Ceramah Tibi Mn Nazrul 05 Mac 2009

PENGENALAN TIBI

BAKTERIA / TUBERCULER BACILLI Tuberculosis / TB disebabkan oleh:i. Mycobacterium tuberculosis ii. Mycobacterium bovis iii.Mycobacterium africanum iv.Mycobacterium mycroti

Mycobacterium tuberculosis Ciri – ciri:Acid Alkohol Fast Bacilli (AFB) Hidup bergantung sepenuhnya pada udara (Obligat aerobik) Berbentuk batang silinder, ‘rod shape bacilli’ Dinding sel tebal – lipid & lilin Hydrophobic (tidak telap air) pada keadaan biasa Kebal pada pembasmi kuman yang biasa Masih boleh aktif walaupun dipanaskan @ 60°c, 20 minit Disebarkan melalui udara daripada pesakit TB

Sesuai hidup di paru-paru Masa generasi lambat: 12 jam Dapat hidup dlm sputum kering di antara 6-8 bulan Sensitif pada sinaran langsung cahaya matahari

• • • • •

TANDA – TANDA PENYAKIT Batuk yang berpanjangan dan kadang2 berdarah Kurang selera makan Sakit dada Deman yang berpanjangan Susut berat badan

THE BACTERIA : Mycobacterium tuberculosis

)

(Tubercle Bacilli

Morfologi M Tuberculosis di atas media Ogawa

Morfologi M tuberculosis di atas di dalam smear AFB

CARA DIAGNOSIS Klinikal X-ray Makmal - Pengesanan ~ pemeriksaan kahak ( paling penting dalam kawalan penyakit TB ) ~ PCR : Test In 4 Hour ~ Bio-Cips : Test In 1-2 Hour - Pengasingan ~ kultur : konvensional : BACTEC 460TB : MGIT 960TB ~ Drug susceptibility test ~ Gen Probe or BD Probe

KEPENTINGAN PEMERIKSAAN KAHAK & RKTBK

Mengapa kahak diperiksa? – Tanda-tanda penyakit Kegunaan ujian ini: – Pengawasan rawatan – Diagnosa

Kahak positif = berjangkit Teknik ini kurang sensitif, tetapi satu-satunya kaedah terbaik & tercepat mengesan kes berjangkit. (2004 – 2juta dikesan melalui perkhidmatan kesihatan)

Kaedah utama mencari kes di Malaysia / Dunia Boleh mengesan kes berjangkit (kahak positif) Membantu menyekat penyebaran penyakit Banyak definasi RKTB berdasarkan hasil pemeriksaan kahak. Eg. Cure infectious cases Pemeriksaan smear x 3, 80-83% - 1st. Specimen 10-14% - 2nd. Specimen 5-8% - 3rd. Specimen Smear negative does not exclude TB (tdk semestinya bukan TB)

LABORATORY TECHNIQUES

SPUTUM COLLECTION Pre –Collection Counselling Berikan penerangan kpd pesakit tentang cara & kepentingan pengambilan sampel kahak supaya pesakit yakin utk memberikan sampel Berikan bekas kahak kepada pesakit & pastikan pesakit berkahak di kawasan terbuka bkn didlm kawasan yang tertutup Pastikan pesakit membasuh mulut dan tiada sisa makanan di dalam mulut sblm berkahak Sampel yg berkualiti haruslah kahak yg pekat, kekuningan, mengandungi sedikit calitan darah dan paling penting sampel itu bkn air liur Jumlah sampel yang sesuai adalah 5-10ml

CARA-CARA BERKAHAK

CARA-CARA BERKAHAK 1

CARA-CARA BERKAHAK 2

CARA-CARA BERKAHAK 3

Rawatan TB

FASA RAWATAN BULAN PERTAMA BULAN KE 2 BULAN KE 3 BULAN KE 4 BULAN KE 5 BULAN KE 6

FASA INTENSIF DAILY DOSES ( 2 SHRZ atau2 EHRZ atau 2 HRZ ) FASA SAMBUNGAN DAILY / BIWEEKLY DOSES

Jenis Ubatan Isoniazid ( H ) Rifampicin ( R ) Pyrazinamide ( Z ) Streptomycin ( S ) Ethambutol ( E )

TB Boleh Di Rawat Sepenuhnya.

CONTOH-CONTOH SAMPEL

CONTOH SAMPEL KAHAK

Kahak berwarna kekuningan

CONTOH SAMPEL KAHAK

Kahak bercampur dengan darah

CONTOH SAMPEL KAHAK

Kahak Berdarah

GAMBAR-GAMBAR PESAKIT TIBI

PESAKIT DI WAD TIBI LELAKI

PESAKIT DI WAD TIBI LELAKI

PESAKIT DI WAD TIBI LELAKI

WAD LELAKI IPR

WAD LELAKI IPR