Druk nr 2024 Warszawa, 31 marca 2009 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja
Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu ni"ej podpisani pos!owie wnosz# projekt ustawy:
- o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze! Spo"ecznych. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upowa"niamy pani# pose! Izabel$ Kloc. (-) Andrzej Adamczyk; (-) Waldemar Andzel; (-) Iwona Arent; (-) Marek Ast; (-) Piotr Babinetz; (-) Barbara Bartu%; (-) Andrzej B$tkowski; (-) Mariusz B!aszczak; (-) Aleksander Ch!opek; (-) Piotr Cybulski; (-) Tadeusz Cyma&ski; (-) Witold Czarnecki; (-) Edward Czesak; (-) Andrzej 'wierz; (-) Zbigniew Dolata; (-) Jacek Falfus; (-) Zbigniew Girzy&ski; (-) Mieczys!aw Golba; (-) Marian Tomasz Goli&ski; (-) Kazimierz Go!ojuch; (-) Jerzy Gosiewski; (-) Artur Górski; (-) Tomasz Górski; (-) Krystyna Grabicka; (-) Kazimierz Gwiazdowski; (-) Czes!aw Hoc; (-) Jaros!aw Jagie!!o; (-) Wies!aw Janczyk; (-) Grzegorz Janik; (-) Krzysztof Jurgiel; (-) Dariusz Kaczanowski; (-) Beata Kempa; (-) Izabela Kloc; (-) S!awomir K!osowski; (-) Robert Ko!akowski; (-) Henryk Kowalczyk; (-) Bogus!aw Kowalski; (-) Zbigniew Kozak;
(-) Leonard Krasulski; (-) Marek Kwitek; (-) Tomasz Latos; (-) Krzysztof Lipiec; (-) Adam Lipi&ski; (-) Marek (atas; (-) Krzysztof Maciejewski; (-) Antoni Macierewicz; (-) Ewa Malik; (-) Gabriela Mas!owska; (-) Miros!awa Mas!owska; (-) Marek Matuszewski; (-) Kazimierz Matuszny; (-) Krzysztof Micha!kiewicz; (-) Wojciech Mojzesowicz; (-) Maria Nowak; (-) Stanis!aw O"óg; (-) Anna Paluch; (-) Stanis!aw Pi$ta; (-) El"bieta Rafalska; (-) Jan Religa; (-) Jerzy R$bek; (-) Józef Rojek; (-) Nelli RokitaArnold; (-) Jaros!aw Rusiecki; (-) Dariusz Seliga; (-) Anna Sikora; (-) Anna Sobecka; (-) Andrzej So%nierz; (-) Piotr Stanke; (-) Jaros!aw Stawiarski; (-) Adam )nie"ek; (-) Ryszard Terlecki; (-) Andrzej Walkowiak; (-) Teresa Wargocka; (-) Zbigniew Wassermann; (-) Jadwiga Wi%niewska; (-) Micha! Wojtkiewicz; (-) Tadeusz Wo*niak; (-) Waldemar Wrona; (-) S!awomir Zawi%lak; (-) (ukasz Zbonikowski; (-) Jaros!aw Zieli&ski; (-) Jaros!aw +aczek; (-) Wojciech +ukowski.
Projekt
USTAWA z dnia ......................... 2008r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach spo"ecznych z tytu"u wypadków przy pracy i chorób zawodowych1) Art.1. W ustawie z dnia 30 pa*dziernika 2002r. o ubezpieczeniach spo!ecznych z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z pó*n.zm.2) w art.17 po ust.5 dodaje si$ ust.5a w brzmieniu: „ 5a. Renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego po ubezpieczonym, który zmar! wskutek wypadku przy pracy w górnictwie, przys!uguje wdowie bez wzgl$du na wiek.”. Art.2. Ustawa wchodzi w "ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
1)
Niniejsz# ustaw# zmienia si$ ustaw$ z dnia 30 pa*dziernika 2002r. o ubezpieczeniu spo!ecznym z tytu!u
wypadków przy pracy i chorób zawodowych 2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2002r. Nr 241, poz. 2074, z 2003r. Nr 83, poz. 760
i Nr 223, poz. 2217, z 2004r. Nr 99, poz. 1001, Nr 121, poz. 1264, Nr 187, poz. 1925 i NR 210, poz. 2135 oraz z 2005r. Dz. U. Nr 164, poz. 1366).
Uzasadnienie Jednym z efektów wprowadzenie w 1999r. reformy emerytalno -rentowej by!a cz$%ciowa unifikacja obowi#zuj#cych przepisów. I tak, mi$dzy innymi, ustawa z dnia 17 grudnia 1999r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze& Spo!ecznych zast#pi!a trzy poprzednio obowi#zuj#ce akty prawne: !" ustaw$ z dnia 14 grudnia 1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin ( Dz. U. Nr 40, poz. 267, z pó*n. zm.), !" ustaw$ z dnia 1 lutego 1983r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin ( Dz. U. z 1995r. Nr 30, poz. 154, z pó*n. zm.) oraz !" ustaw$ z dnia 28 kwietnia 1983r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników !" kolejowych i ich rodzin ( Dz. U. Nr 23, poz. 99, z pó*n. zm.). Przepisy
w
trzech
podstawowych
systemach
zaopatrzeniowych
obowi#zuj#cych przed wej%ciem w "ycie reformy, co do szczegó!owych rozwi#za&, nie zawsze by!y identyczne. Mi$dzy innymi przepisy ustawy z dnia 1 lutego 1983r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin, w kwestii ustalenia uprawnie& do renty rodzinnej po zmar!ym górniku, ró"ni!y si$ od rozwi#za& ogólnych. W szczególno%ci do 31 grudnia 1998r. górnicza renta rodzinna przys!ugiwa!a wdowie po górniku bez wzgl$du na wiek. W zreformowanym systemie emerytalnym, od 1 stycznia 1999r. renta rodzinna przys!uguje wdowie na zasadach okre%lonych w art. 70 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze& Spo!ecznych. Przepis ten stanowi, "e wdowa ma prawo do renty rodzin, je"eli: 1) w chwili %mierci m$"a osi#gn$!a wiek 50 lat lub by!a niezdolna do pracy albo; 2) wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodze&stwa uprawnione do renty rodzinnej po zmar!ym m$"u, które nie osi#gn$!o 16
lat, a je"eli kszta!ci si$ w szkole- 18 lat "ycia, lub je"eli sprawuje piecz$ na dzieckiem ca!kowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub ca!kowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej. Prawo do renty rodzinnej nabywa równie" wdowa, która osi#gn$!a wiek 50 lat lub sta!a si$ niezdolna do pracy po %mierci m$"a, nie pó*niej jednak ni" w ci#gu 5 lat od jego %mierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych w pkt.2. Zainteresowane
%rodowiska
podnosz#,
"e
obowi#zuj#ce
przepisy
pozbawiaj# prawa do renty rodzinnej wdowy po górnikach, które urodzi!y wcze%niej dzieci. Przyk!adowo wdowa, która urodzi!a dziecko w wieku 26 lat, po 18 latach ( je"eli dziecko si$ uczy), a wi$c w wieku 44 lat traci bezpowrotnie prawo do renty rodzinnej, bo nie uko&czy!a 50 lat w ci#gu 5 lat od zaprzestania wychowania tego dziecka. Prawo do renty rodzinnej uzyska natomiast wdowa, która rodzi!a dziecko w wieku 29 lat, bo po 18 latach b$dzie mia!a 47 lat, co oznacza, ze wiek 50 lat osi#gnie nie pó*nij ni" w ci#gu 5 lat od zaprzestania wychowania dziecka. Zainteresowane %rodowiska zwracaj# równie" uwag$, na wprowadzone 16 grudnia 2004r. zapis w ustawie o zaopatrzeniu emerytalnym "o!nierzy zawodowych oraz ich rodzin, zgodnie z którym, w razie %mierci "o!nierza w czasie wykonywania zada& s!u"bowych poza granicami pa&stwa, renta rodzinna przys!uguje ma!"onkowi bez wzgl$du na wiek i stan zdrowia. Z danych Fundacji Rodzin Górniczych wynika, ze spo%ród 1000 wdów po górnikach, którzy zgin$li w skutek wypadku przy pracy, prawa do renty rodzinnej nie spe!nia 39 osób. Z danych Zak!adu Ubezpiecze& Spo!ecznych wynika, ze przeci$tna renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego wynosi!a w IV kwartale 2006r. 1499,13z!. Zak!adaj#c, "e górnicza renta wdowia b$dzie o 50% wy"sza od przeci$tnej powypadkowej renty rodzinnej- liczony w
warunkach 2006r. – roczny koszt przyznania rent rodzinnych omawianej grupie wdów wyniesie 1,1 mln z!. Wobec deficytu Funduszu Ubezpiecze& Spo!ecznych wej%cie w "ycie ustawy spowoduje dodatkowe koszty dla bud"etu pa&stwa rz$du ok. 1 mln z!. rocznie. Proponowane rozwi#zanie nie b$d# mia!y wp!ywu na bud"ety samorz#dów. Projekt ustawy nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów dotycz#cych notyfikacji norm i aktów prawnych. Przedmiot projektowanej regulacji nie jest obj$ty zakresem prawa Unii Europejskiej.
Warszawa, 8 kwietnia 2009 r. BAS-WAL-715/09
Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna w sprawie zgodno#ci z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze! Spo"ecznych1 (przedstawiciel wnioskodawców: pose" Izabela Kloc) Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwa!y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz. 47) sporz#dza si$ nast$puj#c# opini$:
1. Przedmiot projektu ustawy Przedstawiony projekt ustawy przewiduje dodanie ust$pu 2a w artykule 70 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze& Spo!ecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, ze zmianami). Proponowany przepis okre%la prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego po ubezpieczonym, który zmar! wskutek wypadku przy pracy w czasie wykonywania zada& s!u"bowych w ruchu zak!adu górniczego. Projekt zak!ada, "e %wiadczenie to b$dzie przys!ugiwa!o ma!"onkowi bez wzgl$du na wiek i stan zdrowia. Proponowana ustawa ma wej%, w "ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia. 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii obj$tej projektem ustawy Kwestie stanowi#ce przedmiot projektu ustawy nie s# regulowane prawem Unii Europejskiej.
1
Projekt zosta! wniesiony przez wnioskodawców pismem z dnia 31 marca 2009 r., w którym nieprawid!owo podano tytu! proponowanej ustawy: „projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach spo!ecznych z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych”.
2 3. Analiza przepisów projektu pod k%tem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach opiniowanego projektu. 4. Konkluzja Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze& Spo!ecznych nie jest obj$ty prawem Unii Europejskiej. Sporz!dzi": Zespó" Prawa Europejskiego i Mi#dzynarodowego Akceptowa": Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha" Królikowski
Deskryptory Bazy REX: górnictwo, projekt ustawy, renta rodzinna, Unia Europejska, wypadek, zabezpieczenia spo"eczne
Warszawa, 8 kwietnia 2009 r. BAS-WAL-716/09 Pan Bronis!aw Komorowski Marsza!ek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna w sprawie stwierdzenia – w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu – czy poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze! Spo"ecznych1 (przedstawiciel wnioskodawców: pose" Izabela Kloc) jest projektem ustawy wykonuj%cej prawo Unii Europejskiej Przedstawiony projekt ustawy przewiduje dodanie ust$pu 2a w artykule 70 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze& Spo!ecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, ze zmianami). Proponowany przepis okre%la prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego po ubezpieczonym, który zmar! wskutek wypadku przy pracy w czasie wykonywania zada& s!u"bowych w ruchu zak!adu górniczego. Projekt zak!ada, "e %wiadczenie to b$dzie przys!ugiwa!o ma!"onkowi bez wzgl$du na wiek i stan zdrowia. Przedmiot projektu ustawy nie jest obj$ty prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze& Spo!ecznych nie jest projektem ustawy wykonuj%cej prawo Unii Europejskiej. Sporz!dzi": Zespó" Prawa Europejskiego i Mi#dzynarodowego Akceptowa": Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Micha" Królikowski
Deskryptory Bazy REX: górnictwo, projekt ustawy, renta rodzinna, Unia Europejska, wypadek, zabezpieczenia spo"eczne 1
Projekt zosta! wniesiony przez wnioskodawców pismem z dnia 31 marca 2009 r., w którym nieprawid!owo podano tytu! proponowanej ustawy: „projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach spo!ecznych z tytu!u wypadków przy pracy i chorób zawodowych”.
g5'i'a"^"'.? uu,"n.,""EN sPoŁEcZNYCH Warszawa.dntaf
maja2009 r'.
991100/0220-59t09
Pan Lech Czapla Zastępca Szefa Kancelarii Sejmu
SEKRETARIATZ-CYSZEFA KS
tt,9ł ,'.'.. .k&:.Q!ł :,Q. r.az.
nA nĘ ?nt|q Datawptwu..Y.Y:..]i'.11.-.1.."....
3?anoa'1
,)
I oL''ąc
u^ | | | t o Ąl
$l,,vv?',
W związku z otrzymanym do opinii, przy piś mie z dnia 22 kwietnia br.. znak: PS-71/09,poselskim projektemustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społ ecznych, uprzejmie informuję'
e z punktu widzenia
wykonawcy.zgł aszamnastępują ce uwagi. Uwaga ogólna: Proponowana w art. 1 regulacja pozostaje w sprzecznoś ciz brzmieniem art. l ust' 4 ustawy o emery.turachi rentach z FUS' gdy
dotyczy zagadnień nie objętych zakresem
tej ustawy. Warunki nabywania prawa do ś wiadczeń pienię nych przysł ugujących z lbezpieczenia z ty.tuł uwypadku pIZy pracy lub choroby zawodowej oraz wysokoś ótyclr ś wiadczeń okeś lająodrębneprzepisy (ustawaz dnia 30 paŹdziemika2002 r. o ubezpieczenitt społ ecznymZ tytuł uwypadków przy pracy i chorób zawodowych(Dz. U' Nr |99. poz. |673 z póź n. zm.). w
związku z powy szym, nie wydaje się mo liwe wprorł 'adzente
proponowanychregulacjiprawnychdo ań. 70 ustawyo emeryturachirentach z FUS. Proponowana regulacja nie będzie stanowita t1tuł u do przyznania odrębnej rerrty rodzinnej dla mał onka(wdowy)' je eli oprócz tej osoby do renty rodzinnej po zmarł ynr górniku będą uprawnione tak einne osoby. NaleŹy ponadto zauwa yć ,i
projekt dotyczy rent rodzinnych po ubezpieczorlych.
którzy zmarli wskutek wypadku przy pracy w czasie wykonywania zadań sł uŹbowyclr w ruchu zakł adu górniczego. Nie został natomiast wskazany tryb uzyskiwania przez organy
ręnto\\,e dodatkowych dokumentów potwięrdzających, ie
zgon
nastąpił rv czasie
w ruchu zakł adugómiczego. wykonywania zadań sł u bow1'ch Do uzasadnienia: Zasadnym wydaje się doprecyzowanie,Zawartego w ostatnim zdaniu drugiego ie a akapitu,strvierdzen\a,\ ,,do 31.12.1998r. gómicza renta rodzinna przysł ugiwał wdorł po
górniku bez
względu na wiek''. a
więc bez
dodatkowych uwarunkorr'ań-
Nale y zauwazyć . e ustawa z dnia 1 lutego l983 r' o zaopaIrzeniuemerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. Nr 5, poz. 32 z póin. zm) zawierał aprzepis an. i9 ust. 3, zgodnie z którym . prawo do gómiczej renty rodzinnej ulegał ozavr.ieszerriurł ,prz'vpadkuza.warcia ponownego związku mał eńskiegoprzez wdowę uprawnioną do górniczej renty rodzinnei _ na czas trwania mał eństwa. Zawieszęnie prawa do gómiczej
renty rodzinne.j
z następują cychwarunków. osią gnęł ywiek y nie obejmował owdórv' które speł niał jeden y najmniejjedno z dzieci' 50 lat ycia.był y osobami niezdoln.vmido pracy,w}'chow1,wałco wnuków lub rodzeństwa,uprawnionegodo renty rodzinnej po zmarł ymmę u. Przepisy ań' 181 ustawy o emeryturach i rentach z FUS gwarantują zachorvanle prarva r1o gómiczej renty rodzinnej, ustalonej na podstawie przepisów ustaw}, Z dnia l lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emery'talnymgórników i ich rodzin wdowie, która zalt.arJa ponownie zwięek mał ieńSki przed dniem 1 stycznia i999 r'
N 't
Lewiatan menberot BUSINESSEUR0PE taE
PKPP/234l84MFy2009
Warszawa.dnia 5 maia 2009 r.
Pan Lech CZAPLA ZastępcaSzefa Kance|arii Sejmu
L
)*ry
4 .. I.%.---.6 UP,-L.1z-<-
7-4ę-.l
Po|skaKonfederacja PracodawcówPrywatnych LewiatanprzekazujeopinięWs'pose|skiego projektuustawyo zmianieustawyo emeryturach i rentachz FUS piś mie z dnia22 kwietnia 2009r. znakPS-7'l/09
e
7o-s----
cji Pracodawców PryW-atnych Lewiatan
Po|ska Konfederacja Pracodavrców Prywatnych Lewiatan, u|. Klonowa 6, 00.591 Warszawa' te|' (+48 22) 845 95 50' 'ax (+4822) 845 95 51 e-ma't: tewiatan@pkppteu/raran.pt, internet:wwwpkpptewiatan.pl
tewiatan m€ń berof BUslNEssEURoPE a rEt
Po|skiejKonfederacjiPracodawcówPrywatnychLewiatan '^ posersKrego -^-.9_ll'. projektu oo ustawyo zmianieustawyo emeryturachi rentachz FUS PKPP/234l84/MRy2009
Po|skaKonfederacja PracodawcÓWPrywatnychLewiatanjest stanowczopzeciwnaobjęclu wdów po górnikach preferencyjnymi zasadami nabywaniaprawa do renty lodzlnneJ z ubezpieczenia wypadkowego. Uwa amy, !'epropozycjapzyznawaniarentrodzinnych,bez Wzg|ędu na wiek i stanzdrowia, po zma YmWskutekwypadkuprzy pracyWczasiewykonylvania zadańsł u bowych w ruchu zakł adu gÓrniczego'nieznajdujezadnegouzasadnienia meryIorycznego. Wielokrotnie podkreŚlaliś my,e poszerzaniekręgupodmlotowego osÓb uprawnionvcn oo ś wiadczeńemerytaInych|ub rentowych,w oparciu o poza ńeryto.v"'n" rł i".i. *v bezpodstawneą daniaposzczegó|nych bran (gruppracownlczycn), moze mieÓnegatywny Wpł yw na stabiInoś cał ci egosystemuubezpieczenioWego' Co więcej,w oceniePKPP Lewiatanp'episy regu|ują ce zasadynabywaniaprawado tzw. Wdowichrent rodzinnychpowinnybyć nie |lberatizowane, a|e racze)zaos|rzane' obecna konstrukcjarent rodzinnych w tym zakresie jest bowiem rozw|ązaniem niekozystnym, Wpł ywają cym dezaktywizują co na osobymiędzy45 a 59 rokiem ycia'Mo |iwośuzyskania ć Stał ego, re|atywnie wysokiegoś wiadczenia ju W Wieku50 lat, a w niektórychwypaoracn nawetwcześ niej, stanowibowiematrakcyjnąa|ternatywę d|a pracy,ptzedeWszystkim W p|zypadkukobietw wieku przedemeryta|nym. D|ategopowa negorozwa enia Wymaga propozycJa podniesieniaminima|nego wiekuwymaganego do pzyznaniarentyrodzińej po zmarł ymwspół mał onku do poziomu powszechnieobowiązującego wieku emeryta|nego, a ne zani anie tegokryterium.
Polska KonfederacjaPracodawcówPrywatnychLewiatan Warszawa,dniaS maja20Ogr.
Po|ska Kon'gd€r acja
Pr.codawców
Prywatnych Lew|atan, ut' K|onowa 6, 00'59t warsz.wa, re|' l+4E 22) 845 95 50. fax l+48 22) 845 95 51 €- rnei|: lewiatan@pkppIewiatanp|' inlernet:WwwpkppIewiatan'oI