ARPACIK ªiirler
ay
1
içindekiler: !"#%$'& (*)+ # ,.-%/0 1.-2 354 6 7 8 9:8 ;<>=?@AB?<>=C ?D E.FHGI%J KML NPOQORST UOVWVYX Z.[]\ ^_`a^ bc dfeYgih*jk%lnmno prqstquwvyx z {|}~
i
r a% Y%i % . ' ¡ r¢ £ ¤¥¦¥§y¨ª© «'¥¬¥ ®°¯¥±M²%³ ¯W¯´ «.µ¶]¬¥ ·© ¸ ¹nº §t³ »½¼ ¼ ¾¼ ¿ÀÁ ÂÃÄ ÅÆÇÆÈÉ ¼ ¾ ÊË Ì Á ÍÎ Ï ÐÑ ÒrÓÔtÕ Ö ×Ö Ñ Ø°ÙÚ%ÛÜ Ý°ÞßÝ°àâáäãå½æ æ çèéê æ çHã
2
ARPACIK Y¹»¹ld¹ gökyüzü as¹rl¹k çam gibi ¹slak dudaklar¹n¹ sarmalay¹p topra»¹n yüzüne ya»murla bereketlendi kas¹»¹ do»an¹n çavdar-arpa-bu»day eker gibi ekildiler tak - tak - tak ne davul ne zurna halaya çekilir gibi çekildiler çekildi çekil çek çe ç çek dedi Zerdüºt yürekli biri yeterçek dedi korkunun teti»ini çek çektiler hepbirlik koltu»a keleº çeker gibi tuvale boya dizer gibi f¹rçayla bahar çizer gibi çekip dizip çizdiler ve sürdüler renkleri namluya ve a»ustosun kaº¹n¹n ortas¹na gez göz vede söz deyip arpac¹»¹ diktiler dikti dik di d
3
II ©lk tohum bu köküne cansuyu dökülmüº ilk sanc¹ bu ac¹s¹ diºetlerinden sökülmüº ©lk ç¹»l¹k bu ilk nefesin ci»erinden kopup gelen ilk nar çiçe»i kar¹n güneºiyle çözülmüº ilk gökkuºa»¹ bu ve renklerin k¹z¹l ötesi dans¹ ilk yeºilin toprakla baºgözü ilk sar¹n¹n dantele diziliºi gergefe geriliºi bu ilk aºk bu y¹rt¹lan yüre»in ilk sesi ilk ateº bu kavs¹z - çakmaks¹z vede alevsiz ilk yan¹º bu ilk tütünün dudakdaki sar¹ ac¹s¹ ilk öksürük ilk tel b¹y¹k bu ilk ¹l¹k kan avuçtaki ilk nas¹r¹n eziliºi ilk kütüklü»e diziliº bu ilk küfür anas¹na avrad¹na vede candarmas¹na ilk kez saz¹n teline dokunuº ilk kez mapustan k¹ºladan ka繺 bu ve ilk kopuºu bu karanl¹ktan gecenin ilk ¹sl¹k vuruº bu korkunun göbe»ine ve ilk ti li li namlunun mavisine mavisine ti - li - li ilk y¹ld¹z¹ bu havadan t¹rnakla sökülmüº 4
ve ilk söz veriºi bu yaºam¹n ölüme ti li li si bu.
15.8. 1994
5
"©LAH© KOMED©" "©lahi Komedi" ilahi emi Dante'nin bamtelinin elifi besi cimi ki y¹rt¹l¹yor perdeler aç¹n gözlerinizi aç¹n kulaklar¹n¹z¹ han kap¹s¹ kadar kilitleyin dudaklar¹n¹z¹ yeter
I Bura Nuremberg mahkemesi bura Tokyo bura Roma bilesin bozitlerin tarihin ya»l¹ urgan¹yla sehpaya çekiliºlerine seyirci kalmayas¹n bura ne Auschwitz ne de Treblinka bura saray¹ yer-i yeksan Bosna.. bura uluslar moza»ininin çekiçle k¹r¹ld¹»¹ gözlere mil yüre»e beton döküldü»ü komºu kap¹s¹ bura Bosna dur dinle dinle beni sen bayra»¹ndaki gamal¹ haç¹ topra»¹na gömen sen
6
demokrasi k¹l¹c¹n¹ ensemde so»utan sen Krup sen Siemens sen Mersedes sen Hitler b¹y¹»¹ sen ªarlo korka»¹ seni seni sen seni
II kalk aya»a sen de Borislav Herak anlat bana komºu k¹z¹ Emine komºu k¹z¹ Cemile komºu ihtiyar ªefika ana bac¹ k¹z nas¹l tutuºtu etekleri zorla nas¹l uçuºtu külleri havaya nas¹lda çakt¹n çakma»¹ nas¹lda yat¹ºt¹rd¹n ºehvet aleviyle nas¹l nas¹l da y¹k¹p as¹rl¹k komºuluk duvar¹n¹ sald¹rd¹n bahçe-i mahremine cevap ver ki bu dava yanl¹z senin de»il ya bu mahkeme bu yasa hakim sermaye ile tahkim seni asmak seni vurmakla çözümlense bu dü»üm keºke Borislav Herak düº önüme 7
yürü kilise gölgesinden d¹ºar¹ yürü insanl¹k bahçesinden aºa»¹ iºte orada nar burada ayva k¹z¹l ve sar¹ iºte orada erik burada dar¹ püskülü renklerin cümbüºü ebem-kuºa»¹ gör art¹k ºu kahrolas¹ çeºitlikteki zenginli»i b¹rak uºakl¹»¹ kuºa»¹ olma süngüyle çizilen tarihin yenik düºme dünkü kine dine sal¹yorum seni koº koºabildi»ince gölgenden yukar¹ kop kirinden kopabildi»ince kuºan damatl¹klar¹n¹ erkekçe ç¹k meydana geç çeºme yolunda Cemilenin Eminenin önüne söyle sevdi»ini saklama yüre»inin vuruºunu davlumbaza çanlar¹n gölgesinden az¹tma gözlerini kemirme t¹rna»¹n¹ biteviye Cemile Emine komºiya komºiya komºu komºuya tuza muhtaçt¹r denmiº bilesin komºiya komºiya Borislav Herak aya»a kalk t¹rnaklar¹ndaki kanla doymay¹ b¹rak
8
otur sofras¹nda tüm aºa»¹l¹k duygular¹n tüket vesvese ve kurtlar¹n¹ düº önüme af dile kendinden affedebilirsen e»er sana koca as¹rl¹k bir ömür veriyorum yaºayas¹n diye
III Hey, Tadic Milosevic Karadzic ve General Mladic s¹ra sizde geçin köprüyü s¹rat'¹n baº¹na ve yürüyün peºinden Hitlerin Mosolininin Franko'nun Somoza'n¹n ©di Aminin hadi yürüyün peºinden Evrenin kapans¹n gökyüzü k¹s¹ls¹n y¹ld¹zlar kusun karanl¹klar¹ yüzüne yüzüne yüzü yüz
IV Hey sen Koln Sen Butros Gali çekin iplerini perdelerin aç¹n sahneyi 9
bir kez daha bir kez daha ºu "ilahi komedi" bitmedi ça»¹r¹n Danteyi örün danteleyi Newyorktan Bosna'ya çekilsin hat-¹ hümayun gerilsin medyaya ve seyreyleyin çark-¹ fele»i oynaya hoplaya hopla hop ho ho hoppala..? hop pala. 10.10.1994
10
BUDA Beºbin y¹ld¹r yaz¹yor kaz¹yor çiziyor bozuyorsun çamur hamur yo»uruyor ac¹k ac¹k¹p doyup doyuruyorsun Beºbin y¹ld¹r uykular¹n kaçm¹º gö»e bak¹p ateº yak¹p incik boncuk yap¹p ard¹na milyonlar¹ tak¹p bekliyor ne bekledi»ini bilmeden aç¹yor el avuç say¹kl¹yor bir kez olsun teklemeden eklemeden yeklemeden yekleme yekle yek dü düle düleme dülemeden dülemeden de olurmu yani ben o biz olmadan o küp alt¹n
11
gümüº dolmadan ona geden yollar¹ yolmadan yolma yol yo
II Hinde Fakir fukaraya b¹rak¹lm¹º beklenti beklen-bekle denmiº beklemiº tekle-teklen denmiº teklemiº ekle-eklen demiº eklenmiº bekleyen tekleyen ekleyen yenmiº yutulmuº yonmuº yontulmuº bunmuº bundulmuº bi köºeye savrulmuº savrul sav savc¹ k¹ls¹n namaz¹n¹ musallada senin teneºir paklas¹n kirini senin kirini kir kir kirini yuda gel yuda gel emi yuda yu ya yada yuda Buda buda 12
nerden ç¹kt¹ hüda.?
KUL Küfretmesen bi türlü küfretsen iki dünyan¹n tek düldülü yüzüne gözüne bulaºt¹rd¹n kalk aya»a yahni piyaz imam-bay¹ld¹ kat¹r sidi»i her sofraya destursuz dalan¹n sarm¹sakla sarmaº dolaº yalan¹n kumbaradan beºi biyerde çalan¹n babas¹ halas¹ anas¹ danas¹ olda söv emi Kemeralt¹ Basmane yokuºu ç¹kmaz sokak beº numara Yüksek kald¹r¹m Abanozda k¹r¹l¹p dökülen kavanoz turºu lahana o hana ºu hana tarhana Kaledibi Bendderesi prostad yüzlü muºmula mütahit seni seni sen seni bildirirler dersini sini sin Ne Halep kald¹ ne ªam ne de arº¹n ne salep kald¹ ne ham darç¹n 13
muma döndü mumcu irmikçi uncu bu dokuzuncu dediler bilmem kaç rak¹ml¹ tepenin tepesinde tüneyen saç¹ baº¹ nanay na»me yapar her sal¹ ekranda gerdan k¹rmak adeti f¹nd¹»¹ kim kaybetti ki iki butu bir eti seyirir kaº¹ gözü do»uºtanm¹º dediler illeti otlakiyeye çevirdi milleti millet mil mil çekmiºler gözüne sözüne özüne milletin millet ki kikirik el pençe divan ormana sal¹nm¹º bi civan ökçesiz bi bahçevan hadin h¹yara gel hadin kele»e ne hakla otuziki takla yo»urtlu bakla bak ba baban bilem kurtulmaz kirinden patri»in eºe»ini k¹rk y¹ld¹r e»erinden çekip çevreleyip eveleyip geveleyip vede develeyip ç¹kt¹n bu düze bilesin ki bu düz böyle düz durmaz k¹º gelince güz durmaz
14
döker yapra»¹n¹ kavak ve tepesinden yel esmez b¹çk¹ya sürerler kerestesini çam¹n ne hicaz kal¹r ne piyaz cam k¹r¹l¹r dökülür pervaz ne raspa kal¹r ne de haspa ve sepethavas¹ çalarlar ard¹ndan adam¹n Be hey serseri may¹n amca ye»en kay¹n ve o ensesi tomruk day¹n olmasa yolmasa kim çakmazki çevrilen sessiz filmi kim sökmezki keneflik ilmi söyle hadi º¹k¹rd¹m º¹k¹rd¹m hilmi ºeytan¹ ara bulursun armatöre deniz olursun bal¹kta dilmi bulursun bulur bul enayi vergisi pul pula kul olursun olur ol olda sol emi.. 12.10.1994
15
N©NEM Yorgandan ç¹k¹nca aya»¹ düºmelisin yola dediler dokuz delik bo»aza gür bir nefes gerek bi amentü döküldü iki kabak suyun ard¹ndan ulu buyruk baºüstüne baº göz üstüne göz söz üstüne üstüne üst f¹r¹n önünde kuyruk taº üstüne simit tablas¹ boya sand¹»¹ içiboº gofret jilet bilet ve bi düzüne jetona talim etti
II Saça tarak diºleyince ya»l¹ biryantin iºleyince kaytan b¹y¹k terleyince semer ve urgan yerleºince tepsi üstünde semaver k¹rtlama dilalt¹ tavºan-kan¹ yandan çarkl¹ olsun dediler yan yürüdü yön yürüdü tez büyüdü
16
büyüdü büyü bü büklüm büklüm sokaklar soka»a gerilir ºakaklar terde tuz delinir delindi de delindi taban astar¹ cansuyu sard¹ t¹rna»¹n morunu çekti yürüdü yürüdü ard¹na baka baka yürüdü ©stanbul motor taksi tramvay kamyon kamyon t¹r t¹r sokak sokak viºne çilek karpuz kar buz buzda kayar gibi yürüdü Anadolunun üstüne üstüne çekti usturay¹ bast¹ bo»az¹na getirdi tekbir vurdu bi daha bi daha koptu baº¹ gövdesinden bi sabaha karº¹ karº¹ taraf¹na asfalt¹n karº¹ kald¹r¹m¹na atmadan ad¹m¹n¹ fren tutmad¹ dedi üç günlük yolun yolcusu fren patlad¹ dedi gözüm çatlas¹n ki ºu frenler lastik danlöp ateºtaº¹ Örtüldü üzerine albayrakl¹ bi gaste ön sayfas¹n¹n köºesi y¹rt¹k kuponu sökülmüº
17
tam sekiz sütüna s¹»d¹r¹lm¹º bi haber "Kahrolsun ©nsan Haklar¹.." yuvarland¹ peºi s¹ra simit tablas¹ durdu kald¹r¹ma toslay¹p freni tutmad¹ onunda saç¹ld¹ susam ya»¹ nohut yan¹»¹ koºuºtu mart¹lar kanats¹z simitlerin peºine bi sabah vakti bi sabah yeni gerilmiºti Anadolu yakas¹na madalyon diye
II ©stanbulun bat¹s¹ uykuda bi nine kalkt¹ sabah namaz¹na kursa»¹nda bi dü»üm simid tekeri kadar hay¹ra yordu rüyas¹n¹ sanki bi mavzer patlam¹ºt¹ kula»¹n tözünde sanki bi ç¹» kopmuºtu Munzurun doru»unda sanki cenderme kesmiºti patika yollar¹ sanki bi may¹n yarm¹ºt¹ yerin yüzünü kol el bacak saç¹lm¹ºt¹ dikenli tellere serilmiºti kaçak tütün kokusu topra»¹n kalleº yüzüne sanki agas¹ bi tokat patlatm¹ºt¹ ºehla ela gözüne sanki 18
bi tencere tarhana devrilmiºti köz üstüne yand¹ içi tulumbaya yüklendi iki çekti t¹s susuzluk bu yaz yang¹n bu yaz orman bu yaz köy kasaba bu yaz köz göz kül öz söz bu yaz toprak yuttu»unu atar m¹ atar gül yüzüne bakar m¹ bakar kan gelirmi can giden yerden sözüne öz düºermi düºer ve göçerim göçtü»üm yere dedi do»ruldu yönünü çevirdi k¹bleye gönlünü yollad¹ güneye dosdo»ru günün geldi»i yere eridi bo»az¹ndaki dü»üm akt¹ yüre»ine yumruk yumruk oldu salavat getirdi»inde burnunda susam yan¹»¹ tüttü uzaktan kopup koºan yelin peºine tak¹lm¹º yak¹lm¹º bi türkü gibi da»¹ld¹ damar¹nda f¹rlat¹p bastonu düºtü yola bi sel gibi akmal¹yd¹ güneye yanan otlak yanan umudlara
19
yetiºip bi akºam vakti rahmetle birlik akmal¹yd¹ akmal¹ akma ak ak a ak cansuyu gibi güne gün ak ak saçl¹ ninem
A»ustos. 1994
20
©LM Yaz¹kt¹r diyorum akmasayd¹ damardan kan yerin ya»¹ gö»ün yüzüne yüzüne Yaz¹kt¹r diyorum soka»¹n dili düºmeseydi gökten yere eline yüzüne gözüne Yaz¹kt¹r diyorum sevda a»ac¹ kökünden sökülüp de oca»a odun közüne ödün Yaz¹kt¹r diyorum yarin yana»¹ turfanda elma kiraz diºlenir diºlenirse özüne özüne Yaz¹kt¹r diyorum kitaplar yak¹l¹r yazan y¹k¹l¹r içeri t¹k¹l¹r ve bi tarihtir ki nas¹l yaz¹l¹r kaz¹l¹r ki küllerin üstüne üstüne Yaz¹kt¹r diyorum ahlak 21
onur erdem insan Yaz¹kt¹r diyorum emek sermaye ücretli hasan Yaz¹kt¹r diyorum demokratik özgür ba»¹ms¹z yasan Bu rüyas¹z y¹ld¹zs¹z aymaz doymaz gecede bu karabasan neye Nereye kadar bu son nerede baºlad¹ bu ilk çözüldü kemik çürüdü ilik ölüm yuma»¹ndan milyarla yaºam ördük ilmik ilmik ilmik ilmi ilm il ilahi ilah ila illallah 8.10.1994
22
ÜSTÜNE ÜSTLÜK Y¹rt¹lmal¹ her saatbaº¹ yirmidört yerinden duymal¹s¹n ac¹y¹ yüre»inde Beynini kemirmeli kurtlar böcekleºmeli gölgeler bulutlardan ç¹kmal¹ nedenler kimler kimin içinler ay¹n öndördü zifafa kalkmal¹ Bir mermi patlatmal¹ ºaka»¹ndaki sanc¹y¹ vede Rus ruleti dönmeli ergenlikler sivilceler üstüne üstüne de t¹rnaklar k¹skançl¹k ateºinden çatlamal¹ Bir ge»irme h¹çk¹r¹»a dönüºende tokluk açl¹kla buluºanda yün e»irme ç¹kr¹kla deliºende deliºmen çizmeler giyotinle seviºende y¹rt¹lmal¹ maskeler 23
deºilmeli irini surat¹n s¹r¹tmal¹ içindekiler içinde Ve yüzsüzler ordusuna yüz geçirenler gözler eller diller yeºil yeºillikler Dizilmeli bilinç üstüne üstüne de siyah beyaz portreler ªeffaf olsun olursa at gözlükleri manºette hukuk sütunda iskele iskele babas¹ babalar abas¹ abalar sopas¹ sopalar inmeli yüzüne beline diline yasas¹ asas¹ as¹ as a adam sende Silkele silkelensin cepleri kuºaklar¹ dökülsün taneler terenaler Salla sallans¹n yer küre balla ballans¹n gökkubbe çek el-ense kündele upuzun k¹rkp¹narlaºs¹n
24
ve kilitle aya»¹n¹ elini belini kilitle üstüne üstüne geceleri t¹k a»z¹na heceleri vur burnuna zincirleri vur tefe patlas¹n dümbelek Kitle ya»l¹klar¹ kitle a»¹z-burun ya»danl¹klar¹ kitle kitleyin breh kilitleri ilmik ilmik üstüne urun ilmi»i kimlik üstüne kurun dirli»i vede birli»i fiºlik fiºeklik üstüne üstüne de dü»ümleyin bo»azlar¹ gü»üm üstüne üstüne Ve do»urmay¹n analar yar¹n¹n özgür kölelerini kitleyin bacaklar¹n¹z¹ kitleyin s¹ms¹k¹ sarmalay¹n düºlerinizi yast¹k üstüne üstüne de gün do»ar olsun gün üstüne Ve babalar do»urmay¹n dokuz her aybaº¹ ay¹n üstüne üstüne do»urmay¹n eme»i
25
ekme»i so»an sarm¹sak üstüne üstüne de doktor t¹plaºs¹n iºkence üstüne ölüm ºehitleºsin yaºam üstüne de üstlük üstlensin yarg¹ üstüne ast ast¹na postal ¹smarlarsa yetke üstüne üstüne üstlük yürütme bi yürütmüº ki baºlar¹ taºlar üstüne taºlar üstüne üstlük üst üs us bi büst kazd¹rm¹º ki buz üstüne üstüne üstlük bi yaz ortas¹ gün güneº üstüne
21.3.1993
26
UTANÇ Sinekler tüketmiº Hintli bebe»in gözlerindeki çapa»¹ anas¹n¹n saçlar¹nda örgülenmiº yapa»¹ kaburgalara as¹l¹ iki memeden kan - can akmak bilmiyor çatl¹yor baºlar¹ m¹s¹r patla»¹ patlak pat pat Açl¹k kap¹s¹n¹ çalmadan girmiº evine davetsiz misafire uzatm¹º yan¹k eteklerini ihtiyar Asya donmuº buda yüzünde gülücükte bir dilim pasta pas pas Pasaportsuz geziniyor silindir ºapka has¹r mihver turistik bir telaº yaº¹yor sokakta Bombay ve eli bastonlu pipolu bay uzat¹yor iki pound bir ºiling s¹r¹t¹yor a»¹zda inci mercan bas¹yor deklanºöre çekiliyor asr¹n resimleri kodak - fuji- agfa ve as¹l¹yor 27
Bombay- Delhi - Kalküta yerin tavan¹na tavan¹na tavan tav tav olmad¹m¹ beyaz tuvale yeºil torbaya çorbaya tav çekiliyor Evereste milyonlarca kanca bir kez daha çözüyor uçkurunu günahkarca Hani nerde Marko Polo Leanordo vinci Mikelanjelo su bu yerin nerede renkleri boyalar¹n nerede açl¹»¹n resmi unutturulmuº yaºamak tok ve insanca unutturulmuº ne yap¹l¹r insan ac¹k¹nca Gandi portresinde renkler art¹k solumuyor dökülmüº k¹llar¹ f¹rçalar¹n kenetlenmiº parmaklar örterken ay¹b¹n¹ utanç duvar¹ çatlam¹º utanç utan ut ud sesiyle yay¹l¹yor haya - maya mayalan¹yor salya aralan¹yor gözleri görkemin
28
ve gülüp geçiyor ºu masum utanca utanç utan ut utku çok uzak da de»il oysaki oysa oy sa
1.Ocak.1978
29
OL Yast¹»¹ma gülsuyu yerine sar¹ ter tömbeki ve ¹tr yerine kel kat¹r kokular¹ sindi sineli dolunay gö»ün karayüzünden göle indi ineli topal osman k¹r eºe»e bindi bineli ne ¹rhat yüzü gördü ninem dal¹nda ne ça»la kald¹ ne de sarard¹ i»dem Ahlad¹ taºlad¹kta ne oldu gözünü yaºlad¹kta ne oldu peºinde k¹ºlad¹kta ne oldu ne olduysa o oldu ol deyen bir piºman olan milyar milyar 19.2.1994
30
TEPEGÖZ Devir gözlerin güneºe sark k¹z¹ldan aºa»¹ gör kandili dili dil karagöz Ay¹r kaºlar¹n ikiye ak al¹ndan aºa»¹ sil mendili gözü göz paragöz Tara saçlar¹n geriye yak türküde duda»¹ kon yana»a beni ben deligöz Ac¹ma sak¹n öksüze vur saban¹ öküze sür tarlay¹ tarla ta aç¹kgöz Oku duan¹ içinden öp tesbihin yalandan ver ruhunu ruhun ruh kemgöz
31
Satma kars¹z hiç anan¹ ver babana k¹z diye çöz s¹rr¹n¹ s¹rr¹n s¹r cingöz Göster gölgeni düºmana vur döneni kalan¹ kap talan¹ talan sal malgöz ©ndir yüzüne perdeyi çek diline yalan¹ s at balan¹ balan bal dalgöz Çevir merce»in içine bak tepeden aºa»¹ gör kendini dini din tepegöz 15.9.1994
32
YETT© Birlikte yaratt¹k dünyay¹ dedi gö»e çeviripte yüzünü ¹º¹k h¹z¹yla çarp¹nca tepesine güneº düºtü cemre gibi mart'ta topra»a baº¹ düºtü yeºile sar¹ sar¹ya k¹z¹l k¹z¹la beyaz ºebnemde renklerin dans¹ ebemkuºa»¹ yakan ve yak¹lan halaya kalkt¹ çekirdekde yük çemberde yüklem ek ve eklem kemik dokuda aya»a kalkt¹ y¹rt¹ld¹ kara-boºluklar ¹º¹k koºuya kalkt¹ birlikte birlik bir bir bir yakalay¹p zaman¹ bakt¹k aya hayran y¹ld¹zlara secde ettik kutuba selam yar¹ üryan birlikte taº¹d¹k genleri gemimize A»r¹ya kurduk ba»daº açt¹k yüre»imizin s¹rr¹n¹ dokuduk tenimize birlikte tatl¹ya tuz aza uz kar¹ºt¹rd¹k birlikte kuºand¹k aya»¹ aºt¹k kaf da»¹n¹ munzuru birlikte kurduk kazan¹ ateº kuyular¹na
33
birlikte yapt¹k aº¹ kard¹k ayran¹ birlikte tadamad¹k tad¹n¹ neden neden birlikteyiz.? Neden birlikteyiz birlikte birlik bir bi bi sor bakal¹m dedem korkut cevab¹ nerdedir akan yelde esen suda yanan tu»lada m¹d¹r.? yunus pulunda öküz boynuzunda kablumba kabu»unda m¹d¹r.? mescid-i aksa olimpus ve hira da»¹nda m¹d¹r.? sirkede - º¹rada - arpada m¹d¹r..? birde üçte yedide k¹rklarda m¹d¹r.? Nerdedir alemin s¹r-¹ mekan¹? kilisede -camide - havrada düºeº de - hep yekte - tavlada m¹d¹r.? Küfede - Adende - Seylanda piyonda - vezirde - santrançta m¹d¹r.? Hangi ormandan gelir cehennemin odunu kim ay¹r¹r kökü gövdesinden kim açar Pandora kutusunu kim umud ateºiyle yanar kimin y¹rt¹l¹r yüre»i kimin? hangi ayak ezer üzümü
34
hangi küp s¹zd¹r¹r s¹rr¹n¹ hangi duda»a sürülür ºarab-¹ cennet kimler olmazki ona saki kimler çeker kafay¹ kimler kal¹r meyhanede baki bak ba babam bilem hayran gitti bu mavala bilebilseydi ki bilseydi bilse bir hele o k¹l¹çtan da keskin k¹ldan da ince köprünün s¹rr¹ koçda - kurbanda m¹d¹r.? Dünya saadeti babilde ºamda handa- hamamda ve talanda m¹d¹r? eksen-i alem ºanda taamda ter ve kanda yalanda m¹d¹r.? Nerdedir nerde ne ne ebem bile güldü rüyas¹ndaki cemale cemal cem ce
35
cevap cevab¹n bekliyorum gözlerinden senin yana»¹ndan onun duda»¹ndan kiraz - viºne nar ve bu bahar yine iki gözü çeºme düºtü güneye güney gün gün eyme baº¹n¹ anl¹nda do»uyor güneº bak güney soluyor rüzgar kuzeye inad bu bahar çiçek taçlanm¹º saçlar¹nda örgü dantel ak kuºlara k¹z¹l kan uçuºmuº kurºun sapl¹ gecelere tetik kabzada kan lekeler açl¹k a»¹zda büyümüº kocaman olmuº heceler hece he he he de emi.. bebem yeºil-sar¹-k¹z¹l-ak dört mevsim birlikte birlik bir bi bi he de yeter yeter demesini ö»rensen hele bi yetti desen de sem de
36
sek 1.Eylül.1994
B© BAªKA Gülmek bu ça»da bi baºka binbir baºka Tokun aça var¹n yoka-yoksula agan¹n maraba ve hulama emirin demire e»rinin düze-yal¹na ka»¹tta kalemde ekranda gülmesi güldürmesi sövmesi sövdürtmesi dövmesi dövdürtmesi öldürmesi öldürtmesi gömmesi gömdürtmesi bi baºka Bu ça»da tanr¹lar¹n kula yetime dula minberden bak¹p bak¹pta tesbih ile haç¹ tak¹p tak¹pta korkudan yat¹p kalk¹pta güldürmesi gülmesi bi baºka Bu ça»da diºleyenin iºleyene zamans¹z kiºneyene viºne ºurubu içirmesi içirip de kan kusturmas¹ bi baºka baºka baºka
37
Bu ça»da aºk baºka aº¹k baºka dert baºka derman kaºkaval Bu ça»da karanfilgillerden çöven sabun otuna dönmüº kirlerini ay¹klar ademin ay¹b¹n¹ kapat¹rken havvan¹n rengi kokusu bi baºka baºka baºka Mezartaº¹ olmayan¹ kah¹r testisi dolmayan¹ toprak ö»ürür ve kusar bu ça»da bi baºka baºka baºka Bu ça»da ça»layan gözsüz sözsüz a»layan kavs¹z taºs¹z parlayan ekmeksiz aºs¹z toklayan a»¹zs¹z burunsuz boklayan utanc¹ yitirmiº bi baºka baºka baºka Bu ça»¹n çar¹ peteksiz ar¹ püskülsüz dar¹ sermayesiz kar¹ cebe indirmesi sevaba bindirmesi hazmedip sindirmesi bi baºka baºka baºka Bu ça»da Ulu baºka ulus baºka Soy baºka soytar¹ baºka
38
diller açl¹ktan çözülürken dökülen dilber baºka Bu ça»a ne ad¹na kimin damgas¹n¹ vuran baºka vurduran baºka vurulan belli de»il...
18.1.l994
39
AªK-I MECBUR Solumuyor raylar esnemiyor kalas ne çivi kesiyor yer ne ufuk ¹sl¹k çal¹yor ne ak¹yor güneº karanl¹»a ne de selaml¹yor sabah¹ ezan duman¹ yok akºam¹n kafay¹ çekmiyor bulutlar sallanm¹yor mumda ¹º¹k meze taba»¹nda mehtaplaº¹yor ay
I. Göz gözle buluºuyor beyaz ekranda Diº diºe vuruyor g¹c¹r-g¹c¹r reklamda Kan ak¹yor göze gövdeyi götürüyor Ter s¹çr¹yor baºa taºa aºa Kaº yar¹l¹yor ortas¹ndan çenenin Baº düºüyor gümüº tepsiye Dilden kay¹yor dudaklaº¹yor terbiye
40
'tir lan O' çocu»u 'tir git iºine 'n¹ 'kerim ha d¹n¹' da 'kerim Ben 'kerim bil cümle ahvali i»nenin deli»inden geçirir incir çekirde»ine dizerim lim-lah.
II. Kap¹lar¹ aç¹k gözlerin yüre»i y¹rt¹k sözlerin hecesi k¹r¹k ¹rz¹ tas-tamam iki kubbeli bir hamam ter kese kir ovun övün dövün Sevgi senin neyine aºk-¹ memnu'n Kerem Mecnun yürek Macun yemesem ölürüm yesem yanar. 12.10.93
41
KARANF©L Bulutlar¹ sa»d¹m kurak gözlerime çatlam¹º yüre»imde bir türlü sevgi bitmiyor ºimºekler ak¹yor kaz¹lm¹º sözlerime sökülmüº t¹rnaklar¹mda filizleniyor parma»¹m beº iken on oluyor on iken, milyon milyon milyon göz kulak dil burun derilerim yüzülüyor yan¹p büzülüyor kül oluyor san¹rs¹n toprakla seviºen her ºey kem olur san¹rs¹n faili meçhule ç¹kan¹n can¹ san¹ t¹n¹ duyulmaz san¹rs¹n ve aldan¹rs¹n Toprak nefes nefese kan ter içinde do»urdu do»uracak açm¹º bacaklar¹n¹ bir ç¹»l¹k yakalam¹º Nemrud'un yarlar¹ndan aºa»¹ bir kar topu ç¹»a dönüºüyor ç¹» halaya halay namluya namlu bahara dönüºüyor bahar karanfil kokuyor türkülerin köklerinde yeºerip
42
kardelenle sarmaº dolaº uzatm¹º gö»e do»ru baº¹n¹ yüzünü güne dönmüº t¹rpanlanm¹º karanl¹»¹ soluyor Karanfil dudakta bir baºka türlü Namlular¹n arpac¹»¹nda bir baºka ç¹kr¹kta saçta b¹y¹kta karanfil diºler aras¹nda bi baºka hüzünlü yüz görümlü»ü istiyor san¹rs¹n dilden t¹rnaktan yürekten yüzünü gören gülüyor sonsuza sonluya donluya donsuza san¹rs¹n aldan¹rs¹n Karanfil a»¹zda kokunun tad¹ elde umud yürekte dikiº kilimde yol hal¹da renklerin cümbüºü davul zurna mey da»¹n doru»unda Asl¹ gürzün sap¹nda Kerem kemikte kan doku ilik dilde lir ipek böce»i dut kut kutan ©lk örgü botanik
43
botan bot bo b ©lk çeliºki çeliº çel çe ç çabuk
4-1-94
44
VAKT©D©R Vaktidir k¹z¹l karanfilleri ba»laman¹n çelik mavisi umudlara Vaktidir defne yeºiliyle taçlar örmenin arpac¹klara Vaktidir kemi»e dayanan yüre»in çatlamas¹ vaktidir kana rengini veren k¹z¹l¹n ºaha kalkmas¹ vaktidir ölüme ¹s¹nan korkunun ayaklan¹p koºuya kalkmas¹ Vaktidir yollar¹n tozlar¹n¹ söküp atmas¹ Vaktidir yaºam¹ kavga çay¹r¹nda örmenin nak¹º kilim dokur gibi gülmenin
45
Vaktidir sevmenin sevilmesende bin kez yenilip yenmesende Kin duvarlar¹n¹ y¹k¹p yar¹n¹ örmenin vaktidir Vaktidir ayn¹ anadan ikiz do»man¹n vaktidir birlikte yaºlan¹p ölmenin e»er açacaksa nar çiçe»i dünden güzel Diº diº paylaºman¹n vaktidir göz göz bak¹ºman¹n vaktidir bu»day arpa bölüºmenin vaktidir. Temmuz temmuz koklaºman¹n vaktidir.
14. Temmuz. 1994
46
RENKLER Tüm renkleri yutuyor karanl¹k karalar ba»l¹yor tavus kuºu kelebek örümcek geriyor a»lar¹n¹ sinir uçlar¹na mühürleniyor döºünde düºün düº Tutsak olmuº karanl¹»a gözler donmuº mercek yans¹m¹yor ekrana düºler a»lam¹yor söz gülmüyor b¹y¹k alt¹ ac¹km¹yor kurtlar y¹rt¹lm¹yor yürek a»r¹m¹yor diº ne aybaº¹ ne y¹lbaº¹ diyor üretiyor kendini dengini deng Verince voltu k¹lcal damarlar¹na silikonun aç¹l¹yor gökyüzü cenneti kapan¹yor yeryüzündeki kavgalar¹n kap¹lar¹ tap¹yor kendine kendine tüketiyor kendini kendini dini dini dandini uyutuyor onu seni beni beni ben Kim kanatt¹
47
ak ten üstündeki kara beni kim kustu karanl¹»¹ ºafa»¹m¹n ortas¹na kim takt¹ oltas¹na beni? beni beni ben beni ¹s¹t¹nca ten teni kaybedersin dengeni çekilir bir hortumla renklerin milyar¹ tonla tonu bir tünel sonsuzlu»unda ak bir noktaya gerilir ferin ve unutulur yast¹klar¹n kokusunda sar¹ soluk terin Sen topra»¹ suyu yeli ve gö»ü süsleyen renklerden habersiz çekilirsin z¹vanas¹ndan çi»erlerine akºamc¹ bir tiryakinin 16. ªubat.l994
48
KORKAK UªAK Korktu»unu söylememek korkakl¹»¹n daniskas¹d¹r uºakl¹»¹n¹ bilmemek uºakl¹»¹n patiskas¹d¹r amerikan bezi gibi taharetten taharete sürülür velhas¹l¹ kelam uºa»¹n korka»¹ kuºa»¹ndan belli olur bir korkutan¹n elinde gezer dolan¹r.. 12.1.94
EVR©M-© MAK©NA Boynuma ilk tak¹ld¹»¹nda so»uklu»unu hissettim demirin ayak bileklerimdeki izde eridi düºlerim her do»ruluºta yerden ellerimi basamak yaparak etlerim içinde eridi kemiklerim yay¹ld¹m pelteleºen hücrelerine beynimin 49
Ve yine çald¹ düdü»ü bu son paydosun bu ilk yengi savaºmadan kazan¹lan ilk niºan bu ilk ç¹»l¹k gözüne kan bürümüº bu düne dönüº bu karanl¹»a eriº gün görmeden dokunmadan kar tanelerine bu ilk donuº parmak uçlar¹ndan içe ilk çekiliº bu kefensiz ilk sar¹l¹l¹º meme uçlar¹na ilk dudak ¹s¹r¹º ilk izi öpüºün ilk son bu ilk perdenin kapan¹º¹ devam¹n¹ yüklüyor beynine kompütürün silikon ceketini giyip ç¹k¹yor pazara Bu ne ilk ça»daº kurgu ne de son kuruntu ne kilise çan¹na ot t¹kay¹nca susmak biliyor ne kesiliyor havralar¹n sünnetsiz çocu»u ne kazaya b¹rak¹yor yats¹y¹ ne kurbanl¹yor ine»i ö»le uykusunda ne tütsü ne tükürük ne hoyrat bir kad¹n çizgisinde eriyor t¹ls¹m¹ yine ç¹k¹yor pazara s¹rt¹nda yeºil
50
k¹z¹l kara urba nas¹r üstünde ayak yollar¹ sokaklar yürüyor evleri damlar mihverlemiº gamal¹ haçlar¹ çelik mintan alt¹na sakl¹ soluk kayn¹yor ci»erde bir el uzanmadan ikinci el kap¹yor bulguru bir diºe dokunmadan ikinci nefes kokuyor milyarlaº¹yor gürültüsü f¹ºk¹r¹yor potas¹ndan terin rengine bürünümüº ç¹»l¹klar bekliyor akºamlar¹ sanc¹l¹ baykuº ötüyor tepesinde bacalar¹n paydos düdü»ü ötüyor milyarlarca nefes gücünde ve döndürüyor çark-¹ yar¹n¹ Ve mekanik ses ölüm uykusunda say¹kl¹yor dar'¹n¹ ve yeniden sürüyor gözlere sürme çekiliyor mil..
14.8.1994
51
K©ML©K Rwanda nerdedir.? Kigali nere.? Nice atlaslar devirdik okumadan sat¹r aralar¹n¹ hangi co»rafyalarda hangi k¹talarda beklemeye al¹nm¹ºt¹k bilinmez senden bir milyon baº benden yüzbin ©smail'in eline verilmeliydi duysunlar diye kan ve nefes kokusunu ekranlara iliºmeden gözleri aç¹lan avuçlara iki pirinç tanesi koyulabilsin tüm kavm-i evveliyle girebilsin gündemine gündemin Tutsi kime derler Kürt kime Siri-Lanka Aztek Timorlu kime.. Kimler özenir Lumumba'ya kimler koºmadan tökezlenir kimler gider aya kimler içer yerin kan¹n¹ kimler eder içine.? Kimler aptald¹r kimler aptallaºt¹r¹r neyle aptallaº¹r insan kimin gözündeki merte»i kim merteklemiº kimin kula»¹n¹ kim çekmiº kim girmiº gerdeksiz heceye 52
kim aº¹lam¹º asmay¹ geceye Kim.? Kime do»madan biçilmiº donlar kime seçilmiº fail-i meçhul sonlar kim girmiº sahipsiz ülkeye kim atm¹º takkeyi havaya kim gerilmiº ya»s¹z tavaya kim kime kin beslemiº kim kime kem söylemiº kim ekmiº taº üstüne kim biçmiº yaº üstüne kim kurutmuº otunu kim yakm¹º odunu ocaks¹z baº üstüne Kimdir iki kere Butros bir Gali? Newyork nerde ª¹rnak nere Paris nerde Kigali nere Jakarta nerde Timor nere Dev ekranlar kurulmuº objektifler dev anas¹ ürettikçe tüketiyor babas¹ çevirme»e endeklenmiº parma»¹n bas dü»meye dolaº dünyay¹ her saat baº¹ ABC-CNN-CBS BBC TIRT-I burak bin üstüne gör hanyay¹ Tarzanyay¹ soyun gömle»ini insanl¹»¹n giyin kafan¹ mi»fere postal¹ aya»¹na teti»i eline mermiyi diline sür at¹l ileriye..
53
Genleri köleleºtirilmiºlerin dünyas¹ndan her kopuºta bürün yenilmiºlerin kimli»ine yenme»e yeminli ili»in ve kimli»in kimlik kim. 14.8.1994
54
KED©LER Elime dilime belime kim vurmuº ki görülmez bilinmez silinmez bir kilit ? Elim terledi dölek dilim belledi çeyrek belim telledi seyrek f¹rlat¹p atamad¹m m¹ cirit? Yasa»¹ aklad¹m damda ay¹b¹ saklad¹m çamda günah¹ paklad¹m gamda kaynat¹p yapamad¹m m¹ tirit? Kilidi bilekledim di kilid kilit üstüne ekledim di anahtar deli»inden gözledim di ko»uºta, dö»üºte, sö»üºte tekledim di cehennemde cenneti bekledim di gelmedi geldirmedi yüzüm sürdüm görmedi gördürmedi selam verdim vermedi verdirmedi eme»im ermedi erdirmedi Kaderim yazmad¹ yazd¹rd¹ mezar¹m kazmad¹ kazd¹rd¹ k¹rk¹nda azmad¹ azd¹rd¹ doyamadan ölmedi öldürdü Ey fani, asl¹na döndün mü 55
yani dediler tutsak kald¹ m¹ a»z¹mda dilim uçkurumda belim avucumda elim Topra»¹ bol olsun dediler de»erimin art¹klar¹n¹ yediler kara kara kediler. 5.12.1993
56
KÖREBE Ne Arnavut kald¹r¹m¹ndan kaym¹ºt¹ boºlu»a ne parke taºlar¹nda çi»nenmiºti gölgesi granitin kül rengi sinmiºti her geceki gibi Manila'ya Bankong 'a Rio'ya her geceki panay¹rda havi fiºe»i ter boya Çelik telle kesilmiºti bo»az iki yandan O Asya'n¹n ak yakas¹ndaki kara ben o namus u»runa ölünen öldürülen o menkül de»er ödenmemiº emek karº¹l¹ks¹z çek o senet sepet rant tahvil imams¹z nikahs¹z eksik etek vergisi verilmiº defteri dürülmüºlerdendi Dün s¹rt çantas¹yla artlar¹na bakmadan gidenler bugün Dolarlar¹ marklar¹ franklar¹yla viskisi hamurgeri ºark¹lar¹yla geldiler ve de dillerini ve de diºlerini vede kilimlerini sofralay¹p
57
Meriçten Dicleye serdiler hoºgeldiler sefa götürdüler Duyuruldu ekran ekran çarºaf çarºaf haberler haberler ºenlendi ortal¹k ayakland¹ harabeler yüksek kald¹r¹ma ulaºt¹ telaº postal nalçalar¹ inmiºti ense köküne r¹ht¹mlar¹n duman¹ görünmez nükleer denizalt¹lar¹n içinden duman alt¹ olmuº bir kurt sürüsü yay¹ld¹ sisli havaya Orhan Veli'nin delisi bi Hello çekti havaya bi Welcome bi I Love you yetti artt¹ bile.. dudaktaki salyaya O boyal¹ saçlar¹yla kara gözlerini gizleyen asfaltta nisan kokular¹n¹ umudla izleyen ¹slak gölgelerin peºi s¹ra koºuºtu açl¹»a söz geçirmek belki kolay hap i»ne aman aman sar¹ toz kara duman yaman Sa» omuz baº¹n¹n pembesinde karanfilin moru solunda renklerin kelebe»i uçtu uçacak modaysa moda kim yazar dö»meyle markalanmak ve Made in Turkey'de
58
karar k¹lmak Yüksek kald¹r¹mda yürümek yasaksa yasak birkaç çürük mor an¹msatmaya yetmiºti bile nereden geldi»ini,nerde oldu»unu nereye gitmesi gerekti»ini bildirdiler bildi bil ki bildiremedi. Sokaklar¹n karanl¹»¹ndaki gizem çekti çekti derinliklerine utanc¹n ürkekli»ini kaç kez y¹rtm¹ºt¹ ç¹plak teninde kimlik y¹rtar gibi kaç kez sürmüºtü etini kasap gözlerin üstüne üstüne kaç kez uzatm¹ºt¹ boynunu k¹ldan ince k¹l¹çtan keskin köprülerin üstüne üstüne kaç kez hay¹r demiºti hay¹r evet efendimcilerin yüzüne kaç kez? say bakal¹m. Ad¹n¹ unuttu ço»u kez yerini yurdunu Bi gece vakti Rio'da göründü dediler minik bir ºempaze kuca»¹nda Bi sabaha karº¹ Bankong'da musona açm¹º eteklerini ya»mur gözlü dalgalara sar¹lm¹º dediler Bi akºam Manila'dan karanl¹k boºluklara ºimºek gibi akm¹º dediler tayfuna girdaba inat
59
Ve her gece tam onikide O'nu hep beklediler sokaklar¹ soluyanlar O'nu bekledi uykusuz gözlerdeki rüya damarlar¹ Son nisan sabah¹ gün maviyle y¹kanmadan mart¹lar beyaza bulanmadan sokaklar koºuyordu O'nunla birlik Düze ç¹karm¹º gibi her yokuºun sonu çocuksu bi heyecanla sekerek koºtu onalt¹s¹na özgürlü»ün sokak ad¹mlar¹yla kald¹r¹mlar söküldü yerlerinden parkeler da»¹ld¹ asfalt¹n kara göbe»i çatlad¹ Zerdüº'ün cehennemi ma»mas¹ gö»ün cennetiyle söndürdü aºk¹n¹ K¹z¹l bir karanfil uçuyordu ºimdi omuz baº¹ndan sökülüp f¹rlat¹lm¹º ve bir kelebe»in renkleri aras¹ndan kanatlan¹yordu do»uya sanc¹lar¹ kucaklam¹º umuda gebe körebe
20.1.l994
60
DE«ER M©? Ben Gabriel Marquez Moreno Marini Miguel olmuº ne ç¹kar Ben Rio'da Newyork'da gettoda bir sokak çocu»u göbe»im diºle t¹rnakla kesilmiº bir çap¹ta bürünmüº ilk gözyaº¹m avudumda morarm¹º parma»¹m ben ilk kez onunla tan¹ºm¹º¹m Mesih'in kap¹s¹n çalmadan genç bir kad¹n eli ne nüfusuna kay¹tl¹y¹m bu yerin ne de vergi ödedim cellad¹ma fakat Nobel'e adaylam¹ºlar ad¹m¹ bilmem. Ben beºyüz yaº¹nda bir fildiºi k¹rmas¹ ©spanyol zeytini gök mavisini saçak alt¹nda kirpiklerim toklar¹n rüyas¹na giremem Wall Street'ten geçemem s¹»amam gümüº kaplar¹n bulaº¹»¹na tanr¹lar¹n çat¹s¹nda onunla ekmek-ºarap ve tuza muhtaç açlar¹n cennetini uyumsuzca gözlerim Tan¹masamda Lice'li Balamir'i-Bosna'l¹ Aliyev'i- Napoli"li Fellini"yi Lahour - Manila pazarlar¹nda Yanke, Ozi, Pomi aya»¹na dolaºmasamda satmasamda sat¹n almasalarda turistik
61
bir böbrek - bir yürek- bir dalak bir taºak fiyat¹na yüreksiz- dalaks¹z- ve taºakks¹zlar kara borsaya f¹rlam¹ºlar piyasa de»erimi secde etme gel sen de dolara dinara marka yene yene yutula neyim kald¹ ki? ad¹m m¹? Marquez o da soka»a dökülmüº mü bir kez tozlanm¹º m¹ haçta- çanda çantada keklik duvarlar¹n kara-sar¹ rengine kar¹ºm¹º m¹ ezilip büzülmüºmü bilmem kaç¹nc¹ kez aº¹k olmuº mu hiç? Ad¹ma koca bir y¹l ba»¹ºlan¹r bindokuzyüzseksendokuz. K¹rkbirin de insanl¹k ferman¹n¹n Holywood'dan Yeºilçam'a gerilir beyaza derim çal¹º¹r kameralar rotatifler çak¹r¹ keyf serilirim ekrana medyaya otuziki diº tam tekmil reklama vurulur ad¹m ¹º¹kl¹ romana- öyküye- ºiire s¹»maz olurum. Utanmak m¹? o da ne bir kamera merce»inden. Kaçmak m¹? neden? bir mermi çekirde»inden.. korkmakm¹? eºkiya tele»inden Düºman¹n düºmanl¹»¹n¹ düºlerim girmez olur gözüme bir damla uyku duymasamda homurtusunu motorlar¹n tetikler çekilmeden horozlar düºmeden dünki ºafa»¹ y¹rtan namlunun kokusundan bilirim Sona çekiliºdeki ka繺 ipe geriliºe benzemez benzemez gitar telinin sesine
62
mermilerin ¹sl¹»¹ Ne Amazonlar¹n kahkas¹ nede sürek av¹ndaki taz¹lar¹n zincirleri duyulur yivlerin kuytular¹nda Iº¹madan çöpçüsünün bulant¹s¹ donuk gözlerimde do»aya çekmeden ilk ziyafetimi börtü böcek avuduma dolmadan ºiºmeden gö»üs kafesim gerilmeden derim iki el tutmas¹yla bacaklar¹mdan beni bir solukta buluºurum medeni tortuyla metanlaºmadan tan¹ºmadan bir kez olsun sevapl¹-günahl¹ ayinli - tay¹nl¹ bir yortuyla. Ya»murla y¹kan¹r sokaklar¹mda kan¹mla çizdi»im son tablo uzansa dokunur gün ¹º¹d¹kça Pablo ilk rüzgarla silinir kald¹r¹mlardaki ecel terim ve yeni dunya borsas¹nda de»er yitirir ederim eder ed 10.12.1993
63
BEBEK... Do»du»undan bu yana taº¹yam¹yaca»¹m¹ bilsemde omuzlar¹ma al¹pta seni k¹rlara do»ru bay¹rlara t¹rmanas¹m gelir. Gülüºünü görmesemde ensemde hissederim seher solu»unu Bir hapº¹r¹kta uçars¹n polenlerin tepesine Omuzlar¹mdan aºa»¹ aºa»¹ kaysanda s¹rt¹mda taº¹r¹m seni Güneºin üçüncü yörüngesinde dolaº¹r¹m seninle ne güzel. Baº¹m döner Sivrisinek eºekar¹s¹ v¹z¹lt¹s¹ndan.. Milyarlarca sinyal serseri may¹n gibidir tepemde de»di de»ecek kondu konacak iliºti iliºecek deldi delecek kulak zar¹m¹ Milyarla görüntü perdelenir gözümde girdi girecek deºti deºecek mercekleºti mercekleºecek Tavukkaras¹ katarakt arpac¹k si»il 64
temre temre Bir dahaki emre kadar çevremde pervane II. Newyork Tokyo Bonn ücgeni paralelleºmiº Ottowa Londra Paris Roma dörgeni te»et geçmiº yüzseksensekiz çokgene gene gen ge g Gine yenisi eskisiyle birlikte Bourganville'nin tepesinde boza piºirir Alcan tavas¹nda iki göz iki çeºme iki damardan f¹ºk¹r¹r takat fakat durdurun dönmesin dönenceler t¹kay¹n mevsimlerin bacas¹n¹ kurutun döl yataklar¹n¹ savurun tozunu gö»e durdurun güneºi durdurun ay¹ ayc¹klar¹ dönmesin dursun zaman dursun yollar y¹k¹ls¹n bacalar dönmesin tekerlekler diºliler fiºliler çal¹ºmas¹n pistonlar durulsun çanlar sussun düdükler erisin silikonlar
65
dursun nötron ve milyarla yürek bir dakikal¹»¹na yüzyirmi ats¹n bir bakal¹m bir bak bir bi be.!. bebek...
1.Eylül.1993
66
ATEª HATTI Ekrana yap¹ºm¹º kavruk gözler dilini ç¹kar¹yor baksana ekrana ak¹yor yaºl¹ elleri haç¹n¹ ç¹kar¹yor baksana baksana bak görsene gör sorsana sor doksandokuzluk tesbihin ipi kopmuº çanlar¹n ipek uºkuru solmuº mermeri kutsayan duda»a ne olmuº.? kim oymuº ine»in gözünü kim haºlam¹º dilini kim höst demiº? Kim k¹rm¹º boynuzunu öküzün kim sarm¹º teze»i kunda»a kim? kelleyi kim ütülemiº deriyi kim tütsülemiº kim közlemiº taºa»¹n¹ kim k¹zartm¹º kokoreçi kim kaynatm¹º iºkembeyi paçay¹? Kim kapt¹rm¹º yakay¹ kime yakt¹r¹lm¹º aba kim uyand¹rm¹º babay¹ kime vurulmuº sopa kim kime kinlemiº kim kimi mim' lemiº
67
hangi sahnede mim mimlemiº mimi im imlemiº imi? Kim ilmiklemiº bo»az¹na aya»¹na k¹ya»¹na Kim sürmüº piyonu iyonu donu onu nu n öne öne kim a»lam¹º ekranda k¹ºlada tarlada taºta aºta kim sürmüº maºay¹ kaºay¹ paºay¹ f¹r¹na kim? Kim sürmüº sürülmüºü dürülmüºü örülmüºü hatt¹na ateºin kim kim tatm¹º tad¹n¹ ad¹n¹ yad¹n¹ ateºin kim Kim görmüº düºünü kim uzatm¹º boynunu
68
yast¹»a uzat¹r gibi kim sürmüº mermiyi teti»in diline kim vermiº namluyu eline Kim çekmiº kafay¹ çeker gibi yemini emini demini kim.? Bilemedin...
Ekim.1.1993
69
BUL BEN© K¹rm¹z¹ ¹º¹k yeºil sar¹ geç dur haz¹r ol geç gene bi daha bi daha daha daha c¹b¹l¹n üstünden geçer gibi, bidaha. altm¹º milyon daha daha daha... Tüm sorunlar¹ hallettik s¹ra trafi»e gelince durduk durulduk durdurulduk yorduk yordurduk yordurulduk vede yoldurulduk Ölüm Mc Douglas'la ç¹km¹ºsa yola Lock Heed'le geliyorsa Kobra ¹sl¹»¹yla sürünüyorsa ufukta K¹r¹kkale'den at¹lm¹º merminin yivinden setinden döne döne ç¹km¹ºsa Mevlanaya ç¹kartm¹ºsa taº kaz¹l¹ bi yerim olmad¹»¹n¹ biliyorsa da yine de geliyorsa
70
yeºilde sar¹ da k¹z¹lda bi sabah gün ¹º¹rken tüm renklerden apayr¹ bi seslikle gel fabrika kap¹lar¹ aç¹lmadan gözler karanl¹kta ¹º¹madan gel ara bul beni beni beni be b bul b¹kt¹m kaçmaktan saklambaç oynamaktan.... mart 93
71
TOPRAK Topra»¹n ölüsü olmaz cehennemle niºanlansa da külle duvaklan¹p alevle y¹kansa da Ölümün topra»¹ olur ancak göze serpilmiº yaºam¹ hücreyen düºünceyi dölleyen dili diºten kili iºten ay¹ran kay¹ran doyuran doyur doy da Ölümü yaºa yaºa ya ya ya 4.1.1994
72
ªA©©R©N ÖLÜMÜ "Vasiyetname"
I Önce Nilgün gitti dediler bi gün sabaha karº¹ yirmi dokuzunda ne isem yetmiºdokuzunda da o olacaksam deyip Marmaraya bakt¹ gözleri kay¹p ay¹p etti dediler içlerinden sö»üp say¹p miras-¹ ºiirin yediler dönmedi bi kez olsun dediler çirkinler dünyas¹na elinde ayna dilinde dil
II Sonra Kaan en ince dal¹nda kopar¹ld¹ bahar¹ nar çiçeklerinin açmas¹n¹ beklemeden bi sonbahar sar¹l¹»¹ sard¹ yüzünü kuru bi yapra»¹n s¹rt¹na yüklenip rüzgara tüm miras¹n¹ devredip çekip gitti dur diyemedik dur diyemezdik
73
durduramazd¹k durduramad¹k oysaki yaºanacak oysaki yaºatacak oysaki de»iºecek oysaki de»iºtirecek neler yoktu ki neler kalm¹ºt¹ ki.?
III Sonram Soysal soyunu a»aç dallar¹na salamadan "Y¹k¹nt¹lar alt¹nda" kald¹ y¹k¹nt¹lar¹n y¹k¹nt¹ y¹k¹n y¹k yak yak¹lan "Yitik iki ülkeden birinden öbürüne yang¹na koºtu akt¹ ibriºim akt¹ kendir kenevir bükülü kald¹ ard¹ndan urganlaºt¹ urgan sanki A»r¹dan tutup Munzuru çekerdi isteseydi isteseydi ebem kuºa»¹na sar¹l¹r renklerin en s¹ca»¹na en babacan¹n¹na tutunup sevgilisine bi demet gül sunabilirdi elbet elbet elbe el
74
IV Ümid yaºar dedi O»uzcan Vedad¹n¹n ard¹ndan "Ölüme koºman¹n k¹z¹lacak, ºaº¹lacak ne yan¹ var" dedi k¹zmad¹ o»luna yüre»indeki taº¹n sertli»ine yand¹ yan¹yor hala dizelerinde donuyor gözün yaº¹ ölüm üzre kasideler düzmeli ölümü aºkla büzmeli bi duda»a dizmeli elle çizmeli aya»a çizme çizme çiz c¹z etmeli içi insan olan¹n c¹z olmayan¹n b¹z
V "Bohem, ç¹lg¹n, yoksul ºairler mi erken ölür.?" Yoksa erken ölenler mi ºiirleºir.? ne biri ne ötekisi Mister Thomas cennete giden cehennemin k¹z¹l kap¹s¹n¹ ilk kez elin yanmadan açt¹nsa açt¹n yirmisine de»meden kaçt¹nsa kaçt¹n oysaki ça»¹m¹zda insan onalt¹s¹nda özgürleºiyor sehpaya bilem basmadan uzat¹yor boynunu cellad¹na cellad ki can almada usta Duvara soka»¹nda sat¹yor 75
ipini alemin alem ki el alem
VI Hart,Berryman,Pavase Trakl Celan ve Yesenin hani senin anlayaca»¹n tutturmuº ölüm üzre döºenmiº ki " Ölmek yeni bir ºey de»il yaºam¹m¹zda Peki ya yaºamak.? O hiç de yeni de»il.?" tüm eski urbalar¹ s¹rt¹ndan söküp atmak güzel güzel yeni ve tazeyle yat¹p kalkmak güzel kanla betona en son dizeleri dizmek kar¹nca duas¹ okumak kar¹nca kaderince amma velakin Yesenin bu özür bu suç ne senin yeni çarlara dönmüºsen s¹rt¹n¹ suç ensenin Yesenin umuda bezirgan bulunur hemde çok ölü canlara da taht-¹ teneºir ve Kafkas dairesinde ne kara tahta eskir ne de tükenir tepeºir yaz boz sil
76
olmad¹ baºtan yaz kan¹n¹n son damlas¹yla boz eskiyen her yeniyi sil çekme sünger olmad¹ baºtan de»iºtir de»iºtirmeyi de»iºtirme de»iºtir de»iº önce ve sonra sen vard¹n sen vars¹n nas¹l olsa sen var oldukça olduk oldu ol
VII ol cümle alem oldu el-alem Mayakovsky ustam¹n ustas¹ ustam us tam tastamam anlad¹k sevgi ateº barut f¹ç¹s¹nda çakmak taº¹ fitil gibiydin s¹r¹l s¹klamd¹n sevda ya»muru alt¹nda s¹r¹ls¹klam ip gibiydin dediler dedi de dedem dese inanmam dönüºtürmekse dönüºtür dönüºme»e kanmam yanmam külünde toz bulutlar¹n¹n
77
sinmem gölgesine korka»¹n alça»¹n hainin e»ilmem çizmesine bölü»ün pörçü»ün güçlünün öçlünün gitmem peºinden bitin pirenin haºarat¹n bürokrat¹n dediydin dedin fakat her sabah çorbas¹nda bi tutam b¹y¹k bi lokma bin kamç¹ bulan¹n bulan buland¹ içim buland¹ bullan yokmu bul
VIII Naz¹m bilem direndi salk¹m sö»üt alt¹nda çizerken memleketindeki "insan manzalar¹n¹" direndi direncine yenilmeden yenilme dedi yenilme yenil yen bilkim yenilmedi sam yeline sö»üt gevrekli»indeki kalemiyle bekledi bekletildi bekletmedi yanl¹zca O memleketindeki manzaran¹n boyas¹ akm¹º tuvali kurumuºtu oysaki çerçevesi dökülmüº çivileri sökülmüºtü yanl¹zca
78
sulueti kalm¹ºt¹ yüzlerin gö»ün dam¹na as¹l¹ tabloda tablo tab ta uzakta bi köy bi tepede taºs¹z baºs¹z ama o kokusu topra»¹n usa kaz¹lm¹ºt¹ ç¹kmaz o dokusu ki topra»¹n rengi milyon milyon nefesi tekke ud keman ney nefesi ç¹kmaz olmuºtu sar¹zdaki pirin banazdaki ºirin ºiirin Yurduna döndürdüler aya»¹nda zincir elinde kelepçe dilinde tand¹r yand¹r yand¹r mevlam yand¹r yand¹rd¹lar kand¹r halk¹m kand¹r kand¹rd¹lar yald¹r yald¹r yald¹rd¹lar doldur efem doldur cep cepken han hamam tas tamam kaç¹nc¹ bask¹ yapt¹ yapt¹rd¹lar kaç¹nc¹ türkü türkülettiler kaç¹nc¹ oyun bu breh ustam usta us ta usta biºeycik kalm¹yor dünden yana
79
güzelden do»rudan içilmiyor kana kana kana kan kan irin irin irinleºti çürüdü al yuvarlar ak ak¹p yanmad¹ yanma yan yan yan gidiyor iki kadeh bir mezeye seni satanlar satan sat anas¹n¹ satt¹»¹m¹n anadolu yakas¹nda k¹r¹k çatal b¹çak zurna ipin çekildi çekiliyor çektirdiler çingeneye çingene demem o demek de»il yemem o yemek de»il midem de o mide midye dolmas¹na döndük ya usta tepsi üzerinde dizili s¹r¹t¹r olduk cüzzama cüzzam yüz b¹rakmam¹º san¹rs¹n dökülmüº derileri ense yerinde çar¹k düz kuºa-kurda yem ettiler bu güz bseçim sand¹k oy oy breh ustam her oy kürdün ensesinde sat¹r her oy kah¹r yan¹k et çürük diº her oy ayalama ovalama
80
tepe dere düz gittiler ne çar ne çar¹k kald¹ yol geldi dayand¹ dayan daya day
IX Bu k¹º gün güneyden do»acak kuzey yerin ya»¹n¹ sürmüº yüzüne çal¹yor tamtamlar ºu otuzbeº yerinden b¹çaklanm¹º yüre»im otuzbeº yerinden bi kanarsa inan bu bahar¹ da göremeden Taranc¹ya eyvallah diyemeden hani diyorum yaº baº kaº k¹ra kar¹ºmadan Haziran'da "ölmek zor gelsede" temmuz temmuz koksada topra»¹n bollu»u ç¹ra toplasa bi kez daha yörükler ormandan kurulsa oca»¹m çat¹lsa odunum kaynamadan suyum bilmem kaç kez devºirilsem yedek parça hani ºu eski marka araba Anadol varya var Kim nereden neyim varsa vede yoksa al¹p veriºtirseler konu komºunun donumda gözü kalmasa ne gözlü»ümde bakkal¹n ne pabucumda 81
day¹n¹n amcan¹n koca bi kütük gibi at¹lsam ateºin ortas¹na bi çat¹rt¹ kopsa bi pat¹rt¹ vesselam ve aleykümseelam desem diyemedi»ime gö»ün hangi kat¹na uçsa duman¹m çam kokusuyla yunup y¹kansam vah ne güzel ah ne güzel geriye nemmi kalacak hiç düºünmedim kirli çamaº¹r¹m¹ y¹kar belki kar¹m biçok ºiirim kald¹ bide rüyalar¹m k¹rp¹p düºlerimi da»¹ts¹nlar gözü uyku yüzü görmeyene ya kavgam ve küfürlerim onlarsa hep yurum-yar¹m dizelerde kals¹n öylece tamamlarlar belki bizimkiler yar¹n hani yar¹ndan da yar¹n yar¹ yar ya Ekim.1994
82
NEYE DA©R.? Do»uma dair: Do»um do»u do» do d do»urdu do»u do»urdum do»u do»urdun do»u do»urdunuz do»urdular dokuz Yaºama dair Yaºam yaºa yaº ya y yaºad¹ yaº yaºad¹m yaº yaºad¹n yaº yaºad¹n¹z yaºad¹lar s¹r¹ls¹klam Ölüme dair: Ölüm ölü öl ö öldüm ölü öldün ölü 83
öldünüz öldüler diri ªubat.1993
ASILI Hep bekledim bekletildim bi Ekim gecesi sabah¹ kap¹ kiriºinde g¹c¹rt¹ radyo dü»mesinde elim uykuda gözüm TV de kas¹mpat¹y¹ bekledim açs¹n dedim k¹z¹l güller açs¹n istedim yana»¹nda yarin aks¹n ac¹lar diz boyu baks¹n yollar yüzüme belkileri dizdim güneºe dün dolan¹r gelir diye belki bi kuyruklu y¹ld¹z¹n peºine tak¹l¹p görünür diye görüntü görün gör görsen ozaman çarparsa dünyama dinlendirirse kanatlar¹n¹ koparsa k¹yamet k¹z¹lca aç¹l¹rsa k¹z¹lc¹k çiçekleri yüzünde ergenlik sivilce sivil siv si do re mi fa sol la si evrensel senfoniye kim t¹kar ki kulak kim yönetir hangi orkestray¹ 84
kim basar bam teline kim karar çamuru kim verir ºekil kime kimin kaburgas¹ çatlar Havva diye kim al¹r havay¹ kim yer elmay¹ vede ayvay¹ velhas¹l-¹ kelam kim yaºad¹ dokuzyüzotuz y¹l kim emir buyurdu Kain'e "vur kar¹ndaº¹n¹" niçin öldü Habil niçini kim buldu nedeni neydi nedenin? neden deden neneni naneledi yetti art¹k kim do»rarsa içine kan¹n ekmek kim yo»urursa mayas¹z hamur kim çekerse hurma rak¹s¹n¹ kim takarsa boynuna tak¹s¹n¹ kim yakarsa avucuna yak¹s¹n¹ k¹nan¹n ve kim taºlarsa ºeytan¹ ºeytan ºey ºe º kim taparsa ºeytana ºey kim yaparsa elmal¹ ºeker ºek ºe kim kand¹r¹rsa kim kand¹r¹l¹rsa kand¹r-kand¹ kan kim ak¹t¹rsa hey oluk oluk
85
kimin cebine kimin cep kimine cepken olunursa olsun mu.? ºu mavi boºluk günah keçisiyle dolsun dolsun mu.? hangi gözle bakarsan boºlu»a boºluk boº bo Neden uyumak neyi say¹klamak niçin düºlemek düºle düº dü düºeº gelirse zar¹n ç¹kars¹n kap¹dan d¹ºar¹ d¹ºar d¹º gö»ün gök gö görünür gözüne gözü göz gözünde as¹l¹ kal¹rs¹n gö»ün tek ve özgür Ekim.1993
86
ÖZLEM Hasret deyip kaburgama bir sanc¹ gibi gömdü»üm kemik y¹»¹n¹ndan bi gemideyim f¹rt¹nas¹z bi gecede k¹r¹pta kafesimi uçacak gibiyim II ©kiyüz y¹l oldumu bilmem görünmez oldu gözlerim gözbebe»inde elim eline de»meyeli dilimle parma»¹n¹ emmeyeli aman breh süt anam do»um sanc¹l¹ yüzüne buruºuk buruºuk gülmeyeli kaç y¹l oldu kaç y¹l kaç onun kare kökü kaç eder her karesinde kemerimden bi delik daha açt¹»¹m omurgama dayan¹nca tunç tokas¹ ça»daº kelebe»e binipte kaçt¹»¹m bu yer senin ak südün gibi bereketli dediler III Vedalaºmak ayr¹l¹»¹n göbek ad¹ selamlaºmak do»um nedendir bilmem ihtiyar¹n elinden fotür uçtu bir telaº kald¹ geride 87
gözyaº¹na sar¹l¹ dev gibi kuºun homurtusu ard¹ndan uçtu uç koptu içimdeki renklerin en s¹ca»¹ en babacan¹ baba can can¹m çekilir gibi oldu bulutlara de»meden baº¹m ensemden topu»uma süzülen teri hostes bac¹ görmesin diye çakt¹m pencereden d¹ºar¹ gözlerimi çivi çakar gibi karard¹ karanl¹klar sanki anadoluya ya»acak gibi karard¹ s¹n¹r taºlar¹ aºa»¹da bi çoban iki keçi bi kaval bak¹n¹yor tepelere okuyor türkü ezan ve maval dilinde tilili ti koptuk bi gece vakti s¹n¹r boyundan ve misaki milli soyundan koptuk kopar¹ld¹k yüzseksenbeº baº kara kafa kundak sidik tarhana uçtuk bilinmeyen bi yere do»ru mac doglas¹n kanatlar¹ aras¹nda s¹cac¹k kaynaºt¹k her yöreden oniki dil
88
renk ve denk iki kaptan üç-beº frenk IV Devlerin kuºu susam¹º kanmak için bi gölden bi seraptan derken konuverdi çöl dikeninin tepesine buras¹ Bahreyn dedi hostes bac¹ aç¹l¹nca çenesi burak¹n alamad¹k bi damla nefes ebu bedevi düºlemekte hakl¹yd¹ suland¹r¹lm¹º cenneti cehennem nedir niçin yak¹p kül eder bi dakkada ö»rendik aç¹l¹nca kap¹lar yalay¹nca yüzümüzü piºkin alev kanar kanmaz içi yan¹k ç¹rpt¹ kanatlar¹n¹ homurdand¹ milyonlarca kar¹nca tak¹ld¹ penceremize kumlar¹ kemirmekte gelinlik bi k¹z gibi petrolü iºlemekte iºlemek iºle iº iºte o an küçüldü binalar görünmez oldu zinalar ne ºeyhin saray¹ ne oyuncak arabalar mersedes ford jaguar bi kaç ¹º¹k tak¹ld¹ uzun süre peºimizde üryan Mobil'in Aramko'nun Shell'in kayboldu çoktan gecekondu ve barakalar
89
V. Bura Karaºi dedi yine hostes sanki çelikten k¹zg¹n bi kafes ve içinde görünce Bengaldeº kaplan¹n¹ sönüp gidiverdi içimdeki son heves Sonra bi ¹º¹k topu gibi göründü ensesi Singapurun bacas¹ndan asfalt ç¹kan vapurun güvertesinde çekilmiº gözler çekilmiº yüz yüz dolara k¹r¹lm¹º k¹ristal gibi söz kaybolmuº öz derken saki olmuºtu uzakdo»u anglo-sakson beylere bi nota uyduran gitar neylere neyle Bi ç¹rp¹da gözden uzaklaºt¹ Hongong doksandokuzluk tesbih çekiyordu Tibet yaylas¹ndaki beylere eriºince imameye okuyacakt¹ belli son duas¹n¹ pipolu has¹r ºapkal¹ sörlere VI Yuvas¹na telaºla kondu devlerin kuºu bi ç¹rp¹da düºürdü tüylerini Dünyan¹n ete»ine yap¹ºt¹k saça»¹na kar¹ºt¹ sanki tozlar¹m¹z as¹l¹ kald¹ tavana tavana bak¹ºlar¹m¹z VII Daha kaç y¹l geçsin anam ikiyüz senden binikiyüz benden desem azm¹ gelir sivri ile sinek
90
kimilerine sazm¹ gelir heyseki bu yerde insan yeºile hasret gitmez göbe»i çatlasada bu yerde insan güneºin o»ludur denizsiz gün geçmez fakat bu yerde anam bu yerin insan¹ renklerin en güzelini en s¹ca»¹n¹ neden seçmez bu yerin alt¹ üstü ebo canlar¹n çiçekleri gülleri ar¹lar¹n fakat anam bal¹n tad¹n¹ bal tutandan gayr¹ kimse bilmez bu yerin insan¹ yerin kara elmas¹n¹ elin nas¹r ve pas¹n¹ silmeden dinmez Ard¹na kadar aç¹kt¹r beyaza bar kap¹lar¹ karalar kara ba»lar paptan kopan taba kaçar arpa suyu ile y¹kan¹r yüz yap¹lar¹ ve raflar¹ süslerken kedi köpek mamalar¹ açlarla dolar toklar¹n kasalar¹ bu yer ki anam eski dünyan¹n yeni pazar¹ tröstlerin düºeº zar¹ mülkün temelidir yasalar¹ yasa yas ya VIII Bu yer süt anam
91
göçmen kuºlar¹na çer çöp kahredici s¹cakl¹»¹n usumdan hiç gitmez avuçlar¹ndaki nas¹r topu»undaki çatlak duda»¹nda kavruk bi dilim ekmek kokusu hiç silinmez silin sil sil baºtan demek kolaym¹ anam sildik baºlad¹k yeni bir sayfada buluºacakt¹k yar¹n¹ konuºacakt¹k kas¹klar¹ndaki sanc¹y¹ bast¹racakt¹k hepbirlik oysaki ben kaçt¹m m¹ kaç kaç dedin kaç kere amma velakin süt anam süt alacak süt süt diºi ç¹kmad¹ ç¹kamad¹ biliyorsun eldemi gemlemek eldemi anam eldemi elde el özlemde özlemi evelemek gevelemek develemek eldemi el kap¹s¹nda m¹ el e? Nisan .1979
92
KARªIYIM Ben zincirin duvarlar¹n her türüne karº¹y¹m ister zifir ister k¹z¹la boyanm¹º olsun beni seni ilmik ilmik dü»ümleyip kilit kilit kilitledikten sonra Ben topra»¹n suyun güneºin her rengine karº¹y¹m ister kara ister mavi ister sar¹ olsun benim senin onun ekti»ini yeºertmedikten sonra Ben kaleme kitaba ekrana karº¹y¹m ister alt¹n yald¹zl¹ ister gümüº ciltli isterse renkli olsun merce»i beni seni onu dokumad¹ktan sonra Ben bana karº¹y¹m ister bir elimde kalem koltu»umda kellem bir elimde çekiç olsun beº milyara tek bir dünya yaratamad¹ktan sonra Ocak.1988
93
SEVDA Güzelli»iin tarifini yapt¹k hep birlik kimimiz yazd¹k kimimiz çizdik kimimiz dizdik yaz-boz tahtas¹na döndü düºlerimiz parmaklar¹m¹z dokunmadan eridi kapal¹ kald¹ gözlerimiz Umud dolu aray¹º gö»sümüzde kabar¹p inen beynimizi k¹skac¹na al¹p kemiren uykular¹m¹z¹ usturayla bölen ve ölüm korkusuyla canlan¹p dirilen bi yaºama sevdalanm¹º¹z Kimimiz henüz hücreyken özümlemiºiz açl¹»¹n tad¹n¹ kimimiz kaara-kuru memelerini sömürürken ekranda anam¹z¹n Eritre'de do»mak Kürdistanda kavrulmak Kamboçya'da ense kökündeki delikte bir kurt gibi büyümek se iskeletlerin Bolivyada kurºun tozunu solumaksa Peruda k¹z¹l ºafakta yere düºmekse tohuma kalkmadan kök salmadan yarat¹lm¹º ve ölüme sevdalanm¹º¹z
94
Anl¹ms¹z bakm¹º gözlerimiz ilk kanl¹ ¹º¹»a kopunca göbek ba»¹m¹z dönmüºüz deli bi aº¹»a kimimiz ikiz kimimiz dördüz payetmeye raz¹ olmam¹º¹z südün ak¹n¹ bi diºi kurda sevdalanm¹º¹z. Renkleri sermiº do»a gözümüze sokarcas¹na al götür demiº iliklerine kan t¹karcas¹na kana mana veren k¹z¹la sevdalanm¹º¹z. Sevda bu dostum gönülden kanatl¹ bi kelebek bal üreten ar¹ tüketen köstebek nar çiçekleri her aç¹l¹ºta bayram davullar¹ çal¹n¹r kar¹ncalar¹n onbinler yüzbinlere dökülür zurnalar halaylara kar¹ncalar devleºir devler cüceleºir bi çakmak çak¹l¹r ki sorma kol kola iç-içe bi hora tepilirki yanan yüreklerden bacalar götürür alevi uzaklara kal¹p kal¹p karanl¹klar erir t¹rnaklar gerilir nain pusulara közleºtikçe güzelleºir sevdam Ne grizu patlamas¹ ne karbon göbekli taº kömürünün ya»l¹ damar¹ ne ka»n¹ tekerinin g¹c¹rdamas¹ odunun oduna ödünü ne de»irmen taºlar¹n¹n çürük diºleri
95
ne toprak duda»¹n çatlamas¹ ne suyu emen güneºin inad¹ çözememiº çözeme çöz çözememiº kökün gövdeye gövdenin yapra»a yapra»¹n çiçe»e olan sevdas¹n¹ çizememiº çizeme çiz çizememiº anl¹n¹n kara yaz¹s¹n¹ velhas¹l-¹ kelam tümümüz yaratan yaºatan ve kahreden çeliºkiye sevdalanm¹º¹z ve o çeliºkiden peydahlanm¹º¹z. ªubat.1988
96
SON SÖZ G©B©
ºiir ve ºaire dair ' söyleºi ' Dostlar¹m, ë½ì ì íî]ï%ðíWðñò ó ôðõ òö%ðíHõò ÷
øùú ð îû>ü ý%õ ì ýüªþüó ôüõnüýMüöwöüó î ù ö%ðítõò ÷ ÿ
!"#!$&% $(')"+* ,)-.* / * $0 )1')"#0 )20% 3!-4% /% $ 0&!#5!-.678)-9"#!0 0 )&0)23 * * -;:* < * 0* -4= "#!0 0)$ * $)$(>? ,?&> @ ABCAD&E F&EHG IJ K L&G FNM&OBPKQKRSD G F G ITVUWKRG BX KRSY.@ Z&I&G [4B\ZF^] KNLOB._&FM&KJ KB\X K`X OF KF`F O [aBZFJ AB4bHLOB._ FM KJ KB ABAD E FX&ARGcDZFD dI#e&Z&f J d&RJ AB4T g G B+AFX&AhdIAL&E FiX KB4G F J G RJ KB4G F KjRcALA eG J G BD G F&G IkZF&dF&J AT+lG J LAB.J ABQAmL E JnRcABAF J E RoeZ f J d RJ ABXA RcAJ A eG J G BD G F G IpZFD dIT q C_&FQ _rMO I _ F&_I _NA&C&E FsVMORtL&_I _ F Kue ARE FT9vwG BAsx_C _&FQ_rM&O I`FKy[PKJ KD RcZ@zG D{[|KB4bxFK X Ks9LAJ E FueG B MOB4}~KXdL&dD d&FAG [aG LAQ E]ABX;E BaT
}#A_C&_&FQ _MO&I _ZJ AF J AB(]KX K+MOB.}~KDG F&GeG J KF&J KBMO;BPK eG J G B4b XdLA eG J G B4T KB;OJ C_XK2f G G B]AB\XE B4b&KB;OJ C_D_I J _&Rf G G B4J Ke AfJ ABaT G G BZJ }#A&X&AF~DO&IQ _&Rs }KJ ZXGZJ }AI&T ABPKR{K[4G F G J Re Af J A&XE EtL KBX K2f G G B ]ABXE BabABKRSK[HeG [a}~KIs[a_ RSKF }~KI&bDZFDdIXd B.bfG G BX KT G G B4G F#fAG BK1G [aG LAQ ELZRt[4dB.TLDARGcfAG B4sf&G G BD G I]ABZ;J A}#AIT G G BD G I#eG BXG JcX;_f _&F _ J K}~KIbFKXKR_&J [a_&B4TxG G B.G FX;G J GSK ]&BPKFDKJ XG B4bDE F E B4s[\AF&E }AI&bB\KFMG s E B|RE sQG FD G LK[aG LZRt[4d B.T c \ ¡ 1¢£ 4¤¢& . ¥&¦§¨ 4 ¢a P©ª 4«;¬¡2 \£® P©ª; 4«Vc£® §£¯£ª&¥©&¨¢{a¨ ©ª 4«°© ²± ¯&¨& ¯©ª 4«4¨&S |©~ª &³ ´ µ¶&·&¶&¸(¶¹º »¼ ½ ½ ¾¿ÀÁ · ¸2Á¿¾ÃÄÅÆÁ&· º&ļ½ ½ ¾4½ ·¸(½ ǼĽ ¾4½ ·2¸½{à ÁÈ&ÁÊÉľ\ºË ¾4ÌÎÍ Ï¶&·&À½ ż&½ ½ ¾º¶¼ ¶ ¾.¶Ð ¸~»À½ Ã{ÑP»·½ ¾.ÀS»· ǼĽ ¾  ¶Ò»Ð Ñ4½ Ð ¸~»ÀÑ|»ÅÓº¶ Ð Ð »·º½ ¾4½ Ð ¸»ÀÑP»º½ ¾aÌ²Ì Ô »¾\»Ð »¾\»Õº »ÀÖº¶¼ ¶¾|¶Ð ¸~»Â »×ÈÄÐ Ë ¼ Ë Ð º;Ë ØË · Ë Å^ÙÄÀcÃË ¹ÚÃÄÉļɻÛÀSĹķÈРľ4Ë ·Ü¶&Ð ÀS»Ã ½2ÙÄÐ ½ ·»ÜÝ »Ña½ ¾4½ Ð »· Þ&ß àSáâ(ã äáå æç&Þ&è2é êàtëaì íì â2ì äå ê2î&æï\á éã ß ã ï4ã äð ñwòó ô õ~ö ô ÷`ø ù ù ú|ùüûWý2ù þ þ ùwÿwòú òú ù ù ÷ ú &ù ÷ û ÷ þ òø cò÷&þ òú.ô &ú &ø \òú .ô ÷ &ò÷ þ þ ú &÷ò ò ú ø ú &þ õ ø Vøù ù úaû
÷ còúò &þ ÷&þ ù ýò õ ù ;òø ò ô ô ûxñ ú õ2ù úòþ ö ô ÷ þ ÷ ù ÷ ö þ ö ö Sò ù þ òú\ò û õ(ù úòþ ö ò ù ú \òúó &òû þ þ ù ù ;÷ &þ òúò &÷ þ &÷ &òû &þ ÷&ù ÷ õoøòù ú.þ ú.ùüû
øòù ú &ù ÷ ù þ ú4ù ÷ù ú4ù ú ù ú ù ù ó þ ù ù ú.ù ù ÷ þ ò ô û &þ &õ ú &ù ø aù ú4õ ù ÷ù ù þ õù ø û þ ø ù ù ú þ &õ &ø ù ÷ û ò÷ ù ø õ ù ú òõ#òû þ &ú õ2ù þ ú ù ú4û þ ú4ù õ aù ú &÷ ù û þ õ ó þ ò ò ô ÷ ô ÷ ô ó ô þ þ õ~ò ô ÷ ôHô ô ú.õ#ò &ú aù ÷&ù ú ú òú þ ø÷ ÷&ù ÷&ù ú &ú.õ ù ú ù ù ú4û còóò÷ cò ô ô þ òúò òþ øòú ô ô þ òú.ô ÷ ô ÷ ù þ ù ÷ &ó þ òúò û ú õ(þ aù þ ú û ø &ú þ òúò û ÷ó ;ú.þ ÷ þ ú4ù ÷&ù &ú &ú &ú ÷ òú.ô ÷ò &õ ;þ ò ò õ#ò ô ÷ ô &ò ù þ õ ù ú ;ò õ#ò ó ú &÷ &ò ô ú òû òø cò ù ú ÷ ù ú ÷ ÷ &÷ ù ÷ ò &ôù ù û ó þ û \òõ &ø ù 4þ ù &ó ú4þ û ô ÷&ô ô ó&û ô ÷&ô ú ô óþ ô ò ;÷ ø ú.õ ÷&ù ÷ ù ú &úòúò ô ô ú &ò ÷ ÷2ù ù ÷ ù ù ú ú ò÷ò &òþ ô ÷ò ù ú4õ ù ÷ ù ÷ û ú ò÷ò &òþ ô ø&ù ù ú ù ú4õ ó ú4þ ò÷&ô ú ó ù ú õ óû cò ô &ò þ ú4û÷òþ þ òú
!#"
$ % & '(!
.
6:
" "
:
);:<=
,"=!"
H *'
,
W
>
= *
a5
<
D
6
'
?
"
_
*
O <
.
# * F L
; T,
M:
< !<SQ5
= )`: C
6
b=
P5 8
4
H
HI<
@<
9$
R
9"
'A; "
E
E
= $
# 1$
J
6O
S
'
C+
QU
Z" D"
4
#
G
N: *=
$
!5 6 87
F: #
* T, C +'
$ )
4O
324#1
C
"
[
> *E = ' !OC" M " U9^3 K! #' '
T
%
K
"D
]
/.01
DE
X
#
'I 6'$O Q+PE , :
9
2>
P!E
<
# " V
?
E
!+
-
BC
?: I T 91
"#'" ?C" "
: *
E
'$*!
$ V
>
) # *,+
$
%
'
Y T *
# Z
' 9 *
) "
6O
6O
#
E
CU\7
Y
%1
U
C+!E =!"c [
T 6
CU
dKe fag;hi!j kj l\m ne e f moe pe lKqTn#he fThkr,q`frst4rirpe u e fTse ke vwpe fag;hxohyjih,zK{\hi!j kAxrRg;hxohRf rse tHirci|,khf g;hu j fCwp|yhAe u rGpe fu e gO} rA~hfTr!g r}se vu rne fCz
e e fCu r!l`pe f4g;hi,j kjxryhr,fg r!ePxr]pe fDg;hxohyjFfrst6r}_}Qe !e ke v#ir!wg;hi,j kxrLrfg rg~h!frg r} rorrfCw g;hxohih!lt6rkve u e krDrfCe ne fQz
krir,ku r8hvj tGlf rs#s#ht0pe i,e k%ae k|m yh!l\qr!kbtD*}Cu u k%frste kee v*rp!e u e fCt)e se kl9p!e i!e kqi,e yr
s#|!ft)n}Qfz4atHh8hvj t6m j ki!e u e kirne e fQlGt)}Cu u kltD#}svu klAg;hxohkj klG~sfThkj kl4hj kj k frst)e kee vt)e n}Ce fw\e vt4rgO} ri!e fCl\kg#e|\l~h,u hZyhn#htHhgO}hi!j fCz8hs#hkR9s*rye km u r!lFKk#xrf9>!g re u r,l a4aC ! a¡9 &¢4£¤ ¥¢¦ ¢! a§\¢¢!¨©ª¨«/ ! 8¬`H¢P0®¯¢] R°± H²!² ³,´`µ¯ ® 0¶¸··¹ ²!¨ º»#¯¢¨¢¼¯½#¢µ¾ ¨«* 6¯¢±*¢M¢¿¢4²°¢À²! ¯¼,CÁ*²°¢À²«*!¾Â ¡`Ã!F¬>£¤§P ¢!´¤´ ´&´ ÄK»)¾# ¢Å«Æ ¿!Æ ¨6¼! »±»»²¢Dºº¢±¾;¢HC® ®H± ¾;¼,¨»½»´¤´ Ç8¢CÆ È¢½Æ Æ ¾]ºÂ¥É°²²Ê»½ » 3 ž# ½ ¦L²!»T¢H¢¦#²\Æa¼´)Ë ¥!`½#¢¯#_¢ ¢CÆ ¯ ¢Ì²¢Ì¯C ¨6², ÁH¢¦#²,Æ ¾#»²!»²!»Í½#¢¨¾# ´(Ë9®±?C®ÎÉ!¨®6! (Ï¢²!Z²², ½#ɦЮÁѺ»Ò ¾¾# ¢ºÆ ¨²¢
°¢¼! H¢¯¢X²°¢
²«¿! D´ ´¤ÏÓ8¢¨\ ¾[¾#»T±»¨¥ º ¾D½#¢¨«Æ Æ\¾;¼,I¾*»Z½ ²! ¿¥, º! K¾ ¢½Æ ¾* ¢!Ʀ#¼\ ¢¯¢¨´µK ²¢°»Ô#¢B¨
97
Õ;Ö× Ø!ÙÕ#ÚÜÛÝÞß× ÞàKáÖáÖ!âÖãÖ!ä)Ù*å*æ!ÕOàÖ,ãDáÞ,× × ÞäDÚ çèÕ;ÖéÙ êÙ ãÖëÚ àê*Þ!Õ*â!Õ;æßì× äHÖÕ6áÚ í\îÖãÖ!âÞ× × Þ,íKáÚ í\îÖ!ãÖ%Û ï
àCìíìéâÞêÕ#ÚáÚáÚ × ëÚ ê#ÖîÖíCÙ ãDð,ãñãÞ!âØ!Ú òä4ÞóÞZáÖç× ÖØ\Ù äDÛbô0Ú Ú í× ÞíCÚ ä6ÞZáÚëÞõ*Þ!Õ;æ,ãØ,ìîÖéä6ÖãÙ ã)àÖØ!Ù ãÙ
åÙ Õ;Öí&àQÙ í_õ*ÖêÙ ãÖ!âàQñäáÚ íPÖîâëÞõ*Þ!× Þ!íÚÕ#ìíëìêìãìGð!íTØ,ñäDâØ!ñçñãñGëð,í ÞAëð\íÞ!Û&Û ö,çÚ ãDØæê?àCìã4îÖíØ!Ù äÙ î× Ö ØÖØ!ì#ßÖíCÙ âåÖàCÙ êÙ;ØÞ!íÕ Þ!ãÛ Ý8æêàCìäDìòÒ÷\ÖÕ#ÚRøìíTÖàåÚ ò#Ø!ÚÑÕ;ÖéÖÕÊßÞùÚ åúÀé× Ö!ãÙ ãÙ âRå*æõìÕ#× ÖíCÙ ä
ûÖ!íTåâàCìó× ÖXàÖçÙ Ø,Ù âåÖàCÙ êÙ ãÙ
ý;ýý þ ý ý ý ý ýü! "$#&%!ÿ %' ()(*+ ü_ü!+ ,*%%%- + .;ýÿ ý ý;ý/ý#&0&%&&%1% + þ2+ %!3[ü!4536!þHýü5% 37+ 98 + (ý:ý8 '+ Oü!+;<#ý- ÿ ý=+ 0+ %>)49 -þHý ÿ ý!3 þ.%&%- 9! % ÿ %$3; ýT ý)?+ ÿ ÿ %! 3 ÿ ýÿ % ÿ % ÿ 4 % üý _ üý_ ý:@ üýþHý!þ@, ÿ 4BA%8%$-&44CDCFE% + + B! % ÿ + %5 % þ.%:+ &% #ý : ÿ 9CDCGC H %I + + C ÿ %+ þJ ý ÿ ý *) ý+ ÿ %8%K+A%89%- 4= 4 ÿ þHý L 9%&)+ ÿ %= + ÿ %+ M#49 44 ý=0 3N+ ý#)&%O% ; ÿ + :+ &%ý&90 %)+ P%:+Q+ )T ýþR% üCþB%<+ ü5% ÿ %CTSU+ # ý&?+ !3WV 4 þX4 :44Y%:+ ÿ 3 4 ÿ 4:44VN%C ÿ % ýCGCBZ[4\+ ÿ ]0 ýü! ý^0 ) 3ý# ý_+ + + &%`:4@+a; ý&&A ýb % þB%+ ^# ýþHýc0O üý`A%*0 ü!` + ý!þHý3 ý ÿ 9de 44& c ýB# ý& X)4498 4 þ# ý+)%U%!þ+ ÿ %% )+ ÿ %f V!g%& üd ý ; ý3%C þHý. ý ; ý ý h ý ; ý3# ý þMýU ý ; ýCGCiV Z ý X ý ; ý?3 üý \ üý )0j ý ; ýCDC Z[+k&%+0 ýü$ ý3+ ÿ %l+ þ+ _? ý + % üCþX%a 4 þ4&4) ÿ ýC üýþHýþDÿ ý
H ! ÿ ;ý m ý þCenpooqrSX%!ÿ d4 %
98