Phaàn 1: THIEÂN NHIEÂN – CON NGÖÔØI ÔÛ CAÙC CHAÂU LUÏC (tt) CH ƯƠNG XI- CHAÂU AÙ Tieát 1- Baøi 1:
VÒ TRÍ ÑÒA LYÙ – ÑÒA HÌNH VAØ KHOAÙNG SAÛN
I/ Muïc tieâu baøi hoïc: Sau baøi hoïc hs caàn ñaït nhöõng yeâu caàu sau: 1. Kieán thöùc: -Hieåu roõ ñaëc ñieåm ñòa lyù, kích thöôùc, ñaëc ñieåm ñòa hình vaø khoaùng saûn cuûa chaâu AÙ. 2. Kyõ naêng: -Phaùt trieån caùc kyõ naêng ñoïc, phaân tích vaø so saùnh caùc ñoái töôïng treân löôïc ñoà. II/Phương tiện dạy học: -Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày :Löôïc ñoà vò trí ñòa lyù chaâu aù treân Ñòa caàu, baûn ñoà ñòa hình, khoaùng saûn vaø soâng hoà chaâu AÙ -Tö lieäu hoïc taäp cuûa troø :saùch giaùo khoa vaø phieáu hoïc taäp: PHIEÁU HOÏC TAÄP (1) III/ Tieán trình baøi daïy: 1- Ổn định: 2- Kiểm tra bài cũ: 3-Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø Noäi dung caàn daït troø Hoaït ñoäng 1: hoaït ñoäng laøm 1/ Vò trí ñòa lyù vaø kích vieäc caù nhaân. thöôùc cuaû chaâu luïc : GV yeâu caàu : HS quan saùt hình 1.1 , Hoûi : - Ñieåm cöïc Baéc vaø cöïc Nam phaàn ñaát lieàn cuaû chaâu AÙ naèm treân nhöõng vó ñoä ñiaï lyù naøo ? - Chieàu daøi töø ñieåm cöïc Baéc ñeán ñieåm cöïc Nam , chieàu roäng töø bôø Taây sang bôø Ñoâng nôi laõnh thoå môû roäng nhaát laø bao nhieâu km ? - Dieän tích phaàn ñaát lieàn 1
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø roäng bao nhieâu km2 ? Neáu tính caû dieän tích caùc ñaûo phuï thuoäc thì roäng bao nhieâu km2 ? Chaâu AÙ tieáp giaùp vôùi caùc ñaïi döông vaø caùc chaâu luïc naøo ? - Töø nhöõng ñaëc ñieåm ñaõ neâu , em coù nhaän xeùt gì veà ñòa tri ñòa lyù vaø kích thöôùc cuaû chaâu AÙ ? Döïa vaøo keát quaû ñaõ neâu vaø nhaän xeùt cuaû HS , GV chuaån xaùc kieán thöùc , HS ghi baøi Vôùi vò trí vaø kích thöôùc cuûa chaâu AÙ maø caùc em vöøa nhaän bieát , haõy cho bieát aûnh höôûng cuûa vò trí vaø kích thöôùc laõnh thoå ñeán khí haäu cuûa chaâu luïc ? Höôùng daãn hoïc sinh hieåu ñöôïc vò trí vaø kích thöôùc laøm khí haäu ña daïng : + Coù nhieàu ñôùi khí haäu +Trong moãi ñôùi coù khí haäu luïc ñòa ñaïi döông . Keát luaän : vò trí ,kích thöôùc laõnh thoå laøm töï nhieân chaâu AÙ phaùt trieån ña daïng . .Hoaït ñoäng 2 ( 25 ph ) toå chöùc thaûo luaän nhoùm. HS quan saùt hình 1.2 Yeâu caàu hoïc sinh boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp (1), thôøi gian 10phuùt. HS baùo caùo keát quûa laøm vieäc qua traû lôøi caùc vaán ñeà sau : - Tìm vaø ñoïc teân caùc daõy nuùi chính : Hymalaya , Coân luaân , Thieân sôn , Antai ? - Xaùc ñònh caùc höôùng nuùi chính ? - Tìm vaø ñoïc teân caùc sôn nguyeân chính : Trung Xibia , 2
Noäi dung caàn daït
Chaâu AÙ laø chaâu luïc roäng lôùn nhaát theá giôùi , naèm keùo daøi töø vuøng cöïc Baéc ñeán vuøng Xích ñaïo . Laõnh thoå chaâu AÙ traõi roäng phaàn lôùn phía ñoâng cuûa baùn caàu Baéc,do ñoù töï nhieân chaâu AÙ phöùc taïp vaø ña daïng . 2/ Ñaëc ñieåm ñòa hình vaø khoaùng saûn :
a-Ñaëc ñieåm ñòa hình : Laõnh thoå coù nhieàu heä thoáng nuùi , sôn nguyeân cao , ñoà soä , chaïy theo hai höôùng chính & nhieàu ñoàng baèng roäng naèm xen keõ nhau laøm cho ñòa hình bò chia caét phöùc taïp .
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Taây taïng , Arap , Iran , Ñeâ can ? - Nuùi vaø sôn nguyeân taäp trung chuû yeáu ôû ñaâu ? - Tìm vaø ñoïc teân caùc ñoàng baèng roäng lôùn : Tu ran , Löôõng haø , AÁn haèng , Taây Xibia , Hoa baéc , Hoa trung ….. - Theo em , ñòa hình chaâu AÙ coù nhöõng ñaëc ñieåm gì noåi baät so vôùi caùc chaâu luïc khaùc maø caùc em ñaõ hoïc qua (dieän tích, ñoä cao cuûa töøng daïng ñòa hình ) GV toång keát caùc yù ñaõ neâu , chuaån xaùc kieán thöùc cho HS ghi baøi : Tieáp tuïc quan saùt löôïc ñoà , - Chaâu AÙ coù nhöõng khoaùng saûn chuû yeáu naøo ? - Khu vöïc naøo taäp trung nhieàu daàu moû & khí ñoát nhaát ? - Em coù nhaän xeùt gì veà khoaùng saûn ôû chaâu AÙ ? GV toång keát , chuaån xaùc kieán thöùc vaø cho HS ghi baøi ?
Noäi dung caàn daït
b- Khoaùng saûn : Phong phuù , coù tröõ löôïng lôùn , quan troïng nhaát laø : daàu moû , khí ñoát , than , saét , croâm , kim loaïi maøu .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : ?Ñaùnh daáu X vaøo oâ maø em choïn ñuùng 1-Chaâu AÙ coù vò trí : aNaèm ôû phía taây baùn caàu Baéc . c Naèm ôû phía ñoâng baùn caàu Baéc b Naèm ôû phía taây baùn caàu Nam . d Naèm ôû phía ñoâng baùn caàu Nam. 2-Kích thöôùc chaâu AÙ roäng lôùn laøm cho khí haäu : a Phaân hoaù thaønh nhieàu ñôùi khí haäu . c Caâu a vaø b ñeàu ñuùng. bPhaân hoaù thaønh khí haäu luïc ñòa, ñaïi döông . d Caâu a vaø b ñeàu sai. 3-So vôùi caùc chaâu luïc, ñiaï hình chaâu AÙ coù neùt noåi baät : a Nhieàu nuùi vaø sôn nguyeân . d Nhieàu nuùi vaø sôn nguyeân cao. 3
bDieän tích ñoàng baèng nhieàu hôn mieàn nuùi c Nhieàu nuùi cao .
Tieát 2 :Baøi 2 KHÍ HAÄU CHAÂU AÙ
.
I/ Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : - Hieåu ñöôïc tính phöùc taïp , ña daïng cuaû khí haäu chaâu AÙ maø nguyeân nhaân chính laø do vò trí ñòa lyù , kích thöôùc roäng lôùn vaø ñòa hình bò chia caét maïnh cuaû laõnh thoå . - Hieåu roõ ñöôïc ñaëc ñieåm cuûa caùc kieåu khí haäu chính cuûa chaâu AÙ . 2-Kó naêng :Cuûng coá vaø naâng cao caùc kó naêng ph/ tích , veõ bieåu ñoà vaø ñoïc löôïc ñoà khí haäu 3- Thaùi ñoä: HS nhaän thöùc töï nhieân hình thaønh do moái töông quan cuûa nhieàu yeáu toá ñòa lí. II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : - Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày :Löôïc ñoà caùc ñôùi khí haäu chaâu AÙ ,bieåu ñoà khí haäu vaø ñòa hình Yangun & EÂriat . - Tö lieäu hoïc taäp cuûa troø:SGK III/ Tieán trình baøi daïïy : 1/ Ổn định: 2/ Kieåm tra baøi cuõ : - Neâu caùc ñaëc ñieåm veà vò trí ñòa lyù , kích thöôùc cuûa laõnh thoå chaâu AÙ ? Vôi ñaëc ñieåm naøy coù aûnh höôûng nhö theá naøo ñoái vôùi khí haäu ? taïi sao ? - Haõy neâu caùc ñaëc ñieåm cuûa ñòa hình chaâu AÙ ? 3/ Baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø Noäi dung caàn ñaït troø Hoaït ñoäng 1 : tröïc quan – thaûo 1/ Khí haäu chaâu AÙ luaän nhoùm phaân hoùa raát ña daïng HS quan saùt löôïc ñoà hình 2.1 : vaø xaùc ñònh kinh tuyeán 0 100 Ñ ? HS thaûo luaän theo caùc vaán ñeà sau : - Doïc theo kt 1000Ñ Chaâu AÙ coù caùc ñôùi khí haäu naøo ? - Keå teân caùc kieåu khí haäu thuoäc thuoäc töøng ñôùi ? Caùc kieåu khí haäu naøo chieám phaàn lôùn dieän tích ? 4
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø (höôùng daãn HS choïn ñöôøng vó tuyeán 200 vaø 400B → Coù nhaän xeùt gì veà söï phaân hoaù khí haäu chaâu AÙ ? Giaûi thích söï phaân hoùa treân cô sôû nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc : ? Nguyeân nhaân khí haäu phaân hoaù töø Baéc xuoáng Nam ? ?Nguyeân nhaân khí haäu phaân hoaù töø ñoâng sang taây ? HS thaûo luaän vaø baùo caùo KQ – GV toång keát , chuaån xaùc kieán thöùc : Hoaït ñoäng 2 : tröïc quan –laøm vieäc caù nhaân . HS tieáp tuïc quan saùt hình 2.1 ? Kieåu khí haäu phoå bieán trong töøng ñôùi khí haäu ? Khí haäu gioù muøa, luïc ñòa phaân boá ôû khu vöïc naøo ? Giaûi thích taïi sao ? HS quan saùt bieåu ñoà khí haäu Yangun vaø EÂriat , phaân tích vaø ñieàn vaøo phieáu1 -So saùnh söï khaùc nhau cô baûn giöõa 2 kieåu k/haäu ? -Giaûi thích vì sao caû 2 ñiaï ñieåm naøy cuøng ôû moâi tröôøng ñôùi noùng nhöng laïi coù 2 kieåu khí haäu khaùc nhau ? GV toång keát vaø chuaån xaùc kieán thöùc Khí haäu gioù muøa aûnh höôûng ñeán nöôùc ta nhö theá naøo ? Höôùng hoaït ñoäng ?
Noäi dung caàn ñaït
Khí haäu chaâu AÙ phaân hoùa ña daïng , thay ñoåi töø Baéc xuoáng Nam vaø töø Taây sang Ñoâng . Ngoaøi ra , coøn söï phaân hoùa theo ñoä cao . 2/ Khí haäu chaâu AÙ phoå bieán laø caùc kieåu khí haäu gioù muøa vaø caùc kieåu khí haäu luïc ñòa .
Coù 2 kieåu khí haäu phoå bieán : khí haäu gioù muøa vaø khí haäu luïc ñòa .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : ? döïa vaøo baûng thoáng keâ soá lieäu : baûng 2.1 –Xaùc ñònh kieåu khí haäu Thöôïng Haûi ? –Giaùo vieân höôùng daãn HS veõ bieåu ñoà nhieät ñoä löôïng möa Thöôïng Haûi .
5
Tieát 3 :Baøi 3 :SOÂNG NGOØI VAØ CAÛNH QUAN CHAÂU AÙ . I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1. Kieán thöùc : - Bieát chaâu AÙ coù maïng löôùi soâng ngoøi khaù phaùt trieån , coù nhieàu heä thoáng soâng lôùn . - Trình baøy ñaëc ñieåm phaân hoùa cuûa caùc caûnh quan vaø nguyeân nhaân cuûa söï phaân hoùa ñoù .-Bieát nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa töï nhieân chaâu AÙ . 2. Kyõ naêng : - Bieát döïa vaøo baûn ñoà ñeå tìm 01 soá ñaëc ñieåm soâng ngoøi vaø caûnh quan cuûa chaâu AÙ - Xaùc ñònh treân löôïc ñoà 01 soá heä thoáng soâng lôùn vaø 01 soá caûnh quan cuûa chaâu AÙ . - Xaùc laäp moái quan heä giöõa ñòa hình – khí haäu vôùi soâng ngoøi , caûnh quan . 3. Thaùi ñoä :YÙ thöùc ñöôïc söï caàn thieát phaûi baûo veä töï nhieân . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : Baûn ñoà töï nhieân chaâu AÙ ( hoaëc löôïc ñoà 1.2 ) , löôïc ñoà hình 3.1 , 3.2 . Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK , Phieáu hoïc taäp 3.1 III/ Tieán trình daïy hoïc : 1.Ổn định 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Cho bieát khí haäu cuûa chaâu AÙ ? thöû giaûi thích veà söï phaân hoùa ña daïng cuûa khí haäu chaâu AÙ ? - Kieåu khí haäu naøo mang tính phoå bieán ? aûnh höôûng cuûa khí haäu gioù muøa ñoái vôùi nöôùc ta theá naøo ? 3.Baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 ( 15 ph )thaûo 1/ Ñaëc ñieåm soâng ngoøi : luaän nhoùm . HS quan saùt baûn ñoà TN chaâu AÙ ( hoaëc löôïc ñoà hình 1.2 , thaûo luaän thoáng nhaát noäi dung ñaõ chuaån bò trong phieáu hoïc taäp 3.1. Yeâu caàu HS baùo caùo keát quûa laøm vieäc qua caùc caâu hoûi sau : 6
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Khu vöïc naøo taäp trung nhieàu soâng , khu vöïc naøo ít soâng ? Tìm vaø ñoïc teân caùc soâng lôùn ? → soâng phaân boá nhö theá naøo ? Khu vöïc maïng löôùi soâng daøy ñaëc coù khí haäu nhö theá naøo ? Khu vöïc maïng löôùi soâng thöa thôùt coù khí haäu nhö theá naøo ? Döïa vaøo thoâng tin trang 10 SGK (hay GV cho xem bieåu ñoà löôïng chaûy cuûa moät soá soâng ñöôïc phoùng to nhaän xeùt ) Em coù nhaän xeùt gì veà cheá ñoä nöôùc cuûa soâng ngoøi chaâu AÙ vaøo muøa ñoâng vaø muøa haï ? Ñaëc ñieåm cuûa soâng ngoøi chaâu AÙ trong töøng khu vöïc phuï thuoäc vaøo yeáu toá naøo ? Neâu giaù trò cuûa soâng ôû Vieät Nam (Soâng Me-Kong hoaëc soâng Hoàng ) GV toång keát vaø chuaån xaùc kieán thöùc . Hoaït ñoäng 2 ( 20 ph ) : töï nghieân cöùu caù nhaân . HS quan saùt löôïc ñoà hình 3.1 . hoûi Keå teân caùc ñôùi caûnh quan töï nhieân chaâu AÙ theo thöù töï töø Baéc → Nam doïc theo kinh tuyeán 800Ñ Teân caùc caûnh quan phaân boá ôû khu vöïc khí haäu gioù muøa , khu vöïc khí haäu luïc ñòa khoâ haïn ? → chieám dieän tích nhö theá naøo ? Taïi sao caûnh quan laïi phaân hoùa töø Baéc xuoáng Nam vaø 7
Noäi dung caàn ñaït
Coù nhieàu heä thoáng soâng lôùn nhöng phaân boá khoâng ñeàu .Cheá ñoä nöôùc cuûa soâng thay ñoåi phöùc taïp phuï thuoäc vaøo khí haäu, ñòa hình .
2/ Caùc ñôùi caûnh quan töï nhieân :
Caûnh quan chaâu AÙ phaân hoùa raát ña daïng . - Ngaøy nay phaàn lôùn caùc caûnh quan nguyeân sinh ñaõ bò con ngöôøi khai phaù bieán thaønh ñoàng ruoäng , caùc khu vöïc daân cö , caùc khu coâng nghieäp … 3/ Nhöõng thuaän lôïi , khoù khaên cuûa thieân nhieân chaâu AÙ + Thuaän lôïi :Taøi nguyeân ña daïng , phong phuù . + Khoù khaên : Nuùi non hieåm trôû , khí haäu khaéc
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït töø Ñoâng sang Taây ? nghieät , thieân tai baát GV toång keát , chuaån xaùc thöôøng . kieán thöùc Vôùi caûnh quan phaân hoùa ña daïng , em coù nhaän xeùt gì veà ÑTV cuûa chaâu AÙ ? → GV giaùo duïc HS veà yù thöùc baûo veä ÑTV vaø caûnh quan moâi tröôøng … Hoaït ñoäng 3 ( 5 ph ) : thaûo luaän theo caëp . GV yeâu caàu : döïa vaøo baûn ñoà töï nhieân chaâu AÙ vaø voán hieåu bieát ..cho bieát chaâu AÙ coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên gì veà ñòa lí töï nhieân ñoái vôùi saûn xuaát vaø ñôøi soáng ?
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : Soâng ngoøi chaâu AÙ coù ñaëc ñieåm gì ? - Caûnh quan phaân hoùa töø Baéc xuoáng Nam nhö theá naøo ? Giaûi thích . - Vì sao phaûi baûo veä röøng & ñoäng thöïc vaät quyù hieám ? - Laøm baøi taäp 2/13 . - Chuaån bò baøi 4 “ Thöïc haønh “ .qua boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp sau :
Tieát 4 Baøi 4 : Phaân tích hoaøn löu gioù muøa chaâu AÙ I/ Muïc tieâu : 1-Kieán thöùc: Hieåu ñöôïc nguoàn goác hình thaønh vaø söï thay ñoåi höôùng gioù cuûa khu vöïc gioù muøa chaâu AÙ Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa hoaøn löu gioù muøa, ñaëc bieät aûnh höôûng cuûa gioù muøa vôùi VN .
8
2-Kó naêng : Laøm quen vôùi löôïc ñoà phaân boá khí aùp vaø höôùng gioù . Naém kó naêng ñoïc , phaân tích söï thay ñoåi khí aùp vaø höôùng gioù treân löôïc ñoà ñöôøng ñaúng aùp . 3- Thaùi ñoä :naém baét quy luaät hoaït ñoäng gioù muøa,hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa vieäc boá trí cô caáu thôøi vuï caây troàng cuûa noâng daân nöôùc ta . II/ Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : - Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày: Baûn ñoà theá giôùi, löôïc ñoà 4.1 vaø 4.2 ( phoùng lôùn ) - Tö lieäu, phieáu hoïc taäp cuûa troø : SGK vaø phieáu hoïc taäp 4.1. III/ Caùc böôùc tieán haønh : 1/ Oån ñònh lôùp : 2/ Kiểm tra bài cũ : ? tính chaát khí haäu ñaëc bieät cuûa chaâu AÙ laø tính chaát gioù muøa . Nguyeân nhaân hình thaønh , heä quaû vaø aûnh höôûng ñeán khí haäu – söï phaùt trieån noâng nghieäp ôû nöôùc ta ra sao ? 3/Thực hành: Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Höôùng daãn : Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù nhaân döôùi söï höôùng daãn cuûa thaày: 1-Söï bieåu hieän khí aùp vaø gioù treân baûn ñoà : -Trung taâm khí aùp ñöôïc bieåu thò baèng caùc ñöôøng ñaúng aùp (ñöôøng ñaúng aùp laø ñöôøng noái lieàn caùc ñòa ñieåm coù trò soá khí aùp gioáng nhau ) : +Trung taâm aùp cao coù caùc ñöôøng ñaúng aùp vôùi trò soá caøng taêng theo höôùng vaøo trung taâm khí aùp. +Trung taâm aùp thaáp coù caùc ñöôøng ñaúng aùp vôùi trò soá caøng giaûm theo höôùng vaøo trung taâm khí aùp. -Gioù vaø höôùng gioù ñöôïc bieåu hieän baèng caùc muûi teân. Gioù laø söï di chuyeån khoâng khí töø nôi aùp cao veà nôi aùp thaáp, do ñoù nôi ñi bao giôø cuõng laø aùp cao, nôi ñeán laø caùc trung taâm aùp thaáp, tuy nhieân do chòu aûnh höôûng cuûa vaän ñoäng töï quay cuûa Traùi Ñaát neân gioù thoåi coù söï leäch höôùng . Döïa vaøo Hình 4.1 vaø Hình 4.2 Cho bieát vò trí caùc trung taâm aùp thaáp 9
Hoaït ñoäng thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït
vaø aùp cao,neâu trò soá khí aùp ôû moãi trung taâm naøy treân luïc ñòa chaâu AÙ vaø caùc ñaïi döông bao quanh vaøo muøa ñoâng , muøa haï ? Muøa ñoâng : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...................................... ...................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ............ Muøa haï: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...................................... ...................................... ............... Hoaït ñoäng 2 :thaûo luaän nhoùm tìm hieåu veà söï hoaït ñoäng cuûa gioù muøa . 2-Söï thay ñoåi khí aùp vaø hoaït ñoäng gioù theo muøa : -Qua löôïc ñoà xaùc ñònh vò trí vaø söï thay ñoåi caùc trung taâm khí aùp theo muøa : +Phaûi nhaän bieát löôïc ñoà bieåu hieän laø cuûa thaùng maáy , vaøo muøa naøo ôû chaâu AÙ ? +Xaùc ñònh caùc vuøng coù khí aùp cao vaø khí aùp thaáp treân luïc ñòa cuõng nhö treân ñaïi döông ôû moãi muøa . -Qua löôïc ñoà nhaän xeùt söï thay ñoåi höôùng gioù theo muøa: +Nhaän xeùt trung taâm phaùt sinh gioù xuaát phaùt töø vuøng khí aùp naøo vaø gioù di chuyeån veà ñaâu , theo höôùng naøo ? (gioù luoân di chuyeån töø nôi khí aùp cao veà nôi khí aùp thaáp ) ôû moãi muøa. + Giaûi thích vì sao coù söï thay ñoåi khí aùp theo muøa vaø nguyeân nhaân laøm phaùt sinh gioù muøa ôû chaâu AÙ ? (xem laïi baøi heä quûa chuyeån ñoäng Traùi Ñaát quanh maët trôøi ôû Ñòa lí 6) .Beà maët Traùi Ñaát coù thôøi gian ñöôïc söôûi noùng vaø hoaù laïnh thay ñoåi theo muøa khaùc nhau ôû moãi baùn caàu ñaõ laøm cho khí aùp treân beà maët ñaát cuõng bò thay ñoåi theo muøa. Keát quûa laøm xuaát hieän caùc loaïi gioù chæ hoaït ñoäng vaø toàn taïi theo muøa, ngöôøi ta goïi loaïi gioù naøy laø gioù muøa. 10
Hoaït ñoäng thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït
Döïa vaøo 2 löôïc ñoà treân, xaùc ñònh höôùng gioù muøa vaø thôøi tieát cuûa töøng khu vöïc roài ghi boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 4.1 : Cho ñaïi dieän caùc toå baùo caùo keát quûa laøm vieäc , giaùo vieân choát yù cho ghi phaàn keát luaän sau : Hoaøn löu gioù muøa chaâu AÙ hình thaønh vaø phaùt trieån do söï thay ñoåi khí aùp theo muøa ôû 2 baùn caàu cuûa Traùi Ñaát , phaïm vi hoaït ñoäng cuûa gioù muøa ôû khu vöïc Ñoâng AÙ, Ñoâng Nam AÙ vaø Nam AÙ .Gioù muaø laøm cho thôøi tieát cuûa caùc khu vöïc gioù ñi qua thay ñoåi theo muøa :muøa ñoâng laïnh möa ít , muøa heø noùng möa nhieàu .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Xác định nơi hình thành các đới áp cao và áp thấp của châu lục?
Tieát 5 Baøi 5 :
ÑAËC ÑIEÅM DAÂN CÖ , XAÕ HOÄI CHAÂU AÙ .
I/ Muïc tieâu : 1-Kieán thöùc :Bieát so saùnh soá lieäu ñeå nhaän xeùt söï gia taêng daân soá caùc chaâu luïc , bieát ñöôïc chaâu AÙ coù soá daân ñoâng nhaát so vôùi caùc chaâu luïc khaùc , möùc ñoä taêng daân soá chaâu AÙ ñaït möùc trung bình cuûa theá giôùi . Teân caùc toân giaùo lôùn , sô löôïc veà söï ra ñôøi caùc toân giaùo 2-Kó naêng: Quan saùt aûnh vaø löôïc ñoà nhaän xeùt söï ña daïng cuûa caùc chuûng toäc cuøng chung soáng treân laõnh thoå chaâu AÙ . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : –Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : Baûn ñoà caùc nöôùc treân theá giôùi . –Tö lieäu cuûa troø : Saùch GK III/ Caùc böôùc tieán haønh : 1/ Oån ñònh lôùp : 2/ Kieåm tra baøi cuõ : ? Veõ caùc höôùng gío muøa treân baûn ñoà theá giôùi . ?ÔÛ VN , gioù muøa thoåi theo caùc höôùng naøo ? 3/ Bàai mới: - chaâu AÙ coù ngöôøi coå sinh soáng , laø caùi noâi cuûa nhöõng neàn vaên minh laâu ñôøi . Chaâu AÙ coøn coù nhöõng ñaëc ñieåm 11
noåi baät veà daân cö maø hoâm nay ñeå tìm hieåu . Hoaït ñoäng GV vaø HS Hoaït ñoäng 1 :thaûo luaän nhoùm Yeâu caàu döïa vaøo baûng 5.1 trong SGK Haõy nhaän xeùt soá daân vaø tæ leä gia taêng daân soá töï nhieân cuûa chaâu AÙ so vôùi caùc chaâu khaùc vaø so vôùi theá giôùi ? (GV höôùng daãn HS caùch tính tæ leä % daân soá cuûa chaâu AÙ so vôùi theá giôùi trong töøng giai ñoaïn 1950, 2000, 2002) Vì sao chaâu AÙ coù soá daân ñoâng nhaát theá giôùi ? ( Giaùo vieân höôùng daãn HS xem xeùt nhöõng yeáu toá veà maët töï nhieân, lòch söû phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi ñeå giaûi thích , trong quaù trình höôùng daãn caàn so saùnh vôùi luïc ñòa chaâu Phi maø caùc em ñaõ hoïc vì ôû chaâu luïc naøy tæ leä gia taêng daân soá töï nhieân cao hôn chaâu AÙ, coù lòch söû phaùt trieån xaõ hoäi vaø neàn vaên minh laâu ñôøi nhö chaâu AÙ nhöng soá daân khoâng ñoâng nhö chaâu AÙ ) Döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaùo khoa cho bieát nhöõng nöôùc naøo hieän nay ôû chaâu AÙ ñang thöïc hieän chính saùch daân soá moät caùch tích cöïc ? Taïi sao ? Heä quaû ?
caùc em seõ coù ñieàu kieän Noäi dung caàn ñaït 1/ Moät chaâu luïc ñoâng daân nhaát theá giôùi : Chaâu AÙ coù soá daân ñoâng nhaát so vôùi caùc chaâu khaùc , luoân chieám hôn ½ daân soá toaøn theá giôùi . Ngaøy nay do aùp duïng tích cöïc chính saùch daân soá neân tæ leä gia taêng daân soá ñaõ giaûm ñaùng keå (1.3% , ngang vôùi möùc trung bình naêm cuûa theá giôùi ) .
2/ Daân cö thuoäc nhieàu chuûng toäc : Daân cö chaâu AÙ chuû yeáu thuoäc caùc chuûng toäc Moân – goâ – loâ- ít , Ô – roâ – peâ –oâ Ít vaø moät soá ít thuoäc chuûng toäc OÂ – xtra – loâ – ít 3/ Nôi ra ñôøi cuûa caùc toân giaùo lôùn : Chaâu AÙ laø nôi ra ñôøi cuûa nhieàu toân giaùo lôùn : Phaät giaùo , Hoài giaùo , Ki toâ giaùo vaø Hoài giaùo .
Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng caù nhaân Döïa vaøo löôïc ñoà hình 5.1 . Daân cö chaâu AÙ thuoäc nhöõng chuûng toäc naøo ? Moãi chuûng toäc thöôøng soáng taäp trung ôû ñaâu taïi khu vöïc naøo ?Chuûng toäc naøo laø chieám soá löôïng Moãi toân giaùo ñeàu coù chuû yeáu 01 tín ngöôõng rieâng Hoaït ñoäng 3:thaûo luaän nhoùm nhöng ñeàu mang muïc 12
Hoaït ñoäng GV vaø HS Noäi dung caàn ñaït Yeâu caàu : döïa vaøo thoâng tin tieâu höôùng thieän ñeán trong saùch giaùo khoa vôùi loaøi ngöôøi . Treân theá giôùi coù bao nhieâu toân giaùo lôùn ? hình thaønh ôû ñaâu ? Chaâu luïc naøo ñöôïc xem laø nôi ra ñôøi cuûa toân giaùo ñoù? Quan saùt hình 5.2 cho bieát kieán truùc nôi laøm leã cuûa moãi toân giaùo nhö theá naøo ? Mang neùt ñaëc tröng cuûa kieán thöùc ôû khu vöïc naøo ? GV choát yù :kieán truùc nôi haønh leã mang neùt vaên hoaù cuûa caùc khu vöïc phoå bieán tín ngöôõng cuûa toân giaùo giaùo ñoù, nhaø thôø Hoài giaùo vaø chuøa Phaät giaùo mang neùt kieán truùc cuûa chaâu AÙ theå hieän cho thaáy ñaây laø 2 toân giaùo ñöôïc tín ngöôõng nhieàu ôû chaâu AÙ .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Ñaùnh daáu X vaøo ñöùng tröôùc caâu traû lôøi caâu hoûi coù yù ñuùng 1-Chaâu AÙ coù soá daân ñoâng nhaát theá giôùi do toác ñoä gia taêng daân soá töï nhieân cao nhaát theá giôùi (xem baûng 5.1) Ñuùng Sai 2-Daân cö chaâu AÙ coù nhieàu chuûng toäc , ñaëc ñieåm phaân boá caùc chuûng toäc naøy laø: a-Soáng taäp trung thaønh caùc khu vöïc rieâng bieät cho moãi chuûng toäc . b-Caùc chuûng toäc cuøng soáng chung vôùi nhau treân cuøng moät khu vöïc . c-Caùc chuûng toäc coù söï hôïp huyeát neân khoâng coøn khu vöïc chuûng toäc rieâng bieät d- caâu b vaø c ñeàu ñuùng .
13
Tieát 6 :Baøi 6 :THÖÏC HAØNH ÑOÏC , PHAÂN TÍCH LÖÔÏC ÑOÀ PHAÂN BOÁ DAÂN CÖ VAØ CAÙC THAØNH PHOÁ LÔÙN CUÛA CHAÂU AÙ . I/ Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : nhaän bieát ñaëc ñieåm phaân boá daân cö, nhaän bieát vò trí caùc thaønh phoá lôùn cuûa chaâu AÙ .Khu vöïc coù khí haäu gioù muøa laø noïi coù daân cö ñoâng, thaønh phoá lôùn taäp trung ôû khu vöïc ñoàng baèng, ven soâng vaø ven bieån . 2- Kó naêng : ñoïc vaø phaân tích löôïc ñoà , baûng thoáng keâ soá lieäu . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : –Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày :hình 6.1 phoùng to löôïc ñoà maät ñoä daân soá vaø nhöõng thaønh lieäu vaø phieáu hoïc taäp cuûa HS Phieáu yeâu caàu 6.1 Maät ñoä Nôi phaân Caùc yeáu toá aûnh höôûng daân soá boá Ñòa hình Khí haäu Caùc yeáu trung bình toá khaùc Döôùi 1 2 ng/1 km Töø 1 – 50 ng/1 km2 Töø 51 – 100 ng/1 2 km Treân 100 ng/ 1 km2 III/ Tieán trình baøi daïy : 1. Ổn định 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Ñaëc ñieåm daân cö chaâu AÙ ? thuoäc nhöõng toäc naøo ? - Trình baøy caùc ñòa ñieåm vaø thôøi gian ra ñôøi cuûa caùc toân giaùo lôùn ? 3. Baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày , troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng nhoùm 1/ Phaân boá daân cö chaâu HS quan saùt hình 6.1 keát hôïp AÙ : löôïc ñoà hình hình 1.2 , hình 2.1 – Daân cö chaâu AÙ phaân boá thaûo luaän theo nhoùm roài khoâng ñeàu, daân cö ñoâng ñieàn vaøo phieáu yeâu caàu . taïi caùc ñoàng baèng, vuøng GV yeâu caàu HS nhaän xeùt : ven bieån, khu vöïc coù hoaït 14
Hoaït ñoäng thaày , troø Ñaëc ñieåm daân cö chaâu AÙ ? Giaûi thích nguyeân nhaân cuûa hieän traïng daân cö . HS baùo caùo . GV toång keát , chuaån xaùc kieán thöùc . Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng caù nhaân HS ñoïc baûng soá lieäu SGK trang 19 , keát hôïp hình 6.1 . HS trình baøy caù nhaân – cho bieát : Caùc thaønh phoá ñoâng daân cuûa chaâu AÙ taäp trung ôû ñaâu ? vì sao Söï phaân boá daân cö cuûa chaâu AÙ nhö theá seõ taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán töï nhieân cuõng nhö kinh teá cuûa chaâu AÙ . GV toång keát vaø chuaån xaùc kieán thöùc .
Noäi dung caàn ñaït ñoäng gioù muøa
2/ Caùc thaønh phoá lôùn cuûa chaâu AÙ Caùc thaønh phoá lôùn chaâu AÙ ñeàu phaân boá taïi caùc vuøng coù daân cö ñoâng taïi caùc mieàn ñoàng baèng, mieàn ven bieån, ven soâng
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : HS xaùc ñònh teân caùc nöôùc , khu vöïc , thaønh phoá taäp trung ñoâng daân ? - Lieân heä söï phaân boá daân cö ôû Vieät Nam ? - Söûa baøi taäp trang 18 .
Tieát 7 - OÂN TAÄP I/Muïc tieâu : 1-Kieán thöùc : heä thoáng hoaù caùc kieán thöùc veà ñaëc ñieåm töï nhieân vaø daân cö xaõ hoäi chaâu AÙ . 2-Kó naêng : reøn luyeän caùc kó naêng ñoïc phaân tích löôïc ñoà, bieåu ñoà, baûng thoáng keâ soá lieäu . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc : Baûn ñoà töï nhieân chaâu AÙ , löôïc ñoà phaân boá daân cö . III/ Tieán trình leân lôùp : 1- Ổn định 2- Kiểm tra bài cũ: 15
-Châu á có các đới khí hậu nào? -Trình bày đặc điểm địa hình Châu á? 3-Bài giảng: Hoaït ñoäng thaày vaø troø Hoaït ñoäng :hoaït ñoäng caù nhaân theo phöông phaùp ñaøm thoaïi vôùi yeâu caàu quan saùt keânh hình ,traû lôøi caâu hoûi. Quan saùt hình 1.1 cho bieát veà vò trí vaø kích thöôùc cuûa phaàn luïc ñòa chaâu AÙ . So vôùi chaâu Phi vò trí vaø kích thöôùc chaâu AÙ coù nhöõng ñaëc ñieåm gioáng vaø khaùc nhau nhö theá naøo. Quan saùt hình 1.2 keå teân caùc nuùi cao, ñoàng baèng roäng lôùn,caùc sôn nguyeân .So vôùi caùc chaâu luïc khaùc maø em ñaõ hoïc,ñòa hình chaâu AÙ coù neùt gì noåi baät ? Döïa vaøo hình 2.1 cho bieát khí haäu chaâu AÙ bò phaân hoaù thaønh caùc kieåu khí haäu naøo ?Khí haäu phoå bieán ôû chaâu AÙ laø kieåu khí haäu gì ? Giaûi thích taïi sao kieåu khí haäu luïc ñòa chieám phaàn lôùn dieän tích luïc ñòa chaâuAÙ . Quan saùt bieåu ñoà nhieät ñoä vaø löôïng möa ôû Y-an-gun vaø EÂ-ri-at trong saùch GK haûy neâu ñaëc ñieåm khí haäu gioù muøa vaø luïc ñòa . Quan saùt hình 1.2 neâu ñaëc ñieåm soâng ngoøi chaâu AÙ ( maïng löôùi soâng.khu vöïc coù nhieàu soâng ) Giaûi thích veà söï phaân boá soâng . Quan saùt hình 3.1 keå teân caùc caûnh quan töï nhieân cuûa chaâu AÙ doïc theo kinh tuyeán 1000Ñ töø baéc xuoáng nam, vó tuyeán 400B vaø 200Btöø ñoâng sang taây. Giaûi thích söï hình thaønh caùc caûnh quan töï nhieân doïc theo kinh tuyeán 1000Ñ vaø vó tuyeán 400B. Quan saùt hình 4.1 vaø 4.1 cho bieát loaïi gioù,höôùng gioù vaø thôøi tieát do gioù muøa ñem laïi cho nöôùc ta trong muøa ñoâng vaø muøa haï.Giaûi thích nguoàn goác hình thaønh 2 loaïi gioù muøa naøy . Döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaùo khoa, em haõy neâu soá lieäu cuï theå daãn chöùng chaâu AÙ laø chaâu luïc ñoâng daân nhaát theá 16
Noäi dung caàn ñaït
Hoaït ñoäng thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït
giôùi.Giaûi thích nguyeân nhaân vì sao chaâu AÙ coù soá daân ñoâng . Döïa vaøo thoâng tin trng saùch GK cho bieát ñaëc ñieåm chuûng toäc vaø toân giaùo ôû chaâu AÙ ? Quan saùt hình 6.1 cho bieát daân cö chaâu AÙ coù ñaëc ñieåm gì ? nhöõng khu vöïc naøo coù maät ñoä daân soá cao ? Giaûi thích . Döïa vaøo hình 6.1 keå teân caùc thaønh phoá lôùn ôû Nam vaø Ñoâng Nam AÙ .Giaûi thích veà söï phaân boá cuûa caùc thaønh phoá naøy .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Cho HS xác định vị trí giới hạn Châu á? -Xác định các kiểu khí hậu Châu á?
Tieát 8 : KIEÅM TRA 1 TIEÁT Tieát 9 - Baøi 7 :ÑAËC ÑIEÅM PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ XAÕ HOÄI CAÙC NÖÔÙC CHAÂU AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc : -HS hieåu sô boä veà quùa trình phaùt trieån cuûa caùc nöôùc chaâu AÙ. -Bieát ñöôïc xu höôùng phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa caùc nöôùc chaâu AÙ hieän nay . 2-Kyõ naêng : Phaân tích caùc baûng soá lieäu kinh teá-xaõ hoäi . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : Baûn ñoà kinh teá chaâu AÙ . -Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK -Phương pháp:Sử dụng SGK, Thảo luận nhóm,Sử dụng số liệu thống kê, Đàm thoại gợi mở III/ Tieán trình daïy hoïc : 1-Ổn định: Tỉ số 2. Kieåm tra baøi cuõ : Söûa baøi klieåm tra 1 tieát. 3.Baøi môùi :
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù 1- Vaøi neùt veà lòch söû nhaân phaùt trieån cuûa caùc Yeâu caàu HS xem baûng 7.1 vaø nöôùc chaâu AÙ : 17
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø thoâng tin ôû muïc 1 trong saùch giaùo khoa ñeå giaûi quyeát caùc caâu hoûi sau : Thôøi coå ñaïi nhöõng khu vöïc naøo cuûa chaâu AÙ coù neàn kinh teá sôùm phaùt trieån, neâu moät soá maët haøng noåi tieáng . Giai ñoaïn töø theá kæ 15 ñeán ñaàu theá kæ 20 tình hình kinh teá xaõ hoäi caùc nöôùc chaâu AÙ nhö theá naøo ? Rieâng Nhaät Baûn thì sao ? Em ruùt ra keát luaän gì veà nguyeân nhaân cuûa söï phaùt trieån chaäm neàn kinh teá phaàn lôùn caùc nöôùc chaâu AÙ hieän nay ? GV caàn choát 2 yù : -Caùc nöôùc chaâu AÙ coù neàn kinh teá phaùt trieån sôùm. -Neàn kinh teá hieän nay cuûa caùc nöôùc chaâu AÙ phaùt trieån chaäm vaø khoâng ñoàng ñeàu do cheá ñoä thöïc daân phong kieán kìm haõm Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng thaûo luaän nhoùm Yeâu caàu HS quan saùt baûng 7.2 vaø thaûo luaän nhoùm giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau : Nhaän xeùt veà möùc bình quaân GDP/ngöôøi cuûa moät soá nöôùc chaâu AÙ Nöôùc naøo coù möùc bình quaân GDP cao nhaát, thaáp nhaát. Söï cheânh leäch möùc bình quaân GDP giöõa 2 nöôùc naøy gaáp maáy laàn Nhöõng nöôùc naøo coù möùc thu nhaäp cao,trung bình, thaáp.Nhìn chung möùc thu nhaäp cuûa phaàn lôùn caùc nöôùc chaâu AÙ nhö theá naøo ? GV caàn cung caáp cho HS thoâng tin veà ñaùnh giaù möùc thu nhaäp qua GDP/ ngöôøi -möùc thu nhaäp döôùi 735 USD/ ngöôøi/naêm : thu nhaäp thaáp. 18
Noäi dung caàn ñaït Caùc nöôùc chaâu AÙ coù quaù trình phaùt trieån kinh teá sôùm song do cheá ñoä phong kieán thöïc daân kìm haõm , neàn kinh teá rôi vaøo tình traïng chaäm phaùt trieån keùo daøi.
2-Ñaëc ñieåm phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäicuûa caùc nöôùc vaø laõnh thoå chaâu AÙ hieän nay : Sau chieán tranh theá giôùi laàn 2 , neàn kinh teá chaâu AÙ coù nhieàu chuyeån bieán : -Xu höôøng phaùt trieån kinh teá la:ø Öu tieân phaùt trieån coâng nghieäp dòch vuï , naâng cao ñôøi soáng . -Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá nhieàu nöôùc taêng . Söï phaùt trieån giöõa caùc nöôùc chaâu AÙ khoâng ñoàng ñeàu, caùc quoác gia ngheøo khoå coøn chieám tæ leä cao .
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø -Töø 735 ñeán 2934 USD/ ngöôøi/naêm : thu nhaäp trung bình döôùi . -Töø 2935 ñeán 9075 USD/ ngöôøi/naêm : thu nhaäp trung bình treân . -Treân 9075 USD/ ngöôøi/naêm : thu nhaäp cao. Cô caáu GDP % cuûa caùc nöôùc coù thu nhaäp cao khaùc vôùi caùc nöôùc coù thu nhaäp thaáp nhö theá naøo ? Cô caáu GDP % nöôùc ta thuoäc loaïi naøo Nhöõng quoác gia naøo coù tæ leä taêng GDP bình quaân naêm (%) cao hôn möùc trung bình theá giôùi (3%), nöôùc naøo coù toác ñoä taêng GDP cao ( taêng GDP (%) treân möùc 6% laø coù toác ñoä taêng tröôûng nhanh) Nöôùc ta coù toác ñoä taêng tröôûng nhö theá naøo ? Töø baûng 7.2 ruùt ra keát luaän gì veà kinh teá –xaõ hoäi cuûa chaâu AÙ ? Döïa vaøo thoâng tin trong muïc 2 SGK cho bieát: Trình ñoä phaùt trieån kinh teá cuûa phaàn lôùn caùc quoác gia chaâu AÙ nhö theá naøo ? Xu höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa nhieàu nöôùc chaâu AÙ laø gì ? GV toånh hôïp caùc vaán ñeà veà kinh teá caùc quoác gia chaâu AÙ
Noäi dung caàn ñaït
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : Caâu hoûi soá 3 SGK trang 24 -Laøm caùc baøi taäp trong saùch GK -Xem caùc hình 8.1 vaø 8.2 ñoàng thôøi traû lôøi caùc caâu hoûi veà moãi hình treân trong saùch giaùo khoa
19
Tieát 10 - Baøi 8 : TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ XAÕ HOÄI ÔÛ CAÙC NÖÔÙC CHAÂU AÙ. I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc : -HS hieåu roõ tình hình phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá ôû caùc nöôùc vaø vuøng laõnh thoå chaâu AÙ . -Bieát ñöôïc xu höôùng phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa caùc nöôùc chaâu AÙ hieän nay : öu tieân phaùt trieån coâng nghieäp, dòch vuï vaø naâng cao ñôøi soáng . 2-Kyõ naêng :Phaân tích caùc baûng soá lieäu kinh teá,löôïc ñoà phaân boá caùc saûn phaåm noâng nghieäp, bieåu ñoà veà cô caáu tæ leä saûn löôïng luùa gaïo . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : Baûn ñoà kinh teá chaâu AÙ . -Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK , phieáu hoïc taäp 8.1 III/ Tieán trình daïy hoïc : 1Ổn định: 2Kieåm tra baøi cuõ : 1-Neâu vaøi neùt veà lòch söû phat trieån kinh teá caùc nöôùc chaâu AÙ ? Vì sao hieän nay phaàn lôøn caùc nöôùc chaâu AÙ vaãn laø caùc nöôùc kinh teá ñang phaùt trieån ? 2-Döïa vaøo baûng 7.2 cho bieát söï khaùc bieät veà kinh teá cuûa Vieät Nam vaø Nhaät Baûn theå hieän qua caùc chæ tieâu kinh teá naøo ? 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù 1-Noâng nghieäp :Neàn nhaân kinh teá nhieàu nöôùc Yeâu caàu HS quan saùt hình 8.1boå chaâu AÙ chuû yeáu vaån sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc döïa vaøo noâng nghieäp . taäp 8.1 Söï phaùt trieån noâng Döïc vaøo kieán thöùc ñaõ boå sung nghieäp cuûa caùc nöôùc giaûi quyeát caùc yeâu caàu sau : chaâu AÙ khoâng ñoàng Caùc nöôùc thuoäc khu vöïc khí ñeåu: haäu gioù muøa coù caùc loaïi caây -Coù hai khu vöïc coù troàng vaø vaät nuoâi naøo ? Giaûi caây troàng vaø vaät thích vì sao ôû ñaây phaùt trieån caùc nuoâi khaùc nhau :khu loaïi caây troàng vaø vaät nuoâi vöïc khí haäu gioù muøa naøy ? vôùi noâng nghieäp phaùt Caùc nöôùc thuoäc khu vöïc khí trieån maïnh meû,vaø khu haäu luïc ñòa coù caùc loaïi caây vöïc khí haäu luïc ñòa troàng vaø vaät nuoâi naøo ? Giaûi noâng nghieäp chaäm thích vì sao ôû ñaây phaùt trieån caùc phaùt trieån. loaïi caây troàng vaø vaät nuoâi -Saûn xuaát löông thöïc 20
Hoaït ñoäng thaày vaø troø naøy ? Neàn kinh teá noâng nghieäp chaâu AÙ phaùt trieån ôû khu vöïc khí haäu naøo ? Giaûi thích. Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu quan saùt hình 8.2 nhaän xeùt caùc vaán ñeà sau : Saûn löôïng luùa nöôùc ñöôïc troàng ôû chaâu AÙ chieám tæ leä bao nhieâu % cuûa saûn löôïng luùa nöôùc toaøn theá giôùi. Nhöõng quoác gia naøo ôû chaâu AÙ troàng nhieàu luùa nöôùc ? Giaûi thích vì sao ? (höôùng daãn HS xem laïi hình 8.1 vaø xem thoâng tin trong saùch GK ñeå giaûi thích ) Hoaït ñoäng 3 :hoaït ñoäng caù nhaân. Döïa vaøo baûng soá lieäu 8.1 trong saùch giaùo khoa, cho bieát : Nhöõng quoác gia naøo coù saûn löôïng khai thaùc than, daàu moû nhieàu nhaát Nhöõng quoác gia naøo söû duïng caùc saûn phaåm khai thaùc chuû yeáu ñeå xuaát khaåu ? ( nöôùc coù saûn löôïng khai thaùc lôùn hôn gaáp nhieàu laàn saûn löôïng tieâu duøng ). Keát hôïp xem baûng soá lieäu 7.2 cho bieát quoác gia naøo coù thu nhaäp GDP cao nhôø khai thaùc taøi nguyeân ñeå xuaát khaåu ? Döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaùo khoa keå teân moät soá ngaønh coâng nghieäp phaùt trieån ôû Chaâu AÙ ? Hoaït ñoäng 4 : hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu xem baûng 7.2 nhaän xeùt : Tæ troïng gí trò dòch vuï trong cô caáu GDP cuûa haøn Quoác vaø Nhaät baûn? 21
Noäi dung caàn ñaït chuû yeáu laø luùa nöôùc ôû nhieàu nöôùc nhö AÁn Ñoä,Trung Quoác, Thaùi Lan, Vieät nam ñaõ ñaït nhieåu keát quûa vöôït baäc.
2-Coâng nghieäp : Coâng nghieäp khai khoaùng phaùt trieån ôû nhieàu nöôùc khaùc nhau taïo nguoàn nguyeân lieäu, nhieân lieäu cho saûn xuaát trong nöôùc vaø nguoàn haøng xuaát khaåu Coâng nghieäp phaùt trieån khoâng ñoàng ñeàu ôû caùc nöôùc : Nhaät Baûn, Haøn Quoác, Xinga-po laø caùc nöôùc coâng nghieäp coù trình ñoä phaùt trieån cao. 3-Dòch vuï :Nhaät Baûn ,Haøn Quoác, Xin-ga-po laø nhöõng nöôùc coù dòch vuï phaùt trieån cao .
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Nhöûng nöôùc coù möùc thu nhaäp caocoù tæ troïng % trong cô caáu GDP (%)nhö theá naøo ?
Noäi dung caàn ñaït
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Laøm baøi taäp soá 3 trang 28 saùch giaùo khoa . - xem tröôùc hình 9.1 vaø boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 9.1 Yeáu toá Vò trí Ñòa hình Khí haäu Soâng ngoøi Caûnh quan
Ñaëc ñieåm
Tieát 11 - Baøi 9: KHU VÖÏC TAÂY NAM AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc -Taây Nam AÙ coù vò trí ôû ngaõ 3 chaâu luïcAÙ, AÂu, Phi,laø khu vöïc nhieàu nuùi, cao nguyeân, khí haäu phaàn lôùn laø khoâ haïn nhöng coù nguoàn daàu moû phong phuù.-Taây Nam AÙ laø nôi coù neàn vaên minh coå ñaïi vaø hieän nay laø khu vöïc coù nhieàu baát oån veà chính trò 2-Kyõ naêng :Phaân tích caùc löôïc ñoà töï nhieân vaø kinh teá . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà töï nhieân Taây Nam AÙ . -Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK , phieáu hoïc taäp 9.1 III/ Tieán trình daïy hoïc : 1Ổn định: 2. Kieåm tra baøi cuõ : -Neâu nhöõng thaønh töïu kinh teá cuûa caùc quoác gia chaâu AÙ ? -Xaùc ñònh treân löôïc ñoà caùc quoác gia coù ngaønh troàng luùa phaùt trieån ? Giaûi thích nguyeân nhaân ngaønh ttoàng luùa ñaït keát quûa cao taïi caùc quoác gia naøy ? 3.Baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: hoaït ñoäng nhoùm 1-Vò trí ñòa lí: Vò trí ñòa lí. -Naèm ôû phía Taây * GV treo löôïc ñoà H 9.1 . Yeâu caàu hoïc Nam Chaâu AÙ tieáp 22
Hoaït ñoäng thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït sinh thaûo luaän thoáng nhaát noäi dung giaùp vôí caùc bieån : thöïc hieän trong phieáu hoïc taäp 9.1. sau Ñen, Caxpi, Araùp, ñoù traû lôøi caùc caâu hoûi : Ñoû , Ñòa Trung Haûi, Khu vöïc TNA tieáp giaùp vôí caùc vònh Vònh Pec-Xích. bieån , khu vöïc vaø chaâu luïc naøo? -Coù vò trí chieán TNA naèm trong khoaûng vó ñoä naøo? löôïc quan troïng • HS trình baøy keát quaû, GV toång keát , môøi 1, 2 HS leân xaùc ñònh vò trí löôïc ñoà. • Vaäy vò trí cuûa Taây Nam AÙ coù vai troø nhö theá naøo ñoái vôùi theá 2- Ñaëc ñieåm töï giôùi? nhieân : Hoaït ñoäng 2: Ñaëc ñieåm töï nhieân . -Coù nhieàu nuùi *GV treo löôïc ñoà H 9.4 cho hoïc sinh vaø cao nguyeân , khí thaûo luaän caùc noäi dung. Keå teân caùc mieàn ñòa hình töø ñoâng haäu khoâ haïn . baéc xuoáng taây nam? Caùc ñôùi, kieåu -Taøi nguyeân daàu khí haäu? Keå teân caùc loaïi khoaùng moû phong phuù , laø nôi xuaát khaåu daàu saûn? moû lôùn nhaát theá neâu ñaëc ñieåm soâng ngoøi ? giôi *HS trình baøy keát quaû , GV toång keát Em haõy xaùc ñònh nôi phaân boá cuûa caùc daïng ñòa hình treân ? Taây Nam AÙ coù nhöõng ñôùikhí haäu naøo? Ñaëc ñieåm chung khí haäu laø gì? Döïa vaøo hình 9.4 cho bieát höôùng xuaát khaåu daàu moû cuûa TNAÙ , ñi ñeán caùc nöôùc naøo ? Nhöõng nöôùc coù nhieàu daàu moû nhaát laø nhöõng nöôùc naøo? Hoaït ñoäng 3: Ñaëc ñieåm daân cö kinh 3-- Ñaëc ñieåm daân cö , kinh teá , chính teá, chính trò . Quan saùt H 9.3 cho bieát Taây Nam AÙ trò. goàm caùc quoác gia naøo? Keå teân caùc -Taây Nam AÙ laø quoác gia coù dieän tích lôùn nhaát , nhoû moät trong nhöõng caùi noâi cuûa neàn nhaát? Döaï treân ñieàu kieän töï nhieân vaø vaên minh coå ñaïi taøi nguyeân thieân nhieân TNAÙ coù theå theá giôùi . phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá naøo ? - Hieän nay tình hình chính trò , kinh teá Vì sao laïi phaùt trieån ngaønh ñoù ? Baèng hieåu bieát cuûa mình , em haõy cuûa caùc nöôùc Taây nhaän xeùt tình hình chính trò ôû caùc Nam AÙ dieãn ra raát phöùc taïp nöôùc Taây AÙ nhö theá naøo? 23
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Taây Nam AÙ coù ñaëc ñieåm vò trí nhö theá naøo? -Caùc daïng ñòa hình chuû yeáu ôû Taây Nam AÙ phaân boá nhö theá naøo? -Neâu nhöõng khoù khaên aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån kinh teá cuûa khu vöïc ?
Tieát 12 - Baøi 10: ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN KHU VÖÏC NAM AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc -Nhaän bieát ba mieàn ñòa hình cuûa khu vöïc : mieàn nuùi, sôn nguyeân, ñoàng baèng . -Khu vöïc coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa ñieån hình , söï phaân boá löôïng möa trong khu vöïc coù thay ñoåi töø ñoâng sang taây do chòu aûnh höôûng cuûa ñòa hình . 2-Kyõ naêng : Phaân tích caùc löôïc ñoà töï nhieân vaø löôïc ñoà phaân boá möa . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà töï nhieân Nam AÙ . -Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK , phieáu hoïc taäp 10.1, 10.2 . -Phương pháp:Sử dụng bản đồ,thảo luận nhóm ,sử dụng SGK, đàm thoại III/ Tieán trình daïy hoïc : 1. Ổn định: 2 Kieåm tra baøi cuõ : -Neâu ñaëc ñieåm chieán löôïc cuûa vò trí khu vöïc Taây Nam AÙ ? -Töï nhieân khu vöïc Taây Nam AÙ thuaän lôïi cho ngaønh kinh teá naøo phaùt trieån? væ sao ? -Giaûi thích taïi sao Taây Nam AÙ hieän nay laøkhu vöïc coù nhieàu baát oån veà maët chính trò ? 3-Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng nhoùm 1-Vò trí ñòa lí-ñòa hình Quan saùt hình 10.1 boå sung kieán : thöùc vaøo phieáu 10.1. sau ñoù thaûo luaän thoáng nhaát giaûi quyeát caùc caâu hoûi sau : Nam AÙ naèm ve 24
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Neâu ñaëc ñieåm vò trí cuûa khu vöïc Nam AÙ ? Töø Baéc xuoáng nam ñòa hình nam AÙ coù nhöõng ñaëc ñieåm gì noåi baät ?Keå teân vaø ñoä cao cuûa caùc khu vöïc ñòa hình . GV choát yù cho Hs ghi veà ñaëc ñieåm ñòa hình khu vöïc Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu quan saùt hình 10.2 boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 10.2, thaûo luaän thoáng nhaát traû lôøi caùc caâu hoûi sau : Nam AÙ coù kieåu khí haäu gì ? Nhaän xeùt veà söï phaân boá löôïng möa cuûa Nam AÙ töø phía ñoâng taïi Se-ra-pun-ñi cho ñeán phía taây taïi Muntan.Neâu nguyeân nhaân cuûa söï phaân boá löôïng möa nhö vaäy ? Nhaän xeùt löôïng möa töø Mum-bai ñeán sôn nguyeân Ñeâ-can. Giaûi thích veà söï thay ñoåi löôïng möa ôû ñaây ? ( höôùng daãn : chuù yù höôùng ñòa hình ñoùn gío ). Yeáu toá töï nhieân naøo laøm cho löôïng möa khu vöïc Nam AÙ coù söï phaân hoaù ? Gôïi yù HS traû lôøi : +phaân hoaù töø ñoâng sang taây +Phaân hoaù töø mum bai ñeán sôn nguyeân Ñeà Caên. GV choát yù :Nam AÙ coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa, söï hoaït ñoäng gioù muøa keát hoïp vôùi ñòa hình khu vöïc laøm cho löôïng möa phaân boá khoâng ñeàu :phía ñoâng khu vöïc coù löôïng möa nhieàu nhaát theá giôùí, phía taây khu vöïc laø vuøng hoang maïc vaø baùn hoang maïc aên ra saùt bieån . Nhòp ñieäu hoaït ñoäng gioù muøa aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán sinh hoaït vaø saûn xuaát cuûa ngöôøi daân . GV coù theå cho HS quan saùt caùc tranh 10.3 (hoang maïc Tha)11.4(haùi 25
Noäi dung caàn ñaït àphía Nam chaâu AÙ treân phaàn lôùn baùn ñaûo Ñeà Caên. Nam AÙ coù ba mieàn ñòa hình chính :phí baéc laø daõy Hi-malay-a huøng vó, phía nam laø sôn nguyeân Ñeà Caên,ÔÛ giöõa laø ñoàng baèng AÁn – Haèng roäng lôùn. 2-Khí haäu, soâng ngoøi vaø caûnh quan töï nhieân : -Khí haäu : Nam AÙ coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa, söï hoaït ñoäng gioù muøa keát hoïp vôùi ñòa hình khu vöïc laøm cho löôïng möa phaân boá khoâng ñeàu :phía ñoâng khu vöïc coù löôïng möa nhieàu nhaát theá giôùí, phía taây khu vöïc laø vuøng hoang maïc vaø baùn hoang maïc aên ra saùt bieån .Nhòp ñieäu hoaït ñoäng gioù muøa coù aûnh höoûng raát lôùn ñeán nhòp ñieäu saûn xuaát vaø sinh hoaït cuûa nhaân daân trong khu vöïc . -Soâng ngoøi : Soâng AÁ n ,Haèng laø hai soâng lôùn . -Caûnh quan :Nam aù coù caùc caûnh quan : röøng nhieät ñôùi aåm, xavan, hoang maïc, nuùi cao . Caûnh quan röøng nhieät ñôùi aåm
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït cheø ôû Xri-lan-ca )hoaëc tranh veà luõ chieám dieän tích luïtvaøo muøa heøôû Bang-la-ñeùt cho ñaùng keå . HS nhaän xeùt traû lôøi caâu hoûi treân . Keå teân, höôùng chaûy cuûa soâng ngoøi khu vöïc Nam AÙ . ( coù theå cho HS xem löôïc ñoà löôïng chaûy soâng Haèng nhaän xeùt veà cheá ñoä doøng chaûy , yeâu caàu HS nhaän xeùt veà moái quan heä giöõa khí haäu vaø soâng ngoøi ) Döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa haõy xaùc ñònh vò trí caùc caûnh quan töï nhieân treân löôïc ñoà
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Traû lôøi caâu hoûi soá 1,2 trong phaàn baøi taäp cuûa saùch giaoù khoa. - xem tröôùc hình 11.1, caùc baûng 11.1, 11.2 vaø traû lôøi caùc caâu hoûi keøm theo hình vaø baûng trong saùch giaoù khoa trang 37,38, 39.
Tieát 13 - baøi 11: DAÂN CÖ VAØ ÑAËC ÑIEÅM KINH TEÁ KHU VÖÏC NAM AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc -Laø khu vöïc coù daân cö ñoâng vôùi maät ñoä daân soá lôùn nhaát theá giôùi -Toân giaùo chuû yeáu laø AÁn Ñoä giaùo vaø Hoài giaoù coù aûnh höôûng lôùn ñeán kinh teá- xaõ hoäi . -Neàn kinh teá khu vöïc ñang phaùt trieån trong ñoù AÁn Ñoä laø nöôùc coù kinh teá phaùt trieån nhaát 2-Kyõ naêng : Phaân tích caùc löôïc ñoà phaân boá daân cö,baûng thoáng keâ soá lieäu . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà daân cö Nam AÙ . -Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK III/ Tieán trình daïy hoïc : 1Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Neâu ñaëc ñieåm ñòa hình cuûa khu vöïc nam AÙ ? 26
-Giaûi thích vì sao löôïng möa cuûa khu vöïc Nam AÙ coù söï phaân hoaù töø ñoâng sang taây 3-Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù nhaân 1-Daân cö : Yeâu caàu : quan saùt baûng soá lieäu 11.1 Nam AÙ coù soá traû lôøi caùc vaán ñeà sau : daân ñöùng haøng Khu vöïc Nam AÙ coù soá daân ñöùng thöù hai chaâu AÙ haøng thöù maáy ôû chaâu AÙ ? nhönglaïi laø khu Khu vöïc nam AÙ coù maät ñoä daân soá vöïc coù maät ñoä ñöùng haøng thöù maáy ôû chaâu AÙ ? daân cö ñoâng nhaát (GV höôùng daãn HS phaûi tính maät ñoä chaâu AÙ . daân soá cuûa taát caû caùc khu vöïc ôû chaâu AÙ sau ñoù so saùnh xeáp haïng . chuù yù ñôn vò dieän tích vaø daân soá ) GV choát yù tieåu keát : khu vöïc Nam AÙ laø khu vöïc coù soá daân ñöùng haøng thöù hai, nhöng maät ñoä daân soá laïi cao nhaát ôû chaâu AÙ Yeâu caàu HS quan saùt hình 11.1 traû lôøi caùc vaán ñeà : Nhaän xeùt veà söï phaân boá daân cö Nam AÙ ? Giaûi thích nguyeân nhaân daãn ñeán hieän traïng daân cö ôû ñaây. Daân cö khoâng (daân cö khoâng ñeàu : ñoâng ñuùc ôû ñeàu phaàn lôùn caùc vuøng ñoàng baèng chaâu thoå vaø taäp trung soáng ôû ven bieån ) caùc ñoàng baèng Keå teân caùc sieâu ñoâ thò cuûa Nam chaâu thoà vaø AÙ ? Nhaän xeùt vaø giaûi thích veà söï vuøng ven bieån . phaân boá caùc sieâu ñoâ thò ôû Nam AÙ. GV choát yù:Nam AÙ co ùdaân cö ñoâng nhöng phaân boá khoâng ñeàu phaàn lôùn taäp trung soáng ôû caùc ñoàng baèng thuaän lôïi cho hoaït ñoäng noâng nghieäp . Nam AÙ laø khu vöïc Döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaùo coù neàn vaên minh khoa yeâu caàu HS cho bieát tín ngöôõng coå ñaïi toân giaùo toân giaoù cuûa khu vöïc laø toân giaùo chính cuûa khu vöïc naøo ? laø Hoài giaoù vaø GV thuyeát minh cho HS roû khu vöï c laø AÁn Ñoä giaoù . nôi ra ñôøi cuûa Phaät Giaùo vaø AÁn Ñoä giaoù .Toân giaùo coù aûnh höôûng lôùn ñeán vaên hoaù vaø ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân (kieâng aên thòt boø cuûa 27
Hoaït ñoäng thaày vaø troø ngöôøi AÁ n Ñoä, caùc xung ñoät veà toân giaùo aûnh höôûng ñeán an ninh vaø chính trò moät soá nöôùc Nam AÙ . Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu quan saùt baûng soá lieäu 11.2 trong saùch GK . Töø 19952001 tæ troïng ngaønh noâng nghieäp thay ñoåi nhö theá naøo ? Töø 19952001 tæ troïng ngaønh coâng nghieäp vaø dòch vuï thay ñoåi nhö theá naøo ? Nhaän xeùt veà söï chuyeån dòch cô caáu ngaønh kinh teá cuûa AÁ n Ñoä ? Söï chuyeån dòch naøy phaûn aûnh xu höôùng phaùt trieån kinh teá nhö theá naøo ? Döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa veà thaønh töïu kinh teá AÁn Ñoä em haõy cho bieát AÁn Ñoä laø nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån hay ñang phaùt trieån , döïa vaøo chæ tieâu kinh teá naøo ñeå em nhaän xeùt nhö vaäy ? (AÁ n Ñoä laø nöôùc ñang phaùt trieån khi döïa vaøo cô caáu GDP% vaø GDP bình quaân ) GV choát yù :AÁ n Ñoä coù neàn kinh teá ñang phaùt trieån, neàn kinh teá phaùt trieån theo höôùng coâng nghieäp hoaù .
Noäi dung caàn ñaït 2-Ñaëc ñieåm kinh teá –xaõ hoäi : Caùc nöôùc Nam AÙ coù neàn kinh teá ñang phaùt trieån trong ñoù AÁ n Ñoä laø nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån nhaát .Hoaït ñoäng saûn xuaát chuû yeáu ôû caùc nöôùc Nam AÙ vaãn laø saûn xuaát noâng nghieäp .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - söû duïng caùc caâu hoûi soá 2, 3, 4 . - xem hình 12.1 vaø boå sung vaøo phieáu hoïc taäp 12.1 Ñaëc ñieåm
Nöûa phía taây Phaàn ñaát lieàn
Vò trí,
Quoác Ñòa hình gia, Vuøng laõnh thoå Trung Quoác . . ........ ........ ........ ....... 28
Soâng ngoøi
Khí haäu
Phaàn haûi ñaûo vaø nöûa phía ñoâng phaàn ñaát lieàn Chuù yù : phaàn khí haäu phaûi xem laïi löôïc ñoà 2.1 trang 7 SGK .
Tieát 14 - Baøi 12: ÑAËC ÑIEÅM TÖÏ NHIEÂN KHU VÖÏC ÑOÂNG AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc -Bieát vò trí ñòa lí,teân caùc quoác gia, vuøng laõnh thoå thuoäc khu vöïc Ñoâng AÙ . -Bieát caùc ñaëc ñieåm töï nhieân :ñòa hình, khí haäu, soâng ngoøi, caûnh quan cuûa khu vöïc . 2-Kyõ naêng : Phaân tích löôïc ñoà töï nhieân . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà töï nhieân Ñoâng AÙ . -Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK , phieáu hoïc taäp 12.1 III/ Tieán trình daïy hoïc : 1Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Cho bieát tình hình daân cö ôû Nam AÙ? Giaûi thích vì sao daân cö ôû ñaây phaân boá khoâng ñeàu ? -AÁ n Ñoä laø quoác gia coù neàn kinh teá nhö theá naøo ôû khu vöïc Nam AÙ ? Cho bieát vì sao cô caáu kinh teá cuûa AÁn Ñoä ñang coù söï dòch chuyeånỉnh 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng caù nhaân 1-Vò trí ñòa lí vaø phaïm vi Yeâu caàu : quan saùt hình 12.1 traû khu vöïc Ñoâng AÙ : lôøi caùc caâu hoûi sau : Khu vöïc Ñoâng AÙ goàm Khu vöïc Ñoâng AÙ goàm caùc hai boä phaän : ñaát lieàn quoác gia vaø vuøng laõnh thoå vaø haûi ñaûo .Vò trí naøo ?keå teân caùc quoác gia , naèm veà phí ñoâng cuûa vuøng laõnh thoå thuoäc phaàn haûi chaâu AÙ .Laõnh thoå 29
Hoaït ñoäng thaày vaø troø ñaûo . Khu vöïc Ñoâng AÙ tieáp giaùp vôùi caùc quoác gia vaø vuøng bieån naøo ?Vò trí naèm trong khoaûng caùc vó ñoä naøo ? GV toång keát vaø choát yù
Noäi dung caàn ñaït Ñoâng AÙ giôùi haïn trong khoaûng vó ñoä töø 500B ñeán 200B .
Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu döïa vaøo hình 12.1 boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 12.1, sau ñoù thaûo
coù söï phaân hoaù töø ñoâng sang taây : Nöûa phía ñoâng phaàn ñaát lieàn laø vuøng ñoài nuùi thaáp xen caùc ñoàngbaèng roäng lôùn , rieäng phaàn haûi ñaûo laø vuøng nuùi treû coù vò trí naèm trong voøng ñai nuùi löûa Thaùi Bình Döông .Caû hai vuøng naøy thuoäc khí haäu gioù muøa aåm trong caûnh quan chuû yeáu laø röøng . Nöûa phía taây phaàn ñaát lieàn coù nhieàu nuùi, sôn nguyeân cao hieåm trô,û coù caùc boàn ñòa roäng vôùi khí haäu mang tính chaát luïc ñòa khoâ haïn neân caûnh quan phoå bieán laø hoang maïc,baùn hoang maïc vaø mieàn nuùi cao .
luaän nhoùm ñeå traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Cho bieát ñaëc ñieåm veà ñòa hình, soâng ngoøi, khí haäu vaø caûnh quan nöûa phía taây cuûa phaàn ñaát lieàn . (khí haäu xem laïi löôïc ñoà 2.1, caûnh quan xem laïi löôïc ñoà 3.1 ) Cho bieát ñaëc ñieåm veà ñòa hình, soâng ngoøi, khí haäu vaø caûnh quan nöûa phía ñoâng cuûa phaàn ñaát lieàn vaø haûi ñaûo. Giaûi thích vì sao töï nhieân phaàn ñaát lieàn cuûa Ñoâng AÙ laïi coù suï phaân hoaù töø ñoâng sang taây ? GV choát yù cho ghi baøi Bieåu ñoà löôïng chaûy soâng Hoaøng Haø
2-Ñaëc ñieåm töï nhieân : Töï nhieân cuûa khu vöïc
m3 / giaây
20000 15000 10000 5000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 thaù ng
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : Cho HS ñoïc baøi ñoïc theâm trang 43 SGK sau ñoù daët vaán ñeà : 30
Vì sao Nhaät Baûn coù nhieàu ñoäng ñaát vaø nuùi löûa ? Ñoäng ñaát nuùi löûa gaây ra nhöõng thieät haïi naøo ? - xem tröôùc baûng 13.2 vaø traû lôøi caâu hoûi keøm theo baûng 13.2 trong saùcg giaùo khoa
Tieát 15 - Baøi 13: TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI KHU VÖÏC ÑOÂNG AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc Bieát ñaëc ñieåm chung veà daân cö vaø suï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa khu vöïc Ñoâng AÙ .Ñaëc ñieåm phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa Nhaät baûn vaø Trung Quoác . 2-Kyõ naêng : Phaân tích caùc baûng thoáng keâ soá lieäu . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : Baûng 13.1 vaø 13,2 Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK , phieáu hoïc taäp III/ Tieán trình daïy hoïc : 1Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Cho bieát söï khaùc nhau veà maët töï nhieân cuûa nöûa phía taây phaàn ñaát lieàn vôùi nöûa phía ñoâng phaàn ñaát lieàn khu vöïc Ñoâng AÙ ? -Giaûi thích veà söï khaùc nhau caûnh quan cuûa nöûa phía ñoâng vaø taây phaàn ñaát lieàn ? 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng caù nhaân 1-Khaùi quaùt veà daân Yeâu caàu HS quan saùt baûng 13.1 cö vaø ñaëc ñieåm traû lôøi caùc yeâu caàu sau : phaùt trieån kinh teá Cho bieát soá daân cuûa khu Vöïc khu vöïc Ñoâng AÙ Ñoâng AÙ naêm 2002? -Ñoâng AÙ laø khu vöïc Keát hôïp vôùi baûng 5.1 trang 16 coù soá daân ñoâng SGK thì soá daân khu vöïc Ñoâng AÙ nhaát chaâu AÙ , trong chieám bao nhieâu %soá daân chaâu ño ù Trung Quoác coù 31
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø AÙ , soá daân theá giôùi ? Quoác gia naøo ôû Ñoâng AÙ coù soá daân ñoâng nhaát? Chieám bao nhieâu % soá daân chaâu AÙ ? GV choát yù : ñoâng AÙ laø khu vöïc coù soá daân ñoâng nhaát chaâu AÙ , trong ño ùchæ rieâng Trung Quoác coù soá daân ñoâng hôn caùc chaâu luïc khaùc .
Noäi dung caàn ñaït soá daân ñoâng nhaát trong khu vöïc. - Ñoâng AÙ laø khu vöïc coù kinh teá phaùt trieån
nhanh , toác ñoä taêng tröôûng nhanh , quaù Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng caù nhaân. trình phaùt trieån ñi töø Yeâu caàu quan saùt baûng 13.2 saûn xuaát thay theá Caùc nöôùc coù giaù trò xuaát khaåu haøng nhaäp khaåu nhö theá naøo so vôùi nhaäp khaåu ? ñeán saûn xuaát ñeå Nöôùc naøo coù giaù trò xuaát khaåu xuaát khaåu . vöôït giaù trò nhaäp khaåu cao nhaát trong soá ba nöôùc ñoù. 2-Ñaëc ñieåm phaùt Vôùi gía trò xuaát khaåu vöôït treân trieån cuûa moät soá giaù trò nhaäp khaåu caùc nöôùc treân quoác gia Ñoâng AÙ : neàn kinh teá coù xu höôùng nhö theá -Nhaät Baûn laø nöôùc naøo ? Taïi sao ? coâng nghieäp phaùt (Gôïi yù HS xem thoâng tin trong saùch trieån cao vôùi caùc trang 44 ñeå traû lôøi vaán ñeà naøy ) ngaønh coâng nghieäp GV choát yù :Ñoâng AÙ laø khu vöïc haøng ñaàu theá giôùi coù kinh teá phaùt trieån nhanh , toác nhö cheá taïo oâ toâ, ñoä taêng tröôûng nhanh , quaù trình taøu bieån, ñieän töû, phaùt trieån ñi töø saûn xuaát thay saûn xuaát haøng tieâu theá haøng nhaäp khaåu ñeán saûn duøng . xuaát ñeå xuaát khaåu . -Trung Quoác :nhôø Hoaït ñoäng 3 : hoaït ñoäng nhoùm chính saùch caûi caùch Yeâu caàu HS döïa vaøo thoâng tin vaø môû cöûa phaùt trong muïc 2 trang 45 saùch giaùo khoa huy nguoàn lao ñoäng haõy laäp baûng toùm taét so saùnh doài daøo vaø taøi ñaëc ñieåm kinh teá cuûa Nhaät Baûn nguyeân phong phuù vaø Trung Quoác theo höôùng daãn neânneàn kinh teá phieáu hoïc taäp 13.1 phaùt trieån nhanh vaø GV toå chöùc cho HS baùo caùo keát ñaày tieàm naêng , quûa laøm vieäc, choát yù cho ghi baøi .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Neàn kinh teá caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng AÙ coù ñaëc ñieåm gì ? -Neàn kinh teá Trung Quoác phaùt trieån nhanh döïa vaøo lôïi theá naøo ? 32
-Theo em nhöõng ñöôøng loái naøo ñeå phaùt trieån kinh teá cuûa Trung Quoác seõ laø baøi hoïc kinh nghieäm trong quaù trình phaùt trieån kinh teá nöôùc ta ?
Tieát 16 - Baøi 14: ÑOÂNG NAM AÙ –ÑAÁT LIEÀN VAØ ÑAÛO I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc Bieát Ñoâng Nam AÙ bao goàm phaàn baùn ñaûo vaø ñaûo ôû vò trí ñoâng nam chaâu AÙ , hoaøn toaøn trong ñôùi khí haäu noùng, laø nôi tieáp giaùp Thaùi Bình Döông vaø AÁn Ñoä Döông, laø caàu noái chaâu AÙ vôùi chaâu Ñaïi Döông . Töï nhieân coù ñaëc ñieåm ñiaï hình ñoài nuùi laø chuû yeáu ñoàng baèng phuø sa maøu môõ, khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa , caûnh quan laø röøng raäm nhieät ñôùi. 2-Kyõ naêng :Phaân tích löôïc ñoà, bieåu ñoà , tranh aûnh . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà 14.1 Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK , phieáu hoïc taäp 14.1 vaø phieáu 14.2 III.Tiến trình hoạt động 1Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Neàn kinh teá caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng AÙ coù ñaëc ñieåm gì ? -Neàn kinh teá Trung Quoác phaùt trieån nhanh döïa vaøo lôïi theá naøo ? 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù 1-Vò trí vaø giôùi haïn cuûa nhaân khu vöïc Ñoâng Nam AÙ : Quan saùt hình 14.1 yeâu caàu giaûi Ñoâng Nam AÙ bao goàm quyeát caùc yeâu caàu sau : phaàn baùn ñaûo Cho bieát caùc ñieåm cöïc baéc, cöïc nam, cöïc ñoâng, cöïc taây vaø ñaûo ôû vò trí ñoâng thuoäc caùc nam chaâu AÙ , hoaøn toaøn trong ñôùi khí haäu quoác gia naøo . noùng, laø nôi tieáp giaùp Döïa vaøo hình 1.1 cho bieát khu Thaùi Bình Döông vaø AÁn vöïc Ñoâng Nam AÙ naèm giöõa Ñoä Döông, laø caàu noái caùc ñaïi döông naøo ? chaâu AÙ vôùi chaâu Ñaïi Khu vöïc Ñoâng Nam AÙ naèm Döông . giöõa caùc chaâu luïc naøo ? Khu vöïc Ñoâng Nam AÙ naèm 33
Hoaït ñoäng thaày vaø troø giöõa caùc vó ñoä naøo ? Thuoäc ñôùi khí haäu naøo ? GV choát yù veà vò trí cuûa khu vöïc Ñoâng Nam AÙ coù yù nghóa quan troïng veà maët töï nhieân vaø kinh teá Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng nhoùm Quan saùt hình 14.1 boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 14.1 sau ñoù thaûo luaän giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau : Neâu ñaëc ñieåm ñòa hình cuûa boä phaän baùn ñaûo vaø ñaûo ? Vì sao nuùi löûa vaø ñoäng ñaát hoaït ñoäng maïnh ôû khu vöïc ñaûo vaø quaàn ñaûo . Ñoâng Nam AÙ coù nhöõng kieåu khí haäu gì ? Giaûi thích. Quan saùt hai bieåu ñoà khí haäu ôû hình 14.2 SGK boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 14.2 . sau ñoù thaûo luaän traû lôøi vaán ñeà sau : Vì sao Y-an-gun chæ coù möa nhieàu vaøo muøa ha , coøn Pa ñaêng möa quanh naêm. (Xaùc ñònh vò trí cuûa 2 nôi naøy treân löôïc ñoà, döïa vaøo hoaït ñoäng gioù muøa ñeå giaûi thích ) Döïa vaøo hình 14.1 keå teân vaø neâu ñaëc ñieåm soâng ngoøi cuûa vuøng (nôi baét nguoàn, höôùng chaûy, vuøng khí haäu soâng chaûy qua , cheá ñoä nöôùc ) Döïa vaøo hình 3.1 cho bieát caûnh quan töï nhieân cuûa boä phaän baùn ñaûo vaø haûi
Noäi dung caàn ñaït
2-Ñaëc ñieåm töï nhieân : -Töï nhieân boä phaän baùn ñaûo coù ñaëc ñieåm ñiaï hình ñoài nuùi laø chuû yeáu ñoàng baèng phuø sa maøu môõ, khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa, coù nhieàu soâng lôùn chaûy theo höôùng baéc – nam , caûnh quan laø röøng raäm nhieät ñôùi. -Boä phaän quaàn ñaûo vaø ñaûo coù nhieàu nuùi löûa , thöôøng xaûy ra ñoäng ñaát khí haäu phaàn lôùn mang tính chaát xích ñaïo noùng vaø möa quanh naêm , caûnh quan laø röøng raäm nhieät ñôùi .
ñaûo .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - traû lôøi caùc caâu hoûi 1, 2 trong phaàn baøi taäp cuûa saùch giaùo khoa . - xem laïi noâi dung caùc baøi ñaõ hoïc , chuaän bò oân taäp hoïc kì ôû tieát hoïc sau . 34
Tieát 17 : OÂN TAÄP HOÏC KÌ 1
I/Muïc tieâu : 1-Kieán thöùc : heä thoáng hoaù caùc kieán thöùc veà ñaëc ñieåm töï nhieân vaø daân cö xaõ hoäi chaâu AÙ vaø caùc khu vöïc Taây Nam AÙ, Nam AÙ , Ñoâng AÙ , töï nhieân Ñoâng Nam AÙ. 2-Kó naêng : reøn luyeän caùc kó naêng ñoïc phaân tích löôïc ñoà, bieåu ñoà, baûng thoáng keâ soá lieäu . III/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc : Baûn ñoà töï nhieân chaâu AÙ , löôïc ñoà phaân boá daân cö . III. Tieán trình leân lôùp : 1-Ổn định: 2-Kiểm tra bài cũ: 3. Tiến trình ôn tập: Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Döïa vaøo hình 2.1 cho bieát khí haäu chaâu AÙ bò phaân hoaù thaønh caùc kieåu khí haäu naøo ?Khí haäu phoå bieán ôû chaâu AÙ laø kieåu khí haäu gì ? Quan saùt hình 3.1 keå teân caùc caûnh quan töï nhieân cuûa chaâu AÙ doïc theo kinh tuyeán 1000Ñ töø baéc xuoáng nam, vó tuyeán 400B vaø 200Btöø ñoâng sang taây. Giaûi thích söï hình thaønh caùc caûnh quan töï nhieân doïc theo kinh tuyeán 1000Ñ vaø vó tuyeán 400B. Quan saùt hình 6.1 cho bieát daân cö chaâu AÙ coù ñaëc ñieåm gì ? nhöõng khu vöïc naøo coù maät ñoä daân soá cao ? Giaûi thích . Neàn kinh teá chaâu AÙ coù nhöõng ñaëc 35
Hoaït ñoäng thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït
ñieåm gì ? Haõy döïa vaøo baûng 7.2 ñöa ra moät soá chæ tieâu kinh teá cuï theå ñeå chöùng minh caùc ñaëc ñieåm treân . Quan saùt hình 8.1 vaø 8,2 cho bieát neàn noâng nghieäp chaâu AÙ coù ñaëc ñieåm gì ? Keå teân caùc nöôùc saûn xuaát nhieàu löông thöïc ôû chaâu AÙ vaø giaûi thích taïi sao löông thöïc ñöôïc phaùt trieån ôû caùc nöôùc naøy ? Quan saùt hình 9.1cho bieát vò trí chieán löôïccuûa khu vöïc Taây Nam AÙ veà maët kinh teá. Neâu ñaëc ñieåm töï nhieân khu vöïc coù neùt noåi baät naøo ? Quan saùt hình 10.1, 10.2 cho bieát ñaëc ñieåm ñòa hình , khí haäu vaø moái quan heä ñòa hình vôùi gioù muøa daãn ñeán söï ohaân hoaù löôïng möa töø ñoâng sang taây laõnh thoå khu vöïc Nam AÙ . Trình baøy ñaëc ñieåm cô baûn veà daân cö vaø kinh teá caùc nöôùc khu vöïc Nam AÙ qua löôïc ñoà 11.1, baûng 11.1,11.2 . Quan saùt löôïc ñoà 12.1 trình baøy ñaëc ñieåm töï nhieân khu vöïc Ñoâng AÙ . So voùi kinh teá khu vöïc Nam AÙ thì kinh teá khu vöïc Ñoâng AÙ coù ñaëc ñieåm gì noåi baät . Döïa vaøo hình 14.2 nhaän xeùt veà cheá ñoä nhieät vaø möa taïi Pa-ñaêng vaø Y-an-gun xaùc ñònh kieåu khí haäu 2 nôi naøy ,xaùc ñònh vò trí 2 nôi naøy treân baûn ñoà. Giaûi thích vì sao Rang gun coù möa taäp trung vaøo muøa haï ?
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Xác định các khu vực của Châu á trên bản đồ? -Trình bày đặc điểm từng khu vực? - chuaån bò oân laïi caùc kieán thöùc ñöôïc ghi cheùp,caùc pheùp tính maät ñoä daân soá moät nôi,tæ leä % daân soá 1 nôi so vôùi theá giôùi , chaâu luïc.vaø xem caùc löôïc ñoà töï nhieân .
Tieát 18 : KIEÅM TRA HOÏC KÌ I 36
Tieát 19 - Baøi 15 : ÑAËC ÑIEÅM DAÂN CÖ-XAÕ HOÄI ÑOÂNG NAM AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc Bieát Ñoâng Nam AÙ coù soá daân ñoâng , daân soá taêng khaù nhanh, daân cö taä[ trung ñoâng ñuùc taïi caùc ñoàng baèng ,ven bieån.Ñaëc ñieåm daân soá gaén vôùi ñaëc ñieåm neàn kinh teá noâng nghieäp vôùi ngaønh chuû ñaïo laø troàng troït , trong ñoù troàng luùa gaïo chieám vò trí quan troïng . Hieåu :Caùc nöôùc vöøa coù nhöõng neùt chung, vöøa coù nhöõng phong tuïc taäp quaùn rieâng trong saûn xuaát sinh hoaït , tín ngöôõng taïo neân söï ña daïng trong vaên hoaù cuûa khu vöïc. 2-Kyõ naêng : Phaân tích löôïc ñoà, baûng soá lieäu. II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà 15.1 Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø ,SGK Soá lieäu naêm 2001 III.Tieán trình leân lôùp: 1. Ổn định : Tỉ số 2. Kiểm tra bài cũ: 3.Baøi môùi :
37
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu :quan saùt baûng 15.1 cho bieát : Nhaän xeùt veà so ádaân, maät ñoä daân soá, tæ leä taêng töï nhieân cuûa Ñoâng Nam AÙ so vôùi chaâu AÙ vaø theá giôùi . (GV yeâu caàu HS tính toùan ñeå bieát soá daân Ñoâng Nam AÙ chieám bao nhieâu % so vôùi theá giôùi vaø so vôùi chaâu AÙ ). Quan saùt hình 6.1 nhaän xeùt veà daân cö cuûa khu vöïc Ñoâng Nam AÙ ,giaûi thích veà tình hình daân cö naøy . Nhaän xeùt caùc maët thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa daân soá vaø daân cö cuûa khu vöïc aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån kinh teá . Yeâu caàu quan saùt hình 15,1 vaø baøng 15.2 boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 15.1 , sau ñoù thaûo luaän traû lôøi caùc vaán ñeà sau :
Noäi dung caàn ñaït 1-Ñaëc ñieåm daân cö : Khu vöïc Ñoâng Nam AÙ goàm coù 11 quoác gia, daân soá khu vöïc ñoâng, tæ leä gia taêng daân soá töï nhieân ôû möùc cao. Daân cö phaân boá khoâng ñeàu : taäp trung ñoâng ñuùc taïi caùc vuøng ñoàng baèng vaø vuøng ven bieån .Daân cö Ñoâng Nam AÙ söû duïng nhieàu ngoân ngöõ khaùc nhau , nhieàu quoác gia thuoäc haûi ñaûo söû duïng tieáng Anh .
Khu vöïc Ñoâng Nam AÙ goàm bao nhieâu quoác gia ? keå teân caùc quoác gia ôû phaàn baùn ñaûo ? Keå teân quoác gia coù dieän tích lôùn nhaát, nhoûù nhaát khu vöïc . Nhöõng quoác gia naøo coù soá daân ñoâng ? Tæ leä gia taêng daân soá töï nhieân phaàn lôùn caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ nhö theá naøo ? Caùc quoác gia Ñoâng Nam AÙ coù söï töông ñoàng veà ngoân ngöõ khoâng ?Coù taát caû bao nhieâu ngoân ngöõ ñöôïc söû duïng ? GV choát yù :Khu vöïc Ñoâng Nam AÙ goàm coù 11 quoác gia, daân soá khu vöïc ñoâng, tæ leä gia taêng daân soá töï nhieân ôû möùc cao. Daân cö phaân boá khoâng ñeàu : taäp trung ñoâng ñuùc taïi caùc vuøng ñoàng baèng vaø vuøng ven bieån 2-Ñaëc ñieåm xaõ hoäi : 38
Hoaït ñoäng thaày vaø troø .Daân cö Ñoâng Nam AÙ söû duïng nhieàu ngoân ngöõ khaùc nhau , nhieàu quoác gia thuoäc haûi ñaûo söû duïng tieáng Anh . Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu : xem thoâng tin muïc 2 trong saùch giaùo khoa traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Ngöôøi daân khu vöïc Ñoâng Nam AÙ coù nhöõng neùt töông ñoàng naøo trong hoaït ñoäng saûn xuaát .Giaûi thích vì sao laïi coù nhöõng neùt töông ñoàng naøy ? (gôïi yù cho HS do thuaän lôïi khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa troàng kuùa nöôùc , caây coâng nghieäp phoå bieán haàu heát caùc quoác giaÑoâng Nam AÙ . Ngöôøi daân khu vöïc Ñoâng Nam AÙ coù nhöõng neùt töông ñoàng naøo trong lòch söû daân toäc ? Ngöôøi daân Ñoâng Nam AÙ coù nhöõng neùt rieäng bieät naøo cho moãi quoác gia . GV choát yù :daân cö Ñoâng Nam AÙ coù nhöõng neùt töông ñoàng veà maët lòch söû vaø hoaït ñoäng saûn xuaát laø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï hôïp taùc toaøn dieän giöõa caùc nöôùc
Noäi dung caàn ñaït Caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ vöùa coù nhöõng neùt töông ñoàng trong lòch söû ñaùu tranh giaønh ñoäc laäp daân toäc, trong saûn xuaát vaø sinh hoaït , phong tuïc taäp quaùn vöøa coù söï ña daïng trong vaên hoaù töøng daân toäc .Ñoù laø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï hôïp taùc toaøn dieän giöõa caùc nöôùc .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - traû lôøi caâu hoûi 1 vaø 3 trong saùch giaoù khoa. -xem tröôùc caùc baûng 16.1, 16.2, hình 16.1 vaø traû lôøi caùc caâu hoûi keøm theo baûng vaø hình .
Tieát 20 - Baøi 16 : ÑAËC ÑIEÅM KINH TEÁ CAÙC NÖÔÙC ÑOÂNG NAM AÙ I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc 39
Noâng nghieäp vôùi ngaønh chuû ñaïo laø troàng troït vaãn giöõ vò trí quan troïng trong neàn kinh teá nhieàu nöôùc .Toác ñoä phaùt trieån kinh teá nhieàu nöôùc khaù nhanh song chöa vöõng chaéc . Cô caáu kinh teá ñang coù söï chuyeån dòch theo höôùng coâng nghieäp hoaù , phaân boá caùc ngaønh saûn xuaát taäp trung chuû yeáu ôû ñoàng baèng vaø ven bieån . 2-Kyõ naêng : Phaân tích löôïc ñoà, baûng thoáng keâ . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà 16.1 Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK . III/ Tieán trình leân lôùp : 1- Ổn định 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Daân cö khu vöïc Ñoâng Nam AÙ coù ñaëc ñieåm gì ? -Cho bieát nhöõng neùt töông ñoàng vaø nhöõng neùt rieâng bieät veà daân cö , xaõ hoäi caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ ? 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng nhoùm 1-Neàn kinh teá cuûa caùc Yeâu caàu xem baûng 16.1 trong SGK nöôùc Ñoâng Nam AÙ thaûo luaän giaûi quyeát caùc vaán phaùt trieån khaù nhanh , ñeà sau : song chöa vöõng chaéc: Nhaän xeùt veà möùc taêng saûn xuaát vaø xuaát tröôûng kinh teá cuûa caùc nöôùc khaåu nguyeân lieäu vaãn trong töøng giai ñoaïn chieám vò trí quan troïng , 1990 ,1994, 1996,1998, 2000.(Laáy neàn kinh teá ñaõ traõi möùc taêng tröôûng bình quaân cuûa qua thôøi kì khuûng theá giôùi trong thaäp kæ 90 laø hoaûng 3%/naêm ñeå so saùnh ). Giai ñoïan naøo ñaùnh daáu neàn taøi chính töø naêm 1997kinh teá 1998 laøm taêng tröôûng kinh teá nhieàu nöôùc khu vöïc bò khuûng hoaûng ? giaûm suùt nhanh . Haõy nhaän xeùt veà neàn kinh teá caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ töù 1990 2000. GV choát yù :trong thôøi gian qua caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ coù toác ñoä taêng tröôûng 2-Cô caáu kinh teá ñang kinh teá khaù nhanh , song chöa coù söï thay ñoåi : tæ troïng ngaønh noâng vöõng chaéc. nghieäp giaûm, tæ troïng Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu phaân tích baûng 16.2 ñeå ngaønh coâng nghieäp vaø dòch vuï taêng , phaûn traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Cho bieát tæ troïng cuûa caùc aûnh quùa trình coâng 40
Hoaït ñoäng thaày vaø troø ngaønh trong toång saûn phaåm trong möôùc cuûa töøng quoác gia taêng giaûm nhö theá naøo ? Nhaän xeùt veà söï chuyeån dòch cô caáu cuûa caùc ngaønh trong toång saûn phaåm trong nöôùc cuûa moãi quoác gia theo xu höôùng naøo ? GV choát yù : Cô caáu kinh teá caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ ñang thay ñoåi theo xu höôùng coâng nghieäp hoaù ñaát nöôùc . Hoaït ñoäng 3 :hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu : quan saùt hình 16.1 traû lôøi caùc caâu hoûi : Cho bieát caây löông thöïc ñöôïc troàng ôû vuøng naøo ? Giaûi thích. Caùc loaïi caây coâng nghieäp chuû yeáu laø nhöõng loaïi caây naøo ? Ñöôïc troàng ôû vuøng naøo ? Giaûi thích söï phaân boá. Saûn xuaát coâng nghieäp goàm caùc ngaønh naøo ? Ñaëc ñieåm phaân boá cuûa moãi ngaønh ? Giaûi thích veà söï phaân boá caùc ngaønh naøy. GV choát yù : Phaàn lôùn caùc ngaønh saûn xuaát taäp trung chuû yeáu taïi caùc vuøng ñoàng baèng vaø vuøng ven bieån .
Noäi dung caàn ñaït nghieäp hoaù cuûa caùc nöôùc .
Phaàn lôùn caùc ngaønh saûn xuaát taäp trung chuû yeáu taïi caùc vuøng ñoàng baèng vaø vuøng ven bieån .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : Cho bieát kinh teá caùc nöôùc Ñoâng nam AÙ coù 3 ñaëc ñieåm cô baûn naøo ? Höôùng daãn HS veõ bieåu ñoà troøn veà saûn löôïng moät soá vaät nuoâi vaø caây troàng . -veà nhaø laøm baøi taäp soá 2 , xem tröôùc hình 17.1 vaø traû lôøi caâu hoûi keøm theo hình .
Tieát 21 - Baøi 17: HIEÄP HOÄI CAÙC NÖÔÙC ÑOÂNG NAM AÙ (ASEAN ) 41
I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc Söï ra dôøi, muïc tieâu hoaït ñoäng cuûa hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ Nhöõng thuaän lôïi vaø thaùch thöùc ñoái vôùi Vieät Nam khi gia nhaäp hieäp hoäi ASEAN 2-Kyõ naêng :Phaân tích löôïc ñoà. II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà 17.1 Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK . III/ Tieán trình leân lôùp : 1-Ổn định: Tỉ số 2-Kieåm tra baøi cuõ-Haõy neâu 3 ñaëc ñieåm cô baûn cuûa neàn kinh teá caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ -Vì sao neàn kinh teá caùc nöôùc khu vöïc Ñoâng Nam AÙ phaùt trieån nhanh nhöng chöa vöõng chaéc ? 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù 1-Hieäp hoäi caùc nöôùc nhaân Ñoâng Nam AÙ : Hieäp Yeâu caàu quan saùt hình 17,1 traû hoäi caùc nöôùc Ñoâng lôøi caùc vaán ñeà sau : Nam AÙ baét ñaàu thaønh Hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam laäp keå töø naêm 1967 AÙ ñöôïc thaønh laäp keå töø naêm vôùi muïc tieâu hôïp taùc naøo ?Keå teân caùc nöôùc thaønh veà maët quaân söï ,keå vieân cuûa hieäp hoäi ôû thôøi gian töø naêm 1995 cho ñeán môùi thaønh laäp . nay hieäp hoäi ñöôïc môû Trình baøy quaù trình môû roäng roäng vôùi möôøi nöôùc cuûa hieäp hoäi (ASEAN ) töø ngaøy thaønh vieân vaø muïc thaønh laäp cho ñeán nay . tieâu hoaït ñoäng hoïp Döïa vaøo thoâng tin trong saùch taùc nhau ñeå cuøng giaoù khoa phaân tích muïc tieâu phaùt trieån ñoàng ñeàu , hôïp taùc cuûa hieäp hoäi ASEAN ñaõ oån ñònh treân nguyeân coù söï thay ñoåi theo taéc töï nguyeän , thôøi gian nhö theá naøo ? GV choát yù :Hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ baét ñaàu thaønh laäp keå töø naêm 1967 vôùi muïc tieâu hôïp taùc veà maët quaân söï ,keå töø naêm 1995 cho ñeán nay hieäp hoäi ñöôïc môû roäng vôùi möôøi nöôùc thaønh vieân vaø muïc tieâu hoaït ñoäng hoïp taùc nhau ñeå cuøng phaùt trieån ñoàng ñeàu , oån 42
toân troïng chuû quyeàn cuûa nhau .
2-Hôïp taùc ñeå phaùt trieån kinh teá –xaõ hoäi
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø ñònh treân nguyeân taéc töï nguyeän , toân troïng chuû quyeàn cuûa nhau. Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu : döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaùo khoa traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ coù nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi gì ñeå hôïp taùc vaø phaùt trieån kinh teá ? GV höôùng daãn HS nhaän xeùt qua nhöõng neùt töông ñoàng ve àmaët töï nhieân, daân cö , xaõ hoäi , saûn xuaát noâng nghieäp laø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi . Cho bieát nhöõng bieåu hieän cuûa söï hôïp taùc caùc nöôùc trong hieäp hoäi ASEAN ñeå phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi . GV yeâu caàu HS xem hình 17.2 giaûi thích veà tam giaùc taêng tröôûng kinh teá XI-GIOÂ-RI ñeå HS thaáy roõ hieäu quûa cuûa söï hôïp taùc cuøng mhau phaùt trieån . Hoaït ñoäng 3 : hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin muïc 3 trang 60 saùch GK thaûo luaän giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau : Tham gia vaøo toå chöùc ASEAN Vieät Nam coù nhöõng thuaän lôïi gì ñeå phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi ? Tham gia vaøo toå chöùc ASEAN Vieät Nam coù nhöõng thaùch thöùc gì caàn khaéc phuïc vaø vöôït qua ñeå hoaø nhaäp cuøng vôùi caùc nöôùc ASEAN phaùt trieån beàn vöõng vaø oån ñònh ?
Noäi dung caàn ñaït :söï hôïp taùc ñaõ ñem laïi nhieàu keát quûa trong kinh teá, vaên hoaù , xaõ hoäi cuûa moãi nöôùc . 3-Vieät Nam trong ASEAN: Tham gia vaøo ASEAN Vieät Nam coù nhieàu cô hoäi ñeå phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi , tuy nhieân hieän nay coù nhöõng caûn trôû :cheânh leäch veà trình ñoä phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi, khaùc bieät veà theå cheá chính trò,baát ñoàng ngoân ngöõ laø nhöõng thaùch thöùc ñoøi hoûi coù giaûi phaùp vöôït qua , goùp phaàn taêng cöôøng hôïp taùc giöõa caùc nöôùc trong khu vöïc
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - laøm baøi taäp caâu hoûi soá 1,2 trong saùch giaùo khoa Höôùng daãn HS chuaån bò veõ bieåu ñoà coät vaø nhaän xeùt GDP/ngöôøi cuûa caùc nöôùc ASEAN trong saùch. -xem tröôùc löôïc ñoà hình 18.1 ( hay 18.2 ) vaø caùc yeâu caàu cuûa tieát thöïc haønh ôû baøi 18 . 43
CHÖÔNG XII: TOÅNG KEÁT ÑÒA LÍ TÖÏ NHIEÂN VAØ ÑÒA LÍ CAÙC CHAÂU LUÏC Tieát 22 - Baøi 18 : THÖÏC HAØNH : TÌM HIEÅU LAØO VAØ CAM PU CHIA I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc :Tìm hieåu ñaëc ñieåm töï nhieân, kinh teá- xaõ hoäi cuûa Laøo hay Cam-pu-chia 2-Kyõ naêng :-Taäp hôïp caùc tö kieäu , söû duïng ñeå tìm hieåu ñòa lí moät quoác gia . -Trình baøy keát quûa baèng vaên baûn . II/Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Ñoà duøng daïy hoïc cuûa thaày : löôïc ñoà 18.1 , 18.1 , baûn ñoà Ñoâng Nam AÙ Tö lieäu , phieáu hoïc taäp cuûa troø :SGK . III/ Tieán trình leân lôùp : 1-Ổn định: Tỉ số 2-Kieåm tra baøi cuõ :-Muïc tieâu hôïp taùc cuûa hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ ñaï thay ñoåi qua thôøi gian nhö theá naøo ? Phaân tích nhöõng lôïi theá vaø khoù khaên cuûa Vieät nam khi trôû thaønh thaønh vieân cuûa ASEAN 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng 1 : GV neâu caùc yeâu caàu cuûa tieát thöïc haønh, giôùi thieäu caùc taøi lieäu HS caàn phaûi laøm vieäc xöû lí ñeå khai thaùc kieán thöùc : caùc hình vaø baûng 18.1 trong saùch giaùo khoa .Toå chöùc hoïc sinh laøm vieäc theo nhoùm boå sung vaøo baûng sau : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Yeâu caàu choïn Laøo hoaëc Campuchia cho tieát thöïc haønh . Dieän tích ____________________ Daân soá :_____________________ Thuû ñoâ :_____________________ Möùc GDP bình quaân theo moãi ngöôøi:__ _________________ I-Vò trí :thuoäc khu vöïc____________ -Giaùp vôùi ____________veà phía_____ -Giaùp vôí ____________ veà phía____ 44
Hoaït ñoäng thaày vaø troø -Giaùp vôùi_____________veà phía____ -Giaùp vôùi ____________ veà phía____ Vò trí taïo khaû naêng giao löu vôùi caùc laõnh thoå ______________________ qua caùc tuyeán ñöôøng ____________ II-Ñaëc ñieåm töï nhieân : 1-Ñòa hình : Phaàn lôùn dieän tích laõnh thoå laø ñòa hình _______________________________ ♦Mieàn nuùi vaø cao nguyeân : -Nuùi goàm caùc daõy (keå teân ,ñoä cao bao nhieâu m ?Phaân boá ôû ñaâu ? Caùc daõy nuùi coù höôùng nhö theá naøo ? ____________ _______________________________ -Cao nguyeân goàm caùc cao nguyeân naøo (keå teân ,ñoä cao bao nhieâu m ? Phaân boá ôû ñaâu ? ___________________________ _______________________________ ♦Mieàn ñoàng baèng : Phaân boá ôû __________________laõnh thoå , coù dieän tích, hình daïng (roäng , heïp )__________________________ Neùt chung ñòa hình : -Töø ñoâng sang taây theo ñöôøng vó tuyeán 13o coù ñaëc ñieåm__________________ -Töø baéc xuoáng nam theo ñöôøng kinh tuyeán 104o coù ñaëc ñieåm ___________ _______________________________ ♦Keát luaän : ñòa hình coù daïng loøng chaûo nuùi vaø cao nguyeân bao boïc mieàn ñoàng baèng trung taâm . 2-Khí haäu –caûnh quan töï nhieân : Coù kieåu khí haäu_________________ Phaàn lôùn caûnh quan töï nhieân laø ____ _______________________________ .nguyeân nhaân hình thaønh laø do___ ___________________________ (chuù yù söï phaân boá ñòa hình vaø höôùng gioù) 45
Noäi dung caàn ñaït
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït 3-Soâng , hoà : ♦Soâng :heä thoáng soâng chính chaûy qua laõnh thoå laø soâng __________ _____coù chieàu daøi vaø maïng löôùi ___________ _______________________________ ♦Hoà lôùn laø____________ phaân boá ôû _______________________________ Giaù trò cuûa soâng vaø hoà vôùi saûn xuaát noâng nghieäp ôû ñaây laø______________ _______________________________ 4-Taøi nguyeân khoaùng saûn chuû yeáu __ _______________________________ Ñaùnh giaù toång hôïp nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa töï nhieân ñoái vôùi kinh teá Thuaän lôïi :______________________ _______________________________ Khoù khaên ______________________ _______________________________ -Soá daân ________________________ -Tæ leä taêng töï nhieân daân soá ________ -Tæle ädaân cö ñoâ thò _______________ -Tæ leä % daân bieát chöõ _____________ -Thaønh phaàn daân toäc (goàm caùc daân toäc chuû yeáu ) _______________________ -Ngoân ngöõ phoå bieán ______________ -Tæ leä % daân theo tín ngöôõng toân giaùo _______________________________ Ñaùnh giaù veà nguoàn lao ñoäng ________ _______________________________ IV-Kinh teá : -Cô caáu kinh teá bao goàmcaùc ngaønh (keå teân ngaønh , tæ troïng % cuûa ngaønh , söï phaân boá saûn xuaát cuûa caùc ngaønh ) _______________________________ 46
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït _______________________________ _______________________________ -Caùc saûn phaåm chính cuûa neàn kinh teá : _______________________________ _______________________________ GV daønh 30 phuùt cho caùc nhoùm thaûo luaän vaø hoaøn thaønh baøi vieát theo höôùng daãn treân . Hoaït ñoäng 2 :chæ ñònh ñaïi dieän caùc toå baùo caùo keát quûa laøm vieäc , Gv nhaän xeùt vaø choát yù . Daën doø : xem tröôùc hình caùc caâu hoûi keøm theo hình chuaån bò cho tieát toång keát ñia lí töï nhieân caùc chaâu luïc .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù :
- Nêu đặc điểm địa hình của Lào và Campuchia ? - Đặc diểm dân cư xã hội của hai quốc gia trên ? Xem lại những kiến thức về địa hình với tác động nội ngoại lực
Tieát 23 - BAØI 19: ÑÒA HÌNH VÔÙI TAÙC ÑOÄNG CUÛA NOÄI, NGOAÏI LÖÏC I/- MUÏC TIEÂU: 1/- Kieán thöùc: sau baøi hoïc, HS caàn nắm: _ Beà maët Traùi Ñaát coù hình daïng voâ cuøng phong phuù vôùi caùc daõy nuùi cao, sôn nguyeân ñoà soä, xen nhieàu ñoàng baèng, boàn ñòa roäng lôùn. _ Nhöõng taùc ñoäng ñoàng thôøi hoaëc xen keõ cuûa noäi, ngoaïi löïc ñaõ taïi neân söï ña daïng, phong phuù ñoù. 2/- Kyõ naêng: nhaän xeùt hình, phaân tích, giaûi thích caùc hieän töôïng ñòa lyù. II/- CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1/- Chuaån bò cuûa thaày: - Baûn ñoà töï nhieân theá giôùi - Baûn ñoà caùc ñòa maûng treân theá giôùi - Phieáu hoïc taäp ñaõ phaùt ôû tieát tröôùc 2/- Chuaån bò cuûa troø: (laøm phieáu hoïc taäp) PHIEÁU HOÏC TAÄP Phieáu 19.1 1- Quan saùt hình 19.1, ñoïc teân vaø neâu vò trí cuûa caùc daõy nuùi, sôn nguyeân, ñoàng baèng lôùn treân caùc chaâu luïc. Ñieàn vaøo baûng sau: 47
Chaâu luïc
Nuùi Teân
Vò trí
Sôn nguyeân Teân Vò trí
Ñoàng baèng Teân Vò trí
2- Xaùc ñònh voøng ñai löûa Thaùi Bình Döông? 3- Quan saùt hình 19.1 vaø 19.2 vaø nhaän xeùt nhöõng nôi coù nuùi cao, nuùi löûa cuûa theá giôùi thì treân löôïc ñoà caùc ñòa maûng theå hieän nhö theá naøo? 4- Giaûi thích vì sao coù hieän töôïng nuùi löûa xuaát hieän? 5- Noäi löïc taùc ñoäng nhö theá naøo leân beà maët traùi ñaát? 6- Quan saùt hình 19.3, 19.4, 19.5, cho bieát noäi dung hình? -> Em coù nhaän xeùt gì? Phieáu 19.2: Quan saùt hình 19.6 (a, b, c, d): haõy moâ taû hình daïng ñòa hình trong aûnh? Nguyeân nhaân chính gaây ra hieän töôïng trong aûnh. III/ TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC: 1- Ổn định: 2- Kiểm tra bài cũ: kiểm tra vở thực hành của HS 3- Baøi môùi: Khôûi ñoäng: Chöông trình ñòa lyù töø lôùp 6 ñeán giöõa lôùp 8, chuùng ta ñaõ tìm hieåu caùc hieän töôïng ñòa lyù treân Traùi Ñaát taïi caùc khu vöïc khaùc nhau treân Traùi Ñaát, töø töï nhieân cho ñeán nhöõng hieän töôïng lieân quan tôùi con ngöôøi, Ba baøi toång keát naøy seõ giuùp chuùng ta heä thoáng khaùi quaùt veà caùc hieän töôïng ñaõ hoïc. Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït GV: Chia nhoùm (moãi nhoùm 2 HS) I/- Taùc ñoäng cuûa cuøng nhau thaûo luaän phieáu hoïc noäi löïc leân beà maët taäp 19.1 ñaõ laøm ôû nhaø ñaát GV: cho 3 HS leân trình baøy vaø ñieàn vaøo baûng gioáng nhö baûng ôû caâu 1 cuûa baøi taäp 1 trong phieáu hoïc taäp. Coøn caùc HS khaùc thì quan saùt caâu traû lôøi, nhaän xeùt vaø boå sung. GV: Laàn löôït cho hs trình baøy caùc caâu hoûi trong baøi taäp 1 cuûa phieáu hoïc taäp. HS: nhaän xeùt, boå sung GV: nhaän xeùt, choát (GV giaûi thích 48
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø theâm trong SGV trang 76) GV: Yeâu caàu HS quan saùt hình 19.3, 19.4, 19.5, haõy cho bieát noäi dung hình? -> Em coù nhaän xeùt gì? GV: cho HS trình baøy, nhaän xeùt, boå sung GV: nhaän xeùt, keát luaän - Vaäy noäi löïc ñaõ taùc ñoäng leân beà maët ñaát nhö theá naøo? Vaø keát quaû cuûa söï taùc ñoäng ñoù sinh ra hieän töôïng gì? (GV cho HS trình baøy, 1 HS khaùc leân baûng trình baøy noäi dung baèng baûng ñaõ cho)
Noäi dung caàn ñaït
Noäi löïc
Khoái ñaát ñaù dòch chuyeån
- Ngoaøi taùc ñoäng cuûa noäi löïc coøn coù söï taùc ñoäng cuûa ngoaïi löïc. Vaäy ngoaïi löïc taùc ñoäng nhö theá naøo?
Keát quaû: sinh ra nuùi, vöïc, ñaûo . . .
II/- Taùc ñoäng cuûa ngoaïi löïc leân beà maët ñaát GV: cho HS thaûo luaän nhoùm (1 nhoùm 2 HS) baøi taäp 2 trong phieáu hoïc taäp 19.2 GV: Sau ñoù HS trình baøy (4 nhoùm, moãi nhoùm 1 hình) Coøn caùc nhoùm coøn laïi thì nghe, nhaän xeùt, boå sung phaàn trình baøy cuûa 4 toå treân. GV: Cho HS lieân heä thöïc teá GV nhaän xeùt, keát luaän: Vaäy ngoaïi löïc ñaõ taùc ñoäng ñeán beà maët ñaát nhö theá naøo? Vaø keát quaû cuûa taùc ñoäng ra sao?
49
Ngoaïi löïc Beà maët ÑH bò hao moøn, boài tuï . . .
Keát quaû: hình daïng beà ngoaøi thay ñoåi
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït
-GV giaûng theâm: Taùc ñoäng khoâng ngöøng cuûa noäi löïc, ngoaïi löïc vaø caùc hieän töôïng ñòa chaát, ñòa lyù dieãn ra khoâng ngöøng vaø traûi qua thôøi gian raát daøi ñeå coù caûnh quan nhö ta thaáy ngaøy nay.
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Chuaån bò baøi môùi vaø laøm phieáu hoïc taäp, Phieáu 20.1 Phieáu 20.2 Vó Teân gioù Nguyeân nhaân hình thaønh ñoä 00 - 300 350 0 60 600 0 90
50
Tieát 24 - Baøi 20: KHÍ HAÄU VAØ CAÛNH QUAN TREÂN TRAÙI ÑAÁT I/- MUÏC TIEÂU: 1/- Kieán thöùc: Sau baøi hoïc HS caàn naém - Nhaän xeùt, phaân tích aûnh, löôïc ñoà (baûn ñoà) vaø nhaän bieát, moâ taû laïi caùc caûnh quan chính treân Traùi Ñaát, caùc soâng, vò trí cuûa chuùng treân Traùi Ñaát, caùc thaønh phaàn cuûa voû Traùi Ñaát. -Phaân tích moái quan heä mang tính qui luaät giöõa caùc thaønh toá ñeå giaûi thích. 2/- Kyõ naêng: phaân tích, giaûi thích. II- CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1/- Chuaån bò cuûa thaày: Caùc vaønh ñai gioù treân traùi ñaát, Baûn ñoà töï nhieân theá giôùi 2/- Chuaån bò cuûa troø: III/- TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC: 1/ Ổn định 2/- Kieåm tra baøi cuõ: _ Noäi löïc vaø ngoaïi löïc taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán beà maët ñaát? Haäu quaû cuûa caùc taùc ñoäng? Cho ví duï cuï theå. 3/- Baøi môùi:*Vaøo baøi: Caùc nôi treân beà maët ñaát nhaän löôïng nhieät maët trôøi khoâng gioáng nhau neân xuaát hieän caùc ñôùi khí haäu khaùc nhau. Yeáu toá ñòa hình; vò trí gaàn bieån hoaëc xa bieån, ñaïi döông ñeàu coù aûnh höôûng tôùi khí haäu töøng vuøng. Söï ña daïng cuûa khí haäu ñaõ taïo neân söï phong phuù cuûa caûnh quan thieân nhieân. Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung cần ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng nhoùm I/- Khí haäu treân traùi ñaát GV: Cho HS thaûo luaän (1 nhoùm coù 2 HS) GV: keû baûng saún gioáng nhö trong phieáu hoïc taäp -> yeâu caàu caùc nhoùm trình baøy. Caâu hoûi: Quan saùt hình 20.1, cho bieát moãi chaâu luïc coù nhöõng ñôùi khí haäu naøo? Ñaëc ñieåm cuûa caùc ñôùi? Moãi nhoùm trình baøy 1 chaâu, caùc nhoùm coøn laïi nhaän xeùt boå sung. GV: cho HS ñoïc caâu 2 trang 70; sau ñoù cho HS xaùc ñònh vò trí cuûa Oenlin-tôn (Niu-Di-Laân) giaûi thích vì sao 51
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø laïi ñoùn naêm môùi vaøo muøa haï? HS: trình baøy (GV löu yù ñoái vôùi HS Niu-Di-Laân naèm ôû nöûa caàu naøo? Vaø ngaøy ñoùn naêm môùi chung treân TG laø ngaøy naøo? -> Yeáu toá naøo laøm cho khí haäu thay ñoåi? (Vò trí) - GV: cho HS laøm caâu 3/71 (ñaõ laøm ôû phieáu hoïc taäp). GV cho moãi nhoùm trình baøy 1 bieåu ñoà. Caùc nhoùm coøn laïi nhaän xeùt vaø boå sung. (GV coù theå keû baûng nhö trong phieáu hoïc taäp ñeå HS deã nhìn) - GV nhaän xeùt, keát luaän: Vì sao khí haäu ôû caùc ñòa ñieåm laïi khoâng gioáng nhau? (do gaàn bieån hoaëc xa bieån) - GV cho HS laøm baøi taäp 4/71 (baøi taäp 3 cuûa phieáu hoïc taäp). Cho HS leân trình baøy baûng GV cuõng chia nhoùm (1 nhoùm 2 HS) - HS trình baøy (moãi nhoùm trình baøy 1 vó ñoä, caùc nhoùm coøn laïi nhaän xeùt boå sung. - GV nhaän xeùt, keát luaän. - GV cho HS laøm baøi 5/71: GV cuõng cho HS hoaït ñoäng nhoùm. + GV cho HS quan saùt baûn ñoà töï nhieân T.Giôùi + Xaùc ñònh sa maïc Xahara + Döïa vaøo kieán thöùc ñaõ hoïc, hình 20.1, 20.3 haõy giaûi thích söï xuaát hieän cuûa sa maïc Xahara? (Doøng bieån laïnh Canari, gioù Tín Phong coù höôùng Ñoâng Baéc - Taây Nam töø Chaâu AÙ thoåi sang, do dieän tích cuûa khu vöïc naøy roäng lôùn) -GV nhaän xeùt, keát luaän - Nguyeân nhaân naøo laøm cho khí haäu treân traùi ñaát thay ñoåi? - Khí haäu thay ñoåi vaäy caûnh quan coù thay ñoåi hay khoâng vaø thay ñoåi nhö theá naøo? 52
Noäi dung cần ñaït
- Do vò trí ñòa lyù, kích thöôùc laõnh thoå, moãi chaâu luïc coù caùc ñôùi, kieåu khí haäu cuï theå.
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø
Noäi dung cần ñaït II/- Caùc caûnh quan treân Traùi Ñaát - Cho HS thaûo luaän nhoùm ñeà laøm - Moãi chaâu luïc ñeàu baøi taäp 4 trong phieáu hoïc taäp vaø coù caùc caûnh quan sau ñoù leân baûng trình baøy. Moãi töông öùng nhoùm phaân tích 1 hình, caùc nhoùm coøn laïi nhaän xeùt boå sung. - Sau ñoù GV nhaän xeùt keát luaän. - Nguyeân nhaân laøm cho caùc caûnh quan thay ñoåi? - Treân traùi ñaát ngoaøi yeáu toá caûnh quan, khí haäu coøn coù nhieàu yeáu toá khaùc vaø chuùng luoân taùc ñoäng maïnh meõ laãn nhau. Vaäy chuùng taùc ñoäng nhö theá naøo? Ta laøm baøi 2/73 (GV keû saún baûng sau ñoù cho HS leân laøm. Sinh vaät Khí haäu
Nöôùc
Ñaát
Ñòa hình
- GV cho HS neâu 1 vaøi ví duï veà moái quan heä giöõa caùc thaønh phaàn chæ caàn 1 thaønh phaàn thay ñoåi thì seõ laøm cho caùc thaønh phaàn khaùc thay ñoåi?
- Sau ñoù, GV nhaän xeùt - Keát luaän - Caùc thaønh phaàn töï nhieân coù moái quan heä nhö theá naøo?
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : 53
- Caùc thaønh phaàn cuûa caûnh quan töï nhieân coù moái quan heä maät thieát, taùc ñoäng qua laïi laãn nhau. Moät yeáu toá thay ñoåi seõ keùo theo söï thay ñoåi cuûa caùc yeáu toá khaùc daãn ñeán söï thay ñoåi cuûa caûnh quan.
Hoïc baøi ,Chuaån bò baøi môùi (Baøi 21)
Tieát 25 - BAØI 21: CON NGÖÔØI VAØ MOÂI TRÖÔØNG I/- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1/- Kieán thöùc: Sau baøi hoïc HS caàn _ Nhaän xeùt, phaân tích aûnh, löôïc ñoà (baûn ñoà) ñeå nhaän bieát söï ña daïng cuûa hoaït ñoäng noâng nghieäp, coâng nghieäp. _ Naém ñöôïc caùc hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa con ngöôøi ñaõ taùc ñoäng vaø laøm thieân nhieân thay ñoåi maïnh meõ. 2/- Kyõ naêng: Nhaän xeùt, phaân tích aûnh, löôïc ñoà (baûn ñoà) 3/- Thaùi ñoä: Yeâu thieân nhieân vaø baûo veä moâi tröôøng thieân nhieân II/- CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: - GV caàn chuaån bò: H:21,Tranh aûnh caûnh quan lieân quan ñeán hoaït ñoängsaûn xuaát - HS caàn chuaån bò: Xem laïi kieán thöùc cuõ, laøm baøi taäp maø GV phaùt cho HS ñeå chuaån bò baøi môùi. PHIEÁU HOÏC TAÄP BAØI 21 Phaân tích a b c d ñ -Tranh theå hieän ngaønh saûn xuaát naøo? (troàng troït hay chaên nuoâi) -Neáu laø troàng troït thì troàng laïi caây gì? -Neáu laø chaên nuoâi thì chaên nuoâi con gì? -Loaïi caây ñoù (ñoäng vaät ñoù) ñöôïc troàng (chaên nuoâi) ôû moâi tröôøng naøo? Vì sao? -Hình thöùc canh taùc? III/- TIEÁN TRÌNH THÖÏC HIEÄN BAØI HOÏC: 1/ Ổn định 2/ Kiểm tra bài cũ: - Trình bày mối liên hệ của các thành phân của cảnh quan tự nhiên ? 3-Giảng bài: Bao quanh lôùp voû Traùi Ñaát laø caùc thaønh phaàn töï nhieân, trong ñoù coù 1 thaønh phaàn quan troïng laø sinh vaät vaø ñaëc bieät laø con ngöôøi. Trong quaù trình sinh soáng thì con ngöôøi ñaõ taùc ñoäng vaøo moâi tröôøng ñòa lyù xung quanh ñeå phuïc vuï 54
cho cuoäc soáng vaø con ngöôøi ñaõ laøm bieán ñoåi moâi tröôøng ñòa lí xung quanh. Vaäy con ngöôøi ñaõ taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng ñòa lí xung quanh ra sao? Vaø laøm cho moâi tröôøng xung quanh ra sao? Ta tìm hieåu baøi hoâm nay: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: I/- Hoaït ñoäng noâng nghieäp vôùi moâi tröôøng ñòa lí GV: Cho HS thaûo luaän nhoùm - Söû duïng phieáu hoïc taäp cho HS phaân tích tranh coù trong SGK theo daøn yù: Tranh theå hieän ngaønh saûn xuaát naøo? (troàng troït hay chaên nuoâi) Neáu troàng troït thì troàng loaïi caây gì? Neáu chaên nuoâi thì chaên nuoâi con gì? Loaïi caây ñoù (ñoäng vaät ñoù) ñöôïc troàng troït (chaên nuoâi) ôû moâi tröôøng naøo? Vì sao? Hình thöùc canh taùc ra sao? Qui moâ saûn xuaát nhö theá naøo? (lôùn / nhoû) Löu yù: Moãi nhoùm phaân tích 1 tranh -GV: Giôùi thieäu theâm tranh: chaên nuoâi (boø, lôïn), troàng troït (cao su, caø pheâ) -> phaân tích tranh theo daøn yù ñaõ cho. -> Ruùt keát luaän: Hoaït ñoäng saûn xuaát noâng nghieäp cuûa con ngöôøi dieãn ra nhö theá naøo? -GV: cho HS phaùt bieåu caù nhaân -Hoaït ñoäng saûn xuaát sau ñoù GV nhaän xeùt noâng nghieäp ôû treân Traùi Ñaát raát phong phuù, ña daïng nhieàu ngaønh, khaép nôi treân beà maët Traùi Ñaát. -GV cho HS ñoïc SGK trang 75; töø -Caûnh quan thieân “Troàng tæa… maët ñaát”, keát hôïp nhieân cuûa caùc Chaâu vôùi kieán thöùc ñaõ hoïc vaø H21.1 luïc bò bieán ñoåi 1 phaàn ñeå traû lôøi caâu hoûi: Hoaït ñoäng noâng nghieäp ñaõ laøm caûnh quan töï nhieân thay ñoåi nhö theá naøo? 55
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø -GV cho VD minh hoïa vaø lieân heä thöïc teá. -HS trình baøy caù nhaân, boå sung. -GV dieãn giaûi theâm qua 1 soá tranh: Vieäc phaù röøng Vieäc laøm ruoäng baäc thang, laøm thuûy lôïi ñeå saûn xuaát ôû mieàn nuùi (ôû Vieät Nam) Vieäc laøm thuûy lôïi, heä thoáng keânh ñaøo daãn nöôùc ñeå traùnh haïn haùn (Lieân heä ôû lôùp 7)
Noäi dung caàn ñaït
Chuyeån yù: Hoaït ñoäng noâng nghieäp ñaõ laøm bieán ñoåi 1 phaàn cuûa caûnh quan töï nhieân. Vaäy thì coâng nghieäp coù laøm bieán ñoåi caûnh quan xung quanh khoâng? Bieán ñoåi nhö theá naøo? Hoaït ñoäng 2: (20’) II/-Hoaït ñoäng nghieäp vôùi tröôøng ñòa lí -GV: Hoaït ñoäng coâng nghieäp goàm coù nhöõng ngaønh naøo? Keå teân? -HS trình baøy. -GV dieãn giaûng cho HS thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa ngaønh coâng nghieäp. -GV yeâu caàu HS quan saùt 21.2 vaø cho bieát noäi dung hình? -> Haõy phaân tích hình 21.2 -GV yeâu caàu HS quan saùt 21.3 vaø cho bieát noäi dung hình? -> Haõy phaân tích hình 21.3 Löu yù: Ñoái vôùi caùc lôùp coù HS yeáu khoâng phaân tích ñöôïc thì GV coù theå gôïi môû theâm baèng caùc caâu hoûi: Ñaây laø ngaønh coâng nghieäp gì? 56
coâng moâi
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Phuïc vuï cho ngaønh coâng nghieäp naøo? Khai thaùc (phaân boá) ôû ñaâu? Thieát bò söû duïng nhö theá naøo? Coù laøm aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng hay khoâng? AÛnh höôûng nhö theá naøo? -Töø ñoù GV giaûi thích moái quan heä giöõa 2 tranh -GV yeâu caàu HS quan saùt hình 21.4 vaø cho bieát: Nôi khai thaùc daàu nhieàu nhaát? Nôi tieâu thuï daàu nhieàu nhaát? Vò trí giöõa 2 nôi naøy gaàn hay xa nhau? Vaø vieäc vaän chuyeån daàu baèng caùch naøo? -Trong quaù trình vaän chuyeån thì aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán moâi tröôøng? Töø vieäc khai thaùc, tieâu thuï ñeán vieäc vaän chuyeån daàu moû ñaõ daãn ñeán nhöõng
Noäi dung caàn ñaït
maët tích cöïc, tieâu cöïc gì cho toaøn caàu? Lieân heä: Vieät Nam giaù daàu, xaêng taêng leân. -> Qua 3 hình treân, haõy nhaän xeùt nhöõng taùc ñoäng cuûa 1 soá hoaït ñoäng coâng nghieäp ñoái vôùi moâi tröôøng töï nhieân? -Vaäy con ngöôøi caàn laøm gì ñeå baûo veä moâi tröôøng vaø cuoäc soáng cuûa con ngöôøi? -GV cho HS trình baøy caù nhaân -> GV boå sung vaø choát
57
-Hoaït ñoäng coâng nghieäp gaây bieán ñoåi lôùn cho moâi tröôøng töï nhieân
-Ñeå baûo veä moâi tröôøng giöõ gìn nguoàn soáng cuûa chính loaøi ngöôøi, ta phaûi löïa choïn
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù :
Noäi dung caùch haønh hôïp vôùi söï beàn vöõng tröôøng.
caàn ñaït ñoäng phuø phaùt trieån cuûa moâi
Baøi taäp 1: Ngaø nh
Hình
Hoaït ñoäng dieãn ra ôû Caûnh quan theå khu vöïc naøo treân theá hieän giôùi
Noân g nghie äp Coân g nghie äp Baøi taäp 2: Cho HS veà nhaø laøm ra giaáy vaø thu laïi vaøo tieát hoïc sau - Laøm baøi taäp 2 - Chuaån bò baøi môùi
PHAÀN 2: ÑÒA LYÙ VIEÄT NAM Tieát 26 - Baøi 22: VIEÄT NAM - ÑAÁT NÖÔÙC, CON NGÖÔØI I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kiến thức:Naém ñöôïc vò theá cuûa Vieät Nam trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ vaø toaøn theá giôùi. 2-Kỉ năng:Hieåu ñöôïc moät caùch khaùi quaùt, hoaøn caûnh kinh teá, chính trò, hoaøn caûnh hieän nay cuûa nöôùc ta. - Bieát ñöôïc noäi dung, phöông phaùp chung hoïc taäp ñòa lyù Vieät Nam. 58
3- Thaùi ñoä Naâng cao loøng yeâu nöôùc, yù thöùc xaây döïng vaø baûo veä toå quoác Vieät Nam. II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - Baûn ñoà caùc nöôùc treân theá giôùi. - Baûn ñoà khu vöïc Ñoâng Nam AÙ. III-Tieán trình baøi hoïc: 1/ Oån ñònh: 2/ Kieåm tra baøi cuõ: - Hoaït ñoäng noâng nghieäp ñaõ laøm caûnh quan töï nhieân thay ñoåi nhö theá naøo ? Cho ví duï ? - Hoaït ñoäng cong nghieäp ñaõ laøm caûnh quan töï nhieân thay ñoåi nhö theá naøo ? Cho ví duï ? 3/ Giaûng baøi môùi: Vaøo baøi: Nhöõng baøi hoïc ñòa lyù Vieät Nam mang ñeán cho caùc em nhöõng hieåu bieát cô baûn, hieän ñaïi vaø caàn thieát veà thieân nhieân vaø con ngöôøi Vieät Nam, veà söï nghieäp xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá, chính trò, xaõ hoäi cuûa nöôùc ta. Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: Baûn ñoà Vieät Nam 1Vieät Nam treân baûn treân baûn ñoà theá giôùi. ñoà theá giôùi: - Cho HS quan saùt baûn ñoà caùc nöôùc treân theá giôùi, xaùc ñònh vò trí Vieät Nam treân baûn ñoà. + Vieät Nam gaén lieàn vôùi chaâu luïc naøo ? Ñaïi döông naøo ? - Cho HS quan saùt baûn ñoà caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ: + Vieät Nam coù bieân giôùi chung treân ñaát lieàn, treân bieån vôùi nhöõng quoác gia naøo ? HS töï laøm vieäc, sau ñoù phaùt bieåu vaø GV boå sung, toùm taét yù. - Cho HS ñoïc ñoaïn vaên töø "Nhöõng baèng chöùng……khu vöïc Ñoâng Nam AÙ" trang 78 /SGK ñeå hoïc sinh thaûo luaän veà caùc yeáu toá töï nhieân, lòch söû, vaên hoaù cuûa Vieät Nam. ( + Töï nhieân: Vieät Nam mang tính chaát nhieät ñôùi gioù muøa aåm. + Lòch söû: Vieät Nam laø laù côø ñaàu trong khu vöïc choáng thöïc daân Phaùp, phaùt xít Nhaät vaø ñeá quoác Myõ, giaønh ñoäc laäp daân toäc. 59
- Ñaát nöôùc Vieät Nam bao goàm ñaát lieàn, caùc haûi ñaûo, vuøng bieån vaø vuøng trôøi.
2Vieät Nam treân con ñöôøng xaây döïng vaø phaùt trieån:
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø + Vaên hoaù: Vieät Nam coù neàn vaên minh luùa nöôùc, toân giaùo, ngheä thuaät, kieán truùc, ngoân ngöõ gaén boù vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc) GV cho HS nhaéc laïi: Vieät Nam gia nhaäp ASEAN vaøo naêm naøo ? Hoaït ñoäng 2: Vieät Nam treân con ñöôøng hoäi nhaäp vaø phaùt trieån: - Cho HS quan saùt soá lieäu ôû baûng 22.1 + Döïa vaøo baûng 22.1, cho bieát cô caáu cuûa toång saûn phaåm trong nöôùc trong 2 naêm 1990 vaø 2000, ruùt ra nhaän xeùt. (coù söï chuyeån ñoåi cô caáu trong kinh teá cuûa nöôùc ta sau 10 naêm)
Noäi dung caàn ñaït
- Döôùi söï laõnh ñaïo saùng suoát cuûa Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam ñaát nöôùc ta ñang coù nhöõng ñoåi môùi to lôùn vaø saâu saéc. - Vöôït qua nhöõng khoù khaên do chieán tranh ñeå laïi vaø neà neáp saûn xuaát cuõ keùm hieäu quaû, nhaân daân ta ñang tích cöïc xaây döïng neàn kinh teá xaõ + Nguyeân nhaân ? hoäi theo con ñöôøng (HS coù theå ñoïc keânh chöõ ñeå tìm kinh teá thò tröôøng, ra nguyeân nhaân) ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Phaán ñaáu ñeán naêm 2020 nöôùc ta cô baûn trôû thaønh Lieân heä: Hoùc Moân coù nhöõng ñoåi moät nöôùc coâng môùi, tieán boä gì veà kinh teá, xaõ hoäi nghieäp phaùt trieån ? theo höôùng hieän ñaïi. - Cho HS ñoïc ñoaïn vaên "Muïc tieâu toång quaùt……theo höôùng hieän ñaïi 3Hoïc ñòa lyù Vieät Nam vaø traû lôøi caâu hoûi 1. nhö theá naøo ? + Muïc tieâu toång quaùt cuûa chieán löôïc 10 naêm 2001 - 2010 cuûa nöôùc ta laø gì ? Hoaït ñoäng 3: Hoïc ñòa lyù Vieät Nam nhö theá naøo ? - Cho HS ñoïc phaàn keânh chöõ ôû muïc 3 SGK trang 80 ñeå traû lôøi caâu hoûi : + Ñeå hoïc toát moân ñòa lyù Vieät Nam, caùc em caàn laøm gì ? HS töï ruùt ra caâu traû lôøi.
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : 60
- GV höôùng daãn hoïc sinh laøm baøi taäp 2. (GV höôùng daãn hoïc sinh veõ bieåu ñoà troøn, veõ 2 bieåu ñoà bieåu hieän cho 2 naêm 1990 vaø naêm 2000, trong moãi bieåu ñoà theå hieän tæ troïng cuûa caùc ngaønh noâng nghieäp, coâng nghieäp vaø dòch vuï). 5/ Daën doø: - Laøm caùc baøi taäp 1, 2, 3. - Chuaån bò baøi môùi.
I. ÑÒA LÍ TÖÏ NHIEÂN Tieát 27 - Baøi 23: VÒ TRÍ, GIÔÙI HAÏN, HÌNH DAÏNG LAÕNH THOÃ VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kiến thức:Hieåu ñöôïc tính toaøn veïn cuûa laõnh thoã Vieät Nam. Xaùc ñònh ñöôïc vò trí, giôùi haïn, dieän tích, hình daïng vuøng ñaát lieàn, vuøng bieån cuûa Vieät Nam. 2-Kỉ năng: Hieåu bieát veà yù nghóa thöïc tieãn vaø caùc giaù trò cô baûn cuûa vò trí ñòa lyù, hình daïng laõnh thoå ñoái vôùi moâi tröôøng töï nhieân vaø caùc hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi cuûa nöôùc ta. II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - Baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam. - Baûn ñoà Vieät Nam trong Ñoâng Nam AÙ. - Baûn ñoà caùc khu vöïc giôø treân theá giôùi. III-Tieán trình baøi hoïc: 1/ Oån ñònh: 2/ Kieåm tra baøi cuõ: ?Döïa vaøo baûn ñoà caùc nöôùc trong Ñoâng Nam AÙ, haõy cho bieát: + Vieät Nam gaén lieàn vôùi chaâu luïc naøo, ñaïi döông naøo ? + Vieät Nam coù bieân giôùi chung treân ñaát lieàn, treân bieån vôùi nhöõng quoác gia naøo? ? Trình baøy ñaëc ñieåm Vieät Nam treân con ñöôøng xaây döïng vaø phaùt trieån . 3/ Giaûng baøi môùi: Vaøo baøi: Vò trí, hình daïng, kich thöôùc laõnh thoå laø nhöõng yeáu toá ñòa lyù goùp phaàn hình thaønh neân ñaëc ñieåm chung cuûa thieân nhieân vaø coù aûnh höôûng saâu saéc ñeán moïi hoaït ñoäng kinh teá vaø xaõ hoäi ôû nöôùc ta. Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: Vò trí vaø giôùi haïn 1-Vò trí vaø giôùi haïn 61
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø laõnh thoå a) Phaàn ñaát lieàn: HS töï laøm vieäc caù nhaân, quan saùt hình 23.2 vaø baûng 23.2. Em haõy tìm treân hình caùc ñieåm cöïc Baéc, Nam, Ñoâng, Taây cuûa phaàn ñaát lieàn nöôùc ta vaø cho bieát toïa ñoä cuûa chuùng. Qua baûng 23.3, em haõy tính: + Töø Baéc vaøo Nam, phaàn ñaát lieàn cuûa nöôùc ta keùo daøi bao nhieâu vó ñoä ? Naèm trong ñôùi khí haäu naøo ? + Töø Taây sang Ñoâng phaàn ñaát lieàn nöôùc ta môû roäng bao nhieâu kinh ñoä ? - Cho HS quan saùt baûn ñoà caùc khu vöïc giôø treân theá giôùi. Laõnh thoå Vieät Nam maèm ôû muùi giôø thöù maáy theo giôø GMT ? (muùi giôø thöù 7) Dieän tích phaàn ñaát lieàn cuûa nöôùc ta laø bao nhieâu ? b) Phaàn bieån: Döïa vaøo keânh chöõ cho bieát phaàn bieån Vieät Nam coù dieän tích khoaûng bao nhieâu ? Döïa vaøo baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam, haõy xaùc ñònh nhöõng ñaûo xa nhaát veà phía Ñoâng, thuoäc quaàn ñaûo naøo ? GV höôùng daãn ñoïc baøi hoïc theâm SGK trang 91. c) Ñaëc ñieåm veà vò trí ñòa lyù Vieät Nam veà maët töï nhieân:- Cho hoïc sinh ñoïc phaàn keânh chöõ SGK phaàn c trang 84. - Cho hoïc sinh thaûo luaän veà yù nghóa cô baûn cuûa vò trí ñòa lyù veà töï nhieân cuûa Vieät Nam. + Nhöõng ñaëc ñieåm neâu treân cuûa vò trí ñòa lyù coù aûnh höôûng gì ñeán moâi tröôøng töï nhieân cuûa nöôùc ta ? Cho ví duï ? - Sau khi HS neâu yù kieán traû lôøi 62
Noäi dung caàn ñaït laõnh thoå:
- Vò trí, hình daïng, kích thöôùc cuûa laõnh thoå coù yù nghóa raát lôùn trong vieäc hình thaønh caùc ñaëc ñieåm ñòa lyù töï nhieân ñoäc ñaùo ôû nöôùc ta. - Nöôùc ta naèm trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, vöøa coù vuøng ñaát lieàn, vöøa coù vuøng bieån Ñoâng roäng lôùn.
2-Ñaëc ñieåm laõnh thoå: - Nöôùc ta naèm trong mieàn nhieät ñôùi gioù muøa, thieân nhieân ña daïng, phong phuù, ñeïp ñeõ nhöng cuõng gaëp khoâng ít khoù khaên, thöû thaùch, thieân tai (baõo luït, haïn haùn……)
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø thaûo luaän, GV keát luaän. Hoaït ñoäng 2: Ñaëc ñieåm laõnh thoå - Döïa vaøo baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam, em coù nhaän xeùt gì veà ñaëc ñieåm laõnh thoå Vieät Nam? (daøi, heïp, nhang, hình daïng chöõ S…) - Hình daïng laõnh thoå Vieät Nam coù aûnh höôûng gì ñeán caùc ñieàu kieän töï nhieân vaø hoaït ñoäng giao thoâng vaän taûi ôû nöôùc ta ?
Noäi dung caàn ñaït - Vò trí ñòa lyù thuaän lôïi, laõnh thoå môû roäng laø moät nguoàn löïc cô baûn giuùp chuùng ta phaùt trieån toaøn dieän neàn kinh teá - xaõ hoäi, ñöa Vieät Nam hoøa nhaäp nhanh choùnh vaøo neàn kinh teá khu vöïc Ñoâng Nam AÙ vaø - Cho HS laøm vieäc caù nhaân: neàn kinh teá theá - Döïa vaøo baûn ñoà töï nhieân cuûa giôùi. Vieät Nam, haõy cho bieát: + Giôùi haïn phía Ñoâng vaø Ñoâng Nam cuûa Vieät Nam giaùp ? (bieån Ñoâng). + Teân ñaûo lôùn nhaát cuûa nöôùc ta ? thuoäc tænh naøo ? + Vònh bieån ñeïp nhaát cuûa nöôùc ta laø vònh naøo ? + Neâu teân quaàn ñaûo xa nhaát thuoäc nöôùc ta ? Chuùng thuoäc tænh, thaønh phoá naøo ? + Neâu giaù trò veà kinh teá vaø an ninh quoác phoøng cuûa bieån Ñoâng ?
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Vò trí ñòa lyù vaø hình daïng laõnh thoå Vieät Nam coù nhöõng thuaän lôï vaø khoù khaên gì trong coâng cuoäc xaây xöïng vaø baûo veä toå quoác ta hieän nay ? - Hoaøn taát caùc baøi taäp. - Chuaån bò baøi môùi. - Söu taàm tranh aûnh caûnh ñeïp cuûa bieån Vieät Nam.
Tieát 28 - Baøi 24: VUØNG BIEÅN VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : -Naém ñöôïc ñaëc ñieåm töï nhieân cuûa Bieån Ñoâng -Hieåu bieát veà taøi nguyeân vaø moâi tröôøng bieån vieät nam 63
-Cuûng coá vaø nhaän thöùc veà vuøng bieån chuû quyeàn cuûa vieät nam 2- Kyû naêng : -Nhaän bieát , ñoïc löôïc ñoà 3 -Thaùi ñoä : -Xaây döïng loøng yeâu bieån vaø yù thöùc baûo veä, xaây döïng vuøng bieån queâ höông giaøu ñeïp II- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò : -Baûn ñoà bieån Ñoâng hoaëc khu vöïc Ñoâng Nam AÙ -Tranh aûnh veà taøi nguyeân vaø caûnh ñeïp vuøng bieån Vieät Nam - Caûnh bieån bò oâ nhieåm ( neáu coù) 2 – Hoïc sinh chuaån bò : phieáu hoïc taäp 24.1 Ñaëc ñieåm Cheá ñoä gioù Cheá ñoä Doøng nhieät bieån Thaùng 1 (muøa ñoâng) Thaùng 7 (muøa haï) III- Tieán trình tieát hoïc: 1-Ổn định 2- Kieåm tra baøi cuõ: -Trình baøy ñaëc ñieåm vaø giôùi haïn laõnh thoå Vieät Nam ? xaùc ñònh caùc đdieåm cöïc Baéc , Nam , Ñoâng , Taây cuûa phaàn ñaát lieàn nöôùc ta -Trình baøy ñaëc ñieåm laõnh thoå?vò trí ñòa lí vaø hình daïng laõnh thoå Vieät Nam coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên gì cho coâng cuoäc xaây döïng vaø baûo veä toå quoác hieän nay? 3- Giaûng baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø Noäi dung ghi troø Hoaït ñoäng 1: Ñaëc ñieåm chung 1- Ñaëc ñieåm chung cuûa cuûa vuøng bieån Vieät Nam vuøng bieån Vieät Nam : -Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt Bieån ñoâng laø vuøng bieån h24.1 xaùc ñònh : lôùn, töông ñoái kín theå Vò trí Vieät Nam, bieån Vieät hieän roõ tính chaát Nam? Cho bieát dieän tích Bieån nhieät ñôùi gioù muøa Ñoâng Ñoâng Nam AÙ :nhieät ñoä nöôùc bieån noùng quanh Cho bieát giôùi haïn cuûa Bieån naêm,löôïng möa nhieàu, Ñoâng ( töø xích ñaïo ñeán chí coù doøng bieån hình thaønh tuyeán baéc) naèm trong ñôùi vaø hoaït ñoäng theo muøa . naøo? -Cho hoïc sinh quan saùt h24.1 Xaùc ñònh caùc vònh lôùn trong bieån Ñoâng? Phaàn bieån Vieät Nam naèm 64
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø trong bieån Ñoâng tieáp giaùp vuøng bieån cuûa nhöõng quoác gia naøo ? Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu quan saùt hình 24.2 vaø 24.3 cuøng vôùi thoâng tin trong saùch giaoù khoa thaûo luaän vaø boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 24.1.Sau ñoù traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Nhieät ñoä trung bình naêm cuûa nöôùc bieån taàng maët laø bao nhieâu ?Nhieät ñoä thay ñoåi nhö theá naøo trong 1 naêm , giaûi thích . Höôùng chaûy caùc doøng bieån theo muøa truøng hôïp vôùi caùc höôùng gioù naøo ? Cho bieát cheá ñoä tieàu vaø ñoä maên cuûa bieån . GV choát yù :caùc ñaëc ñieåm cuûa bieån Vieät Nam mang tính chaát cuûa khí haäu nhieät ñôùi aåm gioù muøa . Hoaït ñoäng 3 : hoaït ñoäng caù nhaân . Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin trong muïc 2 trang 90 saùch giaoù khoa,hình 24.6 vaø lieân heä vôùi thöïc tieån cuoäc soáng traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Vuøng bieån nöôùc ta so vôùi dieän tích luïc ñòa thì coù kích thöôùc nhö theá naøo ? Keå teân moät soá taøi nguyeân bieån maø em bieát, chuùng laø cô sôû cho nhöõng ngaønh kinh teá naøo ? Keå nhöõng hình thöùc oâ nhieãm moâi tröôøng bieån maø em bieát ? Cho bieát taùc haïi cuûa oâ nhieãm bieån . GV choát yù :Bieån nöôùc ta roäng lôùn coù giaù trò to lôùn veá 65
Noäi dung ghi
2- Taøi nguyeân vaø baûo veä moâi tröôøng bieån Vieät Nam : Bieån nöôùc ta roäng lôùn coù giaù trò to lôùn veá nhieàu maët do ñoù caàn phaûi coù keá hoaïch khai thaùc vaø baûo veä bieån toát hôn ñeå goùp phaàn vaøo söï nghieäp coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc .
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø nhieàu maët do ñoù caàn phaûi coù keá hoaïch khai thaùc vaø baûo veä bieån toát hôn ñeå goùp phaàn vaøo söï nghieäp coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc .
Noäi dung ghi
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - cho HS ñoïc baøi ñoïc theâm . -Đặc điểm chung của vùng biển Việt Nam? - Chứng minh vùng biển Việt Nam có nguồn tài nguyên rất phong phú và đa dạng?
Tieát 29 - Baøi 25:LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN TÖÏ NHIEÂN VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : hs nhaän bieát : -Laõnh thoå Vieät Nam coù moät quaù trình phaùt trieån laâu daøi vaø phöùc taïp Tieàn Cambri tôùi nay -Caûnh quan thieân nhieân nöôùc ta laø heä quûa lòch söû phaùt trieån töï nhieân laâu daøi . 2- Kyû naêng: ñoïc vaø phaân tích löôïc ñoà, sô ñoà . 3 -Thaùi ñoä :Xaây döïng loøng yeâu bieån vaø yù thöùc baûo veä , xaây döïng vuøng bieån queâ höông giaøu ñeïp II- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò :löôïc ñoà hình 25.1 2 – Hoïc sinh chuaån bò : tö lieäu saùch giaoù khoa , phieáu hoïc taäp 25.1 Giai ñoïan Giai ñoïan Coå Giai ñoaïn tieàn Cambri kieán taïo taân kieán taïo Thôøi gian Ñaëc ñieåm ñòa chaát, sinh vaät ,vaän ñoäng kieán taïo ñòa hình Aûnh höôûng ñeán söï thay ñoåi ñòa hình , hình thaønh khoaùng 66
saõn III-Tieán trình leân lôùp : 1-Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ :-Chöùng minh bieån Vieät Nam mang tính chaát nhieät ñôùi gioù muøa aåm ? -Bieån ñem laïi nhöõng thuaän lôïi gì cho hoaït ñoäng kinh teá nöôùc ta ? 3- Giaûng baøi môùi: Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng caù Laõnh thoå Vieät nam nhaân ñaõtraûi qua haøng traêm Yeâu caàu :döïa vaøo baûng 25.1 trieäu naêm bieán ñoåi , chia vaø hình thaønh ba giai ñoaïn chính : 25.1 cuøng thoâng tin trong saùch 1- Giai ñoaïn tieàn Cambri : boå sung vaøo phieáu hoïc taäp caùch ñaây khoaûng 570 25.1 vaø traû lôøi caùc vaán ñeà trieäu naêm ñaây laø giai sau : ñoaïn taïo laäp neàn moùng Giai ñoaïn tieàn Cambri caùch sô khai . laõnh thoå nöôùc ta ñaây bao laâu ? chæ coù vaøi maûng neàn Cho bieát giai ñoaïn tieàn Cambri coå laø luïc ñiaï , ñaïi boä laõnh thoå nöôùc ta coù nhöõng phaän laõnh thoå coøn laø maûng neàn naøo ? Caùc phaàn bieån . coøn laïi cuûa laõnh thoå hieän nay 2-Giai ñoïan coå kieán luùc ñoù laø gì ? taïo:keùo daøi 500trieäu GV choát yù :Giai ñoaïn tieàn naêm vaø ít nhaát caùch cambri taïo laäp neàn moùng sô ñaây khoaûng 65 trieäu khai cuûa laõnh thoå. naêm goàm 2 ñaïi Coå Sinh Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng caù vaø Trung Sinh .Giai ñoaïn nhaân . naøy phaùt trieån , môû Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin roäng vaø oån ñònh laõnh saùch giaoù khoa vaø caùc hình thoå . baûng 25.1,phieáu hoïc taäp 25.1 3- Giai ñoïan taân kieán taïo traû lôøi caùc vaán ñeà sau : :Caùch ñaây khoaûng 25 Giai ñoaïn coå kieán taïo keùo trieäu naêm . Ñaây laø giai daøi bao laâu? Goàm nhöõng ñaïi ñoïan naâng cao ñòa hình naøo ? vaø hoaøn thieän giôøi sinh Neâu ñaëc ñieåm ñòa chaát vaø vaät :Vaän ñoäng taân kieán sinh vaät cuûa giai ñoaïn naøy ? taïo dieãn ra maïnh meû, Ñeán giai ñoaïn naøy laõnh thoå keát quûa nuùi vaø soâng nöôùc ta bao goàm nhöõng maûng ngoûi treû laïi taïo thaønh neàn naøo ? caùc cao nguyeân ba dan GV choát yù :giai ñoaïn coå kieán vaø ñoàng baèng phuø sa taïo phaùt trieån , môû roäng vaø taân boài , taïo caùc moû oån ñònh laõnh thoå . daàu khí .caùc vaän ñoäng Hoaït ñoäng 3 :hoaït ñoäng caù kieán taïo vaãn coøn tieáp nhaân . dieãn ñeá`n ngaøy nay . 67
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Giai ñoaïn taân kieán taïo keùo daøi bao laâu? Goàm nhöõng ñaïi naøo ? Neâu ñaëc ñieåm phaùt trieån laõnh thoå nöôùc ta cuûa giai ñoaïn naøy ? (noùi roõ caùc quaù trình phaùt trieån laõnh thoå noåi baät trong giai ñoïan naøy ) GV choát yù : Giai ñoaïn taân kieán taïo naâng cao ñòa hình , hoaøn thieän giôùi sinh vaät vaø coøn ñang tieáp dieãn ñeán ngaøy nay .
Noäi dung caàn ñaït Lòch söû phaùt trieån töï nhieân laâu daøi cuûa nöôùc ta ñaõ saûn sinh nguoàn taøi nguyeân khoaùng saûn phong phuù , ña daïng maø chuùng ta coøn chöa bieát heát .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Neâu yù nghóa cuûa giai ñoïan taân kieán taïo ñoái vôùi söï phaùt trieån laõnh thoå nöôùc ta hieän nayCho bieát bieåu hieän cuûa vaän ñoäng taân kieán taïo vaãncoøn tieáp dieãn ñeán ngaøy nay ? - xem tröôùc hình 26.1 vaø traû lôøi caâu hoûi trong saùch veà hình .
Tieát 30 - Baøi 26: ÑAËC ÑIEÅM TAØI NGUYEÂN KHOAÙNG SAÛN VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : -Vieät Nam laø nöôùc giaøu taøi nguyeân khoaùng saûn , laø nguoàn löïc quan troïng ñeå coâng nghieäp hoaù ñaát nöôùc . 2- Kyû naêng : -Nhaän bieát , ñoïc löôïc ñoà 3 -Thaùi ñoä : Baûo veä vaø khai thaùc coù hieäu quûa vaø tieát kieäm nguoàn khoaùng saûn quùy giaù cuûa nöôùc ta . II- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò : löôïc ñoà hình 26.1 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa . IV- Tieán trình leân lôùp: 1-Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Trình baøy lòch söû phaùt trieån töï nhieân nöôùc ta ? 68
-Neâu yù nghóa cuûa giai ñoïan taân kieán taïo ñoái vôùi söï phaùt trieån laõnh thoå nöôùc ta hieän nay ? 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng caù 1-Vieät nam laø nöôùc nhaân giaøu taøi nguyeân Yeâu caàu quan saùt löôïc ñoà 16.1 khoaùng saûn :phaàn lôùn vaø thoâng tin trong saùch giaoù caùc moû coù tröõ löôïng khoa nhaän xeùt: vöøa vaø nhoû .Moät soá Nöôùc ta coù nhöõng loaïi taøi moû lôùn laø than, daàu nguyeân khoaùng saûn naøo . moû, khí ñoát, boâxit, Nhöõng khoaùng saûn naøo coù saét, croâm, thieác, apatit, tröõ löôïng lôùn? ñaát hieám vaø ñaù voâi . GV choát yù : nöôùc ta coù nguoàn khoaùng saûn phong phuù ña daïng nhöng chæ coù moät soá khoaùng 2--Söï hình thaønh caùc saûn chính than, daàu,. . . . . vuøng moû chính nöôùc ta Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm gaén lieàn vôùi caùc chu kì Yeâu caàu HS quan saùt baûng 26.1 kieán taïo ñòa chaát . Töøng nhoùm Gv phaân coâng xaùc ñònh treân löôïc ñoà ( hay baûn ñoà ñòa chaát khoaùng saûn ) trình baøy vaø xaùc ñònh vò trí phaân boá töøng loaïi khoaùng saûn trong moãi giai ñoaïn ñiaï chaát . 3- Vaán ñeà khai thaùc vaø Sau ñoù GV ñaët vaán ñeà :mOÃi baûo veä taøi nguyeân giai ñoaïn ñòa chaát hình thaønh khoaùng saûn :khoaùng moät soá loaïi khoaùng saûn , nhö saûn laø nguoàn taøi vaäy haõy cho bieát vì sao nöôùc ta nguyeân coù haïn seõ caïn coù nhieàu khoaùng saûn ? kieät sau thôøi gian khai GV choát yù :Caùc vaän ñoäng kieán thaùc .Ñeå söû duïng taïo ñòa chaát ñaõ hình thaønh caùc nguoàn taøi nguyeân coù khoaùng saõn, voùi lòch sö ûphaùt hieäu quûa caàn thöïc trieån ñòa chaát phöùc taïp laø hieän toát luaät khoaùng nguyeân nhaân laøm cho nöôùc ta saûn ñeå khai thaùc hôïp lí, phong phuù taøi nguyeân . söû duïng tieát kieäm vaø Hoaït ñoäng 3 :caù nhaân coù hieäu quûa nguoàn taøi Döïa vaøo kieán thöùc thöïc tieån nguyeân khoaùng saûn vaø thoâng tin trong saùch giaùo quùy giaù cuûa nöôùc ta. khoa cho bieát Khoaùng saûn coù phaûi laø nguoàn taøi nguyeân voâ taän ? Vieäc khai thaùc taøi nguyeân coù khaû naêng daãn ñeán haäu quûa naøo ? Haõy neâu caùc bieän phaùp söû 69
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø duïng taøi nguyeân hôïp lí .
Noäi dung caàn ñaït
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Nhận xét nguồn tài nguyên khoáng sản củ Việt Nam như thế nào? -Vai trò của các cuộc vận động địa chất đối với việc hình thành các mỏ khoáng sản ở Việt Nam? -Vấn đề khai thác và bảo vệ tài nguyên khoáng sản của Việt Nam? - xem tröôùc caùc yeâu caàu cuûa baøi thöïc haønh .
Tieát 31- Baøi 27 : THÖÏC HAØNH :ÑOÏC BAÛN ÑOÀ VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : Cuûng coá kieán thöùc veà vò trí, phaïm vi laõnh thoå, toå chöùc haønh chính cuûa nöôùc ta . Cuûng coá kieán thöùc veà taøi nguyeân khoaùng saûn , söï phaân boá moät soá taøi nguyeân khoaùng saûn chính 2- Kó naêng : -Nhaän bieát caùc kí hieäu, chuù giaûi cuûa baûn ñoà haønh chính , khoaùng saûn . ñoïc vaø phaân tích baûn ñoà . II- Phương tiện daïy ø hoïc: 1-GV chuaån bò : löôïc ñoà hình 23.2 vaø 26.1 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa . III- Tieán trình leân lôùp: 1-Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Chöùng minh nöôùc ta coù nguoàn taøi nguyeân phong phuù , ña daïng . -Giaûi thích vì sao caàn phaûi ñaët vaán ñeà khai thaùc nguoàn taøi nguyeân hôïp lí ? 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu : quan saùt löôïc ñoà 23.2, traû lôøi caùc yeâu caàu trong saùch giaoù khoa -Xaùc ñònh vò trí thaønh phoá Hoà Chí Minh (ôû mieàn naøo ?Xung quanh giaùp vôùi caùc tænh thaønh phoá naøo ? ) -Xaùc ñònh vò trí , toaï ñoä , caùc ñieåm cöïc cuûa phaàn laõnh thoå ñaát lieàn -Laäp baûng thoáng keâ caùc tænh theo 70
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït
phieáu hoïc taäp st t
T ænh thaø nh pho á
Ñaëc ñieåm veà vò trí ñòa lí No Ven Coù bieân giôùi chung äi bie vôùi ñò ån TrungQu La Campuch a oác øo ia
Daønh thôøi gian 20phut laøm vieäc , sau ñoù cho caùc toå baùo caùo keát quûa laøm vieäc, GV choát yù . Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng caù nhaân . Yeâu caàu döïa vaøo 26.1 veõ laïi kí hieäu vaø ghi vaøo vôû hoïc theo maãu sau : Stt Loaïi Kí hieäu Phaân boá khoaùng treân baûn moû chính saûn ñoà Daønh thôùi gian 10 phuùt sau ñoù GV chæ ñònh HS baùo caùo keát quûa.
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Nhận xét thái độ tham gia thực hành của HS - xem laïi caùc baøi töø baøi 15 baøi 26 chuaån bò cho tieát oân taäp .
Tieát 32 :
OÂN TAÄP
I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : Heä thoáng hoaù caùc kieán thöùc veà chaâu AÙ , veà töï nhieân caùc chaâu luïc vaø sô neùt veà laõnh thoå Vieät Nam . 2- Kó naêng : Ñoïc vaø phaân tích löôïc ñoà,tranh, bieåu ñoà, II- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò : Caùc keânh hình trong saùch giaoù khoa löôïc ñoà hình 23.2 vaø 26.1 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa . 71
III- Tieán trình leân lôùp: Baøi oân taäp Hoaït ñoäng thaày vaø troø GV neâu caùc caâu hoûi oân taäp hoïc sinh döïa vaøo heä thoáng keânh hình vaø kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi Neâu ba ñaëc ñieåm cô baûn cuûa neàn kinh teá caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ ? Döïa vaøo baûng 16.2 cho bieát veà söï thay ñoåi cô caáu kinh teá cuûa moät soá nöôùc Ñoâng Nam AÙ ? Cho bieát hieäp hoäi caùc nöôùc ASEAN ra ñôøi töø thôì gian naøo ? coù bao nhieâu nöôùc thaønh vieân hieän nay ? Muïc tieâu hôïp taùc cuûa ASEAN ñaõ thay ñoåi qua thôøi gian nhö theá naøo ? Noäi löïc laø gì ? Noäi löïc laøm beà maët Traùi Ñaát thay ñoåi nhö theá naøo ?Keå teân caùc daïng ñòa hình naøo do noâi löïc taùc ñoäng Ngoaïi löïc laø gì ? Ngoaïi löïc laøm beà maët ñaát thay ñoåi nhö theá naøo ? Döïa vaøo hình 20.1 vaø 20.2 cho bieát kieåu khí haäu cuûa moãi bieåu ñoà ? neâu ñaëc ñieåm töøng kieåu khí haäu ? Haõy xaùc ñònh vò trí cuûa moãi bieåu ñoà töông öùng vôùi khu vöïc naøo treân löôïc ñoà 20.1 Hoaït ñoäng noâng nghieäp cuûa con ngöôøi ñaõ laøm thay ñoåi caûnh quan töï nhieân nhö theá naøo ? Hoaït ñoäng coâng nghieäp cuûa con ngöôøi ñaõ laøm thay ñoåi caûnh quan töï nhieân nhö theá naøo ? Vò trí vaø hình daïng laõnh thoå nöôùc ta coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên gì cho coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc ? Vuøng bieån nöôùc ta mang tính chaát nhieät ñôùi gioùmuøa aåm , haõy chöùng minh qua ñaëc ñieåm cuûa bieån ? Döïa vaøo hình 26.1 cho bieát nöôùc ta coù nhöõng taøi nguyeân khoaùng saûn naøo ? cho bieát giaù trò kinh teá caùc taøi nguyeân naøy
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : 72
Noäi dung caàn ñaït
- Hoïc kó noäi dung caùc baøi ñaõ oân taäp tieát sau kieåm tra 1 tieát
Tieát 33:
KIEÅM TRA 1 TIEÁT
Tieát 34 - Baøi 28: ÑÒA HÌNH VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : HS bieát ñöôïc -Ba ñaëc ñieåm cô baûn ñòa hình Vieät nam -Moái quan heä cuûa ñòa hình vôùi caùc thaønh toá khaùc trong caûnh quan thieân nhieân -Taùc ñoäng cuûa con ngöôøi laøm bieán ñoåi ñòa hình ngaøy caøng maïnh meû . 2- Kyû naêng : -Nhaän bieát , ñoïc baûn ñoà ñòa hình . 3 -Thaùi ñoä : YÙ thöùc baûo veä moâi tröôøng töï nhieân Vieät nam . II- Phương tiện dạy học: 1-GV chuaån bò : löôïc ñoà hình 28.1 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa . III- Tieán trình leân lôùp: 1-Ổn định: 2-Kieåm tra baøi cuõ :traû söûa baøi kieåm tra 1 tieát 3- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :Hoaït ñoäng caù 1-Ñoài nuùi laø boä phaän 73
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø nhaân . Yeâu caàu : quan saùt hình 28.1 traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Laõnh thoå nöôùc ta coù caùc daïng ñòa hình naøo ? Ñòa hình naøo laø chieám dieän tích chuû yeáu ? Ñoài nuùi vaø cao nguyeân nöôùc ta coù ñoä cao nhö theá naøo ? Thuoäc loaïi nuùi gì ? Cho bieát ñoài nuùi laøm caûnh quan töï nhieân thay ñoåi nhö theá naøo ? Ñoài nuùi aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán hoaït ñoäng kinh teá nöôùc ta ? HS:Baùo caùo keát quûa laøm vieäc vaø GV choát yù :Ñòa hình nöôùc ta ña daïng , nhieàu kieåu loaïi , trong ñoù ñoài nuùi vaø cao nguyeân chieám dieän tích chuû yeáu .Ñoài nuùi laø boä phaän quan troïng laøm töï nhieân nöôùc ta phaân hoaù ña daïng , aûnh höôûng lôùn ñeán saûn xuaát nöôùc ta . Hoaït ñoäng 2 :Hoaït ñoäng nhoùm . GV:Yeâu caàu HS döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa , thaûo luaän nhoùm giaûi quyeát caùc vaán ñeà sau : Ñòa hình nöôùc ta trong giai ñoaïn coå kieán taïo coù ñaëc ñieåm nhö theá naøo ? Ñòa hình nöôùc ta trong giai ñoaïn taân kieán taïo coù ñaëc ñieåm nhö theá naøo ? Tìm treân hình 28.1 caùc vuøng nuùi cao, caùc cao nguyeân ba dan, caùc ñoàng baèng treû . phaïm vi theàm luïc ñòa. Nhaän xeùt veà söï phaân boá vaø höôùng nghieâng cuûa chuùng GV:Cho HS baùo caùo keát quûa laøm vieäc GV choát yù vaø thuyeát trình :-Vaän ñoäng naâng cao cuûa 74
Noäi dung caàn ñaït quan troïng nhaát cuûa caáu truùc ñòa hình Vieät Nam :chieám 3/ 4 dieän tích laõnh thoå,phaàn lôùn laø ñoài nuùi thaáp, ñoài nuùi ñaõ laøm cho caûnh quan töï nhieân phaân hoaù phöùc taïp vaø ña daïng .
2-Ñòa hình nöôùc ta ñöôïc Taân kieán taïo naâng leân vaø taïo thaønh nhieàu baäc keá tieáp nhau: -Giai ñoaïn Coå kieán taïo ñòa hình laø beà maët san baèng coå vaø thaáp. -Giai ñoaïn Taân kieán taïo vaän ñoäng Hi-ma-lay-a laøm ñòa hình naâng cao taïo thaønh baäc keá tieáp nhau :nuùiñoàiñoàng baèng-theàm luïc ñòa.
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Taân kieán taïo vôùi bieân ñoä lôùn taïo neân caùc nuùi treû vaø cao nhö daõy Hoaøng Lieân Sôn, Trường Sơn Bắc… -Söï caét xeû saâu cuûa doøng nöôùc taïo ra caùc thung luõng saâu,heïp, vaùch ñöùng nhö thung luõng soâng Ñaø . -Söï naâng leân vôùi caùc bieân ñoä khoâng ñeàu treân cao nguyeân ba dan laøm xuaát hieän caùc ñöùt gaûy saâu ôû Nam Trung boä vaø Taây nguyeân daãn ñeán phun traøo maéc ma . -Taân kieán taïo laøm xuaát hieän suïp luùn saâu ôû moät soá khu vöïc vaø hình thaønh caùc ñoàng baèng treû cuûa soâng HoÀng vaø soâng Cöûu Long . Hoaït ñoäng 3 :Hoaït ñoäng caù nhaân . Yeâu caàu HS döïa vaøo thoâng tin trong saùch traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Nhöõng yeáu toá ngoaïi löïc naøo tham gia quùa trình kieán taïo ñòa hình nöôùc ta?Haõy neâu nhöõng taùc ñoäng ñoù kieán taïolaïi ñòa hình nöôùc ta nhö theá naøo ? Cho bieát caùc hoaït ñoäng naøo cuûa con ngöôøi goùp phaàn laøm thay ñoåi boä maët ñòa hình ngaøy nay ? GV choát yù :Moâi tröôøng nhieät ñôùi laøm cho
Noäi dung caàn ñaït
3-Ñòa hình nöôùc ta mang tính chaát nhieät ñôùi gioù muøa vaø chòu taùc ñoäng maïnh cuûa con ngöôøi :moäi tröôøng nhieät ñôùi noùng aåm, möa taäp trung theo muøa laøm cho ñaát ñaù nhanh choùng bò xaâm thöïc, xoùi moøn, hoaït ñoäng khai phaù cuûa con ngöôøi goùp phaàn laøm cho ñòa hình nhieàu nôi bieán ñoåi maïnh .
ñaát ñaù phong hoaù , xaâm thöïc vaø caét xeû maïnh laøm thay ñoåi beà maët ñòa hình. Hoaït ñoäng con ngöôøi ngaøy nay laøm cho ñòa hình thay ñoåi nhanh hôn.
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Neâu ñaëc ñieåm chung cuûa ñòa hình ? 75
Ñòa hình nöôùc ta trong giai ñoaïn taân kieán taïo cho ñeán nay hình thaønh vaø bieán doåi do caùc nhaân toá naøo ? - xem tröôùc löôïc ñoà 29.2 vaø 29.3 vaø traû lôøi caùc caâu hoûi trong muøc 2 saùch giaoù khoa cuûa baøi 29 .
Tieát 35- Baøi 29: ÑAËC ÑIEÅM CAÙC KHU VÖÏC ÑÒA HÌNH I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : HS bieát ñöôïc Söï phaân hoaù ña daïng cuûa ñòa hình nöôùc ta . Ñaëc ñieåm veà caáu truùc, phaân boá cuûa caùc khu vöïc ñòa hình ñoài nuùi, ñoàng baèng, bôø bieån vaø theàm luïc ñòa Vieät nam . 2- Kyû naêng : -Nhaän bieát , ñoïc baûn ñoà ñòa hình . 3 -Thaùi ñoä : YÙ thöùc baûo veä moâi tröôøng töï nhieân Vieät nam . II- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò : löôïc ñoà hình 28.1 vaø 29.2 , 29.3 . 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa .Phieáu hoïc taäp 29.1 Vuøng ñoài nuùi Vò trí Ñaëc ñieåm Ñieåm noåi ñòa hình baät (ñoä cao, höôùng nuùi) Vuøng nuùi Ñoâng Baéc Vuùng nuùi Taây baéc Vuøng nuùi Tröôøng Sôn Baéc Vuøng nuùi Tröôùng Sôn nam Phieáu hoïc taäp 29.2 Ñoàng baèng
Vò trí
Dieän tích
Ñoàng baèng chaâu thoå Ñoàng baèng duyeân haûi 76
Ñaëc ñieåm
III- Tieán trình leân lôùp: 1-Kieåm tra baøi cuõ : -Neâu ñaëc ñieåm chung cuûa ñòa hình ? -Ñòa hình nöôùc ta trong giai ñoaïn taân kieán taïo cho ñeán nay hình thaønh vaø bieán doåi do caùc nhaân toá naøo ? 2- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø Noäi dung caàn ñaït troø GV ñaët vaán ñeà : Dòa hình nöôùc Ñòa hình nöôùc ta ñöôïc ta chia laøm maáy khu vöïc ? ñoù chia thaønh caùc khu vöïc : laø nhöõng khu vöïc naøo ? ñoài nuùi, ñoàng baèng, bôø Sau khi HS döïa vaøo thoâng tin bieån vaø theàm luïc ñòa. saùch giaoù khoa traû lôøi GV choát 1-Khu vöïc ñoài nuùi yù cho ghi ñeà muïc môø baøi :Ñòa :chieám 3/4 dieän tích ñaát hình nöôùc ta chia thaønh caùc khu lieàn , keùo daøi lieän tuïc vöïc : ñoài nuùi, ñoàng baèng, bôø töø Baéc vaøo nam vaø chia bieån vaø theàm luïc ñòa . laøm 4 vuøng : Ñoâng Baéc, Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng nhoùm . Taây Baéc, Tröôøng Sôn Yeâu caàu : quan saùt hình 28.1 vaø Baéc vaø tröôøng Sôn Nam döïa vaøo thoâng tin trong muïc 1 saùch giaoù khoa , thaûo luaän boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 29.1.( thôøi gian 15 phuùt) Sau thôøi gian thaûo luaän laàn löôït chæ ñònh caùc toå baùo caùo keát quûa laøm vieäc .(vöøa baùo caùo vöøa chæ treân löôïc ñoà ñòa hình ) Sau ñoù GV ñaët vaán ñeà: Xaùc ñònh treân löôïc ñoà mieàn nuùi treû nöôùc ta. Xaùc ñònh treân löôïc ñoà mieàn 2-Khu vöïc ñoàng baèng nuùi ñaù voâiû nöôùc ta. :ñoàng baèng chieám 1 /4 Xaùc ñònh treân löôïc ñoà mieàn dieän tích ñaát lieàn, bao nuùicao nguyeân ñaù ba dan nöôùc goàm ñoàngbaèng phuø sa ta. chaâu thoå vaø ñoàng nhaän xeùt veà söï phaân hoaù baèng mieàn nuùi nöôùc ta ?(ñoä cao, caáu taïo ña ùnuùi, tuoåi hình phuø sa duyeân haûi. Roäng thaønh ) nhaát laø ñoàng baèng GV choát yù cho ghi baøi . soâng Cöûu Long vaø ñoàng Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm . baèng soâng Hoàng . Yeâu caàu quan saùt hình 29.2 vaø 29.3, thoâng tin trong saùch , thaûo luaän boå sung 77
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 29.2 Sau khi boå sung GV chæ ñònh caùc toå keát hôïp vôùi baûn ñoà ñòa hình baùo caùo keát quûa laøm vieäc. Sau ñoù Gv yeâu caàu giaûi quyeát vaán deà .: nhaän xeùt ñòa hình chaâu thoå soâng Hoång khaùc vôùi ñòa hình chaâu thoå soâng Cöûu Long nhö theá naøo ? Giaûi thích ? GV choát yù cho ghi baøi . Hoaï t ñoäng 3 : hoaït ñoäng caù nhaân . Döïa vaøo thoâng tin trong saùch cho bieát : Chieàu daøi bôø bieån nöôùc ta ? Trình baøy vaø xaùc ñònh treân baûn ñoà ñòa hình caùc daïng bôø bieån cuûa nöôùc ta ? Xaùc ñònh treân baûn ñoà vuøng theàm luïc ñòa nöôùc ta ? Khu vöïc naøo coù theàm luïc ñòa môû roäng , thu heïp ? (GV nhaéc laïi kieán thöùc veà theàm luïc ñòa ñaõ hoïc ôû lôùp 6 ) GV choát yù cho ghi baøi .
Noäi dung caàn ñaït Bôø bieån nöôùc ta daøi 3260km coù hai daïng chính laø bôø bieån boài tuï vaø bôø bieån maøi moøn chaân nuùi, haûi ñaûo . Theàm luïc ñòa nöôùc ta roäng lôùn, môû roäng ôû mieàn Baéc vaø mieàn Nam , thu heïp ôû mieàn Trung .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : Ñòa hình nöôùc ta coù maáy khu vöïc ? ñoù laø nhöõng khu vöïc naøo ? Chöùng minh ñòa hình nuùi nöôùc ta phöùc taïp vaø ña daïng ? - em vaø chuaån bò cho caùc yeâu caàu cuûa baøi thöïc haønh 39 trong saùch giaoù khoa .
Tieát 36 - Baøi 30 : THÖÏC HAØNH : ÑOÏC BAÛN ÑOÀ ÑÒA HÌNH VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : HS bieát ñöôïc Nhaän bieát caùc ñôn vò ñòa hình cô baûn treân baûn ñoà . 78
- moái quan heä giöõa caùc daïng ñòa hình . 2- Kyû naêng : -Nhaän bieát , ñoïc , ño tính baûn ñoà ñòa hình . II- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò : löôïc ñoà hình 28.1 ,33.1 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa . III-Tieán trình leân lôùp : 1-Kieåm tra baøi cuõ : Ñòa hình nöôùc ta coù maáy khu vöïc ? ñoù laø nhöõng khu vöïc naøo ? Chöùng minh ñòa hình nuùi nöôùc ta phöùc taïp vaø ña daïng ? 2- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït GV höôùng daãn HS caên cöù vaøo löôïc ñoà ñòa hình 28.1 hya baûn ñoà Vieät Nam treo töôøng thöïc hieän caùc hoaït ñoäng sau : Hoaït ñoäng 1 : Nhìn treân löôïc ñoà (hay baûn ñoà ) xaùc ñònh ñöôøng vó tuyeán 220 B töø traùi sang phaûi ôû ñoaïn töø bieän giôùi Vieät Laøo ñeán bieän giôùi Vieät Trung phaûi vöôït qua caùc ñòa hình naøo theo phieáu yeâu caàu sau : Caùc daõy nuùi Caùc doøng soâng lôùn
Hoaït ñoäng 2 : Cuõng döïa vaøo baûn ñoà cho bieát ñi doïc theo kinh tuyeán 1080Ñ töø daõy nuùi Baïch Maõ cho ñeán bôø bieån Phan Thieát ta phaûi ñi qua : Caùc cao Ñoä cao Caáu taïo nham nguyeân thaïch
Hoaït ñoäng 3 :hoaït ñoäng nhoùm Döïa vaøo baûn ñoà cho bieát : cho bieát quoác loä 1A töø Laïng Sôn tôùi Caø Mau vöôït qua caùc ñeøo naøo ? thuoäc caùc 79
Hoaït ñoäng thaày vaø troø
Noäi dung caàn ñaït
tænh thaønh phoá naøo ? Caùc ñeøo Thuoäc tænh , thaønh phoá Saøi Hoà Laïng Sôn Tam Ñieäp Ninh Bình Ngang Haø Tónh Haûi Vaân Hueá-Ñaø Naüng Cuø Moâng Bình Ñònh Caû Phuù Yeân Caùc ñeøo naøy aûnh höôûng giao thoâng Baéc Nam nhö theá naøo ? Thuaän lôïi Khoù khaên GV caàn phaân tích theâm cho HS thaáy phaàn lôùn caùc ñeøo naøy veà maët yù nghóa töï nhieân coøn laø ranh giôùi caùc vuøng khí haäu
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : Daën doø :xem baûng 31.1 cho bieát söï khaùc nhau veà cheá ñoä nhieät vaø möa cuûa 3 nôi trong baûng .
Tieát 37 - Baøi 31: ÑAËC ÑIEÅM KHÍ HAÄU VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : HS bieát ñöôïc -Ba ñaëc ñieåm cô baûn cuûa khí haäu nöôùc ta : +Tính chaát nhieät ñôùi gioù muøa aåm . +Tính chaát ña daïng vaø thaát thöôøng . +Phaân hoaù theo khoâng gian vaø thôøi gian . -Ba nhaân toáhình thaønh khí haäu : +Vò trí ñòa lí. +Hoaøn löu gioù muøa . +Beà maët ñòa hình 2- Kó naêng : -Nhaän bieát , ñoïc, phaân tích baûng thoáng keâ soá lieäu khí haäu . II- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò : baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam , baûng thoáng keâ nhieät ñoä trung bình naêm caùc nôi Ñòa Laïng Haø Quaû Hueá Quaû Quy TPHoà Haø 80
phöôn Sôn Noäi ng Trò ng Nhôn ChíMin Tieân g Ngaõi h 0 0 0 0 0 0 Nhieä 21 C 23,4 24,9 25 C 25,9 26,4 26,90C 26,90 t 0C C C C C C 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa . III-Tieán trình leân lôùp : 1-Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng caù 1-Khí haäu nöôùc ta laø nhaân . khí haäu nhieät ñôùi aåm GV ñöa ra baûng thoáng keâ veà gioù muøa : noùng aåm nhieät ñoä trung bình naêm caùc nôi möa nhieàu vaø dieãn yeâu caàu HS nhaän xeùt : bieán phöùc taïp . Nhieät ñoä trung bình naêm haàu Haøng naêm laõnh thoå heát caùc ñòa phöông nöôùc ta ôû möùc naøo ? Nhö vaäy neàn nhieät Vieät Nam caû treân ñaát noùng hay laïnh ? lieàn vaø treân bieån nhaän ñöôïc moät löôïng Giaûi thích vì sao neàn nhieät böùc xaï maët trôøi raát nöôùc ta laïi nhö vaäy ? lôùn, soá giôø naéng Quan saùt baûng 31.1 nhaän xeùt : nhieàu , nhieät ñoä cao, Nhieät ñoä khoâng khí vaøo muøa löôïng möa vaø ñoä aåm ñoâng töø Baéc vaøo Nam nhö theá khoâng khí lôùn . naøo ? Nhieät ñoä khoâng khí vaøo muøa haï töø Baéc vaøo Nam nhö theá naøo ? Giaûi thích vìsao nhieät ñoä töø Baéc vaøo Nam chæ phaân hoaù vaøo muøa ñoâng ? Cheá ñoä möa vaø löôïng möa caû 3 nôi naøy nhö theá naøo ? GV giôùi thieäu cho HS nhaän bieát cuøng vôùi vó ñoä Vieät Nam thì khu vöïc Taây Nam AÙ, vuøng Xa-ha-ra laïi laø hoang maïc , nhaân toá naøo 2- Tính chaát phaân hoaù laøm nöôùc ta khaùc vôùi caùc ña daïng vaø thaát vuøng treân ? thöôøng cuûa khí haäu : GV choát yù : khí haäu nöôùc ta khí haäu nöôùc ta thay mang tính chaát nhieät ñôùi gioù ñoài theo muøa , theo muøa aåm theå hieän qua nhieät ñoä vuøng töø Baéc vaøo Nam trung bình naêm lôùn hôn 210C, , ñoâng sang taây vaø töø löôïng möa lôùn vaø möa theo muøa thaáp leân cao do aûnh thôøi tieát thay ñoåi theo hoaït höôûng cuûa ñòa hình vaø ñoäng gioù muøa. hoaøn löu gioù muøa . Hoaït ñoäng 2 :thaûo luaän nhoùm Ngoaøi ra do hoaït ñoäng 81
Hoaït ñoäng thaày vaø troø Yeâu caàu xem thoâng tin trong saùch giaoù khoa keát hôïp vôùi baûn ñoà Vieät Nam , trình baøy vaø xaùc ñònh treân baûn ñoà caùc vuøng khí haäu töø Baéc xuoáng Nam . Giaûi thích vì sao khí haäu nöôùc ta laïi phaân hoaù thaønh nhieàu vuøng khí haäu ? Quan saùt hình 31.1 cho bieát ñaây laø hình gì ? Vì sao ÔÛ SaPa tuy laø ñòa phöông thuoäc vuøng khí haäu nhieät ñôùi nhöng laïi coù caûnh tuyeát rôi? ÔÛ Ñaø Latï coù tuyeát rôi khoâng ? Vì sao cuõng laø vuøng cao nhö SaPa nhöng khoâng coù tuyeát ? Muøa möa vaøo haøng naêm ñeán coù ñuùng thôøi gian thaùng 4 khoâng ?Vì sao ? GV choát yù : khí haäu nöôùc ta phaân hoaù ña daïng : phaân hoaù theo khoâng gian vaø phaân hoaù theo thôøi gian , ngoaøi ra thôøi
Noäi dung caàn ñaït gioù muøa khoâng coù chu kì oån ñònh neân laøm cho thôøi tieát nöôùc ta thay ñoåi thaát thöôøng .
tieát khí haäu coøn bieán ñoäng thaát thöôøng gaây baõo luït, haïn haùn . nguyeân nhaân chính laøm cho khí haäu nöôùc ta phaân hoaù vaø thaát thöôøng laø do aûnh höôûng ñòa hình vaø hoaït ñoäng cuûa hoaøn löu gioù muøa .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Cho HS ñoïc baøi ñoïc theâm , sau ñoù Gv giaûi thích nguyeân nhaân hình thaønh gioù taây khoâ noùng . - xem baûng 32.1 vaø traû lôøi caâu hoûi veà baûng naøy trong saùch giaoù khoa .
82
Tieát 38 - Baøi 32: CAÙC MUØA KHÍ HAÄU VAØ THÔØI TIEÁT CUÛA NÖÔÙC TA I-Muïc tieâu baøi hoïc: 1-Kieán thöùc: -Nhöõng neùt ñaëc tröng veà khí haäu vaø thôøi tieát cuûa hai muøa: muøa gioù Ñoâng Baéc vaø muøa gioù Taây Nam. -Söï khaùc bieät veà khí haäu – thôøi tieát cuûa 3 mieàn: Baéc boä, Trung boä, Nam boä vôùi ba traïm tieâu bieåu: Haø Noäi, Hueá, Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. -Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên do khí haäu mang laïi ñoái vôùi saûn xuaát vaø ñôøi soáng cuûa nhaân daân ta. 2-Kó naêng: Döïa vaøo baûng soá lieäu hoïc sinh coù theå phaân tích, nhaän xeùt chung veà khí haäu nöôùc ta trong muøa ñoâng, haï. 3-Thaùi ñoä:YÙ thöùc ñöôïc thieân tai, baát traéc => chuû ñoäng phoøng choáng. II-Phöông tieän daïy hoïc: -Baûn ñoà khí haäu Vieät Nam,Baûng soá lieäu 31.1. -Tranh aûnh minh hoïa caùc kieåu thôøi tieát (baõo, aùp suaát, söông muoái…) III-Tieán trình baøi daïy: 1-OÅn ñònh: 2-Kieåm tra baøi cuõ : -Trình baøy ñaëc ñieåm chung khí haäu nöôùc ta ? -Nöôùc ta coù maáy mieàn khí haäu ?Neâu ñaëc ñieåm khí haäu töøng mieàn ? 3- Baøi giaûng : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : Hoaït ñoäng nhoùm Khí haäu nöôùc ta coù 2 GV Yeâu caàu :Döaï vaøo baûng soá muøa roõ reät: lieäu 31.1.vaø thoâng tin trong saùch 1/ Muøa gioù Ñoâng giaoù khoa Baéc töø thaùng 11 ñeán Thaûo luaän nhoùm => cöû ñaïi dieän thaùng 4 (muøa ñoâng). nhoùm leân hoaøn thaønh phieáu hoïc Taïo neân muøa ñoâng taäp theo baûng sau (baûng do GV laïnh, möa phuøn ôû töï soaïn tröôùc) -> lôùp nhaän xeùt. mieàn Baéc vaø muøa a) Baûng 1: muøa gioù Ñoâng Baéc khoâ noùng keùo daøi ôû (Thaùng 1) mieàn Nam.
2/ Muøa gioù Taây Nam 83
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Mieàn khí Baéc Trung Nam haäu boä boä boä Traïm tieâu Haø Hueá TP. bieåu Noäi HCM Höôùng gioù chính Nhieät ñoä trung bình T1 Löôïng möa T1 Daïng thôøi tieát thöôøng gaëp Hoaït ñoäng 2 : Hoaït ñoäng nhoùm Döaï vaøo baûng soá lieäu 31.1.vaø thoâng tin trong saùch giaoù khoa boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp sau : b) Baûng 2: Muøa gioù Taây Nam (Thaùng 7) Mieàn khí Baéc Trung Nam haäu boä boä boä Traïm tieâu Haø Hueá TP. bieåu Noäi HCM Höôùng gioù chính Nhieät ñoä trung bình T7 Löôïng möa T7 Daïng thôøi tieát thöôøng gaëp Keát luaän nhaän xeùt khí haäu, thôøi tieát nöôùc ta. GV giôùi thieäu theâm veà thôøi tieát, ñaëc bieät laø baõo. Döïa vaøo baûng soá lieäu 32.1 haõy cho bieát muøa baõo nöôùc ta dieãn ra nhö theá naøo? Vôùi ñieàu kieän khí haäu nhö theá seõ gaây ra nhöõng khoù khaên theá naøo? Chuùng ta nghieân cöùu tieáp phaàn 3? 84
Noäi dung caàn ñaït töø thaùng 5 ñeán thaùng 10 taïo neân muøa haï noùng aåm coù möa to, gioù lôùn vaø doâng baõo,dieãn ra phoå bieán treân caû nöôùc. * Giöõa hai muøa chính neâu treân laø nhöõng thôøi kì chuyeån tieáp ngaén vaø roõ reät (xuaân, thu…) 3/ Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên do khí haäu mang laïi: - Thuaän lôïi: saûn xuaát phaùt trieån (chuyeân canh, ña canh) - Khoù khaên: saûn xuaát noâng nghieäp gaëp khoù khaên (saâu beänh, xoùi moøn,…)
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Nöôùc ta coù khí haäu gì? -> sinh vaät phaùt trieån nhö theá naøo -> thuaän lôïi Beân caïnh nhöõng thuaän lôïi do khí haäu thì thôøi tieát vaø khí haäu cuõng mang laïi cho chuùng ta nhöõng khoù khaên gì? Taïi sao? Thaûo luaän nhoùm hoaøn thaønh baûng sau Thuaän lôïi Khoù khaên
Noäi dung caàn ñaït
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : 1) Nöôùc ta coù maáy muøa khí haäu? Neâu ñaëc ñieåm khí haäu töøng muøa ôû nöôùc ta? 2) Trong muøa gioù oâng Baéc, thôøi tieát vaø khí haäu Baéc boä, Trung boä, Nam boä coù gioáng nhau khoâng? Vì sao? ? Döïa vaøo baûng soá lieäu 31.1, veõ bieåu ñoà nhieät ñoä möa vaø löôïng möa.
Tieát 39 - Baøi 33 : ÑAËC ÑIEÅM SOÂNG NGOØI VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc :Hoïc sinh naém ñöôïc : Boán ñaëc ñieåm cuûa soâng ngoøi nöôùc ta. 85
Moái quan heä cuaû soâng ngoøi nöôùc ta vôùi caùc nhaân toá töï nhieân vaø xaõ hoäi (ñòa chaát, ñòa hình, khí haäu, …, con ngöôøi) Giaù trò toång hôïp to lôùn cuûa nguoàn lôïi do soâng ngoøi mang laïi. Traùch nhieämbaûo veä moâi tröôøng nöôùc vaø caùc doøng soâng ñeå phaùt trieån kinh teá laâu beàn. 2-Kó naêng:ñoïc baûn ñoà, baûng soá lieäu, veõ bieåu ñoà . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Baûn ñoà maïng löôùi soâng ngoøi Vieät Nam. Baûng muøa luõ treân caùc löu vöïc soâng ( baûng 33.1 SGK) Hình aûnh minh hoaï veà thuyû lôïi,thuyû ñieän, du lòch soâng nöôùc ôû Vieät Nam. III-Tieán trình daïy hoïc: 1-Kieåm ra baøi cuõ : -Nöôùc ta coù maáy muøa khí haäu? Ñaëc tröng khí haäu töøng muøa ôû nöôùc ta? -Trong muøa gioù ñoâng baéc, thôøi tieát vaø khí haäu ôû Baéc Boä, Trung Boä, Nam Boä coù gioáng nhau khoâng? Vì sao? 2-Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng tình huoáng: Vì sao noùi soâng ngoøi keânh raïch, ao, hoà… laø hình aûnh quen thuoäc ñoái vôùi chuùng ta? ÔÛ ñòa phöông em coù soâng, hoà naøo? Ñaëc ñieåm ra sao? Coù vai troø gì trong ñôøi soáng? Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1: (ñaëc ñieåm chung) 1/ Ñaëc ñieåm chung: Chia 4 nhoùm traû lôøi theo phieáu Nöôùc ta coù moät maïng hoïc taäp. löôùi soâng ngoøi daøy Nhoùm 1: Nhaän xeùt maïng löôùi ñaëc, nhieàu nöôùc, soâng ngoøi nöôùc ta? nhieàu phuø sa, chaûy Nhoùm 2: nhaän xeùt veà höôùng theo hai höôùng chính chaûy soâng ngoøi? Giaûi thích vì sao? TB-ÑN vaø voøng cung. Nhoùm 3: Döïa vaøo baûng 33.1. Cheá ñoä nöôùc soâng nhaän xeùt veà cheá ñoä nöôùc cuûa coù 2 muøa roõ reät: soâng (muøa nöôùc)? Vì sao? muøa luõ vaø muøa caïn. Nhoùm 4: Nhaän xeùt veà haøm Muøa luõ chieám tôùi 70 löôïng phuø sa cuûa soâng? Nguyeân – 80% löôïng nöôùc caû nhaân? naêm neân deã gaây ra GV: Toång keát, boå sung boán ñaëc luõ luït. ñieåm cuûa soâng ngoøi Vieät Nam. Vì sao soâng ngoøi ôû Vieät Nam phaàn lôùn laø caùc soâng nhoû, ngaén, doác? 2. Khai thaùc kinh teá Löôïng phuø sa coù nhöõng taùc vaø baûo veä söï trong ñoäng naøo tôùi thieân nhieân vaø saïch cuûa nöôùc soâng: ñôøi soáng cuûa daân ñoàng baèng Soâng ngoøi nöôùc ta coù soâng Hoàng vaø soâng Cöûu Long. giaù trò to lôùn veà 86
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 2: yeâu caàu : Nhoùm 1: Tìm hieåu vaø cho bieát giaù trò soâng ngoøi nöôùc ta? Nhoùm 2: Tìm hieåu nhöõng nguyeân nhaân laøm oâ nhieãm soâng ngoøi? Nhoùm 3: Tìm hieåu vaø cho bieát moät soá bieän phaùp choáng oâ nhieãm nöôùc soâng? Nhoùm 4: Tìm hieåu moät soá bieän phaùp
Noäi dung caàn ñaït nhieàu maët: Thuyû lôïi, thuyû ñieän, thuyû saûn, GTVT, phuø sa… Caàn phaûi tích cöïc chuû ñoäng choáng luõ luït, baûo veä vaø khai thaùc hôïp lyù caùc nguoàn lôïi töø soâng ngoøi.
phoøng choáng luõ cuûa nhaân daân? GV: Toång hôïp – boå sung
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Caâu hoûi 1,2 SGK - Höôùng daãn baøi taäp veà nhaø : 3/120 “ Veõ bieåu ñoà phaân boá doøng chaûy trong naêm traïm Sôn Taây” - Chuaån bò baøi 34 “ Caùc heä thoáng soâng lôùn ôû nöôùc ta”
Tieát 40 - Baøi 34: CAÙC HEÄ THOÁNG SOÂNG LÔÙN ÔÛ NÖÔÙC TA I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Vò trí - teân goïi chín heä thoáng soâng lôùn -Ñaëc ñieåm 3 vuøng thuûy vaên cuûa nöôùc ta -Moät soá hieåu bieát veà khai thaùc caùc nguoàn lôïi soâng ngoøi vaø giaûi phaùp phoøng choáng luõ luït ôû nöôùc ta. 2-Kó naêng :ñoïc phaân tích baûng thoáng keâ, löôïc ñoà . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Baûn ñoà ñòa lyù töï nhieân Baûng heä thoáng soâng lôùn ôû Vieät Nam. Hình aûnh choáng luõ luït ôû nöôùc ta. Saùch giaùo khoa. III -Caùc tieán trình thöïc hieän baøi hoïc 1. Kieåm tra baøi cuõ: -Vì sao soâng ngoøi nöôùc ta laïi coù hai muøa nöôùc khaùc nhau roõ reät? 87
-Coù nhöõng nguyeân nhaân naøo laøm cho nöôùc soâng bò oâ nhieãm? Lieân heä ôû ñòa phöông em? 2.Baøi giaûng môùi: Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng nhoùm 1/ Khaùi quaùt: Giaùo vieân cho hoïc sinh treo baûn Maïng löôùi soâng ngoøi ñoà töï Vieät Nam daøy ñaëc. nhieân Vieät Nam leân baûng; em Coù chín heä thoáng lôùn haõy neâu leân vaøi soâng lôùn Vieät chia laøm ba vuøng. Nam treân baûn ñoà – Xaùc ñònh vò trí ? Coù nhaän xeùt gì veà maïng 2/ Caùc heä thoáng soâng löôùi soâng ngoøi ôû nöôùc ta? chính: Soâng ngoøi Baéc Boä Vuøn Cheá Teân Giaù - Coù luõ vaøo thaùng 6 g ñoä soâng trò ñeán thaùng 10. nöôùc chính - Soâng mieàn naøy coù Baéc hình nan quaït -> deã coù Boä luõ. Trung - Heä thoáng soâng Hoàng Boä tieâu bieåu cho soâng Nam ngoøi Baéc Boä. Boä Giaùo vieân treo baûng heä thoáng caùc soâng lôùn ñöôïc phoùng to treân baûng ñen. Cho moät hoïc sinh ñoïc caùc chi tieát treân baûng. Phaân nhoùm ra ñeå thaûo luaän. Coù boán nhoùm trong lôùp, phaùt phieáu hoïc taäp GV phaân coâng cho nhoùm moät vôùi noäi dung nhö sau: Soâng ngoøi Baéc Boä coù cheá ñoä nöôùc nhö theá naøo? Muøa luõ vaøo thaùng naøo trong Soâng ngoøi Trung Boä: naêm? Neâu teân caùc heä thoáng - Soâng ngoøi Trung Boä ngaén doác. soâng chính ôû Baéc Boä? - Luõ vaøo thu ñoâng. Giaù trò cuûa soâng ? * Nhoùm 2: Haõy cho bieát soâng ngoøi mieàn Trung coù ñoä doác nhö theá naøo? Muøa luõ vaøo thaùng naøo trong naêm? Neâu teân caùc heä thoáng soâng 88
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït chính ôû Baéc Boä? Giaù trò cuûa soâng ? * Nhoùm 3: So vôùi soâng ngoøi Baéc Boä vaø Trung Boä thì soâng ngoøi Nam Boä löôïng nöôùc vaø cheá ñoä nöôùc chaûy nhö theá naøo? Soâng ngoøi Nam Boä: AÛûnh höôûng cuûa thuyû trieàu - Soâng ngoøi Nam Boä ñeán giao thoâng? khaù ñieàu hoaø. Haõy neâu teân hai heä thoáng - Luõ töø thaùng 7 ñeán soâng chính ôû Nam Boä? thaùng 11. * Nhoùm 4: Phaûi saün saøng choáng luõ luït, baûo veä Haõy xaùc ñònh heä thoáng ñôøi soáng vaø söû duïng soâng Meâ Coâng treân baûn ñoà töï caùc nguoàn lôïi töø soâng nhieân. nöôùc. Cho bieát soâng Meâ Coâng chaûy qua nöôùc ta coù teân chung laø gì? Soâng Meâ Coâng ñoå ra Bieån Ñoâng baèng nhöõng cöûa naøo ? Chæ ñoïc treân baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam? Thuaän lôïi – khoù khaên do luõ gaây ra ôû ñoàng baèng soâng Cöûu Long? Bieän phaùp choáng luõ? Sau khi caùc nhoùm thaûo luaän – gv cho caùc nhoùm trôû laïi vò trí cuõ – cho hs döïa vaøo baûng heä thoáng soâng lôùn ôû Vieät Nam ñaõ phoùng to. Caùc nhoùm phaân coâng leân thuyeát trình caùc noäi dung yeâu caàu – hoaëc phieâuù hoïc taäp ñaõ phaùt ra – giaùo vieân chæ keát laïi sau khi hoïc sinh khoâng coøn yù kieán ñoùng goùp – döïc vaøo noäi dung baøi trong sgk vaø lôøi giaûng cuûa giaùo vieân, hoïc sinh cheùp baøi – hoaëc ghi chính xaùc vaøo phieáu hoïc taäp.
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : ? Xaùc ñònh baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam caùc heä thoáng soâng lôùn ôû nöôùc ta? ?Caùc thaønh phoá Haø Noäi, thaønh phoá HCM, Ñaø Naüng, Caàn Thô naèm treân bôø nhöõng doøng soâng naøo? 89
?Neâu caùch phoøng choáng luõ ôû ñoàng baèng soâng Cöûu Long vaø ñoàng baèng soâng Hoàng?
Tieát 41 - Baøi 35 : THÖÏC HAØNH VEÀ KHÍ HAÄU – THUÛY VAÊN VIEÄT NAM I/ Muïc tieâu baøi hoïc : Qua baøi hoïc nhaèm giuùp hoïc sinh: Reøn luyeän veà kó naêng veõ bieåu ñoà, kó naêng xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu khí haäu – thuyû vaên. Cuûng coá caùc kieán thöùc veà khí haäu – thuyû vaên Vieät Nam thoâng qua hai löu vöïc soâng : Löu vöïc soâng Hoàng (Baéc Boä), löu vöïc soâng Gianh (Trung Boä). Nhaän roõ moái quan heä cuûa caùc hôïp phaàn trong caûnh quan töï nhieân. Cuï theå laø moái quan heä nhaân quaû muøa möa, muøa luõ treân caùc löu vöïc soâng. II/ Caùc thieát bò daïy hoïc caàn thieát : - Baûn ñoà soâng ngoøi Vieät Nam treo töôøng. - Bieåu ñoà khí haäu - thuyû vaên giaùo vieân veõ tröôùc theo soá lieäu trong saùch. Hoïc sinh chuaån bò duïng cuï ño veõ : Thöôùc, buùt chì, maøu … III/ Caùc tieán trình thöïc hieän baøi hoïc: 1- Kieåm tra baøi cuõ - Xaùc ñònh – ñoïc teân chín soâng lôùn ôû nöôùc ta treân baûn ñoà töï nhieân Vieät Nam? - Thaønh phoá Haø Noäi, thaønh phoá Hoà Chí Minh naèm treân bôø nhöõng con soâng naøo? - Thuyû cheá giöõa soâng Hoàng vaø soâng Cöûu Long khaùc – gioáng nhau nhö theá naøo? Bieän phaùp choáng luõ ôû heä thoáng soâng naøy. 2/ Daïy baøi môùi : Thöïc haønh : Veà khí haäu – Thuyû vaên Vieät Nam • Hoat ñoäng 1: - GV treo baûng löôïng möa (mm) vaø löu löôïng (m3/s) theo caùc thaùng trong naêm ñöôïc phoùng to(H 35.1) :Löu vöïc soâng Hoàng (traïm Sôn Taây) vaø löu vöïc soâng Gianh (traïm Ñoàng Taâm). 90
Löu vöïc soâng Hoàng (traïm Sôn Taây): T 1 2 3 4 5 6 7 haù ng Löôï 1 2 3 10 22 26 31 ng 9,5 5,6 4,5 4,2 2,0 2,8 5,7 möa ( mm) Löu 13 11 91 10 18 46 79 löôïn 18 00 4 71 93 92 86 g (m3/ s) Löu vöïc soâng T 1 2 haù ng Löôï 5 3 ng 0. 4.9 möa 7 ( mm) Löu 2 1 löôïn 7. 9.3 g 7 3 (m / s)
8
9
10
11
12
335, 27 17 5 1 2 1,9 0,1 9,9 7,8
9 246
Gianh (traïm Ñoàng Taâm): 3 4 5 6 7 8
66 90
9
41 22
10
28 13
17 46
11
12
4 6 104. 17 1 7.3 6. 7 0.0 36. 0 1
209. 5 5 30. 1
582. 2 0 31. 0
6 7.9
1 1 28.7 3 4 7.5 0. 6.7 0.6 7
58.4 1 85. 0
178. 9 0 4.1
4 3.7
• Hoaït ñoäng 2: Phaùt phieáu thöïc haønh vôùi söï phaân coâng cho 3 nhoùm hoïc sinh trong lôùp : + Nhoùm 1: Veõ bieåu ñoà theå hieän cheá ñoä möa, cheá ñoä doøng chaûy treân töøng löu vöïc soâng Hoàng – Soâng Gianh, theo baûng soá lieäu (H 35.1) + Nhoùm 2: Xaùc ñònh muøa möa vaø muøa luõ theo chæ tieâu vöôït trung bình. - Muøa möa bao goàm caùc thaùng lieân tuïc trong naêm coù löôïng möa thaùng lôùn hôn hay baèng 1/12 löu löôïng doøng chaûy caû naêm. - Muøa luõ bao goàm caùc thaùng lieân tuïc trong naêm coù löu löôïng doøng chaûy lôùn hôn hay baèng 1/12 löu löôïng doøng chaûy caû naêm. 91
- Töø chæ tieâu treân, tính giaù trò trung bình caùc thaùng muøa möa, muøa luõ treân töøng löu vöïc soâng. Xaùc ñònh thôøi gian, ñoä daøi cuûa muøa möa, muøa luõ treân caùc löu vöïc soâng ñoù. + Nhoùm 3: Nhaän xeùt veà quan heä giöõa muøa möa – muøa luõ treân töøng löu vöïc soâng: - Caùc thaùng naøo cuûa muøa luõ truøng hôïp vôùi caùc thaùng muøa möa? - Caùc thaùng naøo cuûa muøa luõ khoâng truøng hôïp vôùi caùc thaùng muøa möa? • Hoaït ñoäng 3: Cho hoïc sinh thaûo luaän theo noäi dung ñaõ phaân coâng. • Hoaït ñoäng 4: Sau khi thaûo luaän, giaùo vieân cho caùc nhoùm quay veà vò trí cuõ. Nhoùm 1: Veõ bieåu ñoà – cho hoïc sinh caùc nhoùm nhaän xeùt – ñaùnh giaù khi nhoùm 1 veõ xong vaø giaùo vieân treo bieåu ñoà ñaõ veõ tröôùc. Nhoùm 2: Xaùc ñònh muøa möa – muøa luõ -> caùc nhoùm ñaùnh giaù - nhaän xeùt. Nhoùm 3: Nhaän xeùt moái quan heä giöõa hai muøa treân löu vöïc soâng -> hoïc sinh nhaän xeùt. Trong khi moãi nhoùm leân trình baøy – xaây döïng baøi, GV keát laïi yù chính, HS ôû döôùi lôùp phaûi ghi baøi vaøo vôû hay phieáu thöïc haønh. GV nhaän xeùt, ñaùnh giaù xeáp loaïi cho nhoùm hoïc sinh.
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -
Hoïc sinh cheùp vaøo vôû hay phieáu thöïc haønh. Xem theân saùch giaùo khoa. Chuaån bò baøi 36 “ Ñaëc ñieåm ñaát Vieät Nam”. Ñem theo Atlat VN.
Tieát 42 - Baøi 36: ÑAËC ÑIEÅM ÑAÁT VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Söï ña daïng, phöùc taïp cuûa ñaát Vieät Nam . -Ñaëc ñieåm vaø söï phaân boá caùc nhoùm ñaát chính . 2-Kó naêng : 92
-Döïa vaøo löôïc ñoà laùt caét ñòa hình, coù theå phaân tích ñöôïc söï phaân boá caùc loaïi ñaát chính ôû Vieät Nam . 3- Thaùi ñoä :yù thöùc baûo veä taøi nguyeân ñaát . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : Baûn ñoà ñòa lyù töï nhieân Vieät nam . Saùch giaùo khoa.Phieáu hoïc taäp 36.1 Vò trí Loaïi ñaát Phaân boá treân Nhaân toá chuû soá ñòa hình yeáu taïo thaønh I Ñaát muøn nuùi cao Nuùi cao Thaûm thöïc vaät treân caùc loaïi ñaù röøng II ____________________ __________________ ___________________ ____________________ __________________ ___________________ III vaø ____________________ _________________ ___________________ V ____________________ _________________ ___________________ IV ____________________ _________________ ___________________ ____________________ _________________ ___________________ VI ____________________ _________________ ___________________ ____________________ _________________ ___________________ Phieáu hoïc taäp 36.2 Ñaát Ñaát phuø sa xaùm môùi phuø coå
Feralit Feralit Ñaát treân ñaù treân ñaù mieàn sa voâi ba dan nuùi cao vaø feralit khaùc
Dieän tích Phaân boá Ñaëc tính Giaù trò söû duïng III -Caùc tieán trình thöïc hieän baøi hoïc 1- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø Noäi dung cần đñạt troø Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng nhoùm 1-Ñaëc ñieåm chung cuûa . ñaát Vieät Nam : Yeâu caàu : döïa vaøo hình 36.1 Nöôùc ta coù ba nhoùm ñaát cho bieát doïc theo vó tuyeán 200 chình .Nhoùm ñaát Feralit B coù nhöõng loaïi ñaát naøo , mieàn ñoài nuùi thaáp vaø thaûo luaän vaø boå sung kieán nhoùm ñaát muøn nuùi cao thöùc vaøo phieáu hoïc taäp36.1. chieám 76% dieän tích laõnh Sau ñoù yeâu caàu baùo caùo thoå , phaùt trieån treân keát quûa laøm vieäv vaø traû lôøi nhieàu loaïi ñaù meï khaùc 93
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø caùc vaán ñeà sau : Nhaän xeùt veà loaïi ñaát ?vaø söï phaân boá töøng loaïi ñaát. Keå nhöõng nhaân toá naøo hình thaønh ñaát ? GV choát yù : ñaát ôû nöôùc ta ña daïng vaø phöùc taïp phaàn lôùn ñöôïc hình thaønh bôæ caùc nhaân toá ñaù meï, ñòa hình khí haäu ,nöôùc sinh vaät vaø taùc ñoäng cuûa con ngöôøi Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng caù nhaân ; Yeâu caàu quan saùt hình 36.2 vaø thoâng tin trong saùch giaoù khoa boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 36.2 GV cho HS baùo caùo keát quûa laøm vieäc vaø choát yù Nöôùc ta coù maáy nhoùm ñaát chính ? Neâu ñaëc ñieåm khaùc nhau giöõa caùc nhoùm ñaát naøy ? hoaït ñoäng 3 : hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu xem thoâng tin trong saùch giaoù khoa ñeå traû lôøi caùc vaán ñeà sau : Vì sao ñaát ñöôïc xem laø nguoàn taøi nguyeân quyù ? Quùa trình söû duïng ñaát canh taùc laøm ñaát thay ñoåi nhö theá naøo ?
Noäi dung cần đñạt nhau, thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå troàng röøng vaø caây coâng nghieäp laâu naêm. Nhoùm ñaát phuø sa chieám 24% dieän tích laõnh thoå , ñaát tôi xoáp giöõ nöôùc toát.Ñaát ñöôïc söû duïng trong noâng nghieäp ñeå troàng luùa, hoa maøu vaø caây coâng nghieäp laâu haøng naêm 2-Vaán ñeà söû duïng vaø caûi taïo ñaát ôû Vieät Nam : Ñaát laø taøi nguyeân quùy giaù .Caàn phaûi söû duïng hôïp lí , choáng xoùi moøn, röûa troâi, baïc maøu ñaát ôû mieàn nuùi ñoài, caûi taïo caùc loaïi ñaát chua, maën, pheøn ôû ñoàng baèng ven bieån .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Vì sao ñaát ôû Vieät Nam laïi phöùc taïp vaø ña daïng -Trong caùc nhoùm ñaát chính thì nhoùm ñaát phuø sa giöõ vai troø quan troïng nhaát , vì sao ?
94
Tieát 43 - Baøi 37: ÑAËC ÑIEÅM SINH VAÄT VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Söï ña daïng vaø phong phuù sinh vaät nöôùc ta , hieåu nguyeân nhaân cuûa söï ña daïng ñoù . -Naém ñöôïc söï suy giaûm vaø bieán ñoåi cuûa caùc heä sinh thaùi töï nhieân vaø phaùt trieån heä sinh thaùi nhaân taïo . 2-Kó naêng :phaân tích caùc moái lieän heä caùc yeáu toá töï nhieân treân löôïc ñoà . 3- Thaùi ñoä :yù thöùc baûo veä moâi tröôøng töï nhieân . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : - Baûn ñoà ñòa lyù töï nhieân Vieät nam . - Saùch giaùo khoa. Phieáu hoïc taäp 37.1 Thöïc vaät Ñoäng vaät Soá loaïi Heä sinh Toång Soá Toång Soá thaùi soá loaøi loaøiquùyhi soá loaøi loaøiquùy eám hieám Phieáu hoïc taäp 37.2 Kieåu heä Vò trí phaân boá Ñaëc ñieåm sinh vaät sinh thaùi _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ _____________________ ___________________________ III-Tieán trình leân lôùp : 1-Kieåm tra baøi cuõ : -Chöùng minh ñaát Vieät Nam phöùc taïp vaø ña daïng ? 95
-Vì sao ñaát Vieät Nam ña daïng ? 2- giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù nhaân . Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa cho bieát : Sinh vaät nöôùc ta coù ñaëc ñieåm chung gì Neâu nhöõng ñaëc ñieåm naøo theå hieän söï ña daïng cuûa sinh vaät ? GV choát yù : sinh vaät VN phong phuù, ña daïng, phaân boá treân moïi mieàn vaø phaùt trieån quanh naêm . Hoaït ñoäng 2: hoaït ñoäng caù nhaân . Yeâu caàu HS xem thoâng tin trong saùch giaoù khoa boå sung soá lieäu vaøo phieáu hoïc taäp 37.1 Nhaän xeùt veà soá löôïng vaø chuûng loaïi quùy hieám sinh vaät nöôùc ta ? Döïa vaøo thoáng keâ veà caùc luoàng sinh vaät nhaäp cö vaøo Vieät nam döôùi ñaây : Luoàng Tæ Khu vöïc Vuøng sinh leä phaân boá coù khí vaät % chuû yeáu haäu Trung 10 Ñoâng Baéc, Caän Hoa Baéc Trung nhieät Boä ñôùi. Hi-ma10 Taây Baéc, OÂn lay-a Tröôøng Sôn ñôùi nuùi cao Ma-lai15 Taây Nhieät xi-a nguyeân, ñôùi, Nam Boä caän xích ñaïo AÁ n 14 Taây Nhieät Ñoä-MiBaéc,Trung ñôùi an-ma Boä Keát hôïp kieán thöùc ñaõ hoïc veà khí haäu, ñòa hình vaø soâng ngoøi Vieät 96
Noäi dung caàn ñaït 1-Ñaëc ñieåm chung :nöôùc ta coù haøng nghìn loaøi sinh vaät soáng vaø phaân boá treân moïi moâi tröôøng ñòa lí taïo neân caùc heä sinh thaùi khaùc nhau .
2-Söï ña daïng veà heä sinh thaùi : Ñôùi röøng nhieät ñôùi gioù muøa phaùt trieån
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø nam. Em haõy cho bieát nhöõng nguyeân nhaân naøo laøm cho sinh vaät nöôùc ta ña daïng ? GV choát yù : nöôùc ta coù nhieàu loaøi thöïc vaät, ñoäng vaät , trong ñoù nhieàu loaøi thuoäc loaïi quùy vaø hieám . Hoaït ñoäng 3: hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 37.2 . Nöôùc ta coù bao nhieâu kieåu heä sinh thaùi ? Kieåu heä sinh thaùi vöôøn quoác gia vaø khu baûo toàn thieân nhieân coù yù nghóa gì veà maët töï nhieân vaø kinh teá ? Moãi kieåu sinh thaùi coù ñaëc ñieåm gì khaùc nhau ? Vì sao nöôùc ta coù nhieàu kieåu heä sinh thaùi . GV giaûng theâm cho HS khaùi nieäm veà heä sinh thaùi . Ngaøy nay coù caùc heä sinh thaùi nhaân taïo naøo ? Söï hình thaønh caùc heä sinh thaùi coù nhöõng thuaän lôïi cuõng nhö coù thieät haïi gì cho moâi tröôøng töï nhieân ?
Noäi dung caàn ñaït treân ñaát lieàn vôùi nhieàu kieåu heä sinh thaùi khaùc nhau, ñieån hình laø röøng kín thöôøng xanh,röøng thöa ruïng laù , röøng oân ñôùi nuùi cao, röøng ngaäp maën ven bieån vaø caùc heä sinh thaùi thöù sinh do taùc ñoäng cuûa con ngöôøi . Caùc heä sinh thaùi noâng nghieäp ngaøy caøng môû roäng vaø laán aùt caùc heä sinh thaùi töï nhieân .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Neâu ñaëc ñieåm chung sinh vaät nöôùc ta ? -Neâu teân vaø söï phaân boá caùc kieåu röøng ôû nöôùc ta ? - xem baøi ñoïc theâm , xem tröôùc noäi dung baøi 38 .
97
Tieát 44 - Baøi 38: BAÛO VEÄ TAØI NGUYEÂN SINH VAÄT VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Gía trò to lôùn cuûa taøi nguyeân sinh vaät Vieät nam -Naém ñöôïc thöïc traïng (soá löôïng,chaát löôïng) nguoàn taøi nguyeân naøy . 2-Kó naêng :veõ bieåu ñoà tæ leä % röøng che phuû . 3- Thaùi ñoä :yù thöùc baûo veä moâi tröôøng töï nhieân . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Baûn ñoà hieän traïng röøng töï nhieân Vieät nam . -Saùch giaùo khoa. Phieáu hoïc taäp 38.1 III- Tieán trình leân lôùp: 1-Kieåm tra baøi cuõ : -Neâu ñaëc ñieåm chung sinh vaät nöôùc ta ? -Neâu teân vaø söï phaân boá caùc kieåu röøng ôû nöôùc ta ? 2- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø Noâò dung caàn ñaït troø Hoaït ñoäng 1 :hoaït ñoäng nhoùm 1-Giaù trò taøi nguyeân Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin vaø sinh vaät : baûng 38.1 trong saùch cho bieát Nguoàn taøi nguyeân sinh Veà maët kinh teá –xaõ hoäi taøi vaät nöôùc ta phong phuù nguyeân thöïc vaät cuûa nöôùc ta nhöng khoâng voâ taän coù caùc gía trò söû duïng naøo ? .Giaù trò taøi nguyeân sinh Em haõy keå moät soá loaøi caây vaät ñöôïc suû duïng ñeå ñieån hình cuûa ñòa phöông em laáy goã, döôïc lieäu, thöïc (thaønh phoá Hoà Chí Minh ) coù phaåm,da vaø trang trí . caùc giaù trò söû duïng cho kinh teá Caùc heä sinh thaùi töï vaø phuïc vuï nhu caàu xaõ hoäi. nhieân laø nguoàn döï tröû Phieáu hoïc taäp 38.1 caùc voán gien sinh vaät, coù giaù trò veà maët du lòch
2- Baûo veä taøi nguyeân röøng : dieän tích röøng 98
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Giaù trò Teân moät soá söû duïng loaøi caây ñieån hình 1- Nhoùm caây cho goã 2- Nhoùm caây thuoác (döôïc lieäu ) 3-Nhoùm caây thöïc phaåm 4-Nhoùm caây caûnh, hoa Em haõy keå teân moät soá loaøi ñoäng vaät ôû Vieät nam coù giaù trò veà maët kinh teá vaø xaõ hoäi ? Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu xem thoâng tin trong saùch giaoù khoa vaø baûng soá lieäu veà dieän tích röøng qua moät soá naêm ôû trang 135 saùch giaoù khoa cho bieát : Em coù nhaän xeùt gì veà söï thay ñoåi dieän tích röøng che phuû töø 1943 ñeán 2001. Döïa vaøo kieán thöùc ñaõ hoïc haõy cho bieát vì sao coù söï thay ñoåi naøy ? Neáu ñeå dieän tích röøng che phuû nöôùc ta ngaøy caøng bò thu heïp thì haäu quûa gì seõ xaûy ra cho moâi tröôøng töï nhieân nöôùc ta ? Theo em ñeå baûo veä röøng thì caàn phaûi coù nhöõng bieän phaùp gì ? GV choát yù : 99
Noâò dung caàn ñaït ngaøy caøng bò thu heïp do bò chieán tranh huûy dieät, khai thaùc röûng böøa baõi, ñoát röøng laøm raãy .Caàn phaûi coùbieän phaùp baûo veä röøng khoâng chaët phaù böøa baõi, phuïc hoài laïi voán röøng ôû nhöõng nôi ñaõ bò taøn phaù . 3-Baûo veä nguoàn taøi nguyeân ñoäng vaät :haïn cheá vieäc saên baét caùc loaøi ñoäng vaät trong röøng vaø ôû bieån , baûo veä caùc laoøi quùy hieám , khoâng söû duïng caùc phöông tieän saên baét ñoäng vaät mang tính chaát huûy dieät haøng loaït baûo veä taøi nguyeân sinh vaät laø goùp phaàn laøm cho ñaát nöôùc ta maõi xanh töôi vaø phaùt trieån beàn vöõng
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø -Thaønh laäp caùc khu vöôøng quoác gia caùc khu döï tröõ sinh thaùi . -Khoâi phuïc vaø troàng laïi röøng ôû caùc nôi tröôùc ñaây laø röøng bò taøn phaù . -Coù bieän phaùp quaûn lyù röøng , ban haønh luaät baûo veä taøi nguyeân . Döïa vaøo thoâng tin trong saùch cho bieát vieäc khai thaùc vaø söû duïng taøi nguyeân ñoäng vaõt hieän nay nhö theá naøo ? Cho bieát haäu quûa vieäc khai thaùc taøi nguyeân ñoäng vaät vöøa qua ?
Noâò dung caàn ñaït
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - traû lôøi caâu hoûi soá 1,2 phaàn baøi taäp trong saùch ,höôùng daãn HS laøm baøi taäp soá 3 - laøm baøi taäp soá 3 , xem tröôùc baøi 39.
Tieát 45 - Baøi 39: ÑAËC ÑIEÅM CHUNG TÖÏ NHIEÂN VIEÄT NAM I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Naém vöõng nhöõng ñaëc ñieåm chung töï nhieân Vieät Nam . 2-Kó naêng :Reøn luyeän tö duy toång hôïp ñòa lí thoâng qua vieäc cuûng coá vaø toång keát caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà caùc hôïp phaàn töï nhieân 3- Thaùi ñoä :Bieát lieân heä hoaøn caûnh töï nhieân vôùi hoaøn caûnh kinh teá-xaõ hoäi VN ôû caùc lôùp treân II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Baûn ñoà töï nhieân Vieät nam . -Saùch giaùo khoa. 100
- Phieáu hoïc taäp 39.1 Thaønh phaàn Bieåu hieän tính chaát nhieät ñôùi gioù töï nhieân muøa aåm Ñòa hình Nuùi, ñoài bò phong hoaù, xaâm thöïc vaø caét xeû maïnh, vuøng nuùi ñaù voâi coù nhieàu hang ñoäng, ñòa hình cax-tô. _____________________________________________ Khí haäu _ _____________________________________________ _ _____________________________________________ _ Soâng ngoøi _____________________________________________ _ ____________________________________________ Ñaát _____________________________________________ _____________________________________________ Sinh vaät _____________________________________________ _____________________________________________ Bieån _____________________________________________ _____________________________________________ III- Tieán trình leân lôùp: 1-Kieåm tra baøi cuõ : Cho bieát taøi nguyeân sinh vaät coù caùc giaù trò gì cho söï phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi nöôùc ta ? Cho bieát nhöõng nguyeân nhaân laøm suït giaûm taøi nguyeân sinh vaät hieän nay ? 2- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng nhoùm Thieân nhieân nöôùc ta Yeâu caàu HS quan saùt thoâng tin coù boán tính chaát chung trong saùch giaoù khoa keát hôïp noåi baät, ñoù laø : vôùi kieán thöùc ñaõ hoïc qua caùc 1-Tính chaát nhieät ñôùi baøi tröôùc , thaûo luaän vaø boå gioù muøa aåm: theå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc hieän roõ qua moïi yeáu taäp 39.1 toá cuûa caûnh quan töï Vì sao töï nhieân nöôùc ta mang nhieân vaø roõ nhaát laø tính chaát nhieät ñôùi gioù muøa yeáu toá khí haäu . aåm ? Tính chaát nhieät ñôùi aåm thöôøng xaùo troän vaøo muøa naøo ? 2- Tính chaát ven bieån : GV choát yù :thieân nhieân nöôùc ta theå hieän roõ qua ñoä mang tính chaát nhieät ñôùi . aåm cao, hoaït ñoäng Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng caù cuûa gioù muøa, qua 101
Hoaït ñoäng thaày vaø troø nhaân . Yeâu caàu xem löôïc ñoà 24.1vaø keát hôïp vôùi kieán thöùc ñaõ hoïc cho bieát : Laõnh thoå nöôùc ta giaùp bieån veà phía naøo ? chieàu daøi bôø bieån nöôùc ta laø bao nhieâu ? Dieän tích bieån Vieät nam khoaûng 1000000 km2 so vôùi dieän tích ñaát lieàn nöôùc ta laø 330000km2 thì 1 km2 ñaát lieàn töông öùng vôùi 3km2 maët bieån .vôùi hình daïng laõnh thoå coù beà ngang heïp thì bieån giöõ vai troø gì ñeán töï nhieân nöôùc ta? Giaûi thích vì sao Vieät nam vaø khu vöïc Taây Nam AÙ, Xa ha ra cuûa chaâu Phi tuy cuøng ôû væ ñoä nhö nhau nhöng 2 khu vöïc kia laø vuøng hoang maïc ? Hoaït ñoäng 3 : hoaït ñoäng caù nhaân . Yeâu caàu HS taùi hieän laïi kieán thöùc ñaõ hoïc cho bieát : Ñòa hình nöôùc ta coù ñaëc ñieåm gì ? Neâu daãn chöùng cho thaáy Vieät Nam laø caûnh quan cuûa xöù sôû ñoài nuùi ? Hoaït ñoäng 4 :hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu HS taùi hieän laïi kieán thöùc ñaõ hoïc ôû baøi khí haäu cho bieát : Nhöõng mieàn khí haäu naøo laø bieåu hieän cho söï phaân hoaù Baéc Nam . Nhöõng mieàn khí haäu naøo bieåu hieän cho söï phaân hoaù Ñoâng Taây . Kieåu khí haäu naøo bieåu hieän söï phaân hoaù töø thaáp leân cao ? söï phaân hoaù thaønh caùc mieàn khí haäu ôû treân coù aûnh höôûng ñeán söï hình thaønh caûnh quan nhö 102
Noäi dung caàn ñaït löôïng möa töông ñoái cao treân phaàn lôùn laõnh thoå nöôùc ta .
3-Vieät nam laø xöù sôû cuûa ñoài nuùi : theå hieän qua dieän tích ñoài nuùi chieàm 3 /4 dieän tích daát lieàn, caûnh quan phoå bieán laø caûnh quan mieàn nuùi . 4- Thieân nhieân nöôùc ta phaân hoaù phöùc taïp vaø ña daïng : -Caûnh quan töï nhieân thay ñoåi theo muøa . -Caûnh quan töï nhieân thay ñoåi töø baéc vaøo nam -Caûnh quan thay ñoåi töø ñoâng sang taây -Caûnh quan töï nhieân thay ñoåi töø thaáp leân cao.
Hoaït ñoäng thaày vaø troø theá naøo ? GV choát yù : töï nhieân nöôùc ta phaân hoaù ña daïng töø baéc xuoáng nam, ñoâng sang taây, töø thaáp leân cao, töø muøa naøy sang muøa khaùc .
Noäi dung caàn ñaït
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : Thieân nhieân nöôùc ta coù nhöõng ñaëc ñieåm chung naøo ? ñaëc ñieåm naøo laø chuû yeáu ? Caûnh quan töï nhieân nöôùc ta coù nhöõng söï phaân hoaù naøo ? Nhaân toá naøo laø chuû yeáu laøm cho töï nhieân nöôùc ta ña daïng ? - xem tröôùc caùc yeâu caàu cuûa baøi thöïc haønh chuaån bò cho tieát hoïc sau .
Tieát 46 - Baøi 40: THÖÏC HAØNH ÑOÏC LAÙT CAÉT TOÅNG HÔÏP I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Caáu truùc ñöùng vaø caáu truùc ngang cuûa moät laùt caét toång hôïp ñòa lí töï nhieân . -Moái quan heä chaëc cheõ giöõa caùc thaønh phaàn töï nhieân (ñòa chaát, ñòa hình ,thöïc vaät , khí haäu ) -Söï phaân hoaù laõnh thoå töï nhieân theo moät tuyeán caét cuï theå doïc theo Hoaøng Lieân Sôn . 2-Kó naêng :Ñoïc, phaân tích toång hôïp töï nhieân cuûa moät khu vöïc thoâng qua laùt caét toång hôïp II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Baûn ñoà töï nhieân Vieät nam . -Saùch giaùo khoa. Phieáu hoïc taäp 40.1 III- Tieán trình leân lôùp: 1-Kieåm tra baøi cuõ : -Thieân nhieân nöôùc ta coù nhöõng ñaëc ñieåm chung naøo ? ñaëc ñieåm naøo laø chuû yeáu ? -Caûnh quan töï nhieân nöôùc ta coù nhöõng söï phaân hoaù naøo ? Nhaân toá naøo laø chuû yeáu laøm cho töï nhieân nöôùc ta ña daïng ? 2- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù nhaân 103
Yeâu caàu döïa vaøo hình 40.1 vò trí tuyeán caét treân baûn ñoà Xaùc ñònh tuyeán caét A – B chaïy theo höôùng naøo treân baûn ñoà treo töôøng ? Qua nhöõng khu vöïc ñòa hình naøo ? Tính ñoä daøi thöïc teá cuûa tuyeán caét A – B döïa theo tæ leä ngang cuûa laùt caét. (Tæ leä ngang cuûa laùt caét laø 1 : 20.000 coù nghóa laø cöù 1cm ño ñöôïc treân löôïc ñoà töông öùng vôùi 20.000cm hay 20km ngoaøi thöïc teá ). Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu döïa vaøo baûng 40.1 vaø hình 40.1 thaûo luaän boå sung kieán thöùc vaøo phieáu hoïc taäp 40.1 Phieáu hoïc taäp 40.1 Thaønh phaàn Khu nuùi cao töï nhieân Hoaøng Lieân Sôn _______________ _______________ _______________ Caáu taïo neàn _______________ ñaù _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ Ñòa hình _______________ _______________ _______________
Khí haäu (Döïa vaøo bieåu ñoà nhieät ñoä löôïng möa vaø baûng 40.1)
_______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ 104
Khu cao nguyeân Moäc Chaâu _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________
Khu ñoàng baèng Thanh Hoaù _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________
_______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ Soâng ngoøi _______________ _______________ _______________ (xem löôïc ñoà _______________ _______________ _______________ 42.1 ) _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ Ñaát _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ Thöïc vaät _______________ _______________ _______________ röøng _______________ _______________ _______________ Toång hôïp töï _______________ _______________ _______________ nhieân cuûa _______________ _______________ _______________ khu _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ _______________ GV cho töøng nhoùm baùo caùo keát quûa laøm vieäc , moãi nhoùm baùo caùo moät khu vöïc . sau ñoù ñaët vaán ñeà yeâu caàu traû lôøi : Nhaän xeùt vaø giaûi thích veà söï khaùc bieät cheá ñoä nhieät ôû Thanh Hoaù, Moäc Chaâu, Hoaøng Lieân Sôn. Nhaän xeùt vaø giaûi thích veà söï khaùc bieät löôïng möa taïi 3 khu vöïc treân ? Nhaän xeùt vaø giaûi thích veà söï khaùc bieät heä thöïc vaät röøng taïi 3 khu vöïc treân ? Söï phaân hoaù laõnh thoå töï nhieân doïc theo laùt caét thaønh 3 khu vöïc laø do nhaân toá naøo ? 105
Tieát 47 - Baøi 41: MIEÀN BAÉC VAØ ÑOÂNG BAÉC BAÉC BOÄ I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Naém vöõng vò trí, giôùi haïn quy moâ laõnh thoå cuûa mieàn -Caùc ñaëc ñieåm noåi baät veà töï nhieân cuûa mieàn . 2-Kó naêng Ñoïc, phaân tích löôïc ñoà, laùt caét ñòa hình , phaân tích baûng thoáng keâ soá lieäu veà khí haäu . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Baûn ñoà töï nhieân mieàn Baéc vaø Ñoâng Baéc Baéc boä. -Saùch giaùo khoa. III- Tieán trình leân lôùp: 1- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù nhaân 1-Vò trí vaø phaïm vi Yeâu caàu quan saùt hình 41.1 xaùc laõnh thoå :mieàn bao ñònh giôùi haïn vò trí vaø phaïm vi goàm khu ñoài nuùi taû laõnh thoå cuûa mieàn ? ngaïn soâng Hoàng vaø Hoaït ñoäng 2 : hoaït ñoäng nhoùm khu ñoàng baèng Baéc Yeâu caàu boä . Döïa vaøo baûng 41.1 vaø H41.1 trong 2- Ñaëc ñieåm chung saùch giaùo khoa. cuûa mieàn : Nhaän xeùt cheá ñoä nhieät cuûa 3 a-Tính chaát nhieät ñôùi ñòa ñieåm trong baûng thoáng keâ ? bò giaûm suùt maïnh Tính nhieät ñoä trung bình naêm cuûa 3 meõ, muøa ñoâng laïnh nôi naøy nhaát caû nöôùc do Nhaän xeùt cheá ñoä möa cuûa 3 ñòa chòu aûnh höôûng cuûa ñieåm treân. gioù muøa ñoâng baéc Nhieät ñoä vaøo muøa ñoâng caû 3 . nôi naøy nhö theá naøo ?Giaûi thích taïi sao ? GV choát yù : nhieät ñoä vaøo muøa ñoâng cuûa toaøn mieàn laïnh do chòu aûnh höôûng gioù muøa Ñoâng Baéc ,muøa haï noùng aåm mang tính nhieät ñôùi roõ neùt . Ñaëc tröng b-Ñòa hình phaàn lôùn khí haäu cuûa mieàn laø söï giaûm suùt laø ñoài nuùi thaáp vôùi maïnh meû tính chaát nhieät ñôùi vaøo nhieàu caùnh cung nuùi 106
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø muøa ñoâng do aûnh höôûng gioù muøa Ñoâng Baéc . Hoaït ñoäng 3 : Yeâu caàu :quan saùt hình 41.1 cho bieát : Mieàn coù caùc kieåu ñòa hình gì ? phaân boá ôû ñaâu ? Ñòa hình naøo laø chieám dieän tích chuû yeáu ? Ñoä cao khoaûng bao nhieâu meùt ? Mieàn nuùi ôû ñaây coù höôùng nhö theá naøo ?Keå teân caùc daõy nuùi chính . Quan saùt laùt caét 41.2: Haõy xaùc ñònh höôùng caét cuûa laùt caét naøy treân löôïc ñoà hình 41.1. Moâ taû ñòa hình qua laùt caét töø Taây Baéc veà Ñoâng Nam ? Nhaän xeùt ñoä cao cuûa phaàn lôùn ñoài nuùi trong laùt caét, höôùng nghieâng cuûa laõnh thoå mieàn ? Döïa vaøo hình 41.1 keå teân caùc soâng chaûy qua mieàn ? Gv choát yù :Ñòa hình phaàn lôùn laø ñoài nuùi thaáp vôùi nhieàu caùnh cung môû roäng veà phía baéc vaø quy tuï veà Tam Ñaûo . Hoaït ñoäng 4:hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa vaø löôïc ñoà 41.1 Cho bieát mieàn coù nhöõng nguoàn taøi nguyeân naøo Mieàn coù nhöõng trôû ngaïi khoù khaên gì veà maët töï nhieân ?
Noäi dung caàn ñaït môû roäng veà phía baéc vaø quy tuï ôû Tam Ñaûo .
c-Taøi nguyeân töï nhieân phong phuù, ña daïng vaø nhieàu caûnh ñeïp noåi tieáng nhö vònh Haï Long , hoà Ba Beå .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - Vì sao tính chaát nhieät ñôùi cuûa mieàn bò giaûm suùt nghieâm troïng ? - Höôùng daãn HS veõ bieåu ñoà khí haäu - laøm baøi taäp soá 3 trong saùch giaoù khoa .
Tieát 48 - Baøi 42: MIEÀN TAÂY BAÉC VAØ BAÉC TRUNG BOÄ I-Muïc tieâu baøi hoïc 107
1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Naém vöõng vò trí, giôùi haïn quy moâ laõnh thoå cuûa mieàn -Caùc ñaëc ñieåm noåi baät veà töï nhieân cuûa mieàn . 2-Kó naêng Ñoïc, phaân tích löôïc ñoà, phaân tích bieåu ñoà veà khí haäu . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Baûn ñoà töï nhieân mieàn Taây Baéc vaø Baéc Trung Boä . -Saùch giaùo khoa. III- Tieán trình leân lôùp: 1- kieåm tra baøi cuõ: - Vì sao tính chaát nhieät ñôùi cuûa mieàn Baéc vaø Ñoâng Baéc baéc boä bò giaûm suùt nghieâm troïng? -Cho bieát ñaëc ñieåm noåi baät cuûa ñòa hình mieàn Baéc vaø Ñoâng Baéc ? 2- Giaøng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung caàn ñaït Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù 1-Vò trí . phaïm vi laõnh nhaân thoå :mieàn Taây Baéc vaø Yeâu caàu quan saùt hình 42.1 xaùc Baéc Trung Boä bao goàm ñònh giôùi haïn vò trí vaø phaïm vi khu Taây Baéc cuûa Baéc laõnh thoå cuûa mieàn ? boä vaø khu baéc cuûa Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm trung boä . Yeâu caàu :quan saùt hình 42.1 thaûo luaän caùc vaán ñeà sau : Mieàn coù caùc kieåu ñòa hình gì ? 2-Ñòa hình :mieàn coù ñòa phaân boá ôû ñaâu ? hình cao nhaát nöôùc ta , Ñòa hình naøo laø chieám dieän daõy nuùi Hoaøng Lieân tích chuû yeáu ? Ñoä cao khoaûng Sôn ñöôïc xem laø moùc bao nhieâu meùt ? nhaø cuûa Ñoâng Döông Mieàn nuùi ôû ñaây coù höôùng .Caùc daõy nuùi vaø soâng nhö theá naøo ?Keå teân caùc daõy lôùn ñeàu coù höôùng nuùi chính . taây baéc-ñoâng nam . Neáu so vôùi mieàn Baéc vaø Ñoâng Baéc thì ñòa hình mieàn Taây baéc coù ñaëc ñieåm gì noåi baät ? Keå teân caùc soâng lôùn,neâu höôùng chaûy vaø chieàu daøi cuûa soâng . GV choát yù : Mieàn coù ñoài nuùi chieám dieän 3-Khí haäu cuûa mieàn tích chuû yeáu , neùt noåi baät laø ñaëc bieät do taùc ñoäng mieàn coù ñòa hình nuùi cao nhaát cuûa ñòa hình : caû nöôùc, coù nhieàu thung luõng coù muøa ñoâng ngaén , saâu, ñiaï hình bò caét xeû maïnh , muøa haï coù gioù phôn caùc daõy nuùi xeáp so le vaø coù taây nam noùng khoâ, 108
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø höôùng song song vôùi nhau theo höôùng taây baéc Ñoâng nam . Hoaït ñoäng 4 : hoaït ñoäng nhoùm Döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa cho bieát : Thôøi tieát muøa ñoâng cuûa mieàn so vôùi mieàn Baéc vaø Ñoâng Baéc coù gì laø khaùc bieät ? Giaûi thích nguyeân nhaân cuûa söï khaùc bieät veà thôøi tieát muøa ñoâng cuûa mieàn so vôùi mieàn baéc . (GV caàn veõ caùc muûi teân höôùng gioù muøa ñoâng baéc thoåi ñeán bò chaën laïi ôû daõy nuùi Hoaøng Lieân Sôn treân löôïc ñoà 42.1 ñeå HS döïa vaøo ñaây suy nghæ traû lôøi . Vaøo muøa haï thôøi tieát cuûa mieàn coù ñaëc ñieåm gì ? GV caàn giaûi thích cho HS roõ loaïi gioù taây nam bieán tính laø gioù phôn taây nam ,GV noùi roõ cô cheá hình thaønh gioù naøy , tính chaát vaø aûnh höôûng cuûa gioù ñeán thôøi tieát . Döïa vaøo hình 42.2nhaän xeùt veà cheá ñoä möa cuûa mieàn Taây baéc vaø Baéc Trung boä? Giaûi thích taïi sao töø Lai Chaâu xuoáng Quaûng Bình thôøi gian muøa möa chaäm daàn ? Thôøi gian möa cuûa mieàn aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán cheá ñoä nöôùc cuûa soâng ? (gôïi yù HS xem baûng 33.1caùc soâng ñoâng Tröôøng Sôn ) Döïa vaøo baûng 32.1 cho bieát thôøi gian coù baõo hoaït ñoäng trong mieàn ? GV choát yù :Do taùc ñoäng cuûa ñòa hình vaø hoaøn löu gioù muøa khí haäu cuûa mieàn coù muøa ñoâng ngaén muøa haï coù gioù phôn taây nam noùng khoâ, thôøi 109
Noäi dung caàn ñaït thôøi gian muøa möa coù xu höôùng chaäm daàn töø baéc xuoáng nam , thôì tieát muøa ha thöôøng xaûy ra baõo .
4-Taøi nguyeân vaø vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng : Taøi nguyeân phong phuù vaø ña daïng nhöng khai thaùc coøn chaäm . Ñeû khai thaùc taøi nguyeân trong vuøng vaán ñeà ñaët ra caàn baûo veä caùc heä sinh thaùi röøng , ven bieån vaø haûi ñaûo. Caàn coù bieän phaùp döï baùo phoøng choáng caùc thieân tai do khí haäu ñem laïi .
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø gian möa cuøa mieàn
Noäi dung caàn ñaït
thay ñoåi chaäm daàn töø baéc xuoáng nam . Hoaït ñoäng 4 : hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu xem thoâng tin trong saùch giaoù khoa vaø löôïc ñoà 42.1 cho bieát : Vuøng coù caùc khoaùng saûn naøo ? phaân boá ôû ñaâu ? Haõy xaùc ñònh treân baûn ñoà vò trí hoà Hoaø Bình , neâu giaù trò kinh teá cuûa hoà naøy Mieàn coù caùc taøi nguyeân sinh vaät naøo ? Taøi nguyeân vuøng bieån ? Nhöõng vaán ñeà gì caàn phaûi giaûi quyeát ñeåkhai thaùc vaø söû duïng coù hieäu quûa caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân cuûa mieàn?
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : - laøm baøi taâp soá 3 vaø 4 trong saùch giaoù khoa . - laøm caùc baøi taä coøn laïi trong saùch ,xem tröôùc noäi dung baøi 43.
Tieát 49 - Baøi 43: MIEÀN NAM TRUNG BOÄ VAØ NAM BOÄ I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : -Naém vöõng vò trí, giôùi haïn quy moâ laõnh thoå cuûa mieàn -Caùc ñaëc ñieåm noåi baät veà töï nhieân cuûa mieàn . 2-Kó naêng Ñoïc, phaân tích löôïc ñoà. II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : -Baûn ñoà töï nhieân mieàn Nam Trung boä vaø Nam boä . -Saùch giaùo khoa. III- Tieán trình leân lôùp: 110
1- Kieåm tra baøi cuõ: -Trình baøy nhöõng ñaëc ñieåm töï nhieân noåi baät cuûa mieàn Taây baéc vaø baéc trung boä ? -Vì sao caàn phaûi chuù yù baûo veä moâi tröôøng vaø phoøng choáng thieân tai ôû mieàn Taây baéc vaø baéc trung boä ? 2- Giaûng baøi môùi : Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Hoaït ñoäng 1 : hoaït ñoäng caù nhaân Yeâu caàu quan saùt hình 42.1 xaùc ñònh giôùi haïn vò trí vaø phaïm vi laõnh thoå cuûa mieàn ? Hoaït ñoäng 2 :hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa vaø kieán thöùc ñaõ hoïc cho bieát Cho bieát nhieät ñoä trung bình naêm vaø bieân ñoä nhieät caùc nôi nhö theá naøo ? Cheá ñoä nhieät naøy laø bieåu hieän cuûa tính chaát khí haäu gì ? Vì sao mieàn khoâng coù muøa ñoâng laïnh nhö hai mieàn ñaõ hoïc ? Döïa vaøo baûng thoáng keâ 31.1 qua nhieät ñoä vaø löôïng möa ôû TP Hoà Chí Minh cho bieát cheá ñoä möa cuûa mieàn nhö theá naøo ? GV thuyeát giaûng theâm cho HS roõ cheá ñoä möa cuûa mieàn khoâng ñoàng nhaát : khu vöïc duyeân haûi nam Trung boä muøa khoâ keùo daøi, khu vöïc taây Nguyeân vaø nam Boä muøa möa keùo daøi 6 thaùng vôùi löôïng möa taäp trung chieám khoaûng 80 % löôïng möa caû naêm , muøa khoâ thieáu nöôùc traàm troïng . H oaït ñoäng 3 : hoaït ñoäng nhoùm Yeâu caàu : quan saùt löôïc ñoà 43.1cho bieát Ñaëc ñieåm 3 khu vöïc ñòa hình cuûa mieàn (Khu vöïc Taây Nguyeân,duyeân haûi Nam Trung Boä, Nam Boä ). Cho bieát neùt noåi baät ñòa hình ñoài nuùi cao nguyeân ôû ñaây khaùc so vôùi ñoài nuùi cao nguyeân 2 mieàn töï nhieân ñaõ hoïc laø gì (tæ leä ñòa 111
Noäi dung caàn ñaït 1-Vò trí –phaïm vi laõnh thoå : Mieàn bao goàm khu vöïc Taây Nguyeân,Duyeân haûi nam Trung Boä vaø Ñoàng baèng soâng Cöûu Long vôùi dieän tích toaøn mieàn chieám 1 /2 dieän tích caû nöôùc. 2-Ñaëc ñieåm khí haäu :Khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa noùng quanh naêm , nhieät ñoä trung bình naêm caùc nôi treân 210C cheá ñoä nhieät ít bieán ñoäng trong naêm .Muøa möa keùo daøi 6 thaùng chieám 80% löôïng möa caû naêm , muøa khoâ saâu saéc.
3-Ñaëc ñieåm ñòa hình : mieàn coù 3 khu vöïc ñòa hình : -Khu vöïc Taây nguyeân :goàm daõy nuùi Tröôøng Sôn Nam vaø caùc cao nguyeân coù lôùp phuû ba dan. -Khu vöïc duyeân haûi nam Trung boä :laø mieàn ñoàng baèng ven
Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø hình naøo laø chuû yeáu ). Döïa vaøo H 29.1 vaø H29.2, cho bieát ñòa hình ñoàng baèng soâng Cöûu Long coù ñaëc ñieåm gì khaùc bieät vôùi ñoàng baèng soâng Hoàng ? GV choát yù : Ñòa hình cuûa mieàn goàm 3 khu vöïc trong ñoù neùt noåi baät laø Tröôøng
Noäi dung caàn ñaït bieån phía ñoâng tröôøng Sôn, ñoàng baèng nhoû heïp vaø khoâng lieân tuïc . -Ñoàng baèng Nam Boä : laø ñoàng baèng chaâu thoå
roäng lôùn môùi boài tuï Sôn Nam huøng vó , vaø ñoàng baèng vôùi dieän tích hôn nam boä roâng lôùn . phaân nöûa dieän tích Hoaït ñoäng 4 : hoaït ñoäng caù nhaân ñaát phuø sa caû nöôùc . Yeâu caàu döïa vaøo thoâng tin trong saùch giaoù khoa vaø hình 43.1boå 4-Taøi nguyeân : sung kieán thöùc vaøo baûng sau : Phong phuù vaø taäp trung deå khai thaùc, Taøi Phaân Ñaëc goàm coù: +Khoaùng nguyeân boá ñieåm saûn Boâ xit, vaøng,daàu giaù trò khí, than buøn söû +Ñaát ba dan roäng lôùn duïng +Ñaát phuø sa môùi boài Khoaùng tuï hôn 4 trieäu ha. saûn +Khí haäu nhieät ñôùi Khí haäu aåm noùng aåm möa Ñaát nhieàu thuaän lôïi cho troàng saûn xuaát noâng Röøng, nghieäp . sinh +Röøng phong phuù vaõt chieám 60% dieän tích Bieån Caùc nguoàn taøi nguyeân taïo khaû naêng röøng caû nöôùc vôùi cho mieàn Nam Trung boä vaø nam Boä nhieàu kieåu sinh thaùi . phaùt trieån caùc neàn saûn xuaát +Bieån: nhieàu vuõng vònh thuaän lôïi laäp naøo haûi caûng, sinh vaät bieån phong phuù Ñeå phaùt trieån kinh teá beàn vöõng , caàn chuù troïng baûo veä moâi tröôøng röøng , bieån, ñaát vaø caùc heä sinh thaùi töï nhieân .
4-.Cuûng coá vaø ñaùnh giaù : -Ñaëc tröng khí haäu cuûa mieàn Nam Trung boä vaø Nam boä laø gì ? 112
-Taøi nguyeân Nam boä coù ñaëc ñieåm gì ? thuaän lôïi cho ngaønh kinh teá naøo phaùt trieån nhaát ? - xem tröôùc yeâu caàu noäi dung baøi thöïc haønh : baøi 44
Tieát 50 - Baøi 44 : THÖÏC HAØNH PHÖÔNG
TÌM HIEÅU ÑÒA
I-Muïc tieâu baøi hoïc 1-Kieán thöùc :Qua baøi hoïc .HS naém ñöôïc : Ñaëc ñieåm veà töï nhieân,vaên hoaù, lòch söû cuûa moät ñòa phöông , moät cô quan . . . 2-Kó naêng -Ño, veõ, hình daïng kích thöôùc cuûa ñoá töôïng ñiaï lí ñöôïc tìm hieåu . 3- Vaän duïng : Vaän duïng caùc kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå giaûi thích moät hieän töôïng , söï vaät cuï theå cuûa ñòa phöông ñoù . II-Chuaån bò cuûa thaày vaø troø : 1-Chuaån bò cuûa thaày : -Löïa choïn dñòa ñieåm , vò trí, quùa trình xaây döïng , hình thaønh vaø phaùt trieån gaén lieàn vôùi lòch söû ñòa phöông thuaän tieän cho vieäc toå chöùc HS ñoù ñeán tìm hieåu . -GV giôùi thieäu sô löôïc veà ñòa ñieåm saép daãn HS ñeán tham quan ñeå caùc em coù ñònh höôùng chung treân baûn ñoà khu vöïc . -Lieân heä vôùi hoäi phuï huynh lôùp ñeå ñöôïc hoå trôï vaø ngöôøi quaûn lí ñòa ñieåm ñeå ñöôïc nghe baùo caùo veà lòch söû vaø hieän traïng cuûa ñòa phöông . -GV phoå bieán noäi quy ñi ñöôøng ñeå traùnh tai naïn vaø giöõ traät töï khi ñeán nôi tham quan . 2- Chuaån bò cuûa troø : -Chuaån bò thu thaäp caùc tö lieäu , thoâng tin töø ngöôøi thaân, saùch baùo, ñeå bieát sô löôïc veà ñòa ñieåm caùc em saép ñeán tìm hieåu . -Chuaån bò caùc duïng cuï ño veõ : thöôùc daây, ñòa baøn, giaáy buùt, thöôùc keû . . . -Caùc phöông tieän ñi laïi töï tuùc . III. Tieán trình thöïc haønh : 1- Tham quan : -Nghe baùo caùo veà lòch söû, ñòa lí veà ñòa ñieåm tham quan . -Tieán haønh ño, veõ hình daïng kích thöôùc cuûa ñòa ñieåm ñöôïc tìm hieåu . 113
-Ghi nhaän caùc hieän töôïng söï vaät ñòa lí nhaän thaáy treân thöïc ñòa . -Ghi cheùp nhöõng ghi nhaän caàn thieát qua nghe vaø thaáy thöïc tieån . -Trao ñoåi nhau veà caùc thoâng tin ñaõ thu thaäp . -Kieåm ñieåm noäi dung caàn thöïc hieän qua tham quan : +Teân goïi, vò trí cuûa ñòa ñieåm (xaõ,huyeän ) +Hình daïng vaø kích thöôùc cuûa ñòa ñieåm +Lòch söû hình thaønhvaø phaùt trieån ñòa ñieåm +Vai troø cuûa ñòa ñieåm ñoái vôùi ñòa phöông . 2- Sau tham quan : hoaøn thanh baûn baùo caùo keát quûa tham quan theo nhoùm ôû nhaø vaø noäp laïi cho GV ôû tieát hoïc sau . GV nhaän xeùt ruùt kinh nghieäm toå chöùc tham quan thöïc haønh , toå chöùc thaûo luaän laøm baøi vieát baùo caùo theo nhoùm vaø sau ñoù giaûi quyeát caùc thaéc maéc phaùt sinh trong quù trình tham quan .
Tieát 51 :
OÂN TAÄP THI HOÏC KÌ II
I-Muïc tieâu baøi hoïc : 1-Kieán thöùc : Heä thoáng hoaù caùc kieán thöùc veà chaâu AÙ , veà töï nhieân caùc chaâu luïc vaø veà laõnh thoå Vieät Nam . 2- Kó naêng : Ñoïc vaø phaân tích löôïc ñoà,tranh, bieåu ñoà, III- Ñoà duøng daïy vaø hoïc: 1-GV chuaån bò : Caùc keânh hình trong saùch giaoù khoa 2-Chuaån bò HS : saùch giaoù khoa . III- Tieán trình leân lôùp: Baøi oân taäp GV neâu caùc caâu hoûi oân taäp hoïc sinh döïa vaøo heä thoáng keânh hình vaø kieán thöùc ñaõ hoïc ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi Neâu ba ñaëc ñieåm cô baûn cuûa neàn kinh teá caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ ? Noäi löïc laø gì ? Noäi löïc laøm beà maët Traùi Ñaát thay ñoåi nhö theá naøo ?Keå teân caùc daïng ñòa hình naøo do noâi löïc taùc ñoäng Ngoaïi löïc laø gì ? Ngoaïi löïc laøm beà maët ñaát thay ñoåi nhö theá naøo ? Döïa vaøo hình 20.1 vaø 20.2 cho bieát kieåu khí haäu cuûa moãi bieåu ñoà ? neâu ñaëc ñieåm töøng kieåu khí haäu ? Haõy xaùc ñònh vò trí cuûa moãi bieåu ñoà töông öùng vôùi khu vöïc naøo treân löôïc ñoà 20.1 114
Vò trí vaø hình daïng laõnh thoå nöôùc ta coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên gì cho coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc ? Vuøng bieån nöôùc ta mang tính chaát nhieät ñôùi gioùmuøa aåm , haõy chöùng minh qua ñaëc ñieåm cuûa bieån ? Döïa vaøo hình 26.1 cho bieát nöôùc ta coù nhöõng taøi nguyeân khoaùng saûn naøo ? cho bieát giaù trò kinh teá caùc taøi nguyeân naøy . Döïa vaøo hình 28.1cho bieát ñaëc ñieåm chung ñòa hình nöôùc ta ?Ñòa hình nöôùc ta hình thaønhj vaø bieán ñoåi do nhöõng nhaân toá chuû yeáu naøo ? Döïa vaøo baûng 31.1 chöùng minh khí haäu nöôùc ta mang tính chaát nhieät ñôùi aåm gioù muøa .Neùt ñoäc ñaùo cuûa khí haäu nöôùc ta theå hieän ôû maët naøo ? Nöôùc ta coù maáy muøa khí haäu ? Neâu ñaëc tröng khí haäu töøng muøa . Soâng ngoøi nöôùc ta coù caùc ñaëc ñieåm chung naøo ? Nhaân toá naøo ñaõ taïo neân ñaëc ñieåm treân ? Döïa vaøo hình 36.2 cho bieát nöôùc ta coù caùc loaïi ñaát naøo ? loaïi naøo laø chieám dieän tích chuû yeáu ? cho bieát gía trò söû duïng töøng loaïi ñaát . Neâu ñaëc ñieåm chung sinh vaät nöôùc ta ? Töï nhieân nöôùc ta coù caùc ñaëc ñieåm chung naøo ?Ñaëc ñieåm naøo laø chuû yeáu . Trình baøy nhöûng ñaëc ñieåm töï nhieân noåi baät cuûa mieàn Baéc vaø Ñoâng Baéc baéc boä ? Trình baøy nhöõng ñaëc ñieåm töï nhieân noåi baät cuûa mieàn Taây Baéc vaø Baéc Trung boä.Nhaân toá naøo laø chuû yeáu hình thaønh neân ñaëc ñieåm töï nhieân cuûa mieàn . Trình baøy nhöõng ñaëc ñieåm töï nhieân noåi baät cuûa mieàn Nam Trung boä vaø Nam Boä . Vì sao Nam Boä coù nhieàu thuaän lôïi ñeå phaùt trieån noâng nghieäp ?
Tieát 52 :
KIEÅM TRA HOÏC KÌ II
115