita ang kailanman ng pangngalang isahang si at maramihang sina at ang mga

Pagpapahalaga: Malawak na pag-iisip

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa Gamit ng Pangngalan sa Tulong ng Pananda Panandang Pangngalan Sanggunian: BEC-PELC 7; Filipino sa Makabagong Panahon 4 p. 63 Kagamitan: mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: Maglahad ng iba’t-ibang sitwasyon para makalikha ng isang usapan. Ipagamit ang pangngalang konkreto at pangngalang di-konkreto. B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Basahin at pansinin ang sinalungguhitang salita. 2. Basahin Isahan

Maramihan

Si Jose

Sina Charlie at Manuel

Ang bata

Ang mga bata

106

C. Paglalahat: Makabuo ng isang paglalahat tungkol sa gamit ng si, sina, at ng, ang mga. Ipabasa at ipaunawa ng mabuti ang TANDAAN. 2 uri ng pananda 1. ginagamit sa mga pantanging ngalan ng tao. Halimbawa: Si Jose, Sina Manuel at Charlie 2. ginagamit sa mga pangngalang pambalana. Halimbawa: Ang saranggola, Ang mga saranggola  Ang salitang ang ay ginagamit kapag ang kasunod ay tumutukoy sa iisa lamang. Samantala, ginagamit naman ang mga kapag marami ang tinutukoy nito. D. Pagsasanay: Isulat kung isahan o maramihan ang tinutukoy sa mga pangungusap. 1. Katulong niya si Ana sa pag-aalaga ng mga ito. 2. Ang mga halaman ni Rose ay magaganda. 3. Kapag umaga na, makikita mo na sina Rosa at Ana sa hardin. 4. Dinidiligan nila ang mga tanim. 5. Ang tubig ay kailangan ng halaman. IV. Pagtataya Isulat ang si sina, ang o ang mga sa bawat patlang. 1. _________________ 2. _________________ 3. _________________ 4. _________________ 5. _________________

V. Takdang-Aralin

1. 2. 3. 4.

Gamitin sa makabuluhang pangungusap ang mga sumusunod. Si Gng. Torres Sina Pangulong Arroyo at Gobernador Mickey Arroyo Ang pook Ang mga ibon

107

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nagagamit ang angkop na panghalip sa pangngalang hinahalinhan

Pagpapahalaga: Paggawa ng kabutihan sa kapwa

II. Paksang Aralin: Paggamit ng Angkop na Panghalip sa Pangngalang Hinalinhan Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 7 Sining ng Wika 4 pp. 63-70 Kagamitan: mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Maghanda ng mga tanong na nangangailangan ng mga panghalip. Pumasok ba si Gng. Aquino dito sa ating silid-aralan kahapon? Kilala mo ba ang mga guro sa ating paaralan? 2. Ipabasa at pag-usapan ang maikling diyalogong kasunod. Ipapansin din ang mga sinalungguhitang salita. 3. Itanong: Madali bang unawain ang usapan? Bakit? Ano sana ang dapat gawin para higit na maging maayos at tuluy-tuloy ang pagbasa rito? Natatandaan ba ninyo kung ano ang tawag sa mga salitang ginagamit na pamalit sa mga salitang tulad ng nasasalungguhitan sa usapan. B. Panlinang na Gawain: 1. Itanong: Anu-anong panghalip panao ang dito ay ginagamit? 2. Sagutin ang mga tanong hinggil sa mga panghalip panao na ginamit sa kwento. a. Sinu-sino ang nagsidating kina Evalyn? b. Saan kava sila sasamahan nina Nelly at Evalyn?

108

3. Isa-isahin ang mga panghalip panaong ginamit sa kwento. a. Alin ang ginamit ni Nelly na panghalili sa kanyang pangalan? b. Alin ang ginamit niyang panghalili sa pangalan nilang magkapatid? C. Paglalahat: Anu-ano ang mga panghalip na panao? TANDAAN 1. Ang ako/kami ay mga panghalili sa pangalan ng mga taong nagsasalita. 2. Ang ikaw/kayo ay mga panghalili sa pangalan ng mga tao o mga taong kausap. 3. Ang siya/sila ay mga panghalili sa pangalan ng tao o mga taong pinag-uusapan. IV. Pagtataya Pag-aralan ang bawat nakalarawan. Lagyan ito ng usapan. Gamitin ang ako, ikaw, siya, kami, kayo, sila.

V. Takdang-Aralin Bumuo ng limang pangungusap. Gamitin ang mga panghalip na panao.

109

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nagagamit ang isahan, dalawahan at maramihang anyo ng panghalip panao sa magkakaugnay na pangungusap

Pagpapahalaga: Malaya at masiglang pakikipagtalakayan

II. Paksang Aralin: Paggamit sa Isahan, Dalawahan at Maramihang Anyo ng Panghalip na Panao sa Magkakaugnay na Pangungusap Sanggunian: BEC-PELC Blg. 7 Sining ng Wika 4 pp. 71-80 Kagamitan: mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: Maglahad ng isang usapan: Basahin ang mga pangungusap sa ibaba. Isulat ang naturang mga pangungusap sa loob ng lobo upang ipakita kung sino ang nagsabi ng mga ito. Siya ay mahusay na manlalaro sa aming paaralan. Ako ay umaawit. Ikaw ang bibigkas ng tula. B. Paglalahad Basahin ang isang usapan. Heto ang isang usapan sa telepono. Basahin at tingnan kung paano ginamit ang mga panghalip.

C. Pagtalakay: 1. Sino ang tinawagan ni Ricky?

110

2. Pansinin ang mga salitang nakasulat nang pahilig sa usapan. 3. Alin-alin sa kanila ang mga panghalip na pang-isa? Alin-alin ang pandalawahan? Alin-alin ang pangmaramihan? D. Paglalahat: Unawain at Tandaan: 1. Ang panghalip ay nasa kailanang isahan kung tumutukoy sa iisang tao lamang. 2. Ang panghalip ay nasa kailanang dalawahan kung tumutukoy sa dalawang tao. 3. Ang panghalip ay nasa kailanang maramihan kung tumutukoy sa mahigit sa dalawang tao. E. Pagsasanay: Basahin ang talata tungkol sa larawan. Punan ang mga patlang ng panghalip na nasa loob ng panaklong.

(ako, akin, ko) Si Susie ay aking alaga. _____ ay mahal niya. Mahal _____ rin naman siya. Kami ay palagi tuloy masaya.

111

IV. Pagtataya Lagyan ng panghalip panao ang bawat puwang. Pumili sa mga panghalip na nakakahon.

ikaw

kayo namin

ka

mo

kata

sila

iyo

akin

kanila

1. Kapag _______ ay malusog, hindi _______ magkakasakit agad-agad. 2. Hindi alam nina Jose at Peping kung ano ang iniiyak _____. Sana raw ay kausapin ___siya. 3. _____ raw nina Ana ang magsasabi sa ibang pangkat hinggil sa mga proyektong isasagawa nila. Ngunit sa Sabado pa ng hapon _______ sila kakausapin. 4. Talaga bang sa ___ na ang mga sapatos na ito? Kanino ba ako dapat magpasalamat, sa ___ ba o kay Gemma? 5. May kalayuan dito ang bahay ___ subalit hindi ko iyon ipagpapalit sa bahay ni Don Justo kahit na ang tingin ng lahat ay isang kubo. Sila at ______ay walang karapatang magsalita ng hindi maganda. V. Takdang-Aralin Basahin ang bawat kalagayan o sitwasyon. Sagutin pagkatapos ang kasunod na tanong. Gumamit ng mga napag-aralang panghalip pananong. Isulat ang sagot sa isang malinis na papel. 1. Wala raw pasok. Ang sabi sa radyo ay may malakas na bagyong parating sa inyong lugar. Ano ang gagawin mo? 2. Nag-anyaya ka ng iyong mga kamag-aral para sa iyong kaarawan. Maraming pagkain ang niluto ng iyong nanay pero walang dumating kahit isa sa kanila. Magagalit ka ba sa kanila? Bakit? 3. Sabay-sabay kayong magkakapatid kung dumalaw sa iyong Lolo at Lola sa tuwina. Subalit sa darating na Linggo ay tila iyon hindi mangyayari sapagkat may sakit ang iyong Ate at ikaw nama'y may proyekto sa Agham na dapat tapusin. Hindi kaya magdaramdam ang inyong Lolo at Lola sa hindi ninyo pagdalaw sa kanila? Ano ang inyong nararapat gawin?

112

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nagagamit sa pangungusap ang isahan at maraming anyo ng panghalip na pananong

Pagpapahalaga: Kahalagahan ng mga halaman at mga sangkap sa gamot.

II. Paksang Aralin: Paggamit sa Pangungusap ng - Isahan at Maraming Anyo ng Panghalip na Pananong Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 7 Hiyas sa Wika pp. 68-73 Kagamitan: komiks strip, larawan ng mga halamang gamot III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: Magkaroon ng sagot-tanungan. Itanong: Ano ang doctor ng mga hayop? Ano ang tawag sa doctor na gumagamot sa mga bata? Ano ang tawag sa nagtitimpla ng gamot sa botika o namamahala ng mga gamot sa botika? Dula-dulaan o kwentuhan. Itanong:  Sino ang kauna-unahang parmasyotiko ng bansa?  Ano ang kanyang ginawa para tawagin siyang dakilang botanista?  Paano ang ginawa ni Dr. Guerrero para magkaroon siya ng panindang gamot?  Kailan siya ipinanganak? B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Buksan ang Aklat sa Wika sa pahina 68. Iparinig ang komiks istrip na nasa isipan. Pagkatapos, tumawag ng dalawang bata at ipabasa ang mga usapan na nasa Basahin.

113

2. Hayaan silang magtig-isa ng gagampanan. 3. Pagkatapos mabasa ang usapan, ipasagot ang mga tanong na nasa Talakayin. Talakayin a. Bakit mahalaga ang mga lumang aklat? b. Mahalaga ba ang mga halaman? Bakit? c. Anu-anong pangalan ng orkidya ang alam mo? d. Gusto mo rin bang maging botanista? Bakit? C. Pagsasanay: Punan ng wastong panghalip na pananong ang patlang. 1. _______ ang mga kapatid mo? 2. _______ sa mga ito ang ibibigay mo sa mga kapatid mo? 3. _______ kahalaga sa iyo ang iyong mga kapatid? 4. Ang kilo ng bangus ay ________? 5. _______ piraso ang isang kilo ng bangus? D. Paglalapat: Magtanungan kayo ng inyong katabi. Pag-usapan ninyo ang mga halamanggamot na alam ninyo sa inyong paligid. IV. Pagtataya Salungguhitan ang panghalip sa pangungusap at isulat kung isahan o maramihan ito. ______ 1. Sino ang kailangan mo? ______ 2. Kani-kanino sila nagtanong? ______ 3. Ilan-ilan ang dumalo sa paligsahan?

______ 4. Ano ang ginagawa ni Bb. Cruz? ______ 5. Kanino ang nawawalang bag?

V. Takdang-Aralin Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod: 1. Sino 5. Paano 2. Sinu-sino 6. Paa-paano 3. Ano 7. Kailan 4. Anu-ano 8. Kai-kailan

114

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nagagamit ang mga panghalip na paari sa pangungusap

Pagpapahalaga: Kamalayang pangkalusugan

II. Paksang Aralin: Paggamit ng mga Panghalip na Paari Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 7 Hiyas ng Wika pp. 68-78 Kagamitan: larawan pangangatawan

ng

batang

malusog/

batang

may

katamtamang

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Ipabasa ang mga pangungusap na may panghalip na pananong. Ipatukoy ang panghalip na pananong na ginagamit sa bawat pangungusap. 2. Pagganyak Magpakita ng larawan ng isang batang matabang-mataba at larawan ng isang batang may katamtaman ang taba ng katawan. Itanong: Alin sa dalawang bata ang may malusog na katawan? Ano ang katangian ng isang malusog? B. Paglalahad 1. Ipabasa sa dalawang bata ang usapan 2. Tumawag ng tatlong bata – dalawahang babae at isang batang lalaki. Pagtig-iisahin nila ang usapan.

115

C. Pagtalakay: 1. Ipasagot ang mga tanong tungkol sa binasang usapan. a. Ang lahat ba ng mataba o sobra ang timbang ay malusog? Bakit? b. Bakit kailangan ang "Balanced Diet"? c. Bakit kailangan ang pag-eehersisyo? 2. Patnubayan ang mga bata sa pagtalakay ng gamit ng panghalip na paari sa pangungusap. Itanong: Sino ang nanghihina? Kanino anak si Dondon? Ipabasa muli ang pangungusap sa bahaging nagsasabing si Dondon ang anak ni Gng. Calabia. Ano ang pariralang kumakatawan sa pagmamay-ari? " "Akin". Ano ang bahagi ng pananalita ang "Akin"? 3. Ipasuri at hayaang pag-aralan ng klase ang tsart ng mga panghalip na pananong paari. D. Pagsasanay: Panuto: Lagyan ng wastong panghalip na pananong paari ang patlang. Mahal na mahal ni Lola Tacing ang ______ apo na si Marie. Tuwing walang pasok, nagbabakasyon ito _____Lola Tacing sa nayon."Halika, Marie _____ papasyalan natin ang palaisdaan ng ______ Lolo Melchor. "Mamimingwit tayo ng tilapia," ang sabi ni Lola Tacing. "Oo, pero hindi lamang sa _____ iyon kundi sa ______ lahat. Ang lupaing iyan ay pamamana rin namin sa ______ kapag kayo'y malalaki na," sabi ni Lola Tacing. E. Paglalapat: Patnubayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat. Anu-ano ang panghalip na pananong paari na inihahalili sa pangalan ng nagsasalita? Sa pangalan ng kausap? Sa pangalan ng pinag-uusapan?

F. Pagsasanay: Pakuhanin ng kapareha ang isang bata. Ipabasa ang mga pangungusap. Ipahanap ang mga panghalip na pananong paari. Ipasabi ang kailanan. Halimbawa: Mag-aaral A: akin Mag-aaral B: isahan 1. Sa akin iniatas ang gawaing iyan. 2. Nasa inyo ang pagpapasya upang kayo ay umasenso. 3. Iyo ba ang bag na ito? 4. Kanilang tinapos ang gawaing kanilang sinimulan. 5. Nangako silang daraan sa amin.

116

G. Paglalapat: Basahin muli ang usapan. Hanapin ang mga panghalip na paari. Gamitin ang concept cluster sa pagtatala sa mga panghalip na pananong paari gaya ng halimbawa sa ibaba.

Gamitin ang mga itinalang panghalip na pananong paari sa sariling pangungusap

IV. Pagtataya Gumawa ng usapan. Gamitin ang paksang "Sa Aming Pamayanan". Gamitin ang mga sumusunod na mga parirala. Isulat ang usapan sa isang papel. kanila rin ang magandang tanawin amin ang botika akin na lamang iyo na doon sa aming _____ inyo ba ang ______ ? aming traysikel kanila ang panaderya Sitwasyon: Dumating ang pinsan ni Norma, si Lorna na isang taga-Maynila. Isang araw, niyaya niya itong mamasyal. Norma: Halika, Lorna mamasyal tayo sa _________ Dito na tayo sasakay sa ___________ Lorna: _____________ Kanino ang ? Norma: ____________________________ Lorna: ____________________________ V. Takdang-Aralin Bumuo ng sariling usapan. Gamitin sa pangungusap ang pananong paari, akin iyo, natin, kanila, inyo.

117

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:   

Nakapagpapahayag ng sariling karanasan na ginagamit ang panghalip sa pakikipagkapwa Nabibigkas nang wasto ang narinig na diyalogo Naiuugnay sa sariling karanasan ang binasang diyalogo

Pagpapahalaga: Pagtanggap ng pagkakamali; Pagkamatapat; Pag-unawa; Paghingi ng paumanhin; Pagpapakumbaba

II. Paksang Aralin: Pagpapahayag ng Sariling Karanasan na Ginagamit ang Panghalip sa Pagkakamali Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 7 Kagamitan: tsart at mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: Pagganyak Tanungin ang mga bata kung sila ay may nagawa nang mga pagkakamali. B. Paglalahad: Ipa-isa-isa sa mga bata ang mga pagkakamali na kanila nang nagawa. Bigkasin ang sumusunod na mga salita pagsusulit paumanhin

118

mangopya katunayan niyaya binabagabag

parusa bumagsak pinagsisihan pag-amin

C. Pagtalakay: 1. Ang mga tanong batay sa binasa mong kuwento. a. Bakit lumapit si Lina kay Gng. Cruz? b. Ano ang ginawa ni Lina habang kumukuha siya ng pagsusulit? 2. Itanong din ang mga sumusunod na tanong: a. Nagustuhan nyo ba ang diyalogo? b. Anu-ano ang mga ginamit na salita na nakalimbag ng palihis? c. Ano ang tawag natin dito? d. Ang atin bang tinalakay na aralin ay nagpapahayag ng pagpapahalaga? e. Ibigay ang mga pagpapahalaga 0 values sa nasabing diyalogo. D. Paglalahat: Ano ang panghalip? Kailan ginagamit ang

panghalip sa pangungusap?

D. Paglalapat: Guhitan ang panghalip na ginamit sa pangungusap at isulat sa tapat ang pagpapahalaga o values na ipinahahayag. ___ 1. Ang sabi ng isang batang lalaki sa isang matandang babae sa loob ng sasakyan, lola halika maupo kayo. ___ 2. Mag-ingat kayo sa daan inay! ___ 3. Ako na po ang magdadala ng kahon. ___ 4. Sana ay gumaling kayo agad. ___ 5. Salamat po sa mga ibinigay ninyong tulong. IV. Pagtataya Pantigin ang mga salita. Isulat ang bilang ng pantig nito sa _____ 1. pagsusulit _____ 2. mangopya _____ 3. katunayan _____ 4. niiyaya _____ 5. binabagabag _____

119

V. Takdang-Aralin Sumulat ng 5 pangungusap na gumagamit ng panghalip at nagpapahayag ng pagpapahalaga o values. 1. ____________________ 2. ____________________

120

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Natutukoy ang mga pandiwa sa seleksyong binasa Nasusuri ang iba't ibang anyo ng pandiwa sa aspekto naganap na ang kilos, ginanap ang kilos, gaganapin pa ang kilos

Pagpapahalaga: Pagtulong sa kapwa

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa mga Pandiwa Pagsusuri sa Iba't-ibang Anyo ng Pandiwa Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 7 Hiyas ng Wika pp. 79-83 Kagamitan: mga larawang nagsasaad ng kilos

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Ipakita ang ilang larawan hayaang magbigay ng pangungusap ang mga bata tungkol sa bawat larawan. isulat ang naibigay na pangungusap ng mga bata sa pisara. Itanong kung anu-ano ang mga salitang nagsasaad ng kilos sa bawat pangungusap. 2. May alaga ba kayong hayop sa bahay? Anu-ano ang mga ito? Paano ninyo sila inaalagaan? Hayaang magkwento ang ilang bata sa harapan tungkol dito. B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Talakayin ang iba't-ibang anyo ng pandiwa. Naganap na Nagaganap Magaganap dinilig dinidilig didiligin uminom umiinom iinom

121

2. Anu-ano ang mga panlaping ginamit sa anyong ginawa na? Ano naman ang gingawa sa unang pantig ng salitang-ugat sa anyong ginagawa o nagaganap pa? Paano naman binabanghay ang pandiwa sa anyong gagawin pa lamang?

C. Paglalahat: Paano nakikilala ang pandiwa? Anu-anong panlapi ang ikinakabit sa pandiwa sa anyong pangnagdaan? Sa pangkasalukuyan?Sa panghinaharap? Saang bahagi ng salitang-ugat maaaring ikabit o ilagay ang mga panlapi? D. Pagsasanay: 1. Bigyan ng manila paper ang bawat pangkat. Ipatala ang mga pandiwang makikita sa talata sa pisara. Tukuyin ang salitang-ugat at panlaping ginamit sa bawat pandiwa. Tukuyin din ang mga anyo ng pagkakaganap nito. 2. Ipasagot: 1. Bakit nagmamadaling umuwi si Efren? 2. Ano ang napansin niya habang siya'y naglalakad? 3. Paano niya tinulungan ang matandang babae? 4. Kung kayo si Efren, ganon din ba ang gagawin? Bakit? 5. Anong katangian ni Efren ang dapat nating tularan?

E. Paglalapat: 1. 2. 3. 4. 5.

Salungguhitan ang pandiwa sa bawat pangungusap. Ang mga mag-aaral ay nagtungo sa Nayong Pilipino. Ang mga paruparo ay nagliliparan sa hardin. Umiinog ang mundo. Nagtuturo ang guro sa paaralan. Naliligo ang mag-anak sa batis.

IV. Pagtataya Ibigay ang mawawalng anyo ng mga pandiwang nasa tsart. Tukuyin din ang mga panlaping ginamit sa pagbubuo nito. Pangnagdaan Pangkasalukuyan Panghinaharap 1. binasa _____________ _____________ 2. _____________ nananahi _____________ 3. _____________ _____________ pipiliin 4. _____________ pinagtatawanan _____________

122

5. isinara

_____________

_____________

V. Takdang-Aralin Ibigay ang tamang anyo ng pandiwang nasa loob ng panaklong ayon sa hinihinging aspekto. 1. Kahapon (manood) ng sine sina Arnel at Ate Cita. 2. (Gumising) ako nang maaga bukas para hindi mahuli sa klase. 3. Tuwing umaga (namasyal) kami sa tabing dagat. 4. Sa Paaralang Elementarya ng Barangka (pumasok) ang aking pinsan. 5. (Tulungan) si Bb. Victoria no sa pag-aayos ng aming paaralan.

123

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Natutukoy ang mga ginagamit sa pagbuo ng pandiwa, panlaping makadiwa um, -mag, makapag, -in, -an

Pagpapahalaga: Pagkamatapat.

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa mga Panlaping Ginagamit sa Pagbuo ng Pandiwa, Panlaping Makadiwang -um, mag, -makapag, -in, -an Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita 7 Hiyas ng Wika pp. 84-87

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Ipabasa ang maikling talata na nakasulat sa manila paper. Ipatukoy ang mga salitang nagsasaad ng kilos. 2. Papagbigayin ng pandiwa ang mga bata at ipatukoy ang mga salitangugat at panlaping bumubuo sa bawat pandiwang ibinigay 3. Tumawag ng dalawang bata. Ipabasa ang usapin. Pagkatapos ay tanungin ang mga bata tungkol dito. B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Basahin ang tulang "Ang Pato at Bulati.” 2. Ipasagot ang mga tanong tungkol sa tula. a. Bakit tinawag ng inahin ang mga inakay? b. Ano ang samo ng bulati?

124

c. Tinupad ba ng bulati ang kanyang pangako? 3. Pagtalakay tungkol sa pagsusuri ng iba't ibang aspekto ng pandiwa. Sa tulong ng tsart na nasa "Tandaan”, ipabasa kung paano binubuo ang mga sumusunod. - pandiwang nasa aspekto na ginagawa pa - pandiwang nasa aspekto ginawa na - pandiwang nasa aspekto gagawin pa 4. Ilahad sa pisara ang sumusunod na mga pandiwa. Ipasuri ang aspekto nito kung ginawa, ginagawa o gagawin pa. umiinom magluluto naglalaro kumakain magdidilig magsulat C. Paglalahat: Anu-ano ang aspekto ng pandiwa? Kailan ginagamit ang panlaping -urn? ang in? ang mag? Paano binabanghay ang mga ito sa iba't ibang aspekto? D. Pagsasanay: Pangkatin ang mga bata. Ipabasang muli ang seleksyon. Ipahanap ang mga pandiwa. Ipasuri ang aspekto nito kung ginagawa pa, ginawa na, gagawin pa. isulat sa tsart ang mga sagot at humanda sa pag-uulat sa klase.

IV. Pagtataya Banghayin ang mga sumusunod na pandiwa sa tatlong aspekto nito. Gumamit ng tamang panlapi.

1. 2. 3. 4. 5.

Pawatas dumating maglaro maglaba umalis isipin

Ginawa na

Ginagawa pa

Gagawin pa

V. Takdang-Aralin Piliin ang pandiwa sa sumusunod na pangungusap. Isulat sa tapat ang aspekto nito. ___ 1. Maraming nagtitinda ng prutas kapag mala pit na ang Pasko. ___ 2. Kami ay namimili ng prutas tuwing sasapit ang Pasko. ___ 3. Gumawa si Daddy ng Christmas tree noong Pasko. ___ 4. Ipinapamasko namin sa mga namamasko ang aming mga prutas.

125

___ 5. Sinabitan ko ita ng mga kendi.

126

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakapagsasalaysay ng karanasan na ginagamit nang wasto ang mga pandiwa sa iba't ibang aspekto.

Pagpapahalaga: Nakapagpapakita ng kalakasan ng loob upang humarap sa madla

II. Paksang Aralin: Pagsasalaysay ng Karanasan na Ginagamit nang Wasto ang mga Pandiwa sa iba't ibang Aspekto Sanggunian: BEC-PELC Pagsasalita Blg. 7 Hiyas ng Wika pp. 84-89

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Anu-ano ang mga panlaping ginamit sa pagbabanghay ng pandiwa sa iba't ibang anyo? Ipabanghay sa pisara ang mga ilang pandiwa na ginagamitan ng tsart. 2. Pagganyak Pag-usapan ang nakaraan na bakasyon. Sino sa inyo ang nais magkwento sa harapan ng klase tungkol dito. B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Pangkatin ang klase sa apat. Bigyan sila ng paksang pag-usapan. Hayaang silang magusap upang mailahad ng bawat bata ang kanilang karanasan ukol sa paksa. Pumili ng Iider upang mag-ulat pagkatapos. Paksa: Pangkat I - Ang Aming Lakbay Aral Pangkat II - Ang Aking Masayang Kaarawan Pangkat III - Ang Unang Araw ng Pasukan

127

2. Ilahad ang maikling talata. Pag-usapan: a. Saan naanyayahan ang mag-anak? b. Anu-ano ang pandiwang ginamit sa talata? sabihin ang anyo nito.

Tukuyin ang mga ito at

C. Paglalahat: Paano natin maisasalaysay ang ating sariling karanasan sa harap ng madla? D. Pagsasanay: Pagsasalaysay ng mga bata sa kanilang karanasan na hindi malilimutan. Patnubayan sila sa pagbubuo ng kanilang talata. Paalalahanan din silang gumamit ng wastong anyo ng pandiwa. IV. Pagtataya Sagutin ang mga sumusunad na tanong. Gumamit ng tamang pandiwa sa pagsagat sa mga tanong. 1. Ano ang ginawa mo bago pumasok sa paaralan? 2. Ano ang dapat gawin ng taong maysakit? 3. Ano ang ginagawa ng mga taa kapag Araw ng mga Patay? 4. Ano ang ginagawa mo bago matulog? 5. Ano ang dapat mong gawin pagkagising sa umaga? V. Takdang-Aralin Sumulat ng maikling talata tungkal sa pabaritong: - Alaga - Libangan - Artista Gumamit ng mga pandiwa sa pagsulat ng inyong talata.

128

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Naibibigay ang pangunahing diwa ng kwento. Nabibigyang-diin ang kabutihang naidudulot ng pagkakaroon ng gulayan sa sariling bakuran.

Pagpapahalaga: Pagkamaparaan

II. Paksang Aralin: Pabibigay sa Pangunahing diwa ng kwento Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Filipino: Sa Bagong Siglo p. 171-173 Kagamitan: mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak Ipaawit ang awiting Bahay-Kubo Itanong: a. Ilan sa inyo ang may gulayan sa inyong bakuran? b. Anu-ano ang mga tanim ninyong mga gulay? c. Anu-ano ang mga kabutihang naidudulot sa inyo ng pagkakaroon ninyo ng sariling gulayan? 2. Paghawan ng Balakid Magbigay ng kasing kahulugan ng mga sumusunod na salita at gamitin ito sa pangungusap. (word cluster) 2. Pagbuo ng pagganyak na tanong. Ipakita ang larawan at itanong: Ano ang mabubuo nating mga katanungan base sa larawan na ito?

129

B. Paglalahad Pagbasa ng tahimik ng mga bata at ipaalala ang mga pamantayan. Paunlarin ang binasa: Punan ang mga patlang sa tsart. Suliranin ng mga Solusyon ng mga mamimili mamimili ng pagkain 1. 1. 2. 2. 3. 3. a. Talakayin ang kuwento 1. Bakit pataas nang pataas ang presyo ng mga pagkain sa palengke? 2. Saan manggagaling ang mga binhi ng gulay? 3. Ano ang maaring gawin kung maliit o walang bakuran ang mga bahay na ibig magkaroon ng gulayan? 4. Pagsagot sa pagganyak na tanong. C. Paglalahat: Maging dampa o mapalasyo man ang bakuran, dapat magtanim ang mayari sa bakuran ng mga halamang gulay at mga punong namumunga ng prutas? Ipaliwanag ang iyong sagot.

IV. Pagtataya Tumulong sa inyong nanay o tatay sa paghahanda ng plot na tataniman ng gulay. Isalaysay sa klase ang iyong ginawa. V. Takdang-Aralin  Magkaroon ng pag-uulat sa binasang bagong kwento.  Ipabigay ang diwa ng kwento.

130

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Natutukoy ang mga salita na nagbibigay pahiwatig sa kahulugan ng ibang salita sa pangungusap.

Pagpapahalaga: Wastong aral sa pagsakay ng sasakyan para sa kaligtasan ng drayber at pasahero.

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa mga salitang nagbibigay pahiwatig sa kahulugan ng ibang salita sa pangungusap. Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Hiyas ng Pagbasa p. 172-177 Kagamitan: larawan ng dyip, mga tugmang de gulong na nasulat sa poster

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Itanong: Ano ang tawag sa mga saknong namagkakasintunog ang hulihan ng salita? (Tugma) 2. Pagganyak Magpapakita ng larawan ng isang dyip at itanong "Sinu-sino sa inyo ang madalas sumakay sa dyip? Anu-anong bagay ang nakikita ninyo sa loob ng dyip na hindi ninyo nakikita sa loob ng ibang sasakyan? B. Paglalahad at Pagtalakay Nakabasa na ba kayo sa loob ng dyip ng mga tugmang ipinatutungkol ng drayber sa kanyang sarili at sa kanyang mga pasahero?

131

Ano ang pagkakaunawa ninyo sa pariralang tugmang de gulong? Kanikanino ipinatutungkol ang mga tugmng de gulong? Ako nga ay mabagal Buhay nyo naman ay tatagal Ang sumusutsot ay sa aso Ang kumakatok ay loko Ang pumara ay tao C. Pagtalakay: Mga tanong: 1. Anu-ano ang magagandang katangian ng drayber? 2. Bakit kava tatagal ang buhay kung mabagal magpaandar ng dyip ang drayber? 3. Bakit hindi magandang samantalahin ang kabaitan ng drayber? 4. Kung ikaw ang isa sa mga pasahero ng dyip, paano ka magiging maingat? 5. Paano mo mapaaaialahanan ang drayber na mag-ingat sa pagmamaneho? D. Paglalahat: Ano ang naitutulong ng natutukoy ang mga salita na nagpapahiwatig ng kahulugan? Sagot: Nakakatulong ito sa pamamagitan ng paghahatid ng mensahe aral na hatid nito sa babasa o makaririnig.

132

E. Pagsasanay: Pangkatin ang mga bata Pangkat I Magbibigay ng kahulugan ng tugmang de gulong na nauukol sa pasahero at drayber. Pangkat II Magbibigay ng kahulugan ng tugmang de gulong na ibinigay ng unang pang kat. IV. Pagtataya Panuto: Basahin ang mga tugma o mga pahiwatig na nasa Hanay A. Hanapin ang kahulugan sa Hanay B. Isulat sa patlang ang titik ng wastong sagot. Hanay A Hanay B ______ 1. Ibigay po lamang ang tamang kabayaran

a. nakalampas

______ 2. Kahit na lumuha ka pa. hindi ako papara kapag nasa gitna. Pagkat baka ka madisgrasya.

b. maging pagbabayad

maagap

sa

______ 3. Pag sad yip nahiming malayo ang mararating.

c. maging pagbabayad

matapat

sa

______ 4. Magbayad muna, bago bumaba.

d. iwasang sasakyan

matulog

sa

______ 5. Barya lang pos a umaga, nang tayo’y di maabala

e. lagging maghanda sa baryang ibabayad

V. Takdang-Aralin Panuto: Ibigay ang kahulugang ipinahihiwatig ng mga sumusunod na tugmang de gulong. 1. Ang sasakyan ay parang alkansiya. Kaya ang ibigay ninyo ay barya. 2. Magbayad nang maaga Upang hindi maabala 3. Ang drayber na may bigote Magaling sa diskarte 4. Kalimutan na ang lahat Huwag lang ang bayad 5. Pasaherong masaya Tiyak na may pera

133

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Natutukoy ang mga pamaksang pangungusap sa seleksyong binasa.

Pagpapahalaga: Magsikap na mabuti upang matamo ang pangarap.

II. Paksang Aralin: Paggamit ng pangngalan bilang paksa at panaguri ng pangungusap

Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Hiyas sa Pagbasa pah. 29-36 Kagamitan: larawan ng mga bayani; mga propesyonal na tao III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak Bigyan ng mga paligsahan ang mga bata sa pagbibigay ng mga pangalan ng mga bayani. Kung sino ang makapagbibigay ng maraming pangalan ng mga bayani ay siya ang panalo. 2. Paghawan ng Balakid makata kasaysayan karunungan martir garote B. Paglalahad 1. Itanong: Sino ang dapat nating pasalamatan sa natamong kasarinlan at kalayaan ng bansa? 2. Ipabasa ang tulang pinamagatang "Mga Bayani ng Bansa” Ipaalaala ang mga pamantayan sa pagbasa nang tahimik.

C. Pagtalakay:

134

1. Sinu-sino ang bayani ang tinutukoy sa kabuuan ng tula? (Cluster Srategy)

Jose Rizal

2. Paano naging tanyag si Melchora noong panahong iyon? (Fish Bone)

D. Paglalahat: Tungkol saan ang tula? Ano ang kaisipang nais ipabatid ng tula? Ano ang paksang pangungusap ng tulang ito? E. Paglalapat: Bigyan ng maikling seleksyon ang bawat pangkat at salungguhitan nila ang paksang pangungusap. Ang bakanteng lote'y di dapat gamitin 1. Ang tula ay tungkol sa: Na tapunan nitong mga kalat natin; a. kalusugan b. pagtatanim ng puno Sa halip ay puno ang dito'y itanim c. pagtatapon ng basura Nakatutulong pa sa kalusugan natin

IV. Pagtataya Ipabasa ang tulang, "Musmos na Pangarap" at ibigay ang paksang pangungusap nito. Pamaksang Pangungusap _________________________________ Ibang Detalye ng Tula a. __________________ b. __________________ c. __________________ V. Takdang-Aralin Pumili ng isang kwent sa mga aklat ninyo at hanapin ang paksang

135

pangungusap.

136

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nagagamit ang dating kaalaman sa pagbibigay kahulugan ng ibang salita at parirala.

Pagpapahalaga: Magamit ang mga ha/amang gamot sa tamang paraan

II. Paksang Aralin:

137

Pagbibigay ng kahulugan ng ibang salita sa paggamit ng dating kaalaman Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa Blg. 8 Hiyas ng Pagbasa p. 113-116 Kagamitan: halamang gamot, aklat

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral :

Piliin ang kahulugan ng tambalang salita sa titik B. A B

______ 1. dalagang bukid

a. isang laro sa padulasan

______ 2. silid-aralan

b. nagsisilbi sa isang amo

______ 3. punungguro

c. isang uri ng isda

______ 4. alilangkain

d. silid na pinag-aaralan

______ 5. palo-sebo

e. pinuno ng isang guro sa paaarlan

2. Pagganyak Ipakita sa mga mag-aaral ang iba't ibang halaman gamot man o hindi. Itanong: "Anu-anong halaman ang nasa inyong harapan? Ipabanggit sa mag-aaral ang pangalan ng bawat halaman. Alin-alin sa mga halamang ita ang naigagamot sa sa kit at karamdaman. 3. Pag-alis ng Sagabal Bago natin basahin ang panayam, pag-aralan muna natin ang mga salitang hango sa babasahin natin bayolohiya pananaliksik ha/amang-gamot

pasyente nakapagtitipid pinaglagaang-tubig

B. Paglalahad Itanong: Tungkol kaya saan ang babasahin natin?

138

Pagbibigay ng sasaguting tanong a. Anong asignatura ang itinuturo ni Gng. Elizabeth. Dungo? b. Saang paaralan siya nagtuturo? c. Ano ang paksa ng talakayang pangklase ng IV Masunurin? d. Paano napatunayan na mabisa ang mga halamang gamot sa pagpigil ng iba't ibang sakit at karamdaman? C. Pagtalakay: Pagsagot sa mga tanong.

D. Paglalahat: Ano ang dapat tandaan sa pagbibigay ng kaguluhan ng salitang hindi ninyo alam? E. Pagsasanay: Panuto: Ibigay ang kahulugan ng Salitang may salungguhitan ayon na rin sa inyong sariling karanasan o dating kaalaman. 1. Kanina'y sumasakit ang ngipin mo. Nang uminom ka ng gamot ay napawi ito. 2. Maraming gamot na mabibili sa tindahan ngunit mahal ang mga ita kaya di ka na bumibili sa botika. 3. Sa kanilang bakuran ay maraming tanim na halaman pati sa paligid ng kanilang bahay. F. Paglalapat: Panuto: Isulat ang kahulugan ng mga sumusunod na salita ayon sa inyong dating kaalaman o karanasan. 1. panayam 2. impormasyon 3. mataas na antas 4. umukit 5. karamdaman

IV. Pagtataya Ibigay ang kahulugan ng salitang may salungguhit ayon sa inyong dating kaalaman o sariling karanasan.

139

Ang istilo ng damit ng mga kabataan ay masyadong magastos. Sinamsam ng isnatser ang alahas ng ale. Ang sentro ng ating buhay ay dapat sa Poong Maykapal. Ang matalas na kutsilyo ay nakasugat ng bata. 5. Nasukol ng mga pulis ang magnanakaw. 1. 2. 3. 4.

V. Takdang-Aralin Gamitin sa pangungusap ang mga sumusunod na salita ng ayon sa inyong sari ling karanasan o dating kaalaman. 1. multa 2. masugpo 3. uspos ng pag-asa 4. simple 5. maamo

140

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Natutukoy ang kahulugan ng salita ayon sa konteksto sa pangungusap. Nakikilala ang mga magagandang lugar sa bansa.

Pagpapahalaga: Pagmamalaki sa mga magagandang pook sa Pilipinas.

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa kahulugan ng salita ayon sa konteksto sa pangungusap. Talagang Maganda ang Pilipinas. Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Kagamitan: mga larawan ng magagandang lugar sa Pilipinas III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Ipaawit ang "Tayo na sa Antipolo" Itanong: 1. Sinu-sino sa inyo ang nakarating na sa Antipolo? 2. Ano ang ipinagmamalaki ng tagaroon? 2. Ipakita ang larawan ng Hinulugang Taktak at ng ilan pang magagandang tanawin sa bansa. Pag-usapan ang bawat tanawin. Batay sa mga nakita at napag-usapan nating mga larawan, ana ang masasabi ninyo sa Pilipinas? 3. Paghawan ng Balakid Bilugan ang titik ng pinakamalapit na kahulugan ng nakaguhit na sa salita sa pangungusap at gamitin ita sa sa riling pangungusap. 1.Maraming kababalaghan nasaksihan nila sa ngayon. a. mga kasiya-siyang bagay b. nakatatakot na bagay c. mga bagay na nakakaaliw d. mga bagay na kataka-taka 2. Ang ating bayan ay sagana sa mapagpalang kalikasan.

141

a. walang silbi b. mapanira c. mapagbiyaya d. masama B. Paglalahad /Pagtalakay Pagbasa ng tahimik sa akda. Ipaalaala ang pamantayan. Igrupo ang mga bata at bigyan ang bawat grupo ng bahaging kanilang isasadula. Talakayan: Sagutin ang mga sumusunod na tanong. 1. Sinu-sino ang mga tauhan sa dula-dulaan? 2. Anu-ano ang mga patunay na si Mang Sendong ay mapaglakbay? 3. Ano ang ipinayo ni Mang Sendo kay Ben tungkol sa paglalakbay? C. Paglalahat: Ituro sa mapa ang kinaroroonan ng iba't ibang magagandang pook sa binanggit ng lolo sa kanyang apo. (Tingnan ang mapa). Gabayan ang klase sa pagbuo ng paglalahat. IV. Pagtataya Isulat sa patlang sa hanay A ang titik na kumakatawan o may kaugnay sa mga isinasaad na hanay B. A B _____ 1. Chocolate Hills a. nagbibigay ng lakas-ekektrisidad _____ 2. Banawe Rice b. luneta Terraces c. pook na pinagtapunan kay dr. Jose Rizal _____ 3. Lungsod ng d. parang tumpuk-tumpokan lupaang Baguio sadyang inilagay na lapit-lapit _____ 4. Hundred Islands e. bulking napaliligiran ng lawa _____ 5. Talon ng f. lungsod ng Pino Pagsanjan g. itinuturing na paraiso ng mga turista at _____ 6. Rizal Park bakasyunan. _____ 7. Bulkang Mayon h. Nakapamamangka sa sapide _____ 8. Bulkang Taal i. Hugis balisong _____ 9. Talon ng Ma. j. Sagisag ng kasipagan, tiyaga at Cristina pagkamalikhain ng mga Ifugao. _____ 10. Dapitan V. Takdang-Aralin Ipapalagay sa mga mag-aaral na mayroon silang mga kamag-anak na balikbayan na maari nilang ipasyal sa kani-kanilang lalawigan. Papunan ang sumusunod na tsart ng mga pangalan ng mga pook sa kanilang lalawigan na ibig

142

nilang makita ng mga kamag-anak nilang balikbayan. Ipatala rin ang mga katangian ng mga pook na ito. Pook Mga katangian nito

143

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Natutukoy ang detalyeng walang kaugnayan sa pangunahing diwa.

Pagpapahalaga: Mag-ukol ng panahon sa ating kapwa

II. Paksang Aralin: Pagtukoy sa Detalyeng Kaugnayan sa Pangunahing Diwa Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Hiyas ng Pagbasa p. 15-17 Kagamitan: larawan ni Rosa Rosal

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Itanong kung ano ang pinakapaksa ng usa pan ng dalawang bata

2. Pagganyak Magpakita ng larawan ni Rosa Rosal. Itanong: Sino sa inyo ang nakakakilala sa babaeng nakalarawan? Saan ninyo siya madalas makita? 3. Paghahawan ng Balakid

144

Piliin ang kahulugan ng salita o lipon ng mga salitang may salungguhit. 1. Natutuwa ako sa mga batang tulad mo. Matalino at may direksiyon na sa buhay. Malayo ang iyong mararating. a. magtatagumpa c. makapangingibang-bansa y d. mamamasyal b. maglalakbay 2. Ngayong may matatag na silang hanapbuhay, nagpapalaki na rin sila ng mga batang iniwan sa ospital. a. malalaki c. kumikita nang maayos b. tapos nang mag-aral d. maraming gawain

145

B. Paglalahad at Pagtalakay Pagbasa sa kuwento "Naiibang Rosa" Hiyas sa Pagbasa, pah. 15-17. C. Pagtatalakayan: 1. 2. 3. 4. 5.

Sino ang pangunahing tauhan sa kuwento? Ano ang tinanggap niyang papel sa mundong ito? Bakit masasabing naiiba si Rosa Rosal sa ibang artista? Paano siya nakapasok sa larangan ng kawanggawa? Saan siya napadalaw nang ito'y maghandog ng dugo sa isang bata?

D. Paglalahat: Paano ninyo matutukoy ang pangunahing diwa? E. Pagsasanay: Aling pangungusap ang hindi kaugnay sa pangunahing diwa? Hapon na nang dumating kami sa Dapitan matapos ang mahalagang biyahe. Kay ganda pala ng Dapitan lalo na kapag papalubog na ang araw. Nakulong si Jose Rizal sa Fort Santiago. Napakalamig ng simoy ng hangin na nagbubuhat sa dalampasigan. Ang tanawin ay tunay na kasiyang-siyang pagmasdan. IV. Pagtataya Basahin ang mga talata at isulat ang walang kaugnayan sa pangunahing diwa. 1. May isa akong anak, si Toni Rose. Ngunit marami akong pinalaki. Mahigit yatang pitumpu. Marami akong alagang hayop. May mga apo na ako. Dalawa kay Toni Rose at mas marami sa mga palaki ko. 2. Minsan, napadalaw ako sa pambansang pagamutan. Nakakita ako ng batang walang malay dahil sa wala raw maisaling dugo. Noon din ay. inihandog ko ang sarili kong dugo. Binigyan ko siya ng pera at alahas. Hindi ko malilimutan ang unti-unting pagbabalik-malay ng bata nang maisalin ang dugo sa kanya. V. Takdang-Aralin Basahin ang talata. Isulat ang pangunahing diwa. at wa1ang kaugnayan sa pangunahing diwa. ''Ang pagtulong kapwa ay naging ugali na ni Jacinta. Bawat pulubing lumalapit sa kanya'y kanyang nililimusan. Si Ramon Magsaysay ay ipinanganak sa Zambales. Madalas iniimbitahan niya ang mga batang mahihirap na makipaglaro sa kanya.

146

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakasusulat ng balangkas sa anyong pa-paksa o pangungusap. (topical or sentences outline).

Pagpapahalaga: Kilalanin ang ating kamalian

II. Paksang Aralin: Pagsulat ng Balangkas sa Anyong Papaksa o Pangungusap.

Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Diwang Makabansa/Pagbasa pp. 106-109 "Ang Kasalanan ni Caloy" Kagamitan: cartolina strip

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral : Ibigay ang pinakapaksa ng mga sumusunod. a. sipa, badminton, basketball b. rose, ilang-ilang, sampaguita c. bangus, dalag, tilapia 2. Pagganyak Ano sa palagay ninyo, bakit kinakailangan kilalanin ang ating pagkakamali? Ano ang dapat gawin sa oras na tayo'y magkamali? 3. Paghawan ng Sagabal Alin ang tamang kahulugan ng salitang nakasalungguhit sa bawat pangungusap? a. Ang mga impormasyong hindi nakikita sa mga aklat silid-aralan ay ipinasasaliksik ng mga guro sa aklatan.

147

(ipinahahanap, ipinahihiram, pinasusulat) b. Matamlay ang isang taong may sakit. (masigla, walang sigla, malungkot) B. Paglalahad at Pagtalakay: 1. Pagbasa sa kwento "Ang Kasalanan ni Caloy". 2. Pagtalakayan: 1. Ano ang ibinigay ni Bb. Dantes sa mga bata? 2. Anu-ano ang mga nakapaskil sa aklatan7 3. Paano nagsasaliksik sina Dennis at Caloy? 4. Ano ang kakaibang ikinilos ni Caloy? 5. Kanino ipinagtapat ni Caloy ang kanyang kasalanan? C. Paglalahat: Anu-ano ang dapat tandaan sa pagbuo ng balangkas?

IV. Pagtataya Panuto: Sasahin ang kuwentong "Bumaba ang Halaga ng Piso" at gumawa ng balangkas. Bumaba ang Halaga ng Piso A. Ang balita sa radyo 1. Epekto sa Kabuhayan ng Pagbaba ng Halaga ng Piso 2. Babala sa Mapagsamantalang mga Tindera 3. Panawagan ng Pamahalaan B. Ang balak ni Mang Carding C. Tulung-tulong sa Paggawa 1. Sinu-sino ang nagtulong? 2. Ano ang ginagawa ng bawat isa? V. Takdang-Aralin Sumasa ng isang kuwento at gumawa ng balangkas nito. Ang Kasalanan ni Caloy

148

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nagagamit ng wasto ang diksyunaryo.

Pagpapahalaga: Pagiging Maliksi sa paggawa

II. Paksang Aralin: Paggamit ng Wasto sa Diskyunaryo Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Hiyas sa Pagbasa p. 195-196 Kagamitan: diksyunaryo

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Magdaos ng isang laro. Pangkatin ang mga bata sa 4 na grupo. Paramihan ng pagsulat ng mga salita na nagsisimula sa titik D. Ang pangkat na may pinakamaraming isinulat ay siyang panalo. Bigyan pansin ang pagiging alerto sa paggawa. Pagwawasto ng sagot ng bawat grupo. 2. Pagganyak Mayraon ang aklat na naglalaman ng mga salita o halos lahat ng mga salita na nababatay sa alpabetong Filipino? Ano ang tawag dito? B. Paglalahad: Magpakita ng isang diksyunaryo. Ipasuri ita sa mga bata. Hayaang ilarawan nila ang diksyunaryo.

149

C. Pagtalakay: 1. Ano ang diksyunaryo? Ano ang ipinapakita nito? Bakit tayo gumagamit ng diksyunaryo? 2. Anu-ano ang gamit ng diksyunaryo? 3. Ano naman ang tawag natin sa mga salitang nasa gawing itaas ng diksyunaryo? Ano ang gamit ng mga ito? Magpakita ng halimbawa ng pamatnubay na salita na katatagpuan ng salitang WlKA at BAYAN. 4. Pagbibigay sitwasyon kung paano magiging maliksi sa paggawa. D. Paglalahat: Ano ang diksyunaryo? Paano nakasulat ang mga salita sa diksyunaryo? Anuano ang gamit ng diksyunaryo? E. Pagsasanay: 1. Piliin at isulat ang titik ng patnubay na salitang maaaring katagpuan sa mga sumusunod na salita. A. henerasyon ____________ a. hamon - hibang b. hugot - huli c. hiram - hirap d. heneralisado - heneralisahin B. dayuhan ___________ a. dayang - dayupay b. dawago - dayang c. dapdap - dapog d. dehado - delikado 2. Hanapin ang kahulugan ng mga sumusunod na salita: a. kalikawin c. kaligtasan b. kalihim d. kaligrapo E. Paglalapat: Pangkatin ang mga bata. Pabilisan ng paghahanap ng salita sa diksyunaryo. Ang pangkat na unang nakahanap ng salita sa diksyunaryo ay siyang panalo. IV. Pagtataya Punan ng wastong impormasyon ang tsart. Salita Kalihim

Kahulugan taga-sulat

Pagpapantig ka-li-him

Kasingkahulugan sekretaryo

Uring panana- lita pangngalan

150

1. praternidad 2. moralidad 3. kritiko 4. teatro 5. kultura

V. Takdang-Aralin

1. 2. 3. 4. 5.

Hanapin ang kahulugan ng mga sumusunod na salita: matapat pabitin hamon pakat malaya

151

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Napipili nang mahusay ang angkop na kahulugan sa diksyunaryo.

Pagpapahalaga: Pasalamatan ang Diyos sa mga ipinagkaloob niyang biyaya sa atin.

II. Paksang Aralin: Pagpili ng Angkop sa Kahulugan sa Diksyunaryo Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Diwang Makabansa, Pagbasa IV p. 62-64 Kagamitan: diksyunaryo/talatingin, tsart

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Iayos ang mga salita sa bawat pangkat ng paalpabeto. Isulat ang bilang lamang. A

B

_____ balikbayan

_____ kutson

_____ alamat

_____ kama

_____ cabinet

_____ kadena

_____ damit

_____ kimona

152

2. Kung hindi natin alam ang angkop na kahulugan ng isang salita, ano ang ating gagamitin? Mayroon ba kayo nito? Paano ninyo ito ginagamit? Paggamit ng ANNA. Diksyunaryo/Talatinigan Alam Na

Gustong Malaman

Natutuhan

3. Pag-aalis ng Sagabal Kapag nabanggit ang salitang talatinigan, ano ang pumapasok sa inyong isipan 4. Pagganyak na tanong Paano natin magagamit ang talatinigan nang wasto? B. Paglalahad: 1. Ipabasa sa tula: Pasasalamat sa Diyos 2. Pagsagat sa Pagganyak sa tanong at iba pang tanong. a. Bakit taya dapat magpasalamat sa Diyos? b. Paano natin magagawa ang mga ito? c. Anu-ano ang mga anyong tubig na nabanggit sa tula? d. Anu-ano ang mga yaman na makukuha natin sa mga anyong-tubig na ito? 3. Paggamit sa talatinigan/diksyunaryo. Alam ba ninyo ang kahulugan ng mga salitang may salungguhit sa tula? Saan ninyo hahanapin ang angkop na kahulugan ng mga ito? Hanapin nga ninyo ang kahulugan ng mga ito sa inyong talatinigan. 4. Karagdagang Gawain Ipabasa ang mga sumusunod na pangungusap at ipagamit ang talatinigan sa pagkuha ng angkop na kahulugan sa mga salitang may salungguhit. a. Nakakuha siya ng galing sa puso ng saging. b. Hawakan mo ng kanyang braso. Ang galas nito. 5. Pag-usapan kung bakit dapat pasalamatan ang Diyos sa mga ipinagkakaloob niyang biyaya sa atin.

C. Paglalahat: Saan natin ginagamit ang talatinigan? Paano natin ito gagamitin? Anu-ano ang dapat tandaan sa paggamit nito? D. Pagsasanay:

153

Kumuha ng talatinigan at gamitin ito sa pagkuha ng angkop na kahulugan sa salitang may salungguhit. Isulat sa patlang ang sagot. ____ 1. Ang prinsesa ay ubod ng ganda. ____ 2. Makinis ang maputi niyang balat. ____ 3. Naghihintay siyva ng kalinga mula sa kanyang ina. ____ 4. Si Ana ay lubhang mapanuri. ____ 5. Bukas ang kanyang palad sa pagtulong. E. Paglalapat: Hatiin ang klase sa tatlong pangkat, A, B, C. Mamimitas tayo ng mga bulaklak sa hardin upang ilagay sa ating ma plorera. Sa mga bulaklak na ito'y may nakasulat na salita. Gagamitin ninyo ang inyong talatinigan sa pagkuha ng angkop na kahulugan ng mga ito. Unahan kayo sa pagbibigay ng kahulugan. Ang mauuna ang siyang makapipitas ng bulaklak. Ang pinakamaraming bulaklak ang panalo. puwesto abaniko lambak ulila burol

IV. Pagtataya Basahin ang mga sumusunod na pangungusap. Gamitin ang talatinigan sa pagkuha ng angkop na kahulugan ng salitang may salungguhit. 1. Ubod na ng bilis ang manlalarong iyon. 2. Ang taas ng halaga ng bilihin. 3. Nakakain ka na ba ng ubod ng kaong. 4. Bukas ang kanyang palad sa pagtulong. 5. Bukas siya darating.

V. Takdang-Aralin Isulat ang angkop na kahulugan ng mga salitang nasa ibaba. Gamitin ang inyong talatinigan. 1. kapos 2. maralita 3. angkan 4. duluhan 5. lumbay

154

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Natutukoy ang mga pangyayari na pinag-uugnay ng sanhi at bunga. Nakabubuo ng dayagram ng sanhi at bunga.

Pagpapahalaga: Napahahalagahan ang pagmamahal at pag-aaruga ng magulang.

II. Paksang Aralin: Pagtukoy at Pag-uugnay sa Bunga at Sanhi Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Kagamitan: tsart

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak Sa pamamagitan ng pagguhit, ipakita ang ginawa ninyo para sa inyong ina sa "Araw ng mga Ina". 2. Pagtatakda ng layunin sa Pagbasa/Pagganyak na Tanong. Ang babasahin natin ay pinamagatang "Huwarang mga Anak, Ang Dalawang Aktor sa Pagmamahal sa Ina". Ano ang alam ninyo tungkol sa huwarang anak? B. Paglalahad: Pag-iinterbyu sa 2 aktor Pagsagot sa tanong na pagganyak Pagsagot sa ANNA Pagtalakay Bakit itinanghal na pinakamagaling na batang aktor si Roderick? 5. Bilang lsang mabuting anak, paano mo mapapahalagahan ang pagmamahal at pag-aaruga ng magulang? 1. 2. 3. 4.

155

Si Roderick ay magaling umarte kaya tinanghal siyang pinakamagaling na batang aktor. 6. Paglilinang na Kasanayan Ayon sa narinig ninyong artikulo magbigay ng mga pangungusap na magpapahayag ng sanhi at bunga. 7. Pagpapalawak na Gawain Magpakita ng sitwasyon na nagpapahayag ng sanhi at bunga sa pamamagitan ng isang dula-dulaan. C. Paglalahat: Ano ang dapat tandaan upang matukoy ang sanhi? ang bunga? Ano ang mensaheng ipinahahayag ng artikulo? Magbigay ng positibo at negatibong epekto ng isa sa mga kaugalian ng mga Pilipino, ang pagmamahal sa pamilya (close family ties). D. Pagsasanay: Itambal ang mga sanhi na nasa titik A sa mga bunga na nasa titik B. Isulat ang titik ng tamang sagot sa patlang. A B ____ 1. Laging malinis ang bahay a. basa ang kalsada ____ 2. Maagang natutulog si Rosa b. pinakulong siya ____ 3. Malakas ang ulan kagabi c. nabangga ang sinasakyan niya ____ 4. Lasing na nagmamaneho si Luis d. maagang makapagtrabaho ____ 5. Nagnakaw si Carlo e. naiiwasan ang sakit IV. Pagtataya A. Isulat ang mga parirala sa tamang hanay. 1. Hindi pumasa si Lucy sapagkat... 2. Kaya nasira ang mga bahay at pananim ... 3. Pihikan sa pagkain si Ana kaya ... 4. Masayahin si Rosie kay… . 5. Malikot si James kaya ... Sanhi

Bunga

V. Takdang-Aralin Sumulat ng isang maikling mensahe ng pasasalamat sa magulang bilang isang huwarang anak.

156

157

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Natutukoy kung alin ang sanhi o bunga sa seleksyon.g binasa.

Pagpapahalaga: Nakakatulong sa pagpapabuti n gating kapaligiran.

II. Paksang Aralin: Pagtukoy ng Sanhi o Bunga Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Kagamitan: larawan, tsart

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak Pagpapakita ng larawan ng kalikasan. Magtanong tungkol dito. B. Paglalahad: 1. Pagbasa ng sitwasyon Walang patumangga ang pagputol ng mga puno sa kagubatan kaya’t wala ng mga ugat ng punong sumisipsip sa tubig na nanggagaling sa kabungdukan. Kamakailan ay may mga malakihang pagbaha na kumitil ng maraming buhay. 2. Pagsusuri/Pagtatalakay Ano ang kalagayan ng ating mga kagubatan ngayon? Ano ang dahilan ng kasalukuyang kalagayang ito? Anu-ano ang mga naging bunga nito? Angkop ba ang naging bunga sa inilahad na sanhi? 3. Pagbasa sa tulang “Salamat sa Alay Mong Buhay”

158

Anu-ano ang mga dahilan bakit natin dapat pangalagaan ang ating mga kagubatan? Ano ang mangyayari kugn masisira ang mga ito?

4. Pagtalakay tungkol sa mga. hanapbuhay mula sa mga kagubatan natin; tulad ng pagtotroso, pagmimina, pag-uuling, pagsasaka. Paano dapat gamitin ang mga likas na yaman kabundukan natin upang mapangalagaan ang mga ito? C. Pagsasanay: Pagbasa ng ilang sitwasyon o kalagayan. Pagtukoy sa sanhi o bunga ng bawat sitwasyon. A. 1. Napakarami na ng mga sasakyang bumubuga ng maruming usok. 2. Dumumi ang mga ilog at nangamatay ang mga isda. 3. Gumagamit ang mga tao ng mga nakakapinsalang mga kemikal na unti-unting bumubutas ng ating ozone layer. B. a. Ginawang tapunan ng basura ng mga tao ang mga ilog. b. Nagkaroon ng malubhang init ang daigdig. c. Naging marumi na ang hangin nilalanghap ng tao.

IV. Pagtataya Isusulat ang B sa patlang kung ito ay bunga at S kung ito ay sanhi. Isusulat ang magiging bunga o sanhi nito pagkatapos. ____ 1. Dahil halos ay wala ng mga puno. __________________________ ____ 2. Unti-unting natutunaw ang mga yelo sa malalamig na bansa. __________________________ ____ 3.

Nangasira ang maraming pananim. __________________________ ____ 4. Dahil sa marumi ang hangin nalalanghap. __________________________ ____ 5. Dahil sa kaingin. __________________________ V. Takdang-Aralin Gumawa ng isang poster na nagpapakita ng pag-aalga sa ating kapaligiran at isulat sa ibaba ang naging bunga kung ito ay ating aalagaan.

159

160

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Naisusulat ang mga sanhi at bunga ng mga pangyayari sa binasang seleksiyon.

Pagpapahalaga: Pagiging handa sa lahat ng oras

II. Paksang Aralin: Pagsusulat ng sanhi at bunga ng mga pangyayari sa seleksyong binasa. Sanggunian: BEC-PELC Blg. 8 Sining sa Pagbasa 4 ph. 101-108, Kagamitan: mga larawan, pisara, yeso

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1

Balik-aral Pangkatin ang mga bata sa lima. Bigyan ang bawat pangkat ng larawan. Hayaang idikit ng isa sa bawat pangkat ang larawan. Ipasulat sa pisara sa bawat miyembro ng pangkat ang mga kalalabasan o resulta ng mga nakuha nila. Ipabasa ang kanilang mga sagot. 2. Pagganyak Itanong: Naranasan niyo na bang magbiyahe o magpunta sa ibang lugar nang wala ni isang sentimo ang inyong bulsa? Kailan at saan kayo nagpunta? Paano ninyo narating ang inyong pupuntahan? 3. Paghawan ng Balakid Basahin ang mga pangungusap na nakasulat sa kartolina. Kunin ang larawan ng mansanas/cutouts namay nakasulat na salita na kasingkahulugan ng salitang nakasalungguhit. 1. Ang makipot at paliko-likong landas ay ginaygay nang magkapatid

161

upang marating ang kubo ni Nana Sepa. 2. Mahirap magbiyahe kung ang mga kalsadang daraanan ay lubak-lubak. 3. Napatanga si Marie nang makita ang napakagandang damit sa eskaparate. 4. Pamatnubay na Tanong Paano narating ni Carlos ang kanyang pupuntahan o patutunguhan? B. Paglalahad at Pagtalakay: 1. Pagbasa ng guro sa kuwento habang sumusunod ang mga bata sa pagbabasa nang tahimik. 2. Pagsagot sa mga Tanong. Isulat ang sagot sa pisara. a. Ano ang. dahilan o sanhi ng pakikisakay ni Carlos sa FX ni Danilo? b. Ano ang ibinunga ng pagliliko ng sasakyan ni Danilo? c. Ano ang dahilan o sanhi ng pagpunta ni Carlos sa Montalban? d. Ano ang ibinunga ng pagkamatay ng ama at tiyuhin ni Carlos? e. Ano ang sanhi ng pagsasawalang kibo ni Danilo habang tumatakbo ang kanyang sasakyan? 3. Bago pagpapangkatin ang mga bata sa pamamagitan ng laro. Bigyang diin sa kanila na ang bawat pangyayari sa ating paligid at maging sa ating sarili aymay dahilan o sanhi at kapag may nangyari, tiyak na may kalalabasan o bunga? C. Paglalahat: Ano ang ipinahahayag ng sanhi ng mga pangyayari? Bakit kailangan nating isaisip kung mabuti o hindi ang ibubunga o idudulot ng anumang bagay na ating gagawin? D. Pagsasanay: 1. Pag-aralan ang mga larawan. Isulat ang sanhi at bunga ng bawat pangyayari.

E. Paglalapat:

162

Panuto: Pagtapat-tapatin A

B

1. Hindi gaanong nag-uulan

a. maaga rin siyang nagising

2. Nagtutulungang mga bata

b. naubos agad

3. Nag-aaral siya ng leksiyon

c. natapos agad ang Gawain

4. Maaga siyang natulog

d. mataas ang nakuha sa test

5. Masarap ang pagkain

e. hindi gaanong namunga ang palay

IV. Pagtataya A. Isulat ang dahilan o sanhi ng mga sumusunod. 1. Pakikisakay ni Carlos sa FX ni Danilo. 2. Pagsasawalang kibo ni Danilo habang tumatakbo ang kaniyang sasakyan. 3. Pagpunta ni Carlos sa Montalban. B. Ibigay ang bunga o kalalabasan ng mga sumusunod na pangyayari sa kuwento. 1. Pagluluko ng sasakyan ni Danilo. 2. Pagkamatay ng ama at tiyuhin ni Danilo. 3. Pagmamadali ni Danilo na makarating sa Montalban. V. Takdang-Aralin Bumasa ng Isang kuwento. Piliin ang mga pangungusap na nagsasaad ng sanhi at bunga. Isulat ang mga ita sa inyong kuwaderno.

163

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakasusulat ng interpretasyon sa dayagram ng sanhi at bunga.

Pagpapahalaga: Pagtutulungan ng bawat kasapi ng pamilya

II. Paksang Aralin: Pagsusulat ng sanhi at bunga ng mga pangyayari sa seleksyong binasa. Sanggunian: BEC-PELC Blg. 8 Hiyas sa Wika IV Kagamitan: larawan-isang bukid na may nag-aararo kasama ang batang lalaki at babae

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Pangkatin ang mga bata sa dalawa. Pabilisan ang bawat pangkat sa pagsagot. Sabihin kung anong mangyayari kung: a. Hindi ka kakain. b. Hindi ka matutulog ng maaga. c. Hindi ka mag-aaral ng leksiyon. d. Palagi kang nakasimangot. e. Palagi kang nagbabasa. f. Palagi kang kumakain. g. Hindi ka naliligo. h. Hindi ka nagsisipilyo. i. Hindi ka nagpapalit ng damit. j. Palagi kang lumiliban sa klase. 2. Pagganyak

164

Sinu-sino ang mga kasapi ng isang mag-anak? Anu-ano ang kanilang mga tungkulin? Nakakita na ba kayo ng isang maligayang pamilya? Saan sila nanirahan? Bakit sila maligaya? 3. Paghawan ng Balakid Sabihin ng kasingkahulugan ng mga sumusunod: almusal, tigil, magu/ang, nagmamano, kaligayahan 4. Pamatnubay na Tanong Paano kaya matatamo ang kaligayahan ng isang pamilya? B. Paglalahad at Pagtalakay: 1. Pagbasa sa kuwento ng guro habang nakikinig ang mga bata. "Ang Masaya Naming Pamilya" 2. Pagsagot sa mga Tanong a. Ano ang sanhi ng maagang paggising nina Itay at Inay? b. Ano ang ibinunga ng kasipagan ng mag-asawa? c. Ano ang ibinunga ng pagtulong nila sa mga magulang? d. Ano ang sanhi ng pagmamano ng anak bago umalis ng bahay? e. Ano ang dahilan at nagdarasal gabi-gabi nang sabay-sabay sa tahanan? 3. Bubunot ang mga bata ng mga plaskards na may sulat na tulad ng nasa ibaba at ita ay sasagutin nila. a. Nadala ang aming ama sa pagamutan b. Gumaling si Itay. c. Maagang gumising si Itay. d. Palagi kaming nagdarasal. e. Dahil sa sipag ng aming mga magulang. 4. Tingnan mabuti ang dayagram ng mga sanhi at bunga. Sabihin ang inyong interpretasyon at isulat ito sa pisara. Pagtapatin muna.

165

C. Paglalahat: Bakit kailangan nating ipahayag ang sanhi at bunga ng isang pangyayari? D. Pagsasanay: Pagtapat-tapatin Hanapin ang kaisipang nasa gawing kanan ang. mga kalalabasan o bunga ng mga pangyayaring nakalahad sa kaliwa.

E. Pagsasanay: Pangkatin muli ang mga bata sa dalawa. Magpapakita ang guro ng mga dayagram ng sanhi at bunga. Isusulat ng bawat kasapi ng pangkat ang kanilang interpretasyan sa pisara. Ang pinakamaraming tamang kasagutan ang panala.

166

IV. Pagtataya Isulat sa sagutang papel ang interpretasyan para sa mga sumusunod.

V.

Takdang-Aralin Bumasa ng isang kuwento at piliin ang mga pangungusap na may sanhi at bunga. Ibigay ang interpretasyan sa klase bukas.

167

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:  

Naibibigay ang angkop na bunga sa inilahad na sanhi. Naibibigay ang angkop na sanhi sa inilahad na bunga.

Pagpapahalaga: Pagtitimbang ng mga bagaybagay bago gumawa ng isang desisyon.

II. Paksang Aralin: Pagbibigay ng angkop na Sanhi/Bunga Sanggunian: BEC-PELC Pagbasa 8 Hiyas sa Pagbasa IV Kagamitan: Larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Hanapin ang mga salitang inilalarawan sa ibaba mula sa pangkat ng mga titik na nasa kahan. Ang mga ito'y maaaring nakapahalang, dayagonal, pababa a kaya'y pataas.

1. nangyari sa mababang lugar matapos ang malakas na ulan 2. mayroon nito ang isang tao bago magkaroon ng kita 3. gagawin muna ng magsasaka bago magkaroon ng ani

168

4. makikita matapos magtambak ng basura 5. mararamdaman pagkatapos ng maraming trabaho 6. resulta ng pag-aaral 7. gagawin ng tao bago tumawid 8. kadalasang ginagawa ng isang tao bago matulog 9. ginagawa natin ito bago kainin ang isang bagay 10. nararamdaman ng tao pagkatapos kumain. 2. Paggariyak Dugtungan ang mga sumusunod na kasabihan: a. Kung may tiyaga may ______. b. Kung di uukol di _____. c. Kung anong itanim siyang ______. d. Kung anong puno siyang _______. B. Paglalahad at Pagtalakay: 1. Pagbasa sa teksto p. 32-36 ng "Pilipinas: Perlas ng Silanganan”. Itanong: a. Bakit tayo nakararanas ng araw at gabi? b. Paano nakaaapekto ang pagkahilig ng mundo sa anggulong 23 ½ at ang pag-ikot nito sa araw sa klima ng mundo? c. Bakit iba-iba ang tindi ng init na natatanggap ng mundo mula sa araw? d. Bakit laging maiinit sa mga lugar na nasa ekwador? C. Paglalahat: a. Ano ang tawag natin sa mga pangungusap na nagsaad ng dahilan ng isang bagay? b. Epekto/resulta ng isang bagay? c. Paano tayo makapagbibigay ng angkop na sanhi sa inilahad na bunga o vice-versa? D. Pagsasanay: A. Magbigay ng angkop na bunga para sa sumusunod: 1. Maghapong naglaro ng basketball si Roy kaya ________. 2. Walang tigil ang pagputol ng mga puno kaya _________. 3. Hindi nakapag-aral si Carlos ng kanyang aralin kaya ________. B. Magbigay ng angkop na sanhi para sa sumusunod: 1. Nabasag ni Romina ang plorera sa sala dahil ________. 2. Maraming nagkasakit dahil _________. 3. Lumalaki ang polusyon sa hangin dahil ________. IV. Pagtataya A. Bilugan ang titik na kumakatawan sa angkop na bunga para sa inilahad na

169

sanhi. 1. Hindi naging maingat sa pagmamaneho si Mang Fidel kaya ________. a. nakarating sila ng maayos sa pupuntahan b. nasisira ang sasakyan c. naaksidente sila d. naantala ang kanilang pagbibiyahe 2. Madalas magpuyat si Roy kaya _. a. lagi siyang huli sa klase b. maaga siyang magising c. masigla siyang bumabangon d. mabilis siyang nakasusunod sa aralin V. Takdang-Aralin Sumulat ng maikling kwento na ginagamitan ng ugnayang sanhi at bunga.

170

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakasusulat ng balita tungkol sa mga pangyayari ng pagtutulungan at pagkakaisa ng mga mamamayan ng bansa.

Pagpapahalaga: Malikhaing pag-iisip/Pagtutulungan

II. Paksang Aralin: Pagsulat ng Balita "Paghandaan ang La Nina" Sanggunian: BEC-PELC Pagsulat Blg. 10 Kagamitan: tsart, aklat, mga larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral Anu-anong mga payong pangkalikasan ang dapat nating gawin kapag panahon ng tag-ulan o pagbaha? Ipasabi nang pabigkas.

2. Pagganyak a. Kayo ba'y nanonood a nakikinig ng balita sa t.v. o radyo? Anu-anong mga balita o pangyayari ang napapanood o natutunghayan natin kadalasan? Magpabigay ng halimbawa? Sa papaanong paraan ka makakatulong bilang mag-aaral? b. Pagpapangkat ng mga mag-aaral na nakatira sa iisang lugar.

171

3. Pag-alis ng Balakid 1. Piliin sa mga titik A ang wastong kasagutan sa titik B. Letra lamang ang isulat. A _____ 1. La Niña _____ 2. estero _____ 3. komunidad

B a. kanal b. pagbaha c. mamamayan d. tag-init

4. Pagganyak na Tanong Ano ang ibig sabihin ng La Nina? Ano ang panganib na dulot nito sa mga tao? B. Paglalahad: Pagbasa ng balita na nakasulat sa tsart. Pagsabi ng pamantayan sa pagbasa nang malakas. “Paghandaan ang La Niña” C. Pagtalakay: Anu-ano ang mga panganib ng La Nina? Papaano tayo makakaiwas sa mga panganib na dulot ng La Nina? Ipagawa sa bawat pangkat ang pagbibigay ng reaksyon sa pamamagitan ng pagsusulat sa pisara, sa hanay A at B. A. Mga panganib ng La Niña B. Pag-iwas sa panganib ng La Niña 1. 1. 2. 2. 3. 3. Pag-usapan kung malilinang ang pagiging malikhain. D. Paglalahat: Paano ka makakabuo o makakasulat ng isang balita tungkol sa pagtutulungan at pagkakaisa ng mga mamamayan ng bansa? E. Pagsasanay: Pagbabalak ng bawat pangkat sa mga proyektong dapat gawin sa sariling barangay. Ipasulat sa Manila paper ang mga pagbabalak na gagawin ng bawat pngkat sa sariling barangay. F. Paglalapat:

172

1. Pag-uulat sa buong klase ng mga balak gawin. 2. Pagwawasto ng guro sa iniulat ng bata.

IV. Pagtataya a. Sa bawat pangkat sumulat ng isang balita tungkol sa mga pangyayaring nagaganap sa ating bansa at bilang mag-aaral isulat ang paraan ng pagtulong para magkaisa ang mga mamamayan ng bansa. b. Pagsabi ng pamantayan sa pagsulat, ipasulat ng tahimik. c. Pagmamasid habang silay gumagawa. d. Pagwawasto ng guro sa mga natapos. V. Takdang-Aralin Gumupit ng isang balita sa dyaryo tungkol sa nangyayari sa ating bansa. Idikit sa bond paper at isulat ang iyong opinyon kung paano kayo makakatulong para sa pagkakaisa ng mga mamamayan ng bansa?

173

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Naisusulat nang wasto ang mga pangunahing ideya sa seleksyong binasa.

Pagpapahalaga: Pagkamakabayan/Pagtangkilik sa sariling atin

II. Paksang Aralin: Pagsulat sa Pangunahing Ideya sa Seleksyong Binasa. “Tangkilikin ang Panindang Pilipino” Sanggunian: BEC-PELC Pagsulat 10 Kagamitan: Larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak Pambungad na awitin "Ako'y Isang Pinoy". Sinu-sino ang mga naging pangulo ng ating bansa? Kilalanin ang mga pangulong nasa larawan. Sino sa mga pangulong nabanggit ang nagslunsod ng patakarang "Pilipino Muna" 2. Pagganyak na Tanong Sa panahon ng Ikatlong Republika, sino ang may-ari ng karamihan sa mga malalaking tindahan dito sa Pilipinas? B. Paglalahad: 1. Pagpapakita ng larawan ng mga malalaking tindahan at pagawaan sa Pilipinas. 2. Pagpapangkat-pangkat sa mga mag-aaral, bago ipabasa ang inihandang babasahin.

174

3. Pagbasa sa seleksyong napili. 4. Pamantayan sa pagbasa nang malakas. 5. Pagbasa ng pangkatan. “Tangkilikin ang Panindang Pilipino” C. Pagtalakay: Pag-usapan ang pagsagot sa pagganyak at iba pang tanong. a. Sinu-sino ang mga may-ari ng mga malalaking tindahan at pagawaan? b. Bakit kaya maraming Pilipino ang mahihilig sa mga panindang imported? c. Pagkuha ng ideya sa mga mag-aaral tungkol sa binasang seleksyon. - Pag-usapan ang mga magagawa tungo sa pagiging makabayan. D. Paglalahat: Paano nakakabuo ng mga pangunahing ideya sa talata? E. Pagsasanay: Isa-isahin ang mga hakbang na gagawin ng bawat pangkat. Sabihin ang mga pamantayan sa pagsusulat. Panuto: Sumulat ng maikling talata na may pinamagatang "Pilipino Muna." Isulat ang mga pangunahing ideya sa talata. F. Paglalapat: Ipabasa sa bawat pangkat ang mga pangunahing ideya sa talatang ginawa.

IV. Pagtataya 1. Basahin ang seleksyong nakasulat sa tsart sa bawat pangkat isulat sa kartolina ang mga pangunahing ideya sa binasang seleksyon. (Ang Kaarawan ni Mildred) 2. Pagwawasto ng guro V. Takdang-Aralin Gumupit ng larawan ng mga panindang gawa o yari sa Pilipinas. Idikit sa kwaderno at sumulat ng maikling pangungusap kung paano mo ito maipagmamalaki.

175

176

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakasusulat ng pamaksang pangungusap sa isang talata o kuwento.

Pagpapahalaga: Pagiging matiyaga

II. Paksang Aralin: Pagsulat ng Pamaksang Pangungusap sa Isang Talata o Kuwento Sanggunian: BEC-PELC Pagsulat 10 Kagamitan: Larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Paywawastos ng takdang-aralin 2. Ba/ik-aral: Sa paanong paraan mo maipapakita any iyong pagtangkilik sa sariling atin? B. Paglalahad: a. Ang bawat kuwento ay binubuo ng mga magkakaugnay na talata. Ang bawat talata naman ay binubuo ng magkakaugnay na pangungusap tungkol sa isang paksa. Sa bawat talata ay may isang pangungusap na nagsasaad ng paksa ng talata. Tinatawag itong paksang pangungusap. b. Pagbasang muli ng talambuhay ni Tandang Sora (Pangkatan) C. Pagtalakay: Panuto: Pangkatin ang mga bata para sa pangkatan pagsagot. 1. Ilang talata ang binubuo ng kuwento? 2. Alin sa mga pangungusap na ito ang pamaksang pangungusap? 3. Saan matatagpuan ang pamaksang pangungusap sa talata?

177

4. Bakit ito matatawag na paksang pangungusap? 5. Anu-ano ang katangian ng isang batang matiyaga? Magbigay ng halimbawa. D. Paglalahat: Ano ang pamaksang pangungusap? Saan matatagpuan ito? E. Pagsasanay (Pangkatan) Ayusin ang mga pangungusap ng patalata at salungguhitan ang pamaksang pangungusap. 1. Hitik sa isda ang ilog at lawa. 2. Maraming kahoy sa gubat. 3. Sagana sa likas na yaman ang aming bukid. 4. Sagana ito sa sariwang hangin, sikat ng araw at patak ng ulan sa buong taon. 5. Malinis ang mga ilog at paligid nito. IV. Pagtataya Pangkatin ang mga bata; basahin ang sanaysay na "Mahalaga ang Tubig" suriin ang mga pangungusap sa bawat talata. Hanapin ang paksang pangungusap. Isulat ang paksang pangungusap ng bawat talata sa inyong papel.

V. Takdang-Aralin Bumasa ng mga 3 talataan sa aklat. Isulat ang paksang pangungusap ng bawat talata.

178

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakasusulat ng mga Pangunahing sumusuporta sa pangunahing paksa.

Pagpapahalaga: Pagmamahal sa kalikasan at kapaligiran

II. Paksang Aralin: Pagsulat ng mga Pangunahing Sumusuporta sa Pangunahing Paksa Sanggunian: BEC-PELC Pagsulat 10 Kagamitan: tsart

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagtsek ng takdang-gawain 2. Balik-aral Basahin at ibigay ang pamaksang pangungusap sa talata. Mahirap lamang si Mang Teban subalit hinahangaan ng marami ang kanyang pamilya. Matanda na siya ngunit nakapaghahayupan pa siya. Apat ang kanyang mga anak at lahat sila'y may matatag na hanapbuhay. 3. Pagganyak Magpakita ng isang batang nanonood ng telebisyon. Ano ang masasabi ninyo sa larawan? B. Paglalahad: Ipabasa: Pangkatan Mabuting Iibangan ang panonood ng telebisyon. Nakatutuwa ang mga kartons. Nakababagbag-damdamin ang mga drama. Napakagandang libangan ang panonood ng komide. Kapupulutan ang mga ito ng magagandang aral. Gustung-gusto rin ng mga bata ang Sine-Iskwela at iba

179

pang palabas sa telebisyon na nagtatamo ng kaalaman sa siyensiya at matematika.

C. Pagtalakay: Pangkatang Pagsagot 1. Tungkol saan ang binasa? 2. Alin ang mabuting libangan? 3. Bakit mabuting libangan ang panonood ng telebisyon? 4. Alin sa mga pangungusap ang pamaksng pangungusap? 5. Anu-ano ang mga pangunahing sumusuporta sa pangunahing paksa? D. Paglalahat: Ang layunin ng pangunahing sumusuporta sa pangunahing paksa ay upang magbigaylinaw sa talata. E. Pagsubok: Panuto: Sumulat ng mga pangunahing sumusuporta sa pangunahing paksa. “Ang Aming Halaman”

IV. Pagtataya Pangkatan: Sumulat ng mga pangunahing sumusuporta sa pangunahing paksa. Ipakita ang inyong sagot sa pamamagitan ng balangkas sa ibaba. "Ang Kalbong Kagubatan" I. Pagkakalbo ng Kagubatan A. D. B. E. C. V. Takdang-Aralin Sumulat ng isang maikling talata. Salungguhitan ng isang beses ang pamaksang pangungusap at dalawang beses ang mga pangunahing sumusuporta sa paksa.

180

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: 

Nakasusulat ng sariling reaksyon sa binasang kuwento.

Pagpapahalaga: Pagkamasipag

II. Paksang Aralin: Pagsulat ng Sariling Reaksyon sa Binasang Kuwento.

Sanggunian: BEC-PELC Pagsulat 10 Diwang Makabansa Pagbasa Kagamitan: Larawan

III. Pamamaraan A. Panimulang Gawain: 1. Pagtsek ng takdang-aralin. 2. Balik-aral Ipabasa: "Ang Aming Halamanan" Maganda ang aming halamanan. Matataba ang mga halaman. Namumulaklak na ang Daisy, Rose at Dahlia. Kawili-wiling pagmasdan ang mga bulaklak. Pati mga paru-paro nawiwili sa mga ito.

Tanong: Alin ang pangunahing

pamaksang pangungusap? Alin-alin ang mga

sumusuporta sa pamaksang pangungusap?

181

3. Pagganyak Mahilig ba kayong magbasa? Anu-ano ang mga nabasa na ninyong kuwento? Ano ang reaksyon ninyo? B. Paglalahad: Pangkatang Pagbabasa "Ang Masipag na Mag-anak" Maaga pa, gising na ang mag-anak na Reyes Umiigib ang tatay ng tubig. Nagluluto ng almusal ang nanay. Inililigpit ni Fe ang mga hinigaan. Pinakakain ni Pepe ang mga manok at baboy. Namamasyal ang mag-anak tuwing linggo.

C. Pagtalakay: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Sino ang mag-anak na masipag? Ano ang ginagawa ni tatay? Ano ang ginagawa ni nanay? Ano ang ginagawa ni Fe? ni Pepe? Saan namamasyal ang mag-anak tuwing Linggo? Ano ang reaksyon mo o masasabi sa maganak na Reyes? Pag-usapan ang mga tandaanjdapat isagawa ng isang batang masipag.

D. Paglalahat: Paano ang pagsulat ng reaksyon sa isang kuwentong nabasa? Anu-ano ang posibleng damdamin ang nararamdaman mo? E. Pagsasanay: Hayaang magkuwento ang mga 3 bata sa harapan ng kuwentong nabasa. Pagkatapos ay magbibigay ng reaksyon ang mga batang nakinig.

IV. Pagtataya Pangkatan: Pipili ang bawat pangkat ng isang kuwento sa D.M. Pagbasa at magsusulat ng reaksyon sa kuwentong binasa. V. Takdang-Aralin Magbasa ng isang kuwento sa isang aklat at magbigay ng sariling reaksyon tungkol dito.

182

3RD FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagsasalita 

Nagagamit sa magkakaugnay na pangungusap ang mga magkasingkahulugan at magkasalungat na talasalitaan

Pagpapahalaga: Pahalagahan ang mga Bagay sa Paligid

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Paggamit sa magkakaugnay na pangungusap ang mga magkasingkahulugan at magkasalungat na talasalitaan.

2. Nilalaman:

Kahalagahan ng Bawat Bagay sa Mundo

Sanggunian:

BEC-PELC Blg _ Sining sa Wika, ph. 149-153

Kagamitan:

mga iba1t ibang larawan ng mga bagay sa paligid/kalikasan

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Panuto: Sabihin kung magkasalungat o magkasingkahulugan ang sumusunod na pares ng mga salita. _____ 1. giba-giba, maayos _____ 2. masigla, masaya

183

_____ 3. mabilis, matulin _____ 4. madilim, maliwanag _____ 5. malawak, malaki

2. Pagganyak Tumingin sa paligid. Anu-ano ang nakikita na nagpapaganda sa paligid? May halaga nga ba ang bawat tao o bagay na nakikita natin sa paligid/mundo. Pag-usapan ang kuro-kuro ng mga mag-aaral.

3. Pagtatakda ng Layunin: Pag-aralan natin ngayon ang isang tula na may pamagat na "Mahalaga ang Bawat Isa.” Anu-ano ang nais ninyong malaman tungkol sa tula?

B. Paglalahad 1. Basahin nang malakas ang tula at pagkatapos ay ipabigkas sa mga bata nang may damdamin. Tula: Mahalaga ang Bawat Isa pah. 126

C. Pagtalakay Sagutin ang mga sumusunod na tanong. 1. Anu-ano ang pinaniniwala ang mahalaga sa ating tula? Sang-ayon ba kayo sa dahilang ibinigay? Bakit? 2. Ang mga binanggit na bagay ba lamang sa tula ang dapat bigyang pansin? Bakit?

D. Panglinang na Kasanayan

Gawain I a. Piliin ang mga salitang naglalarawan mula sa tula. Isulat ang mga ita sa inyong papel. Magtulungan kayo ng inyong katabi. b. Ibigay ang kasingkahulugan at kasalungat ng mga salita. Gamitin ang tsart. Salita Kasingkahulugan Kasalungat Maganda Masarap Makapal E. Paglalahat

184

Gabayan ang klase sa pagbuo ng paglalahat. Itanong: Ano ang panguri? Ano ang katangian ng pang-uri? Tandaan Ang pang-uri ay salitang naglalarawan o nagsasabi ng katangian ng isang pangngalan o panghalip.

F. Pagpapayaman ng Gawain Panuto: Palitan ang mga sinalungguhitang pang-uri ng kanilang kasingkahulugan. 1. Napakabagsik ng aso ni Judy .. _____ ng aso ni Judy. 2. Maingat si Pepito sa kanyang mga gamit. 3. Masyado yatang matayog ang sampayang ito. G. Pagpapahalaga Ang lahat ng bagay sa ating daigdig ay dapat nating bigyan ng pansin at halaga, pagkat nagdudulot ang mga ito ng ligaya, saya at pakinabang sa atin. Gawain I Alin sa mga sumusunod ang ginagawa mo upang pahalagahan ang mga bagay sa paligid. Lagyan ito ng tsek (). _____ 1. Pagtatanim ng maliit na puno sa likod bahay. _____ 2. Pagtatanim ng halamang namumulaklak sa harap ng bahay. _____ 3. Pinaglalaruan ang mga maliit na hayop.

IV. PAGTATAYA: Panuto: Punan ang pat!ang ng panguring kasalungat ng mga salitang may salungguhit. 1. Tahimik sa nayon ng San Isidro. ______ naman sa Sta. Eleman. 2. Ayaw ko ng damit na masikip. Ang ibig ko ay ______. 3. Mahaba

ang talumpati niyang binigkas ______ ang isinagot ni G. Morales.

4. Napakakapal ng aklat na dala-dala ni Chito subalit ______ ang kanyang kuwaderno. 5. Maasim ang mangga kung hindi ______

V. TAKDANG-ARALIN: Sumulat ng isang talatang ginagamitan ng mga pang-uring magkakasingkahulugan o

185

magkakasalungat tungkol sa alin man sa mga paksang ito. 1. Ang Aking Lolo at Lola 2. Ang Aking Mga Laruan 3. Mahal ko si Inay at Itay

186

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: A. Pakikinig:

Naiguguhit ang paglalarawang dininig.

B. Pagsasalita: 1. Nagagamit ang mga pang-uri sa paglalarawan ng tao, bagay, lugar o pangyayari. 2. Nakapagpapahayag ng damdamin ng katuwaan at kalungkutan sa mga pangyayari.

Pagpapahalaga: Kasipagan, Katipiran

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan:

Paggamit ng pang-uri sa paglalarawan ng tao, bagay, lugar at pangyayari. Pagpapahayag ng damdamin ng katuwaan at kalungkutan sa mga

pangyayari. 2. Nilalaman:

Rehiyong Ilokos at CAR

Sanggunian:

BEC-PELC BLg ___ Pilipinas, Perlas ng Silangan, ph. 7073 at ph. 113-115; Hiyas ng Wika, ph. 102, Manwal ng Gura, ph. 104109

Kagamitan:

larawan ng magagandang tanawin, pradukto at katutubo sa Rehiyon I at CAR

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain

187

1. Balik-aral Hatiin ang klase sa dalawang pangkat. Ipabasa ang dalawang talata sa bawat pangkat. Pah. 129

2. Pagganyak Iparinig ang tape ng mga awitin mula sa Rehiyon I, tulad ng "Pamulinawen" at "Manang Biday." Itanong: Saan rehiyon madalas awitin ang mga ito? Pag-usapan ang awitin.

3. Pagtatakda ng Layunin: Gamiin ang KWL Tsart ANA. Punan ang tsart ng kaalaman, nais malaman tungkol sa Rehiyon I at CAR. Rehiyon Alam ko Nais Malaman Alam ko na Rehiyon I

CAR

B. Paglalahad 1. Ipabasa ang teksto sa HEKASI, Pilipinas, Perlas ng Silangan, ph. 75-76 at ph. 113-115. 2. Pagtatanong ng guro tungkol sa nilalaman ng binasang talata habang nagbabasa.

C. Pagtalakay 1. Hatiin ang klase sa apat na pangkat. Ipagawa ang tsart tungkol sa dalawang rehiyon. Bigyan ng tamang oras para sa pangkatang gawain.

Rehiyon

Lokasyon at Topograpiya

Uri ng Klima

Hanap-Buhay

Mga Produkto

Rehiyon I

188

CAR

D. Panglinang na Kasanayan Gawain I Panuto: a. Humanap ng kapareha. Hanapin ang mga salitang naglalarawan mula sa tekstong binasa. b. Isulat ang mga ito sa papel kasama ng mga pangngalang kanilang inilalarawan. Hal. Masipag, matiyaga-Ilokano

E. Paglalahat Patnubayan ang mga bata sa pagbuo ng paglalahat. Itanong: Paano nakikilala ang mga panag-uri. Isulat sa pisara at ipakopya sa mga bata. F. Pagpapayaman ng Gawain Panuto: Buuin ang tugma/tula sa ibaba at gumamit ng mga pang-uri. Iguhit sa kahon ang tinutukoy nito. 1. Ina Mabait, mapagmahal, nagluluto, nananahi, naglalaba, ilaw ng tahanan, patnubay

2. Guro _________, __________ Nagtuturo, nagpapayo, namumuno sa tao, pangalawang magulang, huwaran G. Pagpapahalaga Ang pagiging matipid at matiyaga ay isa sa mga kahanga-hangang ugali ng mga Ilokano. Matutularan mo ba ito? Paano mo maipakikita?

IV. PAGTATAYA: Gawain I Panuto : Lagyan ng angkop na panguri ang patlang. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.

189

1. Ang _______bahagdan ng populasyon ng Benguet ay binubuo ng mga tribo ng Igorot at Kankanay. 2. ______ ang pag-unlad ng turismo sa Baguio dahil sa mga ______ tanawing taglay nito. 3. ______ ang klima sa Baguio, kaya naman _____ tao ang dumarayo lalo na kapag panahon ng tag-init.

Pinakamataas

maraming

Naggandahang

libu-libong

pinakasariwang

malamig

mabilis

V. TAKDANG-ARALIN: Sumulat ng isang pag-uulat na naglalarawan tungkol sa mga sumusunod na paksa. 1. Ang Bansa kong Pilipinas 2. Ang Pangulo ng Pilipinas 3. Ang Pambansang Bayani ng Pilipinas

190

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagsulat  Natutukoy ang iba't ibang uri ng liham na pangkaibigan

Pagpapahalaga: Pagmamahal sa pamilya at kapwa-tao.

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagtukoy sa iba' ibang uri ng Liham Pangkaibigan. 2. Nilalaman:

Pamilya

Sanggunian: Kagamitan:

BEC PELC Pagsulat Blg. _____ manila paper na kung saan nakasulat ang mga iba't ibang uri ng liham pangkaibigan

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Panuto: Sagutin ang sumusunod na tanong: 1. Anu-ano ang mga bahagi ng liham? 2. Saan isinusulat ang bahaging panimula? 3. Ano ang isinusulat sa bating panimula? 2. Pagganyak Itanong: Paano natin maipapahatid ang ating mensahe sa ating mahal sa buhay na nasa malayang pook a nasa ibang bansa?

B. Paglalahad Ipakita ang iba't ibang uri ng mga liham pangkaibigan na nakalimbag sa manila paper. Ipabasa sa mga bata ng tahimik.

191

C. Pagtalakay 1. Pagsagot sa mga tanong tungkol sa mga liham. 2. Pagbasa sa liham ng bahaging sumasagot sa tanong. a. Sino ang sumulat sa unang liham? Sino ang kanyang sinulatan? Ano ang sinabi ng sumulat? b. Sino ang sumulat sa ikalawang liham? Sino ang kanyang sinulatan? Ano ang sinabi ng sumulat? c. Sino ang sumulat sa ikatlong sulat? Sino ang kanyang sinulatan? Ano ang mensahe ng sumulat?

D. Panglinang na Kasanayan Pangkatin sa lima ang mga bata. Sa unang grupo ibigay ang unang liham na tinatalakay. Sa pangalawang grupo ang pangalawang liham. Sa pangatlong grupo ang pangatlong liham. Sa pang-apat na grupo ang pang-apat na liham at sa panglimang grupo ang panlimang liham. Ipasuri at ipasagot ang mga sumusunod na tanong: a. Ano ang masasabi sa liham? b. Anong uri ng liham ito?

E. Paglalahat Anu-ano ang liham pangkaibigan? Tandaan a. Liham Pagbati – liham na bumabati sa isang taong may espesyal na nangyari sa kanya. b. Liham Paanyaya – liham na nag-aanyaya sa isang pagtitipon tulad ng kaarawan, pagtatapos, piyesa at iba pa. c. Liham Pasasalamat – liham na nagpapasalamat sa taong nagbibigay ng regalo o pabor. d. Liham Pakikiramay – liham na nakikiramay sa masamang nangyari. e. Liham Paumanhin – liham na humihingi ng dispensa o paumanhin.

F. Pagpapayaman ng Gawain Panuto: Tukuyin ang uri ng liham pangkaibigan na binibigyang halimbawa sa bawat sitwasyon. 1. Paghinli ng paumanhin ni Benjie kay Nora. Sa hindi niya pagdalo sa kaarawan nito. 2. Kaarawan ni Rina sa ika-30 ng buwang ito. Inanyayahan niya ang kanyang mga kaibigan na dumalo.

192

3. Naghandog si Bino kay Barbara ng magandang manika sa kanyang kdarawan. Pinagpahalagahan niya ita. IV. PAGTATAYA: Isulat kung anong uri ng liham ang mga sumusunod. 1. Nakatanggap ng isang liham. Galing ito sa iyong kaibigan. Inanyayahan kang dumalo sa kasal ng kapatid. Anong uri ng liham ito? 2. Nabalitaan mo na namatay ang tatay ng kaibigan mo. Nasa probinsya ka. Gusto mong makiramay. Anong liham ang gagawin mo? 3. Araw ng Lunes. Maysakit ka. Lumiban ka sa klase. Anong liham ang ipadadala mo?

V. TAKDANG-ARALIN: Pumili ng isa sa mga liham pangkaibigan at sumulat ng isang maikling liham sa isang kamaganak o kaibigan.

193

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagbasa 

Naibibigay ang kahulugan ng opinyon at katotohanan.

Pagpapahalaga: Pangangalaga sa Kalikasan

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagbibigay Kahulugan sa Opinyon at Katotohanan

2. Nilalaman:

Nakikilala ang Katangian ng mga Tauhan.

Sanggunian: Kagamitan:

BEC-PELC Blg 15; Hiyas sa Pagbasa IV pah. 124-216 larawan ng bulaklak ng kamya o tunay na kamya

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral May katotohanan ba na sa mas magagaling ang mga lalaki kaysa sa babae?

2. Pagganyak Ipakita ang bulaklak ng kamya o ang larawan ng bulaklak na kamya. Itanong: Anong uri ng bulaklak ito? Ito ba ay may mabangong amoy?

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan:

194

Basahin ang mga pangungusap na hinango sa kuwentong ating babasahin. Ibigay ang kasingkahulugan ng may salungguhit na salita. 1. Isa sa ginagawa ni Kamila tuwing umaga at ang pagsasalok ng tubig sa i1og. 2. Napakalinis ng ilog kaya't nasisiyahan siya sa pag-iigib. 3. Dumating ang isang lalaking may matipunong pangangatawan.

4. Pagtatakda ng Layunin: Nais nyo bang malaman ang pinagmulan ng kamya? Sabihin na ang kwentong kanilang babasahin ay tungkol sa pinagmulan ng kamya? Itanong: Anu-ano ang nais ninyong malaman tungkol sa kwento? Papagbigayin ang mga bata ng mga tanong na nais nilang malaman ukol sa kuwento. 1. Sinu-sino ang mga tauhan sa kuwento? 2. Saan nagmula ang bulaklak ng kamya?

B. Paglalahad Ipabigay ang mga pamantayan sa pagbasa nang tahimik. Ipabasa ang kuwento nang tahimik. “Ang Alamat ng Kamya”

C. Pagtalakay Pangkatin sa apat ang mga bata. Bawat pangkat ay may lider. Mag-uulat ang lider sa nakalap na mga tanong na nagmula sa kanyang mga kapangkat na batay sa kuwento. Magkakaroon nang talakayan sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong ng bawat pangkat. Gawin itong isang paligsahan.

D. Panglinang na Kasanayan 1. Balikan ang kwentog binasa. 2. Isa-isahin ang mahalagang pangyayari sa kwento. 3. Suriin kung itoy opinyon o katotohanan.

E. Paglalahat

195

Kailan sinasabing isang opinyon ang isang pangyayari? Kailan sinasabing isang katotohan ang isang pangyayari? Tandaan Katotohanan – ay isang sinabi o ipinaliwanag sa akda kapag tunay na nangyari. Opinyon – ang isang sinabi o ipinahayag sa akda kapag ito ay kuru-kuro o sariling palagay lamang.

F. Pagpapayaman ng Gawain Panuto: Kung inaalagaan ang kalikasan, lagyan ng tsek () ang patlang at ekeis ( x ) kung hindi. _______ 1. Diniligan ang mga halaman. _______ 2. Tinataga ang mga puno. _______ 3. Nililinis ang paligid. G. Pagpapahalaga Panuto: Iguhit ang masayang muka  kapag tama ang ginagawa ng tauhan at mukhang malungkot  kapag mali sila. _______ 1. _______ 2. _______ 3.

Sa ilog itinapon ang mga basura. Niyaya ang mga kaibigan at nagtanim ng mga puno sa tabing-ilog. Naglagay ng mga babala tungkol sa pag-iingat sa ilog.

IV. PAGTATAYA: Panuto: Isulat ang K kung ang sinasabi ng pangungusap ay katotohanan at O Kung ito ay opinyon lamang. _______ 1. Ang araw ay nagbibigay ng init sa mundo. _______ 2. Totoong lahat ang nababasa sa pahayagan. _______ 3. Higit na matalino ang aso kaysa daga. V. TAKDANG-ARALIN: Basahin ang artikulong nasa ibaba. Sumipi rito ng limang pangungusap na nagsasabi ng katotohanan at limang nagsasabi ng opinyon lamang.

196

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagsulat 

Nakasusulat ng liham pangkaibigan na nagbabalita

Pagpapahalaga: Pagkamatapat

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagsulat ng liham pangkaibigan na nagbabalita

Sanggunian:

BEC-PELC Pagsulat Blg.

Kagamitan:

manila paper kung saan nakasulat ang isang liham na nagbabalita

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Anong uri ng liham ang isusulat sa mga sumusunod na sitwasyon? a. Gusto mong makasama sa gaganaping pagtitipon sa inyong bahay ang iyong kaibigan. b. Namatayan ang iyong kamaganak na nasa probinsya at hindi ka makakauwi.

2. Pagganyak Itanong: Sinu-sino sa inyo ang may kamag-anak o kaibigan na nasa malayong lugar o sa ibang bansa? Paano natin sila babalitaan?

197

B. Paglalahad Ipabasa ang liham nang pabigkas sa isang batang mahusay bumasa habang nakikinig ang klase. "Ang Liham ni Edna"

C. Pagtalakay Pagsagot sa mga tanong tungkol sa liham. 1. Sino ang sumulat? Sino ang sinulatan? 2. Bakit sumulat si Edna sa kanyang kuya? 3. Bakit siya napiling "Pinakamatapat na Bata ng Taon"? D. Panglinang na Kasanayan Ipabasa muli ang liham. Itanong: 1. Anong bantas ang ginamit pagkatapos ng bating panimula at bating pangwakas? 2. Anong bantas ginamit sa paghihiwalay ng kalye sa lunsod? Sa buwan sa taon sa pamuhatan? 3. Anong bantas ang ginamit sa pangungusap na pasalaysay? Patanong na pangungusap?

E. Paglalahat Ano ang liham nagbabalita? Anu-ano ang mga bantas na ginagamit sa isang liham?

Tandaan Liham Nagbabalita - ito ay liham na nagkukuwento o nagbabalita ng mga pangyayari, maganda o masama sa isang kaibigan o kamag-anak F. Pagpapayaman ng Gawain Pangkatin sa limang guro ang mga bata. Papiliin ang mga bawat grupo ng isang sitwasyon sa ibaba. Sumulat ng isang liham nagbabalita at gamitin sa pagsulat ang iba't ibang uri ng bantas base sa sitwasyong napili. a. palarong gaganapin sa inyong paaralan b. magagandang napuntahan c. matataas na marking nakuha sa klase IV. PAGTATAYA: Panuto: May kaibigan o kamag-anak ka sa malayong lugar at nais mong ipabatid o ibalita ang pagkapanalo mo sa pag-awit. Bumuo ng isang liham na nagbabalita at gamitin ang angkop na bantas sa bawat pangungusap.

V. TAKDANG-ARALIN: Sumulat ng isang liham nagbabalita at gamitan ng tamang bantas bawat pangungusap. Maghanda

198

para sa pagbasa bukas sa harap ng klase.

199

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pakikinig 

Natutukoy ang mga sinabi ng tauhan sa kwentong napakinggan.

Pagbasa 

Nakikilala ang katangian ng mga tauhan sa alamat, pabula, kwentong bayan

Pagpapahalaga: Nakikilala ang kahalagahan ng pag-iingat sa kalikasan

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagtukoy sa mga sinabi ng mga tauhan sa kwentong napakinggan.

2. Nilalaman:

Mga Likas na Yaman

Sanggunian:

BEC-PELC; Hekasi IV p. 50; Hiyas ng Wika p. 124-246

Kagamitan:

Mga tula, tugma at iba pa

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Ipabigkas ang sumusunod nang naaayon sa hinihingi ng mga salitang nasa loob ng pangkulong. a. Ikaw pala! (pagalit!) Ikaw pala! (masaya, masigla) Ikaw pala! (may halong pagtataka)

200

Ikaw pala! (parang walang anuman) Ikaw pala! (natatakot)

2. Pagganyak Ipakita ang mapa ng Pilipinas. Ipalarawan ito sa ilang batao Itanong: Bakit kaya magkakahiwalay ang mga pulong bumubuo ng bansang Pilipinas?

3. Pagtatakda ng Layunin: Anu-ano ang alam ninyo tungkol sa pinagmulan ng Bundok Apo, Bundok Arayat at kapuluan ng Pilipinas? Panuto: Punan ang tsart ng kaalaman. Isulat ang mga bagay na alam tungkol sa kapuluan ng Pilipinas, Bundok Apo at Bundok Arayat. Dating Kaalaman

Bagong Kaalaman

201

B. Paglalahad Pagbasa sa alamat ng Bundok Apo, Bundok Arayat, at kapuluan ng Pilipinas. Habang nakikinig ang klase, magtanong matapos basahin ang bawat saknong.

C. Pagtalakay Ipasagot ang mga sumusunod na tanong: 1. Bakit naghati-hati sa may pitong libong pulo ang Pilipinas? 2. Bakit nagkaroon ng Bundok Arayat sa Pampanga? Ng Bundok Apo sa Davao?

D. Panglinang na Kasanayan Isulat ang katangJan ng mga tauhan sa kwentojalamat. Gamitin ang "word map" sa ibaba. HIGANTE 1

HIGANTE 2

E. Paglalahat Paano makikilala o matutukoy ang katangian ng mga tauhan sa kwento? Ipabas ang "Tandaan". Tandaan Ang katangian ng tauhan ay mailalarawan ayon sa pahayag na kanyang sinabi. Matutukoy rin ang kanyang iniisip at nadarama. Ito ay maaaring - pagkainip, pagkapagod, pagdaing, pagkainis, pagsang-ayon, paninisi, pag-alo, pag-awat at panghihikayat.

F. Pagpapayaman ng Gawain Panuto: Narito pa ang ibang pahayag na hango sa ibang kwento. Isulat sa papel ang katangian ng tauhan na inilalarawan sa pahayag maawain, masungit, magalang, mabait, masayahin, malungkutin, mainipin at iba pa. 1. Magandang umaga po. Kayo po ba si Ginang Reyes? 2. Oo,' ako nga. Anong maitutulong ko sa iyo? 3. Limusan mo na ang bata. Mukhang hindi pa kumakain. Putlang-putla na.

202

IV. PAGTATAYA: Pillin ang pangungusap na magpapaliwanag sa katangian ng tauhan. 1. Nasiyahan ang mag-anak nina Mhel sa kagandahan ng lugar na pinagtayuan nila ng bahay. a. Mahilig sila sa pakikipagsapalaran b. Ayaw nila ng maraming tao. c. Marunong silang magpahalaga sa kagandahan ng kapaligiran. 2. "Ikaw ang magbabantay sa kanila. Kung may Makita kang hindi ayos, magpasabi ka agad sa akin," sabi ni Agila. a. Mahigpit na pinuno si Agila

c. Mabuting pinuno si Aguila

b. Masungit na pinuno si Agila

V. TAKDANG-ARALIN: Maghanap sa iba pang aklat ng pabula. Basahing mabuti. Humandang isalaysay iyon sa tulong ng isang sine-sinehan. Ipakilatis sa mga kaklase pagkatapos ang katangian ng mga tauhan sa pabula.

203

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagsasalita 

Napaghahambing ang katangian ng tao, bagay, pook, hayop at pangyayari.

Pagpapahalaga: Pagmamalaki at Pangalagaan ang kapaligiran

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Panghahambing ng mga Pang-uri

2. Nilalaman:

Pangkapaligiran

Sanggunian: Kagamitan:

BEC-PELC ; Sining ng Wika 4 pp. 154-161 Larawan ng tao, bagay, pook

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Panuto: isulat sa patlang kung lantay o pahambing ang nakasalungguhit na pang-uri ______ 1. Malambing si Vicky. ______ 2. Mas malayo an gaming paaraan kaysa inyo. ______ 3. Magkatulad sa taas ang magkapatid

2. Pagganyak

204

Magpaulaan: Gamitin ang maikling tugmang may mga pang-uring katulad ng mga ito. a. Matayog na hugis tatsulok Matagal marating ng pangkat mahirap akyatin b. Bawat punla’y sumisibol Iyong sinasanggol Nang araw ng bukas Maghandog ng mga prutas

B. Paglalahad Itanong: Ikarangal mo bang matawag na isang Pilipino? Magbigay ng mga tanong sa pamagat "Pilipino Matuwa ka"

C. Pagtalakay Sagutin ang mga sumusunod na tanong. a. Anu-ano ang maipagmalaki ng mga Pilipino? b. Anu-ano ang biyaya ng ating mga lupain? c. Bakit sinasabing mayaman ang ating karagatan at iba pang anyong tubig?

D. Panglinang na Kasanayan Pag-aralan ang halimbawang ita ng mga pang-uri sa iba't ibang kaantasan. Lantay

Pahambing

Pasukdol

Malinis

Mas malinis

Pinakamalinis

Mataba

Mas Mataba

Pinakamataba

Malusog

Mas Malusog

Pinakamalusog

E. Paglalahat Hinggil sa kaantasan na pang-uri. Basahin at Unawain Tandaan Pasukdol ang pang-uri kapag isa ay inihahambing sa dalawa a higt pa ginagamit dito ang mga

205

kataga at salitang pina- napaka- ubod ng- haring-

F. Pagpapayaman ng Gawain Pangkatin sa tatlo ang mga bata. Gawing isang laro ang pagbuo ng klase sa kasunod na tsart. Lantay Pahambing Pasukdol Malaki Higit na malusog

Pinakamalusog

Mas Matapang IV. PAGTATAYA: Punan ng wastong anyo ng pang-uring nasa kaliwa ang mga pangungusap na sumusunod: 1. ____ naman pala ang lansones na nabili ng nanay mo sa palengke. 2. Si Melind ay ________kaysa sa kanyang panganay na kapatid. 3. _____ ang inilutong adobo ni Tita Una sa lahat ng mga pagkaing nasa mesa.

V. TAKDANG-ARALIN: Paghambingin ang mga sumusunod. Gumamit ng wastong pang-uring nasa iba't ibang antas. 1. aso at pusa 2. papel at lapis 3. Luneta at Tagaytay 4. paaralan at pamilihan 5. bayabas at masanas

206

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagbasa 

Nasusuri kung malinaw ang ideyang nasasaad sa binasa

Pagpapahalaga: Wastong Pangangalaga sa Kasalukuyan.

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagsusuri ng ideyang isinasaad sa binasa.

2. Nilalaman:

Pangkapaligiran

Sanggunian:

BEC-PELC Blg _ d ____ Salamat sa kahapon dd. 145-148; Sining ng Pagbasa mga larawan

Kagamitan: III. PAMAMARAAN:

A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Ibigay ang paksa ng sumusunod na tugma. Mga halamang luntian Mahalaga sa pamayanan Sa tao at hayop man Ito ba'y iyong nalalaman?

2. Pagganyak Isang larawan ng batang may sakit.

207

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Basahin ang mga pangungusap at unawain ang kahulugan ng mga salitang nakalimbag nang pahilis. Gamitin sa sariling pangungusap ang mga slitang ito. a. Ipinasya ni Bb. Sta. Maria ng tulungan ang buong barangay sa paglilinis ng mga kanal at bakuran. b. Kailangan ng isang taong mahina ang baga ang masusustansiyang pagkain.

4. Pagtatakda ng Layunin: Ano kayang magandang ang ipinagpapasalamat pangunahing tauhan sa nating babasahin ngayon?

B. Paglalahad Ipabasa ng tahimik ang kwentong “Salamat sa Kahapon”

C. Pagtalakay 1. 2. 3. 4.

Sagutin ang mga sumusunod na tanong: Ano ang karamdaman ni Marissa? Ano ang dahilan ng kanyang pagkakasakit? Bakit dumudumi ang hangin ayon kay Dr. Reyes? Nasisiyahan ka ba sa naging wakas nito? Bakit?

D. Panglinang na Kasanayan 1. Balikan ang tanong bilang 4 at pag-usapan ang sagot nila 2. Subukan mong bigyan ng kwento ng ibang wakas.

E. Paglalahat Paano maging kapanabik-nabik ang isang kwento? Tandaan Ang mga kuwento upang maging kapanabik-nabik sa mambabasa o mga nakikinig ay nararapat magkaroon ng kasiya-siyang simula at kakaibang wakas.

F. Pagpapayaman ng Gawain Panuto: Tungkol sa anong ideyang ang sinasaad sa sumusunod na talata. 1. Hindi lamang isang katipunan ng mga kaalaman ang Agham. Ito ay paraan din ng pamumuhay. Ito'y paraan ng pagsasagawa ng mga bagay. Pati ang maraming pagbabago

208

nagaganap sa balat ng lupa ay Agham. G. Pagpapahalaga Bilugin ang mga bagay na kaya mong gawin. Salungguhitan ang mga bagay na hindi mo pa nagagawa ngunit gusto mong gawin. 1. Pag-inom ng gamut kapag may sakit. 2. Pag-inom ng gatas 3. Natutulog sa tamang oras.

IV. PAGTATAYA: Basahinat unawaing mabuti ang kwento. Bigyan ng angkop na wakas pagkatapos. Masayang-masaya si Rachel. Bakit ang hindi ay talaga namang kay bili ng kanyang tindang bananacue. "Mamaya ay marami na akong pera. Makabibili rin ako ng bagong sapatos at bag," sbi niya sa kanyang sarili. …..pah. 157

V. TAKDANG-ARALIN: Kilalaning mabuti ang mga pahiwatig sa bawa't sitwasyong nasa ibaba para makatulong sa ibibigay na wakas. 1. Balisa si Bitoy. Nakatingin sa kanyang kard. Paano kaya niya ipaliliwanag sa kanyang ama ang lahat? Pinahid niyang mabilis ng panyo ang mga namumuong pawis sa noo. Hindi niya mapigil ang mapaluha. ______________________________________________________________________________ 2. Nagluto si Ate Nancy ng maraming putahe. Kanya ring inayos ang hapag matapos mapalitan ang mga kurtina at mga bulaklak sa aming plorera. ______________________________________________________________________________

209

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagsulat: 

Nakasusulat ng liham pangungumusta at pagbati

Pagpapahalaga: Pagpapanatili ng Kaayusan ng Pamayanan

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagsulat ng payak na liham pangungumusta at pagbati.

2. Kaisipan::

Buhay Probinsya

Sanggunian: Kagamitan:

BEC-PELC Blg _ d ___ Aralin 15 modelong liham sa manila paper

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Anu-ano ang mga bahagi ng liham? Saan isinusulat ang pamuhatan? Katawan ng liham? Ang batign pangwakas?

2. Pagganyak Itanong: May mga kamag-anak ba kayo sa probinsiya o sa malayong lugar? Paano natin maipahahatid an gating mensahe sa ating mga mahal sa buhay na nasa

210

malayong pook?

B. Paglalahad at Pagtalakay 1. Ipabasa ang liham. 2. Itanong: Anong uri ng liham ang inyong binsa? Anong uri kayang liham pangkaibigan ito?

C. Panglinang na Kasanayan (Pangkatang Gawain) Pangkatln sa apat na grupo ang mga bata. Ipasagot ang mga sumusunod na katanungan: a. Anu-anong mga tala ang isinasama sa liham pangungumusta? Pagbati? b. Paano nagsisimula ang unang pangungusap sa liham pangungumusta? Pagbati?

D. Paglalahat Saan nagkakahawig at nagkakaiba ang iba't-ibang bahagi ng Iiham pagbati at Pangungumusta? Paano nagsisimula ang unang pangungusap? Bakit kinakailangan ang palugit sa pagsulat ng liham? E. Pagpapayaman ng Gawain Pangkatang Gawain Bigyan ng manila paper ang bawat pangkat. a. Ang pangkat I ay gagawa ng liham pangungumusta para sa kanyang kaklase na lumipat na sa ibang lugar. b. Ang pangkat II ay gagawa ng liham pagbati para sa isang kaklase na nanalo sa "Pautakan Contest" sa kanilang paaralan. Ipaskil ang nabuong sulat. Tingnan kung nasunod ang tamang pagpapalugit, pasok ng unang pangungusap at iba pang sangkap sa pagsulat ng liham.

IV. PAGTATAYA: Isulat nang wasto ang liham. Sundin ang mga sangkap s pagsulat ng liham (tamang pasok at palugit, tamang gamit ng malaking titik at wastong bantas). Mahal kong rosa Camilla 234 Ipil-ipil st.

211

Cebu city Nobyembre 29 2002

Ang iyong kaibigan

cecilia

Alam mo bang napanood kita sa "Star for a Night" Ang husay mo talagang kumanta! Ana ang nararamdaman ng isang kampeon? Binabati kita.

V. TAKDANG-ARALIN: Gumawa ng, liham pangungumusta at pagbati sa papel. Pumili sa mga sumusunod na sitwasyon: a. pangungumusta sa isang kababata na napawalay dahil sa pagputok ng Pinatubo? b. Pangungumusta sa isang kamag-anak na nasa ibang bansa c. Pagbati sa isang kaibigan sa kanyang kaarawan

212

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagsulat 

Nakasusulat ng sagot sa isang liham pangkaibigan.

Pagpapahalaga: Maalalahanin sa isang kaibigan

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Nilalaman:: Paggamit ng sagot sa isang liham pangkaibigan.

Sanggunian: Kagamitan:

BEC-PELC IV 2.2.4 pah. 52 at 54 Filipino sa Makabagong Panahon Wika 4 ph. 183-185 liham na nakasulat sa manila paper

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral 1. Anu-ano ang mga limanag bahagi ng liham? 2. Anong bahagi ng liham kung saan matatagpuan ang pinanggalingan ng sulat at ang petsa ng gawin ito?

2. Pagganyak Paano natin maipahahatid an gating mensahe sa ating mga mahal sa buhay na nasa malayong pook o nasa ibang bansa?

213

B. Paglalahad 1. Ipabasa sa isa o dalawang mag-aaral na mahusay bumasa ang mha liham n nakasulat sa manila paper.

C. Pagtalakay Pagsagot sa mga tanong tungkol sa liham 1. Anong uri ng liham ang inyong binasa? 2. Kanino galing ang liham pangkaibigan? Kailan ita sinulat? Sino ang kanyang sinulutan? 3. Ibigay ang mensahe ni Noel para kay Joseph.

D. Panglinang na Kasanayan 1. Pangkatang Gawain: Humanap ng Kapareha. Pag-usapan ang dalawang liham. Paghambing ang mga ito. Ipabanggit ang pagkakaiba at pagkakatulad ng mga ito. 2. Itanong: Sa kabuuan, ano ang mga dapat na tandaan sa pagsusulat ng liham pangkaibigan?

E. Paglalahat Sa pagsulat ng liham pangkaibigan, ito ay dapat na may pamuhatan, bating pambungad, katawan ng liham, bating pangwakas at lagda. Sa pagsulat, dapat wasto ang pagpapalugit, nakapasok ang unang salita sa talata at ginagamitan ng tamang bantas sa mga pangungusap na nasasaad.

F. Pagpapayaman ng Gawain Pagbasa ng isan liham pangkaibigan at sumulat ng kasagutan dito. G. Pagpapahalaga Ipaliwanag: Bakit dapat maging maalalahanin sa kaibigan? Bakit dapat pa natin silang sinusulatan?

IV. PAGTATAYA: Bumuo ng isang maikling liham na pangkaibigan.

V. TAKDANG-ARALIN: Sumulat ng isang maikling Iiham.

214

Kumbidahin mo ang iyong pinsan sa malalapit mong kaarawan. Sabihin mo kung kailan, kung anong oras at kung saan mo sila hihintayin.

215

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagbasa 

Nakikilala ang mga matatalinghagang salita at idyoma.

Pagsasalita 

Nakapagpapahayag ng ginagamit ang matatalinghagang salita na naglalarawan ng Pilipinong nagmamalasakit sa kapwa.

Pagpapahalaga: Pagsunod at Paggalang sa Magulang

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagkilala at paggamit ng mga matatalinghagang salita at idyoma.

2. Nilalaman:

Pagsunod at Paggalang sa Magulang

Sanggunian:

BEC - PElC, Pagbasa dh, Pagsasalita - dh; Si Ina at Ako, Filipino Ngayon ph. 94-95; Hiyas ng Filipino, ph. 166-169

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral a. Bugtungan ng mga bata. b. Pagbibigay-kahulugan ng mga bata sa salawikain.  Ang hindi marunong lumingon sa pinanggalingan, Hindi makakarating sa paroroonan.

216

2. Pagganyak a. Ipabasa I - kaw sa akin ang siyang nagsilang N - agiging sandigan sa maraming bagay A - kin kang itinatangi sa puso ko magpakailanman. Ina, aking mahal. Maraming salamat, ika'y nariyan b. Ibigay ang diwa ng tula.

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Ipauri at ipabigay ang kahulugan ng salitang nakasalungguhit sa pangungusap. 1. Limiin mo muna ang iyong sasabihin bago ka magsalita. 2. Walang kahulilip ang ina sa puso ng kanyang anak. 4. Pagtatakda ng Layunin: a. Ipakita ang larawan ng ina na kasama ang anak. Ipatukoy kung paano hinuhubog ng ina sa kagandahang-asal ang anak.

Ipagamit an tsart ng kaalaman

Paghubog sa Kagandahang-asal ng Ina sa Anak Prayor na kaalaman

Bagong kaalaman

B. Paglalahad Pagbasa ng guro sa tula at pagsunod sa talata.

C. Pagtalakay 1.

Ipasagot ang mga sumusunod na tanong. a. Dapat bang magdamdam sa palo ng magulang? Bakit?

217

2.

b. Basahin at ipaliwanag ang ikaapat na saknong Ipasulat ang kanilang bagong kaalaman sa tsart at pag-usapan.

D. Panglinang na Kasanayan Ibigay ang mga sumusunod na idyoma at kanilang kahulugan at ipagamit sa pangungusap. 1. haligi ng tahanan - ama 2. ilaw ng tahanan - ina 3. anakpawis - mahirap 4. isang kahig, isang tuka - mahirap

E. Paglalahat Ano ang idyoma o matalinhagang salita? F. Pagpapayaman ng Gawain Pangkatang Gawain: 1. Ipabasa ang usapan sa tsart at hayaan ang bawat pangkat na magparamihan ng idyomang makukuha. G. Pagpapahalaga Kasunduang gagawa ng isang talata o tula ang mga bata tungkol sa kanilang ina o ama.

IV. PAGTATAYA: A. Salungguhitan ang idyoma sa bawat pangungusap. 1. Masipag ang inyong ilaw ng tahanan. 2. Anakpawis lang si Andres Bonifacio. B. Punan ang bawat puwang nang angkop na idyoma. Piliin sa kaliwa tamang sagot. 1. Nasa (mabuting) kamay ang iyong mga gamit. Huwag kang magalala. 2. Kahit ako'y (isang) kahig, isang (tuka), nagsisikap pa rin akong umunlad.

V. TAKDANG-ARALIN: Sumipi ng mga bugtong at salawikain. Ilagy sa puting papel.

218

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pakikinig  Natutukoy ang pahayag na nagpapakilala ng tauhan, pangyayari at layon ng isang usapn o kuwento Pagsasalita  Nakapagpapahayag ng iba't ibang damdamin

Pagpapahalaga: Magtiwala sa Panginoon ng walang Pag-aalinlangan.

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Pagtukoy sa Pahayag na Nagpapakilala ng Tauhan, Pangyayari at Layon ng Usapan o Kwento. 2. Nilalaman:: Kadakilaan at Kapangyarihan ng Maykapal. Sanggunian: Kagamitan:

BEC - PELC Bilang dh - Bagyong Pinatigil, Bumasa Upang Umunlad, ph. 10-12 larawan

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Hayaan ang mga bata na ilarawan ang mga tauhan sa kanilang paboritong kwentong nabasa o narinig na.

2. Pagganyak   

Pagdadasal ng buong klase sa pamumuno ng guro. Ipasabi ang layon ng dasal na kasasambit lamang. Ipatukoy ang kanilang nararamdaman kung taimtim na magdarasal.

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan:

219

Gamitin sa pangungusap ang bawat sumusunod na salita at ipabigay ang kahulugan nito. Apostles - Sinusundan si Jesus ng kanyang mga apostoles saan man Siya magpunta. Binayo - Binayo nang malakas na hangin ang puna kaya ito nabuwal.

B. Paglalahad Ipabasa nang sabayan sa dalawang pinakamagagaling na mambabasa sa klase ang kwento habang tahimik na nakikinig ang ibang mga bata.

C. Pagtalakay Anong himala ang ipinakita ni Jesus? Saan sila nakasakay? Bakit nakatulog si Jesus? Bakit ginising Siya ng mga apostoles? Ano ang nangyari sa malakas na bagyo at alon? Ano ang nais ipahiwatig ni Jesus nang sabihing, "Bakit kayo matatakot kung kasama ninyo Ako?"

D. Panglinang na Kasanayan 1. Balikan ang kwento at hayaan silang ibigay ang pahayag sa pagpapakilala o nagsasabing  Si Jesus ay makapagyarihan  Nagkaroon ng malakas na bagyo  Hindi pa lubos ang pananalig ng mga apostoles kay Jesus E. Paglalahat Itanong: Maari bang makilala ang katangian ng mga tauhan, ang mga pangyayari at layon ng paguusap kahit di tuwirang isinasaas sa kuwento? Paano nagbibigay buhay ang binasang kwento? F. Pagpapayaman ng Gawain 1. Hayaan silang magbigay ng mga pahayag na naaangkop sa bawat sumusunod. Ipagawa ang pagbigkas sa wastong damdamin.  taong mayabang  taong masayahin  babaing masungit G. Pagpapahalaga Bumuo ng kasunduang lagi silang magdadasal at magsisimba.

IV. PAGTATAYA: Ipapili ang pahayag na nagpapakilala ng: 1. Tauhan

220

Mahina ang loob Kayang kaya ko yan Ayoko na, hindi ko kaya Ang galling, galing ko

2. Pangyayari a. Kalungkutan Naku! Ano yang ginagawa mo? Talaga! Aalis ako Huhu,hu! Bakit niya ako iniwan?

b. Kaligayahan Ano? Aalis ka? Marami pong salamat, Panginoon. Ligtas na ang kapatid ko. Aray! Ang sakit.

c. Pagkagulat Mamm! Masarap ito. Maligayang kaarawan! Ay! Nahulog ang bata!

V. TAKDANG-ARALIN: Pasulatin sila ng sariling dula-dulaan na nagpapahayag ng iba't ibang damdamin.

221

222

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

LAYUNIN: Pagbasa 

Nahihinuha ang namamayaning damdamin sa kuwentong binasa. Nahihinuha ang namamayaning damdamin sa kuwentong binasa.

Pagsulat  Nakakasulat nang pabuod at pagsaklaw na lagom tungkol sa mga karanasan ng pagmamalasakit ng Pilipino sa kapwa.

Pagpapahalaga: Pagmamalasakit sa kapwa

II. PAKSANG ARALIN: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: Paghihinuya sa namamayaning damdamin sa kuwentong binasa

2. Nilalaman:

Pagmamalasakit sa kapwa

Sanggunian:

BEC-PELC Blg _ Ang natatakot ng Sandali, Yaman ng Diwa dh. 30-34

III. PAMAMARAAN: A. Panimulang Gawain 1. Balik-aral Pagtukoy sa damdaming ipinahihiwatig ng bawat larawan (masaya, malungkot, takot, galit)

223

2. Pagganyak Ipatukoy kung ano ang mga pangyayaring ipinahihiwatig sa mga sumusunod:   

Naghihiyawan ang mga tao. Ang iba’y nag-iiyakan. Bitbit nila ang mga gamit palabas ng mga bahay.

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Pagtapat tapatin ang mga salita ang kahulugan nito. Salita

kahulugan

Kahina-hinagap

Ningas

Sumuong

Sumuot

Lagaglab

Kagad-agad

Daglian

Kaide-ideya

4. Pagtatakda ng Layunin: Ipakita ang larawan ng malaking sunog at ipakilala ang pamagat ng kuwento. Patnubayan silang bumuo ng mga tanong at isulat sa pisara.

224

B. Paglalahad Mga pamantayan sa pagbasa nang tahimik Pagbasa sa kuwento “Ang Nakakatakot na Sandali” pah.171

C. Pagtalakay Pangkatang Gawain. Pagsagot sa mga tanong na binubuo ng mga bata.   

Bakit nagkagulo ang mga tao sad an? Bakit nagmamakaawa at nag-iiyak ang babae? Paano nakaligtas ang sanggol?

D. Panglinang na Kasanayan Ipaisa-isa ang mga mahahalagang pangyayari sa kuwento at ipasulat sa “flowchart” upang mabuo ang buod nito. Ang Nakatatakot na Sandali Buod

E. Pagpapayaman ng Gawain Ipabasa ang kuwento “Sa Prusisyon” at gawin ang ipinagagawa sa bawat sumusunod na hakbang. a. Ilagay ang mga detalyeng kailangan upang mabuo ang buod ng kuwento. Pamagat: ________________ Tagpuan: ________________ Tauhan ________________ Mga Pangyayari: Una: ________________ Pangalawa: ________________ Ikatlo: ________________ Wakas: ________________ F. Paglalahat  

Paano binubuo ang pagbuod na lagom ng isang kuwento? Pano binubuo ang panaklaw na lagom ng kuwento?

IV. PAGTATAYA:

225

Isalaysay ang kuwentong “Higit na Mahal” at gawin ang ipinagagawa sa bawat sumusunod na hakbang. 1. Buod ng kuwento. 2. Pasaklaw na lagom ng kuwento 3. Mga damdaming namayani sa mga sumusunod na pangyayri: a. Nagkasakit ang kapatid ni Jose ngunit walang pera ang ina. b. Ipinagbili niya ang kanyang mahal na alagang aso. c. Nilalaro ni Jose ang kanyang alagang aso.

V. TAKDANG-ARALIN: Magbasa ng isang piling kuwento at isulat ang buod nito sa “story frame”

226

4TH

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsasalita:

Nakasasagot sa mga tanong sa isang interbyu

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagsagot sa mga Tanong sa Isang Interbyu Pamayanan

BEC-PELC ___ Pagsasalita Blg. ___ papel at bolpen

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Anu-ano ang mga salitang tanong na napag-aralan na natin? Gamitin ang mga ito o ang bawat isa sa pamamagitan ng pagtatanong sa katabi. (Ano, Sino, Saan, Kailan, Paano, Bakit)

2. Pagganyak: Itanong: Naranasan na ba ninyo ang mainterbyu? Kailan? Anu-ano ang mga itinanong sa inyo?

B. Paglalahad: Basahin ang dayalogo tungkol sa ginawang pag-iinterbyu ni Mang Ramon kay Luis…pah.202

227

C. Pagtalakay: Panglahatang Gawain 1. Pagsagot sa mga tanong tungkol sa interbyu. 2. Pagbasa sa dayalogo ng bahaging sumasagot sa tanong: a. Sino ang nag-iinterbyu? b. Sino ang iniinterbyu? c. Tungkol saan ang paksa ng interbyu?

D. Panglinang na Kasanayan: Pangkatang Gawain Panuto: Igrupo sa tig tatlong miyembro ang bawat bata. Unang bata ang mag-iinterbyu, pangalawa ang iinterbyuhin, ikatlong bata ang magsusulat.

E. Paglalahat: a. Paano ang tamang pagsagot sa isang interbyu?



Tandaan: Sagutin ang mga tanong ng wasto at naaayon sa tanong.  may paksa  nakapasok ang unang pangungusap  may palugit  gagamitan ng malaking titik ang mga tanging ngalan ng tao, bagay, hayop, lugar gagamitan ng angkop na bantas ang bawat uri ng pangungusap

IV. Pagtataya: Panuto: Pumili ng isang paksa. Interbyuhin ang katabi ayon sa napiling paksa a. tungkol sa sariling buhay b. pag-aaral c. paboritong alaga

V. Takdang-Aralin: Panuto: Mag-interbyu ng isang malapit na kamag-anak tungkol sa kung paano maituturing na isang bayani ang isang Pilipino.

228

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsulat:

Nakasusulat ng isang “narrative text” batay sa ginawang interbyu o panayam

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagsulat ng Isang "Narrative Text" Batay sa Ginawang Interbyu Pamayanan

BEC-PELC Pagsulat Blg. papel at bolpen

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Anu-ano ang mga salitang tanong na napag-aralan na natin? Garnitin ang mga ito o ang bawat isa sa pamamagitan ng pagtatanong sa katabi. (Ano, Sino, Saan, Kailan, Paano, Bakit)

2. Pagganyak: Itanong: Naranasan na ba ninyo ang mainterbyu? Kailan? Anu-ano ang mga itinanong sa inyo?

B. Paglalahad: Batay sa interbyu ni Mang Ramon kay Luis, ilahad ang pagkakasulat nito sa paraang “narrative text”.

C. Pagtalakay:

229

Panglahatang Gawain 1. Pagsagot sa mga tanong tungkol sa interbyu. 2. Pagbasa sa dayalogo ng bahaging sumasagot sa tanong:  Sino ang nag-iinterbyu?  Sino ang iniinterbyu?  Tungkol saan ang paksa ng interbyu?  Pansinin ang pagkakasulat ng mga sagot sa interbyu. Paano ito isinulat?

D. Panglinang na Kasanayan: Pangkatang Gawain Panuto: Igrupo sa tigtatlong miyembro ang bawat bata. Unang bata ang mag-iinterbyu, pangalawa ang iinterbyuhin, ikatlong bata ang magsusulat sa mga sagot sa paraang narrative text.

E. Paglalahat: a

Paano ang tamang pagsulat ng isang narrative text batay sa interbyu?

Tandaan: Isulat ang mga sagot sa paraang narrative text gaya ng pagsulat sa isang talata dapat ay:  may paksa  nakapasok ang unang pangungusap  may palugit  gagamitan ng malaking titik ang mga tanging ngalan ng tao, bagay, hayop, lugar  gagamitan ng angkop na bantas ang bawat uri ng pangungusap

IV. Pagtataya: Panuto: Pumili ng isang paksa. Interbyuhin ang katabi ayon sa napiling paksa pagkatapos pagtulungan isulat sa paraang narrative text ang mga sagot batay sa interbyu. a. tungkol sa sariling buhay b. pag-aaral c. paboritong alaga

V. Takdang-Aralin: Panuto: Mag-interbyu ng isang malapit na kamag-anak tungkol sa kung paano sila nagging matagumpay sa buhay. Isulat ito sa paraang narrative text.

230

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pakikinig:

Nakapagbibigay ng pagbabago ng wakes na kuwentong napakinggan

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagbibigay ng Pagbabago ng Wakas ng Kuwento Kabutihan o wastong pag-uugali

BEC-PELC Pagsulat Blg. Ang Liwanag sa Puno ng Mabolo, Filipino sa Makabagong Panahon, dd. 248-252 larawan ng puno ng mabolo

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Ipaawit ang may pulis may pulis sa ilalalim ng tulay sa mga bata:

2. Pagganyak: Nakatikim na ba kayo ng mabolo? Ano ang amoy nito?

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Basahin ang mga pangungusap na hinango sa kuwentong inyong pakikinggan. Ibigay ang kasingkahulugan ng may salungguhit na salita. 1. Dahil sa matiyagang pag-aalaga ng maglola ay talaga namang hindi napapatlangan ang pamumunga ng kanilang mga pananim. 2. Ana lalaki ay umuwing nagtatatarang dahil sa sakit ng kanyang pilay na kamay.

231

4. Pagtatakda ng Layunin: Sabihin na ang puno ng mabolo sa kwentong kanilang pakikinggan ay may hiwaga. Itanong: Anu-ano ang nais ninyong malaman tungkol sa kwento? Papagbigayin ang mga bata ng mga tanong na nais nilang malaman sa kwento. Halimbawa: 1. Sinu-sino ang mga tauhan sa kwento? 2. Ano ang hiwaga ng puno ng mabolo?

B. Paglalahad: Ipabigay ang mga pamantayan sa pakikinig. Tumawag ng batang magaling mag-basa. Ipabasa ang kwento. “Ang Liwanag sa Puno ng Mabolo” pah.205

C. Pagtalakay: Pangkatin sa apat ang klase. Bawat pangkat ay may lider. Ang bawat kapangkat ay magbibigay ng tanong na batay sa kwento.

D. Panglinang na Kasanayan: 1. Balikan ang kuwento. Itanong:

Nagustuhan mo ba ang wakas ng kwento? Kung ikaw ang magbibigay ng wakas ng kwentong ito, ano ang magiging pagbabago?

2. Isa-isahin ang mahalagang pangyayari sa kwento. 3. Suriin kung ito'y piksyon o di piksyon. Tandaan: Piksiyon - ay mga kwentong hango sa imahinasyon Di-Piksiyon – ay kuwentong hango sa tunay na buhay.

E. Pagpapayaman ng Gawain: Pangkatang Gawain Gawain I – Panuto: Bigyan ng bagong wakas ang mga sumusunod na kwento. Isulat ito sa manila paper. Pangkat I – Cinderella Pangkat II – Si Snow White at ang Pitong Dwende

IV. Pagtataya:

232

Basahing mabuti ang kuwento. Bigyan ito ng bagong wakas. Mahal na mahal namin si Hammer. Kumakahol siya kapag may ibang tao sa bakuran namin. Galit si Ate kay Hammer. Sinira kasi nito ang bago niyang sandals. Nang umalis si ate ng umagang iyon ay sumusunod si Hammer ngunit hindi niya ito pinansin. Pagkahatid ni Hammer kay ate ay hindi ito umuwi. Sabi ng isang kalaro ko ay nakita niyang nagpunta ito sa lugar ng maraming lasenggo. Tanghali na wala pa ito.

V. Takdang-Aralin: Sumipi ng isang maikling kwento sa aklat. Bigyan ito ng bagang wakas. Suriin kung ito ay piksiyon a di-piksiyon.

233

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsulat:

Nakikilala ang pagkakaiba ng piksiyon sa di piksiyon

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagkilala ng Pagkakaiba ng Piksiyon at Di-Piksiyon Kabutihan o wastong pag-uugali

BEC-PELC Pagsulat Blg. Ang Liwanag sa Puno ng Mabolo, Filipino sa Makabagong Panahon, dd. 248-252 larawan ng puno ng mabolo

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Pangkatin ang klase sa tatlo. Ipaawit muli ang may pulis may pulis, subalit kailangan nilang palitan ng salitang “tulay”. Gawin ito ng ilang beses. Ang mga salita ay dapat dalawang pantig lamang. Halimbawa: puno, dagdan, bahay

2. Pagganyak: Nakatikim na ba kayo ng mabolo? Ano ang amoy nito?

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Basahin ang mga pangungusap na hinango sa kuwentong inyong pakikinggan. Ibigay

234

ang kasingkahulugan ng may salungguhit na salita. 1. Ang sino mang magtangkang mang-umit ng bunga ay sumasakit ang tiyan o ulo. 2. Ang mga tao’y nahulog sa mga guwang na nilikha ng lupa dahil sa paglindol.

4. Pagtatakda ng Layunin: Itanong: Anu-ano ang nais ninyong malaman tungkol sa kwento? Papagbigayin ang mga bata ng mga tanong na nais nilang malaman sa kwento. Halimbawa: 1. Ano ang hiwaga ng puno ng mabolo? 2. Anu-anong kababalaghan ang mga nangyari sa kwento

B. Paglalahad: Tumawag ng batang magaling mag-basa. Ipabasa ang kwento. “Ang Liwanag sa Puno ng Mabolo”

C. Pagtalakay: Pangkatin sa dalawa ang klase. Bawat pangkat ay may lider. Ang bawat kapangkat ay magbibigay ng tanong na batay sa kwento. Halimbawa: Pangkat I 1. Sino-sino ang mga pangunahing tauhan sa kwento? 2. Ilarawan ang kanilang magagandang katangian. Pangkat II 1. Ano ang gantimpala ng ada sa pag-aalaga ng maglola sa mga puno sa loob ng bakuran? 2. Anu-ano ang mga kababalaghang nangyari sa sinumang nagtatangka ng masama?

D. Panglinang na Kasanayan: 1. Isa-isahin ang mahalagang pangyayari sa kwento. 2. Suriin kung ito'y piksyon o di piksyon. 3. Pag-usapan kung paano makikilala ang isang kwentong piksyon at di piksyon. Tandaan: Piksiyon - ay mga kwentong hango sa imahinasyon Di-Piksiyon – ay kuwentong hango sa tunay na buhay.

235

E. Pagpapayaman ng Gawain: Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga pangyayaring hinango sa Ilang kwento. Sabihin kung ito ay piksiyon o di-piksiyon. ____ 1. Sa klase ay palaging nangunguna si Mercy. Tuwing magtatapas ang taon ay tiyak na may medalya siya. Di kataka-takang kinaiinggitan siya ng mga kamag-aral. ____ 2. Kumuha ng isang malaking lambat si Juanito. Inilatag ito sa lupa at sumakay. Binitbit ng mga ibon ang lambat. Ilang sandali pa'y makikitang tangay na ng mga ito si Juanito sa himpapawid.

IV. Pagtataya: Basahing mabuti ang kuwento. Bigyan ito ng bagong wakas. Mahal na mahal namin si Hammer. Kumakahol siya kapag may ibang tao sa bakuran namin. Galit si Ate kay Hammer. Sinira kasi nito ang bago niyang sandals. Nang umalis si ate ng umagang iyon ay sumusunod si Hammer ngunit hindi niya ito pinansin. Pagkahatid ni Hammer kay ate ay hindi ito umuwi. Sabi ng isang kalaro ko ay nakita niyang nagpunta ito sa lugar ng maraming lasenggo. Tanghali na wala pa ito.

V. Takdang-Aralin: Sumipi ng isang maikling kwento sa aklat. Bigyan ito ng bagang wakas. Suriin kung ito ay piksiyon a di-piksiyon.

236

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsasalita:

Nakapagpapahayag ng ginagamit ang mga pang-angkop at pangatnig.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Makapagpapahayag ng ginagamit ang mga pang-angkop ay pangatnig. Pangkapaligiran

BEC-PELC IV-6.1 p. 25 Tula at maikling kuwento na nakasulat sa manila paper, flash cards

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Ano ang pang-abay? Magbigay ng mga halimbawa. Gamitin ang mga ito sa pangungusap

2. Pagganyak: Ipaskil ang tula na pinamagatang Uunlad Nga Ba? (nakasulat sa manila paper) Itanong ang sumusunod:   

Ano ang paksa ng tula? Ano ang nangyari sa magandang kapaligiran? Ano ang dapat nating gawin sa paraisong biyaya ng panginoon?

B. Paglalahad: Ipabasa sa mga mag-aaral ang mga halimbawa.

237

1. Ang manggang hilaw at matamis ay masarap sawsawan ng pritong isda. 2. Sa sipag at tiyaga ng mag-aaral ay nakakuha sila ng matataas na marka sa lahat ng asignatura.

C. Pagtalakay:   

Anu-anong mga salita ang pinag-uugnay ng pang-angkop na ng? Ano ang inilalagay kapag ang salitang iniuugnay ay nagtatapos sa patinig? Anu-anong mga salita ang pinag-uugnay ng pang-angkop na na? Ano ang inilalagay kapag ang salitang iniuugnay ay nagtatapos sa katinig maliban sa n. Anu-anong mga salita ang pinag-uugnay ng pang-angkop na g? Ano ang inilalagay kapag ang salitang iniuugnay ay nagtatapos sa n.

D. Panglinang na Kasanayan: Basahin ang mga pangungusap at punan ng wastong pangatnig. 1. Mahirap ang mag-aral ________ magtrabaho nang sabay. 2. Ibig nga niyang mag-aral __________ walang itustos ang mga magulang niya. 3. Siya ay napilitang pumili kung mag-aaral __________ magtatrabaho.

E. Paglalahat: Ang pangatnig ay mga kataga o salitang nag-uugnay ng mga salita, parirala o sugnay. Ang o at, ngunit ay rnga pangatnig. Ang pati, kaya, sapagkat, kung, bagamat, upang, subalit, kasi, pero ay mga iba pang halimbawa ng pangatnig. Ang pang-angkop na g ay ginagamit sa pang-ugnay ng mga salitang nagtatapos sa n sa iba pang salita. Ang pang-angkop na ng ay ginagamit kung ang sinundang salita ay nagtatapos sa patinig. Ang pang-angkop na na ay ginagamit kung ang sinusundang salita ay nagtatapos sa mga patinig maliban sa n.

F. Pagpapayaman ng Gawain: Bumuo ng makabuluhang mga pangungusap buhat sa lipon ng mga salita. Gamitin ang tamang pangatnig. 1. maliit na bansa; sagana sa likas na yaman 2. maunlad; malinis na nasyon 3. mababang-loob; patuloy sa pag-unlad IV. Pagtataya: Bilugan ang pnagtnig sa mga sumusunod na pangungusap. 1. Naglaro si daddy ng basketbol kahit siya ay napapagod. 2. Nakatapos din ng gawain sina Doris at Eva bagamat sila'y nahihirapan na.

238

3. Mahusay pang manahi si Lola kahit matanda na siya.

V. Takdang-Aralin: Pumili ng isang bansa sa daigdig. Alamin ang ilang mahahalagang bahagi ng kasaysayan nito. Ilarawan ito ayon sa iba-iba nitong katangian. Iugnay ang mga pangatnig sa gawaing ito.

239

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsulat:

Nakasusulat ng iniisip na ginagamit ang mga pangatnig at pang-angkop

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Makasulat ng iniisip na ginagamit ang mga pangatnig at pang-angkop. Pangkapaligiran

BEC-PELC IV-6.1 p. 25 Tula at maikling kuwento na nakasulat sa manila paper, flash cards

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Ano ang pang-abay? Magbigay ng mga halimbawa. Gamitin ang mga ito sa pangungusap

2. Pagganyak: Ipaskil ang tula na pinamagatang Uunlad Nga Ba? (nakasulat sa manila paper) Itanong ang sumusunod:  

Saan inilimbag ng may-akda ang magandang kapaligiran? Bilang isang mag-aaral, ano ang magagawa mo sa mga nangyayari sa ating kapaligiran?

B. Paglalahad: Paglalahad ng kuwento na pinamagatang “Ang Buhay sa Bukid”

240

C. Pagtalakay: 

Anong mga salita ang pinag-uugnay ng katagang at?  Anu-anong mga salita naman ang pinag-uugnay ng kahitat at?  Anu-anong mga sugnay naman ang pinag-uugnay ng patinig na at, kahit at kaya?

D. Panglinang na Kasanayan: Bilugan ang pang-angkop na nag-uugnay sa mga sumusunod: 1. makipot na daan 2. upong mahaba 3. perang papel

E. Paglalahat: Ang pangatnig ay mga kataga o salitang nag-uugnay ng mga salita, parirala o sugnay. Ang o at, ngunit ay rnga pangatnig. Ang pati, kaya, sapagkat, kung, bagamat, upang, subalit, kasi, pero ay mga iba pang halimbawa ng pangatnig. Ang pang-angkop na g ay ginagamit sa pang-ugnay ng mga salitang nagtatapos sa n sa iba pang salita. Ang pang-angkop na ng ay ginagamit kung ang sinundang salita ay nagtatapos sa patinig. Ang pang-angkop na na ay ginagamit kung ang sinusundang salita ay nagtatapos sa mga patinig maliban sa n.

F. Pagpapayaman ng Gawain: Bumuo ng mga pangungusap buhay sa mga pariralang ito. Gamitin ang tamang pang-angkop. 1. bahay _____________ pawid 2. matulungin _____________ kapitbahay 3. pinaghahandaan _____________ ugali IV. Pagtataya: Lagyan ng mga pang-angkop ang mga pares na salita. Isulat na muli sa patlang ang pinag-ugnay na mga salita. 1. damit pula _____________ 2. aso ulo _____________ 3. lalaki matapang _____________ 4. maawain guro _____________ 5. masagana buhay _____________

V. Takdang-Aralin: Gumuhit ng isang larawang nagpapakita ng isang uri ng bayanihan. Sa ibaba ng larawan, sumulat

241

ng ilang pangungusap tungkol ditto. Bilugan ang mga pang-angkop na ginagamit.

242

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsasalita 

Natutuloy ang kahalagahan ng mga impormasyon, kaalamang narinig sa radyo, napanood sa TV, nabasa sa dyaryo

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagtukoy sa kahalagahan ng mga impormasyon, kaalamang narinig sa radyo, napanood sa T.V. at nabasa sa dyaryo Impormasyon, kaalamang narinig sa radyo, napanood sa T.V. at nabasa sa dyaryo

ELC IV – 1.2 p. 2, pahayagan ng pinakahuling pangyayari, balita o impormasyon na nakasulat sa manila paper tungkol sa pinakahuling impormasyon na narinig sa radyo o napanood sa 1V

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Dapat ba tayong magsikap na kumuha ng impormasyon o kaalaman tungkol sa huling pangyayaring naganap sa loob at labas ng ating bansa? Bakit?

2. Pagganyak: Anu-ano ang mga huling pangyayaring naganap sa loob ng bansa batay sa napakinggang balita sa radyo o telebisyon kagabi? Sa labas ng bansa?

3. Pagtatakda ng Layunin:

B. Paglalahad:

243

Pagkukuwento ng guro.

C. Pagtalakay: Dapat ba nating ibahagi ang ating kaalaman tungkol sa kahalagahan ng pinakahuling pangyayari sa iba? Bakit?

D. Panglinang na Kasanayan: Nakita mong nag-uusap-usap ang iyong mga kaibigan. Mayroon kang nabasang pangyayari sa pahayagan kaninang umaga na may kinalaman sa mga batang katulad ninyo. Ano ang dapat mong gawin?

E. Paglalahat: Ibabahagi ang mga kaalaman tungkol sa kahalagahan ng mga pinakahuling pangyayari sa iba, impormasyon, kaalamang narinig sa radio, napanood sa TV at nabasa sa dyaryo.

F. Pagpapayaman ng Gawain: 1. Magpangkat-pangkat. Magbahaginan ng mga kaalaman tungkol sa pinakahuling pangyayaring naganap batay sa balitang napakinggan sa radyo o telebisyon kagabi o ngayong umaga. IV. Pagtataya: Pag-aralan ang mga artikulong kinuha sa isang pahayagan na ipakikita ng guro. Ipapaskil ito. Tukuyin ang mga impormasyong walang kabuluhan o di-karapat-dapat at ang mga impormasyong may kabuluhan o karapat dapat. Gamitin ang tsart sa ibaba. Mga Impormasyong Walang Kabuluhan o

Mga impormasyong May Kabuluhan o

Di-karapat dapat

Karapat-dapat

V. Takdang-Aralin: Makinig ng balita sa radio o telebisyon. Magtala ng 2 impormasyong walang kabuluhan o dikapat-dapat at 2 impormasyong may kabuluhan o karapat-dapat.

244

245

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsulat 

Nakasusulat ng isang reaksiyon

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagbahagi sa mga kaalamang napakinggan Impormasyon, kaalamang narinig sa radyo, napanood sa T.V. at nabasa sa dyaryo

ELC IV – 1.1.1 p. 9 pahayagan ng pinakahuling pangyayari, balita o impormasyon na nakasulat sa manila paper tungkol sa pinakahuling impormasyon na narinig sa radyo o napanood sa 1V

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Anu-ano ang ibat-ibang paraan ng pagkuha ng impormasyon?

2. Pagganyak: Anu-ano ang mga huling pangyayaring naganap sa loob ng bansa batay sa napakinggang balita sa radyo o telebisyon kagabi? Sa labas ng bansa?

3. Pagtatakda ng Layunin:

B. Paglalahad: Pagkukuwento ng guro.

246

C. Pagtalakay: Dapat ba tayong magbigay ng opinion o kuru-kuro sa mga pangyayaring ito? Bakit?

D. Panglinang na Kasanayan: Nakita mong nag-uusap-usap ang iyong mga kaibigan. Mayroon kang nabasang pangyayari sa pahayagan kaninang umaga na may kinalaman sa mga batang katulad ninyo. Ano ang dapat mong gawin?

E. Paglalahat: Ibabahagi ang mga kaalaman tungkol sa kahalagahan ng mga pinakahuling pangyayari sa iba, impormasyon, kaalamang narinig sa radio, napanood sa TV at nabasa sa dyaryo.

F. Pagpapayaman ng Gawain: 1. Magpangkat-pangkat. Magbahaginan ng mga kaalaMan tungkol sa pinakahuling pangyayaring naganap batay sa balitang napakinggan sa radyo o telebisyon kagabi o ngayong umaga. 2. Isulat sa papel ang pangyayaring ito. Magbigay ng iyong opinyon o kuru-kuro.

IV. Pagtataya: Pag-aralan ang mga artikulong kinuha sa isang pahayagan na ipakikita ng guro. Ipapaskil ito. Tukuyin ang mga impormasyong walang kabuluhan o di-karapat-dapat at ang mga impormasyong may kabuluhan o karapat dapat. Gamitin ang tsart sa ibaba. Mga Impormasyong Walang Kabuluhan o

Mga impormasyong May Kabuluhan o

Di-karapat dapat

Karapat-dapat

V. Takdang-Aralin: Sumipi ng isang artikulo sa pahayagn o makinig ng balita sa radyo o telebisyon tungkol sa isang mahalagang kaganapan sa loob ng bansa. Isulat sa ilalim ang iyong opinyon o kuru-kuro tungkol dito.

247

248

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsasalita: 

Nakabubuo ng iba't ibang uri ng mga tanong sa paglalahad, pangangatwiran ng pagiging marangal na mamamayan.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Iba’t-ibang Uri ng mga Tanong Iba’t ibang Bahagi ng Aklat Mga Pagbabago Tungo sa Pag-unlad.

BEC-PELC Blg. 6, Sining ng Pagbasa 4 pp. 191-196 Iba’t ibang aklat

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak: Ilagay sa tsart at ipabigkas ang tulang “Kinabukasan Mo ay Hawak Ko” sa mga bata. Talakayin pagkatapos nag kahalagahan ng aklat ayon sa sinasabi sa tula at sa mga tunay na pangyayari.

2. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Palitan ng salitang kasingkahulugan ang mga salitang may salungguhit. ilathala pinagbuti sinaliksik pag-unlad higit cabinet tagumpay binuklat-buklat pagsusulit 1. Ang mga gamot ay maayos na nakasalansan sa estante. 2. Sa kanyang paghahanap ng buong tiyaga natuklasan niya ang ginto sa mga bundok na iyon.

249

3. Binigyan ng guro ang mga bata ng eksamen sa Matematika.

3. Pagtatakda ng Layunin: Lahat ba ng mga mag-aaral ay marunong gumamit ng aklat? Alam ba ninyo ang iba't ibang bahagi ng isang aklat?

B. Paglalahad: Ipabasa ng tahimik. “Mga Bahagi ng Aklat”

C. Pagtalakay: 1. Ano ang naging sanhi na pagpipilit ni Gary na masagutan ang kanyang takdang aralin? 2. Bakit hindi siya tinulungan ng kanyang ama? 3. Paano niya nilutas ang kanyang problema?

D. Panglinang na Kasanayan: Tukuyin kung aling bahagi ng aklat ang magbibigay ng sumusunod na impormasyon 1. Ang palimbagang gumawa ng aklat 2. Ang layunin ng may akda sa pagsulat ng aklat 3. Mga maliliit na kaisipang magbibigay ng karagdagang impormasyon sa paksang sinasaliksik na nakasulat nang sunud-sunod at paalpabeto

E. Paglalahat: Tandaan: Iba’t Ibang Bahagi ng Aklat 1. Ang Pabalat- bahagi ng akalat na may nakasulat na pamagat at pangalan ng may akda. 2. Pamagat – pahina na kinapapalooban ng pamagat ng akalat, pangalan ng mga may-akda, at kompanyang naglimbag. 3. Karapatang sipi – bahaging may pook at petsa ng pagkalimbag at pangalan ng nagmamay-ari ng karapatan sa bawat siping ipinalimbag. 4. Paunang Salita – kinapapalooban ng sinasabi ng may-akda tungkol sa aklat. 5. Talaan ng Nilalaman – bahagi ng mga pamagat ng yunit at aralin.

IV. Pagtataya:

250

Sagutin ang sumusunod na tanong: 1. Saang bahagi ng aklat nakikita ang kabuuang bilang ng mga aralin? 2. Saang bahagi maaaring makuha ng ibang kahulugan ng mahihirap na salitang ginagamit sa aklat? 3. Aling bahagi mo makikita ang tagapaglathala ng nasabing aklat?

V. Takdang-Aralin: Magsuri ng iba-iba pang aklat. Tingnan kung sila’y may magkakatulad na bahagi.

251

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin:

Pagbasa:  

Nakikilala ang iba't ibang bahagi ng aklat. Nakakasagot ng mga tanong tungkol sa mga impormasyon nasa iba't ibang bahagi ng aklat.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Nakasasagot ng mga Tanong Tungkol sa mga Impormasyon nasa Iba’t Ibang bahagi ng Aklat. Mga Pagbabago Tungo sa Pag-unlad.

BEC-PELC Blg. 6, Sining ng Pagbasa 4 pp. 191-196 Iba’t ibang aklat

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Pagganyak: Ilagay sa tsart at ipabigkas ang tulang “Kinabukasan Mo ay Hawak Ko” sa mga bata. Talakayin pagkatapos nag kahalagahan ng aklat ayon sa sinasabi sa tula at sa mga tunay na pangyayari.

2. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Palitan ng salitang kasingkahulugan ang mga salitang may salungguhit. ilathala pinagbuti sinaliksik pag-unlad higit cabinet tagumpay binuklat-buklat pagsusulit 1. Inilimbag ang pahayagan ang kanyang talambuhay.

252

2. Si Shara Dave ay nagwagi sa “Quiz Bee.” 3. Ang pagsulong nag sibilisasyon sa ilang lugar ay lumalago.

3. Pagtatakda ng Layunin: Lahat ba ng mga mag-aaral ay marunong gumamit ng aklat? Alam ba ninyo ang iba't ibang bahagi ng isang aklat?

B. Paglalahad: Ipabasa ng tahimik. “Mga Bahagi ng Aklat”

C. Pagtalakay: 1. Sa iyong palagay mahalaga bang malaman ng isang mag-aaral ang iba’t ibang bahagi ng aklat? Bakit 2. Pag-usapan ang sumusunod na bahagi ng aklat:  Pabalat  Pahina ng Karapatang Ari  Panimula  Talaan ng Nilalaman  Katawan ng Aklat  Talatuntunan o Indeks  Talahulugan

D. Panglinang na Kasanayan: Suriin ang inyong aklat sa Hiyas sa Pagbasa. Sagutin ang mga sumusunod na tanong. 1. Kailan inilimbag ang hiyas sa pagbasa? 2. Saan ito inilimbag? 3. Sinu-sino ang mga manunulat ng aklat?

E. Paglalahat: Tandaan: Iba’t Ibang Bahagi ng Aklat 1. Ang Pabalat- bahagi ng akalat na may nakasulat na pamagat at pangalan ng may akda. 2. Pamagat – pahina na kinapapalooban ng pamagat ng akalat, pangalan ng mga may-akda, at kompanyang naglimbag.

253

3. Karapatang sipi – bahaging may pook at petsa ng pagkalimbag at pangalan ng nagmamay-ari ng karapatan sa bawat siping ipinalimbag. 4. Paunang Salita – kinapapalooban ng sinasabi ng may-akda tungkol sa aklat. 5. Talaan ng Nilalaman – bahagi ng mga pamagat ng yunit at aralin.

IV. Pagtataya: Sagutin ang sumusunod na tanong: 1. Saang bahagi maaaring makuha ng ibang kahulugan ng mahihirap na salitang ginagamit sa aklat? 2. Saang bahagi mo makikita ang tagapaglathala ng nasabing aklat? 3. Aling bahagi ng aklat ang magtuturo sa iyo kung saan na pa makababasa ng mga karagdagang impormasyon hinggil sa iba pang maliit na paksang nauugnay sa iyong ariling binasa?

V. Takdang-Aralin: Magsuri ng iba-iba pang aklat. Tingnan kung sila’y may magkakatulad na bahagi.

254

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa: 

Naitatala ang impormasyon nakukuha sa talaan ng nilalaman, paunang salita, pahina ng karapatang sipi, glosari at indeks

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian:

Naitatala ang Impormasyon Nakukuha sa Talaan ng Nilalaman Pagpapahalaga sa aklat

BEC-PELC Pagbasa Blg. 8, Hiyas sa Pagbasa IV p.203

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Anu-ano ang mga bahagi ng aklat? Alin sa mga bahagi ng aklat ang pinakamahalaga?

B. Paglalahad: Basahin at pag-aralan ang Talaan ng Nilalaman

C. Pagtalakay/Paglinang sa Kasanayan: Ano ang matatagpuan sa Talaan ng Nilalaman?

255

D. Paglalahat: Gamit ang inyong aklat sa Hiyas sa Wika IV. Isulat ang paksa pagkatapos ng pahina. 1. pahina 191 2. pahina 210 3. pahina 90

E. Pagpapayaman ng Gawain: Ano ang Talaan ng Nilalaman? Anong impormasyon ang nakukuha sa Talaan ng Nilalaman?

IV. Pagtataya: Hanapin ang sumusunod sa talaan ng nilalaman. Ilagay ang yunit at pahina kung saan makikita ang mga sumusunod na mga seleksyon. 1. Mga bayani ng bansa 2. Iwasan ang polusyon 3. Mga Karapatan ng bawat bata.

V. Takdang-Aralin: Gamitin ang aklat sa "Hiyas sa Pagbasa IV". Hanapin ang mga sumusunod na paksa sa Talaan ng Nilalaman. Ibigay ang yunit at pahina. 1. Linggo ng Paggalang 2. Magkapera sa Basura 3. Mga Landas sa Pag-unlad

256

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsulat: 

Nakasusulat ng isang lagom sa impormasyon nakuha sa iba’t ibang bahagi ng aklat.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian:

Naitatala ang Impormasyon Nakukuha sa Talaan ng Nilalaman Pagpapahalaga sa aklat

BEC-PELC Pagbasa Blg. 8, Hiyas sa Pagbasa IV p.203

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Magpakita ng aklat. Kilalanin ang mga bahagi nito. a. b. c. d. e.

Talaan ng Nilalaman Pabalat na Bahagi Karapatang Sipi Paunang Salita Talatuntunan o Indeks

B. Paglalahad: Basahin at pag-aralan ang Talaan ng Nilalaman

C. Pagtalakay/Paglinang sa Kasanayan: Ano ang matatagpuan sa Talaan ng Nilalaman?

257

Paano nakasulat ang mga ito?

D. Paglalahat: Gamit ang inyong aklat sa Hiyas sa Wika IV. Isulat ang paksa pagkatapos ng pahina. 1. pahina 68 2. pahina 51 3. pahina 210

E. Pagpapayaman ng Gawain: Ano ang Talaan ng Nilalaman? Anong impormasyon ang nakukuha sa Talaan ng Nilalaman?

IV. Pagtataya: Hanapin ang sumusunod sa talaan ng nilalaman. Ilagay ang yunit at pahina kung saan makikita ang mga sumusunod na mga seleksyon. 1. Ang Alamat ng Pinya 2. Si Juan Punong 3. Mga Karapatan ng Bawat Bata

V. Takdang-Aralin: Gamitin ang aklat sa "Hiyas sa Pagbasa IV". Hanapin ang mga sumusunod na paksa sa Talaan ng Nilalaman. Ibigay ang yunit at pahina. 1. Mga Landas sa Pag-unlad 2. Ang Kabataan at Barangay 3. Isang Himala

258

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pakikinig:

Naibabalita ang pangunahing balita sa araw na iyon

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Pagbabalita ng mga pangunahing balita sa araw na iyon Pangunahing Balita

Kagamitan: Ibat-ibang uri ng pahayagan III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Ipahawak sa mga bata ang kanilang dalang pahayagan. Ipatukoy ang iba't ibang bahagi nito. Itanong: Saan bahagi ng pahayagan matatagpuan ang mga pangunahing balita? Paano nakasulat ang mga pangunahing balita?

2. Pagganyak: Ipabasa ang isang balita mula sa pamukhang Pahina ng pahayagan. Ipabasa ang kabuuan na karugtong ng balita sa susunod na pahina.  Pag-usapan ang nilalarawan ng balita.  Magtanong tungkol sa balita.

B. Paglalahad: Ipabasa ang balita sa pahayagang dala.

259

C. Pagtalakay: 1. Ano ang isinasaad ng balita. 2. Saang pahina nagmula ang binasa nating balita ngayon? 3. Saan natin matatagpuan o nabasa ang kabuuan ng balita? 4. Kailan nalathala ang balita? 5. Saan pahayagan nabasa ang balita.

D. Paglalahat: Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat tungkol sa aralin. Itanong: Paano mababasa ang kabuuan ng pangunahing balita? Paano masusundan ang karugtong na balita? Tandaan: Sa pangmukhang pahina ng pahayagan makikita ahg mga pangunahing balita sa araw na iyon. Ang karugtong ng kasunod na mga pahina. Nakalagay rito kung saang pahina susundan ang nabanggit na balita.

E. Pagpapayaman ng Gawain: Pangkatin ang buong klase sa limang pangkat. Ipagawa ang sumusunod na gawain. Panuto:

Pumili ng isang balita mula sa pangmukhang pahina ng pahayagan. Hanapin ang karugtong na balita sa sumusunod na pahina. Gupitin ito at idikit sa manila paper. Ipaulat sa lider ng inyong pangkat ang natapos na gawain.

F. Pagpapahalaga: Lagyan ng tsek ang mga gawain na maari o makakaya mong gawin upang makatulong sa pagtitipid ng inyong mag-anak para hindi gaanong mahirapan sa buhay. ____ 1. Paggamit ng palanggana habang naghuhugas ng plato at pagkain. ____ 2. Paggamit ng pinaghugasang tubig sa pagdidilig ng halaman. ____ 3. Panunuod ng telebisyon ng maikling oras lamang.

IV. Pagtataya: Panuto: Gumupit ng tatlong halimbawa ng pangunahing balita na matatagpuan sa pangmukhang pahina na may nakalagay na "sundan sa pahina". Gupitin din ang karugtong nitong balita na nasa ibang pahina/kolum. Idikit ito sa bond paper. Ilagay sa ilalim ng balita ang pangalan ng

260

pahayagang pinagkunan at kung kailan ita nalathala.

V. Takdang-Aralin: Magdala ng dyaryo/pahayagan bukas. Basahin ang pangunahing balita sa araw na iyon. Magsanay sa pagbasa nito at humanda sa pagbabalita nito sa klase bukas.

261

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa:

Nasusundan sa tamang pahina/kolum ang karugtong na balita

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Pagsunod sa tamang pahina/kolumn ng karugtong na balita. Pangunahing Balita

Kagamitan: Ibat-ibang uri ng pahayagan III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Ipahawak sa mga bata ang kanilang dalang pahayagan. Ipatukoy ang iba't ibang bahagi nito. Itanong: Mababasa ba ang kabuuan ng balita sa pamukhang pahina? Saan matatagpuan ang karugtong na balita?

2. Pagganyak: Ipabasa ang isang balita mula sa pamukhang Pahina ng pahayagan. Ipabasa ang kabuuan na karugtong ng balita sa susunod na pahina.  Magtanong tungkol sa balita.  Tama ba ang ginagwang pagbasa sa balita?  Paano nasundan ang karugtong ng balita?

B. Paglalahad: Ipabasa ang balita sa pahayagang dala.

262

C. Pagtalakay: 1. Saang pahina nagmula ang binasa nating balita ngayon? 2. Saan natin matatagpuan o nabasa ang kabuuan ng balita? 3. Paano natin nasundan ang kabuuan ng balita? 4. Kailan nalathala ang balita? 5. Saan pahayagan nabasa ang balita.

D. Paglalahat: Gabayan ang mga bata sa pagbubuo ng paglalahat tungkol sa aralin. Itanong: Paano mababasa ang kabuuan ng pangunahing balita? Paano masusundan ang karugtong na balita? Tandaan: Sa pangmukhang pahina ng pahayagan makikita ahg mga pangunahing balita sa araw na iyon. Ang karugtong ng kasunod na mga pahina. Nakalagay rito kung saang pahina susundan ang nabanggit na balita.

E. Pagpapayaman ng Gawain: Pangkatin ang buong klase sa limang pangkat. Ipagawa ang sumusunod na gawain. Panuto:

Pumili ng isang balita mula sa pangmukhang pahina ng pahayagan. Hanapin ang karugtong na balita sa sumusunod na pahina. Gupitin ito at idikit sa manila paper. Ipaulat sa lider ng inyong pangkat ang natapos na gawain.

F. Pagpapahalaga: Lagyan ng tsek ang mga gawain na maari o makakaya mong gawin upang makatulong sa pagtitipid ng inyong mag-anak para hindi gaanong mahirapan sa buhay. ____ 1. Paggamit ng baso habang nagsisipilyo ____ 2. Patayin ang ilaw kung hindi na kailangan. ____ 3. Gumamit ng timba habang naliligo.

IV. Pagtataya:

263

Panuto: Gumupit ng dalawang halimbawa ng pangunahing balita na matatagpuan sa pangmukhang pahina na may nakalagay na "sundan sa pahina". Gupitin din ang karugtong nitong balita na nasa ibang pahina/kolum. Idikit ito sa bond paper. Ilagay sa ilalim ng balita ang pangalan ng pahayagang pinagkunan at kung kailan ita nalathala.

V. Takdang-Aralin: Magdala ng dyaryo/pahayagan bukas. Basahin ang pangunahing balita sa araw na iyon. Magsanay sa pagbasa nito at humanda sa pagbabalita nito sa klase bukas.

264

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pakikinig:

Nakapagpapakita ng iba’t-ibang diskusyong napakinggan

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: Pagpapakilala sa iba’t-ibang diskursong napakinggan. Pagpapahalaga sa Kalikasan

1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

BEC-PELC ________ d. _____ manila paper larawan

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Panuto: Kumuha ng kapareha. Gumawa ng Dayalogojusapan tungkol sa sumusunod na sitwasyon. a. Dumating ang iyong kaibigan mula sa malayong lugar. Hindi mo ito inaasahan. Ano ang iyong magiging usapan.

2. Pagganyak: Ipabasa ang maikling tugama sa pisara. Magkaroon ng diskusyon tungkol ditto. “Pangalan ang kalikasan Paghandaan ang kinabkasan”

3. Pagpapalawak ng Talasaliaan:

265

Paano kaya magiging kawili-wili ang isang kuwento o usapan?

B. Paglalahad: Ipabasa ang usapan pp. 191-192

C. Pagtalakay: Ipasagot ang mga sumusunad na tanong tungkol sa usaping binasa. 1. Tungkol saan ang usapan? 2. Bakit nagkasakit si Billy? 3. Ano ang mangyayari sa mundo kapag patuloy ang polusyan sa paligid?

D. Panglinang na Kasanayan: Gawain I: Magkaroon ng diskusyon sa inyong pangkat hinggil sa mga sumusunod na paksa. a. Wastong Pagtatapon ng Basura b. Solusyan sa Polusyon sa Usok c. Solusyan Hinggil sa Polusyon sa Tubig sa ilog o Dagat.

E. Paglalahat: Paano ang tamang pagsulat ng usapan?

Tandaan: 1. Ang usapan ay maaring parang komik istrip tulad ng kababasang usapan. 2. Maari namang hindi ito parang komik istrip. lsusulat ang pangalan ng tauhan at lalagyan ng tutuldok sa katapusan ng pangalan bago ang sasabihin ng tauhan.

F. Pagpapahalaga: Panuto: Isulat sa patlang ang titik T kung tama at M kung mali ang mga sumusunod na Gawain. _____ 1. Inihiwalay ang basurang basa sa mga basurang pinakikinabangan pa. _____ 2. Laging maghanda ng dalawang sako para sa mga basura. _____ 3. Itapon na rin ang mga lumang dyaryo at basyong bote.

266

IV. Pagtataya: Panuto: Igawa ng usapan ang bawat larawan. Maaari itong gawin sa isang papel at usapan at diyalogo.

V. Takdang-Aralin: Gumupit ng mga larawan sa mga babasahin. ldikit sa pap'el at doon isulat ang usapan sa diyalogo. Maaaring parang komik istrip o pagsulat na tuluyan ang usapang gawin.

267

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsulat:

Nakasusulat ng usapan/dayalog tungkol sa isang paksa

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagsulat ng Usapin/Dayalog Pagpapahalaga sa Kalikasan

BEC-PELC Hiyas sa Pagbasa pp. 191-195 manila paper larawan

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Panuto: Kumuha ng kapareha. Gumawa ng Dayalogojusapan tungkol sa sumusunod na sitwasyon. a. Naglalakad kayong magkaklase. Nakita ninyong baha na ang kalsada dahil sira ang fire hydrant na nasa kanto. Ano ang inyong magiging usapan.

2. Pagganyak: Ipabasa ang maikling tugama sa pisara. Magkaroon ng diskusyon tungkol dito. “Pangalan ang kalikasan Paghandaan ang kinabkasan”

3. Pagpapalawak ng Talasaliaan:

268

Paano kaya magiging kawili-wili ang isang kuwento o usapan?

B. Paglalahad: Ipabasa ang usapan pp. 191-192

C. Pagtalakay: Ipasagat ang mga sumusunad na tanong tungkol sa usaping binasa. 1. Ano ang mangyayari sa mundo kapag patuloy ang polusyan sa paligid? 2. Tungkol saan ang usapan? 3. Bakit nagkasakit si Billy?

D. Panglinang na Kasanayan: Gawain: Isagawa ng usapan ang sumusunod na sitwasyon. Gawin ito kasama ng inyong kapareha. Sitwasyon 1: Nakita ng Tatay mo na nagtatapon ng basura ang inyong kapitbahay sa bakanteng lugar malapit sa inyo at sinunog pa niya ito at iniwan. Tatay: ___________________________________ Mamang Nagtatapon: ________________________ Tatay: ____________________________________ Mamang Nagtatapon: ________________________ E. Paglalahat: Paano ang tamang pagsulat ng usapan? Tandaan: 1. Ang usapan ay maaring parang komik istrip tulad ng kababasang usapan. 2. Maari namang hindi ito parang komik istrip. lsusulat ang pangalan ng tauhan at lalagyan ng tutuldok sa katapusan ng pangalan bago ang sasabihin ng tauhan.

F. Pagpapahalaga: Panuto: Isulat sa patlang ang titik T kung tama at M kung mali ang mga sumusunod na Gawain. _____ 1. Kung may ilog sa tabi ng bahay doon itatapon ang basura. _____ 2. Gawing pataba ang ibang basura.

269

_____ 3. Sumapi sa mga proyektong pangkalinisan

IV. Pagtataya: Panuto: Igawa ng usapan ang bawat larawan. Maaari itong gawin sa isang papel at usapan at diyalogo.

V. Takdang-Aralin: Gumupit ng mga larawan sa mga babasahin. ldikit sa papel at doon isulat ang usapan sa diyalogo. Maaaring parang komik istrip o pagsulat na tuluyan ang usapang gawin.

270

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa:

Nagagamit ang mga bahagi ng pahayagan ayon sa pangangailangan

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Paggamit ng mba bahagi ng pahayagan ayon sa pangangailangan Kabayanihan

BEC-PELC ___ d. ____ Pahayagan, larawan ng ilang mga bayani

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Ipakita ang iba’t ibang uri ng pahayagan Anu-ano ang mga impormasyong makukuha sa pahayagan? Mahalaga ba ang pagbasa ng mga pahayagan?

2. Pagganyak: Magpakita ng larawan ng rnga bayani. Papagbigayin ang mga bata ng kuro-kuro hinggil sa ginawang kabayanihan o bansag sa bawat isa nito. Gamitin ang tsart. Bayani Kilala Bilang…….

271

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Ibigay ang kahulugan ng mga salitang nakasalungguhit sa bawat pangungusap. 1. Bakit hindi tayo tinulungan ni Donya Mameng? Talaga nga kayang bakal ang kanyang puso? 2. Ang mga kabarangay ni Jaime ay nasusuklam sa kanya. Hindi nila alam na si Jaime ay mabait, magalang at mapagmahal sa kapwa.

4. Pagtatakda ng Layunin: Ipakilala ang kuwentong babasahin na "Si Estong ay Kakaiba." Papagbigayin ang mga bata ng mga katanungan tungkol sa nais nilang malaman mula sa kwento. Isulat ang mga ito sa pisara. B. Paglalahad: Ipabasa nang tahimik ang kwentong pinamagatang "Si Estong ay Kakaiba," ph. 221-223.

C. Pagtalakay: 1. 2. 3. 4.

Anong pangyayari ang nakagulat kay Ruth at sa kanyang ama? Sino ang natunghayan nila sa pahayagan? Bakit hindi makalimutan ni Ruth si Estong at ang kanyang mga kaibigan? Maituturing nga bang mga bayani ang magkaibigang Estong? Bakit?

D. Panglinang na Kasanayan: Ipasagot ang tsart ng kaalaman sa kolum na Bagong Kaalaman.

E. Paglalahat: Anu-ano ang mga mahahalagang bahagi ng pahayagan. Ano ang gamit/impormasyong makukuha sa bawat bahagi?

F. Pagpapayaman ng Gawain: Panuto: Gumupit ng isang balita sa dyaryo. Basahin at suriin itong mabuti. Subukang paiklian ang lathalain. Itala ang mahahalagang detalye ayon sa kanilang kahalagahan. Isulat ang buod ng balita sa papel. Gawin ang gawain kasama ang iyong kapareha o katabi.

272

IV. Pagtataya: Tukuyin kung saan bahagi ng pahayagan mababasa ang sumusunod: 1. Football sa Bansa, Palalakasin 2. Dalawa, Namatay sa Aksidente 3. Ang mga isinulat ni Rizal ay naglalaman ng walang kapantay na patriotismo - Ang Noli Me Tangere, Ang EI Filibusterismo at Ang Huling Paalam. Hindi ba ita ay isa lamang sa maaaring maging dahilan upang gunitain ng bawat Pilipino ang kanyang kapanganakan taun-taon?

V. Takdang-Aralin: Tukuyin kung anong bahagi ng pahayagan ang mapagkukunan ng sumusunod na impormasyon. 1. Bakanteng Posisyon Siyudad sa Maynila Tagasusi Aytem Big. 245 Kautusan Big. 7919-5 Kwalipikasyon: Bachelor's Degree 1 year experience, career service 2. Bodega ng paputok sumabog; 3 patay 3. Dahil sa pagtataas ng presyo ng gas at kuryente ay siguradong tataas din ang singil sa pamasahe, bayad sa serbisyo at halaga ng mga pangunahing bilihin.

273

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagsasalita:

Nagagamit ang iba’t ibang sugnay na pang-abay sa iba’t ibang gawaing komunikatibo.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Paggamit ng iba’t ibang sugnay na pang-abay sa iba’t ibang gawaing komunikatibo. Paggamit ng iba’t ibang sugnay na pang-abay

BEC-PELC Blg. ___ d. ___ Ang Wika Natin pp. 276-279 Iba’t ibang larawan ng People Power II

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Panuto: Piliin kung alin ang sugnay na pang-abay sa pangungusap at sabihin kung ito ay sugnay na pang-a bay na pamanahon, panlunan, pamaraan. 1. Naabot na ng kabihasnan ang mga baryo dahil sa ang pamahalaan ay nagpapagawa ng mga lansangan. 2. Kapag araw ng lingo magsisimba at mamamasyal ang pamilya delos Santos.

2. Pagganyak: Sino ang kasalukuyang pangulo ng ating bansa? Bago naging pangulo ng Pilipinas si Pangulong Gloria Macapagal Arroyo, sino ang pangulo ng bansa?

3. Pagtatakda ng Layunin:

274

Ang aralin natin ngayon ay ang isang mahalagang pangyayari sa ating bansa ang "People Power II". Anu-ano ang nais ninyong malaman tungkol sa people power II? Itala sa pisara ang mga tanong ng mga bata?

B. Paglalahad: Pagbasa ng talata "Ang Padasal" Itanong: Ano ang pamaksang pangungusap ng binasa mong talataan?  Paano makatulong ang bawat pangungusap sa pagbibigay din sa pamaksang pangungusap?  Anu-ano ang katangian ng isang talata?

C. Pagtalakay:  Anu-ano ang mga bahagi ng isang talata?  Paano isinusulat ang unang salita ng talata?  Dapat bang tiyakin na ang lahat ng pangungusap sa talata ay tumutugon sa iisang paksa o kaisipan lamang? Bakit?

D. Panglinang na Kasanayan: Gumawa ng komiks strip at gamitin ang mga sumusunod na sugnay na pang-abay sa makabuluhang pangungusap. 1. kaya sila ay bumalik na sa pagbubukid 2. dahil sa bumagyo at bumaha 3. mangyari'y matagal siyang nagtiis ng hirap

E. Paglalahat: Itanong: Anu-ano ang mga tuntuning dapat sundin sa pagsulat ng talata?

F. Pagpapayaman ng Gawain: Panuto: Punan ang mga pangungusap sa lahat ng angkop na sugnay. Isulat sa ibabaw ng sugnay kung ito ay pamanahon, pmaraan, o panlunan 1. ________ agad niyang inayos ang kanyang higaan. Tiniklop niya ang kumot (2) __________ (3) _________, naaalala niya ang paalala ng kanyang gurong si Bb. Cruz. "( 4) __________ dapat natin itong gamitin (5) ________. Habang ginagawa niya ito nang wasto nang maayos kung maaga nang nagising si Lito Dahil Mahalaga ang oras G. Pagpapahalaga:

275

Dapat nating isipin na bawat karapatan ay may katumbas na pananagutan. Ang pangangalaga sa mga kalayaan at karapatan ng isang tao ay isang pangunahing katangian ng lipunang demokratiko. Gawain: Panuto: Sabihin kung tama o mali ang ipinahahayag ng mga sumusunod na pangungusap. 1. Karapatang maglakbay 2. Karapatang pumatay 3. Karapatan sa pananampalataya 4. Karapatang bumoto 5. Karapatang maghamak ng kapwa

IV. Pagtataya: Panuto: Sumulat ng pictorial essay tungkol sa mga pangyayari 0 nang-yari sa People Power II. Gumamit ng mga sugnay na pang-abay.

V. Takdang-Aralin: Panuto: Sumulat ng isang talatang binubuo ng sampung pangungusap tungkol sa kahalagahan ng mga karapatan sa isang bansang demokratiko.

276

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa 

Nagagamit ang diksyunaryo sa paghahanap ng wastong bigkas, baybay at kahulugan ng salita.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Paggamit ng Diksyunaryo sa Paghahanap ng Wastong Baybay, Bigkas at Kahulugan. Mga Hinagpis ng Kagubatan

BEC-PELC Pagbasa; Sana Muli Akong Maging Luntian, Sining sa Pagbasa, ph. 181-185 Tsart, pocket, chart

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Panuto: Ayusin nang paalpabeto ang mga salita sa pocket chart. yakal

agila

molabe

boot

kawayan

ahas

2. Pagganyak: Ipabasa ang mga salitang iniayos nila nang paalpabeto. Itanong: Saang lugar karaniwang matatagpuan ang mga ito? Anu-ano pang mga hayop at mga punong kahoy ang makikita sa gubat?

277

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Ipabigay ang kahulugan ng mga sumusunod na salitang hinanapan nila ng sa diksyunaryo bilang takdang aralin. nanunuot – sumisiksik

lagablab – pagliyab

nagnanais – naghahangad

panaghoy – pag-iyak

4. Pagtatakda ng Layunin: Ibigay ang pamagat ng kwento. Hayaan silang bumuo ng mga tanong at isulat sa pisara.

B. Paglalahad: Tumawag ng isang magaling na mambabasa at ipabasa nang malakas ang kuwento.

C. Pagtalakay: 1. Ipasagot ang mga tanong pagganyak na isinulat sa pisara. 2. Ipasagot pa ang mga sumusunod na tanong:  Sino ang nagsasalita sa kuwento?  Ano ang nangyari sa kanya?  Kanino siva humihingi ng tulong?

D. Panglinang na Kasanayan: 1. Ipasuri ang bahagi ng diksyunaryo sa tsart. Ka-li-ka-san (likas) png. 1. mundo at ang lahat ng mga bagay sa paligid nito na hindi gawa ng tao 2. pagkanatural ng isang tao o bagay (lalo na ng ugali, damdamin at iba pa) Itanong: Anu-anong mga impomasyon tungkol sa salita ang makukuha sa diksyunaryo? Paano ang pagbigkas sa salita ayon sa tuldik nito? Ilang kahulugan mayroon ang salitang kalikasan? E. Paglalahat:  

Ano ang ginagamit sa pagkuha nang tiyak na bigkas, baybay at kahulugan ng mga salita? Paano matitiyak ang wastong bigkas ng salita?

278

F. Pagpapayaman ng Gawain: 1. Papag-aralan ang bahagi ng diksyunaryo na nasa tsart. ka-li-kaw (png.) Paikot na paghalo ng kamay o anuman sa tubig o likido. ka-li-gra-pa (png.) 1. Tagasulat-kamay 2. Sistema ng sulat-kamay 2. Ipabasa sa wastong bigkas ang mga salita. 3. Ipabilang ang pantig ng bawat salita. G. Pagpapahalaga: Pangkatin sa apat ang mga bata. Ipahanap ang kahulugan ng salitang paatotroso. Hayaan silang pag-usapan ang naitutulong ng gawaing ito sa mga tao, ang mga masasamang pangyayaring naidudulot nito sa ating buhay at sa kapaligiran at kungpaano makukuha ng mga tao ang mga pangangailangan sa kagubatan nang hindi ito nasisira.

IV. Pagtataya: Ipabigkas ang mga sumusunod na salita 1. bangkô 2. bangko 3. pasyá 4. gabi 5. Hapón

V. Takdang-Aralin: Hanapin ang kahulugan ng mga sumusunod na salita at gamitin pangungusap. 1. pag-iimbot 2. karangyaan 3. mahimasmasan 4. humahangos 5. pulso

279

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa 

Napipili ang angkop na kahulugan ng salita ayon sa gamit sa pangungusap.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagpili ng Angkop na Kahulugan ng Salita ayon sa Gamit sa Pangungusap. Mga Hinagpis ng Kagubatan

BEC-PELC Pagbasa; Sana Muli Akong Maging Luntian, Sining sa Pagbasa, ph. 181-185 Tsart, pocket, chart

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Panuto: Ayusin nang paalpabeto ang mga salita sa pocket chart. daga

tamaraw

ahas

baging

waling-waling

agila

2. Pagganyak: Ipabasa ang mga salitang iniayos nila nang paalpabeto. Itanong: Saang lugar karaniwang matatagpuan ang mga ito? Anu-ano pang mga hayop at mga punong kahoy ang makikita sa gubat?

280

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Ipabigay ang kahulugan ng mga sumusunod na salitang hinanapan nila ng sa diksyunaryo bilang takdang aralin. sumasanga – pumipigil

karatig - kalapit

tumupok – sumunog

sakuna – kapahamakan

4. Pagtatakda ng Layunin: Ibigay ang pamagat ng kwento. Hayaan silang bumuo ng mga tanong at isulat sa pisara.

B. Paglalahad: Tumawag ng isang magaling na mambabasa at ipabasa nang malakas ang kuwento “Sana Muli Akong Maging Luntian”.

C. Pagtalakay: 1. Ipasagot ang mga tanong pagganyak na isinulat sa pisara. 2. Ipasagot pa ang mga sumusunod na tanong:  Ano ang dati niyang hitsura?  Paano naganap ang malaking sakuna sa kanya?  Mababalik pa kaya ang dati niyang hitsura? Paano? Kailan

D. Panglinang na Kasanayan: 1. Ipabasa nang pabigkas ang mga sumusunod na salita. Gawing gabay ang mga tuldik na ginagamit. malumay kasama patola sinabi bahay

malumi

-

lupà

kusà

dambanà

lahi

sukà

E. Paglalahat:  

May mga salita sa diksyunaryo na iba-iba ang kahulugan. Ano ang basehan natin sa pagpili? Paano matitiyak ang wastong bigkas ng salita?

281

F. Pagpapayaman ng Gawain: 1. Ipapili ang angkop na kahulugan ng salitang nakasalungguhit sa mga sumusunod na pangungusap. a. Ang aking amain ay isang kaligrapo b. Namumuhay ang ibang mga Pilipino sa kalinangang pamana pa n gating mga ninuno. c. “Umalis kana!” Para rin ito sa ating kaligtasan. G. Pagpapahalaga: Pangkatin sa apat ang mga bata. Ipahanap ang kahulugan ng salitang paatotroso. Hayaan silang pag-usapan ang naitutulong ng gawaing ito sa mga tao, ang mga masasamang pangyayaring naidudulot nito sa ating buhay at sa kapaligiran at kungpaano makukuha ng mga tao ang mga pangangailangan sa kagubatan nang hindi ito nasisira.

IV. Pagtataya: Hanapin sa diksyunaryo ang angkop na kahulugan ng naka-salungguhit na salita sa bawat pangungusap. 1. Siya ay kasapi sa aming samahan. 2. Nagdurugo ang kanyang puso sa pagkawala ng kanyang alaga. 3. Ang iyong panaghoy ay naririnig hanggang sa ikatlong bahay. 4. Tuluyan nang naglaho ang kanyang mga ari-arian. 5. Dumadaloy ang ilog na ito mula rito hanggang sa dagat.

V. Takdang-Aralin: Hanapin ang kahulugan ng mga sumusunod na salita at gamitin pangungusap. 1. 2. 3. 4. 5.

kaligtasan kaligrapo nagdurugo malumbay busilak

282

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa 

Napagsusunod-sunod ang mga salita nang paalpabeto.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagsusunud-sunod sa mga salita nang Paalpabeto Kapaligiran

BEC-PELC; Paggamit ng Diksyunaryo, Sining sa Pagbasa ph. 170-174 mga larawan, flash cards, tsart

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Panuto: Isulat ang nawawalang titik sa bawat puwang upang mabuo nang alpabetong Filipino AB__EFG__JK__NÑ_OP__ST_W_Y_

2. Pagganyak: Ipahula ang bawat hawak na larawan bago ipakita. a. Ito’y b pinagtatamnan ng mga gulay, mais at palay. b. Ito’y g tahanan ng mga punong-kahoy at mga hayop.

283

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Panuto: Pagtapatin ang salita at ang kanyang kahulugan. Gawing batayan ang mga pangungusap sa ibaba. Salita ____ 1. Nagbibigay-alab ____ 2. mahalimuyak ____ 3. kapara ____ 4. busilak

Kahulugan a. b. c. d. e. f.

katulad lahat malungkot mababango nagbibigay-sigla puno ng kabutihan

____ 5. balana ____ 6. malumbay

4. Pagtatakda ng Layunin Itanong:

Ano ang inyong damdamin sa kalikasang dulot ng Maykapal? Ganyan din kaya ang damdamin ng may-akda sa tulang babasahin natin?

B. Paglalahad: Pagbasa ng tula “Salamat” (nakasulat sa manila paper)

C. Pagtalakay: 1. Ano ang damdamin ng may-akda sa mga biyaya ng kalikasang dulot ng maykapal? 2. Sino ang Dakilang sinasabi sa tula? Patunayan. 3. Anu-ano ang magagandang nilikha niya?

D. Panglinang na Kasanayan: Pangkatin sa apat ang mga bata; Bigyan ng flash cards ng mga salita ang bawat pangkat. Hayaan silang magoaligsahan sa pag-aayos ng mga salita ng paalpabeto. Halimbawa: itlog, iba, isa, ina, ikot

E. Paglalahat:

284



Bakit madaling hanapin ang mga salita sa diksyunaryo?

F. Pagpapahalaga: Mapagbigay ng pangalan ng mga bagay sa kapaligiran na gusting-gusto nila at ipasulat sa pisara.

G. Pagpapayaman ng Gawain: 1. Pangkatang gawain (dating pangkat) Ipaayos ng paalpabeto ang mga salitang isinulat nila sa pisara sa takdang sandaling ibibigay ng guro. 2. Gawin ang pagwawasto

IV. Pagtataya: Panuto: Ayusin ng ayon sa alpabeto ang bawat sumusunod sa pangkat ng mga salita. 1. damit

2. blusa

baso

barko

araw

bestido

ekis

buko

gamut

borlas

V. Takdang-Aralin: Hanapin sa diksyunaryo ang kahulugan ng mga salita sa ibaba. 1. 2. 3. 4.

5.

nanunuot nagnanais lagablab panghoy sumasanga

285

FILIPINO IV Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa:

Nagagamit ang mga pamatnubay na salita ng diksyunaryo

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Paggamit sa Pamatnubay na salita sa Diksyunaryo Kapaligiran

BEC-PELC; Paggamit ng Diksyunaryo, Sining sa Pagbasa ph. 170-174 mga larawan, flash cards, tsart

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Itanong:

Nakakita na ba kayo ng diksyunaryo? Anu-ano ang inyong mga nalalaman tungkol dito?

2. Pagganyak: Itanong:

Sino ang may likha sa mga bagay na ito? Ano ang tawag natin sa kanila?

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Ibigay ang kahulugan ng salitang nakasalungguhit. 1. Busilak ang kanyang puso kaya mahal siya ng lahat. 2. Huwag ka nang malumbay. Darating na si Inay.

286

3. Alam na ng balana ang iyong ginagawa.

4. Pagtatakda ng Layunin Itanong:

Ano ang inyong damdamin sa kalikasang dulot ng Maykapal? Ganyan din kaya ang damdamin ng may-akda sa tulang babasahin natin?

B. Paglalahad: Ipabasa ang tula “Salamat” (nakasulat sa manila paper)

C. Pagtalakay: 1. Ano ang hatid sa atin ng lahat ng kanyang nilikha? 2. Sapat lang bang magpasalamat tayo sa mga biyayang ito na kaloon Niya sa atin? 3. Ano ang inyong magagawa upang mapangalagaan ang ating kapaligiran?

D. Panglinang na Kasanayan: 1. Ipasuri ang pagkakaayos ng paalpabeto ng mga sumusunad na pangkat ng mga salitang may pare-parehong una/hanggang ikatlong titik. kasama palda kendi

panahon

klase

parada

kulog

pasahe

E. Paglalahat: Bakit may mga pamatnubay na salita sa mga pahina ng diksyunaryo?

F. Pagpapayaman ng Gawain: Isahang Gawain Panuto: Isulat ang titik ng salitang hindi nakapaloob sa mga pamatnubay na salita. 1. mandala – mantel 2. palong - panadero a. mangga a. palos b. mani b. pananim c. manok c. paminta

287

d. mantekilya

d. piyer

G. Pagpapahalaga: Magbigay ng pangalan ng mga bagay sa kapaligiran na gustong-gusto nila at ipasulat sa pisara.

IV. Pagtataya: Piliin ang salitang nakapaloob sa dalawang pamatnubayan salita. 1. grado

gulok

a. gripo

c. gulpi

b. gisa

d. guwardiya

2. pasa – plasa a. palda

c. plastik

b. pasahero

d. plorera

V. Takdang-Aralin: Hanapin sa diksyunaryo ang kahulugan ng mga salita sa ibaba 1. 2. 3. 4. 5.

paraiso karatig tumupok sakuna dapit hapon

288

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa 

Nabibigyang kahulugan ang impormasyong nasa Talaan ng Nilalaman at Indeks.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagbibigay Kahulugan sa mga Impormasyong nasa Talaan ng Nilalaman at Indeks Pag-unlad ng Bayan

BEC-PELC Pagbasa; Ang Talaan ng Nilalaman ph. 106-210 Tsart, aklat sa HEKASI

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: a. Itanong: Anu-ano ang mga kahalagahan ng aklat. b. Ipabuo ang "concept cluster" sa ibaba

Mahalga ang Aklat

2. Pagganyak: Itanong: Anu-ano ang inyong mga pangarap sa buhay? Paano ninyo ito maaaring makamit?

289

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan: Panuto:

Piliin ang salita sa loob ng panaklong na kas!ngkahulugan ng salitang nakasalungguhit. a. Para pa ring musmos kung kumilos si Allan. (bata, matanda, binata) b. Natutuwa ako nang sumibol ang mga butong itinanim ko. (tumuloy, tumubo, nagsanga) c. Kami ang lumaki sa isang dahop na kapaligiran, isang tahanang barung-barong at halos walang kasangkapan. (dukha, mayarlan, malinis)

4. Pagtatakda ng Layunin: a. Ipabasa ang pamagat ng tula na nakasulat sa pisara (Pangarap Tungo sa Pagbabago) b. Ipasabi ang nais niiang malaman mula sa tula at isulat sa pisara.

B. Paglalahad: Babasahin ng guro ang tula at pagkatapos ay susunod an mga bata. Tula: Pangarap Tungo sa Pagbabago

C. Pagtalakay: 1. Ipasagot ang mga binuo nilang tanong bago bumasa. 2. Ipasagot ang mga sumusunod pang mga tanong a. Tungkol saan ang tula? b. Ano ang mensaheng ipinahihiwatig nito sa mambabasa? c. Kailan lamang daw magkakaroon ng katuparan ang mga pangarap na kaunlaran?

D. Panglinang na Kasanayan: 1. Hatiin sa dalawang pangkat ang mga batao Papag-aralan sa isang pangkat ang Talaan ng Nilalaman at ng isa pa ang Indeks. Hayaan silang kunin ang mga impormasyon tungkol sa mga sumusunod: a. Anu-ano ang mga nilalaman ng bahaging ito ng aklat? b. Paano nakaayo ang mga nilalaman nito?

E. Paglalahat:

Naglalaman ng pangkat ng mga yunit at mga aralin at pahina ng mga ito

Tumutukoy sa lpahina ng mga araling nasa aklat

Naglalaman ng mga detalyadong paksa at pahina ng mga ito.

290

F. Pagpapayaman ng Gawain: 1. Magpapaligsahan sa pagtukoy sa pahina ng Aralin sa Talaan ng Nilalaman ng aklat sa HEKASI. 2. Ipatukoy ang pahina ng bawat sumusunod na gamit ang Indeks sa Tsart a. Pamimili sa Isang Tindahan b. Kaugalian ng Iba't- Ibang Pook Tungkol sa Paggalang IV. Pagtataya: Ipagamit ang Talaan ng Nilalaman sa Tsart at ipasagot ang mga sumusunod. 1. Anong aralin ang nasa pahina 124? 2. Saang pahina mababasa ang Gomburza? 3. Anu-anong pahina ang sakop ng Yunit 2? 4. Saang yunit nabibilang ang seleksyong Sila Noon ... Kami Ngayon? 5. Saang pahina mababasa ang Tanging Handog?

V. Takdang-Aralin: Sumipi ng Talaan ng Nilalaman at ng Indeks ng isang aklat sa Filipino. Isulat sa puting papel.

291

FILIPINO IV

Date: ______________

I.

Layunin: Pagbasa 

Nabibigyang kahulugan at katuturan ang impormasyong nasa pahinang pang-editoryal.

II. Paksang Aralin: A. Deskripsyon: 1. Kasanayan: 2. Nilalaman:

Sanggunian: Kagamitan:

Pagbibigay Kahulugan sa mga Impormasyong nasa Pahinang Pang-Editoryal Kapaligiran.

BEC-PELC Pagbasa; Pagkuha ng Impormasyon sa Editoryal, Hiyas sa Pagbasa, pah. 230 mga larawan, tsart, pahayagang Filipino

III. Pamamaraan: A. Panimulang Gawain: 1. Balik-aral: Ipasabi ang kanilang opinion sa mga sumusunod na balita. a. Ayon sa balita, tataas ng isang piso ang bawat Iitrong gasolina. b. Mabilis ang paglaganap ng sakit na dengue at marami na ang mga namamatay. c. Tatakbo para sa pagka-presidente ang "Aksyon King" na si Fernando Poe Jr. sa susunod na eleksyon.

2. Pagganyak: a. Ipakita ang mga larawan ng iba't-ibang suliranin sa kapaligiran tulad ng tambak na basura, usok ng mga pabrika at mga sasakayan, polusyon sa tubig at mga nakakalbong bundok. b. Itanong: Gusto ba ninyo ng mga ito sa ating paligid? Bakit?

3. Pagpapalawak ng Talasalitaan:

292

Panuto: Idugtong ang salita sa kanyang kahulugan sa pamamagitan ng linya. a. pagmasdan salinlahi b. henerasyon kamtin c. taglayin tingnan

4. Pagtatakda ng Layunin: Sabihing isang editorial ang kanilang bababasahin. Ano kava ang ipinahihiwatig nito?

B. Paglalahad: Ipabasa ang seleksyon sa isang magaling na mambabasa habang tahimik na sumusunod ang kanyang mga kaklase. “Ang Kapaligiran Natin” pah.256

C. Pagtalakay: 1. Ano ang ipinahihiwatig ng editorial na binasa natin? 2. Bakit sinabi ng isang awitin, ang ating kabataan kava ay may puno pang aakyatin, may ilog pa kayang lalanguyan? 3. Ano ang nakatatakat na tagpo ang binanggit sa editorial?

D. Paglalahat: Anu-ano ang mga layunin ng isang editorial?

E. Pagpapayaman ng Gawain: 1. Pangkatin sila sa dalawa. 2. Ipabasa ang isang editorial mula sa bagong pahayagan. Ipabigay ang kahulugan o katuturan at ang layunin nito. IV. Pagtataya: Isahang Gawain Bigyan ng kopya ng isang editoryla mula sa isa pang bagong pahayagan at ipabigay ang kahulugan at katuturan nito. Ipasulat sa sagutang papel.

V. Takdang-Aralin: Gumupit ng isang editorial sa isang pahayagang Filipino. Idikit ito sa puting papel at isulat sa ibaba nito ang kanyang kahulugan o katuturan.

293

DepEd resources: DepEd Resouces and Downloads at www.teachershq.com

294