De Cuong Mon Hoc Nguyen Ly Ke Toan 2008

trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n khoa kÕ to¸n - Bé m«n kÕ to¸n

®Ò c¬ng m«n häc nguyªn lý kÕ to¸n

Hµ Néi - 2008

A. Nh÷ng quy ®Þnh chung

1. §èi tîng häc: Sinh viªn Trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n c¸c hÖ ®µo t¹o chÝnh quy, t¹i chøc, v¨n b»ng 2 häc theo h×nh thøc niªn chÕ vµ tÝn chØ thuéc c¸c chuyªn ngµnh kinh tÕ, qu¶n trÞ kinh doanh ngoµi chuyªn ngµnh kÕ to¸n, kiÓm to¸n. 2. Sè tiÕt gi¶ng: Sè tiÕt gi¶ng trªn líp tïy theo quy ®Þnh cña Trêng vµ ®Æt hµng cña c¸c khoa chuyªn ngµnh, cã thÓ lµ 60 tiÕt (4 tÝn chØ hoÆc 4 ®¬n vÞ häc tr×nh) hoÆc 45 tiÕt (3 tÝn chØ hoÆc 3 ®¬n vÞ häc tr×nh) 3. Tµi liÖu chÝnh thøc dïng cho m«n häc: - Gi¸o tr×nh H¹ch to¸n kÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp do Khoa KÕ to¸n - §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n biªn so¹n, Nhµ xuÊt b¶n §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n ph¸t hµnh. - HÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp Nguyªn lý kÕ to¸n do Bé m«n KÕ to¸n - Khoa KÕ to¸n §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n biªn so¹n vµ ph¸t hµnh. - ChÕ ®é KÕ to¸n doanh nghiÖp ®îc ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 15/2006/Q§-BTC ngµy 20/3/2006 cña Bé Tµi chÝnh. 4. Ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y vµ häc tËp: - Gi¶ng viªn gi¶ng d¹y lý thuyÕt trªn líp kÕt hîp víi tù häc, tham kh¶o tµi liÖu cña sinh viªn. Ph¬ng tiÖn hç trî gi¶ng d¹y vµ häc tËp cã thÓ cã m¸y chiÕu overhead, datashow, internet. - Sinh viªn tù lµm bµi tËp, gi¶ng viªn cho th¶o luËn vµ ch÷a bµi tËp trªn líp. 5. C¸c giíi h¹n chÝnh trong gi¶ng d¹y vµ ®¸nh gi¸ m«n häc: - ThuÕ GTGT tÝnh theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ - KÕ to¸n HTK theo ph¬ng ph¸p KKTX 6. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp: - §iÓm chuyªn cÇn häc tËp cña sinh viªn (Tõ 5-10 ®iÓm), chiÕm 10% kÕt qu¶ cuèi cïng cña m«n häc.

2

- §iÓm kiÓm tra gi÷a kú (Tõ 0-10 ®iÓm), chiÕm 20% kÕt qu¶ cuèi cïng cña m«n häc. - §iÓm thi hÕt m«n (Tõ 0-10 ®iÓm), chiÕm 70% kÕt qu¶ cuèi cïng cña m«n häc. - KÕt qu¶ cuèi cïng cña m«n häc tïy theo quy ®Þnh vÒ c¸ch lµm trßn ®iÓm cña Trêng. 7. Bé m«n qu¶n lý m«n häc: Bé m«n KÕ to¸n - Khoa KÕ to¸n - Trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

3

B. Néi dung m«n häc Nguyªn lý kÕ to¸n Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ nguyªn lý kÕ to¸n

1.1. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña kÕ to¸n 1.1.1. Kh¸i niÖm kÕ to¸n 1.1.2. Vai trß cña kÕ to¸n 1.2. C¸c gi¶ thiÕt vµ nguyªn t¾c kÕ to¸n ®îc chÊp nhËn réng r·i 1.3. §èi tîng nghiªn cøu cña kÕ to¸n 1.3.1. Kh¸i qu¸t vÒ ®èi tîng nghiªn cøu cña kÕ to¸n 1.3.2. Tµi s¶n vµ nguån vèn 1.3.2.1. Ph¬ng tr×nh kÕ to¸n 1.3.2.2. Ph©n lo¹i tµi s¶n 1.3.2.3. Ph©n lo¹i nguån vèn 1.3.3. C¸c qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh tÕ chñ yÕu 1.4. Ph¬ng ph¸p chøng tõ kÕ to¸n 1.4.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p chøng tõ 1.4.2. HÖ thèng b¶n chøng tõ 1.4.2.1. Kh¸i niÖm vµ c¸c yÕu tè cña b¶n chøng tõ 1.4.2.2. Ph©n lo¹i chøng tõ 1.4.3. Lu©n chuyÓn chøng tõ 1.5. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ 1.5.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ 1.5.2. TÝnh gi¸ tµi s¶n mua 1.5.3. TÝnh gi¸ s¶n phÈm, dÞch vô s¶n xuÊt 1.5.4. TÝnh gi¸ s¶n phÈm, hµng hãa xuÊt b¸n vµ vËt t xuÊt dïng 1.6. Ph¬ng ph¸p ®èi øng tµi kho¶n 1.6.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p ®èi øng tµi kho¶n 1.6.2. C¸c quan hÖ ®èi øng tµi kho¶n 1.6.3. Tµi kho¶n kÕ to¸n 1.6.3.1. Kh¸i niÖm vµ kÕt cÊu chung cña tµi kho¶n 1.6.3.2. Nguyªn t¾c ghi chÐp trªn c¸c lo¹i tµi kho¶n chñ yÕu 4

1.6.3.3. Giíi thiÖu hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n thèng nhÊt hiÖn hµnh 1.6.4. Ph¬ng ph¸p ghi sæ kÐp 1.7. Ph¬ng ph¸p tæng hîp - c©n ®èi kÕ to¸n 1.7.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña ph¬ng ph¸p tæng hîp - c©n ®èi kÕ to¸n 1.7.2. C¸c c©n ®èi kÕ to¸n chñ yÕu vµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña ph¬ng ph¸p tæng hîp - c©n ®èi kÕ to¸n Ch¬ng 2: KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh

2.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, ph©n lo¹i vµ tÝnh gi¸ TSC§ 2.1.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña TSC§ 2.1.2. Ph©n lo¹i TSC§ 2.1.3. TÝnh gi¸ TSC§ 2.1.3.1. Nguyªn gi¸ 2.1.3.2. Gi¸ trÞ hao mßn 2.1.3.3. Gi¸ trÞ cßn l¹i 2.2. KÕ to¸n t¨ng, gi¶m TSC§ 2.2.1. Tµi kho¶n sö dông 2.2.2. KÕ to¸n t¨ng TSC§ (Gi¶ng c¸c nghiÖp vô: Mua th«ng thêng (kh«ng qua l¾p ®Æt); mua tr¶ gãp; XDCB; nhËn vèn gãp vµ ®îc biÕu, tÆng). 2.2.3. KÕ to¸n gi¶m TSC§ (Gi¶ng c¸c nghiÖp vô: Thanh lý; nhîng b¸n; gãp vèn; thiÕu mÊt). 2.3. KÕ to¸n khÊu hao TSC§ 2.3.1. Kh¸i niÖm hao mßn vµ khÊu hao TSC§ 2.3.2. TÝnh khÊu hao TSC§ (TÝnh khÊu hao theo ph¬ng ph¸p ®êng th¼ng vµ sè d gi¶m dÇn cã ®iÒu chØnh). 2.3.3. KÕ to¸n khÊu hao Ch¬ng 3: KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô 5

3.1. KÕ to¸n nguyªn vËt liÖu 3.1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ ph©n lo¹i NVL 3.1.2. TÝnh gi¸ NVL 3.1.2.1. TÝnh gi¸ NVL nhËp kho 3.1.2.2. TÝnh gi¸ NVL xuÊt kho - Ph¬ng ph¸p FIFO - Ph¬ng ph¸p LIFO - Ph¬ng ph¸p gi¸ ®Ých danh - Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n Chó ý: Kh«ng gi¶ng ph¬ng ph¸p hÖ sè gi¸. 3.1.3. KÕ to¸n NVL nhËp, xuÊt kho 3.1.3.1. Tµi kho¶n sö dông 3.1.3.2. KÕ to¸n NVL nhËp kho 3.1.3.3. KÕ to¸n NVL xuÊt kho 3.2. KÕ to¸n c«ng cô dông cô 3.2.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña CCDC 3.2.2. TÝnh gi¸ CCDC 3.2.3. C¸c ph¬ng ph¸p ph©n bæ CCDC sö dông vµo chi phÝ 3.2.4. KÕ to¸n CCDC nhËp, xuÊt kho Ch¬ng 4: KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng

4.1. KÕ to¸n thanh to¸n tiÒn l¬ng 4.1.1. Kh¸i niÖm tiÒn l¬ng 4.1.2. Néi dung c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng 4.1.3. Tµi kho¶n sö dông 4.1.4. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n Chó ý: Kh«ng gi¶ng trÝch tríc l¬ng phÐp cña lao ®éng trùc tiÕp 4.2. KÕ to¸n c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng 4.2.1. Néi dung c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng 4.2.1.1. BHXH 4.2.1.2. BHYT 6

4.2.1.3. KPC§ 4.2.1.4. Quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm 4.2.2. KÕ to¸n quü BHXH, BHYT vµ KPC§ 4.2.3. KÕ to¸n quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm Ch¬ng 5: KÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm

5.1. KÕ to¸n CPSX 5.1.1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i CPSX 5.1.2. KÕ to¸n CPNVLTT 5.1.3. KÕ to¸n CPNCTT 5.1.4. KÕ to¸n CPSXC 5.1.5. KÕ to¸n tæng hîp CPSX 5.2. X¸c ®Þnh gi¸ trÞ SPDD cuèi kú 5.2.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña x¸c ®Þnh gi¸ trÞ SPDD 5.2.2. C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ SPDD cuèi kú 5.2.2.1. Theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh 5.2.2.2. Theo s¶n lîng íc tÝnh t¬ng ®¬ng 5.3. TÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm 5.3.1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh 5.3.2. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt chñ yÕu 5.3.2.1. Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp 5.3.2.2. Ph¬ng ph¸p hÖ sè 5.3.2.3. Ph¬ng ph¸p tû lÖ Ch¬ng 6: KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm

6.1. KÕ to¸n thµnh phÈm 6.1.1. Kh¸i niÖm thµnh phÈm 6.1.2. T×nh gi¸ thµnh phÈm 6.1.2.1. TÝnh gi¸ thµnh phÈm nhËp kho 6.1.2.2. TÝnh gi¸ thµnh phÈm xuÊt kho - Ph¬ng ph¸p FIFO 7

- Ph¬ng ph¸p LIFO - Ph¬ng ph¸p gi¸ ®Ých danh - Ph¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n Chó ý: Kh«ng gi¶ng ph¬ng ph¸p gi¸ h¹ch to¸n 6.1.3. Tµi kho¶n sö dông 6.1.4. KÕ to¸n thµnh phÈm nhËp, xuÊt kho 6.2. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm 6.2.1. Mét sè kh¸i niÖm liªn quan ®Õn tiªu thô 6.2.2. Tµi kho¶n sö dông 6.2.3. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm theo ph¬ng thøc trùc tiÕp 6.2.4. KÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng 6.3. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 6.3.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng 6.3.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Ch¬ng 7: KÕ to¸n x¸c ®Þnh vµ ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh

7.1. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 7.1.1. Kh¸i niÖm kÕt qu¶ kinh doanh 7.1.2. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 7.1.3. Tµi kho¶n sö dông 7.1.4. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n 7.2. KÕ to¸n ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh 7.2.1. Néi dung vµ tr×nh tù ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh 7.2.2. Tµi kho¶n sö dông 7.2.3. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n Ch¬ng 8: B¸o c¸o tµi chÝnh

8.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ b¸o c¸o tµi chÝnh 8.1.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña b¸o c¸o tµi chÝnh 8.1.2. Ph©n lo¹i b¸o c¸o tµi chÝnh 8.2. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 8

8.2.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 8.2.2. C¬ së sè liÖu lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 8.2.3. Nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p lËp B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 8.3. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 8.3.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 8.3.2. C¬ së sè liÖu lËp B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 8.3.3. Ph¬ng ph¸p lËp B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.

9