Bai 7 Cau Wheastone1

VLKT-

ViÖn VËt lý Kü thuËt- §HBK Hµ néi ThÝ nghiÖm vËt lý BKEBKE-020A

§o ®iÖn trë b»ng m¹ch cÇu wheaston ®o suÊt ®iÖn ®éng b»ng m¹ch xung ®èi

Dông cô : 1 cÇu d©y gåm mét d©y ®iÖn trë c¨ng trªn gi¸ ®ì n»m ngang cã th−íc th¼ng dµi 1000m

+ U −

A K

I Rx I2

B

R0 I2

G L1

X

I

L2

Z

I1

I1

Y

H×nh 1 1 hép ®iÖn trë thËp ph©n 0 ÷ 9.999,9 Ω 1 ®iÖn trë cÇn ®o Rx kÌm theo gi¸ l¾p 1 nguån ®iÖn ¸p chuÈn E0 = 1,000 ± 0,001V 1 pin ®iÖn cÇn ®o Ex kÌm theo gi¸ l¾p 1 nguån ®iÖn U mét chiÒu 0 ÷ 6V / 150mA 1 ®ång hå ®o ®iÖn ®a n¨ng hiÖn sè kiÓu 9205 1 bé d©y dÉn nèi m¹ch ®iÖn (8 d©y). PhÇn I

§o ®iÖn trë b»ng m¹ch cÇu

M¹ch cÇu mét chiÒu lµ mét m¹ch ®iÖn XYZB gåm hai ®o¹n m¹ch XBY vµ XZY m¾c song song vµ ®iÓm gi÷a cña chóng ®−îc nèi víi nhau b»ng ®o¹n m¹ch BGZ , trong ®ã : - ®o¹n m¹ch XBY chøa ®iÖn trë cÇn ®o Rx nèi tiÕp víi ®iÖn trë mÊu R0 , - ®o¹n m¹ch XZY lµ mét d©y ®iÖn trë ®ång chÊt tiÕt diÖn ®Òu cã ®é dµi L = 1000mm - ®o¹n m¹ch BGZ gäi lµ nh¸nh cÇu chøa mét ®iÖn kÕ nh¹þ G cã sè 0 n»m ë gi÷a thang ®o dïng ®Ó ph¸t hiÖn dßng ®iÖn c−êng ®é nhá ch¹y qua nh¸nh cÇu. §iÓm tiÕp xóc Z - gäi lµ con tr−ît, cã thÓ dÞch chuyÓn däc theo d©y ®iÖn trë XY c¨ng th¼ng trªn mét th−íc milimÐt T. §Ó m¹ch cÇu ho¹t ®éng, ta dïng nguån ®iÖn mét chiÒu U cung cÊp ®iÖn cho nã vµ dïng mét miliampe kÕ A ®o c−êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua nguån ®iÖn U. §ãng kho¸ K, nguån ®iÖn U cung cÊp dßng ®iÖn cho m¹ch cÇu XYBZ vµ kim cña ®iÖn kÕ G bÞ lÖch khái sè 0. Cã thÓ dÞch chuyÓn con tr−ît Z däc d©y ®iÖn trë XZY ®Õn vÞ trÝ thÝch hîp sao cho kim cña ®iÖn kÕ G quay trë vÒ ®óng sè 0 cña nã. Khi ®ã m¹ch cÇu XYBZ ®¹t vÞ trÝ c©n b»ng.

I. C¬ së lý thuyÕt

1

T¹i vÞ trÝ c©n b»ng cña m¹ch cÇu XYBZ, dßng ®iÖn ch¹y qua ®iÖn kÕ G cã c−êng ®é IG = 0 vµ hai ®Çu nh¸nh cÇu BGZ cã ®iÖn thÕ b»ng nhau : VB = VZ (1) Tõ ®iÒu kiÖn nµy, ta suy ra : VX - VB = VX - VZ ⇒ I2 Rx = I1 RXZ (2) VB - VY = VY - VZ ⇒ I2 R0 = I1 RYZ (3) Chia ®¼ng thøc (2) cho (3) , ta t×m ®−îc :

R x R XZ = R0 RYZ

(4)

V× d©y ®iÖn trë XZY ®ång chÊt tiÕt diÖn ®Òu, nªn c¸c ®iÖn trë RXZ vµ RYZ tû lÖ thuËn víi ®é dµi L1 cña ®o¹n d©y XZ vµ ®é dµi L2 cña ®o¹n d©y YZ. NÕu ®Æt L lµ ®é dµi cña d©y ®iÖn trë XZY th× L2 = L - L1 vµ ®¼ng thøc (4) viÕt thµnh :

Rx L1 = R0 L − L1 R x = R0 ⋅

hay

L1 L − L1

(5)

Nh− vËy nÕu biÕt gi¸ trÞ ®iÖn trë mÉu R0 vµ ®o c¸c ®é dµi L vµ L1 , ta sÏ xac ®Þnh ®−îc ®iÖn trë Rx . Chó ý : PhÐp ®o ®iÖn trë Rx sÏ cã sai sè cùc tiÓu nÕu ®Æt con tr−ît Z ë chÝnh gi÷a d©y ®iÖn trë XZY vµ thay ®æi gi¸ trÞ cña ®iÖn trë mÉu R0 sao cho m¹ch cÇu XYBZ ®¹t vÞ trÝ c©n b»ng. Tr−êng hîp nµy : L1 = L2 vµ tõ c«ng thøc (5), ta suy ra : Rx = R0 (6) Cã thÓ chøng minh ®iÒu nµy dùa vµo c«ng thøc tÝnh sai sè tØ ®èi cña Rx :

δ =

∆R x Rx

=

∆R0 R0

+

∆L1

+

L1

∆( L − L1 ) L − L1

L1 ( L − L1 )∆R0 + R0 ( L.∆L1 + L1∆L ) R0 L1 ( L − L1 )

Râ rµng sai sè

δ

(7)

sÏ cùc tiÓu øng víi cùc ®¹i cña mÉu sè

f ( L1 ) = R0 .L1 .(L − L1 ) . ¸p dông ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t hµm sè, ta t×m ®−îc cùc ®¹i cña c¸c ®¹o hµm

trë cÇn ®o Rx (thÝ dô, nÕu Rx = 800 ÷ 1000 Ω th× vÆn nóm xoay cña hép ®iÖn trë thËp ph©n

®Õn vÞ trÝ 800 Ω hoÆc 1000 Ω ). - §ång hå ®o ®iÖn ®a n¨ng hiÖn sè , dïng lµm chøc n¨ng miliampe kÕ A , ®Æt ë vÞ trÝ DCA 200m (tøc lµ thang ®o c−êng ®é dßng ®iÖn mét chiÒu cã giíi h¹n 200mA) víi chèt "A" lµ cùc d−¬ng (+) vµ chèt "COM" lµ cùc ©m (−). Chó ý : M¾c ®óng c¸c cùc + vµ − cña nguån ®iÖn U vµ miliampe kÕ A. Tr−íc khi c¾m phÝch lÊy ®iÖn cña nguån ®iÖn U vµo æ ®iÖn ~ 220V, ph¶i mêi thµy gi¸o tíi kiÓm tra m¹ch ®iÖn vµ h−íng dÉn c¸ch sö dông ®Ó tr¸nh lµm háng c¸c dông cô thÝ nghiÖm ! 2. §o ®iÖn trë Rx a) G¹t c«ngt¾c K cña nguån ®iÖn U vÒ vÞ trÝ "ON" : ®Ìn LED cña nguån ®iÖn U ph¸t s¸ng, b¸o hiÖu nguån ®iÖn U ®· s½n sµng ho¹t ®éng. VÆn tõ tõ nóm xoay cña nguån ®iÖn U (thuËn chiÒu kim ®ång hå) ®Ó t¨ng dÇn c−êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua miliampekÕ A tíi gi¸ trÞ kh«ng ®æi I = 80 ÷ 100mA (gi÷ nguyªn gi¸ trÞ nµy trong suèt qu¸ tr×nh ®o ®iÖn trë

R x ).

hay

δ =

b) Dïng c¸c d©y dÉn nèi nguån ®iÖn U víi c¸c dông cô ®iÖn ®· cho theo s¬ ®å m¹ch ®iÖn h×nh 1, trong ®ã : - §iÖn kÕ G ®Æt ë vÞ trÝ thang ®o G0 . - Con tr−ît Z ®Æt ë chÝnh gi÷a cÇu d©y ®iÖn trë XZY t¹i vÞ trÝ 50cm trªn th−íc th¼ng milimÐt . - Hép ®iÖn trë thËp ph©n, dïng lµm ®iÖn trë mÉu R0 , ®Æt ë vÞ trÝ gÇn víi gi¸ trÞ cña ®iÖn

f ( L1 ) nÕu L1 = L/ 2 . Khi ®ã

df ( L1 ) d 2 f ( L1 ) = 0 vµ <0. dL1 dL1

II. Tr×nh tù thÝ nghiÖm 1. M½c m¹ch cÇu ®iÖn trë a) Ch−a c¾m phÝch lÊy ®iÖn cña nguån ®iÖn U mét chiÒu 0 ÷ 6V/150mA vµo æ ®iÖn ~ 220V. G¹t c«ngt¾c K cña nguån ®iÖn nµy vÒ vÞ trÝ "OFF" vµ vÆn nóm xoay cña nã vÒ vÞ trÝ 0 .

b) BÊm con tr−ît Z ®Ó nã tiÕp xóc víi d©y ®iÖn trë XZY : kim cña ®iÖn kÕ G lÖch khái sè 0 . Quan s¸t chiÒu vµ ®é lÖch cña kim ®iÖn kÕ G. §ång thêi lÇn l−ît vÆn c¸c nóm xoay cña hép ®iÖn trë thËp ph©n ®Ó t¨ng hoÆc gi¶m gi¸ trÞ ®iÖn trë R0 cña nã cho tíi khi kim cña ®iÖn kÕ G quay trë vÒ ®óng sè 0. Khi ®ã m¹ch cÇu ®¹t vÞ trÝ c©n b»ng. Cã thÓ kiÓm tra l¹i vÞ trÝ võa t×m ®−îc b»ng c¸ch dÞch chuyÓn con tr−ît Z mét chót (nhá h¬n 1mm) vÒ hai phÝa cña vÞ trÝ nµy, nÕu kim cña ®iÖn kÕ G vÉn n»m yªn ë sè 0 th× vÞ trÝ ®ã ®óng lµ vÞ trÝ c©n b»ng cña m¹ch cÇu. Thùc hiÖn phÐp ®o nµy 3 lÇn. Ghi c¸c gi¸ trÞ t−¬ng øng cña ®iÖn trë mÉu R0 (®äc trªn

2

hép ®iÖn trë thËp ph©n) trong mçi lÇn ®o vµo b¶ng 1 . c) Ghi c¸c sè liÖu sau ®©y vµo b¶ng 1 : - §é dµi L cña d©y ®iÖn trë XZY trªn th−íc milimÐt vµ ®é chÝnh x¸c ∆L cña th−íc nµy .

A

I

K

Ex + −

+ U −

I

B G

L1

X - CÊp chÝnh x¸c

δ0

Z

Y

H×nh 4 cña hép ®iÖn trë thËp ph©n .

III. C©u hái kiÓm tra 1. Trinh bµy ph−¬ng ph¸p ®o ®iÖn trë b»ng m¹ch cÇu mét chiÒu. VÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn vµ nãi râ t¸c dông cña ®iÖn kÕ sè kh«ng G dïng trong m¹ch cÇu . 2. T×m c«ng thøc x¸c ®Þnh ®iÖn trë cÇn ®o Rx b»ng m¹ch cÇu mét chiÒu . 3. Chøng minh r»ng phÐp ®o ®iÖn trë Rx b»ng m¹ch cÇu mét chiÒu cã sai sè cùc tiÓu khi con tr−ît Z ®Æt ë chÝnh gi÷a d©y ®iÖn trë XZY. 4. T¹i sao ph¶i ®iÒu chØnh nguån ®iÖn mét chiÒu U ®Ó dßng ®iÖn m¹ch chÝnh cã c−êng ®é kh«ng ®æi ?

Muèn ®o chÝnh x¸c suÊt ®iÖn ®éng cña nguån ®iÖn, ta dïng ph−¬ng ph¸p so s¸nh suÊt ®iÖn ®éng Ex cña nguån ®iÖn cÇn ®o víi suÊt ®iÖn ®éng E0 cña nguån ®iÖn chuÈn b»ng m¹ch xung ®èi (H. 3) gåm : nguån ®iÖn U cã ®iÖn ¸p lín h¬n Ex vµ E0 dïng cung cÊp dßng ®iÖn I cho m¹ch ®iÖn ho¹t ®éng, mét d©y ®iÖn trë XY ®ång chÊt tiÕt diÖn ®Òu vµ con tr−ît Z cã thÓ di chuyÓn däc theo d©y ®iÖn trë XZY, mét ®iÖn kÕ nh¹y G cã sè 0 ë gi÷a thang ®o dïng ph¸t hiÖn c−êng ®é dßng ®iÖn nhá ch¹y qua nã. Nguån ®iÖn Ex hoÆc E0 ®−îc m¾c xung ®èi víi nguån ®iÖn U, tøc lµ cùc d−¬ng (+) cña nguån ®iÖn Ex hoÆc E0 sÏ nèi víi cùc d−¬ng (+) cña nguån ®iÖn U t¹i ®iÓm X. Dßng ®iÖn do nguån Ex hoÆc E0 ph¸t ra ch¹y tíi ®iÓm X cã chiÒu ng−îc víi dßng ®iÖn I do nguån ®iÖn U cung cÊp nªn chóng cã thÓ bï trõ nhau. NÕu ®ãng kho¸ K th× sÏ cã dßng ®iÖn ch¹y qua nguån ®iÖn Ex vµ kim cña ®iÖn kÕ G bÞ lÖch khái sè 0. DÞch chuyÓn dÇn con tr−ît Z däc theo d©y ®iÖn trë XZY, ta sÏ t×m ®−îc vÞ trÝ thÝch hîp cña con tr−ît Z sao cho kim cña ®iÖn kÕ G quay trë vÒ ®óng sè 0. Khi ®ã c−êng ®é dßng ®iÖn ch¹y qua nguån ®iÖn

E x vµ ®iÖn kÕ G cã gi¸ trÞ b»ng kh«ng : Ix = IG = 0 , cßn dßng ®iÖn ch¹y qua d©y ®iÖn trë E,r −

+ I

PhÇn II

§o suÊt ®iÖn ®éng b»ng m¹ch xung ®èi

V

I. C¬ së lý thuyÕt SuÊt ®iÖn ®éng E cña nguån ®iÖn th−êng ®−îc ®o trùc tiÕp b»ng mét v«nkÕ V nèi víi hai cùc cña nguån ®iÖn t¹o thµnh mét m¹ch kÝn cã dßng ®iÖn I ch¹y qua (H.2) .

H×nh 2 XZY cã cïng c−êng ®é víi dßng ®iÖn I do nguån U cung cÊp cho m¹ch chÝnh. Theo (7), hiÖu ®iÖn thÕ Ux gi÷a hai cùc cña

NÕu ®iÖn trë trong cña nguån ®iÖn lµ r , th× sè chØ cña v«nkÕ V cho biÕt hiÖu ®iÖn thÕ U gi÷a hai cùc cña nguån ®iÖn :

U = E − I. r

(7)

V× I ≠ 0 vµ r ≠ 0 , nªn U < E . Nh− vËy, phÐp ®o trùc tiÕp suÊt ®iÖn ®éng cña nguån ®iÖn b»ng v«nkÕ sÏ m¾c sai sè cµng lín,nÕu v«nkÕ cã ®iÖn trë RV cµng nhá (dÉn tíi dßng ®iÖn I cµng lín) hoÆc nguån ®iÖn cã ®iÖn trë trong r cµng lín.

nguån ®iÖn E x b»ng :

U x = V X − VZ = E x (8) MÆt kh¸c, hiÖu ®iÖn thÕ Ux cã thÓ tÝnh b»ng :

U x = V X − VZ = I . R XZ

(9)

Tõ (8) vµ (9), ta suy ra :

E x = I. R XZ

(10)

Thay nguån ®iÖn Ex b»ng nguån ®iÖn ¸p chuÈn cã suÊt ®iÖn ®éng E0 x¸c ®Þnh vµ cùc + nèi víi ®iÓm X. NÕu dÞch chuyÓn con tr−ît tíi

3

vÞ trÝ Z ′ ®Ó kim ®iÖn kÕ G l¹i chØ ®óng sè 0, tøc lµ I0 = IG = 0 vµ dßng ®iÖn ch¹y qua d©y ®iÖn trë XZY vÉn gi÷ nguyªn b»ng c−êng ®é dßng ®iÖn I do nguån U cung cÊp cho m¹ch chÝnh. Tr−êng hîp nµy hiÖu ®iÖn thÕ U0 gi÷a hai cùc cña nguån ®iÖn ¸p chuÈn E0 b»ng :

U 0 = V X − VZ / = E 0 U 0 = V X − VZ / = I .R XZ /

vµ

(11) (12)

suy ra :

E 0 = I. R XZ /

(13)

So s¸nh (10) vµ (13) , ta t×m ®−îc :

Ex R XZ L1 = = XZ = XZ ′ L1′ E 0 R XZ / hay

E x = E0 ⋅

L1 L1′

(14)

Nh− vËy, nÕu biÕt suÊt ®iÖn ®éng E0 cña nguån ®iÖn ¸p chuÈn, ®ång thêi ®o ®−îc ®é dµi

L1 vµ L1′ øng víi c¸c vÞ trÝ cña con tr−ît t¹i vÞ trÝ Z vµ Z/ trªn d©y ®iÖn trë XZY khi dßng ®iÖn ch¹y qua ®iÖn kÕ G b»ng kh«ng, th× ta sÏ x¸c ®Þnh ®−îc suÊt ®iÖn ®éng Ex cña nguån ®iÖn cÇn ®o . II. Tr×nh tù thÝ nghiÖm 1. M¾c m¹ch xung ®èi a) VÆn nóm xoay cña nguån ®iÖn U vÒ vÞ trÝ 0. Dïng c¸c d©y dÉn nèi nguån ®iÖn U víi miliampe kÕ A, pin ®iÖn cÇn ®o Ex , ®iÖn kÕ G vµ d©y ®iÖn trë XZY theo h×nh 3, trong ®ã : - §iÖn kÕ G vÉn ®Æt ë vÞ trÝ thang ®o G0 . - Con tr−ît Z ®Æt ë gi÷a d©y ®iÖn trë XZY t¹i vÞ trÝ 500mm trªn th−íc milimÐt. Chó ý : M¾c ®óng c¸c cùc + vµ − cña nguån ®iÖn U , cña miliampe kÕ A vµ cña pin ®iÖn Ex . Sau khi m¾c xong m¹ch ®iÖn, ph¶i mêi thµy gi¸o tíi kiÓm tra vµ h−íng dÉn c¸ch tiÕn hµnh phÐp ®o ®Ó tr¸nh lµm háng c¸c dông cô thÝ nghiÖm !

kh«ng ®æi I = 100 ÷ 120mA vµ gi÷ nguyªn gi¸ trÞ nµy trong suèt qu¸ tr×nh ®o tiÕp sau. BÊm con tr−ît Z tiÕp xóc víi d©y ®iÖn trë XZY. NÕu kim cña ®iÖn kÕ G lÖch khái sè 0, ta ph¶i di chuyÓn tõ tõ con tr−ît Z däc theo d©y ®iÖn trë XZY ®Ó t×m vÞ trÝ thÝch hîp cña con tr−ît Z sao cho kim ®iÖn kÕ G quay trë vÒ ®óng sè 0 . Thùc hiÖn phÐp ®o 3 lÇn. Ghi c¸c gi¸ trÞ t−¬ng øng cña ®é dµi L1 = XZ trong mçi lÇn ®o vµo b¶ng 2 . b) VÆn nóm xoay cña nguån ®iÖn U vÒ vÞ trÝ 0 . Thay pin ®iÖn Ex b»ng nguån ®iÖn ¸p chuÈn E0 (cùc + nèi víi ®iÓm X). Lµm l¹i ®éng t¸c (b) nªu trªn ®Ó t×m vÞ trÝ thÝch hîp Z/ cña con tr−ît sao cho kim cña ®iÖn kÕ G l¹i quay vÒ ®óng sè 0 . Thùc hiÖn phÐp ®o 3 lÇn. Ghi c¸c gi¸ trÞ t−¬ng øng cña ®é dµi L1/ = XZ/ trong mçi lÇn ®o vµo b¶ng 2 . e) Ghi c¸c sè liÖu sau ®©y vµo b¶ng 2 : - §é chÝnh x¸c ∆L cña th−íc th¼ng milimÐt. - SuÊt ®iÖn ®éng E0 cña nguån ®iÖn ¸p chuÈn. III. C©u hái kiÓm tra 1. Tr×nh bµy ph−¬ng ph¸p ®o suÊt ®iÖn ®éng cña mét pin ®iÖn b»ng m¹ch xung ®èi. VÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn. 2. ThiÕt lËp c«ng thøc x¸c ®Þnh suÊt ®iÖn cña mét pin ®iÖn b»ng m¹ch xung ®èi. 3. Nªu −u ®iÓm cña ph−¬ng ph¸p ®o suÊt ®iÖn ®éng cña nguån ®iÖn b»ng m¹ch xung ®èi so víi ph−¬ng ph¸p dïng v«nkÕ ®o trùc tiÕp suÊt ®iÖn ®éng cña nguån ®iÖn . 4. T¹i sao ph¶i lu«n gi÷ dßng ®iÖn ch¹y qua miliampekÕ A cã c−êng ®é nhá vµ kh«ng ®æi trong suèt qu¸ tr×nh ®o suÊt ®iÖn ®éng cña pin ®iÖn ?

2. §o suÊt ®iÖn ®éng Ex cña pin ®iÖn a) VÆn tõ tõ nóm xoay cña nguån ®iÖn U ®Ó dßng ®iÖn ch¹y qua miliampekÕ A cã c−êng ®é

4

B¸o c¸o thÝ nghiÖm PhÇn I.

§o ®iÖn trë b»ng m¹ch cÇu mét chiÒu X¸c nhËn cña thµy gi¸o

Tr−êng ........................................ Líp ...................Tæ ..................... Hä tªn ......................................... I. môc ®Ých thÝ nghiÖm .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... II. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm B¶ng 1 - §é dµi cña th−íc th¼ng milimet : L = ...................(mm) - §é chÝnh x¸c cña th−íc th¼ng milimÐt : ∆L =..............( mm ) - CÊp chÝnh x¸c cña hép ®iÖn trë mÉu : δ 0 =..............

R 0 (Ω )

LÇn ®o

∆R0 (Ω )

1 2 3

TB 1. TÝnh sai sè cña c¸c ®¹i l−îng ®o trùc tiÕp ë ®©y lÊy ∆L1 = ∆L2 = 0 ,5 mm , suy ra :

∆L = ∆L1 + ∆L2 = 1mm

MÆt kh¸c :

( ∆R0 )dc = δ 0 ⋅ R 0 = .......... .......... .......... .. .......................... (Ω )

do ®ã

∆R 0 = ( ∆R0 )dc + ∆R0 = .......... ..................................... (Ω )

2. TÝnh sai sè vµ gi¸ trÞ trung b×nh cña ®iÖn trë cÇn ®o Rx - Sai sè t−¬ng ®èi cña ®iÖn trë Rx :

δ =

∆R x Rx

=

∆R 0 R0

+

L.∆L1 + L1 .∆L

(

L1 . L − L1

)

= .......... .......................................

- Gi¸ trÞ trung b×nh cña ®iÖn trë Rx :

R x = R0 .

L1 L − L1

= .................... ............... = .......... .........( Ω )

- Sai sè tuyÖt ®èi cña ®iÖn trë Rx :

∆R x = δ ⋅ R x = .................................. = ...................( Ω ) 3. ViÕt kÕt qu¶ cña phÐp ®o ®iÖn trë Rx

R x = R x ± ∆R x = .......... .......... ± .......... ........ (Ω )

5

PhÇn II.

§o suÊt ®iÖn ®éng b»ng m¹ch xung ®èi

I. môc ®Ých thÝ nghiÖm .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... II. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm B¶ng 2 - SuÊt ®iÖn ®éng cña nguån chuÈn :

E 0 = .......... ..... ± .......... ......( V )

- §é chÝnh x¸c cña th−íc th¼ng :

∆L =..............( mm )

LÇn ®o

∆L1 (mm)

L1 (mm)

L1′ (mm)

∆L1′ (mm)

1 2 3 TB 1. TÝnh sai sè cña c¸c ®¹i l−îng ®o trùc tiÕp

∆L1 = ( ∆L1 )dc + ∆L1 = .......... .......... .......... .......... .......... ... ( mm ) ∆L1′ = ( ∆L1′ )dc + ∆L1′ = .......... .......... .......... .......... ........ ..... ( mm )

∆E 0 = ( ∆E )dc = .......... .......... .......... .......... .......... ........ ....... (V ) 2. TÝnh sai sè vµ gi¸ trÞ trung b×nh cña suÊt ®iÖn ®éng cÇn ®o Ex - Sai sè t−¬ng ®èi cña suÊt ®iÖn ®éng E x :

δ =

∆E x Ex

=

∆E 0 E0

+

∆L1 L1

+

∆L1′ L1′

= ...............................................

- Gi¸ trÞ trung b×nh cña suÊt ®iÖn ®éng E x :

E x = E0 ⋅

L1 L1′

= .......... .......... .......... .......... .. = .......... ......( V )

- Sai sè tuyÖt ®èi cña suÊt ®iÖn ®éng E x :

∆E x = δ ⋅ E x = .......... .......... .......... ........ = .......... ....

(V )

3. ViÕt kÕt qu¶ cña phÐp ®o suÊt ®iÖn ®éng Ex

E x = E x ± ∆E x = .......... .......... ± .......... .......... (V )

6