Andrea Lopez
This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA
Overview
Download & View Andrea Lopez as PDF for free.
More details
- Words: 286
- Pages: 7
UNIBERTSOAREN SORRERA
ANDREA LOPEZ
AURKIBIDEA • Big Bang Teoria. • Lurraren Sorrera.
UNIBERTSOAEN SORRERA: BIG BANG TEORIA: Big Banga Unibertsoaren sorrera azaltzeko jaiotako teoria bat da. Bertan unibertsoaren jaiotza duela 14.000 milioi urte gertatu zela proposatzen da. Hasieran unibertsoko energia guztia puntu batean elkartuta zegoen. Leherketa bat egon zen, Big Bang- na, eta materia guztia aldentzen hasi zen heinean hozten zen. Apurka-apurka materia hori erakartzen hasi zen eta lehen galaxiak eta izarrak sortu ziren.
LURRAREN SORRERA: Lurraren historia orain dela 4.500 milioi urte hasi zen nebulosa batetik. Garai hartan planetoide ezberdinen talkaz lurra akrezioz hasi egin zen eta dentsitate ezberdinek elementuak geruzatan bereiztea ekarri zuen (ikus geroago egituraren atala). Osatu eta denbora gutxira asteroide batek lurra jo eta bere zati bat kanporatu zuen, Ilargia sortuz. Meteoritoek zeramaten urak hidrosfera eta atmosfera sortu zuten. Magma solidotzean kanpoko geruza sortu zen. Orain dela 4.000 milioi urte lehenengo izaki bizidunak sortu ziren. Garai horretan ere lurraren dinamika sortu zen (ikus Plaken tektonika).
Bakterioek fotosintesia garatu zutenean oxigenoa heldu zen atmosferara lehen aldiz, beraren konposaketa guztiz aldatuz. Hainbat zelula prokariotoren elkarketan lehen zelula eukariotoa sortu zela uste da. Hauek animaliak, landareak eta onddoak sortu zituzten geroago. Milioika urteren buruan Lurreko plaken eraginez superkontinenteak sortu eta desegin dira, Rodinia eta Pangea bezala. Hainbat alditan glaziazioak egon dira, adibidez Neoproterozoikoan ia-ia lur osoa izotzez estali zen. Kanbriarrean Kanbriarreko leherketa gertatu zen eta fosilizatzen ziren lehenengo animalia eta landareak sortzen hasi ziren modu azkar batean.
Orain dela 65 milioi urte Kretazeo eta Tertziarioa bereizteko balio duen meteorito batek dinosauroak eta beste hainbat animalia hil zituen, ugaztunei bidea utziz. Orain dela 20.000 urte gizakiak nekazaritza aurkitu zuen eta berarekin batera lehenengo zibilizazioak sortu ziren orain dela 10.000 urtetik hona, Lurraren itxura guztiz eraldatuz.
AMAIERA!!
ANDREA LOPEZ
AURKIBIDEA • Big Bang Teoria. • Lurraren Sorrera.
UNIBERTSOAEN SORRERA: BIG BANG TEORIA: Big Banga Unibertsoaren sorrera azaltzeko jaiotako teoria bat da. Bertan unibertsoaren jaiotza duela 14.000 milioi urte gertatu zela proposatzen da. Hasieran unibertsoko energia guztia puntu batean elkartuta zegoen. Leherketa bat egon zen, Big Bang- na, eta materia guztia aldentzen hasi zen heinean hozten zen. Apurka-apurka materia hori erakartzen hasi zen eta lehen galaxiak eta izarrak sortu ziren.
LURRAREN SORRERA: Lurraren historia orain dela 4.500 milioi urte hasi zen nebulosa batetik. Garai hartan planetoide ezberdinen talkaz lurra akrezioz hasi egin zen eta dentsitate ezberdinek elementuak geruzatan bereiztea ekarri zuen (ikus geroago egituraren atala). Osatu eta denbora gutxira asteroide batek lurra jo eta bere zati bat kanporatu zuen, Ilargia sortuz. Meteoritoek zeramaten urak hidrosfera eta atmosfera sortu zuten. Magma solidotzean kanpoko geruza sortu zen. Orain dela 4.000 milioi urte lehenengo izaki bizidunak sortu ziren. Garai horretan ere lurraren dinamika sortu zen (ikus Plaken tektonika).
Bakterioek fotosintesia garatu zutenean oxigenoa heldu zen atmosferara lehen aldiz, beraren konposaketa guztiz aldatuz. Hainbat zelula prokariotoren elkarketan lehen zelula eukariotoa sortu zela uste da. Hauek animaliak, landareak eta onddoak sortu zituzten geroago. Milioika urteren buruan Lurreko plaken eraginez superkontinenteak sortu eta desegin dira, Rodinia eta Pangea bezala. Hainbat alditan glaziazioak egon dira, adibidez Neoproterozoikoan ia-ia lur osoa izotzez estali zen. Kanbriarrean Kanbriarreko leherketa gertatu zen eta fosilizatzen ziren lehenengo animalia eta landareak sortzen hasi ziren modu azkar batean.
Orain dela 65 milioi urte Kretazeo eta Tertziarioa bereizteko balio duen meteorito batek dinosauroak eta beste hainbat animalia hil zituen, ugaztunei bidea utziz. Orain dela 20.000 urte gizakiak nekazaritza aurkitu zuen eta berarekin batera lehenengo zibilizazioak sortu ziren orain dela 10.000 urtetik hona, Lurraren itxura guztiz eraldatuz.
AMAIERA!!
Related Documents
Andrea Lopez
June 2020 3
Deissy Andrea Giraldo Lopez
November 2019 11
Andrea
November 2019 24
Lopez
May 2020 48
Lopez
November 2019 63