Economic_social_performance 5 Yr (thai)

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

คํานํา ในช ว ง 5 ป ที่ ผ า นมา เศรษฐกิ จ ไทยเผชิ ญ ความท า ทายต อ การบริหารเศรษฐกิจ เพื่อรักษาอัตราการเจริญเติบโตและเสถียรภาพ เพื่ อ ให ก ารสรา งรายไดแ กป ระชาชน การจ า งงาน และการลดความ ยากจนเปนไปอยางตอเนื่อง

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทย ในชวง 5 ป (2544-2548)

อุปสรรคทางเศรษฐกิจมีทั้งปจจัยเฉพาะที่หลายประเทศในโลก ไมตองเผชิญ เชน ธรณีพิบัติภัย (สึนามิ) ภัยแลงและน้ําทวมภายในป เดียวกัน ความไมสงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต โรค SARs และ ไขหวัดนก และปจจัยที่ทุกประเทศในโลกตองเผชิญ เชน ราคาน้ํามัน สงครามในตะวันออกกลาง การกอการรายสากล การชะลอตัวของ เศรษฐกิจสหรัฐฯ และความผันผวนของคาเงินสกุลหลักในโลก เปนตน เ ค รื่ อ ง ชี้ ภ า ว ะ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สั ง ค ม ไ ท ย ใ น ภ า พ ร ว ม ในชวง 5 ปที่ผานมา ซึ่งสํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจ และสั ง คมแห ง ชาติ (สศช.) ได ร ายงานภาวะเศรษฐกิ จ และสั ง คม ทุ ก ไตรมาส และข อ มู ล ที่ ร วบรวมจาก ธนาคารแห ง ประเทศไทย กระทรวงการคลัง สํานักงานสถิติแหงชาติ และหนวยงานที่เกี่ยวของ แสดงให เ ห็ น ถึ ง การขยายตั ว ทางเศรษฐกิ จ อย า งต อ เนื่ อ ง ป ญ หา เศรษฐกิ จ ในช ว งวิ ก ฤตได ค ลี่ ค ลายลงอย า งชั ด เจนและเสถี ย รภาพ ทางเศรษฐกิ จ มี ค วามมั่ น คงเพิ่ ม ขึ้ น ดั ง ที่ นั ก วิ เ คราะห เ ศรษฐกิ จ และ สถาบั น ประเมิ น ความน า เชื่ อ ถื อ ของเศรษฐกิ จ ในระดั บ โลก ไดปรับอันดับความนาเชื่อถือของเศรษฐกิจไทยเพิ่มขึ้นมาอยางตอเนื่อง

สิงหาคม 2549

www.nesdb.go.th

2

I

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

สารบัญ ในขณะเดี ย วกั น เครื่ อ งชี้ ท างด า นสั ง คมและคุ ณ ภาพชี วิ ต ในภาพรวมก็ ป รั บ ตั ว ดี ขึ้ น ทั้ ง ด า นความยากจน การกระจายรายได โอกาสในการศึ ก ษา และด า นสาธารณสุ ข อย า งไรก็ ดี มี ป ญ หาใหม ๆ ที่เ กิดขึ้ นจากกระแสโลกาภิ วั ตน ที่ ทํา ใหคานิยมอันดี งามของสังคมไทย โดยเฉพาะในกลุ ม ที่ มี ค วามอ อ นไหว เช น เด็ ก และเยาวชน ต อ งได รั บ การดูแลอยางจริงจังมากขึ้น

2. นโยบายรัฐบาลที่สาํ คัญ

4

2

12

ภาพรวมเศรษฐกิจ

12

ภาคเกษตรกรรม

13

ภาคอุตสาหกรรม

14

ภาคบริการทองเที่ยว

15

ภาคการคาระหวางประเทศ และ FTA

16

การจางงานและขีดความสามารถในการแขงขัน

19

รายไดครัวเรือน

20

การกระจายรายได

21

สถาบันการเงินและตลาดทุน

22

รัฐวิสาหกิจ

24

ฐานะการคลังและเสถียรภาพเศรษฐกิจ

25

หนี้สาธารณะ

27

หนี้ภาคธุรกิจและภาคครัวเรือน

28

31

ภาวะสังคม

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ สิงหาคม 2549

I

1

3. การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม 2544-2549

ในชวงตอไป เศรษฐกิจไทยจะยังเผชิญความผันผวนของภาวะ เศรษฐกิจโลก ราคาน้ํามัน และการกอการรายสากล ในขณะที่การแขงขัน จากการรวมตัวดานเศรษฐกิจและการเงินของโลก จะเปนทั้งโอกาสและ ขอจํากัดที่ทุกประเทศตองวางยุทธศาสตรและดําเนินการในการรองรับ ดั ง นั้ น ประเด็ น ท า ทายของการบริ ห ารเศรษฐกิ จ ไทย คื อ การปรั บ โครงสรางทางเศรษฐกิจ ใหสามารถเขาสูการเพิ่มคุณคาของสินคาและ บริ ก าร บนฐานความรู แ ละเอกลัก ษณไ ทยไดอ ย า งแท จริ ง การสร า ง ความเขมแข็งของชุมชนอยางตอเนื่อง และการเชื่อมโยงกับโลกาภิวัตน อยางมีภูมิคุ มกัน เพื่อใหเศรษฐกิจและสังคมไทยกาวหนาอยางมั่นคง ตอไป

II

1. เศรษฐกิจไทยป 2544-2549: เผชิญขอจํากัดทางเศรษฐกิจ

คุณภาพชีวิต

31

การศึกษา

32

ความมั่นคงของมนุษย และความปลอดภัยในชีวติ และทรัพยสนิ

33

III

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

เศรษฐกิจไทย ในป 2544-2549

เผชิญกับขอจํากัดทางเศรษฐกิจ

เผชิญกับขอจํากัดทางเศรษฐกิจ ป 2544: เหตุการณ 911 และเศรษฐกิจ โลกชะลอตัว มูลคาการสงออกชะลอตัวลง จากที่ขยายตัวรอยละ 27 ในป 2543 เหลือรอยละ 2.6 ในป 2544 1,200

150

1,000

100

800

50

600

0

400

-50

200

-100 2545

ที่มา ททท.

2546

2547

จํานวนนักทองเที่ยว

2548

2549

( %)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ราคาน้ํามัน % 5

US

4

Japan

3 2 1 0 -1

2543

ที่มา IMF

2544

2545

2546

2547

2548

ราคาน้ํามันดิบดูไบเพิ่มขึ้นสูง จาก 26.8 $/บาเรล ณ สิ้นป 2545 เปน 53.5 $ ณ สิ้นป 2548 และ 70.74 $ ณ 8 สิงหาคม 2549

-2

OMAN ดูไบ สิงคโปร 95 สิงคโปร HSD

75 65 55 45 35 25 15 2544

ป 2545-2546: สงครามสหรัฐฯ – อิรัก (2545) และ SARs (2546) นักทองเที่ยวตางชาติลดลง จาก 10.8 ลานคน ในป 2545 เหลือ 10.0 ลานคน ในป 2546 (ลดลง 7.4%) เปนการสูญเสีย รายได 15,000 ลานบาท

2545

2546

2547

2548

2549

ราคาน้ํามันดีเซล เพิ่มขึ้นสูง จาก 13.9 บาทตอลิตร ณ สิ้นป 2545 เปน 23.5 บาท ณ สิ้นป 2548 และ 27.5 บาท ในเดือน สิงหาคม 2549 ประเทศไทยต อ งใช เ งิ น ตราต า งประเทศเพื่ อ จ า ย คาเชื้อเพลิงและน้ํามันนําเขาเพิ่มขึ้น จาก 13,150 ลาน ดอลลาร (531,709 ลานบาท) ในป 2547 เปน 20,920 ลาน ดอลลาร (842,737 ลานบาท) ในป 2548

ป 2547: การระบาดไขหวัดนก การสงออกไกสด สูญเสียรายได ประมาณ 20,000 ลานบาท 1

$/bbl 85

2

2

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

เผชิญกับขอจํากัดทางเศรษฐกิจ

ภาวะภัยแลง ผลผลิตเกษตรกรรมลดลง ภัยแลงสงผลใหมูลคาสินคาเกษตร ลดลงประมาณ 19,366 ลานบาท ในป 2547 และ 17,951 ลานบาท ในป 2548

ธรณีพิบัติภัย จํานวนนักทองเที่ยวตางชาติ ลดลง 130,000 คน ในป 2548 หรือลดลง 1.1% ผลกระทบสึนามิทําใหสูญเสียรายไดจากการทองเที่ยว ในป 2548 ประมาณ 2,900 ลานบาท (มูลคาความเสียหาย ดานทรัพยสินประมาณ 64,000 ลานบาท)

3

การดําเนินนโยบายเศรษฐกิจ

แบบ Dual Track เพื่อสรางสมดุล

มาตรการเพิ่มรายได ƒ โครงการหนึ่งตําบล หนึ่งผลิตภัณฑ (OTOP) ƒ ปรับเพิ่มอัตราคาจางขัน้ ต่าํ ในเขตกรุงเทพฯ จาก 165 บาทในป 2544 เปน 184 ในป 2548 ƒ ปรับฐานเงินเดือนขาราชการ 2 ครั้ง ในป 2547 และ 2548 โดยปรับเพิม่ 13% รวมทั้งการปรับเพิ่มฐานเงินเดือน ขัน้ ต่าํ ใหเปน 7,000 บาท และสําหรับกลุมที่มีเงินเดือน ไมเกิน 10,000 บาท ใหเพิม่ เงินเดือน อีก 1,000 บาท

4

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ƒ การผลักดันการสงออกไปยังตลาดใหม ใหเพิ่มขึน้ และการสรางความมัน่ ใจแก นักลงทุนตางชาติ รวมทั้งมาตรการ สงเสริมการสงออกอยางตอเนือ่ ง ƒ เรงผลักดันแหลงทองเที่ยว ใหม ๆ รวมทั้งการเปด สนามบินสุวรรณภูมิและสราง ระบบเตือนภัยธรรมชาติเพือ่ สรางความมั่นใจแก นักทองเที่ยว

มาตรการลดรายจาย ƒ โครงการพักชําระหนี้เกษตรกร เพื่อใหเกษตรกรไดมีโอกาส ฟนฟูอาชีพ ƒ โครงการ 30 บาท รักษาทุกโรค เพื่อเสริมสรางสุขภาพ ที่ดีสําหรับประชาชน ƒ โครงการศูนยซอมสรางประจําหมูบา น (Fix it Center) เพื่อ ลดรายจายในการซือ้ เครือ่ งจักร/เครือ่ งมือใหม ƒ การพัฒนาพลังงานทดแทน ไดแก กาซธรรมชาติ แกสโซฮอล และ ไบโอดีเซล เพื่อลดการพึ่งพาการ นําเขาพลังงาน

ƒ สรางเสถียรภาพของราคาพืชผลเกษตร ที่สําคัญคือ ขาว ยางพารา เพื่อเพิ่มรายไดจากสินคาเกษตร ƒ ขยายการใหเบี้ยยังชีพแกคนชรา และผูดอยโอกาสใหครบ ทุกคน

5

2

6

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

มาตรการสรางโอกาส ƒ โครงการกองทุนหมูบ า นธนาคาร ประชาชน และธนาคาร พัฒนา วิสาหกิจขนาดกลางและขนาด ยอม เพื่อเปนชองทางในการ เขาถึงแหลงทุนสําหรับประชาชนในระดับรากหญา

ƒ โครงการแปลงสินทรัพย เปนทุน เพื่อสนับสนุน ชองทางในการเขาถึง แหลงทุน

7

ƒ งบประมาณตามโครงการ พัฒนาศักยภาพของ หมูบ า น/ชุมชน (SML) และ งบประมาณตามโครงการ เงินอุดหนุนคาใชจายใน การบริหารจัดการของจังหวัดแบบบูรณาการ (งบ CEO) เพื่อสนับสนุนการกระจายความเจริญไปสูภูมิภาค ƒ ขยายโอกาสทางการศึกษาของเด็กยากจนและดอยโอกาส โดยใชเงินรายไดจากการจําหนายสลากแบบเลขทาย 3 ตัว 2 ตัว จํานวน 13,059 ลานบาท และในป 2549 มี ทุนการศึกษา 11,237 ลานบาทสําหรับลูกผูมีรายไดนอย จํ า นวน 800,000 ทุ น ทุ น การศึ ก ษาในช ว งเศรษฐกิ จ ฝดเคือง 500,000 ทุน ทุนการศึกษาแกเด็กพิการ 35,000 ทุน รวมถึงโครงการหนึง่ ทุนหนึ่งอําเภอ และโครงการ นักศึกษาทํางานระหวางเรียน 2

8

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

การดําเนินนโยบายดานสังคม ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอม

ƒ เปดโทรศัพทสายดวน 1191, 1194 ใหผูปกครองแจงขาว ƒ รณรงคมาตรการลงโทษทางสังคม (Social Sanction)

นโยบายรัฐบาลทีส่ ําคัญ ƒ การสรางหลักประกันสุขภาพใหครอบคลุมประชาชน ทั่วประเทศ (โครงการ 30 บาท) และสงเสริมใหคนมี พฤติกรรมสุขภาพที่ถูกตอง ƒ การปฏิรูประบบการศึกษาและการเรียนรูต ลอดชีวติ เชน โครงการหนึ่งอําเภอหนึ่งโรงเรียนในฝน พัฒนาการใชระบบ อินเทอรเน็ตเพื่อการศึกษา โครงการคอมพิวเตอรพกพา สําหรับนักเรียน (One Laptop Per Child) และขยายโอกาส ทางการศึกษา เชน โครงการหนึ่งอําเภอหนึ่งทุนการศึกษา และโครงการใหการกูย ืมเพือ่ การศึกษา

ƒ ตรวจสอบ/ดําเนินคดีเว็บไซต ผิดกฎหมาย พบ 800,000 เว็ป ผิดกฎหมาย ƒ เอ็กซเรยทุกพืน้ ที่ทั่วประเทศและพื้นที่ออนไหว เชน บริเวณโรงเรียน ƒ กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารขยายกิจกรรม เพื่อสอดสองดูแลสื่ออินเตอรเน็ต

ƒ บานเอือ้ อาทร และ บานมัน่ คง สําหรับ ผูมีรายไดนอ ย ƒ การปราบปรามผูมอี ทิ ธิพลและยาเสพติดอยางตอเนือ่ ง 9

2

X

จัดกิจกรรมเสริมสรางความสัมพันธระหวาง ผูปกครอง อาจารย และเด็ก

X

พัฒนาเครือขายผูปกครอง

X

ใหความรูเรือ่ งการใชเทคโนโลยีสมัยใหม จิตวิทยาเด็กและ วัยรุน

X

จัดระเบียบหอพัก และรณรงคบานปลอดสื่อลามก 10

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

นโยบายรัฐบาลทีส่ ําคัญ ƒ การฟน ฟูที่ดินที่ขาดความอุดม สมบูรณ ปาเสื่อมโทรม และการ แกไขปญหาน้ําขาดแคลน

ภาพรวมการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคม เศรษฐกิจของประเทศเจริญเติบโตตอเนื่อง ผลิตภัณฑมวลรวมภายในประเทศมีมูลคาเพิ่มขึน้ จาก 4.9 ลานลานบาท ในป 2543 เปน 7.1 ลานลานบาท ในป 2548 เพิ่มขึน้ รอยละ 44.3 ในชวงระยะเวลา 5 ป

ƒ การจัดทําแผนที่ขนาด 1 : 4000 เพื่อปรับปรุงการใชที่ดินและการ กระจายกรรมสิทธิ์ที่ดินอยาง เปนธรรม

2543

2546

2548p

2549f

GDP (ราคาตลาด) (ลานลานบาท)

4.92

5.93

7.10

7.75

GDP (% ณ ราคาคงที)่

4.8

7.0

4.5

4.6

79.1

93.1

109.7

118.4

รายไดตอหัว (พันบาท/ป)

ที่มา : สศช. หมายเหตุ : ป 2548 เปนตัวเลขเบื้องตน ป 2549 เปนตัวเลขประมาณการ

ƒ การปฏิรูประบบราชการและการ เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารของ รัฐวิสาหกิจ

11

รายไดตอหัวประชากรเพิ่มขึน้ จาก 79,100 บาทตอปในป 2543 เปน 109,700 บาทตอปในป 2548 รายไดครัวเรือน เพิ่มขึน้ จาก 145,800 บาทตอปในป 2543 เปน 178,272 บาทตอปในป 2547 2

12

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาคเกษตรกรรม

ภาคอุตสาหกรรม

ป 2543 รายไดเกษตรกรเทากับ 31,972 บาท /คน/ป เพิ่มเปน 51,870 บาทตอคนตอป ในป 2548 มูลคาผลผลิตเกษตรกรรม เพิ่มขึ้นจาก 444,185 ลานบาท ในป 2543 เปน 706,285 ลานบาท ในป 2548 จากราคาพืชผลสําคัญที่เพิ่มขึน้ มาก

มูลคาผลผลิตอุตสาหกรรมเพิ่มขึ้นตอเนื่องจาก 1.65 ลานลานบาทในป 2543 เปน 2.47 ลานลาน บาท ในป 2548 จากการสงออกที่เพิ่มขึน้ มาก ลานบาท

*

ลานลานบาท

2543

2548

2549

มูลคาผลผลิต เกษตรกรรม

444,185

706,285 (9.8% / ป)

798,102 (ประมาณการ)

มูลคาผลผลิต พืชผลสําคัญ*

205,104

408,505

207,281 (H1)

(14.1% / ป)

(44.7% YOY)

มูลคาการสงออกสินคา อุตสาหกรรม

2.38

มูลคาสงออกสินคา เกษตรกรรม

291,956

418,086

230,606 (H1)

มูลคาการสงออกสินคา อุตสาหกรรมสําคัญ*

1.18

(9.8% / ป)

(22.7% YOY)

พืชผลสําคัญ ไดแก ขาวเปลือก ยางพารา มันสําปะหลัง ออย และปาลมน้ํามัน

ที่มา: สศช. กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงพาณิชย หมายเหตุ: YOY หมายถึงอัตราเพิ่มรอยละของระยะเวลาเดียวของปปจจุบันกับปกอนหนา H1 หมายถึง ชวงระยะเวลาครึง่ แรกของป

13

มูลคาผลผลิต อุตสาหกรรม

2543

2548

2549

1.65

2.47

2.70

(8.4% / ป)

(ประมาณการ)

3.89

2.06 (H1)

(10.6% / ป)

(10.6% YOY)

1.97

1.07 (H1)

(11.3% / ป)

* ยานยนตและชิ้นสวน อิเล็กทรอนิกส คอมพิวเตอร และสวนประกอบเครือ่ งใชไฟฟา และปโตรเคมี ที่มา: สศช. กระทรวงพาณิชย

2

14

(20.3% YOY)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549) ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

การคาระหวางประเทศ

ภาคบริการ/ทองเที่ยว รายไดจากการทองเที่ยวเพิม่ ขึ้นจาก 299,536 ลานบาท ในป 2543 เปน 406,535 ลานบาท ในป 2548 จากการสงเสริมการตลาดและการ พัฒนาแพ็คเกจดานการทองเที่ยวใหม ๆ

จํานวน นักทองเที่ยว รายไดจาก นักทองเที่ยว

มูลคาการสงออกเพิ่มขึ้น ในขณะที่ภาระคาใชจาย เพื่อการนําเขาน้ํามันเพิ่มขึน้ เชนกัน จึงทําให ดุลการคาเกินดุลลดลง อยางไรก็ดี การเกินดุล บริการสามารถชวยชดเชยดุลการคาไดบางสวน ดุลบัญชีเดินสะพัดจึงขาดดุลไมมาก

2543

2548

2549

9.51

11.52

6.2 (H1)

ลานคน

ลานคน

มูลคาสงออกรวม

ลานคน

(4.2% / ป)

(19.1% YOY)

299,536

406,535

124,369

ลานบาท

ลานบาท

ลานบาท (Q1)

(6.7% / ป)

(25.2% YOY)

2543

2548

67,889

109,211

59,683

- 8,578*

- 1,929

ดุลการคาเกินดุลลดลง 5,466 ดุลบริการ

ลาน US$

2549 (H1)

3,862

4,864

2,432

9,328

- 3,714

503

ที่มา: ททท. ดุลบัญชีเดินสะพัด เกินดุลลดลง

* ในป 2548 เนื่องจากวิกฤตราคาน้ํามัน ประเทศตองสูญเสียเงินตราตางประเทศในการซื้อน้ํามัน/ เชื้อเพลิงเพิ่มขึ้นถึง 7,700 ลานเหรียญ สรอ. (จาก 13.15 พันลานเหรียญ สรอ. ในป 2547 เปน 20.92 พันลานเหรียญ สรอ. ในป 2548) ที่มา : ธนาคารแหงประเทศไทย

15

2

16

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

FTA : ดุลการคาระหวางประเทศไทยและประเทศคูคา FTA : ดุลการคาระหวางประเทศไทยและประเทศคูคา ประเทศสมาชิกอาเซียนมีการทยอยเปดเสรีการคากับจีนภายใต กรอบ FTA ของอาเซียนจีน โดยประเทศไทยเริ่มเปดเสรีสําหรับ สินคาผักและผลไมลวงหนา เมื่อ 1 ตุลาคม 2546 นอกจากนั้น ประเทศไทยยังมีการตกลงเปดเสรีการคาภาคีกับประเทศอื่นๆ เชน อินเดีย ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด ลานบาท

ที่มา : กระทรวงพาณิชย

กอนเปด (46) FTA ไทย – จีน เริ่มเปด 1 ต.ค. 46 เฉพาะผักและผลไม (HS 07, 08) การสงออก

8,230

11,319

การนําเขา

3,319

4,502

ดุลการคา

4,911

6,817

กอนเปด (47)

FTA ไทย – จีน ทุกรายการ (ภายใตกรอบอาเซียน – จีน) เริ่มเปดสินคาเกษตร HS 01–08 เมื่อ 1 ม.ค. 2547 และเปดทุก รายการเมื่อ 1 ก.ค. 2548

2

หลังเปด (ต.ค. 46 – ก.ย. 47)

หลังเปด (ก.ค. 47 – มิ.ย. 48)

การสงออก

285,918

313,241

การนําเขา

329,772

401,127

ดุลการคา

-80,946

-87,886 17

ต.ค. 47–ก.ย. 48

การเปดเสรีการคาสงผลใหมีการเพิ่มขึ้นของการสงออกและ นําเขา ซึ่งแสดงถึงประโยชนของผูสงออกในการขยายตลาด และประโยชน ข องผู ผ ลิ ต ที่ ใ ช สิ น ค า ชั้ น กลางราคาถู ก ลงใน การเพิ่ ม ขี ด ความสามารถในการแข ง ขั น และผู บ ริ โ ภคที่ มี กํ า ลั ง ซื้ อ มากขึ้ น ในขณะที่ ผู ผ ลิ ต ในประเทศบางกลุ ม ตองปรับตัว เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตเพื่อรับการแขงขัน

ลานบาท

ที่มา : กระทรวงพาณิชย

หลังเปด (ก.ย. 46 – ส.ค. 47)

กอนเปด (46)

ก.ย. 47–ส.ค. 48

FTA ไทย – อินเดีย เริ่มเปด 1 ก.ย. 2547 รวม 82 รายการ การสงออก 4,545 2,703 10,395 14,466 การนําเขา 3,024 2,685 3,025 4,730 1,522 7,710 -322 ดุลการคา กอนเปด หลังเปด 9,736 ม.ค. 49–มิ.ย. 49 (47) (ม.ค. 48 – ธ.ค. 48) ลานบาท หมายเหตุ : * ผลกระทบจากการนําเขาทองคําและน้ํามันดิบ FTA ไทย – ออสเตรเลีย ก.ค. 48–มิ.ย. 49 เริ่มเปด 1 ม.ค. 2548 ทุกรายการ เพิ่มขึ้นมาก 127,104 74,406 การสงออก 99,096 66,503 การนําเขา 88,823 130,576 ดุลการคา 7,903 -3,472* 10,273 กอนเปด หลังเปด ก.ค. 48–มิ.ย. 49 (47) (ก.ค. 47 – มิ.ย. 48) FTA ไทย – นิวซีแลนด 412,871 เริ่มเปด 1 ก.ค. 2548 ทุกรายการ การสงออก 17,057 20,038 13,257 475,627 การนําเขา 10,649 9,549 9,675 -63,756 ดุลการคา 3,708 9,388 7,382 2

18

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

การจางงาน

รายไดครัวเรือน

เศรษฐกิ จ ที่ ข ยายตั ว ต อ เนื่ อ ง และนโยบายส ง เสริ ม เศรษฐกิจฐานราก เชน การสรางผูประกอบการรายใหม OTOP ธนาคารประชาชน กองทุนหมูบาน สงผลใหมีการ จางงานเพิ่มขึ้นเฉลี่ยปละ 8 แสนคน อัตราการวางงาน ลดลงจากรอยละ 3.6 ในป 2543 เปนรอยละ 1.7 ในป 2548 ซึ่งเปนระดับที่ต่ํากวาอัตราการวางงานธรรมชาติ

มาตรการเพิ่ ม รายได ที่ สํ า คั ญ เช น การเพิ่ ม อัตราคาจางขั้นต่ํา การปรับฐานเงินเดือนขั้น ต่ําขาราชการ การสรางเสถียรภาพราคาสินคา เกษตรและเพิ่มรายไดจากสินคาเกษตร การ สงเสริม SMEs โครงการ OTOP และกองทุน หมูบาน ชวยเพิ่มรายไดประชาชนโดยเฉพาะ ในกลุมที่รายไดนอย

2543

ลานคน

2548

2549 (มิ.ย.)

การจางงาน

31.3

35.3

35.8

การวางงาน

1.19

0.62

0.56

3.6

1.7

1.5

อัตราการวางงาน (% ของกําลังแรงงานรวม) ที่มา: กระทรวงแรงงาน

ขีดความสามารถในการแข งขันของไทย 2543 2548 อันดับที่

31

27

ที่มา: IMD 2

19

2549 32

มาตรการเพิ่มรายไดที่สําคัญ ƒ เพิ่มคาจางขั้นต่ําในเขตกรุงเทพฯ จาก 165 บาทในป 2544 เปน 184 ในป 2548 และการปรับเพิ่มในจังหวัดอื่น ๆ เพื่อรักษามาตรฐานการครองชีพ ƒ ปรับฐานเงินเดือนขาราชการ และการปรับเพิ่มฐานเงินเดือนขั้นต่ําใหเปน 7,000 บาท และสําหรับกลุมที่มีเงินเดือนไมเกิน 10,000 บาท ใหเพิม่ เงินเดือนอีก 1,000 บาท ƒ สรางเสถียรภาพราคาสินคาเกษตรและเพิ่มรายไดจากสินคาเกษตร ƒ OTOP มียอดจําหนายสินคาเพิ่มขึน้ จาก 16,714 ลานบาทในป 2545 เปน 54,448 ลานบาทในป 2548 ƒ SMEs ไดรับอนุมัติสินเชื่อเพิ่มขึ้นจาก 81.1 พันลานบาทในป 2545 เปน 194.6 พันลานบาทในป 2548 ƒ กองทุนหมูบาน ใหกู 18.9 ลานราย วงเงิน 255.4 พันลานบาท (สะสมตั้งแต ก.ค. 2544 ถึง มิ.ย. 2549) 20

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

คนจนลดลงและการกระจายรายไดดีขึ้น

สถาบันการเงินมีความมั่นคงมากขึ้น

จํานวนคนจน ลดลงจาก 12.8 ลานคนในป 2543 เหลือ 7.1 ลานคนในป 2548 และกลุม คนระดับกลางมีสวนแบงรายไดเพิม่ ขึน้ จาก รอยละ 38.6 เปนรอยละ 40.6 ของรายไดรวม ของประเทศ

NPLs ของสถาบันการเงิน ลดลงจาก 1.22 ลานลาน บาท หรือรอยละ 25.29 ของสินเชื่อรวม ณ สิ้นป 2543 เปน 476,647 ลานบาท หรือรอยละ 8.16 ของสินเชื่อ ณ สิ้นป 2548

2543 รายไดตอหัวของประชากร

79,098

บาท/ป

คนจนลดลง

12.8

เสนความยากจน (บาท/คน/เดือน) สวนแบงรายไดกลุมคนระดับลาง (กลุมยากจนสุด 20% แรก)

ที่มา : สศช. 2

บาท/ป 7.1

ลานคน

1,135

1,242

147,270

216,669

(3.9%)

(4.5%)

1,457,598

1,954,834

(38.6%)

(40.6%)

ลานบาท

21

101,305

ลานคน

ลานบาท

สวนแบงรายไดกลุมคนระดับกลาง (กลุมคน 60% ระดับกลาง)

2547

ลานบาท

ลานบาท

สิ้นป 2543

สิ้นป 2548

มิ.ย. 2549

1.22

476,647

484,265

ลานลานบาท

ลานบาท

ลานบาท

สัดสวนตอสินเชื่อรวม 25.29%

8.16%

8.23%

มูลคา NPLs ของ สถาบันการเงิน

ที่มา : ธปท.

ƒ บรรษัทบริหารสินทรัพยไทยไดรับโอน NPLs จากสถาบันการเงินและบริษัท บริหารสินทรัพย ในชวงป 2544-2548 มูลคารวม 777.2 พันลานบาท และ บริหารจัดการไดขอยุติแลว 772.3 พันลานบาท โดยมีการปรับปรุงโครงสราง หนี้หรือฟนฟูกิจการฯ 560 พันลานบาท (72.5%) และบังคับหลักประกัน 212.2 พันลานบาท (27.5%)

22

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ตลาดทุนมีขนาดใหญขึ้น

นโยบายปรับปรุงประสิทธิภาพรัฐวิสาหกิจ

ตลาดหลักทรัพยมีขนาดใหญขึ้นจากดัชนีราคา ตลาดหลักทรัพยที่สงู ขึน้ และจํานวนหุน จดทะเบียนที่เพิ่มขึ้น ณ สิ้นป 2548 มูลคาตลาด มีขนาดเทากับ 5.11 ลานลานบาท สิ้นป 2543 ดัชนีตลาดหลักทรัพย มูลคาตลาด

269.13

1.28

รัฐวิสาหกิจในภาพรวม มีผลประกอบการดีขึ้น โดยในชวงป 2543-2548 มีกําไรสุทธิเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 15,016 ลานบาท/ป และสรางรายไดใหกับภาครัฐ เพิ่มขึน้ ในป 2548 มีมูลคาทรัพยสิน 2.74 ลานลาน บาท เพิ่มขึ้นจากป 2543 0.72 ลานลานบาท สิ้นป 2548 2549 (มิ.ย.) 713.73

5.11

2548

62,016

137,095

รัฐวิสาหกิจ* (รวม ปตท.) 678.1

4.95

ลานลานบาท ลานลานบาท ลานลานบาท ที่มา : ตลาดหลักทรัพยแหงประเทศไทย

2543 กําไรสุทธิ เพิ่มขึ้นเฉลี่ย 15,016 ลานบาท/ป มูลคาทรัพยสนิ เพิ่มขึ้น 0.7 ลานลานบาท รายไดรวมของรัฐ เพิ่มขึ้นเฉลี่ย 12,589 ลานบาท/ป

ลานบาท 2.02

ลานบาท 2.74

ลานลานบาท

ลานลานบาท

39,131

102,077

ลานบาท

ลานบาท

*หมายเหตุ: รัฐวิสาหกิจ 51 แหง (2543) และ 54 แหง (2548)

กลุม ปตท. 12,280

กําไรสุทธิ

ลานบาท

229,854

649,807

รายไดของรัฐ

6,102 ลานบาท 35.75 บาท

35,344

ลานบาท

(เขาตลาดฯ 6 ธ.ค. 44)

ที่มา: กระทรวงการคลัง และตลาดหลักทรัพยฯ 23

ลานบาท

มูลคาทรัพยสนิ รวม

ราคาหลักทรัพย 2

85,521

24

ลานบาท

ลานบาท 226 บาท

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

เสถียรภาพเศรษฐกิจ

ฐานะการคลัง

เงินสํารองระหวางประเทศเพิ่มขึ้นเปน 52,066 ลานดอลลาร สรอ. ณ สิ้นป 2548 สัดสวนหนี้สาธารณะตอ GDP ลดลง จากรอยละ 57 ในป 2543 เปนรอยละ 46.4 อัตราเงินเฟอ เพิ่มสูงขึ้นในระยะหลัง เนื่องจากแรงกดดันของราคาน้ํามันที่ เพิ่มสูงขึ้น สงผลใหธนาคารแหงประเทศไทยตองปรับอัตรา ดอกเบี้ยนโยบายเพิ่มขึ้น 13 ครั้ง

การจัดเก็บรายไดเพิม่ ขึน้ จากภาวะเศรษฐกิจที่ ขยายตัวและประสิทธิภาพการจัดเก็บรายไดที่ดี ขึ้น และสามารถจัดทํางบประมาณสมดุลไดในป 2549

ภาครัฐจัดเก็บรายไดเพิ่มขึ้น

2543

2548

748,104

1,264,928

ลานบาท

ป 2548 เพิม่ ขึ้น 12.2% จากป 2547

จัดทํางบประมาณแบบสมดุลเปน ครั้งแรกในปงบประมาณ 2549

ขาดดุล 110,000

ลานบาท

ที่มา: สํานักงานเศรษฐกิจการคลัง

ลานบาท

งบประมาณสมดุล ในปงบประมาณ 2549 (ต.ค.2548-ก.ย.2549)

เงินสํารองระหวางประเทศ (ใชหนี้ IMF = 12.0 พันลานUS$)

2543

2548

2549

32,661

52,066

58,057

(มิ.ย.)

(ลาน US$) หนี้สาธารณะ (พันลานบาท) สัดสวน ตอ GDP หนี้ตางประเทศ (ลาน US$) คาเงินบาทมีเสถียรภาพ (บาท/US$) อัตราเงินเฟอ (%) อัตราดอกเบี้ยนโยบาย (RP-14, %)

2,807

3,296

3,228 (พ.ค.)

(57.0%)

(46.4%)

(41.7%)

79,715

52,040

56,813 (Q1)

40.16

40.27

(เฉลี่ย 2544)

25

(เฉลี่ย H1)

1.6

4.5

5.9

1.5

4.0

5.0

ที่มา: ธปท. กระทรวงพาณิชย กระทรวงการคลัง 2

38.71

26

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

หนี้สาธารณะ

หนี้ ส าธารณะเพิ่ ม ขึ้ น จากการกู เ งิ น ในประเทศของรั ฐ บาลเพื่ อ ลดหนี้ ตางประเทศ ชดเชยการขาดดุลงบประมาณและชดเชยความเสียหายของ กองทุนเพื่อการฟนฟูฯ (ตาม พ.ร.ก. ใหอํานาจกระทรวงการคลังกูเงินและ จัดการเงินกูเพื่อชวยเหลือกองทุนเพื่อการฟนฟูและการพัฒนาระบบสถาบัน การเงิน ระยะที่ 2 พ.ศ. 2545 และการกูเพื่อการลงทุนของรัฐวิสาหกิจ ซึ่งเปนการกูโดยรัฐบาลไมตองค้ําประกัน ในชวงป 2544-2548 รัฐวิสาหกิจ มีการลงทุน 7 แสนลานบาทในโครงการสําคัญ เชน สนามบินสุวรรณภูมิ สายสงไฟฟา และบานเอื้ออาทร เปนตน 2543

2548

หนี้สาธารณะ

2,807

3,296

1. หนี้รัฐบาล

1,140

1,857

1.1 เงินกูตางประเทศ

399

243

1.2 เงิน กูในประเทศ

741

1,615

(กูชดเชยขาดดุลงบประมาณ)

170

517

(พันธบัตรกองทุนฟนฟูฯ)

499

1,026

890

1,037

2.1 รัฐบาลค้ําประกัน

752

604

2.2 รัฐบาลไมค้ําประกัน

138

433

776

402

57.0

46.4

2. หนี้รัฐวิสาหกิจ

3. หนี้สินกองทุนฟนฟูฯ สัดสวนหนี้สาธารณะตอ GDP (%) ที่มา: กระทรวงการคลัง 2

พันลานบาท

หนี้ภาคธุรกิจและครัวเรือน หนี้ของภาคธุรกิจและครัวเรือนของธนาคาร พาณิชย สถาบันการเงินเฉพาะกิจ บัตรเครดิต และตราสารหนี้ มีมูลคา 7.75 ลานลานบาท ในป 2548 คิดเปนรอยละ 109 ของ GDP และ เมื่อรวมหนี้สาธารณะเทากับ รอยละ 155 ของ GDP

ลานบาท

2543

ประเภทสินเชือ่ สินเชื่อธนาคารพาณิชย สินเชื่อภาคธุรกิจ สินเชื่ออุปโภคบริโภคสวนบุคคล

สินเชื่อสถาบันการเงินอื่นๆ

4,606,312

5,681,451

3,177,012 506,316

3,781,520 1,022,826

875,290

1,514,173

32,597

143,454

209,883

487,620

5,724,082

7,749,343

220,826 บริษัทเงินทุนและบริษัทเงินทุนหลักทรัพย 3,358 บริษัทเครดิตฟองซิเอร 65,738 ธนาคารออมสิน ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณการเกษตร 256,663 ธนาคารอาคารสงเคราะห 278,458 ธนาคารเพื่อการสงออกและนําเขาแหงประเทศไทย 48,144 2,104 ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดยอม

หนี้คงคางบัตรเครดิต (Bank and Non -bank) หุนกูภาคธุรกิจเอกชน

รวม สัดสวนหนี้ภาคธุรกิจและครัวเรือนตอGDP (%)

2548

116

162,058 877 340,023 418,626 489,411 61,401 41,776

109

ที่มา: ธนาคารแหงประเทศไทย และกระทรวงการคลัง 27

28

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

หนี้ครัวเรือน

หในปนี้ค2547 รัวเรือน มูลคาหนี้ของครัวเรือนเฉลี่ยเทากับประมาณ 0.9

ครั ว เรื อ นทุ ก กลุ ม มี ห นี้ เ พิ่ ม ขึ้ น เนื่ อ งจากรายได ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น อัตราดอกเบี้ยต่ํา การขยายธุรกิจของสถาบันการเงิน และ การเขาถึงทุนจากมาตรการของรัฐบาล ทั้งนี้หนี้ครัวเรือน ทั้ ง สิ้ น 1.95 ล า นล า นบาท ส ว นใหญ (60%) เป น หนี้ ข อง ครัวเรือนกลุมรายไดสูง ที่มีรายไดประมาณ 32,481 บาทตอ เดือน 2543 สัดสวนครัวเรือนเปนหนี้ (%)

2547

2543

กลุมคนจน: 20% ต่ําสุด

65.9

73.4

กลุมคนจน: 20% ต่ําสุด

ลําดับ 2

63.5

70.8

ลําดับ 3

55.5

ลําดับ 4

เทาของรายไดทั้งป โดยเปนการกูเพื่อการซื้อหรือเชาบานและ ที่ดิน (36.9%) กูเพื่อประกอบอาชีพ (30.9%) กูเพื่อการใชจาย ซึ่งรวมเงินกูเพื่อการศึกษา (29.5%) ทําให 81% ของครัวเรือน ที่เปนหนี้มีบานและที่ดินเปนของตนเอง นอกจากนี้ยังมีการ ถือครองทรัพยสินอื่นๆ เชน รถยนต รถปคอัพ รถจักรยานยนต มากขึ้น รายไดเฉลี่ยตอ ครัวเรือน/ป

เฉลี่ยหนี้สินรวม ตอครัวเรือน

หนวย: บาท ภาระหนี้ตอรายได ตอครัวเรือน

36,902

31,679

0.9

ลําดับ 2

58,388

43,256

0.7

67.4

ลําดับ 3

84,936

62,348

0.7

50.3

62.7

ลําดับ 4

135,037

99,129

0.7

กลุมคนรวย: 20% สูงสุด

49.6

59.5

กลุมคนรวย: 20% สูงสุด

331,617

351,953

1.1

เฉลี่ย

56.0

66.0

เฉลี่ย

145,552

124,560

0.9

2543

2547

2547

54,139

110,406

ลําดับ 2

82,898

131,078

ลําดับ 3

113,370

ลําดับ 4

ภาระหนี้ครัวเรือนรวม (ลานบาท) กลุมคนจน: 20% ต่ําสุด

กลุมคนรวย: 20% สูงสุด รวม 2

29

รายไดเฉลี่ยตอ ครัวเรือน/ป

กลุมคนจน: 20% ต่ําสุด

เฉลี่ยหนี้สินรวม ตอครัวเรือน

ภาระหนี้ตอรายได ตอครัวเรือน

50,124

50,843

1.0

ลําดับ 2

79,356

50,862

0.6

183,071

ลําดับ 3

112,702

75,517

0.7

177,500

345,205

ลําดับ 4

170,388

142,439

0.8

732,423

1,176,376

กลุมคนรวย: 20% สูงสุด

389,772

429,565

1.1

1,160,329

1,946,136

เฉลี่ย

178,272

160,781

0.9

ที่มา: สํานักงานสถิติแหงชาติ และ สศช.

30

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ดานสังคม: การศึกษา รับการศึกษาภาคบังคับ 9 ป อยาง คุณภาพชีวิตและโอกาสการเขาถึงบริการทางสังคมดีขึ้น เด็ทั่วกถึและเยาวชนได ง มีการเรียนตอระดับมัธยมปลายเพิ่มขึ้น แรงงานมี ประชาชนมีหลักประกันสุขภาพเพิ่มขึ้น คาใชจาย ดานสุขภาพของครัวเรือนลดลง ขณะที่ประชาชนมี พฤติกรรมการออกกําลังกายมากขึ้น และการสูบบุหรี่ ลดลง 2543 ประชากรที่มีหลักประกันสุขภาพ

78.2%

รายจายสุขภาพของครัวเรือนไทย (บาท) 281 การออกกําลังกาย

24.2%

อัตราการสูบบุหรี่

22.5%

ระดับการศึกษาสูงขึ้น โดยมีการขยายโอกาสดวยทุน ใหกูยืมและทุนใหเปลาสําหรับเด็กดอยโอกาสและยากจน ขณะที่มีสัดสวนนักวิจัยเพิ่มขึ้น ซึ่งเปนฐานสําคัญในการพัฒนาไปสูสังคม ฐานความรู ทีต่ องเรงรัดทั้งปริมาณและคุณภาพไปพรอม ๆ กัน

2548 96.25%

262

29.1% 19.5%

2543

2548

2549

อัตราเขาเรียนตอ ม.ปลาย

57.4%

64.0%

-

แรงงานที่มีการศึกษา ระดับ ม. ปลายขึ้นไป (รอยละ)

19.7%

กองทุนเงินใหกูยืม เพื่อการศึกษา (ลานบาท)

74,850

จํานวนบุคลากร ดานการวิจัย (ตอประชากร 10,000 คน)

ที่มา: สํานักงานสถิติแหงชาติ

31

212,393

25.9%

(ไตรมาส 1/2549)

242,759 (ปงบประมาณ 2549) รวมกองทุน ICL 5,493 ลานบาท

6 (ป 2546)

3

ที่มา: กระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ 2

24.9%

32

ภาวะเศรษฐกิจและสังคมไทยในชวง 5 ป (2544-2549)

ความมั่นคงของมนุษยและความปลอดภัย ในชีวิตและทรัพยสิน ผูดอยโอกาสไดรับการชวยเหลือเกื้อกูลมากขึ้น ทั้งดาน ที่อยูอาศัย คนพิการและผูสูงอายุที่ยากไร ขณะที่คดี ยาเสพติดลดลงอยางนาพอใจ แตยังตองเฝาระวังอยาง ตอเนื่องทั้งพัฒนาการของตัวยา และรูปแบบการคาใหมๆ

คนพิการรับเบี้ยยังชีพ (รอยละของจํานวนคนพิการ)

2543

2548

4.6

7.1

400,000 คน

จํานวนคนชรายากไรไดรับเบี้ยยังชีพ

422.8

สัดสวนคดียาเสพติด (ตอแสนคน)

1.08 ลานคน 160.3

ที่มา: รายงานภาวะสังคม (สศช.)

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ 962 ถนนกรุงเกษม แขวงวัดโสมนัส เขตปอมปราบศัตรูพาย กรุงเทพฯ 10100 2

33

2