11 Rapport Seo Def
This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA
Overview
Download & View 11 Rapport Seo Def as PDF for free.
More details
- Words: 14,576
- Pages: 92
!"#$%&'(")*+,$+-%&*.//0** 12*+3'&(45$*6(2*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*>++&'? +::(2'*>++&'*>ABA** *
Economische indicatoren Noord-Holland Noord - nulmeting 2007 -
!&<(2* %C"(* *
* *
Roetersstraat 29 - 1018 WB Amsterdam - T (+31) 20 525 1630 - F (+31) 020 525 1686 - www.seo.nl - [email protected] ABN-AMRO 41.17.44.356 - Postbank 4641100 . KvK Amsterdam 41197444 - BTW 800943223 B02
!"#$%#&#'()*+,$-+&$*#&$./#-$0(1$ $ 234$3)/'/50()*$4'-#67/#8$-/#&$/'+9*+'8#:0;8$&/#.#,+(&$/'-#67/#8$0'$/,-6+)*&$<+'$/<#6*#0-$#'$=#-60;9(:#<#'>$ 4'($/'-#67/#8$*#:,&$/'7#$/,-6+)*&.#<#6($=0;$*#&$'#5#'$<+'$=#(:0((0'.#'>$234$3)/'/50()*$4'-#67/#8$0($.#:0##6-$ ++'$-#$?'0<#6(0�&$<+'$ 5(-+5>$"+&$.##9&$/'($70)*&$/,$-#$'0#A%(&#$%#&#'()*+,,#:0;8#$5#&*/-#'>$B#$*#==#'$ .##'$%0'(&//.5#68$#'$0'<#(#'$)/'&0'A$0'$*#&$0'&#::#)&A##:$8+,0&++:$<+'$-#$5#-#%#68#6($<0+$,6/5/&0#&6+;#)&#'C$*#&$ A0&=6#'.#'$<+'$%#&#'()*+,,#:0;8#$,A=:0)+&0#(C$8#''0('#&%#68#'$#'$)/'.6#(=#7/#8>$ * *
DE7?&(33+&$*2&AF*.//0?00* * 1DG>F*(0)?(/?J0KK?L-)?-*
.+3C&9;5$*O*.//0*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,*!"#$%&'("A*!::%*&%45$%2*6++&-%5+1'%2A* %$*9#*;%++&:++='*;%;%6%2#*19$*'9$*&(33+&$* $%*;%-&19,%2*92*(&$9,%:%2*%2*'%&;%:9<,%)*"9$#*'((&-9<*'%*-&+2*'19'%:9<,*%2*2(18,%1&9;*8+&'$*6%&"%:'A*
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
Inhoudsopgave !""#$""#%&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& ' ()*+,-)..',/&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& ''' 0
1,2+'%',/&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&0
3
45","*'657+86.#95.99#&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& :
:
=
.A-
2&+'14$9%#$&14$11&AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAK
.A.
S+%;%6+%;'%*8((&'%*T3%&*(&-%9'#3:(($#U AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAV
.AK
G%'&9<6%2*%2*+&;(29#($9%#*2((&*-%'&9<=#;&++$$%AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA0
.AL
W%;9+2(:%*-9<'&(;%*((2*5%$*-922%2:(2'#*3&+'14$AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA(
.AV
EX3+&$AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-/
.AJ
S+%&9#$9#45%*-%#$%'92;%2 AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-.
!+6.'/',/6;2'*)). &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& 0< KA-
Y+4($9%=(4$+&%2AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-0
KA.
G%'&9<=#'C2("9%, AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-(
KAK
:(2$+&%2"(&,$AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA..
KAL
G%'&9<=#$%&&%92%2AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.K
>#?+'%6*)#;. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&3 LA-
G(2%2*6(2*8%&,2%"%&#AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.V
LA.
G%&+%3#-%6+:,92;*2((&*+3:%9'92;#296%(1AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.J
LAK
[%&,P("%*-%&+%3#-%6+:,92;*2((&*+3:%9'92;#296%(1AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.0
A'B2)/+8>
!+#),.$""#%',/ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&3C
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
i
Voorwoord \%'%;%2* %2* %==%4$9%=* -%:%9'* 6&((;$* +"* '%;%:9<,%* -%:%9'#92=+&"($9%A* >9%$* (::%%2* +"* '%* <19#$%* -%:%9'#"(($&%;%:%2* $%* ,9%P%2)* "((&* ++,* +"* "+29$+&92;* %2* -9<#$1&92;* 6(2* -%:%9'* "+;%:9<,* $%* "(,%2A* 7"* '9%* &%'%2* 5%%=$* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* >ABA* ((2* DE7* E4+2+"9#45*72'%&P+%,*;%6&((;'*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*92*>++&'? +::(2'*>++&'*92*,((&$*$%* -&%2;%2A* >9%$* (::%%2* 6++&* '%* 519'9;%* #9$1($9%)* "((&* ++,* +3* %%2* ((2$(:* 6(#$%* "+"%2$%2* 92* '%* 2(-9<%* $+%,+"#$A* ]($* 92* ,((&$* -&%2;%2* 6%&;$* 29%$* (::%%2* 5%$* 6%&P("%:%2* 6(2* &%:%6(2$%* ;%;%6%2#)* "((&*++,*5%$*P+*;+%'*"+;%:9<,*92#45($$%2*6(2*92'94($+&%2*'9%*T2+;U*29%$*-%#459,-((&*P9<2A* 9%&-9<* #3%:%2* 4+2#9#$%2$9%)* &%3&+'14%%&-((&5%9'* %2* -%$&+18-((&5%9'* %%2* -%:(2;&9<,%* &+:A* ]((&+"* 9#* ;%,+P%2* 6++&* %%2* ,8(2$9$($9%6%* %2* 8%$%2#45(33%:9<,%* -%2('%&92;)* ((2;%61:'* "%$* ,8(:9=94($9%#* 6(2*'%*&%#1:$($%2*'++&*'%#,12'9;%2*^92*5%$*6%:'_A* * >1* P9<2* %&* 92* 5%$* &%4%2$%* 6%&:%'%2* 6%Nj::%2'%* #$1'9%#* 6%-%2%2* +6%&* '96%&#%* %4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;%2* 92* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'A* `%$* 2("%* '%* +2$89,,%:92;%2* +3* '%* (&-%9'#"(&,$* P9<2* '((&92* 19$;%-&%9'* -%:945$A* E&* P9<2* %45$%&* '96%&#%* &%'%2%2* 8((&+"* -9<* '%* -%#45&9<692;*6(2*'%*&%;9+2(:%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*29%$*8+&'$*6++&$;%-+&'11&'*+3*'%P%*#$1'9%#A* 73* '%* %%&#$%* 3:(($#* -%6($* ;%%2* 6(2* '%P%* #$1'9%#* (::%* 92=+&"($9%* '9%* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* &%:%6(2$* (45$* 6++&* '%* "+29$+&92;* 6(2* '%* %4+2+"9#45%* #9$1($9%* A2* '%* %4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;* 92* '%* &%;9+A* ]((&2((#$* ;%-&19,%2* -%#$((2'%* #$1'9%#* 6%Nj::%2'%* -&+22%2* 6(2* 92=+&"($9%* '9%* 29%$* 2++'P(,%:9<,* +2'%&:92;* 4+2#9#$%2$* P9<2A* ]++&* 92* '%* 519'9;%* (2(:C#%* 6++&* (::%* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2* P+6%%:* "+;%:9<,* 19$* $%* ;((2* 6(2* ;%;%6%2#* 6(2* 5%$* .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,*T.GDU)*8+&'$*-%&%9,$*'($*'%*92=+&"($9%*+2'%&:92;*4+2#9#$%2$*9#)* -%$&+18-((&*"(;*8+&'%2*;%(45$*%2*21*%2*92*'%*$+%,+"#$*&%3&+'14%%&-((&*9#A*]((&"%%*,+"%2* '%* -%++;'%* '+%:%2* 6(2* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* 92* P945$F* 926%2$(&9#($9%* 6(2* '%* %4+2+"9#45%* 3+#9$9%* 6(2* >++&'? +::(2'* >++&'* 92*>%'%&:(2')* 5%$* "+29$+&%2* 6(2* '%* &%;9+2(:%*%4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;*%2*5%$*8((&2%"%2*6(2*&%:%6(2$%*$&%2'#*92*'9%*+2$89,,%:92;A* * ]%P%* #$1'9%* P+1* 29%$* "+;%:9<,* P9<2* ;%8%%#$* P+2'%&* '%* 8((&'%6+::%* 92-&%2;* 6(2* '%&'%2A* G9<* '%* ,8(:9=94($9%* 6(2* +2'%&P+%,#&%#1:$($%2* 9#* '(2,-((&* ;%-&19,* ;%"((,$* 6(2* 92P945$%2* 6(2* '%* 5%%&* G%%:(%&$#* 6(2* G:+,:(2')* #%4&%$(&9#* 6(2* B>7)* '%* 5%%&* 2%2292,* 6(2* '%* :("%&* 6(2* :++35(2'%:* >++&'? +::(2'* >++&')* %2* "%6&+18* D$(")* '9&%4$%1&* 6(2* S+%&9#"%* >++&'? +::(2'A* 73* '%P%* 3:(($#* 8+&'%2* P9<* 5(&$%:9<,* -%'(2,$* 6++&* '%* "%'%8%&,92;* ((2* 5%$* +2'%&P+%,A* B%&'%&* 9#* '(2,* 6%ǃ:'9;'* ((2* G++&'? +::(2'* >++&')* 6++&* 512* %2$5+1#9(#$%* %2* 5%:'%&%* -%;%:%9'92;A* ]%* 925+1'* 6(2* '%P%* &(33+&$(;%* c* %2* '((&92* %6%2$1%%:* +6%&;%-:%6%2* +26+:,+"%25%'%2* c* -:9<=$* '%* 6%&(2$8++&'%:9<,5%9'* 6(2* DE7* E4+2+"9#45*72'%&P+%,A* * !&<(2* %C"(* ++='*4:1#$%&*!&-%9'*%2*:%229#* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
iii
Samenvatting ]9$*'+41"%2$*;%%=$*%%2*-%#45&9<692;*6(2*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*8((&92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'* >++&'* P945* ((2* 5%$* -%;92* 6(2* .//0* -%6+2')* 19$;%'&1,$* 92* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2A* ]%P%* 92'94($+&%2*-%$&%==%2* '%* %4+2+"9#45%* #$&14$11&)* 5%$* 6%#$9;92;#,:9"(($*%2* '%*(&-%9'#"(&,$* 92* '%* &%;9+A* ]((&-9<* 8+&'$* %%2* 6%&;%:9<,92;* ;%"((,$* "%$* :(2'%:9<,%* 49<=%&#A* ]%* ;%3&%#%2$%%&'%* 92'94($+&%2* 6+&"%2* %%2* 21:"%$92;* 6++&* 5%$* 6(#$#$%::%2* 6(2* '%* &%;9+2(:%* %4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;)*'9%*P(:*8+&'%2*;%-(#%%&'*+3*5%&5((:'%*"%$92;%2*92*'%*,+"%2'%*<(&%2A* *
Economische structuur D%4$+&%2* '9%* &%:($9%=* #$%&,* P9<2* 6%&$%;%28++&'9;'* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)*-+1829<6%&5%9')*5+&%4(*T$+%&9#"%U*%2*+6%&5%9'A*]%*92'1#$&9%*9#*'++&*5%$*(44%2$*+3*`:G* -%'&9<6%2*%%2*&%:($9%=*,:%92%*#%4$+&*92*'%*&%;9+A*\&+%9*6(2*5%$*&%;9+2(:%*3&+'14$9%((2'%%:*8(#*92* .//V* %2* .//J* 6++&(:* $%* 692'%2* 92* '%* -+1829<6%&5%9')* 6%&6+%&#%4$+&)* 5+&%4(* %2* '%:=#$+==%2892292;A* ]%* 6%&6+%&#%4$+&* 3&+=9$%%&$* 6(2* '%* &%:($9%6%* &19"$%* 92* '%* &%;9+* %2* '%* 2(-9<5%9'* 6(2* '%* W(2'#$('A* G9<* '%:=#$+==%2892292;* ;(($* 5%$* +"* %%2* #$%69;%* ;&+%9* 6(2* +==#5+&%* (4$969$%9$%2*(:#*;%6+:;*6(2*'%*5+;%*+:9%3&9<#A*D%4$+&%2*'9%*92*'%*3%&9+'%*.//V?.//J*512*((2'%%:*92* '%* :(2'%:9<,%* 3&+'14$9%* P(;%2* (=2%"%2* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* 92'1#$&9%)* +6%&5%9'* %2* ;%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;A*\&+$%*926%#$%&92;%2*92*'%*;:(#$192-+18*92*>++&'? +::(2'*>++&'* P1::%2* P945* '%* ,+"%2'%* <(&%2* 2((&* 6%&8(45$92;* '++&6%&$(:%2* 92* ;12#$9;%* ;&+%949<=%&#* 6++&* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&*(:#*;%5%%:A* * ]%* ;&+%9* 6(2* '%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* :(;* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* '%* 3%&9+'%* .//V?.//J* ;%"9''%:'*5+;%&*'(2*:(2'%:9<,)*6++&(:*92*'%*92'1#$&9%)*-+1829<6%&5%9'*%2*5+&%4(A*]9$*'19'$*+3*%%2* #$%%'#*5++;8((&'9;%&%*3&+'14$9%*92*'%P%*&%;9+2(:%*#%4$+&%2)*5%$;%%2*+6%&%%2,+"$*"%$*5%$*-%%:'* 6(2*%%2*;&+$%*'96% =94($9%*((2*;%#3%49(:9#%%&'%*-%'&9<69;5%9'*92*'%*&%;9+*"%$*%%2*;&+$%*"($%*6(2* 922+6($9%A*D%4$+&%2*"%$*&%:($9%=*6%%:*`:G*-%'&9<6%2*P9<2*;+%'*6%&$%;%28++&'9;'*92*'%*&%;9+)*"%$* 2("%* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&)* -+1829<6%&5%9')* '%$(9:5(2'%:*%2* 5+&%4(A*]((&2((#$*P9<2* -%'&9<6%2* %2* +&;(29#($9%#*92*'%*#%4$+&%2*92'1#$&9%*%2*+6%&5%9'*;%"9''%:'*,:%92%&*'(2*:(2'%:9<,A* * ]%*<((&:9<,#%*%X3+&$;&+%9*6(2*&+2'*'%*-/*3&+4%2$*9#*6++&(:*5%$*;%6+:;*6(2*%%2*#2%::%*;&+%9*6(2*'%* 8%&%:'5(2'%:A* 12* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'* P9<2* '%* %X3+&$* 6(2* '%* -+1829<6%&5%9'* %2* +6%&9;%* '9%2#$%2#%4$+&* 92* .//J* #3%4$(41:(9&* ;%;&+%9')* (:* -%$&+=* 5%$* %%2* &%:($9%=* ,:%92%* %X3+&$8((&'%A*]++&*5%$*-%#45%9'%2*3&+'14$9%((2'%%:*6(2*'%*92'1#$&9%*%2*'%*:(;%*;&+%949<=%&#*92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* 9#* '%* $+$(:%*%X3+&$* 6(219$* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* .//V* %2* .//J* "92'%&* #$%&,*;%;&+%9'*'(2*:(2'%:9<,A* * %$* $+%&9#"%* 9#* %%2* -%:(2;&9<,%* #%4$+&* 92* '%* %4+2+"9%* 6(2* >++&'? +::(2'* >++&'A* 12* .//V* %2* .//J* 8(#* P+8%:* 5%$* ((2'%%:* 92* '%* $+$(:%* 3&+'14$9%* (:#* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 6(2* '%* 5+&%4(#%4$+&* ;&+$%&*'(2*:(2'%:9<,A* %$*((2$(:*$+%&9#$9#45%*-%P+%,%2*9#*92*.//V*%2*.//J*=:92,*;%#$%;%2)*92*>++&'? +::(2'*>++&'*2+;*9%$#*#$%&,%&*'(2*:(2'%:9<,A*]%*&%;9+*3&+=9$%%&$*#$%&,*6(2*'%*$&%2'*2((&*,+&$%&%* 6(,(2$9%#* %2* 5%$* $%,+&$* ((2* :+;9%#(44+""+'($9%#* 92* '%* W(2'#$('A* ]($* 5%$* 6%&-:9<=#$+%&9#"%* "92'%&*3+31:(9&*((2*5%$*8+&'%2*9#)*-:9<,$*+2'%&*"%%&*19$*'%*(45$%&-:9<6%2'%*;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
+6%&2(45$92;%2* 6(2* -19$%2:(2'#%* $+%&9#$%2A* ]%* &%;9+* #$(($* '((&-9<* 29%$* -%,%2'* +"* P9<2* ;12#$9;%* 3&9<#d,8(:9$%9$*6%&5+1'92;A*B%&29%1892;*6(2*($$&(4$9%#)*-12'%:92;*6(2*,&(45$%2*%2*((23(##92;*6(2* 3&+'14$%2* :9<,%2* 2++'P(,%:9<,* +"* 5%$* &%;9+2(:%* 6%&-:9<=#$+%&9#"%* ++,* 92* '%* $+%,+"#$* $%* :($%2* =:+&%&%2A* *
Vestigingsklimaat ]%* -%:(2;&9<,#$%* :+4($9%=(4$+&%2* '9%* -9<'&(;%2* ((2* %%2* ;+%'* 6%#$9;92;#,:9"(($* P9<2* &19"$%)* -%&%9,-((&5%9'* %2* '%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 3&+'14$9%"9''%:%2*$%;%2*%%2*((2$&%,,%:9<,%*3&9<#A* !:#* %%2* 6(2* '%* 8%929;%* &%;9+_#* 92* >%'%&:(2'* 5%%=$* >++&'? +::(2'* >++&'* 2+;* 6+:'+%2'%* #45+2%* &19"$%*"%$*%%2*;&+$%*"($%*6(2*&1#$*6++&*29%18%*%4+2+"9#45%*(4$969$%9$%2A*]9$*92*4+"-92($9%*"%$* '%* 2(-9<5%9'* 6(2* '%* W(2'#$(')* "%$* $8%%* 6%&-92'%2'%* 4+&&9'+&#* T!0* %2* !(UA* D%4$+&%2* '9%* '((&* 6++&(:* 6(2* ,122%2* 3&+=9$%&%2* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* 92'1#$&9%)* 6%&6+%&#%4$+&)* $+%&9#"%)* %2* P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;*T,(2$++&:+4($9%#UA* %$*-%#459,-((&*,+"%2*6(2*&19"$%*8+&'$*%45$%&*6((,* 2+;* (:#* ,2%:312$* %&6(&%2A* 7+,* 9#* 5%$* +2'%&:9;;%2'%* 8%;%22%$* "92'%&* ;12#$9;* 6++&* '%* -%&%9,-((&5%9'*6(2*-%:(2;&9<,%*-%'&9<=#:+4($9%#A* * ]%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 6+:'+%2'%* ;+%'* +3;%:%9'* 3%&#+2%%:* 9#* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %%2* ((2'(45$#312$A*>++&'? +::(2'*>++&'*5%%=$*$%*"(,%2*%%2*&%:($9%=*#$%&,%*6%&;&9++&'? +::(2'*>++&'A*B++&(:*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&)*5%$*$+%&9#"%*%2* '%*;%P+2'5%9'#P+&;*,122%2*'((&*512*6++&'%%:*"%%*'+%2A* * ]%* $&%2'* &945$92;* ,:%92%&%* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 9#* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 2+;* #$%&,%&* '(2* :(2'%:9<,)* +2'(2,#* 5%$* (:* #$%&,* ((28%P9;%* ,:%92-%'&9<=* 92* '%* &%;9+A* ]%* #$%&,#$%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ,:%92-%'&9<=* 6+2'* 92* .//V* %2* .//J* 3:(($#* 92* '%* -+1829<6%&5%9')* ;%6+:;'* '++&* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;A* ]%* ;&++$#$%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:* 29%18%* -%'&9<6%2* 6+2'* 92* '9%* 3%&9+'%* 6++&(:* 3:(($#* 92* '%* #%4$+&%2* -+1829<6%&5%9')* '%* (1$+-&(245%)* '%* '%$(9:5(2'%:* %2* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;A*12*-%9'%*<(&%2*;&+%9'%*5%$*((2$(:*+3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*5%$*#$%&,#$*92*'%* +6%&9;%* '9%2#$6%&:%292;)* ;%P+2'5%9'#?* %2* 8%:P9<2#P+&;* %2* 5%$* ;%#1-#9'9%%&'%* +2'%&89<#A* E%2* '(:92;*6(2*5%$*((2$(:*+3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*6+2'*3:(($#*92*'%*92'1#$&9%)*-+1829<6%&5%9'* %2*6%&6+%&#%4$+&A* * >++&'? +::(2'*,%2$*#:%45$#*%%2*;%&92;*((2$(:*,:%92#45(:9;%*,(2$++&:+4($9%#)*8((&*92*5%$*6%&:%'%2* 6++&(:* 8%&'* ;%-+18'* +3* -(#9#* 6(2* +2$89,,%:92;%2* 92* '%* :+4(:%* 6&((;A* 2(#* &%4%2$%:9<,* P9<2* &+2'* !:,"((&* "%%&* ;&++$#45(:9;%* ,(2$+&%2* 92* +2$89,,%:92;* ;%,+"%2)* '9%* ++,* ;%&945$* P9<2* +3* 5%$* -922%25(:%2*6(2*-%'&9<6%2*6(2*-19$%2*'%*&%;9+A*]((&-9<*#$%%,$*'%*511&3&9<#*2+;*(:$9<'*;12#$9;*(=* $%;%2*5%$*:(2'%:9<,*;%"9''%:'%)*+2'(2,#*'%*2(-9<5%9'*6(2*'%*W(2'#$('A* * S%&89<:*5%$*((2$(:*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*>%'%&:(2'*(=2("*$1##%2*.//V*%2*.//J)*2("*'($*92*>++&'? +::(2'*>++&'*<19#$*$+%A*]((&'++&*9#*"%%&*&19"$%*;%4&%e%&'*6++&*;&+%9*6(2*-%#$((2'%*-%'&9<6%2*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
%2* '%* 6%#$9;92;* 6(2* 29%18%* -%'&9<6%2A* ]($* -:9<,$* ++,* 19$* '%* #$%&,* ;%#$%;%2* 3:(26++&&(('* 92* '%* &%;9+A* 76%&9;%2#* :%9'$* '9$* 2+;* 29%$* +2"9''%::9<,* $+$* %X3(2#9%* 6(2* -%'&9<69;5%9'A* B((,* 6%&;$* T'%* -%#:19$6+&"92;*&+2'U*5%$*-+18&9<3*"(,%2*6(2*;&+2'*2+;*%29;%*$9<'A*]%*6%&,++33&9<#*6(2*;&+2'* %2*6(2*29%18%*-%'&9<=#$%&&%92%2*:9;$*92*>++&'? +::(2'*>++&'*5+;%&*'(2*5%$*:(2'%:9<,*;%"9''%:'%A* *
Arbeidsmarkt +%8%:*'++&*3&+'14$969$%9$#;&+%9*'%*-(2%2;&+%9*(45$%&-:9<=$*-9<*'%*3&+'14$9%;&+%9)*2("*5%$*((2$(:* -(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*.//V*%2*.//J*2+;*(:$9<'*$+%)*92*>++&'? +::(2'*>++&'*P%:=#*#$%&,%&*'(2* :(2'%:9<,A* ]9%* $+%2("%* P($* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 6++&(:* 92* '%* '%:=#$+==%2892292;* T+==#5+&%* (4$969$%9$%2U)*=92(249e:%*92#$%::92;%2)*P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;*%2*'*;%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;A* E%2*(=2("%*6(2*5%$*((2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*8%&'*;%6+2'%2*92*'%*92'1#$&9%)*6%&6+%&#%4$+&* %2*-9<*'%*+6%&5%9')*P+8%:*:(2'%:9<,*(:#*&%;9+2((:A* * 12*.//J*9#*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'*#2%::%&*;%;&+%9'*'(2*:(2'%:9<,*%2*++,* #2%::%&* '(2* 92* .//V)* +2'(2,#* '%* &%:($9%=* #$%&,%* 6%&;&9++&'? +::(2'* >++&'A* ]%* +2$89,,%:92;* 6(2* 5%$* ((2$(:* 5+;%&* +3;%:%9'%2* 9#* '19'%:9<,* "92'%&* ;12#$9;* 92* '%* &%;9+A* ]($* ;%%=$* >++&'? +::(2'* >++&'* %%2* &%:($9%=* "($9;%* 4+241&&%2$9%3+#9$9%)* ((2;%P9%2* 92* 6&9<8%:* %:,%* #%4$+&* %%2* 13;&('92;* 6(2* (4$969$%9$%2* 3:(($#692'$* '9%* P+&;$* 6++&* %%2* ;&+%9%2'%* 6&((;* 2((&* "9''%:-((&* %2* 5+;%&* +3;%:%9'%2A* %$* &%:($9%=* ;&+$%* ((2-+'* 6(2* :(;%&* +3;%:%9'%2*-9%'$*%45$%&*<19#$*,(2#%2*6++&*#%4$+&%2*(:#*'%*(;&9-1#92%##)*5%$*$+%&9#"%*%2*'%*P+&;A* * ]%* (&-%9'#3(&$9493($9%* 8(#* 92* .//V* %2* .//J* &%:($9%=* 5++;* 92* >++&'? +::(2'* >++&'A* 12* 6%&;%:9<,92;* "%$* :(2'%:9<,%* 49<=%&#* 8(#* '%* &%;9+2(:%* 8%&,:++#5%9'* :((;)* "%$* 2("%* 6++&* :(;%&* +3;%:%9'%2A*E%2*5+;%*(&-%9'#3(&$9493($9%*P+&;$*%&6++&*'($*%==%4$%2*6(2*6%&;&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
1
1
Inleiding
]9$*'+41"%2$*;%%=$*%%2*-%#45&9<692;*6(2*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*8((&92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'* >++&'* P945* ((2* 5%$* -%;92* 6(2* .//0* -%6+2')* 19$;%'&1,$* 92* .K* $(-%::%2* "%$* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2A* ]%P%* 92'94($+&%2* P9<2* 6(#$;%#$%:'* '++&* DE7* E4+2+"9#45* 72'%&P+%,* 92* +3'&(45$* 6(2* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* >ABA* +3* -(#9#* 6(2* #$($9#$9%,%2* 6(2* +2'%&* (2'%&%*5%$*.%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,*T.GDU*%2*'%*1G1D*126%2$(&9#($9%*-%'&9<=#$%&&%92%2*%2* ,(2$++&:+4($9%#)*((2;%61:'*"%$*-%&%,%292;%2*'++&*DE7A*]%*;%3&%#%2$%%&'%*92'94($+&%2*6+&"%2* %%2* 21:"%$92;* 6++&* '%* +2$89,,%:92;* 6(2* '%* %4+2+"9#45%* #9$1($9%)* 8%:,%* 92* '%* ,+"%2'%* <(&%2* 2(18;%P%$*'++&*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*P(:*8+&'%2*;%6+:;'A* * %$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* >ABA* 9#* %%2* #("%28%&,92;#6%&-(2'* $1##%2* 3&+69249%* >++&'? +::(2')* .0* $(:* &%;9+2(:%* ;%"%%2$%2* %2* '%* :("%&* 6(2* :++35(2'%:* >++&'? +::(2'*>++&'A* %$*5%%=$*(:#*'+%:*'%*&%;9+2(:%*%4+2+"9%*$%*#$9"1:%&%2A*EX3:949%$%*'+%:%2*6(2*5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=*P9<2*5%$*6%&;&+$%2*6(2*5%$*((2$(:*(&-%9'#3:(($#%2*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'* >++&')* 5%$* #$9"1:%&%2* 6(2* 926%#$%&92;%2* 92* '%* &%;9+2(:%* %4+2+"9%* %2* 5%$* +2$89,,%:%2* 6(2* $+%&9#"%*%2*&%4&%($9%*92*'%*&%;9+)*$+$*19$'&1,,92;*,+"%2'*92*%%2*6%&5+;92;*6(2*'%*+"P%$*92*'%P%* #%4$+&A*7"*'%P%*'+%:%2*$%*-%&%9,%2*5%%=$*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*(:#*$(,%2*'%*T5%&U+2$89,,%:92;* 6(2* -%'&9<6%2$%&&%92%2)* (4f19#9$9%* %2* -%5+1'* 6(2* -%'&9<6%2* 6++&* '%* &%;9+)* 922+6($9%* %2* #$&14$11&6%&#$%&,92;)*%2* '%* 3(&$9493($9%* 92* -%'&9<6%2A*7"*'%P%*$(,%2* ;+%'* 19$* $%* ,122%2* 6+%&%2* 5%%=$*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*-%5+%=$%*((2*3%&9+'9%,%*92=+&"($9%*+6%&*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%* 92*'%*&%;9+A*!(2*'%*%2%*,(2$*,(2*5%$*'%*((23(,*6(2*P9<2*$(,%2*'((&+3*-(#%&%2)*((2*'%*(2'%&%*,(2$* ,(2*'%*92=+&"($9%*++,*=12;%&%2*(:#*9231$*6++&*(4f19#9$9%*(4$969$%9$%2A*]((&-9<*9#*5%$*6(2*-%:(2;*+"* 29%$* (::%%2* '%* #$(2'* 6(2* P(,%2* 8%%&* $%* ;%6%2)* "((&* 6++&(:* ++,* '%* 'C2("9%,* 92* '%* 49<=%&#* 2((&* 6+&%2* $%* -&%2;%2A* B++&* '9%* 'C2("9%,* 9#* 5%$* 2+'9;* +"* $%* #$(&$%2* "%$* %%2* 21:"%$92;* 6(2* '%* %4+2+"9#45%*#9$1($9%*92*'%*&%;9+*%2*'%P%*"%$92;*3%&9+'9%,*$%*5%&5(:%2A* * ]9$*'+41"%2$*9#*92;%'%%:'*92*'&9%*$5%"($9#45%*5++='#$1,,%2A* ++='#$1,*.*;%%=$*92'94($+&%2*'9%* $%*"(,%2*5%--%2*"%$*'%*%4+2+"9#45%*#$&14$11&*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'A*]9$*-%$&%=$* +2'%&* "%%&* '%* 3&+'14$9%#$&14$11&* %2* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 2((&* #%4$+&)* ((2$(:* -%'&9<6%2* 2((&* -%'&9<=#;&++$$%)* &%;9+2(:%* -9<'&(;%* ((2* 5%$* 2($9+2((:* 3&+'14$* %2* '%* +"6(2;* 6(2* '%* %X3+&$A* G+6%2'9%2*8+&'$*#3%49(:%*((2'(45$*-%#$%%'*((2*'%*$+%&9#$9#45%*#%4$+&A* ++='#$1,*K*;(($*92*+3*5%$* 6%#$9;92;#,:9"(($* 6++&* -%'&9<6%2* 92* '%* &%;9+)* "%$* #3%49(:%* ((2'(45$* 6++&* '%* +"6(2;)* -%P%$$92;#;&(('* %2* 3&9++&'? +::(2'* >++&'* %2* 6++&* >%'%&:(2'*(:#*;%5%%:)*%2*6++&*-K*6%Nj::%2'%*-%'&9<=#%4$+&%2*P+(:#*'%P%*8+&'%2*;%'%=929%%&'*(:#* 5++=';&+%3%2*92*'%*4:(##9=94($9%*6(2*5%$*.GDA*B++&*'%$(9:#*8+&'$*6%&8%P%2*2((&*'%*-9<:(;%A*G9<*'%* $+%:945$92;*+3*'%*$(-%::%2*9#*'(2,-((&*;%-&19,*;%"((,$*6(2*92P945$%2*6(2*'%*5%%&*G%%:(%&$#*6(2* G:+,:(2')*#%4&%$(&9#*6(2*B>7)*'%*5%%&*2%2292,*6(2*'%*:("%&*6(2*:++35(2'%:*>++&'? +::(2'* >++&')*%2*"%6&+18*D$(")*'9&%4$%1&*6(2*S+%&9#"%*>++&'? +::(2'A* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
2
Economische structuur
2.1
Productiestructuur
3
S(-%:*-*;%%=$*'%*3&+'14$9%8((&'%*2((&*#%4$+&*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*6++&*>%'%&:(2'*(:#* ;%5%%:A*]%*3&+'14$9%8((&'%*-%$&%=$*'%*8((&'%*6(2*(::%*6++&*'%*6%&,++3*-%#$%"'%*;+%'%&%2*%2* (::%* +2$6(2;#$%2* 6++&* -%8%P%2* '9%2#$%2A* S(-%:* .* ;%%=$* '((&2((#$* ((2'%:%2* 6(2* #%4$+&%2* 92* '%* $+$(:%*3&+'14$9%8((&'%*A2*5%$*((2'%%:*6(2*'%*#%4$+&(:%*3&+'14$9%*92*>++&'? +::(2'*>++&'*92*'%* :(2'%:9<,%*3&+'14$9%8((&'%A* * Tabel 1:
Productie naar sector (waarde in mln. Euro, basisprijzen) Nederland
Noord-Holland Noord
Omvang Sector Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie
Groei
Omvang
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
23724
25295
2,0%
6,6%
1177
1190
0,5%
1,1% 26,8%
17372
21227
17,1%
22,2%
189
239
21,6%
263327
284977
5,8%
8,2%
3577
3752
4,8%
4,9%
66284
71674
4,1%
8,1%
2567
2851
7,0%
11,1%
102657
109296
2,3%
6,5%
2887
3104
3,3%
7,5%
Horeca
16442
17217
1,5%
4,7%
568
597
4,5%
5,2%
Vervoer, opslag en communicatie
71719
74267
4,4%
3,6%
1234
1339
0,1%
8,5%
Financiële instellingen
63282
62034
6,6%
-2,0%
1378
1334
8,3%
-3,2%
158042
169067
5,3%
7,0%
3867
4142
6,2%
7,1%
56437
58359
2,2%
3,4%
2638
2709
1,6%
2,7%
Gesubsidieerd onderwijs
25279
26343
2,9%
4,2%
728
758
3,1%
4,1%
Gezondheids- en welzijnszorg
54584
57140
4,1%
4,7%
1615
1663
2,3%
3,0%
Milieu, cultuur en overige diensten
35699
37055
1,6%
3,8%
1039
1073
1,8%
3,2%
954848
1013951
4,6%
6,2%
23464
24751
4,2%
5,5%
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid
Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%*$+$(:%*3&+'14$9%;&+%9*92*.//V*%2*.//J*6%Nj:$*92*>++&'? +::(2'*>++&'*2(18%:9<,#*6(2*'%* $+$(:%*:(2'%:9<,%*3&+'14$9%;&+%9*92*'%P%*<(&%2A*W%:($9%=*;12#$9;*8(#*'%*3&+'14$9%+2$89,,%:92;*92*'%* -+1829<6%&5%9'* %2* 92* '%* 5+&%4(* 92* >++&'? +::(2'* >++&'A* ]%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%;&+%9* 92* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&)*92'1#$&9%*%2*-9<*'%*+6%&5%9'*-:%%=*8($*(45$%&*+3*5%$*:(2'%:9<,%*-%%:'A*B++&*'%* (;&(&9#45%*#%4$+&*;%:'$*'($*.//J*%%2*&%:($9%=*#:%45$*<((&*8(#*6++&*'%*-:+%"-+::%2$%%:$*c*%%2*&%:($9%=* #$%&,*6%&$%;%28++&'9;'%*#%4$+&*92*'%*&%;9+*c*$%&89<:*;&+$%*926%#$%&92;%2*92*'%*;:(#$192-+18*2((&* 6%&8(45$92;* 3(#* 6(2(=* .//0* %==%4$* P1::%2* 5%--%2* +3* '%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%* 92* '%P%* #%4$+&A* ]%* 92'1#$&9%* 92* '%* &%;9+* -%#$(($)* 2((#$* (4$969$%9$%2* '9%* 6++&$6:+%9%2* 19$* '%* g(;&9-1#92%##g* %2* $+%:%6%&92;* ((2* ;&+$%* -%'&9<6%2* 2%$* -19$%2* '%* &%;9+* TP+(:#* .+&1#U)* 6++&(:* 19$* %%2* ;&+$%* '96% =94($9%*6(2*#$%&,*;%#3%49(:9#%%&'%*`:G*-%'&9<6%2A*E4+2+"9#45*;12#$9;%*$9<'%2*6%&$(:%2*P945* -9<*'%P%*-%'&9<6%2*"92'%&*#2%:*'++&*92*5+;%*;&+%949<=%&#A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
4
HOOFDSTUK 2
D%4$+&%2* '9%* &%:($9%=* #$%&,* P9<2* 6%&$%;%28++&'9;'* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* T(;&9-1#92%##U)* '%* -+1829<6%&5%9')* '%* 5+&%4(* T$+%&9#"%U* %2* '%* +6%&5%9'A* ]%* 92'1#$&9%* 9#* '++&*5%$*(44%2$*+3*`:G*-%'&9<6%2*92*3&+'14$9%8((&'%*;%"%$%2*%%2*&%:($9%=*,:%92%*#%4$+&*92*'%* &%;9+A*D$%&,%*+2'%&'%:%2*8+&'%2*;%6+&"'*'++&*'%*'11&P("%*92'1#$&9%*T+A(A*892'"+:%2#U)*"%$((:* %2*%:%4$&+)*,12#$#$+==%2*%2*<(45$-+18A*\&+%9*6(2*5%$*&%;9+2(:%*((2'%%:*92*'%*:(2'%:9<,%*3&+'14$9%* 8(#*92*.//V*%2*.//J*6++&(:*$%*692'%2*92*'%*-+1829<6%&5%9')*'%*6%&6+%&#%4$+&)*'%*5+&%4(*%2*'%* '%:=#$+==%2892292;A* ]%* 6%&6+%&#%4$+&* 3&+=9$%%&$* 6(2* '%* &%:($9%6%* &19"$%* 92* '%* &%;9+* %2* '%* 2(-9<5%9'*6(2*'%*'945$-%6+:,$%*W(2'#$('A*G9<*'%*'%:=#$+==%2892292;*;(($*5%$*+"*%%2*#$%69;%*;&+%9* 6(2* +==#5+&%* (4$969$%9$%2* 6(219$* "%$* 2("%* ]%2* %:'%&* (:#* ;%6+:;* 6(2* '%* 5+;%* +:9%3&9<#A* E%2* 6%&'%&%* +2$89,,%:92;* :9<,$* '((&* (::%%2* "+;%:9<,* 8(22%%&* 6+:'+%2'%* &19"$%* 8+&'$* ;%=(49:9$%%&'* 6++&* '%P%* (4$969$%9$%2A* D%4$+&%2* '9%* 92* '%* 3%&9+'%* .//V?.//J* 512* ((2'%%:* 92* '%* :(2'%:9<,%* 3&+'14$9%*P(;%2*(=2%"%2*P9<2*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&)*'%*92'1#$&9%)*'%*+6%&5%9'*%2*'%*;%P+2'5%9'#?* %2*8%:P9<2#P+&;A*12*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'*692'%2*+3*'9$*"+"%2$*;&+$%* 926%#$%&92;%2* 3:(($#* 92* '%* ;:(#$192-+18A* !:#* ;%6+:;* 6(2* '%* 2+;* -%#459,-(&%* &19"$%* 6++&* '%P%* 926%#$%&92;%2)*5%$*&19"$%;%-&%,*6++&*'%*$&('9$9+2%:%*;:(#$192-+18*92*5%$*[%#$:(2'*%2*29%$*+3*'%* :(($#$%* 3:(($#* 5%$* &%:($9%=* ;&+$%* ((2$(:* P+21&%2* 92* '%* &%;9+)* 9#* '%* 6%&8(45$92;* '($* '%P%* 926%#$%&92;%2*P945*'%*,+"%2'%*<(&%2*P1::%2*'++&6%&$(:%2*92*;12#$9;%*;&+%949<=%&#*6++&*'%*#%4$+&* (:#*;%5%%:A*]((&6(2*P(:*++,*'%*(;&(&9#45*;%+&9e2$%%&'%*92'1#$&9%*92*'%*&%;9+*,122%2*3&+=9$%&%2A* * Tabel 2:
Aandeel sectoren in landelijke productie, aandeel regio in landelijke productie Nederland
Noord-Holland Noord
Aandeel sector in totale productie
Aandeel sector in totale productie
Aandeel regio in landelijke productie
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
2,5%
2,5%
5,0%
4,8%
5,0%
4,7% 1,1%
Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie
1,8%
2,1%
0,8%
1,0%
1,1%
27,6%
28,1%
15,2%
15,2%
1,4%
1,3%
6,9%
7,1%
10,9%
11,5%
3,9%
4,0% 2,8%
10,8%
10,8%
12,3%
12,5%
2,8%
Horeca
1,7%
1,7%
2,4%
2,4%
3,5%
3,5%
Vervoer, opslag en communicatie
7,5%
7,3%
5,3%
5,4%
1,7%
1,8% 2,2%
Financiële instellingen
6,6%
6,1%
5,9%
5,4%
2,2%
16,6%
16,7%
16,5%
16,7%
2,4%
2,4%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
5,9%
5,8%
11,2%
10,9%
4,7%
4,6%
Gesubsidieerd onderwijs
2,6%
2,6%
3,1%
3,1%
2,9%
2,9%
Gezondheids- en welzijnszorg
5,7%
5,6%
6,9%
6,7%
3,0%
2,9%
Milieu, cultuur en overige diensten
3,7%
3,7%
4,4%
4,3%
2,9%
2,9%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
2,5%
2,4%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
2.2
5
Toegevoegde waarde (per arbeidsplaats)
]%*$+%;%6+%;'%*8((&'%*9#*;%:9<,*((2*5%$*6%Nj:*$1##%2*'%*3&+'14$9%*%2*5%$*92$%&"%'9(9&*6%&-&19,)* +=8%:*'%*8((&'%*'9%*%%2*3&+'14%2$*"%$*P9<2*(4$969$%9$%2*$+%6+%;$*((2*%%2*3&+'14$*+=*'9%2#$A*S(-%:* K* :(($* '%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 3%&* #%4$+&* P9%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* 6++&* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A*S(-%:*L*'+%$*5%$P%:='%)*"((&*'(2*3%&*(&-%9'#3:(($#*T6(2*8%&,2%"%&#UA* * Tabel 3:
Toegevoegde waarde naar sector (waarde in mln. Euro, basisprijzen) Nederland
Noord-Holland Noord
Omvang
Groei
Omvang
Groei
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
9647
10410
2,6%
7,9%
593
594
-0,5%
0,1%
Delfstoffenwinning
13572
16960
19,9%
25,0%
158
204
23,5%
29,0%
Industrie en openbare nutsbedrijven
70190
71035
1,2%
1,2%
1300
1388
6,3%
6,8%
Bouwnijverheid
24437
26278
4,0%
7,5%
961
1087
8,4%
13,0%
Handel en reparatie
57771
61389
0,4%
6,3%
1737
1879
3,4%
8,2%
8328
8646
0,7%
3,8%
296
319
6,5%
7,8%
Vervoer, opslag en communicatie
32744
33774
1,4%
3,1%
650
666
-2,9%
2,4%
Financiële instellingen
34509
31331
7,1%
-9,2%
828
861
15,0%
4,0%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
90452
99881
5,6%
10,4%
2221
2390
6,9%
7,6%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
32550
32990
1,6%
1,4%
1677
1754
3,8%
4,6%
Gesubsidieerd onderwijs
19917
20728
2,6%
4,1%
590
614
3,0%
4,0%
Gezondheids- en welzijnszorg
40340
42094
4,2%
4,3%
1223
1276
3,5%
4,3%
Milieu, cultuur en overige diensten
17429
18094
1,5%
3,8%
483
498
1,2%
3,1%
451886
473610
3,4%
4,8%
12718
13529
5,0%
6,4%
Horeca
Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%* ;&+%9* 6(2* '%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* :(;* 92* '%* 3%&9+'%* .//V?.//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* ;%"9''%:'*5+;%&*'(2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]($*-%$%,%2$*'($*%%2*#$%%'#*;&+$%&*;%'%%:$%*6(2*'%* 8((&'%*6(2*%%2*3&+'14$*+=*'9%2#$*92*>++&'? +::(2'*>++&'*8%&'*;%3&+'14%%&'A*]9%*;&+%9*8(#* 6++&(:* ;&+$%&* 92* '%* 92'1#$&9%)* -+1829<6%&5%9'* %2* 5+&%4(A* ]9$* '19'$* %&+3* '($* %&* #$%%'#* 5++;8((&'9;%&%*3&+'14$%2*92*'%P%*#%4$+&%2*92*'%*&%;9+*8%&'%2*;%3&+'14%%&'A*]9$*,+"$*+6%&%%2* "%$* 5%$* -%%:'* 6(2* %%2* ;&+$%* '96% =94($9%* ((2* ;%#3%49(:9#%%&'%* -%'&9<69;5%9'* 92* >++&'? +::(2'* >++&')*8((&*6%%:*922+6($9%*3:(($#692'$A*76%&9;%2#*;+:'*5%$*$%;%2+6%&;%#$%:'%*6++&*'%*(;&(&9#45%* #%4$+&*%2*'%*6%&6+%&#%4$+&A*]((&*9#*5%$*-%:(2;*6(2*922+6($9%*%2*926%#$%&92;%2*6++&*%%2*'11&P("%* +2$89,,%:92;*;&+$%&A*B++&*%%2*'%%:*692'$*'9%*3:(($#*92*'%*6+&"*6(2*926%#$%&92;%2*92*;&++$#45(:9;%* ;:(#$192-+18A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
6
HOOFDSTUK 2
]%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 3%&* (&-%9'#3:(($#* ;%%=$* %%2* 92'94($9%* 6(2* '%* (&-%9'#3&+'14$969$%9$* 3%&* #%4$+&A*]%P%*P(:*#$%&,*(=5(2;%2*6(2*5%$*$C3%*(4$969$%9$%2A*G9<*5++;8((&'9;%*3&+'14$%2*:9;$*++,*'%* (&-%9'#3&+'14$969$%9$*&%:($9%=*5++;A*h+*-%P9%2*P+&;$*'%*;12#$9;%*;&+%9*6(2*'%*$+$(:%*$+%;%6+%;'%* 8((&'%*92*'%*&%;9+2(:%*92'1#$&9%*6++&*5%$*925(:%2*6(2*%%2*(45$%&#$(2'A*12*'%*-+1829<6%&5%9'*%2* 5+&%4(*8(#*(:*#3&(,%*6(2*%%2*5+;%*(&-%9'#3&+'14$969$%9$)*'9%*2+;*6%&'%&*9#*$+%;%2+"%2A*2&%49%#* 5%$* +";%,%%&'%* 9#* 5%$* ;%6(:* 92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* %2* '%* 6%&6+%&#%4$+&* 6(2* >++&'? +::(2'* >++&'A* * Tabel 4:
Toegevoegde waarde per arbeidsplaats naar sector (waarde × 1.000 Euro, basisprijzen) Nederland
Noord-Holland Noord
Omvang Sector Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning
Groei
Omvang
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
99
109
4,0%
9,7%
75
75
-1,8%
0,5% 12,8%
1578
1965
21,2%
24,5%
176
198
9,7%
Industrie en openbare nutsbedrijven
82
85
4,2%
4,7%
63
68
7,3%
7,7%
Bouwnijverheid
66
70
3,8%
7,2%
69
76
6,1%
11,0%
Handel en reparatie
50
53
1,6%
5,7%
44
46
4,2%
5,0%
Horeca
33
32
1,5%
-0,5%
34
37
9,0%
7,3%
Vervoer, opslag en communicatie
77
80
3,6%
3,9%
68
71
1,2%
3,2%
Financiële instellingen
134
118
5,4%
-12,0%
117
113
5,3%
-3,1%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
76
79
0,1%
3,3%
87
91
-2,3%
4,5%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
65
68
4,1%
4,5%
116
120
10,2%
4,0%
Gesubsidieerd onderwijs
42
44
2,4%
4,2%
41
42
1,6%
2,7%
Gezondheids- en welzijnszorg
36
37
1,8%
3,6%
34
34
-1,6%
1,4%
Milieu, cultuur en overige diensten
63
66
1,7%
4,2%
67
67
6,9%
0,2%
Totaal
65
67
3,0%
3,8%
62
64
3,6%
4,3%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
2.3
7
Bedrijven en organisaties naar bedrijfsgrootte
* S(-%:* V* ;%%=$* %%2* +6%&P945$* 6(2* 5%$* ((2$(:* 6%#$9;92;%2* 6(2* -%'&9<6%2* %2*+&;(29#($9%#* 92* >++&'? +::(2'*>++&'*%2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]9$*((2$(:*9#*19$;%#3:9$#$*2((&*5%$*((2$(:*8%&,2%"%&#* 3%&*-%'&9<=*T-%'&9<=#;&++$$%UF*$+$*-/*8%&,2%"%&#)*-/*$+$*-//*8%&,2%"%&#)*%2*-//*8%&,2%"%&#*%2* "%%&A* * Tabel 5:
Aantal bedrijfsvestigingen naar sector en (aandeel naar) bedrijfsgrootte, 2006 Nederland
Aantal werknemers
Noord-Holland Noord
0-10
10-100
100+
Totaal
0-10
10-100
100+
Totaal
91840
1760
30
93625
3905
115
170
90
10
270
15
15
40175
10475
1620
52275
1695
320
35
2055 4385
Sector Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid
4025 25
76275
7655
420
84355
4070
305
10
180810
18480
705
199995
6380
570
20
Horeca
36530
3595
75
40200
1440
150
Vervoer, opslag en communicatie
27370
5370
555
33295
740
145
15
895
Financiële instellingen
16810
2170
265
19245
580
85
5
675
155260
11705
890
167850
4870
275
10
5165
610
2715
435
3760
5
105
10
115
Gesubsidieerd onderwijs
20800
3405
740
24950
660
110
30
800
Gezondheids- en welzijnszorg
41705
2975
1040
45720
1545
115
35
1695
Milieu, cultuur en overige diensten
55980
3790
265
60035
2215
100
5
2325
745040
74210
7055
826305
28240
2410
175
30830
Handel en reparatie
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid
Totaal
6965 1590
Aandeel naar bedrijfsgrootte Landbouw, bosbouw en visserij
98,1%
1,9%
0,0%
100,0%
97,1%
2,9%
Delfstoffenwinning
63,0%
33,3%
3,7%
100,0%
50,0%
50,0%
Industrie en openbare nutsbedrijven
76,9%
20,0%
3,1%
100,0%
82,7%
15,6%
1,7%
100,0%
Bouwnijverheid
90,4%
9,1%
0,5%
100,0%
92,8%
7,0%
0,2%
100,0%
Handel en reparatie
90,4%
9,2%
0,4%
100,0%
91,5%
8,2%
0,3%
100,0%
Horeca
90,9%
8,9%
0,2%
100,0%
90,6%
9,4%
Vervoer, opslag en communicatie
82,2%
16,1%
1,7%
100,0%
82,2%
16,1%
1,7%
100,0%
Financiële instellingen
87,3%
11,3%
1,4%
100,0%
86,6%
12,7%
0,7%
100,0%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
92,5%
7,0%
0,5%
100,0%
94,5%
5,3%
0,2%
100,0%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
16,2%
72,2%
11,6%
100,0%
4,2%
87,5%
8,3%
100,0%
Gesubsidieerd onderwijs
83,4%
13,7%
3,0%
100,0%
82,5%
13,8%
3,8%
100,0%
Gezondheids- en welzijnszorg
91,2%
6,5%
2,3%
100,0%
91,2%
6,8%
2,1%
100,0%
Milieu, cultuur en overige diensten
93,2%
6,3%
0,4%
100,0%
95,5%
4,3%
0,2%
100,0%
Totaal
90,2%
9,0%
0,9%
100,0%
91,6%
7,8%
0,6%
100,0%
Bron:
100,0% 100,0%
100,0%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding op 5-tallen ter voorkoming van identificatie)
* S(-%:* V* "((,$* '19'%:9<,* '($* >++&'? +::(2'* >++&'* &%:($9%=* "%%&* ,:%92%* -%'&9<6%2* 5%&-%&;$* '(2* :(2'%:9<,*T(.*3&+4%2$*$%;%2*:(2'%:9<,*(/*3&+4%2$UA* %$*;(($*'((&-9<*2+;*6((,*+"*=("9:9%-%'&9<6%2)* 8((&6++&* +2'19'%:9<,* 9#* +=* '%P%* P1::%2* 8+&'%2* 6++&$;%P%$* '++&* '%* 6+:;%2'%* ;%2%&($9%A*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
8
HOOFDSTUK 2
`9''%:;&++$$%*%2*;&+$%*-%'&9<6%2*P9<2*"92'%&*;+%'*6%&$%;%28++&'9;'*92*'%*&%;9+A* 9%&6++&*P9<2* $8%%* ++&P(,%2* ((2* $%* ;%6%2F* '%* #%4$+&#$&14$11&* %2* '%* -%'&9<=#;&++$$%* 3%&* #%4$+&A* ]%* #%4$+&#$&14$11&* 9#* P+'(29;* '($* #%4$+&%2* "%$* &%:($9%=* 6%%:* `:G* -%'&9<6%2* &%:($9%=* ;+%'* P9<2* 6%&$%;%28++&'9;'*92*'%*&%;9+A*]9$*-%$&%=$*"%$*2("%*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&)*'%*-+1829<6%&5%9')*'%* '%$(9:5(2'%:*%2*'%*5+&%4(A*]((&2((#$*P9<2*'%*-%'&9<6%2*%2*+&;(29#($9%#*92*'%*#%4$+&%2*92'1#$&9%*%2* +6%&5%9'*;%"9''%:'*++,*2+;*%%2#*,:%92%&*'(2*:(2'%:9<,A* * * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
2.4
9
Regionale bijdrage aan het binnenlands product
]%* -9<'&(;%* 6(2* %%2* &%;9+* ((2* '%* :(2'%:9<,%* %4+2+"9%* ,(2* 8+&'%2* (=;%:%P%2* ((2* '%* &%;9+2(:%* -9<'&(;%* ((2* '%* 2($9+2(:%* 3&+'14$9%A* ]%P%* 8+&'$* 59%&* 19$;%'&1,$* '++&* 5%$* G&1$+* G922%2:(2'#* 2&+'14$*TGG2UA* %$*GG2*9#*;%:9<,*((2*5%$*$+$((:*6(2*'%*'++&*#%4$+&%2*;%3&+'14%%&'%*$+%;%6+%;'%* 8((&'%)*3:1#*5%$* #(:'+* 6(2* 3&+'14$;%-+2'%2* -%:(#$92;%2*%2*c#1-#9'9%#)* 924:1#9%=*(=#45&9<692;%2A* S(-%:*L*;%%=$*%%2*92'&1,*6(2*'9%*8((&'%)*3:1#*'%*-9<'&(;%*'9%*>++&'? +::(2'*>++&'*'((&((2*92* .//V*%2*.//J*5%%=$*;%:%6%&'A* * Tabel 6:
Regionale bijdrage aan het Bruto Binnenlands Product (BBP) Nederland Omvang
Totaal (mln. Euro) Per hoofd (× 1.000 Euro)
Bron:
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Aandeel
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
508964
534324
3,6%
5,0%
14025
14482
3,1%
3,3%
2,8%
2,7%
31,2
32,7
3,3%
4,8%
24,4
25,3
2,7%
3,1%
75,8%
74,5%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%*;&+%9*6(2*5%$*GG2*:(;*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*92*.//V*A2*.//J*:(;%&*'(2*:(2'%:9<,A* ]((&'++&*'((:'%*++,*'%*-9<'&(;%*6(2*'%*&%;9+*((2*5%$*:(2'%:9<,%*GG2*6(2*.))*2((&*.)0*3&+4%2$A* 7+,*3%&*5++='*6(2*'%*-%6+:,92;*9#*5%$*GG2*:(;%&*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*]%P%*:9;$*+2;%6%%&* +3*'&9%,8(&$*6(2*5%$*:(2'%:9<,%*GG2*3%&*5++='*6(2*'%*-%6+:,92;A* * * * * * * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
10
HOOFDSTUK 2
2.5
Export
S(-%:*0*-9%'$*%%2*+6%&P945$*6(2*'%*%X3+&$8((&'%*6(2*;+%'%&%2*%2*'9%2#$%2*92*.//V*%2*.//J*6++&* >++&'? +::(2'* >++&'*%2*>%'%&:(2'*(:#* ;%5%%:A* 7"'($* '%* &%;9#$&($9%* 6(2* %X3+&$%2* ;%-%1&$*+3* -(#9#* 6(2* (=P+2'%&:9<,%* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2)* 8%:,%* '++&* "%%&'%&%* #%4$+&%2* ,122%2* P9<2* ;%3&+'14%%&'*+=*;%:%6%&')*,(2*(::%%2*'++&*$+%89
Totale export naar sector (uitvoerwaarde in mln. Euro) Nederland Omvang
Sector Landbouw, bosbouw en visserij
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
12845
14210
5,8%
10,6%
637
669
4,2%
4,9%
267606
302680
10,2%
13,1%
3635
3985
9,1%
9,6%
2217
3698
29,6%
66,8%
86
147
33,3%
71,3%
29348
32093
8,3%
9,4%
505
579
3,8%
14,5%
1432
1537
18,4%
7,3%
31
33
20,3%
5,9%
39595
44515
8,1%
12,4%
969
1091
8,9%
12,6%
1527
1370
-4,7%
-10,3%
71
64
-5,3%
-10,9%
727
1033
17,3%
42,1%
21
30
17,5%
41,3%
355298
401137
9,7%
12,9%
5956
6596
8,3%
10,8%
Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie Horeca Vervoer, opslag en communicatie Financiële instellingen Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid Gesubsidieerd onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Milieu, cultuur en overige diensten Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* S(-%:*)*;%%=$*5%$*((2'%%:*6(2*'%*%X3+&$*6(2*%%2*#%4$+&*92*'%*$+$(:%*%X3+&$*8%%&*A2*5%$*((2'%%:*'($* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'* 5%%=$* 92* '%* $+$(:%* :(2'%:9<,%* %X3+&$8((&'%A* 7"'($* 2((#$* '%* #%4$+&(:%*++&+2;*++,*'%*;%+;&(=9#45%*++&+2;*6(2*3&+'14$%2*%2*'9%2#$%2*"+%9:9<,*9#*6(#$*$%* #$%::%2)* 9#* 6%&+2'%&#$%:'* '($* 5%$* ((2'%%:* 6(2* '%* &%;9+2(:%* %X3+&$* 3%&* #%4$+&* ;%:9<,* 9#* ((2* 5%$* ((2'%%:*6(2*'%*&%;9+2(:%*3&+'14$9%*3%&*#%4$+&A*12*8%&,%:9<,5%9'*P(:*5%$*((2'%%:*6(2*'%*#%4$+&*"%%&* 6(&9e&%2*&+2'*'9$*3&+'14$9%((2'%%:A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
Tabel 8:
11
Aandeel sectoren in landelijke export, aandeel regio in totale export Nederland
Noord-Holland Noord
Aandeel sector in totale export
Aandeel sector in totale export
Veronderstelde aandeel regio in landelijke export
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
3,6%
3,5%
10,7%
10,1%
5,0%
4,7%
75,3%
75,5%
61,0%
60,4%
1,4%
1,3%
0,6%
0,9%
1,4%
2,2%
3,9%
4,0%
Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie Horeca Vervoer, opslag en communicatie
8,3%
8,0%
8,5%
8,8%
1,7%
1,8%
Financiële instellingen
0,4%
0,4%
0,5%
0,5%
2,2%
2,2%
11,1%
11,1%
16,3%
16,5%
2,4%
2,4%
0,4%
0,3%
1,2%
1,0%
4,7%
4,6%
0,2%
0,3%
0,4%
0,5%
2,9%
2,9%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
1,7%
1,6%
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid Gesubsidieerd onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Milieu, cultuur en overige diensten Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* B%&&%8%;*'%*"%%#$%*;+%'%&%2*8+&'%2*;%eX3+&$%%&'*'++&*'%*92'1#$&9%)*+3*%29;%*(=#$(2'*;%6+:;'* '++&*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&A*]%*;&++$#$%*%X3+&$%1&#*6(2*'9%2#$%2*P9<2*'%*P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;* %2*'%*6%&6+%&#%4$+&A*]%*=:92,%*<((&:9<,#%*%X3+&$;&+%9*6(2*&+2'*'%*-/*3&+4%2$*9#*6++&(:*5%$*;%6+:;* 6(2*'%*#2%::%*;&+%9*6(2*'%*8%&%:'5(2'%:)*8((&*>%'%&:(2'*c*%2*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*92* 5%$* -9++&'? +::(2'* >++&'* %2* '%* :(;%&%* ;&+%949<=%&#* 92*'%*(;&(&9#45%* #%4$+&* 92*'%* &%;9+)* 9#* '%* $+$(:%* %X3+&$* 6(219$*>++&'? +::(2'* >++&'*"+;%:9<,*"92'%&*;%;&+%9'*'(2*:(2'%:9<,A* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
12
HOOFDSTUK 2
2.6
Toeristische bestedingen
]%*$+%&9#$9#45%*#%4$+&*9#*%%2*-%:(2;&9<,%*#%4$+&*92*'%*%4+2+"9%*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'A*h+* 8(#* 92* .//V* %2* .//J* P+8%:* 5%$* ((2'%%:* 92* '%* $+$(:%* 3&+'14$9%* (:#* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 6(2* '%* 5+&%4(#%4$+&*92*'%*&%;9+*;&+$%&*'(2*:(2'%:9<,A*S(-%:*(*:(($*'%*2%$$+*+"P%$*92*'%*5+&%4(#%4$+&*P9%2)* (:#*92'94($+&*6++&*'%*$+%&9#$9#45%*-%#$%'92;%2A*]%*2%$$+*+"P%$*9#*'%*+3-&%2;#$*T%X4:1#9%=*GS[U* 19$* '%* 6%&,++3* 6(2* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* ((2* '%&'%2)* 2(* (=$&%,* 6(2* ,+&$92;%2)* -+21##%2)* #$($9%;%:'* %2* '++&-%&%,%2'%* 6&(45$,+#$%2A* ]%* 5+&%4(* 8+&'$* '((&-9<* +2'%&6%&'%%:'* 92* V* '%%:#%4$+&%2A* * Tabel 9:
Omzet toeristische sector (waarde in mln. Euro, basisprijzen) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Deelsector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Hotels, pensions en conferentieoorden
3010
3322
6,0%
10,4%
134
147
9,3%
10,2%
Campings, jeugdherbergen en bungalowparken
1254
1203
-0,5%
-4,1%
80
79
-0,1%
-2,0%
Restaurants, cafetaria's en snackbars
5837
6290
4,9%
7,8%
166
179
8,0%
8,1%
Cafés en dergelijke
2497
2656
3,1%
6,4%
66
74
6,6%
11,0%
Kantines en catering
1939
1902
0,9%
-1,9%
56
54
9,1%
-2,7%
14538
15373
3,8%
5,7%
502
533
6,9%
6,3%
Horeca totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* >%$*P+(:#*'($*-9<*'%*3&+'14$9%*5%$*;%6(:*8(#)*;&+%9'%*++,*'%*+"P%$*92*'%*5+&%4(*92*.//V*%2*.//J* #2%::%&* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* '(2* :(2'%:9<,A* ]9$* -%$&+=* "%$* 2("%* &%#$(1&(2$#)* 4(=%$(&9(_#)* #2(4,-(&#* %2* 4(=A_#)* 8((&* ++,* :(2'%:9<,* (:* %%2* #$%&,%* +"P%$;&+%9* 8%&'* ;%5((:'A* 7+,* -9<* 5+$%:#)* 3%2#9+2#*%2*4+2=%&%2$9%++&'%2*9#*%%2*#$%&,%*;&+%9*$%*P9%2)*"((&*'9%*9#*6(2*+2;%6%%&*'%P%:='%*+&'%* ;&++$$%* (:#* :(2'%:9<,A* E%2* (45$%&-:9<6%2'%* ;&+%9* 9#* $%* 692'%2* -9<* 4("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* %2* -9<* ,(2$92%#* %2* 4($%&92;A* E%2* "+;%:9<,%* ++&P((,* 59%&6(2* 9#* '%* $&%2'* 2((&* #$%%'#* ,+&$%&%* 6(,(2$9%#* "%$* "%%&* :1X%* %2* 4+"=+&$A* 7+,* :9<,$* 92* '%* &%;9+* %%2* 3&+4%#* ;((2'%* 8((&92*4("392;#*#$%%'#*6(,%&*8+&'%2*+";%-+18'*$+$*-12;(:+83(&,%2A* * S+%&9#$%2*'9%*>++&'? +::(2'*>++&'*-%P+%,%2)*,122%2*;&+=8%;*8+&'%2*92;%'%%:'*92*'&9%*$C3%2F* $+%&9#$%2* '9%* 2((&* '%* &%;9+* ,+"%2* 6++&* P+2)* P%%* %2* #$&(2')* $+%&9#$%2* '9%* %%2* (4$9%6%* 6(,(2$9%* 89::%2)* "%$* 8(2'%:%2* +=* =9%$#%2* %2* %%2* %2,%:%* 41:$1&%:%* (4$969$%9$)* %2* $+%&9#$%2* '9%* 2((&* '%* W(2'#$('*,+"%2*%2*19$89<,%2*2((&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*:+;9%#A*G9<*'%*%%&#$%*$8%%*;&+%3%2* ;(($* 5%$* 6++&(:* +"* >%'%&:(2'%&#* %2* ]19$#%&#)* $%&89<:* '%* :(($#$%* ;&+%3* 6((,* 29%$* "%%&* P9%$* 6(2* >++&'? +::(2'*>++&'*'(2*'%*:+;9%#(44+""+'($9%A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
13
S(-%:*-/*$++2$*5%$*((2$(:*$+%&9#$9#45%*-%P+%,%2*92*.//V*%2*.//J*((2*>%'%&:(2'*%2*((2*>++&'? +::(2'* >++&'A* E%2* $+%&9#$9#45* -%P+%,* 8+&'$* ;%$%:'* 8(22%%&* %%2* ;(#$* AA2* +=* "%%&* 2(45$%2* (45$%&%%2* 92* %%2* :+;9%#(44+""+'($9%* 6%&-:9<=$A* %$* ((2$(:* $+%&9#$9#45%* -%P+%,%2* 9#* 92* .//V* %2* .//J*=:92,*;%#$%;%2)*92*>++&'? +::(2'*>++&'*2+;*9%$#*#$%&,%&*'(2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]9$* -%$&+=*P+8%:*>%'%&:(2'%&#*(:#*$+%&9#$%2*19$*5%$*-19$%2:(2')*"%$*2("%*19$*E1&+3(*%2*!"%&9,(A* %$* ((2$(:*$+%&9#$%2*19$*!P9e*9#*92*.//J*<19#$*(=;%2+"%2A* * Tabel 10:
Bezoek van toeristen naar herkomst (× 1.000) Nederland Aantal
Herkomst Alle landen
Noord-Holland Noord Groei
Aantal
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
26194
28503
2,1%
8,8%
2456
2710
6,5%
10,3%
Nederland
16182
17765
1,0%
9,8%
1767
1961
6,7%
11,0%
Buitenland
10012
10739
3,8%
7,3%
689
749
6,2%
8,7%
Europa exclusief Nederland
7940
8598
3,9%
8,3%
494
541
7,2%
9,3%
Duitsland
2570
2812
-3,0%
9,4%
98
107
-0,8%
8,9%
917
991
13,1%
8,0%
25
27
14,1%
10,4%
België Groot-Brittannië
1853
1913
5,3%
3,2%
161
170
6,5%
6,1%
Frankrijk
527
608
3,2%
15,4%
38
44
3,4%
15,8%
Zwitserland
141
173
0,2%
22,3%
11
14
-6,6%
30,1%
Italië
374
398
1,5%
6,3%
35
38
1,5%
7,8%
Spanje
322
392
8,2%
21,5%
32
41
10,0%
27,0%
Denemarken
148
171
16,9%
15,6%
10
11
38,7%
10,6%
Zweden
111
114
-1,0%
2,8%
8
8
7,4%
4,3%
Overige landen Eurozone
336
359
9,8%
7,0%
29
31
21,2%
5,9%
Overig Europa
642
670
14,2%
4,3%
47
48
23,2%
2,5%
12,2%
Amerika
1222
1325
8,0%
8,4%
122
136
7,4%
Azië
644
602
1,2%
-6,4%
55
52
4,3%
-4,1%
Australië en Oceanië
105
121
-10,9%
14,6%
10
12
-10,9%
17,6%
Afrika
101
93
-13,8%
-8,3%
8
8
-24,6%
-7,3%
Bron:
CBS op aanvraag en CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
14
HOOFDSTUK 2
S(-%:*--*$++2$*5%$*((2$(:*+6%&2(45$92;%2*6(2*$+%&9#$%2*92*.//V*%2*.//JA*E%2*;%"9''%:'%*$+%&9#$* 6%&-:9<=$*'&9%*$+$*69%&*2(45$%2*92*>%'%&:(2')*92*>++&'? +::(2'*>++&'*:9;$*'($*((2$(:*+3*69%&*$+$* 69<=* 2(45$%2A* %$* 6%Nj:* :(($* P9%2* '($* $+%&9#$%2* '9%* 2((&* >++&'? +::(2'* >++&'* ,+"%2* ;%"9''%:'*:(2;%&*T+3*%%2P%:='%*3:%,U*+3*6(,(2$9%*P9<2*'(2*$+%&9#$%2*%:'%&#*92*5%$*:(2'A*]9$*9#*"%$* 2("%* $+%* $%* #45&9<6%2* ((2* $+%&9#$%2* 19$* 5%$* -19$%2:(2'A* ]%* (45$%&-:9<6%2'%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:* +6%&2(45$92;%2*6(2*-19$%2:(2'#%*$+%&9#$%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'*$%2*+3P945$%*6(2*'%*;&+%9*92* 5%$*:(2'%:9<,%*49<=%&)*:(($*'(2*++,*P9%2*'($*5%$*6%&-:9<=#$+%&9#"%*"92'%&*3+31:(9&*((2*5%$*8+&'%2*9#A* ]%* &%;9+* #$(($* '((&-9<* -+6%2'9%2* 29%$* -%,%2'* +"* P9<2* ;12#$9;%* 3&9<#d,8(:9$%9$* 6%&5+1'92;A* B%&29%1892;* 6(2* ($$&(4$9%#)* -12'%:92;* 6(2* ,&(45$%2* %2* ((23(##92;* 6(2* 3&+'14$%2* ((2* 29%18%* $&%2'#*T+2'%&*"%%&*(:#*;%6+:;*6(2*'%*6%&;&9
Overnachtingen van toeristen naar herkomst (× 1.000) Nederland Aantal
Herkomst Alle landen
Noord-Holland Noord Groei
Aantal
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
80161
83943
-0,9%
4,7%
11010
11782
4,1%
7,0%
Nederland
54951
57057
-1,0%
3,8%
7493
8144
5,9%
8,7%
Buitenland
25210
26887
-0,7%
6,7%
3517
3638
0,4%
3,4%
Europa exclusief Nederland
21503
22992
-0,7%
6,9%
2720
2807
1,1%
3,2%
Duitsland
10044
10630
-5,4%
5,8%
834
844
-4,5%
1,2%
België
2392
2542
9,4%
6,2%
113
118
11,8%
4,2%
Groot-Brittannië
3663
3745
2,8%
2,2%
710
708
1,4%
-0,4%
Frankrijk
1017
1230
0,1%
21,0%
177
211
-4,5%
19,3%
304
391
-8,3%
28,6%
55
72
-18,0%
32,6%
Zwitserland Italië
838
856
-1,5%
2,1%
203
200
-2,5%
-1,5%
Spanje
710
840
5,2%
18,3%
177
207
6,8%
16,9%
Denemarken
305
373
6,3%
22,5%
50
56
24,0%
11,5%
Zweden
195
231
-7,2%
18,2%
32
37
-3,2%
15,9%
Overige landen Eurozone
703
769
1,4%
9,4%
142
138
16,1%
-2,9%
Overig Europa
1332
1386
8,7%
4,0%
227
216
16,5%
-4,6%
Amerika
2150
2379
1,4%
10,6%
497
544
0,7%
9,3%
Azië
1125
1089
-1,9%
-3,1%
219
203
1,5%
-7,2%
Australië en Oceanië
206
244
-11,6%
18,2%
47
54
-13,7%
16,5%
Afrika
227
183
-3,7%
-19,3%
34
30
-28,6%
-13,2%
Bron:
CBS op aanvraag en CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
15
72'(2,#*'%*;&+$%&%*+"P%$;&+%9*92*>++&'? +::(2'*>++&'*'(2*:(2'%:9<,)*-:9<=$*'%*-(2%2;&+%9*92*'%* &%;9+2(:%*5+&%4(*(45$%&*-9<*'%*:(2'%:9<,%*+2$89,,%:92;A*S(-%:*-.*:(($*P9%2*'($*:(2'%:9<,*5%$*((2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 92* '%* 5+&%4(* 5%$* #$%&,#$* ;&+%9$* -9<* 4("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* %%2* '%%:#%4$+&* '9%* <19#$* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* #$%&,* ((2* 5%$* 92,&9"3%2* 9#A* `((&* ++,* -9<* 5+$%:#)* 3%2#9+2#* %2* 4+2=%&%2$9%++&'%2* %2* -9<* &%#$(1&(2$#* -:9<=$* '%* -(2%2;&+%9* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* (45$%&* -9<* 5%$* :(2'%:9<,%* ;%"9''%:'%A* ]%* ,:%92#45(:9;5%9'* %2* 5%$* =("9:9%,(&(,$%&*6(2*6%%:*5+&%4(;%:%;%25%'%2*92*'%*&%;9+*6+&"$*'((&*"+;%:9<,*%%2*6%&,:(&92;*6++&A* * Tabel 12:
Aantal arbeidsplaatsen in de toeristische sector (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Deelsector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Hotels, pensions en conferentie-oorden
43,0
46,0
1,2%
6,9%
1,9
2,0
-2,1%
2,0%
Campings, jeugdherbergen en bungalowparken
14,7
16,2
2,8%
10,3%
1,0
1,0
-1,5%
5,7% -0,7%
Restaurants, cafetaria's en snackbars
119,5
123,8
-0,9%
3,6%
3,5
3,4
-3,4%
Cafés en dergelijke
46,0
46,8
-3,4%
1,8%
1,2
1,3
-5,2%
0,9%
Kantines en catering
32,4
33,7
-0,3%
4,1%
1,0
0,9
5,3%
-4,5%
255,5
266,5
-0,8%
4,3%
8,6
8,6
-2,3%
0,4%
Horeca totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
3
Vestigingsklimaat
3.1
Locatiefactoren
17
]%* -%:(2;&9<,#$%* :+4($9%=(4$+&%2* '9%* -9<'&(;%2* ((2* %%2* ;+%'* 6%#$9;92;#,:9"(($* P9<2* &19"$%)* -%&%9,-((&5%9'* %2* '%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 3&+'14$9%"9''%:%2* $%;%2* %%2* &%'%:9<,%* 3&9<#A* G9<* '9$* :(($#$%*9#*6+:'+%2'%*;+%'*+3;%:%9'*3%&#+2%%:*+6%&*5%$*(:;%"%%2*5%$*-%:(2;&9<,#$%A* * I1(*&19"$%*#4++&$*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*P%%&*;+%'A*!:#*%%2*6(2*'%*8%929;%*&%;9+_#*92* >%'%&:(2'* 5%%=$* 5%$* 2+;* 6+:'+%2'%* &19"$%* -%#459,-((&* 6++&* '%* +2$3:++992;* 6(2* &19"$%? 92$%2#9%6%* %4+2+"9#45%* (4$969$%9$%2A* G+6%2'9%2* ;(($* 5%$*+"* #45+2%* &19"$%*"%$* %%2* ;&+$%*"($%* 6(2* &1#$A* D%4$+&%2* '9%* '((&* 6++&(:* 6(2* ,122%2* 3&+=9$%&%2* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* T-A6A* '%* ;:(#$192-+18U)*'%*92'1#$&9%*T"A2A*'%*'11&P("%*92'1#$&9%U)*5%$*$+%&9#"%*T+A(A*(4$9%6%*6(,(2$9%#U)*%2* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;* T,(2$++&:+4($9%#UA* 12* $8%%'%* 92#$(2$9%* P(:* ++,* '%* -+1829<6%&5%9'* 3&+=9<$* $&%,,%2* 19$* '%* +2$89,,%:92;* 6(2* 29%18%* (4$969$%9$%2A* %$* -%#459,-((&* ,+"%2* 6(2* '9%* &19"$%*8+&'$*%45$%&*2+;*(:#*,2%:312$*%&6(&%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*h+*:9<,%2*3:(22%2*6++&* "%%&* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#* 2+;* -%3%&,$* $%* 8+&'%2* ;%&%(:9#%%&'A* 7+,* ;(($* 5%$* '((&-9<* 29%$* (:$9<'* +"* #$&($%;9#45%* :+4($9%#* '9%* ,122%2* P+&;%2* 6++&* 5%$* ((2$&%,,%2* 6(2* -%'&9<69;5%9'* 6(2* -19$%2* '%* &%;9+A* %$* ;&+$%* ((2$(:* ;%"%%2$%2* '($* -9<* '%* -%#:19$6+&"92;* &+2'* 29%18%*:+4($9%#*9#*-%$&+,,%2)*,+"$*'%*#2%:5%9'*8((&"%%*29%18%*:+4($9%#*-%#459,-((&*,+"%2*2((&* 6%&:19'*29%$*(:$9<'*$%2*;+%'%A* 9%&*5%%=$*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*>++&'? +::(2'*>++&'*>ABA*%%2* -%:(2;&9<,%*&+:*$%*6%&61::%2A* * 7+,* '%* -%&%9,-((&5%9'* 6(2* '%* &%;9+* 9#* 29%$* %%2'19'9;* $%* ,8(:9=94%&%2A* ]%* 2(-9<5%9'* $+$* '%* W(2'#$('* 92* 4+"-92($9%* "%$* '%* -%#459,-(&%* &19"$%* "((,$* >++&'? +::(2'* >++&'* $+$* %%2* ((2$&%,,%:9<,%* 6%#$9;92;#:+4($9%)* "%$* $8%%* 6%&-92'%2'%* 4+&&9'+&#* T!0* %2* !(UA* .+2;%#$9%* +3* '%* ,2++3312$%2*&+2'*'%*2($11&:9<,%*-(&&9j&%*6(2*5%$*>++&'P%%,(2((:*T.+%2$122%:*%2*[9<,%&$122%:U)* 9#*%%2*&%""%2'%*=(4$+&*+3*'%*((2$&%,,%:9<,5%9'*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'*(:#*6%#$9;92;#:+4($9%A* 76%&9;%2#*;%:'$*'($*(::%%2*6++&*5%$*#39$#6%&,%%&)*'%*&%#$*6(2*'%*'(;*:9<,$*6+:'+%2'%*8%;4(3(49$%9$* -%#459,-((&A* `92'%&* ;12#$9;* 9#* 5%$* +2'%&:9;;%2'%* 8%;%22%$* 6++&* '%* -%&%9,-((&5%9'* 6(2* -%:(2;&9<,%* -%'&9<=#:+4($9%#A* 72$#:19$92;* 6(2* 6%%:* 6(2* '%P%* :+4($9%#* ;%#459%'$* :(2;#* 3&+69249((:#%* 8%;%2* "%$* AA2* &9<#$&++,* 3%&* &9<&945$92;A* G9<* %%2* 6%&'%&%* +2$89,,%:92;* 6(2* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#*P(:*59%&*&%,%292;*"%%*"+%$%2*8+&'%2*;%5+1'%2A* * ]%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 6+:'+%2'%* ;+%'* +3;%:%9'* 3%&#+2%%:* 9#* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %%2* ((2'(45$#312$A*B%%:*5+;%&*+3;%:%9'*3%&#+2%%:*19$*'%*&%;9+*3%2'%:$*2((&*h19'%:9<,*>++&'? +::(2'* +=*6%&:(($*2(*'%*+3:%9'92;*'%*&%;9+A*>++&'? +::(2'*>++&'*5%%=$*29%$*5%$*9"(;+*6(2*%%2*;%-9%'* "%$*6%%:*5++;8((&'9;%*(&-%9'A*]%*+3:%9'92;#"+;%:9<,5%'%2*92*'%*&%;9+*P9<2*-+6%2'9%2*-%3%&,$A* B%%:*<+2;%&%2*19$*>++&'? +::(2'*>++&'*,9%P%2*T2++';%'8+2;%2U*6++&*%%2*5-+*+=*1296% $(9&%* +3:%9'92;*-19$%2*'%*&%;9+*%2*,%&%2*6%&6+:;%2#*29%$*"%%&*$%&1;A*S+45*9#*5%$*6(2*-%:(2;*'($*%&*%29;%* $%;%2'&1,* $%;%2* '%* P19;%2'%* 8%&,92;* +3* 5+;%&* +3;%:%9'%2* 6(2* "%$* 2("%* '%* W(2'#$('* 8+&'$* ;%;%6%2A*B%%:*6(2*'%*-%#$((2'%*-%'&9<6%2*92*'%*&%;9+)*924:1#9%=*5%$*`:G)*5%%=$*%%2*$+%2%"%2'%* -%5+%=$%*((2*"9''%:-((&*%2*5+;%&*+3;%:%9'%2A*G+6%2'9%2*P+1*'%*&%;9+*5++;8((&'9;%*(&-%9'*92*'%*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
18
HOOFDSTUK 3
TP(,%:9<,%U*'9%2#$6%&:%292;*19$*'%*W(2'#$('*2((&*P945*$+%*,122%2*$&%,,%2*8(22%%&*5%$*((2-+'*6(2* ;+%'* +3;%:%9'* 3%&#+2%%:* 6+:'+%2'%* ;&++$* 9#A*2&+-:%"%2*'((&-9<*P9<2* '%* &%:($9%=* #$%&,%*"($%* 6(2* 6%&;&9++&'? +::(2'* >++&'A* B++&(:* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* 5%$* $+%&9#"%* %2* '%* ;%P+2'5%9'#P+&;* ,122%2* '((&* 512* 6++&'%%:*"%%*'+%2A*\%4+"-92%%&'*"%$*%%2*;+%'*(&-%9'#%$5+#*9#*'%*&%;9+*++,*+3*'9$*312$*%%2* ((2$&%,,%:9<,*;%-9%'*+"*P945*(:#*-%'&9<=*$%*6%#$9;%2A* * !2'%&%* ;12#$9;%* :+4($9%=(4$+&%2* P9<2* '%* &%:($9%=* ;12#$9;%* 3&9++&'? +::(2'*>++&'*92* '%* :(2'%:9<,%* %2* 3&+69249(:%* 3+:9$9%,* 9#* -%3%&,$A* G+6%2'9%2* ,&9<;$* >++&'? +::(2'* >++&'* $%;%2+6%&*5%$*-%'&9<=#92$%2#9%6%*h19'%:9<,*>++&'? +::(2'*29%$*(:$9<'*'%*&19"$%*6++&*;&++$#45(:9;%* %4+2+"9#45%*#$&14$11&6%&(2'%&92;%2)*"((&*-:9<6%2*2($11&8((&'%2)*&19"$%*%2*,:%92#45(:9;5%9'*'%* -+6%2$++2*6+%&%2A*`%%&*=+41#*92*'%*'96% =94($9%*6(2*,:%92#45(:9;%*-%'&9<69;5%9'*92*'%*&%;9+*:9<,$* %45$%&*;%8%2#$*6++&*%%2*'11&P("%*%4+2+"9#45%*+2$89,,%:92;*6(2*'%*&%;9+A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VESTIGINGSKLIMAAT
3.2
19
Bedrijfsdynamiek
]%*;%6+:;%2*6(2*5%$*6%#$9;92;#,:9"(($*92*%%2*&%;9+*,122%2*8+&'%2*;%K::1#$&%%&'*((2*'%*5(2'*6(2* '%*&%;9+2(:%*-%'&9<=#'C2("9%,A*G%'&9<=#'C2("9%,*9#*5%$*+2$#$((2*%2*6%&'89<2%2*6(2*-%'&9<6%2*%2* 512*6%#$9;92;%2A* %$*:(($*P9%2*8%:,%*#%4$+&%2*;&+%9%2*%2*8%:,%*#%4$+&%2*,&9"3%2*+=*6%&(2'%&%2*92* #("%2#$%::92;*2((&*-%'&9<=#;&++$$%A*S(-%:*-K*:(($*5%$*2%$$+*((2$(:*29%18%*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*2((&* #%4$+&*%2*-%'&9<=#;&++$$%*92*.//J*P9%2)*P+8%:*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*(:#*6++&*>%'%&:(2'*(:#* ;%5%%:A* %$* 2%$$+* ((2$(:* 29%18%* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 9#* 5%$* #(:'+* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%&945$%* %2* +3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2A* * Tabel 13:
Netto aantal nieuwe bedrijfsvestigingen naar sector en bedrijfsgrootte, 2006 Nederland
Aantal werknemers
0-10
10-100
Noord-Holland Noord
100+
Totaal
0-10
10-100
100+
Totaal
-80
Sector Landbouw, bosbouw en visserij
-2330
-75
-5
-2410
-75
0
-5
0
-20
-5
-25
-5
0
0
0
Industrie en openbare nutsbedrijven
1055
-70
-45
945
20
-5
0
20
Bouwnijverheid
7675
0
-5
7675
225
5
-5
230
Handel en reparatie
2650
-570
15
2090
75
-35
0
35
Horeca
-65
50
0
-15
-25
0
0
-20
Vervoer, opslag en communicatie
560
-20
-10
530
15
-5
0
10
Financiële instellingen
365
15
-10
365
0
0
0
10 190
Delfstoffenwinning
Verhuur en zakelijke dienstverlening
10950
265
-10
11195
185
5
-5
Overheid, defensie, sociale zekerheid
-25
-230
5
-250
0
5
0
0
Gesubsidieerd onderwijs
845
-380
20
490
10
0
0
5
Gezondheids- en welzijnszorg
2875
-25
-70
2780
95
0
0
95
Milieu, cultuur en overige diensten
2180
60
-20
2220
25
-10
-5
20
Totaal Percentage van bestaand aantal
26730
-1005
-130
25600
545
-40
-10
500
0-10
10-100
100+
Totaal
0-10
10-100
100+
Totaal
Sector Landbouw, bosbouw en visserij
-2%
-4%
-14%
-3%
-2%
0%
-2%
Delfstoffenwinning
0%
-18%
-33%
-8%
-33%
0%
0%
Industrie en openbare nutsbedrijven
3%
-1%
-3%
2%
2%
-3%
2%
11%
0%
-1%
10%
9%
2%
8%
Handel en reparatie
1%
-3%
2%
1%
2%
-10%
1%
Horeca
0%
1%
0%
0%
-3%
0%
-2%
Vervoer, opslag en communicatie
2%
0%
-2%
2%
3%
-5%
2%
Financiële instellingen
2%
1%
-4%
2%
0%
0%
3%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
8%
2%
-1%
7%
7%
3%
7%
-4%
-8%
1%
-6%
0%
7%
0%
Gesubsidieerd onderwijs
4%
-10%
3%
2%
3%
0%
1%
Gezondheids- en welzijnszorg
7%
-1%
-6%
6%
12%
0%
11%
Milieu, cultuur en overige diensten
4%
2%
-7%
4%
2%
-15%
1%
Totaal
4%
-1%
-2%
3%
3%
-3%
Bouwnijverheid
Overheid, defensie, sociale zekerheid
Bron:
-11%
3%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding op 5-tallen ter voorkoming van identificatie)
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
20
HOOFDSTUK 3
S(-%:*-K*:(($*P9%2*'($*%&*:(2'%:9<,*#3&(,%*9#*6(2*%%2*$%2'%2#*&945$92;*,:%92%&%*-%'&9<=#6%#$9;92;%2A* %$*((2$(:*-%'&9<6%2*"%$*"92'%&*'(2*-/*8%&,2%"%&#*9#*92*.//J*;%;&+%9'*"%$*L*3&+4%2$)*$%&89<:* 5%$*((2$(:*"9''%:;&+$%*-%'&9<6%2*"%$*-*3&+4%2$*9#*(=;%2+"%2*%2*5%$*((2$(:*;&+$%*-%'&9<6%2*"%$*.* 3&+4%2$A* 12* >++&'? +::(2'* >++&'* 9#* '9%* $&%2'* 2+;* #$%&,%&)* +2'(2,#* 5%$* (:* #$%&,* ((28%P9;%* ,:%92-%'&9<=A* %$* ((2$(:* -%'&9<6%2* "%$* -//* 8%&,2%"%&#* +=* "%%&* 9#* '((&* P%:=#* "%$* --* 3&+4%2$* (=;%2+"%2*92*.//JA*]%*#$%&,#$%*;&+%9*6(2*5%$*,:%92-%'&9<=*92*>++&'? +::(2'*>++&'*6+2'*3:(($#* 92* '%* -+1829<6%&5%9')* ;%6+:;'* '++&* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;A* %$* $+$((:* ((2$(:* -%'&9<6%2* 9#* 6++&(:* '++&* '%P%* #%4$+&%2* P+8%:* 92* >%'%&:(2'* (:#* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* "%$* +2;%6%%&* K* 3&+4%2$* $+%;%2+"%2A* E%2* (=2("%* 6(2* 5%$* ((2$(:* -%'&9<6%2* ,+"$* :(2'%:9<,* (::%%2* 6++&* 92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* '%* '%:=#$+==%2892292;* %2* '%* +6%&5%9'A* !::%%2* -9<* '%*+6%&5%9'* ;(($* 5%$* '((&-9<* +"*#45((:6%&;&+$92;A*W%;9+2((:*9#*5%$*((2$(:*-%'&9<6%2*(::%%2*(=;%2+"%2*92*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&* %2*92*'%*5+&%4(A* * G9<*'%*+3&945$92;*6(2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*,(2*5%$*;((2*+"*%%2*29%18*-%'&9<=*+=*+"*%%2*29%18%* 6%#$9;92;*6(2*%%2*-%#$((2'*-%'&9<=A*S(-%:*-L*;%%=$*%%2*+6%&P945$*6(2*5%$*((2$(:*+3&945$92;%2*6(2* 29%18%* -%'&9<6%2* 92* .//V* %2* .//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A* G9<* '%* -%#459,-(&%*.GD?49<=%&#*9#*%%2*9%$#*(2'%&%*#%4$+&92'%:92;*;%-&19,$*'(2*2+&"((:A*]%*;&++$#$%*;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:* 29%18%* -%'&9<6%2* 6+2'* 92* .//V* %2* .//J* 6++&(:* 3:(($#* 92* '%* #%4$+&%2* -+1829<6%&5%9')* '%* (1$+-&(245%)* '%* '%$(9:5(2'%:* %2* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;A* 12* >++&'? +::(2'*>++&'*2("*6++&(:*'%*+3&945$92;*6(2*-%'&9<6%2*92*'%*(1$+-&(245%*%2*'%*'%$(9:5(2'%:*#2%:* $+%)* $%&89<:* '9%* 92* '%* 92'1#$&9%)* 5+&%4()* 6%&6+%&)* +6%&9;%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;* %2* '%* +6%&9;%* '9%2#$6%&:%292;* <19#$* (45$%&-:%%=* -9<* '%* :(2'%:9<,%* +2$89,,%:92;A* \%"9''%:'* 9#* '%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:*+3&945$92;%2*+6%&*#%4$+&%2*%2*+6%&*.//V*%2*.//J*92*>++&'? +::(2'*>++&'*-9<*-%2('%&92;* ;%:9<,*((2*'($*92*>%'%&:(2'A* * Tabel 14:
Aantal oprichtingen van bedrijven Nederland Omvang
Sector
Noord-Holland Noord Groei
2005
Omvang
2005
2006
Industrie en delfstoffenwinning
2100
2100
Bouwnijverheid
8200
9600
Handel in en reparatie van auto's
1000
1200
10,7%
6,5%
Groothandel en handelsbemiddeling
4100
3600
1,8%
1,3%
Detailhandel inclusief reparatie
5100
5000
8,2%
4,5%
Horeca
1100
1000
-3,0%
Vervoer, opslag en communicatie
1700
1600
4,3%
Groei
2006
2005
2006
2005
2006
7,1%
5,0%
100
100
2,5%
-0,3%
23,7%
13,6%
400
500
9,1%
21,4%
50
50
13,1%
14,6%
100
100
-3,7%
-1,8%
200
200
11,1%
12,7%
-1,6%
50
50
-3,0%
-5,5%
1,0%
50
50
-4,7%
-3,3% 15,5%
Landbouw, bosbouw en visserij
Financiële instellingen Verhuur roerend goed en ICT Overige zakelijke dienstverlening Overige dienstverlening Totaal van bovenstaande sectoren
Bron:
3200
3300
13,9%
8,3%
100
100
7,9%
11400
13100
12,6%
8,1%
350
350
3,8%
4,1%
2300
2400
9,5%
2,2%
100
100
8,0%
-3,1%
40100
42800
11,3%
6,9%
1400
1550
5,9%
9,8%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding Nederland op 100-tallen door CBS, afronding Noord-Holland Noord op 50-tallen door SEO)
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VESTIGINGSKLIMAAT
21
E%2* #++&$;%:9<,%* +2$89,,%:92;* $1##%2* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:* 8+&'$* ;%6+2'%2* 6++&* '%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2A* S(-%:* -V* :(($* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*P9%2*6++&*.//V*%2*.//J*92*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*>%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A* 12* -%9'%* <(&%2* ;&+%9'%* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* "%$* +2;%6%%&* )* 3&+4%2$A* ]9%* ;&+%9* 8(#* "%$* 2("%* #$%&,* 92* '%* +6%&9;%* '9%2#$6%&:%292;)* ;%P+2'5%9'#?* %2* 8%:P9<2#P+&;* %2* 5%$* ;%#1-#9'9%%&'%* +2'%&89<#A* E%2* '(:92;* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*6+2'*3:(($#*92*'%*92'1#$&9%)*-+1829<6%&5%9'*%2*'%*6%&6+%&#%4$+&A* * Tabel 15:
Aantal opgeheven bedrijfsvestigingen Nederland Omvang
Sector
2005
Noord-Holland Noord Groei
2006
Omvang
2005
2006
2005
Groei 2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid
30
30
6,2%
-2,3%
5
5
-4,1%
8,2%
3235
3070
-5,4%
-5,2%
125
120
-4,9%
-2,9%
5275
5320
-1,8%
0,9%
240
235
-3,4%
-1,9%
14215
14385
0,2%
1,2%
495
490
2,1%
-1,0%
Horeca
3525
3285
11,4%
-6,8%
140
120
10,8%
-12,5%
Vervoer, opslag en communicatie
2560
2550
-2,5%
-0,4%
70
65
14,7%
-9,7%
Financiële instellingen
3685
4260
2,6%
15,6%
145
155
16,1%
5,8%
18045
18800
-4,2%
4,2%
545
575
-2,1%
6,0%
Gesubsidieerd onderwijs
1400
1530
16,9%
9,1%
50
50
15,9%
1,1%
Gezondheids- en welzijnszorg
3305
3765
21,2%
13,9%
130
150
22,6%
15,0%
Milieu, cultuur en overige diensten
11505
14785
56,6%
28,5%
560
585
52,6%
4,3%
Totaal
66785
71775
8,3%
8,7%
2500
2550
8,3%
8,3%
Handel en reparatie
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding op 5-tallen ter voorkoming van identificatie)
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
22
HOOFDSTUK 3
3.3
Kantorenmarkt
S(-%:* -J* ;%%=$* %%2* +6%&P945$* 6(2* '%* +32("%)* -%P%$$92;* %2* 3&9<#+2$89,,%:92;* 6(2* '%* ,(2$+&%2"(&,$*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*]%*+32("%*6(2*'%*,(2$+&%2"(&,$*92*>++&'? +::(2'* >++&'* -%#:(($* #:%45$#* %%2* 5(:=* 3&+4%2$* 6(2* '%* :(2'%:9<,%* +32("%A* >++&'? +::(2'* ,%2$* #:%45$#* %%2* ;%&92;* ((2$(:* ,:%92#45(:9;%* ,(2$++&:+4($9%#)* 8((&* 92* 5%$* 6%&:%'%2* 6++&(:* 8%&'* ;%-+18'* +3* -(#9#*6(2*+2$89,,%:92;%2*92*'%*:+4(:%*6&((;A*!:#*;%6+:;*'((&6(2*:(($*>++&'? +::(2'*>++&'*6%%:* 5+;%&%*-%P%$$92;#;&('%2*6(2*,(2$++&:+4($9%#*P9%2*'(2*:(2'%:9<,%*5%$*;%6(:*9#A*2(#*&%4%2$%:9<,*P9<2* &+2'*!:,"((&*"%%&*;&++$#45(:9;%*,(2$+&%2*92*+2$89,,%:92;*;%,+"%2*T:++9"%%&U)*'9%*++,*;%&945$* P9<2*+3*5%$*-922%25(:%2*6(2*6&((;*6(2*-19$%2*'%*&%;9+)*"%$*2("%*'%*W(2'#$('*T-+18%2*+3*;&+%9UA* ]((&-9<* #$%%,$* '%* 511&3&9<#* 2+;* (:$9<'* ;12#$9;* (=* $%;%2* 5%$* :(2'%:9<,* ;%"9''%:'%)* +2'(2,#* '%* 2(-9<5%9'*6(2*'%*W(2'#$('A* * Tabel 16:
Kantorenmarkt: opname, bezetting en prijsontwikkeling Nederland
2
Opname (× 1.000 m )
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
20625
22205
100
100
0,5%
0,5%
Percentage van landelijke opname
2006
Bezettingsgraad (percentage vol)
27,4%
30,9%
69,6%
69,6%
Bezettingsgraad (percentage bezet)
87,5%
88,1%
94,8%
94,8%
154
151
125
125
Gemiddelde huurprijs (€ / m2, excl. BTW)
Bron:
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VESTIGINGSKLIMAAT
3.4
23
Bedrijfsterreinen
S(-%:*-0*;%%=$*%%2*+6%&P945$*6(2*'%*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*92*>%'%&:(2'* (:#*;%5%%:A*S%&89<:*5%$*((2$(:*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*>%'%&:(2'*(=2("*$1##%2*.//V*%2*.//J)*2("*'($* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* <19#$* $+%A* ]((&"%%* ,8("* 5%$* ((2'%%:* -%'&9<=#$%&&%92%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* 5%$* :(2'%:9<,%* ((2$(:* +3* K)0* 3&+4%2$A* %$* &%;9+2(:%* ((2'%%:* 92* '%* :(2'%:9<,%* +32("%* 9#* K).* 3&+4%2$A* ]((&19$* 6+:;$* '($* '%* ;%"9''%:'%* ;&++$$%* 6(2* '%* -%'&9<=#$%&&%92%2* 92* >++&'? +::(2'*>++&'* ,:%92%&* 9#* '(2* :(2'%:9<,A* ]%* ;&+%9* 6(2*5%$* ((2$(:* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* 5%$* -9<-%5+&%2'%* +33%&6:(,* 5%%=$* %&* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* $+%* ;%:%9'* '($* '%* -%P%$$92;#;&(('* 9#* ;%'((:'A*]((&'++&*9#*"%%&*&19"$%*;%4&%e%&'*6++&*;&+%9*6(2*-%#$((2'%*-%'&9<6%2*%2*'%*6%#$9;92;* 6(2*29%18%*-%'&9<6%2A*]($*-:9<,$*++,*19$*'%*#$%&,*;%#$%;%2*3:(26++&&(('*92*'%*&%;9+*$1##%2*.//V* %2* .//J)*P9%* S(-%:* -)A*76%&9;%2#* -%$%,%2$* %%2* ;&+$%* 3:(26++&&(('* 2+;*29%$* '($*%&* +2"9''%::9<,* %X3(2#9%*6(2*-%'&9<69;5%9'*,(2*3:(($#692'%2A*2:(22%2*P9<2*;%'1:'9;)*6((,*6%&;$*T'%*-%#:19$6+&"92;* &+2'U*5%$*-+18&9<3*"(,%2*6(2*'%*;&+2'*2+;*%29;%*$9<'A* * Tabel 17:
Bedrijfsruimte: opname bedrijventerreinen, bezetting en prijsontwikkeling Nederland
Aantal bedrijventerreinen
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
2006
3615
3591
118
132
3,3%
3,7%
70254
70217
Percentage van landelijke aantal Opname (netto oppervlakte in ha) Percentage van landelijke opname
1784
2263
2,5%
3,2%
Bezettingsgraad (percentage vol)
45,9%
45,7%
62,7%
46,2%
Bezettingsgraad (uitgegeven ha / totaal ha)
84,5%
82,2%
84,2%
67,8%
Gemiddelde huurprijs (€ / m2, excl. BTW)
54
79
n.b.
n.b.
Gemiddelde verkoopprijs (€ / m2, excl. BTW)
94
100
112
125
Bron:
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* Tabel 18:
Planvoorraad bedrijfsterreinen Nederland
Netto oppervlak minus reeds uitgegeven (ha)
Bron:
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
2006
10.866
12.469
282
728
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* 73* -(#9#* 6(2* '%* -%#459,-(&%* ;%;%6%2#* ,(2* 5%:((#* ;%%2* ;%"9''%:'%* 511&3&9<#* 8+&'%2* -%3((:'* 6++&*-%'&9<=#&19"$%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*]%*6%&,++33&9<#*6(2*29%18%*-%'&9<=#$%&&%92%2*92* >++&'? +::(2'*>++&'*,(2*8%:*8+&'%2*6(#$;%#$%:'A*]%P%*:9;$*5+;%&*'(2*5%$*:(2'%:9<,*;%"9''%:'%A* %$P%:='%* ;%:'$* 6++&* ;&+2'3&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
24
HOOFDSTUK 3
Tabel 19:
Grondprijzen Nederland
Gemiddelde prijs per m2 (€ excl. BTW)
Bron:
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
2006
110
n.b.
115
n.b.
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
4
Arbeidsmarkt
4.1
Banen van werknemers
25
S(-%:*./*:(($*5%$*((2$(:*-(2%2*P9%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*.//V*%2*.//J*92*>++&'? +::(2'*>++&'*%2* 92* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A* l9$* '%* $(-%:* -:9<,$* '($* '%* -(2%2;&+%9* (45$%&-:9<=$* -9<* '%* ;&+%9* 6(2* '%* 3&+'14$9%-A*]($*-%$%,%2$*29%$#*(2'%&#*'(2*%%2*;&+%9*6(2*'%*T2+"92(:%U*(&-%9'#3&+'14$969$%9$A*>9%$* (::%%2* +"'($* '%* -%&+%3#-%6+:,92;* #$%%'#* 5+;%&* 9#* +3;%:%9')* "((&* ++,* +"'($* %&* #$%%'#* "%%&* (&-%9'#-%#3(&%2'%* $%452+:+;9%* 8+&'$* 92;%P%$A* [%:* 2("* 5%$* ((2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 2+;* (:$9<'* $+%)* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* P%:=#* #$%&,%&* '(2* :(2'%:9<,A* ]9%* $+%2("%* P($* 92* >++&'? +::(2'*>++&'*6++&(:*92*'%*'%:=#$+==%2892292;*T+==#5+&%*(4$969$%9$%2U)*=92(249e:%*92#$%::92;%2)*'%* P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;*%2*'%*;%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;A*E%2*(=2("%*6(2*5%$*((2$(:*-(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 8%&'* ;%6+2'%2* 92* '%* 92'1#$&9%)* '%* 6%&6+%&#%4$+&* %2* -9<* '%* +6%&5%9')* P+8%:* :(2'%:9<,*(:#*&%;9+2((:A*12*'%*92'1#$&9%*692'%2*$&('9$9+2%%:*6%%:*(&-%9'#-%#3(&%2'%*922+6($9%#*3:(($#* %2*,+"%2*%&*$%;%:9<,%&$9<'*2+;*(:$9<'*6%%:*;%:19'%2*+6%&*"+%9:9<,*6%&61:-(&%*6(4($1&%#A*736(::%2'* 9#*'($*'%*&%:($9%=*P8(,,%*+2$89,,%:92;*6(2*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&*92*>++&'? +::(2'*>++&'*P945*29%$* '++&6%&$((:'* 92* ;&+$%* 8%&,;%:%;%25%9'#%==%4$%2A* W%;9+2((:* 9#* '%* -(2%2+2$89,,%:92;* 92* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&*P%:=#*;12#$9;%&*'(2*:(2'%:9<,A* Tabel 20:
Aantal banen van werknemers naar sector (×1.000) Nederland Omvang
Omvang
Groei
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
97,3
95,8
-1,3%
-2,2%
7,9
7,9
1,3%
-0,8%
Delfstoffenwinning
8,6
8,6
-1,1%
0,4%
0,9
1,0
12,6%
14,4%
Industrie en openbare nutsbedrijven
860,5
831,8
-2,9%
-3,3%
20,6
20,4
-1,0%
-0,8%
Bouwnijverheid
371,9
373,0
0,2%
0,3%
14,0
14,3
2,2%
1,9%
1152,4
1158,3
-1,2%
0,5%
39,5
40,7
-0,8%
3,0%
Horeca
255,5
266,5
-0,8%
4,3%
8,6
8,6
-2,3%
0,4%
Vervoer, opslag en communicatie
424,3
421,3
-2,2%
-0,7%
9,5
9,4
-4,0%
-0,8%
Handel en reparatie
Financiële instellingen Verhuur en zakelijke dienstverlening
257,8
265,9
1,7%
3,1%
7,1
7,6
9,2%
7,3%
1185,4
1267,3
5,6%
6,9%
25,6
26,4
9,4%
3,0%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
500,0
484,9
-2,4%
-3,0%
14,5
14,6
-5,8%
0,6%
Gesubsidieerd onderwijs
468,9
468,1
0,2%
-0,2%
14,4
14,6
1,4%
1,2%
1116,1
1124,2
2,3%
0,7%
36,1
37,2
5,2%
2,9%
276,6
275,5
-0,2%
-0,4%
7,2
7,4
-5,3%
2,9%
6975,3
7041,3
0,4%
0,9%
205,9
210,1
1,4%
2,0%
Gezondheids- en welzijnszorg Milieu, cultuur en overige diensten Totaal
Bron:
*
Noord-Holland Noord Groei
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
25 VERANTWOORDING
BIJLAGE A 25
* ******************************************************** -**
]%*3&+'14$9%;&+%9*9#*59%&*19$;%'&1,$*(:#*%%2*;&+%9*6(2*'%*3&+'14$9%8((&'%A*7+,*8(22%%&*'%*3&+'14$9%*92*&%e:%* $%&"%2*5%:%"((:*29%$*P+1*$+%2%"%2)*,(2*'%*3&+'14$9%8((&'%*2+;*(:$9<'*$+%2%"%2*(:#*;%6+:;*6(2*92=:($9%A*G9<* '%*;&+%949<=%&#*6++&*5%$*((2$(:*-(2%2*#3%%:$*92=:($9%*;%%2*&+:A*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
26
HOOFDSTUK 4
* 76%&9;%2#*:(($*S(-%:*./*"((&*%%2*'%%:*6(2*'%*$+$(:%*8%&,;%:%;%25%9'*P9%2A*h%:=#$(2'9;%2*6(::%2* -19$%2*'%*-(2%2*6++&*8%&,2%"%&#*92*'%*$(-%:A*12*%%2*((2$(:*#%4$+&%2*6+&"%2*P%:=#$(2'9;%2*%%2* ;&++$* '%%:* 6(2* '%* 8%&,;%:%;%25%9')* "%$* 2("%* 92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* %2* '%* -+1829<6%&5%9'* T6++&(:*hh2?%&#UA* *
4.2
Beroepsbevolking naar opleidingsniveau
S%;%2+6%&* 5%$* ((2$(:* -(2%2* T'%* (&-%9'#6&((;U* #$(($* '%* -%&+%3#-%6+:,92;* T5%$* (&-%9'#((2-+'UA* S(-%:* .-* ;%%=$* '%* +"6(2;* 6(2* '%* $+$(:%* -%&+%3#-%6+:,92;* 92* .//V* %2* .//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'*%2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]%*$+$(:%*-%&+%3#-%6+:,92;*-%#$(($*19$*(::%*3%&#+2%2*$1##%2*-V* %2* JV* <((&* '9%* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* 8%&,%2)* +=* 8%&,* 5%--%2* ((26((&'* 8((&'++&* P%* $%2* "92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*;((2*8%&,%2)*+=*6%&,:(&%2*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*$%*89::%2*8%&,%2)* '((&6++&*-%#459,-((&*P9<2*%2*(4$969$%9$%2*+2$3:++9%2*+"*8%&,*6++&*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*$%* 692'%2A*12*.//J*9#*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*92*>++&'? +::(2'*>++&'*#2%::%&*;%;&+%9'*'(2*:(2'%:9<,* %2*++,*#2%::%&*'(2*92*.//V)*+2'(2,#*'%*&%:($9%=*#$%&,%*6%&;&9++&'? +::(2'*>++&')*P9%*S(-%:*..A*]9$*+2'(2,#*5%$*=%9$*'($*'%P%*;&+%3*(:* &%:($9%=*;&++$*9#*92*'%*&%;9+A* %$*((2'%%:*%2*+2$89,,%:92;*6(2*5+;%&*+3;%:%9'%2*9#*'19'%:9<,*"92'%&* ;12#$9;* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* '(2* :(2'%:9<,A* ]($* ;%%=$* '%* &%;9+* %%2* &%:($9%=* "($9;%* 4+241&&%2$9%3+#9$9%)*((2;%P9%2*92*%:,%*#%4$+&*%%2*13;&('92;*6(2*(4$969$%9$%2*3:(($#692'$*'9%*P+&;$* 6++&* %%2* ;&+%9%2'%* 6&((;* 2((&* "9''%:-((&* %2* 5+;%&* +3;%:%9'%2A* B++&* #%4$+&%2* (:#* '%* (;&9-1#92%##)*5%$*$+%&9#"%*%2*'%*P+&;*-9%'$*5%$*&%:($9%=*;&+$%*((2-+'*6(2*:(;%&*+3;%:%9'%2*%45$%&* <19#$*8%%&*,(2#%2A** * Tabel 21:
Omvang beroepsbevolking naar opleidingsniveau (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Opleidingsniveau
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Lager
1794
1797
-4,1%
0,2%
63
78
-7,4%
23,8%
Middelbaar
3264
3314
3,4%
1,5%
135
132
7,1%
-2,2%
Hoger
2306
2331
-0,7%
1,1%
73
69
-5,2%
-5,5%
Totaal
7401
7486
0,0%
1,1%
271
282
0,0%
4,1%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ARBEIDSMARKT
Tabel 22:
27
Aandeel opleidingsniveau in beroepsbevolking (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Aandeel
Omvang
Aandeel
Opleidingsniveau
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Lager
1794
1797
24,2%
24,0%
63
78
23,2%
27,7%
Middelbaar
3264
3314
44,1%
44,3%
135
132
49,8%
46,8%
Hoger
2306
2331
31,2%
31,1%
73
69
26,9%
24,5%
Totaal
7401
7486
100,0%
100,0%
271
282
100,0%
100,0%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
4.3
Werkzame beroepsbevolking naar opleidingsniveau
* B(2*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*9#*%%2*'%%:*8%&,P(("*%2*%%2*'%%:*8%&,:++#A*S(-%:*.K*:(($*'%*+"6(2;* 6(2* '%* 8%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;* P9%2* 92* .//V* %2* .//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* 92* >%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]%*$(-%:*$++2$*++,*'%*2%$$+*3(&$9493($9%;&((')*'9%*;%:9<,*9#*((2*'%*8%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;* (:#* ((2'%%:* 6(2* '%* $+$(:%* -%&+%3#-%6+:,92;A* E%2* 5+;%* 2%$$+* 3(&$9493($9%;&(('* -%$%,%2$*%%2*:(;%*8%&,:++#5%9'*%2*+";%,%%&'A* * Tabel 23:
Omvang werkzame beroepsbevolking naar opleidingsniveau (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord
Participatiegraad
Omvang
Participatiegraad
Opleidingsniveau
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Lager
1618
1646
90,2%
91,6%
57
74
90,5%
94,9%
Middelbaar
3057
3137
93,7%
94,7%
129
127
95,6%
96,2%
Hoger
2209
2252
95,8%
96,6%
70
67
95,9%
97,1%
Totaal
6918
7074
93,5%
94,5%
255
270
94,1%
95,7%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%*3(&$9493($9%;&(('*8(#*92*.//V*%2*.//J*&%:($9%=*5++;*92*>++&'? +::(2'*>++&'*92*6%&;%:9<,92;* "%$*:(2'%:9<,%*49<=%&#A*]%*&%;9+2(:%*8%&,:++#5%9'*8(#*"%$*(2'%&%*8++&'%2*&%:($9%=*:((;A*]9$*;%:'$* "%$* 2("%* 6++&* :(;%&* +3;%:%9'%2)* '9%* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %%2* &%:($9%=* ;&++$* '%%:* 6(2* '%* -%&+%3#-%6+:,92;*19$"(,%2A*E%2*5+;%*3(&$9493($9%;&(('*P+&;$*%&6++&*'($*%==%4$%2*6(2*6%&;&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
29
Bijlage A Verantwoording
Gebiedsindeling ]%*%4+2+"9#45%*92'94($+&%2*92*'%P%*&(33+&$(;%*P9<2*-%&%,%2'*6++&*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:*%2*(3(&$* 6++&* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'A* ]%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'* +"6($* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_A* ]%* .7W72?92'%:92;* 9#* %%2* #$($9#$9#45%* &%;9+?92'%:92;* '9%* +"#$&%%,#* -(0/* 9#* +2$8+&3%2* '++&* '%* .+b&'92($9%4+""9##9%* W%;9+2((:* 72'%&P+%,#3&+;&(""(A* ]%* .7W72?;%-9%'%2* 6%&'%:%2* '%* 3&+69249%#* 92* 6%%&$9;* ;%-9%'%2*%2*'&9%*#1-;%-9%'%2A*S(-%:*!A-*;%%=$*%%2*+6%&P945$*6(2*;%"%%2$%2*'9%*6(::%2*+2'%&*'%* .7W72?;%-9%'%2*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*92*'%P%*&(33+&$(;%A* * Tabel A.1:
Gebiedsindeling voor de regio Noord-Holland Noord
Gemeenten
COROP-gebieden
RPA-gebieden
Wgr-samenwerkingsgebieden
Alkmaar
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Andijk
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Anna Paulowna
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Bergen (NH)
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Castricum
IJmond (niet in deze studie)
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Den Helder
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Drechterland
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Enkhuizen
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Graft-De Rijp
Groot-Amsterdam (niet in deze studie)
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Harenkarspel
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Heerhugowaard
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Heiloo
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Hoorn
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Langedijk
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Medemblik
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Niedorp
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Noorder-Koggenland
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Obdam
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Opmeer
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Schagen
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Schermer
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Stede Broec
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Texel
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Wervershoof
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Wester-Koggenland
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Wieringen
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Wieringermeer
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Wognum
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Zijpe
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Bron:
CBS Statline
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
30
BIJLAGE A
Sectorindeling E4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;%2* 2((&* #%4$+&* ,122%2* +3* 6%Nj::%2'* '%$(9:296%(1* 8+&'%2* 8%%&;%;%6%2A* %$*.GD*5(2$%%&$*'%*D$(2'((&'*G%'&9<=#92'%:92;*TDG1_(KUA*]%P%*;%%=$*%%2*+6%&P945$* 6(2* %%2* -K?$(:* 5++='#%4$+&%2* %2* %%2* 6%%:6+1'* ((2* #1-#%4$+&%2A* B%%:* ;%;%6%2#* P9<2* #:%45$#* -%#459,-((&*+3*5++='#%4$+&296%(1A*73*#1-#%4$+&296%(1*9#*'%*61::92;*6(2*4%::%2*-%3%&,$)*P%,%&*+3* &%;9+2((:* 296%(1A* ]((&+"* "(,%2* 8%* 6++&* '%* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2* 6++&* >++&'? +::(2'* >++&'*#:%45$#*+2'%-%9'*2((&*'%*6+:;%2'%*-K*5++='#%4$+&%2F* • !mG** Y(2'-+18)*-+#-+18*%2*69##%&9<* • .* * ]%:=#$+==%2892292;*T924:1#9%=*+==#5+&%*92'1#$&9%U* • ]mE* 12'1#$&9%*%2*+3%2-(&%*21$#-%'&9<6%2* • n** * G+1829<6%&5%9'* • \* * (2'%:*%2*&%3(&($9%*6(2*4+2#1"%2$%2(&$9,%:%2* • * * +&%4(* • 1** * B%&6+%&)*+3#:(;*%2*4+""1294($9%* • O** * n92(249e:%*92#$%::92;%2* • :* * B%&511&*%2*P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;* • Y** * 76%&5%9')*'%=%2#9%*%2*#+49(:%*6%&P%,%&92;%2* • `* * \%#1-#9'9%%&'*+2'%&89<#* • >* * \%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;* • 7m2* `9:9%1)*41:$11&*%2*+6%&9;%*'9%2#$%2* * *
Regressieanalyses G9<* 6%%:* 6(2* '%* ;%&(33+&$%%&'%* 49<=%&#* 6++&* >++&'? +::(2'* >++&'* 9#* ;%-&19,* ;%"((,$* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* +"'($* %&* ;%%2* ;%;%6%2#* -%#459,-((&* 8(&%2* 6++&* .//V* %2* .//JA* G9<* &%;&%##9%(2(:C#%* 8+&'$* ;%3&+-%%&'* +"* %%2* P+* ;+%'* "+;%:9<,* 6%&-(2'* $%* 692'%2* $1##%2* '%* $%* 6%&,:(&%2* 6(&9(-%:%* %2* AA2* +=* "%%&* 6%&,:(&92;#=(4$+&%2A* 73* -(#9#* 6(2* -%,%2'%* 8((&'%2* 6(2* '%* 6%&,:(&92;#=(4$+&%2*,122%2*((2*'%*5(2'*6(2*'%*&%#1:$($%2*6(2*'%*&%;&%##9%(2(:C#%*'%*+2$-&%,%2'%* 8((&'%2*6++&*'%*$%*6%&,:(&%2*6(&9(-%:%*8+&'%2*-%&%,%2'A*7"'($*'%*"%%#$%*&%;&%##9%(2(:C#%#*+3* %%2* -%3%&,$* ((2$(:* <(&%2* 9#* ;%-(#%%&')* 9#* 6++&(:* ;%3&+-%%&'* +"* %%2* P+* ;+%'* "+;%:9<,%* 6%&,:(&92;#,&(45$*$%*-%&%9,%2*+3*;&+2'*6(2*'%*-%#459,-(&%*6%&,:(&92;#=(4$+&%2A*]((&$+%*9#*#$%%'#* ;%,%,%2*+=*'%*;%4+&&9;%%&'%*W.*T%%2*"(($*6++&*'%*6%&,:(&92;#,&(45$U*-9<*5%$*$+%6+%;%2*6(2*%%2* 6%&,:(&92;#=(4$+&* $+%2("A* !:#* '($* 29%$* 5%$* ;%6(:* 8(#)* 9#* '%* 6%&,:(&92;#=(4$+&* 29%$* 92* '%*&%;&%##9%* +3;%2+"%2A* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
31
A.1 Productie Begrippen Productie
]%* 3&+'14$9%* +"6($* '%* 8((&'%* 6(2* (::%* 6++&* '%* 6%&,++3* -%#$%"'%* ;+%'%&%2* %2* +2$6(2;#$%2* 6++&*-%8%P%2*'9%2#$%2A*B%&'%&*+"6($*'%*3&+'14$9%*3&+'14$%2*"%$*%%2*"(&,$%f196(:%2$*'9%*6++&* %9;%2*;%-&19,*P9<2*;%3&+'14%%&')*P+(:#*926%#$%&92;%2*92*%9;%2*-%5%%&)*%9;%2*8+292;)*'9%2#$%2*%2* :(2'-+183&+'14$%2* 6++&* %9;%2* 4+2#1"3$9%* '++&* :(2'-+18%&#A* ]%* 3&+'14$9%8((&'%* 59%&6(2* 8+&'$*-%&%,%2'*'++&*'%*;%3&+'14%%&'%*5+%6%%:5%9'*$%*8((&'%&%2*$%;%2*'%*3&9<#*'9%*'%*3&+'14%2$* -9<* 6%&,++3* P+1* 5%--%2* +2$6(2;%2A* ]%* ;%&(33+&$%%&'%* 3&+'14$9%* 9#* ;%8((&'%%&'* $%;%2* -(#9#3&9
]%*-(#9#3&9<#*9#*'%*3&9<#*'9%*'%*3&+'14%2$*'(('8%&,%:9<,*+6%&5+1'$)*'1#*%X4:1#9%=*'%*5(2'%:#?*%2* 6%&6+%&#"(&;%#*6(2*'%&'%2*%2*%X4:1#9%=*5%$*#(:'+*6(2*3&+'14$;%-+2'%2*-%:(#$92;%2*T8((&+2'%&* GS[U*%2*3&+'14$;%-+2'%2*#1-#9'9%#A** * Enkele bijzondere gevallen
]%* 5(2'%:* '9#$&9-1%%&$* ;+%'%&%2* 92* &19"$%* %2* $9<'* P+2'%&* P%* $%* -%8%&,%2A* h9<* 3&+'14%%&$* '1#* '9%2#$%2* '9%* ((2* ;+%'%&%2* 6%&-+2'%2* P9<2A* ]%* 8((&'%* 6(2* '%P%* '9%2#$%2* 8+&'$* '++&* 5%$* .GD* -%&%,%2'* (:#* 5%$* 6%Nj:* $1##%2* '%* 6%&,++38((&'%* %2* '%* ((2,++38((&'%* 6(2* '%* 6%&5(2'%:'%* ;+%'%&%2A* * B%&511&*6(2*%2*5(2'%:*92*+2&+%&%2'*;+%'*3&+'14%%&$*-%5(:6%*'9%2#$%2*6(2*-%'&9<=#;%-+18%2*%2* 511&8+292;%2)* ++,* '9%2#$%2* 6(2* 8+292;%2* '9%* '++&* '%* %9;%2((&* P%:=* 8+&'%2* -%8++2'A* ]%P%* '9%2#$%2* 8+&'%2* '++&* 5%$* .GD* ;%8((&'%%&'* "%$* -%51:3*6(2* '%* 511&3&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
32
BIJLAGE A
*
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • 2&+'14$9%49<=%&#*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-()0*c*.//Jq*]%*3&+'14$9%49<=%&#*6++&* .//V*%2*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • 2&+'14$9%49<=%&#* 6++&* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((V*c*.//L* * :("%&*6(2*:++35(2'%:)*&%#1:$($%2*E2f1R$%*W%;9+2(:%*G%'&9<=#+2$89,,%:92;*TEWG7UF* • 7"P%$49<=%&#* 6++&* >%'%&:(2'* %2* 6++&* '%* &%;9+* >++&'8%#$* +::(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -((0* c* .//J* 6++&* '%* #%4$+&%2* :(2'-+18* %2* 69##%&9<)* 92'1#$&9%)* -+1829<6%&5%9')* ;&++$5(2'%:)*'%$(9:5(2'%:)*'9%2#$%2*%2*$+$((:A*]%*49<=%&#*P9<2*;%-(#%%&'*+3*%%2*#$%%,3&+%=* 6(2*-%'&9<6%2*T92*'%*&%;9+U*%2*;%6%2*#:%45$#*%%2*-%%:'*6(2*%%2*'%%:*6(2*'%*#%4$+&%2A* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2*+";%692;_*$+$*3&+'14$9%49<=%&#*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • 2&+'14$9%49<=%&#* 6++&* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* .//V* %2* .//J* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* 8((&-9<* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 3%&* #%4$+&* 9#* 6%&,:((&'* 19$* &%;9+2((:* %4+2+"9#45%* ;&++$5%'%2)* P9%* S(-%:* !A-q* ]%* "($%* 8((&92* '%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%* 3%&* #%4$+&*,(2*8+&'%2*;%&%3&+'14%%&'*+3*-(#9#*6(2*'%*&%;&%##9%(2(:C#%#)*8+&'$*;%$++2'*92* n9;11&*!A-*$d"*!A-L* • \%#45($$%* 3&+'14$9%;&+%949<=%&#* ;%4+2$&+:%%&'* +3* 4+2#9#$%2$9%* "%$* '%* -%#459,-(&%* EWG7* ;%;%6%2#* +6%&* +"P%$;&+%9A* ]%* &%#1:$($%2* '((&6(2* 8+&'%2* ;%$++2'* 92* n9;11&* !A-V* $d"* !A.-A* 73* -(#9#* 6(2* '9%* 6%&;%:9<,92;* P9<2* ;%%2* 6%&'%&%* ((23(##92;%2* 92* '%* ;%#45($$%*3&+'14$9%49<=%&#*'++&;%6+%&'* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
Tabel A.1:
33
Resultaten regressieanalyse voor productiegroei per sector in Noord-Holland Noord
Sector Landbouw, bosbouw en visserij (A+B) Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
Groei van regionale aandeel in landelijke productie per sector
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Constante (jaarlijkse groei)
Groei nationale productie in sector
0,0048
0,3241
(0,42)
(1,02)
-0,1069
1,6373
-0,5379
2,1361
(2,83)
(6,84)
(2,89)
(2,36)
0,0155
0,5720
2,4903
(0,71)
(1,52)
(1,10)
-0,0149
0,8617
0,0055
(0,78)
(4,51)
(1,98)
-0,0313
0,9176
0,0047
(1,51)
(4,82)
(1,74)
0,0133
0,8496
-0,3672
3,2117
(0,63)
(2,35)
(0,90)
(1,67)
0,2616
-1,6165
-0,7576
-0,0149
(5,61)
(4,18)
(4,22)
(2,77)
-0,0056
1,3470
(0,10)
(1,95)
0,0275
0,6231
1,2511
3,5426
(2,81)
(5,26)
(1,66)
(1,42)
-0,0045
0,9223
(0,32)
(4,03)
0,0102
0,7313
(0,38)
(1,75)
-0,0320
1,3200
4,8741
-3,7812
(2,58)
(7,29)
(2,10)
(1,58)
0,0048
0,8278
0,1898
(0,38)
(4,74)
(1,11)
Regionale locatiefactor 1
Regionale locatiefactor 2
Gecorrigeerde R2 0,004 0,846 0,237 0,701 0,785 0,513 0,749 0,260 0,901 0,656 0,204 0,926 0,719
1996 – 2004 (9 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Groei nationale productie met één jaar vertraagd opgenomen in de sectoren A+B en D+E • Groei van regionale aandeel in landelijke productie met één jaar vertraagd opgenomen in de sectoren C, H, I en O+P • Regionale locatiefactoren 1 en 2 zijn als volgt: C: Groei van aandeel bedrijfsvestigingen in landelijk aantal, 3 jaar voortschrijdend gemiddelde voor het regionale aandeel bedrijfsvestigingen D: Groei van de regionale bevolking H: Groei van de regionale bevolking K: Groei van de omvang totaal bebouwd terrein als fractie van de landelijke omvang (1) en groei van de regionale bevolkingsdichtheid (2) N: Groei van de regionale bevolkingsdichtheid (1) en groei van regionale bevolking (2)
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
34
BIJLAGE A
Figuur A.1:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de landbouw, bosbouw en visserij in Noord-Holland Noord
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4%
-6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* * Figuur A.2:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de delfstoffenwinning in Noord-Holland Noord
60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
Figuur A.3:
35
Werkelijke en geschatte productiegroei in de industrie en openbare nutsbedrijven in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.4:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de bouwnijverheid in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
36
BIJLAGE A
Figuur A.5:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de handel en reparatie in Noord-Holland Noord
12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.6:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de horeca in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
Figuur A.7:
37
Werkelijke en geschatte productiegroei in de vervoer, opslag en communicatie in Noord-Holland Noord
20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.8:
Werkelijke en geschatte productiegroei bij financiële instellingen in Noord-Holland Noord
25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
38
BIJLAGE A
Figuur A.9:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de verhuur en zakelijke dienstverlening in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.10: Werkelijke en geschatte productiegroei bij de overheid, defensie en sociale zekerheid in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
39
Figuur A.11: Werkelijke en geschatte productiegroei in het gesubsidieerde onderwijs in NoordHolland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.12: Werkelijke en geschatte productiegroei in de gezondheids- en welzijnszorg in NoordHolland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
40
BIJLAGE A
Figuur A.13: Werkelijke en geschatte productiegroei in milieu, cultuur en overige diensten in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.14: Werkelijke en geschatte totale productiegroei in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
41
Figuur A.15: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de landbouw, bosbouw en visserij (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de landbouw en visserij (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.16: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de industrie en openbare nutsbedrijven (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de industrie (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
42
BIJLAGE A
Figuur A.17: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de bouwnijverheid (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de bouwnijverheid (uit de ERBO enquête) voor NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.18: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de handel en reparatie (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de groothandel (uit de ERBO enquête) voor NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
Schatting SEO
2006
*
VERANTWOORDING
43
Figuur A.19: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de handel en reparatie (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de detailhandel (uit de ERBO enquête) voor NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.20: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de verhuur en zakelijke dienstverlening (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de dienstensector (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
44
BIJLAGE A
Figuur A.21: Vergelijking (geschatte) productiegroei in milieu, cultuur en overige diensten (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de dienstensector (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.22: Vergelijking (geschatte) totale productiegroei (op basis van CBS gegevens) met de totale omzetgroei (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
Schatting SEO
2006
*
VERANTWOORDING
45
A.2 Bruto toegevoegde waarde Begrippen Bruto toegevoegde waarde
]%*$+%;%6+%;'%*8((&'%*9#*;%:9<,*((2*5%$*6%Nj:*$1##%2*'%*3&+'14$9%*%2*5%$*92$%&"%'9(9&*6%&-&19,* T%X4:1#9%=*(=$&%,-(&%* GS[UA*]%*$+%;%6+%;'%*8((&'%* ,(2)* (=5(2,%:9<,* 6(2*'%*8((&'%&92;* 6(2* '%* 3&+'14$9%)* +3* "%%&'%&%* "(29%&%2* 8+&'%2* ;%8((&'%%&')* 2("%:9<,* $%;%2* -(#9#3&9
]%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* $%;%2* -(#9#3&9
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • .9<=%&#* -&1$+* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 6++&* >%'%&:(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -()0* c* .//Jq* ]%* 49<=%&#*6++&*.//V*%2*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • .9<=%&#*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*6++&*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_* %2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-()0*c*.//L* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2*+";%692;_*$+$*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • G&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*.//V*%2*.//J*;%#45($*+3* -(#9#*6(2*&%;&%##9%(2(:C#%)*8((&-9<*'%*;&+%9*6(2*'%*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*3%&*#%4$+&* 9#* 6%&,:((&'* 19$* &%;9+2((:* %4+2+"9#45%* ;&++$5%'%2)* P9%* S(-%:* !A.q* ]%* "($%* 8((&92* '%* ;&+%9*6(2*'%*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*3%&*#%4$+&*,(2*8+&'%2*;%&%3&+'14%%&'*+3*-(#9#* 6(2*'%*&%;&%##9%(2(:C#%#)*8+&'$*;%$++2'*92*n9;11&*!A.K*$d"*!AKJ* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
46
Tabel A.2:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor de groei van de bruto toegevoegde waarde per sector in Noord-Holland Noord
Sector Landbouw, bosbouw en visserij (A+B) Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
Constante (jaarlijkse groei)
Groei regionale productie in sector
-0,0102
1,0148
(0,99)
(3,08)
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Regionale locatiefactor 1
Regionale locatiefactor 2
0,515
0,0067
1,0580
(0,80)
(28,02)
0,0239
0,9961
5,6047
-7,9859
(2,04)
(5,73)
(1,21)
(1,60)
0,0222
1,0187
-2,5161
(1,72)
(3,72)
(1,87)
0,0028
1,0363
-2,1574
(0,42)
(7,56)
(3,29)
0,990
0,881
1,1759
0,0016
-1,9129
(0,01)
(12,65)
(1,18)
(2,64)
-0,0526
0,7799
5,7011
-15,0585
(1,44)
(3,01)
(2,16)
(2,08)
-0,0357
1,0748
0,0110
-1,7807
(0,98)
(4,49)
(2,22)
(0,83)
0,0288
1,2736
-0,0043
-4,8340
(1,84)
(14,59)
(2,70)
(6,11)
0,0268
0,7058
-2,5180
(1,79)
(4,53)
(1,85)
0,9648
(0,05)
(14,94)
0,826 0,601
-0,0001
0,0002
Gecorrigeerde R2
0,970 0,578 0,692 0,988 0,735 0,965
0,0138
0,9780
-0,9771
-0,7887
(1,66)
(13,48)
(2,03)
(1,15)
-0,0048
1,1882
-1,1168
(0,33)
(5,31)
(1,59)
0,970 0,781
1996 – 2004 (9 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Regionale locatiefactoren 1 en 2 zijn als volgt: D: Groei van de regionale bevolking (1) en groei van de regionale bevolkingsdichtheid (2) F: Groei van de regionale bevolking G: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking H: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking I: Groei van de regionale bevolkingsdichtheid (1) en groei van het regionale oppervlak verkeersterrein (2) J: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking K: Groei van het regionale oppervlak bebouwd terrein L: Groei van het regionale oppervlak bebouwd terrein N: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking (1) en groei van het regionale oppervlak bebouwd terrein (2) O+P: Groei van de regionale bevolking
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
47
Figuur A.23: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de landbouw, bosbouw en visserij in Noord-Holland Noord 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.24: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de delfstoffenwinning in Noord-Holland Noord 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
48
BIJLAGE A
Figuur A.25: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de industrie en openbare nutsbedrijven in Noord-Holland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.26: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de bouwnijverheid in Noord-Holland Noord 14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
49
Figuur A.27: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de handel en reparatie in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.28: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de horeca in Noord-Holland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
50
BIJLAGE A
Figuur A.29: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de vervoer, opslag en communicatie in Noord-Holland Noord 20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.30: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde bij financiële instellingen in Noord-Holland Noord 25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
51
Figuur A.31: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de verhuur en zakelijke dienstverlening in Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.32: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde bij de overheid, defensie en sociale zekerheid in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
52
BIJLAGE A
Figuur A.33: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in het gesubsidieerde onderwijs in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.34: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de gezondheids- en welzijnszorg in Noord-Holland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
53
Figuur A.35: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in milieu, cultuur en overige diensten in Noord-Holland Noord 14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.36: Werkelijke en geschatte totale groei van de bruto toegevoegde waarde in NoordHolland Noord 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
54
BIJLAGE A
A.3 Bedrijfsvestigingen Begrippen Bedrijfsvestiging
E:,%* (=P+2'%&:9<,* ;%:%;%2* &19"$%)* $%&&%92* +=* 4+"3:%X* 6(2* &19"$%2* +=* $%&&%92%2)* -%21$* '++&* %%2* +2'%&2%"92;*6++&*'%*19$+%=%292;*6(2*'%*(4$969$%9$%2A*1%'%&%*+2'%&2%"92;*-%#$(($*19$*$%2"92#$%* AA2*6%#$9;92;A* Bedrijf
]%*=%9$%:9<,%*$&(2#(4$+&*92*5%$*3&+'14$9%3&+4%#*;%,%2"%&,$*'++&*P%:=#$(2'9;5%9'*$%2*((2P9%2*6(2* '%*-%#:9##92;%2*+6%&*'($*3&+4%#*%2*'++&*5%$*((2-9%'%2*6(2*P9<2*3&+'14$%2*((2*'%&'%2A*l9$*'%P%* '%=929$9%*%2*"%$*2("%*19$*5%$*%:%"%2$*P%:=#$(2'9;5%9'*6+:;$*'($*%%2*-%'&9<=*"%%&*'(2*AA2*6%#$9;92;* ,(2* +"6($$%2)* "((&* ++,* "%%&* '(2* AA2* <1&9'9#45%* %%25%9'A* T72'%&* <1&9'9#45%* %%25%'%2* 8+&'%2* P+8%:* 2($11&:9<,%* (:#* &%45$#3%&#+2%2* 6%&#$((2UA* ]9$* 9#* 5%$* ;%6(:* 8(22%%&* '%* (=P+2'%&:9<,%* 6%#$9;92;%2* +=* <1&9'9#45%* %%25%'%2* 29%$* P%:=#$(2'9;* +3%&%&%2A* !2'%&#+"* ,+"$* 5%$* 6++&* '($* -922%2*%%2*<1&9'9#45%*%%25%9'*6%Nj::%2'%*+2'%&'%:%2*$%*+2'%-%9'%2*P9<2*'9%*8($*-%$&%=$*'%* 3&+'14$9%* P%:=#$(2'9;* +3%&%&%2A* ]%P%* 6+&"%2* '(2* +3* ;&+2'* 6(2* '%* '%=929$9%* %6%2P+6%:%* -%'&9<6%2A*]9$*:(($#$%*'+%$*P945*6++&(:*6++&*-9<*;&+$%&%*4+24%&2#*"%$*19$%%2:+3%2'%*(4$969$%9$%2A* [(22%%&*%%2*(:'1#*;%'%=929%%&'%*%%25%9'*P945*19$#$&%,$*+6%&*6%Nj::%2'%*:(2'%2*8+&'$*$%&89::%* 6(2*'%*2($9+2(:%*#$($9#$9%,*5%$*>%'%&:(2'#%*'%%:*(:#*%%2*;%5%%:*-%'&9<=*-%#45+18'A*12*'%*+==949e:%* .GD?$%&"92+:+;9%*8+&'$*5%$*-%'&9<=*P+(:#*59%&*;%'%=929%%&'*-%'&9<=#%%25%9'*;%2+%"')*P+'($*;%%2* 6%&8(&&92;* ,(2* +2$#$((2* "%$* '%* $%&"* -%'&9<=* 19$* 5%$* ?* 92* '9$* +3P945$* 8%929;* 3&%49%P%* ?* #3&((,;%-&19,A** Netto aantal nieuwe bedrijfsvestigingen
B%Nj:*$1##%2*5%$*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*<((&*T$U*%2*5%$*6++&;((2'%*<((&*T$?-UA* %$*6%Nj:* 9#* ;%:9<,* ((2* 5%$* ((2$(:* +3;%&945$%* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* "921#* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2A* Oprichting van bedrijven
E%2* +3&945$92;* 6(2* %%2* -%'&9<=* $&%%'$* +3* (:#* %%2* 29%18* -%'&9<=* $+%$&%%'$* $+$* '%* 3+31:($9%* 6(2* -%'&9<6%2A*]9$*-%$%,%2$*'($*6++&$P%$$92;*6(2*AA2*+=*"%%&*-%#$((2'%*-%'&9<6%2*;%%2*+3&945$92;*9#A* G+6%2'9%2*P9<2*(::%%2*-%'&9<6%2*"%%;%$%:'*8((&92*$%2*"92#$%*AA2*3%&#++2*6++&*"929"((:*-V*11&* 3%&* 8%%,* 8%&,P(("* 9#A* ]%%:$9<'-%'&9<6%2)* 8((&92* 9%'%&%%2* "92'%&* '(2* -V* 11&* 3%&* 8%%,* 8%&,$)* -:9<6%2*-19$%2*-%#45+1892;A* * >9%$*(:#*+3&945$92;*8+&'%2*-%#45+18'F* • #("%26+%;92;*+=*+2$#$((2*(:#*;%6+:;*6(2*19$%%26(::%2q* • +6%&2("%*+=*6%&P%:=#$(2'9;92;*6(2*%%2*'%%:*6(2*%%2*-%'&9<=q* • 2(("#89
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
55
* [%:*9#*%&*#3&(,%*6(2*%%2*+3&945$92;*(:#F* • 5%$*3&+'14$9%3&+4%#*T'%*(4$969$%9$U*92;&9<3%2'*8+&'$*;%89
E&* 9#* #3&(,%* 6(2* %%2* +35%==92;* (:#* %%2* -%'&9<=* 92* <((&* T$m-U* 29%$* "%%&* $+$* '%* 3+31:($9%* (4$9%6%* -%'&9<6%2* -%5++&$)* $%&89<:* '9$* 92* 5%$* 6++&;((2'%* <((&* T$U* 8%:* 5%$* ;%6(:* 8(#A* B++&* %%2* +35%==92;* ;%:'$*(:#*((261::%2'%*6++&8((&'%*'($*%&*;%%2*(2'%&%*-%'&9<6%2*-9<*'%*;%-%1&$%29#*P9<2*-%$&+,,%2A* `%$*(2'%&%*8++&'%2)*%%2*#$&14$11&89
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • !(2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*2((&*#%4$+&*%2*-%'&9<=#;&++$$%*6++&*>%'%&:(2'*%2*'%*.7W72* ;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-(((*c* .//J)* "%$* +2'%-%9'* 2((&* /* $+$* -/* 8%&,2%"%&#)* -/* $+$* -//* 8%&,2%"%&#* %2* -//* %2* "%%&*8%&,2%"%&#* • !(2$(:*+3&945$92;%2*6(2*-%'&9<6%2*2((&*#%4$+&*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-((K*c* .//J* • !(2$(:*+3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*2((&*#%4$+&*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-(()* c*.//Kq*]%*49<=%&#*6++&*.//K*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%* 6(2* 49<=%&#* 6(2* 5%$* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 92* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_* $+$* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 6++&* >++&'? +::(2'*>++&'* • G%&%,%292;* 2%$$+* ((2$(:* 29%18%* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* '++&* 5%$* 6%Nj:* $%* 2%"%2* $1##%2* 5%$*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*$8%%*(45$%&%%26+:;%2'%*<(&%2* • !(2$(:* +3&945$92;%2* 6(2* -%'&9<6%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)*8((&-9<*5%$*:(2'%:9<,%*((2'%%:*6(2*5%$*((2$(:*+3&945$92;%2*92*5%$*$+$((:* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 9#* 6%&,:((&'* 19$* '%* ;&+%9* 6(2* '%* 3&+'14$9%* 3%&* #%4$+&* %2* %%2* $&%2')*P9%*S(-%:*!AK* • !(2$(:*+3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2* 92* >%'%&:(2'* 92* '%*3%&9+'%* .//L* c* .//J* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* 8((&-9<* 5%$* ((2'%%:* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*5%$*$+$((:*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*9#*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%* 3&+'14$9%*3%&*#%4$+&*%2*%%2*$&%2')*P9%*S(-%:*!AL* • !(2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* 8((&-9<* 5%$* :(2'%:9<,%* ((2'%%:* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*5%$*$+$((:*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*9#*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%* 3&+'14$9%*3%&*#%4$+&*%2*%%2*$&%2')*P9%*S(-%:*!AL* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
56
Tabel A.3:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor het aandeel oprichtingen in het aantal bedrijfsvestigingen in Nederland
Sector Industrie en delfstoffenwinning Bouwnijverheid Handel in en reparatie van auto’s Groothandel en handelsbemiddeling Detailhandel inclusief reparatie Horeca Vervoer, opslag en communicatie Verhuur roerend goed en ICT Overige zakelijke dienstverlening Overige dienstverlening Aantal waarnemingen
Constante
Groei van de productie per sector
Trend (jaarlijkse groei)
Gecorrigeerde R2 0,649
0,0420
0,0801
-0,0008
(20,11)
(3,25)
(3,08)
0,0662
0,2560
0,0020
(6,02)
(2,04)
(1,68)
0,0371
0,1354
(16,57)
(1,75)
0,0799
-0,0026 (2,91)
0,0408
0,1407 (3,01)
0,0332
-0,0009 (2,16)
0,0656
-0,0022
(16,09)
(3,46)
0,1105
0,1167
-0,0024
(9,20)
(1,11)
(2,12)
0,0912
0,4787
(11,48)
(4,48)
0,0850
-0,3150
(18,93)
(4,41)
1995 – 2006 (12 jaarobservaties)
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
0,405 0,729
(12,27)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Afwijkend aantal waarnemingen gebruikt voor de schatting bij: ! Handel in en reparatie van auto’s: alleen 2003 – 2006 (4 jaarobservaties) ! Detailhandel inclusief reparatie: alleen 2003 – 2006 (4 jaarobservaties) • Voor afwijkende sectoren zijn de volgende productiecijfers gebruikt: ! Industrie en delfstoffenwinning: Industrie en openbare nutsbedrijven ! Handel in en reparatie van auto’s: Handel en reparatie ! Groothandel en handelsbemiddeling: Handel en reparatie ! Detailhandel inclusief reparatie: Handel en reparatie ! Verhuur roerend goed en ICT: Verhuur en zakelijke dienstverlening ! Overige zakelijke dienstverlening: Verhuur en zakelijke dienstverlening ! Overige dienstverlening: Milieu, cultuur en overige diensten
* *
0,409
(13,54) (30,07)
0,233
0,249 0,500 0,505 0,634 0,626
VERANTWOORDING
Tabel A.4:
57
Resultaten regressieanalyse voor het aandeel opgeheven bedrijfsvestigingen in het totaal aantal bedrijfsvestigingen in Nederland Constante
Groei van de productie per sector
Trend (jaarlijkse groei)
Gecorrigeerde R2
0,0371
-0,0387
0,0103
0,442
(2,87)
(0,88)
(2,39)
Industrie en openbare nutsbedrijven
0,0635
-0,0906
(D+E)
(22,14)
(1,92)
Bouwnijverheid
0,0688
-0,1404
(F)
(12,43)
(1,74)
Handel en reparatie
0,0726
-0,0296
(G)
(13,34)
(0,38)
Horeca
0,0833
-0,1394
(8,68)
(1,00)
Vervoer, opslag en communicatie
0,0814
-0,1086
(I)
(13,23)
(1,43)
Financiële instellingen
0,1234
-0,2134
0,0154
(5,80)
(1,00)
(4,97)
Verhuur en zakelijke dienstverlening
0,1210
-0,1352
(K)
(15,78)
(1,30)
Gesubsidieerd onderwijs
0,0703
-0,2612
(5,67)
(1,54)
Sector Delfstoffenwinning (C)
(H)
(J)
(M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
0,351 0,287 0,000 0,000 0,173
0,123 0,216
0,0448
0,0054
(5,05)
(1,83)
0,2937
-2,3021
(4,41)
(2,72)
0,869
0,320 0,562
1998 – 2003 (6 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Groei nationale productie met één jaar vertraagd opgenomen in de sectoren D+E, H, J, M en O+P
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
58
BIJLAGE A
A.4 Bruto binnenlands product Begrippen Binnenlands product
%$*-922%2:(2'#*3&+'14$*$%;%2*"(&,$3&9
G&1$+*9#*924:1#9%=*(=#45&9<692;%2)*2%$$+*9#*%X4:1#9%=*(=#45&9<692;%2A* Marktprijzen
[((&'%*92*-(#9#3&9
%$*-&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*3%&*5++='*6(2*'%*-%6+:,92;*9#*;%:9<,*((2*5%$*-&1$+*-922%2:(2'#* 3&+'14$*T6(2*%%2*&%;9+U*;%'%%:'*'++&*5%$*$+$((:*((2$(:*928+2%&#*T6(2*%%2*&%;9+UA* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • .9<=%&#* +6%&* 5%$* -&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* 6++&* >%'%&:(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -()0* c* .//Jq* ]%*49<=%&#*6++&*.//V*%2*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • .9<=%&#* +6%&* 5%$* -&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* 6++&* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*.//-*c*.//Lq* %$*49<=%&*6++&*.//L*5%%=$* %%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*'%*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2* +";%692;_*$+$*-&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • G&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*.//V*%2*.//J*;%#45($*+3*-(#9#* 6(2*&%;&%##9%(2(:C#%)*8((&-9<*'%*;&+%9*6(2*5%$*-&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*3%&*5++='*6(2*'%* -%6+:,92;*92*'%*&%;9+*9#*6%&,:((&'*19$*'%*"%$*-*<((&*6%&$&((;'%*;&+%9*6(2*5%$*:(2'%:9<,%*-&1$+* -922%2:(2'#*3&+'14$)*P9%*S(-%:*!AV* • G&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* 3%&* 5++='* 9#* -%&%,%2'* '++&* 5%$* -&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* $%* '%:%2*'++&*'%*-%6+:,92;#+"6(2;)*P+8%:*:(2'%:9<,*(:#*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
Tabel A.5:
59
Resultaten regressieanalyse voor de groei van het bruto binnenlands product (BBP) in Noord-Holland Noord
Noord-Holland Noord totaal, alle sectoren Aantal waarnemingen
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van het landelijke bruto binnenlands product (BBP), met 1 jaar vertraagd
Gecorrigeerde R2
0,0137
0,5130
0,779
(1,18)
(1,88)
2002 – 2004 (3 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
60
BIJLAGE A
A.5 Export Begrippen Export van goederen
!::%*;+%'%&%2*'9%*-%#$%"'*P9<2*6++&*;%-&19,*+=*6%&-&19,*-19$%2*>%'%&:(2'A* %$*;(($*'((&-9<*+"* ;+%'%&%2* '9%* 92* +2#* :(2'* 6%&6((&'9;'* P9<2)* '(2* 8%:* +"* ;+%'%&%2* '9%* 59%&* ++&+2,%:9<,* P9<2* 92;%6+%&'A* S+$* '%* 19$6+%&* -%5+&%2* ++,* $9<'%:9<,* 19$;%6+%&'%* ;+%'%&%2* '9%* 92* +3'&(45$* 6(2* %%2* 92;%P%$%2%*92*5%$*-19$%2:(2'*%%2*-%5(2'%:92;*+2'%&;((2A* Export van diensten
]9%2#$%2*6(2*>%'%&:(2'*((2*5%$*-19$%2:(2'A*]((&-9<*;%:'%2*'%*6+:;%2'%*'%=929$9%#F* • B%&6+%&#'9%2#$%2* +"6($$%2* (::%* '9%2#$%2* '9%* 92;%P%$%2%2* 6(2* %%2* %4+2+"9%* 6++&* 92;%P%$%2%2* 6(2*%%2* (2'%&%*%4+2+"9%* 6%&&945$%2* %2* '9%* ;%3((&'* ;((2*"%$* 5%$* 6%&6+%&* 6(2* 3%&#+2%2)* 5%$* 6%&6+%&* 6(2* ;+%'%&%2* T6&(45$U)* 511&* T45(&$%&U* 6(2* 6+%&$19;%2* "%$* -%"(2292;*%2*-9<-%5+&%2'%*+2'%&#$%12%2'%*'9%2#$%2A* • W%9P%2* +"6($$%2* 5++='P(,%:9<,* '%* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* '9%* &%9P9;%&#* ;%'1&%2'%* %%2* 6%&-:9<=* 6(2* "92'%&* '(2* %%2* <((&* 92* %%2* %4+2+"9%* 92* '9%* %4+2+"9%* ((2#45(==%2A* ]%* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* 8+&'%2* '++&* +=* $%2* -%5+%6%* 6(2* &%9P9;%&#* ;%,+45$* +=* P+2'%&* $%;%23&%#$($9%* T"A(A8A* (:#* ;%#45%2,U* 6%&#$&%,$* +"* '++&* '%* &%9P9;%&#* $%* ,122%2* 8+&'%2* ;%-&19,$*+=*8%;;%;%6%2A* • .+""1294($9%'9%2#$%2* +"6($$%2* 3+#$?* %2* ,+%&9%&#'9%2#$%2* %2* $%:%4+""1294($9%'9%2#$%2A* • G+18'9%2#$%2*+"6($$%2*-+18*92*5%$*-19$%2:(2'A* • B%&P%,%&92;#'9%2#$%2* +"6($$%2* '%* 6%&#$&%,,92;* '++&* 92;%P%$%2* 6%&P%,%&92;#"(($#45(339<%2* 6(2* '96%&#%* #++&$%2* 6%&P%,%&92;%2* ((2* 29%$?92;%P%$%2%2A* ]%P%*'9%2#$%2*8+&'%2*;%#45($*+=*;%8((&'%%&'*+3*-(#9#*6(2*'%*('"929#$&($9%,+#$%2*'9%*92* '%* $+$(:%* 3&%"9%#* P9<2* 92-%;&%3%2* %2* 29%$* +3* -(#9#* 6(2* 5%$* $+$(:%* 3&%"9%-%'&(;A* h9<* +"6($$%2*:%6%2#6%&P%,%&92;%2*%2*3%2#9+%2=+2'#%2)*6&(45$6%&P%,%&92;%2)*+6%&9;%*'9&%4$%* 6%&P%,%&92;%2)*5%&6%&P%,%&92;%2*%2*+2'%&#$%12%2'%*'9%2#$%2A* • n92(249e:%* '9%2#$%2* +"6($$%2* '9%2#$%2* %2* +2'%&#$%12%2'%* '9%2#$%2* 6(2* =92(249e:%* 92#$%::92;%2* %2* +2'%&#$%12%2'%* '9%2#$%2)* -%5(:6%* 8(22%%&* '%P%* 8+&'%2* 6%&#$&%,$* '++&* :%6%2#6%&P%,%&92;#"(($#45(339<%2)* %2* 3%2#9+%2=+2'#%2* T'(2* 6(::%2* P%* +2'%&* :%6%2#6%&P%,%&92;%2* %2* 3%2#9+%2=+2'#%2U* %2* +6%&9;%* 6%&P%,%&92;#'9%2#$%2* $1##%2* 92;%P%$%2%2* %2* 29%$?92;%P%$%2%2A* ]%P%* '9%2#$%2* ,122%2* 8+&'%2* 6%&&945$* '++&* -(2,%2)* %==%4$%2-%1&P%2)* =(4$+&%%&-%'&9<6%2)* 4&%'9$4(&'-%'&9<6%2* %2* (2'%&%* +2'%&2%"92;%2A* 9%&+2'%&* 6(::%2* '9%2#$%2* '9%* 8+&'%2* 6%&&945$* 92* 6%&-(2'* "%$* $&(2#(4$9%#* 92* =92(249e:%* 92#$&1"%2$%2)* (:#"%'%* (2'%&%* '9%2#$%2* '9%* 6%&-(2'* 5+1'%2* "%$* =92(249e:%* (4$969$%9$%2)* P+(:#*('69%#?*%2*-%8(&92;#'9%2#$%2*%2*'9%2#$%2*6++&*(4$96(-%5%%&A* • W+C(:$Cp#*%2*:94%2$9%&%45$%2*+"6($$%2*+2'%&*"%%&*=&(2459#%#*%2*#++&$;%:9<,%*&%45$%2A* • 76%&9;%*P(,%:9<,%*'9%2#$%2*+"6($$%2*$&(2#9$+5(2'%:*%2*+6%&9;%*'9%2#$%2*92*6%&-(2'*"%$* '%*5(2'%:)*+3%&($9+2%:%*:%(#92;'9%2#$%2*%2*'96%&#%*P(,%:9<,%)*3&+=%##9+2%:%*%2*$%4529#45%* '9%2#$%2A*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
•
• •
61
12$&(4+24%&2'9%2#$%2* 2A%A;A* 9#* %%2* &%#$4($%;+&9%A* h9<* +"6($* -%$(:92;%2* $1##%2* 6%&8(2$%* -%'&9<6%2* '9%* 29%$* #3%49=9%,* -9<* %%2* (2'%&* +2'%&'%%:* ,122%2* 8+&'%2* 92;%'%%:'A* 9%&+2'%&* 6(::%2* -%$(:92;%2* 6(2* -9<,(2$+&%2)* '+45$%&+2'%&2%"92;%2* %2* 6%&-+2'%2* +2'%&2%"92;%2* ((2* 512* "+%'%&+2'%&2%"92;* +=* ((2* (2'%&%* 6%&8(2$%* +2'%&2%"92;%2* '9%* %%2* -9<'&(;%* 6+&"%2* ((2* '%* (:;%"%2%* -%5%%&#,+#$%2* 6(2* '%* -9<,(2$+&%2)* '+45$%&+2'%&2%"92;%2* %2* 6%&-+2'%2* +2'%&2%"92;%2* T6++&* 3:(2292;)* +&;(29#($9%* %2* 4+2$&+:%U* %2* ++,* ,+#$%26%&;+%'92;%2* '9%* &%45$#$&%%,#* '++&* "+%'%&+2'%&2%"92;%2* 8+&'%2*6%&&945$A* 9%&+2'%&*6(::%2*++,*$&(2#(4$9%#*$1##%2*"+%'%&+2'%&2%"92;%2*%2*512* -9<,(2$+&%2)*'+45$%&+2'%&2%"92;%2*%2*6%&-+2'%2*+2'%&2%"92;%2*6++&*'%*'%,,92;*6(2* (:;%"%2%* +2,+#$%2* %2* '%* +6%&9;%* P(,%:9<,%* '9%2#$%2* 6(2* G9
Uitvoerwaarde
G9<*'%*19$6+%&8((&'%*;(($*5%$*+"*'%*#$($9#$9#45%*8((&'%*6(2*;+%'%&%2*+3*5%$*"+"%2$*'($*'%P%*'%* ;&%2#* 3(##%&%2)* 3:1#* '%* 8((&'%* 6(2* ;%:%6%&'%* '9%2#$%2* ((2* 5%$* -19$%2:(2'A* G9<* 19$6+%&* 6(2* ;+%'%&%2*;(($*5%$*+"*'%*8((&'%*6(2*'%*;+%'%&%2*924:1#9%=*6&(45$?*%2*6%&P%,%&92;#,+#$%2*$+$*((2* '%*>%'%&:(2'#%*;&%2#A* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • .9<=%&#* +6%&* '%* 19$6+%&8((&'%* 6(2* ;+%'%&%2* 6++&* >%'%&:(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -((J* c* .//Jq*]%*49<=%&#*6++&*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • .9<=%&#*+6%&*'%*19$6+%&8((&'%*6(2*'9%2#$%2*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*.//K*c*.//V* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • S+%'%:92;*6(2*;+%'%&%2;&+%3%2*%2*'9%2#$%2*((2*#%4$+&%2*6+:;%2#*S(-%:*!AJ* • l9$6+%&8((&'%*6(2*'9%2#$%2*92*.//J*9#*-%&%,%2'*+3*-(#9#*6(2*'%*;%#45($$%*%X3+&$;&+%9A* ]%P%* 8+&'$* 3%&* #%4$+&* -%&%,%2'* (:#* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 92* .//J* ;%8+;%2* "%$* '%* 6%&5+1'92;* $1##%2* '%* ;%"9''%:'%* %X3+&$;&+%9* 92* .//L* %2* .//V)* %2* '%* ;%"9''%:'%* 3&+'14$9%;&+%9*92*.//L*%2*.//V* • D+""($9%*6(2*'%*19$6+%&8((&'%*6(2*;+%'%&%2*%2*'9%2#$%2*3%&*#%4$+&* • 7"6(2;* 6(2* '%* %X3+&$* 6(219$* >++&'? +::(2'* >++&'* 8+&'$* 3%&* #%4$+&* %2* 3%&* <((&* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* 5%$* ((2'%%:* 6(2* '%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%* 92* '%* :(2'%:9<,%*3&+'14$9%* 3%&*#%4$+&*3%&*<((&* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
62
BIJLAGE A
Tabel A.6:
Toedeling van goederen en diensten naar sectoren t.b.v. exportwaarde sectoren
Goederengroep
Sector waaraan toegedeeld
0
Voeding en levende dieren
Zie detaillering hieronder
00
Levende dieren m.u.v. vis, schaaldieren
Landbouw, bosbouw en visserij
01
Vlees en vleesproducten
Industrie en openbare nutsbedrijven
02
Zuivelproducten en eieren
Industrie en openbare nutsbedrijven
03
Vis, schaal- en weekdieren en bereid.
Industrie en openbare nutsbedrijven
04
Granen en graanproducten
Industrie en openbare nutsbedrijven
05
Groenten en fruit
Landbouw, bosbouw en visserij
06
Suiker en suikerwerken, honing
Industrie en openbare nutsbedrijven
07
Koffie, thee, cacao, specerijen
Industrie en openbare nutsbedrijven
08
Veevoeder m.u.v. niet gemalen granen
Landbouw, bosbouw en visserij
09
Bereide voedingsmiddelen n.a.g.
Industrie en openbare nutsbedrijven
1
Dranken en tabak
Industrie en openbare nutsbedrijven
2
Grondstoffen, oneetbaar, behalve brandstof
Zie detaillering hieronder
21
Ongelooide huiden en vellen
Landbouw, bosbouw en visserij
22
Oliehoudende zaden en vruchten
Industrie en openbare nutsbedrijven
23
Ruw synthetisch/geregenereerd rubber
Industrie en openbare nutsbedrijven
24
Kurk en hout
Industrie en openbare nutsbedrijven
25
Papierstof en papierafval
Industrie en openbare nutsbedrijven
26
Textielvezels, textielafval en lompen
Industrie en openbare nutsbedrijven
27
Meststoffen, ruwe minerale producten
Industrie en openbare nutsbedrijven
28
Metaalertsen en metaalafvallen
Industrie en openbare nutsbedrijven
29
Overige ruwe dierlijke/plantaardige producten
Industrie en openbare nutsbedrijven
3
Minerale brandstoffen, smeermiddelen e.d.
Industrie en openbare nutsbedrijven
4
Dierlijke/plantaardige oliën/vetten
Industrie en openbare nutsbedrijven
5
Chemische producten
Industrie en openbare nutsbedrijven
6
Fabrikaten, ingedeeld naar grondstof
Industrie en openbare nutsbedrijven
7
Machines en vervoermaterieel
Industrie en openbare nutsbedrijven
8
Diverse gefabriceerde goederen
Industrie en openbare nutsbedrijven
9
Niet afzonderlijk genoemde goederen
Zie detaillering hieronder
91
Goederen vervoerd per post n.a.g.
Vervoer, opslag en communicatie
93
Provisie en benodigdheden voor schepen
Vervoer, opslag en communicatie
96
Niet in circulatie zijnde munten
Financiële instellingen
97
Niet-monetair goud
Financiële instellingen
Soort diensten
Sector waaraan toegedeeld
Vervoersdiensten
Vervoer, opslag en communicatie
Reizen
Vervoer, opslag en communicatie
Communicatiediensten
Vervoer, opslag en communicatie
Bouwdiensten
Bouwnijverheid
Verzekeringsdiensten
Financiële instellingen
Financiële diensten
Financiële instellingen
Computer- en informatiediensten
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Royalty's en licentierechten
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Overige zakelijke diensten
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Intraconcerndiensten n.e.g.
--
Pers., cult. en recreatieve diensten
Milieu, cultuur en overige diensten
Overheidsdiensten, n.e.g.
Overheid, defensie, sociale zekerheid
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
63
A.6 Omzet toeristische sector Begrippen Netto omzet
73-&%2;#$* ?* %X4:1#9%=* GS[* ?* 19$* 6%&,++3* 6(2* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* ((2* '%&'%2)* 2(* (=$&%,* 6(2* ,+&$92;%2)*-+21##%2)*#$($9%;%:'*%2*'++&-%&%,%2'%*6&(45$,+#$%2A* Horeca
Y+;9%#?)*"((:$9<'%2?*%2*'&(2,%26%&#$&%,,92;)*+2'%&6%&'%%:'*92*'%*6+:;%2'%*'%%:#%4$+&%2F* • +$%:#)*3%2#9+2#*%2*4+2=%&%2$9%++&'%2* • .("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* P9<2'%* ,("3%%&$%&&%92%2* %2* +6%&9;%* 6++&P9%292;%2*6++&*&%4&%($9%=*6%&-:9<=*6++&P+6%&*29%$*%:'%&#*;%2+%"'* • W%#$(1&(2$#)*4(=%$(&9(p#)*#2(4,-(&#*%2*'%&;%:9<,%* • .(=A_#*%2*'%&;%:9<,%* • :(2$92%#*%2*4($%&92;* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • >%$$+*+"P%$*49<=%&#*92*'%*5+&%4(*T2((&*V*'%%:#%4$+&%2U*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%* .//-*c*.//V* • !(2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*'%*5+&%4(*T2((&*V*'%%:#%4$+&%2U*6++&*>%'%&:(2'*%2*6++&*'%* .7W72*&%;9+_#*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%* -((L*c*.//J* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • >%$$+*+"P%$*49<=%&#*6++&*.//J*6++&*V*'%%:#%4$+&%2*6(2*'%*5+&%4(*;%#45($*+3*-(#9#*6(2* &%;&%##9%(2(:C#%*6(2*'%*+"P%$;&+%9)*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%*$+$(:%*3&+'14$9%*92*'%* 5+&%4()*'%*;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*6%#$9;92;%2*%2*%%2*$&%2')*P9%*S(-%:*!A0* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6++&*((2$(:*6%#$9;92;%2*92*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*$+$*((2$(:*6%#$9;92;%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*6%#$9;92;*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>%'%&:(2'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>++&'? +::(2'*>++&'*+3*-(#9#*6(2* :(2'%:9<,%* 2%$$+* +"P%$* 3%&* 6%#$9;92;* 3%&* '%%:#%4$+&* 3%&* <((&)* "((:* 5%$* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>++&'? +::(2'*>++&'q*]((&-9<*8+&'$*5%$* 49<=%&* P+'(29;* ;%4+&&9;%%&'* '($* '%* 6%&5+1'92;* $1##%2* +"P%$* %2* 3&+'14$9%* 92* '%* ;%5%:%* #%4$+&*;%:9<,*9#*$1##%2*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*>%'%&:(2'* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
64
Tabel A.7:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor de omzetgroei in de horeca in Nederland
Deelsector van de horeca Hotels, pensions en conferentieoorden Campings, jeugdherbergen en bungalowparken Restaurants, cafetaria's en snackbars Cafés en dergelijke Kantines en catering Aantal waarnemingen
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van de productie in de horeca sector
Groei van het aantal vestigingen per deelsector
0,0267
1,6062
0,6371
(4,30)
(7,20)
(2,03)
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
0,947
0,0952
0,7268
-0,0361
(2,32)
(0,61)
(1,39)
0,0096
1,4352
0,1214
(5,23)
(18,67)
(3,37)
0,493 0,992
0,0027
1,6894
-0,0046
(1,54)
(39,39)
(5,01)
0,0232
1,0077
(0,48)
(0,84) 2002 – 2005 (4 jaarobservaties)
Gecorrigeerde R2
0,998 0,000
VERANTWOORDING
65
A.7 Bezoek en overnachtingen van toeristen Begrippen Bezoek van gasten
G%P+%,%&#* '9%*AA2* +=*"%%&* 2(45$%2* (45$%&%%2* 92* %%2*:+;9%#(44+""+'($9%* 6%&-:9<6%2A* G%P+%,%&#* '9%*"%%&*'(2*$8%%*"((2'%2*92*%%2*5+$%:*+=*3%2#9+2*6%&-:9<6%2*8+&'%2*'++&*5%$*.GD*(:#*6(#$%* ;(#$%2*((2;%"%&,$A*h9<*$%::%2*29%$*"%%*6++&*'%*#$($9#$9%,A*G%P+%,%&#*'9%*%%2*6(#$%*#$(2'3:(($#*+3* %%2* ,("3%%&$%&&%92* +=* %%2* 519#<%* 6++&* :(2;%&* '(2* $8%%* "((2'%2* 5%--%2* ;%511&')* 8+&'%2* %6%2"92* ;%&%;9#$&%%&'A* !#9%:P+%,%&#* 8+&'%2* 29%$* "%%;%$%:')* ++,* 29%$* (:#* P%* ,+&$%&* '(2* $8%%* "((2'%2*92*%%2*(44+""+'($9%*6%&-:9<6%2A*2%&*"((2'*8+&'%2*'%*92*'9%*"((2'*6%&$&+,,%2*;(#$%2* 8((&;%2+"%2)*+2;%(45$*92*8%:,%*"((2'*'%*;(#$*((2;%,+"%2*9#A* %$*9#*"+;%:9<,*'($*%%2*3%&#++2* $8%%* +=* "%%&'%&%* "(:%2* 92* %%2* "((2'* 92* '%P%:='%* (44+""+'($9%* +=* 92* 6%Nj::%2'%* (44+""+'($9%#*(:#*;(#$*8+&'$*;%$%:'A* Overnachtingen van gasten
E:,%*2(45$*'9%*%%2*;(#$*'++&-&%2;$*92*%%2*:+;9%#(44+""+'($9%)*6++&*P+6%&*'9$*;%%2*+6%&2(45$92;* 9#* 6(2* %%2* 6(#$%* ;(#$* 92*%%2*5+$%:* +=* 3%2#9+2* +=* 6(2*%%2* 6(#$%* 511&'%&* 6(2*%%2* 519#<%* +=* 6(#$%* #$(2'3:(($#*+3*%%2*,("3%%&$%&&%92A* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • G%P+%,* 6(2* ;(#$%2* 2((&* :(2'* +=* &%;9+* 6(2* 5%&,+"#$* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%* 3&+69249%* >++&'? +::(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-(()*c*.//J* • 76%&2(45$92;%2* 6(2* ;(#$%2* 2((&* :(2'* +=* &%;9+* 6(2* 5%&,+"#$* 92* >%'%&:(2'* %2* 92* '%* 3&+69249%*>++&'? +::(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-(()*c*.//J* * .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*((2;%:%6%&'*+3*6%&P+%,F* • G%P+%,*6(2*;(#$%2*6++&*'%*.7W72*&%;9+_#*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2* +";%692;_*6++&*'%*<(&%2*.//V*%2*.//J* • 76%&2(45$92;%2* 6(2* ;(#$%2* 92* '%* .7W72* &%;9+_#* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*<(&%2*.//V*%2*.//J* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%* 6(2* 49<=%&#* 6++&* 5%$* ((2$(:* -%P+%,%2* 6(2* $+%&9#$%2* %2* 5%$* ((2$(:* +6%&2(45$92;%2* 92* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_*$+$*$+$(:%2*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*'%*<(&%2*.//V*%2*.//J* • \&+%949<=%&#* 6++&* 5%$* ((2$(:* -%P+%,%2* %2* +6%&2(45$92;%2* 92* .//V* 92* >++&'? +::(2'* >++&'*P9<2*;%-(#%%&'*+3*;&+%949<=%&#*6++&*'%*3&+69249%*>++&'? +::(2'*6++&*.//V* • ]%* 6%&'%:92;* 6(2* 5%$* ((2$(:* -%P+%,%2* %2* +6%&2(45$92;%2* 2((&* :(2'* 6(2* 5%&,+"#$* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 9#* ;%-(#%%&'* +3* '%* 6%&'%:92;* 92* '%* 49<=%&#* 6(2* '%* 3&+69249%* >++&'? +::(2'*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
66
BIJLAGE A
**
A.8 Aantal banen van werknemers in de horeca B.8.1 Begrippen Baan
E%2*-((2*9#*%%2*8%&,,&92;*6(2*%%2*8%&,2%"%&#A*!:#*9%"(2'*"%%&*'(2*AA2*8%&,,&92;*5%%=$)*$%:$* %:,%*8%&,,&92;*(:#*%%2*(=P+2'%&:9<,%*-((2A* Werknemers
[%&,2%"%&#*P9<2*"%2#%2*'9%*(&-%9'*6%&&945$%2*+3*-(#9#*6(2*:++2*+=*#(:(&9#A* Horeca
Y+;9%#?)*"((:$9<'%2?*%2*'&(2,%26%&#$&%,,92;)*+2'%&6%&'%%:'*92*'%*6+:;%2'%*'%%:#%4$+&%2F* • +$%:#)*3%2#9+2#*%2*4+2=%&%2$9%++&'%2* • .("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* P9<2'%* ,("3%%&$%&&%92%2* %2* +6%&9;%* 6++&P9%292;%2*6++&*&%4&%($9%=*6%&-:9<=*6++&P+6%&*29%$*%:'%&#*;%2+%"'* • W%#$(1&(2$#)*4(=%$(&9(p#)*#2(4,-(&#*%2*'%&;%:9<,%* • .(=A_#*%2*'%&;%:9<,%* • :(2$92%#*%2*4($%&92;* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • !(2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*'%*5+&%4(*2((&*V*'%%:#%4$+&%2*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%* 3%&9+'%*-((K*c*.//V* • !(2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 92* '%* 5+&%4(* $+$((:* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%* .7W72* ;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((K*c* .//V* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • !(2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*6++&*.//J*6++&*V*'%%:#%4$+&%2*6(2*'%*5+&%4(*;%#45($*+3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%* 6(2* '%* -(2%2;&+%9)* 6%&,:((&'* 19$* '%* ;&+%9* 6(2* '%* +"P%$* 3%&* '%%:#%4$+&*6(2*'%*5+&%4()*'%*;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*6%#$9;92;%2*3%&*'%%:#%4$+&*%2*%%2*$&%2')* P9%*S(-%:*!A)* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6++&*5%$*((2$(:*-(2%2*92*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*$+$*((2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*>++&'? +::(2'* >++&'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*(&-%9'#3:(($#*3%&*'%%:#%4$+&*6(2*'%*5+&%4(*92*>%'%&:(2'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>++&'? +::(2'*>++&'*+3*-(#9#*6(2*K? <((&*6++&$#45&9<'%2'*;%"9''%:'%*:(2'%:9<,%*2%$$+*+"P%$*3%&*(&-%9'#3:(($#*3%&*'%%:#%4$+&* 3%&* <((&* %2* '%* $+$(:%* 2%$$+* +"P%$* 3%&* '%%:#%4$+&* 3%&* <((&* 92* >++&'? +::(2'* >++&'q*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
67
]((&-9<* 8+&'$* 5%$* 49<=%&*P+'(29;* -%&%,%2'* '($* 5%$*$+$((:* 6(2* 5%$* ((2$(:* -(2%2* +6%&* '%* '%%:#%4$+&%2* +3$%:$* $+$* 5%$* $+$((:* ((2$(:* -(2%2* 6++&* '%* $+$(:%* 5+&%4(#%4$+&* P+(:#* ;%&(33+&$%%&'*'++&*5%$*.GD* * Tabel A.8:
Resultaten regressieanalyse voor de groei van het aantal banen van werknemers in deelsectoren van de horeca in Nederland
Sector Hotels, pensions en conferentieoorden Campings, jeugdherbergen en bungalowparken Restaurants, cafetaria's en snackbars Cafés en dergelijke Kantines en catering Aantal waarnemingen
Groei van het aantal vestigingen per deelsector
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van de omzet per deelsector
-0,0045
0,4344
(0,73)
(2,87)
-0,0228
0,7854
0,0142
(0,91)
(1,26)
(1,05)
-0,0146
0,2957
-0,2939
(12,02)
(8,63)
(13,35)
-0,0491
0,3797
-0,7161
(25,53)
(12,13)
(16,11)
-0,0240
0,3511
0,0046
(7,14)
(4,21)
(2,57)
Gecorrigeerde R2 0,708 0,227 0,990 0,996 0,888
2002 – 2005 (4 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
68
BIJLAGE A
A.9 Kantorenmarkt Begrippen Opname
!(2$(:*69%&,(2$%*"%$%&#*6:+%&+33%&6:(,*92*,(2$++&:+4($9%#* Bezettingsgraad (percentage vol)
2%&4%2$(;%*6(2*,(2$++&:+4($9%#*'9%*6+::%'9;*P9<2*-%P%$* Bezettingsgraad (percentage bezet)
2%&4%2$(;%*6(2*'%*+32("%*6(2*,(2$++&:+4($9%#*'9%*9#*-%P%$* Huurprijs
]%*3&9<#*3%&*69%&,(2$%*"%$%&*6:+%&+33%&6:(,*92*,(2$++&:+4($9%#*92*E1&+)*%X4:1#9%=*GS[* *
Bronnen 1G1D* 126%2$(&9#($9%* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#)* 69(* 5$$3Fdd888A-%'&9<6%2:+4($9%#A2:d'%=(1:$A(#3X)*"%$*%%2*3%9:'($1"*6(2*-*<(21(&9F* • 732("%*6(2*,(2$++&:+4($9%#*92*5%%:*>%'%&:(2'*6++&*'%*<(&%2*-())*c*.//J* • 12'94($+&*+=*'%*:+4($9%*6+::%'9;*-%P%$*9#)*3%&*,(2$++&:+4($9%*92*>%'%&:(2'*92*'%*<(&%2*-())* c*.//J* • `929"1"* %2* "(X9"1"* 511&3&9<#* 3%&* ,(2$++&:+4($9%* 92* >%'%&:(2'* 92* '%* <(&%2* -())* c* .//J* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • G%P%$$92;#;&(('* (:#* 5%$* 3%&4%2$(;%* 6+::%'9;* -%P%$$%* ,(2$++&:+4($9%#* 9#* -%&%,%2'* (:#* 5%$* ;%"9''%:'%* 3%&4%2$(;%* ,(2$++&:+4($9%#* "%$* '%* ((2'19'92;* S,(2$++&:+4($9%* 6+:g)* ;%8+;%2*"%$*'%*+32("%*3%&*,(2$++&:+4($9%* • B++&* '%* -%P%$$92;#;&(('* (:#* 5%$* 3%&4%2$(;%* ;%-&19,$%* +32("%* 9#* 6++&* '%* 29%$* 6+::%'9;* -%P%$$%* ,(2$++&:+4($9%#* ;%-&19,* ;%"((,$* 6(2* 5%$* -%P%$$92;#3%&4%2$(;%* 6(2* '%* 29%$* 6+::%'9;* -%P%$$%* ,(2$++&:+4($9%#* 92* '%* ;%"%%2$%* !:,"((&)* 8%'%&+"* ;%8+;%2* "%$* '%* +32("%*3%&*,(2$++&:+4($9%* • ]%* ;%"9''%:'%* 511&3&9<#* 9#* -%&%,%2'* (:#* ;%"9''%:'%* 6(2* 19$#:19$%2'* '%* -%#459,-(&%* "929"1"*%2*"(X9"1"*511&39
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
69
A.10 Bedrijfsruimte Begrippen Opname
>%$$+*+33%&6:(,*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*5%4$(&%*T5(U)*924:1#9%=*2+;*19$*$%*;%6%2*+33%&6:(,* Bezettingsgraad (percentage vol)
2%&4%2$(;%*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*'9%*6+::%'9;*P9<2*-%P%$* Bezettingsgraad (uitgegeven ha / totaal ha)
2%&4%2$(;%*6(2*5%$*+33%&6:(,*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*'($*&%%'#*9#*19$;%;%6%2* Huurprijs
]%*3&9<#*6++&*'%*511&*6(2*%%2*69%&,(2$%*"%$%&*-%'&9<=#$%&&%92*92*E1&+)*%X4:1#9%=*GS[* Verkoopprijs
]%*3&9<#*6++&*'%*((2,++3*6(2*%%2*69%&,(2$%*"%$%&*29%18*-%'&9<=#$%&&%92*92*E1&+)*%X4:1#9%=*GS[* Planvoorraad bedrijventerreinen
%$* 2+;* 19$*$%* ;%6%2* +33%&6:(,* -%'&9<=#$%&&%92%2* 92* 5%4$(&%* T5(U)* ;%:9<,*((2*5%$* 2%$$+* +33%&6:(,* "921#*5%$*&%%'#*19$;%;%6%2*+33%&6:(,* *
Bronnen 1G1D* 126%2$(&9#($9%* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#)* 69(* 5$$3Fdd888A-%'&9<6%2:+4($9%#A2:d'%=(1:$A(#3X)*"%$*%%2*3%9:'($1"*6(2*-*<(21(&9F* • 732("%*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*5%%:*>%'%&:(2'*6++&*'%*<(&%2*-())*c*.//J* • 12'94($+&*+=* 5%$* -%'&9<=#$%&&%92* 6+::%'9;*-%P%$* 9#)* 3%&* -%'&9<=#$%&&%92* 92* >%'%&:(2'* 92* '%* <(&%2*-())*c*.//J* • W%%'#*19$;%;%6%2*+33%&6:(,*3%&*-%'&9<=#$%&&%92*92*>%'%&:(2'*92*'%*<(&%2*-(()*c*.//J* • `929"1"* %2* "(X9"1"* 511&3&9<#* 3%&* -%'&9<=#$%&&%92* 92* >%'%&:(2'* 92* '%* <(&%2* -())* c* .//J* • `929"1"*%2*"(X9"1"*6%&,++33&9<#*3%&*-%'&9<=#$%&&%92*92*>%'%&:(2'*92*'%*<(&%2*-())*c* .//J* • \&+2'3&9%'%&:(2'*6++&*5%$* <((&*.//V* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • G%P%$$92;#;&(('* (:#* 5%$* 3%&4%2$(;%* 6+::%'9;* -%P%$$%* 8%&,:+4($9%#* 9#* -%&%,%2'* (:#* 5%$* ;%"9''%:'%*3%&4%2$(;%*-%'&9<=#$%&&%92%2*"%$*'%*((2'19'92;*S8%&,:+4($9%*6+:g)*;%8+;%2* "%$*'%*+32("%*3%&*-%'&9<=#$%&&%92* • B++&*'%*-%P%$$92;#;&(('*(:#*'%*=&(4$9%*19$;%;%6%2*5%4$(&%*-%'&9<=#$%&&%92*$%2*+3P945$%*6(2* 5%$* $+$(:%* 2%$$+* +33%&6:(,* -%'&9<=#$%&&%92* 9#* 8%'%&+"* ;%8+;%2* "%$* '%* +32("%* 3%&* -%'&9<=#$%&&%92*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
70
BIJLAGE A
•
•
•
]%* ;%"9''%:'%* 511&3&9<#* 9#* -%&%,%2'* (:#* ;%"9''%:'%* 6(2* 19$#:19$%2'* '%* -%#459,-(&%* "929"1"* %2* "(X9"1"* 511&3&9<#* 3%&* 8%&,:+4($9%* +6%&* (::%* -%'&9<=#$%&&%92%2)* ;%8+;%2* "%$* '%* +32("%*3%&*-%'&9<=#$%&&%92q*B++&* >++&'? +::(2'*>++&'*P9<2* ;%%2* 511&3&9
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
71
A.11 Banen van werknemers Begrippen Baan
E%2*-((2*9#*%%2*8%&,,&92;*6(2*%%2*8%&,2%"%&A*!:#*9%"(2'*"%%&*'(2*AA2*8%&,,&92;*5%%=$)*$%:$* %:,%*8%&,,&92;*(:#*%%2*(=P+2'%&:9<,%*-((2A* Werknemers
[%&,2%"%&#*P9<2*"%2#%2*'9%*(&-%9'*6%&&945$%2*+3*-(#9#*6(2*:++2*+=*#(:(&9#* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • G(2%2* 6(2*8%&,2%"%&#* 3%&* #%4$+&* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%*.7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_* 6++&* '%* 3%&9+'%* -((K* c* .//Vq* ]%* 49<=%&#* 6++&*.//V*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2*+";%692;_*$+$*((2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • !(2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 92* .//J* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%* 6++&* '%* ;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*-(2%2)*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%*3&+'14$9%*%2*%%2*$&%2')*(3(&$* 6++&*>%'%&:(2'*TS(-%:*!A(U*%2*>++&'? +::(2'*>++&'*TS(-%:*!A-/Uq*]%*"($%*8((&92*5%$* &%;9+2(:%* ((2$(:* -(2%2* 3%&* #%4$+&* ,(2* 8+&'%2* ;%&%3&+'14%%&'* +3* -(#9#* 6(2* '%* &%;&%##9%(2(:C#%#)*8+&'$*;%$++2'*92*n9;11&*!AK0*$d"*!AV/* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
72
Tabel A.9:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor de banengroei per sector in Nederland
Sector Landbouw, bosbouw en visserij (A+B) Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
Constante (jaarlijkse groei)
Groei nationale productie in sector
Groei arbeidsproductiviteit per sector
Groei van de potentiële beroepsbevolking
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Gecorrigeerde R2 0,681
0,0425
-0,3698
-0,0058
(3,34)
(2,40)
(2,39)
-0,0239
0,1236
(1,61)
(1,29)
0,069
0,0101
0,1353
-0,0055
(0,89)
(1,00)
(3,08)
0,0009
0,5593
-0,0043
(0,06)
(3,84)
(2,39)
0,0083
0,4720
-0,0034
(0,33)
(2,03)
(1,14)
-0,0071
1,0622
(0,48)
(4,15)
-0,0299
0,6451
(2,06)
(3,36)
0,517 0,811 0,681 0,643 0,533
0,0821
-0,7088
-0,0051
(5,81)
(3,45)
(1,84)
0,0288
0,7196
-7,7085
(0,74)
(2,90)
(1,20)
-0,0200
0,3080
7,1500
-0,0028
(0,98)
(0,80)
(0,98)
(1,50)
-0,0130
0,1146
6,6301
(2,04)
(0,66)
(2,69)
0,0029
-0,1315
10,6211
(0,41)
(0,52)
(2,11)
0,0070
0,6887
-0,0037
(0,19)
(1,74)
(1,15)
1996 – 2005 (10 jaarobservaties)
0,716 0,525 0,609 0,779 0,791 0,549
VERANTWOORDING
Tabel A.10:
73
Resultaten regressieanalyse voor de banengroei per sector in Noord-Holland Noord
Sector
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van de regionale productie per sector
Groei van de regionale arbeidsproductiviteit per sector
Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Gecorrigeerde R2 0,855
Landbouw, bosbouw en visserij
0,437
-0,8125
-0,0047
(A+B)
(1,91)
(5,47)
(1,21)
Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
0,0508
0,3479
(1,79)
(2,70)
0,440
0,0103
0,3480
1,0991
-0,0035
(0,81)
(2,31)
(0,84)
(1,62)
0,0019
0,5345
1,5381
-0,0042
(0,11)
(1,83)
(0,92)
(1,53)
0,0041
0,7353
-0,0029
(0,22)
(2,92)
(1,24)
0,0585
-0,6954
5,3532
-0,0052
(2,57)
(3,91)
(2,68)
(1,30)
0,0509
-0,2951
-0,0046
(2,11)
(1,56)
(1,09)
0,0749
-0,7053
4,6862
(4,24)
(4,89)
(1,74)
0,0918
-1,2301
3,6126
-0,0061
(6,89)
(6,67)
(3,35)
(2,90)
0,0897
-1,0661
(2,55)
(6,55)
0,0420
-0,1764
0,6591
-0,0027
(4,30)
(1,20)
(0,77)
(1,54)
0,0164
0,4355
(1,67)
(3,29)
0,624 0,550 0,614 0,775 0,185 0,753 0,870 0,823 0,365 0,522
0,0813
-1,0472
-0,0045
(7,24)
(8,58)
(2,20)
0,904
1996 – 2005 (10 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
74
BIJLAGE A
Figuur A.37: Werkelijke en geschatte banengroei in de landbouw, bosbouw en visserij in NoordHolland Noord 25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.38: Werkelijke en geschatte banengroei in de delfstoffenwinning in Noord-Holland Noord 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
75
Figuur A.39: Werkelijke en geschatte banengroei in de industrie en openbare nutsbedrijven in Noord-Holland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.40: Werkelijke en geschatte banengroei in de bouwnijverheid in Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
76
BIJLAGE A
Figuur A.41: Werkelijke en geschatte banengroei in de handel en reparatie in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.42: Werkelijke en geschatte banengroei in de horeca in Noord-Holland Noord 20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
77
Figuur A.43: Werkelijke en geschatte banengroei in de vervoer, opslag en communicatie in NoordHolland Noord 20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.44: Werkelijke en geschatte banengroei bij financiële instellingen in Noord-Holland Noord 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% -15% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
78
BIJLAGE A
Figuur A.45: Werkelijke en geschatte banengroei in de verhuur en zakelijke dienstverlening in Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.46: Werkelijke en geschatte banengroei bij de overheid, defensie en sociale zekerheid in Noord-Holland Noord 80%
60%
40%
20%
0%
-20%
-40%
-60% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
79
Figuur A.47: Werkelijke en geschatte banengroei in het gesubsidieerde onderwijs in NoordHolland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.48: Werkelijke en geschatte banengroei in de gezondheids- en welzijnszorg in NoordHolland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
80
BIJLAGE A
Figuur A.49: Werkelijke en geschatte banengroei in milieu, cultuur en overige diensten in NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.50: Werkelijke en geschatte totale banengroei in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
81
A.12 (Werkzame) beroepsbevolking Begrippen Beroepsbevolking
S+$*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*8+&'%2*;%&%,%2'*(::%*3%&#+2%2*6(2*-V*$+$*%2*"%$*JL*<((&*'9%F* • $%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*8%&,%2)*+=* • 8%&,*5%--%2*((26((&'*8((&'++&*P%*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*;((2*8%&,%2)*+=* • 6%&,:(&%2* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* $%* 89::%2* 8%&,%2)* '((&6++&* -%#459,-((&* P9<2* %2* (4$969$%9$%2*+2$3:++9%2*+"*8%&,*6++&*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*$%*692'%2* B(2* '%* -%&+%3#-%6+:,92;* 8+&'%2* 3%&#+2%2* '9%* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* 8%&,%2* $+$* '%* 8%&,P("%*-%&+%3#-%6+:,92;*;%&%,%2'*%2*'%;%2%2*'9%*29%$*+=*"92'%&*'(2*-.*11&*8%&,%2*$+$*'%* 8%&,:+P%*-%&+%3#-%6+:,92;* Werkzame beroepsbevolking
2%&#+2%2*6(2*-V*$+$*%2*"%$*JL*<((&*'9%*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*8%&,%2* Werkloze beroepsbevolking
2%&#+2%2* 6(2* -V* $+$*%2*"%$*JL* <((&*'9%*29%$* +=*"92'%&*'(2* -.* 11&*3%&*8%%,* 8%&,%2)* 2+;* ;%%2* 8%&,* 5%--%2* ((26((&'* 8((&'++&* P%* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* ;((2* 8%&,%2)* +=* '9%* 6%&,:(&%2* "92'%&*'(2*-.*11&*3%&*8%%,*$%*89::%2*8%&,%2* Onderwijsniveau
%$*5++;#$-%5((:'%*+3:%9'92;#296%(1*9#*'++&*5%$*.GD*6(#$;%#$%:'*"%$*-%51:3*6(2*'%*D$(2'((&'* +2'%&89<#92'%:92;*-(0)*+=*-(()F* • Y(;%&* +2'%&89<#* +"6($* 5%$* ;%5%:%* -(#9#+2'%&89<#* %2* '%* %%&#$%* =(#%* 6(2* 5%$* 6++&$;%P%$* +2'%&89<#F*:-+d*6-+d*6"-+)*"1:+d*"(6+)*'%*%%&#$%*K*:%%&<(&%2*6(2*5(6+d68+*T%2*512* 6++&;(2;%&#U* %2* 5%$* :((;#$%* 296%(1* 6(2* 5%$* -%&+%3#+2'%&89<#)* 6%&;%:9<,-((&* "%$* '%* 519'9;%*(##9#$%2$%2+3:%9'92;*T"-+*,8(:9=94($9%296%(1*-UA* • `9''%:-((&*+2'%&89<#*+"6($*'%*$8%%'%*=(#%*6(2*5%$*6++&$;%P%$*+2'%&89<#F*-+6%2-+18* 5(6+d68+*%2*+3:%9'92;%2*6%&;%:9<,-((&*"%$*"-+*.)*K*%2*LA* • +;%&* +2'%&89<#* +"6($* 5-+?* %2* 1296% $(9&%* +3:%9'92;%2* %2* +1'%&%* %2* -%&+%3#+3:%9'92;%2*'9%*'((&"%%*6%&;%:9<,-((&*P9<2A* *
Bronnen * .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • G%&+%3#-%6+:,92;*2((&*+2'%&89<#296%(1*6++&*>%'%&:(2'*%2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3* 6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((J*c*.//J* • [%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;* 2((&* +2'%&89<#296%(1* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%* .7W72* ;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((J*c* .//J* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
82
BIJLAGE A
G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2* +";%692;_* $+$* '%* +"6(2;* 6(2* '%* T8%&,P("%U* -%&+%3#-%6+:,92;* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* • ]%* 2%$$+* 3(&$9493($9%;&(('* 9#* -%&%,%2'* (:#* '%* +"6(2;* 6(2* '%* 8%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;*(:#*3%&4%2$(;%*6(2*'%*$+$(:%*-%&+%3#-%6+:,92;* * * * * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
Economische indicatoren Noord-Holland Noord - nulmeting 2007 -
!&<(2* %C"(* *
* *
Roetersstraat 29 - 1018 WB Amsterdam - T (+31) 20 525 1630 - F (+31) 020 525 1686 - www.seo.nl - [email protected] ABN-AMRO 41.17.44.356 - Postbank 4641100 . KvK Amsterdam 41197444 - BTW 800943223 B02
!"#$%#&#'()*+,$-+&$*#&$./#-$0(1$ $ 234$3)/'/50()*$4'-#67/#8$-/#&$/'+9*+'8#:0;8$&/#.#,+(&$/'-#67/#8$0'$/,-6+)*&$<+'$/<#6*#0-$#'$=#-60;9(:#<#'>$ 4'($/'-#67/#8$*#:,&$/'7#$/,-6+)*&.#<#6($=0;$*#&$'#5#'$<+'$=#(:0((0'.#'>$234$3)/'/50()*$4'-#67/#8$0($.#:0##6-$ ++'$-#$?'0<#6(0�&$<+'$ 5(-+5>$"+&$.##9&$/'($70)*&$/,$-#$'0#A%(&#$%#&#'()*+,,#:0;8#$5#&*/-#'>$B#$*#==#'$ .##'$%0'(&//.5#68$#'$0'<#(#'$)/'&0'A$0'$*#&$0'&#::#)&A##:$8+,0&++:$<+'$-#$5#-#%#68#6($<0+$,6/5/&0#&6+;#)&#'C$*#&$ A0&=6#'.#'$<+'$%#&#'()*+,,#:0;8#$,A=:0)+&0#(C$8#''0('#&%#68#'$#'$)/'.6#(=#7/#8>$ * *
DE7?&(33+&$*2&AF*.//0?00* * 1DG>F*(0)?(/?J0KK?L-)?-*
.+3C&9;5$*O*.//0*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,*!"#$%&'("A*!::%*&%45$%2*6++&-%5+1'%2A* %$*9#*;%++&:++='*;%;%6%2#*19$*'9$*&(33+&$* $%*;%-&19,%2*92*(&$9,%:%2*%2*'%&;%:9<,%)*"9$#*'((&-9<*'%*-&+2*'19'%:9<,*%2*2(18,%1&9;*8+&'$*6%&"%:'A*
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
Inhoudsopgave !""#$""#%&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& ' ()*+,-)..',/&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& ''' 0
1,2+'%',/&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&0
3
45","*'657+86.#95.99#&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& :
:
=
.A-
2&+'14$9%#$&14$11&AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAK
.A.
S+%;%6+%;'%*8((&'%*T3%&*(&-%9'#3:(($#U AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAV
.AK
G%'&9<6%2*%2*+&;(29#($9%#*2((&*-%'&9<=#;&++$$%AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA0
.AL
W%;9+2(:%*-9<'&(;%*((2*5%$*-922%2:(2'#*3&+'14$AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA(
.AV
EX3+&$AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-/
.AJ
S+%&9#$9#45%*-%#$%'92;%2 AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-.
!+6.'/',/6;2'*)). &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&& 0< KA-
Y+4($9%=(4$+&%2AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-0
KA.
G%'&9<=#'C2("9%, AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA-(
KAK
:(2$+&%2"(&,$AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA..
KAL
G%'&9<=#$%&&%92%2AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.K
>#?+'%6*)#;. &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&3 LA-
G(2%2*6(2*8%&,2%"%&#AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.V
LA.
G%&+%3#-%6+:,92;*2((&*+3:%9'92;#296%(1AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.J
LAK
[%&,P("%*-%&+%3#-%6+:,92;*2((&*+3:%9'92;#296%(1AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.0
A'B2)/+8>
!+#),.$""#%',/ &&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&3C
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
i
Voorwoord \%'%;%2* %2* %==%4$9%=* -%:%9'* 6&((;$* +"* '%;%:9<,%* -%:%9'#92=+&"($9%A* >9%$* (::%%2* +"* '%* <19#$%* -%:%9'#"(($&%;%:%2* $%* ,9%P%2)* "((&* ++,* +"* "+29$+&92;* %2* -9<#$1&92;* 6(2* -%:%9'* "+;%:9<,* $%* "(,%2A* 7"* '9%* &%'%2* 5%%=$* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* >ABA* ((2* DE7* E4+2+"9#45*72'%&P+%,*;%6&((;'*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*92*>++&'? +::(2'*>++&'*92*,((&$*$%* -&%2;%2A* >9%$* (::%%2* 6++&* '%* 519'9;%* #9$1($9%)* "((&* ++,* +3* %%2* ((2$(:* 6(#$%* "+"%2$%2* 92* '%* 2(-9<%* $+%,+"#$A* ]($* 92* ,((&$* -&%2;%2* 6%&;$* 29%$* (::%%2* 5%$* 6%&P("%:%2* 6(2* &%:%6(2$%* ;%;%6%2#)* "((&*++,*5%$*P+*;+%'*"+;%:9<,*92#45($$%2*6(2*92'94($+&%2*'9%*T2+;U*29%$*-%#459,-((&*P9<2A* 9%&-9<* #3%:%2* 4+2#9#$%2$9%)* &%3&+'14%%&-((&5%9'* %2* -%$&+18-((&5%9'* %%2* -%:(2;&9<,%* &+:A* ]((&+"* 9#* ;%,+P%2* 6++&* %%2* ,8(2$9$($9%6%* %2* 8%$%2#45(33%:9<,%* -%2('%&92;)* ((2;%61:'* "%$* ,8(:9=94($9%#* 6(2*'%*&%#1:$($%2*'++&*'%#,12'9;%2*^92*5%$*6%:'_A* * >1* P9<2* %&* 92* 5%$* &%4%2$%* 6%&:%'%2* 6%Nj::%2'%* #$1'9%#* 6%-%2%2* +6%&* '96%&#%* %4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;%2* 92* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'A* `%$* 2("%* '%* +2$89,,%:92;%2* +3* '%* (&-%9'#"(&,$* P9<2* '((&92* 19$;%-&%9'* -%:945$A* E&* P9<2* %45$%&* '96%&#%* &%'%2%2* 8((&+"* -9<* '%* -%#45&9<692;*6(2*'%*&%;9+2(:%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*29%$*8+&'$*6++&$;%-+&'11&'*+3*'%P%*#$1'9%#A* 73* '%* %%&#$%* 3:(($#* -%6($* ;%%2* 6(2* '%P%* #$1'9%#* (::%* 92=+&"($9%* '9%* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* &%:%6(2$* (45$* 6++&* '%* "+29$+&92;* 6(2* '%* %4+2+"9#45%* #9$1($9%* A2* '%* %4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;* 92* '%* &%;9+A* ]((&2((#$* ;%-&19,%2* -%#$((2'%* #$1'9%#* 6%Nj::%2'%* -&+22%2* 6(2* 92=+&"($9%* '9%* 29%$* 2++'P(,%:9<,* +2'%&:92;* 4+2#9#$%2$* P9<2A* ]++&* 92* '%* 519'9;%* (2(:C#%* 6++&* (::%* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2* P+6%%:* "+;%:9<,* 19$* $%* ;((2* 6(2* ;%;%6%2#* 6(2* 5%$* .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,*T.GDU)*8+&'$*-%&%9,$*'($*'%*92=+&"($9%*+2'%&:92;*4+2#9#$%2$*9#)* -%$&+18-((&*"(;*8+&'%2*;%(45$*%2*21*%2*92*'%*$+%,+"#$*&%3&+'14%%&-((&*9#A*]((&"%%*,+"%2* '%* -%++;'%* '+%:%2* 6(2* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* 92* P945$F* 926%2$(&9#($9%* 6(2* '%* %4+2+"9#45%* 3+#9$9%* 6(2* >++&'? +::(2'* >++&'* 92*>%'%&:(2')* 5%$* "+29$+&%2* 6(2* '%* &%;9+2(:%*%4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;*%2*5%$*8((&2%"%2*6(2*&%:%6(2$%*$&%2'#*92*'9%*+2$89,,%:92;A* * ]%P%* #$1'9%* P+1* 29%$* "+;%:9<,* P9<2* ;%8%%#$* P+2'%&* '%* 8((&'%6+::%* 92-&%2;* 6(2* '%&'%2A* G9<* '%* ,8(:9=94($9%* 6(2* +2'%&P+%,#&%#1:$($%2* 9#* '(2,-((&* ;%-&19,* ;%"((,$* 6(2* 92P945$%2* 6(2* '%* 5%%&* G%%:(%&$#* 6(2* G:+,:(2')* #%4&%$(&9#* 6(2* B>7)* '%* 5%%&* 2%2292,* 6(2* '%* :("%&* 6(2* :++35(2'%:* >++&'? +::(2'* >++&')* %2* "%6&+18* D$(")* '9&%4$%1&* 6(2* S+%&9#"%* >++&'? +::(2'A* 73* '%P%* 3:(($#* 8+&'%2* P9<* 5(&$%:9<,* -%'(2,$* 6++&* '%* "%'%8%&,92;* ((2* 5%$* +2'%&P+%,A* B%&'%&* 9#* '(2,* 6%ǃ:'9;'* ((2* G
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
iii
Samenvatting ]9$*'+41"%2$*;%%=$*%%2*-%#45&9<692;*6(2*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*8((&92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'* >++&'* P945* ((2* 5%$* -%;92* 6(2* .//0* -%6+2')* 19$;%'&1,$* 92* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2A* ]%P%* 92'94($+&%2*-%$&%==%2* '%* %4+2+"9#45%* #$&14$11&)* 5%$* 6%#$9;92;#,:9"(($*%2* '%*(&-%9'#"(&,$* 92* '%* &%;9+A* ]((&-9<* 8+&'$* %%2* 6%&;%:9<,92;* ;%"((,$* "%$* :(2'%:9<,%* 49<=%&#A* ]%* ;%3&%#%2$%%&'%* 92'94($+&%2* 6+&"%2* %%2* 21:"%$92;* 6++&* 5%$* 6(#$#$%::%2* 6(2* '%* &%;9+2(:%* %4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;)*'9%*P(:*8+&'%2*;%-(#%%&'*+3*5%&5((:'%*"%$92;%2*92*'%*,+"%2'%*<(&%2A* *
Economische structuur D%4$+&%2* '9%* &%:($9%=* #$%&,* P9<2* 6%&$%;%28++&'9;'* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)*-+1829<6%&5%9')*5+&%4(*T$+%&9#"%U*%2*+6%&5%9'A*]%*92'1#$&9%*9#*'++&*5%$*(44%2$*+3*`:G* -%'&9<6%2*%%2*&%:($9%=*,:%92%*#%4$+&*92*'%*&%;9+A*\&+%9*6(2*5%$*&%;9+2(:%*3&+'14$9%((2'%%:*8(#*92* .//V* %2* .//J* 6++&(:* $%* 692'%2* 92* '%* -+1829<6%&5%9')* 6%&6+%&#%4$+&)* 5+&%4(* %2* '%:=#$+==%2892292;A* ]%* 6%&6+%&#%4$+&* 3&+=9$%%&$* 6(2* '%* &%:($9%6%* &19"$%* 92* '%* &%;9+* %2* '%* 2(-9<5%9'* 6(2* '%* W(2'#$('A* G9<* '%:=#$+==%2892292;* ;(($* 5%$* +"* %%2* #$%69;%* ;&+%9* 6(2* +==#5+&%* (4$969$%9$%2*(:#*;%6+:;*6(2*'%*5+;%*+:9%3&9<#A*D%4$+&%2*'9%*92*'%*3%&9+'%*.//V?.//J*512*((2'%%:*92* '%* :(2'%:9<,%* 3&+'14$9%* P(;%2* (=2%"%2* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* 92'1#$&9%)* +6%&5%9'* %2* ;%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;A*\&+$%*926%#$%&92;%2*92*'%*;:(#$192-+18*92*>++&'? +::(2'*>++&'* P1::%2* P945* '%* ,+"%2'%* <(&%2* 2((&* 6%&8(45$92;* '++&6%&$(:%2* 92* ;12#$9;%* ;&+%949<=%&#* 6++&* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&*(:#*;%5%%:A* * ]%* ;&+%9* 6(2* '%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* :(;* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* '%* 3%&9+'%* .//V?.//J* ;%"9''%:'*5+;%&*'(2*:(2'%:9<,)*6++&(:*92*'%*92'1#$&9%)*-+1829<6%&5%9'*%2*5+&%4(A*]9$*'19'$*+3*%%2* #$%%'#*5++;8((&'9;%&%*3&+'14$9%*92*'%P%*&%;9+2(:%*#%4$+&%2)*5%$;%%2*+6%&%%2,+"$*"%$*5%$*-%%:'* 6(2*%%2*;&+$%*'96% =94($9%*((2*;%#3%49(:9#%%&'%*-%'&9<69;5%9'*92*'%*&%;9+*"%$*%%2*;&+$%*"($%*6(2* 922+6($9%A*D%4$+&%2*"%$*&%:($9%=*6%%:*`:G*-%'&9<6%2*P9<2*;+%'*6%&$%;%28++&'9;'*92*'%*&%;9+)*"%$* 2("%* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&)* -+1829<6%&5%9')* '%$(9:5(2'%:*%2* 5+&%4(A*]((&2((#$*P9<2* -%'&9<6%2* %2* +&;(29#($9%#*92*'%*#%4$+&%2*92'1#$&9%*%2*+6%&5%9'*;%"9''%:'*,:%92%&*'(2*:(2'%:9<,A* * ]%*<((&:9<,#%*%X3+&$;&+%9*6(2*&+2'*'%*-/*3&+4%2$*9#*6++&(:*5%$*;%6+:;*6(2*%%2*#2%::%*;&+%9*6(2*'%* 8%&%:'5(2'%:A* 12* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'* P9<2* '%* %X3+&$* 6(2* '%* -+1829<6%&5%9'* %2* +6%&9;%* '9%2#$%2#%4$+&* 92* .//J* #3%4$(41:(9&* ;%;&+%9')* (:* -%$&+=* 5%$* %%2* &%:($9%=* ,:%92%* %X3+&$8((&'%A*]++&*5%$*-%#45%9'%2*3&+'14$9%((2'%%:*6(2*'%*92'1#$&9%*%2*'%*:(;%*;&+%949<=%&#*92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* 9#* '%* $+$(:%*%X3+&$* 6(219$* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* .//V* %2* .//J* "92'%&* #$%&,*;%;&+%9'*'(2*:(2'%:9<,A* * %$* $+%&9#"%* 9#* %%2* -%:(2;&9<,%* #%4$+&* 92* '%* %4+2+"9%* 6(2* >++&'? +::(2'* >++&'A* 12* .//V* %2* .//J* 8(#* P+8%:* 5%$* ((2'%%:* 92* '%* $+$(:%* 3&+'14$9%* (:#* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 6(2* '%* 5+&%4(#%4$+&* ;&+$%&*'(2*:(2'%:9<,A* %$*((2$(:*$+%&9#$9#45%*-%P+%,%2*9#*92*.//V*%2*.//J*=:92,*;%#$%;%2)*92*>++&'? +::(2'*>++&'*2+;*9%$#*#$%&,%&*'(2*:(2'%:9<,A*]%*&%;9+*3&+=9$%%&$*#$%&,*6(2*'%*$&%2'*2((&*,+&$%&%* 6(,(2$9%#* %2* 5%$* $%,+&$* ((2* :+;9%#(44+""+'($9%#* 92* '%* W(2'#$('A* ]($* 5%$* 6%&-:9<=#$+%&9#"%* "92'%&*3+31:(9&*((2*5%$*8+&'%2*9#)*-:9<,$*+2'%&*"%%&*19$*'%*(45$%&-:9<6%2'%*;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
+6%&2(45$92;%2* 6(2* -19$%2:(2'#%* $+%&9#$%2A* ]%* &%;9+* #$(($* '((&-9<* 29%$* -%,%2'* +"* P9<2* ;12#$9;%* 3&9<#d,8(:9$%9$*6%&5+1'92;A*B%&29%1892;*6(2*($$&(4$9%#)*-12'%:92;*6(2*,&(45$%2*%2*((23(##92;*6(2* 3&+'14$%2* :9<,%2* 2++'P(,%:9<,* +"* 5%$* &%;9+2(:%* 6%&-:9<=#$+%&9#"%* ++,* 92* '%* $+%,+"#$* $%* :($%2* =:+&%&%2A* *
Vestigingsklimaat ]%* -%:(2;&9<,#$%* :+4($9%=(4$+&%2* '9%* -9<'&(;%2* ((2* %%2* ;+%'* 6%#$9;92;#,:9"(($* P9<2* &19"$%)* -%&%9,-((&5%9'* %2* '%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 3&+'14$9%"9''%:%2*$%;%2*%%2*((2$&%,,%:9<,%*3&9<#A* !:#* %%2* 6(2* '%* 8%929;%* &%;9+_#* 92* >%'%&:(2'* 5%%=$* >++&'? +::(2'* >++&'* 2+;* 6+:'+%2'%* #45+2%* &19"$%*"%$*%%2*;&+$%*"($%*6(2*&1#$*6++&*29%18%*%4+2+"9#45%*(4$969$%9$%2A*]9$*92*4+"-92($9%*"%$* '%* 2(-9<5%9'* 6(2* '%* W(2'#$(')* "%$* $8%%* 6%&-92'%2'%* 4+&&9'+&#* T!0* %2* !(UA* D%4$+&%2* '9%* '((&* 6++&(:* 6(2* ,122%2* 3&+=9$%&%2* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* 92'1#$&9%)* 6%&6+%&#%4$+&)* $+%&9#"%)* %2* P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;*T,(2$++&:+4($9%#UA* %$*-%#459,-((&*,+"%2*6(2*&19"$%*8+&'$*%45$%&*6((,* 2+;* (:#* ,2%:312$* %&6(&%2A* 7+,* 9#* 5%$* +2'%&:9;;%2'%* 8%;%22%$* "92'%&* ;12#$9;* 6++&* '%* -%&%9,-((&5%9'*6(2*-%:(2;&9<,%*-%'&9<=#:+4($9%#A* * ]%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 6+:'+%2'%* ;+%'* +3;%:%9'* 3%&#+2%%:* 9#* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %%2* ((2'(45$#312$A*>++&'? +::(2'*>++&'*5%%=$*$%*"(,%2*%%2*&%:($9%=*#$%&,%*6%&;&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
%2* '%* 6%#$9;92;* 6(2* 29%18%* -%'&9<6%2A* ]($* -:9<,$* ++,* 19$* '%* #$%&,* ;%#$%;%2* 3:(26++&&(('* 92* '%* &%;9+A* 76%&9;%2#* :%9'$* '9$* 2+;* 29%$* +2"9''%::9<,* $+$* %X3(2#9%* 6(2* -%'&9<69;5%9'A* B((,* 6%&;$* T'%* -%#:19$6+&"92;*&+2'U*5%$*-+18&9<3*"(,%2*6(2*;&+2'*2+;*%29;%*$9<'A*]%*6%&,++33&9<#*6(2*;&+2'* %2*6(2*29%18%*-%'&9<=#$%&&%92%2*:9;$*92*>++&'? +::(2'*>++&'*5+;%&*'(2*5%$*:(2'%:9<,*;%"9''%:'%A* *
Arbeidsmarkt +%8%:*'++&*3&+'14$969$%9$#;&+%9*'%*-(2%2;&+%9*(45$%&-:9<=$*-9<*'%*3&+'14$9%;&+%9)*2("*5%$*((2$(:* -(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*.//V*%2*.//J*2+;*(:$9<'*$+%)*92*>++&'? +::(2'*>++&'*P%:=#*#$%&,%&*'(2* :(2'%:9<,A* ]9%* $+%2("%* P($* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 6++&(:* 92* '%* '%:=#$+==%2892292;* T+==#5+&%* (4$969$%9$%2U)*=92(249e:%*92#$%::92;%2)*P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;*%2*'*;%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;A* E%2*(=2("%*6(2*5%$*((2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*8%&'*;%6+2'%2*92*'%*92'1#$&9%)*6%&6+%&#%4$+&* %2*-9<*'%*+6%&5%9')*P+8%:*:(2'%:9<,*(:#*&%;9+2((:A* * 12*.//J*9#*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'*#2%::%&*;%;&+%9'*'(2*:(2'%:9<,*%2*++,* #2%::%&* '(2* 92* .//V)* +2'(2,#* '%* &%:($9%=* #$%&,%* 6%&;&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
1
1
Inleiding
]9$*'+41"%2$*;%%=$*%%2*-%#45&9<692;*6(2*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%*8((&92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'* >++&'* P945* ((2* 5%$* -%;92* 6(2* .//0* -%6+2')* 19$;%'&1,$* 92* .K* $(-%::%2* "%$* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2A* ]%P%* 92'94($+&%2* P9<2* 6(#$;%#$%:'* '++&* DE7* E4+2+"9#45* 72'%&P+%,* 92* +3'&(45$* 6(2* 5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* >ABA* +3* -(#9#* 6(2* #$($9#$9%,%2* 6(2* +2'%&* (2'%&%*5%$*.%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,*T.GDU*%2*'%*1G1D*126%2$(&9#($9%*-%'&9<=#$%&&%92%2*%2* ,(2$++&:+4($9%#)*((2;%61:'*"%$*-%&%,%292;%2*'++&*DE7A*]%*;%3&%#%2$%%&'%*92'94($+&%2*6+&"%2* %%2* 21:"%$92;* 6++&* '%* +2$89,,%:92;* 6(2* '%* %4+2+"9#45%* #9$1($9%)* 8%:,%* 92* '%* ,+"%2'%* <(&%2* 2(18;%P%$*'++&*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*P(:*8+&'%2*;%6+:;'A* * %$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=* >++&'? +::(2'* >++&'* >ABA* 9#* %%2* #("%28%&,92;#6%&-(2'* $1##%2* 3&+69249%* >++&'? +::(2')* .0* $(:* &%;9+2(:%* ;%"%%2$%2* %2* '%* :("%&* 6(2* :++35(2'%:* >++&'? +::(2'*>++&'A* %$*5%%=$*(:#*'+%:*'%*&%;9+2(:%*%4+2+"9%*$%*#$9"1:%&%2A*EX3:949%$%*'+%:%2*6(2*5%$* 72$89,,%:92;#-%'&9<=*P9<2*5%$*6%&;&+$%2*6(2*5%$*((2$(:*(&-%9'#3:(($#%2*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'* >++&')* 5%$* #$9"1:%&%2* 6(2* 926%#$%&92;%2* 92* '%* &%;9+2(:%* %4+2+"9%* %2* 5%$* +2$89,,%:%2* 6(2* $+%&9#"%*%2*&%4&%($9%*92*'%*&%;9+)*$+$*19$'&1,,92;*,+"%2'*92*%%2*6%&5+;92;*6(2*'%*+"P%$*92*'%P%* #%4$+&A*7"*'%P%*'+%:%2*$%*-%&%9,%2*5%%=$*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*(:#*$(,%2*'%*T5%&U+2$89,,%:92;* 6(2* -%'&9<6%2$%&&%92%2)* (4f19#9$9%* %2* -%5+1'* 6(2* -%'&9<6%2* 6++&* '%* &%;9+)* 922+6($9%* %2* #$&14$11&6%&#$%&,92;)*%2* '%* 3(&$9493($9%* 92* -%'&9<6%2A*7"*'%P%*$(,%2* ;+%'* 19$* $%* ,122%2* 6+%&%2* 5%%=$*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*-%5+%=$%*((2*3%&9+'9%,%*92=+&"($9%*+6%&*'%*%4+2+"9#45%*#9$1($9%* 92*'%*&%;9+A*!(2*'%*%2%*,(2$*,(2*5%$*'%*((23(,*6(2*P9<2*$(,%2*'((&+3*-(#%&%2)*((2*'%*(2'%&%*,(2$* ,(2*'%*92=+&"($9%*++,*=12;%&%2*(:#*9231$*6++&*(4f19#9$9%*(4$969$%9$%2A*]((&-9<*9#*5%$*6(2*-%:(2;*+"* 29%$* (::%%2* '%* #$(2'* 6(2* P(,%2* 8%%&* $%* ;%6%2)* "((&* 6++&(:* ++,* '%* 'C2("9%,* 92* '%* 49<=%&#* 2((&* 6+&%2* $%* -&%2;%2A* B++&* '9%* 'C2("9%,* 9#* 5%$* 2+'9;* +"* $%* #$(&$%2* "%$* %%2* 21:"%$92;* 6(2* '%* %4+2+"9#45%*#9$1($9%*92*'%*&%;9+*%2*'%P%*"%$92;*3%&9+'9%,*$%*5%&5(:%2A* * ]9$*'+41"%2$*9#*92;%'%%:'*92*'&9%*$5%"($9#45%*5++='#$1,,%2A* ++='#$1,*.*;%%=$*92'94($+&%2*'9%* $%*"(,%2*5%--%2*"%$*'%*%4+2+"9#45%*#$&14$11&*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'A*]9$*-%$&%=$* +2'%&* "%%&* '%* 3&+'14$9%#$&14$11&* %2* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 2((&* #%4$+&)* ((2$(:* -%'&9<6%2* 2((&* -%'&9<=#;&++$$%)* &%;9+2(:%* -9<'&(;%* ((2* 5%$* 2($9+2((:* 3&+'14$* %2* '%* +"6(2;* 6(2* '%* %X3+&$A* G+6%2'9%2*8+&'$*#3%49(:%*((2'(45$*-%#$%%'*((2*'%*$+%&9#$9#45%*#%4$+&A* ++='#$1,*K*;(($*92*+3*5%$* 6%#$9;92;#,:9"(($* 6++&* -%'&9<6%2* 92* '%* &%;9+)* "%$* #3%49(:%* ((2'(45$* 6++&* '%* +"6(2;)* -%P%$$92;#;&(('* %2* 3&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
2
Economische structuur
2.1
Productiestructuur
3
S(-%:*-*;%%=$*'%*3&+'14$9%8((&'%*2((&*#%4$+&*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*6++&*>%'%&:(2'*(:#* ;%5%%:A*]%*3&+'14$9%8((&'%*-%$&%=$*'%*8((&'%*6(2*(::%*6++&*'%*6%&,++3*-%#$%"'%*;+%'%&%2*%2* (::%* +2$6(2;#$%2* 6++&* -%8%P%2* '9%2#$%2A* S(-%:* .* ;%%=$* '((&2((#$* ((2'%:%2* 6(2* #%4$+&%2* 92* '%* $+$(:%*3&+'14$9%8((&'%*A2*5%$*((2'%%:*6(2*'%*#%4$+&(:%*3&+'14$9%*92*>++&'? +::(2'*>++&'*92*'%* :(2'%:9<,%*3&+'14$9%8((&'%A* * Tabel 1:
Productie naar sector (waarde in mln. Euro, basisprijzen) Nederland
Noord-Holland Noord
Omvang Sector Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie
Groei
Omvang
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
23724
25295
2,0%
6,6%
1177
1190
0,5%
1,1% 26,8%
17372
21227
17,1%
22,2%
189
239
21,6%
263327
284977
5,8%
8,2%
3577
3752
4,8%
4,9%
66284
71674
4,1%
8,1%
2567
2851
7,0%
11,1%
102657
109296
2,3%
6,5%
2887
3104
3,3%
7,5%
Horeca
16442
17217
1,5%
4,7%
568
597
4,5%
5,2%
Vervoer, opslag en communicatie
71719
74267
4,4%
3,6%
1234
1339
0,1%
8,5%
Financiële instellingen
63282
62034
6,6%
-2,0%
1378
1334
8,3%
-3,2%
158042
169067
5,3%
7,0%
3867
4142
6,2%
7,1%
56437
58359
2,2%
3,4%
2638
2709
1,6%
2,7%
Gesubsidieerd onderwijs
25279
26343
2,9%
4,2%
728
758
3,1%
4,1%
Gezondheids- en welzijnszorg
54584
57140
4,1%
4,7%
1615
1663
2,3%
3,0%
Milieu, cultuur en overige diensten
35699
37055
1,6%
3,8%
1039
1073
1,8%
3,2%
954848
1013951
4,6%
6,2%
23464
24751
4,2%
5,5%
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid
Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%*$+$(:%*3&+'14$9%;&+%9*92*.//V*%2*.//J*6%Nj:$*92*>++&'? +::(2'*>++&'*2(18%:9<,#*6(2*'%* $+$(:%*:(2'%:9<,%*3&+'14$9%;&+%9*92*'%P%*<(&%2A*W%:($9%=*;12#$9;*8(#*'%*3&+'14$9%+2$89,,%:92;*92*'%* -+1829<6%&5%9'* %2* 92* '%* 5+&%4(* 92* >++&'? +::(2'* >++&'A* ]%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%;&+%9* 92* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&)*92'1#$&9%*%2*-9<*'%*+6%&5%9'*-:%%=*8($*(45$%&*+3*5%$*:(2'%:9<,%*-%%:'A*B++&*'%* (;&(&9#45%*#%4$+&*;%:'$*'($*.//J*%%2*&%:($9%=*#:%45$*<((&*8(#*6++&*'%*-:+%"-+::%2$%%:$*c*%%2*&%:($9%=* #$%&,*6%&$%;%28++&'9;'%*#%4$+&*92*'%*&%;9+*c*$%&89<:*;&+$%*926%#$%&92;%2*92*'%*;:(#$192-+18*2((&* 6%&8(45$92;* 3(#* 6(2(=* .//0* %==%4$* P1::%2* 5%--%2* +3* '%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%* 92* '%P%* #%4$+&A* ]%* 92'1#$&9%* 92* '%* &%;9+* -%#$(($)* 2((#$* (4$969$%9$%2* '9%* 6++&$6:+%9%2* 19$* '%* g(;&9-1#92%##g* %2* $+%:%6%&92;* ((2* ;&+$%* -%'&9<6%2* 2%$* -19$%2* '%* &%;9+* TP+(:#* .+&1#U)* 6++&(:* 19$* %%2* ;&+$%* '96% =94($9%*6(2*#$%&,*;%#3%49(:9#%%&'%*`:G*-%'&9<6%2A*E4+2+"9#45*;12#$9;%*$9<'%2*6%&$(:%2*P945* -9<*'%P%*-%'&9<6%2*"92'%&*#2%:*'++&*92*5+;%*;&+%949<=%&#A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
4
HOOFDSTUK 2
D%4$+&%2* '9%* &%:($9%=* #$%&,* P9<2* 6%&$%;%28++&'9;'* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* T(;&9-1#92%##U)* '%* -+1829<6%&5%9')* '%* 5+&%4(* T$+%&9#"%U* %2* '%* +6%&5%9'A* ]%* 92'1#$&9%* 9#* '++&*5%$*(44%2$*+3*`:G*-%'&9<6%2*92*3&+'14$9%8((&'%*;%"%$%2*%%2*&%:($9%=*,:%92%*#%4$+&*92*'%* &%;9+A*D$%&,%*+2'%&'%:%2*8+&'%2*;%6+&"'*'++&*'%*'11&P("%*92'1#$&9%*T+A(A*892'"+:%2#U)*"%$((:* %2*%:%4$&+)*,12#$#$+==%2*%2*<(45$-+18A*\&+%9*6(2*5%$*&%;9+2(:%*((2'%%:*92*'%*:(2'%:9<,%*3&+'14$9%* 8(#*92*.//V*%2*.//J*6++&(:*$%*692'%2*92*'%*-+1829<6%&5%9')*'%*6%&6+%&#%4$+&)*'%*5+&%4(*%2*'%* '%:=#$+==%2892292;A* ]%* 6%&6+%&#%4$+&* 3&+=9$%%&$* 6(2* '%* &%:($9%6%* &19"$%* 92* '%* &%;9+* %2* '%* 2(-9<5%9'*6(2*'%*'945$-%6+:,$%*W(2'#$('A*G9<*'%*'%:=#$+==%2892292;*;(($*5%$*+"*%%2*#$%69;%*;&+%9* 6(2* +==#5+&%* (4$969$%9$%2* 6(219$* "%$* 2("%* ]%2* %:'%&* (:#* ;%6+:;* 6(2* '%* 5+;%* +:9%3&9<#A* E%2* 6%&'%&%* +2$89,,%:92;* :9<,$* '((&* (::%%2* "+;%:9<,* 8(22%%&* 6+:'+%2'%* &19"$%* 8+&'$* ;%=(49:9$%%&'* 6++&* '%P%* (4$969$%9$%2A* D%4$+&%2* '9%* 92* '%* 3%&9+'%* .//V?.//J* 512* ((2'%%:* 92* '%* :(2'%:9<,%* 3&+'14$9%*P(;%2*(=2%"%2*P9<2*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&)*'%*92'1#$&9%)*'%*+6%&5%9'*%2*'%*;%P+2'5%9'#?* %2*8%:P9<2#P+&;A*12*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'*692'%2*+3*'9$*"+"%2$*;&+$%* 926%#$%&92;%2* 3:(($#* 92* '%* ;:(#$192-+18A* !:#* ;%6+:;* 6(2* '%* 2+;* -%#459,-(&%* &19"$%* 6++&* '%P%* 926%#$%&92;%2)*5%$*&19"$%;%-&%,*6++&*'%*$&('9$9+2%:%*;:(#$192-+18*92*5%$*[%#$:(2'*%2*29%$*+3*'%* :(($#$%* 3:(($#* 5%$* &%:($9%=* ;&+$%* ((2$(:* P+21&%2* 92* '%* &%;9+)* 9#* '%* 6%&8(45$92;* '($* '%P%* 926%#$%&92;%2*P945*'%*,+"%2'%*<(&%2*P1::%2*'++&6%&$(:%2*92*;12#$9;%*;&+%949<=%&#*6++&*'%*#%4$+&* (:#*;%5%%:A*]((&6(2*P(:*++,*'%*(;&(&9#45*;%+&9e2$%%&'%*92'1#$&9%*92*'%*&%;9+*,122%2*3&+=9$%&%2A* * Tabel 2:
Aandeel sectoren in landelijke productie, aandeel regio in landelijke productie Nederland
Noord-Holland Noord
Aandeel sector in totale productie
Aandeel sector in totale productie
Aandeel regio in landelijke productie
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
2,5%
2,5%
5,0%
4,8%
5,0%
4,7% 1,1%
Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie
1,8%
2,1%
0,8%
1,0%
1,1%
27,6%
28,1%
15,2%
15,2%
1,4%
1,3%
6,9%
7,1%
10,9%
11,5%
3,9%
4,0% 2,8%
10,8%
10,8%
12,3%
12,5%
2,8%
Horeca
1,7%
1,7%
2,4%
2,4%
3,5%
3,5%
Vervoer, opslag en communicatie
7,5%
7,3%
5,3%
5,4%
1,7%
1,8% 2,2%
Financiële instellingen
6,6%
6,1%
5,9%
5,4%
2,2%
16,6%
16,7%
16,5%
16,7%
2,4%
2,4%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
5,9%
5,8%
11,2%
10,9%
4,7%
4,6%
Gesubsidieerd onderwijs
2,6%
2,6%
3,1%
3,1%
2,9%
2,9%
Gezondheids- en welzijnszorg
5,7%
5,6%
6,9%
6,7%
3,0%
2,9%
Milieu, cultuur en overige diensten
3,7%
3,7%
4,4%
4,3%
2,9%
2,9%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
2,5%
2,4%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
2.2
5
Toegevoegde waarde (per arbeidsplaats)
]%*$+%;%6+%;'%*8((&'%*9#*;%:9<,*((2*5%$*6%Nj:*$1##%2*'%*3&+'14$9%*%2*5%$*92$%&"%'9(9&*6%&-&19,)* +=8%:*'%*8((&'%*'9%*%%2*3&+'14%2$*"%$*P9<2*(4$969$%9$%2*$+%6+%;$*((2*%%2*3&+'14$*+=*'9%2#$A*S(-%:* K* :(($* '%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 3%&* #%4$+&* P9%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* 6++&* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A*S(-%:*L*'+%$*5%$P%:='%)*"((&*'(2*3%&*(&-%9'#3:(($#*T6(2*8%&,2%"%&#UA* * Tabel 3:
Toegevoegde waarde naar sector (waarde in mln. Euro, basisprijzen) Nederland
Noord-Holland Noord
Omvang
Groei
Omvang
Groei
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
9647
10410
2,6%
7,9%
593
594
-0,5%
0,1%
Delfstoffenwinning
13572
16960
19,9%
25,0%
158
204
23,5%
29,0%
Industrie en openbare nutsbedrijven
70190
71035
1,2%
1,2%
1300
1388
6,3%
6,8%
Bouwnijverheid
24437
26278
4,0%
7,5%
961
1087
8,4%
13,0%
Handel en reparatie
57771
61389
0,4%
6,3%
1737
1879
3,4%
8,2%
8328
8646
0,7%
3,8%
296
319
6,5%
7,8%
Vervoer, opslag en communicatie
32744
33774
1,4%
3,1%
650
666
-2,9%
2,4%
Financiële instellingen
34509
31331
7,1%
-9,2%
828
861
15,0%
4,0%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
90452
99881
5,6%
10,4%
2221
2390
6,9%
7,6%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
32550
32990
1,6%
1,4%
1677
1754
3,8%
4,6%
Gesubsidieerd onderwijs
19917
20728
2,6%
4,1%
590
614
3,0%
4,0%
Gezondheids- en welzijnszorg
40340
42094
4,2%
4,3%
1223
1276
3,5%
4,3%
Milieu, cultuur en overige diensten
17429
18094
1,5%
3,8%
483
498
1,2%
3,1%
451886
473610
3,4%
4,8%
12718
13529
5,0%
6,4%
Horeca
Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%* ;&+%9* 6(2* '%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* :(;* 92* '%* 3%&9+'%* .//V?.//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* ;%"9''%:'*5+;%&*'(2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]($*-%$%,%2$*'($*%%2*#$%%'#*;&+$%&*;%'%%:$%*6(2*'%* 8((&'%*6(2*%%2*3&+'14$*+=*'9%2#$*92*>++&'? +::(2'*>++&'*8%&'*;%3&+'14%%&'A*]9%*;&+%9*8(#* 6++&(:* ;&+$%&* 92* '%* 92'1#$&9%)* -+1829<6%&5%9'* %2* 5+&%4(A* ]9$* '19'$* %&+3* '($* %&* #$%%'#* 5++;8((&'9;%&%*3&+'14$%2*92*'%P%*#%4$+&%2*92*'%*&%;9+*8%&'%2*;%3&+'14%%&'A*]9$*,+"$*+6%&%%2* "%$* 5%$* -%%:'* 6(2* %%2* ;&+$%* '96% =94($9%* ((2* ;%#3%49(:9#%%&'%* -%'&9<69;5%9'* 92* >++&'? +::(2'* >++&')*8((&*6%%:*922+6($9%*3:(($#692'$A*76%&9;%2#*;+:'*5%$*$%;%2+6%&;%#$%:'%*6++&*'%*(;&(&9#45%* #%4$+&*%2*'%*6%&6+%&#%4$+&A*]((&*9#*5%$*-%:(2;*6(2*922+6($9%*%2*926%#$%&92;%2*6++&*%%2*'11&P("%* +2$89,,%:92;*;&+$%&A*B++&*%%2*'%%:*692'$*'9%*3:(($#*92*'%*6+&"*6(2*926%#$%&92;%2*92*;&++$#45(:9;%* ;:(#$192-+18A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
6
HOOFDSTUK 2
]%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 3%&* (&-%9'#3:(($#* ;%%=$* %%2* 92'94($9%* 6(2* '%* (&-%9'#3&+'14$969$%9$* 3%&* #%4$+&A*]%P%*P(:*#$%&,*(=5(2;%2*6(2*5%$*$C3%*(4$969$%9$%2A*G9<*5++;8((&'9;%*3&+'14$%2*:9;$*++,*'%* (&-%9'#3&+'14$969$%9$*&%:($9%=*5++;A*h+*-%P9%2*P+&;$*'%*;12#$9;%*;&+%9*6(2*'%*$+$(:%*$+%;%6+%;'%* 8((&'%*92*'%*&%;9+2(:%*92'1#$&9%*6++&*5%$*925(:%2*6(2*%%2*(45$%&#$(2'A*12*'%*-+1829<6%&5%9'*%2* 5+&%4(*8(#*(:*#3&(,%*6(2*%%2*5+;%*(&-%9'#3&+'14$969$%9$)*'9%*2+;*6%&'%&*9#*$+%;%2+"%2A*2&%49%#* 5%$* +";%,%%&'%* 9#* 5%$* ;%6(:* 92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* %2* '%* 6%&6+%&#%4$+&* 6(2* >++&'? +::(2'* >++&'A* * Tabel 4:
Toegevoegde waarde per arbeidsplaats naar sector (waarde × 1.000 Euro, basisprijzen) Nederland
Noord-Holland Noord
Omvang Sector Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning
Groei
Omvang
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
99
109
4,0%
9,7%
75
75
-1,8%
0,5% 12,8%
1578
1965
21,2%
24,5%
176
198
9,7%
Industrie en openbare nutsbedrijven
82
85
4,2%
4,7%
63
68
7,3%
7,7%
Bouwnijverheid
66
70
3,8%
7,2%
69
76
6,1%
11,0%
Handel en reparatie
50
53
1,6%
5,7%
44
46
4,2%
5,0%
Horeca
33
32
1,5%
-0,5%
34
37
9,0%
7,3%
Vervoer, opslag en communicatie
77
80
3,6%
3,9%
68
71
1,2%
3,2%
Financiële instellingen
134
118
5,4%
-12,0%
117
113
5,3%
-3,1%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
76
79
0,1%
3,3%
87
91
-2,3%
4,5%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
65
68
4,1%
4,5%
116
120
10,2%
4,0%
Gesubsidieerd onderwijs
42
44
2,4%
4,2%
41
42
1,6%
2,7%
Gezondheids- en welzijnszorg
36
37
1,8%
3,6%
34
34
-1,6%
1,4%
Milieu, cultuur en overige diensten
63
66
1,7%
4,2%
67
67
6,9%
0,2%
Totaal
65
67
3,0%
3,8%
62
64
3,6%
4,3%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
2.3
7
Bedrijven en organisaties naar bedrijfsgrootte
* S(-%:* V* ;%%=$* %%2* +6%&P945$* 6(2* 5%$* ((2$(:* 6%#$9;92;%2* 6(2* -%'&9<6%2* %2*+&;(29#($9%#* 92* >++&'? +::(2'*>++&'*%2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]9$*((2$(:*9#*19$;%#3:9$#$*2((&*5%$*((2$(:*8%&,2%"%&#* 3%&*-%'&9<=*T-%'&9<=#;&++$$%UF*$+$*-/*8%&,2%"%&#)*-/*$+$*-//*8%&,2%"%&#)*%2*-//*8%&,2%"%&#*%2* "%%&A* * Tabel 5:
Aantal bedrijfsvestigingen naar sector en (aandeel naar) bedrijfsgrootte, 2006 Nederland
Aantal werknemers
Noord-Holland Noord
0-10
10-100
100+
Totaal
0-10
10-100
100+
Totaal
91840
1760
30
93625
3905
115
170
90
10
270
15
15
40175
10475
1620
52275
1695
320
35
2055 4385
Sector Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid
4025 25
76275
7655
420
84355
4070
305
10
180810
18480
705
199995
6380
570
20
Horeca
36530
3595
75
40200
1440
150
Vervoer, opslag en communicatie
27370
5370
555
33295
740
145
15
895
Financiële instellingen
16810
2170
265
19245
580
85
5
675
155260
11705
890
167850
4870
275
10
5165
610
2715
435
3760
5
105
10
115
Gesubsidieerd onderwijs
20800
3405
740
24950
660
110
30
800
Gezondheids- en welzijnszorg
41705
2975
1040
45720
1545
115
35
1695
Milieu, cultuur en overige diensten
55980
3790
265
60035
2215
100
5
2325
745040
74210
7055
826305
28240
2410
175
30830
Handel en reparatie
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid
Totaal
6965 1590
Aandeel naar bedrijfsgrootte Landbouw, bosbouw en visserij
98,1%
1,9%
0,0%
100,0%
97,1%
2,9%
Delfstoffenwinning
63,0%
33,3%
3,7%
100,0%
50,0%
50,0%
Industrie en openbare nutsbedrijven
76,9%
20,0%
3,1%
100,0%
82,7%
15,6%
1,7%
100,0%
Bouwnijverheid
90,4%
9,1%
0,5%
100,0%
92,8%
7,0%
0,2%
100,0%
Handel en reparatie
90,4%
9,2%
0,4%
100,0%
91,5%
8,2%
0,3%
100,0%
Horeca
90,9%
8,9%
0,2%
100,0%
90,6%
9,4%
Vervoer, opslag en communicatie
82,2%
16,1%
1,7%
100,0%
82,2%
16,1%
1,7%
100,0%
Financiële instellingen
87,3%
11,3%
1,4%
100,0%
86,6%
12,7%
0,7%
100,0%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
92,5%
7,0%
0,5%
100,0%
94,5%
5,3%
0,2%
100,0%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
16,2%
72,2%
11,6%
100,0%
4,2%
87,5%
8,3%
100,0%
Gesubsidieerd onderwijs
83,4%
13,7%
3,0%
100,0%
82,5%
13,8%
3,8%
100,0%
Gezondheids- en welzijnszorg
91,2%
6,5%
2,3%
100,0%
91,2%
6,8%
2,1%
100,0%
Milieu, cultuur en overige diensten
93,2%
6,3%
0,4%
100,0%
95,5%
4,3%
0,2%
100,0%
Totaal
90,2%
9,0%
0,9%
100,0%
91,6%
7,8%
0,6%
100,0%
Bron:
100,0% 100,0%
100,0%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding op 5-tallen ter voorkoming van identificatie)
* S(-%:* V* "((,$* '19'%:9<,* '($* >++&'? +::(2'* >++&'* &%:($9%=* "%%&* ,:%92%* -%'&9<6%2* 5%&-%&;$* '(2* :(2'%:9<,*T(.*3&+4%2$*$%;%2*:(2'%:9<,*(/*3&+4%2$UA* %$*;(($*'((&-9<*2+;*6((,*+"*=("9:9%-%'&9<6%2)* 8((&6++&* +2'19'%:9<,* 9#* +=* '%P%* P1::%2* 8+&'%2* 6++&$;%P%$* '++&* '%* 6+:;%2'%* ;%2%&($9%A*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
8
HOOFDSTUK 2
`9''%:;&++$$%*%2*;&+$%*-%'&9<6%2*P9<2*"92'%&*;+%'*6%&$%;%28++&'9;'*92*'%*&%;9+A* 9%&6++&*P9<2* $8%%* ++&P(,%2* ((2* $%* ;%6%2F* '%* #%4$+&#$&14$11&* %2* '%* -%'&9<=#;&++$$%* 3%&* #%4$+&A* ]%* #%4$+&#$&14$11&* 9#* P+'(29;* '($* #%4$+&%2* "%$* &%:($9%=* 6%%:* `:G* -%'&9<6%2* &%:($9%=* ;+%'* P9<2* 6%&$%;%28++&'9;'*92*'%*&%;9+A*]9$*-%$&%=$*"%$*2("%*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&)*'%*-+1829<6%&5%9')*'%* '%$(9:5(2'%:*%2*'%*5+&%4(A*]((&2((#$*P9<2*'%*-%'&9<6%2*%2*+&;(29#($9%#*92*'%*#%4$+&%2*92'1#$&9%*%2* +6%&5%9'*;%"9''%:'*++,*2+;*%%2#*,:%92%&*'(2*:(2'%:9<,A* * * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
2.4
9
Regionale bijdrage aan het binnenlands product
]%* -9<'&(;%* 6(2* %%2* &%;9+* ((2* '%* :(2'%:9<,%* %4+2+"9%* ,(2* 8+&'%2* (=;%:%P%2* ((2* '%* &%;9+2(:%* -9<'&(;%* ((2* '%* 2($9+2(:%* 3&+'14$9%A* ]%P%* 8+&'$* 59%&* 19$;%'&1,$* '++&* 5%$* G&1$+* G922%2:(2'#* 2&+'14$*TGG2UA* %$*GG2*9#*;%:9<,*((2*5%$*$+$((:*6(2*'%*'++&*#%4$+&%2*;%3&+'14%%&'%*$+%;%6+%;'%* 8((&'%)*3:1#*5%$* #(:'+* 6(2* 3&+'14$;%-+2'%2* -%:(#$92;%2*%2*c#1-#9'9%#)* 924:1#9%=*(=#45&9<692;%2A* S(-%:*L*;%%=$*%%2*92'&1,*6(2*'9%*8((&'%)*3:1#*'%*-9<'&(;%*'9%*>++&'? +::(2'*>++&'*'((&((2*92* .//V*%2*.//J*5%%=$*;%:%6%&'A* * Tabel 6:
Regionale bijdrage aan het Bruto Binnenlands Product (BBP) Nederland Omvang
Totaal (mln. Euro) Per hoofd (× 1.000 Euro)
Bron:
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Aandeel
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
508964
534324
3,6%
5,0%
14025
14482
3,1%
3,3%
2,8%
2,7%
31,2
32,7
3,3%
4,8%
24,4
25,3
2,7%
3,1%
75,8%
74,5%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%*;&+%9*6(2*5%$*GG2*:(;*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*92*.//V*A2*.//J*:(;%&*'(2*:(2'%:9<,A* ]((&'++&*'((:'%*++,*'%*-9<'&(;%*6(2*'%*&%;9+*((2*5%$*:(2'%:9<,%*GG2*6(2*.))*2((&*.)0*3&+4%2$A* 7+,*3%&*5++='*6(2*'%*-%6+:,92;*9#*5%$*GG2*:(;%&*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*]%P%*:9;$*+2;%6%%&* +3*'&9%,8(&$*6(2*5%$*:(2'%:9<,%*GG2*3%&*5++='*6(2*'%*-%6+:,92;A* * * * * * * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
10
HOOFDSTUK 2
2.5
Export
S(-%:*0*-9%'$*%%2*+6%&P945$*6(2*'%*%X3+&$8((&'%*6(2*;+%'%&%2*%2*'9%2#$%2*92*.//V*%2*.//J*6++&* >++&'? +::(2'* >++&'*%2*>%'%&:(2'*(:#* ;%5%%:A* 7"'($* '%* &%;9#$&($9%* 6(2* %X3+&$%2* ;%-%1&$*+3* -(#9#* 6(2* (=P+2'%&:9<,%* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2)* 8%:,%* '++&* "%%&'%&%* #%4$+&%2* ,122%2* P9<2* ;%3&+'14%%&'*+=*;%:%6%&')*,(2*(::%%2*'++&*$+%89
Totale export naar sector (uitvoerwaarde in mln. Euro) Nederland Omvang
Sector Landbouw, bosbouw en visserij
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
12845
14210
5,8%
10,6%
637
669
4,2%
4,9%
267606
302680
10,2%
13,1%
3635
3985
9,1%
9,6%
2217
3698
29,6%
66,8%
86
147
33,3%
71,3%
29348
32093
8,3%
9,4%
505
579
3,8%
14,5%
1432
1537
18,4%
7,3%
31
33
20,3%
5,9%
39595
44515
8,1%
12,4%
969
1091
8,9%
12,6%
1527
1370
-4,7%
-10,3%
71
64
-5,3%
-10,9%
727
1033
17,3%
42,1%
21
30
17,5%
41,3%
355298
401137
9,7%
12,9%
5956
6596
8,3%
10,8%
Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie Horeca Vervoer, opslag en communicatie Financiële instellingen Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid Gesubsidieerd onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Milieu, cultuur en overige diensten Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* S(-%:*)*;%%=$*5%$*((2'%%:*6(2*'%*%X3+&$*6(2*%%2*#%4$+&*92*'%*$+$(:%*%X3+&$*8%%&*A2*5%$*((2'%%:*'($* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'* 5%%=$* 92* '%* $+$(:%* :(2'%:9<,%* %X3+&$8((&'%A* 7"'($* 2((#$* '%* #%4$+&(:%*++&+2;*++,*'%*;%+;&(=9#45%*++&+2;*6(2*3&+'14$%2*%2*'9%2#$%2*"+%9:9<,*9#*6(#$*$%* #$%::%2)* 9#* 6%&+2'%&#$%:'* '($* 5%$* ((2'%%:* 6(2* '%* &%;9+2(:%* %X3+&$* 3%&* #%4$+&* ;%:9<,* 9#* ((2* 5%$* ((2'%%:*6(2*'%*&%;9+2(:%*3&+'14$9%*3%&*#%4$+&A*12*8%&,%:9<,5%9'*P(:*5%$*((2'%%:*6(2*'%*#%4$+&*"%%&* 6(&9e&%2*&+2'*'9$*3&+'14$9%((2'%%:A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
Tabel 8:
11
Aandeel sectoren in landelijke export, aandeel regio in totale export Nederland
Noord-Holland Noord
Aandeel sector in totale export
Aandeel sector in totale export
Veronderstelde aandeel regio in landelijke export
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
3,6%
3,5%
10,7%
10,1%
5,0%
4,7%
75,3%
75,5%
61,0%
60,4%
1,4%
1,3%
0,6%
0,9%
1,4%
2,2%
3,9%
4,0%
Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en reparatie Horeca Vervoer, opslag en communicatie
8,3%
8,0%
8,5%
8,8%
1,7%
1,8%
Financiële instellingen
0,4%
0,4%
0,5%
0,5%
2,2%
2,2%
11,1%
11,1%
16,3%
16,5%
2,4%
2,4%
0,4%
0,3%
1,2%
1,0%
4,7%
4,6%
0,2%
0,3%
0,4%
0,5%
2,9%
2,9%
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
1,7%
1,6%
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid Gesubsidieerd onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Milieu, cultuur en overige diensten Totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* B%&&%8%;*'%*"%%#$%*;+%'%&%2*8+&'%2*;%eX3+&$%%&'*'++&*'%*92'1#$&9%)*+3*%29;%*(=#$(2'*;%6+:;'* '++&*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&A*]%*;&++$#$%*%X3+&$%1&#*6(2*'9%2#$%2*P9<2*'%*P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;* %2*'%*6%&6+%&#%4$+&A*]%*=:92,%*<((&:9<,#%*%X3+&$;&+%9*6(2*&+2'*'%*-/*3&+4%2$*9#*6++&(:*5%$*;%6+:;* 6(2*'%*#2%::%*;&+%9*6(2*'%*8%&%:'5(2'%:)*8((&*>%'%&:(2'*c*%2*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*92* 5%$* -9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
12
HOOFDSTUK 2
2.6
Toeristische bestedingen
]%*$+%&9#$9#45%*#%4$+&*9#*%%2*-%:(2;&9<,%*#%4$+&*92*'%*%4+2+"9%*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'A*h+* 8(#* 92* .//V* %2* .//J* P+8%:* 5%$* ((2'%%:* 92* '%* $+$(:%* 3&+'14$9%* (:#* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 6(2* '%* 5+&%4(#%4$+&*92*'%*&%;9+*;&+$%&*'(2*:(2'%:9<,A*S(-%:*(*:(($*'%*2%$$+*+"P%$*92*'%*5+&%4(#%4$+&*P9%2)* (:#*92'94($+&*6++&*'%*$+%&9#$9#45%*-%#$%'92;%2A*]%*2%$$+*+"P%$*9#*'%*+3-&%2;#$*T%X4:1#9%=*GS[U* 19$* '%* 6%&,++3* 6(2* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* ((2* '%&'%2)* 2(* (=$&%,* 6(2* ,+&$92;%2)* -+21##%2)* #$($9%;%:'* %2* '++&-%&%,%2'%* 6&(45$,+#$%2A* ]%* 5+&%4(* 8+&'$* '((&-9<* +2'%&6%&'%%:'* 92* V* '%%:#%4$+&%2A* * Tabel 9:
Omzet toeristische sector (waarde in mln. Euro, basisprijzen) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Deelsector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Hotels, pensions en conferentieoorden
3010
3322
6,0%
10,4%
134
147
9,3%
10,2%
Campings, jeugdherbergen en bungalowparken
1254
1203
-0,5%
-4,1%
80
79
-0,1%
-2,0%
Restaurants, cafetaria's en snackbars
5837
6290
4,9%
7,8%
166
179
8,0%
8,1%
Cafés en dergelijke
2497
2656
3,1%
6,4%
66
74
6,6%
11,0%
Kantines en catering
1939
1902
0,9%
-1,9%
56
54
9,1%
-2,7%
14538
15373
3,8%
5,7%
502
533
6,9%
6,3%
Horeca totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* >%$*P+(:#*'($*-9<*'%*3&+'14$9%*5%$*;%6(:*8(#)*;&+%9'%*++,*'%*+"P%$*92*'%*5+&%4(*92*.//V*%2*.//J* #2%::%&* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* '(2* :(2'%:9<,A* ]9$* -%$&+=* "%$* 2("%* &%#$(1&(2$#)* 4(=%$(&9(_#)* #2(4,-(&#* %2* 4(=A_#)* 8((&* ++,* :(2'%:9<,* (:* %%2* #$%&,%* +"P%$;&+%9* 8%&'* ;%5((:'A* 7+,* -9<* 5+$%:#)* 3%2#9+2#*%2*4+2=%&%2$9%++&'%2*9#*%%2*#$%&,%*;&+%9*$%*P9%2)*"((&*'9%*9#*6(2*+2;%6%%&*'%P%:='%*+&'%* ;&++$$%* (:#* :(2'%:9<,A* E%2* (45$%&-:9<6%2'%* ;&+%9* 9#* $%* 692'%2* -9<* 4("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* %2* -9<* ,(2$92%#* %2* 4($%&92;A* E%2* "+;%:9<,%* ++&P((,* 59%&6(2* 9#* '%* $&%2'* 2((&* #$%%'#* ,+&$%&%* 6(,(2$9%#* "%$* "%%&* :1X%* %2* 4+"=+&$A* 7+,* :9<,$* 92* '%* &%;9+* %%2* 3&+4%#* ;((2'%* 8((&92*4("392;#*#$%%'#*6(,%&*8+&'%2*+";%-+18'*$+$*-12;(:+83(&,%2A* * S+%&9#$%2*'9%*>++&'? +::(2'*>++&'*-%P+%,%2)*,122%2*;&+=8%;*8+&'%2*92;%'%%:'*92*'&9%*$C3%2F* $+%&9#$%2* '9%* 2((&* '%* &%;9+* ,+"%2* 6++&* P+2)* P%%* %2* #$&(2')* $+%&9#$%2* '9%* %%2* (4$9%6%* 6(,(2$9%* 89::%2)* "%$* 8(2'%:%2* +=* =9%$#%2* %2* %%2* %2,%:%* 41:$1&%:%* (4$969$%9$)* %2* $+%&9#$%2* '9%* 2((&* '%* W(2'#$('*,+"%2*%2*19$89<,%2*2((&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*:+;9%#A*G9<*'%*%%&#$%*$8%%*;&+%3%2* ;(($* 5%$* 6++&(:* +"* >%'%&:(2'%&#* %2* ]19$#%&#)* $%&89<:* '%* :(($#$%* ;&+%3* 6((,* 29%$* "%%&* P9%$* 6(2* >++&'? +::(2'*>++&'*'(2*'%*:+;9%#(44+""+'($9%A* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
13
S(-%:*-/*$++2$*5%$*((2$(:*$+%&9#$9#45%*-%P+%,%2*92*.//V*%2*.//J*((2*>%'%&:(2'*%2*((2*>++&'? +::(2'* >++&'A* E%2* $+%&9#$9#45* -%P+%,* 8+&'$* ;%$%:'* 8(22%%&* %%2* ;(#$* AA2* +=* "%%&* 2(45$%2* (45$%&%%2* 92* %%2* :+;9%#(44+""+'($9%* 6%&-:9<=$A* %$* ((2$(:* $+%&9#$9#45%* -%P+%,%2* 9#* 92* .//V* %2* .//J*=:92,*;%#$%;%2)*92*>++&'? +::(2'*>++&'*2+;*9%$#*#$%&,%&*'(2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]9$* -%$&+=*P+8%:*>%'%&:(2'%&#*(:#*$+%&9#$%2*19$*5%$*-19$%2:(2')*"%$*2("%*19$*E1&+3(*%2*!"%&9,(A* %$* ((2$(:*$+%&9#$%2*19$*!P9e*9#*92*.//J*<19#$*(=;%2+"%2A* * Tabel 10:
Bezoek van toeristen naar herkomst (× 1.000) Nederland Aantal
Herkomst Alle landen
Noord-Holland Noord Groei
Aantal
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
26194
28503
2,1%
8,8%
2456
2710
6,5%
10,3%
Nederland
16182
17765
1,0%
9,8%
1767
1961
6,7%
11,0%
Buitenland
10012
10739
3,8%
7,3%
689
749
6,2%
8,7%
Europa exclusief Nederland
7940
8598
3,9%
8,3%
494
541
7,2%
9,3%
Duitsland
2570
2812
-3,0%
9,4%
98
107
-0,8%
8,9%
917
991
13,1%
8,0%
25
27
14,1%
10,4%
België Groot-Brittannië
1853
1913
5,3%
3,2%
161
170
6,5%
6,1%
Frankrijk
527
608
3,2%
15,4%
38
44
3,4%
15,8%
Zwitserland
141
173
0,2%
22,3%
11
14
-6,6%
30,1%
Italië
374
398
1,5%
6,3%
35
38
1,5%
7,8%
Spanje
322
392
8,2%
21,5%
32
41
10,0%
27,0%
Denemarken
148
171
16,9%
15,6%
10
11
38,7%
10,6%
Zweden
111
114
-1,0%
2,8%
8
8
7,4%
4,3%
Overige landen Eurozone
336
359
9,8%
7,0%
29
31
21,2%
5,9%
Overig Europa
642
670
14,2%
4,3%
47
48
23,2%
2,5%
12,2%
Amerika
1222
1325
8,0%
8,4%
122
136
7,4%
Azië
644
602
1,2%
-6,4%
55
52
4,3%
-4,1%
Australië en Oceanië
105
121
-10,9%
14,6%
10
12
-10,9%
17,6%
Afrika
101
93
-13,8%
-8,3%
8
8
-24,6%
-7,3%
Bron:
CBS op aanvraag en CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
14
HOOFDSTUK 2
S(-%:*--*$++2$*5%$*((2$(:*+6%&2(45$92;%2*6(2*$+%&9#$%2*92*.//V*%2*.//JA*E%2*;%"9''%:'%*$+%&9#$* 6%&-:9<=$*'&9%*$+$*69%&*2(45$%2*92*>%'%&:(2')*92*>++&'? +::(2'*>++&'*:9;$*'($*((2$(:*+3*69%&*$+$* 69<=* 2(45$%2A* %$* 6%Nj:* :(($* P9%2* '($* $+%&9#$%2* '9%* 2((&* >++&'? +::(2'* >++&'* ,+"%2* ;%"9''%:'*:(2;%&*T+3*%%2P%:='%*3:%,U*+3*6(,(2$9%*P9<2*'(2*$+%&9#$%2*%:'%&#*92*5%$*:(2'A*]9$*9#*"%$* 2("%* $+%* $%* #45&9<6%2* ((2* $+%&9#$%2* 19$* 5%$* -19$%2:(2'A* ]%* (45$%&-:9<6%2'%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:* +6%&2(45$92;%2*6(2*-19$%2:(2'#%*$+%&9#$%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'*$%2*+3P945$%*6(2*'%*;&+%9*92* 5%$*:(2'%:9<,%*49<=%&)*:(($*'(2*++,*P9%2*'($*5%$*6%&-:9<=#$+%&9#"%*"92'%&*3+31:(9&*((2*5%$*8+&'%2*9#A* ]%* &%;9+* #$(($* '((&-9<* -+6%2'9%2* 29%$* -%,%2'* +"* P9<2* ;12#$9;%* 3&9<#d,8(:9$%9$* 6%&5+1'92;A* B%&29%1892;* 6(2* ($$&(4$9%#)* -12'%:92;* 6(2* ,&(45$%2* %2* ((23(##92;* 6(2* 3&+'14$%2* ((2* 29%18%* $&%2'#*T+2'%&*"%%&*(:#*;%6+:;*6(2*'%*6%&;&9
Overnachtingen van toeristen naar herkomst (× 1.000) Nederland Aantal
Herkomst Alle landen
Noord-Holland Noord Groei
Aantal
Groei
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
80161
83943
-0,9%
4,7%
11010
11782
4,1%
7,0%
Nederland
54951
57057
-1,0%
3,8%
7493
8144
5,9%
8,7%
Buitenland
25210
26887
-0,7%
6,7%
3517
3638
0,4%
3,4%
Europa exclusief Nederland
21503
22992
-0,7%
6,9%
2720
2807
1,1%
3,2%
Duitsland
10044
10630
-5,4%
5,8%
834
844
-4,5%
1,2%
België
2392
2542
9,4%
6,2%
113
118
11,8%
4,2%
Groot-Brittannië
3663
3745
2,8%
2,2%
710
708
1,4%
-0,4%
Frankrijk
1017
1230
0,1%
21,0%
177
211
-4,5%
19,3%
304
391
-8,3%
28,6%
55
72
-18,0%
32,6%
Zwitserland Italië
838
856
-1,5%
2,1%
203
200
-2,5%
-1,5%
Spanje
710
840
5,2%
18,3%
177
207
6,8%
16,9%
Denemarken
305
373
6,3%
22,5%
50
56
24,0%
11,5%
Zweden
195
231
-7,2%
18,2%
32
37
-3,2%
15,9%
Overige landen Eurozone
703
769
1,4%
9,4%
142
138
16,1%
-2,9%
Overig Europa
1332
1386
8,7%
4,0%
227
216
16,5%
-4,6%
Amerika
2150
2379
1,4%
10,6%
497
544
0,7%
9,3%
Azië
1125
1089
-1,9%
-3,1%
219
203
1,5%
-7,2%
Australië en Oceanië
206
244
-11,6%
18,2%
47
54
-13,7%
16,5%
Afrika
227
183
-3,7%
-19,3%
34
30
-28,6%
-13,2%
Bron:
CBS op aanvraag en CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE STRUCTUUR
15
72'(2,#*'%*;&+$%&%*+"P%$;&+%9*92*>++&'? +::(2'*>++&'*'(2*:(2'%:9<,)*-:9<=$*'%*-(2%2;&+%9*92*'%* &%;9+2(:%*5+&%4(*(45$%&*-9<*'%*:(2'%:9<,%*+2$89,,%:92;A*S(-%:*-.*:(($*P9%2*'($*:(2'%:9<,*5%$*((2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 92* '%* 5+&%4(* 5%$* #$%&,#$* ;&+%9$* -9<* 4("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* %%2* '%%:#%4$+&* '9%* <19#$* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* #$%&,* ((2* 5%$* 92,&9"3%2* 9#A* `((&* ++,* -9<* 5+$%:#)* 3%2#9+2#* %2* 4+2=%&%2$9%++&'%2* %2* -9<* &%#$(1&(2$#* -:9<=$* '%* -(2%2;&+%9* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* (45$%&* -9<* 5%$* :(2'%:9<,%* ;%"9''%:'%A* ]%* ,:%92#45(:9;5%9'* %2* 5%$* =("9:9%,(&(,$%&*6(2*6%%:*5+&%4(;%:%;%25%'%2*92*'%*&%;9+*6+&"$*'((&*"+;%:9<,*%%2*6%&,:(&92;*6++&A* * Tabel 12:
Aantal arbeidsplaatsen in de toeristische sector (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Deelsector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Hotels, pensions en conferentie-oorden
43,0
46,0
1,2%
6,9%
1,9
2,0
-2,1%
2,0%
Campings, jeugdherbergen en bungalowparken
14,7
16,2
2,8%
10,3%
1,0
1,0
-1,5%
5,7% -0,7%
Restaurants, cafetaria's en snackbars
119,5
123,8
-0,9%
3,6%
3,5
3,4
-3,4%
Cafés en dergelijke
46,0
46,8
-3,4%
1,8%
1,2
1,3
-5,2%
0,9%
Kantines en catering
32,4
33,7
-0,3%
4,1%
1,0
0,9
5,3%
-4,5%
255,5
266,5
-0,8%
4,3%
8,6
8,6
-2,3%
0,4%
Horeca totaal
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
3
Vestigingsklimaat
3.1
Locatiefactoren
17
]%* -%:(2;&9<,#$%* :+4($9%=(4$+&%2* '9%* -9<'&(;%2* ((2* %%2* ;+%'* 6%#$9;92;#,:9"(($* P9<2* &19"$%)* -%&%9,-((&5%9'* %2* '%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 3&+'14$9%"9''%:%2* $%;%2* %%2* &%'%:9<,%* 3&9<#A* G9<* '9$* :(($#$%*9#*6+:'+%2'%*;+%'*+3;%:%9'*3%&#+2%%:*+6%&*5%$*(:;%"%%2*5%$*-%:(2;&9<,#$%A* * I1(*&19"$%*#4++&$*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*P%%&*;+%'A*!:#*%%2*6(2*'%*8%929;%*&%;9+_#*92* >%'%&:(2'* 5%%=$* 5%$* 2+;* 6+:'+%2'%* &19"$%* -%#459,-((&* 6++&* '%* +2$3:++992;* 6(2* &19"$%? 92$%2#9%6%* %4+2+"9#45%* (4$969$%9$%2A* G+6%2'9%2* ;(($* 5%$*+"* #45+2%* &19"$%*"%$* %%2* ;&+$%*"($%* 6(2* &1#$A* D%4$+&%2* '9%* '((&* 6++&(:* 6(2* ,122%2* 3&+=9$%&%2* P9<2* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* T-A6A* '%* ;:(#$192-+18U)*'%*92'1#$&9%*T"A2A*'%*'11&P("%*92'1#$&9%U)*5%$*$+%&9#"%*T+A(A*(4$9%6%*6(,(2$9%#U)*%2* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;* T,(2$++&:+4($9%#UA* 12* $8%%'%* 92#$(2$9%* P(:* ++,* '%* -+1829<6%&5%9'* 3&+=9<$* $&%,,%2* 19$* '%* +2$89,,%:92;* 6(2* 29%18%* (4$969$%9$%2A* %$* -%#459,-((&* ,+"%2* 6(2* '9%* &19"$%*8+&'$*%45$%&*2+;*(:#*,2%:312$*%&6(&%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*h+*:9<,%2*3:(22%2*6++&* "%%&* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#* 2+;* -%3%&,$* $%* 8+&'%2* ;%&%(:9#%%&'A* 7+,* ;(($* 5%$* '((&-9<* 29%$* (:$9<'* +"* #$&($%;9#45%* :+4($9%#* '9%* ,122%2* P+&;%2* 6++&* 5%$* ((2$&%,,%2* 6(2* -%'&9<69;5%9'* 6(2* -19$%2* '%* &%;9+A* %$* ;&+$%* ((2$(:* ;%"%%2$%2* '($* -9<* '%* -%#:19$6+&"92;* &+2'* 29%18%*:+4($9%#*9#*-%$&+,,%2)*,+"$*'%*#2%:5%9'*8((&"%%*29%18%*:+4($9%#*-%#459,-((&*,+"%2*2((&* 6%&:19'*29%$*(:$9<'*$%2*;+%'%A* 9%&*5%%=$*5%$*72$89,,%:92;#-%'&9<=*>++&'? +::(2'*>++&'*>ABA*%%2* -%:(2;&9<,%*&+:*$%*6%&61::%2A* * 7+,* '%* -%&%9,-((&5%9'* 6(2* '%* &%;9+* 9#* 29%$* %%2'19'9;* $%* ,8(:9=94%&%2A* ]%* 2(-9<5%9'* $+$* '%* W(2'#$('* 92* 4+"-92($9%* "%$* '%* -%#459,-(&%* &19"$%* "((,$* >++&'? +::(2'* >++&'* $+$* %%2* ((2$&%,,%:9<,%* 6%#$9;92;#:+4($9%)* "%$* $8%%* 6%&-92'%2'%* 4+&&9'+&#* T!0* %2* !(UA* .+2;%#$9%* +3* '%* ,2++3312$%2*&+2'*'%*2($11&:9<,%*-(&&9j&%*6(2*5%$*>++&'P%%,(2((:*T.+%2$122%:*%2*[9<,%&$122%:U)* 9#*%%2*&%""%2'%*=(4$+&*+3*'%*((2$&%,,%:9<,5%9'*6(2*>++&'? +::(2'*>++&'*(:#*6%#$9;92;#:+4($9%A* 76%&9;%2#*;%:'$*'($*(::%%2*6++&*5%$*#39$#6%&,%%&)*'%*&%#$*6(2*'%*'(;*:9<,$*6+:'+%2'%*8%;4(3(49$%9$* -%#459,-((&A* `92'%&* ;12#$9;* 9#* 5%$* +2'%&:9;;%2'%* 8%;%22%$* 6++&* '%* -%&%9,-((&5%9'* 6(2* -%:(2;&9<,%* -%'&9<=#:+4($9%#A* 72$#:19$92;* 6(2* 6%%:* 6(2* '%P%* :+4($9%#* ;%#459%'$* :(2;#* 3&+69249((:#%* 8%;%2* "%$* AA2* &9<#$&++,* 3%&* &9<&945$92;A* G9<* %%2* 6%&'%&%* +2$89,,%:92;* 6(2* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#*P(:*59%&*&%,%292;*"%%*"+%$%2*8+&'%2*;%5+1'%2A* * ]%* -%#459,-((&5%9'* 6(2* 6+:'+%2'%* ;+%'* +3;%:%9'* 3%&#+2%%:* 9#* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %%2* ((2'(45$#312$A*B%%:*5+;%&*+3;%:%9'*3%&#+2%%:*19$*'%*&%;9+*3%2'%:$*2((&*h19'%:9<,*>++&'? +::(2'* +=*6%&:(($*2(*'%*+3:%9'92;*'%*&%;9+A*>++&'? +::(2'*>++&'*5%%=$*29%$*5%$*9"(;+*6(2*%%2*;%-9%'* "%$*6%%:*5++;8((&'9;%*(&-%9'A*]%*+3:%9'92;#"+;%:9<,5%'%2*92*'%*&%;9+*P9<2*-+6%2'9%2*-%3%&,$A* B%%:*<+2;%&%2*19$*>++&'? +::(2'*>++&'*,9%P%2*T2++';%'8+2;%2U*6++&*%%2*5-+*+=*1296% $(9&%* +3:%9'92;*-19$%2*'%*&%;9+*%2*,%&%2*6%&6+:;%2#*29%$*"%%&*$%&1;A*S+45*9#*5%$*6(2*-%:(2;*'($*%&*%29;%* $%;%2'&1,* $%;%2* '%* P19;%2'%* 8%&,92;* +3* 5+;%&* +3;%:%9'%2* 6(2* "%$* 2("%* '%* W(2'#$('* 8+&'$* ;%;%6%2A*B%%:*6(2*'%*-%#$((2'%*-%'&9<6%2*92*'%*&%;9+)*924:1#9%=*5%$*`:G)*5%%=$*%%2*$+%2%"%2'%* -%5+%=$%*((2*"9''%:-((&*%2*5+;%&*+3;%:%9'%2A*G+6%2'9%2*P+1*'%*&%;9+*5++;8((&'9;%*(&-%9'*92*'%*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
18
HOOFDSTUK 3
TP(,%:9<,%U*'9%2#$6%&:%292;*19$*'%*W(2'#$('*2((&*P945*$+%*,122%2*$&%,,%2*8(22%%&*5%$*((2-+'*6(2* ;+%'* +3;%:%9'* 3%&#+2%%:* 6+:'+%2'%* ;&++$* 9#A*2&+-:%"%2*'((&-9<*P9<2* '%* &%:($9%=* #$%&,%*"($%* 6(2* 6%&;&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VESTIGINGSKLIMAAT
3.2
19
Bedrijfsdynamiek
]%*;%6+:;%2*6(2*5%$*6%#$9;92;#,:9"(($*92*%%2*&%;9+*,122%2*8+&'%2*;%K::1#$&%%&'*((2*'%*5(2'*6(2* '%*&%;9+2(:%*-%'&9<=#'C2("9%,A*G%'&9<=#'C2("9%,*9#*5%$*+2$#$((2*%2*6%&'89<2%2*6(2*-%'&9<6%2*%2* 512*6%#$9;92;%2A* %$*:(($*P9%2*8%:,%*#%4$+&%2*;&+%9%2*%2*8%:,%*#%4$+&%2*,&9"3%2*+=*6%&(2'%&%2*92* #("%2#$%::92;*2((&*-%'&9<=#;&++$$%A*S(-%:*-K*:(($*5%$*2%$$+*((2$(:*29%18%*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*2((&* #%4$+&*%2*-%'&9<=#;&++$$%*92*.//J*P9%2)*P+8%:*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*(:#*6++&*>%'%&:(2'*(:#* ;%5%%:A* %$* 2%$$+* ((2$(:* 29%18%* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 9#* 5%$* #(:'+* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%&945$%* %2* +3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2A* * Tabel 13:
Netto aantal nieuwe bedrijfsvestigingen naar sector en bedrijfsgrootte, 2006 Nederland
Aantal werknemers
0-10
10-100
Noord-Holland Noord
100+
Totaal
0-10
10-100
100+
Totaal
-80
Sector Landbouw, bosbouw en visserij
-2330
-75
-5
-2410
-75
0
-5
0
-20
-5
-25
-5
0
0
0
Industrie en openbare nutsbedrijven
1055
-70
-45
945
20
-5
0
20
Bouwnijverheid
7675
0
-5
7675
225
5
-5
230
Handel en reparatie
2650
-570
15
2090
75
-35
0
35
Horeca
-65
50
0
-15
-25
0
0
-20
Vervoer, opslag en communicatie
560
-20
-10
530
15
-5
0
10
Financiële instellingen
365
15
-10
365
0
0
0
10 190
Delfstoffenwinning
Verhuur en zakelijke dienstverlening
10950
265
-10
11195
185
5
-5
Overheid, defensie, sociale zekerheid
-25
-230
5
-250
0
5
0
0
Gesubsidieerd onderwijs
845
-380
20
490
10
0
0
5
Gezondheids- en welzijnszorg
2875
-25
-70
2780
95
0
0
95
Milieu, cultuur en overige diensten
2180
60
-20
2220
25
-10
-5
20
Totaal Percentage van bestaand aantal
26730
-1005
-130
25600
545
-40
-10
500
0-10
10-100
100+
Totaal
0-10
10-100
100+
Totaal
Sector Landbouw, bosbouw en visserij
-2%
-4%
-14%
-3%
-2%
0%
-2%
Delfstoffenwinning
0%
-18%
-33%
-8%
-33%
0%
0%
Industrie en openbare nutsbedrijven
3%
-1%
-3%
2%
2%
-3%
2%
11%
0%
-1%
10%
9%
2%
8%
Handel en reparatie
1%
-3%
2%
1%
2%
-10%
1%
Horeca
0%
1%
0%
0%
-3%
0%
-2%
Vervoer, opslag en communicatie
2%
0%
-2%
2%
3%
-5%
2%
Financiële instellingen
2%
1%
-4%
2%
0%
0%
3%
Verhuur en zakelijke dienstverlening
8%
2%
-1%
7%
7%
3%
7%
-4%
-8%
1%
-6%
0%
7%
0%
Gesubsidieerd onderwijs
4%
-10%
3%
2%
3%
0%
1%
Gezondheids- en welzijnszorg
7%
-1%
-6%
6%
12%
0%
11%
Milieu, cultuur en overige diensten
4%
2%
-7%
4%
2%
-15%
1%
Totaal
4%
-1%
-2%
3%
3%
-3%
Bouwnijverheid
Overheid, defensie, sociale zekerheid
Bron:
-11%
3%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding op 5-tallen ter voorkoming van identificatie)
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
20
HOOFDSTUK 3
S(-%:*-K*:(($*P9%2*'($*%&*:(2'%:9<,*#3&(,%*9#*6(2*%%2*$%2'%2#*&945$92;*,:%92%&%*-%'&9<=#6%#$9;92;%2A* %$*((2$(:*-%'&9<6%2*"%$*"92'%&*'(2*-/*8%&,2%"%&#*9#*92*.//J*;%;&+%9'*"%$*L*3&+4%2$)*$%&89<:* 5%$*((2$(:*"9''%:;&+$%*-%'&9<6%2*"%$*-*3&+4%2$*9#*(=;%2+"%2*%2*5%$*((2$(:*;&+$%*-%'&9<6%2*"%$*.* 3&+4%2$A* 12* >++&'? +::(2'* >++&'* 9#* '9%* $&%2'* 2+;* #$%&,%&)* +2'(2,#* 5%$* (:* #$%&,* ((28%P9;%* ,:%92-%'&9<=A* %$* ((2$(:* -%'&9<6%2* "%$* -//* 8%&,2%"%&#* +=* "%%&* 9#* '((&* P%:=#* "%$* --* 3&+4%2$* (=;%2+"%2*92*.//JA*]%*#$%&,#$%*;&+%9*6(2*5%$*,:%92-%'&9<=*92*>++&'? +::(2'*>++&'*6+2'*3:(($#* 92* '%* -+1829<6%&5%9')* ;%6+:;'* '++&* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;A* %$* $+$((:* ((2$(:* -%'&9<6%2* 9#* 6++&(:* '++&* '%P%* #%4$+&%2* P+8%:* 92* >%'%&:(2'* (:#* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* "%$* +2;%6%%&* K* 3&+4%2$* $+%;%2+"%2A* E%2* (=2("%* 6(2* 5%$* ((2$(:* -%'&9<6%2* ,+"$* :(2'%:9<,* (::%%2* 6++&* 92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&)* '%* '%:=#$+==%2892292;* %2* '%* +6%&5%9'A* !::%%2* -9<* '%*+6%&5%9'* ;(($* 5%$* '((&-9<* +"*#45((:6%&;&+$92;A*W%;9+2((:*9#*5%$*((2$(:*-%'&9<6%2*(::%%2*(=;%2+"%2*92*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&* %2*92*'%*5+&%4(A* * G9<*'%*+3&945$92;*6(2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*,(2*5%$*;((2*+"*%%2*29%18*-%'&9<=*+=*+"*%%2*29%18%* 6%#$9;92;*6(2*%%2*-%#$((2'*-%'&9<=A*S(-%:*-L*;%%=$*%%2*+6%&P945$*6(2*5%$*((2$(:*+3&945$92;%2*6(2* 29%18%* -%'&9<6%2* 92* .//V* %2* .//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A* G9<* '%* -%#459,-(&%*.GD?49<=%&#*9#*%%2*9%$#*(2'%&%*#%4$+&92'%:92;*;%-&19,$*'(2*2+&"((:A*]%*;&++$#$%*;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:* 29%18%* -%'&9<6%2* 6+2'* 92* .//V* %2* .//J* 6++&(:* 3:(($#* 92* '%* #%4$+&%2* -+1829<6%&5%9')* '%* (1$+-&(245%)* '%* '%$(9:5(2'%:* %2* '%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;A* 12* >++&'? +::(2'*>++&'*2("*6++&(:*'%*+3&945$92;*6(2*-%'&9<6%2*92*'%*(1$+-&(245%*%2*'%*'%$(9:5(2'%:*#2%:* $+%)* $%&89<:* '9%* 92* '%* 92'1#$&9%)* 5+&%4()* 6%&6+%&)* +6%&9;%* P(,%:9<,%* '9%2#$6%&:%292;* %2* '%* +6%&9;%* '9%2#$6%&:%292;* <19#$* (45$%&-:%%=* -9<* '%* :(2'%:9<,%* +2$89,,%:92;A* \%"9''%:'* 9#* '%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:*+3&945$92;%2*+6%&*#%4$+&%2*%2*+6%&*.//V*%2*.//J*92*>++&'? +::(2'*>++&'*-9<*-%2('%&92;* ;%:9<,*((2*'($*92*>%'%&:(2'A* * Tabel 14:
Aantal oprichtingen van bedrijven Nederland Omvang
Sector
Noord-Holland Noord Groei
2005
Omvang
2005
2006
Industrie en delfstoffenwinning
2100
2100
Bouwnijverheid
8200
9600
Handel in en reparatie van auto's
1000
1200
10,7%
6,5%
Groothandel en handelsbemiddeling
4100
3600
1,8%
1,3%
Detailhandel inclusief reparatie
5100
5000
8,2%
4,5%
Horeca
1100
1000
-3,0%
Vervoer, opslag en communicatie
1700
1600
4,3%
Groei
2006
2005
2006
2005
2006
7,1%
5,0%
100
100
2,5%
-0,3%
23,7%
13,6%
400
500
9,1%
21,4%
50
50
13,1%
14,6%
100
100
-3,7%
-1,8%
200
200
11,1%
12,7%
-1,6%
50
50
-3,0%
-5,5%
1,0%
50
50
-4,7%
-3,3% 15,5%
Landbouw, bosbouw en visserij
Financiële instellingen Verhuur roerend goed en ICT Overige zakelijke dienstverlening Overige dienstverlening Totaal van bovenstaande sectoren
Bron:
3200
3300
13,9%
8,3%
100
100
7,9%
11400
13100
12,6%
8,1%
350
350
3,8%
4,1%
2300
2400
9,5%
2,2%
100
100
8,0%
-3,1%
40100
42800
11,3%
6,9%
1400
1550
5,9%
9,8%
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding Nederland op 100-tallen door CBS, afronding Noord-Holland Noord op 50-tallen door SEO)
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VESTIGINGSKLIMAAT
21
E%2* #++&$;%:9<,%* +2$89,,%:92;* $1##%2* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:* 8+&'$* ;%6+2'%2* 6++&* '%* ;&+%9* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2A* S(-%:* -V* :(($* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*P9%2*6++&*.//V*%2*.//J*92*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*>%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A* 12* -%9'%* <(&%2* ;&+%9'%* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* "%$* +2;%6%%&* )* 3&+4%2$A* ]9%* ;&+%9* 8(#* "%$* 2("%* #$%&,* 92* '%* +6%&9;%* '9%2#$6%&:%292;)* ;%P+2'5%9'#?* %2* 8%:P9<2#P+&;* %2* 5%$* ;%#1-#9'9%%&'%* +2'%&89<#A* E%2* '(:92;* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*6+2'*3:(($#*92*'%*92'1#$&9%)*-+1829<6%&5%9'*%2*'%*6%&6+%&#%4$+&A* * Tabel 15:
Aantal opgeheven bedrijfsvestigingen Nederland Omvang
Sector
2005
Noord-Holland Noord Groei
2006
Omvang
2005
2006
2005
Groei 2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij Delfstoffenwinning Industrie en openbare nutsbedrijven Bouwnijverheid
30
30
6,2%
-2,3%
5
5
-4,1%
8,2%
3235
3070
-5,4%
-5,2%
125
120
-4,9%
-2,9%
5275
5320
-1,8%
0,9%
240
235
-3,4%
-1,9%
14215
14385
0,2%
1,2%
495
490
2,1%
-1,0%
Horeca
3525
3285
11,4%
-6,8%
140
120
10,8%
-12,5%
Vervoer, opslag en communicatie
2560
2550
-2,5%
-0,4%
70
65
14,7%
-9,7%
Financiële instellingen
3685
4260
2,6%
15,6%
145
155
16,1%
5,8%
18045
18800
-4,2%
4,2%
545
575
-2,1%
6,0%
Gesubsidieerd onderwijs
1400
1530
16,9%
9,1%
50
50
15,9%
1,1%
Gezondheids- en welzijnszorg
3305
3765
21,2%
13,9%
130
150
22,6%
15,0%
Milieu, cultuur en overige diensten
11505
14785
56,6%
28,5%
560
585
52,6%
4,3%
Totaal
66785
71775
8,3%
8,7%
2500
2550
8,3%
8,3%
Handel en reparatie
Verhuur en zakelijke dienstverlening Overheid, defensie, sociale zekerheid
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek (afronding op 5-tallen ter voorkoming van identificatie)
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
22
HOOFDSTUK 3
3.3
Kantorenmarkt
S(-%:* -J* ;%%=$* %%2* +6%&P945$* 6(2* '%* +32("%)* -%P%$$92;* %2* 3&9<#+2$89,,%:92;* 6(2* '%* ,(2$+&%2"(&,$*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*]%*+32("%*6(2*'%*,(2$+&%2"(&,$*92*>++&'? +::(2'* >++&'* -%#:(($* #:%45$#* %%2* 5(:=* 3&+4%2$* 6(2* '%* :(2'%:9<,%* +32("%A* >++&'? +::(2'* ,%2$* #:%45$#* %%2* ;%&92;* ((2$(:* ,:%92#45(:9;%* ,(2$++&:+4($9%#)* 8((&* 92* 5%$* 6%&:%'%2* 6++&(:* 8%&'* ;%-+18'* +3* -(#9#*6(2*+2$89,,%:92;%2*92*'%*:+4(:%*6&((;A*!:#*;%6+:;*'((&6(2*:(($*>++&'? +::(2'*>++&'*6%%:* 5+;%&%*-%P%$$92;#;&('%2*6(2*,(2$++&:+4($9%#*P9%2*'(2*:(2'%:9<,%*5%$*;%6(:*9#A*2(#*&%4%2$%:9<,*P9<2* &+2'*!:,"((&*"%%&*;&++$#45(:9;%*,(2$+&%2*92*+2$89,,%:92;*;%,+"%2*T:++9"%%&U)*'9%*++,*;%&945$* P9<2*+3*5%$*-922%25(:%2*6(2*6&((;*6(2*-19$%2*'%*&%;9+)*"%$*2("%*'%*W(2'#$('*T-+18%2*+3*;&+%9UA* ]((&-9<* #$%%,$* '%* 511&3&9<#* 2+;* (:$9<'* ;12#$9;* (=* $%;%2* 5%$* :(2'%:9<,* ;%"9''%:'%)* +2'(2,#* '%* 2(-9<5%9'*6(2*'%*W(2'#$('A* * Tabel 16:
Kantorenmarkt: opname, bezetting en prijsontwikkeling Nederland
2
Opname (× 1.000 m )
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
20625
22205
100
100
0,5%
0,5%
Percentage van landelijke opname
2006
Bezettingsgraad (percentage vol)
27,4%
30,9%
69,6%
69,6%
Bezettingsgraad (percentage bezet)
87,5%
88,1%
94,8%
94,8%
154
151
125
125
Gemiddelde huurprijs (€ / m2, excl. BTW)
Bron:
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VESTIGINGSKLIMAAT
3.4
23
Bedrijfsterreinen
S(-%:*-0*;%%=$*%%2*+6%&P945$*6(2*'%*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*92*>%'%&:(2'* (:#*;%5%%:A*S%&89<:*5%$*((2$(:*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*>%'%&:(2'*(=2("*$1##%2*.//V*%2*.//J)*2("*'($* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* <19#$* $+%A* ]((&"%%* ,8("* 5%$* ((2'%%:* -%'&9<=#$%&&%92%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* 5%$* :(2'%:9<,%* ((2$(:* +3* K)0* 3&+4%2$A* %$* &%;9+2(:%* ((2'%%:* 92* '%* :(2'%:9<,%* +32("%* 9#* K).* 3&+4%2$A* ]((&19$* 6+:;$* '($* '%* ;%"9''%:'%* ;&++$$%* 6(2* '%* -%'&9<=#$%&&%92%2* 92* >++&'? +::(2'*>++&'* ,:%92%&* 9#* '(2* :(2'%:9<,A* ]%* ;&+%9* 6(2*5%$* ((2$(:* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* 5%$* -9<-%5+&%2'%* +33%&6:(,* 5%%=$* %&* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* $+%* ;%:%9'* '($* '%* -%P%$$92;#;&(('* 9#* ;%'((:'A*]((&'++&*9#*"%%&*&19"$%*;%4&%e%&'*6++&*;&+%9*6(2*-%#$((2'%*-%'&9<6%2*%2*'%*6%#$9;92;* 6(2*29%18%*-%'&9<6%2A*]($*-:9<,$*++,*19$*'%*#$%&,*;%#$%;%2*3:(26++&&(('*92*'%*&%;9+*$1##%2*.//V* %2* .//J)*P9%* S(-%:* -)A*76%&9;%2#* -%$%,%2$* %%2* ;&+$%* 3:(26++&&(('* 2+;*29%$* '($*%&* +2"9''%::9<,* %X3(2#9%*6(2*-%'&9<69;5%9'*,(2*3:(($#692'%2A*2:(22%2*P9<2*;%'1:'9;)*6((,*6%&;$*T'%*-%#:19$6+&"92;* &+2'U*5%$*-+18&9<3*"(,%2*6(2*'%*;&+2'*2+;*%29;%*$9<'A* * Tabel 17:
Bedrijfsruimte: opname bedrijventerreinen, bezetting en prijsontwikkeling Nederland
Aantal bedrijventerreinen
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
2006
3615
3591
118
132
3,3%
3,7%
70254
70217
Percentage van landelijke aantal Opname (netto oppervlakte in ha) Percentage van landelijke opname
1784
2263
2,5%
3,2%
Bezettingsgraad (percentage vol)
45,9%
45,7%
62,7%
46,2%
Bezettingsgraad (uitgegeven ha / totaal ha)
84,5%
82,2%
84,2%
67,8%
Gemiddelde huurprijs (€ / m2, excl. BTW)
54
79
n.b.
n.b.
Gemiddelde verkoopprijs (€ / m2, excl. BTW)
94
100
112
125
Bron:
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* Tabel 18:
Planvoorraad bedrijfsterreinen Nederland
Netto oppervlak minus reeds uitgegeven (ha)
Bron:
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
2006
10.866
12.469
282
728
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* 73* -(#9#* 6(2* '%* -%#459,-(&%* ;%;%6%2#* ,(2* 5%:((#* ;%%2* ;%"9''%:'%* 511&3&9<#* 8+&'%2* -%3((:'* 6++&*-%'&9<=#&19"$%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'A*]%*6%&,++33&9<#*6(2*29%18%*-%'&9<=#$%&&%92%2*92* >++&'? +::(2'*>++&'*,(2*8%:*8+&'%2*6(#$;%#$%:'A*]%P%*:9;$*5+;%&*'(2*5%$*:(2'%:9<,*;%"9''%:'%A* %$P%:='%* ;%:'$* 6++&* ;&+2'3&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
24
HOOFDSTUK 3
Tabel 19:
Grondprijzen Nederland
Gemiddelde prijs per m2 (€ excl. BTW)
Bron:
Noord-Holland Noord
2005
2006
2005
2006
110
n.b.
115
n.b.
IBIS Inventarisatie bedrijfsterreinen en kantoorlocaties, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
4
Arbeidsmarkt
4.1
Banen van werknemers
25
S(-%:*./*:(($*5%$*((2$(:*-(2%2*P9%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*.//V*%2*.//J*92*>++&'? +::(2'*>++&'*%2* 92* >%'%&:(2'* (:#* ;%5%%:A* l9$* '%* $(-%:* -:9<,$* '($* '%* -(2%2;&+%9* (45$%&-:9<=$* -9<* '%* ;&+%9* 6(2* '%* 3&+'14$9%-A*]($*-%$%,%2$*29%$#*(2'%&#*'(2*%%2*;&+%9*6(2*'%*T2+"92(:%U*(&-%9'#3&+'14$969$%9$A*>9%$* (::%%2* +"'($* '%* -%&+%3#-%6+:,92;* #$%%'#* 5+;%&* 9#* +3;%:%9')* "((&* ++,* +"'($* %&* #$%%'#* "%%&* (&-%9'#-%#3(&%2'%* $%452+:+;9%* 8+&'$* 92;%P%$A* [%:* 2("* 5%$* ((2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 2+;* (:$9<'* $+%)* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* P%:=#* #$%&,%&* '(2* :(2'%:9<,A* ]9%* $+%2("%* P($* 92* >++&'? +::(2'*>++&'*6++&(:*92*'%*'%:=#$+==%2892292;*T+==#5+&%*(4$969$%9$%2U)*=92(249e:%*92#$%::92;%2)*'%* P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;*%2*'%*;%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;A*E%2*(=2("%*6(2*5%$*((2$(:*-(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 8%&'* ;%6+2'%2* 92* '%* 92'1#$&9%)* '%* 6%&6+%&#%4$+&* %2* -9<* '%* +6%&5%9')* P+8%:* :(2'%:9<,*(:#*&%;9+2((:A*12*'%*92'1#$&9%*692'%2*$&('9$9+2%%:*6%%:*(&-%9'#-%#3(&%2'%*922+6($9%#*3:(($#* %2*,+"%2*%&*$%;%:9<,%&$9<'*2+;*(:$9<'*6%%:*;%:19'%2*+6%&*"+%9:9<,*6%&61:-(&%*6(4($1&%#A*736(::%2'* 9#*'($*'%*&%:($9%=*P8(,,%*+2$89,,%:92;*6(2*'%*(;&(&9#45%*#%4$+&*92*>++&'? +::(2'*>++&'*P945*29%$* '++&6%&$((:'* 92* ;&+$%* 8%&,;%:%;%25%9'#%==%4$%2A* W%;9+2((:* 9#* '%* -(2%2+2$89,,%:92;* 92* '%* (;&(&9#45%*#%4$+&*P%:=#*;12#$9;%&*'(2*:(2'%:9<,A* Tabel 20:
Aantal banen van werknemers naar sector (×1.000) Nederland Omvang
Omvang
Groei
Sector
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Landbouw, bosbouw en visserij
97,3
95,8
-1,3%
-2,2%
7,9
7,9
1,3%
-0,8%
Delfstoffenwinning
8,6
8,6
-1,1%
0,4%
0,9
1,0
12,6%
14,4%
Industrie en openbare nutsbedrijven
860,5
831,8
-2,9%
-3,3%
20,6
20,4
-1,0%
-0,8%
Bouwnijverheid
371,9
373,0
0,2%
0,3%
14,0
14,3
2,2%
1,9%
1152,4
1158,3
-1,2%
0,5%
39,5
40,7
-0,8%
3,0%
Horeca
255,5
266,5
-0,8%
4,3%
8,6
8,6
-2,3%
0,4%
Vervoer, opslag en communicatie
424,3
421,3
-2,2%
-0,7%
9,5
9,4
-4,0%
-0,8%
Handel en reparatie
Financiële instellingen Verhuur en zakelijke dienstverlening
257,8
265,9
1,7%
3,1%
7,1
7,6
9,2%
7,3%
1185,4
1267,3
5,6%
6,9%
25,6
26,4
9,4%
3,0%
Overheid, defensie, sociale zekerheid
500,0
484,9
-2,4%
-3,0%
14,5
14,6
-5,8%
0,6%
Gesubsidieerd onderwijs
468,9
468,1
0,2%
-0,2%
14,4
14,6
1,4%
1,2%
1116,1
1124,2
2,3%
0,7%
36,1
37,2
5,2%
2,9%
276,6
275,5
-0,2%
-0,4%
7,2
7,4
-5,3%
2,9%
6975,3
7041,3
0,4%
0,9%
205,9
210,1
1,4%
2,0%
Gezondheids- en welzijnszorg Milieu, cultuur en overige diensten Totaal
Bron:
*
Noord-Holland Noord Groei
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
25 VERANTWOORDING
BIJLAGE A 25
* ******************************************************** -**
]%*3&+'14$9%;&+%9*9#*59%&*19$;%'&1,$*(:#*%%2*;&+%9*6(2*'%*3&+'14$9%8((&'%A*7+,*8(22%%&*'%*3&+'14$9%*92*&%e:%* $%&"%2*5%:%"((:*29%$*P+1*$+%2%"%2)*,(2*'%*3&+'14$9%8((&'%*2+;*(:$9<'*$+%2%"%2*(:#*;%6+:;*6(2*92=:($9%A*G9<* '%*;&+%949<=%&#*6++&*5%$*((2$(:*-(2%2*#3%%:$*92=:($9%*;%%2*&+:A*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
26
HOOFDSTUK 4
* 76%&9;%2#*:(($*S(-%:*./*"((&*%%2*'%%:*6(2*'%*$+$(:%*8%&,;%:%;%25%9'*P9%2A*h%:=#$(2'9;%2*6(::%2* -19$%2*'%*-(2%2*6++&*8%&,2%"%&#*92*'%*$(-%:A*12*%%2*((2$(:*#%4$+&%2*6+&"%2*P%:=#$(2'9;%2*%%2* ;&++$* '%%:* 6(2* '%* 8%&,;%:%;%25%9')* "%$* 2("%* 92* '%* (;&(&9#45%* #%4$+&* %2* '%* -+1829<6%&5%9'* T6++&(:*hh2?%&#UA* *
4.2
Beroepsbevolking naar opleidingsniveau
S%;%2+6%&* 5%$* ((2$(:* -(2%2* T'%* (&-%9'#6&((;U* #$(($* '%* -%&+%3#-%6+:,92;* T5%$* (&-%9'#((2-+'UA* S(-%:* .-* ;%%=$* '%* +"6(2;* 6(2* '%* $+$(:%* -%&+%3#-%6+:,92;* 92* .//V* %2* .//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'*%2*92*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]%*$+$(:%*-%&+%3#-%6+:,92;*-%#$(($*19$*(::%*3%&#+2%2*$1##%2*-V* %2* JV* <((&* '9%* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* 8%&,%2)* +=* 8%&,* 5%--%2* ((26((&'* 8((&'++&* P%* $%2* "92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*;((2*8%&,%2)*+=*6%&,:(&%2*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*$%*89::%2*8%&,%2)* '((&6++&*-%#459,-((&*P9<2*%2*(4$969$%9$%2*+2$3:++9%2*+"*8%&,*6++&*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*$%* 692'%2A*12*.//J*9#*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*92*>++&'? +::(2'*>++&'*#2%::%&*;%;&+%9'*'(2*:(2'%:9<,* %2*++,*#2%::%&*'(2*92*.//V)*+2'(2,#*'%*&%:($9%=*#$%&,%*6%&;&9
Omvang beroepsbevolking naar opleidingsniveau (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Groei
Omvang
Groei
Opleidingsniveau
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Lager
1794
1797
-4,1%
0,2%
63
78
-7,4%
23,8%
Middelbaar
3264
3314
3,4%
1,5%
135
132
7,1%
-2,2%
Hoger
2306
2331
-0,7%
1,1%
73
69
-5,2%
-5,5%
Totaal
7401
7486
0,0%
1,1%
271
282
0,0%
4,1%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ARBEIDSMARKT
Tabel 22:
27
Aandeel opleidingsniveau in beroepsbevolking (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord Aandeel
Omvang
Aandeel
Opleidingsniveau
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Lager
1794
1797
24,2%
24,0%
63
78
23,2%
27,7%
Middelbaar
3264
3314
44,1%
44,3%
135
132
49,8%
46,8%
Hoger
2306
2331
31,2%
31,1%
73
69
26,9%
24,5%
Totaal
7401
7486
100,0%
100,0%
271
282
100,0%
100,0%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
*
4.3
Werkzame beroepsbevolking naar opleidingsniveau
* B(2*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*9#*%%2*'%%:*8%&,P(("*%2*%%2*'%%:*8%&,:++#A*S(-%:*.K*:(($*'%*+"6(2;* 6(2* '%* 8%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;* P9%2* 92* .//V* %2* .//J* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %2* 92* >%'%&:(2'*(:#*;%5%%:A*]%*$(-%:*$++2$*++,*'%*2%$$+*3(&$9493($9%;&((')*'9%*;%:9<,*9#*((2*'%*8%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;* (:#* ((2'%%:* 6(2* '%* $+$(:%* -%&+%3#-%6+:,92;A* E%2* 5+;%* 2%$$+* 3(&$9493($9%;&(('* -%$%,%2$*%%2*:(;%*8%&,:++#5%9'*%2*+";%,%%&'A* * Tabel 23:
Omvang werkzame beroepsbevolking naar opleidingsniveau (× 1.000) Nederland Omvang
Noord-Holland Noord
Participatiegraad
Omvang
Participatiegraad
Opleidingsniveau
2005
2006
2005
2006
2005
2006
2005
2006
Lager
1618
1646
90,2%
91,6%
57
74
90,5%
94,9%
Middelbaar
3057
3137
93,7%
94,7%
129
127
95,6%
96,2%
Hoger
2209
2252
95,8%
96,6%
70
67
95,9%
97,1%
Totaal
6918
7074
93,5%
94,5%
255
270
94,1%
95,7%
Bron:
CBS Statline, bewerking SEO Economisch Onderzoek
* ]%*3(&$9493($9%;&(('*8(#*92*.//V*%2*.//J*&%:($9%=*5++;*92*>++&'? +::(2'*>++&'*92*6%&;%:9<,92;* "%$*:(2'%:9<,%*49<=%&#A*]%*&%;9+2(:%*8%&,:++#5%9'*8(#*"%$*(2'%&%*8++&'%2*&%:($9%=*:((;A*]9$*;%:'$* "%$* 2("%* 6++&* :(;%&* +3;%:%9'%2)* '9%* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* %%2* &%:($9%=* ;&++$* '%%:* 6(2* '%* -%&+%3#-%6+:,92;*19$"(,%2A*E%2*5+;%*3(&$9493($9%;&(('*P+&;$*%&6++&*'($*%==%4$%2*6(2*6%&;&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
ECONOMISCHE INDICATOREN NOORD-HOLLAND NOORD -NULMETING 2007-
29
Bijlage A Verantwoording
Gebiedsindeling ]%*%4+2+"9#45%*92'94($+&%2*92*'%P%*&(33+&$(;%*P9<2*-%&%,%2'*6++&*>%'%&:(2'*(:#*;%5%%:*%2*(3(&$* 6++&* '%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'A* ]%* &%;9+* >++&'? +::(2'* >++&'* +"6($* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_A* ]%* .7W72?92'%:92;* 9#* %%2* #$($9#$9#45%* &%;9+?92'%:92;* '9%* +"#$&%%,#* -(0/* 9#* +2$8+&3%2* '++&* '%* .+b&'92($9%4+""9##9%* W%;9+2((:* 72'%&P+%,#3&+;&(""(A* ]%* .7W72?;%-9%'%2* 6%&'%:%2* '%* 3&+69249%#* 92* 6%%&$9;* ;%-9%'%2*%2*'&9%*#1-;%-9%'%2A*S(-%:*!A-*;%%=$*%%2*+6%&P945$*6(2*;%"%%2$%2*'9%*6(::%2*+2'%&*'%* .7W72?;%-9%'%2*92*'%*&%;9+*>++&'? +::(2'*>++&'*92*'%P%*&(33+&$(;%A* * Tabel A.1:
Gebiedsindeling voor de regio Noord-Holland Noord
Gemeenten
COROP-gebieden
RPA-gebieden
Wgr-samenwerkingsgebieden
Alkmaar
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Andijk
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Anna Paulowna
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Bergen (NH)
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Castricum
IJmond (niet in deze studie)
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Den Helder
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Drechterland
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Enkhuizen
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Graft-De Rijp
Groot-Amsterdam (niet in deze studie)
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Harenkarspel
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Heerhugowaard
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Heiloo
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Hoorn
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Langedijk
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Medemblik
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Niedorp
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Noorder-Koggenland
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Obdam
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Opmeer
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Schagen
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Schermer
Alkmaar en omgeving
Noord-Holland Noord
Noord-Kennemerland
Stede Broec
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Texel
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Wervershoof
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Wester-Koggenland
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Wieringen
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Wieringermeer
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Wognum
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Westfriesland
Zijpe
Kop van Noord-Holland
Noord-Holland Noord
Kop van Noord-Holland
Bron:
CBS Statline
*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
30
BIJLAGE A
Sectorindeling E4+2+"9#45%* +2$89,,%:92;%2* 2((&* #%4$+&* ,122%2* +3* 6%Nj::%2'* '%$(9:296%(1* 8+&'%2* 8%%&;%;%6%2A* %$*.GD*5(2$%%&$*'%*D$(2'((&'*G%'&9<=#92'%:92;*TDG1_(KUA*]%P%*;%%=$*%%2*+6%&P945$* 6(2* %%2* -K?$(:* 5++='#%4$+&%2* %2* %%2* 6%%:6+1'* ((2* #1-#%4$+&%2A* B%%:* ;%;%6%2#* P9<2* #:%45$#* -%#459,-((&*+3*5++='#%4$+&296%(1A*73*#1-#%4$+&296%(1*9#*'%*61::92;*6(2*4%::%2*-%3%&,$)*P%,%&*+3* &%;9+2((:* 296%(1A* ]((&+"* "(,%2* 8%* 6++&* '%* %4+2+"9#45%* 92'94($+&%2* 6++&* >++&'? +::(2'* >++&'*#:%45$#*+2'%-%9'*2((&*'%*6+:;%2'%*-K*5++='#%4$+&%2F* • !mG** Y(2'-+18)*-+#-+18*%2*69##%&9<* • .* * ]%:=#$+==%2892292;*T924:1#9%=*+==#5+&%*92'1#$&9%U* • ]mE* 12'1#$&9%*%2*+3%2-(&%*21$#-%'&9<6%2* • n** * G+1829<6%&5%9'* • \* * (2'%:*%2*&%3(&($9%*6(2*4+2#1"%2$%2(&$9,%:%2* • * * +&%4(* • 1** * B%&6+%&)*+3#:(;*%2*4+""1294($9%* • O** * n92(249e:%*92#$%::92;%2* • :* * B%&511&*%2*P(,%:9<,%*'9%2#$6%&:%292;* • Y** * 76%&5%9')*'%=%2#9%*%2*#+49(:%*6%&P%,%&92;%2* • `* * \%#1-#9'9%%&'*+2'%&89<#* • >* * \%P+2'5%9'#?*%2*8%:P9<2#P+&;* • 7m2* `9:9%1)*41:$11&*%2*+6%&9;%*'9%2#$%2* * *
Regressieanalyses G9<* 6%%:* 6(2* '%* ;%&(33+&$%%&'%* 49<=%&#* 6++&* >++&'? +::(2'* >++&'* 9#* ;%-&19,* ;%"((,$* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* +"'($* %&* ;%%2* ;%;%6%2#* -%#459,-((&* 8(&%2* 6++&* .//V* %2* .//JA* G9<* &%;&%##9%(2(:C#%* 8+&'$* ;%3&+-%%&'* +"* %%2* P+* ;+%'* "+;%:9<,* 6%&-(2'* $%* 692'%2* $1##%2* '%* $%* 6%&,:(&%2* 6(&9(-%:%* %2* AA2* +=* "%%&* 6%&,:(&92;#=(4$+&%2A* 73* -(#9#* 6(2* -%,%2'%* 8((&'%2* 6(2* '%* 6%&,:(&92;#=(4$+&%2*,122%2*((2*'%*5(2'*6(2*'%*&%#1:$($%2*6(2*'%*&%;&%##9%(2(:C#%*'%*+2$-&%,%2'%* 8((&'%2*6++&*'%*$%*6%&,:(&%2*6(&9(-%:%*8+&'%2*-%&%,%2'A*7"'($*'%*"%%#$%*&%;&%##9%(2(:C#%#*+3* %%2* -%3%&,$* ((2$(:* <(&%2* 9#* ;%-(#%%&')* 9#* 6++&(:* ;%3&+-%%&'* +"* %%2* P+* ;+%'* "+;%:9<,%* 6%&,:(&92;#,&(45$*$%*-%&%9,%2*+3*;&+2'*6(2*'%*-%#459,-(&%*6%&,:(&92;#=(4$+&%2A*]((&$+%*9#*#$%%'#* ;%,%,%2*+=*'%*;%4+&&9;%%&'%*W.*T%%2*"(($*6++&*'%*6%&,:(&92;#,&(45$U*-9<*5%$*$+%6+%;%2*6(2*%%2* 6%&,:(&92;#=(4$+&* $+%2("A* !:#* '($* 29%$* 5%$* ;%6(:* 8(#)* 9#* '%* 6%&,:(&92;#=(4$+&* 29%$* 92* '%*&%;&%##9%* +3;%2+"%2A* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
31
A.1 Productie Begrippen Productie
]%* 3&+'14$9%* +"6($* '%* 8((&'%* 6(2* (::%* 6++&* '%* 6%&,++3* -%#$%"'%* ;+%'%&%2* %2* +2$6(2;#$%2* 6++&*-%8%P%2*'9%2#$%2A*B%&'%&*+"6($*'%*3&+'14$9%*3&+'14$%2*"%$*%%2*"(&,$%f196(:%2$*'9%*6++&* %9;%2*;%-&19,*P9<2*;%3&+'14%%&')*P+(:#*926%#$%&92;%2*92*%9;%2*-%5%%&)*%9;%2*8+292;)*'9%2#$%2*%2* :(2'-+183&+'14$%2* 6++&* %9;%2* 4+2#1"3$9%* '++&* :(2'-+18%&#A* ]%* 3&+'14$9%8((&'%* 59%&6(2* 8+&'$*-%&%,%2'*'++&*'%*;%3&+'14%%&'%*5+%6%%:5%9'*$%*8((&'%&%2*$%;%2*'%*3&9<#*'9%*'%*3&+'14%2$* -9<* 6%&,++3* P+1* 5%--%2* +2$6(2;%2A* ]%* ;%&(33+&$%%&'%* 3&+'14$9%* 9#* ;%8((&'%%&'* $%;%2* -(#9#3&9
]%*-(#9#3&9<#*9#*'%*3&9<#*'9%*'%*3&+'14%2$*'(('8%&,%:9<,*+6%&5+1'$)*'1#*%X4:1#9%=*'%*5(2'%:#?*%2* 6%&6+%&#"(&;%#*6(2*'%&'%2*%2*%X4:1#9%=*5%$*#(:'+*6(2*3&+'14$;%-+2'%2*-%:(#$92;%2*T8((&+2'%&* GS[U*%2*3&+'14$;%-+2'%2*#1-#9'9%#A** * Enkele bijzondere gevallen
]%* 5(2'%:* '9#$&9-1%%&$* ;+%'%&%2* 92* &19"$%* %2* $9<'* P+2'%&* P%* $%* -%8%&,%2A* h9<* 3&+'14%%&$* '1#* '9%2#$%2* '9%* ((2* ;+%'%&%2* 6%&-+2'%2* P9<2A* ]%* 8((&'%* 6(2* '%P%* '9%2#$%2* 8+&'$* '++&* 5%$* .GD* -%&%,%2'* (:#* 5%$* 6%Nj:* $1##%2* '%* 6%&,++38((&'%* %2* '%* ((2,++38((&'%* 6(2* '%* 6%&5(2'%:'%* ;+%'%&%2A* * B%&511&*6(2*%2*5(2'%:*92*+2&+%&%2'*;+%'*3&+'14%%&$*-%5(:6%*'9%2#$%2*6(2*-%'&9<=#;%-+18%2*%2* 511&8+292;%2)* ++,* '9%2#$%2* 6(2* 8+292;%2* '9%* '++&* '%* %9;%2((&* P%:=* 8+&'%2* -%8++2'A* ]%P%* '9%2#$%2* 8+&'%2* '++&* 5%$* .GD* ;%8((&'%%&'* "%$* -%51:3*6(2* '%* 511&3&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
32
BIJLAGE A
*
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • 2&+'14$9%49<=%&#*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-()0*c*.//Jq*]%*3&+'14$9%49<=%&#*6++&* .//V*%2*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • 2&+'14$9%49<=%&#* 6++&* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((V*c*.//L* * :("%&*6(2*:++35(2'%:)*&%#1:$($%2*E2f1R$%*W%;9+2(:%*G%'&9<=#+2$89,,%:92;*TEWG7UF* • 7"P%$49<=%&#* 6++&* >%'%&:(2'* %2* 6++&* '%* &%;9+* >++&'8%#$* +::(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -((0* c* .//J* 6++&* '%* #%4$+&%2* :(2'-+18* %2* 69##%&9<)* 92'1#$&9%)* -+1829<6%&5%9')* ;&++$5(2'%:)*'%$(9:5(2'%:)*'9%2#$%2*%2*$+$((:A*]%*49<=%&#*P9<2*;%-(#%%&'*+3*%%2*#$%%,3&+%=* 6(2*-%'&9<6%2*T92*'%*&%;9+U*%2*;%6%2*#:%45$#*%%2*-%%:'*6(2*%%2*'%%:*6(2*'%*#%4$+&%2A* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2*+";%692;_*$+$*3&+'14$9%49<=%&#*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • 2&+'14$9%49<=%&#* 6++&* >++&'? +::(2'* >++&'* 92* .//V* %2* .//J* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* 8((&-9<* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 3%&* #%4$+&* 9#* 6%&,:((&'* 19$* &%;9+2((:* %4+2+"9#45%* ;&++$5%'%2)* P9%* S(-%:* !A-q* ]%* "($%* 8((&92* '%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%* 3%&* #%4$+&*,(2*8+&'%2*;%&%3&+'14%%&'*+3*-(#9#*6(2*'%*&%;&%##9%(2(:C#%#)*8+&'$*;%$++2'*92* n9;11&*!A-*$d"*!A-L* • \%#45($$%* 3&+'14$9%;&+%949<=%&#* ;%4+2$&+:%%&'* +3* 4+2#9#$%2$9%* "%$* '%* -%#459,-(&%* EWG7* ;%;%6%2#* +6%&* +"P%$;&+%9A* ]%* &%#1:$($%2* '((&6(2* 8+&'%2* ;%$++2'* 92* n9;11&* !A-V* $d"* !A.-A* 73* -(#9#* 6(2* '9%* 6%&;%:9<,92;* P9<2* ;%%2* 6%&'%&%* ((23(##92;%2* 92* '%* ;%#45($$%*3&+'14$9%49<=%&#*'++&;%6+%&'* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
Tabel A.1:
33
Resultaten regressieanalyse voor productiegroei per sector in Noord-Holland Noord
Sector Landbouw, bosbouw en visserij (A+B) Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
Groei van regionale aandeel in landelijke productie per sector
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Constante (jaarlijkse groei)
Groei nationale productie in sector
0,0048
0,3241
(0,42)
(1,02)
-0,1069
1,6373
-0,5379
2,1361
(2,83)
(6,84)
(2,89)
(2,36)
0,0155
0,5720
2,4903
(0,71)
(1,52)
(1,10)
-0,0149
0,8617
0,0055
(0,78)
(4,51)
(1,98)
-0,0313
0,9176
0,0047
(1,51)
(4,82)
(1,74)
0,0133
0,8496
-0,3672
3,2117
(0,63)
(2,35)
(0,90)
(1,67)
0,2616
-1,6165
-0,7576
-0,0149
(5,61)
(4,18)
(4,22)
(2,77)
-0,0056
1,3470
(0,10)
(1,95)
0,0275
0,6231
1,2511
3,5426
(2,81)
(5,26)
(1,66)
(1,42)
-0,0045
0,9223
(0,32)
(4,03)
0,0102
0,7313
(0,38)
(1,75)
-0,0320
1,3200
4,8741
-3,7812
(2,58)
(7,29)
(2,10)
(1,58)
0,0048
0,8278
0,1898
(0,38)
(4,74)
(1,11)
Regionale locatiefactor 1
Regionale locatiefactor 2
Gecorrigeerde R2 0,004 0,846 0,237 0,701 0,785 0,513 0,749 0,260 0,901 0,656 0,204 0,926 0,719
1996 – 2004 (9 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Groei nationale productie met één jaar vertraagd opgenomen in de sectoren A+B en D+E • Groei van regionale aandeel in landelijke productie met één jaar vertraagd opgenomen in de sectoren C, H, I en O+P • Regionale locatiefactoren 1 en 2 zijn als volgt: C: Groei van aandeel bedrijfsvestigingen in landelijk aantal, 3 jaar voortschrijdend gemiddelde voor het regionale aandeel bedrijfsvestigingen D: Groei van de regionale bevolking H: Groei van de regionale bevolking K: Groei van de omvang totaal bebouwd terrein als fractie van de landelijke omvang (1) en groei van de regionale bevolkingsdichtheid (2) N: Groei van de regionale bevolkingsdichtheid (1) en groei van regionale bevolking (2)
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
34
BIJLAGE A
Figuur A.1:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de landbouw, bosbouw en visserij in Noord-Holland Noord
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4%
-6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* * Figuur A.2:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de delfstoffenwinning in Noord-Holland Noord
60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
Figuur A.3:
35
Werkelijke en geschatte productiegroei in de industrie en openbare nutsbedrijven in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.4:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de bouwnijverheid in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
36
BIJLAGE A
Figuur A.5:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de handel en reparatie in Noord-Holland Noord
12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.6:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de horeca in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
Figuur A.7:
37
Werkelijke en geschatte productiegroei in de vervoer, opslag en communicatie in Noord-Holland Noord
20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.8:
Werkelijke en geschatte productiegroei bij financiële instellingen in Noord-Holland Noord
25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
38
BIJLAGE A
Figuur A.9:
Werkelijke en geschatte productiegroei in de verhuur en zakelijke dienstverlening in Noord-Holland Noord
14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.10: Werkelijke en geschatte productiegroei bij de overheid, defensie en sociale zekerheid in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
39
Figuur A.11: Werkelijke en geschatte productiegroei in het gesubsidieerde onderwijs in NoordHolland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.12: Werkelijke en geschatte productiegroei in de gezondheids- en welzijnszorg in NoordHolland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
40
BIJLAGE A
Figuur A.13: Werkelijke en geschatte productiegroei in milieu, cultuur en overige diensten in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Landelijk
*
* * Figuur A.14: Werkelijke en geschatte totale productiegroei in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Landelijk
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
41
Figuur A.15: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de landbouw, bosbouw en visserij (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de landbouw en visserij (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.16: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de industrie en openbare nutsbedrijven (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de industrie (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
42
BIJLAGE A
Figuur A.17: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de bouwnijverheid (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de bouwnijverheid (uit de ERBO enquête) voor NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.18: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de handel en reparatie (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de groothandel (uit de ERBO enquête) voor NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
Schatting SEO
2006
*
VERANTWOORDING
43
Figuur A.19: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de handel en reparatie (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de detailhandel (uit de ERBO enquête) voor NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.20: Vergelijking (geschatte) productiegroei in de verhuur en zakelijke dienstverlening (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de dienstensector (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
44
BIJLAGE A
Figuur A.21: Vergelijking (geschatte) productiegroei in milieu, cultuur en overige diensten (op basis van CBS gegevens) met omzetgroei in de dienstensector (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
2006
Schatting SEO
*
* * Figuur A.22: Vergelijking (geschatte) totale productiegroei (op basis van CBS gegevens) met de totale omzetgroei (uit de ERBO enquête) voor Noord-Holland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% 1996
1997
1998
1999
2000
Gegevens ERBO
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Gegevens CBS
2003
2004
2005
Schatting SEO
2006
*
VERANTWOORDING
45
A.2 Bruto toegevoegde waarde Begrippen Bruto toegevoegde waarde
]%*$+%;%6+%;'%*8((&'%*9#*;%:9<,*((2*5%$*6%Nj:*$1##%2*'%*3&+'14$9%*%2*5%$*92$%&"%'9(9&*6%&-&19,* T%X4:1#9%=*(=$&%,-(&%* GS[UA*]%*$+%;%6+%;'%*8((&'%* ,(2)* (=5(2,%:9<,* 6(2*'%*8((&'%&92;* 6(2* '%* 3&+'14$9%)* +3* "%%&'%&%* "(29%&%2* 8+&'%2* ;%8((&'%%&')* 2("%:9<,* $%;%2* -(#9#3&9
]%* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* $%;%2* -(#9#3&9
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • .9<=%&#* -&1$+* $+%;%6+%;'%* 8((&'%* 6++&* >%'%&:(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -()0* c* .//Jq* ]%* 49<=%&#*6++&*.//V*%2*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • .9<=%&#*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*6++&*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_* %2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-()0*c*.//L* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2*+";%692;_*$+$*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • G&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*.//V*%2*.//J*;%#45($*+3* -(#9#*6(2*&%;&%##9%(2(:C#%)*8((&-9<*'%*;&+%9*6(2*'%*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*3%&*#%4$+&* 9#* 6%&,:((&'* 19$* &%;9+2((:* %4+2+"9#45%* ;&++$5%'%2)* P9%* S(-%:* !A.q* ]%* "($%* 8((&92* '%* ;&+%9*6(2*'%*-&1$+*$+%;%6+%;'%*8((&'%*3%&*#%4$+&*,(2*8+&'%2*;%&%3&+'14%%&'*+3*-(#9#* 6(2*'%*&%;&%##9%(2(:C#%#)*8+&'$*;%$++2'*92*n9;11&*!A.K*$d"*!AKJ* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
46
Tabel A.2:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor de groei van de bruto toegevoegde waarde per sector in Noord-Holland Noord
Sector Landbouw, bosbouw en visserij (A+B) Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
Constante (jaarlijkse groei)
Groei regionale productie in sector
-0,0102
1,0148
(0,99)
(3,08)
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Regionale locatiefactor 1
Regionale locatiefactor 2
0,515
0,0067
1,0580
(0,80)
(28,02)
0,0239
0,9961
5,6047
-7,9859
(2,04)
(5,73)
(1,21)
(1,60)
0,0222
1,0187
-2,5161
(1,72)
(3,72)
(1,87)
0,0028
1,0363
-2,1574
(0,42)
(7,56)
(3,29)
0,990
0,881
1,1759
0,0016
-1,9129
(0,01)
(12,65)
(1,18)
(2,64)
-0,0526
0,7799
5,7011
-15,0585
(1,44)
(3,01)
(2,16)
(2,08)
-0,0357
1,0748
0,0110
-1,7807
(0,98)
(4,49)
(2,22)
(0,83)
0,0288
1,2736
-0,0043
-4,8340
(1,84)
(14,59)
(2,70)
(6,11)
0,0268
0,7058
-2,5180
(1,79)
(4,53)
(1,85)
0,9648
(0,05)
(14,94)
0,826 0,601
-0,0001
0,0002
Gecorrigeerde R2
0,970 0,578 0,692 0,988 0,735 0,965
0,0138
0,9780
-0,9771
-0,7887
(1,66)
(13,48)
(2,03)
(1,15)
-0,0048
1,1882
-1,1168
(0,33)
(5,31)
(1,59)
0,970 0,781
1996 – 2004 (9 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Regionale locatiefactoren 1 en 2 zijn als volgt: D: Groei van de regionale bevolking (1) en groei van de regionale bevolkingsdichtheid (2) F: Groei van de regionale bevolking G: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking H: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking I: Groei van de regionale bevolkingsdichtheid (1) en groei van het regionale oppervlak verkeersterrein (2) J: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking K: Groei van het regionale oppervlak bebouwd terrein L: Groei van het regionale oppervlak bebouwd terrein N: Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking (1) en groei van het regionale oppervlak bebouwd terrein (2) O+P: Groei van de regionale bevolking
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
47
Figuur A.23: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de landbouw, bosbouw en visserij in Noord-Holland Noord 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.24: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de delfstoffenwinning in Noord-Holland Noord 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
48
BIJLAGE A
Figuur A.25: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de industrie en openbare nutsbedrijven in Noord-Holland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.26: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de bouwnijverheid in Noord-Holland Noord 14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
49
Figuur A.27: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de handel en reparatie in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.28: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in de horeca in Noord-Holland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
50
BIJLAGE A
Figuur A.29: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de vervoer, opslag en communicatie in Noord-Holland Noord 20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.30: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde bij financiële instellingen in Noord-Holland Noord 25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
51
Figuur A.31: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de verhuur en zakelijke dienstverlening in Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.32: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde bij de overheid, defensie en sociale zekerheid in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
52
BIJLAGE A
Figuur A.33: Werkelijke en geschatte groei van de bruto toegevoegde waarde in het gesubsidieerde onderwijs in Noord-Holland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.34: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in de gezondheids- en welzijnszorg in Noord-Holland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002
Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
53
Figuur A.35: Werkelijke en geschatte groei bruto toegevoegde waarde in milieu, cultuur en overige diensten in Noord-Holland Noord 14%
12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002
Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.36: Werkelijke en geschatte totale groei van de bruto toegevoegde waarde in NoordHolland Noord 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
54
BIJLAGE A
A.3 Bedrijfsvestigingen Begrippen Bedrijfsvestiging
E:,%* (=P+2'%&:9<,* ;%:%;%2* &19"$%)* $%&&%92* +=* 4+"3:%X* 6(2* &19"$%2* +=* $%&&%92%2)* -%21$* '++&* %%2* +2'%&2%"92;*6++&*'%*19$+%=%292;*6(2*'%*(4$969$%9$%2A*1%'%&%*+2'%&2%"92;*-%#$(($*19$*$%2"92#$%* AA2*6%#$9;92;A* Bedrijf
]%*=%9$%:9<,%*$&(2#(4$+&*92*5%$*3&+'14$9%3&+4%#*;%,%2"%&,$*'++&*P%:=#$(2'9;5%9'*$%2*((2P9%2*6(2* '%*-%#:9##92;%2*+6%&*'($*3&+4%#*%2*'++&*5%$*((2-9%'%2*6(2*P9<2*3&+'14$%2*((2*'%&'%2A*l9$*'%P%* '%=929$9%*%2*"%$*2("%*19$*5%$*%:%"%2$*P%:=#$(2'9;5%9'*6+:;$*'($*%%2*-%'&9<=*"%%&*'(2*AA2*6%#$9;92;* ,(2* +"6($$%2)* "((&* ++,* "%%&* '(2* AA2* <1&9'9#45%* %%25%9'A* T72'%&* <1&9'9#45%* %%25%'%2* 8+&'%2* P+8%:* 2($11&:9<,%* (:#* &%45$#3%&#+2%2* 6%&#$((2UA* ]9$* 9#* 5%$* ;%6(:* 8(22%%&* '%* (=P+2'%&:9<,%* 6%#$9;92;%2* +=* <1&9'9#45%* %%25%'%2* 29%$* P%:=#$(2'9;* +3%&%&%2A* !2'%&#+"* ,+"$* 5%$* 6++&* '($* -922%2*%%2*<1&9'9#45%*%%25%9'*6%Nj::%2'%*+2'%&'%:%2*$%*+2'%-%9'%2*P9<2*'9%*8($*-%$&%=$*'%* 3&+'14$9%* P%:=#$(2'9;* +3%&%&%2A* ]%P%* 6+&"%2* '(2* +3* ;&+2'* 6(2* '%* '%=929$9%* %6%2P+6%:%* -%'&9<6%2A*]9$*:(($#$%*'+%$*P945*6++&(:*6++&*-9<*;&+$%&%*4+24%&2#*"%$*19$%%2:+3%2'%*(4$969$%9$%2A* [(22%%&*%%2*(:'1#*;%'%=929%%&'%*%%25%9'*P945*19$#$&%,$*+6%&*6%Nj::%2'%*:(2'%2*8+&'$*$%&89::%* 6(2*'%*2($9+2(:%*#$($9#$9%,*5%$*>%'%&:(2'#%*'%%:*(:#*%%2*;%5%%:*-%'&9<=*-%#45+18'A*12*'%*+==949e:%* .GD?$%&"92+:+;9%*8+&'$*5%$*-%'&9<=*P+(:#*59%&*;%'%=929%%&'*-%'&9<=#%%25%9'*;%2+%"')*P+'($*;%%2* 6%&8(&&92;* ,(2* +2$#$((2* "%$* '%* $%&"* -%'&9<=* 19$* 5%$* ?* 92* '9$* +3P945$* 8%929;* 3&%49%P%* ?* #3&((,;%-&19,A** Netto aantal nieuwe bedrijfsvestigingen
B%Nj:*$1##%2*5%$*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*<((&*T$U*%2*5%$*6++&;((2'%*<((&*T$?-UA* %$*6%Nj:* 9#* ;%:9<,* ((2* 5%$* ((2$(:* +3;%&945$%* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* "921#* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2A* Oprichting van bedrijven
E%2* +3&945$92;* 6(2* %%2* -%'&9<=* $&%%'$* +3* (:#* %%2* 29%18* -%'&9<=* $+%$&%%'$* $+$* '%* 3+31:($9%* 6(2* -%'&9<6%2A*]9$*-%$%,%2$*'($*6++&$P%$$92;*6(2*AA2*+=*"%%&*-%#$((2'%*-%'&9<6%2*;%%2*+3&945$92;*9#A* G+6%2'9%2*P9<2*(::%%2*-%'&9<6%2*"%%;%$%:'*8((&92*$%2*"92#$%*AA2*3%&#++2*6++&*"929"((:*-V*11&* 3%&* 8%%,* 8%&,P(("* 9#A* ]%%:$9<'-%'&9<6%2)* 8((&92* 9%'%&%%2* "92'%&* '(2* -V* 11&* 3%&* 8%%,* 8%&,$)* -:9<6%2*-19$%2*-%#45+1892;A* * >9%$*(:#*+3&945$92;*8+&'%2*-%#45+18'F* • #("%26+%;92;*+=*+2$#$((2*(:#*;%6+:;*6(2*19$%%26(::%2q* • +6%&2("%*+=*6%&P%:=#$(2'9;92;*6(2*%%2*'%%:*6(2*%%2*-%'&9<=q* • 2(("#89
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
55
* [%:*9#*%&*#3&(,%*6(2*%%2*+3&945$92;*(:#F* • 5%$*3&+'14$9%3&+4%#*T'%*(4$969$%9$U*92;&9<3%2'*8+&'$*;%89
E&* 9#* #3&(,%* 6(2* %%2* +35%==92;* (:#* %%2* -%'&9<=* 92* <((&* T$m-U* 29%$* "%%&* $+$* '%* 3+31:($9%* (4$9%6%* -%'&9<6%2* -%5++&$)* $%&89<:* '9$* 92* 5%$* 6++&;((2'%* <((&* T$U* 8%:* 5%$* ;%6(:* 8(#A* B++&* %%2* +35%==92;* ;%:'$*(:#*((261::%2'%*6++&8((&'%*'($*%&*;%%2*(2'%&%*-%'&9<6%2*-9<*'%*;%-%1&$%29#*P9<2*-%$&+,,%2A* `%$*(2'%&%*8++&'%2)*%%2*#$&14$11&89
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • !(2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*2((&*#%4$+&*%2*-%'&9<=#;&++$$%*6++&*>%'%&:(2'*%2*'%*.7W72* ;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-(((*c* .//J)* "%$* +2'%-%9'* 2((&* /* $+$* -/* 8%&,2%"%&#)* -/* $+$* -//* 8%&,2%"%&#* %2* -//* %2* "%%&*8%&,2%"%&#* • !(2$(:*+3&945$92;%2*6(2*-%'&9<6%2*2((&*#%4$+&*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-((K*c* .//J* • !(2$(:*+3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*2((&*#%4$+&*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-(()* c*.//Kq*]%*49<=%&#*6++&*.//K*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%* 6(2* 49<=%&#* 6(2* 5%$* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 92* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_* $+$* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 6++&* >++&'? +::(2'*>++&'* • G%&%,%292;* 2%$$+* ((2$(:* 29%18%* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* '++&* 5%$* 6%Nj:* $%* 2%"%2* $1##%2* 5%$*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*$8%%*(45$%&%%26+:;%2'%*<(&%2* • !(2$(:* +3&945$92;%2* 6(2* -%'&9<6%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)*8((&-9<*5%$*:(2'%:9<,%*((2'%%:*6(2*5%$*((2$(:*+3&945$92;%2*92*5%$*$+$((:* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 9#* 6%&,:((&'* 19$* '%* ;&+%9* 6(2* '%* 3&+'14$9%* 3%&* #%4$+&* %2* %%2* $&%2')*P9%*S(-%:*!AK* • !(2$(:*+3;%5%6%2*-%'&9<=#6%#$9;92;%2* 92* >%'%&:(2'* 92* '%*3%&9+'%* .//L* c* .//J* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* 8((&-9<* 5%$* ((2'%%:* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*5%$*$+$((:*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*9#*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%* 3&+'14$9%*3%&*#%4$+&*%2*%%2*$&%2')*P9%*S(-%:*!AL* • !(2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%)* 8((&-9<* 5%$* :(2'%:9<,%* ((2'%%:* 6(2* 5%$* ((2$(:* +3;%5%6%2* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*5%$*$+$((:*((2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*9#*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%* 3&+'14$9%*3%&*#%4$+&*%2*%%2*$&%2')*P9%*S(-%:*!AL* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
56
Tabel A.3:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor het aandeel oprichtingen in het aantal bedrijfsvestigingen in Nederland
Sector Industrie en delfstoffenwinning Bouwnijverheid Handel in en reparatie van auto’s Groothandel en handelsbemiddeling Detailhandel inclusief reparatie Horeca Vervoer, opslag en communicatie Verhuur roerend goed en ICT Overige zakelijke dienstverlening Overige dienstverlening Aantal waarnemingen
Constante
Groei van de productie per sector
Trend (jaarlijkse groei)
Gecorrigeerde R2 0,649
0,0420
0,0801
-0,0008
(20,11)
(3,25)
(3,08)
0,0662
0,2560
0,0020
(6,02)
(2,04)
(1,68)
0,0371
0,1354
(16,57)
(1,75)
0,0799
-0,0026 (2,91)
0,0408
0,1407 (3,01)
0,0332
-0,0009 (2,16)
0,0656
-0,0022
(16,09)
(3,46)
0,1105
0,1167
-0,0024
(9,20)
(1,11)
(2,12)
0,0912
0,4787
(11,48)
(4,48)
0,0850
-0,3150
(18,93)
(4,41)
1995 – 2006 (12 jaarobservaties)
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
0,405 0,729
(12,27)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Afwijkend aantal waarnemingen gebruikt voor de schatting bij: ! Handel in en reparatie van auto’s: alleen 2003 – 2006 (4 jaarobservaties) ! Detailhandel inclusief reparatie: alleen 2003 – 2006 (4 jaarobservaties) • Voor afwijkende sectoren zijn de volgende productiecijfers gebruikt: ! Industrie en delfstoffenwinning: Industrie en openbare nutsbedrijven ! Handel in en reparatie van auto’s: Handel en reparatie ! Groothandel en handelsbemiddeling: Handel en reparatie ! Detailhandel inclusief reparatie: Handel en reparatie ! Verhuur roerend goed en ICT: Verhuur en zakelijke dienstverlening ! Overige zakelijke dienstverlening: Verhuur en zakelijke dienstverlening ! Overige dienstverlening: Milieu, cultuur en overige diensten
* *
0,409
(13,54) (30,07)
0,233
0,249 0,500 0,505 0,634 0,626
VERANTWOORDING
Tabel A.4:
57
Resultaten regressieanalyse voor het aandeel opgeheven bedrijfsvestigingen in het totaal aantal bedrijfsvestigingen in Nederland Constante
Groei van de productie per sector
Trend (jaarlijkse groei)
Gecorrigeerde R2
0,0371
-0,0387
0,0103
0,442
(2,87)
(0,88)
(2,39)
Industrie en openbare nutsbedrijven
0,0635
-0,0906
(D+E)
(22,14)
(1,92)
Bouwnijverheid
0,0688
-0,1404
(F)
(12,43)
(1,74)
Handel en reparatie
0,0726
-0,0296
(G)
(13,34)
(0,38)
Horeca
0,0833
-0,1394
(8,68)
(1,00)
Vervoer, opslag en communicatie
0,0814
-0,1086
(I)
(13,23)
(1,43)
Financiële instellingen
0,1234
-0,2134
0,0154
(5,80)
(1,00)
(4,97)
Verhuur en zakelijke dienstverlening
0,1210
-0,1352
(K)
(15,78)
(1,30)
Gesubsidieerd onderwijs
0,0703
-0,2612
(5,67)
(1,54)
Sector Delfstoffenwinning (C)
(H)
(J)
(M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
0,351 0,287 0,000 0,000 0,173
0,123 0,216
0,0448
0,0054
(5,05)
(1,83)
0,2937
-2,3021
(4,41)
(2,72)
0,869
0,320 0,562
1998 – 2003 (6 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes • Groei nationale productie met één jaar vertraagd opgenomen in de sectoren D+E, H, J, M en O+P
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
58
BIJLAGE A
A.4 Bruto binnenlands product Begrippen Binnenlands product
%$*-922%2:(2'#*3&+'14$*$%;%2*"(&,$3&9
G&1$+*9#*924:1#9%=*(=#45&9<692;%2)*2%$$+*9#*%X4:1#9%=*(=#45&9<692;%2A* Marktprijzen
[((&'%*92*-(#9#3&9
%$*-&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*3%&*5++='*6(2*'%*-%6+:,92;*9#*;%:9<,*((2*5%$*-&1$+*-922%2:(2'#* 3&+'14$*T6(2*%%2*&%;9+U*;%'%%:'*'++&*5%$*$+$((:*((2$(:*928+2%&#*T6(2*%%2*&%;9+UA* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • .9<=%&#* +6%&* 5%$* -&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* 6++&* >%'%&:(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -()0* c* .//Jq* ]%*49<=%&#*6++&*.//V*%2*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • .9<=%&#* +6%&* 5%$* -&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* 6++&* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*.//-*c*.//Lq* %$*49<=%&*6++&*.//L*5%%=$* %%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*'%*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2* +";%692;_*$+$*-&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • G&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*.//V*%2*.//J*;%#45($*+3*-(#9#* 6(2*&%;&%##9%(2(:C#%)*8((&-9<*'%*;&+%9*6(2*5%$*-&1$+*-922%2:(2'#*3&+'14$*3%&*5++='*6(2*'%* -%6+:,92;*92*'%*&%;9+*9#*6%&,:((&'*19$*'%*"%$*-*<((&*6%&$&((;'%*;&+%9*6(2*5%$*:(2'%:9<,%*-&1$+* -922%2:(2'#*3&+'14$)*P9%*S(-%:*!AV* • G&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* 3%&* 5++='* 9#* -%&%,%2'* '++&* 5%$* -&1$+* -922%2:(2'#* 3&+'14$* $%* '%:%2*'++&*'%*-%6+:,92;#+"6(2;)*P+8%:*:(2'%:9<,*(:#*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
Tabel A.5:
59
Resultaten regressieanalyse voor de groei van het bruto binnenlands product (BBP) in Noord-Holland Noord
Noord-Holland Noord totaal, alle sectoren Aantal waarnemingen
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van het landelijke bruto binnenlands product (BBP), met 1 jaar vertraagd
Gecorrigeerde R2
0,0137
0,5130
0,779
(1,18)
(1,88)
2002 – 2004 (3 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
60
BIJLAGE A
A.5 Export Begrippen Export van goederen
!::%*;+%'%&%2*'9%*-%#$%"'*P9<2*6++&*;%-&19,*+=*6%&-&19,*-19$%2*>%'%&:(2'A* %$*;(($*'((&-9<*+"* ;+%'%&%2* '9%* 92* +2#* :(2'* 6%&6((&'9;'* P9<2)* '(2* 8%:* +"* ;+%'%&%2* '9%* 59%&* ++&+2,%:9<,* P9<2* 92;%6+%&'A* S+$* '%* 19$6+%&* -%5+&%2* ++,* $9<'%:9<,* 19$;%6+%&'%* ;+%'%&%2* '9%* 92* +3'&(45$* 6(2* %%2* 92;%P%$%2%*92*5%$*-19$%2:(2'*%%2*-%5(2'%:92;*+2'%&;((2A* Export van diensten
]9%2#$%2*6(2*>%'%&:(2'*((2*5%$*-19$%2:(2'A*]((&-9<*;%:'%2*'%*6+:;%2'%*'%=929$9%#F* • B%&6+%&#'9%2#$%2* +"6($$%2* (::%* '9%2#$%2* '9%* 92;%P%$%2%2* 6(2* %%2* %4+2+"9%* 6++&* 92;%P%$%2%2* 6(2*%%2* (2'%&%*%4+2+"9%* 6%&&945$%2* %2* '9%* ;%3((&'* ;((2*"%$* 5%$* 6%&6+%&* 6(2* 3%&#+2%2)* 5%$* 6%&6+%&* 6(2* ;+%'%&%2* T6&(45$U)* 511&* T45(&$%&U* 6(2* 6+%&$19;%2* "%$* -%"(2292;*%2*-9<-%5+&%2'%*+2'%&#$%12%2'%*'9%2#$%2A* • W%9P%2* +"6($$%2* 5++='P(,%:9<,* '%* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* '9%* &%9P9;%&#* ;%'1&%2'%* %%2* 6%&-:9<=* 6(2* "92'%&* '(2* %%2* <((&* 92* %%2* %4+2+"9%* 92* '9%* %4+2+"9%* ((2#45(==%2A* ]%* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* 8+&'%2* '++&* +=* $%2* -%5+%6%* 6(2* &%9P9;%&#* ;%,+45$* +=* P+2'%&* $%;%23&%#$($9%* T"A(A8A* (:#* ;%#45%2,U* 6%&#$&%,$* +"* '++&* '%* &%9P9;%&#* $%* ,122%2* 8+&'%2* ;%-&19,$*+=*8%;;%;%6%2A* • .+""1294($9%'9%2#$%2* +"6($$%2* 3+#$?* %2* ,+%&9%&#'9%2#$%2* %2* $%:%4+""1294($9%'9%2#$%2A* • G+18'9%2#$%2*+"6($$%2*-+18*92*5%$*-19$%2:(2'A* • B%&P%,%&92;#'9%2#$%2* +"6($$%2* '%* 6%&#$&%,,92;* '++&* 92;%P%$%2* 6%&P%,%&92;#"(($#45(339<%2* 6(2* '96%&#%* #++&$%2* 6%&P%,%&92;%2* ((2* 29%$?92;%P%$%2%2A* ]%P%*'9%2#$%2*8+&'%2*;%#45($*+=*;%8((&'%%&'*+3*-(#9#*6(2*'%*('"929#$&($9%,+#$%2*'9%*92* '%* $+$(:%* 3&%"9%#* P9<2* 92-%;&%3%2* %2* 29%$* +3* -(#9#* 6(2* 5%$* $+$(:%* 3&%"9%-%'&(;A* h9<* +"6($$%2*:%6%2#6%&P%,%&92;%2*%2*3%2#9+%2=+2'#%2)*6&(45$6%&P%,%&92;%2)*+6%&9;%*'9&%4$%* 6%&P%,%&92;%2)*5%&6%&P%,%&92;%2*%2*+2'%&#$%12%2'%*'9%2#$%2A* • n92(249e:%* '9%2#$%2* +"6($$%2* '9%2#$%2* %2* +2'%&#$%12%2'%* '9%2#$%2* 6(2* =92(249e:%* 92#$%::92;%2* %2* +2'%&#$%12%2'%* '9%2#$%2)* -%5(:6%* 8(22%%&* '%P%* 8+&'%2* 6%&#$&%,$* '++&* :%6%2#6%&P%,%&92;#"(($#45(339<%2)* %2* 3%2#9+%2=+2'#%2* T'(2* 6(::%2* P%* +2'%&* :%6%2#6%&P%,%&92;%2* %2* 3%2#9+%2=+2'#%2U* %2* +6%&9;%* 6%&P%,%&92;#'9%2#$%2* $1##%2* 92;%P%$%2%2* %2* 29%$?92;%P%$%2%2A* ]%P%* '9%2#$%2* ,122%2* 8+&'%2* 6%&&945$* '++&* -(2,%2)* %==%4$%2-%1&P%2)* =(4$+&%%&-%'&9<6%2)* 4&%'9$4(&'-%'&9<6%2* %2* (2'%&%* +2'%&2%"92;%2A* 9%&+2'%&* 6(::%2* '9%2#$%2* '9%* 8+&'%2* 6%&&945$* 92* 6%&-(2'* "%$* $&(2#(4$9%#* 92* =92(249e:%* 92#$&1"%2$%2)* (:#"%'%* (2'%&%* '9%2#$%2* '9%* 6%&-(2'* 5+1'%2* "%$* =92(249e:%* (4$969$%9$%2)* P+(:#*('69%#?*%2*-%8(&92;#'9%2#$%2*%2*'9%2#$%2*6++&*(4$96(-%5%%&A* • W+C(:$Cp#*%2*:94%2$9%&%45$%2*+"6($$%2*+2'%&*"%%&*=&(2459#%#*%2*#++&$;%:9<,%*&%45$%2A* • 76%&9;%*P(,%:9<,%*'9%2#$%2*+"6($$%2*$&(2#9$+5(2'%:*%2*+6%&9;%*'9%2#$%2*92*6%&-(2'*"%$* '%*5(2'%:)*+3%&($9+2%:%*:%(#92;'9%2#$%2*%2*'96%&#%*P(,%:9<,%)*3&+=%##9+2%:%*%2*$%4529#45%* '9%2#$%2A*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
•
• •
61
12$&(4+24%&2'9%2#$%2* 2A%A;A* 9#* %%2* &%#$4($%;+&9%A* h9<* +"6($* -%$(:92;%2* $1##%2* 6%&8(2$%* -%'&9<6%2* '9%* 29%$* #3%49=9%,* -9<* %%2* (2'%&* +2'%&'%%:* ,122%2* 8+&'%2* 92;%'%%:'A* 9%&+2'%&* 6(::%2* -%$(:92;%2* 6(2* -9<,(2$+&%2)* '+45$%&+2'%&2%"92;%2* %2* 6%&-+2'%2* +2'%&2%"92;%2* ((2* 512* "+%'%&+2'%&2%"92;* +=* ((2* (2'%&%* 6%&8(2$%* +2'%&2%"92;%2* '9%* %%2* -9<'&(;%* 6+&"%2* ((2* '%* (:;%"%2%* -%5%%&#,+#$%2* 6(2* '%* -9<,(2$+&%2)* '+45$%&+2'%&2%"92;%2* %2* 6%&-+2'%2* +2'%&2%"92;%2* T6++&* 3:(2292;)* +&;(29#($9%* %2* 4+2$&+:%U* %2* ++,* ,+#$%26%&;+%'92;%2* '9%* &%45$#$&%%,#* '++&* "+%'%&+2'%&2%"92;%2* 8+&'%2*6%&&945$A* 9%&+2'%&*6(::%2*++,*$&(2#(4$9%#*$1##%2*"+%'%&+2'%&2%"92;%2*%2*512* -9<,(2$+&%2)*'+45$%&+2'%&2%"92;%2*%2*6%&-+2'%2*+2'%&2%"92;%2*6++&*'%*'%,,92;*6(2* (:;%"%2%* +2,+#$%2* %2* '%* +6%&9;%* P(,%:9<,%* '9%2#$%2* 6(2* G9
Uitvoerwaarde
G9<*'%*19$6+%&8((&'%*;(($*5%$*+"*'%*#$($9#$9#45%*8((&'%*6(2*;+%'%&%2*+3*5%$*"+"%2$*'($*'%P%*'%* ;&%2#* 3(##%&%2)* 3:1#* '%* 8((&'%* 6(2* ;%:%6%&'%* '9%2#$%2* ((2* 5%$* -19$%2:(2'A* G9<* 19$6+%&* 6(2* ;+%'%&%2*;(($*5%$*+"*'%*8((&'%*6(2*'%*;+%'%&%2*924:1#9%=*6&(45$?*%2*6%&P%,%&92;#,+#$%2*$+$*((2* '%*>%'%&:(2'#%*;&%2#A* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • .9<=%&#* +6%&* '%* 19$6+%&8((&'%* 6(2* ;+%'%&%2* 6++&* >%'%&:(2'* 6++&* '%* 3%&9+'%* -((J* c* .//Jq*]%*49<=%&#*6++&*.//J*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* • .9<=%&#*+6%&*'%*19$6+%&8((&'%*6(2*'9%2#$%2*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%*.//K*c*.//V* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • S+%'%:92;*6(2*;+%'%&%2;&+%3%2*%2*'9%2#$%2*((2*#%4$+&%2*6+:;%2#*S(-%:*!AJ* • l9$6+%&8((&'%*6(2*'9%2#$%2*92*.//J*9#*-%&%,%2'*+3*-(#9#*6(2*'%*;%#45($$%*%X3+&$;&+%9A* ]%P%* 8+&'$* 3%&* #%4$+&* -%&%,%2'* (:#* '%* 3&+'14$9%;&+%9* 92* .//J* ;%8+;%2* "%$* '%* 6%&5+1'92;* $1##%2* '%* ;%"9''%:'%* %X3+&$;&+%9* 92* .//L* %2* .//V)* %2* '%* ;%"9''%:'%* 3&+'14$9%;&+%9*92*.//L*%2*.//V* • D+""($9%*6(2*'%*19$6+%&8((&'%*6(2*;+%'%&%2*%2*'9%2#$%2*3%&*#%4$+&* • 7"6(2;* 6(2* '%* %X3+&$* 6(219$* >++&'? +::(2'* >++&'* 8+&'$* 3%&* #%4$+&* %2* 3%&* <((&* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* 5%$* ((2'%%:* 6(2* '%* &%;9+2(:%* 3&+'14$9%* 92* '%* :(2'%:9<,%*3&+'14$9%* 3%&*#%4$+&*3%&*<((&* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
62
BIJLAGE A
Tabel A.6:
Toedeling van goederen en diensten naar sectoren t.b.v. exportwaarde sectoren
Goederengroep
Sector waaraan toegedeeld
0
Voeding en levende dieren
Zie detaillering hieronder
00
Levende dieren m.u.v. vis, schaaldieren
Landbouw, bosbouw en visserij
01
Vlees en vleesproducten
Industrie en openbare nutsbedrijven
02
Zuivelproducten en eieren
Industrie en openbare nutsbedrijven
03
Vis, schaal- en weekdieren en bereid.
Industrie en openbare nutsbedrijven
04
Granen en graanproducten
Industrie en openbare nutsbedrijven
05
Groenten en fruit
Landbouw, bosbouw en visserij
06
Suiker en suikerwerken, honing
Industrie en openbare nutsbedrijven
07
Koffie, thee, cacao, specerijen
Industrie en openbare nutsbedrijven
08
Veevoeder m.u.v. niet gemalen granen
Landbouw, bosbouw en visserij
09
Bereide voedingsmiddelen n.a.g.
Industrie en openbare nutsbedrijven
1
Dranken en tabak
Industrie en openbare nutsbedrijven
2
Grondstoffen, oneetbaar, behalve brandstof
Zie detaillering hieronder
21
Ongelooide huiden en vellen
Landbouw, bosbouw en visserij
22
Oliehoudende zaden en vruchten
Industrie en openbare nutsbedrijven
23
Ruw synthetisch/geregenereerd rubber
Industrie en openbare nutsbedrijven
24
Kurk en hout
Industrie en openbare nutsbedrijven
25
Papierstof en papierafval
Industrie en openbare nutsbedrijven
26
Textielvezels, textielafval en lompen
Industrie en openbare nutsbedrijven
27
Meststoffen, ruwe minerale producten
Industrie en openbare nutsbedrijven
28
Metaalertsen en metaalafvallen
Industrie en openbare nutsbedrijven
29
Overige ruwe dierlijke/plantaardige producten
Industrie en openbare nutsbedrijven
3
Minerale brandstoffen, smeermiddelen e.d.
Industrie en openbare nutsbedrijven
4
Dierlijke/plantaardige oliën/vetten
Industrie en openbare nutsbedrijven
5
Chemische producten
Industrie en openbare nutsbedrijven
6
Fabrikaten, ingedeeld naar grondstof
Industrie en openbare nutsbedrijven
7
Machines en vervoermaterieel
Industrie en openbare nutsbedrijven
8
Diverse gefabriceerde goederen
Industrie en openbare nutsbedrijven
9
Niet afzonderlijk genoemde goederen
Zie detaillering hieronder
91
Goederen vervoerd per post n.a.g.
Vervoer, opslag en communicatie
93
Provisie en benodigdheden voor schepen
Vervoer, opslag en communicatie
96
Niet in circulatie zijnde munten
Financiële instellingen
97
Niet-monetair goud
Financiële instellingen
Soort diensten
Sector waaraan toegedeeld
Vervoersdiensten
Vervoer, opslag en communicatie
Reizen
Vervoer, opslag en communicatie
Communicatiediensten
Vervoer, opslag en communicatie
Bouwdiensten
Bouwnijverheid
Verzekeringsdiensten
Financiële instellingen
Financiële diensten
Financiële instellingen
Computer- en informatiediensten
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Royalty's en licentierechten
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Overige zakelijke diensten
Verhuur en zakelijke dienstverlening
Intraconcerndiensten n.e.g.
--
Pers., cult. en recreatieve diensten
Milieu, cultuur en overige diensten
Overheidsdiensten, n.e.g.
Overheid, defensie, sociale zekerheid
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
63
A.6 Omzet toeristische sector Begrippen Netto omzet
73-&%2;#$* ?* %X4:1#9%=* GS[* ?* 19$* 6%&,++3* 6(2* ;+%'%&%2* %2* '9%2#$%2* ((2* '%&'%2)* 2(* (=$&%,* 6(2* ,+&$92;%2)*-+21##%2)*#$($9%;%:'*%2*'++&-%&%,%2'%*6&(45$,+#$%2A* Horeca
Y+;9%#?)*"((:$9<'%2?*%2*'&(2,%26%&#$&%,,92;)*+2'%&6%&'%%:'*92*'%*6+:;%2'%*'%%:#%4$+&%2F* • +$%:#)*3%2#9+2#*%2*4+2=%&%2$9%++&'%2* • .("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* P9<2'%* ,("3%%&$%&&%92%2* %2* +6%&9;%* 6++&P9%292;%2*6++&*&%4&%($9%=*6%&-:9<=*6++&P+6%&*29%$*%:'%&#*;%2+%"'* • W%#$(1&(2$#)*4(=%$(&9(p#)*#2(4,-(&#*%2*'%&;%:9<,%* • .(=A_#*%2*'%&;%:9<,%* • :(2$92%#*%2*4($%&92;* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • >%$$+*+"P%$*49<=%&#*92*'%*5+&%4(*T2((&*V*'%%:#%4$+&%2U*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%*3%&9+'%* .//-*c*.//V* • !(2$(:*-%'&9<=#6%#$9;92;%2*92*'%*5+&%4(*T2((&*V*'%%:#%4$+&%2U*6++&*>%'%&:(2'*%2*6++&*'%* .7W72*&%;9+_#*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%* -((L*c*.//J* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • >%$$+*+"P%$*49<=%&#*6++&*.//J*6++&*V*'%%:#%4$+&%2*6(2*'%*5+&%4(*;%#45($*+3*-(#9#*6(2* &%;&%##9%(2(:C#%*6(2*'%*+"P%$;&+%9)*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%*$+$(:%*3&+'14$9%*92*'%* 5+&%4()*'%*;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*6%#$9;92;%2*%2*%%2*$&%2')*P9%*S(-%:*!A0* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6++&*((2$(:*6%#$9;92;%2*92*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*$+$*((2$(:*6%#$9;92;%2*92*>++&'? +::(2'*>++&'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*6%#$9;92;*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>%'%&:(2'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>++&'? +::(2'*>++&'*+3*-(#9#*6(2* :(2'%:9<,%* 2%$$+* +"P%$* 3%&* 6%#$9;92;* 3%&* '%%:#%4$+&* 3%&* <((&)* "((:* 5%$* ((2$(:* -%'&9<=#6%#$9;92;%2*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>++&'? +::(2'*>++&'q*]((&-9<*8+&'$*5%$* 49<=%&* P+'(29;* ;%4+&&9;%%&'* '($* '%* 6%&5+1'92;* $1##%2* +"P%$* %2* 3&+'14$9%* 92* '%* ;%5%:%* #%4$+&*;%:9<,*9#*$1##%2*>++&'? +::(2'*>++&'*%2*>%'%&:(2'* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
64
Tabel A.7:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor de omzetgroei in de horeca in Nederland
Deelsector van de horeca Hotels, pensions en conferentieoorden Campings, jeugdherbergen en bungalowparken Restaurants, cafetaria's en snackbars Cafés en dergelijke Kantines en catering Aantal waarnemingen
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van de productie in de horeca sector
Groei van het aantal vestigingen per deelsector
0,0267
1,6062
0,6371
(4,30)
(7,20)
(2,03)
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
0,947
0,0952
0,7268
-0,0361
(2,32)
(0,61)
(1,39)
0,0096
1,4352
0,1214
(5,23)
(18,67)
(3,37)
0,493 0,992
0,0027
1,6894
-0,0046
(1,54)
(39,39)
(5,01)
0,0232
1,0077
(0,48)
(0,84) 2002 – 2005 (4 jaarobservaties)
Gecorrigeerde R2
0,998 0,000
VERANTWOORDING
65
A.7 Bezoek en overnachtingen van toeristen Begrippen Bezoek van gasten
G%P+%,%&#* '9%*AA2* +=*"%%&* 2(45$%2* (45$%&%%2* 92* %%2*:+;9%#(44+""+'($9%* 6%&-:9<6%2A* G%P+%,%&#* '9%*"%%&*'(2*$8%%*"((2'%2*92*%%2*5+$%:*+=*3%2#9+2*6%&-:9<6%2*8+&'%2*'++&*5%$*.GD*(:#*6(#$%* ;(#$%2*((2;%"%&,$A*h9<*$%::%2*29%$*"%%*6++&*'%*#$($9#$9%,A*G%P+%,%&#*'9%*%%2*6(#$%*#$(2'3:(($#*+3* %%2* ,("3%%&$%&&%92* +=* %%2* 519#<%* 6++&* :(2;%&* '(2* $8%%* "((2'%2* 5%--%2* ;%511&')* 8+&'%2* %6%2"92* ;%&%;9#$&%%&'A* !#9%:P+%,%&#* 8+&'%2* 29%$* "%%;%$%:')* ++,* 29%$* (:#* P%* ,+&$%&* '(2* $8%%* "((2'%2*92*%%2*(44+""+'($9%*6%&-:9<6%2A*2%&*"((2'*8+&'%2*'%*92*'9%*"((2'*6%&$&+,,%2*;(#$%2* 8((&;%2+"%2)*+2;%(45$*92*8%:,%*"((2'*'%*;(#$*((2;%,+"%2*9#A* %$*9#*"+;%:9<,*'($*%%2*3%&#++2* $8%%* +=* "%%&'%&%* "(:%2* 92* %%2* "((2'* 92* '%P%:='%* (44+""+'($9%* +=* 92* 6%Nj::%2'%* (44+""+'($9%#*(:#*;(#$*8+&'$*;%$%:'A* Overnachtingen van gasten
E:,%*2(45$*'9%*%%2*;(#$*'++&-&%2;$*92*%%2*:+;9%#(44+""+'($9%)*6++&*P+6%&*'9$*;%%2*+6%&2(45$92;* 9#* 6(2* %%2* 6(#$%* ;(#$* 92*%%2*5+$%:* +=* 3%2#9+2* +=* 6(2*%%2* 6(#$%* 511&'%&* 6(2*%%2* 519#<%* +=* 6(#$%* #$(2'3:(($#*+3*%%2*,("3%%&$%&&%92A* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • G%P+%,* 6(2* ;(#$%2* 2((&* :(2'* +=* &%;9+* 6(2* 5%&,+"#$* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%* 3&+69249%* >++&'? +::(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-(()*c*.//J* • 76%&2(45$92;%2* 6(2* ;(#$%2* 2((&* :(2'* +=* &%;9+* 6(2* 5%&,+"#$* 92* >%'%&:(2'* %2* 92* '%* 3&+69249%*>++&'? +::(2'*6++&*'%*3%&9+'%*-(()*c*.//J* * .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*((2;%:%6%&'*+3*6%&P+%,F* • G%P+%,*6(2*;(#$%2*6++&*'%*.7W72*&%;9+_#*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2* +";%692;_*6++&*'%*<(&%2*.//V*%2*.//J* • 76%&2(45$92;%2* 6(2* ;(#$%2* 92* '%* .7W72* &%;9+_#* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*<(&%2*.//V*%2*.//J* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%* 6(2* 49<=%&#* 6++&* 5%$* ((2$(:* -%P+%,%2* 6(2* $+%&9#$%2* %2* 5%$* ((2$(:* +6%&2(45$92;%2* 92* '%* .7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_*$+$*$+$(:%2*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'*6++&*'%*<(&%2*.//V*%2*.//J* • \&+%949<=%&#* 6++&* 5%$* ((2$(:* -%P+%,%2* %2* +6%&2(45$92;%2* 92* .//V* 92* >++&'? +::(2'* >++&'*P9<2*;%-(#%%&'*+3*;&+%949<=%&#*6++&*'%*3&+69249%*>++&'? +::(2'*6++&*.//V* • ]%* 6%&'%:92;* 6(2* 5%$* ((2$(:* -%P+%,%2* %2* +6%&2(45$92;%2* 2((&* :(2'* 6(2* 5%&,+"#$* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* 9#* ;%-(#%%&'* +3* '%* 6%&'%:92;* 92* '%* 49<=%&#* 6(2* '%* 3&+69249%* >++&'? +::(2'*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
66
BIJLAGE A
**
A.8 Aantal banen van werknemers in de horeca B.8.1 Begrippen Baan
E%2*-((2*9#*%%2*8%&,,&92;*6(2*%%2*8%&,2%"%&#A*!:#*9%"(2'*"%%&*'(2*AA2*8%&,,&92;*5%%=$)*$%:$* %:,%*8%&,,&92;*(:#*%%2*(=P+2'%&:9<,%*-((2A* Werknemers
[%&,2%"%&#*P9<2*"%2#%2*'9%*(&-%9'*6%&&945$%2*+3*-(#9#*6(2*:++2*+=*#(:(&9#A* Horeca
Y+;9%#?)*"((:$9<'%2?*%2*'&(2,%26%&#$&%,,92;)*+2'%&6%&'%%:'*92*'%*6+:;%2'%*'%%:#%4$+&%2F* • +$%:#)*3%2#9+2#*%2*4+2=%&%2$9%++&'%2* • .("392;#)* <%1;'5%&-%&;%2* %2* -12;(:+83(&,%2)* P9<2'%* ,("3%%&$%&&%92%2* %2* +6%&9;%* 6++&P9%292;%2*6++&*&%4&%($9%=*6%&-:9<=*6++&P+6%&*29%$*%:'%&#*;%2+%"'* • W%#$(1&(2$#)*4(=%$(&9(p#)*#2(4,-(&#*%2*'%&;%:9<,%* • .(=A_#*%2*'%&;%:9<,%* • :(2$92%#*%2*4($%&92;* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • !(2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*'%*5+&%4(*2((&*V*'%%:#%4$+&%2*6++&*>%'%&:(2'*6++&*'%* 3%&9+'%*-((K*c*.//V* • !(2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 92* '%* 5+&%4(* $+$((:* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%* .7W72* ;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((K*c* .//V* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • !(2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*6++&*.//J*6++&*V*'%%:#%4$+&%2*6(2*'%*5+&%4(*;%#45($*+3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%* 6(2* '%* -(2%2;&+%9)* 6%&,:((&'* 19$* '%* ;&+%9* 6(2* '%* +"P%$* 3%&* '%%:#%4$+&*6(2*'%*5+&%4()*'%*;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*6%#$9;92;%2*3%&*'%%:#%4$+&*%2*%%2*$&%2')* P9%*S(-%:*!A)* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6++&*5%$*((2$(:*-(2%2*92*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*$+$*((2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*92*>++&'? +::(2'* >++&'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*(&-%9'#3:(($#*3%&*'%%:#%4$+&*6(2*'%*5+&%4(*92*>%'%&:(2'* • G%&%,%292;*2%$$+*+"P%$*3%&*'%%:#%4$+&*3%&*<((&*92*>++&'? +::(2'*>++&'*+3*-(#9#*6(2*K? <((&*6++&$#45&9<'%2'*;%"9''%:'%*:(2'%:9<,%*2%$$+*+"P%$*3%&*(&-%9'#3:(($#*3%&*'%%:#%4$+&* 3%&* <((&* %2* '%* $+$(:%* 2%$$+* +"P%$* 3%&* '%%:#%4$+&* 3%&* <((&* 92* >++&'? +::(2'* >++&'q*
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
67
]((&-9<* 8+&'$* 5%$* 49<=%&*P+'(29;* -%&%,%2'* '($* 5%$*$+$((:* 6(2* 5%$* ((2$(:* -(2%2* +6%&* '%* '%%:#%4$+&%2* +3$%:$* $+$* 5%$* $+$((:* ((2$(:* -(2%2* 6++&* '%* $+$(:%* 5+&%4(#%4$+&* P+(:#* ;%&(33+&$%%&'*'++&*5%$*.GD* * Tabel A.8:
Resultaten regressieanalyse voor de groei van het aantal banen van werknemers in deelsectoren van de horeca in Nederland
Sector Hotels, pensions en conferentieoorden Campings, jeugdherbergen en bungalowparken Restaurants, cafetaria's en snackbars Cafés en dergelijke Kantines en catering Aantal waarnemingen
Groei van het aantal vestigingen per deelsector
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van de omzet per deelsector
-0,0045
0,4344
(0,73)
(2,87)
-0,0228
0,7854
0,0142
(0,91)
(1,26)
(1,05)
-0,0146
0,2957
-0,2939
(12,02)
(8,63)
(13,35)
-0,0491
0,3797
-0,7161
(25,53)
(12,13)
(16,11)
-0,0240
0,3511
0,0046
(7,14)
(4,21)
(2,57)
Gecorrigeerde R2 0,708 0,227 0,990 0,996 0,888
2002 – 2005 (4 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
68
BIJLAGE A
A.9 Kantorenmarkt Begrippen Opname
!(2$(:*69%&,(2$%*"%$%&#*6:+%&+33%&6:(,*92*,(2$++&:+4($9%#* Bezettingsgraad (percentage vol)
2%&4%2$(;%*6(2*,(2$++&:+4($9%#*'9%*6+::%'9;*P9<2*-%P%$* Bezettingsgraad (percentage bezet)
2%&4%2$(;%*6(2*'%*+32("%*6(2*,(2$++&:+4($9%#*'9%*9#*-%P%$* Huurprijs
]%*3&9<#*3%&*69%&,(2$%*"%$%&*6:+%&+33%&6:(,*92*,(2$++&:+4($9%#*92*E1&+)*%X4:1#9%=*GS[* *
Bronnen 1G1D* 126%2$(&9#($9%* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#)* 69(* 5$$3Fdd888A-%'&9<6%2:+4($9%#A2:d'%=(1:$A(#3X)*"%$*%%2*3%9:'($1"*6(2*-*<(21(&9F* • 732("%*6(2*,(2$++&:+4($9%#*92*5%%:*>%'%&:(2'*6++&*'%*<(&%2*-())*c*.//J* • 12'94($+&*+=*'%*:+4($9%*6+::%'9;*-%P%$*9#)*3%&*,(2$++&:+4($9%*92*>%'%&:(2'*92*'%*<(&%2*-())* c*.//J* • `929"1"* %2* "(X9"1"* 511&3&9<#* 3%&* ,(2$++&:+4($9%* 92* >%'%&:(2'* 92* '%* <(&%2* -())* c* .//J* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • G%P%$$92;#;&(('* (:#* 5%$* 3%&4%2$(;%* 6+::%'9;* -%P%$$%* ,(2$++&:+4($9%#* 9#* -%&%,%2'* (:#* 5%$* ;%"9''%:'%* 3%&4%2$(;%* ,(2$++&:+4($9%#* "%$* '%* ((2'19'92;* S,(2$++&:+4($9%* 6+:g)* ;%8+;%2*"%$*'%*+32("%*3%&*,(2$++&:+4($9%* • B++&* '%* -%P%$$92;#;&(('* (:#* 5%$* 3%&4%2$(;%* ;%-&19,$%* +32("%* 9#* 6++&* '%* 29%$* 6+::%'9;* -%P%$$%* ,(2$++&:+4($9%#* ;%-&19,* ;%"((,$* 6(2* 5%$* -%P%$$92;#3%&4%2$(;%* 6(2* '%* 29%$* 6+::%'9;* -%P%$$%* ,(2$++&:+4($9%#* 92* '%* ;%"%%2$%* !:,"((&)* 8%'%&+"* ;%8+;%2* "%$* '%* +32("%*3%&*,(2$++&:+4($9%* • ]%* ;%"9''%:'%* 511&3&9<#* 9#* -%&%,%2'* (:#* ;%"9''%:'%* 6(2* 19$#:19$%2'* '%* -%#459,-(&%* "929"1"*%2*"(X9"1"*511&39
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
69
A.10 Bedrijfsruimte Begrippen Opname
>%$$+*+33%&6:(,*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*5%4$(&%*T5(U)*924:1#9%=*2+;*19$*$%*;%6%2*+33%&6:(,* Bezettingsgraad (percentage vol)
2%&4%2$(;%*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*'9%*6+::%'9;*P9<2*-%P%$* Bezettingsgraad (uitgegeven ha / totaal ha)
2%&4%2$(;%*6(2*5%$*+33%&6:(,*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*'($*&%%'#*9#*19$;%;%6%2* Huurprijs
]%*3&9<#*6++&*'%*511&*6(2*%%2*69%&,(2$%*"%$%&*-%'&9<=#$%&&%92*92*E1&+)*%X4:1#9%=*GS[* Verkoopprijs
]%*3&9<#*6++&*'%*((2,++3*6(2*%%2*69%&,(2$%*"%$%&*29%18*-%'&9<=#$%&&%92*92*E1&+)*%X4:1#9%=*GS[* Planvoorraad bedrijventerreinen
%$* 2+;* 19$*$%* ;%6%2* +33%&6:(,* -%'&9<=#$%&&%92%2* 92* 5%4$(&%* T5(U)* ;%:9<,*((2*5%$* 2%$$+* +33%&6:(,* "921#*5%$*&%%'#*19$;%;%6%2*+33%&6:(,* *
Bronnen 1G1D* 126%2$(&9#($9%* -%'&9<=#$%&&%92%2* %2* ,(2$++&:+4($9%#)* 69(* 5$$3Fdd888A-%'&9<6%2:+4($9%#A2:d'%=(1:$A(#3X)*"%$*%%2*3%9:'($1"*6(2*-*<(21(&9F* • 732("%*6(2*-%'&9<=#$%&&%92%2*92*5%%:*>%'%&:(2'*6++&*'%*<(&%2*-())*c*.//J* • 12'94($+&*+=* 5%$* -%'&9<=#$%&&%92* 6+::%'9;*-%P%$* 9#)* 3%&* -%'&9<=#$%&&%92* 92* >%'%&:(2'* 92* '%* <(&%2*-())*c*.//J* • W%%'#*19$;%;%6%2*+33%&6:(,*3%&*-%'&9<=#$%&&%92*92*>%'%&:(2'*92*'%*<(&%2*-(()*c*.//J* • `929"1"* %2* "(X9"1"* 511&3&9<#* 3%&* -%'&9<=#$%&&%92* 92* >%'%&:(2'* 92* '%* <(&%2* -())* c* .//J* • `929"1"*%2*"(X9"1"*6%&,++33&9<#*3%&*-%'&9<=#$%&&%92*92*>%'%&:(2'*92*'%*<(&%2*-())*c* .//J* • \&+2'3&9
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
70
BIJLAGE A
•
•
•
]%* ;%"9''%:'%* 511&3&9<#* 9#* -%&%,%2'* (:#* ;%"9''%:'%* 6(2* 19$#:19$%2'* '%* -%#459,-(&%* "929"1"* %2* "(X9"1"* 511&3&9<#* 3%&* 8%&,:+4($9%* +6%&* (::%* -%'&9<=#$%&&%92%2)* ;%8+;%2* "%$* '%* +32("%*3%&*-%'&9<=#$%&&%92q*B++&* >++&'? +::(2'*>++&'*P9<2* ;%%2* 511&3&9
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
VERANTWOORDING
71
A.11 Banen van werknemers Begrippen Baan
E%2*-((2*9#*%%2*8%&,,&92;*6(2*%%2*8%&,2%"%&A*!:#*9%"(2'*"%%&*'(2*AA2*8%&,,&92;*5%%=$)*$%:$* %:,%*8%&,,&92;*(:#*%%2*(=P+2'%&:9<,%*-((2A* Werknemers
[%&,2%"%&#*P9<2*"%2#%2*'9%*(&-%9'*6%&&945$%2*+3*-(#9#*6(2*:++2*+=*#(:(&9#* *
Bronnen .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • G(2%2* 6(2*8%&,2%"%&#* 3%&* #%4$+&* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%*.7W72* ;%-9%'%2* ^:+3* 6(2* >++&'? +::(2'_* %2* ^!:,"((&* %2* +";%692;_* 6++&* '%* 3%&9+'%* -((K* c* .//Vq* ]%* 49<=%&#* 6++&*.//V*5%--%2*%%2*6++&:+39;*,(&(,$%&* * G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2*+";%692;_*$+$*((2$(:*-(2%2*6(2*8%&,2%"%&#*6++&*>++&'? +::(2'*>++&'* • !(2$(:* -(2%2* 6(2* 8%&,2%"%&#* 92* .//J* ;%#45($* +3* -(#9#* 6(2* &%;&%##9%(2(:C#%* 6++&* '%* ;&+%9*6(2*5%$*((2$(:*-(2%2)*6%&,:((&'*19$*'%*;&+%9*6(2*'%*3&+'14$9%*%2*%%2*$&%2')*(3(&$* 6++&*>%'%&:(2'*TS(-%:*!A(U*%2*>++&'? +::(2'*>++&'*TS(-%:*!A-/Uq*]%*"($%*8((&92*5%$* &%;9+2(:%* ((2$(:* -(2%2* 3%&* #%4$+&* ,(2* 8+&'%2* ;%&%3&+'14%%&'* +3* -(#9#* 6(2* '%* &%;&%##9%(2(:C#%#)*8+&'$*;%$++2'*92*n9;11&*!AK0*$d"*!AV/* * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
72
Tabel A.9:
BIJLAGE A
Resultaten regressieanalyse voor de banengroei per sector in Nederland
Sector Landbouw, bosbouw en visserij (A+B) Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
Constante (jaarlijkse groei)
Groei nationale productie in sector
Groei arbeidsproductiviteit per sector
Groei van de potentiële beroepsbevolking
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Gecorrigeerde R2 0,681
0,0425
-0,3698
-0,0058
(3,34)
(2,40)
(2,39)
-0,0239
0,1236
(1,61)
(1,29)
0,069
0,0101
0,1353
-0,0055
(0,89)
(1,00)
(3,08)
0,0009
0,5593
-0,0043
(0,06)
(3,84)
(2,39)
0,0083
0,4720
-0,0034
(0,33)
(2,03)
(1,14)
-0,0071
1,0622
(0,48)
(4,15)
-0,0299
0,6451
(2,06)
(3,36)
0,517 0,811 0,681 0,643 0,533
0,0821
-0,7088
-0,0051
(5,81)
(3,45)
(1,84)
0,0288
0,7196
-7,7085
(0,74)
(2,90)
(1,20)
-0,0200
0,3080
7,1500
-0,0028
(0,98)
(0,80)
(0,98)
(1,50)
-0,0130
0,1146
6,6301
(2,04)
(0,66)
(2,69)
0,0029
-0,1315
10,6211
(0,41)
(0,52)
(2,11)
0,0070
0,6887
-0,0037
(0,19)
(1,74)
(1,15)
1996 – 2005 (10 jaarobservaties)
0,716 0,525 0,609 0,779 0,791 0,549
VERANTWOORDING
Tabel A.10:
73
Resultaten regressieanalyse voor de banengroei per sector in Noord-Holland Noord
Sector
Constante (jaarlijkse groei)
Groei van de regionale productie per sector
Groei van de regionale arbeidsproductiviteit per sector
Groei van de regionale potentiële beroepsbevolking
Trend (jaarlijkse toename van de groei)
Gecorrigeerde R2 0,855
Landbouw, bosbouw en visserij
0,437
-0,8125
-0,0047
(A+B)
(1,91)
(5,47)
(1,21)
Delfstoffenwinning (C) Industrie en openbare nutsbedrijven (D+E) Bouwnijverheid (F) Handel en reparatie (G) Horeca (H) Vervoer, opslag en communicatie (I) Financiële instellingen (J) Verhuur en zakelijke dienstverlening (K) Overheid, defensie, sociale zekerheid (L) Gesubsidieerd onderwijs (M) Gezondheids- en welzijnszorg (N) Milieu, cultuur en overige diensten (O+P) Aantal waarnemingen
0,0508
0,3479
(1,79)
(2,70)
0,440
0,0103
0,3480
1,0991
-0,0035
(0,81)
(2,31)
(0,84)
(1,62)
0,0019
0,5345
1,5381
-0,0042
(0,11)
(1,83)
(0,92)
(1,53)
0,0041
0,7353
-0,0029
(0,22)
(2,92)
(1,24)
0,0585
-0,6954
5,3532
-0,0052
(2,57)
(3,91)
(2,68)
(1,30)
0,0509
-0,2951
-0,0046
(2,11)
(1,56)
(1,09)
0,0749
-0,7053
4,6862
(4,24)
(4,89)
(1,74)
0,0918
-1,2301
3,6126
-0,0061
(6,89)
(6,67)
(3,35)
(2,90)
0,0897
-1,0661
(2,55)
(6,55)
0,0420
-0,1764
0,6591
-0,0027
(4,30)
(1,20)
(0,77)
(1,54)
0,0164
0,4355
(1,67)
(3,29)
0,624 0,550 0,614 0,775 0,185 0,753 0,870 0,823 0,365 0,522
0,0813
-1,0472
-0,0045
(7,24)
(8,58)
(2,20)
0,904
1996 – 2005 (10 jaarobservaties)
Toelichting bij de tabel: • t-waarden tussen haakjes
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
74
BIJLAGE A
Figuur A.37: Werkelijke en geschatte banengroei in de landbouw, bosbouw en visserij in NoordHolland Noord 25%
20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.38: Werkelijke en geschatte banengroei in de delfstoffenwinning in Noord-Holland Noord 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
75
Figuur A.39: Werkelijke en geschatte banengroei in de industrie en openbare nutsbedrijven in Noord-Holland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.40: Werkelijke en geschatte banengroei in de bouwnijverheid in Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
76
BIJLAGE A
Figuur A.41: Werkelijke en geschatte banengroei in de handel en reparatie in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.42: Werkelijke en geschatte banengroei in de horeca in Noord-Holland Noord 20%
15%
10%
5%
0%
-5%
-10% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
77
Figuur A.43: Werkelijke en geschatte banengroei in de vervoer, opslag en communicatie in NoordHolland Noord 20%
15%
10%
5%
0%
-5% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.44: Werkelijke en geschatte banengroei bij financiële instellingen in Noord-Holland Noord 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% -15% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
78
BIJLAGE A
Figuur A.45: Werkelijke en geschatte banengroei in de verhuur en zakelijke dienstverlening in Noord-Holland Noord 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.46: Werkelijke en geschatte banengroei bij de overheid, defensie en sociale zekerheid in Noord-Holland Noord 80%
60%
40%
20%
0%
-20%
-40%
-60% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
79
Figuur A.47: Werkelijke en geschatte banengroei in het gesubsidieerde onderwijs in NoordHolland Noord 12%
10%
8%
6%
4%
2%
0% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.48: Werkelijke en geschatte banengroei in de gezondheids- en welzijnszorg in NoordHolland Noord 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
2001
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
*
80
BIJLAGE A
Figuur A.49: Werkelijke en geschatte banengroei in milieu, cultuur en overige diensten in NoordHolland Noord 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% -6% -8% 1996
1997
1998
1999
2000
2001
Realisatie
2002 Schatting
2003
2004
2005
2006
2007
Productie
*
* * Figuur A.50: Werkelijke en geschatte totale banengroei in Noord-Holland Noord 10%
8%
6%
4%
2%
0%
-2%
-4% 1996
1997
1998
1999
2000 Realisatie
* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
2001
2002 Schatting
2003
2004
Productie
2005
2006
2007
*
VERANTWOORDING
81
A.12 (Werkzame) beroepsbevolking Begrippen Beroepsbevolking
S+$*'%*-%&+%3#-%6+:,92;*8+&'%2*;%&%,%2'*(::%*3%&#+2%2*6(2*-V*$+$*%2*"%$*JL*<((&*'9%F* • $%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*8%&,%2)*+=* • 8%&,*5%--%2*((26((&'*8((&'++&*P%*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*;((2*8%&,%2)*+=* • 6%&,:(&%2* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* $%* 89::%2* 8%&,%2)* '((&6++&* -%#459,-((&* P9<2* %2* (4$969$%9$%2*+2$3:++9%2*+"*8%&,*6++&*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*$%*692'%2* B(2* '%* -%&+%3#-%6+:,92;* 8+&'%2* 3%&#+2%2* '9%* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* 8%&,%2* $+$* '%* 8%&,P("%*-%&+%3#-%6+:,92;*;%&%,%2'*%2*'%;%2%2*'9%*29%$*+=*"92'%&*'(2*-.*11&*8%&,%2*$+$*'%* 8%&,:+P%*-%&+%3#-%6+:,92;* Werkzame beroepsbevolking
2%&#+2%2*6(2*-V*$+$*%2*"%$*JL*<((&*'9%*$%2*"92#$%*-.*11&*3%&*8%%,*8%&,%2* Werkloze beroepsbevolking
2%&#+2%2* 6(2* -V* $+$*%2*"%$*JL* <((&*'9%*29%$* +=*"92'%&*'(2* -.* 11&*3%&*8%%,* 8%&,%2)* 2+;* ;%%2* 8%&,* 5%--%2* ((26((&'* 8((&'++&* P%* $%2* "92#$%* -.* 11&* 3%&* 8%%,* ;((2* 8%&,%2)* +=* '9%* 6%&,:(&%2* "92'%&*'(2*-.*11&*3%&*8%%,*$%*89::%2*8%&,%2* Onderwijsniveau
%$*5++;#$-%5((:'%*+3:%9'92;#296%(1*9#*'++&*5%$*.GD*6(#$;%#$%:'*"%$*-%51:3*6(2*'%*D$(2'((&'* +2'%&89<#92'%:92;*-(0)*+=*-(()F* • Y(;%&* +2'%&89<#* +"6($* 5%$* ;%5%:%* -(#9#+2'%&89<#* %2* '%* %%&#$%* =(#%* 6(2* 5%$* 6++&$;%P%$* +2'%&89<#F*:-+d*6-+d*6"-+)*"1:+d*"(6+)*'%*%%&#$%*K*:%%&<(&%2*6(2*5(6+d68+*T%2*512* 6++&;(2;%&#U* %2* 5%$* :((;#$%* 296%(1* 6(2* 5%$* -%&+%3#+2'%&89<#)* 6%&;%:9<,-((&* "%$* '%* 519'9;%*(##9#$%2$%2+3:%9'92;*T"-+*,8(:9=94($9%296%(1*-UA* • `9''%:-((&*+2'%&89<#*+"6($*'%*$8%%'%*=(#%*6(2*5%$*6++&$;%P%$*+2'%&89<#F*-+6%2-+18* 5(6+d68+*%2*+3:%9'92;%2*6%&;%:9<,-((&*"%$*"-+*.)*K*%2*LA* • +;%&* +2'%&89<#* +"6($* 5-+?* %2* 1296% $(9&%* +3:%9'92;%2* %2* +1'%&%* %2* -%&+%3#+3:%9'92;%2*'9%*'((&"%%*6%&;%:9<,-((&*P9<2A* *
Bronnen * .%2$&((:*G1&%(1*6++&*'%*D$($9#$9%,)*B++&-1&;d %%&:%2)*.//0)*69(*888A#$($:92%A2:F* • G%&+%3#-%6+:,92;*2((&*+2'%&89<#296%(1*6++&*>%'%&:(2'*%2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3* 6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((J*c*.//J* • [%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;* 2((&* +2'%&89<#296%(1* 6++&* >%'%&:(2'* %2* '%* .7W72* ;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&*%2*+";%692;_*6++&*'%*3%&9+'%*-((J*c* .//J* *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
82
BIJLAGE A
G%&%,%292;%2*'++&*DE7*E4+2+"9#45*72'%&P+%,F* • D+""($9%*6(2*49<=%&#*6(2*'%*.7W72*;%-9%'%2*^:+3*6(2*>++&'? +::(2'_*%2*^!:,"((&* %2* +";%692;_* $+$* '%* +"6(2;* 6(2* '%* T8%&,P("%U* -%&+%3#-%6+:,92;* 92* >++&'? +::(2'* >++&'* • ]%* 2%$$+* 3(&$9493($9%;&(('* 9#* -%&%,%2'* (:#* '%* +"6(2;* 6(2* '%* 8%&,P("%* -%&+%3#-%6+:,92;*(:#*3%&4%2$(;%*6(2*'%*$+$(:%*-%&+%3#-%6+:,92;* * * * * *
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK
Related Documents
11 Rapport Seo Def
May 2020 1
11 Rapport Seo Def
November 2019 12
Seo
May 2020 43
Seo Methodology, Seo Techniques, Seo Tips
May 2020 28
Rapport
December 2019 58
Rapport Poverty Allevation Business Models Def
June 2020 5More Documents from "onu Amodu"
Bedrijvenparkzuidgroningen
November 2019 3
2008i74pub
May 2020 0
Brochure Pannenweg
May 2020 0
Kst117746
May 2020 0
Nieuwsbrief_juli08
May 2020 0