www.yeyintnge.com “ဟဲ ဟဲ ... ငါကပိုမ်ားတယ္” FRIDAY, 24 APRIL 2009 18:16 ဟန္ေလး
NEJ / ၂၄ ဧျပီ ၂၀၀၉ (အယ္ဒီတာ့အာေဘာ္) လြန္ခဲ့သည့္ သႀကၤန္ကာလ ထုိင္းအေရးအခင္းဆႏၵျပပြဲမွာ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရသူေတြကုိ ေလ်ာ္ေၾကးေပးဖုိ႔ ထုိင္းအစိုးရက ဆုံးျဖတ္သည္မွာ သာဓုေခၚစရာေကာင္း၏။ စင္စစ္ ထုိင္းမွာျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အေရးအခင္းသည္ လက္ရွိအစိုးရကုိ ျဖဳတ္ခ်ရန္ႀကိဳးပမ္းသည့္ ဆႏၵျပပြဲျဖစ္၏။ ထုိဆႏၵျပပြဲမွာ အနီ၀တ္ဆႏၵျပသူေတြ ဘန္ေကာက္တၿမိဳ႕လုံးကုိ မီးေလာင္တုိက္သင ြ ္း၏။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အာဘီဆစ္ ကားကုိပင္ ရက္ရက္စက္စက္တုိက္ခုိက္၏။ သုိ႔ေသာ္ ထုိဆႏၵျပပြဲမ်ားကာလအတြင္း ဒဏ္ရာရသူမ်ား၊ ေသေပ်ာက္သူမ်ားကုိ ထုိင္းအစိုးရက ေလ်ာ္ေၾကးေပးမည္ ဆုိေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ ျပည္သူေတြအေပၚ သေဘာထားႏွင့္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီးဆန္႔က်င္၏။ ထုိင္းအစိုးရေျပာဆုိခ်က္အရ ဆႏၵျပပြဲကာလအတြင္း ဒဏ္ရာအနည္းအက်ဥ္းရသူမ်ားကုိ တဦး ဘတ္ေငြ (၂၀,၀၀၀) ေလ်ာ္ေၾကးေပးမည္ျဖစ္၏။ အတြင္းလူနာအျဖစ္ ကုသရမည့္သူေတြကုိ တဦး ဘတ္ (၆၀,၀၀၀) ေပးမည္။ အတြင္းလူနာအျဖစ္ ကုသၿပီး ေဆး႐ုံမွာ ရက္ (၂၀) ထက္ပုိေနရသူမ်ားကုိ တဦး ဘတ္ (၁၀၀,၀၀၀) ေပးမည္။ ဆႏၵျပပြဲမွာ ထိခုိက္ၿပီး မသန္မစြမ္းျဖစ္သြားသူေတြကုိ တဦး ဘတ္ (၂၀၀,၀၀၀) ေပးမည္။ ေသဆုံးသူမ်ားအတြက္ တဦးကို ဘတ္ (၄) သိန္း ေပးမည္။ ယင္းသို႔ တႀကိမ္ေလ်ာ္ေၾကးအျပင္ မသန္မစြမ္းျဖစ္သြားသူမ်ားအတြက္ မေသမခ်င္း လစဥ္ေထာက္ပံ့ေၾကး ဘတ္ (၃,၀၀၀) ထိ ေပးသြားဦးမည္ဆုိ၏။ ထုိမွ်သာမကေသး။ မသန္မစြမ္းျဖစ္သူမ်ား၊ ေသဆုံးသူမ်ား၏ ကေလးမ်ားကုိပင္ ဘြဲ႔ရသည္ထိ ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးသြားဖုိ႔ ထုိင္းအစိုးရက ဆုံးျဖတ္သည္။ ျမန္မာျပည္မွာ တႀကိမ္မွ်မၾကားဖူးသည့္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးသည့္ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္သည့္အတြက္ လူကုိ မည္မွ်တန္ဖုိး ထားေၾကာင္း ေပၚလြင္၏။ ျပည္သူကုိ အစိုးရက မည္မွ်အေလးထားေၾကာင္း ထင္ရွား၏။
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္း ကားေတြ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးသူမ်ားအား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အာဘီဆစ္အစိုးရက အေရးယူဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္အခ်ိန္တင ြ ္ ဆႏၵျပကာလအတြင္း ထိခုိက္ဒဏ္ရာရသူမ်ားကုိ ေလ်ာ္ေၾကးေပးဖုိ႔စီစဥ္ျခင္းျဖစ္၏။ သေဘာမွာ လူတဦး၏ တန္ဖုိး၊ ျပည္သူတဦး၏ တန္ဖုိးကုိ အစုိးရက မည္မွ် သေဘာထားႀကီးေၾကာင္း ျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ သံဃ့ာအေရးအခင္းကုိ ျပန္ၾကည့္လွ်င္ အမွန္တကယ္ေသဆုံးသူအေရအတြက္မွာ စစ္အစိုးရ ေျပာလုိသည့္ အေရအတြက္ထက္ မ်ားေနသည္ဟု ထုိအခ်ိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးကုိယ္စားလွယ္ ပီည႐ ဲ ုိးက ကုလသမဂၢကုိ တင္သင ြ ္းသည့္အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ထုိအေရးအခင္းမွာ လူ (၃၁) ဦးေသၿပီး လူ (၄,၀၀၀) အဖမ္းခံရ႐ုံမက (၁,၀၀၀) အဖမ္းခံေနရဆဲျဖစ္သည္ဟု ထုိအစီရင္ခံစာမွာ ေထာက္ျပခဲ့သည္။ ေျပာရမည္ဆုိလွ်င္ လူ႔တန္ဖုိးမထားသည့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ လုပ္ရပ္မ်ားအတြက္ သက္ေသအေထာက္အထား ေျမာက္ျမားစြာရွိ၏။ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာလည္း ႏုိင္ငံေရးအေပၚ အယူအဆမတူသူေတြ အမ်ားအျပားရွိ၏။ ထုိအယူအဆမတူသူေတြကုိ ထုိင္းအစိုးရက အေၾကာင္းမဲ့ သတ္ျဖတ္ ဖမ္းဆီးျခင္းမလုပ္႐ုံမက ယေန႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အာဘီဆစ္က ေလာေဆာ္ေနသည္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရကမူ အယူအဆမတူသူ မွန္သမွ် ရန္သူဟု သတ္မွတ္၏။ စစ္အစိုးရေလွ်ာက္သည့္လမ္းေပၚက လႈပ္ရွားသူမွန္သမွ်ကုိ ေထာင္သင ြ ္းအက်ဥ္းခ်၏။ ျပည္သူကုိ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္က်ဳးလြန္ျခင္းကုိ ထမင္းစားေရေသာက္ကိစၥကဲ့သို႔ စစ္အစိုးရက သေဘာထား၏။ ထုိင္းႏုိင္ငံေရး ဆႏၵျပပြေ ဲ တြမွာ လက္ရွိအာဘီဆစ္ အစိုးရ မည္သုိ႔ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရက ြ ္ခဲ့သည္၊ ျပည္သူအေပၚ မည္မွ်တန္ဖုိးထားသည္ ဆုိသည့္အခ်က္ကုိ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေလးထားဖုိ႔ ေခတ္ၿပိဳင္က တုိက္တြန္းလုိပါ၏။
NEJ /၂၄ ဧၿပီ ၂၀၀၉ ယမန္ေန႔ ညက ထုတ္လႊင့္သည့္ ျမ၀တီ႐ုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္တင ြ ္ ေကအန္ယူ/ ေကအန္အယ္လ္ေအ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီဥကၠ႒ ေစာေဌးေမာင္က ေကအန္ယူအေပၚ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္မ်ား အေျခအျမစ္မရိွေၾကာင္း ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာသူမ်ားက ရွင္းလင္းပြဲတရပ္ျပဳလုပ္သည္။
ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာသူမ်ားက ရွင္းလင္းပြဲတရပ္ျပဳလုပ္သည္။ ေကအန္ယူႏွင့္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းသည့္ ခြဲထြက္အဖြဲ႔မ်ားမွ အဖြဲ႔၀င္မ်ားကုိ ေကအန္ယူက ေသြးေအးေအးျဖင့္ သတ္ျဖတ္လ်က္ရိွသည္ဟူေသာ စြပ္စေ ြဲ ျပာဆုိခ်က္အား ျပန္လည္ရွင္းလင္းျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ တေနရာတြင္ ယေန႔ျပဳလုပ္သည့္ အဆုိပါရွင္းလင္းပြဲကုိ ေကအန္ယူ/ ေကအန္အယ္လ္ေအ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ၊ တုိးတက္ေသာကရင္ဗုဒၶဘာသာတပ္မေတာ္ (ဒီေကဘီေအ)၊ ပဒုိေအာင္ဆန္း ဘုရားကုန္းအဖြဲ႔မ်ားမွ ေကအန္ယူအဖြဲ႔သုိ႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာၾကသူ (၂၇) ဦးက ရွင္းလင္းခဲ့ၾကသည္။ ေစာေဌးေမာင္က ေကအန္ယူထံ ျပန္သြားၾကသည့္ ကရင္ခြဲထြက္အဖြဲ႔မ်ားမွ လူမ်ားကုိ ကရင္ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအန္အယ္လ္ေအ) တပ္မဟာ (၇) မႉး ဗုိလ္မႉးခ်ဳပ္ ေစာေဂ်ာ္နီ ဦးေဆာင္ကာ ေသြးေအးေအးျဖင့္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာသူမ်ားမွ ေစာေအးေဖက “က်ေနာ္က ပဒုိေအာင္ဆန္း ဘုရားကုန္းအဖြဲ႔ကုိ၂၀၀၀ ခုမွာ ေရာက္ၿပီး ၂၀၀၆ ခုမွာ ေကအန္ယူဘက္ကုိ ျပန္လာတာျဖစ္တယ္။ ဟုိမွာက ပဒုိေအာင္ဆန္းနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း ေတြပဲ ႀကီးပြားခ်မ္းသာၾကတယ္။ ေအာက္ေျခရဲေဘာ္ေတြအေနနဲ႔ အိမ္တေဆာင္ မီးတေျပာင္မေနႏုိင္တဲ့ဘ၀ပါ။ ဒီၾကားက ကရင္အခ်င္းခ်င္း ဖိႏွိပ္မႈမ်ိဳးစုံရိွေတာ့ မိခင္ ေကအန္ယူဆီကုိ ျပန္လာတာျဖစ္တယ္။ ဘာမွ သတ္တာ ျဖတ္တာ မရိွဘူး။ အားလုံးကုိယ့္ဆႏၵအတုိင္းပဲ။ တခ်ိဳ႕မိသားစုေတြ တတိယႏုိင္ငံေရာက္သြားတာလည္း အမ်ားႀကီး ရိွတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီကေတာ့ နအဖ လက္ကုိင္တုတ္ျဖစ္သြားေတာ့ နအဖခုိင္းသလုိ လုပ္ရတဲ့ သေဘာရိွတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ဒီေကဘီေအ (၉၉၉) အထူးတပ္ရင္းမွ ေဆးတပ္သား ေစာအဲ့ထူးက “၂၀၀၇ မွာ ေကအန္ယူနဲ႔ လာေရာက္ ပူးေပါင္းတာျဖစ္တယ္။ ဒီေကဘီေအမွာ (၃) ႏွစ္ၾကာတယ္။ ဦးတည္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္က ကရင္ေတြအတြက္ အက်ိဳးမရိွတာ သိရလုိ႔ ေကအန္ယူနဲ႔လာၿပီး ပူးေပါင္းတာျဖစ္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ ေျပာသလုိ ျပန္လာတဲ့ လူေတြကုိ သတ္တယ္ဆုိရင္ ကုန္ၿပီေပါ့။ အခု ဒီမွာေတြ႔တဲ့အတုိင္းပဲ” ဟု ေျပာသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီအဖြဲ႔မွ ဒု-ဗုိလ္မႉးႀကီး ေစာလွေက်ာ္ကလည္း “က်ေနာ္ျပန္လာတာ (၁) ႏွစ္ျပည့္ေတာ့မယ္။ ျပန္လာတဲ့လူေတြကုိ ဘယ္သူမွ မသတ္ဘူး။ အားလုံးရိွၾကတာပဲ။ အခု ေစာေဌးေမာင္ေျပာတဲ့ ကိစၥက နအဖ ေျပာခိုင္းလို႔ ေျပာရတာျဖစ္တယ္။ သူက အသက္လည္းႀကီးၿပီး အမွတ္သညာလည္း မေကာင္းေတာ့ဘူး” ဟု ေျပာသည္။ ကရင္ခြဲထြက္အဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးမွ ျပန္လာၾကသည့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ားမွာ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တင ြ ္ လက္ရွိစာရင္းအရ (၇၀) ခန္႔ရွိၿပီး ၎တို႔ဆႏၵအတိုင္း ေကာင္းေရာင္းေကာင္း၀ယ္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းျပဳလ်က္ရွိသည္ဟု ျပန္၀င္ေရာက္လာသူတဦးက ေျပာသည္။ ေကအန္အယ္လ္ေအ တပ္မဟာ (၇) မႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေစာေဂ်ာ္နီက “ျပန္လာတဲ့လူေတြအားလုံးကို က်ေနာ္တို႔ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ လက္ခံေစာင့္ေရွာက္ထား မထားသိခ်င္ရင္ ကိုယ္တိုင္သြားေမးျမန္းလို႔ ရတယ္” ဟု ေခတ္ၿပိဳင္သို႔ ေျပာၾကားသည္။ ေကအန္ယူ/ ေကအန္အယ္လ္ေအ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းမွ စတင္ကာ ျမန္မာ့႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ ျမ၀တီ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ MRTV-3 စသည့္ ႐ုပ္သံလိုင္းမ်ားမွ ညစဥ္ ေကအန္ယူအဖြဲ႔အား ထိုးႏွက္ပုတ္ခတ္သည့္ အစီအစဥ္မ်ားကို တင္ဆက္လ်က္ရွိသည္။ အဓိက ထိုးႏွက္ပုတ္ခတ္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီအဖြဲ႔၀င္မ်ားမွာ ေကအန္ယူ ဥကၠ႒ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာဘို္ျမ၏သား ေစာေနစိုးျမ၊ ေစာေဌးေမာင္ႏွင့္ သမီးျဖစ္သူ ေနာ္ကေပၚထူးတို႔ ျဖစ္သည္။
မင္းႏိုင္သူ /၂၄ ဧၿပီ ၂၀၀၉ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္အမႈ အယူခံၾကားနာေပးရန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ ထပ္မံ ေမတၱာရပ္ခံ ခဲ့ေသာ္လည္း အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္း မရွိသည့္အတြက္ နအဖအႀကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊထံ တုိက္႐ုိက္တင္ျပသြားရန္ စဥ္းစားထားေၾကာင္း ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းက ေျပာသည္။ “အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးေသာသူမ်ား ေဘးအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒ ပုဒ္မ (၁၉) အရကုိက အေရးယူခံရေသာသူသည္ အေရးယူခံ ထားရေသာ ကာလအတြင္း အယူခံပုိင္ခင ြ ့္ရွိတယ္ဆုိၿပီး ပုိင္ခင ြ ့္တရပ္အေနနဲ႔ကုိ ေပးထားတာဗ်။ ဒါကုိအစုုိးရအဖြဲ႔က မကုိင္ေသးဘူးဆုိတာ ခ်ဳိးေဖာက္ရာေရာက္မွာေလ။ ဒါေၾကာင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးဆီကုိ က်ေနာ္တုိ႔ဆက္တင္ျပမယ္လုိ႔ စဥ္းစားထားတယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ဥပေဒစိုးမုိးေရးအတြက္ အေထာက္အကူေပးတဲ့သေဘာအေနနဲ႔ တင္ျပသင့္တာကုိ တင္ျပမယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေရွ႕ေနကုိယ္စားလွယ္ပါ၀ါ ေပးအပ္ထားေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ တာ၀န္ေက် ေအာင္လုပ္မယ္။ ေရဆုံးေရဖ်ားလုိက္မယ္” ဟု ေရွ႕ေနႀကီးဦးၾကည္၀င္းက ရွင္းလင္းေျပာဆုိသည္။ အဆုိပါတင္ျပမႈအတြက္ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းႏွင့္ တြဲဖက္ ေရွ႕ေနဦးလွမ်ဳိးျမင့္တုိ႔ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳၿပီး လကုန္ပုိင္းတြင္ တင္ျပသြားႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ တည္ဆဥ ဲ ပေဒတရပ္ျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံသားမ်ားအခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည္ဥ ့ ပေဒ (ဥပေဒအမွတ-္ ၂/၇၅)၊ ပုဒ္မ (၁၃) တြင္ ဗဟုိအာဏာပုိင္မပါေသာ အဖြဲ႔အစည္းတရပ္ရပ္က လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္သည့္ အလုပ္ မလုပ္ဘဲ ႏုိင္ငံသားတေယာက္၏ အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္မေပးပါက ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီကုိ တင္ျပ၊ တုိင္ၾကားႏုိင္ ေၾကာင္း ဖြင့္ဆိုထားသည္ဟု ဦးၾကည္၀င္းက ရွင္းျပသည္။ “ဆုိေတာ့ကာ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္႐ုံးပါ၀င္တဲ့ အစုိးရအဖြဲ႔အထက္မွာ နအဖဆုိတာ ရွိေသးတယ္။ ဒီေတာ့
“ဆုိေတာ့ကာ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္႐ုံးပါ၀င္တဲ့ အစုိးရအဖြဲ႔အထက္မွာ နအဖဆုိတာ ရွိေသးတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ နအဖအႀကီးအကဲျဖစ္တဲ့ တပ္ခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊေပါ့ဗ်ာ။ သူ႔ဆီကုိ ဥပေဒေၾကာင္း အရ ဆက္တင္မယ္။ တင္လုိက္ရင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးလည္း ဒါကို နားလည္မယ္ထင္ပါတယ္။ တင္ျပဖုိ႔တာ၀န္ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔တာ၀န္ပေ ဲ လ” ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ၂၀၀၃ ခု ဒီပဲယင္းအေရးအခင္း ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ ဖ်က္ဆီးေသာသူမ်ား ေဘးအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒအရဆုိကာ နအဖစစ္အစုိးရက ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားခဲ့သည္။ ယင္းဥပေဒအရ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထားမႈကို အစုိးရအဖြဲ႔က (၅) ႏွစ္ထက္ေက်ာ္လြန္၍ (၁) ႏွစ္ထပ္တုိးခြင့္ ရွိသည္ဆုိကာ တႏွစ္ထပ္တုိးလုိက္ၿပီးေနာက္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ညီၫြတ္မႈမရွိသျဖင့္ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းက ၂၀၀၈ ခု ေအာက္တုိဘာ (၉) ရက္တင ြ ္ အယူခံလႊာတင္သင ြ ္းခဲ့သည္။ သုိ႔ရာတြင္ နအဖစစ္အစိုးရအဖြဲ႔က အယူခံကုိ ကုိင္တြယ္ၾကားနာျခင္းမရွိသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းက အစိုးရအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ အမႈကုိင္တြယ္ၾကားနာေပးရန္ ေမတၱာရပ္ခံစာ မ်ား ေလးႀကိမ္ထက္မနည္း ေပးပုိ႔ခဲ့ေသာ္လည္း တစုံတရာအေၾကာင္း ျပန္ၾကားခဲ့ျခင္း မရွိေပ။ “ဒီလ (၁၀) ရက္ေန႔က အယူခံအမႈအတြက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဆီကို ေမတၱာရပ္ခံစာေပါ့ဗ်ာ။ အဲလုိပသ ဲ ုံးရမွာေပါ့ဗ်ာ။ တုိက္တြန္းတယ္လုိ႔ေတာ့ မသုံးေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီစာတင္ၿပီးေနာက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဘက္က ဘာမွအေၾကာင္း မျပန္ေသးဘူးဗ်။ သုိ႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔က ေရွ႕ေနေတြျဖစ္ေလေတာ့ ကုိယ့္အမႈသည္အတြက္ ကုိယ္ဉာဏ္မီ သေလာက္၊ ကုိယ္တတ္စြမ္းႏုိင္သေလာက္ ေစာေစာကေျပာသလုိ လုပ္စရာရွိတာေတြ ဆက္သြားမွာေပါ့ဗ်ာ။ ႀကိဳးစားမွာေပါ့” ဟု ေရွ႕ေနႀကီး ဦးၾကည္၀င္းက ေျပာသည္။ နအဖဘက္က ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္အယူခံအမႈကို ယခုအခ်ိန္ထိ ကုိင္တြယ္ၾကားနာမႈမျပဳေသာ္လည္း အက်ယ္ခ်ဳပ္ အခ်ခံထားရသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ လာမည့္ ေမ (၂၇) တြင္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္သက္တမ္း (၆) ႏွစ္ ျပည့္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္လအတြင္းကလည္း ကုလသမဂၢက နအဖစစ္အစုိးရသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ထားျခင္းသည္ ကုိယ့္ဥပေဒကိုယ္ ခ်ဳိးေဖာက္ရာေရာက္သည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ေအာင္ထက္ /၂၄ ဧၿပီ ၂၀၀၉ ကြမ္းၿခံကုန္းၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္လက္ခုပ္ကုန္းေက်းရြာအုပ္စုမွ လယ္သမား၊ ပင္လယ္ငါးဖမ္း တံငါတခ်ိဳ႕သည္ ေဒသတြင္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ရွားပါးလာမႈေၾကာင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ တက္ေရာက္ကာ ႀကံဳရာက်ပန္း အလုပ္မ်ား ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္။ လက္ခုပ္ကုန္းေက်းရြာအုပ္စုတင ြ ္ ကညင္ကုန္း၊ ၾကခတ္ကုန္းေလး၊ အလယ္ရြာ၊ ဆယ္အိမ္တန္း အပါအ၀င္ ေက်းရြာ (၉) ရြာပါ၀င္သည္။ ထိုေက်းရြာမ်ားသည္ ေရသြင္းစုိက္ပ်ိဳးရသည့္ ေႏြစပါးစိုက္ေလ့မရွိဘဲ ေဒသအစဥ္အလာ စပါးႀကီးမ်ိဳးျဖစ္သည့္ ေတာင္ပ်ံ၊ ေဘးၾကား၊ ခြံနီ တို႔သာ စုိက္ပ်ိဳးၾကသည္။ တသီးစား ျဖစ္ေသာ္လည္း စပါးတင္း (၁၀၀) က်ပ္ (၅) သိန္းေအာက္ မက်သည့္အတြက္ ယခင္ႏွစ္မ်ားက လြန္စြာအဆင္ေျပၾကေၾကာင္း သိရသည္။ နာဂစ္ဒဏ္ အတန္အသင့္ခံရသည့္ လယ္ေျမမ်ား ေရငန္ထိုးသည္ေၾကာင့္ ယခုႏွစ္ စပါးေပၚခ်ိန္ တဧက တင္း (၄၀) မထြက္ေတာ့သည့္အျပင္ စပါးေစ်း (၄) သိန္းေအာက္ က်သြားသည့္အတြက္ သမား႐ိုးက် လယ္သမားမ်ားႏွင့္ စပါးေလွာင္သူတို႔ မ်ားစြာအခက္ေတြ႔ေနၾကသည္။ “စပါးသာ မျဖစ္တာ လယ္ေစ်းက (၁၀) သိန္း၀န္းက်င္ ရွိတယ္။ စပါးေလွာင္တဲ့သူေတြဆို ရင္တထိတ္ထိတ္ေပါ့။ ဒီနယ္က ေလွာင္လက္ေတြဆိုတာလည္း ကိုယ့္လယ္ထြက္ စပါးမ်ားပါတယ္။ ကိုယ့္လယ္ထြက္ စပါးကိုေတာ့ ၾကာခ်င္သေလာက္ၾကာ ေစာင့္ေရာင္းေနတယ္။ ဒါလည္း လႈပ္လာမယ္ေတာ့ မထင္ဘူး” ဟု ကညင္းကုန္း စပါးကုန္သည္တဦးက ေျပာသည္။
စပါးကုန္သည္တဦးက ေျပာသည္။ ကြမ္ၿခံကုန္း၊ ေဒးဒရဲသြား လမ္းတေလွ်ာက္ရွိ ေတာ္ကူး၊ ေတာ္ခရမ္း၊ ေတာင္ကုန္းေက်းရြာမ်ားသည္ မိုးစပါးအျပင္ ေႏြစပါးပါ စိုက္ပ်ိဳးၾကကာ သက္ႏု (၃) လ စပါးျဖစ္သည့္ ဇီယာအုပ္စု၀င္ အခၽြန္မ်ိဳးမ်ား စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ ယခင္ႏွစ္မ်ားက တဧက တင္း (၁၀၀) ခန္႔ထြက္ရွိေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ ျမစ္ေရအတက္နည္းျခင္းေၾကာင့္ ေရသြင္းခ်ိန္ စပါးမ်ား ေရငတ္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ စပါးတင္း (၁၀၀) (၂) သိန္းေအာက္ ၀ယ္သူမရွိျဖစ္ေနခ်ိန္ ေႏြစပါးစိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ တဧက (၂) သိန္းခန္႔ ကုန္က်ေနသည့္အတြက္ လုပ္အား႐ႈံးေနေၾကာင္း လႈိင္သာယာစက္မႈဇုန္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္၌ ေန႔စား၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ေနသူ အထက္ပါေဒသခံတဦးက ေျပာသည္။ အထက္ပါေဒသမွ တံငါတဦးကလည္း ငါးမတိုးသျဖင့္ ၾကည့္ျမင္တိုင္ငါးေစ်း၌ ကုန္တင္ကုန္ခ် ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ ေနရသည္ဟု ေျပာသည္။ ၎က “ငါးမတိုးတာလည္းၾကာၿပီ။ ဒီေတာ့ ဆီဖိုး၊ အလုပ္သမားစရိတ္နဲ႔ တံငါေတြ တြက္ေျခမကုိက္ၾကေတာ့ဘူး။ (၂-၃) ရက္ ပင္လယ္ထြက္လို႔ တေကာင္မမိခ်င္ဘူး။ ရြာထဲလည္း ပိုက္ေရာင္း၊ ေလွေရာင္း၊ စက္ေရာင္းေနတဲ့သူေတြ တပံုႀကီးပဲ။ အဲလို ငါးမျဖစ္၊ စပါးမျဖစ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ေဒသစြန္႔ၿပီး ရန္ကုန္တက္ အလုပ္လုပ္ရေတာ့တာေပါ့” ဟု ေျပာသည္။ ယခုအခါ ပင္လယ္တင ြ ္း ငါးရွားသြားသည့္သေဘာျဖစ္ေနၿပီး ဆိပ္ႀကီး၊ ခေနာင္တိုဘက္မွ ပုဂၢလိက ငါးဖမ္းပိုက္ႀကီး မ်ားလည္း တြက္ေခ်မကိုက္သျဖင့္ မထြက္ၾကေတာ့ေၾကာင္းသိရသည္။
NEJ /၂၄ ဧၿပီ ၂၀၀၉ ဆရာစံပလာဇာတြင္ က်င္းပေနေသာ နာဂစ္လြန္ျမန္မာအႏုပညာႏွင့္ ပန္းပုအေရာင္းပြေ ဲ တာ္တင ြ ္ ပန္းပု႐ုပ္မ်ား ၀ယ္ယူ၍မရေၾကာင္း ေစ်း၀ယ္သူမ်ားက ေျပာသည္။ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ပန္းပု႐ုပ္မ်ားကို မေရာင္းေသးေၾကာင္း ျပပြဲတာ၀န္ရိွသူမ်ားက ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားျခင္းမရိွဟု သိရသည္။ “သူတို ့ေျပာတာကေတာ့ အေရာင္းပြဲလို ့ေျပာေပမယ့္ အရင္ကေရာင္းမယ္ေျပာၿပီးေတာ့ ခုေတာ့ မေရာင္းေတာ့ဘူး လို ့ေျပာတယ္ဗ်ာ။ က်ေနာ့္အထင္ေျပာရရင္ေတာ့ ေစ်းေခၚေနတာ ျဖစ္မယ္” ဟု ဟုိတယ္တခုမွ မန္ေနဂ်ာတဦးက ေျပာသည္။ အဆိုပါ ပန္းပုျပပြဲကို ေကာင္းျမန္မာေအာင္ကုမၸဏီႏွင့္ ဗဟိုသမ၀ါယမအသင္းလီမိတက္တို႔က ပူးေပါင္းက်င္းပျခင္း ျဖစ္ၿပီး ပုဂၢလိကမွလည္း ပါ၀င္ျပသေရာင္းခ်လ်က္ရွိသည္။ ပုဂၢလိကအေရာင္းဆိုင္မ်ားမွာ နာဂစ္သစ္ပင္မ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္မွ တန္ခ်ိန္ျဖင့္၀ယ္ယူကာ ပန္းပုထုလုပ္ ေရာင္းခ်ျခင္းျဖစ္သည္။ ျပပြဲကို နအဖ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္ ဧၿပီ (၃) ရက္က တက္ေရာက္ဖင ြ ့္လွစ္ေပးခဲ့ၿပီး ပန္းပု႐ုပ္ထုမ်ားမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ေသာင္းဂဏန္းထိ တန္ဖိုးရိွေၾကာင္း ေကာင္းျမန္မာေအာင္ကုမၸဏီမွ ၀န္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။
၀န္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။ “ေလာေလာဆယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က မေရာင္းပါနဲ႔အုံးလို႔ ေျပာပါတယ္ခင္ဗ်ာ” ဟု ၎က ေျပာသည္။ ဗဟိုသမ၀ါယမအသင္းလီမိတက္၏ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ထားခ်က္မ်ားအရ ျပပြဲကို ေမ (၇) ရက္ထိ က်င္းပမည္ဟု သိရသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ သက္တမ္း (၁၀၀) ေက်ာ္ရိွေသာ နာဂစ္ေၾကာင့္ ၿပိဳလဲသြားသည့္ သစ္ပင္ႀကီးမ်ားကို ရန္ကုန္တိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တို႔မွ ပန္းပုပညာရွင္ (၃၀၀) တို႔က ပန္းပု႐ုပ္ထုမ်ား ထုလုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ နာဂစ္လြန္ပန္းပုျပပြဲတင ြ ္ သမိုင္းတြင္ ရွိခဲ့ေသာ ရာမဇာတ္ေတာ္ ႐ုပ္တုမ်ား၊ ပ်ဴေစာထီးပံု၊ နာဂစ္မုန္တိုင္းတိုက္ေနစဥ္ ေျပးလႊားေနၾကသည့္မိသားစု သ႐ုပ္ေဖာ္ပုံမ်ား၊ ပံုတူပန္းပုမ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့ေခတ္အဆက္ဆက္ ယဥ္ေက်းမႈ ႐ုပ္ထုမ်ားကို ျပသထားသည္။ ပန္းပု႐ုပ္မ်ားႏွင့္ ဓာတ္ပုံတြဲဖက္႐ိုက္လိုပါက မိမိကင္မရာျဖင့္ ႐ိုက္၍မရဘဲ စြယ္ေတာ္ဓာတ္ပုံတိုက္ကို ကန္ထ႐ိုက္ ေပးထားေၾကာင္း ျပပြဲလုံၿခံဳေရးက ေျပာသည္။
ေအာင္ထက္ /၂၄ ဧၿပီ ၂၀၀၉ ျပည္သူမ်ား ေငြေၾကးလဲလွယ္မႈ အဆင္ေျပေစရန္ ေငြစကၠဴအသစ္မ်ား လဲလွယ္ထုတ္ေပးေနသည္ဟု ျပည္တင ြ ္း မီဒီယာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တင ြ ္ ေငြစကၠဴအေႂကြမ်ား အလြန္ရွားပါးေနေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိသုိ႔ရွားပါးေနသည့္အတြက္ ျပည္တင ြ ္းသုံးေငြကို ျပည္တင ြ ္းသုံးေငြႏွင့္ အလဲအထပ္ျပဳေနသည့္ ေစ်းကြက္မွာ ပန္းဆိုးတန္း ေျခာက္ထပ္႐ုံးအနီးတြင္ စည္ကားေနသည္ဟု ေငြအလဲအထပ္ဆိုင္ဖင ြ ့္ထားသူတဦးက ေျပာသည္။ တပ္မေတာ္အစုိးရက ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာသိမ္းခဲ့သည့္ ၁၉၈၈ ခုေနာက္ပုိင္းတြင္ (၅၀၊ ၁၀၀၊ ၂၀၀၊ ၅၀၀၊ ၁,၀၀၀) က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴမ်ားကုိ တရား၀င္ေငြေၾကးအျဖစ္ ႐ုိက္ႏွိပ္ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည္။ သည့္မတိုင္မီက ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ (၄၅၊ ၉၀) က်ပ္တန္ ေငြစကၠဴမ်ားသည္ ဖ်က္သိမ္းျခင္းမဟုတ္ဘဲ လုံး၀ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီး (၅၀၊ ၁၀၀၊ ၂၀၀) က်ပ္တန္ မ်ားမွာလည္း ရွားပါးသြားကာ အေဟာင္းအႏြမ္း၊ အစုတ္အၿပဲမ်ားျဖင့္ ျပည္တင ြ ္း၌ လွည့္ပတ္သုံးစြခ ဲ ဲ့ရသည္။ အဆိုပါ (၅၀၊ ၁၀၀၊ ၂၀၀) တန္ ေငြစကၠဴအေႂကြမ်ားကို (၅၀၀) တန္၊ (၁,၀၀၀) တန္မ်ားျဖင့္ မိန္းကေလးမ်ားက ကားဂိတ္မ်ားတြင္ စပယ္ယာမ်ားထံမွ ညေနေငြမသြင္းမီ လဲယူကာ ရရိွသည့္ ေငြစကၠဴအေႂကြမ်ားကုိ ေျခာက္ထပ္႐ုံး ၀န္းက်င္ရွိ အထုိင္အ၀ယ္သမားမ်ားက တိပ္ျဖင့္ဖာေထးဆက္စပ္ကာ အုပ္စည္းဖြ႕ဲ ၾကေၾကာင္း
“တခ်ဳိ႕ဘဏ္ေတြက ၀န္ထမ္းလစာထုတ္ရင္ (၁၀၀၊ ၂၀၀) က်ပ္တန္ေငြစကၠဴအုပ္အသစ္ေလးေတြ ထည့္ေပးၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ဘဏ္ေတြက် လစာနည္း၀န္ထမ္းသက္သာဆုိၿပီး အေႂကြအုပ္ (၂) အုပ္ သီးသန္႔ထုတ္ခင ြ ့္ျပဳတယ္။ အဲဒီ၀န္ထမ္းေတြက က်ေနာ္တုိ႔ဆီ (၁၀၀၊ ၂၀၀) က်ပ္တန္ေငြစကၠဴအသစ္ေတြ လာသြင္းၾကတယ္။ လာသြင္းေငြအျပင္ (၂,၄၀၀) က်ပ္ အပုိေဆာင္းေပးရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က (၂၀၀) က်ပ္အျပတ္ယူၿပီး (၂,၆၀၀) က်ပ္နဲ႔ ျပန္ေရာင္းတယ္” ဟု ဆုိင္ရွင္တဦးက ဆုိသည္။ ယင္းသို႔ ေငြအပုိအေဆာင္း အလဲအထပ္ လုပ္ေနသည့္ဆိုင္မ်ား ရိွေနျခင္းေၾကာင့္သာ ျပည္တင ြ ္းသုံးေငြ အေႂကြေတြ တုိင္းျပည္တင ြ ္ လည္ပတ္ႏိုင္ျခင္းျဖစ္ၿပီး အေဟာင္းဖ်က္ဆီး အသစ္ျပန္ထုတ္စနစ္က ျပည္တင ြ ္းေငြေၾကး လည္ပတ္မႈ ေစ်းကြက္ကုိ လုံလုံေလာက္ေလာက္ အေထာက္အကူမေပးႏိုင္ေၾကာင္း အၿငိမ္းစားဘဏ္ အရာရွိတဦးက ေျပာသည္။ “သၾကားလုံး၊ စီးကရက္၊ ကူပြန္စကၠဴေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြ လည္ပတ္ေနရတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလ။ဲ အဲလုိ ျပည္သူေတြ ေစ်း၀ယ္တာကအစ အခက္အခဲျဖစ္ေနတဲ့ ေငြအေႂကြျပႆနာကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ျပန္လည္စိစစ္ သုံးသပ္ဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ” ဟု ၎ကေျပာသည္။
(ေဆာင္းပါး) ၂၄ ဧၿပီ ၂၀၀၉ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ၾသ၀ါဒစကားေတြဟာ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြက္ အထူးအေရးႀကီးပါတယ္။ စစ္အစိုးရဟာ သူရ႕ဲ အာဏာရွင္စနစ္ တည္ၿမဲေရးအတြက္ အရွက္မဲ့စြာ တဖက္သတ္ အႏိုင္က်င့္ေရးဆြဲထားတဲ့ အေျခခံ ဥပေဒဆုိတာႀကီးကို သံဃာသတ္ပအ ြဲ ၿပီး နာဂစ္မုန္တိုင္းေဘး က်ေရာက္ေနတဲ့ၾကားက တဖက္သတ္ အႏိုင္က်င့္ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီ။ အဲဒီ ဥပေဒဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ ႏုိင္ႏိုင္၊ ႐ံႈး႐ံႈး “ေရြးေကာက္ပြဲ မ၀င္တဲ့” စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက အစုိးရအဖြဲ႔မွာ ထိပ္ဆံုးက ရာထူးႀကီး (၂၅) ရာခိုင္ႏႈန္းကို မသဒၶါေရစာ ဇြတ္အဓမၼ ၀င္ယူၾကအံုးမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ က်န္တဲ့ (၇၅) ရာႏႈန္းက ျပည္သူေတြက ေရြးထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါတဲ့။
အေရအတြက္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရ႕ဲ သံုးဆမ်ားပါတယ္တဲ့။ ဟုတ္ကဲ့။ ဒီလို (၂၅) နဲ႔ (၇၅) ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ အေရအတြက္အရ အရပ္သားကမ်ားၿပီး စစ္ဗိုလ္ဟာ နည္းတာကို အထင္အရွားသိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ (၂၅) ရာႏႈန္းက ထိပ္ဖ်ားက အာဏာပါ၀ါရွိတဲ့ ရာထူးႀကီးေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာေပးၾကည့္ၾကရေအာင္ “သမင္ေတြ (၇၅) ေကာင္နဲ႔ က်ား (၂၅) ေကာင္ကို ၿခံတခုထဲမွာ အတူထားၾကည့္ပါ”။ ဘာျဖစ္သြားမလဲ။ ျပည္သူေတြဟာ ငတံုးငအေတြ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလို ျမင္တတ္ဖို႔ရာ ပညာရွိႀကီး ျဖစ္စရာမလို။ အစိုးရရဲ႕ ၀န္ထမ္းသင္တန္းတက္စရာ မလို။ စစ္ဗုိလ္ျဖစ္စရာ မလိုပါ။ သာမန္ျပည္သူေတြရ႕ဲ ဦးေႏွာက္နဲ႔ က်ား (၂၅)၊ သမင္ (၇၅) အတူထားရင္ ဘာျဖစ္သြားမယ္ဆုိတာ သိၾကပါတယ္။ စစ္အစိုးရ ေရးဆဲြတဲ့ အေျခခံဥပေဒကို က်ေနာ္တို႔က ေသခ်ာေလ့လာထားပါတယ္။ ၁၉၄၇ က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း တို႔ ေရးဆဲခ ြ ဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒကိုလည္း ေလ့လာထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးက ကမကထျပဳၿပီး ဖြင့္တဲ့ သာသနာ့ေမာဠိ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျမန္မာ ရဟန္းေတာ္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ႐ံုးခန္းဖြင့္ပြဲမွာ ဒကာတေယာက္က “အရွင္ဘုရား စစ္ဗုိလ္ေတြ ေရးဆဲြတဲ့ အေျခခံဥပေဒကို တပည့္ေတာ္တို႔ ေလ့လာၿပီးပါၿပီ။ အလြန္မတရားတာပါပဲလို႔ နိဒါန္းပ်ိဳး ေလွ်ာက္ထားလုိက္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက ဘယ္လို အမိန္႔ရွိတယ္မွတ္ပါသလဲ။ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးက“သံဃာေတြကို သတ္တဲ့ စစ္အစိုးရရဲ႕ ဥပေဒေတြကို ဘာဥေပဒျဖစ္ျဖစ္ ေလ့လာစရာ မလိုဘူး။ သူတို႔ကို သံဃာသင္းခဲြၿပီး သံဃာသတ္တဲ့ မိစာၦေကာင္ေတြအျဖစ္ ငါတုိ႔က သူတို႔ တက္စကတည္းက ပတၱနိကၠဳဇၨန ကံေဆာင္ၿပီး သပိတ္ေမွာက္ထားခဲ့တာ။ သူတို႔ေပးတာ မယူဘူး။ သူတုိ႔ေကၽြးတာ မစားဘူး။ သူတို႔ကို ၾကဥ္ထားတယ္။ သူတုိ႔ဘက္က လံုး၀ အေလွ်ာ့ေပးတာမရွိ၊ ႐ိုေသေလးစားမႈ မရွိ၊ ေနာက္တခါ “အ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရး” ဆိုတဲ့ ကမာၻတုန္ရတဲ့ သံဃာ့အေရးေတာ္ပံုႀကီး ေပၚေပါက္ခဲ့ရၿပီး သံဃာတုိ႔ကုိ ရက္ရက္စက္စက္ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္ခဲ့တယ္။ ကမာၻလံုးရဲ႕ မ်က္စိေအာက္မွာ သံဃာေတြကို ႐ိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္႐ံုမက၊ ေက်ာင္းေတြထဲထိ လုိက္လံေမာင္းထုတ္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ျပန္တယ္။ ဒီလုိ မိစာၦေကာင္ေတြ ေရးဆြဲထားတဲ့ ဥပေဒကို ဘုန္းႀကီးတို႔ေရာ၊ ျပည္သူေတြေရာ ေလ့လာစရာမရိွဘဲ မေကာင္းမွန္း၊ မတရားမွန္း သိေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးတို႔ ေျပာခဲ့ၿပီးၿပီ။ သံဃာေတြက သပိတ္ေမွာက္ခံထားရသူေတြဟာ မၾကာမီ ကံႀကီးထိုက္ၿပီး ဇာတ္သိမ္းသြားလိမ့္မယ္။ ကံႀကီးထိုက္မယ့္သူေတြကို ပူးေပါင္းသူ၊ ေထာက္ခံအားေပးသူအားလံုးဟာလည္း သူတို႔နဲ႔ အတူ ကံႀကီးထုိက္တတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ကို မေထာက္ခံနဲ႔။ မဲမေပးနဲ႔။ ဗမာျပည္ကုိ ျပန္ခ်င္တယ္ဆိုၿပီး နန္႔နန္႔တက္မေနနဲ႔။ ဘုန္းႀကီးတို႔လည္း ျပန္ခ်င္တယ္။ ခဏေလာက္ေစာင့္ပါ။ ကံႀကီး မထိုက္ေစနဲ႔။” အဲသလုိ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးက ၾသ၀ါဒေပးခဲ့ပါတယ္။ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ ပီနန္ဆရာေတာ္ႀကီးနဲ႔အတူ မႏၲေလးၿမိဳ႕ မစိုးရိမ္တိုက္မွာ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို သင္အံ ေလ့က်က္ခဲ့ပါတယ္။ ပညာျပည့္စံုတဲ့အခါ မစိုးရိမ္တိုက္မွာပဲ စာခ်ခဲ့ပါတယ္။ ပီနန္ ဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ကမာၻ႔သာသနာျပဳ ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္နဲ႔ ဗမာျပည္ ျပင္ပကို ထြက္ခဲ့ပါတယ္။ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ ပိဋကတ္အဘိဓာန္ ျပဳစုေရးပညာရွင္ အဖြဲ႔၀င္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေႏြရာသီေတြမွာဆိုရင္ ရန္ကုန္ဆင္းၿပီး ေငြၾကာယံ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ စာခ်ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ေလာက္၊ ထက္ေအာက္ညာေၾက တပည့္သံဃာေတြကို စာခ်လာခဲ့တာ တပည့္ေပါင္း ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ။ ရွစ္ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီမွာ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ျပည္သူေတြန႔အ ဲ တူ တပည့္ သံဃာေတြပါ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပတဲ့ ရဟန္းရွင္လူ၊ ျပည္သူ၊ ေက်ာင္းသားေတြကို စစ္အစုိးရက ရက္ရက္စက္စက္ ႐ိုက္ႏွက္ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ တာေတြကို ကိုယ္တုိင္ျမင္ရတဲ့အခါ ရင္ထုမနာျဖစ္ၿပီး ကိုယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ရင္း စစ္အစုိးရကို ဆံုးမဖို႔ စိတ္ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ သံဃာမ်ားမွာ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ တခုတည္းေသာ လက္နက္ျဖစ္တဲ့ “သပိတ္လက္နက္” ပါပဲတဲ့။ ဒီသပိတ္နဲ႔ ဆြမ္းခံစားတယ္။ ဒီသပိတ္ကို ေမွာက္ထားၿပီဆိုရင္ ဆြမ္းမခံေတာ့ဘူး။ စစ္အစိုးရ ေကၽြးတဲ့ ဆြမ္းကို မစားေတာ့ဘူး။ သူ႔ကို ဘာမွ လုပ္တာမဟုတ္ဘူး။ သူေကၽြးတာကို မစားတာပါပဲတဲ့။ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးနဲ႔တကြ ဗမာႏုိင္ငံတ၀န္းမွာရွိတဲ့ ေထရ္ႀကီး၀ါႀကီး ရဟန္းေတြတုိင္ပင္ စည္းေ၀းၿပီး ပတၱနိကၠဳဇၨန ကံေဆာင္ျခင္းဆိုတဲ့ သပိတ္ေမွာက္ျခင္းကို သံဃာထုက ျပဳလုပ္လုိက္တဲ့အခါ အစိုးရတဖြဲ႔လံုး ပ်ာယာခတ္သြားပါတယ္။ စစ္အစိုးရဟာ ျပည္သူလူထုရ႕ဲ အံုႂကြမႈမွာ သံဃာေတာ္မ်ားေရွ႕က ပါ၀င္ရပ္တည္လိုက္တာကို အထူးမလုိလားဘူး။ ဒါေပမယ့္ သံဃာေတြကို လံုး၀ မေတာင္းပန္တဲ့အျပင္ ရက္ရက္စက္စက္ ႐ိုင္း႐ိုင္းစိုင္းစုိင္း ႏွိမ္နင္းၿဖိဳခြင္းခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သံဃာေတြကို လံုး၀ မေတာင္းပန္တဲ့အျပင္ ရက္ရက္စက္စက္ ႐ိုင္း႐ိုင္းစိုင္းစုိင္း ႏွိမ္နင္းၿဖိဳခြင္းခဲ့ပါတယ္။ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးနဲ႔ အတူ တိပိဋက ဆရာေတာ္ ဦးသုမဂၤလ၊ ေမဒိနီ ဆရာေတာ္ႀကီး စတဲ့ ေထရ္ႀကီး၀ါႀကီး သံဃာအမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးကို ဖမ္းဆီးမိတဲ့အခါ “လိေမၼာ္သီး အႀကီးႀကီး တလံုးရၿပီ” လို႔ ဖမ္းဆီးလာတဲ့ စစ္ဗိုလ္ေတြက အထက္ကို အစီရင္ခံလုိက္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ ေထာင္တင ြ ္းမွာ (၇) ႏွစ္ သတင္းသံုးခဲ့ရပါတယ္။ ေထာင္က လြတ္တဲ့အခါ “၀ဋ္ရွိသမွ် ခံလုိက္အံုးေပါ့” လို႔ မိမိဘာသာ ေျဖသိမ့္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း သတင္းသံုးေနထိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနလို႔မရပါဘူး။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာမွာ “ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးႀကီး” လို႔ ကမာၻေက်ာ္တဲ့ သံဃာအေရးေတာ္ပံုႀကီး ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ လက္နက္ဆို အပ္တိုမွ မေဆာင္ခဲ့ဘဲ ေမတၱာပို႔ရင္း စီတန္းလမ္းေလွ်ာက္လာတဲ့ အသိန္းအသန္း သံဃာထုႀကီးကို စစ္တပ္က ႐ိုက္ႏွကသ ္ တ္ျဖတ္၊ ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ၿပီး အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းတာကို ကမာၻ႔လူထု ပရိသတ္ႀကီးနဲ႔အတူ ဆရာေတာ္ႀကီး တအံ့တၾသ ႐ႈျမင္ရပါတယ္။ လမ္းေပၚမွာ သာမက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကိုပါ ၀င္ေရာက္ႏွိမ္နင္းၿပီး သံဃာေတာ္ေတြကို ႏွင္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြကို ျမင္သိရတဲ့ အတြက္ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ အထူးစိတ္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ဗဟုိျပဳကာ “သာသနာ့ေမာဠိ” လို႔ ဆရာေတာ္ကိုယ္တုိင္ ဘြဲ႔အမည္ေပးထားတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ဖြဲ႔စည္းလိုက္ပါတယ္။ သာသနာ့ေမာဠိ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာ (၂၇) ရက္ေန႔က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ေလာစ့္အိန္ဂ်ယ္လိစ္ၿမိဳ႕မွာ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးက ပဓာနေစရ နာယကဆရာေတာ္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ယူပါတယ္။ ဥကၠ႒အျဖစ္ ကမာၻ႔သာသနာျပဳ ပီနန္ဆရာေတာ္ႀကီးက တာ၀န္ယူပါတယ္။ ကမာၻအရပ္ရပ္က ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား ပါ၀င္ၿပီး အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အျဖစ္ လန္ဒန္က ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱရကို တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အစည္းအေ၀းမွာ ကမာၻအရပ္ရပ္က သံဃာေတာ္ေပါင္း အပါး (၅၀) ေက်ာ္ ပါ၀င္ပါတယ္။ အဓိက ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့ သာသနာ့ အႏၲရာယ္ ကာကြယ္ေရးပါပဲ။ သည္ေနာက္ အေမရိကန္ၿမိဳ႕ႀကီးေတြကို ႂကြေရာက္တရားေဟာပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက သံဃာအဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ စစ္တပ္အဖြဲ႔အစည္းတို႔ကို ႏႈိင္းယွဥ္ေျပာရာမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း အရွင္းဆံုး ေျပာခဲ့ပါတယ္။ (၁) စစ္သားေတြက လူသတ္ရဲၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒင္းတို႔ စစ္သားေတြက မေသရဲၾကပါဘူး။ (၂) ဘုန္းႀကီးတုိ႔ သံဃာေတြကေတာ့ လူမသတ္ရဲၾကဘူး။ ဒါေပမယ့္ သံဃာေတြက ေသရဲၾကတယ္။ အဲဒါ မွတ္ထားတဲ့။ ဘုန္းႀကီးတုိ႔ ေသရဲတယ္ဆုိတာက ဘုရားေဟာ က်မ္းစာနဲ႔ ညီတယ္။ ေအာင္ဆန္းေျပာသြားတဲ့ စကားဟာ “ထြင္” ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ သူက ဗုဒၶက်မ္းစာအရ ေျပာခဲ့တာ။ သူေျပာခဲ့တာက“ရဲေဘာ္မေသ၊ ေသေဘာ္ငရဲမလား” တဲ့။ အဲဒါ ခု ဘုုန္းႀကီးေျပာတာနဲ႔ အတူတူပ။ဲ ဘုန္းႀကီးတုိ႔က ေသရဲတယ္။ ဘုန္းႀကီးတို႔ဟာ သာသနာ့ အႏၲရာယ္ကာကြယ္ရင္း၊ ေလာကအက်ိဳးေဆာင္ရြက္ရင္း ေသသြားရင္ ငရဲမလားဘူး။ ဒင္းတုိ႔ စစ္သားေတြဟာ ကံႀကီးထုိက္မယ္။ ဒင္းတုိ႔ ေသရင္ ငရဲလားမယ္။ ဒါမွတ္ထားပါ။ မၾကာဘူး။ သူတုိ႔ ကံႀကီးထုိက္မယ္။ ဒကာ၊ ဒကာမတုိ႔ အဖ်ားခတ္မခံၾကနဲ႔” အဲဒါ ဆရာေတာ္ႀကီး အထပ္ထပ္ မိန္႔ၾကားခဲ့တဲ့ ၾသ၀ါဒ စကားေတြပါ။ ဆရာေတာ္ႀကီးက ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကိုေရာ ျပည္သူေတြကုိပါ အထူးအေရးႀကီးတဲ့ ကာလမွာ အတူညီၫြတ္ဖို႔ လုိအပ္ေၾကာင္း သတိေပးႏႈိးေဆာ္သြားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြၾကားမွာ မညီမၫြတ္ ျဖစ္ေနတာ ေတြ ၾကားမိေတာ့ အံ့ၾသရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုန္းႀကီးအထူးေမတၱာရပ္ခံလိုတာကေတာ့ “ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဟာ ဟန္ေဆာင္ေလးျဖစ္ျဖစ္၊ ခဏကေလး ညီၫြတ္ေပးၾကပါ” တဲ့။ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ၾသ၀ါဒမ်ားကို ႏွစ္သစ္ကူးလက္ေဆာင္အျဖစ္ ေ၀မွ်လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာျပည္ရ႕ဲ အေျခအေနဟာ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုနဲ႔ ျပည္တင ြ ္းရွိ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက သင္ေလ်ာ္သလို ၾကည့္လုပ္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ပကေတာ့ ျပည္တင ြ ္းက လုိအပ္တာကို ညီညာျဖျဖ အားေပး ကူညီသြားၾကရပါလိမ့္မယ္။ အေရးႀကီးၿပီမို႔ ေသြးစည္းၾကပါစို႔။
NEJ /၂၃ ဧၿပီ ၂၀၀၉
ယေန ့ နံနက္ (၁၁) နာရီေက်ာ္အခ်ိန္က ေတာင္ဒဂံု စက္မႈဇုန္ အမွတ္ (၁) တြင္ရွိေသာ ေမယု ပဲေလွာင္ဂိုေဒါင္ကို မီးေလာင္ကၽြမ္းရာ ဂိုေဒါင္တခုလုံးနီးပါး ပ်က္စီးသြားေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ မ်က္ျမင္မ်ားက ေျပာသည္။ စက္႐ုံတင ြ ္ ပဲသန္႔စင္ရာမွ အပူလြန္ကဲၿပီး မီးေလာင္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္းမီးသတ္ဦးစီးမွ စစ္ေဆးေတြ႔ရိွသည္။ “ခုနေလးတင္ပဲ မီးကို ၿငိမ္းႏိုင္ေသးတာဗ်။ မီးက ဂိုေဒါင္ထဲမွာရိွတဲ့ကုန္ေတြကို လိႈက္ၿပီးေလာင္ေနတာ။ မီးေလာင္တာက မနက္ (၁၁) နာရီ၀န္းက်င္က ေလာင္တာ မီးသတ္ကားေရာက္တာနဲ႔ ၿငိမ္းတာနဲ႔ဆို ေနာက္က်တယ္ဗ်။ သူတို႔ေတြ ေနာက္ထပ္ မီးဆက္မကူးေအာင္ ထိန္းႏိုင္တာေတာင္ ေန႔လယ္ (၁) နာရီေလာက္မွ ထိန္းႏိုင္တာဗ်” ဟု ေတာင္ဒဂုံ စက္မႈဇုန္မွ မ်က္ျမင္တဦးက ေျပာသည္။ ဂိုေဒါင္တင ြ ္ ပဲ၊ ခ်င္း (ဂ်င္း) ႏွင့္ အျခားေသာ ဟင္းခတ္အေမြးေစ့မ်ားကို ေလွာင္ထားေၾကာင္း မီးသတ္ရေ ဲ ဘာ္တဦး က ေျပာသည္။ “မန္ေနဂ်ာလည္း ဘယ္ေပ်ာက္ေနၿပီလဲ မသိဘူးဗ်ာ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မန္ေနဂ်ာကိုပဲ ဆြဲမယ့္ သေဘာရွိတယ္။ ပိုင္ရွင္ကေတာ့ ႏိုင္ငံျခားမွာလို႔ ေျပာတယ္” ဟု စက္မႈဇုန္မွ ၀န္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။ မီးေလာင္ေသာ ဂိုေဒါင္မွာ အက်ယ္ေပ (၁၀၀x၅၀) ရွိၿပီး ႏွစ္ထပ္အေဆာက္အအံုျဖစ္ကာ အေဆာက္အအုံနွင့္ ကုန္ေလွာင္ပစၥည္းမ်ားအပါအ၀င္ အပ်က္အစီး ဆုံး႐ံႈးမႈတန္ဖိုးမွာ က်ပ္ သိန္း (၅၀၀) အထက္ရိွႏိုင္ေၾကာင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တဦးက ခန္႔မွန္းသည္။ ရန္ကုန္တိုင္း မီးသတ္ဦးစီးကမူ မီးေလာင္မႈ ဆုံး႐ႈံးမႈပမာဏမွာ စုစုေပါင္း က်ပ္ သိန္း (၉၀) ခန္႔ဟု ခန္႔မွန္းေၾကာင္း မီးသတ္အရာထမ္းတဦးက မီးၿငိမ္းၿပီးခ်ိန္တင ြ ္ ေျပာၾကားသည္။
(ေဆာင္းပါး) ၂၄ ဧၿပီ ၂၀၀၉
စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ ျပည္သူလူထုကိုသာမက တပ္မေတာ္အတြင္းမွာပင္ “အမိန္႔” ဆိုတဲ႔ သတ္္မွတ္ခ်က္အား သံုးခ်င္တိုင္းသံုး၊ ရမ္္းခ်င္တိုင္းရမ္္းကာ တပ္မေတာ္အရာရွိမ်ားအား ထင္သလို ခိုင္းေစကာ ႏိုင္ထက္စီးနင္း ျပဳမႈလ်က္ ႐ွိေနပါတယ္။ စစ္တပ္အရာ႐ွိေတြလည္း အေျခအေန မေပးလို႔သာ ေအာင့္အည္းသည္းခံေနရေပမယ့္ သူတိ႔ုလည္း ပုထုဇဥ္ လူသားေတြေပမို႔ အေျခအေနေပးတာနဲ႔ ထုတ္ေဖာ္ရင္ဖင ြ ့္လာခဲ့တာ ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ေထာက္လွမ္းေရးမႉးခ်ဳပ္႐ံုးမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္ရဲ ႔ ကိုယ္ေတ႔ြျဖစ္ စဥ္ ေတြ႔ႀကံဳခဲ့ပံု တပိုင္းတစအား တင္္ျပေပးလိုက္ရပါတယ္။ ဟိုမိန္းမွာ MTA ေခါင္းေဆာင္ ဘိန္းဘုရင္ခြန္ဆာဟာ ရပခတိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ တင္ထဋ ြ ္ထံတင ြ ္ လက္နက္ခ် အပ္ႏွံတဲ့ အခမ္းအနားပြအ ဲ ား ျပည္တင ြ ္းျပည္ပ တရား၀င္ သတင္းထုတ္လႊင့္ႏိုင္ဖို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္မံ က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႐ွမ္းျပည္နယ္ရ႕ဲ အေျခအေနကို အထိုက္အေလ်ာက္ တည္ၿငိမ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းသြားႏိုင္ၿပီမို႔ တရား၀င္ သတင္းထုတ္လႊင့္ႏိုင္ဖို႔ ကကလွမ္းမွ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးစန္းပြင့္နဲ႔ ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္တို႔ဟာ တာ၀န္ေပးခ်က္အရ ဟိုမိန္းကို သြားေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ဗိုလ္မႉးေအာင္လင္းထြဋ္တို႔လည္း လက္နက္ခ် အခမ္းအနားကို ဗီဒ ြ ီယိုမွတ္တမ္းတင္ ႐ိုက္ကူးၿပီးလို႔ အနားယူမယ္ ႀကံကာ႐ွိေသး ဗီဒ ြ ီယိုအေခြအား ေရးႀကီးခြင္က်ယ္လုပ္ကာ ဗိုလ္မႉး ေအာင္လင္းထြဋ္အား အျမန္လာေပးဖို႔ ကက(ၾကည္း)က ၫႊန္ၾကားခ်က္ေရာက္လာရာ ရဟတ္ယာဥ္နဲ႔ သူတဦးတည္း အေခြကိုင္ကာ သုတ္ေျခတင္ ရပါေတာ့တယ္။ စစ္႐ံုးကို (၁၇း၃၀) ခ်ိန္ ညေနပိုင္း ေရာက္သြားၿပီးေနာက္ ကက(ၾကည္း) စစ္ဆင္ေရးမွ စစ္ဦးစီး ဗိုလ္မႉးႀကီး၊ ဗုိလ္မႉးႀကီးသိန္းစိန္ (ယခု၀န္ႀကီးခ်ဳပ္) ထံကို ဗိုလ္မွႉးေအာင္လင္းထြဋ္က အေခြကို အပ္ႏွံေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္သိန္းစိန္က ဗိုလ္သန္းေရႊ ႐ံုးခန္းသို႔ အေခြ၀င္ေပးလိုက္ရာ ဗိုလ္သန္းေရႊလည္း အားေနတာမို႔ ခ်က္ခ်င္း ၾကည့္ေနတာကို သိလိုက္ရၿပီးေနာက္ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္လည္း စိတ္လက္ေပါ့ပါးစြာနဲ႔ ျပန္လာခဲ့ကာ သ႔ူ႐ံုးခန္းတြင္ အနားယူေနလိုက္ပါတယ္။ (၄၅) မိနစ္ခန္႔အၾကာ ဗိုလ္သန္းေရႊက အေခြကို ျပန္ေပးခိုင္းၿပီး ကိုေအာင္လင္းထြဋ္အား ေခၚခိုင္းကာ အဲဒီေန႔ည MRTV (၈) နာရီ သတင္းမွာ ဒီလက္နက္ခ် အခမ္းအနားအေခြကို ထုတ္လႊင့္ျပသဖို႔ ေစခုိင္းပါတယ္။ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္ဟာ ဗိုလ္သိန္းစိန္ကို ဒီအေခြအား ဒီအတိုင္း လႊင့္လို႔မရေၾကာင္း၊ သတင္းေရးရၿပီးမွ ထုတ္လႊင့္ႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုရာ ဗိုလ္သိန္းစိန္က “ကိုေအာင္လင္းထြဋ္ပဲ သတင္းေရးလိုက္ပါ” လို႔ ထပ္ခိုင္းခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္လညး္ သတင္းေရးသားၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ႐ိုက္ကာ အတည္ျပဳဖို႔ ဗိုလ္သိန္းစိန္ထံ တင္ျပရာ ၾကည့္ေတာင္မၾကည့္ေတာ့ဘဲ “မင္းပဲ MRTV ကို ျမန္ျမန္္သြားေပးလိုက္ပါ” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္ဟာ MRTV မွာ အဲဒီ မွတ္တမ္းတင္ ဗီဒ ြ ီယုိအေခြကို သြားေရာက္ အပ္ႏွံခဲ့ပါတယ္။ (၈) နာရီသတင္းမွာ ထည့္ခ်င္ရင္ ႐ိုက္ကူးထားတဲ့အတိုင္း တိုက္႐ိုက္လႊင္႔လို႔မရဘဲဲ အမ်ားျပည္သူၾကည့္ဖို႔ မသင့္ေတာ္တဲ့ တခ်ိဳ ႔႐ိုက္ကင ြ ္း ႐ိုက္ကြက္ေတြကို MRTV ရဲ ႔ မူ၀ါဒအရ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးက စိစစ္တည္းျဖတ္ကာ (၂၀) မိနစ္ခန္႔ ခ်ံဳ႕လိုက္ၿပီး (၈) နာရီသတင္းမွာ စတင္ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါတယ္။ သတင္းဟာ ေနာက္က်ေရာက္လာလို႔လည္း ည (၈:၃၀) က်မွ ၾကားျဖတ္ ထုတ္လႊင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ လႊင့္ၿပီးတာနဲ႔ တၿပိဳင္တည္း ကိုေအာင္လင္းထြဋ္ထံ ဖုန္း၀င္လာကာ ကကလွမ္း ဒု-ၫႊန္ၾကားေရးမႉးဗိုလ္ေက်ာ္၀င္းနဲ႔ ဗိုလ္သိန္းစိန္တို႔က “မင္းဘယ္လိုလုပ္လိုက္တာလဲ” လို႔ ေျပာၿပီး အဘိုးႀကီး (ဗိုလ္သန္းေရႊ) ေဒါသူပုန္ထေနေၾကာင္း၊ ႐ံုးခန္းထဲကို ၀င္လာတဲ့ ေရေႏြးၾကမ္း ငွဲ႔ေပးရတဲ့ ရဲေဘာ္ကိုေတာင္ နီးစပ္ရာပစၥည္းနဲ႔ ေကာက္ေပါက္ေနေၾကာင္း၊ အဲဒီအေခြကို အစအဆံုးမျပလို႔ ေဒါကန္ေနေၾကာင္း စသျဖင့္ေျပာဆိုၿပီး ျပစ္တင္ႀကိမ္းေမာင္း ဆူပူခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္ဟာ ဗိုလ္မႉးေအာင္မင္းႏွင့္အတူ MRTV ကို ခ်က္္ခ်င္း အေျပးသြားၿပီး အဲဒီေခြကို အစအဆံုး ျပန္လည္ျပသဖို႔နဲ႔ လက္ရွိလႊင့္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာသတင္း မလာမီကေလးပင္္ ေၾကညာေတြထိုးေနတုန္း အဂၤလိပ္သတင္းနဲ႔ ေရာႀကိတ္ကာ ဖုတ္ပူမီးတိုက္ ထပ္မံလႊင့္ဖို႔ ေစခိုင္းရျပန္ပါေတာ့တယ္။
စိတ္လက္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္တို႔လည္း စစ္႐ံုးကို ခပ္ကုပ္ကုပ္ေလး ျပန္လာခဲ့ရ ပါတယ္။ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္ စိတ္ထဲမွာေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ ႔ အႀကီးဆံုးလူနဲ႔ ထိပ္တိုက္ ျပႆနာ ျဖစ္ေနတာမို႔ ကယ္မယ့္သူလည္း မရွိႏိုင္ေတာ့တာေၾကာင့္ “ေထာင္သား” ၀တ္စံု အျဖဴေရာင္ကိုေတာ့ မ၀တ္တန္ရေကာင္းရဲ႕ဟု ညည္းတြားကာ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္္နဲ႔ ျပန္လာခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ကိုေအာင္လင္းထြဋ္ဟာ စစ္႐ံုး ဆင္၀င္ေအာက္ေရာက္ေတာ့ ဗိုလ္သန္းေရႊနဲ႔ ဗိုလ္ေက်ာ္၀င္းတို႔ကို တည့္တည့္တိုးမိကာ ဗိုလ္သန္းေရႊရဲ ့ မ်က္ေထာင့္နီႀကီးနဲ ့ ေဒါသတႀကီး မ်က္ေစာင္းတခ်က္ထိုးတာကို ခံလိုက္ရျပန္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ဗိုလ္ေက်ာ္၀င္းက အဘိုးႀကီးကို မနည္း အေၾကာေလွ်ာ့ေပးလိုက္ရေၾကာင္း၊ MRTV မူ၀ါဒနဲ႔ မနည္းအေၾကာင္းျပရေၾကာင္း၊ အဲဒီသတင္းေၾကာင့္ နအဖရဲ ႔ ႏိုင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္မႈ အက်ိဳးရလဒ္မ်ား ရရွိေနလို႔သာ အဖိုးႀကီးက စိတ္ေျပသြားဟန္တူေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္မွာ (၈) နာရီသတင္းကို ၾကည့္ေနတဲ့ ျပည္သူလူထုဟာ ႏိုင္ငံတကာသတင္းကို ၾကည့္ခ်င္လို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနရာက ခြန္ဆာရဲ ႔ လက္နက္ခ် သတင္းကိုသာ ႏွစ္ခါ ထပ္ၾကည့္ရတာမို႔ စိတ္ပ်က္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အာဏာရွင္ပီသစြာ ဗိုလ္သန္းေရႊဟာ ငါ လုပ္ခ်င္သလို လုပ္မယ္္၊ လုပ္လို႔ရတယ္ဆိုတဲ့ ဟန္မ်ိဳးနဲ႔ ျပည္သူကို မထီမဲ့ျမင္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္လိုတဲ့ ေဇာကလည္း ငယ္ထိပ္မွာ ေဆာင့္တက္ေနတာ ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္သန္းေရႊကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ျပည္သူေတြကို ခြန္ဆာရဲ ႔လက္နက္ခ် သတင္းအား အဲဒီလို ေမာ္ႂကြားျပသကာ ထုတ္လႊင့္ခိုင္းခဲ့ေပမယ့္ တကယ္တမ္း ျပည္သူေတြကေတာ့ (၈) နာရီ သတင္းေခါင္းစဥ္ေတြကို အၾကမ္းဖ်င္း ၾကည့္လိုက္ၿပီးမွ တီဗြီခလုတ္ကို ပိတ္လိုက္ၾကကာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ႔ ေပၚလစီသတင္းမ်ားအား စိတ္၀င္စားမႈ မရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ ႔ အပ္ေၾကာင္းထပ္ေနတဲ့ မူ၀ါဒေတြကို ျပည္သူေတြက ၿငီးေငြ႔လြန္းလို႔ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေတြကိုသာ ေစာင့္ေမွ်ာ္ ဖြင့္ၾကည့္ၾကတာ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ တႀကိမ္မွာေတာ့ အစည္းအေ၀းတခုတင ြ ္ ဗိုလ္သန္းေရႊက “ငါတို႔လမ္းတံတား တည္ေဆာက္ ျပဳျပင္ေရး သတင္းေတြ ကို ျပည္သူေတြ စိတ္၀င္တစား ၾကည့္ၾကတယ္မဟုတ္လား” လို႔ တီးေခါက္ေမးၾကည့္ေတာ့ ဗိုလ္သန္းေရႊရဲ ႔တပည့္ရင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္တေယာက္က ရီသလို ေနာက္သလိုနဲ႔ တ႐ုတ္ကား၊ ကိုရီးယားကားနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြကိုသာ စိတ္၀င္ စားၾကလို႔ တီဗခ ီြ လုတ္ကို ဖြင့္လိုက္ပိ္တ္လိုက္နဲ႔ လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗိုလ္သန္းေရႊက ျပည္သူေတြ စိတ္၀င္တစားၾကည့္ၾကတဲ့ ကိုရီးယားကားလိုမ်ိဳးနဲ႔ တ႐ုတ္ကားေတြမွာ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးေတြကို ၾကားျဖတ္ထည့္ဖို႔ ဇြတ္အတင္း ခိုင္းေစခဲ့ပါတယ္။ ဇာတ္ကား ေကာင္းခန္းေရာက္တာနဲ႔ ေပၚလစီေတြ ၾကား၀င္ျပသေနလို႔ ျပည္သူေတြရဲ ႔ ရြံ ႔မုန္းစိတ္ပ်က္စရာ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ အမွန္စင္စစ္ ဗိုလ္သန္းေရႊဟာ ခြန္ဆာလက္နက္ခ်တဲ့ ဗီဒ ြ ီယိုေခြေတြကို အစအဆံုး ျပသဖို႔ မူလကတည္းက တပါတည္း အမိန္႔ေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ စစ္အာဏာ႐ွင္ေတြအေနနဲ႔ တေသြး၊ တသံ၊ တမိန္႔ေတြကို ေပးရသည္္ ဆိုေသာ္လည္း မေပးခင္ မိမိရဲ ႔လိုလားခ်က္ဟာ မိမိခ်မွတ္ထားတဲ့ မူ၀ါဒ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရွိမရွိ ဆိုတာကို ခ်င့္ခ်ိန္မႈမွာ အားနည္းေနတာကို အၿမဲေတြ႔ေနရပါတယ္။ MRTV ရဲ ႔မူ၀ါဒအရ သတင္းမ်ားဟာ အမ်ားျပည္သူတို႔ ေရွ႕ေမွာက္ကို ျပသရတာျဖစ္လို႔ မသင့္ေတာ္တဲ့ တခ်ိဳ႕႐ိုက္ကြက္ေတြကို ျဖတ္ေတာက္ပစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ မူ၀ါဒမ်ိဳးရွိတာ သိလ်က္နဲ႔ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ မပီသစြာ ဗိုလ္သန္းေရႊက ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ပါတယ္။ ဗိုလ္သိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္ကလည္း တာ၀န္ယူစိစစ္ေပးတာမ်ိဳး၊ ကာကြယ္ ေျပာဆိုေပးတာမ်ိဳး မရွိခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တပ္မေတာ္အရာရွိ အမ်ားစုနဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြဟာ ဒီလို အာဏာရွင္ေတြရဲ ႔ ႏိုင္ထက္ စီးနင္း လုပ္ရပ္ေတြကို ခါးစည္းခံေနရၿပီး စိတ္ဒုကၡေရာက္ေနရတာမ်ိဳး ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရေၾကာင္း ျဖစ္ရပ္မွန္တစ္ခုအား အလ်ဥ္းသင့္လို႔ တင္ျပလို္က္ရပါတယ္။ ကိုမင္းကိုႏုိင္ ဂြမ္ဂ်ဴးဆု ရရွိ ကိုဝိုင္း
ေသာၾကာေန႔၊ ဧၿပီလ 24 2009 17:45 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
ခ်င္းမုိင္ (မဇၥ်ိမ)။
။ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ အျမင့္မားဆံုးဆု တခုျဖစ္သည့္ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္
ကိုမင္းကိုႏိုင္အား ခ်ီးျမႇင့္လိုက္သည္။ Gwangju Prize for Human Rights ဆုကို ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ဂြမ္ဂ်ဴးၿမိဳ႕ရွိ “May 18 Memorial Foundation” အဖြဲ႔မွ ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ယခုႏွစ္ ဆုရွင္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကိုမင္းကိုႏိုင္၏ အမည္ကို အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြ႔ခ ဲ ်ဳပ္ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ကိုရီးယားဌာနခြဲက အဆို တင္သင ြ ္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ “ဒီႏွစ္အတြက္ ဆုရတဲ့သူက မင္းကိုႏိုင္ပါ။ မင္းကိုႏိုင္က ဖိႏွိပ္ေနတဲ့အၾကားက ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ ရဲရရ ဲ င့္ရင့္ တိုက္ပြဲဝင္တဲ့သူ ျဖစ္လို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ က်ေနာ္တို႔ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ မိတ္ေဆြေကာင္းျဖစ္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း ျပသခ်င္လို႔ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြက တိုးတက္လာတာ မရွိပါဘူး။ ေထာင္က်ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြလည္း အမ်ားၾကီး ရွိေနပါေသးတယ္” ဟု ဆုေပးေရးအဖဲြ႔မွ ဒါ႐ိုက္တာတဦးျဖစ္သူ မစၥတာ ခ်န္ဟိုကင္းက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔တင ြ ္ ဂြမ္ဂ်ဳံးၿမိဳ႕ရွိ May 18 Memorial ခန္းမေဆာင္တင ြ ္ အခမ္းအနားျဖင့္ ဆုခ်ီးျမႇင့္မည္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅ ေသာင္းႏွင့္အတူ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရး ဆုတံဆိပ္ပါ ေရႊျပားႏွင့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ လက္မွတ္တို႔ကို ေပးအပ္မည္ ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ) ကိုရီးယားဌာနခြဲမွ ျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ ကိုရန္ႏိုင္ထြန္းက ဆုလက္ခံမယ့္သူ နာမည္ကို ေလာေလာဆယ္တင ြ ္ မေသခ်ာေသးသည့္အတြက္ မေျပာႏုိင္ေသးေသာ္လည္း သူတို႔ ပါတီဌာနခဲြက ဆုလက္ခံယူမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ သူက ဆက္ၿပီး ''ဆုေငြနဲ႔ တံဆိပ္ေတြကိုေတာ့ သိမ္းဆည္းထားမွာပါ။ ဘာလို႔လဆ ဲ ိုေတာ့ ကာယကံရွင္ရ႕ဲ သေဘာဆႏၵနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းဆုၾကည္အတြက္ ဆုရတုန္းကလည္းပဲ ေဒၚစုရ႕ဲ ပိုက္ဆံကို အခုခ်ိန္အထိ ကိုရီးယားဘဏ္မွာ သိမ္းဆည္းထားပါတယ္။ ဆုတံဆိပ္ကိုလည္း ဘဏ္မွာ အပ္ႏွံထားပါတယ္။ ကာယကံရွင္ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ရမွ သူတို႔သေဘာအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ ဂြမ္ဂ်ဴးဆုကို ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္မွ စတင္ ေပးအပ္လာခဲ့ၿပီး အေရွ႕တီေမာ ေခါင္းေဆာင္ ဇာနာနာ ဂတ္စ္မားအိုး ရရွိခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္က စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႔က်င္ၿပီး ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္သူ ပါကစၥတန္မွ မစၥတာ မူနီးယား မာလစ္ ကို ေပးအပ္ခဲ့သည္။ အန္အယ္ဒီပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္က ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ဆုေၾကးအျဖစ္ ယခင္က အေမရိကန္ေဒၚလာ တေသာင္းသာ ေပးအပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ၅ ေသာင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ဆုခ်ီးျမႇင့္မည့္ ရက္ျဖစ္ေသာ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔တင ြ ္ သမၼတေဟာင္း ခ်န္ဒူးဝမ္ကို ေတာ္လွန္စဥ္က က်ဆံုးသြားခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသား၊ ျပည္သူမ်ားကို ဂုဏ္ျပဳေအာက္ေမ့သည့္ အခမ္းအနားႏွင့္ အေလးျပဳ အခမ္းအနားမ်ားလည္း ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိသမၼတ အပါအဝင္၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း တက္ေရာက္ၾကမည္ျဖစ္သည္။ ထိုေန႔တင ြ ္ပင္ ျမန္မာ့အေရးေဆြးေႏြးပြဲတခု သီးသန္႔ က်င္းပသြားရန္ကိုလည္း May 18 Memorial Foundation က စီစဥ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “May 18 Memorial Foundation” အဖြဲ႔ကို ဝမ္ဂ်ဴးၿမိဳ႕မွ ေက်ာင္းသားမ်ားက ကိုရီးယားသမၼတ ခ်န္ဒူးဝမ္၏ အာဏာရွင္စနစ္ကို ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔မွ စတင္၍ ေတာ္လွန္ခဲ့သည့္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ ေတာင္ကိုရီးယား အစိုးရက အဓိက ေထာက္ပံ့ေပးေနသည္။ နယ္စပ္ ၿခံစည္း႐ိုးအတြက္ ကားေခ်ာဆြဲ ၿငိမ္းခ်မ္း ေသာၾကာေန႔၊ ဧၿပီလ 24 2009 16:32 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
ဒါကာ (မဇၥ်ိမ) ။
။ ျမန္မာ-ဘဂၤလား နယ္စပ္ ၿခံစည္း႐ိုး ကာရံသည့္ လုပ္ငန္းအတြက္ ေဒသ အာဏာပိုင္အဖဲြ႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ၿမိဳ႕
ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ရွိ ပုဂၢလိကပိုင္ ကားမ်ားကုိ ေခ်ာဆဲေ ြ နသည္။ ကုန္တင္ကား (သို႔မဟုတ္) ဂ်စ္ကား ၁ဝ စီးကို တရက္လွ်င္ တၿမိဳ႕နယ္စီ အလွည့္က်ျဖင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ က်ီးကန္းျပင္ အေျခစိုက္ နယ္စပ္ေဒသ
စစ္ေဆးေရးႏွင့္ ကြပ္ကေ ဲ ရးဌာနခ်ဳပ္ (နစက) က ယခုလ ၁၈ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ေခ်ာဆဲေ ြ နျခင္းျဖစ္သည္။ “ကားမွာ လိုအပ္တဲ့ ဆီကိုေတာ့ သူတို႔က ေပးပါတယ္။ ယဥ္ေမာင္းနဲ႔ စပယ္ယာေတြရ႕ဲ ေန႔စားခ၊ စားစရိတ္တို႔က်ေတာ့ သူတို႔(စစ္တပ္)က မေပးဘူး။ ကားပိုင္ရွင္ေတြကပဲ အကုန္အက် ခံရတယ္” ဟု ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕မွ ကားပိုင္ရွင္တဦးက မဇၥ်ိမကို ရွင္းျပသည္။ ကားမ်ားကို ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ဧရိယာနယ္စပ္တင ြ ္ ၿပီးခဲ့သည့္ လကတည္းက ထုေခ်ခဲ့ေသာ လမ္းခင္းေက်ာက္မ်ားကုိ ၿခံစည္း႐ိုးထူမည့္ တာ႐ိုးေပၚတြင္ ေက်ာက္ခင္းရန္အတြက္ သယ္ယူခုိင္းသည္။ “ေနျပည္ေတာ္က ပါလာတဲ့ ကားက ၆ စီးပဲ ရွိတယ္။ သူတို႔ ရည္မွန္းထားတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ၿပီးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီကားေလာက္နဲ႔ မေလာက္လို႔ နပခ (အေနာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္) ကေန နစက ဗ်ဴဟာကို ၁၂ ရက္ေန႔ ကတည္းက ညႊန္ၾကားလိုက္တာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သၾကၤန္ရက္နဲ႔ ျဖစ္ေနလို႔ အခုမွ စလုပ္တာျဖစ္တယ္” ဟု က်ီးကန္းျပင္ရွိ နစက ႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ ကားတစီးအတြက္ တရက္လွ်င္ လုပ္အားခမွာ က်ပ္ ၂ဝဝဝဝ ေပးရမည္ဟု ေနျပည္ေတာ္က အမိန္႔ေပးထားေၾကာင္း ၾကားသိရေသာ္လည္း ထက္ဝက္သာ ရရွိေၾကာင္းႏွင့္ ေခ်ာဆြေ ဲ နျခင္းမွာ တလခန္႔အထိ ၾကာျမင့္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း သူက ဆုိသည္။ အလားတူ ေဒသခံမ်ားအား တာဖို႔အလုပ္အတြက္ တဦးလွ်င္ က်ပ္ ၂ဝဝဝ စီ ေပးမည္ဟုဆိုကာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ရွိ ဗႏၶလ၊ ေအာင္သေျပ၊ ခေမာက္ဆိပ္၊ လိပ္ရ၊ ငခူရ၊ ေအာင္ဗလ၊ အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာအုပ္မ်ားမွ ေက်းရြာေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္မွ တရြာလွ်င္ ၁ဝ ဦးႏႈန္းျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ေန႔စဥ္ ေခၚယူခိုင္းေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ လုပ္ငန္းၿပီးသည့္အခါ လုပ္အားခကို ထက္ဝက္မွ်သာ ေပးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆိုသည္။ “အလုပ္ၿပီးလို႔ ေငြေပးေတာ့ အထက္က ေငြမေရာက္ေသးလို႔ဆိုၿပီး ၁ဝဝဝ ပဲ ေပးတယ္။ အဲဒီမွာ တာလုပ္တဲ့ ေနရာမွာ အနီးမွာရွိတဲ့ ေျမကြက္ေတြကေန ေျမေပါက္ၿပီး တာဖို႔ေပးရတယ္” ဟု ငခူရေက်းရြာမွ မူဟာမက္ ကာဆင္းအာမက္ (MD. Kashin Armad) က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။ ထို႔အျပင္ ယခုလ အေစာပိုင္းက ရန္ကုန္မွလာေသာ သေဘၤာေပၚမွ ၿခံစည္း႐ိုးကာမည့္ ပစၥည္းမ်ား ထားရွိမည့္ ေနရာႏွင့္ မလြတ္ဟုဆိုကာ ေမာင္ေတာၿမိဳ.နယ္ မက်ည္းေခ်ာင္းရြာမွ ေနအိမ္ ၃ လံုးကို နစက မွ ဗ်ဴဟာမႉး၏ အမိန္႔ျဖင့္ ေလ်ာ္ေၾကးအျဖစ္ က်ပ္ေငြ တေသာင္းစီ ေပးကာ ေနအိမ္မ်ားကို အဓမၼ ေျပာင္းေရႊ႔ခိုင္းခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ စည္း႐ိုးကာမည့္ လုပ္ငန္းတခုလံုးကို စစ္ေတြအေျခစိုက္ ေဆာက္လုပ္ေရး အင္ဂ်င္နီယာ တပ္ရင္းမွ ဦးစီးလုပ္ကိုင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွ ျပႆနာရွာပါက အေထာက္အကူျပဳရန္ နစက နယ္ေျမတခုစီတင ြ ္ တပ္သားအင္အား ၂ဝဝ စီရွိသည့္အနက္ နပခ လက္ေအာက္ခံ တပ္ရင္းမ်ားမွ တရင္းလွ်င္ အင္အား ၁ဝဝ စီ ျဖည့္တင္းထားသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ လအတြင္းက စတင္ခဲ့ၿပီး ကီလိုမီတာ ၃ဝဝ ခန္႔ ရွည္လ်ားေသာ ဘဂၤလား-ျမန္မာနယ္စပ္ကို ကာရံမည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ေလာေလာဆယ္တင ြ ္ ကီလိုမီတာ ၈ဝ ခန္႔ ရွည္လ်ားေသာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္ မက်ီးေခ်ာင္းမွ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္ ေဘာသလာရြာအထိ ကာရံေတာ့မည္ဟု သိရသည္။ ကေလးစစ္သားအေရး မူခ်ရန္ လိုအပ္ဟု လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ေျပာ ေမေက်ာ္ ေသာၾကာေန႔၊ ဧၿပီလ 24 2009 21:45 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
ခ်င္းမုိင္ (မဇၥ်ိမ)။
။ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈ အမွန္တကယ္ ပေပ်ာက္ႏိုင္မည့္ တခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အားလံုး မူဝါဒ
ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္မွသာ ေျဖရွင္းႏိင ု ္မည္ဟု ထိုင္းအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြ႔တ ဲ ခုက ေျပာဆိုသည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သာမက တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔အစည္းမ်ား အားလံုးသည္ ကေလးစစ္သားအေရး ညီညြတ္စြာ ခ်မွတ္သင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ “လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြအတြက္ ေျဖရွင္းနည္းကေတာ့ အဖြဲ႔ဝင္ေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အားလံုး၊ ေနာက္ တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႔ေတြ အားလံုးက ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈကို လံုးဝ ခြင့္မျပဳတဲ့ ေပၚလစီတရပ္ကို အားလံုး တညီတညြတ္ခ်မွတ္ဖို႔ လိုမယ္” ဟု လူ႔အခြင့္အေရး ပညာေပးဌာန (ျမန္မာႏိုင္ငံ) - HREIB မွ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး - KNU တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ၁ ဗိုလ္မႉး ေစာလွေငြကလည္း “ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတဲ့ ေျဖရွင္းနည္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ရ႕ဲ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရ႕ဲ တပ္ဖဲ႔ေ ြ တြမွာရွိတဲ့ လူေတြကေန ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳတာေတာ့ မသင့္ေတာ္ဘူး၊ မအပ္စပ္ဘူး။ ဒီေပၚလစီေပၚမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း လိုက္နာဖို႔ဘ”ဲ ဟုဆိုသည္။ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္၏ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာစစ္အစုိးရ တပ္အတြင္းမွာသာမက တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ ၉ ဖြဲ႔၌ ကေလးစစ္သားမ်ားကို အသုံးျပဳေနေၾကာင္း အတိအလင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ကုလ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က အဆိုပါ အစီရင္ခံစာကို ကုလ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီသို႔ တင္ျပထားၿပီး ျဖစ္သည္။ ကရင္နီ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္က ကေလးစစ္သား အသံုးမျပဳရန္ မူဝါဒ ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ကုလ အေနျဖင့္ လာေရာက္စစ္ေဆးႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး၊ ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ - KNLA ကလည္း အခ်ိန္မေရြး စစ္ေဆးႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ “အစီရင္ခံစာမွာ ပါၿပီးရင္ေတာ့ ျပန္ဖ်က္ဖို႔ အရမ္းခက္တယ္။ ဒီစြပ္စခ ြဲ ်က္ေတြ ဟုတ္လား၊ မဟုတ္လား ေလ့လာတာေတြ၊ အမွန္တကယ္ မွန္ကန္မႈ ရွိတာ၊ မရွိတာေတြ ေစာင့္ၾကပ္တာေတြ ရွိတယ္” ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။ သူက ဆက္ၿပီး “တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အထက္ပိုင္း အရာရွိေတြက သေဘာေပါက္ နားလည္ေပမယ့္ ေအာက္ေျခမွာ ဒီဟာကို မသိတဲ့အတြက္ ကေလးေတြကို ေခၚၿပီးေတာ့၊ လက္ခံၿပီးေတာ့ စုေဆာင္းတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးလည္း ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္တယ္” ဟု ဆုိသည္။ ကုလ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၆၁၂ အရ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈ အပါအဝင္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡအတြင္းမွ ကေလးမ်ားကို ကေလးအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ပါက အဆိုပါ အစိုးရကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ခင ြ ့္ ရွိသည္။ ယင္းကစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက “ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဟာက ကေလးစစ္သားေတြ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္တဲ့ လက္နက္ငယ္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်တာေတြ၊ လက္နက္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အထိေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းလို႔ ရတယ္။ အဲဒါက လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔ဝင္ေတြရ႕ဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေပၚမွာ မူတည္ေနတဲ့အတြက္ ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းအတာထိ ရွိမလဲ။ အခုခ်ိန္ထိေတာ့ ခန္႔မွန္းလို႔ မရေသးပါဘူး” ဟု ေျပာၾကားသည္။ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉး ဘန္ကီမြန္းက ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳေနဆဲ ျမန္မာႏိုင္ငံတင ြ ္ စစ္အစုိးရ စစ္တပ္ အပါအဝင္ အစုိးရ မဟုတေ ္ သာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ ၉ ဖဲြ႔ရွိေၾကာင္း အတိအလင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳသည္ဟု ကုလမွ ထုတ္ေဖာ္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရ စစ္တပ္မ်ားႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ ၅၄ ခုတင ြ ္ ျမန္မာ လက္နက္ကိုင္ တပ္ ၉ ခု ပါဝင္ေနသည္။ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမ်ား ကန္႔သတ္ရန္ ထပ္မံ ေရးသားလာ နန္းေဒဝီ ေသာၾကာေန႔၊ ဧၿပီလ 24 2009 19:27 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
နယူးေဒလီ (မဇိၥ်မ)။
။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမ်ား အက်ယ္အျပန္႔ တပ္ဆင္အသံုးျပဳေနသျဖင့္ ၿဂိဳဟ္တုအေရာင္းဆိုင္မ်ား ရပ္ခ်ိန္တန္ၿပီဟု
ေရးသားထားသည့္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ကို ယေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပ ပါရွိလာသည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႔လယ္ အထပ္ျမင့္တုိက္ တခုေပၚမွ ျဂိဳလ္တုစေလာင္းမ်ားကို ေသာၾကာေန႔ ဧျပီ ၂၄ ရက္၊ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္က ေတြ႔ရစဥ္။ ဓာတ္ပ-ံု မဇၩိမ။ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ လခန္႔က ''ျပည္ပမွ ထုတ္လႊင့္ေနေသာ ႐ုပ္သံမ်ားကို ဆင္ဆာမျဖတ္ဘဲ စေလာင္းမွတဆင့္ ၾကည္ေ ့ နသည္ကို ကန္႔သတ္ရန္'' ဟူသည့္ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ပါရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုတခါ “စေလာင္း၊ ဗန္းတို႔ ေရာင္းတန္းက ရပ္ခ်ိန္တန္ၾကၿပီ” ဟူသည့္ ေဆာင္းပါးကုိ ျမန္မာ့အလင္းက ထပ္မံေဖာ္ျပလာျခင္းျဖစ္သည္။ “သတင္းစာထဲ ဒီေန႔ ပါလာကိုေတြ႔ေတာ့ အံ့ၾသသြားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေရာင္းဆိုင္ေတြကို သတိေပးတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမဲ့ အခုေလာေလာဆယ္ ဆိုင္ေတြကို ဘာမွ မလုပ္ေသးဘူး။ ေနာက္ထပ္ ၁ဝ-၁၅ ရက္ေလာက္ ေစာင့္ၾကည့္ရအုံးမယ္” ဟု ရန္ကုန္ရွိ TATA Sky ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္း သြင္းကုန္အေရာင္းဆိုင္မွ အေရာင္းစာေရး ကိုညီညီႏိုင္က မဇိၥ်မကို ေျပာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၇ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းတြင္ ေဆာင္းပါးရွင္ ေက်ာ္ရဲမင္း၏ “အဆိပ္ပင္ကို ေရမေလာင္းသင့္ပါ” ေခါင္းစီးျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အသံုးျပဳေနသည့္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္း - Satellite Receiver မ်ားျဖင့္ ျပည္ပမွ ထုတ္လႊင့္ေနသည့္ ႐ုပ္သံလႊင့္အစီအစဥ္မ်ားကို ဆင္ဆာမျဖတ္ဘဲ ၾကည့္သည့္အေပၚ ကန္႔သတ္ရန္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသးသည္။ ယခုတဖန္ ၿဂိဳဟ္တု အေရာင္းဆိုင္မ်ားကို ရည္ညႊန္းသည့္ ေခါင္းစီးမ်ဳိးျဖင့္ ရပ္တန္႔သင့္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေဆာင္းပါးရွင္ ကိုၾကီး ေငြဇင္ေယာ္က ေရးသားျခင္းျဖစ္သည္။ ေဆာင္းပါးရွင္က “ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းကို သံေယာဇဥ္ထား အစြအ ဲ လမ္းထားေနျခင္းသည္ ေရလိုက္လြဲျခင္းျဖစ္သလို အႏၲရာယ္မ်ားလည္း ၾကီးမားလွေၾကာင္း ျပည္သူအခ်ဳိ႕ မသိရွာၾကပါ” ဟု ဆိုထားသည္။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံအမ်ားတြင္ ၿဂိဳဟ္တု ႐ုပ္ျမင္သံၾကားဖမ္းစက္ကို အမ်ားျပည္သူထဲမွ ပုဂၢလိကပိုင္အေနျဖင့္ တိုက္႐ိုက္ သံုးစြခ ဲ င ြ ့္ မရွိေစရန္ အစိုးရအဖြဲ႔မ်ားက တင္းက်ပ္စြာ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး စကၤာပူ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ တ႐ုတ္၊ ပါကစၥတန္၊ အီရန္ စသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ “အမ်ားျပည္သူ သံုးစြဲျခင္းကို တရားဝင္ ခြင့္ျပဳထားျခင္း မရွိပါ” ဟုလည္း ဆုိသည္။ အင္ဒိုနီးရွား ၿမိဳ႕ေတာ္ ဂ်ကာတာတြင္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမ်ား အက်ယ္အျပန္႔ တပ္ဆင္ထားျခင္း မရွိေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခား သတင္းဌာနမ်ားမွ ျပသေနေသာ သတင္းခ်န္နယ္မ်ားကို ကုမၸဏီမ်ားမွတဆင့္ လြတ္လပ္စြာ ဖမ္းယူၾကည့္ခင ြ ့္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ဂ်ကာတာတြင္ ေနထိုင္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ကိုဂြ်န္မိုးက “တလမွာ လိုင္းေၾကး အင္ဒိုနီးရွား ႐ူျပား (Rupiah) ၁ သိန္းခြဲ ေပးရတယ္။ ဒါေပမဲ့ BBC, CNN စတဲ့ သတင္းခ်န္နယ္ေတြကို ၾကည့္ခင ြ ့္ရွိတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ဆက္သြယ္ေရး၊ စာတိုက္ႏွင့္ ေၾကးနန္းဝန္ၾကီးဌာန၏ ေၾကညာခ်က္အမွတ္ (၁/၉၃) တြင္ “မည္သူမွ် လိုင္စင္မရွိဘဲ ၿဂိဳဟ္တု ႐ုပ္ျမင္သံၾကားဖမ္းစက္ဆိုင္ရာ ၾကိဳးမဲ့ေၾကးနန္း ပစၥည္းကိရိယာတခုခု ထုတ္လုပ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ေရာင္းခ်ျခင္း မျပဳရ ဟူသည့္ အမိန္႔ကို ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာ့အလင္း ေဆာင္းပါးရွင္းက ေထာက္ျပထားသည္။ ဆက္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ အေထာက္အကူပစၥည္းမ်ားကို ေရာင္းခ်၊ ထုတ္လုပ္ခင ြ ့္ တင္းက်ပ္ျခင္းသည္ သတင္း လြတ္လပ္ခင ြ ့္ကို စနစ္တက် ဖိႏွိပ္ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာသတင္းသမားမ်ားက ယံုၾကည္ေနသည္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေရးသားခြင့္ႏွင့္ သတင္းလြတ္လပ္ခင ြ ့္ မရွိသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတင ြ ္ လိုင္စင္မဲ့ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမ်ား က်ယ္ျပန္႔စြာ တပ္ဆင္လာျခင္းျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားသည္ ျပည္ပမွ ထုတ္လႊင့္ေနသည့္ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားသတင္းမ်ား လြတ္လပ္စြာ ၾကည့္ရႈႏိုင္သည္။ တရားဝင္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္း တပ္ဆင္ပါက လစဥ္ေၾကး ေပးသြင္းရသျဖင့္ တပ္ဆင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္သားတဦးက ယခုလို ေျပာသည္။ “အစိုးရ ေျပာတာက မွန္ပါတယ္။ လူအမ်ားစုက ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းေတြကို လိုင္စင္မဲ့ တပ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔မွာ လစဥ္ေၾကး ပံုမွန္ ၁ ေသာင္းခြဲသြင္းဖို႔က မလြယ္ဘူးဗ်” ဟု သူက ေျပာသည္။
ယခုလို ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္း တပ္ျခင္းကို ကန္႔သတ္ရန္အတြက္ အေရာင္းဆိုင္မ်ားကို သတိေပးေနျခင္းသည္ လိုင္စင္မဲ့ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္း က်ယ္ျပန္႔စြာ သံုးေနသည့္အေပၚ အခြန္ေငြေကာက္ရန္ ရည္ရြယ္၍ လုပ္ေနျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း အေရာင္းဆိုင္မ်ားအေနျဖင့္ ၿဂိဳဟ္တုအေရာင္း ရပ္တန္႔သြားမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း အေရာင္းဆိုင္မ်ားက ေျပာသည္။ “စေလာင္းဆိုင္ေတြက ခိုးေရာင္းေနတာ ၾကာပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ လုပ္လို႔ အေရာင္း ရပ္ဆိုင္းသြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဗီအိုေအလိုင္း ျမန္မာ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကို TATA sky ကေန ခ်ိန္ၾကည့္လို႔ ရတယ္” ဟု ရန္ကုန္ရွိ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္း သြင္းသည့္ဆိုင္က တာဝန္က် ဝန္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဗီစီဒီ အေခြမ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ားျဖင့္ ျပည္ပရွိ ျမန္မာသတင္းဌာနမ်ားက အခ်ိန္မီ ထုတ္လႊင့္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔အတြက္ အစိုးရက ျပည္တင ြ ္းျပည္ပ သတင္း စီးဆင္းမႈမ်ားကို တားဆီးသည့္အေနျဖင့္ ဘေလာ့ဂါမ်ား၊ ျပည္တင ြ ္း သတင္းေထာက္မ်ားကို ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ယခု ေဆာင္းပါးရွင္က စေလာင္းၾကည့္ေနျခင္းသည္ အဆိပ္အေတာက္မ်ား၊ ဝါဒမႈိင္းမ်ား၊ အညီႇအေဟာက္မ်ားကို ပိုက္ဆံေပးၿပီး ဝယ္ေနၾကသည့္ သေဘာပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးထားသည္။ ခ်န္နယ္မ်ားကို သံုးသပ္ၾကည့္ပါက ႏိုင္ငံသားတို႔၏ စည္းကမ္းႏွင့္ စနစ္တက်ရွိမႈကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစသည့္ ခ်န္နယ္မ်ား၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အက်င့္စာရိတၱကို ယိုယင ြ ္းပ်က္စီးေစသည့္ ခ်န္နယ္မ်ား၊ အမ်ဳိးသားေရး စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္တို႔ကို ယိမ္းယိုင္ခ်ည့္နဲ႔ေစသည့္ ခ်န္နယ္မ်ားသည္ ေကာင္းက်ဳိးထက္ ဆိုးက်ဳိးက ပိုမို အေလးသာေနသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိထားေသးသည္။ မြန္ျပည္သစ္ အဖဲြ႔ဝင္ကို လုပ္ၾကံသူဟု ယူဆရသူကို ရဲက ဖမ္းဆီးရမိ ဖနိဒါ ေသာၾကာေန႔၊ ဧၿပီလ 24 2009 18:40 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
ခ်င္းမုိင္ (မဇိၩမ) ။
။ မြန္ျပည္သစ္္ပါတီ ခ႐ိုင္ေကာ္မတီဝင္အား လုပ္ၾကံသူဟု ယူဆရသူ ၃ဦးကို ေမာ္လၿမိဳင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ယခုလ ၂၂ ရက္ေန႔တင ြ ္
ဖမ္းဆီးရမိထားသည္ဟု ပါတီ တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာသည္။ ယခုလ ၁၈ ရက္ေန႔တင ြ ္ ေမာ္လၿမိဳင္မွ ေနရပ္ေက်းရြာသို႔ ေမာ္လၿမိဳင္မွ ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ ျပန္ေနစဥ္ လမ္းခုလတ္၌ လူတစုက ႏုိင္မင္းေနာင္ (၄ဝ ႏွစ္) အား ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဒုိင္းဝန္ကင ြ ္းရပ္ကြက္တင ြ ္ ႏုိင္ေအာင္ခ်မ္းအဖြဲ႔မွ တပ္ရင္းမႉး ႏုိင္ေအာင္မြန္ႏွင့္ အဖဲြ႔ဝင္ ၃ ဦး အဖမ္းခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ “ၿမိဳ႕ေပၚမွာ ရပ္ကြက္လူၾကီး တေယာက္နဲ႔ ရန္ျဖစ္တာ။ ေသနတ္ေဖာက္လုိက္တယ္ေလ။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတုိ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းတာ။ က်ည္ဆံ သဲလြန္စ ေတြ႔သြားတယ္။ ေလာေလာဆယ္ တေယာက္ပဲ ေပၚေသးတယ္။ ေအာင္မြန္ဆိုတဲ့လူပါတယ္။ လုပ္ၾကံတဲ့ အထဲမွာေတာ့ ၄ ေယာက္ ဟုတ္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ၃ ေယာက္ က်န္ေသးတယ္ေပါ့ေနာ္” ဟု အမည္မေဖာ္လုိသူ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ႐ံုးမွ တာဝန္ခံတဦးက ေျပာသည္။
ေမာ္လၿမိဳင္ ရဲစခန္းသို႔ ႏုိင္ေအာင္မြန္က လုပ္ၾကံမႈတင ြ ္ သူ ပါဝင္ေၾကာင္း ဝန္ခံေျပာၾကားခဲ့သည္ဟု ပါတီ႐ံုး တာဝန္ခံက ဆုိသည္။ အဆုိပါ ဖမ္းဆီးခံရသူ ၄ ဦးမွာ တပ္ရင္းမႉး ႏုိင္ေအာင္မြန္၊ သူ႔အဖြဲ႔ဝင္ ၂ ဦးႏွင့္ အျခားတဦး ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ သူတုိ႔အားလံုးကို ဒိုင္းဝန္ကင ြ ္း ရဲစခန္းတြင္ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည္။ ထိုင္းႏုိင္ငံအေျခစိုက္ မြန္သတင္းေအဂ်င္စီက ႏုိင္မင္းေနာင္အား လုပ္ၾကံသူ ၃ ဦးကို ယမန္ေန႔ ညက ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ လမ္းေပၚတေနရာတြင္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ၿပီး လုပ္ၾကံမႈထဲတင ြ ္ ပါဝင္သူ ေနာက္ထပ္ ၂ ဦး က်န္ရွိေနသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ မဇၥ်ိမအေနျဖင့္ ယခု အဖမ္းအဆီး သတင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သက္ဆုိင္ရာ ရဲစခန္းမ်ားသို႔ အၾကိမ္ၾကိမ္ ဆက္သြယ္ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္၍ မရခဲ့ပါ။ ႏိုင္မင္းေနာင္မွာ လက္နက္တိုျဖင့္ ပစ္ခတ္ခံရၿပီး က်ည္ဆံမွာ ေနာက္ေက်ာမွ ရင္ဘတ္သို႔ ေဖာက္ထင ြ ္းသြားကာ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ လာေသာ လက္နက္တမ်ဳိးျဖင့္ ပစ္ခတ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု လုပ္ၾကံခံရေသာ ေနရာအနီးတဝိုက္မွ ရွာေဖြေတြ႔ရွိသည့္ က်ည္ခြံမွတဆင့္ အတည္ျပဳႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း
ယခုလ ၂ဝ ရက္ေန႔က မဇၥ်ိမ၏ ေမးျမန္းခ်က္ကို မြန္ျပည္သစ္ပါတီက ေျပာဆိုခ့ဖ ဲ ူးသည္။ အဖမ္းခံထားရသူ ႏိုင္ေအာင္မြန္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္အတြင္းက မြန္ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႔မွ ခြဲထြက္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ေအာင္ခ်မ္းႏွင့္ အျခား ၁၈ ဦးတြင္ ပါဝင္ၿပီး လက္ရွိ မြန္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လၿမိဳင္တင ြ ္ အေျခစုိက္ ေနထုိင္သည့္ တပ္ရင္းမွ တပ္ရင္းမႉး ျဖစ္သည္။ ေသဆံုးခဲ့သူ ႏုိင္မင္းေနာင္သည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တင ြ ္ ေရဆင္း တိေမြး/ကု ေက်ာင္းသားဘဝမွ NMSP သို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး မြန္ျပည္နယ္ မုဒုံၿမဳိ႕နယ္ ကမာဝက္ေက်းရြာ ဇာတိျဖစ္သည္။ မြန္ျပည္သစ္တင ြ ္ စစ္သည္ဘဝ၌ သတင္းေထာက္လွမ္းေရးတပ္ ဒုအရာခံဗိုလ္၊ ခ႐ိုင္ေကာ္မတီဝင္ႏွင့္ ဗဟုိ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ ပါတီအုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ရွိ ေက်းရြာ ေရႊ႔ေျပာင္းခံရေသာ မြန္ျပည္သူမ်ားအတြက္ ဆန္ရိကၡာစုေဆာင္းရန္ ၾကဳိးပမ္းေနသူျဖစ္သည္။
၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္အတြင္း ဘုရားသုံးဆူၿမိဳ႕နယ္ ပါတီအတြင္းေရးမႉးအျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့စဥ္ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္း၌ အားၾကိဳးမာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ ယခုလ ၁၈ ရက္ေန႔တင ြ ္ သူသည္ ဆန္ဝယ္ယူရန္အတြက္ ေမာ္လၿမိဳင္ရွိ ဘဏ္တခုမွ က်ပ္ေငြ ၁၈ဝ သိန္း ထုတ္ကူကာ သူ ေနထုိင္ရာ ေက်းရြာသို႔ ျပန္လာစဥ္ မုဒံုလမ္းေပၚရွိ ဖားေအာက္ႏွင့္ ႐ိုးဂိုးေက်းရြာအၾကားတြင္ လုပ္ၾကံခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုလ ၂၆ ရက္ေန႔တင ြ ္ ရက္လည္ အခမ္းအနား ျပဳလုပ္မည္ဟု သိရသည္။ ကိုဇာဂနာ ေဆးကုသခြင့္ မရ ျမင့္ေမာင္ ေသာၾကာေန႔၊ ဧၿပီလ 24 2009 18:39 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္
နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။
။ ဟာသပညာရွင္ႏွင့္ ဒါ႐ုိက္တာ ေမာင္သူရ ေခၚ ကိုဇာဂနာသည္ ျမစ္ၾကီးနား ေထာင္တင ြ ္ အသည္းေယာင္ အသားဝါ
ျဖစ္ေနရာ၊ ယေန႔အခ်ိန္ထိ လိုအပ္သည့္ ေဆးဝါးကုသခြင့္ မရေသးေၾကာင္း သိရသည္။ ယခုလ ၂၂ ရက္ေန႔က ျမစ္ၾကီးနားေထာင္သို႔ ရန္ကုန္ရွိ မိသားစုဝင္တဦးက ေထာင္ဝင္စာ သြားေတြ႔ရာမွ ယခုလို သိခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။ “အခုအေျခအေနက ေနလုိ႔ သိပ္မေကာင္းဘူး။ က်မနဲ႔ ေတြ႔ေတာ့ ကိုသူရရဲ႕ ဗိုက္က ပူေနတယ္။ အသားေတြလည္း ဝါေနတယ္။ အခု အသည္းေရာင္ အသားဝါ ျဖစ္ေနတယ္။ အခုအခ်ိန္ထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆးကုခင ြ ့္ မျပဳေသးဘူး။ ဒီ set up ေတြ လုပ္ဖို႔ ကိုသူရကို ေထာင္ေဆး႐ံုကို မပို႔ေပးေသးပါဘူး” ဟု ကိုဇာဂနာထံ ေထာင္ဝင္စာ သြားေတြ႔သည့္ ခယ္မျဖစ္သူ မၿငိမ္းက ေျပာသည္။ ယခုလ ၁၆ ရက္ေန႔က ကိုဇာဂနာသည္ မူးလဲရာမွ ည ၈ နာရီခန္႔တင ြ ္ သတိပါ လစ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ည ၁၁ နာရီခန္႔တင ြ ္ ျပန္သတိရခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ၁၈ ရက္၊ ၂၁ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ေထာင္ဆရာဝန္ လာေရာက္စစ္ေဆးခဲ့သည္။ မၿငိမ္းက “ဆရာဝန္ၾကီးကေတာ့ X-Ray ၊ ECG ၊ Ultrasound ႐ိုက္ေပးပါလို႔ ေထာင္အာဏာပိုင္ေတြကို ေျပာသြားတယ္။ အဲဒီအခါက်မွ ေရာဂါအေျခအေနကို ေျပာႏိုင္မယ္။ အခု အေျခအေနအရကေတာ့ အသည္းေယာင္ေနတယ္လို႔ပဲ ေျပာႏိုင္တယ္” ဟု ေျပာသည္။ ယခုလ ၂ ရက္ေန႔က ျမစ္ၾကီးနားေထာင္သို႔ ခယ္မျဖစ္သူက ေထာင္ဝင္စာ သြားေတြ႔ခဲ့ရာ ေတြ႔ရက္မေစ့သျဖင့္ ရန္ကုန္သို႔ ျပန္လာခဲ့ေသာ္လည္း ေထာင္တင ြ ္း၌ ဇာဂနာ သတိလစ္သြားခဲ့သည္ကို သက္ဆိုင္ရာ ေထာင္အာဏာပိုင္မ်ားက မိသားစုထံ အေၾကာင္းၾကားျခင္း မရွိခဲ့ပါ။ “ကိုသူရရဲ႕ က်န္းမာေရးအေျခအေန အလြန္စိုးရိမ္ေနတယ္။ သူ႔မွာက အရင္ကတည္းက ေသြးတိုးနဲ႔ ႏွလံုးအားနဲတဲ့ ေရာဂါ ရွိတယ္။ ေသြးတိုးနဲ႔ ႏွလံုးကလည္း အရင္ကနဲ႔ မတူဘူး။ အခုဟာက အျပင္က ေဆးေတြက ဘာမွ ေသာက္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ အရင္က ကုသထားတဲ့ ေရာဂါနဲ႔ ဘာမွာ မဆိုင္ေတာ့ဘူး။ ေသြးခုန္ႏႈန္းကလည္း အရင္ကနဲ႔ မတူေတာ့ဘူးဆိုေတာ့ အဲဒီ အေနအထားမွာ ေတာ္ေတာ္ေတာ့ စိုးရိမ္ပါတယ္” ဟု မၿငိမ္းက ေျပာသည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း (ေအေအပီပီ) မွ တဲဘ ြ က္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ကိုဘိုၾကည္က ကိုဇာဂနာ၏ အေျခအေန စိုးရိမ္ေနရခ်ိန္တင ြ ္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ေကာင္းမြန္စြာ မေပးသည့္အေပၚ ယခုလို ေဝဖန္ေျပာဆိုသည္။ ''ဖမ္းထားၿပီးၿပီဆိုရင္ လူတေယာက္ကို လံုေလာက္တဲ့ ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ လုပ္ေပးဖို႔ လိုတယ္။ အဲဒီတာဝန္ကို ပ်က္ကြက္ေနတာက
ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ပ်က္ကြက္ေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ အရဆိုရင္ လူသတ္မႈကို က်ဴးလြန္ေနတာ ျဖစ္တယ္'' ဟု သူက ေျပာသည္။ သူက ဆက္ၿပီး “ ကိုဇာဂနာက ဘာပဲေျပာေျပာ သူကိုယ္တိုင္က သြားဆရာဝန္ေလ။ သူ႔မွာ က်န္းမာေရး အသိရွိတယ္။ သူ သတိထားေနရင္းနဲ႔ကို ေရေကာင္းေရသန္႔ မရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔အေနနဲ႔ ကာကြယ္လို႔ မရတာျဖစ္တယ္။ ကိုဇာနာကို သူ႔မိသားနဲ႔ အနီးဆံုး ေထာင္ကို ျပန္ပို႔သင့္တယ္။ လံုေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ကိုဇာကနာကို လုပ္ေပးသင့္တယ္။ အဲဒီလိုမွ မဟုတ္ဘဲ ေသသြားတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကိုဇာဂနာကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ သတ္တာလို႔ပဲ ေျပာရမွာ ျဖစ္တယ္” ဟု ေျပာသည္။ ကိုဇာဂနာ ကဲ့သို႔ပင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ရာႏွင့္ခ်ီ၍ က်န္းမာေရး မေကာင္းသျဖင့္ အေရးေပၚ ေစာင့္ေရွာက္မႈ လိုအပ္ေနသူမ်ားအနက္ အန္အယ္ဒီ မတၱရာအမတ္ ဦးသန္းလြင္သည္ မ်က္လံုး၊ ႏွလံုးႏွင့္ ေသြးတိုး ေဝဒနာမ်ား ခံစားေနရကာ ရွမ္းအန္အယ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဦးခြန္ထူးဦးႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဆထင္သည္ က်န္းမာေရး မေကာင္းေၾကာင္းႏွင့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုေအာင္သူသည္ ေအာက္ပိုင္း ေသသလို ျဖစ္ေနၿပီး၊ ကိုလွမ်ဳိးေနာင္မွာ ေနာက္ထပ္ မ်က္စိတဖက္ပါ ကြယ္သြားႏုိင္ကာ ကိုကိုၾကီးမွာလည္း အသည္း မေကာင္းေၾကာင္း ေအေအပီပီက ဆိုသည္။ ကိုဘိုၾကည္က ''တခ်ဳိ႕ မဂၢဇင္းေတြထဲမွာေတာ့ ေသာက္ေရသန္႔ေတြ ေပးေနတယ္ဆိုၿပီး ဝါဒျဖန္႔ခ်ိေရးေတြ လုပ္ေနတယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ေထာင္ထဲမွာက ေရေကာင္း၊ ေရသန္႔ေတြ မရဘူး။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ေရေကာင္း ေရသန္႔ မရတဲ့အတြက္ ေရာဂါေတြ ပိုရတယ္'' ဟု ေျပာသည္။ ကိုဇာဂနာအား အာဏာပိုင္မ်ားက ၂ဝဝ၇ ခု စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔တင ြ ္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ၅၉ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့ရာမွ ၃၅ ႏွစ္သို႔ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့သည္။ သူ၏ က်န္းမာေရး အေျခအေနကို စိုးရိမ္သျဖင့္ ေထာင္ေဆး႐ံုတင ြ ္ ေျပာင္းေရႊ႔ ေဆးကုသခြင့္ ရယူေရးအတြက္ ျမစ္ၾကီးနား ေထာင္အာဏပိုင္မ်ားထံမွ ယေန႔ နံနက္ပိုင္းက တင္ျပေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း မၿငိမ္းက ေျပာသည္။ အစုိးရ၏ရာဇဝတ္မႈ ဒုကၡသည္တဦး ဖြင့္ခ် FRIDAY, 24 APRIL 2009 18:49 ဧရာဝတီ ျမန္မာအစုိးရ က်ဴးလြန္ခေ ့ဲ သာ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကုိ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက စုံစမ္းႏုိင္ေရးအတြက္ တုိက္တြန္းေပးပါဟု အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုေရာက္ ကရင္ တုိင္းရင္းသူ တဦးက ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ ႏွင့္ အုိဘားမား အစုိးရကုိ ယေန႔ တုိက္တြန္းလုိက္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ရန္မွ လြတ္ေအာင္ ေျပးလႊားေနရသည့္ ျပည္တင ြ ္း ေရႊ႕ေျပာင္း ဒုကၡသည္မ်ား တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ စစ္အစုိးရ က်ဴးလြန္ခသ ့ဲ ည္ဟု ဆုိေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ တခ်ဳိ႕ကုိ ဒုကၡသည္တဦး ျဖစ္သူ ကရင္အမ်ဳိးသမီး မုိင္းရာဒါးေဂေဖာက လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာပြဲတခုသုိ႔ တက္ေရာက္ၿပီး အေသးစိတ္ ရွင္းျပခ့သ ဲ ည္။ ထုိရာဇဝတ္မႈမ်ား အတြက္ စစ္အစုိးရတြင္ တာဝန္ရိွသည္ဟု သူက ဆုိသည္။ စစ္အစုိးရ၏ အႏုိင္က်င့္ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားကုိ ခံရသူမ်ားတြင္ သူ၏ မိသားစုဝင္မ်ားလည္း ပါဝင္ခသ ့ဲ ည္ဟု သိရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အေျခအေနမ်ားကုိ ၾကားနာ စစ္ေဆးေသာ Tom Lantos လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ေရွ႕ေမွာက္တင ြ ္ ယင္းသုိ႔ ထြက္ဆုိခ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္။ မုိင္းရာဒါးေဂေဖာသည္ ထုိင္း - ျမန္မာ နယ္စပ္တင ြ ္ အဓိက လႈပ္ရွားလ်က္ရိွေသာ ကရင္ အမ်ဳိးသမီး အစည္းအရုံး ၏ အသင္းဝင္တဦးလည္း ျဖစ္သည္။ “ျမန္မာအစုိးရဲ႕ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ တခုလံုး အေပၚ က်ဴးလြန္တ့ဲ ရာဇဝတ္မႈေတြကုိ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက စုံစမ္းႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ တုိက္တြန္းေပးပါလုိ႔ ကြန္ဂရက္ အဖဲြ႔ဝင္ေတြ နဲ႔ အစုိးရ အဖဲြ႔သစ္ကုိ က်မ ေမတၱာ ရပ္ခံပါတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။ စစ္အစုိးရက အရပ္သားမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္ေနျခင္းမ်ား ရပ္ဆုိင္းသြားေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝန္းကလည္း ဆက္လက္ ဖိအားေပးရန္ သူက တုိက္တြန္းလုိက္သည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ရြာလုံးကြ်တ္ ထြက္ေျပးရမႈမ်ား ရိွေနေၾကာင္း၊ အဝတ္တထည္ ကုိယ္တခုျဖင့္ ေျပးရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ရွင္းျပသည္။ ရြာသားမ်ား ေနရပ္ရင္းသုိ႔ မျပန္ႏုိင္ရန္ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းမ်ားက ရြာႏွင့္ အနီးတဝုိက္တင ြ ္ ေျမျမွဳပ္မုိင္းမ်ား ေထာင္ေလ့ရိွသည္ဟု မုိင္းရာက ေျပာသည္။
“ရြာကေန ထြက္ရၿပီ ဆုိရင္ တေနရာကေန တျခား တေနရာကုိ ေျပးေနရတယ္။ ေတာထဲမွာ ေတြ႔တ့ဲဟာကုိ စား၊ အိပ္တအ ့ဲ ခါလည္း ဗုိက္ဆာဆာနဲ႔ အိပ္။ ကေလးေတြကုိ လက္ဆဲြၿပီး အၿမဲတမ္း ေျပးေနရတယ္။ စစ္တပ္ကုိ ေၾကာက္ေနရတာပဲ” ဟု သူက ဆုိသည္။ “က်မတုိ႔ ေျပးရတုန္းကလည္း က်မတုိ႔ မိသားစု တခုလုံး ဘာဆုိ ဘာမွ မရိွဘူး။ စားစရာလည္း မရိွ၊ အိပ္စရာ မရိွ၊ အဝတ္အစားလည္း အပုိမရိွ၊ မုိးရာသီ ေဆာင္းရာသီဆုိရင္ ပုိၿပီး ဒုကၡေရာက္ရတယ္၊ စစ္ေၾကာင္းေတြနဲ႔ လြတ္ေအာင္ အၿမဲ ေရွာင္ရတယ္။ ေတာထဲမွာ၊ ၿခဳံထဲမွာ၊ ဂူထဲမွာ ပုန္းရတ့အ ဲ ခါ ရိွတယ္။ မုိးရြာထဲမွာ ပလတ္စတစ္ကုိ ကုိယ္တဝက္ပဲ ၿခဳံၿပီး အိပ္ခရ ့ဲ တ့ဲ ညကုိ က်မ ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ဘူး” ဟု မုိင္းရာက အနည္းငယ္ ငိုရိွဳ က္ရ င္း ေျပာ ျပသ ည္။ မုိင္း ရာဒါ းေဂ ေဖာ အ ကူ အညီေပးေရး အဖဲြ႔မ်ားက ေျပးလႊားေနရသည့္ ရြာပုန္းရြာေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားထံသုိ႔ သြားေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရိွသျဖင့္ ေဆးဝါး ႏွင့္ အစားအစာ အတြက္ အခက္အခဲမ်ား ႀကဳံရသည္ဟု ဆုိသည္။ “က်မ ငွက္ဖ်ားတက္တယ္၊ တုပ္ေကြးေရာ တျခားဟာေတြေရာ ျဖစ္တယ္ ခဏခဏပဲ။ က်မရဲ႕ ေမာင္ႏွမဝမ္းကြေ ဲ တြလည္း ဖ်ားနာၿပီး ဆုံးသြားၾကတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။ “ဘာ စားစရာမွ မရိွတာကုိလည္း ခဏခဏ ႀကဳံရတယ္။ တခါတေလ မိသားစု ၇ ေယာက္ စားဖုိ႔ ဆန္ တဘူးပဲ ရိွတတ္တယ္။ လူႀကီးေတြက မစားၾကဘူး။ ထမင္းကုိ က်မတုိ႔ ညီအစ္မေတြကုိ ေပးတယ္၊ က်မတုိ႔က အငယ္ေတြ ဆုိေတာ့။ ေတာထဲမွာ မွ်စ္ေတြ လုိက္ရွာၿပီး စားရတယ္” ဟု မုိင္းရာက လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကုိ ေျပာျပသည္။ “ျမန္မာျပည္မွာ ကရင္ေတြအျပင္ တျခား တုိင္းရင္းသားေတြလည္း ရိွတယ္၊ သူတုိ႔လည္း ျမန္မာ စစ္အစုိးရက ရန္ျပဳတာကုိ ခံေနရတယ္။ ကိုယ့္ရပ္ ကုိယ့္ရြာမွာ ေနလုိ႔မရတ့အ ဲ တြက္ ျပည္တင ြ ္း ေရႊ႕ေျပာင္း ဒုကၡသည္ေတြ ျဖစ္သာြ းၾကတယ္၊ တျခား ႏုိင္ငံကုိ ေျပးရတယ္” ဟု မုိင္းရာက ေျပာသည္။ အစုိးရႏွင့္သူပုန္တုိ႔ ကေလးစစ္သား သုံးေနဆဲဟု ကုလ စြပ္စဲြ FRIDAY, 24 APRIL 2009 19:53 ဧရာဝတီ ျမန္မာႏုိငင ္ ံရိွ အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ ၉ ဖဲြ႔သည္ ကေလးစစ္သားမ်ား ဆက္လက္ စုေဆာင္းလ်က္ ရိွေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီသို႔ ယမန္ေန႔က ေပးပုိ႔ေသာ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တင ြ ္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ ကေလးစစ္သားတဦး (ဓာတ္ပုံ - Yuzo/The Irrawaddy) အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေသာ အဖြဲ႔မ်ား ျဖစ္သည့္ တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္ အမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္၊ ကရင္ အမ်ဳိးသား အစည္းအရံုး - ကရင္ အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာင္စီ (KNU/KNLA PC)၊ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA)၊ ကရင္နီ အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္ဦး (KNPLF)၊ ျမန္မာ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္ (MNDAA)၊ ဝ ျပည္ ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) တို႔သည္ ကေလးစစ္သားမ်ား စုေဆာင္းလ်က္ရိွသည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆုိသည္။ ကရင္ အမ်ဳိးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KNLA)၊ ကရင္နီတပ္မေတာ္ (KA)၊ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္- ေတာင္ပိုင္း (SSA-S) စသည့္ အစုိးရႏွင့္ ဆက္လက္ တုိက္ခုိက္ေနေသာ အဖဲြ႔မ်ားသည္လည္း ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းေနသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးထားသည္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စေ ဲ ရး အဖြဲ႔မ်ား မဟုတ္ေသာ ကရင္ အမ်ဳိးသားအစည္းအရံုးႏွင့္ ကရင္နီတပ္မေတာ္တို႔သာလ်ွင္ ကုလသမဂၢ၏ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈ ရပ္ဆိုင္းေရး အစီအစဥ္တင ြ ္ KNLA ႏွင့္ KA အဖဲြ႔ ႏွစ္ဖဲြ႔သာ ပူးေပါင္း ပါဝင္ၾကေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက ကုလသမဂၢ ႏွင့္ လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔မ်ား ထိေတြ႔ ေဆြးေႏြးမႈ မျပဳႏုိင္ေစရန္ ပိတ္ပင္ထားေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။
ဤ ၅၁ မ်က္ႏွာ အစီရင္ခံစာကို ေရးသား ျပဳစုသူမွာ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ ကေလး သူငယ္မ်ား ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ ဆိုင္ရာ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ရာဒီကာ ကြန္မရာဆြာမိ ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတကာတြင္ ကေလးမ်ားကုိ စစ္သားအျဖစ္ ခုိင္းေစ အသုံးျပဳမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေလ့လာ ျပဳစုထားျခင္း ျဖစ္သည္။ အစီရင္ခံစာ ျပဳစုေနစဥ္အတြင္း ကုလသမဂၢက ကေလးငယ္မ်ားသို႔ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ေပးအပ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းခ့ေ ဲ သာ္လည္း စစ္အစိုးရက လက္မခံခ့ဲ ဟု ဆုိသည္။ အစီရင္ခံစာက ကုလ အရာရွိမ်ားသည္ UWSA တပ္စခန္း ၂ ခုကုိ သြားေရာက္ ေလ့လာခ့ရ ဲ ာ UWSA က စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည့္ အေျခခံပညာေက်ာင္း ၄ ေက်ာင္းကုိ ေတြ႔ခရ ့ဲ သည္ဟု ဆုိသည္။ “ဤအခ်က္သည္ စုိးရိမ္ဖြယ္ျဖစ္သည္၊ တပ္သားသစ္ စုေဆာင္းမႈ၊ ကေလးစစ္သား အသုံးျပဳမႈမ်ား ရိွသည္ဟူေသာ စြပ္စခ ြဲ ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစသည္” ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးထားသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား စစ္ယူနီေဖာင္း ဝတ္ထားေသာ္လည္း စစ္ပညာ သင္ၾကားေနျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ လမ္းေဘးကေလး၊ မိဘမ့ဲ ကေလး သုိ႔မဟုတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့သည့္ မိသားစုဝင္မ်ား၏ ကေလးမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဝတ္အစားဖုိး မတတ္ႏုိင္ၾကေၾကာင္း UWSA က ရွင္းျပခ့သ ဲ ည္ဟု ဆုိသည္။ ယင္းေနာက္ပုိင္းတြင္ UWSA ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ မရရိွေတာ့ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးထားသည္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက အသက္ မျပည့္ေသးသူမ်ားကုိ လက္နက္ကိုင္ တပ္ရင္း တပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ ေလ့က်င့္ေရး ကာလ အတြင္း စိစစ္ၿပီး ျပန္လႊတ္ေပးေနေၾကာင္း၊ အသက္ မျပည့္ေသးသူ ၆၈ ေယာက္ကို စစ္တပ္ ေလ့က်င့္ေရး ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ေတြ႔ရွိၿပီး အုပ္ထိန္းသူ ႏွင့္ မိဘမ်ားထံ ျပန္လည္ အပ္ႏွံခဲ့ေၾကာင္း စစ္အစိုးရ၏ ဆက္သြယ္ ေျပာဆုိခ်က္ကုိ အစီရင္ခံစာတြင္ ကုိးကားထားသည္။ အဆုိပါ ၆၈ ေယာက္အနက္ ႏိုင္ငံတကာအလုပ္သမားအဖြဲ႔ (ILO) မွတဆင့္ ျပန္လႊတ္ ေပးလိုက္သူ ၁၂ ဦး၊ ႏိုင္ငံတကာၾကက္ေျခနီ ေကာ္မတီ (ICRC) မွတဆင့္ ျပန္လႊတ္ေပးသူ ၁ ဦး တုိ႔ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ လြတ္ေပးလုိက္ေသာ တျခား ကေလး ၂ ဦး ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ILO ႏွင့္ ICRC တုိ႔ကုိ အေၾကာင္းၾကားၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ILO ၏ လုပ္အားေပးခုိင္းေစမႈ ပေပ်ာက္ေရး အစီအစဥ္မွတဆင့္ ကေလး ၂၃ ေယာက္ လြတ္ေျမာက္လာေၾကာင္း အတည္ျပဳႏုိင္ခသ ့ဲ ည္။ ဆႏၵအရ မဟုတ္ဘဲ စစ္သင္တန္း ေက်ာင္းမ်ားသုိ႔ ေရာက္ရိွသြားၾကသူ အမ်ားဆံုး ပါဝင္သည္ဟု ဆုိသည္။ မိဘမ်ားႏွင့္ ေဆြမ်ဳိးမ်ား၏ တုိင္ၾကားခ်က္အရ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။ အစိုးရထံမွ တုံ႔ျပန္ခ်က္ ေစာင့္ဆိုင္း ေနရေသာ သို႔မဟုတ္ မျပတ္စေ ဲ သးေသာ အမႈေပါင္း ၁၄ ခု ရွိေနေသးသည္ဟု ဆုိသည္။ အမ်ဳိးသားစစ္သားစုေဆာင္းမႈဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္ေသာ စစ္သားစုေဆာင္းေရး ဆုိင္ရာ အရာရွိ ၉ ဦးကို ရာထူးမွ ျဖဳတ္ပစ္ခဲ့သည္ဟု ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း ကုလသမဂၢ အေနျဖင့္ အတည္ျပဳေပးႏုိင္ျခင္း မရွိဟု ဆုိသည္။ ILO ၏ အဆုိအရ ကေလးစစ္သားစုေဆာင္းေသာ ျပစ္မႈက်ဳးလြန္ခဲ့သူ မည္သူ တဦး တေယာက္မွ် စစ္ဘက္ သို႔မဟုတ္ အရပ္ဘက္ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ အေရးယူ အျပစ္ေပးခံရျခင္း မရွိဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ မင္းကုိႏုိင္ကို ကုိရီးယားက ဆုေပး FRIDAY, 24 APRIL 2009 19:29 ေအးလဲ့ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံမွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဂြမ္န္ဂ်ဴး(GwangJu) လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို ၈၈ မ်ိဳးဆက္သစ္ေက်ာင္း သားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္အား ေရြးခ်ယ္လိုက္ေၾကာင္း အန္အယ္လ္ဒီ -အယ္လ္ေအ (ကိုရီးယားဌာနခြ)ဲ ကေျပာသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ (အန္အယ္လ္ဒ-ီ အယ္လ္ေအ)(ကိုရီးယားဌာနခြ)ဲ မွ အတြင္းေရးမွဴး၂ ျဖစ္သူ ကိုေဇာ္မိုးေအာင္က“ ႏိုင္ငံတကာအသီးသီးက ဒီဆုရရွိဖို႔ အတြက္ စာရင္း တင္သင ြ ္း ၾကတယ္၊ အဲဒီအထဲမွာမွ ျမန္မာႏိုင္ငံက ကိုမင္းကိုႏိုင္ကို ေရြးခ်ယ္လိုက္ၿပီဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ဂြမ္န္ဂ်ဴး ၿမိဳ႕မွာ ရွိတဲ့ may 18 Foundation က ဒီေန႔မနက္ ၁၁ နာရီမွာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာလုိက္ပါတယ္”ဟု ေျပာသည္။ ယင္းဆုေပးအပ္ပအ ြဲ ခမ္းအနားကို လာမည့္ ေမလ ၁၈ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ ဂြမ္န္ဂ်ဴး ၿမိဳ႕ရွိ May 18 Memorial ခန္းမတြင္ ခ်ီးျမႇင့္ေပးအပ္မည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း ၎ကဆိုသည္။ ဂြမ္န္ဂ်ဴး ဆုတင ြ ္ ေရႊတံဆိပ္ဆု အပါအဝင္ ကိုးရီယားဝမ္ သန္း၅၀ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၀၀၀၀) ႏွင့္ ဂုဏ္ျပဳ ဘြဲ႔လက္မွတ္ကို ေပးအပ္ခ်ီးျမႇင့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ယင္းဆုအတြက္ ကိုရီးယား အန္အယ္လ္ဒီ အဖြ႕ဲ က မတ္လတြင္ အဆိုတင္သင ြ ္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ယင္းသို႔ အဆို တင္သင ြ ္းရန္ ကိုမင္းကိုႏုိင္၏ ကုိယ္ေရးသမိုင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္း သား မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းႏွင့္ လူ႔ေဘာင္သစ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္တို႔မွ ကူညီျပဳစုေပးခဲ့ ၾကသည္။ ထိုဆုကို ကိုးရီးယားႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ တသီးပုဂၢလမ်ား၊ အစုအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းတို႔မွ လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားသူ၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္သူတို႔ကိုခ်ီးျမႇင့္ျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္တင ြ ္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ကို ဂြမ္န္ဂ်ဴးၿမိဳ႕ရွိ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပခဲ့သည့္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ဒီမိုကေရစီလူထုအံုၾကြမႈ စိတ္ဓာတ္ကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ယင္း လူ႔ အခြင့္အေရးဆုကို ေပးအပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ ထိုဆုကို ၂၀၀၄ခုႏွစ္တင ြ ္လည္း ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့ၿပီး ယင္း ဆုေငြႏွင့္ ေရႊတံဆိပ္ဆုကို ယခုအခ်ိန္အထိ အန္အယ္လ္ဒီ အယ္လ္ေအမွ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္း ထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကိုေဇာ္မိုးေအာင္က ေျပာသည္။ ဂြမ္န္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို ေပးအပ္ခဲ့သည္မွာ ယခုဆုိလွ်င္ ၁၀ ႏွစ္ ျပည့္ျမာက္ၿပီျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၆ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တင ြ ္ ပူးတြဲ ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ဆုရသူမ်ားထဲတင ြ ္ အေရွ႕တီေမာမွ ရွနားနာ ဂတ္စ္မို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ အင္ဒိုနီးရွားမွ ဝါဒတ္ရွ္ ဟာဖီဇ္၊ အာဖဂန္နစၥတန္မွ မာတာလိုင္ ဇိုယာႏွင့္ အႏိၵယမွ အိုင္ရြမ္ ရွာမီလာတို႔ျဖစ္သည္။ ယင္း အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆုေပးပြဲမတိုင္မီ လာမည့္ေမလ ၁၆ရက္ေန႔တင ြ ္လည္း May 18 Memorial ခန္းမတြင္ပင္ ျမန္မာ့ အေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါေၾကာင့္ တလအတြင္း ၆ ဦးခန္႔ ေသဆံုး FRIDAY, 24 APRIL 2009 18:45 ေအးခ်မ္းေျမ႕ ရန္ကုန္အပါအဝင္ ၿမိဳ႕ႀကီးတခ်ိဳ႕တြင္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေၾကာင့္ ယခုလ တလအတြင္း ေသဆံုးသူ အနည္းဆံုး ၆ ဦးခန္႔ ရွိၿပီး ေဆးကုသမႈ ခံယူေနရသူ ဦးေရ စုစုေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ ယခုလက္ရွိတင ြ ္ ေျမာက္ဥကၠလာပ ေဆးရံုႀကီး၌ ေဆးကုသမႈခံယူေနရေသာ ဝမ္းပ်က္ ဝမ္းေလွ်ာ ကေလး လူႀကီး လူနာေပါင္း ၂၀၀ နီးပါးရွိေနၿပီး အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္သည့္ NGO အဖြ႕ဲ မ်ားက ကူညီကာ ၂၄ နာရီ ေစာင့္ၾကည့္လွ်က္ရွိေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ ယူနီဆက္ဖ္မွ တာဝန္ရွိသူတဦးက ယခုအခါ ဘိုကေလးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ရြာေပါင္း ၂၀ ခန္႔တင ြ ္လည္း ဝမ္းပ်က္ ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါျဖစ္ပြားသူေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိသည္ဟု ေျပာၾကားသည္။ ၎က ရန္ကုန္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္တခ်ိဳ႕တြင္ ဝမ္းပ်က္ ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားမႈရွိသည္ဟု အတည္ျပဳ ေျပာၾကားေသာ္လည္း မည္မွ်ျဖစ္ပြားသည္ကိုမူ ေျပာၾကားျခင္း မရွိေပ။ ရန္ကုန္ေဒသခံ ဆရာဝန္တဦး၏ အဆိုအရ ေျမာက္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ (၇) ရပ္ကြက္ႏွင့္ (၄၄) ရပ္ကြက္တင ြ ္ ဝမ္းပ်က္ ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၂ ဦး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ယခုလဆန္းက သာေကတ (၄) ရပ္ကြက္တင ြ ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါေၾကာင့္ လူ ၄ ဦးခန္႔ ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု သတင္းရရွိသည္။ ရန္ကုန္တင ြ ္သာမက မႏၱေလးႏွင့္ ျမင္းၿခံေဒသမ်ားတြင္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါေၾကာင့္ ေဆး႐ံုမ်ား၌ ေဆးကုသမႈခံယူေနရသူမ်ား ရာဂဏန္းေက်ာ္ရွိေနေၾကာင္းလည္း ေဒသခံမ်ားထံမွ ၾကားသိရသည္။ ရန္ကုန္ ေျမာက္ဥကၠလာ (၂) ရပ္ကြက္တင ြ ္ ျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိေသာ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါမွာ စိုးရိမ္ရသည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနၿပီး ကာလဝမ္းေရာဂါအဆင့္သို႔ ကူးေျပာင္းသြားႏိုင္ေၾကာင္း ေဒသခံ ဆရာဝန္တခ်ိဳ႕ထံမွ သတင္းရရွိသည္။ ယခု ျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိေသာ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါမွာ အလြန္ျပင္းထန္ေသာေၾကာင့္ တေန႔လွ်င္ ဝမ္း ၈ ႀကိမ္ခန္႔ အနည္းဆံုးသြားၿပီး ႂကြက္တက္ကာ သတိလစ္ေမ့ေမ်ာသြားေၾကာင္း ေဒသခံဆရာဝန္တဦးက ရွင္းျပသည္။ ကေလးသူငယ္မ်ားမွာ ဝမ္း ၂ ႀကိမ္သြား႐ံုျဖင့္ မ်က္ျဖဴစိုက္၍ သတိလစ္ေမ့ေမ်ာ သြားတတ္သည္ဟု သိရသည္။ ေဆးကုသမႈခံယူရာတြင္ အနည္းဆံုး ၃ ရက္ခန္႔ ဆားခ်ိဳရည္ သြင္းေပးရသည္ဟု ၎ဆရာဝန္က ေျပာသည္။ ေျမာက္ဥကၠလာပ ေဆးရံုႀကီး အေရးေပၚဌာနသို႔ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းမွ တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာ တာဝန္က် ဆရာဝန္က “မည္သူ႔ကိုမွ ေျဖၾကားခြင့္မရွိေၾကာင္း” ျပန္ၾကားသည္။ “က်ေနာ့္အထင္ေတာ့ လူနာတခ်ိဳ႕ပံုစံက ကာလ ဝမ္းေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ လကၡဏာ ရွိတယ္” ဟု အမည္ မေဖာ္လိုသည့္ ဆရာဝန္တဦးက ေျပာသည္။ ယခုအခါ ေျမာက္ဥကၠလာ ေဆး႐ံုႀကီးတြင္ ဂ်ပန္မွ လွဴဒါန္းသည့္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါ ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေသာက္သံုး ေဆးဝါးမ်ားကို
ယူနီဆက္ဖ္က တဆင့္ ေပးေဝလွ်က္ရွိရာ ေဆးဝါး မလံုေလာက္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ခံအား နည္းေသာ ကေလးငယ္မ်ားကိုသာ ဦးစားေပး ေဝငွလွ်က္ရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းဌာနတခုက ေျပာသည္။ သတင္းဌာနမ်ားအေနႏွင့္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းမ်ား ေရးသားႏုိင္ ေသာ္လည္း ဝမ္းေရာဂါအဆင့္အထိ ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္ ဆိုေသာအခ်က္ကို ထည့္သင ြ ္းေဖာ္ျပခြင့္မရွိေၾကာင္း ၎ သတင္းဌာနမွ သိရသည္။ ေျမာက္ဥကၠလာ ေဒသခံမ်ား၏အဆိုအရ စစ္ဆင္ေရး အထူးအဖြ႕ဲ အမွတ္ - ၅၊ အဖြ႕ဲ မႉး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမင့္ေဆြ သည္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားရာ ေဒသသို႔ ယမန္ေန႔က သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈ စစ္ေဆး ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ “ရပ္ကြက္ထဲမွာ ေရာဂါပိုးေတြ႕တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ယာယီေဆးခန္းလာဖြင့္ၿပီး အေရးေပၚ ကုသတာေတြ လုပ္တယ္။ တိုင္းမႉးလည္း လာစစ္တယ္။ ေသတာကေတာ့ ဦးပဥၨင္းမ်က္စိနဲ႔ေတာ့ မျမင္ဘူး။ ၂ ေယာက္ ၃ ေယာက္ ေသတယ္ေတာ့ၾကားတာပဲ” ဟု ေျမာက္ဥကၠလာ ၂ ရပ္ကြက္၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတေက်ာင္းမွ ဦးပဥၨင္း တပါးက ေျပာသည္။ ေျမာက္ဥကၠလာ (၂) ရပ္ကြက္သည္ လူေနထူထပ္ၿပီး အေျခခံလူတန္းစားမ်ား အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ရပ္ကြက္ ျဖစ္ကာ ယင္လံုအိမ္သာမ်ားမရွိဘဲ ေျမစိုက္အိမ္သာမ်ားကို ျဖစ္သလို ေဆာက္၍ အသံုးျပဳၾကေသာ ရပ္ကြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းအယ္ဒီတာ တဦးကေျပာသည္။ “စျဖစ္တုန္းက ၃ လမ္းတလမ္းတည္း ျဖစ္တာ။ ေနာက္ေတာ့ တျခားလမ္းေတြကိုပါ ပ်ံ႕ကုန္တယ္။ ဒီတခါ ျဖစ္တဲ့ ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါက ေတာ္ေတာ္ျပင္းထန္တယ္လို႔ ဆရာဝန္ေတြက ေျပာၾကတယ္” ဟု သူက ေျပာျပသည္။ ယခုလဆန္းပိုင္းတြင္ သာေကတ (၄) ရပ္ကြက္အတြင္း၌ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ ေရာဂါကို ထိုေဒသ၌ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။ ရာသီဥတု အလြန္ပူျပင္းၿပီး ယင္ေကာင္ေပါက္ပြားသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းမႈမရွိလွ်င္ ဝမ္းပ်က္ ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏုိင္ၿပီး ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္သည့္ ဒဏ္ကိုခံႏုိင္ရည္မရွိေသာေၾကာင့္ ကေလးငယ္မ်ား၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား အတြက္ စိုးရိမ္ရေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ ဆရာဝန္တဦးက ရွင္းျပသည္။ ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္မႈကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ ဓာတ္ဆားရည္ကို ေရာဂါမျဖစ္မီကပင္ ေသာက္သံုးသင့္သည္ဟု ၎က ဆက္လက္အႀကံေပးေျပာၾကားသည္။ ၎ဆရာဝန္က “ဒါ ကူးစက္တက္တဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္တမ်ိဳးလို႔ သံသယရွိတယ္။ ဒီလို တကယ္ျဖစ္လာရင္ အားေကာင္းတဲ့ ေယာက္်ားသားေတြပဲ ခံႏုိင္ရည္ရွိမယ္။ အဓိကကေတာ့ ခံႏိုင္ရည္ရွိေအာင္ ဓာတ္ဆားရည္ အဆက္မျပတ္ တိုက္ၿပီး ၾကက္ျပဳတ္ရည္လို အားရွိတဲ့ အစားအေသာက္ေတြ ေကၽြးေမြးဖုိ႔ လိုအပ္တယ္” ဟု ရွင္းျပသည္။ ယခုရာသီတင ြ ္ ေဆးဆိုင္မ်ား၌ ဓာတ္ဆားထုပ္မ်ား အေရာင္းရ တြင္က်ယ္လွ်က္ရွိၿပီး ေစ်းႏႈန္းလည္း ၂ ဆခန္႔ ထိုးတက္သြားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ ဓာတ္ဆား တထုပ္ ေရာင္းေစ်းမွာ က်ပ္ ၆၀၀ ခန္႔ ရွိေသာေၾကာင့္ အေျခခံလူတန္းစား တဦး၏ တရက္တာ လုပ္အားခမွာ ဓာတ္ဆား ၂ ထုပ္ဖိုးႏွင့္ညီမွ်သည္။ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း၊ ျပန္႔ပြားႏႈန္း သတင္းမ်ား ကို အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပျခင္းမရွိေသာ္လည္း ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ေရာဂါ ကာကြယ္ေရး ႏႈိးေဆာ္ခ်က္မ်ားကို ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ ဆိုသလို ေဖာ္ျပလွ်က္ရွိသည္။ ထိုသို႔ေဖာ္ျပရာတြင္ မိုးရြာခ်ိန္၌ ေသာက္သံုးေရကန္၊ ေရတြင္းမ်ား အတြင္းသို႔ မသန္႔ရွင္းေသာ ေရမ်ား ဝင္လွ်င္ ေရာဂါပုိးမ်ား ျပန္႔ပြားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ေသာက္သံုး ေရတြင္းေရကန္မ်ားကို အိမ္သာမ်ားႏွင့္ နီးကပ္စြာ မထားရန္၊ အိမ္သာထက္ နိမ့္ေသာေနရာမ်ားတြင္ မေဆာက္လုပ္ရန္၊ ယင္လံုအိမ္သာသံုးရန္၊ ယင္နားစာမ်ား မစားရန္ စသည္ျဖင့္ ပါရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ အေျခခံလူတန္းစားမ်ား ေနထိုင္ရာ ရပ္ကြက္မ်ား၌ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး အတြက္ ထိေရာက္စြာ ပညာေပးျခင္းမ်ိဳးမရွိဘဲ ထိုေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ား အေနႏွင့္ ပညာေပး ျခင္းမ်ားကို လုိက္နာေဆာင္ရြက္ ႏုိင္သည့္ အေနအထားမရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားထံမွ သိရသည္။ “ယိမ္းကတဲ့ လူလည္း ေမာ္ဒယ္ေလွ်ာက္လာၾကၿပီ” FRIDAY, 24 APRIL 2009 16:55 ဧရာဝတီ တင္မိုးလြင္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေမာ္ဒယ္လုပ္ငန္းကုိ အစျပဳခ့သ ဲ ူတဦး ျဖစ္သည္။ ေမာ္ဒယ္ အေျမာက္အျမားကုိ ေမြးထုတ္ေပးခ့သ ဲ ည့္Talents & Models သင္တန္းေက်ာင္းကုိ တည္ေထာင္ခသ ့ဲ ည္။ ထုိေက်ာင္းက သင္တန္းသား သင္တန္းသူ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီ၍ ေလ့က်င့္ ပ်ဳိးေထာင္ခ့ဲၿပီး ျဖစ္သည္။ တင္မုိးလြင္သည္ ရန္ကုန္ စက္မႈသကၠသိုလ္ တက္ေနစဥ္ အသက္ ၂၂ အရြယ္တင ြ ္ပင္ ကိုယ္ပုိင္လုပ္ငန္းကုိ ေအာင္ျမင္စြာ တည္ေထာင္ႏုိင္ခသ ့ဲ ူ ျဖစ္သည္။
တင္မိုးလြင္ ျမန္မာ့ေမာ္ဒယ္ေလာကကုိ ဦးေဆာင္ေနသူ တင္မုိးလြင္သည္ အခမ္းအနားအစီအစဥ္ တင္ဆက္သူအျဖစ္လည္း ေအာင္ျမင္ ထင္ရွားသူတဦး ျဖစ္သည္။ ဧရာဝတီက တင္မိုးလြင္ကုိ ျမန္မာျပည္ ေမာ္ဒယ္ေလာကအေၾကာင္း ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခ့သ ဲ ည္။ ေမး။
။ ေမာ္ဒယ္လ္ လုပ္ငန္း အစျပဳခ့ဲပုံကုိ ေျပာျပပါဦး။
ေျဖ။
။ အရင္ကတည္းက အႏုပညာကို စိတ္ဝင္စားတယ္။ ဆို၊ က၊ ေရး၊ တီး အရမ္း
စိတ္ဝင္စားတယ္၊ အၿငိမ္႔၊ လူရႊင္ေတာ္ေတြကိုလည္း စိတ္ဝင္စားတယ္။ အမတို႔ ငယ္တုန္းကေတာ့ အၿငိမ္႔၊ လူရႊင္ေတာ္ေတြနဲ႔ပဲ ႀကီးျပင္း ရတာ။ ဆယ့္ႏွစ္လရာသီ ျမန္မာပြေ ဲ တာ္ေတြထဲမွာ အၿမဲတမ္း ဒီလုိပေ ြဲ တြက ပါတယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ ၁ဝတန္းေအာင္ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ ေခတ္သစ္ အႏုပညာလိုင္း တလိုင္း ကိုယ့္အာ႐ံုထဲမွာ ျမင္တာေပါ့၊ ကိုယ္က အဲဒီ အႏုပညာလိုင္းကို စလုပ္လိုက္တဲ့ သေဘာပဲ။ ေရွ႕မွာ ရွိၿပီးသား လိုင္းနဲ႔ မတူဘူး။ မူကြဲတာေပါ့၊ မူကြဲတယ္ ဆိုတာ ေစ်းကြက္က အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားတယ္၊ ေစ်းကြက္စီးပြားစနစ္ ျဖစ္သြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီထဲမွာ ဝင္ဆ့ံႏိုင္မယ့္ အႏုပညာ ဝန္ေဆာင္မႈ တခုကို စဥ္းစားလိုက္ေတာ့ ဒါ အဆိုေတာ္လည္း မဟုတ္ဘူး၊ ႐ုပ္ရွင္ သ႐ုပ္ေဆာင္လည္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တီဗီ ေၾကာ္ျငာေတြ ျဖစ္လာတဲ့ အခါက်ေတာ့ တီဗီေၾကာ္ျငာ ေမာ္ဒယ္ေတြ အဲဒါေတြကို ေမြးထုတ္မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့မွ အဲဒါေတြကို သင္တန္းေပးရင္းနဲ႔ စင္ျမင့္မွာ ဖက္ရွင္ရွဳိး ေလွ်ာက္တာေတြ ေပၚလာတယ္။ အရင္တုန္းက လွယဥ္ေက်းမယ္ေတြပဲ ရွိတယ္။ ဖက္ရွင္မယ္ပဲ ရွိတာကေန ေမာ္ဒယ္လ္ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ေျပာင္းလဲၿပီးေတာ့ အဲဒီ ဝန္ေဆာင္မႈ ေစ်းကြက္ထဲထည့္လိုက္တာေပါ့။ ေမး။
။ လွယဥ္ေက်းမယ္ နဲ႔ ေမာ္ဒယ္လ္ေတြ ကြာျခားပုံေလးလည္း ေျပာပါဦး။
လွယဥ္ေက်းမယ္ ကေတာ့ ရုိးရာေပါ့၊ ယိုးဒယားမွာလဲ ရွိတယ္ေလ၊ ကထိန္တို႔ ဘာတို႔ဆို လိဳြ င္ကထံုမယ္ေတြ ေရြးတယ္၊ ရိုးရာ အတုိင္းပဲ ဝတ္စားတယ္၊ ခါးေတာင္းက်ဳိက္တယ္၊ ယုိးဒယားရင္ရွားေတြ ဝတ္ၿပီးေတာ့၊ မိတ္ကပ္ေတြ၊ အေမာက္ အျမင့္ႀကီးေတြနဲ႔ ၿပိဳင္ၾကတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ရိုးရာမပ်က္ေပါ့။ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ရဲ႕႐ုိးရာ မပ်က္ေအာင္ ထိန္းထားတဲ့ အလွမယ္ပေ ြဲ တြေပါ့။ ေမာ္ဒယ္တို႔၊ catwalk တို႔ကေတာ့ ၂၁ ရာစုရ႕ဲ အလွမယ္ ပံုစံေတြေပါ့။ ေမး။
။ ဒီလိုမ်ဳိးအတြက္ ဘယ္လုိ စံႏႈန္းေတြ ရိွသလဲ။
ေျဖ။
။ ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ သူ႔မွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စံႏႈန္းေတြရွိတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ရွိရမယ္၊ အနည္းဆံုးေတာ့ ၅ ေပ ၈
လက္မ အထက္ျမင့္မွပဲ စင္ေပၚတက္ခင ြ ့္ရွိတာ။ ဒါေပမယ့္ အာရွမွာေတာ့ အားလံုးကလည္း ခပ္ပုပုေတြပေ ဲ လ။ အျမင့္ႀကီးေတြနဲ႔လာၿပီး ေၾကာ္ျငာလို႔လည္း အားက်တာပဲ ရွိေပမယ့္ အဲဒီ အျမင့္ႀကီးေတြ ဝတ္သလို၊ အဲသလို အပိန္ေလးေတြ ဝတ္သလိုလည္း လိုက္ဝတ္လို႔ မရျပန္ဘူး။ အင္တာေနရွင္နယ္ မီေအာင္ လုပ္တဲ့ ပြဲတခ်ဳိ႔လည္း ရွိေကာင္း ရွိမယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ကိုယ့္ျပည္တင ြ ္းက သံုးစြသ ဲ ူေတြ သံုးစြဲနုိင္ဖို႔လည္း ၾကည့္လို႔ေကာင္းေအာင္ လုပ္တဲ့ ပြဲမ်ဳိးလည္း ရွိတာေပါ့။ အဲဒါၾကေတာ့ ေမာ္ဒယ္ေတြက ျမန္မာျပည္မွာ ထုတ္တဲ့ ကုန္ပစၥည္း ျမန္မာျပည္ကလူေတြ ဝယ္ယူ သံုးစြဲနုိင္မယ့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ဳိး ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီ ေဒသခံ ေမာ္ဒယ္နဲ႔ပဲ သြားရတာပဲ။ သူတုိ႔ကေတာ့ ပုခ်င္လည္းပုမယ္။ ဝ ခ်င္လည္း နည္းနည္းဝမယ္။ ေပါင္ေလး နည္းနည္းပိုရင္လည္း ပိုမွာေပါ့။ ဟိုတေန႔က ရန္ကုန္မွာ ဂ်ပန္က လာေရြးတာရွိတယ္၊ အဲဒါေတြၾကေတာ့ ၅ ေပ ၈ အထက္ေတြပဲ ေရြးတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ထိပသ ္ ီး ၅ ဦး စာရင္းဝင္တဲ့ ဂ်ပန္က ဒီဇိုင္နာ တေယာက္က ေနၿပီးေတာ့ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပြဲလာလုပ္ေပးမွာ၊ သူ႔စရိတ္နဲ႔သူေပါ့။ ဒီေတာ့ ဒီမွာ ေရြးတာ အင္တာေနရွင္နယ္စံနဲ႔ပဲ ေရြးတယ္။ ေယာက္်ားေလးဆိုရင္ ၆ ေပ နီးပါးေတြေပါ့။ မိန္းကေလးဆို ၅ ေပ ၈ အထက္ေတြ။ တကယ္ေတာ့ ကိုယ့္ေဒသထဲမွာ ျပမယ့္ ရိွဳးေတြ အတြက္ေတာ့ ကိုယ့္ေဒသထဲမွာ လက္ခံနုိင္ေလာက္တဲ့ ပံုစံမ်ဳိးနဲ႔ ဆိုရင္ကို ရပါၿပီ။ ေမး။
။ မတင္မုိးလြင္တုိ႔ အစျပဳခ့ဲတုန္းကနဲ႔ အခု အေျခအေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ ကြာျခားေနၿပီလ။ဲ
ေျဖ။
။ အခုေတာ့ အားလံုးက ေတာ္ေတာ္ႀကီး မ်က္စိပင ြ ့္ နားပြင့္နဲ႔ အျမင္လည္း က်ယ္လာၾကၿပီ။ လက္ခံတယ္၊ ေထာက္ခံတယ္။ အားေပးတယ္။
အရင္တုန္းကေတာ့ လက္လည္း လက္မခံဘူး။ ေထာက္လည္း မေထာက္ခံဘူး။ အားလည္း မေပးဘူး။ အျပစ္ဘဲ ေျပာၾကတယ္။ စာနယ္ဇင္းေတြကလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မေကာင္းတဲ့ ရႈေထာင့္ဘက္က ေရးတယ္။ တခ်ဳိ႕တေလက ေကာင္းတဲ့ဘက္က ေရးတယ္။ ကိုယ္ကလည္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ လုပ္ျပႏုိင္တဲ့အခါ ေကာင္းတဲ့ဘက္က ေရးတဲ့လူ မ်ားလာတယ္။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ မိဘေတြက အားေပးတယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ အဘိုး အဘြား မသိေအာင္ လုပ္ရတာ။ အခုက အဘိုး အဘြားေကာ မိဘေတြေကာ
အားေပးလာတယ္။ သားသမီးေတြလည္း ပိုၿပီးေတာ့ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တဲ့ အႏုပညာကို လြတ္လြတ္ လပ္လပ္နဲ႔ ယံုၾကည္မႈ ရလာတာေပါ့။ ရုိးရာလည္း ရွိေသးတယ္။ ဥပမာ- ရခိုင္အလွမယ္၊ သူ႔တုိင္းနဲ႔ သူ႔ျပည္နယ္ သူ႔ရာသီအလုိက္ ပြေ ဲ တာ္ အလုိက္ေတာ့ ရွိတာေပါ့။ Miss Al Pine ဆိုရင္ Al Pine ေသာက္ေရသန္႔ ဦးစီးၿပီးလုပ္တာတို႔၊ Miss Ferrovit ဆုိရင္ Ferrovit အားေဆးက ႀကီးမွဴးၿပီး လုပ္လုိက္တာတုိ႔။ ဒါမ်ဳိးေတြကေတာ့ အင္တာေနရွင္နယ္ ပံုစံ ျဖစ္သြားၿပီ၊ ဝတ္တာ စားတာေတြက အစေလ။ ေရကူးဝတ္စံု မဟုတ္ေပမယ့္ စကတ္ အတိုေတြ ဘာေတြနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုေခၚမလဲ ေခတ္မီလာတာေပါ့၊ ၾကည့္လုိ႔လည္း ပိုေကာင္းလာတာေပါ့ေနာ္၊ ျမင္ေနက် မဟုတ္ဘဲ ပိုထူးျခားတဲ့ အျမင္သစ္၊ အေတြးသစ္ တင္ဆက္မႈေတြ မ်ားလာတာေပါ့။ ေမး။
။ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈအပိုင္းမွာ ရိုးရာက လက္ခံထားမႈနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ ဆန္႔က်င္ခံရတာမ်ဳိးမ်ား ရွိလား။
ေျဖ။
။ အရင္တုန္းကေတာ့ အရမ္းရိွပါတယ္။ အခုေတာ့လည္း ေအးေဆးပါပဲ ျဖစ္သြားပါၿပီ။ အဲဒီဟာလည္း ညိွႏိႈင္းရတာေပါ့။ အားလံုးကလည္း
နားလည္ လက္ခံလာၾကေတာ့ ထိပ္တိုက္ေတြ မရွိေတာ့ပါဘူး။ သႀကၤန္ဆိုရင္ မ႑ပ္ေတြ ရွိတယ္။ မ႑ပ္ေတြေပၚမွာ ကၾကတယ္။ ဖက္ရွင္ရိႈးေတြ ေလ်ွာက္ၾကတယ္။ အဲသလိုပဲ ဗမာထဘီေတြနဲ႔ ယိမ္းေတြနဲ႔ ကေနၾကတုန္းပဲ။ ဒါေတြက ထိပ္တိုက္ ေတြ႔စရာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔ အားလံုးက သိလာၾကၿပီ။ ယိမ္းကတဲ့ လူကလည္း ေမာ္ဒယ္ေလွ်ာက္လာၾကၿပီေလ။ အဲသလုိမ်ဳိး သိတယ္ မဟုတ္လား ဂလုိဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ဆိုေတာ့ အတူတူ ျဖစ္သြားၾကတယ္။ ေမး။
။ ေမာ္ဒယ္တေယာက္ျဖစ္ဖုိ႔ အသက္အရြယ္ အကန္႔အသတ္ ရွိသလား။
ေျဖ။
။ ႏိုင္ငံျခားမွာေတာ့ အစိတ္ေက်ာ္ရင္ သိပ္ၿပီးေတာ့ မသံုးေတာ့ဘူး။ သူတို႔ သံုးတဲ့ သက္တမ္း ၂ ႏွစ္၊ ၂ႏွစ္ခြဲ အတြင္းမွာ ေစ်းကြက္ဝင္တယ္
ဆုိရင္ ဆက္တက္သြားတာေပါ့။ အဲသလိုမ်ဳိး အလားတူ အရည္အခ်င္းနဲ႔ပဲ အသစ္ေတြ ရုရွားတို႔လိုမ်ဳိး ေစ်းကြက္ထဲ ေရာက္လာတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေရွ႕ကလူေတြ နားသြားတာမ်ဳိးလည္း ရွိတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာက ႏုၾကေတာ့ တခ်ဳိ႔လည္း ၂၇၊ ၂၈ ေလာက္ထိေလာက္ပဲ လုပ္ေတာ့ လုပ္ေနၾကတာရွိတာေပါ့။ ႏုိင္ငံတကာ အတြက္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာေစ်းကြက္ အတြက္ပ။ဲ ကိုယ့္ဘာသာကုိယ္ပဲ ဖန္တီးၿပီး ျပတာေပါ့။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ၂၅ ေက်ာ္ရင္ သိပ္ၿပီးေတာ့ မလုပ္ၾကေတာ့ဘူး။ လုပ္ေပးလို႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ မေကာင္းေတာ့ဘူး။ ေမး။
။ မေကာင္းေတာ့ဘူးဆုိ သူတုိ႔ ဘာဆက္လုပ္ၾကမလဲ။
ေျဖ။
။ အလုပ္ထဲ ဝင္ရင္ဝင္၊ မဝင္ရင္လည္း ဒီဇိုင္နာ လုပ္ရင္လုပ္၊ တခ်ဳိ႕လည္း သရုပ္ေဆာင္ ေလာကထဲဝင္ၾကတာေပါ့။ ေနာက္ထပ္
အသစ္တက္တဲ့ ကေလးေတြက အရမ္း ထူးခြ်န္ၿပီး၊ အရမ္းလည္း ႀကိဳးစားၾကေတာ့ ပိုေကာင္း ပိုေတာ္တာေတြက အစားထုိးလာတယ္။ တတ္တ၊့ဲ ေတာ္တဲ့၊ နားလည္တသ ့ဲ ူက မ်ားလာၿပီး ေစ်းကြက္က ေသးတယ္၊ အရမ္း မဖံ႔ၿြ ဖိဳးလာဘူး။ တင္မိုးလြင္ ျပည္ပက သြင္းလာတ့ဲ အမွတ္တံဆိပ္ေတြ ပုိမ်ားလာရင္၊ ေဒသတြင္း ပစၥည္းေတြလည္း ပုိမ်ားလာရင္ ေမာ္ဒယ္ ပုိလုိလာတာေပါ့။ တကမၻာလုံး အေနအထားအရ ခ်ဳံ႕ရတယ္၊ ေခြ်တာရတယ္ ဆုိေတာ့ အႀကီးအက်ယ္ေတာ့ ဘယ္သူမွ မလုပ္ၾကေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေစ်းကြက္က အမွန္ မရိွဘူး။ ေမွ်ာ္လင့္လုိ႔ မရဘူး။ အီတလီ၊ မီလန္ တို႔ ျပင္သစ္၊ ပါရီတို႔ မွာကေတာ့ အခုိင္အမာရွိတယ္။ အဲသလုိမ်ဳိးနဲ႔ေတာ့ ယွဥ္လို႔ေတာ့ မရဘူး။ သူတုိ႔က Fashion Paradise ေတြ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္ ၄ဝ ကတည္းက အစ တည္ခဲ့ၾကတာ ဆိုေတာ့ ကိုယ္တို႔နဲ႔ လံုးဝ မယွဥ္နုိင္ဘူးေပါ့။ ေမး။
။ ေမာ္ဒယ္ေလာကထဲကလာတ့သ ဲ ူေတြအတြက္ အလုပ္အကုိင္ေတြ ေရြးစရာ
အေတာ္မ်ားမ်ား ရိွသလား။ ေျဖ။
။ ယိုးဒယားမွာၾကေတာ့ ေမာ္ဒယ္ေတြေကာ Miss ေတြေကာ အသက္ ေက်ာ္သြားၿပီဆိုရင္
အရမ္းကို ၾသဇတိကၠမႀကီးမားတဲ့ ကုမၸဏီႀကီးေတြက presenter ေတြ ျပန္ခန္႔ၾကတယ္ေလ၊ သူတုိ႔ တံဆိပ္ကုိ ကုိယ္စားျပဳေပးတာတုိ႔။ အလွအပ ေရးရာ အႀကံေပးတုိ႔ ျပန္ခန္႔ၾကတယ္။ သူတုိ႔ အတြက္ေတာ့ အလုပ္အကိုင္က မရွားဘူးေပါ့။ ဟုိတယ္ေတြကလည္း ေခၚတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ကိုယ့္မိဘအလုပ္ကို ျပန္လုပ္။ မလုပ္ရင္ ကိုယ္တတ္ထားတဲ့ တကၠသုိလ္ပညာနဲ႔ ဌာနတို႔ ကုမၸဏီတို႔ဝင္။ မဝင္ရင္လည္း ႏိုင္ငံျခားမွာ အလုပ္ သြားလုပ္ရင္ လုပ္ေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္လည္း တျခား အႏုပညာေလာကထဲ ကူးခ်င္လည္း ကူးေပါ့။ ကိုယ့္ဟာကုိယ္
အဆင္ေျပသလို လုပ္ရမွာေပါ့။ ေမး။
။ ဒီေန႔ ျမန္မာျပည္ ေမာ္ဒယ္ေလာကထဲ ဝင္လာတ့သ ဲ ူေတြအေၾကာင္း နည္းနည္း ေျပာျပပါ။
ေျဖ။
။ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး ဘာမွမလုပ္ဘဲနဲ႔ အိမ္မွာပဲ ေနတာလည္း ရွိတာေပါ့။ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ အမ်ဳိးစံုေပါ့။ တတ္ၾကြတဲ့ လူလည္း ရွိတယ္။
ေႏွးေကြးတဲ့လူလည္း ရွိတယ္။ ယုန္ေလးေတြ၊ လိပ္ကေလးေတြလိုပဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးပါပဲ။ ဇြရ ဲ ွိသူလည္း ရွိတယ္။ ဇြဲ မရွိသူလည္း ရွိတယ္။ မေျပာရဲ မဆိုရဲ ေႏွးေကြးေနရင္ ကိုယ့္အတြက္ ေနရာ ပိုရွားတယ္။ ကိုယ္က အရမ္း ပ်င္းေနရင္၊ သင္ယူတာလည္း အရမ္း ေနာက္က်တယ္ဆိုရင္၊ ေရွ႕ မထြက္ရရ ဲ င္ ကိုယ့္ရ႕ဲ ရပိုင္ခင ြ ့္က ပို ဆံုးရႈံးသြားမွာေလ။ ဒီေလာကထဲ ဝင္တယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ နာမည္ႀကီး ေမာ္ဒယ္တေယာက္ ျဖစ္ဖို႔ ရည္ရြယ္တာထက္ လူၾကားထဲ ဝင္ဆ့ံၿပီးေတာ့ စမတ္က်က်နဲ႔ ေနထိုင္ႏိုင္ဖုိ႔၊ လူအေၾကာင္း သိႏိုင္ဖို႔ လုိတယ္။ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ ဆိုေတာ့ မားကက္က အရမ္း အေရးႀကီးတာ၊ အဲဒါကို သေဘာေပါက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ပညာသင္ၿပီး သိရွိထားတဲ့ ပညာနဲ႔ေတာ့ ဝင္ဆ့ံေအာင္ အမ်ားႀကီး လုပ္လို႔ ရတယ္။ အဲလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ႐ုိး႐ုိးဘြဲ႔ရ လူငယ္တေယာက္ အေနနဲ႔ပဲ ရွိခဲ့မွာပဲ။ အင္ေဖာ္ေမးရွင္းကလည္း အရမ္း ျမန္ေတာ့ လိုက္မမွီဘဲ ျဖစ္မယ္။ ေစ်းကြက္ အရမ္းေသးလို႔ ပိုႀကိဳးစားရမွာလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေမး။
။ ေမာ္ဒယ္ေတြ ဘာလုပ္သင့္တယ္၊ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ထားသင့္တယ္လို႔ အႀကံေပးမလဲ။
ေျဖ။
။ တလိုင္းတည္း သြားဖို႔ ဘယ္ေတာ့မွ အၾကံမေပးဖူးဘူး။ ကိုယ္က လူေတြၾကားထဲ ဝင္ဆန္႔တယ္ ဆုိတာ ဒါက ပညာရပ္ တခုေလ။ ဒီေတာ့
အခြင့္အေရးရွိတုန္း၊ အရြယ္ရွိတုန္းမွာ လာလုပ္ၾက။ ၿပီးရင္ ကိုယ့္အတြက္ ခိုင္မယ့္ ေနရာေတြကို ဝင္လုပ္ၾက။ တခ်ဳိ႕ဆို မိတ္ကပ္ကုမၸဏီမွာ အၾကံေပးေတြ ျပန္လုပ္ ၾကတယ္။ ေမာ္ဒယ္ထက္လည္း သူတုိ႔ ပိုၿပီးေတာ့ ဝင္ေငြေကာင္းတယ္။ ရာထူးလည္း ႀကီးသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ တေယာက္တည္းနဲ႔ ရွစ္မ်ဳိးေလာက္ တတ္ဖို႔လိုတယ္။ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရး၊ အဝတ္အစား စမတ္က်တာ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ ဖန္တီးႏိုင္စြမ္း ရွိတာ စသျဖင့္ အမ်ားႀကီးေတာ့ လိုတယ္။ ဒါေတြကုိ က်မတုိ႔ဆီမွာ ၂ ႏွစ္ ၃ ႏွစ္ လုပ္ရင္းနဲ႔ သင္ၾကေပ့ါ။ ေမာ္ဒယ္လုပ္ရင္းနဲ႔ အဆင္သင့္တဲ့ ကိစၥေတြ တြသ ဲ င္သင့္တယ္။
။ သႀကၤန္အတြင္း ေသဆုံးမႈ၊ ဒဏ္ရာရမႈ ယခင္ကထက္ မ်ားျပားဟု ဂ်ာနယ္တေစာင္တင ြ ္ ေဖာ္ျပ မုိးမခ အေထာက္ေတာ္ ၀၀၈ ဧ ၿပီ ၂၄၊ ၂၀၀၉
ယခုႏွစ္ သႀကၤန္ကာလအတြင္း ေသဆုံးမႈ၊ ဒဏ္ရာရမႈ ႏႈန္းသည္ ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္ ပုိမုိ မ်ားျပားသည္ဟု ယေန႔ထုတ္ Biweekly ဂ်ာနယ္တင ြ ္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ယခုလ ၁၉ ရက္ေန႔ထုတ္ အစုိးရသတင္းစာမ်ားတြင္မူ ေသဆုံး ဒဏ္ရာရႏႈန္း နည္းပါး လာေၾကာင္း၊ “ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႔စြာ ျမန္မာ့ရုိးရာ သႀကၤန္ကုိ စည္းကမ္းတက် ဆင္ႏဲႊခ့ဲၾကသျဖင့္” နည္းပါးရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
ဂ်ာနယ္ ႏွင့္ သတင္းစာတုိ႔တင ြ ္ ေသဆုံးသူ အေရအတြက္ကုိ ၅ ဦး ဟု ေဖာ္ျပၾကသည္။ မုတ္သုံမုန္တိုင္းကို ေၾကာက္လန႔္၍ ၿမိဳ႔သို႔ ခိုလႈံရန္လာသူမ်ား ေလွေမွာက္ၿပီး ေသဆံုးရ မိုးမခ အေထာက္ေတာ္ (ရန္ကုန္ ) ဧျပီ ၂၄၊ ၂၀၀၉ ၿပီးခဲ့သည့္ သၾကၤန္မတိုင္မီ ရက္ပိုင္းအလို ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ အပူပိုင္း မုန္တုိင္း သတင္းေၾကာင့္ လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပို္င္းရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕မွ ရြာသားမ်ား ၿမိဳ႕သို႔ ေခတၱခိုလံႈရန္ တက္အလာတြင္ ေလွ ၂စီးတိမ္းေမွာက္ခဲ့ရၿပီး ၁၀ဦးထက္မနည္း ေသဆံုးခဲ့ရသည္ ဟုသိရသည္။ ထိုရက္ပိုင္း အတြင္းက မုန္တိုင္း အႏၱရာယ္ကို ေၾကာက္လန္႔ၿပီး လပြတၱာၿမိဳ႕သို႔ ေခတၱခိုလံႈလာသူေပါင္း ေထာင္ခ်ီရွိခဲ့ၿပီး လပြတၱာၿမိဳ႕ရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း အခ်ိဳ႕တြင္ ယာယီ ခိုလံႈခဲ့ၾကေၾကာင္းသိရသည္။ ေသဆံုးခဲ့ရေသာ ခုိလံႈလာသူမ်ား၏ ေနထိုင္ရာ ေက်းရြာအမည္ကို ေမးျမန္းစံုစမ္း၍ မရေသာ္လည္း ေလွ၂စီး တိမ္းေမွာက္မႈေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား ၁၀ဦးထက္မနည္း ေသဆံုးခဲ့ရသည္ဟု လပြတၱာၿမိဳ႕မွ စက္တပ္ေလွ ေမာင္းသူမ်ားက အတည္ျပဳေျပာဆိုၾကသည္။ လပြတၱာမွ စက္တပ္ေလွ ေမာင္းသူကေျပာဆိုရာတြင္`ဒီေဒသရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေခ်ာင္းေတြ ျမစ္ေတြက မိုးမရြာေပမယ့္လည္း ေလျပင္းတာမို႔လို႔ ျဖတ္တဲ့အခါ သတိထားရတယ္။ သူ႔အခ်ိန္နဲ႔သူ သတိထားျဖတ္ရတယ္။ အဲဒီေမွာက္တဲ့ေလွေတြက မုန္တိုင္း ဒဏ္ကိုစိုးရိမ္လို႔ ေလွကသယ္ႏိုင္တဲ့ လူအေရအတြက္ထက္ ပိုစီးၾကတာေၾကာင့္ ေမွာက္သြားတာလို႔ သိရတယ္´ဟု ဆိုသည္။ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ လပြတၱာၿမိဳ႕ခံမ်ားက
မေသဆံုးပဲ
ဆိုသည္။
မေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္
ယမန္ႏွစ္ကလည္း
ေလွေမွာက္မႈေၾကာင့္
မုန္တိုင္းတိုက္ၿပီး
ေသဆံုးရသျဖင့္
၃ပတ္မွ်အၾကာကာလတြင္
နအဖ
ပိုမိုစိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္ဟု အစိုးရက
လပြတၱာၿမိဳ႕ရွိ
ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ဇရပ္တန္ေဆာင္းမ်ားတြင္ ခိုလံႈေနၾကသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားကို ေနရပ္ေက်းရြာမ်ားသို႔ အတင္းအဓမၼ ႏွင္လႊတ္စဥ္ လမ္းခရီးတြင္ ေလွေမွာက္သျဖင့္ ဒါဇင္ႏွင့္ ခ်ီသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား အသက္ဆံုးရံႈးခဲ့ရဖူးသည္။ ယခု အျဖစ္အပ်က္တင ြ ္ အစိုးရမိုးေလ၀သ ဌါနက မုန္တိုင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းသို႔သာ ျဖတ္၀င္ႏိုင္သည္ဟု မည္သို႔ပင္ ေၾကျငာေစကာမူ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္ေပၚမူတည္ၿပီး အစိုးရ၏ မိုးေလ၀သ ေၾကျငာခ်က္အေပၚ လူထုက မယံုၾကည္ရဲ ၾကေတာ့ပဲ မုန္တိုင္းဒဏ္ကို စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။ လပြတၱာ ၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပို္င္း ပင္လယ္၀ႏွင့္ နီးသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာေက်းရြာမ်ားတြင္ မုန္တိုင္းလာလ်င္ အသက္ကယ္ခိုလံႈရန္ အတြက္ အနည္းငယ္ျမင့္သည့္ သစ္ပင္မ်ားေပၚတြင္ စားစရာ ေသာက္စရာမ်ား တင္ထားျခင္း ၊ အုန္းပင္၊သစ္ပင္မ်ားတြင္ ႀကိဳးမ်ား ခ်ည္ေႏွာင္ထားၿပီး အကယ္၍ ေရျမင့္တက္လာပါက ႀကိဳးကိုတြယ္ၿပီး အသက္ေဘးမွ လြတ္ကင္းရန္ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ နာဂစ္တႏွစ္ျပည့္ရန္ သီတင္းပတ္ တပတ္မွ်သာလိုေတာ့ေသာ္လည္း နာဂစ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွာ တပိုင္းတစ အေနအထားသာ ရွိေနေသးသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ ေဘးအႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အသက္ကယ္ အေဆာက္အဦ၊ က်န္းမာေရး ႏွင့္ညီညြတ္သည့္
ေသာက္သံုးေရ
ရရွိမႈ၊
ပ်က္စီးသြားသည့္
စာသင္ေက်ာင္းမ်ား
ျပန္လည္တည္ေဆာက္ႏိုင္မႈ၊
သက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း
အလုပ္အကိုင္မ်ား ျပန္လည္ရရွိမႈ တို႔တင ြ ္ က်ယ္ျပန္႔သည္႔ အတိုင္းအတာျဖင့္ မၿပီးစီးေသးပဲ ရွိေနသည္ကိုလည္း ျမင္ေတြ႕ရသည္။ မင္းကုိႏုိင္ ဂြမ္ဂ်ဳး လူ႔အခြင့္အေရး ဆုရ 24 April 2009 yes၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြက္ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံရ႕ဲ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အျမင့္မားဆုံးဆုတခုျဖစ္တဲ့ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆု ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိမင္းကုိႏုိင္ကုိ ခ်ီးျမႇင့္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္လုိက္ပါတယ္။ ဒီဆုဟာ ေတာင္ကုိရီးယား စစ္အာဏာရွင္ေဟာင္း ခ်န္ဒူး၀မ္ ကုိ ေက်ာင္းသားေတြက အသက္ေပး တြန္းလွန္ခဲ့ၾကတာကုိ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ေပးအပ္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကုိ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါ တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီထြန္းကားေရးတုိ႔အတြက္ ကုိယ္က်ဳိးစြန္႔ အနစ္နာခံၿပီး ေရွ႕တန္းကေန တုိက္ပြဲ ၀င္ေနတဲ့ ကုိမင္းကုိႏုိင္ကုိ အခုလုိ ဆုခ်ီးျမႇင့္ဖုိ႔ ဘာေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ရတယ္ဆုိတာကုိေတာ့ ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔မွာပါ၀င္တဲ့ ေတာင္ကုိရီးယား ေမ ၁၈ ေဖာင္ေဒးရွင္းအဖြရ ႔ဲ ႕ဲ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ စည္းလုံးညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔က ၫႊန္ၾကားေရးမႉး Chang Ho Kim က ဗီအ ြ ုိေအကုိ အခုလုိ ရွင္းျပပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ႔ေဖာင္ေဒးရွင္းက မင္းကုိႏုိင္ကုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြက္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ မင္းကုိႏုိင္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈမွာ အင္မတန္အေရးပါတဲ့ ပုဂၢဳိလ္တေယာက္ျဖစ္သလုိ သူ႔ရ႕ဲ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ျမန္မာ လူမႈ အသုိင္းအ၀ုိင္း တုိးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံထားရသူ တဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕ ကုိယ္က်ဳိးစြန္႔ အနစ္နာခံမႈေတြကုိ
အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ေရာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ တုိးတက္ ထြန္းကားတာကုိ ျမင္လုိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပါ က်ေနာ္တုိ႔က မင္းကုိႏုိင္ကုိ အခုလုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အတြက္ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆု ခ်ီးျမင့္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။” အခုခ်ိန္ဟာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ လႈပ္ရွားမႈအတြက္ အေရးပါတဲ့အခ်ိန္ကုိ ေရာက္ေနတဲ့အတြက္ ျမန္မာလူထုကုိ ခြန္အားေပး တဲ့ အေနနဲ႔ေရာ၊ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ေအာက္မွာ ျမန္မာျပည္သူေတြ ခံစားေနၾကရတာကုိ သူတို႔အေနနဲ႔ မွ်ေ၀ခံစားတဲ့ အေနနဲ႔ပါ ဒီဆုကုိ ခ်ီးျမင့္တာလည္း ျဖစ္တယ္လုိ႔ မစၥတာ ခ်န္ဟုိကဲမ္ က ေျပာပါတယ္။ ကုိမင္းကုိႏုိင္နည္းတူ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လည္း ဂြမ္းဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆုကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က လက္ခံရရွိခဲ့တဲ့အေၾကာင္း အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ ကုိရီးယားဌာနခြဲက ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ကုိရန္ႏုိင္ထြန္းက ဗြီအုိေအကုိ အခုလုိ ရွင္းျပပါတယ္။ “ဒီဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို က်ေနာ္တို႔ ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကိုးရီးယားနယ္ေျမ လြတ္ေျမာက္ဌာနခြဲကေနၿပီးေတာ့ အဆိုတင္သင ြ ္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က (၅) ႀကိမ္ေျမာက္ဆုရွင္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ကိုမင္းကိုႏုိင္ကေတာ့ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ (၁၀) ႀကိမ္ေျမာက္ ဆုရွင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုေငြကို ဒီ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကစၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀,၀၀၀ ကေနၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၅၀,၀၀၀ အထိကို တိုးျမင့္ၿပီးေတာ့ ေပးတာျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။” ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံရ႕ဲ အာဏာရွင္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ခ်န္ဒူး၀မ္ကုိ ဒီ ဂြမ္းဂ်ဴးၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ေတာင္ကုိရီးယားေက်ာင္းသားေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး တြန္းလွန္ခဲ့တဲ့ေန႔ကုိ အစြဲျပဳၿပီး ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရး ဆုကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကစၿပီး ခ်ီးျမႇင့္လာခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ေမ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ စတင္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသား ေတြရ႕ဲ လႈပ္ရွားမႈကုိ ခ်န္ဒူး၀မ္ရ႕ဲ အာဏာရွင္စစ္အစုိးရက ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ေက်ာင္းသား အမ်ား အျပား ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အသက္ေပး အနစ္နာခံခဲ့ၾကတဲ့ ကုိရီးယား ေက်ာင္းသားျပည္သူေတြကုိ အသိအမွတ္ ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ ဂြမ္ဂ်ဴး ေမ ၁၈ ေဖာင္းေဒးရွင္းအဖြဲ႔ကုိ ဖြဲ႔စည္းၿပီး ကမၻာတ၀ွမ္း အာဏာရွင္ေတြလက္ေအာက္မွာ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ခံေနၾကရတဲ့ ျပည္သူလူထုအတြက္ ကုိယ္က်ိဳးမဖက္ စြန္႔လြတ္ အနစ္နာခံ တုိက္ပြဲ၀င္ေနၾကသူေတြကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဒီဆုကုိ ခ်ီးျမင့္လာခဲ့တာပါ။ ကုိမင္းကုိႏုိင္ အခုလုိ ဆုခ်ီးျမင့္ခံရေပမယ့္ လူကုိယ္တုိင္ တက္ေရာက္ ဆုယူႏုိင္မွာမဟုတ္တဲ့အတြက္ မိသားစု၀င္၊ ဒါမွမဟုတ္ သူ႔ရ႕ဲ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ အသိမိတ္ေဆြထဲက သူ႔ကုိယ္စား ဆုလက္ခံဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္မယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဆုေပးပြဲ အခမ္းအနား ကုိေတာ့ လာမယ့္ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔ ဂြမ္ဂ်ဴးၿမိဳ႕က ေမ ၁၈ ေဖာင္ေဒးရွင္း ခမ္းမေဆာင္မွာ က်င္းပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ စပါးခင္းတခ်ဳိ႕ သီးႏွံဖ်က္ပုိး က်ေရာက္ 24 April 2009 ျမန္မာႏုိင္ငံက ဆန္စပါး အဓိကစုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ရာ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသက စပါးခင္းေတြမွာ မၾကာေသးခင္ကစလုိ႔ စပါးဖ်က္ပုိးေတြ က်လာလုိ႔ အဆုံးအ႐ႈံးေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြနဲ႔ လယ္သမားေတြက ေျပာပါတယ္။ ဒီလုိပုိးမႊားအႏၱရာယ္က ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔ သက္ဆုိင္ရာ အဖဲအ ြ႔ စည္းေတြက အစီအမံတခ်ဳိ႕လည္း စလုပ္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ နာဂစ္ ဆုိင္ကလုန္းေလေဘးဒဏ္ သင့္ရာက နာလန္ထူဖုိ႔အေရး ႀကိဳးပမ္းေနၾကရတဲ့ ေတာင္သူေတြ အခုလုိ တပူေပၚ ႏွစ္ပူဆင့္ ႀကံဳေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေအာင္လင ြ ္ဦး က တင္ျပထားပါတယ္။ ေလေဘးဒဏ္ အဆုိးရြားဆုံးခံခဲ့ရတဲ့ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသက ေႏြစပါးခင္းေတြမွာ သီးႏွံဖ်က္ပုိးေတြ က်လာလုိ႔ လယ္သမားေတြ အခက္ေတြ႔ေနရတာပါ။ ေလေဘးဒဏ္က နာလန္ထူဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေနရခ်ိန္ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈေတြ စပါးအထြက္ က်ဆင္းတာေတြနဲ႔ အခုေနာက္ဆုံး ရိတ္သိမ္းခ်ိန္က်မွ ပုိးမႊားေဘးအႏၱရာယ္ ႀကံဳက်ရတဲ့ အျဖစ္မ်ဳိးနဲ႔ ထပ္တုိးေနရတာလုိ႔ ဘုိကေလးၿမိဳ႕က လယ္သမားတဦးက ေျပာျပပါတယ္။ “ပိုးေတြက်တယ္။ တခ်ိဳ႕ ပိုးက်တဲ့လယ္ေတြဆိုလို႔ရွိရင္ ရိတ္လို႔မရတဲ့အေျခအေနမွာ ရွိတယ္။ လူေတြကေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္လဆ ဲ ုိေတာ့ အခု စပါးေတြကလည္း ရိတ္သိမ္းခ်ိန္မွာ ပိုးေတြက်ေတာ့ စား၀တ္ေနေရး သိပ္မေျပလည္ဘူးေပါ့။ ပိုးက်တဲ့စပါးကို နည္းနည္းေကာင္းတာေလးေတြ ဘာေတြေတြ႔ရင္ေတာ့ ယစ္ယက္ၿပီးေတာ့ အဲဒါေလးေတြကိုပဲ ရိတ္သိမ္းေနၾကတာ။ ဟိုတုန္းက ၅၀ ထြက္တဲ့လယ္က အခု ၁၀ ေတာင္ရဖို႔ မလြယ္ဘူး အဲဒီလို အေျခအေနေတြ ရွိတယ္။ ဒီႏွစ္က စပါးေတြကလည္း အရမ္း အထြက္ဆုတ္ၾကတယ္။ အထြက္ဆုတ္တာက ရာသီဥတုမမွန္လို႔ အထြက္ဆုတ္တာလည္း ပါတယ္။ ဒီေႏြဘက္က်ေတာ့ ပိုးက်ၿပီးေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကို အထြက္ဆုတ္ၾကတယ္။” ဘုိကေလးၿမိဳ႕က လယ္သမားတဦးပါ။ လတ္တေလာ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသ စပါးခင္းေတြကုိ က်ေနတဲ့ သီးႏွံဖ်က္ပုိးေတြ ဟာဆုိရင္ Brown Plant Hopper (BPH) လုိ႔ အတုိေကာက္ ေခၚေ၀ၚသုံးစဲြတဲ့ အင္းဆက္ပုိးတမ်ဳိးလုိ႔လည္း သိရပါတယ္။ ဒီလုိ စပါးခင္းေတြ ပ်က္စီးတဲ့အထိ ျဖစ္ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ စုိက္ပ်ဳိးေရးအဖဲြ႔ (FAO) နဲ႔ တျခား သက္ဆုိင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းေတြက အစီအမံေတြ လုပ္ေနၿပီလုိ႔လည္း နီးစပ္သူ၀န္ထမ္း တေယာက္က ေျပာပါတယ္။ အခုဆိရ ု င္ ဖ်ာပုံ၊ ဘုိကေလး စတဲ့ ေဒသတြင္းက ေက်းရြာအုပ္စု တခ်ဳိ႕က ဧကေပါင္း ၁၅၀ ေလာက္ကုိ ပုိးသတ္ေဆးပက္ဖ်န္းတာေတြ လုပ္ထားတယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း စပါးခင္း အမ်ားအျပား ကေတာ့ ဒီလုိ အစီအမံေတြကုိ အခ်ိန္မွီ မရႏုိင္ခဲ့လုိ႔ ပ်က္စီးမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသမွာ ေစတနာ့၀န္ထမ္း အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ေနသူ တေယာက္က ေျပာျပပါတယ္။
“စပါးေတြက ပိုးေတြက မျမင္ရဘူး။ အဲဒီ အပင္ေတြက ဘယ္လိုျဖစ္လာလဲဆိုေတာ့ အပင္ေတြက အရြက္ကေလးေတြက ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ညႇိဳး ညိႇဳးလာၿပီးေတာ့ အပင္မဲွ႔ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္လာၿပီးတဲ့အခါမွာ သံုးရက္ေလာက္လည္းေနေရာ စပါးေတြက နီျမန္းသြားေရာ။ ၿပီးေတာ့မွ စပါးေတြ ပိုးက်တယ္ဆိုတာ သိတယ္။ အဲဒီလို သိတဲ့အခ်ိန္ သိသိခ်င္းေပါ့ဗ်ာ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးဌာနကေတာ့ လုိက္လံၿပီး ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာေတြ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လက္လွမ္းမမွီေတာ့ဘူးေပါ့ေလ။ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ၁၀၀ မွာ ၃၀ % ေလာက္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ပ်က္ဆီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ သိရတယ္။ အဲ - ေနာက္တခ်က္ကလည္း မိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အက်ိဳးဆက္ကလည္း စပါး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ပ်က္ဆီးေစတယ္ေပါ့ေနာ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ဥပမာေပါ့ မေန႔ကဆိုလို႔ရွိရင္ ကိုင္းေတာ၊ မအူ ဘက္မွာဆိုရင္ စပါးေတြက တခ်ိဳ႕ အပင္ေပါက္ေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဟိုင္းဆီဆိုင္နယ္ မစိမ္း တို႔၊ တကံ ဘက္တို႔မွာဆိုရင္ရွိရင္လည္း စပါးေတြ တခ်ိဳ႕ အပင္ေပါက္ၿပီးေတာ့ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ႀကိတ္လို႔ရွိရင္ ဆန္ကြဲ သာသာအေနနဲ႔ပဲ ႀကိတ္လို႔ရမယ့္အေနအထားမွာ ေတြ႔ရတယ္။ လယ္သမားေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံရတာ ဒါကေတာ့ ပထမတပိုင္းေပါ့၊ ေနာက္တခါ ဒုတိယအေနနဲ႔က သူတို႔ရ႕ဲ ဘ၀ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရးေတြမွာလည္း မလံုမၿခံဳနဲ႔ အခက္အခဲေတြ မ်ိဳးစံုရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ထပ္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ မိုးစပါးပ်က္ဆီး၊ ေႏြစပါးမရ အေျခအေနမ်ိဳးေတြမွာကေတာ့ လယ္သမားေတြအတြက္ ေတာ္ေတာ္ပဲ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းေပါင္းစံု ရင္ဆုိင္ေနရတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ။” ေစတနာ့၀န္ထမ္း အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ေနသူ တေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရ႕ဲ စပါးက်ီလုိ႔ တင္စားေျပာဆုိရတဲ့ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွာ နာဂစ္ ဆုိင္ကလုန္းေလေဘးဒဏ္ သင့္ရာက နာလန္ထူဖုိ႔အေရး ႀကိဳးပမ္းေနၾကရတဲ့ ေတာင္သူေတြ ေႏြစပါးရိတ္သိမ္းခ်ိန္ သီးႏွံဖ်က္ပုိးဒဏ္ ခံေနၾကရလုိ႔ တပူေပၚ ႏွစ္ပူဆင့္ ႀကံဳေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ သူက ေျပာျပသြားတာပါ။ အီရတ္ အေသခံဗံုး ၇၅ ေယာက္ ေသဆံုး 24 April 2009 အီရတ္ႏုိင္ငံမွာ ၾကာသပေတးေန႔က အေသခံ ဗုံးေဖာက္ခြဲမႈမ်ားေၾကာင့္ လူ ၇၅ ေယာက္ထက္မနည္း ေသဆုံးသြားလို႔ တႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း တေန႔တည္း အမ်ားဆုံး ေသၾကတဲ့ဦးေရလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး ဆူပူမႈေၾကာင့္ ေသဆုံးၾကတဲ့ အီရတ္ေတြ ၈၇,၀၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီလို႔ အစိုးရက ေရတြက္ေၾကာင္း အမည္ မေဖာ္လုိတဲ့ အစိုးရတာ၀န္ခံတဦးကို ကိုးကားၿပီး ေအပီသတင္းေအဂ်င္စီက ေဖာ္ျပၿပီး ေနာက္တေန႔မွာ အဲဒီ အေသခံ ဗုံး ေဖာက္ခြဲ တုိက္ခုိက္မႈႏွစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေပါက္ကြဲမႈတခုက ဒီယာလာခ႐ုိင္ စားေသာက္ဆုိင္ထဲမွာ ျဖစ္ပြားၿပီး ေသဆုံးသူ ၄၇ ေယာက္ထဲက အမ်ားစုက အီရန္ႏုိင္ငံက ရွီယုိက္ဘုရားဖူးေတြ ျဖစ္ၾကတယ္လုိ႔ အီရတ္ရဲက ဆုိပါတယ္။ ေနာက္ေပါက္ကြဲမႈတခုက ဘဂၢဒက္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ အေျခမဲ့မိသားစုမ်ားကို ရဲက ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္းမ်ားေပးေနစဥ္ ျဖစ္ပြားၿပီး လူ ၂၈ ေယာက္ထက္မနည္း ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။ ၾကာသပေတးေန႔မွာပဲ ထိပ္တန္း ဆြန္နီသူပုန္ အဘူ အုိမာ အယ္လ-္ ဘာ့ဂ္ဒါဒီ (Abu Omar al-Baghdadi) ကုိ ဖမ္းမိလုိက္ ေၾကာင္း အစိုးရက ေၾကညာပါတယ္။ ျမန္မာကို အေမရိကန္ ဆက္ပိတ္ဆို႔ေရး ပညာရွင္တခ်ဳိ႕ တိုက္တြန္း 24 April 2009 ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိတဲ့ မူ၀ါဒအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပန္လည္ သံုးသပ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေထာက္ခံ ႀကိဳဆိုေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အက်ပ္အတည္း ျပႆနာေတြဟာ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာက ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူထားတာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ မွားယြင္းတဲ့ မူ၀ါဒ ေတြ ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဧၿပီလ ၂၃ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ လူ႕အခြင့္ အေရးေကာ္မရွင္ လူထုၾကားနာပြဲတခုမွာ စီးပြားေရးကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ရ႕ဲ လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ခံရမွာျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေနာ္႐ိႈးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။ ဧၿပီလ ၂၃ ရက္က အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြ႕ဲ က ႀကီးမႉးက်င္းပခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လူထု ၾကားနာပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ စီးပြားေရးကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနတဲ့ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ မခြာရီ တကၠသိုလ္ (Macquarie University) က စီးပြားေရးပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ေရွာင္ တာနယ္လ္ (Dr. Sean Turnell) က ျမန္မာႏုိင္ငံရ႕ဲ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး ျပႆနာေတြဟာ အင္မတန္ စိုးရိမ္ဖြယ္ ေကာင္းေနပါတယ္၊ ဒီျပႆနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ တဲ့ အစိုးရအေပၚမွာ အမ်ားႀကီး တာ၀န္ရွိေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆင္းရဲမေ ြဲ တြမ၊ႈ စီးပြားေရးခက္ခဲမႈေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာက ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူထား တာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႔ရ႕ဲ လုပ္ေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ထား တာေတြကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ အခ်ိန္မတန္ေသးပါဘူး။” ေဒါက္တာ တာနယ္လ္က စီးပြားေရးအရ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ထားတာကို ႐ုပ္သိမ္းသင့္တယ္လို႔ ေႂကြးေၾကာ္သူေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လြဲမွားတဲ့ ယူဆခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ခုလိုသံုးသပ္ပါတယ္။ “တခ်ဳိ႕ကေျပာတယ္။ စီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္းေတြ ျပန္ဖင ြ ့္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္လိက စီးပြားေရးက႑ေတြ အားေကာင္း လာမယ္၊ အဲဒီကေန ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာမယ္လို႔ ဆိုတယ္။ က်ေနာ့္အျမင္မွာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရ႕ဲ ဆင္းရဲမေ ြဲ တမႈ၊ စီးပြားေရး ခၽြတ္ၿခံဳက်မႈေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာေပၚမွာ အေျခခံေနတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘဲနဲ႔ စီးပြားေရးဟာ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ တိုးတက္မႈရွိႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ “ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ စီးပြားေရးက႑ေတြကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း အစစအရာရာကို စစ္အစိုးရနဲ႔ သူတို႔နဲ႔နီးစပ္သူေတြက လက္၀ါးႀကီးအုပ္ထားတာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ဘယ္အေၾကာင္းအရာေတြကမွ ဟန္႔တားေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ကုန္သြယ္တဲ့ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တြင္းထြက္ သံယံဇာတ တူးေဖာ္တာကလြရ ဲ င္ တျခားက႑ေတြမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေတြ မလုပ္တာကလည္း စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔တာေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး။” ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ျပည္တင ြ ္းထုတ္ကုန္ စုစုေပါင္းတန္ဖိုးရဲ႕ ၁.၄% ကိုသာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးအတြက္ သံုးစြဲတာ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ က်န္းမာေရးစနစ္ဟာ ကမၻာမွာ အာဖရိကက ဆီရီလီယြန္းႏိုင္ငံၿပီးရင္ ဒုတိယအဆိုးရြားဆံုးျဖစ္တယ္၊ အာရွေဒသမွာ စစ္အသံုးစားရိတ္ဟာ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အသံုးစားရိတ္ထက္ ပိုတဲ့ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာတႏိုင္ငံတည္း ရွိတယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာ တာနယ္လ္ က ေထာက္ျပပါတယ္။ တျခားေဒသတြင္းက တ႐ုတ္၊ ဗီယက္နမ္စတဲ့ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ အစုိးရေတြက အနည္းဆံုး သူတို႔တိုင္းသူျပည္သားေတြရ႕ဲ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွး႐ႈၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ US Campaign for Burma က အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္ဒင္ က လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားမူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္အစိုးရက ျပန္လည္သံုးသပ္ေနတယ္ဆုိတဲ့အေပၚ မွာ ခုလို ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒကို ျပန္လည္သုံးသပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ Sanction အပါအ၀င္ ဖိအားေပးမႈေတြကုိ အေျပာင္းအလဲ မရွိဘဲ ႐ုပ္သိမ္းေပးရမယ္ဆုိတာ မွားယြင္းတယ္ဆုိတာ ေထာက္ျပဖုိ႔အတြက္ ဒီၾကားနာပြေ ဲ တြက အင္မတန္မွ အက်ဳိးရွိပါ တယ္။” တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုငင ္ ံအေရွ႕ဘက္ျခမ္း ကရင္၊ ကရင္နီနဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္တလႊားက အိမ္ေထာင္မိသားစုေပါင္း ၂,၉၀၀ အၾကား အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ လူထုက်န္းမာေရး အေျခအေနေတြကို ေလ့လာစစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ ဂၽြန္ေဟာ့ပ္ကင္းစ္ (Johns Hopkins University)တကၠသိုလ္က လူထုက်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ခရစၥ ဘုိင္ရာ (Dr. Chris Beyrer) ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရ႕ဲ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ယိုယင ြ ္းမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခုလို ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံက က်န္းမာေရးျပႆနာေတြဟာ လူက က်ဴးလြန္ဖန္တီးလို႔ ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာေတြပါ။ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ အထူးသျဖင့္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရက သံုးစြဲတဲ့ ေငြေတြဟာ အင္မတန္မွ နည္းလြန္းလွတာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။” ျမန္မာႏိုင္ငံက HIV ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ NGO အဖြ႕ဲ ေတြကပဲ ေဆာင္ရြက္ေနတာဟာ မလံုေလာက္ပါဘူး။ အစုိးရ ဘက္ကလည္း အင္တိုက္အားတိုက္ ပါ၀င္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာဘုိင္ရာက ေထာက္ျပပါတယ္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာပြဲမွာ ေနာက္ထပ္ သက္ေသထြက္ဆိုခဲ့သူကေတာ့ ကရင္တိုင္းရင္းသူ မုိင္းရာ ဒါေဂေဖာ (Myra Dargaypaw) ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ျမန္မာျပည္တင ြ ္း အဓမၼေရႊ႕ေျပာင္းေနရသူအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးသူ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္တင ြ ္းက လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြ ေနထိုင္ရာေဒသေတြမွာ ရြာသူရြာသားေတြရ႕ဲ အသက္ အိုးအိမ္ လယ္ယာေတြဟာ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ဖ်က္ဆီးထိန္းသိမ္းခံေနရတယ္လို႔ သူက သက္ေသထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ “ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ သူတို႔ရ႕ဲ လူသားမဆန္တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ တာ၀န္ အျပည့္အ၀ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။” အားလံုးၿခံဳေျပာရရင္ေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔ထားတာေတြကို ႐ုပ္သိမ္းေပးမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ျမန္မာျပည္ရ႕ဲ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေတြဟာ ေျပလည္သြား မွာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ သက္ေသထြက္ဆိုခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးကၽြမ္းက်င္သူ တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡေတြနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက တင္ျပသြားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္က်ည္ဆံျဖင့္ ထိုင္းဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္ကို လုပ္ႀကံ 24 April 2009
ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ အ၀ါေရာင္ကန္႔ကြက္မႈဆုိတဲ့ လႈပ္ရွားမႈကို တည္ေထာင္ခဲ့သူ ေခါင္းေဆာင္ကုိ အရင္သီတင္းပတ္က လုပ္ႀကံဖို႔ ႀကိဳးပမ္းတဲ့ေနရာမွာ စစ္တပ္ရ႕ဲ က်ည္ဆန္မ်ားကို အသုံးျပဳခဲ့ေၾကာင္း ထုိင္းစစ္ဘက္က အသိအမွတ္ ျပဳလုိက္ပါၿပီ။ ေသာၾကာေန႔က ပစ္ခတ္မႈမွာ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ က်ည္ဆန္ ၃ ေတာင့္ဟာ ပထမစစ္ေဒသက အမွတ္ ၉ ေျချမန္တပ္ရင္းကို ထုတ္ေပးခဲ့တဲ့ က်ည္ဆန္ေတြျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေလ့က်င့္ဖုိ႔ ထုတ္ေပးထားတဲ့ က်ည္ဆန္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီက်ည္ဆန္ေတြ ဘယ္လို အဲဒီကုိ ေရာက္သြားတယ္ဆုိတာ ဆက္လက္စုံစမ္းစစ္ေဆးၿပီး တာ၀န္ရွိသူမ်ားကို အေရးယူ အျပစ္ေပးသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းစသျဖင့္ ထုိင္းစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အႏုပြန္ေပါင္ခ်င္ဒါ (General Anupong Paochinda) က ၾကာသပေတး ေန႔မွာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိပါတယ္။ အဲဒီတုိက္ခုိက္မႈမွာ စစ္တပ္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းေျပာဆုိသံမ်ား တႏုိင္ငံလုံးမွာ ထြက္ေပၚေနခဲ့ၿပီး ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္ သတင္းစာႀကီးကလည္း အေရးေပၚအေျခအေန ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ယူနီေဖာင္း၀တ္သူမ်ား၊ အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံေရး အကာအကြယ္ ရွိသူမ်ားသာလွ်င္ ဒီလိုပစ္ခတ္ႏုိင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ေ၀ဖန္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ေကာ့ဘဇားျမိဳ႕ ရခိုင္သၾကၤန္ စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာ ျပီးစီး 4/24/2009 ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နုိင္ငံ ေကာ့ဘဇားေခၚ ဖေလာင္းခ်ိပ္ျမိဳ႕တြင္ သံုးရက္တိုင္တိုင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ရခို္င္သၾကၤန္မွာ ဧျပီလ ၁၉ ရက္ေန႕က ေအာင္ျမင္စြာ ျပီးဆံုးသြားခဲ့သည္။ ဖေလာင္းခ်ိတ္ ရခိုင္ရိုးရာကို ဧျပီလ ၁၇ ရက္ ႏွစ္ဆန္း တရက္ေန႕မွ စတင္ က်င္းပခဲ့ျပီး သၾကၤန္ သံုးရက္အတြင္း ရခိုင္စတိတ္ရွိဳးႏွစ္ခု၊ ေရေလာင္းမ႑ပ္ ၁၀ ခု ပါ၀င္ ဆင္ႏခ ြဲ ဲ့သည္။ ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕တြင္ ရခိုင္ရိုးရာ ေရကစားျခင္းကို သၾကၤန္သံုးရက္အတြင္း က်င္းပေလ့မရွိဘဲ ႏွစ္ဆန္း တရက္ေန႕မွ စတင္ က်င္းပကာ ေရကစားေလ့ရွိသည္။ အရပ္လူၾကီး တဦး ျဖစ္သူု ဆရာ ဦးေမာင္ဘစိန္မွ “က်ေနာ္တို႕ ခုလို ရခိုင္ရိုးရာ သၾကၤန္ကို သၾကၤန္ သံုးရက္ အတြင္းမွာ မကစားဘဲ သၾကၤန္လြန္ပီးမွ ျပဳလုပ္ရတာဟာ သၾကၤန္ သံုးရက္အတြင္းမွာ ကုသိုလ္ ေကာင္းမူေတြကို ျပဳလုပ္လိုတဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ သၾကၤန္သံုးရက္ အတြင္းမွာ လူၾကီးေတြက ဥပုတ္သီလ ေဆာက္တည္ၾကတယ္။ ဆြမ္း မုန္႕ပဲ သေရစာေတြကိ္ု လွဴဒါန္းၾကတယ္။ လူငယ္ေတြဆိုရင္လည္း ဘုရား ေက်ာင္းကန္ ေစတီ ပုထိုးေတာ္ေတြကို သြားျပီး ပန္းဆီးမီး ကပ္လွဴျပီး အလွဴဒါန ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ခုလို လုပ္လာတာက အဂၤလိပ္ ေခတ္ကတည္းက ျဖစ္ပါတယ္ ” ဟု ေျပာသည္။ ဖေလာင္းခ်ိတ္ျမိဳ႕မွာ ျမန္မာနုိင္ငံႏွင့္ ကပ္ရပ္တည္ရွိေသာ ျမိဳ႕ျဖစ္သျဖင့္ ရခိုင္သၾကၤန္မွာ အထူးစည္ကားေၾကာင္း သိရသည္။ အလားတူု ရခိုင္ရိုးရာ သၾကၤန္ကို ဘဂၤလာေဒခ်္႕ နို္င္ငံ အႏွံ႕အျပားရွိ ရခိုင္ ေက်းရြာမ်ားတြင္သာမက အ၀ကၽြန္းေဒသ ရွိ သံုးေဆာင္ရြာတြင္ ယခုႏွစ္တင ြ ္ က်င္းပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ဆြန္ဒီးလုပ္ၾကံမႈမွာ သုံးတာ တပ္ကက်ည္ဆံေတြ လုိ႔ အႏုေပါင္၀န္ခံ
Thailand's army chief Gen. Anupong photo by BKK post
ဧၿပီ ၂၃၊ ၂၀၀၉ (ဘန္ေကာက္ပုိ႔စ္) ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္ (PAD)ေခါင္းေဆာင္ ဆြန္ဒီးကုိ လုပ္ၾကံတုိက္ခုိက္တဲ့ေနရာမွာ ေတြ႔တဲ့က်ည္ခြံ ၃ခုဟာ ဘန္ေကာက္ အနီးမွာ အေျခစုိက္ထားတဲ့ေျခလ်င္တပ္မတခုက ျဖစ္တယ္လုိ႔ တပ္မေတာ္အၾကီးအကဲ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအႏုေပါင္က ၾကာသာပေတး ေန႔က ၀န္ခံေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ေသာၾကာေန႔က အခင္းျဖစ္ပြားတဲ့ေနရာကေတြ႔ရတဲ့ က်ည္ခြံ ၂၀ထဲက ၃ခုဟာ တပ္ကသုံးတဲ့ M16 က်ည္ေတြ ျဖစ္တယ္။ “စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈအရ က်ည္ခြံ၃ခုဟာ M16 က်ည္ေတြျဖစ္ၿပီး အမွတ္ ၁ စစ္ေဒသ ကေန အမွတ္ ၉ ေျခလ်င္တပ္မ ကုိ ျဖန္႔ေ၀ခဲ့တဲ့ က်ည္ေတြျဖစ္တယ္” လုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အႏုေပါင္က သတင္းေထာက္ေတြကုိ ေျပာျပပါတယ္။ M16 ေမာင္းျပန္ေသနတ္ဟာ ထုိင္း စစ္တပ္မွာသုံးတဲ့ စံခ်ိန္မွီေသနတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ “က်ေနာ္သိသေလာက္ေတာ့ က်ည္ဆံေတြကုိ စစ္ေရးျပေလ့က်င့္ဖုိ႔ ေ၀တာပဲ၊ ဒါေပမဲ့ အျပင္ကုိဘယ္လုိေရာက္သြားလဲ ဆုိတာ ေတာ့ စုံစမ္းတုန္းပါပဲ” လုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။ က်ည္ဆံခုိးမႈမွာပါတဲ့သူေတြကုိ တပ္မေတာ္က အျပစ္ေပးရမယ္လုိ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အႏုေပါင္က ေျပာပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ေသာၾကာေန႔မနက္ ၅နာရီေလာက္က ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ ပစ္ကပ္ကား၂စီးေပၚက ေသနတ္ သမား ၇ ေယာက္က ဆြန္ဒီးနဲ႔သူ႔လက္ေထာက္ေတြကုိ ေမာင္းျပန္ေသနတ္ေတြနဲ႔ တရစပ္ ပစ္ခတ္ခဲ့ပါတယ္။ ကားေမာင္းသမား ကေတာ့ ဒဏ္ရာအျပင္းအထန္ရၿပီး အခုထိ အေရးေပၚေဆးကုသမႈ ခံေနရတုန္းပါ။ “ယူနီေဖာင္း၀တ္ေတြကုိ အျပစ္တင္စရာရွိတယ္” လုိ႔ အခုတေလာ ေဒသဆုိငရ ္ ာမီဒီယာေတြက သတင္းသုံးသပ္သူေတြ ထုတ္ လႊင့္ေနတဲ့ သံသယကုိ သူတုိ႔ယုံၾကည္တယ္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က PAD က ဆြန္ဒီးရဲ႕ ပူးတဲေ ြ ခါင္းေဆာင္က ေျပာပါတယ္။ မၾကာေသးခင္အပတ္ေတြက PAD အဖြသ ႔ဲ ားေတြက တပ္မေတာ္သားေတြအတြင္းမွာ အေျပာင္းအလဲလုပ္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိလုိက္ တယ္။ ဆြန္ဒီးမွာလည္း စီးပြားေရးအ၀န္းအ၀ုိင္းမွာ ရန္သူေတြရွိတယ္၊ ၿပိဳင္ဖက္ရွပ္နီလႈပ္ရွားမႈထဲက အျဖဳတ္ခံရတဲ့၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းထပ္စင္ကုိ သစၥာရွိသူေတြက ဒီလထဲမွာ လမ္းေပၚဆႏၵျပပဲြႀကီးေတြ ကုိ စည္း႐ုံးေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္တပတ္မွာ ဒီတုိက္ခုိက္မႈနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြလုပ္မယ္လုိ႔ ဆြန္ဒီးက ၾကာသာပေတးေန႔က ေျပာလုိက္ပါတယ္။ သူ႔ကုိ လုပ္ၾကံတုိက္ခုိက္တဲ့သူေတြကုိ ျမင္လုိက္ၿပီး အေသးစိတ္မွတ္မိတယ္လုိ႔ ဆြန္ဒီးက သူ႔ကုိ ေျပာျပေၾကာင္း PAD အဖဲြ႔၀င္ ဗီးရာဆြမ္ခြမ္ကစ္က အေစာပုိင္းက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဆြန္ဒီးဟာ က်ည္ဆံမုိးကလြတ္ေအာင္ ကားေမာင္သူရ႕ဲ ထုိငခ ္ ံုေနာက္မွာ တိမ္းေရွာင္တာမလုပ္ခဲ့ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ျဖစ္သမွ်အကုန္လုံး သူျမင္တယ္လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ေတာင္ကုိးရီးယားႏုိင္ငံ၏ အျမင့္မားဆုံးလူ႔အခြင့္အေရးဆုမင္းကုိႏုိင္ရရွိ Kaowao
ဧၿပီ ၂၄၊ ၂၀၀၉။
စံခလပူရီ(ဧၿပီ-၂၄)။
။ေတာင္ကုိးရီး ယားႏုိင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆုင ိ ္ရာ အျမင့္မားဆုံးဆုတစ္ခု
ျဖစ္သည့္ ဂြမ္ဂ်ဴးလူ႔အခြင့္ အေရးဆုကုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကုိမင္းကုိႏုိင္အား ေရြးခ်ယ္လိုက္ ေၾကာင္း ကုိးရီးယားႏုိင္ငံ ဂြမ္းဂ်ဴၿမဳိ႕ရွိ May 18 Memorial Foundation မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ ေသာၾကာေန႔ ကုိးရီးယားစံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၁၁ နာရီ က ကုိးရီးယားႏုိင္ငံအတြင္းရွိ သတင္းမီဒီယာမ်ားမွတဆင့္ တရားဝင္ သတင္းထုတ္ျပန္ လိုက္သည္ဟု အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ)၊ ကုိးရီးယားဌာနခဲ၊ြ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ကုိရန္ႏုိင္ထြန္း ေပးပုိ႔ေသာစာ အရ သိရပါသည္။ ဤဆုကုိ လာမည့္ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔တင ြ ္ ေတာင္ကုိးရီးယားႏုိင္ငံ၊ ဂြမ္းဂ်ဴးၿမဳိ႕ရွိ May 18 Memorial ခန္းမေဆာင္တင ြ ္ အခမ္းအနား ျဖင့္ ဆုခ်ီးျမွင့္မည္ျဖစ္ၿပီး ဆုအျဖစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ငါးေသာင္းႏွင့္ အတူ ဂြမ္ဂ်ဴးလူ႔အခြင့္အေရး ဆုတံဆိပ္ပါေရႊျပားႏွင့္ ဂုဏ္ထူး ေဆာင္လက္မွတ္ ကုိလည္း ခ်ီးျမွင့္ေပးအပ္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဂြမ္ဂ်ဴးလူ႔အခြင့္အေရးဆု ရရွိခဲ့စဥ္ က ဆုအျဖစ္ ဂြမ္ဂ်ဴးလူ႔အခြင့္အေရး ဆုတံဆိပ္ပါေရႊျပားႏွင့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္လက္မွတ္ႏွင့္အတူ ထုိစဥ္က ေငြသား အေမ ရိကန္ေဒၚလာ တစ္ေသာင္းသာခ်ီးျမွင့္ ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွစ၍ဆုေငြအား အေမရိကန္ေဒၚလာတစ္ေသာင္းမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ငါးေသာင္းသုိ႔ တုိးျမွင့္ ခ်ီးျမွင့္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိမင္းကုိႏုိင္အား ဂြမ္ဂ်ဴးလူ႔အခြင့္အေရးဆု ရရွိႏုိင္ေစေရးအတြက္ ဆုေရြးခ်ယ္ ေရးအဖြဲ႔သုိ႔ အစဆုိတင္သင ြ ္းခဲ့သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမွာ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ ကုိးရီးယားဌာနခြဲမွ ျဖစ္ၿပီး ကုိမင္းကုိႏုိင္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သမုိင္းအခ်က္အလက္၊ အေထာက္အထားမ်ားကုိ ႏုိင္ငံ ေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ ေရးအဖြဲ႔ (AAPP) ႏွင့္ လူ႔ေဘာင္သစ္ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ ဗဟုိဌာနခ်ဴပ္တုိ႔မွ ဝုိင္းဝန္းရွာေဖြ ေပးပုိ႔ခဲ့ၾကပါသည္။
သွ်မ္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း၏သား သွ်မ္းျပည္ပေဟဠိ စာအုပ္ထုတ္ေ၀ ၾကာသပေတးေန႕၊ 23 ဧၿပီလ 2009 သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္ သွ်မ္းျပည္ေကာင္စီ ဥကၠဌေဟာင္း၏ သားတဦးျဖစ္သူ ဟင္နရီေအး သည္ ဗမာျပည္ တြင္းမွ သွ်မ္းျပည္ပေဟဠိ The Shan Conundrum in Burma စာအုပ္ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ီလိုက္သည္ဟုဆိုပါသည္။ ဗမာျပည္တင ြ ္းမွ သွ်မ္းျပည္ပေဟဠိ The Shan Conundrum in Burma သည္ စာမ်က္ႏွာ ၂၅၂ မ်က္ႏွာရွိၿပီး ၂၀၀၉ ဧၿပီ ၁၄ ရက္ မွစ၍ ျဖန္႔ခ်ီေနၿပီဟု ကေလာင္ရွင္ ဟန္နရီ - ေအာင္းဒေရး ေအး Henry – Andre Aye က သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္အား ေျပာျပ ပါသည္။ ဗမာျပည္မွ သွ်မ္းျပည္ပေဟဠိ စာအုပ္မ်က္ႏွာဖံုး သွ်မ္းျပည္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြေ ဲ ရးေကာ္မတီဥကၠဌ စ၀္ခင္းဆိုင္က - “အရင္တုန္းက ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ီ ႏိုင္သူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ေတာ္၀င္ေစာ္ဘြားမ်ဳိးႏြယ္ေတြဘ။ဲ အခုဒီ ဗမာျပည္မွ သွ်မ္းျပည္ ပေဟဠိ The Shan Conundrum in Burma ေရးတဲ့ပုဂၢိဳလ္က ေစာ္ဘြားမ်ဳိးႏြယ္မဟုတ္ဘူး။ ေစာ္ဘြားစနစ္ကို လံုးလံုး ဆန္႔က်င္တဲ့ သာမာန္ျပည္သူ သွ်မ္းျပည္ေခါင္းေဆာင္တဦးရဲ႔သားက ေရးတယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ပိုၿပီး ေဒါင့္စုံေလ့လာဖတ္ ႐ႈႏိုင္မယ္။ အရင္က သွ်မ္းျပည္ဆိုင္ရာ စာအုပ္ေတြဖတ္ရင္ ဒဂၤါးတျခမ္းဘဲျမင္မယ္။ အခုစာ အုပ္ဖတ္ၿပီးရင္ ျပည္သူဘက္က႐ႈေဒါင့္ေကာ၊ ေစာ္ဘြားဘက္က႐ႈေဒါင့္ပါျမင္လာမယ္” ဟုဆို၏။ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ သွ်မ္းျပည္အမ်ဳိးသားတို႔ အေၾကာင္းေရးသား ထုတ္ေ၀ဖူးသည့္ ေတာ္၀င္မ်ဳိးႏြယ္မ်ားမွာ စ၀္ဇန္႔ေယာင္ေဟြ႕ (ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြားသားေတာ္) ၏ ဗမာျပည္ကသွ်မ္းအေရး The Shan Of Burma- Chao Tzang Yawnghwe ၊ စ၀္ႏြန္းအူ (ရပ္ေစာက္ ေစာ္ဘြားသမီးေတာ္)၏ ေပ်ာက္ဆံုးသြားသည့္ က်မကမၻာ My Vanishing World - Sao Noan Oo ၊ စ၀္ဆုစႏီၵ (သီေပါေစာ္ဘြားမဟာေဒ၀ီ)၏ ဗမာျပည္မွ ဆည္းဆာခ်ိန္ Twilight Over Burma - Sao Thusandi of Hsipaw ၊ စ၀္ဆိုင္မိဏ္း မန္းရိုင္း (က်ဳိင္းတံုေစာ္ဘြားသားေတာ္)၏ သွ်မ္းျပည္ႏွင့္ ၿဗိတိသွ်အင္ဘာယာခ်ဲ႔ထင ြ ္မႈ The Shan State and British Annexation – Sao Saimong Mangrai စသည္တုိ႔ ျဖစ္ပါသည္။ “က်ေနာ္တို႔လသ ဲ ာမန္ျပည္သူဘဆ ဲ ိုေတာ့ ေတာ္၀င္မ်ဳိးႏြယ္ေတြေရးတဲ့စာအုပ္ေတြဘဲဖတ္ရရင္ သူတို႔ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႔ ဖခင္ဘက္ကကာကြယ္ေရးသားထားတယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆႏိုင္တယ္၊ အခုက ေစာ္ဘြားမဟုတ္တဲ့ သာမာန္ျပည္ သူတစ္ဦး ေရးသားထုတ္ေ၀တယ္ဆိုေတာ့ ၊ အားလံုးဖတ္သင့္တယ္လို႔ တိုက္တြန္းခ်င္တယ္” ဟု ဆက္ေျပာျပ၏။ စာအုပ္တန္ဖိုးမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁15. 99$ (B 567) ျဖင့္ေရာင္းခ်ေပးေနေၾကာင္းသိရသည္။ စာေရးသူ ဟင္နရီ - ေအာင္းဒေရး ေအး Henry – Andre Aye (၅၆ ႏွစ္) သည္ သွ်မ္းျပည္ေစာ္ဘြားစနစ္ကို ဆန္႔က်င္ တိုက္ ခိုက္သူ (ယခင္သွ်မ္းျပည္နယ္ဥကၠဌ) နမ့္ခမ္း ဦးထြန္းေအး၏သားျဖစ္သည္။ ဟင္နရီသည္ေတာင္ႀကီး ဇာတိ ျဖစ္ၿပီး ျပင္သစ္ ႏိုင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ႕၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ႏွင့္ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕မ်ား၌ေနထိုင္ခဲ့ဖူး သည္ဟု စာအုပ္ပါကိုယ္ေရး မွတ္တမ္း အရသိရသည္။ ခလရ (၁၀၇) ေပါက္ပင္ကင ြ ္းရြာကုိ မီး႐ႈိ႔ Thu 23 Apr 2009, HURFORM ေျခလ်င္တပ္ရင္း အမွတ္ ၁၀၇ မွ နအဖစစ္တပ္သည္ ေပါက္ကင ြ ္းရြာကို မြန္သူပုန္ႏိုင္ ခ်မ္းဒိန္းအဖြ႕ဲ ႏွင့္ ပတ္သက္မႈရွိသည္ဟု စြပ္စြဲကာ ေက်းရြာကိုမီး႐ႈိ႕ဖ်က္စီးခဲ့သည္ဟု ရြာသား မ်ားက ဆိုသည္။ နအဖ စစ္တပ္ ခလရ (၁၀၇) မွ ဗိုလ္မႉးခင္ေမာင္ခ်င္း ဦးေဆာင္သည့္ အင္အား ၅၀ ပါ စစ္ေၾကာင္းသည္ ေရျဖဴၿမိဳ႕နယ္ေျမာက္ပင ို ္း ေပါက္ပင္ကင ြ ္းေက်းရြာသို႕ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႕တြင္ ေရာက္ရွိလာၿပီး အိမ္ေျခစုစုေပါင္း ၃၆ လံုးအား မီး႐ႈိ႕ဖ်က္စီးခဲ့သည္။ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္စီးရသည့္ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမွာ ၿပီးခဲ့သည့္ဧၿပီလ ၃ ရက္ေန႕ႏွင့္ ၇ ရက္ေန႕ တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ခလရ ၁၀၇ တပ္ရင္းႏွင့္ "ခ်မ္းဒိန္း" ဦးေဆာင္သည့္ မြန္ခြဲထြက္ေရး အဖြ႕အ ဲ ၾကား အားၿပိဳင္မႈ၏ ေနာက္ဆက္တဲြ ျဖစ္ရပ္မ်ားဟု ရြာသားမ်ားက ယူဆေနၾကသည္။ “ဗိုလ္မႉးခင္ေမာင္ခ်င္း ဦးေဆာင္ေသာ နအဖ စစ္တပ္က အုပ္စုႏွစ္စု ခြဲၿပီး ရြာထဲဝင္လာ တယ္၊ အုပ္စုတစ္စုမွာ စစ္သား ၂၅ ေယာက္ေလာက္ပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ရြာအေနာက္ပိုင္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနားက အိမ္ ၃၆ လံုးကို မီးစၿပီး႐ႈိ႕တယ္၊ ေသနတ္ေဖာက္ၿပီး အိမ္ေပၚက လူေတြကို ဆင္းခိုင္းတယ္၊ တစ္ခ်ိဳ႕ဆို ဘာပစၥည္းမွ မသယ္ႏိုင္ဘူး၊ သူတို႕ (နအဖ) ေတြကို ေၾကာက္ၿပီး အေဝးကို ထြက္ေျပးၾကတယ္" ဟု ခလရ (၁၀၇) မွ ရြာသားပိုင္ အိမ္ေျခမ်ားအား မီးတင္႐ႈိ႕မႈမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ျမင္ေတြ႕ခဲ့သူ လူငယ္တစ္ဦးက ေျပာသည္။ အခင္းျဖစ္ပြားရာႏွင့္ မနီးမေဝးရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွ ဦးပၪၨင္းတစ္ပါး၏ အဆိုအရ ယၡဳ မီး႐ႈိ႕မႈဟာ မြန္သူပုန္အဖြ႕ဲ ခ်မ္းဒိန္းနဲ႕ ပတ္သက္မႈရွိေၾကာင္း ယၡဳလို ထင္ျမင္ခ်က္ေပးသည္။ "ဦးပၪၨင္းအထင္ကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ရက္ေန႕က လူသတ္မႈေတြ ဒီအုပ္စု ႏွစ္စုလံုးရဲ႕ အားၿပိဳင္ မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ အဲဒီေနာက္ပိုင္း ခင္ေမာင္ခ်င္းက ရြာသားေတြကို သူပုန္ေတြ႕တိုင္း သူပုန္ဝင္ထြက္တိုင္း သတင္းပို႕ရမယ္လို႕ အမိန္႕ေပးထားခဲ့တယ္၊ ဒီမီး႐ႈိ႕မႈဟာ သူပုန္န႕ဲ ရြာသားအၾကား အဆက္အသြယ္ရွိတာေတြကို သတင္းရလို႕ မီး႐ႈိ႕ဒဏ္ခတ္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္" ဟု မိန္႕ၾကားခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့ေသာ ဧၿပီလ ၃ ရက္ေန႕တြင္ ၄င္းတပ္ရင္းမႉးပင္ ဦးေဆာင္ၿပီး ေက်းရြာေကာ္မတီႏွင့္ အ တြင္းေရးမႉးစုစုေပါင္းႏွစ္ဦးကို သူပုန္အဖြ႕ဲ၏ လူမ်ားအျဖစ္
စြပ္စြဲၿပီး ပစ္သတ္ခဲ့ပါသည္္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ခင္ေမာင္ခ်င္းဦးေဆာင္သည့္ နအဖ ခလရ (၁၀၇) မွ စစ္ေၾကာင္းႏွစ္ေၾကာင္းခြ၍ ဲ သႀကၤန္မတိုင္ခင္ႏွင့္ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႕မ်ားမွာ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမ်ားကို ေပါက္ပင္ကင ြ ္း ေက်းရြာတစ္ဝိုက္ တရစပ္ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ရြာသားမ်ားကဆိုသည္။ မီး႐ႈိ႕ခံခဲ့ရသည့္ အိမ္ေျခ ၃၆ လံုးထဲမွ ၁၇ လံုးသည္ လံုးဝျပာက်သြားခဲ့ၿပီး က်န္သည့္ ၁၉ လံုးတြင္ တစ္ဝက္တစ္ပ်က္ ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း ဆိုသည္။ ရြာမီး႐ႈိ႕ခံရၿပီး အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ ရြာသူရြာသားမ်ားကို အနီးအနားရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ႏွစ္ဆန္း ၂ ရက္ေန႕က ခိုလႈံၿပီးေနာက္ပိုင္း တျခားတစ္ေနရာသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ထြက္ခြါသြားၾကေၾကာင္း ဦးပၪၨင္းတစ္ပါးက ဆိုသည္။ "အေျခအေနေတာ္ေတာ္ဆိုးတယ္၊ အခုရြာက လူေတြအေတာ္ထိတ္လန္႕ေနၾကၿပီး ဘာမွမ လုပ္ၾကေတာ့ဘူး၊ မီး႐ႈိ႕ခံခဲ့ရတဲ့ ရပ္ကြက္က ဦးပၪၨင္းတို႕နဲ႕နီးေတာ့ ဆြမ္းကြမ္းကိစၥ ေတာ္ ေတာ္ခက္သြားတယ္၊ အခုဦးပၪၨင္းတို႕ကိုယ္တိုင္ ခ်က္ျပဳတ္ၿပီး ဘုန္းေပးေနရတယ္" ဟု မိန္႕ သည္။ ဧၿပီလ ႏွစ္ရက္ႏွင့္ ၃ ရက္အတြင္း ေက်းရြာလူႀကီးအပါအဝင္ ၄ ေလာင္းၿပိဳင္ သတ္ျဖတ္ခံရ ၿပီးေနာက္ပိုင္းေက်းရြာလူႀကီးအသစ္ မေရြးမီ ယၡဳကဲ့သို႕ မီး႐ႈိ႕မႈထပ္မံျဖစ္ပြား ေသာေၾကာင့္ ရြာသားမ်ားအေနျဖင့္ ေပါက္ပင္ကင ြ ္းရြာကိုစြန္႕၍ ပိုမိုလံုျခံဳသည့္ေနရာကို ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ သာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း ရြာသားမ်ားက ေျပာဆိုေနၾကသည္။
မြန္ျပည္သစ္္ပါတီ ခ႐ိုင္ေကာ္မတီလုပ္ၾကံသူကို ဖမ္းဆီးရမိ Thu 23 Apr 2009, ကြန္းဟေဒ့ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ခရိုင္ေကာ္မတီ လုပ္ၾကံသူမ်ားကုိ ေမာ္လၿမိဳင္ရဲမ်ားက လြန္ခဲ့ေသာညက ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။ လုပ္ၾကံသူ ၃ ဦးကို လြန္ခဲ့ေသာညက ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ရွိ လမ္းေပၚတစ္ေနရာတြင္ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ၿပီး လုပ္ၾကံမႈထဲတင ြ ္ ပါဝင္သူ ေနာက္ထပ္ ၂ ဦး က်န္ရွိေနသည္ဟု မြန္ျပည္သစ္ပါတီဝင္တစ္ဦးက ေျပာသည္။ “ညတုန္းက လုပ္ၾကံတဲ့ ၃ေယာက္ကို ေမာ္လၿမိဳင္ၿမဳိ႕ေပၚမွာပဲ ပုလိပ္ေတြကဖမ္းမိတယ္၊ အဲဒီလုပ္ၾကံထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ ေနာက္ထပ္၂ေယာက္ က်န္ေသးတယ္” ၄င္းက ေျပာသည္။ လုပ္ၾကံသူမ်ားကို က်ည္ဆံအခြံမွ သဲလြန္စ ရွာေဖြကာ ပုလိပ္မ်ားက စစ္ေဆးၿပီးဖမ္းဆီးခဲ့ရသည္ဟု မြန္ျပည္သစ္ပါတီ အရာရွိတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ၄င္းအရာရွိ၏ ေျပာျပခ်က္အရ “လုပ္ၾကံ ပစ္ခတ္ခဲ့တုန္းက က်က်န္ခ့ဲတဲ့ က်ည္ဆံအခြံကို ပုလိပ္ေတြက သဲလြန္စ လုပ္ဖို႕အတြက္ သိမ္းထားခဲ့တယ္၊ ျဖစ္ပုံက ညတုန္းက ဒီေကာင္ေတြ (လုပ္ၾကံသူေတြ) ဘာအေၾကာင္းလဲေတာ့ အတိအက်မသိဘူး၊ ေမာ္လျမဳိင္ၿမဳိ႕ေပၚမွာ ေသနတ္ပစ္ေဖာက္တယ္၊ ေသနတ္သံၾကားေတာ့ ပုလိပ္ေတြက လာၾကည့္ေတာ့ ပစ္သြားတဲ့က်ည္ဆံအခြံန႕ဲ အရင္လုပ္ၾကံတုန္းက ရရွိခဲ့တဲ့ က်ည္ဆံအခြံႏွစ္ခု တူေနတာကို ေတြ႕ရေတာ့ ရဲစခန္းကို ေခၚသြားတယ္၊ ဟိုေရာက္ေတာ့ ပုလိပ္ေတြက စစ္ေဆးေတာ့ သူတို႕လုပ္ၾကံတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ေပၚသြားတာပဲ”ဲ ဟု ၄င္းအရာရွိက ေျပာသည္။ လုပ္ၾကံသူမ်ားမွာ မြန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ကာကြယ္ေရးတပ္ဖ႕ြဲ မွ ခြဲထြက္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ေအာင္းခ်မ္းအဖြ႕ဲ မွ ျဖစ္သည္ဟု ၄င္းမွ ဆက္ေျပာျပသည္။ “သူတို႕ေျဖာင့္ခ်က္ေပးတာကေတာ့ အရင္တုန္းက စကားမ်ားခဲ့ၾကလို႕ ပုဂၢဳိလ္ေရးအရ မေက်ပ္နပ္မႈေၾကာင့္ လုပ္ၾကံတာလို႕ သူတို႕ေျဖာင့္ခ်က္ေပးတယ္၊ ဟုတ္လားမဟုတ္လားေတာ့ ဘယ္သူမွမသိေသးဘူး” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ အရာရွိတစ္ဦးက လြတ္လပ္ေသာမြန္သတင္းေအဂ်င္စီကို ေျပာျပခဲ့သည္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ခ႐ိုင္ေကာ္မတီ လုပ္ၾကံသူမ်ားကုိ မြန္ျပည္သစ္ပါတီမွ စစ္ေဆးခြင့္မရွိဟု ၄င္းအရာရွိက ေျပာသည္။ “ဒီအမႈန႕ဲ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဖမ္းဆီးရၿပီးသား လူေတြကို ဘယ္လိုျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မယ္ ဆိုတာကိုလည္း မသိေသးဘူး” ဟု ၄င္းအရာရွိက ေျပာသည္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ခရိုင္ေကာ္မတီ ႏိုင္မင္းေနာင္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ဆန္းႏွစ္ရက္ေန႕တြင္ ဖားေအာက္ႏွင့္ ႐ိုးဂိုးရြာအၾကားရွိ အေဝးေျပးလမ္းေပၚတြင္ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္သတ္လုပ္ၾကံခံခဲ့ရသည္။
အီရတ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံႀကီးမ်ား အီရတ္ဆိုတဲ့ ႏုိင္ငံဟာ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္ ပထမကမၻာစစ္အၿပီး ႏွစ္အနည္းငယ္အၾကာ ကမၻာ့ေျမပံုေပၚမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မူလကေတာ့ အာရပ္နယ္ခံ ေစာ္ဘြားေတြ သူ႔ေနရာနဲ႔သူ ပုိင္းျခားၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ေဒသႀကီးတခု ဆိုရင္လည္း မမွားပါဘူး။ ေျပာရ ရင္ေတာ့ Nation State ဆိုတဲ့ အဆင့္အတန္း သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္လာခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း (၈ဝ) ေက်ာ္ ဝန္းက်င္ေလာက္ပဲ ရိွပါေသးတယ္။ အဲသည့္အခ်ိန္ကတည္းက ေရနံဟာ ေနာင္အနာဂါတ္မွာ အေရးပါလာမွာကို ႀကိဳတြက္မိလို႔ အီရတ္ျဖစ္လာမဲ့ ေဒသကို ၿဗိတိသွ် ေတြက
ဝင္ၿပီးပတ္သက္ လာခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အီရတ္နယ္ေျမကို ဝင္တုိက္ၿပီး ၿဗိတိသွ်နဲ႔ အလြမ္းသင့္မဲ့ အစိုးရမ်ဳိး ထူေထာင္ဖို႔ ဖန္တီးခဲ့သူကေတာ့ ဝင္စတန္ခ်ာခ်ီ (ထိုစဥ္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မျဖစ္ေသး) ျဖစ္ပါတယ္။ အီရတ္နယ္ေျမ ႀကီးဟာ အဲသည့္ အခ်ိန္က တူရကီအင္ပုိင္ယာရဲ့ လက္ေအာက္ခံ နယ္ေျမတခု ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ႀကီးၿပီး ေနာက္ပုိင္းတက္လာတဲ့ အစိုးရဆိုတာကလည္း ဘုရင္စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အစိုးပါ။ ဒါကိုလည္း ၿဗိတိသွ်ေတြပဲ ဖန္တီးခဲ့ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဖက္ေခတ္ ေရာက္လာေတာ့ အားလံုးသိတဲ့အတုိင္း ဆက္ဒမ္ဟူစိန္က အီရတ္ႏိုင္ငံကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့ပါတယ္။ ဆက္ဒမ္ဟာ ဘယ္လိုလူစားမ်ဳိးလဲ ဆိုတာ ဒီေနရာမွာ ေထာက္ျပလိုပါတယ္။ အေတာ္ေစာေစာပိုင္း ႏွစ္မ်ားက ဆက္ဒမ္ဟာ သမၼတ မျဖစ္ေသးပါဘူး။ အဲသည့္တံုးက ဆက္ဒမ္အပါအဝင္ သူရဲ့ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ ဘာ့သ္ပါတီဝင္ (၂ဝ) ခန္႔ေလာက္ဟာ ထိုအခ်ိန္က အာဏာရ အီရတ္အစိုးရကို အံတုလို႔ ေထာင္သင ြ ္းအက်ဥ္းခ် ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဆက္ဒမ္ရဲ့ အက်ဥ္းက်ဖက္ (၂ဝ) ခန္႔မွာ အသက္ရွင္က်န္ရစ္သူဟာ ဆက္ဒမ္နဲ႔ ေနာက္တဦးသာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္တံုးက အာဏာရ အီရတ္အစိုးရက သတ္လို႔မဟုတ္ပါ။ ေနာက္ပုိင္း ဆက္ဒမ္ အာဏာရတဲ့ အခ်ိန္မွာ အဲသည့္ ေထာင္က်ဖက္ လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္မ်ားကို သူရဲ့အာဏာ လုယူမယ့္သူမ်ားလို႔ သံသယရိွရာက ေထာင္သင ြ ္း အက်ဥ္းခ်ၿပီး ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ လုပ္ခဲ့လို႔ပါဘဲ။ ရဲေဘာ္ရဲဖက္ျခင္းေတာင္ ရက္စက္ဝံ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္ သမၼတျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကာလမ်ား တေလွ်ာက္မွာ အေမရိကန္ အစိုးရ အဆက္ဆက္ဟာ အီရတ္ကို (၁၉၈၈ ကာလ အထိ) အကူအညီ အေျမာက္အမ်ား ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးက႑ တခုတည္းမွာပဲ နည္းပညာမ်ား၊ စက္ ကိရိယာမ်ားနဲ႔ အျခားလိုအပ္သည္မ်ား အတြက္ တႏွစ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ဘီလွ်ံဖိုး ေရာင္းခ်ေပး ခဲ့ပါတယ္။ အီရတ္ေတြ ဆီက ေရနံကို အေမရိကန္က လိုတာမို႔ အျပန္အလွန္သေဘာကို ဒီေနရာမွာ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရကိုလည္း တရုတ္ အစိုးရ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ရလိုမႈနဲ႔ ဒီလိုသေဘာမ်ဳိး ဆက္ဆံေနတယ္ ဆိုတာကို သတိခ်ပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္ ရက္စက္ပံုကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ အမ်ားႀကီးပါ။ အိမ္နီးခ်င္း အီရန္ႏုိင္ငံနဲ႔ စစ္ျဖစ္ေနစဥ္အတြင္းမွာ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က အီရတ္ကေန အဆိပ္ဓာတ္ေငြ႔မ်ားသံုးၿပီးတုိက္လို႔ အီရန္စစ္သား အမ်ားအျပားေသခဲ့ပါတယ္။ အဲသည့္ စစ္ျဖစ္ေနစဥ္ ကာလမ်ား တံုးက အေမရိကန္ႏုိင္ငံကေန အီရတ္ကို ႏုိင္ငံေရးအရေကာ ေငြေၾကးအရပါ အေျမာက္အမ်ား အကူအညီေပးခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္း အရင္းက ႏွစ္ခ်က္ရိွပါတယ္။ တခ်က္ကေတာ့ အမ်ားသိထား သလို ေရနံအရင္းအျမစ္ လိုခ်င္တဲ့ ကိစၥပါ။ ဒုတိယ အခ်က္ကေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ အီရန္ဟာ ေက်ာင္းေတာ္ကရန္စ ရိွထားလို႔ပါ။ အီရန္ႏုိင္ငံရဲ့ ရွားဘုရင္ကို အစၥလမ္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ အယာတိုလာခိုေမနီက ၁၉၇၉ မွာ ျဖဳတ္ခ်လုိက္ပါတယ္။ တဆက္တည္းမွာလည္း တီဟီရန္မွာ ရိွတဲ့ အေမရိကန္ သံရံုးကို အမရိကန္ဆန္႔က်င္ေရး အီရန္ဆႏၵျပသူေတြက ဝင္သိမ္းလုိက္ပါတယ္။ အေမရိကန္သံတမန္ေတြနဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြကို ဓားစာခံလုပ္ထားလုိက္တာ ရက္ေပါင္း (၄၄၄) ရက္အထိ ၾကာခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္အ ့ နာက အေမရိကန္ ေတြအတြက္ မက်က္ေသးပါဘူး။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ သတင္းေထာက္တဦးျဖစ္သူ ပီတာဂဲလ္ဘရိတ္ဟာ အီရတ္ႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းကို ေရာက္သြားခဲ့ ပါတယ္။ ေရာက္သြားတဲ့ အေၾကာင္းကလည္း အီရတ္ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္းမွာ ေနထုိင္ၾကတဲ့ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိးေတြကို ဆက္ဒမ္ အစိုးရက အစုလုိက္အျပံဳလုိက္သတ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းမ်ားရယူဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာ့ဒ္ေတြကို အီရတ္ေတြက သတ္ရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိးေတြဟာ အီရန္အီရတ္ စစ္ပအ ြဲ တြင္း အီရန္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ရန္ညိႇဳးထားခံရတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည့္ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိးအရပ္သားေတြ ကို တာဝန္ခံၿပီးသတ္တဲ့ သူကေတာ့ ဆက္ဒမ္ ဟူစိန္ရဲ့ ညီအကိုဝမ္းကြေ ဲ တာ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အာလီ ဆိုသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကို ကမ္မီကယ္အာလီ (ဝါ) ဓာတုအာလီလို႔ လူသိမ်ားပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဆ ဲ ိုေတာ့ ဓာတုအဆိပ္မ်ားကို သံုးၿပီး ကာ့ဒ္လူမ်ဳိး ကေလး၊ အမ်ဳိးသမီး၊ သက္ႀကီးရြယ္အို ေတြပါမက်န္ သတ္ျဖတ္ခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟာလာဂ်ာ Halaja လို႔ေခၚတဲ့ အရပ္မွာ ဓာတုအဆိပ္လက္နက္ မ်ားေၾကာင့္ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိးမ်ား ေထာင္ႏွင့္ခ်ီၿပီး အစုလုိက္ အျပံဳ လုိက္ အသတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲသလို အသတ္ခံရတဲ့ အေထာက္အထားမ်ားကိုလည္း သတင္းေထာက္ျဖစ္သူ ပီတာ က ရရိွခဲ့ပါ တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အေမရိကန္အစိုးရကို ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြ အေၾကာင္း ျပန္လည္အစီရင္ခံခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အဲသည့္အခ်ိန္က ႏုိငံျခားေရးဝန္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ရႈလ္က အီရတ္ကို ေပးေနတဲ့ ေခ်းေငြမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ျခင္း မရိွခဲ့ ပါဘူး။ အီရန္အီရတ္ စစ္ပြဲကလည္း ရွစ္ႏွစ္ၾကာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ပီတာတင္ျပခဲ့တာေတြကို အိမ္ျဖဴေတာ္က သိေပမဲ့ သူတို႔မွာသီးျခား အစီအစဥ္ေတြ ရိွေနလို႔ဆိုၿပီး ပီတာ တင္ျပခဲ့တာေတြကို လစ္လွ်ဴရႈ႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကာ့ဒ္ေတြ အစုလုိက္အျပံဳလိုက္ အသတ္ခံရတာကို ဂ်ီႏိုစုိက္ (သို႔) မ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈလို႔ သတ္မွတ္ဖို႔ ကိစၥမွာ ၅% အသတ္ခံ ရမွလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ၁ဝ% အသတ္ခံရမွလား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ၁၅% အသတ္ခံရမွလား ဆိုတာကိုလည္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ အဲသည့္အခ်ိန္မွာ ျငင္းခံုလို႔ ေကာင္းေနတုံးပါ။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ ဓာတုအဆိပ္လက္နက္ အပါအဝင္ ပစ္သတ္ခံရလို႔ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိးအရပ္သား အေရအတြက္ဟာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး ရိွပါတယ္။ အဲသည့္အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိး (၆၅,ဝဝဝ) ေက်ာ္ တူရကီႏုိင္ငံ ထဲကို ထက္ေျပး ဝင္ေရာက္ ခဲ့ရပါတယ္။ အဆိပ္ဓာတ္ေငြ႔မ်ားေၾကာင့္ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိးေတြ အမ်ားအျပားေသခဲ့တာကို အေထာက္အထားမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ရိွခဲ့ေပမဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံေရးသမားေတြက သိပ္မယံုေသးပါဘူး။ တကယ္ေကာ ဟုတ္မွ ဟုတ္ရဲ့လား ဆိုၿပီး ဆက္ေစာင့္ၾကည့္ ေနခဲ့ၾက ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း အီရတ္ကို ေရာင္းေနက် ပစၥည္းေတြကိုလည္း ဆက္လက္ ေရာင္းခ်ေပးေနဆဲပါ။ အဲသည့္ အခ်ိန္မွာ အီရတ္ကို စီးပြါးေရး ပိတ္ဆို႔မႈ ဘာပိတ္ဆို႔မႈမွ မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။ သတင္းေထာက္ ပီတာဂဲလ္ဘရိတ္ အေနနဲ႔ ကာ့ဒ္လူမ်ဳိးေတြ အစုလုိက္အျပံဳလုိက္ အသတ္ခံရတာကို အႀကိမ္ႀကိမ္ တင္ျပခဲ့ေပမဲ့ ဘာမွအရာ မေရာက္ခဲ့ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ "ႏုိင္ငံေရးက လုိက္နာသင့္တဲ့ ကိုယ္က်င့္တရား အေပၚ ေအာင္ပြဲခံ သြားတယ္" လို႔ သူက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉ဝ က်ေတာ့ အီရတ္က ကူဝိတ္ကို ဝင္သိမ္းပါတယ္။ ဒီတခါမွာေတာ့ အေမရိကန္တို႔ အေနနဲ႔ အီရတ္ကို က်ဴးေက်ာ္ဖို႔ အမွန္ တကယ္ အခြင့္အခါေရာက္ၿပီလို႔ ဆံုးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ျမင္ရတာက အီရတ္ေျမာက္ပုိင္းက ကာ့ဒ္လူမ်ဳိး အရပ္သားေတြ ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး အဆိပ္ဓာတ္ေငြ႔ေတြနဲ႔ အသတ္ခံေနရတာ အေမရိကန္အစိုးရအတြက္ ဘာအက်ဳိးစီးပြါးမွ မထိခိုက္တဲ့အတြက္ လက္ပုိက္ ၾကည့္ေန ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ့ သယံဇာတမ်ားကို လိုခ်င္ေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြလဲ ဒီသေဘာ အတုိင္း ရိွေနမယ္ဆိုတာ အားလံုးျမင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ (စာႂကြင္း။ ပထမကမၻာစစ္အတြင္း အီရတ္ႏုိင္ငံလို႔ ကေန႔ေခၚတဲ့ အရပ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေလးေတြ အခ်ဳိ႔ကို သိလုိပါက Laurence of Arabia ဆိုတဲ့ ရုပ္ရွင္ကိုၾကည့္ဖို႔ အႀကံေပးလုိပါတယ္။ မင္းသားကေတာ့ ေရွးတုန္းက နာမည္ႀကီးမင္းသား ျဖစ္တဲ့ ပီတာအိုတူးလ္ ဆိုသူပါ။ အဲသည့္ ေနရာကို ထိုအခ်ိန္က အီရတ္လို႔ မေခၚေသးပါဘူး။ ျမန္မာေတြဖက္ကေန အီရတ္ကို ဆက္စပ္ၾကည့္ရင္ ေရွးကတည္းက ပတ္သက္ေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျမန္မာ စစ္သားခ်ည္းဘဲ ရွစ္ေထာင္ေက်ာ္ဟာ (ကရင္တပ္မ်ားမပါေသး) ပထမကမၻာစစ္တံုးက အဲသည့္ေဒသမွာ ၿဗိတိသွ် အင္ပုိင္ယာရဲ့ တပ္မ်ားအေနနဲ႔ ဝင္ေရာက္တုိက္ခုိက္ ခဲ့ဘူးတယ္လို႔သိရပါတယ္။ မက္ဆိုပိုေတးမီးယား စစ္ေျမျပင္လို႔ ျမန္မာေတြက ေရးၾက ေျပာၾက ပါတယ္။ ၁၃ဝဝျပည့္ အေရးေတာ္ပံုမွာ ေရနံေျမသပိတ္တုိက္ပြဲ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ အာဠာဝက သခင္ဖိုးလွႀကီးဟာ မက္ဆိုပိုေတးမီးယား စစ္ျပန္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပထမကမၻာစစ္ ၿပီးေတာ့ စစ္ေအာင္ႏုိင္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ အေနနဲ႔ အဂၤလိပ္အစိုးရက ရန္ကုန္မွာ ေက်ာက္တုိင္ စုိက္ပါတယ္။ အဲသည့္ ေက်ာက္တုိင္က ယခင္စစ္ရံုးနဲ႔ တိရိစာၦ န္ဥယ်ဥ္ အၾကားမွာ ရိွပါတယ္။ စစ္ရံုး အုတ္စည္းရိုးနဲ႔ ကပ္လ်က္ တည္ရိွခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၉ဝ ေနာက္ပုိင္းလို႔ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက အဲသည့္ ေက်ာက္တုိင္ကို ကိုလိုနီေခတ္ အေမြဆိုးျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ဘူဒိုဇာနဲ႔ ၿဖိဳခ်ခဲ့ပါ တယ္။ ကိုလိုနီေခတ္က ဆိုေပမဲ့ ကမၻာ့အလွည့္ အေျပာင္းႀကီး တခုမွာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့တဲ့ သမုိင္း ေၾကာင္းကို ေႏွာင္းလူေတြ သိေအာင္ သင္ခန္းစာယူ ႏုိင္ေအာင္ အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ထိမ္းသိန္းဖို႔ လိုပါတယ္။ ေနာက္တခု ကေတာ့ ျမန္မာေတြနဲ႔ ဖြ႔စ ဲ ည္းထားတဲ့ စစ္တပ္ေတြ အားလံုးကို ပထမကမၻာစစ္ၿပီးလို႔ ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ ၁၉၂ဝ ဝန္းက်င္ခန္႔မွာ အဂၤလိပ္အစိုးရက ဖ်က္သိမ္းလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာတပ္ေတြဟ အမိန္႔ မနာခံ ၾကလို႔ ဆိုၿပီးအေၾကာင္းျပပါတယ္။ အဂၤလိပ္က ေသြးခြဲတဲ့ေနရာမွာ သူမတူေအာင္ ကြ်မ္းက်င္ေတာ့ ကရင္တပ္မ်ားနဲ႔ အျခားတုိင္းရင္းသား တပ္မ်ားကိုေတာ့ ဖ်က္သိမ္းျခင္း မရိွခဲ့ပါ။) ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္) ၂ ရက္ ဧၿပီလ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းမ်ားကို ပိတ္ပင္သင့္ေၾကာင္း ျမန္မာသတင္းစာ ေျပာ
ၿဂိဳဟ္တုစေလာင္းကုိ တပ္ဆင္ ခ်ိန္တြယ္ေနသည့္ ရန္ကုန္သား တဦး © Lup Keen Ng ဧၿပီလ (၂၄) ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ တြင္ ျမန္မာ စစ္ အစိုးရ အေန ႏွင့္ ျပည္သူလူထု အသံုးျပဳ ေနေသာ ၿဂိဳဟ္တု စေလာင္းမ်ား ကို တားျမစ္ ပိတ္ပင္သင့္ သည္ဟု ေရးသား ထားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ထို စေလာင္းမ်ားျဖင့္ ျပည္သူလူထု အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းမ်ား ႏွင့္ ေဖ်ာ္ေျဖေရး အစီအစဥ္မ်ား ၾကည့္ရႈ ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကိုႀကီး ဟု ကေလာင္ အမည္ခံ ထားေသာ စာေရးဆရာ က ေဆာင္းပါး တပုဒ္ ေရးသားၿပီး ၿဂိဳဟ္တု စေလာင္းမ်ား အား တားျမစ္ သင့္ေၾကာင္း ေရးသား ခဲ့သည္။
၎၏ အဆိုအရ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အေနႏွင့္ ၿဂိဳဟ္တု စေလာင္းမ်ားကို ၾကည့္ရႈကာ ျမန္မာ စစ္ အစိုးရအား အတိုက္အခံျပဳ ေနသည့္ ႏိုင္ငံျခား သတင္းဌာနမ်ား ၏ လႊမ္းမိုးမႈ ႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္သည္ ဟု ပါရွိ ေနခဲ့သည္။ ၎က ႏိုင္ငံႀကီးမ်ား သည္ ျမန္မာ ျပည္သူမ်ား အား အစိုးရ ႏွင့္ နားလည္မႈ လြဲမွားေစရန္ ၿဂိဳဟ္တု စေလာင္းမ်ား ကို မီဒီယာ လက္နက္အျဖစ္ အသံုးခ် ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ ခဲ့သည္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ သည္ ျပည္သူမ်ား အသိဥာဏ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစမည့္ ၿဂိဳဟ္တု စေလာင္းမ်ား ကို ဖယ္ရွား ပစ္ရန္ ယမန္ႏွစ္ ကလည္း ႀကိဳးစားခဲ့ၿပီး စေလာင္းမ်ား ၏ တစ္ႏွစ္ လိုင္စင္ေၾကးကို က်ပ္ (၆၀၀၀) မွ သာမန္ လူလတ္တန္းစား မိသားစုမ်ား တတ္ႏိုင္ဖြယ္ မရွိသည့္ က်ပ ္(၁၀) သိန္းသို႔ တိုးျမွင့္ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ MySpace အမႈေဆာင္ခ်ဳပ္ ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္မည္
MySpace တည္ေထာင္ခဲ့သူတဦးျဖစ္သူ ခရစ္ဒီ၀ုဖ္ © Bob Riha Jr., USA TODAY နာမည္ေက်ာ္ Social Networking ၀က္ဘ္ဆိုက္ ျဖစ္သည့္ MySpace ကို တည္ေထာင္ ခဲ့သူလည္းျဖစ္၊ အမႈေဆာင္ခ်ဳပ္ ရာထူး ကို ရယူ ထားသူလည္း ျဖစ္သည့္ ခရစ္ဒီ၀ုဖ္ သည္ ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္ ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း MySpace ကိုပိုင္ဆိုင္သည့္ News ေကာ္ပိုေရးရွင္း က သတင္း ထုတ္ျပန္ လိုက္သည္။ News ၏ ဥကၠဌသစ္အျဖစ္ ရာထူး ဆက္ခံခဲ့ေသာ ဂ်ိဳနသန္မီလာ က ဒီ၀ုဖ္ သည္ MySpace အမႈေဆာင္ခ်ဳပ္ ေနရာ အတြက္ ရာထူး သက္တမ္း တိုးေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ MySpace China ဘုတ္အဖြ႕ဲ ၀င္ အျဖစ္မူ ဆက္ရွိ ေနဦးမည္ဟု အတည္ျပဳ ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ဒီ၀ုဖ္ မွာ ကုမၸဏီ ၏ အႀကံေပး အရာရွိ အျဖစ္လည္း တာ၀န္ဆက္ ယူေနမည္ ဟု မီလာ ကဆိုသည္။ MySpace အား ပံုစံသစ္ျဖင့္ ျပန္လည္ ဖြ႕ဲ စည္းမည္ ျဖစ္ၿပီး အေသးစိတ္ အခ်က္ အလက္မ်ား ကို မ်ားမၾကာမီ ကာလ အတြင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ သြားမည္ ဟုလည္း News ေကာ္ပိုေရးရွင္းက ရွင္းလင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ MySpaces သည္ (၆) ႏွစ္သက္တမ္းအတြင္း ကမာၻေက်ာ္ ၀က္ဘ္ဆိုက္တစ္ခုအျဖစ္ ရပ္တည္ လာႏိုင္ခဲ့ၿပီး (၂၀၀၅) ခုႏွစ္တင ြ ္မူ News ေကာ္ပိုေရးရွင္းက ေဒၚလာသန္း (၅၈၀) ျဖင့္ MySpace အား ၀ယ္ယူ သြားခဲ့သည္။ နစ္ကိုတင္ ပီေက စားျခင္းေၾကာင့္ ခံတင ြ ္း ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္
နစ္ကိုတင္ ဓာတ္ ထည့္သင ြ ္းထားေသာ ပီေက ကုိၾကည့္ေနသူတဦး © Corbis နစ္ကိုတင္ ဓာတ္ ထည့္သင ြ ္း ထားေသာ ပီေကမ်ား ကာလ ၾကာရွည္ ၀ါးေလ့ ရွိသူသည္ ကင္ဆာ ေရာဂါ ကုိ ဖိတ္ေခၚ ေနသည္ ႏွင့္ အတူတူပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္ ဆရာ၀န္မ်ား က ေျပာၾကား လိုက္ သည္။ နစ္ကိုတင္ဓါတ္သည္ ေဆးလိပ္ ႏွင့္ စီးကရက္ တို႔တင ြ ္ အမ်ားဆံုး ပါ၀င္ ေလ့ရွိၿပီး အခ်ိဳ႕က ပီေက အတြင္း ထည့္သင ြ ္း သံုးစြဲ ထားေလ့ ရွိသည္။ အဆိုပါ ပီေကမ်ား ကို ေရရွည္ စြဲၿပီး စားသံုးျခင္းျဖင့္ ခံတင ြ ္း ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ ေျခကို နီးစပ္ လာေစ ႏိုင္ေၾကာင္း လန္ဒန္ တကၠသိုလ္ ရွိ ေဒါက္တာ မိုင္တက္တာ က ရွင္းျပခဲ့သည္။ FOXM1 ဆိုသည့္ ခံတင ြ ္း ကင္ဆာကို အားေပး သည့္ ဗီဇဆဲလ္မ်ား သည္ နစ္ကိုတင္ ေၾကာင့္ ပိုမို ႏိုးၾကား လာေစ တတ္ေၾကာင္း မိုင္တက္တာ က ဆိုသည္။ ၎အေန ႏွင့္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရန္ ပီေက စားေလ့ ရွိသည့္ အေလ့အထ ကို အားမေပးေၾကာင္း၊ ပီေက သည္လည္း ေဆးလိပ္ ကဲ့သို႔ က်န္းမာေရး အတြက္ ထိခိုက္မႈမ်ား ရွိေစ ႏိုင္ေၾကာင္း မိုင္တက္တာ က ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ လန္ဒန္ တကၠသိုလ္ မွ ဆရာ၀န္မ်ား သည္ ပီေကကို ကာလ ရွည္ၾကာ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ စားေန ခဲ့သည့္ လူနာ (၇၅) ဦးကို ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ၎တို႔ ၏ အာခံတင ြ ္းရွိ ကင္ဆာ ဆန္႔က်င္ေသာ သဘာ၀ ကိုယ္ခံ စြမ္းအားမ်ား ယုတ္ေလ်ာ့က် ဆင္းသြား ေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ ေတြ႕ရွိႏိုင္ ခဲ့သည္။ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆု ကိုမင္းကိုႏိုင္ ရရွိ
၂၀ဝ၉ ခုႏွစ္ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆုရွင္ ကုိမင္းကုိႏုိင္ ႏွင့္ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆုတံဆိပ္ © ရန္ႏုိင္ထြန္း (လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ -ကိုရီးယား) ေတာင္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ အျမင့္မားဆံုး ဆုတခုျဖစ္သည့္ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆု ကို ၂၀ဝ၉ ခုႏွစ္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ အား ေရြးခ်ယ္ လိုက္ေၾကာင္း ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ဂြမ္ဂ်ဴးၿမိဳ႕ရွိ May 18 Memorial Foundation မွ သတင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာလိုက္သည္။ ထို ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆု ကို ၂၀ဝ၀ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ကိုရီးယား ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ကို တက္ၾကြစြာ ျဖင့္ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္သူမ်ားကို ေရြးခ်ယ္၍ ႏွစ္စဥ္ ဆုခ်ီးျမွင့္ ေပးအပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္တင ြ ္ ရရွိခဲ့ကာ ယခု တႀကိမ္တင ြ ္မူ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ သည္ ၂၀ဝ၉ ခုႏွစ္ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရး ဆုရွင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း ခံရ သူျဖစ္သည္။
အဆိုပါဆုကို ၂၀ဝ၉ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၈ရက္ ေန႔တင ြ ္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ဂြမ္ဂ်ဴးၿမိဳ႕ရွိ May 18 Memorial ခန္းမေဆာင္တင ြ ္ အခမ္းအနားျဖင့္ ဆုခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္ၿပီး ဆုအျဖစ္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ငါးေသာင္း ႏွင့္အတူ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆု တံဆိပ္ပါ ေရႊျပားႏွင့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ လက္မွတ္အား ခ်ီးျမွင့္ ေပးအပ္မည္ ျဖစ္သည္။ ယခင္က ဆုအျဖစ္ ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆု တံဆိပ္ပါ ေရႊျပားႏွင့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ လက္မွတ္ႏွင့္ အတူေငြသား အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ေသာင္းသာ ေပးအပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀ဝ၅ ခုႏွစ္မွ စ၍ ဆုေငြအား အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ေသာင္း မွ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ငါးေသာင္း သို႔ တိုးျမွင့္ ခ်ီးျမွင့္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ၈၈မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ အား ဂြမ္ဂ်ဴး လူ႔အခြင့္အေရးဆု ရရွိႏိုင္ေစေရး အတြက္ ဆုေရြးခ်ယ္ေရး အဖြဲ႔သို႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လြတ္ေျမာက္ နယ္ေျမ ကိုရီးယား ဌာနခြဲမွ အဆိုတင္သင ြ ္းခဲ့တာ ျဖစ္ျပီး၊ ကိုမင္းကိုႏိုင္ ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သမိုင္း အခ်က္အလက္ အေထာက္အထားမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ ႔(AAPP) ႏွင့္ လူ႔ေဘာင္သစ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ တို႔မွ ဝိုင္းဝန္းရွာေဖြ ေပးပို႔ ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ရန္ႏုိင္ထြန္း ၂၀၀၉ အေမရိကန္ အလွမယ္ ခရစ္စတီယန္ ဒဲလ္တန္
(၂၀၀၉) ခုႏွစ္၊ မယ္အေမရိကန္ ေျမာက္ပိုင္း ကိုင္ရိုလင ို ္းနား ျပည္နယ္သူ ခရစ္စတီယန္ဒဲလ္တန္ © ASSOCIATED PRESS (၂၀၀၉) ခုႏွစ္၊ မယ္အေမရိကန္ ေရြးပြဲတင ြ ္ ေျမာက္ပိုင္း ကယ္ရိုလိုင္းနား ျပည္နယ္ ကို ကိုယ္စား ျပဳယွဥ္ၿပိဳင္ သည့္ ခရစ္စတီယန္ ဒဲလ္တန္ က ေအာင္ပန္းဆင္ ဆြတ္ခူး ႏိုင္ခဲ့သည္။ ဧၿပီလ (၁၉) ရက္ေန႔က လာ့စ္ ေဗးဂက္စ္တင ြ ္ က်င္းပ သြားေသာ မယ္ေရြးပြဲႀကီး အတြင္း အသက္ (၂၂) ႏွစ္ရွိ အေခ်ာအလွေလး က အျခား ၿပိဳင္ပ၀ ြဲ င္ (၅၂) ဦးကို အသာစီး ရရွိခဲ့ကာ ဒုတိယေနရာအား ကယ္လီဖိုးနီးယားမွ ကာရီပရက္ဂ်င္းက ရရွိခဲ့ၿပီး တတိယေနရာတြင္မူ အာရီဇိုးနားမွ အလီရွာေမာ္နီကာ ဘလန္ကို က အသီးသီး ရပ္တည္ ႏုိင္ခဲ့သည္။ အဆိုေတာ္ ႏွင့္ အကပညာရွင္ တဦး ျဖစ္ေသာ ဒဲလ္တန္သည္ အေရွ႔ပိုင္း ကယ္လီဖိုးနီးယား တကၠသိုလ္မွ စိတ္ပညာ အဓိကႏွင့္ ဘြဲ႔ရထား သူျဖစ္သည္။ ယခုကဲ့သို႔ မယ္အေမရိကန္ အျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ခံ ရျခင္းေၾကာင့္ သူမသည္ နယူးေယာက္ တြင္ တိုက္ခန္း တခန္း ရရွိသည့္ အျပင္ နယူးေယာက္ ရုပ္ရွင္ အကယ္ဒမီ သင္တန္းတြင္ (၂) ႏွစ္တာ ပညာသင္ယူခင ြ ့္ အတြက္ ပညာေတာ္သင္ဆုေၾကးပါ ခ်ီးျမွင့္ျခင္း ခံရေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။ ႛ
႟ 20092009-0404-24
" #
$
%& &ႛ ' ႛ " " %% & (() ႛ
#*$ %%+ႛ ႟
"+ , ,- %.႓%0
(Photo: AFP) :: ; ' <==>*$ ?@. *$ *- A #B* &႓% ' $ ႚ '- *%" +$%.'-0 (Photo: AFP) (() " & D ႒"႓;ႚ +$႓% "
F $%
* & ႓;ႚ႓;ႚ +$%.0
%-'
G #ႝ $$ & +$ %- $$ " 'F B * * -
A& %.0 # IJ:= * %' F ' F ' F K '
' F %- * &ႛ %- F &' %-'
$ %.$" (()႓;ႚ* $႟"႓% " : "
%"႒ #
$ "႔M႒ +$% &%.0 (()"႔M B * # @* ,+ ႓+; &ႛ %. $ ' F #B &, %& %-'
& B * ႛ
M% * MG %ႛ ' &%.K0 (()"႔M* "' ' - ' & +$'*&, ' (()$N &ႛ #
$
M% * &,& B * G ' ႗# @*- IJ:: * A % %.0 IJJP *$ * ' " (()* ႛ % ႓%& * (()"႔M ႓+; && @ *'
%$ %
& AQ% #% "႔M* A$ &'
$
Q% # %D &%.0 IJJR *$* B * G ႗# @* ႟" '#B*႓%F ' G " & %M , ႗# @*
'#B ႖ %. %%.0
%* (() * %& *$$Q%;%&' #
$&ႛ ႛ
M% * ' - (() ႛ
႟&%.0 <==T *$ #U $,- && # <==J *$ ႟ %.0 %+ႛ "+ &ႛ %'႓% (() ႟
+&ႚ Q M&ႛ '$- --
VW,
*) $X G G #
$
A
%.& %(Y; +$ႛ ႟ +$ , F #.G #
$
- A " % +$ , % ' %.0 % W %+ႛ $$$ %, , F %-'
- #
$
%
႒;%+ႛ % , $X G % ' %.0 %+ႛ "+ ' * , &.*
@' , , - NLDLA D & %,
@" A % %.0 A 0 0 “' &'" , ႓%- + %% ,0 ' ႓% G F K ႗ ႛ * &'" , 0 'ႛ @' & , $ ႔& '"; ႗ ႛ ' %.^0” % " &$X&ႛ A'A & $$Q&ႛ %' ႛ - A % %.0 A 0 0 “ * ႗ ႛ $Q$ A &ႛ *& %.' ' - F % + + ' - ' ႛ -G & ;' A& ' - QQ ႗ ႛ
႟႓% "
+, ႓% "+ ႛ $Q$ A %.^0 K'
ႛ A "+ '%.K0 & " * & ' K ` * +$%.0 " * & ' K ` * #%" ႗ ႛ "";$ & KB* %%႓ႛ % %*"A * +$%.^0” <==J *$ (() ႛ
* $$$
& ;" A * A #B Ra *$& " ႓%F
;ႚ ႛ ' , %.0 'G #& ႛ @"& ' ႓
% " %%& %. a
*႓% +$%.0
"* @%@ ႖ +$% 20092009-0404-24 b F "႓;ႚ* @%@ ႖
(. +$&' ႓% "%-'
ႛ ႟"႒* " +$ ႛ ႓;ႚ" % ' %.0
(Photo: AFP) M%"A&* $ ႔$ * + $ ' ' +$%.'-0 (Photo: AFP)
႟"* @ ႖ ႛ
' & Q +$' $ % ' $ +
႒-&%.0 $ 0 0 “ ႟"* ^F %*
F ႛ A
0 A&* - < A%
$%႓% ;ႚ A& %U < A
႒%&F @ -%&F @ ႖ 0 Q ' F ႛ- -" $ ႟႓% -" KF "@F *'
%* A $ "F 'ႛ $$Q % % ႓% " A $ F + ႒ - %.F ႒% %.0” @%@ ႖
(. K $+$ &ႛ "" @ ႒-&.* +, %.0 @0 0 “ @
(.+$& ႒ ' ႛ *ႛ $႓% +$ F ' ႛ *K
' ႛ *
* F . $ ' $ & .* $ ' ' ႛ * F & % %@ ' ႛ * F %@ ' ႛ * ' % % & D %.F $-%ႛ K
ႛ %.F . % %& K ' ႛ * F M%" ' $ %.F .; ႒ +$ %. ^F” @%@ ႖
(. +$% & * '+ႛ " ႟"႒ +"%
(. K * ႓%& ႒-&.* ' G* , %.0
႟"%႒0 0 “ G %.F "* +$K F ႓;ႚ +$ +$* %.F ႒' GK F ႛ " GK F G& *%.K^ 0”
႟"%႒ @%@ ႖ * *K ႛ ' %& ႓;ႚ" @
(. ႒
'"& a *' ႓%ႛ ''& '"' -& ႛ + % %%.0 ႓;ႚ"0 0 “ #U' %.0 ႛ* '႓(c;G 0 aJ *$F I> % F '$ $ ' ' @A&F > *$႟ Q %.^ F ' ႛ + Q ' *F + *$ +$ F "' ^F ႛ * a
*F '
ႛ % ႟႟ႛ % ^F A @ A %&^F % %.$" +$ F Q * %& F % @&% ႛ & %.^ F ႟"' * ႒ 0ႛ ” " #'" 'Q % ႓% ႓;ႚ* "ႛ * '%&A & M%" &ႛ $ @* %. ႒ @%@ ႖
(. +$ ႛ % %.0 B % &ႛ #b '%- % - % * 'K ႛ - ' %.0 @%@ ႖ +$% , ' A %U
20092009-0404-24
Qd %႓;ႚ @%@ ႖
(. +$% M , '"M *ႛ Qd %
႟"႒&ႛ $%' Q RFA % %.0 @
(.+$& ' * '' ႛ &A ႓% ႟" @ * @A * +"%+ႛ ႒;% ,ႛ f႓%
(.'- & '
,-႟M+ႛ ႒;%&' Q % %.0
႟"*$%'0 0 “ ႛ %. F K *- 'A%
+$ F K K+$ &F ;ႚ & - $ ႛ K ႛ .; +$ 0” #'&% ႛ 'ႛ -%; +ႛ Qd % ႟"႒ RFA ' & %& @ +&' *%.K0 + " +' Q ' ႛ &ႛ "@ '
*K ႛ % %.0
႟"@A0 +$ A0”
0 “႗ ႛ . 'K ^F . 0 ႗ ႛ % + .0 . +$& % * %&
$$$ G 'K @ Kb F
(.% b &ႛ %'ႛ & ' * *%.0 A'+ ႓%&& ($ &ႛ ႓%$ ' * +ႛ ႒;%&& " & %%AA @+M "& %.0 - %- A $ $ * @
(. +$% M &ႛ %'ႛ $ %$$$
'
' + %%;K ႛ $ ?' ;ႚ % %.0 $ $
႓;ႚ" B % &ႛ @
(.+$% M * +"+ႛ ႒;$ %& +* ' %M % ႛ % %.0
႟"*$%'0 0 “#. +$ #%.F #. %& %% 'A% -&. % ႛ %.0 * # ႒- G* G* %. 0 #. %& % K A&* '*"
KF K
KF -
KF #.; A 0 # ႛA $$$ % '$ * @%@ ႖
(.
M + %A 'F %A @& %(Y ( * @
(. , ' $ %. $ %$$$
+ % %ႛ $ ?' ;ႚ % %.0
Qd %႓;ႚ% #("႓;ႚ'$ %F #("႓;ႚ'$ %F #.%"F ' F '"$& ႓;ႚ;ႚ* - @
(. +$% M *ႛ ႓;ႚ" % %.0 @
(.+$% G ' ႛ *& '
F ' ႛ *& $ $ , +$ႛ ' ႓;ႚ"Q % %.0 b ႓;ႚ* - @%@ ႖ +$% M , Q '"M *ႛ ' A %U %& -%;ႛ '%.K0 b * @
(. +$% %%& 'Q , +$ႛ ႓;ႚ"Q '"'%%.0 b ႓;ႚ"0 0 “b 'Q $ %%^ F +
* %. F '
%g -- *0 'Q %% $ ' K - ;ႚG %%' ႛ +$ %.0 # BB *$ +$ %. F @
(.0” $%
%$#B %-'"'%+ +ႛ A@႒ 20092009-0404-24 $ &ႛ " $%
%ႛ%$#BA & @.# %*'"'%+ႛ %ႛ A"
@႒ $X $ "
@႒ Mrs. Hillary Clinton # ႛ f႓%
% , %.0
(Photo: AFP) ''$ K s $ +&ႚ "
@႒+$ @ %%" '- $X G
#G (%") $ $ s " @.# % &+ႛ $Q$ '"'% , A +
% &%.'-0 (Photo: AFP) "* '%, @
* & A"
@႒ $X $ "
@႒& ႚ" * & +$ႛ ႚ"%& ႓%႓% $X $ A" ^ ႓;ႚ ' A + % , & +$%.0 " $%
%A ႛ G +$& A" $%
% %. AM *%.F A'+ A" & % A %.0 A" tB G " , ' +$%.0 $$$ &ႛ $%& tB % ႛ
A & , @ ' & AtB A$ ႛ A"
@႒ $X $ % ' +$%.0 #.% AtB G " '- @
+$႓%F $
&
"%& @
GK ႛ - A"
@႒ $ * *%&ႛ
% %.0 $ " %$#B G A" & G " ' %-'
- AM *ႛ A"
@႒ $X $ % %.0 #.% $ &ႛ " ' $ M- %' +ႛ % , ' ႛ &ႛ % &ႛ $X $ % %.0 $ &ႛ %-&ႛ "
%- - + ႛ
႒A % $ *%.F . ($ #u'- -M %.@ %-'
' $ M - %%' +% ႛ .%&F %-'
* ; * $&% % +$%.F <=I= ႟ %& ' $ +"ႚ႓+;
& ႛ & - %%+ႛ %%.ႛ "
@႒ % &ႛ A"
@႒ % ' %.0 #.% "
@႒ G G A"* & (; %& "&ႛ +" & "
@႒ %&
+ႛ %; % &ႛ A"
@႒ $X $ % %.0 ႟W s Weekly Eleven News Journal, Vol 4, No 27, $ * (
႟W s " %. %- + % +$%.0
႟W s 0
႟W s
A A G'႖ ႟%%"*
' * A ' ႟W'"%" % %
႟W s , $ ႚ * '-0 %"$ " K % %A ႓;ႚ-F - ႒ K A G"' @@ '- ႟W %"" G
' A s0 ' $$$ +$%. * %" &'ႛ ႖ +"W *- $ %. ' +$ ' ႛ ႟W G U,'-0 W႖ * -"*႓% -;
* * %" +"W *'- %.'-0 %"%
႟W K K A G"' @@ U ႓;ႚ@ %- 'ႛ %
ႛ %& +$'-0
႟W 'ႛ
* ႓% '* %' %"% %# %UA &'-0 K K A B% 'ႛ $$$Q ႟W%- $ႛ a== * #%&* %. $$M A႟ ' - %' ႟W '- %
%
;$Q *-႒ %. &'- s0 'ႛ +
႟W %* %. K&
$'-0 *-- A$Q $*-
$*- +$ '- s0 $- , K K A # ႒ B% 'ႛ $$ ' .* ႚ
႒ %U
+ $
% ' & '- s0 ' ႛ ' , '- & A * % %
U * %- 'ႛ
* &'-0 A$Q %
* '- G"' @@ U ႓;ႚ@ ႒ Q ႟A" ႒ G ' *- %
ႛ %&'-0 K K '- $" $Q ႟W U ႚ"&'-0 A ' ႟W
*ႚ$" $$ ' A" W& % %႓% '"႖ ႗ $
* $ '-0 ႟W s +$ # *'-0 ႟W , %"% '@ႛ , K ႖ &,s0 (႗
+# ႛ * ႚ" $$ (K႒ ) A I:
* ႒; ', A ႓% +$ ' ႟W '
ႚ"&'-0 (႗
+# ႛ " ႖ " +" ' Q , ႗%ႛ , ' '-0 A'' - ' $$$A
@" '@.* '-G %-0 'ႛ - 's ႟%' % ,- % +$'-0 A AA %(Y; ႗%ႛ ,-႟M K ႗%A ႛ " $W & '-0 A , #. %&* ႗%'- 'K ႛ @ , &,'-0 A's -* ႟W G U '-" G 's *
*A s0 (႗
+# ႛ ႛ ႚ"&$Q ႟W ' P= ႛ *႓% s0 ''- '" $ K &
႒ ? +$႓% @* ' ႖% '"ႛ , '-s0 %* . % '"Fႛ " A-* - ' Q* +$'-0 * %. '- ႖ + %.*$+* *- * *$% ႛ *%.'-0 (႗
+# ႛ s
$"$M ႟W * %' ' %"%* N%t &* , A * %.'-0 ' $K@
႟W $$ ႟'% ႛ
* &'-0
*ႚ'
+$$Q%
႗ %;$
$
* &,
K@, +
* + -
A. $$ ႟W A%- ;' *႖ ႟ $ %-G ,- &'- %.'-0 AA ႒ ' %; Q ႟W * A%&'-0 ႟W %; ႒ ႛ ' Q
Q + A M *K& ' Q % +$&'-0 A * ' ႟
'
(.+ ' s0 A
ႛ ' Q + % '* + ႟W &'ႛ ႖ AA%$ %. %.'-0 ႟W ႛ ? *" ' %" G - %&,'-0 (႗
+# ႛ I:
$Q %"* '.*$ ႟ *'- +$'-0 ((% * %,
+"G % * *
%"G ႚ * s0) (႗
+# ႛ '- %. ' %
႟W * ' %"s ႛ ႟%%" %"
& * $&'-0
႟W s ' %"
' %" ႟
' . K % K@, + ႟ %& %%.'-0 ' @ (I:P> - I:TR) %" %; ' * $"+ %%.'-0 * ?%" ႛ ' Q
+ %.'-0 '- ' Q* A % +$s0 '
ႛ ' #' + ' . + Q ႟W F #U%"ႛ &'% ႛ ႖ %. %%.'-0 A ႛ ' + ' .
- ' * * ႖ %. * &s0 G * ႚ"&$Q I:aa *$ % 'ႛ ' + Q ' ႓^'႖ '"+&ႚ
&'-0 A$Q '"+&ႚ@ ;ႚ
႟W s ' %"* ႚ"
*&s0 %"'- I: $K I:aa
ႛ '"&'ႛ '
'"+&ႚ@ * ႚ"&'-0 G F "* " ႖ +" ' ' Q ႒ .* ႚ+ ' ႗ ႛ +ႛ
'%"+ +$ '-0 ' ' %"'- ' ႚ'- ;' Q +$'-0 $ % '"* ' % + *s0 M F %$႟* * * * ' ;' Q +$'-0 ' ႛ ' +ႛ *% ႚ ' %; Q ႟% -' +$ G '႟% '&'ႛ +$ %.'-" G * &'-0 G '- '"+&ႚ@ % $X ( ႛ * U %"s ႟%%"
& * $s0 $X %" ;' Q A%A Q
%'ႛ U' , K A" % &+ , % %'-0 '
ႛ ' K %;& %0 '@ ႟W s ' %"'- %; ' * F F F ႛ + & , ' * s0 ; A'&'- * G ႛ '"+&ႚ* ႚ"&$Q $ ႛ ႛ ႟' * 's0 $"'-0 ' ႛ ' * ' ? *$Q *&'-0 ' %. A ' $ႛ *%& '- A,'- s0 ) @.' %.' #U%"ႛ ' $* '" ႓& *'-G s0 K 'ႛ ' $ $F ႒ $* # $ ႛ * $ '"$& "$ %; $&'-0 %"s ' " U ႟W* ' ' %; &'ႛ *%' +$s0 ' %. %. ' ႓% %"* ' ႛ ' $ -' " ' $$^ Q $ A %.-G %-%'ႛ U ' , ' * '-0 %.
' $ I::J *$ %'$" %. ႓;ႚ %%& "+ ' $ ႚ *, , %'$"A $ % %
+ % %. *'- s0 %%& %&
%' " '- ' $* %"ႛ ' $% +$'-0 %"' ႛ - -'ႛ -%" %'$ % 'ႛ
* &'- ' %0 ' %. %. ႓ % % ' $ @ - * '+ " % @. * + % $ ' , %"* ,&+ % +$'-0 %- ႟W &'ႛ $Q ; ႖ AA%$ %. *' %.+ &, ' ;* *% +$ +$& +$'-0 ႓;ႚ d' (I) ^#D * #. #UA A M.B.B.S., Ph.D. (Japan) ႒ Q$ Q % , &'ႛ ' $$$ +$ ' - %U
႖ +"W %.
'-* +$ +$&F ,"; ,";& * %. A '- Abnomality +$ , F +$ % Atavism G U , * % , &'-0 +$ %; #.@ (Charles Darwin) - $$ M *&႓% 's The Descent of Man and Selection in Relation to Sex $ %
+ % %. * , %.'-0