Chuong 1 2

QUAÛN TRÒ RUÛI RO TRONG CAÙC DÖÏ AÙN LÔÙN VAØ KEÁT QUAÛ PHÖÙC TAÏP KIM CHI VII,VIII,IX,X,XI

LÔØI TÖÏA Quaûn trò ruûi ro döï aùn ñaõ coù raát laâu töø nhöõng naêm 1980, khi Dale Cooper vaø toâi cuøng laøm vieäc vôùi nhau trong nhöõng döï aùn tö vaán quaûn trò ruûi ro heä thoáng ôû Anh, Canada vaø Myõ, cuøng nhau xuaát baûn vaø trôû thaønh baïn cuõng nhö ñoàng nghieäp. Cuï theå, gôø tröôùc cuûa caùnh maùy bay di chuyeån baèng nhöõng caùch thöùc vaø phöông phaùp chöùng minh, ñaõ phaùt trieån cho nhöõng toå chöùc vaø nhöõng vò tri1d9ac85 bieät theo nhöõng quy trình gioáng nhau. Noù ñaõ coù raát laâu töø nhöõng naêm 1990, khi Stephen Grey vaø toâi cuøng laøm vieäc vôùi nhau ôû hieäp hoäi veà quaûn trò döï aùn PRAM (quaûn trò vaø phaân tích ruûi ro döï aùn). Cuï theå, cuoäc tranh luaän veà caùi gì coù aûnh höôûng lôùn ñoái vôùi nhöõng qua trình chung neân loïc ra moät soá vaán ñeà, khoâng daãn ñeán söï nhaát trí. Quaûn trò ruûi ro döï aùn tieáp tuïc ñeå ruùt ra nhöõng phöông phaùp thuù vò vaø höõu ích. Moät trong nhöõng tình traïng khoù xöû hieän nay laø khoaûng caùch giöõa thoâng leä chung vaø thoâng leä toát nhaát. Trung taâm cuûa vaán deà naøy laø moät söï thaát baïi phoå bieán ñeå hieåu moái quan heä giöõa nhöõng phöông phaùp ñôn giaûn maø ñöôïc laøm toát trong nhöõng tình huoáng thích hôïp, vaø nhöõng phöông phaùp phöùc taïp hôn ñeå traû coå töùc lôùn khi veû beà ngoaøi chuùng taäp trung vaøo söï chuù y ùthoûa ñaùng. Nhieàu quan ñieåm ñöôïc phaân chia thaønh scale and nature cuûa tình traïng khoù xöû naøy, vaø toâi coù moät vaøi quan ñieåm veà laøm caùch naøo toát nhaát ñeå tieáp caän nhöõng vaán ñeà khaùc nhau ñöôïc ñöa ra trong cuoán saùch naøy. Tuy nhieân, toâi nghó cuoán saùch naøy ñoïc raát höõu ích cho nhöõng chuyeân gia vaø nhöõng ngöôøi taäp vieäc. Noù ñeà ra nhöõng nhu caàu veà söï giaûn dò maø khoâng phaûi giaûn dò thaùi hoùa caùch cö xöû moät caùch tröïc tieáp. Noù coù nhieàu lôøi khuyeân thöïc teá höõu ích cho vieäc baét ñaàu vaø giaûi quyeát nhöõng tình huoáng ñôn giaûn. Noù cuõng chæ ra moät vaøi lónh vöïc nôi maø nhöõng phöông phaùp phöùc taïp hôn thì raát quan troïng, vaø moät vaøi coâng cuï vaø khaùi nieäm coù lieân quan. Theâm vaø ñoù, noù keát hôïp toaøn theå trong moät cô caáu laøm vieäc toát. Moät ñieåm ñaëc tröng chuû yeáu cuûa quyeån saùch naøy laø caùch thöùc noù trì hoaõn ñeà ra pheùp phaân tích ñònh löôïng vaø keát hôïp vôùi quaù trình laëp ñi laëp laïi (nhieàu khaâu) cho ñeán sau khi quaù trình cô baûn ñöôïc moâ taû. Ban ñaàu toâi ñaõ tìm thaáy moät moái quan taâm. Tuy nhieân, quyeån saùch naøy cöïc kyø roõ raøng veà nhöõng haïn cheá cuûa nhöõng phöông phaùp baùn ñònh löôïng, caùc baûng ñaùnh giaù keát quaû (baûng 4.3 vaø 4.4) laøm baèng phöông phaùp naøy cöïc kyø phong phuù veà söï hieåu bieát 1

saâu saéc, vaø nhöõng söï haáp daãn cuûa vò trí ban ñaàu keå caû moät söï gaàn guõi vôùi thoâng leä chung. Coù nhieàu con ñöôøng ñeå ñi tôùi nhöõng thoâng leä toát nhaát, vaø caû nhöõng con ñöôøng toát nhaát vaø baûn chaát cuûa nôi ñeán cuõng coù theå tranh luaän. Quyeån saùch naøy cung caáp moät quaù trình cô baûn ñôn giaûn rieâng bieät nhö laø moät coät moác maø khoâng boû soùt nhöõng maët haïn cheá, vaø sau ñoù ñeà ra nhieàu gôïi yù cuûa nhöõng quy trình phöùc taïp hôn. Moät ñaëc tröng chuû yeáu khaùc cuûa quyeån saùch naøy laø khaùi nieäm toát nhaát cho quaûn trò ruûi ro thöïc teá thì coù aûnh höôûng ñeán hieäu quaû nhöõng hoaøn caûnh rieâng bieät, nhöng nhöõng nguyeân taéc thì phoå bieán vaø coù theå vaän chuyeån ñöôïc. Nhieàu chöông taäp trung vaøo vaán ñeà moâi tröôøng vaø hôïp ñoàng phuï, ví duï, chæ ra nhöõng ngöõ caûnh raát khaùc nhau, nhöng chuùng ñöôïc chia thaønh vaøi ngöõ caûnh cô baûn. Ñaây laø moät cuoán saùch thöïc teá vaø tröïc tieáp coù ích cho nhöõng ngöôøi môùi hoïc quaûn trò ruûi ro döï aùn. Noù cuõng laø moät cuoán saùch thuù vò vaø thaùch thöùc cho hoï vôùi phaïm vi kieán thöùc roäng lôùn.

LÔØI MÔÛ ÑAÀU Caùc quaù trình quaûn trò ruûi ro moâ taû trong quyeån saùch naøy ñaõ coù nguoàn goác caùch ñaây hôn 20 naêm khi toâi ñaûm nhaän moät chöùc vuï ôû tröôøng ñaïi hoïc Southampton. Ôû ñoù toâi ñaõ gaëp vaø laøm vieäc vôùi oâng Chris Chapman, moät chuyeân gia ñöôïc coâng nhaän trrong ruûi ro döï aùn, vôùi moät moái quan heä ñaõ thieát laäp vôùi BP vaø moät khaùch haøng chuû choát lôùn ôû Canada. Chris laøm lieân luïy toâi trong caùc hoaït ñoäng tö vaán cuûa anh aáy ôû Baéc Myõ,tröôùc heát keát hôïp vôùi nhöõng döï aùn lôùn phaân tích ruûi ro ñònh löôïng trong caùc ngaønh thuûy ñieän, daàu löûa vaø khí ñoát. Ñaây laø thôøi gian cuûa söï ñoåi môùi, nhö coù moät vaøi caùch thöùc hoaëc kieåu phaân tích caùc loaïi ruûi ro maø ñöôïc ñoøi hoûi cho caùc döï aùn naøy, vaø caùc vieäc tính toaùn ñònh löôïng söû duïng moät daïng tích phaân baèng soá goïi laø phöông phaùp kieåm soaùt thôøi gian vaø söï kieän, ñöôïc phaùt trieån bôûi Chris, maø ñöôïc boå sung trong phaàn meàm chöùng minh. Chuùng toâi phaûi phaùt trieån nhöõng daïng caáu truùc vaø nhöõng moâ hình khaùc nhau, vaø thænh thoaûng phaàn meàm môùi phaûi ñöôïc vieát ñeå cung caáp nhöõng caáu truùc môùi. Ñaây laø söï kích ñoäng maïnh, ñoâi khi laøm kieät söùc, vaø laø nieàm vui lôùn, vaø toâi ñaõ hoïc ñöôïc baøi hoïc lôùn töø Chris vaø caùc khaùch haøng, nhöõng ngöôøi maø toâi ñaõ laøm vieäc vôùi hoï. Nhieàu döï aùn maø chuùng toâi ñaõ laøm ñöôïc moâ taû trong baøi xuaát baûn, vaø moät vaøi trong soá chuùng lieân quan ñeán caùc taøi

2

lieäu trong baøi dòch naøy. Chuùng ñöôïc moâ taû trong quyeån saùch naøy cuûa chuùng toâi (Cooper vaø Chapman, 1987). Sau khi toâi rôøi khoûi Southampton, toâi laøm vieäc nhö moät coá vaán trong lónh vöïc taøi chính, tröôùc heát vôùi nhöõng coâng ty quoác teá ôû Anh, Myõ, Hoàng Koâng vaø UÙc. Nhieàu nhieäm vuï cuûa toâi bao goàm nhaän daïng ruûi ro hoaëc nhöõng caùi khaùc: nhöõng ruûi ro lieân quan ñeán tính coâng baèng trong thöông maïi, nhöõng hôïp ñoàng, haøng hoùa, tieàn teä vaø nhöõng coâng cuï taøi chính khaùc; nhöõng ruûi ro thoûa thuaän; nhöõng ruûi ro kinh doanh môùi nhö lónh vöïc taøi chính ôû Anh ñöôïc cô caáu laïi vaø chuyeån giao noù vaøo thôøi ñieåm goïi laø vuï noå taïo ra vuõ truï(Big Bang); vaø baûng caân ñoái keá toaùn vaø nhöõng ruûi ro thanh toaùn baèng tieàn maët lieân quan ñeán vieäc quaûn lyù taøi saûn taøi chính vaø nhöõng nghóa vuï phaùp lyù coù nhöõng cô sôû khaùc nhau vaø cô caáu chaéc chaén. Sau ñoù toâi laøm vieäc nhö moät giaùm ñoác cao caáp trong moät lónh vöïc nôi maø toâi phaûi phaùt trieån chieán löôïc toå chöùc vaø quaûn lyù söï thi haønh ñuùng cuõng nhö ñieàu haønh caùc lónh vöïc hoaït ñoäng kinh doanh. Moät trong nhöõng baøi hoïc chuû yeáu toâi ñaõ hoïc ñöôïc trong lónh vöïc taøi chính, moät ngaønh coâng nghieäp thöôøng ñöôïc xem laø ruûi ro, nghóa laø: neáu moät vieäc quaù hoaøn haûo ñeå hieåu vaø giaûi thích sau ñoù thì cuõng coù theå quaù maïo hieåm ñeå ñaûm nhaän, cuõng nhö baïn khoâng theå thieát keá vaø boå sung ñuùng nhöõng loaïi cuûa quaù trính ñieàu haønh. Kieåm soaùt vaø kieåm tra ñeå quaûn lyù nhöõng ruûi ro moät caùch hieäu quaû. Sau ñoù söï hieåu bieát saâu saéc vaø cuûng coá kieán thöùc toâi nhaän ñöôïc töø nhieàu khaùch haøng ñaõ laøm cho toâi ñôn giaûn hoùa nhieàu quaù trình vaø coâng cuï maø toâi söû duïng ñeå quaûn trò ruûi ro. Khi söï phöùc taïp thaät söï caàn ñeán vaø phaûi ñöôïc laøm moät caùch ñuùng ñaén, nhöõng phöông phaùp ñôn giaûn thöôøng ñuû ñeå ra caùc quyeát ñònh ñuùng. Phaàn lôùn quyeån saùch naøy döïa treân cô sôû nhöõng phöông phaùp ñònh tính cô baûn veà ruûi ro döï aùn. Nhöõng quy trình ñaõ moâ taû ôû ñaây coù moät söï aáp uû laâu daøi, chuùng ñöôïc chính thöùc hoùa bôûi toâi trong nhöõng nguyeân taéc quaûn trò ruûi ro ôû chính phuû New South Wales vaøo naêm 1993. baøi dòch ñaàu tieân cuûa ngöôøi Uùc vaø ngöôøi New Zealand döïa treân tieâu chuaån quaûn trò ruûi ro (AS/NZS 4360) (1995), ñaõ ñöa ra moät coát truyeän ñôn giaûn töông töï vaø trôû thaønh moät taùc phaåm baùn chaïy nhaát, vaø sau ñoù ñöôïc xem xeùt laïi ñeå caûi tieán taùc phaåm toát hôn. Trong khi söï nhaán maïnh laø caùc phöông phaùp ñònh tính ñôn giaûn vaø caùc phöông phaùp ñònh löôïng hoaøn haûo veà ruûi ro döï aùn khoâng bò lôø ñi, phaân tích ñònh löôïng ñöôïc thaûo luaän, söû duïng taøi lieäu lôùn ñeå cung caáp moät phöông phaùp hay maø coù theå ñöôïc xaây döïng vaø boå sung, vaø möùc ñoä tinh vi coù theå 3

ñaït ñöôïc. Caùch xöû lyù chi tieát hôn ñoøi hoûi phaûi thay theá quyeån saùch naøy- sôû thích cuûa nhöõng ngöôøi ñoïc lieân quan ñeán moät cuoán saùch tuyeät vôøi cuûa ñoàng taùc giaû cuûa toâi oâng Stephen Grey (1995) vaø caùc ñoàng nghieäp cuõ ôû Southampton, chuyeân gia Chris Chapman vaø oâng Stephen Ward (Chapman vaø Ward, 1997, 2002) Taøi lieäu söû duïng trong quyeån saùch naøy döïa treân nhöõng hoaït ñoäng cuûa chuùng toâi vôùi nhöõng döï aùn lôùn trong nhöõng toå chöùc roäng lôùn ña daïng, nhöõng quoác gia, nhöõng khu vöïc coâng nghieäp vaø nhöõng moâi tröôøng vaên hoùa khaùc nhau. Noù phaûn aùnh söï tö vaán ña daïng cuûa chuùng toâi vaø khaû naêng quaûn lyù daây chuyeàn, laøm vieäc vôùi nhöõng nhaø taøi trôï döï aùn, nhöõng ngöôøi söû höõu, nhöõng ngöôøi söû duïng vaø nhöõng toå chöùc phaân phoái döï aùn, vaø ñoâi khi laø nhöõng ngöôøi ñieàu chænh, caùc ngaønh coâng nghieäp vaø chính phuû vaø heä thoáng cô quan thöïc thi luaät phaùp. Trong khi nhieàu ví duï ñaõ ñöôïc khaùi quaùt hoùa vaø thænh thoaûng ñöôïc ñieàu chænh ñeå gaïn loïc nhöõng söï moâ taû cuûa hoï hoaëc laø ñeå di chuyeån taøi lieäu bí maät, taát caû chuùng döïa treân nhöõng döï aùn thöïc maø chuùng toâi ñaõ ñeå heát taâm trí vaøo ñoù. Chuùng toâi neân caûm ôn nhöõng khaùch haøng cuûa chuùng toâi veà söï hieåu bieát saâu saéc maø chuùng toâi ñaõ thu ñöôïc trong khi laøm vieäc vôùi hoï. Nhöõng nhieäm vuï cuûa chuùng toâi ñaõ ñöôïc keát hôïp ñuùng ñaén, vaø nhöõng keát quaû phaûn aùnh naêng löïc cuûa ñoäi nguõ khaùch haøng cuûa chuùng toâi cuõng nhö cuûa chính chuùng toâi. Caáu truùc cuûa nhöõng chöông chuû yeáu cuûa quyeån saùch naøy ñaõ ñöôïc phaùt trieån moät thôøi gian caùch ñaây khi toâi ñöôïc uûy quyeàn bôûi Purchasing Australia. Vaøo thôøi ñieåm ñoù haïn cheá quyeàn ñöôïc mua cuûa chính phuû Uùc, ñeå phaùt trieån kim chæ nam veà quaûn trò ruûi ro trong vieäc mua haøng. Roài sau ñoù noù ñöôïc xuaát baûn bôûi Cooper, 1997. trong khi nhieàu thöù ñöôïc giöõ laïi töø kinh nghieäm coâng vieäc tröôùc ñaây, vaø nhöõng ñieàu kieän khaùc. Chuùng döïa treân vieäc tö vaán thöïc haønh hieän taïi cuûa chuùng toâi, cuõng nhö söï phaùt trieån gaàn ñaây trong caùch thöùc maø nhöõng döï aùn ñöôïc thöïc hieän. Cuï theå laø saép xeáp hôïp ñoàng phuï vaø keát caáu chia xeû ruûi ro môùi nhö söï coäng taùc giöõa coäng ñoàng vaø caù nhaân ñaõ bieán ñoåi moät vaøi khía caïnh cuûa döï aùn mua haøng cuûa caùc chính phuû vaø caùc toå chöùc lôùn. Dennis Goodwin, ñoàng nghieäp cuûa chuùng toâi vaø laø moät coá vaán chuû yeáu ôû Broadleaf, ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp lôùn trong chöông 15 veà kieåm tra thò tröôøng vaø hôïp ñoàng phuï vaø chöông 16 veà söï coäng taùc giöõa coäng ñoàng vaø caù nhaân. Ñoàng nghieäp cuûa chuùng toâi John Pacholski ôû coâng ty Spectrum ngöôøi maø Broadleaf ñaõ hôïp taùc nhö Broadleaf Spectrum quoác teá veà 4

lôøi khuyeân coäng taùc giöõa coäng ñoàng vaø caù nhaân, cuøng ñoùng goùp vaøo chöông 16 laø Pauline Bosnich, ñoàng nghieäp cuûa chuùng toâi vaø cuõng laø coá vaán chuû yeáu ôû Broadleaf, ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp giaù trò vaøo chöông 17 veà nhöõng coâng cuï kyõ thuaät. Chöông 18 lieân quan ñeán quaûn trò ruûi ro veà moâi tröôøng boái caûnh cuûa döï aùn. Noù chöùa ñöïng taøi lieäu lieân quan ñeán moät pheùp phaân tích veà vieäc quaûn lyù söï laõng phí cuûa toâi ôû OK Tedi ôû Papua New Guinea. Noù giuùp vieäc thaûo luaän vaøo thôøi ñieåm ñoù vaø sau ñoù cuøng vôùi Ken Voigt ôû OK Tedi Mining Limited, ngöôøi maø laø giaùm ñoác cuûa döï aùn quaûn trò söï laõng phí cuûa toâi, vaø Malcolm Lane ôû Lane Associates vaø oâng Adrian Bowden ôû URS Greiner, ngöôøi maø thöïc hieän vieäc ñaùnh giaù chi tieát ruûi ro cho döï aùn ( toâi laø thính giaû cuûa ngöôøi sôû höõu quaù trình quaûn trò ruûi ro döï aùn chi tieát, vaø toâi ñaõ laøm vieäc thaân caän vôùi Ken, Malcolmva2 Adrian trong suoát quaù trình thöïc hieän ñaùnh giaù ruûi ro). Noù coøn chöùa ñöïng nhöõng taøi lieäu maø chuùng toâi phaùt trieån cho boä phaän phoøng thuû cuûa ngöôøi Uùc veà vieäc keát hôïp nhöõng quy trình quaûn trò ruûi ro trong heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo ISO 14000 moät vaøi tieâu chuaånmoâi tröôøng. Janet Gough coûa quaûn trò ruûi ro moâi tröôøng New Zealand, Malcolm Lane vaø Ken Voigt ñaõ ñöa ra nhöõng lôøi pheâ bình coù giaù trò trong baûn phaùc thaûo ñaàu tieân cuûa chöông naøy. Baøi hoïc ñaàu tieân cuûa chöông 20 döïa treân coâng vieäc ñaûm nhaän cho khaùch haøng cuûa Acres quoác teá ôû Canada. Dave Macdonald, sau ñoù ñöùng ñaàu vieäc hoaïch ñònh vaø ñaùnh giaù veà Acres, vaø chuyeân gia Chris Chapman, chuyeân gia cuûa khoa hoïc quaûn trò ôû tröôøng quaûn trò, ñaïi hoïc Southampton, ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp ñaùng keå. Ñöa ra baøi dòch taøi lieäu caùi maø xuaát hieän ôû ñaây ñaõ ñöôïc xuaát baûn bôûi Cooper, Macdonald vaø Chapman (1985), vaø chöông 9 cuûa Cooper vaø Chapman (1987). Chöông 21 lieân quan ñeán vieäc ñaùnh giaù tröôùc khi thieát keá cuûa moät döï aùn phaùt trieån khaû naêng. Noù ñöôïc vieát cuøng vôùi oâng Alessondro Bignozzi, ngöôøi maø laø giaùm ñoác döï aùn phaùt trieån vaøo luùc naøy. Söï ñoùng goùp cuûa Sandro Bignozzi ñaõ ñöôïc coâng nhaän. Chöông 23 phaùt thaûo ngaén goïn taøi lieäu caàn thieát maø ñöôïc moâ taû chi tieát hôn bôûi Chapman, Cooper, Debelius vaø Pecora (1985) vaø trong chöông 5 cuûa Cooper vaø Chapman (1987). Baøi dòch ôû chöông 24 ñöôïc trình baøy bôûi toâi nhö moät giaáy môøi, boå sung quaûn trò ruûi ro trong nhöõng döï aùn lôùn; ñeán naêm 2003 hoäi nghò ôû vieän quaûn trò döï aùn cuûa New Zealand toå chöùc ôû Christchurch, New Zealand trong khoaûng ngaøy 5-7 thaùng 11 naêm 2003. toâi ñöôïc môøi vaø ñöôïc taøi trôï bôûi trung taâm tö vaán kyõ thuaät, moät toå chöùc phi lôïi nhuaän cuûa 5

tröôøng ñaïi hoïc ôû Canterbury vaø ñöôïc boá trí ôû tröôøng ñaïi hoïc naøy. Söï taøi trôï cuûa hoï ñöôïc coâng nhaän. Toâi tieáp tuïc tham gia kích ñoäng vaø thöôøng thaûo luaän soâi noåi vôùi caùc ñoàng nghieäp veà nhöõng tieâu chuaån ôø Uùc vaø New Zealand, gia nhaäp Uûy Ban kyõ thuaät OB-007, Uûy Ban tieáp tuïc phaùt trieån tieâu chuaån AS/NZS 4360 vaø keát hôïp vôùi nhöõng saùch höôùng daãn ñeå môû roäng caùc öùng duïng cuûa noù. Trong khi thaät maïo hieåm ñeå ñaët nhöõng caùi teân, toâi thích nhöõng taùc ñoäng cuûa toâi vôùi taát caû caùc thaønh vieân cuûa Uûy Ban vaø thö kyù cuûa noù. Toâi muoán caûm ôn ñaëc bieät ñeán Chair, chuyeân gia Jean Cross ñeán töø ñaïi hoïc cuûa New South Wales, Janet Gough töø ERMA New Zealand, Kevin Knight töø phoøng giaùo duïc Queensland vaø Grant Purdy töø BHP Billiton. Chuùng toâi muoán caûm ôn taát caû nhöõng ñoàng nghieäp cuûa chuùng toâi ôû Broadleaf Capital International, oâng Sam Beckett, Pauline Bosnich vaø Dennis Goodwin veà nhöõng lôøi pheâ bình cuûa hoï cho nhöõng baûn thaûo ñaàu tieân cuûa cuoán saùch naøy. Söï uûng hoä vaø söï nhieät tình cuûa hoï ñöôïc coâng nhaän. Tuy nhieân, baát cöù nhöõng sai laàm vaø thieáu soùt naøo thì hoaøn toaøn laø do chính chuùng toâi. Cuốn sách mô tả hệ thống tư tưởng, nguyên tắc, hoạt động thực tế và kỹ thuật quản lý rủi ro trong các dự án và việc mua sắm, đặc biệt tập trung vào các dịch vụ và dự án quy mô lớn phức tạp. Các phương pháp tiếp cận trong cuốn sách này có thể áp dụng vào việc mua sắm các hàng hóa và dịch vụ bình thường mặc dù các cách tiếp cận này đã được đơn giản hóa rất nhiều.

Việc quản trị rủi ro dự án thì rất quan trọng đối với: • • • • • •

Các nhà quản trị, vì việc này tăng thêm căn cứ cho việc đưa ra quyết định để đáp ứng những nhu cầu hoạt động và đạt được những mục tiêu của các chương trình và dự án Các thành viên tham gia dự án, vì việc này giúp họ nhận ra các sự việc có thể sai lầm trong quá trình thực hiện dự án và đề xuất những cách khác để thực hiện hiệu quả dự án. Nguời sử dụng trực tiếp, vì việc này góp phần thỏa mãn những nhu cầu và thu đuợc một khoản tiền nhờ đạt được năng lực và những tài sản chính. Các nhà cung cấp và các nhà thầu, vì cách tiếp cận khéo léo đối với sự rủi ro của dự án giúp đưa ra kế hoạch hay hơn và đem lại kết quả khả quan hơn cho cả người bán lẫn người mua. Các nhà tư bản, những người phải đảm bảo thu được cho mình một khoản thù lao xứng với những rủi ro mà họ gánh chịu, và Các nhà bảo hiểm, những người cần sự thoải mái cho những rủi ro mà họ gánh vác trong những dự án trứơc khi xác định liêu họ có nên lấy phí những rủi ro còn lại và với mức giá bao nhiêu

6

Ích lợi của việc quản trị rủi ro dự án Theo lẽ thường, các dự án khác nhau có những đặc điểm khác nhau và phần nhiều các dự án hấp dẫn đều mang tính phức tạp. Các dự án này thưòng xuyên diễn ra trong một giai đoạn dài và cần huy động một nguồn lực lớn gồm có con người, tài chính, cơ sở vật chất, nguyên vật liệu và quyền sở hữu trí tuệ. Trong mọi hoàn cảnh, các dự án thể hiện rõ mục tiêu và giai đoạn kết thúc giúp cho những thành viên tham gia dự án có cái nhìn và đánh giá rõ ràng về mục đích của mình. Mục đích của việc quản trị dự án là hạn chế tối đa rủi ro là không đạt được mục tiêu của dự án cũng như của các cổ đông quan tâm đến dự án và để nhận biết cũng như tận dụng những cơ hội. Cụ thể, quản trị dự án giúp các nhà quản trị lập ra các hoạt động ưu tiên hàng đầu, việc phân bổ nguồn lực, tiến hành thực hiện quy trình của dự án nhằm hạn chế rủi ro của dự án là không đạt được mục tiêu đề ra. Quản trị rủi ro làm cho kết quả kinh doanh và hiệu quả của dự án khả quan hơn. Có đuợc điều này là nhờ vào khả năng nhìn đuợc sự thật, kiến thức sâu rộng và sự tự tin đưa ra những quyết định đúng đắn hơn. Cụ thể, việc quản trị này hỗ trợ tốt hơn cho việc đưa ra các quyết định về viẹc lập kế hoạch và thảo ra quy trình hoạt động cụ thể để tránh phải những rủi ro cũng như đón lấy và khai thác các cơ hội, hỗ trợ tốt hơn cho việc lập ra các kế hoạch bất ngờ để khắc phục rủi ro và các tác động của chúng, và cũng như đưa ra các quyết định phân chia rủi ro phù hợp nhất giữa các bên liên quan đến hoạt động của dự án. Chính những điều này đã nâng cao tính chắc chắn của dự án và giảm được những tổn thất rủi ro chung Một trong những ích lợi này, kết quả đuợc cải thiện nhờ vào việc chợp lấy cơ hội và giảm tổn thất rủi ro là những lý giải cho việc đảm nhận quản trị rủi ro. Xét ở góc độ quản trị, sự hiểu biết sâu sắc là một khía cạnh quan trọng đưa đến những quyết định đúng đắn hơn. Quản trị rủi ro cũng đưa ra hệ thống cơ bản để tránh những sự cố bất ngờ cũng như chỉ rõ sự hạn chế rủi ro và các biện pháp khắc phục. .

Ích lợi của việc quản trị rủi ro không chỉ giới hạn ở những dự án lớn và đầy rủi ro. Quy trình quản trị này có thể hình thành ở mọi hoàn cảnh, nhưng nó chỉ thật sự áp dụng đựơc cho quy mô của dự án và hoạt động mua sắm. Việc quản trị có thể áp dụng trong tất cả các giai đoạn của dự án, từ giai đoạn đánh giá chiến lược đầu tiên cho đến việc cung cấp, hoạt động, duy trì và sử dụng các hạn mục, phuơng tiện và tài sản. việc quản trị này có rấy nhiều ứng dụng, từ việc đánh giá các phương án thay thế cho kế hoạch kinh doanh và chi tiêu cho đến việc quản lý chi phí vượt trội cũng như việc trì hoãn các dự án và cuơng trình hoạt động. RỦI RO VÀ QUẢN TRỊ DỰ ÁN Quản trị rủi ro là một bộ phận không thể thiếu của một nhà quản lý giỏi, đó là nguyên tắc cơ bản để đạt được kinh doanh tốt và những kế hoạch có kết quả, tìm được những hiệu quả của hàng hoá và dịch vụ. Quản trị rủi ro trong mọi lĩnh vực, nhiều nhà quản trị có sự phân tích độ nhạy của việc đạt kế họach tài chính, bản kế hoạch cho đánh giá dự án, địmh giá để đánh giá những chi tiêu bất ngờ cho phép trong một định mức ước

7

tính, điều kiện để thương lương, đàm phán hợp đồng hoặc những kế hoạch phát triển ngẫu nhiên. Mặc dù nhiều nhà quản trị không sử dụng thuật ngữ rủi ro khi họ đảm bảo những hoạt động đó, những khái niệm rủi ro là trung tâm của việc họ đang làm. Nhà quản trị lường trước được rủi ro thì đạt được nhiều kết quả. Nhận diện có hệ thống, phân tích đánh giá rủi ro liên tưởng đến nhiều rủi ro dấn đến kết` quả thành công của dự án. Tuy nhiên, quản trị kế hoạch rủi ro nghèo nàn có thể bao trùm nhiều vấn đề phủ nhận sự liên kết của những mục tiêu đạt được của tổ chức. Rủi ro sẽ được xem xét ở giai đoạn ban đầu của việc đặt kế hoạch và hoạt động QTRR sẽ là một phần không thể thiếu của tổ chức. QTRR quan trọng cho những người bảo đảm cho kế hoạch, người thầu ban đầu, và những người thầu phụ chính thích hợp. quá trình sẽ thúc đẩy liên tục và đạt hiệu quả truyền đạt thông tin giữa những nhóm một cách có thuận lợi và hiệu quả. Có 3 chìa khoá dể giám sát quản lý dự án và tìm được rủi ro một cách có hiệu quả, nhận diện, phân tích, đánh giá rủi ro ban đầu và những kế hoạch đang phát triển có thể áp dụng QTRR. QTRR chỉ định trách nhiệm tới nhiều nhóm hơn là vị trí, bổ sung thực hành những thực tiến mới và bảo đảm gánh chịu những khoản phí trong việc giảm bớt rủi ro là cùng hướng với những kế hoạch quan trọng và rủi ro phức tạp mắc phải. phạm vi cho quản trị rủi ro cho dự án bao gồm rủi ro liên đới với toàn bộ hoạt động kinh doanh giống nhau, thăm dò ý kiến, khái niệm, đề cương và liên kết những kế hoạch, sự chuyển tiếp trong dịch vụ và quá trình hoạt động của việc phân phối tài sản hoặc là năng lực. rủi ro trong kinh doanh bao gồm tất cả đó ảnh hưởng đến khả năng đạt dược mục đích của tổ chức bao gốm thị trường, công nghiệp, kỹ thuật, kinh tế và nhân tố tài chính, chính phủ và ảnh hưởng của chính trị. rủi ro trong dự án bao gốm tât cả nguy hiềm đó ảnh hưỏng đến những khoản phí, danh mục hoặc chất lương của dự án. Quá trính hoạt động và quá trình rủi ro bao gồm tất cả những rủi ro đó có thể tác động đến mục đích, xây dựng, uỷ quyền, quá trình hoạt đông và duy trì hoạt động, và khả năng xảy ra thảm hoạ trong quản trị. SỰ ĐỊNH NGHĨA Rủi ro là sự không hiệu quả của trong phạm vi của một kế hoạch, nó có sự may rủi, biến cố sẽ tác động đến mục tiêu. Bao gồm tình trạng có thể dấn đến thiệt hại hay lợi ích, hoặc sự thay đổi của quá trình biến đổi riêng biệt của hành động. như vậy rùi ro có hai yếu tố: rủi ro có khả năng xảy ra hay không, những hậu quả hoặc sự tác động của nó. QTRR quy vào văn hoá, quá trình và cấu trúc đó hướng dấn khả năng quản trị, cơ hội tiềm tàng và kết quả của đối thủ. Quá trình QTRR bao gồm hệ thống bên trong của chính sách quản trị. Quá trình và thủ tục để những chức năng của phạm vi thiết lập, nhận diện, phân tích, tài sản, giám sát vá truyền đạt rủi ro. Nhận biết rủi ro là quá trình xác định những cái gì, bao giờ và tại sao mọi thứ có thể xảy đến

8

phân tích rủi ro là hệ thống sử dụng thông tin có giá trị để xác định rõ sự việc có thể xảy ra và tầm quan trọng của phân tích rủi ro. Phân tích rủi ro có thể sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực khác nhau như toán học hoặc kỹ thuật hiện đại. Ước lượng rủi ro xác định rủi ro vừa vừa nhận diện rủi ro sẽ được tập trung cao hơn sự ưu tiên trong quá tình giải quyết rủi ro. Giải quyết rủi ro thiết lập và thi hành quản trị hướng đến sự phân chia rủi ro, tìm những phương pháp thích hợp đối với mức độ của rủi ro và tầm quan trọng của kế hoạch. Chúng ta luôn luôn nghĩ về rủi ro trong giới hạn tiềm tàng của vấn đề hoặc phủ nhận hậu quả cùa rủi ro. Tuy nhiên, dưới nhiều ý nghĩa ở đây rủi ro bao gồm xác định sự tác động đến kềt quả cũng như QTRR bao hàm nhận diện và giải thích những cơ hội và lợi ích. Xa hơn định nghĩa và giới hạn của thật ngữ, xem xét những thuật ngữ để kết thúc quyển sách này.

QTRR döï aùn ñöôïc duøng khi naøo? Nhöõng ruûi ro phaùt sinh töø söï khoâng chaéc chaén veà töông lai. Thöôøng ruûi ro coù theå phaùt sinh töø khaû naêng kinh teá, söï thieät haïi taøi chính, xaõ hoäi hoaëc lôïi ích, söï thieät haïi vaät chaát hoaëc söï toån haïi, söï trì hoaõn. Noù cuõng coù theå ñöôïc gaây ra bôûi nhöõng söï thay ñoåi trong moái quan heä giöõa caùc boä phaän lieân quan ñeán nguoàn cung öùng, quyeàn sôû höõu, caùch ñieàu haønh vaø baûo quaûn taøi saûn cho coâng coäng hoaëc muïc ñích rieâng. Quaûn trò ruûi ro cung caáp moät keát caáu ñaùnh giaù vaø giaûi quyeát trong töông lai khoâng chaéc chaén. Theo truyeàn thoáng, noù ñöôïc phaân coâng nhöõng haøm yù cuûa nhöõng söï kieän vaø söï thay ñoåi trong moâi tröôøng vaät chaát, xaõ hoäi vaø kinh teá trong töông lai. Thuaät ngöõ “quaûn lyù” bao haøm nhöõng ruûi ro ñöôïc giaûi quyeát theo kieåu trình töï hôn laø moät caùch tình côø may ruûi. Qui trình döï aùn quaûn trò ruûi ro aùp duïng baét cheùo taát caû caùc giai ñoaïn döï aùn vaø nhöõng döï aùn maø phaùt sinh ôû taát caû caùc giai ñoaïn cuûa voøng ñôøi taøi saûn, ñöôïc bieåu dieãn nhöõng ñaëc ñieåm chính ôû baûng I.1 coù nhöõng yeâu caàu khaùc nhau cho quaûn trò ruûi ro ôû giai ñoaïn khaùc trong chu kyø cuûa ñeà aùn ñeà nghò. Nhöõng döï aùn lôùn, vaøi phaân tích ruûi ro coù theå ñöôïc höôùng daãn, ví duï khaùi nieäm söï phaùt trieån vaø giai ñoaïn ñaùnh giaù cuûa moät döï aùn ñeà nghò, ñeå xaùc ñònh vaø öôùc löôïng söï löïa choïn döï aùn chieán löôïc, ñaøm phaùn moät hôïp ñoàng vaø ñaøm phaùn moät giaù ñaáu thaàu, cho moät keát caáu döï aùn ñöôïc taùn thaønh vaø caùch hoaït ñoäng cuûa noù. Qui trình quaûn trò ruûi ro ñöôïc thieát laäp ñeå giuùp ñôõ ngöôøi leân keát hoaïch vaø nhöõng ngöôøi quaûn lyù trong vieäc tìm ra nhöõng ruûi ro quan troïng vaø ño löôøng söï phaùt trieån ñeán vieäc chæ ra

9

chuùng vaø haäu quaû cuûa chuùng. Ñieàu naøy daãn ñeán nhöõng quyeát ñònh coù hieäu quaû vaø hieäu suaát hôn coù nhöõng keát quaû chaéc chaén hôn vaø giaûm bôùt ruûi ro. Trong nhöõng giai ñoaïn cuoái cuûa moät döï aùn, tieâu ñieåm laø hieäu quaû vaø hieäu suaát phaân phoái. Quaûn trò ruûi ro ñaõ nhaém ñeán vieäc baûo ñaûm thuaän lôïi hôn vaø keát quaû chaéc chaén laø ñaït ñöôïc aùm chæ thích hôïp, giaù trò vaø chaát löôïng cuûa döï aùn vaø nhöõng dòch vuï ñöôïc cung caáp. Nhieàu toå chöùc nhaän döï aùn bao haøm nhöõng khoaûn tieàn chi tieâu quan troïng, hoaëc nhöõng nhoùm cuûa nhöõng döï aùn lieân quan maø cuøng nhau quyeát ñònh chöông trình lôùn. Ba khía caïnh cuûa döï aùn lôùn hoaëc nhöõng chöông trình laøm quaûn trò ruûi ro caàn ñaït ñeán. Ñoä lôùn cuûa chuùng bieåu thò coù nhieàu thaát baïi coù theå coù lôùn neáu hoï khoâng quaûn lyù caån thaän, vaø ngöôïc laïi coù nhöõng lôïi ích lôùn neáu ruûi ro ñöôïc quaûn lyù toát. Khaùi nieäm phaùt trieån

Hôïp ñoàng

Thieát keá chi tieát

Phaân Kieåm tra vaø phoái chòu traùch nhieäm

Vaän haønh vaø baûo quaûn

Söï chuyeån nhöôïng

Hình I.1: Voøng ñôøi cuûa taøi saûn Chuùng thöôøng lieân quan ñeán nhöõng doøng tieàn khoâng caân ñoái, ñoøi hoûi nhöõng khoaûn ñaàu tö ban ñaàu lôùn, tröôùc ñaït ñöôïc nhöõng khoaûn thu nhaäp coù yù nghóa. Trong nhöõng tình traïng phaûi traùnh naøy vaø ñaëc bieät ñoái vôùi nhöõng taøi saûn daøi haïn tieàm naêng coù theå coù nhöõng söï khoâng chaéc chaén to lôùn veà nhöõng nguoàn tieàn töông lai, bôûi vì nhöõng ñieàu kieän kinh teá thay ñoåi, nhöõng tieán boä trong coâng ngheä, nhöõng moâ hình nhu caàu ñoái vôùi saûn phaåm vaø dòch vuï thay ñoåi, nhöõng ñoái thuû caïnh tranh môùi, hoaëc nhöõng yeâu caàu hoaït ñoäng thay ñoåi. Ñoái vôùi nhöõng döï aùn coù tính chaát xaõ hoäi quan troïng, hoaëc nhöõng döï aùn dính líu vôùi moâi tröôøng, khoâng phaûi taát caû caùc döï aùn ñöôïc ño löôøng baèng tieàn maët, vaø nhöõng giaù trò xaõ hoäi coù theå thay ñoåi trong suoát thôøi gian soáng cuûa taøi saûn. Nhöõng nhaân toá gioáng nhö theá phaûi ñöôïc ñònh giaù vaø phaûi ñöôïc ñaùnh giaù ñeå baûo ñaûm raèng khoaûn ñaàu tö voán laø caàn thieát. Nhöõng döï aùn lôùn lieân quan ñeán khu vöïc coâng coäng coù theå lieân quan ñeán moät möùc ñoä tham gia cuûa khu vöïc tö nhaân, hoaëc döôùi hình thöùc laø ñaàu tö khu vöïc tö nhaân tröïc tieáp hoaëc lieân quan ñeán nhöõng hoaït ñoäng suoát thôøi gian soáng cuûa moät taøi saûn thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc, ñieàu naøy coù theå yeâu caàu

10

moät nhaân toá coäng theâm vaøo ruûi ro, ñaëc bieät ñeå nhaän daïng vaø quaûn lyù baát cöù ruûi ro coøn laïi naøo cho chính phuû. Tuy nhieân, qui moâ khoâng laø moái quan taâm duy nhaát. Moät soá döï aùn hay moät soá chöông trình thì voán coù phöùc taïp vaø ruûi ro, khoâng keå toaøn boä giaù trò cuûa chuùng vaø söï chuù yù ñaëc bieät ñoái vôùi vieäc quaûn trò ruûi ro ñöôïc giôùi thieäu, ñieàu naøy coù theå xaûy ra khi nhöõng döï aùn lieân quan ñeán söï phaùt trieån hoaëc söû duïng coâng ngheä môùi khi nhöõng söï saép xeáp mang tính chaát hôïp ñoàng hoaëc hôïp phaùp nhöng baát bình thöôøng ñöôïc ñeà nghò. Vieäc quaûn trò ruûi ro cuï theå coù theå ñöôïc yeâu caàu khi coù nhöõng khía caïnh quan troïng vaø chính trò, kinh teá hoaëc taøi chính, nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng nhaïy caûm, nhöõng vaán ñeà xaõ hoäi hoaëc mang tính an toaøn, nhöõng ñieàu kieän qui ñònh chaët cheõ, nhöõng ñieàu kieän cho pheùp ñöôïc xaõy ra. Nhöõng kyõ thuaät vaø nhöõng phöông phaùp mieâu taû trong cuoán saùch naøy thì khoâng chæ daønh cho döï aùn lôùn hoaëc laø phöùc taïp. Chuùng ñöôïc aùp duïng cho taát caû qui moâ cuûa döï aùn töø raát lôùn cho ñeán raát nhoû vaø chuùng seõ trôï giuùp nhöõng nhaø quaûn lyù ôû taát caû nhöõng möùc ñoä cuûa nhöõng hoaït ñoäng lieân quan ñeán nhöõng döï aùn vaø taøi saûn. Khuoân maãu cho söï nhaän daïng, phaân tích vaø ñaùnh giaù ruûi ro vaø phaùt trieån nhöõng keá hoaïch cho vieäc giaûi quyeát chuùng coù theå ñöôïc aùp duïng moät caùch töông töï ñoái vôùi nhöõng döï aùn nhoû hôn ñôn giaûn hôn vaø nhöõng döï aùn ñaáu thaàu nhoû hôn ñôn giaûn hôn vaø thöôøng leä vôùi nhöõng lôïi ích quan troïng cho nhöõng toå chöùc coù lieân quan. Quaûn trò ruûi ro cung caáp nhöõng döï lieäu ñaàu vaøo höõu duïng ñeán vôùi nhöõng hoaït ñoäng ñöôïc chi tieát hoùa trong moãi giai ñoaïn cuûa chu kyø cuoäc soáng roäng lôùn trong bieåu ñoà I.1 . ví duï muïc I.2, chæ ra nhöng giai ñoaïn trong chöông trình kyù thoûa thuaän nôi maø phöông phaùp quaûn trò ruûi ro coù theå laøm gia taêng giaù trò. Nhöõng chu trình töông töï aùp duïng cho nhöõng döï aùn vaø nhöõng hoaït ñoäng khoâng lieân quan ñeán vieäc chuyeån nhöôïng taøi saûn. Nhöõng ví duï nhö: - Söï naâng caáp vaø söï thöïc hieän heä thoáng coâng ngheä thoâng tin - Nhöõng söï thay ñoåi coù tính toå chöùc hoaëc mang tính chaát thuû tuïc - Boá trí laïi doanh nghieäp - Saùng kieán tieáp thò Baûn Söï ñaùp laïi Söï ñaùnh Thöông Quaûn lyù thoaû mieàm moûng giaù mieàm löôïng hôïp ñoàng moûng

11

RFQ/RFT Söï hình thaønh

Söï öôùc tính cuûa ngöôøi boû thaàu

Söï löïa choïn nguoàn löïc

Chöõ kyù hôïp ñoàng

Sô ñoà I.2. nhöõng giai ñoaïn kyù keát hôïp ñoàng Phaân tích nhöõng ñieàu kieän cho nhöõng hôïp ñoàng cung caáp dòch vuï. Quaûn trò moâi tröôøng Quaûn trò ruûi ro coù theå ñöôïc aùp duïng moät caùch höõu ích ôû taát caû caùc giai ñoaïn cuûa moät döï aùn hoaëc cuoäc ñaáu thaàu baûng I.1 chæ ra moät soá ví duï ( chuù yù raèng nhöõng chöông trình quaûn trò ruûi ro coù moät söï aùp duïng roäng lôùn trong chu kyø soáng cuûa nhöõng taøi saûn, baûng naøy boû qua, bao goàm ñieàu haønh, baûo trì thöôøng xuyeân. Söï duy trì vaø xaây döïng nguoàn voán lôùn vaø söï chuyeån nhöôïng. Ñoái vôùi moät soá döï aùn lôùn, quaûn trò ruûi ro coù theå laø moät yeâu caàu mang tính hình thöùc ôû nhöõng giai ñoaïn cuï theå cuûa söï phaùt trieån döï aùn. Coù theå coù nhieàu lyù do cho ñieàu naøy: - ñaùnh giaù khaû naêng phaùt trieån kinh teá, vieäc ra quyeát ñònh chieán löôïc ôû möùc ñoä cao hoaëc laø khoâng tieáp tuïc vôùi döï aùn. - Ñaùnh giaù tính khaû thi veà maëc taøi chính, khi moät nguoàn taøi chính ñang ñöôïc thu thaäp. - Söï quaûn lyù vaø traùch nhieäm giaûi trình taäp theå, cho nhöõng giaùm ñoác, nhaân vieân döï aùn, nhöõng ngöôøi söû duïng cuoái cuøng vaø nhöõng nhaø cung caáp chöùng minh raèng hoï ñaõ ñaùnh giaù moät caùch moät caùch kyõ löôõng taát caû nhöõng ruûi ro quan troïng. Baûng I.1. nhöõng giai ñoaïn döï aùn vaø nhöõng ví duï cuûa vieäc aùp duïng quaûn trò ruûi ro . Giai ñoaïn döï aùn Phaân tích nhöõng ñoái töôïng vaø yeâu caàu Taïo ra coâng thöùc cho chieán löôïc ñaáu thaàu

Nhöõng ví duï aùp duïng Ñaùnh giaù nhöõng kyõ naêng noäi boä caàn thieát ñeå ñaûm baûo söï thaønh coâng cuûa moâi tröôøng( ví duï cho nhöõng dòch vuï ñaáu thaàu baèng höôùng gia coâng ) Söï thöïc hieän hôïp ñoàng mang tính chaát khích leä vaø phí toån choâ vieäc taïo ta moâ hình Söï phaùt trieån cuûa nhöõng chieán löôïc mua trang thieát bò 12

Ñaùnh giaù nguoàn voán

Phaân tích nhöõng söï löïa choïn

Söï trình baøy nhöõng ñeà nghò cho vieäc chaáp thuaän vieäc chi tieàn Chuaån bò taøi lieäu ñaáu thaàu Söï chuaån bò nhöõng keá hoaïch ñònh giaù ñaáu thaàu. Ñaùnh giaù vaø söï löïa choïn nhöõng nhaø ñaáu thaàu. Thöông löôïng vaø kyù hôïp ñoàng Söï thöïc hieän vaø phaân phoái Söï uûy thaùc vaø söï baøn giao traùch nhieäm

Ñaùnh giaù nhöõng saùng kieán cuûa nhöõng chi tieâu lôùn ( moät soá ví duï xuaát phaùp töø nhöõng kinh nghieäm gaàn ñaây cuûa chuùng toâi bao goàm vieäc phaùt trieån nguoàn voán môùi, mua laïi nhöõng heä thoáng coâng ngheä thoâng tin, xaây döïng cô sôû haï taàng, löïa choïn trang thieát bò chính yeáu trong nhöõng söï phaùt trieån lôùn) Söï khaûo saùt nhöõng chieán löôïc thí ñieåm thò tröôøng. Phaân tích ñònh löôïng nhöõng söï löïa choïn chieán löôïc, vôùi söï caân baèng chi phí vaø ruûi ro Ñaùnh giaù nhöõng coâng ngheä luaân phieân cho vieäc naâng caáp nhaø maùy lôùn. Nhöõng söï ñeä trình gan quaûn trò chính phuû, boä tröôûng cho söï chaáp thuaän nhöng döï aùn lôùn. Aùp duïng vieäc chi tieàn theâm Söï phaùt trieån nhöõng yeâu caàu ñöôïc chi tieát hoùa cho nhöõng taøi lieäu ñaáu thaàu ñeå giaûi quyeát nhöõng ruûi ro moät caùch thích hôïp. Chuaån bò vaø ñaáu thaàu nhöõng yeâu caàu chuyeån nhöôïng chính yeáu cho nhöõng hoaït ñoäng ñaáu thaàu. Ñaùnh giaù nhöõng söï ñeä trình ñaáu thaàu baèng caùch nhaän hoà sô veà khaû naêng cuûa nhaø ñaáu thaàu ñeå quaûn lyù nhöõng ruûi ro coù lieân quan. Dieät xeùt nhöõng quyeàn öu tieân thöông löôïng ñaûm baûo söï phaân phoái ruûi ro moät caùch hieäu quaû Söï thöïc hieän vaø phaân phoái ruûi ro. Bao goàm nhöõng söï chaáp thuaän, kyõ thuaät, xaây döïng, ngaân saùch, giai ñoaïn quan troïng Phaùt trieån vaø quaûn lyù nhöng cuoäc thí nghieäm vaø söï uûy thaùc, chuyeån tieáp vaø phaân phoái.

13

Raèng nhöõng phöông phaùp ño löôøng ñöôïc thöïc hieän ñeâu kieåm soaùt ruûi ro laø thích hôïp vaø raèng phaàn thöôûng kinh teá cho vieäc giaûi quyeát ruûi ro coøn toàn taïi thì thoûa ñaùng. Nhöõng muïc ñích hôïp ñoàng, ñeå ñaùnh giaù nhöõng hình thöùc hôïp ñoàng hôïp phaùp khaùc nhau coù theå löïa choïn cho döï aùn, trong ngöõ caûnh laø ai neân taïo ra nhöõng ruûi ro gì vaø quyeát ñònh moät söï phaân phoái caân baèng vaø chia seõ ruûi ro vaø nhöõng phaàn thöôûng caùc beân coù lieân quan. Söï boû thaàu, khi naøo laø quyeát ñònh boû thaàu hay khoâng boû thaàu, hoaëc chaáp nhaän söï boû thaàu, cho moät döï aùn ñöôïc ñeà nghò vaø theo hình thöùc gì Nhöõng muïc ñích quaûn lyù ñoái vôùi nhöõng cô quan laäp phaùp, nhöõng cô quan toøa aùn, nhöõng cô quan caáp pheùp hoaëc cho nhöõng cuoäc ñieàu tra coâng chuùng ñeå chöùng minh.traùch nhieäm giaûi trình trong ngöõ caûnh coâng coäng vaø xaõ hoäi nhöõng muïc ñích trueyeeng ñaït thoâng tin ñeå cung caáp thoâng tin cho nhöõng ngöôøi chuû sôû höõu, nhöõng nhaø taøi trôï, nhöõng coâng ty lieân doanh hoaëc nhöõng ngöôøi coù lieân quan khaùc, hoaëc ñeå chöùng minh raèng naêng löïc vaø khaû naêng caïnh tranh trong moät khu vöïc. Trong moät toå chöùc, ban quaûn trò caáp cao caàn bieát vaø hieåu nhöõng ruûi ro vaø cô hoäi gì ñaøng toân taïi vaø chuùng ñang ñöôïc quaûn lyù nhö theá naøo, nhö laø moät quaûn lyù toång theå toát, ban quaûn trò cuõng coù theå coù nhöõng yeâu caàu cuï theå cho: - nhöõng baùo caùo nhaát quaùn veà ruûi ro thöïc teá ñang phaùt sinh. - Coù theå so saùnh giöõa caùc toå chöùc - Söï thoáng nhaát cô hoäi vaø ruûi ro giöõa caùc toå chöùc - Nhöõng cô cheá hoaït ñoäng hieäu quaû ñoái vôùi nhöõng thöù öu tieân tröïc tieáp cho quaûn trò ruûi ro vaø nheï beùn ñoái vôùi nhöng thaønh phaàn khaùc nhau cuûa toå chöùc ñeå ñöa ra ôû baát kyø nôi naøo cuï theât maø cuùng lieân quan ñeán chuùng - Phaân tích nhöõng su höôùng trong ruûi ro vôùi nhöõng loaïi hình hoaït ñoäng khaùc nhau nhöõng quyeát ñònh quaûn trò ruûi ro - Söï roõ raøng cuûa nhöõng bieän phaùp söû lyù ruûi ro chính yeáu vaø traïng thaùi cuûa chuùng - Nhöõng yeâu caàu trôï giuùp ñuùng luùc ôû nôi caàn thieát, vaø - Lôøi caûnh baùo ña daïng, khoâng coù söï ngaïc nhieân Söï thöïc hieän nhöõng baøi thöïc haønh quaûn trò ruûi ro hôïp lyù cho pheùp nhöõng giaùm ñoác caáp cao phaân phoái nhöõng nguoàn löïc moät caùch hieäu quaû hôn ñeå quaûn trò ruûi ro, hoï ôû trong moät vò trí toát hôn ñeå nhaän thöùc nhöõng rui ro cho moät toât chöùc vaø aùp duïng nhöõng bieän phaùp kieåm soaùt hieäu quaû ñeå giaûm bôùt chuùng. Ôû nôi moät keát quaû ngöôïc laïi coù theå xaûy ra, nhöõng traùch nhieäm ñöôïc giaûi trình seõ coù theå chöùng minh raèng hoï thöïc hieän ôû möùc ñoä sieâng naêng thích hôïp neàn taûng 14

cho baát cöù quyeát ñònh naøo xuaát phaùt töø ruûi ro vaø söï phaûn öùng cuûa toå chöùc ñoái vôùi noù. Soá löôïng kieåm toaùn vieân ôû nhöõng toå chöùc tö nhaân vaø coâng coäng ñaõ tìm ra raèng quaûn trò rui ro thì khoâng luoân ñöôïc thöïc hieän moät caùch hieäu quaû vaø thænh thoaûng noù thì khoâng giaûi quyeát ñöôïc taát caû. Ban ñieàu haønh cuûa toå chöùc naøy baây giôø ñang yeâu caàu quaûn trò ruûi ro ñöôïc thöïc hieän trong moät caùch thöùc hieäu quaû ñeå ñaùp öùng nhu caàu quaûn lyù cuûa toå chöùc vaø giaûi quyeát nhöõng söï thieáu huït ñöôïc nhaän ra thoâng qua hoaït ñoäng kieåm toaùn. RÙI RO VÀ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ Theo tự nhiên chính phủ trong nhiều đất nước có sự khuyến khích cho quá trình QTRR nổi lên và tăng thêm sử dụng của sự xắp xếp: (BOO) hoạt động - đầu tư - làm chủ, hoạt động - chuyển nhượng - đầu tư - làm chủ (BOOT) công ty cổ phần và tài chính tư nhân (PFI) cho tài sản và khả năng thu được có thay đổi theo môi trường truyền thống. cấu trúc mới đòi hỏi bản chất khác của hợp đồng, hình thức của kiềm tra và chịu trách nhiệm phải chứng minh được khả năng rủi ro của dự án. bộ phận xem xét khả năng cung cấp của chính phủ và vai trò của công chúng. Các cá nhân cung cấp và phục vụ trong các cơ quan chính phủ thì hấp dẫn các nhà đầu tư bên ngoài trong các lĩnh vực mới hoặc truyền thống. QTRR chỉ trích yếu tố trong chỉ huy tập trung cho tất cả các đảng phái bao gốm các mối quan hệ mới và mô hình dự phòng đang phát triển. QTRR là 1 phần quan trọng của sự cố gắng cải tiến toàn bộ chất lượng và tiêu chuẩn chính sách của chính phủ. QTRR liên quan đên đảm bảo rủi ro tiếm tàng được nhận diện sớm, một sự lựa chọn tốt của của quản trị thì hướng vào giàm rủi ro một cách tối thiểu. trong ý thức đó mục tiêu của chính phủ là xắp xếp lại 1 cách tỉ mỉ với khu vực đạt được thành tựu của tư nhân hơn là kết quả của dự án, khà năng hơn nữa là một phương hướng đúng đắn với một cấu trúc thích hợp của rủi ro. Trong phạm vi ảnh hưởng của chính phủ. QTRR thì quan trọng trong đó nó được ủng hộ một cách kiên quyết và hợp pháp bởi các quyết định Marketing, tạo ra và kiểm tra dấu vết một cách tỉ mỉ các thông tin có thể có vào hệ thống dữ liệu dó giải thích nhiều hình thức quyết định. PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN KẾ HOẠCH CỦA QUẢN TRỊ RỦI RO kế hoạch quản trị rủi ro là một đề tài được quan tâm hiện nay, nó là một hoạt động diễn thiết cùa nhiểu cơ quan chính phủ và kế hoạch quản trị một cách chuyên nghiệp với sự liên kết trên toàn thế giới, và nhiều tiêu chuân thích hợp thỉ hiện có hoặc đangphát triển. một số ví dụ từ nhiều phương pháp dược sử dụng bao gồm; Project Management Institute (PMI), USA (2003), Project Management Body of Knowledge, Chapter 11 on risk management; Association for Project Management, UK (1997), PRAM Guide; AS/NZS 4360 (2004), Risk Management, Standards Association of Australia; IEC 62198 (2001), Project Risk Management—Application Guidelines; Office of Government Commerce (OGC), UK (2002), Management of Risk; and Treasury Board of Canada (2001), Integrated Risk Management Framework.

15

những tiêu chuần và sự chỉ dấn từ sự kết hợp dự phòng chuyên nghiệp chỉ 1 đề cương của những đề tài đó là chủ yếu cho QTRR. quyển sách này bổ sung thực tiến đó đã công bố. phương pháp làm theo ở đây là hoàn thành cấu trúc AS/NZS 4360 ,bao hàm toàn bộ và đầu tiên về quản trị rủi ro. Tiêu chuẩn đó dược yêu cầu sẵn sàng từ kế hoạch. nhiều phương pháp khác thì có cấu trúc tương tự và có thể so sánh ngay lập tức và thích hợp với nhiều tiêu chuẩn mặc dù phương pháp sử dụng có nhiều giới hạn khác nhau. 1 bản tóm tắt có thể so sánh từ phương pháp dự phòng ở chương 12 CÁI NHÌN TỔNG QUAN ĐƯỜNG LỐI CHỈ ĐẠO CỦA QUẢN TRỊ RỦI RO DỰ ÁN. phần đầu tiên của quyển sách này, chương 1 đưa ra những bài nói chuyện căn bản của QTRR dự án thì tập trung 1 cách đơn giản. trong phạm vi thực tiễn của QTRR dự án, chúng ta giới thiệu sự ảnh hưởng của QTRR dự án là một nguyên tắc chung, và mỗi bước miêu tả chi tiềt từng chương. Có hoàn cảnh nghiên cứu dựa vào QTRR trong công việc với kế hoạch lớn trong 1 trạng thái khu vực rộng và những giai đoạn khác nhau. Phương pháp ước lượng rủi ro tài sản diễn tả trong từng phần của quyển sách này thì định tính rộng lớn 1 cách khách quan. phần 2 từ chương 13 đến chương 18 kéo dài quá trình QTRR trong khu vực đặc trưng của dự án và ảnh hưởng của QTRR.bao gồm ước lượng độ nhạy cảm, hợp đồng ngoài và các công ty con. Trường hợp vật chất để minh hoạ cho yêu cầu này một lần nữa.công cụ kỹ thuật rủi ro được giới thiệu và môi trường quản trị rủi ro được phát hoạ. phần 3, từ chương 19 đến ch ương 23, xem xét phương pháp phân tích định lượng rủi ro và đường lối chúng có thể sử dụng trong một dự án rộng lớn. ước lượng khoán phí trong nghiên cứu thì được sử dụng giới thiệu những khái niệm, which are then extended to capital evaluation and economic appraisal of projects under uncertainty. The final part of the book, from Chapter 25, provides supporting information, including checklists, tables, a glossary and references. TEAM

16

CHÖÔNG 1: CAÙCH TIEÁP CAÄN QUAÛN TRÒ RUÛI RO DÖÏ AÙN KHAÙI QUAÙT CHÖÔNG MUÏC ÑÍCH: Giuùp ngöôøi ñoïc quaûn lí toát ñaàu ra cuûa caùc döï aùn vaøo ñuùng kyø haïn, ñaït ñöôïc hieäu suaát hoaït ñoäng vaø chi phí hôïp lí. NEÀN TAÛNG CÔ SÔÛ Qui trình quaûn trò ruûi ro döï aùn caàn ñaûm baûo raèng: -Taát caû nhöõng ruûi ro lôùn aûnh höôûng ñeán söï thaønh coâng cuûa döï aùn ñaõ ñöôïc nhaän dieän - Nhöõng ruûi ro naøy laø nhöõng loaïi ruûi ro maø keát quaû coù theå xaûy ra qua nhöõng bieåu hieän cuûa döï aùn vaø caû nhöõng ruûi ro maø keát quaû coù theå toát vaø cuõng coù theå xaáu mieãn laø caàn thieát cho vieäc ra quyeát ñònh. - Ñaùnh giaù chaéc chaén aûnh höôûng cuûa töøng ruûi ro rieâng leû ñoái vôùi nhöõng ruûi ro khaùc ñeå xaùc ñònh vieäc öu tieân trong vieäc thieát laäp vaø phaân boå caùc nguoàn löïc. - Chieán löôïc choáng laïi nhöõng ruûi ro ñeå ñaït ñöôïc nhöõng cô hoäi nhaèm theå hieän mình hôn laø coi noù laø 1 ruûi ro. - chính nhöõng tieán trình vaø chieán löôïc ñoái vôùi nhöõng ruûi ro ñöôïc thöïc thi moät caùch tieát kieäm nhaát ñoái vôùi caùc döï aùn. PHÖÔNG PHAÙP Caùch tieáp caän ñöôïc giôùi thieäu ñoái vôùi quaûn trò ruûi ro döï aùn laø nhaát quaùn vôùi caùch tieáp caän ñöôïc chaáp nhaän ñoái vôùi moät phaïm vi roäng cuûa caùc tieán trình quaûn trò ruûi ro khaùc. Öùng duïng cuûa nhöõng tieán trình ñoù ñoái vôùi caùc döï aùn ñoøi hoûi söï hôïp nhaát giöõa quaûn trò ruûi ro vôùi nhöõng hoaït ñoäng vaø nhöõng tieán trình quaûn trò döï aùn.Ï KHAÙI QUAÙT Nhöõng muïc ñích chung cuûa quaù trình quaûn trò ruûi ro döï aùn laø: - Laøm taêng naêng löïc cuûa toå chöùc. - Ñöa ra nhöõng qui trình quaûn trò ruûi ro toaøn boä döï aùn cuûa toå chöùc ñoái vôùi döï aùn vaø öùng duïng chuùng theo moät caùch nhaát quaùn. - Ñöa ra caùch quaûn lí cuûa caùc döï aùn ôû caùc toå chöùc vaø ñaït ñöôïc keát quaû döï aùn toát hôn: hoaøn thaønh ñuùng kì haïn vôùi hieäu suaát veà hoaït ñoäng vaø chi phí baèng vieäc giaûm nhöõng ruûi ro vaø naém baét ñöôïc caùc cô hoäi. Quaûn trò ruûi ro caùc döï aùn toát goàm nhöõng ñaëc ñieåm nhö:

17

- Quaûn trò ruûi ro döï aùn baét ñaàu ngay töø khi môùi baét ñaàu thöïc hieän döï aùn, nhöõng keá hoaïch quaûn trò ruûi ro ñöôïc laäp ra vaø ñöôïc ñieàu chænh cho phuø hôïp vaø quaù trình quaûn trò ruûi ro ñöôïc thöïc hieän xuyeân suoát thôøi gian thöïc hieän cuûa döï aùn. - Quaûn trò ruûi ro döï aùn khoâng phaûi laø moät quaù trình thöïc hieän moät caùch rieâng bieät maø phaûi ñöôïc keát hôïp vôùi caùc chöùc naêng quaûn trò döï aùn khaùc: - Vieäc thöïc hieän quaûn trò ruûi ro döï aùn laø traùch nhieäm cuûa taát caû caùc coå ñoâng cuûa coâng ty vaø hoï tham gia moät caùch tích cöïc vaøo quaù trình cuûa döï aùn. Chöông naøy cung caáp söï toùm taét ngaén goïn caùc noäi dung ñöôïc laøm roõ trong caùc chöông sau. PHÖÔNG PHAÙP TIEÁP CAÄN Muïc ñích cuûa quaûn trò ruûi ro laø ñeå nhaän daïng vaø quaûn lí nhöõng ruûi ro quan troïng. Noù lieân quan ñeán moät vaøi giai ñoaïn then choát vôùi söï traû lôøi laïi qua nhöõng kieåm tra vaø xem xeùt laïi quaù trình. Trong haàu heát caùc döï aùn, quaûn trò ruûi ro ñan xen nhöõng qui trình,thuû tuïc quaûn trò khaùc, trong ñoù nhieàu böôùc ñöôïc baûo ñaûm nhö moät phaàn cuûa quaûn trò döï aùn thoâng thöôøng. Ñieàu naøy laøm cô sôû cho söï phoái hôïp hoaït ñoäng giöõa quaûn trò ruûi ro vaø quaûn trò döï aùn. Caùch tieáp caän ñoái vôùi quaûn trò ruûi ro ñöôïc chaáp nhaän trong saùch naøy laø söï thoáng nhaát tieâu chuaån cuûa Uùc vaø Taân Taây Lan veà quaûn trò ruûi ro. Caùch tieáp caän naøy laø thoáng nhaát giöõa caùc caùch tieáp caän töông töï nhau ñöôïc chaáp nhaän bôûi nhöõng toå chöùc chính phuû vaø nhöõng toå chöùc chuyeân nghieäp quaûn trò caùc döï aùn lôùn maø ñaõ ban haønh ñöôøng loái chæ ñaïo veà ruûi ro döï aùn. Nhöõng böôùc trong quaù trình ñöa ra nhöõng caâu hoûi quan troïng cho giaùm ñoác döï aùn. Phaàn môû roäng cuûa söï phaân tích ruûi ro veà maët ñònh tính seõ ñöôïc trình baøy trong caùc chöông töø 19-23

18

THAÊM DOØ YÙ KIEÁN VAØ BAØN BAÏC

Hình thaønh ngöõ caûnh: - Muïc tieâu -coå ñoâng - Ñònh nghóa caùc nhaân toá quan troïng

Nhaän daïng ruûi ro: -Ñieàu gì seõ xaûy ra? - Noù xaûy ra nhö theá naøo?

Phaân tích ruûi ro: - Xem xeùt quaù trình ñieàu khieån - Nhöõng gì coù theå xaûy ra hoaëc khoâng

Ñaùnh giaù ruûi ro: - ñaùnh giaù ruûi ro - xeáp haïng ruûi ro

THEO DOÕI VAØ KIEÅM TRA

Xöû lí ruûi ro: - Nhaän daïng caùc phöông aùn - Löïa choïn phöông aùn toát nhaát -Trieån khai keá hoaïch xöû lí

HÌNH 1.1: QUI TRÌNH CUÛA QUAÛN TRÒ RUÛI RO DÖÏ AÙN BAÛNG 1.1: CAÙC CAÂU HOÛI DAØNH CHO GIAÙM ÑOÁC DÖÏ AÙN Caùc böôùc cuûa quaûn trò ruûi ro Caùc caâu hoûi cho vieäc quaûn lí Hình thaønh ngöõ caûnh Nhaän daïng ruûi ro Phaân tích ruûi ro

Chuùng ta muoán ñaït ñöôïc caùi gì? Ñieàu gì coù theå xaûy ra? Ñieàu naøy coù yù nghóa gì ñoái Ñaùnh giaù ruûi ro vôùi caùc tieâu chí cuûa döï aùn? Xöû lí ruûi ro Ñieàu gì laø quan troïng nhaát? Theo doõi vaø kieåm tra Chuùng ta seõ laøm gì ñeå xöû lí ruûi ro? Thaêm doø yù kieán vaø truyeàn Chuùng ta seõ ñeå chuùng trong ñaït taàm kieåm soaùt nhö theâ naøo? Nhöõng ai coù lieân quan vaøo quaù trình naøy?

19

TAÏO BOÁI CAÛNH Vieäc hình thaønh ngöõ caûnh coù aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån caáu truùc cuûa caùc coâng cuï ñaùnh giaù vaø nhaän daïng ruûi ro sau ñoù. Böôùc naøy goàm: - Thieát laäp moâi tröôøng cuûa döï aùn vaø cuûa toå chöùc trong ñoù vieäc ñaùnh giaù ruûi ro ñoùng vai troø - Chæ roõ nhöõng keát quaû ôû ñaàu ra vaø nhöõng muïc tieâu chính ñaõ ñöôïc yeâu caàu. - Nhaän daïng caùc tieâu chuaån cuûa söï thaønh coâng ñoái vôùi keát quaû cuûa nhöõng ruûi ro ñaõ bieát tröôùc vaø ñaõ ñöôïc tính tröôùc. - Ñöa ra taát caû nhöõng yeáu toá then choát ñeå xaây döïng söï ñaùnh giaù vaø nhaän daïng ruûi ro. Taát caû caùc yeáu toá ñaàu ra cuûa döï aùn bao goàm taøi lieäu quan troïng cuûa döï aùn nhö laø chieán löôïc thöïc hieän cuûa döï aùn, hieán chöông cuûa döï aùn, söï tính toaùn veà thôøi gian vaø chi phí, phaïm vi döï aùn, nghieân cöùu vaø thieát keá kó thuaät, phaân tích lôïi ích kinh teá vaø baát cöù taøi lieäu khaùc coù lieân quan veà döï aùn vaø muïc ñích cuûa döï aùn. Ñaàu ra cuûa gia ñoaïn naøy laø baûng toùm taét ngaén goïn caùc muïc tieâu cuûa döï aùn vaø caùc tieâu chuaån cuï theå veà söï thaønh coâng; nhöõng muïc tieâu vaø phaïm vi cuûa vieäc töï ñaùnh giaù ruûi ro, vaø toaøn boä nhöõng yeáu toá then choát cho vieäc xaây döïng quaù trình nhaän daïng ruûi ro trong nhöõng giai ñoaïn tieáp theo. NHAÄN DAÏNG RUÛI RO Vieäc xaùc ñònh nhöõng ruûi ro quyeát ñònh nhöõng gì coù theå xaûy ra vaø aûnh höôûng cuûa noù nhö theá naøo ñeán muïc tieâu cuûa döï aùn vaø nhöõng ruûi ro ñoù xaûy ra nhö theá naøo? Quaù trình nhaän dieän ruûi ro phaûi ñöôïc toång hôïp laïi vì nhöõng ruûi ro khoâng ñöôïc ñeà caäp seõ khoâng ñöôïc quan taâm ñeán neân söï xuaát hieän vaøo sau ñoù cuûa chuùng coù theå ñe doïa ñeán söï thaønh coâng cuûa döï aùn vaø gaây neân keát quaû xaáu. Quaù trình nhaän dieän ruûi ro neân söû duïng caùc yeáu toá then choát ñeå kieåm tra ruûi ro moät caùch coù heä thoáng, trong töøng lónh vöïc maø döï aùn theå hieän. Moät soá kó thuaät coù theå ñöôïc söû duïng ñeå nhaän dieän caùc ruûi ro nhö naõo coâng laø moät phöông phaùp ñöôïc ñeà caäp ñeán bôûi vì söï hieäu quaû vaø söï linh hoaït cuûa phöông phaùp naøy, khi ñöôïc vaän duïng hôïp lí seõ loaïi boû ñöôïc nhöõng loaïi boû ñöôïc nhöõng ruûi ro khoâng caàn a3 Nhöõng thoâng tin duøng trong quaù trình nhaän dieän ruûi ro nhö laø nhöõng thoâng tin trong quaù khöù, nhöõng phaân tích lyù thuyeát, nhöõng phaân tích vaø kinh nghieäm thöïc teá, nhöõng

20

quyeàn choïn thoâng tin cuûa toå döï aùn vaø nhöõng chuyeân gia khaùc hay laø söï lo laéng cuûa coå ñoâng… Keát quaû cuûa quaù trình nhaän dieän ruûi ro laø moät danh saùch toång hôïp caùc ruûi ro coù theå xaûy ra ñoái vôùi keát quaû thaønh coâng cuûa döï aùn, thöôøng laáy töø soå nhöõng ruûi ro do nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm quaûn trò ruûi ro cung caáp. PHAÂN TÍCH VAØ ÑAÙNH GIAÙ RUÛI RO Ñaùnh giaù ruûi ro laø vieäc ñaùnh giaù vaø phaân tích ruûi ro trong suoát quaù trình thöïc hieän döï aùn. Muïc ñích cuûa vieäc naøy laø xaây döïng keá hoaïch choáng laïi nhöõng ruûi ro quan troïng trong soá nhöõng ruûi ro ñaõ ñöôïc nhaän bieát. - Phaân tích ruûi ro laø vieäc söï duïng coù heä thoáng nhöõng thoâng tin coù saün ñeå quyeát ñònh nhöõng söï vieäc ñaõ ñöôïc cuï theå hoùa thöôøng xaûy ra nhö theá naøo vaø kích côõ cuûa nhöõng keát quaû aáy. - Vieäc ñaùnh giaù ruûi ro laø moät quaù trình so saùnh nhöõng ruûi ro öôùc tính vôùi nhöõng tieâu chuaån ruûi ro ñaõ ñöôïc ñeà caäp ñeán ñeå quyeát ñònh taàm quan troïng cuûa ruûi ro. Qui trình ñaùnh giaù: - Xaùc ñònh haäu quaû cuûa töøng ruûi ro vaø khaû naêng xuaát hieän cuûa noù. -Ñaùnh giaù nhöõng keát quaû coù khaû naêng xaûy ra - Thay ñoåi ñieåm soá veà khaû naêng xaûy ra vaø keát quaû ñeå choïn ra moät ruûi ro caàn phaûi giaûi quyeát tröôùc tieân. - Tieáp tuïc phaùt trieån vieäc xöû lí nhöõng ruûi ro öu tieân ñaõ ñöôïc nhaát trí vaø nhöõng caáp ñoä ruûi ro saün coù . Nhöõng tieâu chuaån öu tieân naøo ñaõ ñöôïc nhaát trí ñöôïc söû duïng ñeå quyeát ñònh nhöõng noå löïc lôùn nhaát neân taäp trung vaøo ñaâu ñeå xöû lí nhöõng ruûi ro ñaõ ñöôïc nhaän daïng. Nhöõng tieâu chuaån öu tieân naøy quyeát ñònh vieäc phaân boå caùc nguoàn löïc vaø hoaïch ñònh chöông trình haønh ñoäng. Keát quaû cuûa giai ñoaïn phaân tích vaø ñaùnh giaù ruûi ro laø taïo ra moät danh saùch nhöõng ruûi ro gaây thieät haïi lôùn vaø söï hieåu roõ veà taùc ñoäng cuûa chuùng khi noù xaûy ra. Haäu quaû, khaû naêng xaûy ra vaø nhöõng ruûi ro quan troïng ñöôïc ghi nhaän trong soå ruûi ro cuûa döï aùn. GIAÛI QUYEÁT RUÛI RO -- Muïc ñích cuûa vieäc giaûi quyeát ruûi ro laø xaùc ñònh nhöõng gì seõ dieãn ra trong vieäc phaûn öùng laïi nhöõng ruæ ro maø ñöôïc ñaõ nhaän daïng, theo thöù töï öu tieân ñeå giaûm bôùt taát caû nhöõng ruûi ro thaáy tröôùc ñöôïc. Neáu nhöõng söï kieän khoâng dieãn ra thì qui trình nhaän daïng vaø xaùc ñònh ruûi ro laø voâ nghóa. 21

- Xöû lí ruûi ro laøm thay ñoåi nhöõng phaân tích sôùm hôn thaønh nhöõng hoaït ñoäng chuû yeáu ñeå giaûm bôùt ruûi ro. Döõ lieäu ñaàu vaøo chuû yeáu cuûa böôùc naøy laø danh saùch caùc ruûi ro, söï öu tieân rui ro ñöôïc chaáp nhaän töø böôùc tröôùc vaø ngaân saùch vaø keá hoaïch döï aùn hieän taïi. - Giaûi quyeát nhöõng rr bao goàm: +xaùc ñònh phöông aùn ñeå giaûm bôùt khaûù naêng xaûy ra vaø haäu quaû cuûa moãi loaïi rr( raát cao, cao, trung bình) + Öôùc tính lôïi nhuaän tieàm naêng vaø chi phí cuûa phöông aùn. - löïa choïn phöông aùn toát nhaát cho döï aùn. - phaùt trieån vaø boå sung cho keá hoaïch quaûn trò rr moät caùch chi tieát. Baûng toùm taét keá hoaïch quaûn trò ñoøi hoûi moãi loaïi ruûi ro phaûi ñöôïc phaân loaïi nhö raát cao hoaëc cao theo thöù töï öu tieân. GIAÙM SAÙT VAØ KIEÅM TRA Tieáp tuïc giaùm saùt vaø kieåm tra rr ñaûm baûo nhöõng ruûi ro môùi ñöôïc phaùt hieän vaø quaûn lí, vaø nhöõng keá hoaïch hoaït ñoäng ñoù ñöôïc boå sung vaø tieán trieån moät caùch coù hieäu quaû. Nhöõng qui trình kieåm tra thöôøng ñöôïc boå sung nhö laø moät phaàn cuûa quy trình quaûn trò ruûi ro, ñöôïc boå sung bôûi nhöõng ñôït kieåm tra lôùn vaø chænh laïi nhöõng giai ñoaïn quan troïng cuûa döï aùn. Hoaït ñoäng giaùm saùt vaø kieåm tra lieân keát vieäc quaûn trò rr vôùi nhöõng qui trình quaûn trò khaùc. Chuùng giuùp cho vieäc quaûn trò rr toát hôn vaø coù söï caûi tieán lieân tuïc. Trang 3 Döõ lieäu chính cuûa böôùc naøy laø xem xeùt danh saùch nhöõng ruûi ro chính ñeå xaùc ñònh caùch giaûi quyeát rr. Keát quaû cuûa quy trình naøy taïo ra ñöôïc moät danh saùch nhöõng ruûi ro ñaõ ñöôïc xem xeùt laïi ñeå xöû lí rr. BAØN BAÏC VAØ THAM KHAÛO YÙ KIEÁN Baøn baïc vaø tham khaûo yù kieán caùc nhaø ñaáu tö döï aùn coù theå laø nhaân toá chuû yeáu ñeå ñaûm baûo quaûn trò rr toát vaø ñaït ñöôïc keát quaû döï aùn, maø coù theå chaáp nhaän ñöôïc. Ñieàu naøy giuùp ngöôøi sôû höõu, khaùch haøng vaø ngöôøi söû duïng cuoái cuøng hieåu rr vaø thoûa hieäp nhöõng vieäc phaûi ñöôïc laøm trong 1 döï aùn lôùn. Ñieàu naøy ñaûm baûo taát caû nhöõng ñoái taùc ñöôïc thoâng baùo ñaày ñuû vaø do ñoù traønh ñöôïc nhöõng phaøn naøn ñoät xuaát. Trong ñoäi nguõ nhöõng nhaø quaûn trò döï aùn, hoï giuùp duy trì söï chaéc chaén vaø hôïp lí cuûa vieäc ñaùnh giaù rr vaø nhöõng giaû ñònh cô baûn cuûa chuùng. Trong thöïc teá vieäc baùo caùo thöôøng xuyeân laø nhaân toá quan troïng cuûa vieäc baøn baïc. Nhaø quaûn trò baùo caùo tình traïng hieän thôøi cuûa rr vaø quaûn trò rr nhö yeâu caàu caùc taøi trôï vaø chính saùch cuûa coâng ty. Nhaø quaûn trò caáp cao caàn hieåu roõ ruûi ro maø hoï ñoái maët vaø nhöõng baùo caùo ruûi ro cung caáp 22

phaàn boå sung cho nhöõng baùo caùo quaûn lí trong vieäc phaùt trieån nhöõng hieåu bieát naøy. Nhöõng ruûi ro ñaõ xaùc ñònh tröôùc vaø nhöõng keá hoaïch hoaït ñoäng hoã trôï cung caáp neàn taûng cho vieäc baùo caùo rr. nhöõng baùo caùo cung caáp moät baûng toång hôïp nhöõng ruûi ro cuûa döï aùn, tình traïng cuûa vieäc xöû lí vaø daáu hieäu cuûa nhöõng xu höôùng lieân quan ñeán rr. Chuùng ñöôïc ñöa ra döïa treân neàn taûng cô baûn hoaëc laø yeâu caàu, laø moät phaàn cuûa tieâu chuaån baùo caùo quaûn lí. Döï aùn lôùn coù theå ñoøi hoûi vieäc baùo caùo roäng raõi hôn giai ñoaïn cô baûn hoaëc nhöõng giai ñoaïn quan troïng.

CHÖÔNG 2: XAÂY DÖÏNG NGÖÕ CAÛNH KHAÙI QUAÙT CHÖÔNG - MUÏC ÑÍCH Vieäc hình thaønh boái caûnh coù lieân quan ñeán vieäc phaùt trieån caáu truùc ñeå nhaän daïng ruûi ro vaø ñeà ra nhieäm vuï theo sau. -NHAÂN TOÁ CAÊN BAÛN: Böôùc naøy caàn: + thieát laäp moâi tröôøng döï aùn vaø moâi tröôøng toå chöùc maø trong ñoù vieäc ñaùnh giaù ruûi ro ñöôïc thöïc hieän. +Xaùc ñònh nhöõng muïc tieâu chính vaø nhöõng keát quaû ñöôïc yeâu caàu. + xaùc ñònh nhöõng tieâu chuaån thaønh coâng ñoái vôùi keát quaû cuûa nhöõng rr ñaõ ñöôïc nhaän bieát vaø coù theå ñöôïc ño löôøng. + ñònh nghóa nhöõng yeáu toá chính ñeå xaây döïng quy trình ñaùnh giaù vaø nhaän daïng ruûi ro. NGUOÀN DÖÕ LIEÄU Noäi dung döõ lieäu ñaàu vaøo bao goàm nhöõng taøi lieäu chính cuûa döï aùn nhö laø chieán löôïc thöïc hieän döï aùn,hieán chöông döï aùn, chi phí vaø thôøi gian döï kieán, nhöõng khaùi nieäm phaïm vi, vieäc hoïc vaø thieát keá coâng trình, phaân tích kinh teá vaø baát cöù taøi lieäu khaùc coù lieân quan veà döï aùn vaø muïc ñích cuûa noù. PHÖÔNG PHAÙP: -Kieåm tra taøi lieäu veà toå chöùc vaø döï aùn - Tieán haønh phaân tích nhaø ñaàu tö -Phaùt trieån tieâu chuaån thaønh coâng - Phaùt trieån nhöõng nhaân toá then choát SAÛN PHAÅM Saûn phaåm cuûa giai ñoaïn naøy laø moät söï trình baøy ngaén goïnø muïc tieâu cuûa toå chöùc vaø döï aùn vaø xaùc ñònh tieâu chuaån thaønh coâng, muïc tieâu vaø phaïm vi ñaùnh giaù rr, vaø nhöõng

23

nhaân toá chuû yeáu ñeå xaây döïng hoäi thaûo xaùc ñònh ruûi ro trong giai ñoaïn tôùi. TAØI LIEÄU - phaân tích nhaø ñaàu tö phaàn 2.1) - toùm taét laïi noäi dung cuûa döï aùn( phaàn 2.2) - nhaân toá chính (2.4,2.5) MUÏC TIEÂU VAØ TIEÂU CHUAÅN Ñeå ñaûm baûo raèng taát caû nhöõng rr ñaùng keå ñöôïc kieåm soaùt, noù caàn thieát ñeå nhaän bieát muïc tieâu cuûa toå chöùc vaø döï aùn. Muïc tieâu lie at the heart of the context definition vaø chuùng ñöôïc lieân keát vôùi qui trình quaûn trò ruûi ro qua tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù thaønh coâng. Tieâu chuaån thaønh coâng laø cô sôû ñaùnh giaù vieäc ñaït ñöôïc muïc tieâu vaø vì theá ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù nhöõng aûnh höôûng hoaëc nhöõng haäu quaû cuûa ruûi ro maø coù theå phaù huûy caùc muïc tieâu. Böôùc ñaàu tieân xaùc ñònh phaïm vi cuûa döï aùn, nhöõng vaán ñeà vaø nhöõng caâu hoûi chính lieân quan ñeán toå chöùc vaø moái quan heä giöõa döï aùn vaø chieán löôïc cuûa toå chöùc thöïc hieän vaø muïc tieâu kinh doanh. Yeâu caàu chung cho toå chöùc ñoù laø mua vaø tìm ñöôïc döï aùn caùi maø thöôøng ñöôïc chæ roõ trong caùc muïc tieâu chính saùch. Chuùng thöôøng thích hôïp vôùi taát caû nhöõng gì coù ñöôïc vaø vì theá chuùng thöôøng ñöôïc xaây döïng nhöõng muïc tieâu ñaït ñöôïc vaø thuû tuïc hôïp ñoàng, vôùi vieäc vôùi nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät ñöôïc chaáp thuaän vaø nhöõng yeâu caàu khaùc ñeå aùp duïng cho döï aùn lôùn. Moät ví duï veà nhöõng muïc tieâu thu mua döï aùn chung töø moät toå chöùc thöông maïi tö nhaân thì ñöôïc trình baøi trong baûng 2.1. Trong thöïc teá nhöõng ñöôøng loái chæ ñaïo giaûi quyeát döï aùn ñöôïc boå sung qua tieán trình thöïc hieän vaø nhöõng ñieàu leä cuûa hôïp ñoàng. Ñoái vôùi vieäc mua ngoaøi cuûa chính phuû coù nhöõng yeâu caàu theâm nöõa laø phaûi theå hieän vaø chöùng minh roõ raøng vaø phaûi ñöôïc kieåm toaùn vaø giaùm saùt beân ngoaøi. Nhöõng muïc tieâu vaø tieâu chuaån ñoù bao goàm: • Giaù trò cuûa ñoàng tieàn • Môû cuûa vaø caïnh tranh coù hieäu quaû • Cö xöû coâng baèng vaø hôïp ñaïo ñöùc • Cô hoäi môû roäng qui moâ cho nhöõng ngaønh coâng gnhieäp ñòa phöông ñeå taêng khaû naêng caïnh tranh • Khía cạnh môi trường • Sự bảo đảm chất lượng • Sự cho phép của chính phủ đối đầu lại những đất nước chuyên biệt • Chính sách xã hội công bằng 24

Caùc yeâu caàu coù theå coù söï theå hieän khaùc nhau tuyø thuoäc vaøo muïc tieâu kinh doanh cuûa toå chöùc vaø giai ñoaïn cuûa qui trình thu mua Trong nhöõng giai ñoaïn hoaïch ñònh cuûa döï aùn, caùc yeâu caàu thöôøng lieân quan ñeán nhöõng chính saùch chung vaø khía caïnh thöïc hieän ñöôïc theå hieän baèng nhöõng thuaät ngöõ chung. Nhöõng yeâu caàu naøy bao goàm moät vì hoaëc taát caû nhöõng tieâu chuaån veà chi phí vaø lôïi nhuaän ñöôïc söû duïng trong quaù trình ñaùnh giaù hieäu quaû kinh teá. Vieäc hoaïch ñònh quaûn tri trò ruûi ro vaø phaân tích ruûi ro ñöôïc thöïc hieän cuøng luùc vôùi quaù trình ñaùnh hieäu quaû kinh teá, xem chöông 23. Trong giai ñoaïn ñaáu giaù, giaù trò veà tieàn laø söï trung thöïc vaø caùch cö xöû hôïp ñaïo ñöùc, ñuùng qui ñònh coù theå laø nhöõng xem xeùt quan troïng, ñaëc bieät laø trong caùc khu vöïc coâng. Sau ñoù, trong quaù trình baûo trì , vaän haønh vaø phaân phoái, nhöõng tieâu chuaån thì cuï theå hôn vaø coù lieân quan ñeán söï hoaøn thaønh toát nhaát cuûa döï aùn, nhö laø nhöõng ñieàu khoaûn thích hôïp cuûa saûn phaåm vaø dòch vuï vaø söï thoaû maõn nhu caàu cuûa ngöôøi söû duïng. Trong tröôøng hôïp naøy, nhöõng möùc ñoä caàu, lôïi nhuaän, chi phí, vieäc chaäm treã keá hoaïch vaø chaát löôïng saûn phaåm vaø dòch vuï coù theå seõ ñöôïc ño löôøng baèng nhöõng tieâu chuaån thích hôïp.Maëc duø, nhöõng tieâu chuaån naøy ñöôïc söû duïng trong suoát caùc giai ñoaïn sau cuûa döï aùn nhöng chuùng ñöôïc xaây döïng raát sôùm. Nhöõng tieâu chuaån naøy neân ñöôïc cuï theå hoaùtrong baûng toùm taét luùc ñaàu vaø trong phaàn phaân tích nhöõng nhu caàu cuûa ngöôøi söû duïng cuûa giai ñoaïn ñaàu tieân trong quaù trình ñeà ra nhöõng yeâu caàu. Nhöõng yeâu caàu cuï theå coù moái lieân heä tröïc tieáp ñeán döï aùn. Chuùng bao goàm: • Kieåm soaùt chi phí, ñaûm baûo döï aùn ñöôïc kieåm soaùt trong khoaûng ngaân saùch hieän coù. • Kieåm soaùt theo keá hoaïch, ñaûm baûo döï aùn ñöôïc hoaøn thaønh trong khuoân thôøi gian cho pheùp • Kieåm soaùt chaát löôïng thöïc hieän, ñaõm baûo döï aùn vaø keát quaû cuûa noù phuø hôïp vôùi nhöõng muïc ñích ñaõ ñònh cuûa noù. Những mục tiêu cụ thể và tiêu chuẩn cụ thể là được phát triển bằng việc xem xét lại những tài liệu dự án then chốt như là kế hoạch thực hiện dự án, dự án đặc quyền , chi phí và kế hoạch dự tính, sự xác định phạm vi, sự nghiên cứu và thiết kế công việc, phân tích tình hình kinh tế và bất cứ tài liệu có liên quan về dự án và mục tiêu của nó SÖÏ PHAÂN TÍCH VAØ NHAÄN ÑÒNH CUÛA NHAØ ÑAÀU TÖ Vieäc phaân tích nhaø ñaàu tö thì quan trọng trong quy trình đánh giá rủi ro cho hầu hết các hoạt động . Nó thường ñöïôc tieán haønh ở giai đoạn raát sôùm cuûa vieäc hoaïch ñònh.

25

Tất cả những dự án và sự thu mua bao goàm ít nhaát hai nhaø ñaàu tö: ngöøôøi mua vaø ngöøôi baùn . Söï khaùc nhau veà muïc tieâu cuûa hai ñoái töôïng naøy, vaø moái quan heä hôïp ñoàng giöõa hoï, laø nhöõng quyeát ñònh chuû choát trong vieäc phaân boå vaø quaûn lyù ruûi ro trong quaù trình thu mua.Trong haàu heát caùc döï aùn, duø caùc nhaø ñaàu tö coù kieán thöùc nhöng keát quaû mong muoán cuûa hoï phaûi ñöôïc xem xeùt ngay töø khi hoaïch ñònh döï aùn. Ví duï nhöõng nhaø ñaàu tö khaùc cuõng phaûi ñöôïc xem xeùt keát quaû maø hoï muoán bao goàm: •

Trong moät coâng ty lieân doanh, caùc coå ñoâng trong ban giaùm ñoác vaø ban kieåm soaùt, caùc nhaø ñieàu haønh caáp cao vaø nhöõng ngöôøi quaûn lí cuûa nhöõng ñôn vò kinh doanh khaùc cuõng bò aûnh höûông bôûi döï aùn. • Trong söï thu mua cuûa chính phuû, boä tröôûng caùc danh muïc ñaàu tö , nhöõng boä tröôûng khaùc vaø caùc thaønh vieân ñòa phöông maø cöû tri cuûa hoï bò taùc ñoäng bôûi caùc hoaït ñoäng thu mua, söï tuyeån duïng coù lieân quan vaø nhöõng cô hoäi khaùc. • Ñaïi lí hoaëc nhöõng ñôn vò kinh doanh cuûa khaùch haøng nôi maø ngöôøi mua ñoùng vai troø laø ngöôøi ñaïi dieän cho ngöôøi söû duïng cuoái cuøng. • Hieäp hoäi ngöôøi söû duïng bao goàm nhöõng nhaø quaûn lí, nhaân vieân vaø khaùch haøng cuûa nhöõng ñôn vò trung gian. • Nhöõng ngöôøi ñieàu chænh phaûi taùn thaønh döï aùn vaø quaù trình phaân phoái cuûa döï aùn • Nhöõng ngöøoi maø chòu aûnh höôûng cuûa döï aùn hoaëc quaù trình phaân phoái döï aùn, nhö nhöõng ngöøoi soáng gaàn caùc toøa nhaø vaø nhaø maùy môùi • Moâi tröøông, nhaø ñaàu tö ñöôïc uûy quyeàn • Nhöõng nhoùm lôïi ích ñaëc bieät, such as environmental lobby groups • Nhaø thaàu phuï vaø nhaø cung caáp chính • Caùc ñònh cheá taøi chính vaø nhöõng nhaø cung caáp khaùc cuûa caùc quyõ tö nhaân • Phöông tieän truyeàn thoâng Vieäc phaân tích caùc nhaø ñaàu tö cung caáp nhöõng ngöôøi ra quyeát ñònh vôùi nhöõng taøi lieäu veà nhaø ñaàu tö ñeå hieåu toát hôn nhöõng nhu caàu vaø moái quan taâm cuûa hoï. Noù bao goàm vieäc xem xeùt nhöõng muïc tieâu cuûa moãi nhaø ñaàu tö trong moái lieân heä vôùi nhöõng ñoøi hoûi. Vieäc phaân tích ñoùng vai troø quan troïng trong việc chứng minh tính xác thực của quy trình và đảm bảo những mục tiêu của việc đánh giá rủi ro bao gồm tất cả những mong đợinvà những mục tiêu chính đáng của nhà đầu tư. Những nhà đầu tư có liên quan thống nhất với nhau và đưa ra các giải pháp có ích. Thất bại phải được xác định và nó bao gồm 26

những nhà đầu tư có thể dẫn đến sai sót trong việc đồng tình với các đề xuất và chiến lược của dự án đó do việc quản lý, khách hàng, nhân viên, người điều chỉnh và cộng đồng. Ví dụ, những nhà đầu tư cho một dự án của chính phủ được trình bày trong bảng 2.2. bảng 2.3 liệt kê danh sách những nhà đầu tư trong lĩnh vực kinh tế tư nhân. Mục tiêu chính của các nhà đầu tư quan trọng nên được xem xét rõ ràng. Điều này có thể đưa ra một hình thức rất đơn giản, như là nhà đầu tư và những vấn đề liệt kê trong bảng 2.1. ví dụ, việc phân tích nhà đầu tư trong một dự án công được trình bày trong bảng 2.4. việc phân tích phức tạp hơn thích hợp ở những nơi mà rủi ro cộng đồng và xã hội được dự báo.

Bảng 2.2 - Nhà đầu tư trong dự án thu mua của một cơ quan chính phủ

Nhóm Cơ quan nhà nước

Nhà đầu tư Hội đồng quản trị Những cơ quan kinh tế liên quan đến dự án Những thành viên trong tổ chức

Các cơ quan nhà nước và người đại diện thừa hành

Quốc hội ( nhà nước ) bộ trưởng, chính quyền địa phương

Những cơ quan khác trong nhà nước Nguồn vốn

Bộ tài chính

Ngành công nghiệp

Những nhà đầu tư

Ủy ban tài chính và người kí quỹ

Đoàn thể

Kinh doanh nhỏ, người hưởng lợi trực tiếp, gián tiếp Đoàn thể và những tổ chức khác Bảng 2.3 – Nhà đầu tư trong một dự án tư nhân nhóm Nhà đầu tư Quản lý cao cấp Nhà đầu tư chính Hội đồng quản trị Ban giám đốc

27

Đơn vị kinh doanh và lợi tức trong một dự án

Bộ phận hổ trợ kinh doanh bao gồm - bộ phận kỹ thuật - bộ phận bảo trì - các bộ phận khác - bộ phận hành chính và bộ phận hổ trợ

Nhân viên

Người quản lý Nhân viên bảo trì máy móc

Công nghiệp

Đối tác kinh doanh Nhà cung cấp nguyên vật liệu và dịch vụ

Đối tác thương mại

Người mua và người sử dụng sản phẩm. Nhà buôn

Tổ chức điều hành

Tổ chức điều hành phê chuẩn cấu trúc và công trình xây dựng. Tổ chức bảo vệ sức khỏe và an toàn lao động. Cơ quan bảo vệ môi trường.

Cộng đồng

Cộng đồng địa phương. Cộng đồng rộng lớn ngoài địa phương.

Tiêu chuẩn Những yêu cầu của tổ chức và của những nhà đầu tư chính thường bắt nguồn từ những tiêu chuẩn của dự án. Những điều này sẽ quyết 28

định quy mô đặt biệt để chống lại những hậu quả của rủi ro đã được đánh giá thông qua bảng phân tích rủi ro sau, và được thảo luận chi tiết trong chương 4. Kết quả của quá trình này sẽ là nền tảng của việc đánh giá dự án. Hệ thống tiêu chuẩn có thể được mở rộng. Bảng 2.5 cho ta một ví dụ về một dự án có quy mô vừa, ở đó sự chấp nhận của cộng đồng là điều quan trọng. Hệ thống tiêu chuẩn là những hướng dẫn đáng giá cho người quản lý dự án trong suốt giai đoạn lập kế hoạch ban đầu của dự án. Bảng 2.4 – bảng phân tích nhà đầu tư, dự án công cộng Nhà đầu tư Kết quả mong đợi Nhà quản lý điều hành Khả năng lập kế hoạch trong chi phí dự án cho phép và mức chi phí hàng năm, đáp ứng được những yêu cầu đã xác nhận. Khả năng lựa chọn những phương án đã thu được, chứng minh cách sử dụng tiền một cách hiệu quả nhất. Đơn vị kinh doanh liên Một chiến lược kinh doanh rõ ràng và quan trong việc thu hiệu quả. mua Mở rộng và cạnh tranh hiệu quả. Khả năng lựa chọn những phương án đã thu được một cách hiệu quả nhất. Đại lý bán lẻ

Khả năng phân phối đáp ứng những hợp đồng đã ký nhận và nhu cầu của người tiêu dùng.

Chính phủ và người đại Hoạt động hiệu quả của quốc gia. diện Khả năng lựa chọn những phương án đã thu được, chứng minh cách sử dụng tiền một cách hiệu quả nhất. Lợi nhuận trong kinh doanh và nền 29

kinh tế. Chính quyền tỉnh thành Nâng cao cơ hội kinh doanh cho cộng và địa phương và người đồng và nền kinh tế địa phương đại diện của họ THIEÁT LAÄP PHAÏM VI Nhöõng cô quan taøi trôï chính:

ñaït ñöôïc söï kieåm soaùt chi phí theo nhöõng naêng löïc ñaõ ñöôïc duyeät. An open and accountable acquisition process Söï phaân boå ngaân saùch ñöôïc quaûn lí moät caùch coù hieäu quaû.

Nhöõng cô quan thuoäc veà taøi chính: Laøm taêng nhöõng cô hoäi kinh doanh Quaûn lí ruûi ro hieäu quaû keát hôïp vôùi döï phoøng cuûa ñaàu tö voán. Coù lôïi nhuaän hôïp lí töø söï ñaàu tö Laøm taêng nhöõng cô hoäi kinh doanh, coù theå traûi qua trong thôøi gian daøi Coù khaû naêng giaûi quyeát nhöõng khoù khaên cuûa ngöôøi söû duïng. Quaûn lí ruûi ro hieäu quaû keát hôïp vôùi döï phoøng cuûa vieäc yeâu caàu veà naêng löïc Coù lôïi nhuaän hôïp lí töø khaû naêng cung öùng vaø vaän haønh. Caùc boä phaän kinh doanh tröïc thuoäc: Laøm taêng nhöõng cô hoäi kinh doanh, duø ñoù laø nhaø thaàu chính hay nhaø thaàu phuï. Coù lôïi nhuaän hôïp lí töø nhöõng hoaït ñoäng kinh doanh

30

BAÛNG 2.5- TIEÂU CHUAÅN CUÛA DÖÏ AÙN CÔÕ TRUNG BÌNH TIEÂU CHUAÅN CHUÙ YÙ Nhöõng caùi coù saün Söï coù saün cuûa nhöõng phöông tieän ñanh hieän höõu phaûi laøm cho toái ña hoùa baèng vieäc giaûm nhöõng caûn trôû ñoái vôùi Nhöõng moái quan heä coäng hoaït ñoäng kinh doanh hieän taïi ñoàng tôùi möùc coù theå. Nhöõng tieâu chuaån cao nhaát cuûa nhöõng giao dòch, hôïp taùc vaø hoäi ñaøm vôùi coäng ñoàng Kinh teá hoïc phaûi ñöôïc duy trì.

Moâi tröôøng

Gaây quó

Döï aùn phaûi roõ raøng veà nhöõng ñieàu kieän kinh teá nhö lôïi nhuaän vaø tæ leä hoaøn voán ñaàu tö. Caùc giaûi phaùp ñoái vôùi vieäc ñöa nhöõng coâng ngheä vaøo söû duïng phaûi thaân thieän vôùi moâi tröôøng, caàn coù saün moät giaûi phaùp thay theá khaùc

Traùnh nhöõng phí toån ngoaøi Caùc moái quan heä trong coâng ngaân saùch ñöôïc phaân boå, toái nghieäp ña hoùa vieäc söû duïng cuûa quó taøi trôï cho nhöõng muïc ñích ñaëc bieät. Chaát löôïng Söï an toaøn

Söï phaùt trieån nhaân vieân

Thôøi gian

Laïc quan hoùa moái quan heä giöõa chuû doanh nghieäp vaø nhaân vieân trong xí nghieäp baèng söï thöông löôïng vôùi ñaïi dieän cuûa ngöôøi lao ñoäng vaø söû duïng nhöõng vieäc laøm thích hôïp. Khaùch haøng yeâu caàu nhöõng trang thieát bò ñuùng kó thuaät vaø ñaùng tin caäy. Quaù trình chuyeån giao döï aùn phaûi baøo ñaûm tieâu chuaån cao nhaát veà an toaøn, ñieàu kieän hôïp ñoàng phaûi chöùa nhöõng ñieàu khoaûn thích hôïp. 31

Keát quaû vaø phöông phaùp chuyeån giao döï aùn neân laøm taêng theâm giaù trò khaû naêng coát loõi cuûa toå chöùc vaø khaû naêng cuûa caùc nhaân vieân coù lieân quan. Döï aùn phaûi ñöôïc hoaøn taát vaøo ñuùng ngaøy ñaõ ñònh ñeå kòp vôùi tieán trình cuûa nguôøi söû duïng. Baûng 2.6 lieät keâ nhöõng yeáu toá thaønh coâng then choát cuûa hoaït ñoäng döï aùn ñôn giaûn lieân quan ñeán vieäc mua vaø laép ñaët nhöõng trang thieát bò thay theá, vôùi nhöõng thöôùc ño thích hôïp ñöôïc söû duïng cho moãi yeáu toá. Baûng 2.7 chæ ra nhöõng tieâu chuaån cuûa döï aùn phoøng thuû coù kyõ thuaät cao maø noù lieân quan ñeán muïc tieâu cuûa nhöõng nhaø ñaàu tö. Tieâu chuaån vaø nhöõng muïc tieâu ñöôïc keát hôïp cho vieäc saûn xuaát daàu ñöôïc trình baøy trong baûng 2.8 BAÛNG 2.6- TIEÂU CHUAÅN VAØ SÖÏ ÑO LÖÔØNG CUÛA DÖÏ AÙN NHOÛ TIEÂU CHUAÅN CHUÙ YÙ ÑO LÖÔØNG Chi phí Söï laép ñaït vaø Ngaân saùch ?, coäng kieåm tra phaûi hoaøn vôùi 30 giôø cuûa taát trong phaïm vi thôøi gian quaûn lí nguoàn ngaân saùch noäi boä. Trôû ngaïi ñaõ ñöôïc phaân boå. Nhöõng trôû ngaïi Thôøi gian tieán trình ñoái vôùi nhöõng maát ít hôn 40 giô ôû Chöùc naêng hoaït ñoäng hieän taïi giai ñoaïn cuoái. phaûi laøm toái thieåu Trang thieát bò môùi hoùa phaûi vöôït qua phaàn Trang thieát bò môùi kieåm tra tieâu Chaát löôïng phaûi coù nhöõng chuaån thöù nhaát chöùc naêng so saùnh (100%) vaø thöù 2 vaø phaûi coù giao ( 98%) dieän ñeå ñieàu Thôøi gian giaûm ít Thôøi gian khieån hôn 5 phuùt/ thaùng Nhöõng ngöôøi vaän vaø hôn 6 thaùng haønh vaø nhöõng vaän haønh ñaàu coâng ty söû suïng tieân yeâu caàu chaát 32

Huaán luyeän

löôïng trang thieát bò phaûi ñaùng tin caäy Saûn phaåm phaûi ñöôïc chuyeån giao vaø uûy thaùc vaøo ngaøy ñaõ ñònh ñeå kòp muïc ñích cuûa ngöôøi söû duïng. Taát caû caùc nhaân vieân ñeàu phaûi ñöôïc huaán luyeän veà saûn phaåm môùi.

BAÛNG 2.7- NHÖÕNG TIEÂU CHUAÅN LIEÂN KEÁT CAÙC MUÏC TIEÂU CUÛA DÖÏ AÙN PHOØNG THUÛ TOÙM TAÉT VIEÄC XEM LAÏI NGÖÕ CAÛNH Toùm laïi vieäc xem laïi taøi lieäu cuûa döï aùn trong baûng toùm taét ngöõ caûnh nhö ñaõ theå hieän ôû hình 2.2. Moät soá toå chöùc aùp duïng nhöõng tieâu chuaån chung ñeå ñaùnh giaù ruûi ro vaø ñaùnh giaù döï aùn nhö nhöõng tieâu chuaån ôû baûng 2.5 vaø 2.7. Neáu toå chöùc cuûa baïn ñaõ laøm ñieàu naøy haõy chuù yù baát cöù thay ñoåi caàn thieát naøo ñoái vôùi nhöõng tieâu chuaån chung döôùi ñeà muïc “ nhöõng thay ñoåi cuï theå ñoái vôùi caùc tieâu chuaån”. Neáu coù xaûy ra, haõy coá gaéng giaûm ñeán möùc toái thieåu nhöõng thay ñoåi ñoái vôùi nhöõng baûng naøy ñeå duy trì söï thoáng nhaát vôùi vieäc ñaùnh giaù ruûi ro döï aùn. BAÛNG 2.8 – TIEÂU CHUAÅN LIEÂN QUAN ÑEÁN NHÖÕNG MUÏC TIEÂU CUÛA DN SX DAÀU LÖÛA Nhöõng tieâu chuaån Nhöõng muïc tieâu Saûn xuaát thaát baïi hay haïn Toái ña hoaù quaûn trò cuûa caùc cheá laïi nguoàn hydrocacbon Taêng saûn xuaát vôùi möùc toái ña. Nhöõng muïc tieâu vaø chi phí Phaù huyû cô sôû vaät chaát haøng naêm. Toái thieåu hoaù söï phaù huyû nhöõng hoaït ñoäng, khoâng laøm Söï toaøn veïn CSVC thieät haïi ñeán nhaø xöôûng hoaëc trang thieát bò Toái thieåu hoaù vieäc phaù huyû nhöõng hoaït ñoäng Thöïc hieän döï aùn Duy trì taøi saûn hoaëc heä 33

thoáng ñeâìu khieån vaø thöïc hieän Chieán löôïc mang laïi lôïi nhuaän( cost-effective) -Nhöõng söï toàn taïi hoaït ñoäng thì ñöôïc ñoøi hoûi. - Vieäc boå sung vaø ñieàu haønh döï aùn CSVC ñuùng luùc. Nhöõng aûnh höôûng veà taûi - Thôøi gian, chi phí vaø vieäc chính thöïc hieän lieân quan ñeán ngaân saùch.

Nhaân vieân

Söùc khoeû vaø söï an toaøn

Hình aûnh vaø danh tieáng

- nhöõng chi phí thay theá giaûm khoaûng 10% - Chi phí voán ñöôïc ñaùnh giaù1 caùch laïc quan - chi phí ñieàu haønh ñöôïc caûi thieän. - Khoâng coù thaát baïi, khoâng coù chi phí taêng theâm - Thu nhaäp thaáp, taêng kó naêng vaø kinh nghieäm - Thöïc hieän baûo veä söùc khoeû, söï an toaøn vaø baûo veä moâi tröôøng. - Toái thieåu hoaù nhöõng ruûi ro veà söùc khoeû, söï an toaøn vaø moâi tröôøng trong suoát quaù trình xaây döïng. - Thöïc hieän baûo veä söùc khoeû vaø an toaøn lao ñoäng. - Toái thieåu hoaù nhöõng ruûi ro veà moài tröôøng vaø coäng ñoàng trong suoát quaù trình xaây döïng. - Khoâng laøm thoaùt hôi ra moâi tröôøng hoaëc xaâm phaïm coäng ñoàng. - Thaønh tích ñaëc bieät cao - coå ñoäng söï uûng hoä cuûa coäng ñoàng vaø loøng tin.

Giöõa nhöõng söï ñaùnh giaù rr döï aùn. Tieâu ñeà “ nhöõng taøi lieäu tham khaûo” baûng soá lieäu 2.2 lieân quan ñeán nhöõng taøi lieäu döï aùn chuû yeáu maø ñöôïc söû duïng hình thaønh neân boái caûnh. 34

Ñoâi khi taøi lieäu chi tieát hôn ñöôïc caàn ñeán vaø noù raát höõu ích ñeå ñònh nghóa veà tieâu chuaån vaø phöông phaùp ñaùnh giaù nhöõng thaønh töïu cuûa hoï. Trong tröôøng hôïp naøy moät danh saùch gioáng nhö trong baûng soá lieäu 2.3 coù theå thích hôïp ( coù theå xem theâm baûng 2.6) NHÖÕNG NHAÂN TOÁ CHUÛ YEÁU Ngoaïi tröø nhöõng döï aùn raát nhoû, vieäc xaùc ñònh ruûi ro nhìn chung coù theå khoâng thöïc hieän ñöôïc neáu moät söï coá gaéng ñöôïc boû ra ñeå xem xeùt döï aùn moät caùch toång theå. Noù coù hieäu quaû hôn cho döï aùn khoâng thích hôïp trong nhöõng lónh vöïc hoaëc caùc nhaân toá chuû yeáu cho vieäc xaùc ñònh rr. Nhöõng yeáu toá chuû yeáu laø moät boä phaän nhöõng chuû ñeà ñöôïc xem xeùt laàn löôït bôûi töøng ngöôøi trong suoát quaù trình xaùc ñònh rr. Moãi chuû ñeà thì hôi heïp hôn toaøn boä moät döï aùn. Vieäc cho pheùp thöïc hieän vieäc xaùc ñònh ñeå taäp trung nhöõng yù kieán cuûa hoï vaø xem xeùt saâu hôn hoï ñaõ laøm neáu hoï coá gaéng giaûi quyeát toaøn boä döï aùn trong 1 laàn. dự án tiêu chí

người biên soạn

ñònh nghóa

ngày

tham khảo phương pháp đo lường

Ngày

người kieåm tra

Toùm taét tieâu chí Nhöõng yeáu toá chính phuï thuoäc vaøo nhöõng khía caïnh khaùc nhau cuûa döï aùn, noù coøn phuï thuoäc vaøo nhöõng muïc tieâu chính vaø vaán ñeà chính maø toå chöùc vaø caùc nhaø ñaàu tö khaùc quan taâm.Bảng 2-9 trình baøy moät soá phöông phaùp xaây döïng nhöõng yeáu toá cho nhöõng muïc ñích khaùc nhau. Trong nhieàu tröôøng hôïp, coù söï truøng laép ñaùng keå giöõa caùc nhaân toá chính trong baûng 2.9. ví duï nhö: nhöõng khoaûn muïc chi phí trong

nhieàu döï aùn laø nhöõng yeáu toá chính hoaëc chuùng ñöôïc keát hôïp tröïc tieáp vôùi nhöõng yeáu toá vaät chaát, thoâng thöôøng WBS laø ñieåm khôûi ñaàu toát nhaát. Với sự hợp tác của nó ,từ điển WBS đã diễn tả những từ nội dung của mỗi yếu tố công việc , đó là một sự tiện lợi rất cụ thể như: Baûng 2.9- nhöõng yeáu toá cho quaù trình ñaùnh giaù Muïc ñích, muïc tieâu, nhöõng vaán Neàn taûng löïa choïn nhöõng

35

ñeà lieân quan Keá hoaïch kinh doanh vaø chieán löôïc thu mua Kieåm soaùt ngaân saùch vaø nguoàn taøi chính beân ngoaøi Ñieàu haønh hoaït ñoäng; muïc ñích thích hôïp; giaù trò tieàn teä Nhöõng vaán ñeà coäng ngheä vaø moâi tröôøng; söï chaéc chaén; phaân phoái kyõ thuaät vaø naêng löïc quaûn lyù. Nhöõng khía caïnh moâi tröôøng; aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng ñeán nhöõng keát quaû( vd: taøi nguyeân, khí haäu…) Thôøi gian vaø keá hoaïch; nhöõng khía caïnh veà quan heä chuû thôï; vieäc xaây döïng nhöõng rr. Ruûi ro döï aùn noùi chung ñöôïc nhaän thaáy sôùm trong giai ñoaïn hoaïch ñònh döï aùn, ñeå döøng laïi hoaëc ra quyeát ñònh. Keát caáu thöông maïi, taát caû phöông aùn thu mua vaø moät chieán löôïc toaøn dieän. Keá hoaïch rr, keá hoaïch ngaân quyõ vaø hoaïch

nhaân toá Hoaït ñoäng kinh doanh Khoaûn muïc chi phí Chöùc naêng cung caáp saûn phaåm hoaëc dòch vuï Nhöõng yeáu toá vaät chaát Vò trí ñòa lyù Döï aùn hoaït ñoäng Döï aùn thôøi kyø

Nhöõng döï aùn ñaõ coù vaø nhöõng döï aùn thay theá Nhöõng nhaø ñaàu tö

Nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng vaø coäng ñoàng, nhöõng quy trình pheâ duyeät, nhöõng khía caïnh taøi chính.

sau ñoù, caùc phaân tích ruûi ro ñöôïc saép xeáp theo thöù töï vôùi nhöõng khía caïnh quan troïng khaùc cuûa döï aùn goàm: keát caáu traùch nhieäm, keát caáu thieát keá vaø keá hoaïch, chi phí vaø thôøi gian. Maëc duø WBS cung caáp ñieåm khôûi ñaàu toát cho caùc nhaân toá chính cuûa nhieàu döï aùn, thöôøng coù nhöõng chuû ñeà lieân quan khaùc caàn ñöôïc theâm vaøo. Nhöõng nhaân toá quan troïng coù

36

cuøng ñaëc ñieåm ñöôïc trình baøy trong baûng 2.10 veà döï aùn xaây döïng cô sôû vaät chaát cho nguoàn löïc kinh doanh. Baûng 2.10- nhöõng nhaân toá chính coù cuøng ñaëc ñieåm cho vieäc xaây döïng cô sôû vaät chaát Nhaân toá Ghi chuù 1. Kyõ thuaät Chaát löôïng nguoàn löïc ñaàu vaøo, Thieát keá cô baûn söï ña daïng, nhöõng döï aùn coù lieân quan. Quy trình Maùy moùc vaø nguyeân Heä thoáng thöïc hieän Trang thieát bò thöïc hieän, söï hao vaät lieäu Heä thoáng oáng daãn vaø moøn caùch boá trí Heä thoáng ñieän Thieát bò ño ñaïc vaø Nhöõng ruûi ro, heä thoáng baûo veä, kieåm soaùt Söï ngaên ngöøa voâ ích söï an toaøn, keá hoaïch khaån caáp, söï quaûn lyù moâi tröôøng. vaø HSE Coâng trình xaây döïng Khaû naêng trang bò dieän maïo cuûa döï aùn, söï chaéc chaén cuûa caùc vaø caáu truùc tieâu chuaån Beà maët cuûa döï aùn 2. Söï ñaùnh giaù Chi phí voán Chi phí toå chöùc Thôøi gian 3. Vieäc phaân phoái Quaûn lyù döï aùn Kyõ thuaät Söï thu mua Quaûn lyù hôïp ñoàng Vieäc xaây döïng Interfaces Caùc nhieäm vuï Caùc nguoàn löïc 4. Quaù trình hoaït ñoäng Quaù trình hoaït ñoäng

Voán ban ñaàu, voán duy trì Quaù trình hoaït ñoäng, söï duy trì Caùc giai ñoaïn Quy trình, con ngöôøi, heä thoáng, keá hoaïch Taøi lieäu chöùng minh, caùc saùch giaùo khoa, chaát löôïng, tính chaát ñaày ñuû Quy trình deã vôõ, söï löïa choïn, söï thöông löôïng, nhöõng kyø haïn hôïp ñoàng. Kieåm tra vieäc thöïc hieän, nhöõng thay ñoåi, söï baûo ñaûm Söï huy ñoäng, thöïc hieän keá hoaïch gaàn, cho pheùp laøm vieäc, nhöõng nhaø thaàu Nhöõng moái quan heä vôùi keá hoaïch vaø dòch vuï ñang coù, söï keát thuùc. Kieåm tra, thöïc hieän nhöõng thöû nghieäm, söï khôûi ñoäng Con ngöôøi, trang thieát bò, nguyeân 37

Söï duy trì

vaät lieäu, caùc dòch vuï

Nhöõng ñieàu kieän bình thöôøng, Caùc nguoàn löïc nhöõng ñieàu kieän khoâng bình thöôøng 5. Caùc nhaân toá khaùc Tính lôïi ích, söï chaéc chaén, söï kieåm Nhöõng moái quan heä tra, thaëng dö, söï kieåm tra trong beân trong töông lai, söï duy trì vaø kieåm tra. Nhaân söï (con ngöôøi, vieäc ñaøo taïo, Nhöõng moái quan heä nhöõng kyõ naêng), dòch vuï thöông maïi Nhöõng nhaân toá beân Caùc coå ñoâng, nhöõng ngöôøi söû ngoaøi duïng, caùc döï aùn khaùc Caùc vaán ñeà luaät phaùp Nhöõng nhaø ñaàu tö beân ngoaøi, Nhöõng khía caïnh ñieàu nhöõng söï kieän töï nhieân tieát Nhöõng nghóa vuï phaùp lyù Nhöõng ngöôøi ñieàu chænh coù lieân Nhöõng vaán ñeà khaùc quan, nhöõng söï eùp buoäc tuaân thuû hoaëc ñieàu chænh luaät Nhöõng ruûi ro khaùc khoâng tính ñeán nhöõng nôi khaùc

Trang 31 Những điều này có thể đã được sử dụng như một điểm khởi đầu dựa vào đó phân tích chi tiết những nhân tố chính trong từng đề án kinh doanh cụ thể. Bảng 2.11 Thể hiện điểm tương đồng của những nhân tố chính cần có sự kết hợp giữa chuyên môn và kinh nghiệm sống ( through-life) để đạt được một kết quả trong một đề án. Bảng 2.12 Những nhân tố chính đơn giản được dựa trên xây dựng ga tàu điện ngầm (electricity sub-station) đến tiêu chuẩn thiết kế trong hệ thống của một đề án. Những nhân tố chính có tất cả ba mức độ Bảng 2.11-Những nhân tố chính của một đề án chuyên môn Nhân tố chính

Những chú ý

Vận dụng chuyên môn và hợp tác làm việc Kiểm tra và đánh giá (T& E) Hoàn thành, tán thưởng và nhiệm vụ

38

Hỗ trợ cung ứng hội nhập Quản lý đề án Những nguồn lực Tài chính

Những mối quan hệ với nhà thầu Những mối quan hệ với người giữ tiền đặt cọc Năng lực, tuân theo chi tiết kỹ thuật, thống nhất quan điểm chuyên môn, những ranh giới bên ngoài và người sử dụng, interoperability Những mức độ thay đổi của kiểm tra và đánh giá thông qua tiến trình thực hiện Giải quuyết những thay đổi và nhược điểm, thời kì chuyển tiếp, người sử dụng cuối cùng, lực lượng lao động chính và huấn luyện Tất cả những nhân tố chính của ILS mà ảnh hưởng đến kết quả thu thập Kiểm tra và kiểm soát những cơ cấu Những đơn vị kinh doanh được phối hợp trong tiến trình thực hiện Bao gồm phân bổ ngân sách, chi phí phê chuẩn đề án, ngân sách đảm bảo cuộc sống, những cấu trúc tài chính, thành lập khả năng trợ giúp tài chính Những kết quả hợp đồng kinh doanh Những mối quan hệ với người sử dụng, kết quả mong đợi của ban quản lý, Những mối quan hệ xã hội, vấn đề chính trị (Bên trong và ngoài nội bộ) Bảng 2.12- Những nhân tố chính dựa trên những thành phần hệ thống ở một ga tàu điện ngầm Quản lý

máy biến Cái ghi

Những kiểm Sự bảo hộ

Chi tiết 39

Những công Thể

Soát

hổn hợp

việc Đề án máy biến thể chuyển ghi Kiểmsoát lưới điều khiển phụ trợ quyền làm việc Quản lý thiết bị và xây dựng Thiết kế máy biến thế chuyển ghi 1050 HZ chống sét cáp điện nơi làm việc Quản lý an toàn 132 kV Mua được chuyển ghi Sự bảo vệ Quản lý 22 kV HVDER Xây dựng sức chịu đựng của tháp sự bảo vệ Quản lý máy biến thế Hợp đồng nhà nước Công tắc 22 kV Công tắc 132 kV Trang 32 Liên kết của WBS, chia chi tiết những mức độ không thay đổi cho đề án đành giá rủi ro, mặc dù chi tiết mức độ 4 của WBS có sẳn hỗ trợ của đồng đội. Đó là thích hợp để sử dụng những mức độ khác nhau trong WBS theo chi phí và rủi ro cấu trúc. Qủn lý dự án và quản trị những nhân tố có thể được xử lý ở mức độ cao ( nghĩa là tại mức độ khía cạnh thấp), nhưng thiết bị chính có thể xuất hiện chậm hơn những mức độ của WBS (nghĩa là chi tiết lớn hơn). Ví dụ, bảng 2.13 thể hiện mức độ 2 và 3 của WBS cho một cải tiến máy bay giám sát. Cấu trúc này cũng được sử dụng để đánh giá rủi ro trong dự án này. Nơi quyết định, những yếu tố mức độ kỹ thuật quyết định nhiều chi tiết trong đánh giá tiến trình, cho dù những nhân tố ở mức độ 4 không được xác định rỏ ràng. Bảng 2.13- WBS cho nâng cấp máy bay Mức độ 1

mức độ 2

Hệ thống máy bay máy bay

mức độ 3 airframe Thông tin Chuyển động máy

bay trên không (navigation) 40

Ra đa Độ vang âm Hệ thống quản trị dữ liệu Vũ trang/ hậu cần Những phân tử nhạy khác Vận hành mission simulator(OMS) Thư viện hệ thống kỹ thuật

máy bay hỗ trợ Hỗ trợ của OMS và

SEL Phần mềm hỗ trợ kiểm tra Huấn luyện

Thiết bị huấn

luyện/nguyên liệu Những phục vụ huấn luyện Thiết bị hỗ trợ và kiểm tra

Thiết bị trợ giúp vận

hành Thiết bị trợ giúp cho mục đích đặc biệt Thiết bị kiểm tra và trợ giúp chung Hệ thống kiểm tra và 9ánh giá

Đánh giá và kiểm tra

vị trí Đánh giá và kỉem tra chuyến bay Quản lý Dữ liệu

Hệ thống kỹ thuật Quản lý đề án Quản lý ILS Dữ liệu kỹ thuật Dữ liệu quản lý Dữ liệu trợ giúp Dữ liệu kho chứa

Việc điều chỉnh lại cấu trúc của WBS cho mục tiêu phân tích rủi ro thì cũng cần thiết. Ví dụ : cân nhắc việc thu mua các trang thiết bị kỷ thuật phù hợp với từng địa phương theo điều kiện địa lý, như là hệ thống thông tin liên lạc, trang bị hệ thống máy tính hoặc trung 41

tâm dịch vụ phải thuận tiện cho khách hàng. Cấu trúc chi phí cho việc mua thì thường đặt trên cơ sở nguồn lực địa phương, bởi vì hoạt động ở từng nơi thì khác nhau và phương thức thanh toán được thực hiện thành công đúng nơi đúng chỗ và chấp nhận sự kiểm tra. Tuy nhiên, nếu rủi ro chính thuộc về bản chất kỷ thuật hay liên quan trực tiếp đến các trang thiết bị khác nhau được lắp đặt, thì cái cấu trúc đó phải dựa trên cơ sở nhũng thành phần khác nhau có thể hữu dụng hơn trong việc phân tích rủi ro. Ví dụ, ở bảng 2.14 sẽ giới thiệu một hợp đồng WBS đáp ứng được những yêu cầu về hồ sơ đấu thầu một dự án hệ thống thông tin liên lạc, trong đó WBS được sử dụng để đánh giá rủi ro của dự án này. Hợp đồng WBS được thiết lập ở mức độ 3 do điều kiện địa lý ở địa phương, vì điều này được sử dụng trong phương thức thanh toán và lập kế hoạch phân phối, với các trang thiết bị ở mức độ 4 và 5. rủi ro cho wbs khi sử dung thiết bị ở mục 3 là những trở ngại liên quan với chức năng của thiết bị và sự thống nhất hơn là ở một vị trí riêng biệt (ghi chú rằng : rủi ro WBS ở đây thì đặc biệt hơn một vài rủi ro do sự phá vỡ cấu trúc. Theo Hillson, 2004) Ví dụ về những yếu tố chính của việc đánh giá rủi ro môi trường được trình bày ở chương 18 Thành phần của các yếu tố chủ chốt được quyết định bởi người quản lý có trách nhiệm, có sự cân nhắc lựa chon giữa hiệu quả của quá trình phân tích rủi ro và sự liên kết giữa kết quả với những khía cạnh khác của sự phân tích và hoạch định dự án khác. Trong hầu hết những trường hơp nó được khuyến cáo như là một cấu trúc cái mà mang lại hiệu quả tốt nhất cho các phân tích rủi ro đã được lựa chọn . việc sử dụng cấu trúc không thích hợp có thể làm cho những yếu tố quan trọng bị bỏ sót để lại một vài hậu quả có thể xảy ra, làm cho cả quá trình phân tích không hiệu quả Một số mục tiêu phân tích rủi ro , chỉ được xem xét một cách tổng quát có vẻ thích hợp hơn là xem xét một cách chi tiết , làm cho rủi ro được nhìn lại rộng hơn về những cái mà có thể tác động lên no ,cấu trúc mục tiêu thường được yêu cầu từ 20 đến 50 nhân tố( Sự so sánh điều này với cấp độ cao hơn

42

Bảng 2.4 tóm tắt nhân tố chính. Bảng 2.5 mô tả những nhân tố chính Những yếu tố phải được đánh số liên tiếp nhau. Sau đó hệ thống con số sẽ được mở rộng ra: chú thích cho lý lẽ đó, những con số này có thể khác với con số trong wbs, điều này rất quan trọng vì nó không thể nhầm lẫn với cái khác. Bảng tóm tắt những yếu tố chính ( bảng 2.4) có thể thường được sử dụng để tóm tắt các yếu tố, hệ thống những con số, những lời chỉ dẩn tham khảo của wbs tìm được. Đối với mổi yếu tố, sử dụng bảng mô tả nhân tố chính ( bảng 2.5) để làm rỏ định nghĩa. Giải nghĩa mổi nhân tố trong một phạm vi nào đó bao gồm (nguyên liệu, công trình xây dựng, sự lấp đặt, và công tác quản lý), sự đôn đốc ( ngày bắt đầu và ngày kết thúc, phê bình), đo lường giá trị, lấy ý kiến, lập bảng thiết bị, xem xét nguồn dữ liệu, và chấp nhận hoặc bát bỏ. kết hợp với vật liệu khác Những giả thuyết về các yếu tố chính nên được bắt đầu một cách rõ ràng, riêng nếu điểm khác nhau của mổi người là do cách nhận định từng phần rủi ro và đánh giá quá trình thực hiện khác nhau điều này rất có thể xẩy ra trong các dự án lớn. điều này rất cần thiết để chắt rằng giả thuyết đưa ra trong suốt quá trình đánh giá và theo dõi là thích hợp và đủ bao quát. Rõ ràng giả thuyết thì rất quan trọng để sớm xây dựng chiến lược của dự án, trước tiên phải định nghĩa đầy đủ, khi mà việc phân tích đánh giá phải được thực hiện trên cơ sở xem xét một cách chuyên nghiệp làm thế nào để thực hiện phần sau của dự án. Bắt đầu phân tích rủi ro của một hồ sơ dự án, với một lựa chọn cho mỗi yếu tố. cho đến nay, mỗi lựa chọn sẽ chỉ mô tả nhân tố chính. Nhiệm vụ tiếp theo sẽ tìm thêm rủi ro và chọ lựa vật liệu chính. Hồ sơ sẽ là cơ sở dữ liệu cung cấp thông tin quan trọng, cả các rủi ro cái mà có thể ảnh hưởng đến dự án và việc quản lý, thực hiện dự án chỉ là giải quyết rủi ro đó. Ví duï ôû baûng 2.14 chi ra moät như WBS thích hôïp töø ñeà nghò cho taøi lieäu ñaáu thaàu cho ñeà aùn heä thoáng htoâng tin, vôùi WBS söû duïng ñònh giaù caùc cho laø vieäc söû duïng chi traû cho hôïp ñoàng vaø lòch giao haøng vôùi caùc maët haøng thieát bò ôû möùc ñoä 4 vaø 5. Ruûi ro WBS söû duïng maët haøng thieát bò ôû muïc 3, nhö vaán ñeà chính laø vieäc keå laïi chaéc chaén hôn vôùi chöùc naêng cuûa thieát bò vaø saùt nhaäp vò trí daëc bieät ( ghi chuù raèng ruûi ro WBS ôû ñaây thì ñaëc bieät hôn ruûi ro chung cho caáu truùc cuûa töøng moùn haøng cuûa Hillson, 2004) 43

Nhöõng vi duï cuûa yeáu toá chính cuûa moâi tröôøng trong vieäc ñaùnh giaù caùc ruûi ro ñöôïc ñaùp öùng bôûi chöông 18. Coâng trình xaây döïng vôùi yeáu toá chính ñöôïc yeâu caàu phaùn quyeát bôûi ngöôøi quaûn lyù coù traùch nhieäm. Ñoù seõ laø caân nhaéc löïa choïn giöõa hieäu quaû cuûa phaân tích ruûi ro vaø söï lieân keát nhöõng keát quûa vôùi nhöõng khía caïnh khaùc cuûa söï phaân tích vaø ñeà aùn. trong tröôøng hôïp toát nhaát noù khuyeán caùo raèng caáu truùc ñoù laø hieäu quaû hôn cho söï phaân tích ruûi ro Vieäc söû duïng cô caáu khoâng thích hôïp coùtheå laøm cho laõnh ñaïo coù ñöôïc nhöõng ñieàu quan troïng maø noù bò bôû queân moät caùch voâ yù vôùi moät vaøi haäu quaû coù theå xaûy ra cuõng nhö söï chuaån bò khaû naêng tieán trieån nhieàu muïc ñích phaân tích ruûi ro, taàm nhìn theo chieàu saâu cuûa moät ñeà aùn coù leõ thích hôïp hôn bôûi nhöõng chi tieát cuûa noù, deå daøng xeùt laïi nhöõng ruûi ro coù leõ seõ aûnh höôûng ñeán no………... Caáu truùc chæ tieâu giaù trong haïng muïc töø 20 ñeán 50 yeáu toá thì deå tìm (so saùnh ñieàu naøy vôùi möùc ñoä cao hôn bao goàm caùc chi tieát trong ñaùnh giaù ñeà aùn vaø kyõ naêng ñeà aùn (PERT) hoaëc nguy hieãm vaø phaân tích chaïy thöû coù leõ bao goàm caû haøng traêm hoaëc haøng ngaøn hoaït ñoäng hoaëc sinh lôïi. Nhöõng yeáu toá coù leõ ñöôïc ñaùnh soá lieân tuïc, sau nhöõng böôùc seõ laø baûng gia haïn nhöõng con soá cuûa WBS vaønoù thì quan troïng ñeán noåi maø noù khoâng theåtöø choái vôùi noù ñöôïc. Baûng toùm taét yeáu toá chính (hình 2.5) coù theå ñöôïc söû duïng ñeå maø toùm taét nhöõng yeáu toá baûgn ñaùnh soá vaø lôøi chæ daån tham khaûo cuûa WBS. Moät vaøi yeáu toá, söû duïng söï moâ taû caùc yeáu toá(hình 2.5) môû roäng ra trong ñònh nghóa. Ñònh nghóa roõ neùt cuûa moät nguyeân toâ thì raéc roái vôùi nhöõng ñieàu cung caáp, söï giaûi thích, coâng vieäc ñaët ra vaø quaûn lyù. Nhöõng söï ñieàu chænh (baét ñaàu vaø keát thuùc thôøi kyø), kích thöùôt coù saún, tham khaûo baûn veõ, danh saùch trang thieát bò vaø xem xeùt nguoàn döõ lieäu vaø chaáp nhaän hay baùc boû. Giöõ moät chaát khaùc vaø keøm theo chöùng minh bôøi taøi lieäu, bao goàm caûheä thoáng nhöõng bieåu ñoà hoaëc danh saùch cuûa caùc boä phaän caáu thaønh, thích hôïp caùc con soá tham khaûo laø nhöõng con soá yeáu toá tö baûng toùm taét caùc yeáu toá chính. Neáu döï aùn ñöôïc söû duïng hình thöùc WBS maø vôùi nhöõng yeáu toá cô baûn thì ñôn giaûn. Nhieàu thoâng tin naøy coù leõ bao haøm trong töø ñieån WBS. Nhöõng phaân tích chính veà yeáu toá seõ baét ñaàu moät caùch roõ raøng, ñaët bieät neáu ngöôøi khaùc gaëp raéc roái vôùi söï khaùc bieät nhöõng phaàn cuûa ruûi ro chöùng töø vaø ñònh giaù caùc loïai giaáy tôø, coù leõ xaûy ra trong döï aùn lôùn. Ñoù laø ñieàu caàn thieát cho baûo ñaûm thích hôïp vaø nhöõng giaû ñònh thích hôïp ñöôïc laøm trong suoát quaù trình ñònh giaù, roõ raøng laø baét ñaàu 44

töø nhöõng giaûø ñònh laø ñaët bieät quan troïng giai ñoaïn ñaàu cuûa moät döï aùn. Tröôùc moïi thöù ñöôïc ñònh nghóa moät caùch ñaày ñuû, khi nhöõng phaân tích vaø ñònh giaù phaûi laøm nhöõng cô baûn cuûa lyù do chuyeân moân xeùt xöû veà nhöõng giai ñoaïn sauu cuûa döï aùn seõ ñöôïc xuaát phaùt. Baét ñaàu phaân tích ruûi ro cuûa taäp ñeà aùn, vôùi 1 boä phaän cho moãi moät yeáu toá. Cho ñeán nay, vôùi moät boä phaän seõ bao goàm chæ coù moâ taû yeáu toá chính, sau nhöõng coâng vieäc seõ theâm ruûi ro vaø ñaùp öùng ñöôïc nhöõng chaát nhö theá. Taäp tin seõ trôû neân laø ngaân haøng döõ lieäu quan troïng cuûa thoâng tin veà döï aùn, nhöõng ruûi ro coù leõ aûønh höôûng trong chính noù vaø ban ñieàu haønh ñaùp öùng vaø nhöõng keá hoaïch hoaït ñoäng cho giao dòch vôùi chuùng

45

46