Dinh Gia Voi Quyen Luc Thi Truong

Fulbright Economics Teaching Program

Microeconomics

Lecture 12

KINH TEÁ HOÏC VI MOÂ BAØI GIAÛNG 12 ÑÒNH GIAÙ VÔÙI QUYEÀN LÖÏC THÒ TRÖÔØNG Moät nhaø ñoäc quyeàn baùn tính giaù ñoàng nhaát neáu nhö noù aán ñònh cuøng moät giaù cho moãi ñôn vò xuaát löôïng baùn ra. Trong khi nhaø ñoäc quyeàn baùn thu lôïi nhuaän nhôø chính saùch ñònh giaù ñoàng nhaát toái öu, noù laïi khoâng nhaän ñöôïc thaëng dö ngöôøi tieâu duøng hay maát maùt voâ ích do chính saùch naøy ñem laïi. Tuy nhieân, nhaø ñoäc quyeàn baùn coù theå khaéc phuïc ñieàu naøy baèng caùch aán ñònh nhieàu hôn moät möùc giaù cho saûn phaåm cuûa mình. Moät nhaø ñoäc quyeàn baùn phaân bieät giaù neáu nhö noù aán ñònh hôn moät möùc giaù cho xuaát löôïng cuûa mình. Caùc hình thöùc phaân bieät giaù 1) Phaân bieät giaù caáp moät hai 3) Phaân bieät giaù caáp ba

2) Phaân bieät giaù caáp

Phaân bieät giaù caáp moät Chính saùch phaân bieät giaù caáp moät (hay hoaøn haûo) ñònh giaù moãi ñôn vò baùn ra taïi möùc toái ña maø ngöôøi tieâu duøng saün loøng chi traû. Nhaø ñoäc quyeàn baùn coù theå quan saùt tröïc tieáp möùc saün loøng chi traû naøy. Möùc toái ña maø ngöôøi tieâu duøng saün loøng chi traû ñöôïc goïi laø möùc giaù cao nhaát maø ngöôøi tieâu duøng chaáp nhaän. Ta coù theå xem ñöôøng caàu nhö laø moät ñöôøng “saün loøng chi traû”! Nhaø ñoäc quyeàn baùn seõ tieáp tuïc baùn caùc ñôn vò cho ñeán khi giaù toái thieåu theo thò tröôøng ñuùng baèng chi phí bieân. Do ñoù, moät nhaø ñoäc quyeàn baùn phaân bieät giaù moät caùch hoaøn haûo seõ saûn xuaát vaø baùn soá xuaát löôïng hieäu quaû.

Dennis C. McCornac

1

Ngöôøi dòch: Hieáu Haïnh Ngöôøi hieäu ñính: Vaên Thanh

Fulbright Economics Teaching Program

Giaù

Ñoä c quyeà n giaùñoà ng nhaá t CS: E+F PS: G+H+K+L TS: E+F+G+H+K+L DWL: J +N

Microeconomics

Lecture 12

Ñoä c quyeà n giaùphaâ n bieä t caá p1 0 E+F+G+H+J +K+L+N E+G+G+H+J +K+L+N 0

Löôïng

Caâu hoûi: Ñaâu laø ñöôøng doanh thu bieân cuûa moät nhaø ñoäc quyeàn baùn phaân bieät giaù moät caùch hoaøn haûo? Khi nhaø ñoäc quyeàn baùn theâm moät ñôn vò, noù khoâng phaûi giaûm giaù nhöõng ñôn vò khaùc maø noù ñang baùn. Do ñoù, MR = P. (nghóa laø ñöôøng doanh thu bieân baèng ñöôøng caàu) Phaân bieät giaù caáp hai Chính saùch phaân bieät giaù caáp hai coù nghóa laø nhaø ñoäc quyeàn baùn nhöõng ñôn vò xuaát löôïng khaùc nhau vôùi giaù khaùc nhau, nhöng moïi caù nhaân mua cuøng soá löôïng haøng thì traû cuøng moät giaù. Ñieàu naøy coù nghóa laø giaù khaùc nhau ôû nhöõng ñôn vò haøng hoùa, chöù khoâng ôû ngöôøi mua. => Ñònh giaù khoái Neáu moät ngöôøi tieâu duøng traû moät giaù cho moät khoái xuaát löôïng vaø traû moät giaù khaùc cho moät khoái xuaát löôïng khaùc, thì ngöôøi tieâu duøng ñang traû giaù khoái. Phaân bieät giaù caáp ba Chính saùch phaân bieät giaù caáp ba aán ñònh möùc giaù khaùc nhau cho moãi phaân khuùc thò tröôøng (hay moãi nhoùm ngöôøi tieâu duøng). Dennis C. McCornac

2

Ngöôøi dòch: Hieáu Haïnh Ngöôøi hieäu ñính: Vaên Thanh

Fulbright Economics Teaching Program

Microeconomics

Lecture 12

Ñieàu naøy coù nghóa laø nhaø ñoäc quyeàn baùn xuaát löôïng vôùi giaù khaùc nhau cho nhöõng ngöôøi khaùc nhau, nhöng cho cuøng moät ngöôøi thì moïi ñôn vò xuaát löôïng ñöôïc baùn cuøng moät giaù. Dó nhieân, ñieàu naøy ñoøi hoûi nhaø ñoäc quyeàn baùn xaùc ñònh roõ raøng ngöôøi tieâu duøng cuï theå thuoäc nhoùm naøo. Ví duï laø caùc möùc giaù khaùc nhau daønh cho ngöôøi nöôùc ngoaøi vaø ngöôøi Vieät Nam. Caùc ví duï coù lieân quan maät thieát laø Phaân bieät giaù theo thôøi gian vaø Ñònh giaù theo giôø cao ñieåm. Noù theå hieän ra sao? Giaû söû chi phí bieân cuûa hai thò tröôøng laø nhö nhau. Laøm theá naøo nhaø ñoäc quyeàn baùn toái ña hoùa lôïi nhuaän vôùi loaïi phaân bieät giaù naøy? Ñaët doanh thu bieân trong moãi thò tröôøng baèng chi phí bieân. (nghóa laø nhaø ñoäc quyeàn baùn toái ña hoùa toång lôïi nhuaän baèng caùch toái ña hoùa lôïi nhuaän cuûa töøng nhoùm rieâng leû.) Ñieàu naøy haøm yù MR1 = MC = MR2 taïi ñieåm toái öu. Neáu khoâng, nhaø ñoäc quyeàn baùn coù theå taêng doanh thu baèng caùch ñieàu chænh möùc baùn töø nhoùm coù doanh thu bieân thaáp sang nhoùm coù doanh thu bieân cao. Ví duï

MC = AC = 20

P1 = 100 - Q1

P2 = 80 - 2Q2

Giaù toái öu cho moãi nhoùm laø bao nhieâu? MR1 = 100 - 2Q1 = MC = 20 MR2 = 80 - 4Q2 = MC = 20 Q1* = 40

Q2* = 15

P1* = 60

P2* = 50

Moâ hình veà nhaø ñoäc quyeàn baùn phaân bieät giaù 1. Coâng ty saûn xuaát cho hai thò tröôøng khaùc nhau: 1, 2 2. Coâng ty aán ñònh hai möùc giaù khaùc nhau trong moãi thò tröôøng: P1, P2 3. Muïc tieâu cuûa coâng ty laø toái ña hoùa lôïi nhuaän. TR = TR1 + TR2 Dennis C. McCornac

TR1 = P1Q1

TR2 = P2Q2 3

Ngöôøi dòch: Hieáu Haïnh Ngöôøi hieäu ñính: Vaên Thanh

Fulbright Economics Teaching Program

Microeconomics

Lecture 12

  PQ 1 1  P2Q2  TC (Q1  Q2 ) Ta muoán tìm möùc Q1 vaø Q2 toái-ña-hoùa-lôïi-nhuaän. d  MR1  MC  0 dQ1

d  MR2  MC  0 dQ2

Coâng ty toái ña hoùa lôïi nhuaän baèng caùch saûn xuaát taïi MR1 = MC, MR2 = MC hay Giaûi:

MR1 = MR2 P1 (1 +

1 1 hay ) = P2 (1 + ) E1 E2

1 ) P1 E2 = P2 (1 + 1 ) E1 (1 +

Coâng ty seõ aán ñònh giaù cao hôn treân thò tröôøng naøo coù ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù thaáp hôn.

Thòtröôø ng 1

D1

Thòtröôø ng 2

D2

Moät ví duï hay laø ngaønh haøng khoâng. Caùc coâng ty haøng khoâng phaân chia thò tröôøng baèng caùch ñaët ra caùc ñieàu kieän veà veù.  

Veù reû: baùo tröôùc, ôû laïi qua kyø nghæ cuoái tuaàn, khoâng hoaøn tieàn Veù ñaét nhaát: khoâng ñieàu kieän

Dennis C. McCornac

4

Ngöôøi dòch: Hieáu Haïnh Ngöôøi hieäu ñính: Vaên Thanh