Ẩm thực - SUSHI và những món cơ bản TINH TẾ ẨM THỰC NHẬT BẢN Thứ Tư, ngày 03/10/2007, 14:52 Cầu kỳ từ hình thức đến hương vị, ẩm thực Nhật Bản đòi hỏi thực khách phải tinh tế trong thưởng thức mới nhận biết được cái ngon, cái đẹp trong từng món ăn.
Không theo kiểu thể hiện hoành tráng về số lượng như ẩm thực Trung Hoa, ẩm thực Nhật Bản nghiêng về sự bắt mắt tinh tế. Những món ăn được chế biến nhỏ nhắn, xinh xắn. Hương vị thanh tao, nhẹ nhàng không quá nồng đậm như món ăn Ấn Độ sẽ để lại cảm giác nhẹ nhàng khi thực khách dùng xong bữa. Chính vì thế, món ăn Nhật nhanh chóng trở nên quen thuộc với người Việt Nam. Tuy nhiên, không ít người vẫn còn lúng túng khi thưởng thức các món ăn của xứ sở hoa anh đào. Người Nhật thường sắp xếp bữa ăn của mình như sau: Khai vị: Các nhà hàng thường khuyến mãi một chén thức ăn nhẹ để thực khách nhấm nháp trong khi gọi món. Khai vị thường là món sashimi, tiếp đến là món chiên hay nướng và rau củ. Món sushi, cơm hay mì được chọn để làm chắc bụng. Món tráng miệng để kết thúc bữa ăn cùng một tách trà xanh nóng hổi.
Từ món ăn, Sushi được nâng lên như một nghệ thuật Sashimi và sushi là những món ăn cơ bản Cá và hải sản tươi sống được người Nhật đặc biệt yêu thích, gọi là sashimi. Những lát hải sản như mực, tôm, sò, hoặc cá ngừ, cá hồi sống được xếp một cách đẹp mắt trên khay gỗ cùng với củ cải trắng bào sợi và lá tía tô. Nhiều người thường nghĩ đây chỉ là cách trang trí của nhà hàng, thực chất đây là món dùng kèm lý tưởng. Chính những sợi củ cải trắng có tác dụng làm sạch bao tử, tránh khó tiêu sau khi ăn đồ sống. Lá tía tô có tác dụng khử sạch mùi trong miệng. Chấm kèm với món này là nước tương và mù tạt. Hãy cho một ít nước tương vào chén nhỏ, sau đó cho từng chút mù tạt đến khi có được độ cay nồng như mong muốn. Cảm giác đầu tiên khi bạn cho miếng sashimi vào miệng là vị cay xộc đến mũi đánh thức các giác quan. Sau đó là vị mặn vừa của nước tương hảo hạng và vị ngọt tươi ngon, mềm, béo ngậy của cá sống. Chúng như tan đi trong vòm miệng, trôi tuột xuống bao tử. Sushi là món ăn rất phổ biến tại Nhật. Đây là một loại cơm được trộn với giấm, kết hợp với các loại thức ăn như cá sống, trứng cá, rau củ. Có nhiều loại sushi như:
Sushi là món ăn truyền thống của Nhật Bản Temaki Sushi: Cơm và thức ăn cuốn trong lá rong biển theo hình chiếc phễu nhỏ. Inari Sushi: Cơm và thức ăn được cho vào một miếng đậu hũ Nigiri Sushi: Cơm được nắm thành vắt nhỏ, thêm ít wasabi ở giữa rồi xếp thức ăn. Makimono Sushi: Thức ăn nằm giữa phần cơm và được cuộn tròn dài trong một lớp rong biển, sau đó được cắt thành khoanh tròn nhỏ. Gunkan Sushi: Phần cơm được bao quanh bởi lá rong biển, thức ăn xếp lên trên mặt. Oboshi Sushi: Loại sushi được ép trong khuôn gỗ thành miếng to rồi dùng dao cắt thành những miếng nhỏ hơn. Người Nhật dùng tay khi thưởng thức món ăn này, chấm tương rồi cho hẳn vào miệng chứ không cắn nhỏ hơn vì sẽ làm nát miếng sushi. Tuy có nhiều loại nhưng sushi lại có chung một cách ăn là dùng kèm với nước tương, mù tạt và gừng ngâm chua. Gừng có tác dụng rửa sạch vị giác của bạn sau mỗi món sushi. Nhờ thế, bạn có thể thưởng thức nhiều loại sushi khác nhau.Cách chấm nước tương cũng phải chú ý để không làm ảnh hưởng đến hương vị vốn có. Nên chấm phần mặt thức ăn vào nước tương, không nên chấm vào phần cơm, vì nó sẽ hút lấy nhiều nước tương làm cho sushi bị mặn. Các bếp trưởng nhà hàng Nhật thường hướng dẫn thực khách chấm miếng sushi vào ít nước tương có mù tạt, cho trọn vào miệng, nhắm mắt lại để cảm nhận được vị cay, thơm nồng của món ăn độc đáo này. Tempura, mì Soba và lẩu, những món ăn nổi tiếng Bên cạnh món sushi, tempura cũng vô cùng nổi tiếng, nó đứng đầu trong số những món chiên trong ẩm thực Nhật Bản. Tempura là các loại tôm, cá, mực và rau củ được phủ lên một lớp bột và chiên vàng. Lớp bột phải thật mỏng, hơi giòn bên ngoài nhưng không khô cứng, có độ mềm nhẹ. Điều quan trọng là sau khi chiên, tempura không được ướt dầu ăn mà phải khô ráo,
không gây cảm giác ngán ngấy cho người ăn.
Tempura là món ăn nổi tiếng đứng đầu trong các món chiên của Nhật Món ăn này được dùng với nước tương pha thật loãng. Bạn có thể cho một ít củ cải trắng và gừng băm nhỏ vào chén nước chấm khuấy đều. Cho miếng tempura ngập vào nước chấm, thưởng thức ngay để miếng ăn có độ giòn nhẹ thanh tao vốn có. Tempura phải được chiên và dùng ngay vì chỉ sau vài chục phút, vị ngon của nó sẽ giảm đi đáng kể. Ở những phần cơm trọn gói, tempura còn được kết hợp với cơm trắng và mì. Ngoài ra, còn có món chiên khác như thịt heo chiên, bánh xèo... mỗi loại đều được ăn kèm với một loại sốt tương ứng. Việc thưởng thức cũng đơn giản như những món chiên mà chúng ta thường gặp. Bên cạnh đó, bạn có thể chọn lựa những món nướng (Yakimono) như bò nướng, heo nướng. Giống như các nước châu Á khác, người Nhật cũng thích ăn mì. Các loại mì nóng được dùng kèm với nước dùng, thịt, tôm, rau củ. Đặc biệt, phải kể đến món mì Soba lạnh. Món này thường được thực khách chọn dùng vào mùa hè hay khi khí trời oi bức.
Sợi mì sau khi được luộc chín sẽ được làm lạnh, xếp trên vỉ tre, bên dưới là một lớp nước đá để giữ lạnh. Nước chấm kèm theo cũng là một loại sốt lạnh với thành phần từ nước tương kèm một ít hành lá, gừng. Gắp từng đũa mì vừa ăn, chấm nước sốt rồi thưởng thức. Những ai lần đầu ăn món Nhật đều không khỏi bỡ ngỡ khi nhìn thấy một vị khách Nhật ăn mì hút rồn rột, gắp mì vào miệng và nuốt ngay. Theo họ, ăn như thế mới thích. Mì lạnh được phục vụ riêng lẻ hoặc kèm chung với các thức ăn khác. Món lẩu thông dụng nhất là lẩu bò Suki Yaki. Thịt bò, rau củ tươi sống được nấu chín trong nồi nước lẩu hơi sệt, có độ sánh nhẹ. Món này ăn kèm với nước sốt và lòng đỏ trứng gà. Lẩu Shabu gần giống với món lẩu thập cẩm ở Việt Nam. Khi ăn, chỉ cần trụng chín nguyên liệu, chấm sốt và thưởng thức.
Mì lạnh Soba Những người bạn thân thiết không thể thiếu Thật thiếu sót khi không nhấm nháp vài giọt rượu sake trứ danh khi thưởng thức món Nhật. Rượu sake không chỉ làm cuộc vui thêm sôi nổi, thân thiết mà còn giúp cho các món ăn dễ tiêu và tăng thêm hương vị. Rượu sake thường được uống khi ăn các món sashimi, sushi để xoá đi vị tanh nhẹ của đồ sống. Có hai cách thưởng thức loại rượu này: Sake nóng: Rượu được đun nóng, đựng trong bình sứ, rót vào từng tách nhỏ khi thưởng thức, uống ngon nhất khi thời tiết se lạnh, vào mùa đông. Sake lạnh: Cho ít rượu sake vào ly, thêm ít nước suối, đá viên và vài giọt chanh lắc nhẹ. Bạn có ngay một ly sake lạnh với hương vị thật bốc, mát lạnh nhưng ấm dần sau khi uống. Ngoài ra, loại rượu này cũng được nhiều người chọn lựa khi ăn các món thịt chiên, nướng...
Sake - loại rượu trứ danh Nhật Bản Đừng quên kết thúc bữa ăn bằng một món tráng miệng ngọt ngào. Cũng như Việt Nam, người Nhật có nhiều món tráng miệng như kem trà xanh, trái cây và nhiều loại bánh hấp dẫn. Hoàn tất bữa ăn bằng một tách trà xanh nóng là gợi ý tốt giúp bạn cảm thấy dễ chịu, thư thái hơn. Kaiten - Sushi băng chuyền độc đáo của ẩm thực Nhật Đây là một phát kiến độc đáo trong nghệ thuật ẩm thực của xứ sở mặt trời mọc. Một hệ thống băng chuyền di chuyển liên tục vòng quanh quầy bar, mang theo vô số những đĩa nhỏ sushi, sashimi, món chiên khác nhau. Những món ăn sẽ di động ngang qua trước mặt khách, thực khách thích món nào thì tự tay lấy xuống và thưởng thức. Những đĩa thức ăn được phân chia theo màu sắc khác nhau, mỗi màu tương ứng với một mức giá. Khách ăn bao nhiêu sẽ tính tiền bấy nhiêu. Điều này tạo nên sự tự do và dễ dàng chọn lựa món ưa thích vì chúng rất sống động và ở ngay trước mắt. Thực khách sẽ thưởng thức được nhiều món ăn cùng lúc.
Kaiten Sushi, một loại hình ẩm thực độc đáo của Nhật Bản
Để tỏ ra lịch sự, bạn nên ngắm nghía cẩn thận khi lựa chọn món. Trước khi chọn món nào, hãy lấy xuống món đó, không nên lấy xuống rồi để lại lên băng chuyền. Sau khi dùng hết món, hãy xếp thành từng chồng ngay ngắn trước mặt để thuận tiện cho nhân viên thanh toán.