BELANJAWAN 2009
dibentangkan oleh YAB Dato' Seri Abdullah bin Haji Ahmad Badawi, Perdana Menteri dan Menteri Kewangan Malaysia pada 29 Ogos 2008 Kerajaan Prihatin
FOKUS UTAMA
Menjamin Kesejahteraan Rakyat; Membangunkan Modal Insan Berkualiti; dan Memperkukuhkan Daya Tahan Negara.
Perbelanjaan Kerajaan ditumpukan kepada:
membina kapasiti untuk menyokong pertumbuhan ekonomi yang lebih kesan melalui penyediaan infrastruktur, kemudahan awam, pendidikan, dan perkhidmatan sosial, termasuk kesihatan serta kebajikan rakyat
BELANJAWAN NEGARA
Definasi Peranan Komponen-komponen Sistem Belanjawan Diubahsuai Belanjawan 2009
DEFINASI BELANJAWAN NEGARA
Satu pernyataan hasil dan perbelanjaan bagi masa hadapan yang digunakan sebagai alat perancangan dan pengurusan sumber-sumber ekonomi negara untuk memenuhi keperluan rakyat.
PERANAN BELANJAWAN Belanjawan sebagai Alat Dasar fiskal
Belanjawan sebagai Alat Pengurusan
1.
BELANJAWAN SEBAGAI ALAT DASAR FISKAL •
untuk capai matlamat pembangunan ekonomi melalui pengurusan perbelanjaan dan dasar percukaian yang cekap ("tax and spend" policy - stimulate the economy directly, through spending)
•
Alat untuk memenuhi tiga fungsi Fungsi Peruntukan Fungsi Agihan Fungsi Penstabilan
FUNGSI PERUNTUKAN Kerajaan menyediakan kemudahankemudahan infrastruktur dan perkhidmatan: Sekolah Klinik jalan raya hospital
FUNGSI AGIHAN •
•
•
Mengagih hasil dan perbelanjaan negara secara adil mengikut keperluan Di antara langkah-langkah pengagihan ialah rawatan percuma, kemudahan pendidikan, skim pinjaman buku teks, pemberian subsidi, rancangan pembangunan rakyat termiskin Mengurangkan jurang ekonomi di antara rakyat yang berada dan yang miskin
FUNGSI PENSTABILAN Menstabilkan ekonomi negara melalui: • Pengawalan kenaikan harga • Pengurangan pengangguran • Peningkatan gunatenaga • Meningkatkan kadar pertumbuhan ekonomi
2. BELANJAWAN SEBAGAI ALAT PENGURUSAN Digunakan sebagai: alat mengurus sumber kewangan dokumen kawalan belanjawan Alat mengukur prestasi
ALAT MENGURUS KEWANGAN
mempastikan peruntukan yang diluluskan dibelanjakan mengikut perancangan dan tiada berlaku penyelewengan atau perubahan tanpa sebab-sebab yang munasabah
DOKUMEN KAWALAN BELANJAWAN
Maklumat dari dokumen belanjawan dapat membantu pihak pengurus mengawal kos dan penggunaan sumber untuk memastikan bahawa perbelanjaan telah dibuat mengikut perkara yang diluluskan
ALAT MENGUKUR PRESTASI
Mengukur tahap prestasi sesebuah agensi, bahagian atau unit dalam agensi. Analisa pengukuran prestasi boleh digunakan untuk menyediakan proses perancangan selanjutnya
PERANAN BELANJAWAN Belanjawan Sebagai Alat Dasar Fiskal
Belanjawan Sebagai Alat Pengurusan
) Fungsi Peruntukan
a) Alat Mengurus Sumber Kewangan.
) Fungsi Agihan
) Fungsi Penstabilan.
b) Dokumen Kawalan Belanjawan & Kewangan c) Alat
KOMPONEN BELANJAWAN
1. Hasil Negara 2. Perbelanjaan Negara
HASIL NEGARA
Meliputi semua jenis pendapatan yg diterima oleh kerajaan dalam bentuk cukai,yuran,lesen-lesen dan lain-lain. Pentadbiran hasil negara terbahagi 3 peringkat: hasil kerajaan persekutuan kerajaan negeri kerajaan tempatan
HASIL KERAJAAN PERSEKUTUAN
Hasil-hasil yang dikutip oleh Kerajaan Persekutuan dibahagikan kepada 4 kategori: Hasil-hasil cukai Hasil bukan cukai Terimaan bukan hasil cukai Hasil dari Wilayah Persekutuan
HASIL-HASIL CUKAI
Hasil-hasil yang dikutip berasaskan perundangan yang diluluskan oleh Parlimen. satu bayaran wajib yang dikenakan ke atas urusniaga, pendapatan, perbelanjaan dan kekayaan.
HASIL-HASIL CUKAI Dua jenis: 1. Hasil dari Cukai Langsung (cukai yang dikenakan secara terus ke atas pendapatan dan kekayaan)
cth: cukai pendapatan (individu, syarikat, petroleum dan koperasi), duti harta pesaka, duti setem, duti atas keuntungan hartanah dll. dikutip oleh Jabatan Hasil Dalam Negeri
HASIL-HASIL CUKAI 2. Hasil dari cukai tak langsung
Cukai ke atas individu yang membeli atau mengguna sesuatu barangan atau perkhidmatan Cth: duti eksport, duti import, duti eksais, cukai jualan, cukai jalan, cukai perkhidmatan.
HASIL BUKAN CUKAI
Hasil yang dikutip daripada perkhidmatan yang disediakan oleh kerajaan untuk rakyat. Cth: lesen, bayaran pendaftaran, sewaan, faedah dan perolehan pelaburan, denda dan hukuman, sumbangan dan pampasan daripada kerajaan asing dan agensi antarabangsa.
TERIMAAN BUKAN HASIL
Kutipan-kutipan yg bukan berasaskan mana-mana Akta atau perundangan. Cth: pulangan balik perbelanjaan, kredit antara jabatan, pulangan balik bagi bayaran berlebihan, bayaran balik dan sumbangan daripada jabatan Kerajaan yang lain, badan berkanun atau syarikat Kerajaan dan terimaan daripada Wilayah Persekutuan.
TERIMAAN DARI WILAYAH PERSEKUTUAN
Terimaan dari Wilayah Persekutuan terdiri daripada hasil cukai dan hasil bukan cukai termasuk lesen dan permit, premium, cukai tanah, jualan aset, sewaan, bayaran perkhidmatan dan duti hiburan. Hasil-hasil dimasukkan ke dalam Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan.
HASIL KERAJAAN NEGERI
Dikutip oleh Kerajaan Negeri Hasil daripada tanah, lombong, hutan, lesen pendaftaran perniagaan, duti hiburan, bayaran dalam mahkamah, bayaran perkhidmatan yang dijalankan oleh Jabatan, hasil daripada majlis bandaran, majlis tempatan
HASIL KERAJAAN TEMPATAN
Dikutip oleh Perbandaran yang ditubuhkan di bawah ordinan Perbandaran Hasil dr Lembaga Bandaran, Majlis Bandaran, Majlis tempatan. Terimaan mengenai bekalan air Sewa harta negeri Bunga atau baki wang negeri Denda dan rampasan dalam mahkamah negeri Terimaan dari jualan tanah, jaulan harta negeri
Bagi negeri Sabah dan Sarawak hasilhasil tertentu diserahkan kepada kedua-dua negeri: Duti import & duti eksais atas hasil petroleum Duti eksport atas kayu dan hasil hutan Royalti atas galian yg boleh kena duti
PERBELANJAAN NEGARA Dibahagi kepada 2:
1. Perbelanjaan mengurus 2. Perbelanjaan Pembangunan
PERBELANJAAN MENGURUS
Perbelanjaan bagi aktiviti-aktiviti seharian yang berulang dan berterusan Terbahagi kepada dua jenis: Perbelanjaan Tanggungan (T) Perbelanjaan Perbekalan (B)
PERBELANJAAN TANGGUNGAN Perbelanjaan yang sedia diperuntukan oleh Perlembagaan (Perkara 98) Cth: Elaun Diraja, gaji Ketua Hakim Negara, Hakim Besar dan Hakim-hakim, gaji Ketua Audit Negara, perbelanjaan Suruhanjaya-suruhanjaya, bayaran pencen, elaun bersara dan ganjaran Perbelanjaan dipertanggungkan kepada Kumpulan Wang Disatukan, tidak perlu kelulusan Parlimen Dikenali dalam anggaran belajanwan dengan kod huruf ‘T’. cth: T.1 Peruntukan Diraja T.2 Ketua Audit Negara
PERBELANJAAN PERBEKALAN
Semua jenis perbelajaan yang dilakukan untuk tujuan membiayai kegiatan-kegiatan harian Kementerian/Jabatan dalam menyediakan perkhidmatan kepada rakyat. Nombor kod ‘B’ cth: B.1 Parlimen B.2 Kementerian Pelajaran Perlu dapat kelulusan parlimen melalui Rang Undang-Undang Perbekalan.
PERBELANJAAN PERBEKALAN
Sebagai kategori umum, perbelanjaan perbekalan dibahagikan kepada :
Emolumen Perkhidmatan dan bekalan Aset Pemberian Lain-lain
PERBELANJAAN PERBEKALAN (samb.) Perbelanjaan dibahagi kepada 4 sektor: Perkhidmatan ekonomi – kemudahan awam, perdagangan dan perindustrian, pengangkutan, perhubungan dll Perkhidmatan sosial – pelajaran, kesihatan, perumahan Sektor keselamatan – pertahanan dan keselamatan dalam negeri Pentadbiran am – pengurusan jabatan perkhidmatan awam, jabatan perangkaan, jabatan kastam, jabatan percetakan dll
PERBELANJAAN PEMBANGUNAN ‘P’ Perbelanjaan modal yang biasanya tidak berulang, mempunyai keluaran yang berfaedah dalam jangka panjang. Mempunyai ciri-ciri: melibatkan jumlah peruntukan yang besar aliran keluar masuk wang berjangka panjang memerlukan penyeliaan dan penyenggaraan di masa akan datang mempunyai implikasi aliran faedah dan kos kepada rakyat P.7 Jabatan Perdana Menteri P.8 Jabatan Perkhidmatan Awam
SEJARAH SISTEM BELANJAWAN Sebelum merdeka sehingga 1968 Sistem belanjawan tradisional Pekeliling perbendaharaan bil. 5/1968 Sistem belanjawan program dan prestasi Pekeliling perbendaharaan bil. 1 / 1990 Sistem belanjawan diubahsuai
PERBANDINGAN ANTARA SBT DAN SBPP SBT
Berorientasikan Input Penekanan kepada kawalan undang-undang dan peraturanperaturan Belanjawan mengikut objekobjek Kurang penganalisaan ke atas perbelanjaan Kurang penyelarasan antara belanja mengurus dan pembangunan Kurang maklumat
SBPP
Berorientasikan Output Penekanan kepada pencapaian objektif yang dirancang Mengikut program dan aktiviti Pentingkan penganalisaan ke atas perbelanjaan Lebih penyerasan dan sistematik Sistem maklumat yang teratur
SISTEM BELANJAWAN PROGRAM DAN PRESTASI (SBPP) suatu sistem pengurusan yang menitik beratkan perhubungan antara :
o impak utp ut untuk perbelanjaan SBPP dilaksanakan
input
mengurus sahaja
SISTEM BELANJAWAN DIUBAHSUAI Demi untuk mempertingkatkan lagi perlaksanaan SBPP serta memperolehi faedah sepenuhnya, Perbendaharaan telah memutuskan untuk malaksanakan Sistem Belanjawan Diubahsuai (MBS)
Tujuan Sistem Belanjawan Diubahsuai
Mengukuhkan lagi ekonomi negara melalui agihan sumber yang lebih baik dan teratur Mencapai perbelanjaan seimbang Membantu meningkatkan kemajuan pelaksanaan SBPP (sistem belanjawan program dan prestasi) Membantu pengurus program meningkatkan lagi prestasi program Meningkatkan akauntabiliti para pengurus
Sistem Belanjawan Diubahsuai (samb) Prinsip penting Kuasa membuat keputusan diberi kepada peringkat bawahan Kuasa yang diberi mesti bersesuaian dengan prinsip akauntabiliti
Sistem Belanjawan Diubahsuai (samb) Kelebihan Agensi pusat tidak perlu lagi mengawas secara terperinci perbelanjaan agensi pelaksana. Boleh memberi tumpuan kepada perancangan dan pengukuran prestasi agensi pelaksana Agensi pelaksana mempunya kuasa yang lebih luas untuk mengurus program dan aktiviti
CIRI-CIRI BELANJAWAN DIUBAHSUAI • • • •
Batas perbelanjaan Perjanjian program dan laporan pengecualian Satu pusingan penilaian program Satu pendekatan menyeluruh terhadap kawalan peruntukan
CIRI-CIRI BELANJAWAN DIUBAHSUAI
BATAS PERBELANJAAN Satu jumlah peruntukan wang yang ditetapkan di peringkat permulaan proses belanjawan tahunan sebagai peruntukan bagi sesuatu agensi yang tidak boleh dilampaui di dalam mengemukakan anggaran perbelanjaan bagi dasar-dasar yang sedia ada untuk sesuatu tahun.
CIRI-CIRI BELANJAWAN DIUBAHSUAI
Perjanjian Program Suatu persetujuan antara agensi dengan Perbendaharaan mengenai input yang akan digunakan, output yang akan dihasilkan dan impak yang akan dicapai untuk setiap aktiviti yang dirancang.
•
Laporan pengecualian Laporan bagi tujuan memberi penjelasan terhadap petunjuk prestasi yang tidak menepati tahap varian yang dipersetujui dalam Perjanjian Program.
CIRI-CIRI BELANJAWAN DIUBAHSUAI
Penilaian program Penilaian secara mendalam atas sesuatu aktiviti dan penilaian ini dijalankan sekurang-kurangnya sekali dalam tempoh lima tahun
Pendekatan menyeluruh terhadap kawalan perbelanjaan Kawalan secara menyeluruh dibuat secara ketat kawalan yang munasabah terhadap detail
PROSES PERBELANJAAN Melibatkan tiga proses: Rancangan Lima Tahun
Kajian separuh penggal
Tiga aktiviti utama – perancangan makro, perancangan program dan projek, penyesusaian Menilai tahap pencapaian dan masalah pelaksanaan serta memperakukan pengubahsuai
Belanja tahunan
Belanja tahun mengurus
KAWALAN PERUNTUKAN
Kawalan parlimen Kawalan Perbendaraan Kawalan di peringkat jabatan Kawalan peruntukan di bawah Sistem Belanjawan Diubahsuai
PUSINGAN BELANJAWAN TAHUNAN
Pengeluaran Pekeliling Anggaran oleh Perbendaharaan Penyediaan Belanjawan oleh kementerian Pegawai Pengawal mengkaji, melulus dan menyelaraskan anggaran Kementerian Kemekukan cadangan kepada agensi pusat Agensi pusat kaji cadangan belanjawan Mesyuarat pemeriksaan belanjawan Perbendaharaan melulus belanjawan YB Menteri Kewangan bentang belanjawan di Parlimen Waran am kepada Akauntan Negara Waran peruntukan kepada Kementerian
KAWALAN PERBELANJAAN
Mengikut Akta Acara Kewangan 1957, semua perbelanjaan wang awam hendaklah diluluskan oleh undang-undang dan mengikut peraturan yang ditetapkan oleh Arahan Perbendaharaan. Apa-apa perbelanjaan tidak boleh dibuat melebihi peruntukan dan hendaklah digunakan bagi maksud ia diperuntukkan.
PERUNTUKAN 2009
sebanyak RM207.9 bilion - naik 5.1 peratus dari tahun lalu (176.9b) Dari jumlah itu RM154.2 bilion bagi peruntukan mengurus manakala RM53.7 bilion bagi peruntukan pembangunan.
PERUNTUKAN MENGURUS
RM86.3 bilion atau 56.6 peratus (pemberian dan kenaan bayaran tetap); RM38 bilion (emolumen), RM26.5 bilion (perkhidmatan dan bekalan), RM2.4 bilion (pembelian aset) dan RM1 bilion (perbelanjaan lain).
PERUNTUKAN PEMBANGUNAN
RM27.8 bilion (sektor ekonomi pertanian, perindustrian, perindustrian dan infrastruktur), RM17.8 bilion (sektor sosial pendidikan, kesihatan dan perumahan), RM4.1 bilion (sektor keselamatan), RM2.1 bilion (pentadbiran) dan RM2 bilion (simpanan luar jangka).
Sektor Pendidikan Tahu Mengur n us 2008 (bilion) 26.0
Pembanguna Jumlah n (bilion) (bilion) 3.5 29.5
2009 27.3
4.0
31.3