phÇn 1: ng©n hµng c©u hái I- lo¹i C©u hái tù luËn 3,0 ®iÓm:
C©u 1 (3,0 ®iÓm): Anh (chÞ) h·y chøng minh nhËn ®Þnh: "Nhµ níc kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng n¶y sinh mét c¸ch tù nhiªn trong x· héi, nhµ níc lµ s¶n phÈm cña x· héi ®· ph¸t triÓn ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh". C©u 2 (3,0 ®iÓm): Anh (chÞ) h·y b×nh luËn quan ®iÓm: "Trong b¶n chÊt cña c¸c nhµ níc ®¬ng ®¹i, tÝnh giai cÊp kh«ng cßn n÷a vµ nªn ch¨ng bá ®i tÝnh giai cÊp trong b¶n chÊt nhµ níc". C©u 3 (3,0 ®iÓm): Anh (chÞ) h·y b×nh luËn quan ®iÓm: "Chøc n¨ng ®èi néi cña nhµ níc cã vai trß quan träng h¬n vµ ph¶i ®îc ®Æt lªn trªn chøc n¨ng ®èi ngo¹i bëi nã quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhµ níc". C©u 4 (3,0 ®iÓm): Qua viÖc ph©n tÝch c¸c ®Æc trng cña nhµ níc, h·y so s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a nhµ níc víi c¸c tæ chøc x· héi kh¸c. C©u 5 (3,0 ®iÓm): Qua viÖc tr×nh bµy lý luËn chung vÒ h×nh thøc nhµ níc, h·y liªn hÖ h×nh thøc nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. II- lo¹i C©u hái tr¾c nghiÖm 6,0 ®iÓm:
C©u 1 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "V¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt lµ h×nh thøc ph¸p luËt tiÕn bé nhÊt". b/ "Mäi vi ph¹m ph¸p luËt lu«n lµ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt". c/ "§Ó t¨ng cêng ph¸p chÕ X· héi chñ nghÜa, chØ cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c tæ chøc vµ thùc hiÖn ph¸p luËt mét c¸ch hiÖu qu¶ lµ ®ñ". C©u 2 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "Kh«ng thÓ tuyÖt ®èi ho¸ tÝnh giai cÊp hay tÝnh x· héi trong b¶n chÊt cña ph¸p luËt". b/ "Mäi c¸ nh©n hay tæ chøc ®Òu cã thÓ tham gia mét c¸ch ®éc lËp vµo c¸c quan hÖ ph¸p luËt". c/ "Ph¸p luËt vµ ph¸p chÕ lµ hai kh¸i niÖm kh«ng ®ång nhÊt". C©u 3 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh?
a/ "YÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ cña ph¸p luËt trong viÖc ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi so víi c¸c quy ph¹m x· héi kh¸c lµ do ph¸p luËt ®îc nhµ níc ban hµnh". b/ "§Ó ¸p dông tr¸ch nhiÖm ph¸p lý, ph¶i c¨n cø vµo c¸c dÊu hiÖu cña vi ph¹m ph¸p luËt". c/ "Cã ph¸p luËt ®¬ng nhiªn cã ph¸p chÕ ". C©u 4 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "Nhµ níc lµ chñ thÓ ban hµnh ph¸p luËt nªn trong mèi quan hÖ víi ph¸p luËt, vai trß cña nhµ níc ph¶i ®îc ®Æt lªn trªn ph¸p luËt". b/ "Quan hÖ ph¸p luËt còng gièng nh bÊt kú quan hÖ x· héi nµo kh¸c, ®Òu lµ lo¹i quan hÖ mang tÝnh ý chÝ - ý chÝ cña c¸c bªn chñ thÓ ". c/ "Mäi hµnh vi tr¸i ph¸p luËt ®Òu lµ vi ph¹m ph¸p luËt". C©u 5 (6,0 ®iÓm):: Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "TÝnh quy ph¹m phæ biÕn lµ ®Æc trng c¬ b¶n cña ph¸p luËt vµ c¸c quy ph¹m x· héi kh¸c". b/ "TÝnh chÊt cña ho¹t ®éng thùc hiÖn ph¸p luËt trong c¸c h×nh thøc thùc hiÖn ph¸p luËt hoµn toµn kh¸c nhau". c/ "Mäi hËu qu¶ bÊt lîi mµ nhµ níc ¸p dông díi h×nh thøc cìng chÕ b¾t buéc ®èi víi c¸c c¸ nh©n, tæ chøc ®Òu lµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý". III- lo¹i bµi tËp 1,0 ®iÓm:
C©u 1 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “C«ng d©n ViÖt Nam nµo cÊu kÕt víi níc ngoµi nh»m g©y nguy h¹i cho ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc, lùc lîng quèc phßng, chÕ ®é x· héi chñ nghÜa vµ Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, th× bÞ ph¹t tï tõ mêi hai n¨m ®Õn hai m¬i n¨m, tï chung th©n hoÆc tö h×nh” (Kho¶n 1, §iÒu 78, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). C©u 2 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “Ngêi nµo cã mét trong nh÷ng hµnh vi sau ®©y nh»m chèng Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, th× bÞ ph¹t tï tõ ba n¨m ®Õn mêi hai n¨m: a/ Tuyªn truyÒn, xuyªn t¹c, phØ b¸ng chÝnh quyÒn nh©n d©n;
b/ Tuyªn truyÒn nh÷ng luËn ®iÖu chiÕn tranh tam lý, phao tin bÞa ®Æt g©y hoang mang trong nh©n d©n; c/ Lµm ra, tµng tr÷, lu hµnh c¸c tµi liÖu, v¨n ho¸ phÈm cã néi dung chèng Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam” (Kho¶n 1, §iÒu 88, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). C©u 3 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “Ngêi nµo sö dông tr¸i phÐp chÊt ma tuý díi bÊt kú h×nh thøc nµo, ®· ®îc gi¸o dôc nhiÒu lÇn vµ ®· bÞ xö lý hµnh chÝnh b»ng biÖn ph¸p ®a vµo c¬ së ch÷a bÖnh b¾t buéc mµ cßn tiÕp tôc sö dông tr¸i phÐp chÊt ma tuý, th× bÞ ph¹t tï tõ ba th¸ng ®Õn hai n¨m” (Kho¶n 1, §iÒu 199, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). C©u 4 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “Ngêi nµo cho thuª, cho mîn ®Þa ®iÓm hoÆc cã bÊt kú hµnh vi nµo kh¸c chøa chÊp viÖc sö dông tr¸i phÐp chÊt ma tuý, th× bÞ ph¹t tï tõ hai n¨m ®Õn b¶y n¨m” (Kho¶n 1, §iÒu 198, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). C©u 5 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “Ngêi nµo chèng chÝnh quyÒn nh©n d©n mµ kÝch ®éng, l«i kÐo, tô tËp nhiÒu ngêi ph¸ rèi an ninh, chèng ngêi thi hµnh c«ng vô, c¶n trë ho¹t ®éng cña c¬ quan, tæ chøc, nÕu kh«ng thuéc trêng hîp quy ®Þnh t¹i §iÒu 82 cña Bé luËt nµy, th× bÞ ph¹t tï tõ n¨m n¨m ®Õn mêi l¨m n¨m” (Kho¶n 1, §iÒu 89, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999).
phÇn ii: §¸p ¸n I- lo¹i C©u hái tù luËn 3,0 ®iÓm:
C©u 1 (3,0 ®iÓm): Anh (chÞ) h·y chøng minh nhËn ®Þnh: "Nhµ níc kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng n¶y sinh mét c¸ch tù nhiªn trong x· héi, nhµ níc lµ s¶n phÈm cña x· héi ®· ph¸t triÓn ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh". + Trªn quan ®iÓm cña Chñ nghÜa M¸c-Lªnin, kh¸i lîc nh÷ng ®iÒu kiÖn dÉn ®Õn sù ra ®êi cña Nhµ níc + KÕt luËn: Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña chÕ ®é céng s¶n nguyªn thuû, do nhËn thøc cña con ngêi ngµy cµng ®îc n©ng cao, c«ng cô lao ®éng kh«ng ngõng ®îc c¶i tiÕn, s¶n phÈm lao ®éng lµm ra trong x· héi ngµy cµng nhiÒu ®· dÉn ®Õn ®ßi hái ph¶i cã sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi thay thÕ cho sù ph©n c«ng lao ®éng tù nhiªn. LÞch sö x· héi loµi ngêi ®· tr¶i qua ba lÇn ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ qua ba lÇn ph©n c«ng lao ®éng x· héi ®ã ®· ®Ó l¹i nh÷ng hÖ qu¶ dÉn ®Õn sù ra ®êi nhµ níc. Nh vËy, nhµ níc ra ®êi dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn, nh÷ng tiÒn ®Ò nhÊt ®Þnh: tiÒn ®Ò kinh tÕ lµ sù xuÊt hiÖn cña chÕ ®é t h÷u; tiÒn ®Ò x· héi lµ sù
ph©n ho¸ x· héi thµnh c¸c giai cÊp cã lîi Ých m©u thuÉn vµ ®èi kh¸ng nhau. NÕu thiÕu nh÷ng ®iÒu kiÖn, nh÷ng tiÒn ®Ò ®ã sÏ kh«ng cã sù ra ®êi cña nhµ níc. Do vËy, nhµ níc kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng n¶y sinh tù nhiªn trong x· héi, nhµ níc lµ s¶n phÈm cña x· héi ®· ph¸t triÓn ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh” (nªu vÝ dô) C©u 2 (3,0 ®iÓm): Anh (chÞ) h·y b×nh luËn quan ®iÓm: "Trong b¶n chÊt cña c¸c nhµ níc ®¬ng ®¹i, tÝnh giai cÊp kh«ng cßn n÷a vµ nªn ch¨ng bá ®i tÝnh giai cÊp trong b¶n chÊt nhµ níc". - Quan ®iÓm ®ã lµ hoµn toµn sai - Gi¶i thÝch: + Tr×nh bµy b¶n chÊt nhµ níc: tÝnh giai cÊp, tÝnh x· héi; t¬ng quan ®Ëm nh¹t gi÷a tÝnh giai cÊp vµ tÝnh x· héi trong mçi kiÓu nhµ níc, trong c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau cña mét kiÓu nhµ níc + KÕt luËn: Mét nhµ níc cµng tiÕn bé th× trong b¶n chÊt cña nhµ níc ®ã tÝnh giai cÊp cµng mê nh¹t, tÝnh x· héi cµng ®Ëm nÐt. Nhng dï tiÕn bé ®Õn ®©u, kÓ c¶ c¸c nhµ níc ®¬ng ®¹i, th× tÝnh giai cÊp còng kh«ng thÓ mÊt ®i trong b¶n chÊt nhµ níc. TÝnh giai cÊp vµ tÝnh x· héi lµ hai mÆt cña mét vÊn ®Ò t¹o nªn tÝnh thèng nhÊt trong b¶n chÊt nhµ níc. NÕu thiÕu ®i mét trong hai thuéc tÝnh ®ã, nhµ níc kh«ng thÓ tån t¹i ®îc (nªu vÝ dô vÒ b¶n chÊt mét nhµ níc ®¬ng ®¹i cô thÓ) C©u 3 (3,0 ®iÓm): Anh (chÞ) h·y b×nh luËn quan ®iÓm: "Chøc n¨ng ®èi néi cña nhµ níc cã vai trß quan träng h¬n vµ ph¶i ®îc ®Æt lªn trªn chøc n¨ng ®èi ngo¹i bëi nã quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhµ níc". - Quan ®iÓm ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch: + Kh¸i niÖm: chøc n¨ng ®èi néi, chøc n¨ng ®èi ngo¹i. Mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a chøc n¨ng ®èi néi vµ chøc n¨ng ®èi ngo¹i (nªu vÝ dô, ph©n tÝch, chøng minh) + KÕt luËn: Nh vËy mét nhµ níc muèn ph¸t triÓn v÷ng m¹nh th× ®ång thêi ph¶i thùc hiÖn tèt c¶ chøc n¨ng ®èi néi vµ chøc n¨ng ®èi ngo¹i, kh«ng thÓ coi träng chøc n¨ng nµo c¬ b¶n vµ quan träng h¬n chøc n¨ng nµo. Kh«ng chØ viÖc thùc hiÖn kh«ng tèt chøc n¨ng ®èi néi mµ ngay c¶ viÖc thùc hiÖn kh«ng tèt chøc n¨ng ®èi ngo¹i còng trùc tiÕp ®e do¹ ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña nhµ níc, ®Æc biÖt lµ trong xu thÕ héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ nh hiÖn nay (VD: viÖc mét nhµ níc ®¬ng ®¹i thùc hiÖn kh«ng tèt c¸c cam kÕt quèc tÕ vÒ b¶o vÖ quyÒn con ngêi, kh«ng ph¸t triÓn vò khÝ h¹t nh©n, vò khÝ giÕt ngêi hµng lo¹t…ch¼ng h¹n, còng cã thÓ bÞ céng ®ång thÕ giíi, th«ng qua tæ chøc Liªn Hîp Quèc ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p trõng ph¹t cã thÓ ®e do¹ tíi nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét nhµ níc, mét chÝnh quyÒn (biÖn ph¸p sö dông vò trang nh LHQ ¸p dông ®èi víi nhµ níc Liªn bang Nam T cò, chÝnh quyÒn P«n Pèt ë Campuchia hay biÖn ph¸p cÊm vËn kinh tÕ…)
C©u 4 (3,0 ®iÓm): Qua viÖc ph©n tÝch c¸c ®Æc trng cña nhµ níc, h·y so s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a nhµ níc víi c¸c tæ chøc x· héi kh¸c. Ph©n tÝch c¸c ®Æc trng cña nhµ níc trong sù so s¸nh víi c¸c tæ chøc x· héi kh¸c vµ nªu vÝ dô chøng minh: - Nhµ níc thiÕt lËp quyÒn lùc c«ng céng ®Æc biÖt kh«ng cßn hoµ nhËp víi d©n c n÷a - Nhµ níc cã l·nh thæ riªng, ph©n chia vµ qu¶n lý d©n c theo c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh l·nh thæ - Nhµ níc cã chñ quyÒn quèc gia - Nhµ níc ban hµnh ph¸p luËt, thùc hiÖn sù qu¶n lý b¾t buéc ®èi víi d©n c - Nhµ níc quy ®Þnh vµ thùc hiÖn viÖc thu c¸c lo¹i thuÕ díi h×nh thøc b¾t buéc (Sinh viªn còng cã thÓ ph©n tÝch c¸c ®Æc trng cña nhµ níc tríc, sau ®ã sÏ tr×nh bµy sù kh¸c nhau gi÷a nhµ níc víi c¸c tæ chøc x· héi kh¸c dùa trªn nh÷ng ®Æc trung cña nhµ níc vµ nªu vÝ dô chøng minh). C©u 5 (3,0 ®iÓm): Qua viÖc tr×nh bµy lý luËn chung vÒ h×nh thøc nhµ níc, h·y liªn hÖ h×nh thøc nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. - Tr×nh bµy lý luËn chung vÒ h×nh thø nhµ níc: Kh¸i niÖm, c¸c h×nh thøc nhµ níc - Liªn hÖ h×nh thøc nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam + VÒ h×nh thøc chÝnh thÓ: H×nh thøc chÝnh thÓ cña nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam lµ chÝnh thÓ céng hoµ d©n chñ (chøng minh). + VÒ h×nh thøc cÊu tróc: Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam lµ nhµ níc ®¬n nhÊt (chøng minh). II- lo¹i C©u hái tr¾c nghiÖm 6,0 ®iÓm:
C©u 1 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "V¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt lµ h×nh thøc ph¸p luËt tiÕn bé nhÊt". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ ®óng - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt. Ph©n tÝch u ®iÓm cña h×nh thøc ph¸p luËt nµy trong sù so s¸nh víi c¸c h×nh thøc ph¸p luËt kh¸c. b/ "Mäi vi ph¹m ph¸p luËt lu«n lµ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ ®óng
- Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm vi ph¹m ph¸p luËt. LiÖt kª c¸c dÊu hiÖu cña vi ph¹m ph¸p luËt. + KÕt luËn: Vi ph¹m ph¸p luËt lµ yÕu tè ®Çu tiªn ®Ó xem xÐt cã VPPL hay kh«ng, lµ mét trong nh÷ng dÊu hiÖu kh«ng thÓ thiÕu cña VPPL. Kh«ng cã hµnh vi tr¸i ph¸p luËt sÏ kh«ng cã VPPL. c/ "§Ó t¨ng cêng ph¸p chÕ X· héi chñ nghÜa, chØ cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c tæ chøc vµ thùc hiÖn ph¸p luËt mét c¸ch hiÖu qu¶ lµ ®ñ". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm ph¸p chÕ XHCN. LiÖt kª c¸c biÖn ph¸p t¨ng cêng ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa trong giai ®o¹n hiÖn nay. + KÕt luËn: Nh vËy, ®Ó t¨ng cêng ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa trong giai ®o¹n hiÖn nay, bªn c¹nh viÖc t¨ng cêng c«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn ph¸p luËt, chóng ta cßn ph¶i tiÕn hµnh ®ång thêi nh÷ng biÖn ph¸p kh¸c. C©u 2 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "Kh«ng thÓ tuyÖt ®èi ho¸ tÝnh giai cÊp hay tÝnh x· héi trong b¶n chÊt cña ph¸p luËt". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ ®óng - Gi¶i thÝch + Kh¸i lîc vÒ b¶n chÊt ph¸p luËt. + Tr×nh bµy tÝnh thèng nhÊt trong b¶n chÊt ph¸p luËt: tÝnh giai cÊp vµ tÝnh x· héi lµ hai mÆt cña mét vÊn ®Ò t¹o nªn tÝnh thèng nhÊt trong b¶n chÊt nhµ níc. Kh«ng thÓ tån t¹i mét hÖ thèng ph¸p luËt chØ mang tÝnh giai cÊp hay chØ mang tÝnh x· héi (chøng minh th«ng qua b¶n chÊt cña c¸c kiÓu ph¸p luËt cô thÓ trong lÞch sö). + KÕt luËn: HÖ thèng ph¸p luËt cµng tiÕn bé th× trong b¶n chÊt cña nã tÝnh giai cÊp cµng mê nh¹t, tÝnh x· héi cµng ®Ëm nÐt. Nhng kh«ng thÓ tuyÖt ®èi ho¸ tÝnh giai cÊp hay tÝnh x· héi trong b¶n chÊt cña ph¸p luËt. b/ "Mäi c¸ nh©n hay tæ chøc ®Òu cã thÓ tham gia mét c¸ch ®éc lËp vµo c¸c quan hÖ ph¸p luËt". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm chñ thÓ cña quan hÖ ph¸p luËt. C¸ch x¸c ®Þnh n¨ng lùc chñ thÓ cña c¸ nh©n vµ n¨ng lùc chñ thÓ cña tæ chøc. + KÕt luËn: §Ó c¸ nh©n hay tæ chøc cã thÓ tham gia mét c¸ch ®éc lËp vµo c¸c quan hÖ ph¸p luËt th× c¸ nh©n hay tæ chøc ®ã võa ph¶i cã ®Çy ®ñ c¶ n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi (nªu vÝ dô chøng minh). c/ "Ph¸p luËt vµ ph¸p chÕ lµ hai kh¸i niÖm kh«ng ®ång nhÊt".
- Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ ®óng - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm ph¸p luËt, kh¸i niÖm ph¸p chÕ. + Mèi quan hÖ mËt thiÕt gi÷a ph¸p luËt vµ ph¸p chÕ. + KÕt luËn: Ph¸p luËt vµ ph¸p chÕ lµ hai kh¸i niÖm kh«ng ®ång nhÊt, nhng gi÷a chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau (vÝ dô chøng minh) C©u 3 (6,0 ®iÓm):: Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "YÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ cña ph¸p luËt trong viÖc ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi so víi c¸c quy ph¹m x· héi kh¸c lµ do ph¸p luËt ®îc nhµ níc ban hµnh". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + YÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ cña ph¸p luËt trong viÖc ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi so víi c¸c quy ph¹m x· héi kh¸c chÝnh lµ do ph¸p luËt mang tÝnh quyÒn lùc nhµ níc, ®îc nhµ níc ®¶m b¶o thùc hiÖn bëi nhµ níc. NÕu kh«ng dùa trªn tÝnh quyÒn lùc nhµ níc, ph¸p luËt khã cã thÓ ph¸t huy tÝnh hiÖu qu¶ cña m×nh trong ®êi sèng thùc tiÔn (ph©n tÝch, so s¸nh víi c¸c quy ph¹m x· héi kh¸c, vÝ dô chøng minh). b/ "§Ó ¸p dông tr¸ch nhiÖm ph¸p lý, ph¶i c¨n cø vµo c¸c dÊu hiÖu cña vi ph¹m ph¸p luËt". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm tr¸ch nhiÖm ph¸p lý. §Ó truy cøu tr¸ch nhiÖm ph¸p lý, ph¶i c¨n cø vµo møc ®é nguy hiÓm cña hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt, chÝnh v× vËy ph¶i dùa vµo viÖc xem xÐt cÊu thµnh cña vi ph¹m ph¸p luËt míi cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc møc ®é nguy hiÓm cña hµnh vi (Ph©n tÝch, nªu vÝ dô chøng minh) + ViÖc xem xÐt c¸c dÊu hiÖu cña VPPL lµ c¨n cø ®Ó kh¼ng ®Þnh cã VPPL hay kh«ng mµ th«i. c/ "Cã ph¸p luËt ®¬ng nhiªn cã ph¸p chÕ ". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm ph¸p chÕ. + Cã ph¸p luËt, nhng hÖ thèng ph¸p luËt ®ã thiÕu tÝnh kh¶ thi, ®ång bé, thèng nhÊt, phï hîp th× còng kh«ng thÓ cã ph¸p chÕ hoÆc lµ ph¸p chÕ yÕu kÐm (ph©n tÝch, dÉn chøng). + Ngîc l¹i cã hÖ thèng ph¸p luËt hoµn thiÖn, nhng hÖ thèng ph¸p luËt ®ã kh«ng ®îc c¸c chñ thÓ (c¸ nh©n vµ tæ chøc trong x· héi) t«n träng vµ thùc hiÖn nã mét c¸ch triÖt ®Ó, ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c còng sÏ kh«ng cã ph¸p chÕ (ph©n tÝch, dÉn chøng)
C©u 4 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "Nhµ níc lµ chñ thÓ ban hµnh ph¸p luËt nªn trong mèi quan hÖ víi ph¸p luËt, vai trß cña nhµ níc ph¶i ®îc ®Æt lªn trªn ph¸p luËt". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Nhµ níc lµ chñ thÓ ban hµnh ph¸p luËt, nhng nhµ níc kh«ng thÓ ®øng lªn trªn ph¸p luËt, tuú tiÖn sö dông ph¸p luËt. Khi ph¸p luËt cã hiÖu lùc, nã trë thµnh søc m¹nh c«ng khai cã tÝnh b¾t buéc ®èi víi mäi chñ thÓ, kÓ c¶ nhµ níc. + Nhµ níc cã thÈm quyÒn ban hµnh ph¸p luËt, nhng kh«ng thÓ lµ sù ban hµnh mét c¸ch tuú tiÖn, chñ quan, duy ý chÝ mµ ph¶i c¨n cø vµo nhu cÇu ®iÒu chØnh c¸c mèi quan hÖ x· héi. + Kh«ng thÓ ®Æt vai trß cña nhµ níc lªn trªn ph¸p luËt. ViÖc hoµn thiÖn bé m¸y nhµ níc ph¶i song hµnh vµ trªn c¬ së hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt (vÝ dô chøng minh). b/ "Quan hÖ ph¸p luËt còng gièng nh bÊt kú quan hÖ x· héi nµo kh¸c, ®Òu lµ lo¹i quan hÖ mang tÝnh ý chÝ - ý chÝ cña c¸c bªn chñ thÓ ". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Quan hÖ ph¸p luËt lµ lo¹i quan hÖ mang tÝnh ý chÝ – ý chÝ cña nhµ níc, hoÆc ý chÝ cña c¸c bªn chñ thÓ nhng trong khu«n khæ ý chÝ nhµ níc (vÝ dô chøng minh). + C¸c quan hÖ x· héi kh¸c còng lµ lo¹i quan hÖ mang tÝnh ý chÝ, nhng lµ ý chÝ cña c¸c bªn chñ thÓ mµ th«i (vÝ dô chøng minh). c/ "Mäi hµnh vi tr¸i ph¸p luËt ®Òu lµ vi ph¹m ph¸p luËt". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm hµnh vi tr¸i ph¸p luËt; vi ph¹m ph¸p luËt. + Hµnh vi tr¸i ph¸p luËt chØ lµ mét trong nh÷ng dÊu diÖu cña VPPL. Mét hµnh vi tr¸i ph¸p luËt kh«ng th«i cha ®ñ ®Ó kÕt luËn ®ã lµ vi ph¹m ph¸p luËt. Vi ph¹m ph¸p luËt ph¶i lµ hµnh vi tho¶ m·n ®Çy ®ñ c¸c dÊu hiÖu: lµ hµnh vi tr¸i ph¸p luËt, g©y thiÖt h¹i cho x· héi, cã lçi vµ do chñ thÓ cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm ph¸p lý thùc hiÖn (ph©n tÝch vµ nªu vÝ dô chøng minh). C©u 5 (6,0 ®iÓm): Nh÷ng kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai? T¹i sao? Nªu vÝ dô chøng minh? a/ "TÝnh quy ph¹m phæ biÕn lµ ®Æc trng c¬ b¶n cña ph¸p luËt vµ c¸c quy ph¹m x· héi kh¸c".
- Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + TÝnh quy ph¹m phæ biÕn cña ph¸p luËt (ph©n tÝch). + C¸c quy ph¹m x· héi kh¸c chØ cã tÝnh quy ph¹m mµ kh«ng cã tÝnh quy ph¹m phæ biÕn (nªu vÝ dô, ph©n tÝch chøng minh trong sù so s¸nh víi p¸hp luËt). b/ "TÝnh chÊt cña ho¹t ®éng thùc hiÖn ph¸p luËt trong c¸c h×nh thøc thùc hiÖn ph¸p luËt hoµn toµn kh¸c nhau". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ ®óng - Gi¶i thÝch + Nªu kh¸i niÖm cña bèn h×nh thøc thùc hiÖn ph¸p luËt. + Ph©n tÝch tÝnh chÊt cña ho¹t ®éng thùc hiÖn ph¸p luËt víi nh÷ng nÐt kh¸c biÖt trong tõng h×nh thøc thùc hiÖn ph¸p luËt, nªu vÝ dô chøng minh. c/ "Mäi hËu qu¶ bÊt lîi mµ nhµ níc ¸p dông díi h×nh thøc cìng chÕ b¾t buéc ®èi víi c¸c c¸ nh©n, tæ chøc ®Òu lµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý". - Kh¼ng ®Þnh ®ã lµ sai - Gi¶i thÝch + Kh¸i niÖm tr¸ch nhiÖm ph¸p lý. + Tr¸ch nhiÖm ph¸p lý chØ lµ nh÷ng hËu qu¶ bÊt lîi mµ nhµ níc ¸p dông díi h×nh thøc cìng chÕ b¾t buéc ®èi víi c¸ nh©n hay tæ chøc xuÊt ph¸t tõ hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cña hä. Cã nh÷ng hËu qu¶ bÊt lîi mµ nhµ níc ¸p dông còng díi h×nh thøc cìng chÕ b¾t buéc ®èi víi c¸ nh©n hay tæ chøc nhng kh«ng xuÊt ph¸t tõ hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cña hä th× kh«ng ph¶i lµ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý (vÝ dô ph©n tÝch, chøng minh) III- lo¹i bµi tËp 1,0 ®iÓm:
C©u 1 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “C«ng d©n ViÖt Nam nµo cÊu kÕt víi níc ngoµi nh»m g©y nguy h¹i cho ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña Tæ quèc, lùc lîng quèc phßng, chÕ ®é x· héi chñ nghÜa vµ Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, th× bÞ ph¹t tï tõ mêi hai n¨m ®Õn hai m¬i n¨m, tï chung th©n hoÆc tö h×nh” (Kho¶n 1, §iÒu 78, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). NhËn xÐt: QPPL trªn gåm hai bé phËn: + Gi¶ ®Þnh. (0,5 ®iÓm) + ChÕ tµi. (0,5 ®iÓm) C©u 2 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau:
“Ngêi nµo cã mét trong nh÷ng hµnh vi sau ®©y nh»m chèng Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, th× bÞ ph¹t tï tõ ba n¨m ®Õn mêi hai n¨m: a/ Tuyªn truyÒn, xuyªn t¹c, phØ b¸ng chÝnh quyÒn nh©n d©n; b/ Tuyªn truyÒn nh÷ng luËn ®iÖu chiÕn tranh tam lý, phao tin bÞa ®Æt g©y hoang mang trong nh©n d©n; c/ Lµm ra, tµng tr÷, lu hµnh c¸c tµi liÖu, v¨n ho¸ phÈm cã néi dung chèng Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam” (Kho¶n 1, §iÒu 88, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). NhËn xÐt: QPPL trªn gåm hai bé phËn: + Gi¶ ®Þnh. (0,5 ®iÓm) + ChÕ tµi. (0,5 ®iÓm) C©u 3 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “Ngêi nµo sö dông tr¸i phÐp chÊt ma tuý díi bÊt kú h×nh thøc nµo, ®· ®îc gi¸o dôc nhiÒu lÇn vµ ®· bÞ xö lý hµnh chÝnh b»ng biÖn ph¸p ® a vµo c¬ së ch÷a bÖnh b¾t buéc mµ cßn tiÕp tôc sö dông tr¸i phÐp chÊt ma tuý, th× bÞ ph¹t tï tõ ba th¸ng ®Õn hai n¨m” (Kho¶n 1, §iÒu 199, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). NhËn xÐt: QPPL trªn gåm hai bé phËn: + Gi¶ ®Þnh. (0,5 ®iÓm) + ChÕ tµi. (0,5 ®iÓm) C©u 4 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “Ngêi nµo cho thuª, cho mîn ®Þa ®iÓm hoÆc cã bÊt kú hµnh vi nµo kh¸c chøa chÊp viÖc sö dông tr¸i phÐp chÊt ma tuý, th× bÞ ph¹t tï tõ hai n¨m ®Õn b¶y n¨m” (Kho¶n 1, §iÒu 198, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). NhËn xÐt: QPPL trªn gåm hai bé phËn: + Gi¶ ®Þnh. (0,5 ®iÓm) + ChÕ tµi. (0,5 ®iÓm) C©u 5 (1,0 ®iÓm): Ph©n tÝch c¬ cÊu cña quy ph¹m ph¸p luËt sau: “Ngêi nµo chèng chÝnh quyÒn nh©n d©n mµ kÝch ®éng, l«i kÐo, tô tËp nhiÒu ngêi ph¸ rèi an ninh, chèng ngêi thi hµnh c«ng vô, c¶n trë ho¹t ®éng cña c¬ quan, tæ chøc, nÕu kh«ng thuéc trêng hîp quy ®Þnh t¹i §iÒu 82 cña Bé luËt nµy, th× bÞ ph¹t tï tõ n¨m n¨m ®Õn mêi l¨m n¨m” (Kho¶n 1, §iÒu 89, Bé LuËt h×nh sù ViÖt Nam n¨m 1999). NhËn xÐt: QPPL trªn gåm hai bé phËn: + Gi¶ ®Þnh. (0,5 ®iÓm) + ChÕ tµi. (0,5 ®iÓm)