KANDUNGAN
1.
Pendahuluan
2.
Konsep Pusat Sumber
3.
Profil Pusat Sumber Sekolah
4.
Visi PSS
5.
Misi PSS
6.
Moto PSS
7.
Matlamat PSS
8.
Objektif PSS
9.
Organisasi Pusat Sumber
10.
Senarai Tugas
11.
Kewangan
12.
Sistem Fail
13.
Rekod PSS
14.
Peraturan PSS
15.
Promosi
16.
Prosedur Penyediaan Aktiviti PSS
17.
Lampiran 17.1 Contoh Fail Meja Guru Perpustakaan 17.2 Contoh Borang Penggunaan Perpustakaan 17.3 Contoh Borang Penggunaan Bilik Media 1
17.4 Contoh Surat/Minit Mesyuarat 17.5 Contoh Senarai Semak PSS 17.6 Contoh Program NILAM
2
PENGENALAN Fail Meja merupakan satu set panduan kerja yang disediakan khusus untuk setiap ahli jawatankuasa pusat sumber sekolah (PSS). Ia menjadi sumber utama bagi memahami bidang tugas, prosedur-prosedur kerja, dan segala dokumen termasuk borang-borang, peraturan-peraturan, carta aliran kerja dan sebagainya yang berkaitan dengan bidang tugas seseorang ahli jawatankuasa. Penyediaan Fail Meja ini akan lebih memudahkan setiap ahli jawatankuasa menjalankan tugas masing-masing. Seterusnya pengurusan dan pentadbiran PSS akan lebih terancang dan sistematik. KONSEP PUSAT SUMBER SEKOLAH
Pusat Sumber Sekolah merupakan satu tempat yang mengumpul, memproses dan menyebarkan bahan atau sumber-sumber maklumat. Ia termasuklah keseluruhan koleksi bahan bercetak dan bukan cetak meliputi alatan teknologi terkini. PSS turut dilihat sebagai pusat sokongan ke arah kecemerlangan pengajaran dan pembelajaran. Di samping itu, ia perlu memenuhi keperluan kegiatan pelajar-pelajar dalam pendidikan mereka termasuk dalam kegiatan ko-kurikulum.
Justeru itu, PSS wajar memiliki koleksi bahan dan alatan yang mencukupi dan dipertingkatkan dari semasa ke semasa bagi memenuhi keperluan tersebut.
PROFIL PUSAT SUMBER SEKOLAH
-
Sejarah Kemudahan fizikal Kemudahan sumber manusia Bilangan pelanggan
VISI PSS Membudayakan teknologi pendidikan selaras dengan Falsafah Pendidikan Negara MISI PSS
Menjadikan Pusat Sumber Sekolah pusat penyebaran ilmu dan maklumat MOTTO PSS
3
* Pusat Sumber Sekolah Ke arah Kecemerlangan Budaya Ilmu MATLAMAT PSS
* • •
• •
Meningkatkan mutu pendidikan di sekolah. Membentuk profesion perguruan yang berilmu, dinamis, kreatif, inovatif dan berdisiplin untuk membantu pembinaan sahsiah guru-guru supaya dapat memainkan peranan yang berkesan dalam pembangunan negara, bangsa dan agama. Membentuk golongan pelajar yang berilmu, kreatif dan berdisiplin untuk membantu sahsiah pelajar supaya dapat memainkan peranan positif. Mendedahkan pelajar dengan pengetahuan teknologi maklumat menerusi penggunaan komputer.
OBJEKTIF PSS
• • • • • •
** Menyediakan sumber-sumber bagi kemudahan guru dan pelajar. Menyediakan tempat untuk guru-guru merancang dan menghasilkan sumber-sumber pengajaran dan pembelajaran Meningkatkan profesionalisme guru Mengumpul, menyimpan dan mengedar pelbagai jenis maklumat. Membina program media untuk pengajaran dan pembelajaran. Menyediakan perisian pendidikan untuk kegunaan guru dan pelajar.
4
1. 2. 3. 4.
Carta organisasi Jawatankuasa Induk Pusat Sumber Sekolah Carta organisasi Jawatankuasa Kerja Pusat Sumber Sekolah Senarai tugas Jawatankuasa Induk Pusat Sumber Sekolah Senarai tugas Jawatankuasa Kerja Pusat Sumber Sekolah
5
Carta organisasi Jawatankuasa Induk Pusat Sumber Sekolah
PENGERUSI Pengetua
PIBG
NAIB PENGERUSI Penolong Kanan Tadbir dan Kurikulum SETIAUSAHA Guru Media/ Guru Perpustakaan
AHLI JAWATANKUASA
Pen. Kanan HEM Penyelia Petang
Kaunselor
Ketua-ketua Bidang
Guru Media & Guru Perpustakaan
Pemerhati
6
Carta organisasi Jawatankuasa Kerja Pusat Sumber Sekolah
PENASIHAT Pengetua PENGERUSI (PENYELARAS) Penolong Kanan Tadbir dan Kurikulum SETIAUSAHA Guru Media/ Guru Perpustakaan
AHLI JAWATANKUASA
Guru Media
Pembantu Tadbir PSS
Ketua Lembaga Pengawas PSS
Guru Perpustakaan
Wakil staf sokongan
Wakil Panitia Mata Pelajaran
7
SENARAI TUGAS JAWATANKUASA INDUK PUSAT SUMBER SEKOLAH 1.
Merancang pengwujudan PSS dan merangka peranan, kepentingan dan strategi perkembangannya.
2.
Menentukan sumber kewangan PSS.
3.
Mengagih dan menyelaraskan peruntukan dalam pembelian bahan-bahan PSS seperti bahan cetak (buku dan lain-lain), media teknologi dan bahanbahan bantu mengajar/ belajar.
4.
Melakukan anggaran perbelanjaan mengurus PSS yang dikemukakan oleh Jawatankuasa Kerja.
5.
Bertanggungjawab dalam pengurusan penggunaan. Contohnya: menentukan jadual tugas, jadual waktu penggunaan PSS, peruntukan masa pinjaman dan lain-lain
6.
Merangka strategi perkembangan PSS iaitu membuat unjuran mengenai keperluan-keperluan di masa akan datang. Contoh-contohnya: keperluan fizikal, keperluan bahan-bahan dan kegiatan-kegiatan lain seperti pameran dan sebagainya.
7.
Merancang untuk mendapatkan bantuan daripada pihak-pihak tertentu dalam bentuk moral dan material. Contohnya: wang tunai, buku-buku, bahan bantu mengajar, bahan media teknologi, kepakaran tertentu dan sebagainya.
8
SENARAI TUGAS JAWATANKUASA KERJA PUSAT SUMBER SEKOLAH 1.
Menyelaraskan semua program media yang dirancang dan dilaksanakan.
2.
Mendapatkan peruntukan perbelanjaan pengurusan dan pembangunan Pusat Sumber.
3.
Menyediakan anggaran perbelanjaan tahunan PSS untuk dimajukan ke Jawatankuasa Induk.
4.
Menyediakan laporan tahunan Pusat Sumber Sekolah.
5.
Merancang dan melaksanakan program perkembangan kakitangan.
6.
Memberi khidmat nasihat dan kepakaran kepada pihak yang memerlukan.
7.
Menggalakkan guru dan pelajar menggunakan pelbagai media pendidikan yang terdapat di Pusat Sumber.
8.
Bertindak sebagai penghubung antara pihak sekolah dengan agensiagensi kerajaan dan swasta dalam perkara-perkara yang berkaitan dengan aktiviti Pusat Sumber.
9
PENGERUSI
SETIAUSAHA
GURU PERPUSTAKAA
GURU MEDIA
PENGAWA S PSS KETUA PANITIA KERA NI PSS
10
SENARAI TUGAS PENYELARAS PUSAT SUMBER SEKOLAH (GPK 1) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Bertanggungjawab kepada Pengetua Merancang pembangunan sumber manusia PSS dan mengemukakannya kepada J/Kuasa Induk PSS Mengawal selia dan menyelaras perbelanjaan dan rekod kewangan/stok PSS Mewujudkan hubungan yang baik dengan Agensi luar seperti PSPN, BTP dan lain-lain supaya memperoleh pengetahuan yang terkini Mempengerusikan Mesyuarat J/Kuasa Kerja Merangka Program Lima Tahun PSS bersama AJK PSS Menjalankan tugas-tugas lain yang diarahkan oleh Pengetua Memilih dan melantik Guru-guru PSS bersama Setiausaha
SENARAI TUGAS SETIAUSAHA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Membantu dalam pengelolaan, pentadbiran dan penggunaan Mentadbir, menyelaras perkhidmatan PSS Merancang skim latihan untuk guru-guru PSS, guru-guru lain, Kerani PSS dan Pengawas PSS Memilih dan melatih Pengawas PSS, Pelajar dan Pembantu PSS Menyediakan Bibliografi untuk kegunaan guru dan pelajar Merancang bersama AJK PSS segala aktiviti PSS untuk sepanjang tahun Menyediakan laporan, taklimat dan memaklumkan kepada semua pihak yang berkenaan mengenai perkhidmatan PSS Menguruskan mesyuarat-mesyuarat J/Kuasa Induk dan Kerja PSS Menyediakan perancangan dalam penggunaan dan pembangunan PSS dan mengemukakannya kepada J/Kuasa Induk pentadbiran PSS Mengurus perbelanjaan dan rekod kewangan PSS Merangka dan menghasilkan Program Lima Tahun PSS bersama AJK PSS Menjadi Setiausaha J/Kuasa pentadbiran PSS Menjalankan tugas-tugas lain yang diarahkan oleh Guru Besar/Pengetua/GPK 1 Bertanggungjawab terhadap pengurusan rekod dan fail berkaitan PSS Memastikan semua aktiviti yang dirancang berjalan dan dilaksanakan mengikut perancangan
11
GURU PERPUSTAKAAN 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Membantu Penyelaras dalam pengurusan dan pentadbiran PSS Mengkelas, merekod dan mengkatalog koleksi bahan perpustakaan Menjalankan kerja-kerja membaikpulih, menyemak dan menghapuskira koleksi/bahan perpustakaan Menceriakan suasana perpustakaan supaya dapat menarik minat pelajar menggunakan perpustakaan Menyediakan rancangan pembangunan fizikal, perabot dan koleksi bahan Menyediakan perancangan dan melakukan promosi aktiviti perpustakaan yang bersesuaian dengan objektif PSS Menubuhkan J/Kuasa Guru Pembantu Perpustakaan dan pengagihan bidang tugas Mengadakan orientasi bagi pelajar-pelajar baru supaya mereka tahu menggunakan PSS dengan baik dan betul Mempromosi dan mempamerkan koleksi bahan-bahan baru yang diterima untuk makluman guru dan pelajar Mengatur jadual waktu penggunaan perpustakaan mengikut keperluan di sekolah Melatih dan menyelia Kerani dan Pengawas Perpustakaan untuk membantu menguruskan perpustakaan Memberi khidmat nasihat dan kepakaran kepada pihak yang memerlukan Memperoleh dan menyemak Bibliografi-bibliografi, Katalog-katalog daripada penerbit-penerbit atau punca-punca tertentu untuk mengetahui jenis-jenis buku yang perlu dan dapat dibeli. Mengajar kemahiran pengendalian maklumat kepada guru-guru, dan pelajar mengikut keperluan. Menjalankan kerja menyemak stok pada hujung tahun
12
SENARAI TUGAS GURU MEDIA UNIT TEKNOLOGI / APD 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
Membantu Penyelaras PSS dalam pengelolaan, pentadbiran dan penggunaan PSS Melaksanakan aktiviti-aktiviti yang dirancang oleh J/Kuasa Induk Menyedia dan menyesuaikan Jadual Waktu TVVP dan lain-lain media Teknologi Memastikan guru-guru membuat catatan pada buku rekod berkenaan Membuat penilaian terhadap program TVP dari semasa ke semasa. Menyediakan laporan-laporan mengenai penggunaan Rancangan TVP dan bahan-bahan media teknologi lain kepada J/Kuasa Induk PSS Memberi pendedahan dan latihan mengenai penggunaan Media Teknologi di PSS kepada guru-guru lain, Kerani PSS dan Pengawas Mengesyor dan menggalakkan penggunaan sumber-sumber bagi meninggikan tahap pencapaian pengajaran dan pembelajaran Mengurus dan mengelolakan usaha-usaha produksi dan duplikasi sumber-sumber perisian media teknologi di PSS Bertanggungjawab dalam penyusunan perkakas dan perisian media teknologi di PSS Membuat penilaian mengenai perkhidmatan dan penggunaan bahan teknologi di PSS Mengenalpasti dan mencadangkan kemasukan alat/ teknologi baru mengikut keperluan dan kemampuan sekolah. Tugas-tugas lain yang diarahkan oleh Penolong Kanan Pentadbiran dan Pengetua
13
SENARAI TUGAS PENGAWAS PUSAT SUMBER 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
Membantu dalam pengedaran bahan buku (peminjaman dan pemulangan) Membantu dalam penyusunan bahan-bahan di rak dan lain-lain Menyimpan dan menyusun bahan-bahan yang telah digunakan oleh para pengguna ketempat asal Menjaga kebersihan PSS termasuk tugas kemas-mengemas Membantu melakukan kerja memproses bahan-bahan seperti melabel, cop hak milik dan sebagainya Membantu dalam penyemakan buku-buku, majalah, akhbar yang diterima daripada pembekal Membantu menguruskan fail tegak/buku skrap Membantu menguruskan alat pandang dengar termasuk perkakasan dan bahan perisian Membantu mempromosikan PSS Seranta dan mewujudkan perhubungan dengan para pengguna Membantu pelanggan dalam penggunaan PSS Membantu membaikpulih bahan-bahan rosak Menjalankan tugas-tugas lain yang diarahkan oleh Guru PSS
GURU PANITIA MATAPELAJARAN / PENASIHAT KELAB 1. 2. 3. 4. 5.
Membantu J/Kuasa PSS memilih dan mendapatkan alat dan bahan pengajaran dan pembelajaran yang sesuai untuk kegunaan guru dan pelajar Membantu J/Kuasa PSS menilai keberkesanan alat dan bahan media yang dibeli atau dihasilkan sendiri Menjalankan tugas-tugas lain seperti yang diarahkan oleh Pengetua Merancang pembangunan koleksi bahan mengikut mata pelajaran. Membantu menyusun, mempromosi dan menyediakan senarai alat/bahan mengikut kemudahan guru-guru.
14
SENARAI TUGAS KERANI PSS URUSAN AWAM a. b. c.
Mengawal perpustakaan semasa dibuka Mengaturkan buku-buku yang telah dipulangkan di atas rakrak Menjaga kebersihan perpustakaan
PINJAMAN a. b. c. d.
Menguruskan hal-hal yang berkaitan dengan pinjaman Menyemak buku-buku yang dipulangkan Mengirimkan notis peringatan kepada peminjam-peminjam yang belum memulangkan buku Menyediakan perangkaan mengenai pinjaman
PEMBELIAN a.
Menjalan kerja perkeranian mengenai pembelian seperti menyediakan senarai pesanan, menaipkan surat dan menyemak bahan-bahan yang baru dibeli
MEMPROSESKAN BUKU-BUKU a. b. c. d.
Menyediakan senarai rak Menulis nombor panggilan di atas tiap-tiap buku Menyediakan kocek dan slip tarikh bagi setiap buku Menyediakan kad-kad katalog serta lain-lain kerja berkaitan dengan memproses buku, majalah dan sebagainya
MEMPERBAIKI BUKU a. b.
membaikpulih buku-buku yang rosak atau koyak menjilid majalah dan lain-lain yang perlu
15
BAHAN-BAHAN YANG BUKAN BERBENTUK BUKU a.
Menyediakan bahan-bahan yang bukan berbentuk buku seperti gambar-gambar, guntingan akhbar dan sebagainya
MENAIP a. b.
Pengautomasian PSS Menaip kad-kad Katalog bagi setiap buku, senarai buku dan sebagainya
REKOD a. b. c.
Merekod dan menyimpan mengenai bahan-bahan dan kewangan PSS Menguruskan hal-hal berkaitan dengan 'Stock Checking'/Penyemakan Stok Menyusun Kad-kad Katalog
SERANTA a.
Menyediakan sebagainya
Pameran
Buku,
Papan
Kenyataan
dan
LAIN-LAIN TUGAS a. b.
Menolong guru-guru PSS dalam pentadbiran am dan sebagainya Menjalankan tugas-tugas lain mengenai PSS yang diarahkan oleh Guru-guru PSS, Penyelaras PSS (GKP 1) dan Pengetua
16
PENGAWAS PUSAT SUMBER SEKOLAH
A.
PENGAWAS
1.
Pengawas dilantik daripada para pelajar tingkatan 1,2,3,4,5 dan 6 (S.M) Pengawas dilantik daripada para pelajar tahun 4,5 dan 6 (S.R)
2.
Perlantikan Pengawas dilantik oleh AJK PSS dan Guru-guru.
3.
Bilangan Pengawas PSS bergantung kepada keperluan PSS.
4.
Sediakan jadual bertugas Pengawas PSS Contoh :-
B.
WAKTU BERTUGAS SESI PAGI HARI ISNIN SELASA - KHAMIS JUMAAT
WAKTU REHAT 10.30 - 10.50 a.m 10.10 - 10.30 a.m 9.45 - 10.10 a.m
SELEPAS SEKOLAH 1.10 - 3.30 p.m 1.10 - 3.30 p.m 12.30 - 3.30 p.m
WAKTU REHAT 10.30 - 1.00 p.m 10.30 - 1.00 p.m 10.30 - 12.30 p.m
SELEPAS SEKOLAH 3.35 - 3.55 p.m 3.55 - 4.15 p.m 4.05 - 4.25 p.m
SESI PETANG HARI ISNIN SELASA - KHAMIS JUMAAT C.
PERATURAN PENGAWAS PSS
PAKAIAN SERAGAM PSS 5.
Pakaian seragam PSS seperti yang ditetapkan oleh AJK Induk/Kerja PSS dan dipersetujui oleh pihak Pentadbir.
6. -
Majlis Perlantikan Pengawas PSS diberi surat perlantikan dan lencana Pengawas PSS
7.
Sekiranya diwujudkan AJK Pengawas PSS, senarai tugas yang dicadangkan adalah seperti :-
17
Contoh :-
TUGAS JAWATANKUASA PENGAWAS PSS
AJK / KETUA PSS • • •
Mempengerusikan setiap mesyuarat J/K Pengawas Bertanggungjawab di atas perjalanan Lembaga PSS Menjalankan tugas-tugas yang diarahkan oleh Guru Penasihat
AJK / NAIB KETUA PSS • • •
AJK / SETIAUSAHA • • •
Menyediakan agenda dan minit mesyuarat Menyediakan surat menyurat Menyediakan Laporan aktiviti untuk direkodkan
AJK / NAIB SETIAUSAHA • • • •
AJK / BENDAHARI • • •
Menerima wang yang dikutip daripada hasil denda, komputer dan aktiviti yang dijalankan Menyerahkan wang kepada Guru Penasihat Menyediakan Laporan Kewangan
• •
Memastikan suasana PSS sentiasa ceria Menghias dan menyediakan Sudut Pameran Memberi idea atau pandangan untuk menceriakan PSS
Menjalan tugas S/U semasa ketiadaannya Menyediakan agenda dan minit mesyuarat Menyediakan surat menyurat Meyediakan laopran aktiviti dan untuk direkodkan AJK / AJK HARIAN
• • •
AJK / BIRO KECERIAAN •
Mempengerusikan mesyuarat jika tiada Ketua PSS Menjalannkan tugas-tugas khas yang diarahkan oleh Guru Penasihat PSS Menanggung bersama perjalanan Lembaga PSS
Memastikan PSS yang bertugas dibawahnya melaksanakan semua tugas yang diberi Mencatat kedatangan Pengawas Menyediakan Laporan kehadiran Pengawas PSS
AJK / BIRO DISPILIN • • • •
Memastikan Pengawas PSS berdisplin Menyediakan Fail Displin Mengedarkan surat amaran pertama, kedua dan ketiga Menyediakan laporan displin kepada Guru Penasihat
18
AJK / INVENTORI • • •
Merekod peralatan yang terdapat di PSS Mengeluarkan peralatan yang diperlukan kepada AJK Harian Menyemak atau perabot pada akhir tahun
AJK / PROMOSI • • • •
Mempromosikan buku-buku baru Mempamerkan buku-buku baru di Perpustakaan Menyediakan bahan-bahan promosi untuk setiap aktiviti PSS Mengambil gambar bagi setiap aktiviti bagi tujuan dokumentasi
AJK / BIRO PENGKATALOGAN • • •
Mengadakan latihan/kursus dalaman yang diperlukan oleh Pengawas PSS Membantu guru apabila ada kursus dalaman Menyediakan laporan bagi setiap kursus yang dijalankan
AJK / BIRO TAMAN ANGKAT Menyediakan saranan untuk meningkatkan keceriaan Taman Angkat PSS • Menyediakan senarai ahli serta Jadual Tugas • Memastikan Taman Angkat sentiasa terjaga, cantik dan bersih •
19
SENARAI TUGAS PENGAWAS PSS ADALAH TERTAKLUK KEPADA KEPERLUAN DAN KAEDAH SEKOLAH MASING-MASING Contoh :PINJAMAN DAN PEMULANGAN (PERPUSTAKAAN). Pinjaman Buku Rak Terbuka 1. 2.
Pastikan nama yang tertera dikad perpustakaan yang digunakan adalah kepunyaan si peminjam. Pastikan peminjam berkenaan tidak berhutang apa-apa dengan perpustakaan Contoh :-
3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Buku-buku yang dipinjam telah dipulangkan dan denda telah dibayar (jika ada). Peminjam yang masih berhutang tidak boleh meminjam apa-apa dari perpustakaan sehingga beliau menjelaskan hutangnya.
Isikan butir-butir pinjaman dalam kad pinjaman (Kad Putih) dan Cop Tarikh pemulangan buku. Masukkan Kad Putih berkenaan kedalam Kad Perpustakaan peminjam. Masukkan kad berkenaan kedalam kotak kad pinjaman (mengikut tarikh pulang). Cop tarikh pemulangan buku pada helaian kertas 'Tarikh Pulang' (dibelakang buku). Catatkan butir-butir pinjaman dalam kad peminjam pelajar (Kad Kuning) dan pulangkan kepada pelajar. Serahkan buku kepada si peminjam. Catatkan butir-butir peminjam ke dalam 'Rekod Peminjam Buku Pelajar'.
PERINGATAN. • • • • •
Tempoh pinjaman sebuah buku ialah 2 minggu. Seorang pelajar dibenarkan meminjam 2 buah buku sahaja pada satusatu masa (kecuali PPSS) Pinjaman buku rak terbuka boleh dilakukan pada waktu rehat dan juga selepas waktu sekolah. (Dalam kes-kes tertentu, pelajar boleh meminjam di luar waktu pinjaman melalui gur atau Kerani Perpsutakaan) Seorang guru hanya dibenarkan dibenarkan meminjam maksimum 5 buku pada satu-satu masa. Bagi peminjaman seterusnya, beliau mestilah memulangkan buku-buku yang dipinjam sebelumnya. Pengawas PSS yang bertugas di kaunter mesti menjalankan tugas dengan tenang dan senyap
20
•
Pelajar mestilah beratur dengan senyap dihadapan kaunter peminjaman. Pelajar yang ingkar tidak akan dilayan
Pemulangan Buku Rak Terbuka 1. 2. 3. 4. 5.
Pastikan tarikh buku dipulangka tidak lewat daripada 'Tarikh Pulang' yang sepatutnya Jika buku lewat dipulangkan, peminjam akan didenda (Sila rujuk jadual denda) Jika peminjam berkenaan tidak dapat membayar dendanya pada waktu itu, beliau boleh membayar di lain hari Setiap kutipan denda hendaklah dicatat dalam ;Buku Denda' dan wang diserahkan kepada Bendahari pada hari yang sama Jika buku yang dipinjam hilang, peminjam diminta membayar harga asal buku berkenaan
21
1. Peraturan penggunaan Perpustakaan 2. Peraturan penggunaan Bilik Audio Visual 3. Peraturan penggunaan PSS untuk Guru
22
Peraturan-peraturan Penggunaan Perpustakaan Disiplin 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Pelajar diminta senyap apabila memasuki perpustakaan. Pelajar mesti beratur semasa meminjam atau memulangkan buku. Pelajar tidak dibenarkan makan, minum atau tidur di dalam Perpustakaan. Pelajar tidak dibenarkan membuka tutup suis-suis dan mengubah kedudukan kerusi meja di dalam perpustakaan tanpa kebenaran guru PSS. Pelajar dikehendaki duduk di tempat-tempat yang disediakan dan tidak dibenarkan berhimpun di rak-rak, pintu dan kaunter. Pelajar dikehendaki memasukkan kembali kerusi ke bawah meja dengan kemas selepas digunakan. Pelajar tidak boleh mengadakan mesyuarat atau perjumpaan di dalam perpustakaan tanpa kebenaran. Pelajar tidak dibenarkan masuk ke perpustakaan semasa sesi pembelajaran tanpa diiringi guru. Pelajar dikehendaki meletakkan beg mereka di luar perpustakaan di tempat yang disediakan.
Bahan-bahan Perpustakaan 1. Pelajar mesti menggantikan kos buku-buku yang dihilangkan, diconteng atau dirosakkan. 2. Akhbar atau majalah hendaklah dikembalikan ke tempat asal dan tidak dibenarkan dibawa keluar dari Perpustakaan. 3. Buku-buku yang selesai digunakan hendaklah diletakkan di tempat disediakan. Pakaian 1. Pakaian mestilah kemas dan lengkap sewaktu berada dalam perpustakaan. 2. Jaket, baju panas dan lain-lain pakaian selain pakaian sekolah adalah tidak dibenarkan dipakai atau dibawa masuk ke Perpustakaan. Peringatan: Tindakan boleh diambil pada pelajar-pelajar yang melanggar peraturan Perpustakaan.
23
Peraturan-peraturan Penggunaan Bilik Audio Visual Disiplin 1. Pelajar diminta senyap apabila memasuki bilik audio visual. 2. Pelajar tidak dibenarkan makan, minum atau tidur di dalam bilik audio visual. 3. Pelajar tidak dibenarkan membuka tutup suis-suis televisyen, video, radio atau peralatan lain serta mengubah kedudukan peralatan ini tanpa kebenaran. 4. Pelajar dikehendaki menyusun semula kerusi meja sebelum meninggalkan bilik ini. 5. Pelajar tidak dibenarkan masuk ke bilik audio visual semasa sesi pembelajaran tanpa diiringi guru. 6. Pelajar dikehendaki meletakkan beg mereka di luar bilik audio visual di tempat yang disediakan. Bahan-bahan bilik audio visual 1. Sebarang perisian seperti cakera padat, kaset, pita video dan lain-lain tidak dibenarkan ditayang tanpa kebenaran Guru PSS. 2. Segala perisian di dalam bilik audio-visual tidak boleh dikeluarkan dari bilik ini tanpa pengetahuan Guru PSS. Pakaian 1. Pakaian mestilah kemas dan lengkap sewaktu berada dalam bilik audio visual. 2. Jaket, baju panas dan lain-lain pakaian selain pakaian sekolah adalah tidak dibenarkan dipakai atau dibawa masuk ke bilik audio visual. Peringatan: Tindakan boleh diambil pada pelajar-pelajar yang melanggar peraturan bilik audio visual.
24
Peraturan Penggunaan PSS untuk Guru 1. Guru-guru perlu mengisi Buku Penggunaan bilik semasa menggunakan bilik Pusat Sumber (Perpustakaan atau Bilik Audio Visual. 2. Guru-guru pengiring perlu mengawal disiplin pelajar di dalam bilik-bilik Pusat Sumber. 3. Sebarang tempahan penggunaan bilik perlu dibuat sekurang-kurangnya sehari sebelum hari penggunaan. 4. Semua peminjaman bahan dan buku perlu dibuat dengan pengawasan Pengawas Pusat Sumber bertugas atau Guru PSS. 5. Guru-guru perlu memastikan semua suis ditutup dengan elok dan bilik dikunci selepas menggunakan bilik-bilik Pusat Sumber.
25
SUMBER KEWANGAN Peruntukan kewangan diperoleh daripada :• • • • • •
Wang Kerajaan Bantuan Pusat Sumber Pendidikan Wang SUWA Sumbangan PIBG Sumbangan individu/syarikat Projek Khas
Butiran peruntukan kewangan boleh diperolehi daripada kerani sekolah. (Lihat Lampiran). JENIS-JENIS TABUNG • Tabung PSS - Tabung yang diwujudkan khusus untuk membiayai aktiviti PSS. Contoh sumber kewangan :Jualan surat khabar/majalah Jualan cenderamata PSS Jualan Hari Kantin •
Tabung Pengawas Pusat Sumber Sekolah (PPS) - Tabung yang diwujudkan khusus untuk keperluan menjayakan aktiviti sosial dan kebajikan pengawas.
TANGGUNGJAWAB • Penyelaras • Bendahari PPS • Setiausaha PSS/Guru Perpustakaan BELANJAWAN Anggaran belanjawan perlu merujuk kepada 'Blue Print' yang telah dihasilkan REKOD PENDAPATAN/PERBELANJAAN • Buku Akuan Perbelanjaan - Kerani Sekolah • Buku rekod tabung kewangan - Penyelaras/Bendahari PSS
26
SISTEM FAIL FAIL-FAIL PUSAT SUMBER. 1. Fail Jawantankuasa Induk 2. Fail Jawatankuasa Kerja 3. Fail Jawatankuasa Pengawas 4. 5.
Fail Meja SenaraiTugas Prosedur Kerja
- Carta Organisasi - Senarai AJK - Minit Mesyuarat
- Senarai Semak - Buku Catatan Tugas Seharian
Fail Invois
6.
Fail Aktiviti - Laporan aktiviti yang dijalankan - Perancangan
7.
Fail PSPN / PKG - Surat keluar/masuk PSPN/PKG
8.
Fail Perkhidmatan Komputer ( Jika Perlu )
9.
Fail Surat-surat Rasmi PSS
10.Fail Program NILAM 11.Fail Jadual Waktu Siaran TV. Pendidikan 12.Fail Maklumat J/K PSS 13.Fail Rancangan Tahunan - Rancangan untuk 1 Tahun yang telah dipersetujui oleh AJK - Carta Gantt. •
Setiap fail ini perlu mengikut Sistem Fail setiap sekolah
27
REKOD PSS • •
REKOD PEROLEHAN BUKU REKOD PEROLEHAN BAHAN BUKAN BUKU
•
REKOD PINJAMAN BUKU HARIAN BULANAN PELAJAR GURU
•
•
REKOD PENGGUNAAN KELAS DI PSS REKOD PINJAMAN BERBEKAL (BULK LOAN) REKOD PINJAMAN BAHAN (Contoh : Radio, Kaset, Pita Video dll) REKOD AKTIVITI PSS
•
REKOD MAJALAH
•
REKOD AKHBAR BILIK MEDIA REKOD PENGGUNAAN BILIK PERPUSTAKAAN KURSUS MESYUARAT P&P
•
REKOD PENGGUNAAN KOMPUTER
•
BUKU AKAUN TABUNG PSS
•
BUKU PELAWAT
• •
28
Contoh aktiviti: 1. Brosur Contoh isi kandungan: - Untuk pelajar – Peraturan-peraturan penggunaan Pusat Sumber – Sistem peminjaman dan pemulangan bahan buku – Sistem peminjaman dan pemulangan bahan bukan buku – Sistem Pengkelasan Dewey – Susun atur Pusat Sumber – Alamat-alamat laman web untuk penyelidikan – Waktu perkhidmatan – Alamat laman web Pusat Sumber Sekolah – E-mel sekolah/ Pusat Sumber Sekolah -
Untuk guru-guru/ pelawat – Visi, Misi, Motto, Matlamat & Objektif Pusat Sumber – Koleksi bahan cetak – Koleksi bahan bukan buku – Kemudahan Perkhidmatan – Susun atur Pusat Sumber – Waktu perkhidmatan – Aktiviti tahunan – Susun atur Pusat Sumber – Carta organisasi Jawatankuasa Induk – Alamat laman web Pusat Sumber Sekolah – E-mel sekolah/ Pusat Sumber Sekolah
2.
Orientasi PSS – Pada awal tahun untuk pelajar-pelajar - Sekolah rendah - semua - Sekolah menengah – pelajar Tingkatan 1 dan 6 – Pengenalan sistem peminjaman dan penggunaan Pusat Sumber – Perkhidmatan PSS
3.
Aktiviti Promosi PSS – Pameran/ publisiti – Papan kenyataan – Buletin – Papan kenyataan
29
–
– Promosi bahan baru Promosi sudut
PROSEDUR PENYEDIAAN AKTIVITI PSS
AKTIVITI DIRANCANG PADA AKHIR TAHUN
SETIAUSAHA DAN J/KUASA KERJA AKAN MERANCANG AKTIVITI LAPORAN SETIAP AKTIVITI MESTI DISIAPKAN LAPORAN TAHUNAN HARUS DISEDIAKAN DAN DIHANTAR KEPADA PSPN
30
LAMPIRAN
31
CONTOH REKOD PENGGUNAAN
32
3.1.2.4 Rekod-rekod Peminjaman dan Penggunaan
BIL
TARIKH
REKOD HARIAN PENGGUNAAN BILIK PERPUSTAKAAN NAMA GURU MASA KELAS
TUJUAN
33
ANALISA PENGGUNAAN BILIK PERPUSTAKAAN JUM
DIS
NOV
OKT
SEPT
OGO
4
JUL
3
JUN
Pengajaran dan pembelajaran
MEI
2
APR
Kursus Dalaman/ Bengkel
MAC
1
FEB
TUJUAN
JAN
BIL
Mesyuarat / Taklimat Lain-lain (Nyatakan)
JUMLAH
34
REKOD HARIAN PINJAMAN BUKU PUSAT SUMBER BULAN __________ TAHUN _________ TARIKH
0 1
0 2
0 3
0 4
0 5
0 6
0 7
0 8
0 9
1 0
1 1
1 2
1 3
1 4
1 5
1 6
1 7
1 8
1 9
2 0
2 1
2 2
2 3
2 4
2 5
2 6
2 7
2 8
2 9
3 0
3 1
JUMLAH
FIKSYEN Fiksyen B. Melayu Fiksyen B. Inggeris Fiksyen B. Cina Fiksyen B. Tamil BUKAN FIKSYEN 000 Karya Am 100 Falsafah 200 Agama 300 Sains Sosial 400 Bahasa 500 Sains Tulin 600 Teknologi 700 Kesenian 800 Sastera 900 Geografi/ Sejarah JUMLAH
Jumlah hari pinjaman =
hari
Jumlah besar buku dipinjam bagi bulan ini =
buah buku
Purata pinjaman bulan ini = Jumlah besar = _________ = Hari pinjaman
pinjaman sehari
35
ANALISA PINJAMAN BUKU PUSAT SUMBER TAHUN _________ BULAN FIKSYEN Fiksyen B. Melayu Fiksyen B. Inggeris Fiksyen B. Cina Fiksyen B. Tamil BUKAN FIKSYEN 000 Karya Am 100 Falsafah 200 Agama 300 Sains Sosial 400 Bahasa 500 Sains Tulin 600 Teknologi 700 Kesenian 800 Sastera 900 Geografi/ Sejarah
JAN
FEB
MAC
APR
MEI
JUN
JUL
OGOS
SEPT
OKT
NOV
DIS
JUMLAH
JUMLAH
36
REKOD HARIAN PINJAMAN BUKU PUSAT SUMBER MENGIKUT KELAS BULAN __________ TAHUN _________ KELAS
JENIS BUKU
0 1
0 2
0 3
0 4
0 5
0 6
0 7
0 8
0 9
1 0
1 1
1 2
1 3
1 4
1 5
1 6
1 7
1 8
1 9
2 0
2 1
2 2
2 3
2 4
2 5
2 6
2 7
2 8
2 9
3 0
3 1
JUMLAH
Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen
37
CONTOH REKOD PENGGUNAAN BAHAN MEDIA
REKOD PENGGUNAAN BAHAN / BILIK MEDIA
** Pada siaran ASTRO sila catat NG-National Geographic
38
BULAN _______________ TAHUN _________________ TARIKH (T/Tgn) Guna/ Pinjam
Pulang
NAMA GURU
TUJUAN P&P LainMata Lain Pelajaran (nyatakan)
AP - Animal Planet D-Disney DIS-Discovery * Sila isi Buku Log untuk TVP (Live/Rakaman) PERKAKASAN (Tanda /) K E L A S
PERISIAN (Isi Nombor Perolehan)
TV R A D I O
A S T R O
O H P
P R O J E K T O R
S L A I D
K O M P U T E R
S E T K A D
B O N E K A
C A R T A
C D R O M
D I O R A M A
D I S K E T
G A M B A R
G L O B
M O D E L
P E T A
P I T A A U D I O
P E R M A I N A N
P I T A V I D E O
R A K A M A N
39
P A K E J S L A I D
BUKU LOG PENGGUNAAN SIARAN TV PENDIDIKAN Nama Guru : _____________________________________ BIL.
NAMA SIRI DAN TAJUK RANCANGAN
TARIKH SIARAN
WAKTU SIARAN
KELAS
BIL. MURID
KOMEN/ CADANGAN/ CATATAN MENGENAI RANCANGAN TVP (Jika ada) Isi rancangan :i.
Dengan tahap umur dan persekitaran pelajar
Sesuai/Kurang Sesuai/T.Sesuai ii.
Fakta Tepat/Kurang Tepat/Tidak Tepat
Cara persembahan : i. Menarik/Kurang menarik/T. Menarik ii. Menghiburkan / Tidak Menghiburkan Kualiti Audio dan Video :Jelas / Kurang Jelas
40
Lain-lain Komen/Cadangan/Catatan :-
ANALISA PENGGUNAAN BAHAN MEDIA TAHUN ________________
BIL. TV
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
ASTRO
BAHAN National Geographic Animal Planet Discovery Disney
JAN
FEB
MAC
APR
MEI
JUN
JUL
OGO
SEP
OKT
NOV
DIS
JUM
Rakaman Radio OHP Projektor Slaid Komputer Set Kad Boneka Carta CD-ROM Diaroma Disket Gambar Glob Model Peta Pita Audio Permainan Pita Video Pakej Slaid Pakej Lutsinar
41
ANALISA PENGGUNAAN BILIK MEDIA TAHUN _______________
BIL.
TUJUAN
1.
Kursus Dalaman Bengkel
2.
Pengajaran dan Pembelajaran
3.
Mesyuarat / Taklimat
4.
Lain-lain (Nyatakan)
JAN
FEB
MAC
APR
MEI
JUN
JUL
OGO
SEP
OKT
NOV
DIS
JUM
JUMLAH
42
JADUAL PENGGUNA BILIK KOMPUTER Contoh MASA HARI
7.35
8.35 8.05
9.35 9.05
10.35 10.05
11.25 10.55
ISNIN
R
SELASA
E
RABU
H
KHAMIS
A
JUMAAT
T
12.05 11.55
43
JADUAL TVP ASTRO Contoh
HARI
8.00
8.30
9.00
9.30
10.30
11.30
ISNIN
B.M (S.K)
SAINS (S.K.)
MATE (S.M)
B.I (S.M)
SEJ (S.M)
K.H (S.K)
SELASA RABU KHAMIS
44
CONTOH SURAT/MINIT MESYUARAT
45
CONTOH SENARAI SEMAK (Lihat senarai semak)
46
CONTOH FAIL MEJA SEORANG GURU PERPUSTAKAAN
47
BIL 1 2 3 4 5 6
TAHUN NAMA 2001 Pn Nurlina Abdullah 2002 2003 2004 2005 2006
48
KANDUNGAN BAB SATU
CARTA ORGANISASI
BAB DUA
SENARAI TUGAS GURU PERPUSTAKAAN BAB TIGA
3.1
PROSEDUR TUGAS
PENGGUNAAN PUSAT SUMBER 3.1.1 Peraturan-peraturan Penggunaan Perpustakaan 3.1.2 Sistem peminjaman dan pemulangan bahan Perpustakaan 3.1.2.1 3.1.2.2 3.1.2.3 3.1.2.4
Kelayakan Peminjam dan Jumlah Pinjaman Waktu Peminjaman dan Pemulangan Sistem Penggunaan Perpustakaan Rekod-rekod Peminjaman dan Penggunaan
3.2 PENTADBIRAN 3.2.1 Senarai J/K Kerja Perpustakaan 3.2.2 Jadual Tugas Guru Perpustakaan 3.2.3 Jadual Tugas Pengawas Perpustakaan 3.3 PEMBELIAN BUKU 3.3.1 Dasar pemilihan buku 3.3.2 Pemesanan buku 3.3.3 Penerimaan buku 3.4 PROSES TEKNIK DAN PENGKATALOGAN 3.4.1 Carta aliran Proses Teknik 3.4.2 Pengkatalogan 3.5 KECERIAAN 3.5.1 Cadangan untuk mempertingkatkan keceriaan 3.5.2 Senarai tugas kebersihan 3.5.3 Pelan susun atur 3.6 PROGRAM-PROGRAM / AKTIVITI-AKTIVITI PERPUSTAKAAN 3.6.1 Rancangan Tahunan 3.6.2 Carta Gantt 3.7 PROMOSI 3.8 SUMBER KEWANGAN UNTUK PERPUSTAKAAN 3.9 LAIN-LAIN TUGAS 3.9.1 Analisis 3.9.2 Semakan Stok
49
BAB SATU
CARTA ORGANISASI
Carta organisasi Jawatankuasa Induk Pusat Sumber Sekolah PENGERUSI Pengetua (Nama: ……………………)
PIBG (Nama:...………..)
NAIB PENGERUSI Penolong Kanan Tadbir dan Kurikulum (Nama :…………………..)
SETIAUSAHA Guru Media/ Guru Perpustakaan (Nama :…………………..)
AHLI JAWATANKUASA
Pen. Kanan HEM (Nama :…………………..)
Kaunselor (Nama :…………………..)
Penyelia petang (Nama :…………………..)
Guru Media/ Guru Perpustakaan (Nama :…………………..)
Ketua-ketua Bidang (Nama :…………………..) (Nama :…………………..) Pemerhati
50
Carta organisasi Jawatankuasa Kerja Pusat Sumber Sekolah
PENASIHAT Pengetua (Nama :…………………..) PENGERUSI (PENYELARAS) Penolong Kanan Tadbir dan Kurikulum (Nama :…………………..) SETIAUSAHA Guru Media/ Guru Perpustakaan (Nama :…………………..) AHLI JAWATANKUASA
Guru Media (Nama :…………………..)
Pembantu Tadbir PSS (Nama :…………………..)
Guru Perpustakaan (Nama :…………………..)
Wakil staf sokongan (Nama :…………………..)
Ketua Lembaga Pengawas PSS (Nama :…………………..)
Wakil Panitia mata pelajaran (Nama :…………………..) (Nama :…………………..) (Nama :…………………..)
51
BAB DUA
16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31.
SENARAI TUGAS GURU PERPUSTAKAAN
Membantu Penyelaras dalam pengurusan dan pentadbiran PSS Mengkelas, merekod dan mengkatalog koleksi bahan perpustakaan Menjalankan kerja-kerja membaikpulih, menyemak dan menghapuskira koleksi/bahan perpustakaan Menceriakan suasana perpustakaan supaya dapat menarik minat pelajar menggunakan perpustakaan Menyediakan rancangan pembangunan fizikal, perabot dan koleksi bahan Menyediakan perancangan dan melakukan promosi aktiviti perpustakaan yang bersesuaian dengan objektif PSS Menubuhkan J/Kuasa Guru Pembantu Perpustakaan dan pengagihan bidang tugas Menyediakan jadual tugas Guru Perpustakaan dan Pengawas Perpustakaan. Mengadakan orientasi bagi pelajar-pelajar baru supaya mereka tahu menggunakan PSS dengan baik dan betul Mempromosi dan mempamerkan koleksi bahan-bahan baru yang diterima untuk makluman guru dan pelajar Mengatur jadual waktu penggunaan perpustakaan mengikut keperluan di sekolah Melatih dan menyelia Kerani dan Pengawas Perpustakaan untuk membantu menguruskan perpustakaan Memberi khidmat nasihat dan kepakaran kepada pihak yang memerlukan Memperoleh dan menyemak Bibliografi-bibliografi, Katalog-katalog daripada penerbit-penerbit atau punca-punca tertentu untuk mengetahui jenis-jenis buku yang perlu dan dapat dibeli. Mengajar kemahiran pengendalian maklumat kepada guru-guru, dan pelajar mengikut keperluan. Menjalankan kerja menyemak stok pada hujung tahun
52
BAB TIGA 3.2
PROSEDUR TUGAS
PENGGUNAAN PUSAT SUMBER 3.1.1 Peraturan-peraturan Penggunaan Perpustakaan
Disiplin 10. Pelajar diminta senyap apabila memasuki perpustakaan. 11. Pelajar mesti beratur semasa meminjam atau memulangkan buku. 12. Pelajar tidak dibenarkan makan, minum atau tidur di dalam Perpustakaan. 13. Pelajar tidak dibenarkan membuka tutup suis-suis dan mengubah kedudukan kerusi meja di dalam perpustakaan tanpa kebenaran guru PSS. 14. Pelajar dikehendaki duduk di tempat-tempat yang disediakan dan tidak dibenarkan berhimpun di rak-rak, pintu dan kaunter. 15. Pelajar dikehendaki memasukkan kembali kerusi ke bawah meja dengan kemas selepas digunakan. 16. Pelajar tidak boleh mengadakan mesyuarat atau perjumpaan di dalam perpustakaan tanpa kebenaran. 17. Pelajar tidak dibenarkan masuk ke perpustakaan semasa sesi pembelajaran tanpa diiringi guru. 18. Pelajar dikehendaki meletakkan beg mereka di luar perpustakaan di tempat yang disediakan. Bahan-bahan Perpustakaan 4. Pelajar mesti menggantikan kos buku-buku yang dihilangkan, diconteng atau dirosakkan. 5. Akhbar atau majalah hendaklah dikembalikan ke tempat asal dan tidak dibenarkan dibawa keluar dari Perpustakaan. 6. Buku-buku yang selesai digunakan hendaklah diletakkan di tempat disediakan. Pakaian 3. Pakaian mestilah kemas dan lengkap sewaktu berada dalam perpustakaan. 4. Jaket, baju panas dan lain-lain pakaian selain pakaian sekolah adalah tidak dibenarkan dipakai atau dibawa masuk ke Perpustakaan. Peringatan: Tindakan boleh diambil pada pelajar-pelajar yang melanggar peraturan Perpustakaan.
53
3.1.2 SISTEM PEMINJAMAN DAN PEMULANGAN BAHAN PERPUSTAKAAN 3.1.2.1
Kelayakan Peminjam dan Jumlah Pinjaman
SYARAT UMUM
Mempunyai kad pinjaman buku biru, merah atau kad matrik pelajar. Hanya untuk staf atau pelajar sekolah Tidak dibenarkan meminjam kad kepada orang lain.
PELAJAR BIASA
Pelajar Tingkatan I hingga IV. Kad Pinjaman Buku bewarna biru dan kad pinjaman pelajar. Maksima 2 buah buku - sekali pinjam
PELAJAR TINGKATAN VI
Kad pinjaman buku bewarna biru, merah serta kad pinjaman pelajar. Kad Biru - 1 buku rak terbuka Kad Merah - 1 buku rak tertutup Maksima 2 buah buku dari mana-mana kombinasi - sekali pinjam (Budi bicara sekolah).
PENGAWAS PUSAT SUMBER
Tingkatan III dan V. Kad pinjaman buku biru dan kad pinjaman pelajar. Tingkatan VI : Kad Merah dan kad pinjaman pelajar Berhak meminjam maksima 3 buku pada satu-satu masa
GURU/ STAF
Kad Biru 3 buah buku dari rak terbuku. 2 buah buku dari rak tertutup (Budi bicara sekolah).
TEMPOH PINJAMAN
Buku rak tertutup - sehari Buku rak terbuka - 2 minggu Majalah - selepas berusia sebulan Bank Soalan - 2 jam (rujukan dalam perpustakaan sahaja).
54
3.1.2.2
Waktu Peminjaman dan Pemulangan
Waktu Peminjaman
Mengikut waktu penggunaan Perpustakaan.
Contoh Waktu Perpustakaan HARI ISNIN - KHAMIS JUMAAT
MASA BUKA 10.00 PAGI 10.00 PAGI
MASA TUTUP 4.00 PETANG 3.30 PETANG
Peraturan Pinjaman Contoh Kad tidak boleh dipindah hak milik Tanggungjawab pelajar menjaga buku yang dipinjam. Jika hilang, pelajar wajib membayar balik mengikut harga asal buku tersebut. Sila beratur semasa melakukan proses pinjaman dan pastikan dalam keadaan senyap. Sila pastikan tarikh pemulangan tidak lewat dari 'tarikh pulang'. Jila lewat, tindakan akan diambil. Kertas soalan Tahun Lepas/Bank Soalan - Jika didapati pelajar mencoteng atau menghilangkannya, pelajar wajib membayar harga fotostat untuk setiap muka surat. Sekiranya melanggar peraturan yang ditetapkan, kad pelajar akan ditahan. KAD PINJAMAN.
Menggunakan kad yang ditetapkan oleh PSS. Sistem Kad :Cara pengedaran Kad PSS ditentukan oleh Setiausaha PSS.
CONTOH KAD.
55
Pandangan Hadapan PERPUSTAKAAN SEKOLAH MENENGAH (K). TINGGI KUALA LUMPUR.
Pandangan Belakang
1. 2.
GAMBAR
Nama : …………………………………. Tahun
Tingkatan
…………
……………..
…………
……………..
..……….
…………….
3.
4.
PERATURAN PERPUSTAKAAN Buku hanya boleh dipimjam selama dua minggu sahaja. Buku yamg lewat dipilangkan akan dibenda 30 sen sehari. Peminjam adalah bertanggungjawab ke atas buku yang dipinjam.Jika ia dapati rosak / hilang,peminjam dikehendaki membayar harga buku atau menggantikan dengan yang baru. Kad ini tidak boleh dipindah milik. Lambang Sekolah
3.1.2.3 Sistem Penggunaan Perpustakaan Peraturan Penggunaan Perpustakaan untuk Guru 6. Guru-guru perlu mengisi Buku Penggunaan Perpustakaan semasa menggunakan bilik Perpustakaan. 7. Guru-guru pengiring perlu mengawal disiplin pelajar di dalam Perpustakaan. 8. Sebarang tempahan penggunaan Perpustakaan di luar waktu Perpustakaan perlu dibuat sekurang-kurangnya sehari sebelum hari penggunaan. 9. Semua peminjaman bahan dan buku perlu dibuat dengan pengawasan Pengawas Pusat Sumber bertugas atau Guru Perpustakaan. 10. Guru-guru perlu memastikan semua suis ditutup dengan elok dan bilik dikunci selepas menggunakan Perpustakaan. 11. Sebarang mesyuarat atau perjumpaan tidak dibenarkan diadakan kecuali dengan kebenaran Guru Perpustakaan.
56
3.1.2.4 Rekod-rekod Peminjaman dan Penggunaan
BIL
TARIKH
REKOD HARIAN PENGGUNAAN BILIK PERPUSTAKAAN NAMA GURU MASA KELAS
TUJUAN
57
ANALISA PENGGUNAAN BILIK PERPUSTAKAAN JUM
DIS
NOV
OKT
SEPT
OGO
4
JUL
3
JUN
Pengajaran dan pembelajaran
MEI
2
APR
Kursus Dalaman/ Bengkel
MAC
1
FEB
TUJUAN
JAN
BIL
Mesyuarat / Taklimat Lain-lain (Nyatakan)
JUMLAH
58
REKOD HARIAN PINJAMAN BUKU PUSAT SUMBER BULAN __________ TAHUN _________ TARIKH
0 1
0 2
0 3
0 4
0 5
0 6
0 7
0 8
0 9
1 0
1 1
1 2
1 3
1 4
1 5
1 6
1 7
1 8
1 9
2 0
2 1
2 2
2 3
2 4
2 5
2 6
2 7
2 8
2 9
3 0
3 1
JUMLAH
FIKSYEN Fiksyen B. Melayu Fiksyen B. Inggeris Fiksyen B. Cina Fiksyen B. Tamil BUKAN FIKSYEN 000 Karya Am 100 Falsafah 200 Agama 300 Sains Sosial 400 Bahasa 500 Sains Tulin 600 Teknologi 700 Kesenian 800 Sastera 900 Geografi/ Sejarah JUMLAH
Jumlah hari pinjaman =
hari
Jumlah besar buku dipinjam bagi bulan ini =
buah buku
Purata pinjaman bulan ini = Jumlah besar = _________ = Hari pinjaman
pinjaman sehari
59
ANALISA PINJAMAN BUKU PUSAT SUMBER TAHUN _________ BULAN FIKSYEN Fiksyen B. Melayu Fiksyen B. Inggeris Fiksyen B. Cina Fiksyen B. Tamil BUKAN FIKSYEN 000 Karya Am 100 Falsafah 200 Agama 300 Sains Sosial 400 Bahasa 500 Sains Tulin 600 Teknologi 700 Kesenian 800 Sastera 900 Geografi/ Sejarah
JAN
FEB
MAC
APR
MEI
JUN
JUL
OGOS
SEPT
OKT
NOV
DIS
JUMLAH
JUMLAH
60
REKOD HARIAN PINJAMAN BUKU PUSAT SUMBER MENGIKUT KELAS BULAN __________ TAHUN _________ KELAS
JENIS BUKU
0 1
0 2
0 3
0 4
0 5
0 6
0 7
0 8
0 9
1 0
1 1
1 2
1 3
1 4
1 5
1 6
1 7
1 8
1 9
2 0
2 1
2 2
2 3
2 4
2 5
2 6
2 7
2 8
2 9
3 0
3 1
JUMLAH
Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen Fiksyen Bukan fiksyen
61
62
3.2 PENTADBIRAN 3.2.1 Senarai J/K Kerja Perpustakaan 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Penyelaras Pusat Sumber : ………………………….. Ketua Guru Perpustakaan (Pagi) : ………………………….. Guru Perpustakaan (Petang) : ………………………….. Guru Perpustakaan (Majalah/ Suratkhabar) : ………………………….. Guru Perpustakaan (Keceriaan) : ………………………….. Kerani Pusat Sumber : ………………………….. Ketua Pengawas Pusat Sumber : ………………………….. 3.2.1 Jadual Tugas Guru Perpustakaan
Contoh: Jadual Tugas Guru Perpustakaan (Sesi Pagi) HARI ISNIN SELASA RABU KHAMIS JUMAAT
MASA 1.30 – 3.00 PM 1.30 – 3.00 PM 1.30 – 3.00 PM 1.30 – 3.00 PM 1.00 – 2.30 PM
NAMA GURU Pn Siti Rohani Pn Nurlina Abdullah Pn Sharifah Aini Pn Nurlina Abdullah Pn Siti Rohani
CATATAN
Jadual Tugas Guru Perpustakaan (Sesi Petang) HARI ISNIN SELASA RABU KHAMIS JUMAAT
MASA 11.30 – 1.00 PM 11.30 – 1.00 PM 11.30 – 1.00 PM 11.30 – 1.00 PM 1.30 – 2.30 PM
NAMA GURU Cik Noraini Cik Noraini Pn Zarina Pn Zarina Cik Noraini
CATATAN
atau Jadual Tugas Guru Perpustakaan (Sesi Pagi) HARI
WAKTU 1
2
3
4
REHAT
5
6
7
8
ISNIN SELASA RABU KHAMIS JUMAAT
63
atau Jadual Tugas Guru Perpustakaan HARI ISNIN SELASA RABU KHAMIS JUMAAT
SESI PAGI Pn Siti Rohani Pn Nurlina Abdullah Pn Sharifah Aini Pn Nurlina Abdullah Pn Siti Rohani
SESI PETANG Cik Noraini Cik Noraini Pn Zarina Pn Zarina Cik Noraini
3.2.2 Jadual Tugas Pengawas Perpustakaan HARI
SESI PAGI NAMA
KELAS
SESI PETANG NAMA
KELAS
ISNIN SELASA RABU KHAMIS JUMAAT * lantik seorang ketua & seorang penolong ketua harian untuk setiap sesi
64
3.3 Pembelian buku 3.3.1 Dasar pemilihan buku Dasar Pemilihan bahan-bahan seperti berikut hendaklah dipertimbangkan : A.
Panduan Am 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
B.
Konsep Keaslian/Ketulenan Kesesuaian Olahan Memupuk minat Organisasi Pengolahan Aspek Teknikal Aspek Khas Faedahnya Harga
Alat Pemilihan Bahan-bahan Alat Bantuan Memilih Bahan itu termasuk :1. 2. 3.
Dasar Pelajaran Kebangsaan - Akta Pelajaran Laporan J/Kuasa Kabinet mengenai Pelaksanaan Dasar Pelajaran Malaysia Risalah, Katalog dan edaran dari penerbit, pembekal swasta dan agensi pendidikan -
Senarai Buku Bahasa Malaysia untuk Perpustakaan Sekolah Menengah dan Rendah terbitan Unit Perpustakaan Sekolah, Kem. Pendidikan Malaysia
-
Buletin Sebaran Pendidikan, terbitan Bhg. BTP, Kem. Pendidikan Malaysia
-
Senarai Buku-buku dalam Bahasa Perpustakaan Negara Malaysia
-
Berita Buku Baru DBP
Malaysia,
terbitan
Berita Perpustakaan, Unit Perpsutakaan Sekolah, Kem. Pendidikan Malaysia Cadangan-cadangan oleh Panitia Matapelajaran disekolah Sukatan Pelajaran -
4. 5.
65
66
3.3.2 Pesanan buku Prosedur pesanan buku
Kaunselor
Guru Kanan
GPK Hem
Isi borang pemilihan/ Pesanan Buku
*Semakan oleh S/Usaha PSS/ Guru Perpustakaan
Kelulusan Guru Besar/ Pengetua/ GPK1
PSS
Ketua Panitia
* Untuk memastikan tidak membeli naskah berbilang atau perlunya naskah/bilangan tambahan.
67
CONTOH BORANG PESANAN BUKU SEK.
BIL.
PENGARANG
JUDUL/ EDISI
TAHUN TERBITAN
PENERBIT
BIL. M/S
ILUSTRASI
HARGA (RM)
LULUS/ T.LULUS
NO. PERO.
NO. PANGG.
1. 2. 3. 4. 5. 6. Dicadangkan :-
*Disemak :-
Dilulus :-
Tindakan :-
Nama : ________________
Nama : ________________
Nama : _______________
Tarikh Pesan :__________
Jawatan : ________________
Guru Perpustakaan / Penyelaras PSS **
Pengetua/G.B/GPK 1 **
Pembekal : ___________
T/T.
T/T.
T/T.
: _______________
Tarikh Terima :_________
Tarikh : _______________
No. Invois : ___________
: ________________
Tarikh : ________________
: ________________
Tarikh : ________________
Catatan : _________________________________
* Disemak oleh Guru Media/Penyelarasan PSS untuk memastikan bahan belum ada dalam stok PSS atau untuk bilangan tambahan. ** Potong yang tidak berkenaan.
68
69
3.3.3 Penerimaan buku CARTA ALIRAN PROSES PENERIMAAN MENERIMA BUKU DARI PEMBEKAL
SEMAK BORANG PESANAN DAN INVOIS DENGAN BUKU YANG DITERIMA
TIDAK
ADAKAH BUKU YANG DITERIMA ITU SEPERTI YANG TERCATAT DLM. BORANG PESANAN
PULANGKAN BUKU/BAHAN KEPADA PEMBEKAL
TIDAK
PERIKSA KEADAAN FIZIKAL BUKU ITU ADAKAh DALAM KEADAAN MEMUASKAN
REKODKAN BUTIR-BUTIR BUKU DALAM STOK/PEROLEHAN
INVOIS Guru akan menerima buku/bahan dari pembekal bersama dengan borang pesanan dan invois. Selepas penyemakan dilakukan dan semuanya tercatat seperti yang diterima, maka pembayaran akan dilakukan. Salinan Invois akan dimasukkan ke dalam Fail Invois. BUKU STOK Buku Perolehan Buku Buku peralatan pejabat (Kew. 315) Rekod perolehan majalah dan suratkhabar SENARAI PEMBEKAL (Nama dan alamat pembekal perlu dicatatkan di sini.)
70
3.4 PROSES TEKNIK DAN PENGKATALOGAN
3.4.1 Carta aliran Proses Teknik Diterima, disemak, direkodkan dalam Buku Stok
Menentukan Hak Milik
1. 2.
Cop Hak Milik Merekodkan No. Perolehan
Menyediakan Kemudahan Penggunaan 1. Sediakan slip kerja 2. Sediakan kad katalog 3. Sediakan kad pinjaman 4. Sediakan kocek buku 5. Tampalkan kocek buku & masukkan kad pinjaman 6. Tampalkan label pada buku 7. Tampalkan slip tarikh pulang
Menentukan Tempat Letak Bahan 1. Buku bukan fiksyen ikut Sistem Pengkelasan Perpuluhan Dewey 2. Buku Fiksyen ikut Bahasa dan abjad Pengarang/Judul 3. Bahan Bukan Buku diletak pada rak atau tempat lain yang sesuai
Promosi
71
CONTOH COP HAK MILIK 7 cm PUSAT SUMBER SEKOLAH (Nama Sekolah) 5 cm
NO. PEROLEHAN NO. PANGGILAN TARIKH
Boleh cop di muka surat judul dan muka surat rahsia Contoh muka surat rahsia (ditentukan oleh sekolah): Buku Fiksyen a). Halaman buku lebih 100 - m/s 99 b). Halaman buku kurang 100 - m/s 9 Buku Bukan Fiksyen a). Halaman buku lebih 100 - m/s 55 b). Halaman buku kurang 1000 - m/s 15 CARA MENYEDIAKAN KEMUDAHAN PENGGUNA Sediakan slip kerja
Contoh:
No. Panggilan : Nama Pengarang :
PUSAT SUMBER SEKOLAH Sekolah ……………………………… SLIP KERJA ( BUKU) No. Perolehan :
No. Nas :
Judul Buku : Edisi : Tempat : Bil. M/S : Saiz : cm Tajuk Perkara : Harga : RM Catatan :
Penerbit : Ilus : Indeks : Punca : Invois :
ISBN :
Tahun : Siri : Tarikh :
Pengkatalog :
Tarikh :
72
Sediakan Kad Katalog (Ikut prosedur Bab II - Pengkatalogan) Sediakan Kad Pinjaman Menaip kad pinjaman. Isikan nombor panggilan, nombor perolehan, nama pengarang dan judul pada kad pinjaman. Contoh : 796.4 ADN Pengarang: Adnan Bin Omar Judul : Olahraga Tarikh Pulang Nama
00245 Kelas
Sediakan Kocek Buku Contoh :
3 jarak 2 jarak No. Panggilan
796.4AD N
7 jarak Adnan Bin Omar Olahraga
00245
2 jarak Nombor Perolehan
73
Tampalkan Kocek Buku pada buku dan Masukkan Kad Pinjaman 796.4 ADN
00245
Kad Pinjaman
Pengarang: Adnan Bin Omar
00245
796.4AD N Adnan Bin Omar Olahraga
Kocek Buku
Tampal Slip Tarikh Pulang TARIKH PULANG (DATE DUE) 14.4.1994
Labelkan Buku
a.
Buku Tebal - Label pada tulang belakang Contoh:
Pita celofin
796.4 ADN
label
3.5 cm
74
b. Buku Nipis - Label pada kulit depan Contoh
Kulit depan buku Nipis 796.4 ADN
1.2 sm 3.5 sm
3.4.2 Pengkatalogan Fungsi katalog Memudahkan pengguna mengesan sesuatu buku atau bahan yang diperlukan Nombor pengkelasan Ikut Sistem Pengkelasan Perpuluhan Dewey Nombor panggilan Kombinasi nombor pengkelasan dan 3 abjad pertama dari nama pengarang atau judul (jika tiada pengarang). Contoh cara menulis:
723.1 DEW
Untuk bahan rujukan, tambahkan huruf R di atas nombor panggilan. Contoh: R 723.1 DEW
Untuk buku fiksyen, tiada nombor penkelasan. Gunakan kombinasi huruf F dan abjad untuk menunjukkan bahasanya. Contoh : F FI FM BLY atau BLY atau BLY atau FC, FT 75
Jenis-jenis kad katalog a.
Buku yang ada Pengarang Kad Pengarang (Kad Utama) Kad Judul Kad Perkara (Pilihan) Kad Senarai Rak (Pilihan) Kad Siri (Pilihan)
b.
Buku yang tiada Pengarang Kad Judul (Kad Utama) Kad Perkara Kad Senarai Rak (Pilihan) Kad Siri (Pilihan)
Butiran dalam kad katalog entri utama Buku yang ada pengarang No. Pang .
No. perolehan Nama Pengarang Judul : Judul kecil/Kenyataan mengenai pengarang. - Edisi. Tempat terbit : nama penerbit, tahun diterbitkan. Kolasi. - (Siri) Nota. TRASING.
Buku yang tiada pengarang
No. Pang .
No. perolehan Judul : Judul kecil. - Edisi. Tempat terbit : nama penerbit, tahun diterbitkan. Kolasi. - (Siri) Nota. TRASING.
76
Contoh-contoh kad katalog a. Kad Pengarang (Entri utama)
523.2 BEC
00366 Becklake, Sue. Manusia dan bulan / Sue Becklake.-Edisi Ke2. Kuala Lumpur : Macmillan, 1982. 35ms.: ill. (Siri penerokaan dan penemuan Macmillan) ISBN 097-81134-05 1. BULAN
b. Kad Judul (sebagai kad tambahan)
I. Judul
II. Siri
Manusia dan Bulan 523.2 BEC
00366 Becklake, Sue. Manusia dan bulan / Sue Becklake.-Edisi Ke2. Kuala Lumpur : Macmillan, 1982.
BULAN c. Kad Perkara (sebagai kad tambahan)
523.2 BEC
00366 Becklake, Sue. Manusia dan bulan / Sue Becklake.-Edisi Ke2. Kuala Lumpur : Macmillan, 1982.
77
d. Kad Senarai Rak (Seperti Kad Entri Utama)
Muka Depan Kad Entri Utama
523.2 BEC
00366 Becklake, Sue. Manusia dan bulan / Sue Becklake.-Edisi Ke2. Kuala Lumpur : Macmillan, 1982. 35ms.: ill. (Siri penerokaan dan penemuan Macmillan) ISBN 097-81134-05 1. BULAN
Muka belakang Kad Entri Utama
(Tarikh) 11.02.1998
No.Perolehan 00366
I. Judul
II. Siri
(Punca) Sumbangan PIBG
(Harga) RM19.90
3.5 KECERIAAN 3.5.1 Cadangan untuk mempertingkatkan keceriaan a. b. c. d. e.
Langsir Kata-kata hikmat Bunga, pokok Alas meja Hiasan dinding – gambar, poster
78
3.5.2 Senarai tugas kebersihan (Tandakan sekiranya dilakukan) Hari Tugas ISNIN SELASA RABU KHAMIS JUMAAT
Susun buku
Sapu / Lap Lap Lantai Tingkap
Susun Kerusi Catatan Meja
3.5.3 Pelan susun atur (Sertakan pelan susun atur perpustakaan masing-masing) 3.6 PROGRAM-PROGRAM / AKTIVITI-AKTIVITI PERPUSTAKAAN 3.6.1 Rancangan Tahunan BIL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
AKTIVITI
KOS (RM)
PUNCA KEWANGAN
CATATAN
Bulan Membaca 5 Minit Bersama Buku Kuiz Maklumat Buletin PSS Program Nilam Minggu PSS Tayangan Video / CD Pertandingan Bercerita Jualan Akhbar Lama Cabutan Bertuah Pertandingan Buku Skrap Lawatan Ke PSS Contoh Laluan Ilmu Pertandingan Melukis Poster Ceramah kemahiran Belajar Pameran Bertema
79
80
3.6.2 Carta Gantt
BIL
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
JAN
FEB
MAC
APR
MEI
JUN
JUL
OGO
SEP
OKT
NOV
DIS
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
Minggu 1-4
PERKARA
Bulan Membaca 5 Minit Bersama Buku Kuiz Maklumat Buletin PSS Program Nilam Minggu PSS Tayangan Video / CD Pertandingan Bercerita Jualan Akhbar Lama Cabutan Bertuah Pertandingan Buku Skrap Lawatan Ke PSS Contoh Laluan Ilmu Pertandingan Melukis Poster Ceramah kemahiran Belajar Pameran Bertema
81
82
3.7 PROMOSI Cadangan cara promosi : a. Brosur Pusat Sumber Sekolah b. Orientasi Perpustakaan c. Pameran / publisiti d. Intergrasi penggunaan alat / bahan dengan pengajaran dan pembelajaran e. Kerja-kerja projek f. Pertandingan (Guru perlu sertakan brosur yang disediakan serta segala kertas kerja dan laporan program yang dilaksanakan.) 3.8 SUMBER KEWANGAN UNTUK PERPUSTAKAAN Sumber kewangan untuk perpustakaan (Nyatakan ikut yang sebenar. Jumlah boleh diperolehi daripada kerani kewangan sekolah.): I. II. III. IV.
Geran Perpustakaan mengikut kadar perkapita …….. RMxxxxxxx Wang SUWA …….. RMxxxxxxx Sumbangan PIBG …….. RMxxxxxxx Tabung Perpustakaan …….. RMxxxxxxx JUMLAH …….. RM xxxxxxx
3.9 LAIN-LAIN TUGAS 3.9.1 Analisis Guru Perpustakaan akan membuat analisis setiap tahun
-
peminjaman bahan/ buku, analisis stok buku mengikut pengkelasan dan penggunaan bilik Perpustakaan
-
Analisis akan dilakukan pada akhir tahun.
3.9.2 Semakan Stok Dilakukan setahun sekali Pada bulan Oktober hingga November
-
Pengawas PSS, Guru Perpustakaan, Kerani PSS
83
CONTOH PROGRAM NILAM (Rujuk Panduan Program Nilam)
84
85