Dr.warwarmuang

ႏုိင္ငံတစ္ခုAတြက္ Aရည္Aေသြးရွိေသာတုိးတက္မႈ ေဒါက္တာ ဝါဝါေမာင္ (YECO) ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားAၾကားတြင္ မိမိတုိ႔ ႏုိင္ငံ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေစရန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈAား ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္စြာျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္းမ်ားကုိ

Aၿပိဳင္Aဆုိင္ရွာေဖြလာၾကသည္။

ယွက္ႏႊယ္ေျပာင္းလဲ႐ုိက္ခတ္မႈျဖစ္စU္ ထုိးေဖာက္ဝင္ေရာက္သည္။ ႐ုိက္ခတ္ေမႊ

Aဆုိးပါ

လ်င္လ်င္

မည္သုိ႔

တစ္ကမၻာလုံး

မည္သည့္ႏုိင္ငံႏွင့္

Aက်ဳိးသက္ေရာက္

Aခ်ိန္တုိAတြင္း

တြင္(Globalization)ႏွင့္Aတူ

Aခ်ိန္Aခါတြင္

(Globalization)သည္

Aေကာင္းေရာ၊

ေႏွာက္ရာတြင္

ယေန႔

ေစသည္။

ဆက္စပ္

လူမ်ဳိးကုိမဆုိ

ဤကဲ့သုိ႔

ျမန္ျမန္ျဖစ္ေပၚေနေသာ

ျပင္းထန္စြာ

ယေန႔ေခတ္ႀကီး

Aလုိက္သင့္ေမ်ာပါမည္နည္း၊

ဆုိးက်ဳိးမ်ားကုိ

Aတတ္ႏုိင္ဆုံးAနည္းဆုံးျဖစ္ေAာင္ ႀကိဳး စားၿပီး ေကာင္းက်ဳိးမ်ားကုိ Aတတ္ႏုိင္ဆုံး Aျမင့္မားဆုံးျဖစ္ေAာင္ မည္သုိ႔ႀကံေဆာင္ မည္နည္းဆုိသည္မွာ ႏုိင္ငံတစ္ခု၏မဟာဗ်ဴ ဟာပင္ျဖစ္ေပသည္။ တုိးတက္မႈ(Growth)ဆုိသည္မွာ AေရAတြက္(Quantity)ကုိသာၾကည့္ၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ(Development)ဆုိသည္မွာ လူ႔ဘဝ

Aရည္Aေသြး(Quality

of

Life)႐ႈေထာင့္မွ

႐ႈျမင္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံတစ္ခု၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ

ရလဒ္မွာ

ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၏ဇာစ္ျမစ္၊ ပုံသဏၭာန္၊ စU္ဆက္မျပတ္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရွိ၊ မရွိတုိ႔Aေပၚ မူ တည္ၾကည့္ျမင္ႏုိင္ေပသည္။ (The qualitative aspects of growth; Its source, pattern, sustainability, etc. are equally important in determining the develop-ment outcome of a nation.) သုိ႔ေသာ္ တုိး တက္လွ်င္ၿပီးေရာဆုိၿပီး ႏုိင္ငံမ်ားစြာမွာAရည္ Aေသြး(Quality)ကုိ ထည့္သြင္းစU္းစားေလ့ မရွိ၊ AေရAတြက္Aားျဖင့္ တုိးတက္ေAာင္ ႀကိဳးစားျခင္း(Quantity drive)ျဖစ္ေနတတ္ သည္။ Quality Growth ဆုိသည္မွာ လူထု လူတန္းစားမ်ားAၾကား ဆင္းရဲ၊

ခ်မ္းသာ

ျပည္သူမ်ားAၾကား

ကြာျခားမႈနည္းပါးၿပီး

လူတုိင္းလူတုိင္း

Aခြင့္Aေရးကြဲျပားျခား

ဖြံ႕ၿဖိဳး

မႈ၏AသီးAပြင့္တုိ႔ကုိ

နားမႈမရွိေစျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

ခံစားရရွိေစႏုိင္ရန္

ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈAသီး

Aပြင့္မ်ား

လူတုိင္းပါဝင္ခံစားႏုိင္မႈရွိေစရန္ လူသားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ(Human Development)ကုိ Uီးတည္ေစရမည္ျဖစ္သည္။ ၎ကုိ လူထု Aေျချပဳသည့္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ(People

centered

Development)ဟုလည္းေခၚဆုိႏုိင္ေပသည္။

ဂ႐ုတစုိက္ႏွင့္

မွ်ေဝခံစားတတ္သည့္ လူ႔Aဖြဲ႕ Aစည္းတစ္ရပ္(Caring and Sharing Society) ထူေထာင္ရန္လုိAပ္ေပသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ခုAတြက္ Aရည္Aေသြးရွိ ေသာ တုိးတက္မႈ(Quality Growth of a Nation)မွာ ႏုိင္ငံမ်ားAၾကား ႀကီးမားေသာ စုိးရိမ္ပူပန္မႈ(Big Concern)Aျဖစ္ တည္ရွိ လာေပသည္။ တုိးတက္မႈကုိ ရရွိေစရန္ ႀကိဳး ပမ္းရင္း ႏုိင္ငံတစ္ခုAတြင္း ဝင္ေငြခြဲေဝမႈ မညီမွ်ျခင္း(Unequal Distribution of Income)၊ ႏုိင္ငံတစ္ခု၏ ေဒသမ်ားAၾကား ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈမညီမွ်ျခင္း(Unequal

or

unbalanced

regional

growth)တုိ႔

ျဖစ္ေပၚ

လာတတ္သည္ကုိ

တ႐ုတ္ႏွင့္Aိႏၵိယစသည့္ ႏုိင္ငံမ်ား၏Aေတြ႕AႀကဳံAရ ေလ့လာေတြ႕ရွိ ႏုိင္ေပသည္။ ေဘာဂေဗဒAျမင္Aရ ညီမွ်မႈ (Equity)ႏွင့္

စြမ္းေဆာင္ရည္(Efficiency)တုိ႔မွာ

တစ္ခုကုိရယူခ်င္လွ်င္

စြန္႔လႊတ္ရသည့္သေဘာတရား(Trade off between equity and efficiency)

Aျခားတစ္ခုကုိ

ရွိေပ

သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္

ႏုိင္ငံမ်ားသည္ ဘက္ညီ မွ်တေသာတုိးတက္မႈ(Balanced and equal growth) ရရွိေစရန္ ညီမွ်မႈ(Equity)ႏွင့္ စြမ္း ေဆာင္ရည္ျပည့္ဝမႈ(Efficiency)တုိ႔ကုိ လုိက္ ဖက္မွ်တစြာ ရွာေဖြရမည့္ မဟာဗ်ဴဟာလုိ Aပ္ေပသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ခုAတြက္

Aရည္Aေသြးရွိေသာ

တုိးတက္မႈ(Quality

Growth

of

a

Nation)ကုိ

ေကာင္းစြာသိရွိႏုိင္ေစရန္ ပထမUီးစြာ တုိးတက္မႈ(Growth) ႏွင့္ဖံြ႕ၿဖိဳးမႈ (Development) တုိ႔Aား ခြဲျခားႏႈိင္းယွU္ဖို႔

လုိAပ္ပါသည္။

တုိးတက္မႈ(Growth)ႏွင့္

မကြဲမျပားႏွင့္Aသုံး

ျပဳေလ့ရွိၾကသည္။

ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ(Development)ဟူေသာ

သုိ႔ေသာ္

Aခ်က္မ်ားရွိေနေၾကာင္းေတြ႕ရွိရသည္။

ႏွစ္ခုကုိ

AေျခခံAားျဖင့္

သဘာဝAရင္းAျမစ္မ်ား(Natural

Aရင္းAႏွီး(Capital)ႏွင့္

Growth)

သည္ (Productivity)

Resources)၊

နည္းပညာေခတ္မီမႈ

ရံဖန္ရံခါတြင္

ကြဲျပားျခားနားေသာ

ႏုိင္ငံ တစ္ခု၏ထုတ္လုပ္ႏုိင္မႈစြမ္းAား

တုိးတက္လာျခင္းႏွင့္သက္ဆုိင္သည္။ Resource)၊

မွာ

စီးပြားေရးတုိးတက္မႈ(Economic

Aခ်ိန္ကာလတစ္ေလွ်ာက္တြင္ (Human

ဤေဝါဟာရႏွစ္ခု

ေဝါဟာရ

(Advanced

လူသားAရင္းAျမစ္ technology)မ်ား

တုိးတက္လာပါက ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္းAားတုိးတက္ရန္ AလားAလာရွိၿပီး စီးပြားေရးတုိးတက္မႈျဖစ္ေပၚႏုိင္သည္။

စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ (Economic Development) ဆုိသည္မွာ တစ္Uီးက်ဝင္ေငြျမင့္ တက္ျခင္း (Rising per capita income) Aျပင္စီးပြားေရးပုံသဏၭာန္Aေျခခံေျပာင္း လဲမႈမ်ား (Fundamental Changes of Structure of the Economy) တုိ႔ကို ျဖစ္ေပၚ ေစသည္။ Aေရးပါေသာစီးပြားေရးပုံသဏၭာန္ Aေျခခံေျပာင္းလဲမႈႏွစ္ရပ္မွာ♦

Aမ်ဳိးသားထုတ္ကုန္စုစုေပါင္းတြင္

စက္မႈက႑ရွယ္ယာျမင့္တက္လာျခင္းႏွင့္Aတူ

စုိက္ပ်ဳိးေရးက႑ထုတ္လုပ္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းက်ဆင္းလာျခင္း၊ ♦

ေက်းလက္ေဒသထက္

ၿမိဳ႕ျပေဒသမ်ားတြင္

စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈျဖစ္ေပၚစU္တြင္

လူUီးေရႏွင့္

structure)ႏွင့္စားသုံးမႈပုံသဏၭာန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာသည္ႏွင့္Aမွ်

ေနထုိင္မႈ

Aသက္Aရြယ္ပုံသဏၭာန္(Population

(Consumption

ျပည္သူမ်ားသည္

မ်ားျပားလာျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။

Pattern)ေျပာင္းလဲမႈမ်ား

၎တုိ႔၏ဝင္ေငြမ်ားAား

လုံးကုိ

and

age

လည္းျဖစ္ေပၚသည္။

Aေျခခံကုန္စည္ျဖစ္ေသာ

စားဝတ္

ေနေရး(Necessities)မ်ားAေပၚတြင္ သုံး ျဖဳန္းစရာမလုိAပ္ဘဲ ၾကာရွည္သုံးကုန္စည္ (Consumer durables)၊ Aားလပ္ခ်ိန္သုံး

ကုန္စည္ႏွင့္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား(Leisure

time

products

and

services)မ်ားAေပၚတြင္

သုံးစဲြမႈမ်ားလာသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္

စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၏Aဓိက

Aေၾကာင္းAရာမွာ

ပုံသဏၭာန္ေျပာင္းလဲမႈ

ျဖစ္စU္

(Process of changes in structure) တြင္ Aဓိကပါဝင္ရန္လုိAပ္ၿပီး ထုိဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၏ AသီးAပြင့္မ်ားကုိ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈတြင္ ပါဝင္လုပ္

ေဆာင္ေနသူမ်ားAၾကား

ညီမွ်စြာ

ခြဲေဝရန္

လုိAပ္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္

ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆုိသည္မွာ

တစ္Uီးက်ဝင္ေငြျမင့္တက္လာျခင္းထက္ ပုိမုိAဓိပၸာယ္ရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ တုိးတက္မႈမရွွိဘဲ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ လုံးဝမျဖစ္ေပၚႏုိင္ပါ။ (There will be no development without growth.) ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံသည္

ထုတ္လုပ္ေသာ

ကုန္စည္ႏွင့္

ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားတုိးတက္လာ

သည္ႏွင့္

စီးပြားေရးတုိးတက္မႈရွိေနသည္ဟု ဆုိႏုိင္ပါသည္။ Uပမာ-၁၉၆ဝျပည့္ႏွစ္မ်ား၌ ေတာင္ကုိရီးယားႏွင့္လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံမ်ား၏ AေျခAေနမွာ Aတူတူပင္ျဖစ္သည္။ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံတြင္ ေရနံတြင္းမ်ားရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈ တုိ႔ေၾကာင့္ တစ္Uီးက်ဝင္ေငြမ်ား ျမင့္တက္

လာခဲ့သည္။

သုိ႔ေသာ္

Aတတ္ပညာမ်ားႏွင့္မဟုတ္ဘဲ

ႏုိင္ငံျခားသား

ထုတ္ကုန္တစ္မ်ဳိးတည္းသာထြက္ခဲ့ၿပီး Aျခားက႑မ်ားတြင္

၎တုိ႔သည္

ေရနံထုတ္

လုပ္ရာတြင္

Aတတ္ပညာရွင္မ်ား

မိမိတုိ႔၏ကုိယ္ပုိင္နည္းပညာ၊

ငွားရမ္းကာ

ထုတ္လုပ္

Aေမရိကန္ႏွင့္Uေရာပေဈးကြက္တြင္သာ

ထူးျခားေသာတုိးတက္မႈႏွင့္

Structural

changes

မရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္

ျခင္း၊

ေရာင္းခ်ေနျခင္း၊ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံ

၏စီးပြားေရးAေတြ႕Aႀကဳံကုိ

ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရရွိေန

သည္ဟုမဆုိႏုိင္ဘဲ

တုိးတက္မႈရေနသည္ဟု

သာ

ဆုိႏုိင္သည္။

ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံမွာမူ ၁၉၆ဝျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပုိင္း၌ စိုက္ပ်ဳိးေရး က႑မွီခုိမႈမွ စက္မႈက႑တုိးတက္မႈမ်ားျဖစ္ ေပၚေစျခင္း၊ Aငယ္စားႏွင့္Aလတ္စားစက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားမွAႀကီးစားစက္မႈလုပ္ငန္းသုိ႔ ေျပာင္းလဲႏုိင္ျခင္း စသည့္ changesမ်ားျဖစ္ေပၚသည့္Aျပင္

Structural

Aျခား

ေသာ

စီးပြားေရး၊

လူမႈေရးက႑မ်ား၌

ဘက္

ညီစြာတုိးတက္လာျခင္း(Balanced Growth) ေၾကာင့္စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကုိျဖစ္ေပၚေစႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူတစ္Uီးခ်င္းစီ၏ စီးပြား ေရးေကာင္းက်ဳိးမ်ားAတြက္ Aရည္Aေသြး ႐ႈေထာင့္Aားျဖင့္ၾကည့္႐ႈပါက Quantity of growth ႏွင့္ Quality of growth ကဲ့သုိ႔ပင္ Economic growth ႏွင့္ Economic development တုိ႔ ကြာျခားျခင္းျဖစ္သည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ကုိ လူတုိ႔၏ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္း(Life expectancy)၊ ေမြးကင္းစကေလးေသႏႈန္း (Infant

mortality)၊

ပညာေရး

ရရွိသင္ယူႏုိင္

မႈ(Educational

ဝင္ေငြျဖန္႔ျဖဴး

attainment)၊

မႈညီမွ်မႈAတုိင္းAတာ(Degree of equality/inequality of asset and income distribution)၊ AစားAစာ၊ သန္႔ရွင္းေသာ ေရ၊ သန္႔ရွင္းမႈ၊ Aိမ္ရာရရွိႏုိင္မႈ(Availability of basic staple food, water, sanitation and housing) စသည့္ ၫႊန္ကိန္း မ်ားျဖင့္ တုိင္းတာႏုိင္သည္။ ႏုိင္ငံမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေAာင္ ႀကိဳးပမ္းရာတြင္ လူAမ်ားစု သည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ၏AသီးAပြင့္မ်ားကုိ မွ်တစြာ ခံစားရရွိႏုိင္မႈ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈၫႊန္ကိန္းမ်ားသည္ လူ တစ္Uီးခ်င္းကုိ ျမင့္မားစြာ ကုိယ္စားျပဳႏုိင္မႈ Aား Quality Growth ဟု ေခၚဆုိႏုိင္ေပ သည္။ Quality Growth ကုိ ရရွိေAာင္ႀကိဳး ပမ္းျခင္းသည္ လူသားဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကုိစြမ္းေဆာင္ ရာပင္ျဖစ္ၿပီး Democracy ၏Aစိတ္Aပုိင္း မ်ားကုိ ေလ့က်င့္Aသုံးျပဳျခင္း(practicing elements of Democracy)ျဖင့္ ရရွိေAာင္ ျမင္ေစႏုိင္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံသားမ်ား ႏွင့္ ၎ႏုိင္ငံတုိ႔၏Aဖြဲ႕Aစည္းမ်ားစြမ္းရည္ (Human and Institutional Ability)သည္

ထိပ္တန္းမွAေရးပါလာခဲ့သည္။Aဖြဲ႕Aစည္း

ဆုိသည္မွာ

မ်ား၏ Aခန္းက႑(The Role of Institution)

ႏုိင္ငံတစ္ခု၏ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၊

ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကုိAေကာင္Aထည္

ေဖာ္ေပးႏုိင္ေသာAဖြဲ႕Aစည္းမ်ားျဖစ္ရန္ လုိ Aပ္ေပသည္။ Aဖြဲ႕Aစည္းမ်ားသည္ စြမ္း ေဆာင္ရည္(Efficiency) ျပည့္ဝရန္ လုိAပ္ သကဲ့သုိ႔ ထိေရာက္မႈ(Effectiveness)ရွိရန္ လည္း လိုAပ္ပါသည္။ Aဖြဲ႕Aစည္းမ်ား သည္ Aမည္ခံဖြဲ႕စည္းထားသည္မ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ

သတ္မွတ္ထားေသာရည္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္Aတူ

လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ သဘာဝသယံဇာတရွိေန၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေစမည္မဟုတ္ေပ။

ႂကြယ္ဝေန သဘာဝ

ျခင္းသည္

သယံဇာတမ်ားကုိ

ႏုိင္ငံတစ္ခုAား

Aေျချပဳသည့္စီးပြားေရး

စU္ဆက္မျပတ္ သည္

ေရရွည္တြင္

ကုန္ခန္း၍(Exhausted) ျဖစ္လာဖြယ္ရွိေပသည္။ သဘာဝသယံဇာတ မ်ားကုိ ထုတ္ယူသုံးစြဲျခင္းသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ Aတြက္

Aဆင့္တစ္ခု၊

Aတုိင္းAတာတစ္ခု

Aထိသာလွ်င္

တုိးတက္မႈရွိေနေစပါမည္။

စU္ဆက္မျပတ္

ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ(Sustainable Development) ကုိ မျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ ပါ။ သယံဇာတမ်ားကုိ ထုတ္ယူသုံးစြဲျခင္းမွ ရရွိေသာဝင္ေငြမ်ားကုိ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းေပးရပါမည္။

လူသားရင္းျမစ္မ်ား Human

Resource

ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈဘက္သုိ႔ သည္သာ

မည္သုိ႔မွကုန္ခန္းျခင္း

ေရာက္ရွိေAာင္ ကုိ

မျဖစ္ေပၚေစဘဲ

ထပ္ကာထပ္ကာ ျပန္႔ ပြားေစႏုိင္ၿပီး ဗဟုသုတကုိ Aေျခခံသည့္ စီးပြားေရးAေဆာက္AAုံ(Knowledge Based Economy)ႏွင့္ Information Technology တုိ႔ျဖင့္ ၿခဳံလႊမ္းေနေသာ (Globalization) လႈိင္း သုိ႔မဟုတ္ တတိယလႈိင္း (Third Wave)တြင္ Aလုိက္သင့္ေမ်ာပါႏုိင္ သည့္AေနAထားသုိ႔ ေရာက္ရွိေAာင္ တြန္း ပို႔ေပးႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

ႏုိင္ငံတစ္ခုAတြက္ Aရည္Aေသြးရွိ ေသာ တုိးတက္မႈ(Quality Growth of a Nation)ျဖစ္ေပၚေစရန္ လူသားရင္းျမစ္မ်ား person)သည္

(Human

Resource)ျပန္႔ပြားသထက္ျပန္႔ပြား

ပညာျဖန္႔ေဝရာတြင္

‘ငါ့ေလာက္ေတာ္တဲ့သူ

မွ်ေဝ

မရွိေစရဘူး၊

ေစႏုိင္ရန္

ပညာျဖန္႔ေဝသူမ်ား(Resource

လုိသည့္စိတ္ဓာတ္(Sharing ငါလုိလူ

Minded)လုိAပ္

ရွာမွရွားေစရမယ္၊

ပါသည္။

ငါဟာ

မရွိမျဖစ္

(necessary)ျဖစ္ေနေစရမယ္ဆုိတဲ့တစ္ကုိယ္ ေကာင္းဆန္တဲ့Aေတြးမ်ဳိး’ လူမ်ားစုမွာ ရွိ မေနၾကရန္လုိAပ္ပါသည္။ လူAမ်ားစုတြင္

ဤကဲ့သုိ႔ေသာစိတ္ဓာတ္မ်ား

ထုိးဝင္ေရာက္ရာတြင္

Aေတြ႕Aႀကဳံမရွိေစ

တည္ရွိေနေသာ ျခင္း၊

Aားေပးရာေရာက္ျခင္းစသည့္

ခါးျပတ္ျခင္း၊

မိမိထက္ေက်ာ္လန ြ ္ၿပီးလည္းေကာင္း မွာပင္

Aေသြးမ်ားထဲတြင္

Aခ်က္လည္း

Drain)တုိ႔ကုိ

ႀကဳံေတြ႕ေပၚေပါက္ေစႏုိင္သည္။

လုပ္ရည္ကုိင္ရည္ရွိၿပီး

ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးႏုိင္ခဲ့သနည္းဟူသည့္

မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားAစား

Uီးေႏွာက္ယုိစီးမႈ(Brain

ျဖစ္ရပ္မ်ား

ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ေယာက္၏Aရည္

တစ္ၿပိဳင္တည္း

ႏုိင္ငံတစ္ခုAတြက္

ထက္ျမက္သူမ်ား

ပါဝင္ေပသည္။

ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္Uီးျဖစ္ရန္

မိမိကဲ့သုိ႔လည္းေကာင္း၊

လူပုဂၢိဳလ္

မည္မွ်ေမြးျမဴ

တစ္Uီးသည္

လိုAပ္သကဲ့သုိ႔

တစ္ခ်ိန္တည္း၊

ေနာက္လိုက္ေကာင္းတစ္Uီး

ျဖစ္ေနရန္လည္းလုိAပ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကုိ တစ္Uီး ေကာင္း၊ တစ္ေယာက္ေကာင္း စြမ္းေဆာင္မႈ ျဖင့္ မရရွိႏုိင္ေပ။ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကုိ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ ရြက္ေနေသာဌာန၊ Aဖြဲ႕Aစည္းမ်ား၊လူပုဂၢိဳလ္ မ်ားAၾကား မိမိကုိယ္က်ဳိးစီးပြားကုိ ေရွ႕တန္း မထားဘဲ မိမိႏုိင္ငံAတြက္ဟု ျမင့္မားစြာ ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး မိမိဝန္းက်င္မွ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ မ်ားျဖင့္ လုိက္ေလ်ာညီေထြစြာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ၊ မိမိဝန္းက်င္Aား မိမိႏွင့္Aတူ လုိက္ပါလာေAာင္ စည္း႐ုံးစြမ္းေဆာင္မႈ၊ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ေပးမႈ၊ လက္တြဲေခၚယူမႈတုိ႔ Aေပၚ မ်ားစြာမူတည္ေနပါသည္။ စင္ကာပူ ႏုိင္ငံ၏Aေတြ႕AႀကဳံAရ ႏုိင္ငံသားမ်ားAား လုံး Uပေဒ၊

စည္းမ်U္းစည္းကမ္းတု႔ိကုိလုိက္

နာတတ္ေAာင္၊

ေလးစားတတ္ေAာင္

(Respect

of

law)

ေလ့က်င့္ေပးႏုိင္ျခင္းျဖင့္ Aဆင့္ျမင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးသည့္ႏုိင္ငံျဖစ္လာေၾကာင္း လည္းေတြ႕ရွိရပါသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကုိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊

စြမ္းေဆာင္

ႏုိင္ငံ

ၾကရာဝယ္

ႏုိင္ငံေတာ္Aစုိးရႏွင့္Aတူ

တကာAဖြဲ႕Aစည္းႏွင့္တကြ

NGO,

INGO

ျပည္ မ်ား

သူမ်ား၊ Aားလုံးတုိ႔

ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္လုိ Aပ္ေပသည္။ ႏုိင္ငံတစ္ခုသည္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ မ်ားAၾကားျဖစ္ရပ္မ်ား၊ AေျခAေနမ်ားႏွင့္ က်င့္သုံးေနၾကသည့္မဟာဗ်ဴဟာမ်ား၊ ေျပာင္း လဲသြားေသာမူဝါဒမ်ားကုိ ေလ့လာသုံးသပ္ ကာ မိမိႏုိင္ငံAေနျဖင့္ မည္သည့္Aေန

Aထားသုိ႔ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္လုိAပ္သည္။

မည္သုိ႔တု႔ံျပန္မည္။

ျပႆနာမ်ားကုိ

မည္သုိ႔

ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏုိင္မည္။ ႏုိင္ငံတစ္ခုဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေစရန္Aတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္မႈ(Peace and Stability) သည္ AဓိကAေျခခံျဖစ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္တည္ ၿငိမ္မႈမရွိပါက ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈလုံးဝမရွိႏုိင္ေပ။ (Without peace and stability, there will be no development.) Aျခားႏုိင္ငံမ်ား၏ ျပႆနာေျဖရွင္းမႈAေတြ႕Aႀကဳံ၊ ႏုိင္ငံမ်ား၏ AေတြးAေခၚႏွင့္AယူAဆမ်ား ေျပာင္းလဲ လာမႈစသည့္AေျခAေနမ်ားကုိ စU္ဆက္ မျပတ္ ေလ့လာမွသာလွ်င္ မိမိႏုိင္ငံAတြက္ Aက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမႈရွိႏုိင္သကဲ့သုိ႔ ေဒသဆုိင္ရာ ညိႇႏႈိင္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ Aျပည္ျပည္ ဆုိင္ရာ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္မႈ၊

Aျပည္

ျပည္ဆုိင္ရာ

Aဖြဲ႕Aစည္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း

ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား

Aဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕စြာျဖစ္ ေပၚႏုိင္မွသာလွ်င္ ႏုိင္ငံတစ္ခုAတြက္ Aရည္Aေသြးရွိေသာတုိးတက္မႈ (Quality Growth of a Nation) ျဖစ္လာႏုိင္ေပသည္။